NEUROANATOMIANEUROANATOMIA

CEREBELLUMProf. dr. Agim Vela

Truri i vogël (cerebellum)Truri i vogël (cerebellum)

Cerebelumi përbëhet prej dy gjysmërruzujve, (haemispheriae cerebellaris), dhe pjesës së mesme, krimbit (vermis)

Sipërfaqja e cerebelumit është e përshkuar nga plasat e ngushta (fissurae cerebelli) dhe ndërmjet tyre dredhat e holla (folia cerebelli)

Encephalon, Truncus encephali, Encephalon, Truncus encephali, CerebellumCerebellum

Cerebellum dhe ventriculus quartusCerebellum dhe ventriculus quartus

Funksionet e cerebellumitFunksionet e cerebellumit

• Merr pjesë në mbajtjen e baraspeshës (ekuilibrit)

• Rregullon tonusin dhe kontraksionin muskular

• Koordinon aktivitetin somatik motorik (lëvizjet e vullnetshme)

Cerebellum (shikuar nga lart dhe prapa)Cerebellum (shikuar nga lart dhe prapa)

Cerebellum (shikuar nga përpara)Cerebellum (shikuar nga përpara)

Cerebellum (shikuar nga poshtë dhe prapa)Cerebellum (shikuar nga poshtë dhe prapa)

Ndarja e trurit të vogëlNdarja e trurit të vogël

Ndarja morfologjke (gjërësore)Ndarja morfologjke (gjërësore)

• Lobus anterior cerebelli

• Lobus posterior cerebelli

• Lobus flocculonodullaris

Ndarja morfologjike e cerebellumitNdarja morfologjike e cerebellumit

Ndarja morfologjike e cerebellumit Ndarja morfologjike e cerebellumit

(prerje mediosagjitale)(prerje mediosagjitale)

Ndarja filogjenetike-funksionaleNdarja filogjenetike-funksionale

• Archeocerebellum (vestibulocerebellum: lfn, nc.fastigii, pjesa dorzale e vermisit)

• Paleocerebellum ( spinocerebellum: lobus anterior, nc.globossus, nc.emboliformis)

• Neocerebellum (pontocerebellum/cerebrocerebellaris: lobus posterior, nc.dentatus)

Ndarja funksionale e cerebellumitNdarja funksionale e cerebellumit

Këmbëzat e trurit të vogël Këmbëzat e trurit të vogël (pedunculi cerebellares)(pedunculi cerebellares)

• Këmbëzat e sipërme (pedunculus cerebellaris superior)

• Këmbëzat e mesne (pedunculus cerebellaris medius)

• Këmbëzat e poshtme (pedunculus cerebellaris inferior)

Këmbëzat e cerebellumitKëmbëzat e cerebellumit

Ndërtimi i trurit të vogëlNdërtimi i trurit të vogël

Lëvorja e trurit të vogël (cortex cerebellaris)

Bërthamat e trurit të vogël (nuclei cerebellaris)

Lëvorja e trurit të vogël Lëvorja e trurit të vogël (cortex cerebellaris)(cortex cerebellaris)

• Stratum moleculare (stratum plexiforme)

• Stratum neurium piriformium (stratum ganglionare/qelizat e Purkinje-ut)

• Stratum granulosum

Lënda e përhime e cerebellumitLënda e përhime e cerebellumit

Bërthamat e trurit të vogël Bërthamat e trurit të vogël (nuclei cerebellaris)(nuclei cerebellaris)

• Nucleus fastigii

• Nucleus interpositus (nc.globosus, nc.emboliformis)

• Nucleus dentatus

Bërthamat e cerebellumitBërthamat e cerebellumit

Bërthamat e cerebellumit (prerje horizontale)Bërthamat e cerebellumit (prerje horizontale)

Cortex cerebellarisCortex cerebellaris

• Stratum moleculare (stratum plexiforme)

• Stratum neurium piriformium (stratum ganglionare/qelizat e Purkinje-ut)

• Stratum granulosum

Morfologjia e qelizave të Purkinje-utMorfologjia e qelizave të Purkinje-ut

Organizimi struktural i korteksit cerebelarOrganizimi struktural i korteksit cerebelar

Struktura e glomerulus-it cerebelarStruktura e glomerulus-it cerebelar

Organizimi qelizor i korteksit cerebelarOrganizimi qelizor i korteksit cerebelar

Organizimi funksional i korteksit cerebelarOrganizimi funksional i korteksit cerebelar

Organizimi funksional i korteksit cerebelarOrganizimi funksional i korteksit cerebelar

Rrathët themelorë të cerebellumitRrathët themelorë të cerebellumit

Lidhjet e korteksit cerebelarLidhjet e korteksit cerebelar

Organizimi somatotopik i korteksit cerebelarOrganizimi somatotopik i korteksit cerebelar

Lidhjet aferente të cerebellumitLidhjet aferente të cerebellumit

• Tr. spinocerebellaris anterior

• Tr. spinocerebellaris posterior

• Tr. cuneocerebelleris)

• Fijet vestibulocerebelare

• Fijet retikulocerebelare

• Fijet pontocerebelare

• Fijet olivocerebelare

Fijet myshkore - mossy fibers Fijet kacavjerrëse - climbing fibers

Lidhjet eferente të cerebellumitLidhjet eferente të cerebellumit

• Fijet cerebelovestibulare

• Fijet cerebeloretikulare

• Fijet cerebelotalamike

• Fijet cerebelorubrale

Cerebellumi dhe sistemi motorikCerebellumi dhe sistemi motorik

Lidhjet e cerebellumitLidhjet e cerebellumit