LABORATUVAR TEMİZLİĞİ VE GÜVENLİĞİ

MODÜL 2

1

HEDEFLER

Bu modülün sonunda;Laboratuvar ve malzeme temizliği nasıl ve kimler

tarafından hangi düzende yapılacağı,Kimyasal dökülmeler nedir ve buna karşı neler

yapılacağı

hedeflenmiştir.

2

Isınma Sorusu

• Asit dökülmesi durumunda ne yapılabilir?

3

Laboratuar Temizliği

Halk Sağlığı Laboratuar’larında (HSL) temizlik, her sene ihale usulüyle verilen firmalar tarafından ve/veya kadrolu elemanlarca yapılmalıdır.

Temizlik İzleme Formu ile izlenmelidir.

HSL’nda, temizlik personelinin hangi birimde, ne şekilde çalışacağı Halk Sağlığı Laboratuvar Sorumlusu tarafından belirlenmektedir.

4

Tarih (Ay/Yıl): Oda No/Adı: Gün

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Tezgah ve Banko temizliği

Yer temizliği

Lavabo temizliği

Duvar fayanslarının temizliği

Cam ve Kapıların Silinmesi

Dolap Kapaklarının temizliği

Temizliği yapan (YP imzası)

Kontrolü Yapan (Analist İmzası)

Onaylayan Laboratuar Sorumlusu Tarih……/…./20….. İmza

LABORATUVAR TEMİZLİK KONTROL FORMU

Lab./ Bölüm

İLGİLİ DOKÜMANLARTemizlik İzleme Formu

5

Günlük toplanan evsel atıklar bina dışında uygun bir yerde depolanır.

Evsel atıkların plastik, cam ve kağıt olmak üzere üç ayrı şekilde tasnifi yapılmakta ve ücretsiz olarak doğal kaynakları koruma adına isteyen tüzel veya gerçek kişilere teslim edilir.

Kimyasal ve tıbbi atıklar ise ilgili yönetmeliklere uygun şekilde bertaraf edilecektir.

Laboratuvar Temizliği

6

Laboratuvar Temizliği

Büroların ve laboratuvarların temizliği her gün sistemli olarak mesai bitiminde, koridorların ve merdivenlerin temizliği ise hergün mesai saatinden önce yapılmalıdır.

Gerektiğinde her türlü temizlik gün içinde

tekrarlanabilir.

7

Laboratuvar Temizliği

Laboratuvarlarda bulunan tüm malzemeler ilgili analistin gözetiminde temizlenmelidir.

Analistin bilgisi dışında yapılan temizliklerde,

cihazların hasar görmesi durumunda sorumluluk temizlik elemanı ve/veya temizlik firmasına aittir.

8

Laboratuar Temizliği

Laboratuarların zemin temizliği ilgili uygun dezenfektan kullanılarak toz kaldırılmadan ıslak temizlik yapılmalıdır.

Tezgahlar uygun deterjanlar ile temizlendikten sonra gerektiğinde ilgili analistin gözetiminde dezenfekte edilmelidir.

9

Laboratuvar Temizliği

İnsan sağlığına zarar vermeyecek ve genel

hijyen kurallarına uygun nitelikte birinci sınıf

temizlik maddeleri kullanılmalıdır.

10

Laboratuvar Temizliği

Temizlik görevlileri özel iş kıyafetleri ile temizlik yapmalıdır.

Laboratuvar güvenliği yönergesine uygun temizlik yapılmalıdır.

11

Malzeme Temizliği

Genel analizlerde kullanılan çok kirli ve yağlı cam ve diğer malzemelerin yıkanması için;

Cam malzemelerde kalan, çözünmesi zor olan kalıntıları temizlemek için yıkama çözeltisi kullanılmalıdır.

Daha sonra yeniden musluk suyundan geçirilerek fırçalarla sıcak su kullanılarak yıkanır.

12

Malzeme Temizliği

Yıkanan malzemeler bol destile sudan geçirilir.

Destile sudan geçirilmiş malzemeler saf su ile doldurulmuş tankta 2 saat kadar bekletilir.

Tanktan çıkartılan malzemeler kurutulur.

13

Spektrofotometre Ekipman Temizliği

Spektrofotometrede kullanılan kuvars küvetlerin temizliği için;

Kirli küvetler her kullanımda çeşme suyuyla çalkalanır.

Çeşme suyuyla çalkalandıktan sonra saf sudan geçirilir.

Saf sudan geçirilmiş küvetler gerektiğinde 1:1 oranında seyreltilmiş HCl içerisinde 1 saat bekletilir.

14

1 saat HCl içerisinde bekletilmiş küvetler çıkartıldıktan sonra yeniden saf su ile çalkalanır.

Saf su ile çalkalanmış küvetler saf su ile doldurulmuş tankta 1 saat daha bekletilir.

Saf suda bekletilen küvetler bol destile sudan geçirilerek etüv veya oda sıcaklığında kurutulur.

15

KİMYASAL DÖKÜLMELER

Kimyasalların dökülmesi halinde yapılacaklara dair tablolar ve dökülme kitleri hazırlanmalı,

Hazırlanan tablolar laboratuvarda görünür bir yere asılmalı,

Not: Kimyasal madde üreticilerinin çoğu dökülme tablolarını yayımlar ve ticari dökülme kiti üretirler; bunlardan da yararlanılabilir.

16

17

Acil Kimyasal Dökülme Kiti

17

Dökülme kitinde şu malzemeler bulunmalıdır:1.Koruyucu giysi; örnegin, kalın lastik eldiven, lastik

bot, solunum koruyucu maske

2. Kepçe ve faraş, kırılmış camları toplamak için maşa (forseps),

3. Kovalar, kum

4. Asitlerin nötralizasyonu için sodyum karbonat (Na2CO3; toz soda) veya sodyum bikarbonat(NaHCO3)

5. Yer silme bezi, örtü ve kağıt havlu

6. Yanıcı-olmayan (nonflammable) deterjan18

Kimyasal ÜZERİNİZE döküldüğünde

• Hemen kontamine giysileri çıkarın

• En yakın duşun/ suyun altına gidin

• Suyu bolca akıtarak bulaşmış vücut bölgesini 15-20 dk yıkayın

19

Kimyasal dökülme olduğunda yapılacaklar

1.İlgisiz kişileri alandan hemen uzaklaştırın, alanı sınırlayın,

2. “Dökülme kiti”ni kullanarak temizlik yapın; dökülmelerde asagıdaki gibi nötralize edin:

asitler ve korozif kimyasallar: üzerine toz soda veya sodyum bikarbonat dökün.

alkaliler (bazlar): üzerini kuru kum ile kapatın.

Buharını solumaktan kaçının.

20

3. Dökülen materyal yanıcı bir kimyasal ise; her türlü alevi, odadaki gaz vanalarını ve elektrikli aletleri kapatın,

4. Büyük miktarda dökülme söz konusu ise; pencereyi açın ve odadan çıkın, dökülmüş kimyasalın buharını solumaktan kaçının.

5. İş Kazası Bildirim Formu düzenlenir.

21

TEŞEKKÜRLER

22

23

LABORATUVAR GÜVENLİĞİ

24

Yaparsam Öğrenirim !

Duyarsam Unuturum

Görürsem Hatırlarım

Confucius

Confucius

25

Amaç

Kurumda çalışan personelin; • kendisini, çalışma arkadaşlarını ve toplumu

koruyabilmesi için ve • çalışma güvenliğinin sağlanması için;

iş riskleri hakkında bilinçlendirilmesi ve algının geliştirilmisidir.

26

27

28

29

30

Tehlike ve Risk?

31

32Temel Güvenlik Uyum Eğitimi

RSHMB-2009

33Temel Güvenlik Uyum Eğitimi

RSHMB-2009

34

Tehlike Yaralanma, hastalık,

hasar, zarar meydana getirme potansiyeli olan kaynak ya da durumdur.

35

Risk

Tehlikenin oluşma olasılığı ile bu olasılık gerçekleştiğinde ortaya çıkabilecek sonucun

ciddiyet derecesidir.

36

Yolda karşıdan karşıya geçerken ne yaparsınız? • Bir risk değerlendirmesi yaparsınız!

Neleri irdelersiniz? • Yol ne kadar kalabalık? Gelen arabanın hızı

nedir? Koşarak mı geçeceksiniz? Hava yağışlı ve yol kaygan mı? Araba fren yapsa durabilir mi?

Bunların sonucunda bir karar verirsiniz. • Bu karar; o işin yapılıp yapılmayacağına ve

yapılacaksa hangi tedbirler alınarak, nasıl yapılacağına dair bir karar olacaktır.

37

Risk = XOlayın görülme olasılığı

Sonucun ciddiyet derecesi

Risk değerlendirmesi

38Temel Güvenlik Uyum Eğitimi

RSHMB-2009

I Riski algılıyor-lar

IIIIIRiski değerlen-diriyorlar

Riski yöneti-yorlar

39

Laboratuvar (İş) Güvenliğinin sağlanması;

• Risklerin iyi yönetilmesi ile mümkündür.

• Öncelikle sorumluluklar belirlenmelidir

Mevzuat Rehberler

Sorumluluklar nasıl belirlenir?

4040

• Kurumumuzda çalışan, herkes iş güvenliğinin sağlanması hususunda sorumluluk taşır.

• Çünkü risk altında olan bireyin kendi sağlığı ve güvenliğidir.

HS Laboratuvar’da (iş) Güvenliğinden kim sorumludur?

41

– TEHLİKE her zaman vardır - yapılan işin veya gündelik hayatın bir parçasıdır.

– RİSK DEĞERLENDİRMESİ yaparak tehlike kaynağından doğan riskleri azaltmamız ve yaşanan güvenlik sorunlarını ciddi düzeyde ortadan kaldırmamız mümkündür.

Kimyasal Maddelerin Risk Değerlendirilmesi

• Kimyasal maddenin sağlık ve güvenlik yönünden tehlike ve zararları.

• İmalatçı, ithalatçı veya satıcılardan sağlanacak Türkçe malzeme güvenlik bilgi formu.

• Maruziyetin türü, düzeyi ve süresi.• Kimyasal maddenin miktarı, kullanma şartları ve

kullanım sıklığı.

42

Kimyasal Maddelerin Risk Değerlendirilmesi

43

• Yönetmelik eklerinde verilen mesleki maruziyet sınır değerleri ve biyolojik sınır değerleri

• Alınan ya da alınması gereken önleyici tedbirlerin etkisi.

• Varsa, daha önce yapılmış olan sağlık gözetimlerinin sonuçları.

• Birden fazla kimyasal madde ile çalışılan işlerde, bu maddelerin her biri ve birbirleri ile etkileşimleri

Kimyasal maddelerle çalışmalarda alınması gereken önlemler

44

•İşyerinde uygun düzenleme ve iş organizasyonu yapılır.

• Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmalar, en az sayıda çalışan ile yapılır.

• Çalışanların maruz kalacakları madde miktarlarının ve maruziyet sürelerinin mümkün olan en az düzeyde olması sağlanır.

• İşyerinde kullanılması gereken kimyasal madde miktarı en az düzeyde tutulur.

• İşyeri bina ve eklentileri her zaman düzenli ve temiz tutulur.

Kimyasal maddelerle çalışmalarda alınması gereken önlemler

• Çalışanların kişisel temizlikleri için uygun ve yeterli şartlar sağlanır.

• Tehlikeli kimyasal maddelerin, atık ve artıkların işyerinde en uygun şekilde işlenmesi, kullanılması, taşınması ve depolanması için gerekli düzenlemeler yapılır.

• İkame yöntemi uygulanır.• İşyerlerinde, sıvı oksijen, sıvı argon ve sıvı azot

bulunan depolama tanklarının yerleştirilmesinde asgari güvenlik mesafelerine uyulur.

.45

46

Her zaman akılda tutulması gereken

husus?

• Her çalışanın güvenlikle ilgili üzerine düşeni yerine getirdiğine dair bir güven ortamı oluşmasına hepimizin ihtiyacı vardır...

47

Genel kurallar !...

• Öncelikle; Yaka kartınızı takın.

• Bütün kazaları ve yaralanmaları rapor edin; olayların oluş şekli ve sıklığı hakkında böylece toplanan bilgi, önlem almamızı kolaylaştırır.

• Anahtarlarınızı (asla) ödünç vermeyin

?

48

Genel kurallar !...• Laboratuvarda yemek, çay-

kahve ve sigara içmeye izin vermeyin.

• Laboratuvarda taşkın hareketlere izin vermeyin

• Laboratuvara 12 yaşın altındaki çocukları sokmayın

49

Genel kurallar !...

• Çalışma alanınızı temiz ve düzenli tutun.

Dağınıklık hem hatalı sonuçlara yol açar hem de kazalara davetiye çıkarır!...

50

Genel kurallar !... Çalışırken,

gereken her durumda MUTLAKA

o çalışmaya uygun KKE giyin!

TEŞEKKÜRLER

51