Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Landbouw in West-Vlaanderen
De West-Vlaamse landbouw (en agrocomplex)
in Europees, wereld en Brexit perspectief
16 mei 2019
Pieter Verhelst
1
Hoe belangrijk zijn we nog?
2
2017 - BNP België Vlaanderen BE aandeel West-Vlaanderen BE aandeel VL aandeel
Landbouw mio euro 2.908 2.165 74,5% 747 25,7% 34,5%
% 0,7% 0,9% 1,8%
Voedingsindustrie mio euro 8.218 5.925 72,1% 1.570 19,1% 26,5%
% 2,1% 2,6% 3,9%
Totaal mio euro 391.877 231.873 40.400
• Landbouw is economisch zeer kleine speler– Maar niet voor niets primaire sector
• Algemeen sterkere tandem met voedingsindustrie– Vlaams overwicht in BE
– West-Vlaams overwicht in VL
• West-Vlaanderen = agrobusiness provincie bij uitstekBron: NBB
3
Troeven komen hier samen
• Vruchtbare grond
• Gunstig gematigd zeeklimaat
• Ondernemende regio
– Goed opgeleide en goed omkaderde ondernemers
• Rijke en centraal gelegen regio
– Centraal in het kloppend consumentenhart van Europa
– Landbouw in verstedelijkt gebied
– Stadslandbouw in de eurometropool
4
BE als agro-food exportregio
• 40 miljard euro export (2017)
– Goed 80 % uit Vlaanderen
– Ongeveer een kwart uit West-Vlaanderen
Bron: COMEXT
5
Buurlanden67%
Rest EU17%
Derde landen16%
6
WIE WIL WELK DEEL?
Belang UK markt
• 4de agrofood exportbestemming
– Na FR, NL, D
– 8 % totale agrofood export BE twv. 40 mia
– 3,2 mia euro
7
Belgische landbouw in UK (2017)
Groenten- en vruchtenbereidingen
• 19 % - 614 m€
• 40 % diepvriesaardappelen – 38 % fruitsappen
Dranken
• 12 % - 378 m€
• 71 % water en frisdranken
Bereidingen van graan
• 12 % 374 m€
• 65 % koekjes en wafels - banketbakkerswaren
Belgische landbouw in UK (2017)
Cacao en bereidingen
• 8 % - 257 m€
• 96 % chocoladeproducten en pralines
Zuivel
• 7 % - 230 m€
• 46 % kazen
Groenten
• 6 % - 203 m€
• 69 % diepvriesgroenten
Belgische landbouw in UK (2017)
Vlees
• 5 % - 183 m€
• 53 % gevogelte, 35 % varkensvlees
Diverse producten
• 5 % - 156 m€
• 27 % ijs – 18 % sauzen
Fruit en noten
• 4 % - 125 m€
• 37 % aardbeien en bessen – 29 % appels en peren
Belgische landbouw in UK (2017)
Restproducten voedingsindustrie
• 4 % - 121 m€
• 81 % preparaten diervoeding
Suiker
• 4 % - 113 m€
• 72 % suikergoed
Bloemen en planten
• 1,7 % - 54 m€
• 75 % planten
12
Wat lijkt zeker
• VK uiteindelijk
– uit EU
• Geen medebeslissing meer, lagere bijdrage
– Uit douane-unie
• Douane en SPS-formaliteiten
– Uit eengemaakte markt
• Normen en standaarden zullen anders evolueren
• Eigen handelsakkoorden
13
Te bepalen
• Timing en sequentie?– Uit EU asap
– Uit douane-unie en eengemaakte markt na transitieregeling van X maanden
• Nieuwe onderlinge verhouding?– Invoerheffingen/TRQ’s
• Behoud op nul – huidige situatie?
– Normen en standaarden• Behoud gelijkheid onhoudbaar
• Regelgevende samenwerking?
– Wat als meer tijd nodig is - backstop
14
Brexit gevolgen
• Douaneformaliteiten
• SPS-vereisten
• Invoerheffingen
• GLB budget
• Verdringing
• Wisselkoers
• Uiteenlopende standaarden en normen
15
Douaneformaliteiten
• Administratief
– EORI-nummer
– Aangifte vooraf
– Administratieve verificatie
• Fysiek
– Verificatie lading obv risico-analyse
– Vrijgave
=> Tijd en geld
16
SPS-vereisten
• Exportcertificaten
– Uitreiking – controle
• Erkende exportbedrijven?
– Op vandaag nog allemaal
– Indien dit verschuift• Questionnaire
• Audit
Tijd en geld
• Belang in beide te investeren
– Wordt comparatief voordeel in handel met VK17
Invoerheffingen
• Gemiddeld hoger
– Landbouw- voeding14,6 %
– Geheel 4,6 %
• Vooral impact op
– Zuivel, vlees, suiker• Traditioneel defensieve sectoren
in bilaterale akkoorden
• Fort Europa keert zich tegen ons
– Verwerkte voeding• Historisch reliek want nu offensief belang in bilaterale akkoorden
=> Zal geld kosten 18
MFK - GLB budget
• VK is netto betaler– Gemiddeld 9 à 10 miljard per jaar
– 7 % MFK
• EU strategie– Helft nieuwe middelen
– Helft besparingen• Op traditionele beleidsdomeinen
– GLB
» Brexit effect ca. 3 mia
» + nieuwe uitdagingen, EU-moeheid,…
=> Zal geld kosten
19
Verdringing
• Cfr. effect Russische boycot
• Markt maakt afweging
– KT • Kost Brexit vs. verdringingskost op EU en derde markt
• In welke mate kunnen we Brexitkost doorrekenen in prijs?
– Teert in op vraag
• LT herpositionering VK in wereldmarkt
– Preferentie voor EU-sourcing?
– Of alternatief in Gemenebest
– Inenten op angelsaksische cultuur?
20
Wisselkoers
• Britse Pond structureel verzwakt tov euro
– Concurrentienadeel EU exporteurs
• Alles ingefactord?
– Markten hebben een deal ingefactord – niet de no-deal
• Welk beleid voert Bank of England?
21
Normen en standaarden
• VK kan na Brexit gaan afwijken van acquiscommunautaire
– ook op vlak van sanitaire en fytosanitaire vereisten, voedselveiligheidsvereisten en traceerbaarheid
• Geschoeid op Angelsaksische leest? – Minder problemen met end-of-pipe hygiëne maatregelen: vb. chloorkippen
– Voorzorgsprincipe anders benadert?
» Quid natuurlijke groeihormonen, gentechnologie?
• Andere Minimum Residu Levels (MRLs)
• Invulling regionaliseringsprincipe in kader van dier- en plantenziekten – Vb. BE export varkensvlees omwille van AVP?
22
Nationalisme vs globalisering
• Perfect storm?– Nationalisme
– Ecologisme
Terugplooien op eigen grenzen
• Effectiviteit, efficiëntie op econ. en ecol. vlak en maatschappelijke voeling vraagt regionalisme– Vrije handel in ruime ééngemaakte regionale markten = EU
• Gelijk speelveld = maatwerk = GLB
– Goede afspraken en redelijke bescherming op wereldvlak = WTO en bilaterale handelsakkoorden• Bescherming basisproductie – vrijhandel in meerwaardeproducten
23
Vlocal - Vlobal
• Vlaamse export– 85 % EU-28
• In hoofdzaak onze buurlanden
• = Europese metropool
– 15 % derde landen
• Weinig eigen binnenland maar belangrijk hinterland– Belangrijke exportpositie Vlaanderen is deels statistische fout
• Ontwikkelingspad VL agrofoodsector– Basisgrondstoffen – vlocal
– Voedingsproducten – VLobal – zie ITobal• Meer dan bier, wafels en chocolade
• Uitdaging sector!– Diepvries al wel
– Dierlijke sector nog niet
24
WIE WIL WELK DEEL?