II.Skala złoŜonego Ŝycia

1.Kiedy bezkręgowce wyszły na ląd?

jeszcze nie teraz..

Początek „wyścigu zbrojeń”drapieŜcy - roślinoŜercy

Jeszcze nie teraz.. Teraz ! –ok. 440 milionów lat temu

2.Kiedy kręgowce wyszły na ląd?

375 mln lat temu – wyjście ryb na ląd

Tiktaalik był duŜą drapieŜną rybą o ostrych zębach osadzonych w podobnej jak u krokodyla czaszce WydłuŜony pysk i stosunko wo giętka szyja pozwalały jej aktywnie polować na ofiary

Koniec tej epoki to takie właśnie płazy..

Konieczne przystosowania..i takie właśnie, pierwotne pierwsze lasy

3.Kiedy powstały gady?

Przełom Karbonu i Permu –300 milionów lat temu

4.Kiedy pojawiły się dinozaury ?

Dinozaury pojawiają się w późnym Triasie

210 milionów lat temu

Przewaga dinozaurów:

1. odmienna konstrukcja miednicy i stawów skokowychpozwalająca poruszać sie im na dwóch tylnich kończynach

2. szybka reakcja na otocznie

5.Kiedy pojawiły się ssaki ?

Praktycznie w tym samym momencie co dinozaury!!!

210 milionów lat temu

Dlaczego wygrały dinozaury a nie ssaki ?

By ło proponowanych kilka róŜnych wyjaśnień, ale najbardziej prawdopodobne jest to, Ŝe lądy we wczesnym triasie były jałowe i bardziej zaawansowane w oszczędzaniu wody archozaury (przodkowie dinozuarów) odniosły dzięki temu znaczną przewagę. Wszystkie znane zauropsydy nie posiadają gruczołów w skórze oraz wydalają kwas moczowy.

Związek moŜe byćwydalany w znacznie większym stęŜeniu niŜmocznik wydalany przez ssaki i prawdopodobnie teŜterapsydy , potrzeba więc na rozcieńczenie go mniej wody , która zostaje tracona przez wydalanie

Pojawienie się pierwszych ssaków łoŜyskowych125 mln lat temu

Tak najprawdopodobniej wyglądała Eomaia - najstarszy ssak łoŜyskowy

Tak wygląda to, co zostało z głowy naszego mikroprzodka

Czy inteligentne Ŝycie mogło pojawić się wśród dinozaurów?

Trodoon

Zmuszone do Ŝycia w podobnych warunkach róŜne gatunki zaczynają wyglądaćpodobnie

Konwergencja

rekin

Ichtiozaur

delfin

• Troodon był prawd opodob nie jednym z najinteligentniejszych dinozaurów. Jego EQ (stosu nek masy mózgu od masy ciała) wyno si 6,5. Dla porównania EQ człowieka wyno si 7, a welociraptora 5.

• Troodon jest więc powszechnie uwaŜany za najinteligentniejszego z nie-ptasich dinozaurów.

• Troodon był prawd opodob nie jednym z najinteligentniejszych dinozaurów. Jego EQ (stosu nek masy mózgu od masy ciała) wyno si 6,5. Dla porównania EQ człowieka wyno si 7, a welociraptora 5. Troodon jest więc powszechnie uwaŜany za najinteligentniejszego z nie-ptasich dinozaurów.

• Troodon osiągał około dwóch metrów długości, jeden metr wysokości i trzydzieści kilogramów wagi.

• Troodon miał dośćdługie przednie kończyny, wyposaŜone w ostre pazury.

• Budowa oczu troodona sugeruje, Ŝe miał lepsze widzenie obuoczne niŜ inne dinozaury.

• ByćmoŜe Troodon w ciemnościach widział równie dobrze jak sowy czy koty.

Taka przemiana mogła nastąpić…

Hipotetyczny Dinozauroid

6.Kiedy wyginęły dinozaury ? 65 milionów lat temu

• Olbrzymi meteoryt spadł do Zatoki meksykańskiej

• Wyzwolona energia była 10 miliardów razy większa niŜ ta wyzwolona przez bombęatomową w Hi roszimie

W nocy jaka zapadła na kilka lat za sprawą pyłów w atmosferze znalazły swoją szansęmałe, nocne zwierzątka .. ssaki

Jedyna grupa zwierząt dla których dinozaury sąbezpośrednimi przodkami, to ptaki

KONIEC

9,7 mld lat od początku, 4 mln lat od dzisiaj

Początek Ŝycia na Ziemi

śycie powstało najpewniejna dnie oceanów-

tam gdzie, ze skorupy ziemskiej wypływają słupy przegrzanej,

zawierającej liczne pierwiastki wody

4 km do końca

Pierwsze organizmy uzyskiwały energię z utleniania związków siarki

Co jest potrzebne aby stworzyć Ŝycie ? (prawdopodobnie)

• Związki tłuszczowe • Woda o zasadowymodczynie – w kórymtworzą

małe kuleczki• Gdy srodowisko zmieni sięna bardziej kwaśne

kuleczki będą siełączyć zmieniając w pęcherzyki • W obecności iłów proces zachodzi 100 razy

szybciej• Materiały ilaste mają szczególne upodobanie do

RNA – mogą ją przenosic przez taką błonę

RozmnaŜanie” pęcherzyków

• Jeśli zawiesinę pecherzków przepuszczsmy przez mayteriął, który ma liczne drobne pory (jak w gabce czy pumeksie) topęcherzyki podiela się na drobniejsze pecherzyki potomne

• Pecherzyki tłuszczu mogą powięksac się i r=dzielić w opsrciu o proste prazwa fi zykochemiczne

• Pirwotne ocean maił proadopodmnie odczyn zasoadowy

• Z goracych źródłę wydoswoał się goraca woda o odczynei kwasnym

• Wokół źródeł osazały się skały , które maiły budowę porowatą

3,85 mld lat od dzisiaj - Najstarsze skamieniałości

Są to szczątki bakterii –organizmów komórkowych.

Bakterie te musiały mieć przodków o znacznie prostszej budowie –tak prostej, Ŝe po miliardach lat

ich szczątki zamieniły sięw bezładne kupki atomów.

3,85 km do końca

Stres wywołany pojawieniem się t lenu

Budowa rybosomu jest bardzo podobna u wszystkich organizmów, co dowodzi, iŜ jest to bardzo "stara" konstrukcja.

Naukowcom udało się uzy skać szczegółowy trójwy miarowy obraz ry bosomu za pomocątzw. krystalograf ii rentgenowskiej. Okazało się, Ŝe wchodzące w skład rybosomu białka pełnią jedy nie rolę spoiwa, które nadającząstce kształt. Natomiast w miejscu, w którym odby wa się sy nteza białka, obecny jest jedy nie RNA. Oznacza to, Ŝe to właśnie RNA jest enzymem odpowiedzialny m za kluczowy proces syntezy białek

2,3 mld lat temu Globalne zlodowacenie

Lodowiec pokrywał okolice równica warstwa o grubości ok. 1 km

Prawdopodobnie tlen zaczął reagować z metanem w atmosferze pozbawiając ziemie waŜnego gazu szklarniowego

Okres ten trwał 35 mln lat

• Wszytskie kontynenty znajdowąły sięwówczas w poblizu równika

• Lodowce podbiegunowe powstawąły wiec w oceanach

• Zwiazki postajace z wietyrzenia skałwiazały CO2 z powietrza

2,3 mld lat temu Globalne zlodowacenie

• Co najmkniej trzykrotnie powtrzajace sięzlodowacenia sposodowaługwąłtiowne spadki(w okresach zlodowaceń) i wzrosty produkcji organicznej ( okresach pomiedzy zlodowaceniami)

• W końcu tego okresu 590 mln lat temu sterzenie letu w powietrzu było juŜ tak duŜe ze moglibysmy nim oddychac

Powstanie eukariota

• Prymitywne komórki eukariotyczne prawdowodobodnie Ŝywiły się bakteriami. Ale nie zawsze były je w stanie strawić.

• Takie komórki zaczynały Ŝyć wewnątrz komórki Ŝywiciela, z czasem tracąc samodzielność.

• Tak powstały mitochondria i plastydy –„centra energetyczne komórki ”

Xxx do końca

Czy moŜliwe jest Ŝycie na Innych planetach?

Pierwsze zwierzęta lądowe były skorupiakami

Było wówczas 300 razy więcej CO2 w w powietrzu niŜ obecnie

Oprócz skrzeli ma proste płuca brontoskorpion

Pancerze chroni je przed słońcem.

Ŝywiły się tym co wyrzuci morze

Ordowik – wyjście roślin na ląd

Pierwsze rosliny – glony, obrastajace skały przybrzeŜne

Przypływy i odpływy odsłanaija roslinoośc przybrzeŜną

Potwór dewońskich mórz

Potwór dewońskich mórz

Wymarła ryba z gatunku Dunkleosteus terrelli była największym podwodnym drapieŜnikiem wszech czasów. Jej szczęka zaciskała się z siłą ponad pięciu ton, dwukrotnie większą niŜ u współczesnego rekina ludojada

Zbieganie się i rozbieganie kontynentów

Dotychczas zrobiły to 3 razy.

• Rodina

• Pangea

• Landauzja

Kontynenty na Ziemi zbiegająsię i ponownie rozbiegają.

Pangea – wielki ląd

• Wieli ląd ma w środku wielką pustynię

• Zapanowała długa susza, która zabiła ponad 90% zwierząt i roślin

Początek triasu

• Przywróciły deszcze

• Królestwo gadów ssakoksztłatnych

• Zaraz potem pokonały

Trias

Metapozaur

235mln lat temu – początek ery dinozaurów

Źródło sukcesu

235 metrów do końca

Silezaur

EpokaDinozaurów

• Nie wszystkie dinozaury Ŝyły jednocześnie Nie wszystkie

dinozauryŜyły jednocześnie

250 mln lat temu – wielkie wymieranie

250 m do końca

Uderzenie w Antarktydę asteroidy o srednicy ok. 50 km

Zginęło aŜ 95 proc. gatunków.

250 mln lat temu – wielkie wymieranie

250 m do końca

Naukowcy oceniają, Ŝe skała, która spadła na Ziemię,mogła mieć nawet 50 km średnicy . Stało się to na terenie ówczesnego superkontynentu Gondwany . Wyzwolona wówczas energia zapoczątkowałapóźniejszy rozpad tego olbrzymiego lądu

250 mln lat temu – Perm/Trias wielkie wymieranie

250 m do końca

Prawdopodobnie by ło kilka przyczyn wielkiego wymierania

Liczba gatunków dotychczas opisanych oraz liczba szacunkowa

wszystkich istniejących gatunków

za: Convention on Biological Diversity

Znane W szystkieBakterie 4 000 1 000 000

Sinice 80 000 600 000

Zwierzęta 1 320 000 10 600 000

Grzyby 70 000 1 500 000Rośliny 270 000 300 000

Ogółem 1 744 000 14 000 000

mapa triasowego swiata

Najgroźniejszy dinozaur z Krasiejowa - 6-metrowy teratozaur

Rekonstrukcje silezaura - rzeźby Marty Szubert

Młody fitozaur, którego szczątki znaleziono w Krasiejowie koło Opola, był przedstawicielem gadów naczelnych (archozaurów) sprzed ok. 230 mln lat

Jak długo moŜe istnieć zycie w uśpieniu?

• Owady są dziś najliczniejszą grupązwierząt na Ziemi.

30 mln lat temu Pojawienie się traw

30 m do końca

1. Trawy maja merystemy wzrostu u podstawy a nie u szczy tu łodygi dzięki temu odrastają bardzo szybko (i dlatego przycinanie trawnika słuŜy mu)

2. Trawy stworzy ły sawanny . Ich powstanie spowodowało powstanie wielkich stadnych zwierząt- w tym konia

3. Pra-ludzie zasiedlając sawanny zostali zmuszeni do przy jęciapostawy wyprostowanej i uwolnienia rąk

4. Wszystkie zboŜa – podstawa rolnictwa – to trawy .Trawą jest takŜe bambus.

Konwergencja –

Zmuszone do Ŝycia w podobnych warunkach róŜne gatunki zaczynają wyglądaćpodobnie