Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz · 2016. 11. 15. · le˙en qawwi u ˙elu, çar u kollu ˙lewwa ta’ melodija, g˙axxaq lil kul˙add g˙ax-xewqa tas-sema. Imbg˙ad beda

Le˙en is-Soçjetà MuΩikali

San LawrenzBelt Vittoriosa A.D. 1883

Óar©a Nru 96 Novembru - Diçembru 2016

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

NOVEMBRU - DIÇEMBRU Óar©a Nru. 95 3

Il-Kelma tal-President

Bilkemm stri˙ajna mill-Festa ta’ San Lawrenz li ma mpenjajniex irwie˙na g˙all-Birgu Fest biex norganizzaw Bar u bejg˙ ta’ ikel waqt il-jumejn tal-Birgu Fest. Dawn jirrikjedu ˙afna preparamenti u konsiderazzjonijiet biex jinxtara ikel biΩΩejjed imma mhux iΩΩejjed biex ma jkunx hemm ˙ela. Il-membri tal-kumitat flimkien ma’ numru ta’ membri u nisa mpenjaw rwie˙hom u ˙admu fuq li ˙admu sa tard bil-lejl biex jaraw li kollox imur kif kien pjanat. F’dawn il-©ranet il-KaΩin kien miftu˙ g˙all-pubbliku biex jaraw il-©miel ta’ dan il-Palazz kif ukoll ittellg˙u ezebizzjonijiet ta’ pitturi minn sitt artisti fis-sala tal-kunçerti. Biex saret din l-attivita` kien hemm il-bΩonn ta’ tmexxija ta’ çertu g˙amara u l-kaΩin ikun armat g˙all-okkaΩjoni. Kien ta’ sodisfazzjon g˙alina meta rajna mijiet ta’ nies u kwantita` ta’ turisti jΩuru u jammiraw il-©miel u Ω-Ωamma ta’ Palazzo Huesca, uniku fil-Belt Vittoriosa. Grazzi lil dawk kollha li ˙admu bla waqfien biex kellna r-riΩultat mixtieq. Fix-xahar t’Ottubru l-attivita` ma waqfitx g˙aliex kellna viΩta minn grupp ta’ Diplomatiçi, mill-Ispeaker tal-Kamra tad-Deputati fejn waqt riçeviment Ωg˙ir saru diskorsi u ng˙ataw tifkiriet tal-okkaΩjoni. Óadd wara kellna viΩta minn grupp ta’ diplomatiçi li ©ew milqug˙a mill-membri tal-Kumitat ©ewwa s-sala tal-Arkviju, kienu nfurmati dwar l-istorja u l-attivitajiet tal-G˙aqda u mdawra mall-KaΩin. Ìimg˙a wara lqajna fostna l-player internazzjonali tas-Snooker Tony Drago fejn il-membri tag˙na kellhom l-opportunita` li jilg˙abu mieg˙u. Ma naqsitx l-attivita` fost it-tfal li jattendu g˙al-lezzjonijiet tal-muΩika fejn ©iet organizzata ˙ar©a fil-kampanja flimkien mal-©enituri tag˙hom. Fix-xahar t’ Ottubru sar il-˙las tal-Bandisti barranin bi spiΩa ta’ €21,724 li minn dawn €15,767 intefqu fis-servizzi li l-Banda tag˙mel ©ewwa beltna l-aktar fil-Ìimg˙a Kbira u l-G˙id u fil-©ranet tal-Festa. Nappella li nara aktar support fl-attivitajiet li l-Kumitat jorganizza biex ji©bor il-flus kif ukoll meta nitolbu donazzjonijiet g˙aliex b’hekk biss nistg˙u nsostnu dawn is-servizzi tal-banda. Fil-5 t’ Ottubru l-Belt Vittoriosa ©arrbet it-telfa ta’ Patri Lawrenz Attard Duminkan, patri ma˙bub minn kul˙add li ta sehem kbir pastorali, mag˙ruf fil-˙idma tieg˙u fost l-emigranti fejn anke kiteb ktieb dwar l-emigrazzjoni tal-Maltin u bil-predikazzjoni tieg˙u. A˙na lil Patri Lawrenz nafuh meta konna nattendu l-muΩew. Anke fl-adoloxxenza tieg˙u kliemu kien meqjus, jitkellem bl-

akbar sens u jg˙allmek b l - e Ω e m p j u tieg˙u. I s - S o ç j e t a ` tag˙na b˙al ma tag˙mel meta ji©i n i e q e s S a ç e r d o t sellmet bil-b a n d i e r a mezz’ asta g˙al erbat’ ijiem, çoff mal-bieb u b’rappreΩentanza g˙all-Konçelebrazzjoni li saret fil-jum tal-Funeral fil-Knisja tan-Nazzarenu. Wara 18 il-sena tal-wirja Getsemani, is-sena l-o˙ra ma saritx. G˙alhekk il-Kumitat iddiskuta l-futur ta’ din il-wirja. Kif di©a` g˙idna min˙abba li ©iet introdotta sistema moderna fit-tag˙lim tal-muΩika bl-uΩu tal-mezzi ta’ komunikazzjoni moderni u li bi pjaçir ng˙id li rajna Ωieda sewwa fin-numru ta’ tfal li jattendu g˙al dan it-tag˙lim, mhux possibbli li s-sala tal-Kunçerti tintuΩa g˙all-wirja Getsemani. Hemm problema o˙ra li l-wirja fil-kaΩin ma tistax tespandi aktar. G˙alhekk stedinna l-Kumitat Festi Esterni San Lawrenz biex jekk huma nteressati li jtellg˙u din il-wirja barra mill-KaΩin imma ©ewwa l-Birgu niltaqg˙u u niftehmu. F’Jannar li ©ej isiru l-Elezzjonijiet g˙all-g˙aΩla tal-Kumitat Çentrali g˙as-sena 2017-2018. Il-Kumitat preΩenti f’dawn is-sentejn ˙adem biex iΩomm l-isem tal-Banda u s-Soçjeta` MuΩikali fl-og˙la livell. Il-problemi ma naqsux imma ˙dimna flimkien u g˙arafna ng˙elbu l-mew© li sibna quddiemna. Sar progress kbir fit-tag˙lim tal-Banda wara l-g˙aΩla ta’ Surmast u Assistent Surmast ©did, il-manutenzjoni ma naqsitx, sar ˙afna xog˙ol fuq l-imwejjed tal-Billiard, lestejna ir-restawr tal-faççata tal-Palazzo Huesca u fuq kollox g˙arafna nΩommu s-serjeta` fil-KaΩin. Nitolbu biex dawk il-membri li jistg˙u joffru ftit mill-˙in liberu tag˙hom biex jersqu g˙all-Kumitat. Naf li g˙andna membri li huma kapaçi imma joqog˙du lura. Ng˙idilhom ejjew ˙alli tag˙tu s-sehem tag˙kom biex tmexxu lil din is-Soçjeta` fit-triq tas-suççess. Din il-˙ar©a tan-News Letter ta’ qabel il-Milied u g˙alhekk nistiednukom biex tie˙du sehem fl-attivitajiet li l-Kumitat qieg˙ed jorganizza g˙al dawn il-©ranet biex niltaqg˙u flimkien mal-Familji tag˙na u fl-istess ˙in ng˙inu lill-KaΩin. Nawgura Milied Qaddis u Sena ©did mimlija b’dak li tixtieq qalbkom u nawgura suççess kbir lis-Soçjeta` MuΩikali ewlenija tal-Belt Vittoriosa.

Lawrence V. Farrugia WerrejIl-Kelma tal-President.........................3Mill-Birgu tal-Img˙oddi.....................5Il-Milied fi Greccio 1224....................6Milied 2016........................................6Inkomplu na˙dmu f’Beltna fi ˙danil-Banda naturali.................................7Attivitajiet bir-ritratti.......................8/9Onorifiçenza Papali.............................9Johann Strauss II...............................10AvviΩi................................................11Wiçç imb’wiçç ma’ Law. Gonzi...12/13Attivitajiet Novembru/ Diçembru... .14

EditurSimon Farrugia

RiklamiOscar Adami

Simon FarrugiaLawrence V. Farrugia

RitrattiMarco Avellino

Melvin DegiorgioAlenka Falzon

Noel GauciLawrence Parascandolo

Elton J. RandichAndrè Xuereb

Proof ReadingBjorn Callus

Ritratt Faççata

Pittura tan-Nativita’ minn Caravaggio b’San Frangisk u San Lawrenz

mag˙ruf ukoll b˙ala l-Adorazzjoni

Stampat

36, Triq San Pawl, VallettaTel: 2122 4607 Mob: 9987 0603E-mail: [email protected]

#ilbandatalbirgu



Minn fost il-˙afna oqbra ta’ IngliΩi li ndifnu fiç-Çimiterju ta’ San Lawrenz fis-seklu dsatax fadal biss dak tal-

Morin ta’ 23 sena Thomas McSweeney. Dan qieg˙ed fejn il-bieb tal-©enb u mill-mod kif hu mag˙mul u miΩmum malajr ji©bed l-attenzjoni. Bil-preΩenza tieg˙u hawn, ©rajjietu ntrabtet ma’ dik tal-Birgu ta’ Ωmien l-ewwel snin tal-wasla tal-IngliΩi f’Malta. Oqbra ta’ IngliΩi o˙ra li kienu ndifnu f’dan iç-çimiterju, minnhom fadal biss xi w˙ud mil-lapidi li kien hemm fuqhom.

McSweeney kien morin kattoliku IrlandiΩ stazzjonat fuq il-bastiment tal-gwerra IngliΩ HMS Rodney. Kien subaltern tas-Sur©ent James Allen, li xejn ma kien i©ibu u kien jirrapurtah jew içanfru g˙al kull ˙a©a ta’ xejn.

Fl-a˙˙ar, wara li Sweeney ©ie kkastigat min˙abba rapport banali li g˙amillu s-sur©ent, ma fela˙x aktar u rreja©ixxa bl-ikra˙. Fis-16 ta’ Lulju 1836, meta l-bastiment tag˙hom kien Barçellona, imbotta lis-sur©ent mill-g˙oli g˙al fuq il-gverta tal-vapur. Mal-waqg˙a, dan ˙abat rasu, intilef minn sensih u wara ˙amest ijiem miet.

Sweeney ©ie arrestat, in©ieb Malta seba’ xhur wara u fil-25 ta’ Frar beda g˙addej Qorti Marzjali, li tlaqqa fuq l-HMS Revenge. Wara li nstemg˙u ix-xhieda, instab ˙ati ta’ omiçidju u, kif kien isir dak iΩ-Ωmien, inqatg˙etlu g˙al mewt bit-tg˙allieq.

Is-sentenza ©iet esegwita fit-8 ta’ Ìunju ma’ wie˙ed mill-arbli tal-HMS Rodney, il-bastiment li fuqu se˙˙ il-kaΩ. Dan ©ie sor©ut quddiem il-Ponta tal-Isla. Is-swar mnejn kien jidher ir-Rodney kienu ffullati bin-nies. L-istess kienu l-bastimenti li ©ew sor©uti qrib, biex jaraw dan l-avveniment makabru. Kif kien il-˙sieb dak iΩ-Ωmien, il-preΩenza tal-poplu waqt l-eΩekuzzjoni ta’ sentenza tal-mewt setg˙et isservi ta’ deterrent, speçjalment g˙at-tfal u Ω-Ωg˙aΩag˙.

Wara nofs sieg˙a li Mc Sweeney safa mg˙allaq, tne˙˙iet l-ingassa minn m’g˙onqu, tniΩΩel minn mal-arblu u billi kien kattoliku, skont kif kienet il-proçedura f’Malta, il-Fratellanza tar-RuΩarju tad-Dumnikani ̇ adet ̇ sieb il-funeral u d-difna. Dawn kienu ˙adu l-kadavru tieg˙u fil-Kappella tas-Salvatur, fil-Kalkara, dik il-˙abta fil-konfini parrokkjali tal-Birgu. Hemm tqaddset quddiesa funebri, u wara li tbierek miç-çelebrant, beda l-funeral g˙ad-difna fiç-Çimiterju ta’ San Lawrenz. Hemm min kiteb li fil-bidu kien indifen fiç-çimiterju tal-Blata l-Bajda. Dan, minkejja li n-nies tas-servizzi ka t to l i ç i l i kienu jmutu dik il-˙abta, kienu jindifnu fiç-Çimiterju t a ’ S a n L a w r e n z . A r g u m e n t l i j i n ˙ t i e © riçerka aktar fil-fond.

Mill-Birgu tal-Img˙oddiAnton Attard

Il-Morin Thomas Mc SweeneyBilli Sweeney kien kattoliku, ˙afna qisuh b˙ala vittma tan-nazzjon protestant IngliΩ u s-simpatija lejh inbidlet fi speçi ta’ devozzjoni, aktar u aktar meta beda jing˙ad li kien deher lil xi ˙add li kien qed jitlob fuq qabru.

Minn dakinhar, minn xi w˙ud, Sweeney ma ©ie minsi qatt. Sakemm iç-Çimiterju ta’ San Lawrenz baqa’ jintuΩa, xemg˙at jixeg˙lu u bukketti tal-fjuri fuq qabru ma naqsu qatt. Ukoll meta dan iç-çimiterju, minn snin riçenti il’ hawn, re©a’ beda jintuΩa mill-©did, kultant tilma˙ xi xemg˙a mixg˙ula u xi bukkett fjuri friski b’Ωieda ma’ o˙rajn tal-plastik, li ilhom fuq il-qabar Ωmien twil.

Oqbra ta’ IngliΩi o˙raB˙al ma ©a aççennajt fil-bidu, McSweeney ma kienx l-uniku Brittaniku li ndifen fiç-Çimiterju ta’ San Lawrenz. Il-lapida fuq qabru, kif tidher fir-ritratt, kienet sempliçi kemm jista’ jkun. Fuq oqbra ta’ o˙rajn inkitbu epitaffi ta’ xe˙ta poetika u, fuq kollox, ta’ riflessjoni.

Impressjonanti kienet il-kitba fuq il-lapida tal-qabar ta’ William H Cawn, sailmaker ta’ 17-il sena, li miet bil-kolera fis-17 ta’ Settembru,1854. Kienet din:

Shipmates all, as you pass by,As you are now, so once were we,As we are now, so you will be.Prepare yourselves to follow.

Ta’ min jixtarr il-versi li kien hemm fuq il-qabar ta’ Edward Henley, suldat ta’ 25 sena, li miet nhar il-Vitorja fl-1861. Kien miet fl-isptar qrib iç-çimiterju, illum St. Edward’s College:

All you that pass this way alone,O think how sudden I was gone.God does not always warning giveTherefore be careful how you live.

Sentejn wara dan, kien miet John Sullivan, tfajjel ta’ 11 il-sena u 9 xhur, li missieru kien suldat fil-Wales’s Royal Canadian Regt. Fuq qabru nist˙ajjel li t˙alliet il-karba t’ommu u ta’ missieru:

Oh where is our beloved offspring fled.His face no more we see.His body rests among the dead.In heaven his soul is free

Hassejt li g˙andi nfakkar dawn il-versi, biex ma jintilfux jekk it-tinqix fuq il-lapidi jisfa vittma tal-elementi, b˙al ma ©ara lil bosta minnhom. Nemmen li dawn ukoll jixirqilhom post fl-istorja mΩewqa u ming˙ajr limitu li hi mog˙nija biha din il-belt.

#ilbandatalbirgu

le˙en qawwi u ̇ elu, çar u kollu ̇ lewwa ta’ melodija, g˙axxaq lil kul˙add g˙ax-xewqa tas-sema. Imbg˙ad beda jfisser il-Kelma lin-nies, bi kliem l-aktar ˙elu ©abilhom mill-©did quddiem g˙ajnejhom it-twelid tas-Sultan Fqir u l-belt çkejkna ta’ Betlehem. Ta’ spiss meta kien isemmi l-isem ta’ Ìesù Kristu, m˙e©©e© b’im˙abba tas-sema, kien isejja˙lu: “it-Tfajjel ta’ Betlehem”, u dak l-isem ta’ “Betlehem” kien ilissnu b˙allikieku kien ˙oss tal-karba ta’ nag˙©a. Kull darba li kien jg˙id “it-Tfajjel ta’ Betlehem” jew “Ìesù” kien jilg˙aq xuffejh b’ilsienu, kwaΩi biex iduq u jΩomm g˙alih il-˙lewwa kollha ta’ dawk il-kelmiet. Hemmhekk dehru bl-abbundanza d-doni ta’ Dak li jista` kollox. Wie˙ed minn dawk li kienu preΩenti, ra©el ta’ virtù, kellu viΩjoni tal-g˙a©eb. Deherlu li t-tfajjel çkejken kien mimdud bla ̇ ajja fil-maxtura. Fran©isku resaq lejh u donnu qajmu minn nag˙sa profonda. Din il-viΩjoni tal-g˙a©eb ma kienetx f’nuqqas ta’ qbil mal-fatt, g˙aliex g˙all-merti tal-qaddis, it-tfajjel Ìesù re©a’ tqajjem fil-qlub ta’ ˙afna, li kienu nsewh u t-tifkira tieg˙u baqg˙et stampata fil-mo˙˙ tag˙hom. Wara li ntemmet dik il-v©ili solenni, kul˙add re©a’ lura lejn daru mimli b’fer˙ li ma jitfissirx. It-tiben li kien imqieg˙ed fil-maxtura ©ie m˙ares u miΩmum, sabiex permezz tieg˙u l-Mulej fil-˙niena tieg˙u ifejjaq il-bhejjem tat-tg˙abija u l-o˙rajn kollha. U ©ara tassew li f’dawk l-in˙awi, l-bhejjem tat-tg˙abija u l-annimali l-o˙ra, li kienu ntlaqtu minn mard, wara li kielu dak it-tiben ©ew me˙lusin mill-mard tag˙hom. Mhux biss, imma n-nisa wkoll, dawk li kellhom ˙las diffiçili u ta’ tbatija malli qieg˙du fuqhom ftit minn dak it-tiben, irnexxilhom iwelldu bil-fer˙. Bl-istess mod, diversi r©iel u nisa re©g˙u kisbu sa˙˙ithom. Illum dak il-post ©ie ikkonsagrat lill-Mulej u fuq il-presepju nbena altar u ©iet iddedikata knisja f’©ie˙ San Fran©isk, sabiex hemmhekk fejn darba l-annimali kielu t-tiben, issa l-bniedem jistg˙u jieklu l-©isem tal-Óaruf bla tebg˙a u l-aktar safi, Ìesù Kristu Sidna, li hu l-ikel li jmantni r-ru˙ u li jqaddes il-©isem, u li ta lilu nnifsu g˙alina b’im˙abba bla tmiem. Hu li mal-Missier u mal-Ispirtu s-Santu jg˙ix u jsaltan igglorifikat g˙al dejjem ta’ dejjem. Amen

Il-Milied it-Tajjeb.


6 NOVEMBRU - DIÇEMBRU Óar©a Nru. 95

G˙eΩieΩ ˙uti, Sliem. Il-Milied qorob. It-twelid ta’ Sidna Ìesu` huwa mag˙na. It-tiΩjin tat-toroq u tad-djar di©a` beda jidher; il-preparazzjonijiet tal-ikliet u tal-festini di©a` qed ji©u m˙ejjija; it-t˙ejjijiet tal-pantomima kif ukoll tal-purçissjoni bil-bambin mexjin ©mielhom u r-rigali bdew jinxtraw u ji©u mgeΩwra f’karti kkuluriti sbie˙. Dan kollu mhux biss jo˙loq atmosfera sabi˙a iΩda jnissel ukoll ˙afna fer˙ u hena, kemm fiΩ-Ωg˙ar kif ukoll fil-kbar. Waqt li nag˙mlu dan kollu, jien nahseb li d-djar tag˙na jibqg˙u vojta jekk ma nag˙mlux presepju jew bambin. Kif nistg˙u niççelebraw it-twelid ta’ Sidna u mbg˙ad ninsewh barra. G˙alhekk ix-xewqa tieg˙i hija li kull familja fil-parroçça g˙aΩiΩa tag˙na, jkollha almenu presepju jew bambin çkejken fid-dar. Nissu©©erilkom biex, quddiem dan il-bambin, mbg˙ad kull filg˙axija matul in-novena nixg˙elu xemg˙a u nin©abru biex nitolbu g˙all-paçi, l-g˙aqda u l-armonija fil-familja tag˙na. Ejjew nitolbu lil Ìesu` biex jitwieled fid-dar tag˙na u biex ikun tassew ‘Alla mag˙na’ kif preçiΩament ifisser ismu ‘Emmanuel’. B’Ìesu` bambin, il-familja tag˙na tkun tassew s˙i˙a u kompleta. Ming˙ajr

Milied 2016Ìesu` l-familja tag˙na tkun nieqsa u vojta. B’Ìesu` bambin il-familja tag˙na Ωgur li tkun ˙afna a˙jar. Ìesu` m’hu ser jo˙dilna xejn anzi jag˙tina. Hu ser jurina t-triq li g˙andna naqbdu li twassal g˙all-fer˙ veru u ©enwin, hu ser jag˙tina l-qawwa u l-kura©© biex inkomplu mexjin kuljum fil-vja©© tag˙na lejh, hu ser jiggwidana biex nag˙Ωlu dejjem dak li hu sewwa u tajjeb. Din hi d-differenza kbira li jag˙mel Ìesu` fil-˙ajja ta’ dawk li jilqg˙uh u jaççettawh fosthom. G˙alhekk ejjew nilqg˙uh fid-dar tag˙na, ejjew nift˙ulu qalbna ˙alli ji©i u jg˙ammar mag˙na tassew. Nawgura lil kul˙add Milied hieni u qaddis.

Kunu mberkin.Dun Joseph Mizzi Arçipriet

#ilbandatalbirgu

G˙eΩieΩ ˙bieb tieg˙i tal-Birgu, Illum xtaqt naqsam mag˙kom ©rajja ˙elwa mill-˙ajja

ta’ San Fran©isk t’Assisi. F’dan iΩ-Ωmien qaddis, xieraq infakkru bil-qima kollha dak li Fran©isku ççelebra f’jum il-Milied tal-Mulej fi Greccio 1223 tliet snin qabel il-mewt tieg˙u. F’dawk l-in˙awi kien hemm ra©el jismu Giovanni, ra©el ta’ fama tajba u ˙ajja eΩemplari. Dan kien ˙abib g˙aΩiΩ tal-qaddis Fran©isku. G˙alkemm kien ra©el nobbli u meqjum ˙afna f’dawk l-in˙awi, kien iqis aktar in-nobiltà tal-Ispirtu milli dik tal-©isem. Xi ©img˙atejn qabel il-festa tal-Milied, il-Qaddis Fran©isku, kif spiss kien jag˙mel, sejja˙lu lejh u qallu: “jekk trid li niççelebraw fi Greccio t-Twelid ta’ Ìesù, mur qabli u ̇ ejji dak kollu li se ng˙idlek, jien nixtieq nuri quddiem kul˙add lit-tfajjel li twieled f’Betlehem, u b’mod nara bl-g˙ajnejn tal-©isem it-tbatija kollha li sab ru˙u fiha Ìesù min˙abba li kienu jonqsuh il-˙wejje© me˙tie©a g˙al tarbija tat-twelid. Nixtieq nara kif kien mimdud fil-maxtura fuq it-tiben bejn il-baqra u l-˙mara”. Malli semg˙u jg˙id dan, il-˙abib devot u fidil mar mimli ˙e©©a biex i˙ejji dak li kien me˙tie© fil-post mag˙Ωul, skont ix-xewqa tal-qaddis. Hekk wasal il-mument ta’ fer˙, iΩ-Ωmien li fih kul˙add jithenna! G˙all-okkaΩjoni ©ew imsej˙in ˙afna patrijiet minn diversi in˙awi; ir©iel u nisa bdew jaslu bil-fer˙ mill-irziezet ta’ dawk l-in˙awi, kull wie˙ed u wa˙da skont ma setg˙u, ©ew i©orru xemg˙at u fjakkli biex idawwlu dak il-lejl, li fih ©iet mixg˙ula b’dija fis-sema dik il-kewkba li dawwlet il-jiem u Ω-Ωminijiet kollha. Fl-a˙˙ar wasal ukoll Fran©isku u ra li kollox kien im˙ejji kif xtaq u deher kollu fer˙an. Hu resaq jirran©a l-maxtura, qieg˙ed it-tiben u da˙˙al il-baqra u l-˙mara. F’dik ix-xena li tqanqal dehret tiddi s-sempliçità tal-Van©elu, kien jintwera tif˙ir lill-faqar, ©iet murija l-umiltà. Greccio kien sar Betlehem ©did. Dan il-lejl kien çar daqs il-jum fil-milja tieg˙u u kien lejl ta’ ̇ lewwa g˙all-bnedmin u g˙all-bhejjem. In-nies kienet ti©ri biex tgawdi dak il-fer˙ li qatt ma ˙asset b˙alu qabel quddiem dak il-misteru ©did. Il-post beda jidwi bl-il˙na u l-blat g˙oli u samm beda jinstema’ fih l-eku l-g˙ana tal-festa tal-korijiet. Il-patrijiet bdew ikantaw tif˙ir mag˙Ωul lill-Mulej u l-lejl deher donnu jaqbeΩ bil-fer˙. Il-qaddis kien hemm qisu mitluf f’estasi quddiem il-presepju. L-ispirtu tieg˙u kien jitqanqal bil-˙lewwa tal-˙niena u tal-fer˙ li ma jitfissirx. Imbg˙ad is-saçerdot beda jiççelebra l-Ewkaristija b’mod solenni fuq il-maxtura, u Fran©isku deher li qieg˙ed iduq fara© li qatt ma kien ̇ assu qabel. Fran©isku kien libes l-ilbies ta’ Djaknu, g˙ax kien djaknu b˙al Lorenzu tag˙na. B’le˙en jidwi u ˙lejju beda jkanta l-Van©elu Mqaddes. Dak il-

Il-Milied fi Greccio 1223minn Fr. Martin Mamo OFM Cap.



Ninsabu issa ftit ©ranet ‘il bog˙od minn tmiem ta’ sena o˙ra u ovvjament l-a˙˙ar edizzjoni ta’ din ir-riviΩta

‘Le˙en is-Soçjeta’ MuΩikali San Lawrenz’. B˙ala editur in˙ossni kburi b’dak li ksibna tul is-snin fejn is-sena d-die˙la sejrin nid˙lu fis-sbatax il-sena tal-pubblikazzjoni fejn l-edizzjoni speçjali tal-Festa tkun il-100 ˙ar©a. Onorat ukoll li minkejja li din il-pubblikazzjoni hija primarjament immirata lejn il-membri, bandisti u familji tag˙hom pero` qed til˙aq firxa aktar wiesg˙a ta’ nies. U dan ikompli jimlini b’kura©© li nkompli na˙dem sabiex inwasslu l-vuçi tal-Banda tal-Birgu. Il-le˙en tal-verita` li xi kultant hawn min ma jkunx irid jisma imma a˙na fl-obbligu li nag˙mlu dan kif dejjem g˙amilna.

Meta n˙ares lura lejn din is-sena nsib li kienet sena o˙ra mpenjattiva fejn il-kumitat ̇ adem ming˙ajr waqfien sabiex nil˙qu l-mira li stabbilejna. Anki mil-lat finanzjarju l-miri li po©©ejna fil-bidu tas-sena ntla˙qu. F’nofs ix-xahar li g˙adda ˙allasna lill-bandisti barranin kollha tas-servizzi li

g˙amlu matul din is-sena. Dan huwa wie˙ed miç-çertifikati li l-Banda tal-Birgu g˙anda. Çertifikat tas-serjeta`. U dan huwa rikonoxxut minn kul˙add.

Ovvjament issa qeg˙din in˙arsu ‘l quddiem u nippjanaw g˙as-sena li ©ejja fejn f’mo˙˙na g˙andna diversi pro©etti. B˙alissa fil-fatt qeg˙din nikkonkludu l-applikazzjonijiet tag˙na sabiex nippruvaw li n©ibu fondi g˙at-tag˙lim muΩikali kemm mill-A©enzija Ûg˙aΩag˙ kif ukoll mill-iskema SIS. L-attivita` fl-iskola tal-muΩika hija wa˙da attiva ˙afna fejn it-tlett g˙alliema muΩikali li g˙andna qeg˙din ja˙dmu bis-s˙i˙ sabiex nag˙tu lill-istudenti tag˙na l-a˙jar tag˙lim. U l-Banda tag˙na qed tkompli tikber f’dan ir-rigward fejn diversi huma l-istudenti anki ta’ eta` Ωg˙ira li qeg˙din ji©u sabiex jitg˙allmu l-arti muΩikali. Il-Kids Club kien suççess kbir u issa qeg˙din inkomplu nibnu fuqu. F’dan l-aspett u f’din il-materja qatt m’huwa biΩΩejjed u rridu nkomplu na˙dmu sabiex aktar tfal jissie˙bu mal-Banda tal-Birgu.

Ftit tal-jiem ilu ntbag˙tu wkoll is-servizzi g˙as-sena 2017 fejn il-Kummissjoni Banda bdiet ta˙dem fuq is-servizzi li jmiss. Fil-fatt f’Diçembru sejrin inkunu mpenjati bi Programm mill-Banda taΩ-Ûg˙aΩag˙ tag˙na kemm is-Sibt 3 ta’ Diçembru f’Sta. Venera kif ukoll fit-18 ta’ Diçembru fil-Kalkara. U b˙as-soltu l-Banda tal-Parroçça tie˙u sehem fil-proçessjoni tal-Bambin madwar it-toroq tal-Belt tag˙na lejlet il-Milied.

Minbarra l-aspett muΩikali nsibu wkoll dak soçjali fejn ‘Palazzo Huesca’ jirrekjedi ˙afna xog˙ol sabiex dan jinΩamm fl-a˙jar kondizzjoni u jkun l-isba˙ u l-aqwa Palazz fil-Belt tag˙na u wie˙ed mill-ewlenin f’pajjiΩna. Dan kien konfermat waqt il-BirguFest fejn mijiet ta’ Maltin u turisti

©ew iΩuruna fejn fa˙˙ru bil-kbir il-©miel li jippossjedi dan il-Palazz uniku. Huwa d-dover tag˙na li nΩommu dan il-wirt fl-aqwa kundizzjoni.

F’Jannar li ©ej ser ikollna l-elezzjonijiet g˙all-Kumitat 2017/2018. Qed nie˙u pjaçir li f’dawn l-a˙˙ar snin rajna uçu˙ ©odda t’element Ωg˙aΩug˙ fil-Kumitat. Nawgura li anki g˙as-snin li ©ejjin inkomplu naraw dan l-interess jikber. Il-pjanijiet g˙all-futur huma kbar u sbie˙ imma ovvjament irid ikun hemm l-impenn. U aktar ma’ jkollna nies li jid˙lu g˙ar-responsabbilta` aktar inkomplu nkabbru isem il-Banda tal-Birgu b˙ala dik naturali f’Beltna u ewlenija f’pajjiΩna.

Peress li din hija l-a˙˙ar edizzjoni qabel il-Festi tal-Milied minn qalbi nawgura l-Milied it-Tajjeb u s-Sena l-Ìdida mimlija risq u hena lill-membri, bandisti u l-familji tag˙hom kif ukoll lil dawk li tasal g˙andhom b’mod jew ie˙or din il-pubblikazzjoni. Awguri!!

Inkomplu na˙dmu f’Beltnafi ˙dan il-Banda naturali

minn Simon Farrugia - Segretarju

#ilbandatalbirgu


8 NOVEMBRU - DIÇEMBRU Óar©a Nru. 95 #ilbandatalbirgu

Esebizzjoni ta’ Snooker minn Tony Drago fil-KaΩin tal-Banda tal-BirguNhar il-Hadd 16 ta’ Ottubru 2016, fis-sala ewlenija tal-

isnooker fi hdan ‘Palazzo Huesca’, intlag˙bet ‘The Ultimate Tony Drago Cisk Snooker Challenge’. F’din l-attivita’, xi membri tas-Soçjeta’ kellhom l-opportunita’ li jilg˙abu kontra Tony Drago nnifsu. Il-Kummissjoni Billiard flimkien mal-President tas-Socjeta’ taw token xieraq lil dan il-player Malti ta’ fama internazzjonali filwaqt li s-Soçjeta’ ng˙atat token ta’ apprezzament ming˙and rappreΩentant ta’ Simonds Farsons. Din kienet attivita’ fejn kien hemm diversi nies u membri li attendew bi ˙©arhom. Drago min na˙a tieg˙u ma naqasx li juri l-kapaçitajiet tieg˙u f’dan l-isport li huwa ferm popolari fi ˙dan is-Soçjeta’ tag˙na.

‘Palazzo Huesca’ b’kummenti impressjonanti waqt Birgu Fest 2016

‘Stunning’ , ‘Wonderful’, ‘ Unique’, ‘ Xi ©miel ta’ Palazz’, ‘ Meravilja’ – u˙ud mill-a©©ettivi li nstemg˙u fi tmiem il-©img˙a tal-Birgu Fest 2016 minn dawk li ©ew iΩuru ‘Palazzo Huesca’ – sede tas-Soçjeta’ MuΩikali San Lawrenz. Kienu mijiet kbar li mlew l-iswali kollha ta’ dan il-Palazz uniku b’mod partikolari nhar is-Sibt 9 t’Ottubru waqt il’ ‘Birgu by Candlelight’ b˙ala parti mill-Birgu Fest 2016. Kul˙add kelma wa˙da jg˙id xi ©miel ta’ Palazz g˙andha l-Banda tal-Birgu. Palazz li jispikka f’nofs il-Pjazza ewlenija tal-Belt tag˙na, Palazz li trid u ma’ tridx malli tkun ©ol-Pjazza bilfors trid t˙ares lejh. Palazz li jitkejjel mhux bil-faççata biss iΩda b’dak li hemm ©ewwa, dak li minkejja t-tibdil li sar matul is-snin xorta baqa jirrispetta l-ori©inalita` tieg˙u u fuq kollox bl-attivita` kontinwa minn kmieni filg˙odu

sa tard filg˙axija mit-Tnejn sal-Óadd matul is-sena kollha. Mhux ta’ b’xejn li kull min Ωarna baqa mista©g˙eb bil-Palazz li tipposjedi l-Banda tal-Birgu. Grazzi mill-qalb lil min Ωarna u tal-g˙ajnuna.

Ûjara ta’ diplomatiçif’Palazzo Huesca

Nhar is-Sibt 24 ta’ Settembru grupp ta’ diplomatiçi g˙amlu Ωjara f’Palazzo Huesca fejn dawn ©ew

imdawra mal-Palazz li jospita s-Soçjeta’ MuΩikali San Lawrenz. Huma baqg˙u mpressjonati bl-organizazzjoni li hemm fil-kaΩin tag˙na kemm mill-att soçjali kif ukoll minn dak bandistiku fejn fa˙ru l-impenn tal-banda tal-Birgu fit-tag˙lim muΩikali li huwa l-g˙an ewlieni tas-Soçjeta’ tag˙na.


NOVEMBRU - DIÇEMBRU Óar©a Nru. 95 9#ilbandatalbirgu

L-Ispeaker iΩur ‘Palazzo Huesca’Nhar il-Óadd 18 ta’ Settembru l-Ispeaker tal-Kamra tar-

RappreΩentanti g˙amel Ωjara ta’ kortesija fil-Belt Vittoriosa fejn fost l-o˙rajn Ωar Palazzo Huesca. Akkumpanjat mis-Sindku s-Sur John Boxall u membri tal-Kunsill Lokali, l-Onorevoli Farrugia ©ie mdawwar ma’ dan il-Palazz uniku fejn f’diskors qasir fa˙˙ar l-impenn tal-Kumitat g˙al kif huwa miΩmum dan il-Palazz, ix-xog˙ol li qed isir fit-tag˙lim muΩikali kif ukoll li l-KaΩin tal-Banda huwa ç-çentru tal-attivita’ tal-Birgu. Il-President tas-Soçjeta’ s-Sur Lawrence V. Farrugia ppreΩenta ktieb tal-istorja tas-Soçjeta’ fejn irringrazzja lill-Onorevoli Speaker tal-˙idma tieg˙u fl-og˙la istituzzjoni tal-pajjiΩ kif ukoll tal-impenn tieg˙u fil-komunita.’

Il-ktieb Misericordia in Arcana (Dawl mid-Dlam) pubblikazzjoni mis-Sur Joseph Fava joffri l-opportunita’

g˙all-ewwel darba lill-pubbliku jittawwal fl-arkivji sigrieti tal-Vatikan. Fl-armadji ta’ dak l-uffiççju apostoliku hemm eluf ta’ manuskritti. Il-ktieb ji©bor fih ˙amsa u g˙oxrin dokument, wie˙ed minnhom jittratta l-onorifiçenza Papali, breve ta’ Klement XIV biex ting˙ata l-ordni tal-Ixprun tad-deheb lill-Mozart.

L-Ordni tal-Ixprun tad-Deheb kienet drawwa tal-Papiet li jonoraw lill-persuni li jew servew lis-Santa Sede jew kienu membri prominenti ta’ familja aristokratiçi Rumani jew o˙rajn li jkunu kontribwew bil-kbir fl-oqsma tal-Arti jew il-muΩika. Fost il-lista tal-membri li ng˙ataw dan il-©ie˙ insibu l-isem ta’ Wolfgang Amadeus Mozart.

F’g˙eluq is-sena 1769 dan il-©enju muΩikali, Ωg˙aΩug˙ ta’ erbatax il-sena kien mar ma missieru Leopald minn Salzburg fuq vja©© twil fl-Italja. Dan it-tour kulturali kien jinkludi çentri artistiçi u muΩikali ta’ Verona, Mantova, Cremona, Milan, Parma, Bologna, Firenze u fl-a˙˙ar Ruma. Fil-Kappella Sistina tal-Vatikan semg˙a l-Miserere kantata minn Ωew˙ korijiet ta’ disa’ vuçijiet kull wie˙ed ta˙t id-direzzjoni tas-Surmast Gregorio Allegri.

Óadd ma kien permess li jikteb in-noti ta’ dan il-kapolavur muΩikali ta˙t piena ta’ skomunika. Meta Mozart irritorna fil-lukanda tieg˙u ftakar in-noti kollha tal-Miserere fl-ori©inal tag˙hom, iΩda bil-kuntrarju Mozart mhux talli ma’ sabx ru˙u skomunikat, iΩda sar popolari maç-çrieki tal-poter fil-Kurja Rumana. Meta l-Papa Klement XIV kien mg˙arraf b’dan it-tifel prodi©ju, xtaq jiltaqa mieg˙u personalment f’udjenza privata biex jonora lil dan il-muΩiçista Ωg˙aΩug˙ ta’ talenti straordinarji bl-Ordni

tal-Ixrpun tad-Deheb.

M o z a r t k i e n j i f f i r m a l-kompoΩizzjonijiet tieg˙u b˙ala Herr Ritter Mozart (Is-Sur Kavallier Mozart) u baqa jag˙mel hekk sakemm g˙adda minn esperjenza qarsa. Huwa beda ji©i ridikolat minn klikka ta’ aristokratiçi BavariΩi li waqqg˙u g˙aΩ-zuffjett id-dekorazzjoni Papali, li lanqas biss kienet tad-deheb imma tar-ramm, bilkemm kienet tiswa tlett dukati. Dan l-inçident kien biΩΩejjed g˙al Mozart biex jinsa l-investitura Papali u qatt iΩjed ma’ ppreΩenta lilu nnifsu b˙ala Kavalier.

Onorifiçenza Papali g˙al MozartIs-sbatax il-dokument

minn George Cilia



Ma nafx intomx b˙ali, imma daΩ-Ωmien hekk ̇ elu, sabi˙ u qaddis tal-Milied, ifakkarni ̇ afna u nassoçjah ̇ afna

wkoll mal-valzi u polka. Pjuttost narahom li iktar jag˙mlu sens il-valzi fil-Milied milli fl-G˙id, imma dak argument ie˙or u dibattibbli. IΩda issa li qed insemmu l-valzi u l-polka, kif tista’ ssemmi l-kelmiet ‘valzi’ u ‘polka’ ming˙ajr ma’ ssemmi l-isem tar-re tal-valzi, Johann Strauss II. Jista’ ji©i Milied jew l-Ewwel tas-Sena ming˙ajr ma’ tisma’ il-Blue Danube? Na˙seb li ta’ min naraw ftit lil Johann Strauss II.Strauss twieled nhar il-25 t’Ottubru tal-1825 f’St. Ulrich. Missieru kien Johann Strauss l-ewwel u ommu kienet Maria Anna Streim. Dan iΩ-Ωwie© ma kienx wie˙ed feliçi u wara li kellhom lil Johann, Josef u Eduard, u anke wara li qabdet lil Johann Strauss I jaqlibhielha mas-seftura, hi ˙adet id-divorzju. Johann Strauss I kellu tmint itfal o˙ra ming˙and Emilie Trampusch. Ni©u g˙al Strauss, missieru riedu jistudja g˙all-bankier, iΩda bl-insistenza ta’ ommu, hu beda jitg˙allem b’mod sigriet ma’ Franz Amon. Darba minnhom, missieru qabdu jistudja l-vjolin u tah xebg˙a kbira bir-ra©uni tkun li ‘ried ine˙˙ilu l-muΩika li kellu fih’. IΩda meta ommu ̇ adet id-divorzju, Strauss seta’ jkompli jistudja liberalment. Strauss studja l-kontrapunt u l-armonija ta˙t il-Professur Joachim Hoffman, li kellu skola muΩikali privata tieg˙u. L-abbilta` ta’ Strauss ©iet innotata mill-kompoΩitur Joseph Drechsler, tant li beda jg˙allmu l-eΩercizzji fl-armonija. Kien f’dan iΩ-Ωmien meta ikkompona l-ewwel xog˙ol tieg˙u li kien graduale Tu qui regis totum orbem. Wara dawn l-istudji kollha, Strauss kien mar g˙and l-awtoritajiet ta’ Vienna biex i©ib il-liçenzja biex ikun jista’ jesegwixxi u jtella’ programmi u eΩekuzzjonijiet muΩikali. Din il-liçenzja ng˙atatlu u kellu orkestra Ωg˙ira tieg˙u. G˙alxejn ikollok orkestra (illum il-©urnata ng˙idu band) u ma ddoqqx. Strauss kellu kemmxejn ta’ problema f’dan ir-rigward. Missieru kellu qisu ‘’monopolju’’ Ωg˙ir u l-postijiet ta’ fejn is-soltu kienet esegwita l-muΩika, kienu kollha f’idejh u ˙add ma ried jiksirha minn ma’ Strauss I biex jakkomoda lil Strauss II! Kieku l-ingliΩi jg˙idu ‘what’s in a name?’, imma r-rivalita` ta’ bejn il-missier u l-iben Strauss kienet wa˙da kbira. Kellu jkun il-casino ta’ Dommayer’s li aççetta lil Strauss biex idoqq. Tistg˙u ta˙sbu kemm il-missier ̇ assu urtat, kemm g˙ax ibnu studja l-muΩika minnflok il-kontabilita` u kemm g˙ax ˙adlu post li kien idoqq fih. Id-debutt ta’ Strauss kien f’Ottubru tal-1844 fejn hemm esegwixxa xi xog˙olijiet ©odda tieg˙u, b˙al Sinngedichte, Gunstwerber u Herzenslust. Il-kritiçi tal-muΩika kellhom kliem ta’ tif˙ir g˙al ©uvni Strauss. F’dawn l-ewwel apparizzjonijiet tieg˙u fix-xena muΩikali, g˙al Strauss kienu mportanti u ta’ promozzjoni kbira, tant, li kien mag˙Ωul biex jokkupa l-kariga ta’ Maestro di Cappella tas-2nd Vienna Citizen’s Regiment. Pero` l-problemi ma naqsux. Meta fl-1848 faqqet ir-rivoluzzjoni fl-Awstrija, ir-rivalita` kompliet tiΩdied, g˙aliex il-missier kien favur il-monarkija filwaqt li Strauss kien favur ir-revoluzzjonarji. Infatti, Strauss kien anke spiçça l-˙abs wara li allegatament kienu qabduh ikanta La Marseillaise! Wara l-mewt ta’ missieru fl-1849, Strauss qabad l-orkestra li kellu u g˙aqqada ma’ dik ta’ missieru

Johann Strauss IIminn Christopher Pisani

u b’hekk seta’ jag˙mel it-tours muΩikali hu ukoll. Iktar tard, narawh ukoll jikkomponi muΩika patrijotta, x’aktarx biex jit˙abbeb mal-monarkija l-©dida. L-avvanzi fix-xena muΩikali issa kienu ˙adu spinta ‘il quddiem. Wara diversi tours fil-Polonja u l-Ìermanja, il-fama ta’ kompoΩitur tal-valzi kienet ©iet konnessa ma’ ismu. Wara diversi applikazzjonijiet li ma ntlaqg˙ux, fl-a˙˙ar, fl-1863 kien intg˙aΩel b˙ala Direttur MuΩikali tat-Teatri Rjali tal-Ballijiet. Ta’ min jg˙id li fl-1853, il-pressjoni tax-xog˙ol kienet kbira tant li kellu breakdown. It-tabib kien ordnalu biex jie˙u xi jiem ta’ mistrie˙, iΩda tant kemm kien dam, li ˙uh iΩ-Ωg˙ir Josef, kellu jitlaq minn in©inier u jie˙u f’idejh l-orkestra sakemm Strauss jirkupra. Fl-1870 Strauss kellu tour fl-Istati Uniti fuq invit ta’ Patrick Gilmore, fejn

hemmhekk daqq il-valz Blue Danube u ©ie milqg˙uh tajjeb ferm. Strauss iΩΩewwe© lill-kantanta Henrietta Treffz fl-1862 u baqg˙u flimkien sal-mewt taghha fl-1878. Sitt ©img˙at wara l-mewt ta’ Henrietta, Strauss iΩΩewwe© lill-attriçi Angelika Dittrich. Id-differenzi ta’ bejniethom waslu biex applikaw g˙ad-divorzju, liema divorzju ma’ ng˙atax mill-knisja kattolika. B’dan kollu, Strauss kellu jbiddel ir-reli©jon u l-post tieg˙u, fejn mar joqg˙od f’Saxe-Coburg-Gotha f’Jannar tal-1887. Strauss sab support kbir mit-tielet mara tieg˙u

Adele Deutsch, liema hu ΩΩewwe© f’Awwissu tal-1887. Hi nkura©©ietu ferm biex juΩa l-kreattivita` tieg˙u iktar u jikkomponi iktar. Fil-fatt, f’daΩ-Ωmien hu kkompona l-operetti Der Zigeunerbaron u Waldmeister, u anke l-valz (li jien jg˙o©obni ferm u ninkura©©ixxi lill-qarrejja biex jisimg˙u) Kaiser Walzer. KompoΩizzjonijiet o˙ra jinkludu Kaiser Jubilaum u Klug Gretelein. Fit-3 ta’ Ìunju tal-1899, Strauss miet fl-eta` ta’ 73 sena wara li ©ie ççertifikat li qed ibg˙ati minn plewra-pnewmonija. Hu ©ie midfun fiç-çimiterju ta’ Zentralfriedhof. Ta’ min jg˙id li ˙afna mill-muΩika tieg˙u intilfet wara li ˙uh Eduard ̇ araq ̇ afna mill-muΩika ori©inali. Dan g˙aliex mal-mewt ta’ Strauss, Eduard u Josef, biex ma jkunx hemm awturi o˙ra li jie˙du l-muΩika tieg˙u u jag˙mluha f’isimhom, ftehmu biex kif wie˙ed minnhom imut, l-ie˙or ja˙raq l-arkivji. Dawn il-kompoΩituri famuΩi li qed inlaqqakom mag˙hom, ma sarux famuΩi g˙ax kellhom ̇ ajja spettakolari, jew li tispikka xi mod jew ie˙or. Saru famuΩi g˙aliex il-muΩika tag˙hom baqg˙et tissemma’, titfa˙˙ar u ti©i apprezzata iktar u iktar ma jg˙addi Ωmien. EΩattament bil-kontra tal-lum, muΩika l-istess, muΩika li wara ftit tintnesa’ u l-awturi tag˙hom xi kultant lanqas ikunu jafu x’inhi bimoll u jie˙du flejjes kbar! Strauss kien wie˙ed minn dawk li jien ng˙idilhom ‘Ìenji’, g˙aliex permezz tal-muΩika li kkomponew ˙olqu xi ˙a©a ikbar minnhom, u li sal-lum il-©urnata g˙adha tidher kbira u ta’ livell g˙oli. Minn qalbi nixtieq nawgura lilkom u lill-familjari tag˙kom Milied hieni u sena mimlija hena u sliem.

#ilbandatalbirgu


NOVEMBRU - DIÇEMBRU Óar©a Nru. 95 11#ilbandatalbirgu

Laqg˙at g˙all-Elezzjoni tal-Kumitat 2017/2018It-Tlieta 17 ta’ Jannar, 2017 – Fis-6pm Laqg˙a Ìenerali Mista sabiex ji©i approvat ir-Rappport Amministrattiv u dak Finanzjarju.

Fis-7pm Laqg˙a Ìenerali tal-Bandisti/Membri Propjetarji sabiex ji©i elett parti mill-Kumitat

L-Erbg˙a 18 ta’ Jannar, 2017 – Laqg˙a Ìenerali tal-Membri sabiex ji©i elett il-kumplament tal-Kumitat

Ikla tal-Milied fil-Lukanda Preluna nhar it-Tnejn 12 ta’ Diçembru, 2016

Is-Soçjeta’ MuΩikali San Lawrenz ser torganizza Ikla tal-Milied nhar it-Tnejn 12 ta’ Diçembru, 2016 fl-Isky Room tal-Lukanda Preluna, Sliema. Biljetti g˙al din l-attivita’ jistg˙u jinkisbu ming˙and is-Sur Eugenio Pellicano jew is-Sur Noel Gauci g˙all-prezz ta’ € 27 trasport inkluΩ. G˙al aktar informazzjoni tistg˙u wkoll iççemplu fuq 7961 7288 jew 9945 5023 . Il-Menu tal-Ikla jinsab hawn ta˙t:-

ANTIPASTOWith local and international natural salads, cured meats, shellfish, seafood,

sott’olio vegetables, dips, cheese, nuts and dried fruit.SOUP

Creamed local fresh mushroom soup with croutons.TOSSED PASTA

Cannelloni bake with spinach and cottage cheese, tomato veloute’Farfalle with smoked salmon, Cognac, caviar & salsa rosa.

CARVERYRoasted boneless turkey breast, seasonal stuffing, cranberry reduction.

HOT BUFFETPan fried breaded pork schnitzel, lemon crumbs.

Grilled beef sirlion steak, Port wine jus.Poached fresh grouper cutlets, fresh dill and citrus dressing.

Three tomato, mozzarella cheese and leek tart.Seasonal fresh vegetables and potatoes.

DESSERTHouse preparation of seasonal desserts with Christmas pudding, log, mince pies,

fruit flan, hot apple crumble and chocolate fudge.Free Drink and Coffee

Il-Banda tal-Birgu fil-Festi tal-Milied

B˙ala parti mill-Festi tal-Milied il-Banda Vittoriosana San Lawrenz ser ikollha dawn is-servizzi:-Nhar is-Sibt 3 ta’ Diçembru, 2016 fl-10.30am Programm MuΩikali f’Santa Venera

Nhar il-Óadd 18 ta’ Diçembru, 2016 fil-11am Programm MuΩikali fil-KalkaraNhar is-Sibt 24 ta’ Diçembru fil-5.30pm Daqq ta’ Carols fil-proçessjoni tal-Bambin fil-Birgu



Meta Simon issu©©erieli dan l-isem, ming˙ajr ma ridt, f’mo˙˙i (u na˙seb anke f’mo˙˙kom) mill-ewwel mar fl-ex Prim Ministru. Fil-fatt hu ji©i sekond ku©in mieg˙u kif ukoll ji©i mill-Arçisqof Mikiel Gonzi li ji©i z-ziju ta’ missieru. IΩda wara ftit irrealizzajt li qed jalludi g˙al persuna o˙ra li forsi illum jassoçjawha biss mal-billiard pero` kif se taqraw hija iktar minn hekk ... ferm iktar minn hekk.

KonoxxenzaJien lil Lawrence ma nistax ng˙id li nafu ˙afna ˙lief li fil-passat niftakru b˙ala player tal-Vittoriosa Stars u xi drabi wkoll ˙adna xi birra flimkien il-Óadd filg˙odu (anke fil-kumpanija ta’ Twanny Gauci li minn hawn g˙al darb’ o˙ra insellem il-memorja tieg˙u).

L-interviΩtaWara li g˙amilt il-kuntatti neçessarji ltqajt mieg˙u fil-kaΩin tag˙na. Fid-diskussjoni tag˙na sibt persuna luçida, organizzata u bniedem li l-portafoll (mhux tal-but) u l-curriculum vitae tieg˙u hi versatili u mifruxa sew li tag˙mlu bniedem pjaçevoli li tiltaqa’ mieg˙u u tkellmu. G˙alhekk Ωgur li din l-interviΩta tirrifletti dan ir-repertorju vast u mlewwen g˙alkemm dejjem l-iktar fl-ambjent sportiv.

FamiljaLawrence twieled il-Birgu fit-23 ta’ Mejju fis-sena 1947 u g˙alhekk jista’ jitqies b˙ala wie˙ed mill-‘baby boom’ ta’ wara l-gwerra g˙alkemm fil-familja tieg˙u kellu biss o˙tu Josette. Hu tg˙ammed ftit wara fil-Parroçça ta’ San Lawrenz bl-ilma mbierek li tefg˙alu l-Arçipriet ta’ dak iΩ-Ωmien Dun Pawl Galea. B˙ala isem hu kiser it-tradizzjoni tal-familja li kienu jsemmg˙u g˙all-persona©©i bibbliçi. Hekk li missieru kien jismu Methusalem u kien jissejja˙ Metus u kien mill-Birgu. Ommu kien jisimha Lookie u kienet mill-Isla. Xog˙ol missieru kien senior navigator mal-Ammiraljat, biex inkun preçiΩ SNSO. Huma kienu joqog˙du eΩattament wara l-Inkwizitur f’dar kbira bin-numri minn 7 sa 9 Triq il-Papa Alessandru.

EdukazzjoniB˙ala skola primarja hu kien jattendi dik tal-Birgu tal-Gvern, l-ewwel l-Armerija u wara l-Fortini. Fost l-g˙alliema hu jiftakar lil Karmenu Gatt jew lis-Sir Gatt (kif kienu jsibuh) kif ukoll lil Fredu Lagana`. B˙ala skola sekondarja hu attenda is-St. Joseph l-iskola tal-Gvern ta’ Ra˙al Ìdid. Jiftakar li kienet g˙adha kemm tinbena u sa˙ansitra anke jiftakar iwaqqfu l-istawa kbira ta’ San ÌuΩepp li hemm fid-d˙ul.Wara hu g˙amel eΩami mal-Gvern u billi ©ie ˙afna minn ta’ quddiem, fil-fatt ©ie is-7 wie˙ed minn 800 li qag˙du g˙all-eΩami hu kellu l-g˙aΩla fejn imur. Hu g˙aΩel li jmur mal-Enemalta b˙ala apprentista mechanical engineer. Dak iΩ-Ωmien l-Enemalta kienet g˙adha l-Furjana ta˙t it-telg˙a tal-Kurçifiss.Hu g˙amel 44 sena l-Enemalta u kien id-drawing office, u f’postijiet o˙ra u spiçça b˙ala Technical Officer 2 fit-training centre tal-Enemalta. Hu rtira mix-xog˙ol fis-sena 2008.

TfulituStaqsejt li Lawrence dwar xi memorji ta’ tfulitu jew xi praspura imma wie©eb fin-negattiv g˙ax

Wiçç Imb’wiçç ma’ Lawrence Gonzi

minn Paul Micallefb’sinçerita` we©ibni li hu kien ‘tifel kwiet’. Billi tfulitu kienet eΩattament wara l-gwerra, il-Birgu kien g˙adu ma nbenix kollu u Lawrence jiftakar lill-knisja tal-Lunzjata g˙adha mwaqqa’ u anke jiftakar inçident ta’ meta rixtellu tal-˙adid li kien hemm mal-knisja kien waqa’ fuq tifla.Ukoll li billi hu kien joqg˙od fil-parti ta’ fuq tal-Birgu hu iktar kien jiffrewenta il-knisja tal-Lunzjata milli l-Parrocca. Bi kburija sinçiera hu qalli li hu kien l-a˙˙ar tifel li g˙amel il-priedka tal-Milied fil-Palazz tal-InkwiΩitur li kien jintuΩa b˙ala knisja g˙all-Komunita` Dumnikana waqt li l-knisja kienet qed tinbena.Jiftakar li ta’ tfal li kienu jdoqqu l-qniepen tal-Lunzjata u jag˙mlu l-karti tal-liedna g˙all-festa. Ukoll f’nhar San Ìwann f’Ìunju kienu jag˙mlu trajbu u jag˙tuh in-nar sabiex jag˙mlu l-˙u©©ie©a tradizzjonali. Naturalment kienu jqattg˙u sieg˙at s˙a˙ jilag˙bu l-ballun fit-toroq li ma kienux miΩg˙udin bil-karozzi b˙al m’huma llum u t-tfal ma kienux mo˙˙hom biss fil-kompjuter.B˙as-subien ta’ tamparu hu kien imur il-muΩew u jiftakar sew lil Santinu. Wara kollox min ma jiftakurx lil Santu?B˙ala ˙bieb l-iktar viçin tieg˙u hu semma lil Joe Schembri, Lawrence Theuma, Charles Galea, Vince Micallef, Charlie Zammit u Joe Scicluna iç-Çosi.Meta tfarfar daqsxejn hu beda jiffrekwenta l-Youth Centre fejn hemm hu semmieli lil Ìanni. G˙al darb’o˙ra f’kor wie˙ed … min ma jafux lil Ìanni? L-iktar jekk konna nqattg˙u tant ˙in nilag˙bu t-table soccer u nittalbu lil Ìanni sabiex jag˙tina dik il-famuΩa çomba.

FutbolMinn dik l-eta` min˙abba li minn eta` bikrija di©a` beda juri abbilta` kbira fil-log˙ba tal-ballun hu beda jilg˙ab mal-minors tal-Vittoriosa Stars. Wara anke lag˙ab kemm il-darba mal-Birgu l-kbar fil-poΩizzjoni ta’ midfielder u anke kemm il-darba kien anke captain. Fost il-log˙biet ta’ suççess li hu semmieli kienet il-final tas-Sons of Malta Cup bir-reb˙a kontra Marsaxlokk.Fis-sena 1966/67 hu ing˙aqad mat-tijm ta’ Óal-Qormi meta coach kien Tony Cauchi u mag˙hom dam 4 snin u anke lag˙ab fil-First Division (Premier tal-lum) meta l-log˙ob kien jintlg˙ab fuq l-art iebsa u ramlija tal-istadium tal-GΩira.Il-quççata tal-karriera tieg˙u fil-futbol la˙aqha meta kien mg˙ajjat u anke lag˙ab ma’ Malta kontra tijm IngliΩ meta l-coach kien Joe Attard li wkoll kien mill-Birgu.Wara re©a’ ing˙aqad mal-Birgu u kien jilg˙ab b˙ala l-a˙˙ar ra©el fil-qalba tad-difiΩa.

DiΩappunti fil-futbolMeta staqsejtu dwar xi diΩappunti fil-futbol fost o˙rajn hu we©ibni t-telfa kbira ta’ 5-0 li l-Birgu ©arrbu kontra r-rivali ©irien tas-St. George’s. Mil-espressjoni ta’ wiççu tani iktar x’nifhem li kien hemm ̇ afna iktar mir-riΩultat f’dik il-log˙ba li tista’ tissejja˙ storika li g˙aliha l-istadium tal-GΩira kien miΩg˙ud sa ru˙ ommu bin-nies. Dan nista’ nixhdu jien g˙ax jien kont rajt il-partita minn fuq bejt

#ilbandatalbirgu



ta’ ˙abib ta’ missieri g˙ax kien hemm l-ispekulazzjoni li kien se jinqala’ l-inkwiet.DiΩappunt ie˙or kien li waqaf mil-

futbol meta kien g˙adu Ωg˙ir wisq, madwar 26 sena u xtaq li jilg˙ab iktar iΩda dan g˙amlu min˙abba ra©unijiet personali.

Players u CoachingFost il-players li semmieli li kien jilg˙ab mag˙hom kien hemm Ìanni Azzopardi mag˙ruf b˙ala z-Ziki Zokk, Charles Mifsud, Toni Galea u Joe Mifsud il-Guli, l-a˙wa George u Charlo Agius u ˙afna o˙ra.Wara li spiçça milli jilg˙ab hu kien coach tal-minors ta’ Óal-Qormi u tal-under 14 mal-Hibernians g˙al xi Ωmien.

BilliardMinbarra l-futbol Lawrence g˙andu g˙al qalbu ˙afna l-billiard tant li minbarra li jilg˙abu hu wkoll wie˙ed mill-aqwa referees li kellna Malta ta’ dan l-isport. Fil-fatt hu rrefja log˙biet importanti kemm f’Malta kif ukoll barra minn Malta. Kif jaf kulhadd hu jag˙ti kontribut lis-Soçjeta` tag˙na f’dan il-qasam.Hu beda jilg˙ab il-billiard mal-MBSA meta kellu 18 il-sena u g˙amel bejn is-sena 1967 u 1992 irre©istrat u jilg˙ab mal-Isla. Kien tela’ final darbtejn kontra l-le©©endarju Pawlu Mifsud, kien anke wkoll champion tat-tieni diviΩjoni fejn g˙amel break record ta’ 138 punt. Lag˙ab anki doubles mal-istess Pawlu Mifsud u reba˙ ic-championship fl-1989.Is-suççessi ta’ Lawrence fil-qasam tal-billiard jinkludu li kien 15 il-darba champion tat-timijiet kif ukoll reba˙ tournament f’Essex l-Ingilterra. Kien ukoll head coach tal-Iskola sport tal-Isnooker.

RefereeWara sar class A referee tal-billiard u siefer kemm il-darba g˙al-loghbiet internazzjonali fosthom Antwerp il-Bel©ju, Biaritz (Franza), Helsinki u anke l-Awstralja. Hu kien inkarigat g˙al darbtejn sabiex jirreffja Ωew© finals tad-dinja fosthom wahda meta l-Malti Joe Grech sar champion tad-dinja. Fil-fatt g˙all-ewwel g˙ar-ra©unijiet ovvji hu m’aççettax li jirrefja Malti b˙alu pero l-organizzaturi kienu çerti mill-abbilta` u l-imparzjalita` professjonali tieg˙u u nsistew bil-qawwa li jirrefjaha, kif fil-fatt g˙amel u ˙are© bl-unuri. Hu wkoll kien jokkupa l-kariga ta’ Viçi President tal-Billiard and Snooker Association (MBSA). Kien ukoll Viçi-President tal-QOBC tal-Isla.

Óajja PersonaliMill-Birgu l-familja tieg˙u marret toqg˙od l-Isla fi Triq l-Oratorju ̇ dejn l-Oratorju li fih tinstab l-istatwa mirakoluΩa tar-Redentur. Hemm ta’ 20 sena hu ltaqa’ ma’ Mary li hi mill-Isla u li wara saret il-mara tieg˙u fil-parroçça ta’ Marija Bambina fil-15 ta’ Diçembru 1971. Wara mar joqg˙od Bormla fi Triq Hanover. Hawn staqsejtu l-mistoqsija naturali jekk qattx kellu offerta sabiex jilg˙ab il-futbol ma’ Bormla u hu we©ibni ‘Hu Ωgur!’.Minn Bormla b˙ala familja dam joqg˙od bejn is-snin 1971 u 1979 u wara mar joqg˙od il-Fgura fi Triq Kent li g˙adu joqg˙od fiha sal-lum.

Ûwie© u UliedMiΩ-Ωwie© tieg˙u ma’ Mary hu kellu 2 subien. Robert illum g˙andu 43 sena u b˙ala xog˙ol hu manager fis-settur tal-kompjuters. Robert hu miΩΩewwe© lil Catherine u g˙andhom tifel Matthias.It-tifel l-ie˙or jismu David li llum g˙andu 38 sena u mill-partner tieg˙u Lisa huma g˙andhom tifel jismu Luke. Ix-

xog˙ol ta’ David hu manager ma’ kumpanija tal-Elettriku.

Sport Ie˙orMinbarra li lag˙ab il-futbol u l-billiard, sa mis-sena 1986 hu beda jilg˙ab it-tennis mal-Vittoriosa Lawn Tennis Club fejn f’dan il-club ˙afna mill-membri huma mil-Birgu.

IrtirarWara li rtira Lawrence iddedika ˙afna ˙in fil-billiard u jorganizza l-kompetizzjonijiet. Fil-fatt hu qalli li bejn Novembru u Ìunju hu ma jieqaf qatt u llum hu jag˙mel parti mill-Kummissjoni Billiard tas-Soçjeta` tag˙na.

Delizzji O˙raLawrence qalli li hu j˙obb l-isport kollu u jipprova isegwih fuq it-televiΩjoni. Hu j˙obb ukoll is-safar u fost il-postijiet li semmieli li Ωar hu nkluda lil Barçellona fi Spanja, Bucharest fir-Rumanija kif ukoll Vienna, l-Awstrija li hu jqis b˙ala l-isba˙ post.

XewqaMeta ttantajtu biex jg˙idli dak li t-taljani jsej˙u ‘il sogno nel cassetto’ dwar xewqa li g˙alkemm xtaq qatt ma rnexxielu jwettaq jew li ma jkomplix iwettaq nistqarr li ̇ asadni ftit. Hu we©ibni li d-dispjaçir tieg˙u kien li ma kompliex jitg˙allem u jdoqq il-pjanu li kien beda snin ilu. Hawnhekk ikkonfermajt kemm Lawrence hu persuna li tista’ tg˙id hija versatili. Jekk b˙ala xog˙ol hu kien fix-xjenza tal-en©inerija mekkanika,

imbg˙ad b˙ala sports la˙aq livell g˙oli fil-futbol u eççella fil-billiard kemm dak milg˙ub u kemm fir-refeering u xtaq ukoll jid˙ol fi sfera kompletament differenti, dik tal-muΩika. Mhux ta’ b’xejn li ma tiddejjaq xejn tid˙ol mieg˙u f’diskursata varjata u intelli©enti m i m l i j a b ’ i n f o r m a z z j o n i nteressanti.

G˙eluqB˙as-soltu staqsejtu l-fehma tieg˙u dwar il-Birgu u l-kaΩin l-iktar dwar il-futur tieg˙u. Dwar il-

Birgu ja˙seb li bil-˙idma ta’ kul˙add sar wie˙ed mill-isba˙ lokalitajiet ta’ Malta pero` jiddejjaq jara liç-çentru ta’ din il-Belt, il-pjazza prinçipali miΩg˙uda u ma˙nuqa bil-karozzi. Dwar il-kazin hu qalli li hu palazz mill-isba˙ u g˙andu kumitat u membri li jafu u qed jie˙du ̇ siebu sew kif jixraq. U b’dak il-kumment dirett u konçiΩ jien sellimtlu u awgurajtlu kull suççess f’˙ajtu.

RiflessjoniU na˙seb taqblu mieg˙i li g˙alkemm forsi kontra o˙rajn li interviΩtajt li kienu mid˙la tal-kaΩin f’dak li huwa amministrazzjoni, banda u forsi wkoll fil-festa, Lawrence g˙araf li jag˙mel suççess f’oqsma o˙ra li kien i˙obb. Min jaf kemm tfal u Ωg˙aΩag˙ b˙alu lag˙bu l-ballun fit-toroq pero` Ωgur li kienu ftit b˙alu li sa˙ansitra waslu li jirrapreΩentaw lil pajjiΩhom u dan kollu frott il-˙idma, dedikazzjoni u serjeta`. L-istess jista’ jing˙ad dwar il-billiard li hu la˙aq livelli g˙oljin kemm fuq livell nazzjonali u anke internazzjonali.Pero` Lawrence m’g˙arafx ja˙li l-˙in tieg˙u tal-irtirar iΩda minnflok g˙aΩel li jaqsam l-esperjenza vaΩta li hu g˙andu fil-kamp tal-billiard billi jag˙ti kontribut lill-kaΩin tag˙na f’qasam li bi pjaçir ng˙id li g˙adu popolari u g˙adu ji©bed tant nies lejn l-imkien tal-kaΩin. Anzi g˙andu jkun opportunita` sabiex ni©bdu iktar membri lejn is-Soçjeta` tag˙na.G˙alhekk Ωgur li Lawrence g˙andu jkun mudell g˙all-anzjani o˙ra sabiex jersqu lejn il-kaΩin u juΩaw il-˙in tag˙hom b’mod iktar utli u wara kollox interessanti. F’isem il-membri l-ikar dilettanti tal-billiard ng˙idlek grazzi Lor u fl-a˙˙ar … nitfag˙hielek bl-ingliΩ … keep it up.

#ilbandatalbirgu


Attivitajiet g˙ax-Xhur ta’ Novembru - Diçembru 2016

IT-TLIETA 1 TA’ N OVEMBRU TIFKIRA TAL-QADDISIN KOLLHA L-ERBGÓA 2 TA’ NOVEMBRU IL-GÓID TAL-IMWIET FL-10.00 LAQGÓA KUMMISSJONI FINANZI IL-ÓADD 6 TA’ NOVEMBRU Fl-10.00 LAQGÓA GÓALL-PARTEÇIPANTI TAS- SNOOKER COMPETITON U TLUGÓ TAL-POLOZ IS-SIBT 12 TA’ NOVEMBRU LOTTERIJA HAMPER IL-ÓADD 13 TA’ NOVEMBRU ÓARÌA FAMILJARI GÓAL GÓAWDEX IT-TLIETA 15 TA’ NOVEMBRU FIS-7.00 pm LAQGÓA KUMITAT ÇENTRALI IS-SIBT 19 TA’ NOVEMBRU FIL-5.30 QUDDIESA TA’ SANTA CECILJA F’SAN GWANN IT-TNEJN 21 TA’ NOVEMBRU KAWÛA DWAR IL-MAÓÛEN TAL-PLANÇIER IT-TLIETA 22 TA’ NOVEMBRU FIS-6.30pm KUMMISSJONI BANDA L-ERBGÓA 30 TA’ NOVEMBRU KAWÛA DWAR IL-KÇINA IS-SIBT 3 TA’ DIÇEMBRU LOTTERIJA HAMPER FL-10.00AM KUMMISSJONI BILLIARD IL-ÓADD 4 TA’ DIÇEMBRU FL-10.30AM PROGRAMM AÌENZIJA ZGÓAÛAGÓ IT-TLIETA 6 TA’ DIÇEMBRU FIS-7.00pm LAQGÓA TAL-KUMITAT ÇENTRALI IL-ÓAMIS 8 TA’ DIÇEMBRU IL-KUNÇIZZJONI - FESTA PUBBLIKA IL-ÓADD 11 TA’ DIÇEMBRU FIS-6.30PM KUNÇERT FIT-TEATRU MANOEL MILL-GÓAQDA KAÛINI TAL-BANDA IT-TNEJN 12 TA’ DIÇEMBRU IKLA TAL-MILIED FIL-LUKANDA PRELUNA IT-TLIETA 13 TA’ DIÇEMBRU JUM IR-REPUBBLIKA IL-ÓADD 18 TA’ DIÇEMBRU FL-10.30AM PROGRAMM TAL-MILIED FLIMKIEN MAL-BANDA SAN ÌUÛEPP FIL-KALKARA IS-SIBT 24 TA’ DIÇEMBRU LEJLIET IL-MILIED, SEHEM TAL-BANDA FIL- PROÇESSJONI TAL-BAMBIN LOTTERIJA HAMPER IL-HADD 25 TA’ DIÇEMBRU JUM I L - M I L I E DL-ERBGÓA 28 TA’ DIÇEMBRU PARTY TAL-MILIED FIL-KAÛIN GÓALL MEMBRI BANDISTI U L-FAMILJI IS-SIBT 31 TA’ DIÇEMBRU L-AÓÓAR TAS-SENA 2016


#ilbandatalbirgu

Kompetizzjonijiet tas-Snooker – Sta©un 2016/17Il-Kummissjoni Billiard tixtieq tavΩa li ser isiru dawn il-kompetizzjonijiet matul l-ista©un tas-Snooker 2016/17:-

• Kompetizzjoni tad-Doubles f’Novembru u Diçembru

• Pot Black fuq frame wie˙ed bejn Jannar u Frar

• Be Birgu Competition g˙al Marzu u April

• ‘Open Snooker Competition’ bejn Mejju u Ìunju

Documents

Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz · 2016. 11. 15. · le˙en qawwi u ˙elu, çar u kollu ˙lewwa ta’ melodija, g˙axxaq lil kul˙add g˙ax-xewqa tas-sema. Imbg˙ad beda