Upload
others
View
12
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Leiderschapsprofielen
In de Visie op HRM en Leiderschap zijn 6 hoofdrollen geïdentificeerd voor de leidinggevenden op 3 niveaus van leiderschap, te weten strategisch, tactisch en operationeel.
Persoonlijk Leiderschap
Brandweer vakman
Manager
Team coach
Coach
Veranderaar
Netwerker
Persoonlijk leiderschap staat aan de basis van deze 6 rollen en bestaat uit persoonlijke eigenschappen, waarden en overtuigingen. Specifiek voor de brandweer kijken we naar: empathie, betrouwbaarheid, zelfreflectie, boegbeeld en stabiliteit & veerkracht.
De 6 hoofdrollen die zijn geïdentificeerd, worden beschreven aan de hand van competenties en gedragsindicatoren.
De rollen zijn in principe op leidinggevenden van toepassing. Bij specialisten zijn de rollen van (Team)coach en Manager minder aan de orde en is de rol van Expert toegevoegd.
Persoonlijk leiderschap
PersoonlijkLeiderschap
3
Waarden en persoonlijke eigenschappen
Empathie: van nature invoelend en meelevend, kan zich verplaatsen in de belevingswereld van de ander.
Betrouwbaarheid: is transparant, doet wat hij/ zij belooft en biedt de medewerkers een basis om op terug te vallen.
Zelfreflectie: heeft zelfkennis, kan reflecteren op het eigen gedrag en gaat actief op zoek naar feedback, van zowel onder- als bovengeschikten. Weet daar op een
constructieve manier mee om te gaan en gebruikt de feedback ter ondersteuning van de eigen persoonlijke ontwikkeling.
Stabiliteit & veerkracht: heeft ruggengraat, neemt positie in, fungeert (als leidinggevende) als hitteschild naar de lagen onder hem/haar binnen de
brandweer/VR. Beschikt over voldoende veerkracht om niet star of rigide te worden en staat open voor verandering. Kan ook leiding accepteren.
Boegbeeld: is zich bewust van het effect dat zijn of haar positie heeft op de brandweer/VR en de omgeving en maakt daar op positieve wijze gebruik van ten
behoeve van de eigen organisatie.
Strategisch leidinggevende
Strategisch leidinggevende
Persoonlijkleiderschap
Veranderaar Manager
Team
coachCoach
Brandweer vakman
Netwerker
Stelt de strategische
doelstellingen (waaronder
continuïteit) vast en stuurt (via
o.a. mensen en middelen) op
het behalen ervan.
Zet alle lagen van de brandweer/VR in
positie, creëert verticale en horizontale
samenhang en stuurt op een cultuur van
samenwerken.
Vertaalt op hoofdlijnen bestuurlijke en
maatschappelijke trends en ontwikkelingen
naar het eigen vak en vice versa; geeft blijk
van betrokkenheid met de kernprocessen en
trots voor het brandweervak.
Positioneert de brandweer/VR in de politieke,
bestuurlijke en maatschappelijke omgeving,
beïnvloedt en werkt samen met partners en
partijen in het netwerk.
Stimuleert en inspireert de
brandweer/VR en mensen tot
beweging en heeft daarbij oog
voor snelheid, vermogen,
bereidheid en noodzaak van
veranderen.
Onderkent talenten bij mensen, zet mensen in
hun kracht en geeft ze de kans om te groeien
met oog voor het resultaat van de
brandweer/VR.
Strategisch leiderschap: competentieprofiel
Hoofdrol
Brandweer vakman
Manager
Teamcoach
Coach
Veranderaar
Netwerker
Competenties
Visie
Conceptueel denken
Plannen & delegeren
Resultaatgerichtheid
Groepsgericht leiderschap
Voorbeeldgedrag tonen
Ontwikkelen
Coachen
Inspireren & meenemen
Innoveren
Politiek-bestuurlijke sensitiviteit
Verbindend vermogen op relatie en inhoudPersoonlijkLeiderschap
6
Rol Competentie Gedrag
Brandweer-vakman
VisieOntwikkelen en uitdragen toekomstbeeld. Afstand nemen van de dagelijkse praktijk. Onderkennen van feiten, trends, mogelijke innovaties en toekomstige ontwikkelingen en die vertalen naar het eigen werkterrein
•Is in staat een visie te definiëren. •Schat het belang in van juridische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, onderkent trends en vertaalt deze naar strategische keuzes en acties voor de brandweer/VR.•Draagt actief en op inspirerende wijze de organisatievisie uit (in- en extern). Kan daarbij het doel en het waarom goed uitleggen.
Conceptueel denkenNadenken over het vakmanschap in een strategische context, op een conceptuele manier en vanuit meerdere perspectieven.
•Ziet complexiteit van de context in en kan out of the box en grensoverstijgend denken. •Legt onderlinge verbanden en vertaalt deze naar brede samenhangende oplossingen.•Komt los van de dagelijkse operationele en bestuurlijke drukte, neemt afstand en heeft een helikopterview.
Manager Plannen & delegeren Op effectieve wijze doelen en prioriteiten bepalen en benodigde tijd, activiteiten en middelen aangeven en inzetten om bepaalde doelen te bereiken.
•Maakt lange termijn planningen en doelstellingen, deelt deze met medewerkers en delegeert taken en verantwoordelijkheden. •Stuurt hier op door regelmatig voortgangsgesprekken te houden.•Benoemt stuurindicatoren (KPI’s) en zorgt dat deze inzichtelijk worden.•Kent eigen beperkingen en durft gebruik te maken van kennis en expertise van anderen.•Anticipeert op relevante ontwikkelingen, ook op politiek-bestuurlijk niveau, die van invloed zijn op de eigen brandweer/VR en vertaalt dit in aangepaste doelstellingen en planningen.
ResultaatgerichtheidHet helder stellen van doelen (SMART) en het realiseren van resultaten conform tijdpad, normen en afspraken.
•Bepaalt algemene doelstellingen en stuurt aan op concrete vertaling en toepassing binnen de brandweer/VR.•Spreekt mensen aan op al dan niet behalen van resultaten.
Teamcoach Groepsgericht leiderschapRichting en sturing geven aan één of meerdere teams. Samenwerkingsrelaties tot stand brengen en in stand houden
•Geeft ruimte en stimuleert verschillende denkwijzen in het team teneinde het team te versterken, ten bate van het organisatie belang. •Definieert met de groep de gezamenlijke team en organisatiewaarden en kijkt naar de individuele aansluiting van medewerkers hierop. Indien nodig wordt actie ondernomen. •Stuurt actief op verbinding van verschillende onderdelen in de organisatie.
Voorbeeldgedrag tonenVoorbeeldgedrag tonen in lijn met geldende normen en waarden en is een boegbeeld voor alle lagen binnen de brandweer/VR.
•Draagt de normen en waarden van de brandweer/VR uit.•Is congruent in zeggen en doen.•Neemt actief initiatief om zichtbaar, aanspreekbaar en benaderbaar te zijn.
Rol Competentie Gedrag
Coach OntwikkelenEen stimulerende leeromgeving creëren ten behoeve van een lerende organisatie.
•Daagt mensen uit de gehele brandweer/VR uit om uit hun comfort zone te komen, om zich te ontwikkelen.•Creëert een veilige omgeving die open staat voor verschillende denkbeelden en fouten tolereert. Handelt hier zelf naar en draagt dit ook actief uit.•Vertaalt het belang van ontwikkeling concreet in geld en tijd op organisatieniveau.
Coachen Het stimuleren en motiveren van anderen gericht op hun persoonlijke ontwikkeling en het geven en ontvangen van feedback. Hanteren van een dienende / faciliterende stijl van leiderschap.
•Stelt eigen oordeel uit.•Neemt verantwoordelijkheid voor persoonlijke ontwikkeling niet over van de betreffende medewerker.•Luistert actief (LSD – luisteren, samenvatten, doorvragen).•Geeft feedback op functioneren en ontwikkelen.•Faciliteert mensen in hun ontwikkeling.
Veranderaar Inspireren & meenemenAanvoelen van wat er speelt en het toepassen van de juiste veranderingsaanpak/ stijl om mensen binnen en buiten de brandweer/VR mee te krijgen in relevante veranderingen binnen en buiten de organisatie
•Kan op een aansprekende manier de stip op de horizon in beeld brengen.•Heeft oog, oor en begrip voor emoties die veranderingen met zich meebrengen en weet hoe je met emoties om moet gaan.•Enthousiasmeert tot verandering bij de relevante partijen in en buiten de brandweer/VR.
Innoveren Het hebben en stimuleren van nieuwe, originele ideeën, werkwijzen en toepassingen. Open staan voor en initiëren van toekomstige vernieuwing van strategie, werkwijzen en bedrijfsvoering.
•Geeft ruimte in de zin van tijd en geld en stimuleert grote en kleine verander initiatieven.•“Beloont” (positieve response) als mensen buiten de kaders en gebaande paden denken.•Is actief op zoek naar nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten hun eigen werkveld en vertaalt deze naar relevante initiatieven voor de eigen organisatie.
Netwerker Politiek-bestuurlijke sensitiviteitZich bewust zijn van zijn omgeving, met name ook op het politiek-bestuurlijke vlak. Relevante ontwikkelingen volgen in de omgeving van de brandweer/VR en deze kennis benutten ten behoeve van de organisatie en/of het vakgebied
•Is aanwezig op het juiste moment op de juiste plek, vooral ook in het politieke en bestuurlijke domein.•Volgt actief moderne media om goed geïnformeerd te blijven over wat er speelt.•Stimuleert actief netwerken van medewerkers, ook buiten de brandweer/VR.•Is actief in verschillende formele en informele netwerken ook buiten het brandweer domein.
Verbindend vermogen op relatie en inhoudIn staat zijn op zowel de relatie als de inhoud verbinding te maken met belangrijke stakeholders.
•Bouwt en onderhoudt relaties met mensen en groepen in het netwerk (zowel binnen als buiten de eigen brandweer/VR). •Gaat op zoek naar gezamenlijke belangen in de relatie met stakeholders en is daardoor in staat eigen doelstellingen te realiseren.
Strategisch specialist
Zoals aan het begin gesteld zijn er 4 hoofdrollen geïdentificeerd voor de specialist op het strategische niveau.
Persoonlijk Leiderschap
Brandweer vakman
Expert
Veranderaar
Netwerker
Strategisch specialist
Persoonlijkleiderschap
ExpertVeranderaar
Brandweer vakman
Netwerker
Vervult een toonaangevende expertrol
in de organisatie. Geeft strategisch
advies omtrent het eigen vakgebied.
Vertaalt op hoofdlijnen bestuurlijke en
maatschappelijke trends en
ontwikkelingen naar het eigen vak en
vice versa; is betrokken bij de
kernprocessen en heeft trots voor het
brandweervak.
Positioneert de brandweer/VR in de
politieke, bestuurlijke en
maatschappelijke omgeving,
beïnvloedt en werkt samen met
partners en partijen in het (externe en
interne) netwerk.
Stimuleert en inspireert de
brandweer/VR en mensen tot
beweging en heeft daarbij oog voor
snelheid, vermogen, bereidheid en
noodzaak van veranderen.
Strategisch specialist: competentieprofiel
Hoofdrol
Brandweer vakman
Expert
Veranderaar
Netwerker
Competenties
Visie
Conceptueel denken
Analyseren
Adviseren
Inspireren & meenemen
Innoveren
Politiek-bestuurlijke sensitiviteit
Verbindend vermogen op relatie en inhoud
PersoonlijkLeiderschap
12
Rol Competentie Gedrag
Brandweer-vakman
VisieOntwikkelen en uitdragen toekomstbeeld. Afstand nemen van de dagelijkse praktijk. Onderkennen van feiten, trends, mogelijke innovaties en toekomstige ontwikkelingen en die vertalen naar het eigen werkterrein
•Is in staat een visie te definiëren. Legt daarbij de verbinding tussen ontwikkelingen op het vakgebied en de gevolgen daarvan op de organisatie en vice versa. •Schat het belang in van juridische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, onderkent trends en vertaalt deze naar strategische keuzes en acties voor de brandweer/VR. •Draagt actief en op inspirerende wijze de organisatievisie uit (in- en extern). Kan daarbij het doel en het waarom goed uitleggen.
Conceptueel denkenNadenken over het vakmanschap in een strategische context, op een conceptuele manier en vanuit meerdere perspectieven.
•Ziet complexiteit van de context in en kan out of the box en grensoverstijgend denken. •Legt onderlinge verbanden en vertaalt deze naar brede samenhangende oplossingen.•Komt los van de dagelijkse operationele en bestuurlijke drukte, neemt afstand en heeft een helikopterview.
Expert Analyseren Signaleren van problemen, verbanden zien, gegronde conclusies trekken en consequenties inschatten
•Overziet gevolgen op lange termijn •Heeft inzicht in (onderliggende) belangentegenstellingen •Plaatst het probleem in een ruimere context dan zijn/haar eigen vakgebied •Ziet grote lijnen en tilt vraagstukken op een hoger abstractieniveau •Brengt complexe, soms tegenstrijdige informatie terug tot de kern
AdviserenAdviezen opstellen, onderbouwen en op overtuigende wijze overbrengen aan anderen.
•Weet door voorbereiding, vasthoudendheid en het uitstralen van geloof in het eigen standpunt weerstanden te overwinnen . •Onderbouwt adviezen met relevante argumenten die aansluiten bij de belevingswereld van de gesprekspartner, kiest de juiste tactiek in adviestrajecten. •Maakt complexe onderwerpen begrijpelijk voor anderen.
Veranderaar Inspireren & meenemenAanvoelen van wat er speelt en het toepassen van de juiste veranderingsaanpak/ stijl om mensen binnen en buiten de brandweer/VR mee te krijgen in relevante veranderingen binnen en buiten de organisatie
•Kan op een aansprekende manier de stip op de horizon in beeld brengen.•Heeft oog, oor en begrip voor emoties die veranderingen met zich meebrengen en weet hoe je met emoties om moet gaan.•Enthousiasmeert tot verandering bij de relevante partijen in en buiten de brandweer/VR.
Innoveren Het hebben en stimuleren van nieuwe, originele ideeën, werkwijzen en toepassingen. Open staan voor en initiëren van toekomstige vernieuwing van strategie, werkwijzen en bedrijfsvoering.
•Geeft ruimte in de zin van tijd en geld en stimuleert grote en kleine verander initiatieven.•“Beloont” (positieve response) als mensen buiten de kaders en gebaande paden denken.•Is actief op zoek naar nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten hun eigen werkveld en vertaalt deze naar relevante initiatieven voor het eigen vakgebied.•Genereert, samen met anderen, nieuwe ideeën voor de ontwikkeling van het vak
Rol Competentie Gedrag
Netwerker Politiek-bestuurlijke sensitiviteitZich bewust zijn van zijn omgeving, met name ook op het politiek-bestuurlijke vlak. Relevante ontwikkelingen volgen in de omgeving van de brandweer/VR en deze kennis benutten ten behoeve van de organisatie en/of het vakgebied.
•Is aanwezig op het juiste moment op de juiste plek, vooral ook in het politieke en bestuurlijke domein.•Volgt actief moderne media om goed geïnformeerd te blijven over wat er speelt.•Stimuleert actief netwerken van medewerkers, ook buiten de brandweer/VR.•Is actief in verschillende formele en informele netwerken ook buiten het brandweer domein.
Verbindend vermogen op relatie en inhoudIn staat zijn op zowel de relatie als de inhoud verbinding te maken met belangrijke stakeholders.
•Bouwt en onderhoudt relaties met mensen en groepen in het netwerk (zowel binnen als buiten de eigen brandweer/VR). •Gaat op zoek naar gezamenlijke belangen in de relatie met stakeholders en is daardoor in staat eigen doelstellingen te realiseren.
Tactisch leidinggevende
Tactisch leidinggevende
Legt de verbinding tussen de visie en
de uitvoering – en vice versa - als
het gaat om de professie.
Plant en schept de juiste
randvoorwaarden voor een
succesvolle uitvoering.
Schept randvoorwaarden waardoor
zijn of haar team optimaal presteert.
Neemt mensen, middelen en
structuur in gepast tempo en
op professionele wijze mee in
de verandering, in het
bijzonder door mensen te
motiveren en inspireren. Geeft
ruimte voor nieuwe
initiatieven.
Zet zijn of haar mensen in hun kracht
en laat hen groeien. Heeft oog voor
talent en zet talent in ten behoeve van
ontwikkeling en resultaat. Adviseert
over en aan talent.
Persoonlijkleiderschap
Veranderaar Manager
Team
coachCoach
Brandweer vakman
NetwerkerBeïnvloedt en positioneert het vakgebied in de in-
en externe omgeving. Werkt samen met partners
en partijen in het netwerk.
Tactisch leiderschap: competentieprofiel
Hoofdrol
Brandweer vakman
Manager
Teamcoach
Coach
Veranderaar
Netwerker
Competenties
Verbinden met het vakmanschap
Visie
Resultaatgerichtheid
Aansturen
Inspireren
Teamgericht coachen
Inlevingsvermogen
Ontwikkelen
Overtuigen & beïnvloeden
Innoveren
Omgevingsbewustzijn
Verbindend vermogen op relatie en inhoudPersoonlijkLeiderschap
17
Rol Competentie Gedrag
Brandweer-vakman
Verbinden met het vakmanschapOp generiek niveau beschikken over voldoende brandweerinhoudelijke kennis en kunde om deze rol goed in te kunnen vullen.
•Kijkt door de ogen van de vakman naar het toekomstbeeld van de organisatie en levert daarmee een bijdrage aan de visievorming.
VisieHet toekomstbeeld uitdragen en de visie vertalen van de organisatie naar de vakmensen in het team/ eigen organisatieonderdeel
•Vertaalt op een concrete en aansprekende wijze visie naar uitvoering en geeft hierbij concrete mogelijkheden en beperkingen aan. •Kan de visie enthousiast vertalen naar concrete beelden en voorstellingen. •Maakt zich de visie eigen en vertaalt deze op enthousiaste wijze naar een verhaal voor zijn/haar organisatiedeel.
Manager ResultaatgerichtheidHet helder stellen van doelen (SMART) en het behalen van resultaten conform tijdpad, normen en afspraken.
•Stelt heldere doelen voor de eigen afdeling, in overleg met medewerkers en leidinggevenden.•Vertaalt de doelen naar concrete resultaatafspraken met mensen ten aanzien van tijd, middelen en geld.
AansturenZorgen dat medewerkers bijdragen aan de doelstellingen, de juiste randvoorwaarden scheppen daarvoor en zorgen voor de juiste middelen.
•Bewaakt de voortgang en stuurt bij op resultaat of proces waar nodig. •Schept de juiste voorwaarden in het organisatie onderdeel om resultaat te kunnen behalen (bijvoorbeeld budget regelen).
Teamcoach InspirerenMedewerkers inspireren het beste uit zichzelf te halen en uit het team.
•Legt enthousiast het doel van de visie en het waarom uit.•Enthousiasmeert en brengt medewerkers in beweging door beelden te schetsen en verhalen te vertellen die aansluiten bij de belevingswereld van het team.
Teamgericht coachenCoachen van één of meerdere teams. Duurzame samenwerkingsrelaties tot stand brengen.
•Bevordert zelfsturing en zelfregulering in het team en houdt tegelijkertijd het doel van het team in zicht.•Schept een open, respectvolle, veilige en transparante omgeving voor het optimaal functioneren van het team.•Geeft ruimte aan verschillende meningen en biedt de mogelijkheid te leren van (elkaars) fouten.•Creëert voldoende gelegenheid om de team effectiviteit te bespreken (kwaliteit van de teamleden, de samenstelling en de randvoorwaarden).
Rol Competentie Gedrag
Coach Inlevingsvermogen Luisteren naar en meedenken met anderen, onderkennen van gevoelens en behoeften van anderen, zich verplaatsen in anderen en bewust omgaan met verschillende achtergronden en belangen.
•Legt gemakkelijk contact en maakt verbinding met mensen.•Staat open voor de ideeën en meningen van anderen, ook als deze niet overeenkomen met het eigen standpunt, neemt de tijd voor mensen en luistert actief. •Signaleert (in)directe signalen en weerstand en speelt daar actief en effectief op in door contact te zoeken met de medewerker.
OntwikkelenAnderen stimuleren en ondersteunen bij hun persoonlijke ontwikkeling. Een stimulerende leeromgeving creëren ten behoeve van een lerende organisatie.
•Bespreekt kwaliteiten, talenten en beperkingen met de medewerker en geeft feedback op gedrag. •Faciliteert individuele ontwikkeling, enerzijds door de juiste voorwaarden te scheppen, anderzijds door medewerkers te stimuleren. •Zorgt ervoor dat de individuele ontwikkeling van medewerkers in lijn ligt met de organisatie behoefte, stuurt waar nodig bij.
Veranderaar Overtuigen & beïnvloeden De juiste veranderingsaanpak/ stijl toepassen om mensen binnen en buiten de organisatie mee te krijgen met relevante veranderingen binnen en buiten de organisatie. In staat zijn om instemming te krijgen voor ideeën en voorstellen.
•Past de juiste veranderstijl toe (zowel top down als bottom up)•Enthousiasmeert en zet aan tot verandering bij de relevante partijen binnen en buiten de brandweer.
Innoveren Ruimte geven in de zin van tijd en geld en nieuwe, originele ideeën, werkwijzen en toepassingen stimuleren. Deze zelf ook hebben. Open staan voor en initieren van toekomstige vernieuwing van strategie, werkwijzen en bedrijfsvoering.
•Geeft ruimte aan initiatieven en nieuwe ontwikkelingen, zowel top down als bottom up.•Stimuleert een omgeving waarin medewerkers lef tonen, risico’s durven nemen en waar mislukkingen niet bestaan (“fouten maken mag”).•Is maatschappelijk sensitief, volgt de ontwikkelingen in de buitenwereld en ziet de verbanden met en mogelijkheden voor de brandweerwereld.
Netwerker OmgevingsbewustzijnRelevante ontwikkelingen volgen in de omgeving van de organisatie en deze kennis benutten ten behoeve van de organisatie en/of het vakgebied.
•Heeft goed zicht op de ontwikkelingen in interne en externe netwerken en participeert actiefin deze netwerken.•Is zich bewust van zijn omgeving, met name ook op het politiek-bestuurlijke vlak. •Is bekend met de agenda’s en belangen van de netwerkpartners en kan hierop anticiperen ten einde een win-win situatie te creëren.
Verbindend vermogen op relatie en inhoudIn staat zijn op zowel de relatie als de inhoud verbinding te maken met belangrijke stakeholders.
•Is zich bewust van relaties en verhoudingen in het netwerk, zowel tussen individuen als tussen groepen in het netwerk.•Gaat op zoek naar gezamenlijke belangen in de relatie met stakeholders en is daardoor in staat eigen doelstellingen te realiseren. •Is een teamspeler in de samenwerking met andere tactische leiders binnen de organisatie.
Tactisch specialist
Tactisch specialist
Legt de verbinding tussen de visie en
de uitvoering – en vice versa - als
het gaat om de professie.
Vervult een toonaangevende expertrol
in de organisatie. Geeft strategisch
advies omtrent het eigen vakgebied.
Neemt mensen, middelen en
structuur in gepast tempo en op
professionele wijze mee in de
verandering, in het bijzonder door
mensen te motiveren en inspireren.
Geeft ruimte voor nieuwe initiatieven.
Beïnvloedt en positioneert het
vakgebied in de in- en externe
omgeving. Werkt samen met partners
en partijen in het netwerk.
Persoonlijkleiderschap
ExpertVeranderaar
Brandweer vakman
Netwerker
Tactisch specialist: competentieprofiel
Hoofdrol
Brandweer vakman
Expert
Veranderaar
Netwerker
Competenties
Verbinden met het vakmanschap
Visie
Analyseren
Adviseren
Overtuigen & beïnvloeden
Innoveren
Omgevingsbewustzijn
Verbindend vermogen op relatie en inhoud
PersoonlijkLeiderschap
22
Rol Competentie Gedrag
Brandweer-vakman
Verbinden met het vakmanschapOp specialistisch niveau beschikken over voldoende brandweerinhoudelijke kennis en kunde om deze rol goed in te kunnen vullen
•Kijkt als vakman en expert naar het toekomstbeeld van de organisatie en levert daarmee een bijdrage aan de visievorming.•Is actief gericht op het delen van eigen vakkennis met anderen en maakt ook gebruik van de vakkennis van anderen. •Bewaakt de kwaliteit van vakmanschap in het eigen organisatieonderdeel op het eigen vakgebied.
VisieHet toekomstbeeld uitdragen en vertaalt visie van de organisatie naar de vakmensen in het team/ eigen organisatieonderdeel
•Vertaalt op een concrete en aansprekende wijze visie naar het eigen vakgebied en geeft hierbij concrete mogelijkheden en beperkingen aan. •Kan de visie enthousiast vertalen naar concrete beelden en voorstellingen. •Maakt zich de visie eigen en vertaalt deze op enthousiaste wijze naar een verhaal voor zijn/haar organisatiedeel c.q. vakgebied.
Expert Analyseren Problemen en verbanden zien, gegronde conclusies trekken en consequenties inschatten.
•Heeft oog voor (onderliggende) belangentegenstellingen •Plaatst het probleem in een ruimere context dan zijn/haar eigen vakgebied •Brengt complexe, soms tegenstrijdige informatie terug tot de kern
AdviserenAdviezen opstellen, deze onderbouwen en ze op overtuigende wijze overbrengen op anderen.
•Weet door voorbereiding, vasthoudendheid en het uitstralen van geloof in het eigen standpunt weerstanden te overwinnen . •Onderbouwt adviezen met relevante argumenten die aansluiten bij de belevingswereld van de gesprekspartner, kiest de juiste tactiek in adviestrajecten. •Maakt complexe onderwerpen begrijpelijk voor anderen.
Veranderaar Overtuigen & beïnvloeden De juiste veranderingsaanpak/ stijl toepassen om mensen binnen en buiten de organisatie mee te krijgen met relevante veranderingen binnen en buiten de organisatie. In staat zijn om instemming te krijgen voor ideeën en voorstellen.
•Past de juiste veranderstijl toe (zowel top down als bottom up) en weet ook op horizontaal niveau op de goede manier te beïnvloeden.•Enthousiasmeert en zet aan tot verandering bij de relevante partijen binnen en buiten de brandweer.
Innoveren Ruimte geven in de zin van tijden en geld en nieuwe, originele ideeën, werkwijzen en toepassingen stimuleren. Deze ook zelf hebben. Open staan voor en het initiëren van toekomstige vernieuwing van strategie, werkwijzen en bedrijfsvoering.
•Is maatschappelijk sensitief, volgt de ontwikkelingen in de buitenwereld en ziet de verbanden met en mogelijkheden voor de brandweerwereld. •Benadert vraagstukken vanuit nieuwe en onverwachte invalshoeken•Bedenkt (nieuwe) oplossingen voor complexe problemen •Genereert, samen met anderen, nieuwe ideeën voor de ontwikkeling van het vak •Komt regelmatig met ongebruikelijke en innovatieve voorstellen en ideeën
Rol Competentie Gedrag
Netwerker OmgevingsbewustzijnRelevante ontwikkelingen volgen in de omgeving van de organisatie en deze kennis benutten ten behoeve van de organisatie en/of het vakgebied.
•Heeft goed zicht op de ontwikkelingen in interne en externe netwerken en participeert actiefin deze netwerken.•Is zich bewust van zijn omgeving, met name ook op het politiek-bestuurlijke vlak. •Is bekend met de agenda’s en belangen van de netwerkpartners en kan hierop anticiperen ten einde een win-win situatie te creëren.
Verbindend vermogen op relatie en inhoudIn staat zijn op zowel de relatie als de inhoud verbinding te maken met belangrijke stakeholders.
•Is zich bewust van relaties en verhoudingen in het netwerk, zowel tussen individuen als tussen groepen in het netwerk.•Gaat op zoek naar gezamenlijke belangen in de relatie met stakeholders en is daardoor in staat eigen doelstellingen te realiseren.
Operationeel leidinggevende
Operationeel leidinggevende
Zet zijn of haar mensen in hun
kracht zet en laat hen groeien
door hen te begeleiden en op te
leiden.
Laat zijn of haar team optimaal
presteren.
Beïnvloedt en positioneert het
vakgebied in de interne
omgeving. Werkt samen met
partners en partijen in het
netwerk.
Stuurt de uitvoering door
professionals aan. Heeft
gedegen kennis van het
vakgebied.
Geeft betekenis en invulling
aan een verandering voor de
individuele medewerker op de
werkvloer. Geeft ruimte voor
nieuwe initiatieven.
Stuurt op het behalen van
concrete resultaten binnen
vastgestelde kaders.
Persoonlijkleiderschap
Veranderaar Manager
Team
coachCoach
Brandweer vakman
Netwerker
Operationeel leiderschap: competentieprofiel
Hoofdrol
Brandweer vakman
Manager
Teamcoach
Coach
Veranderaar
Netwerker
Competenties
Vakmanschap
Kwaliteitsbewaking
Verantwoording afleggen
Resultaatgerichtheid
Teamgericht coachen
Stimuleren
Inlevingsvermogen
Ontwikkelen van het individu
Overtuigen en beïnvloeden
Luisteren
Organisatiebewustzijn
OmgevingsbewustzijnPersoonlijkLeiderschap
27
Rol Competentie Gedrag
Brandweer-vakman
VakmanschapBevorderen van kennisdeling en bewustzijn over de eisen die worden gesteld aan het vakmanschap.
•Laat zien over voldoende kennis en vaardigheden te beschikken om zelfstandig uitvoering te kunnen geven aan het ‘rode vakmanschap’. •Past zijn of haar kennis en vaardigheden adequaat toe en draagt zijn of haar vakmanschap ook over aan collega’s. •Zorgt ervoor dat zijn of haar vakkennis en vaardigheden op peil blijven en motiveert collega’s hier ook aan te werken.
KwaliteitsbewakingOndernemen van actie om de kwaliteit van het eigen werk te verbeteren. Medewerkers aansturen om de kwaliteit van hun werkzaamheden te verbeteren.
•Brengt ideeën in voor verbetering teneinde de kwaliteit van dienstverlening te verbeteren. •Communiceert de correcte werkwijze aan collega’s en spreekt anderen er op aan als ze niet volgens de geldende regels en protocollen werken. •Geeft het goede voorbeeld als het gaat om vakbekwaam handelen, werkt volgens de geldende regels, voorschriften en protocollen.
Manager Verantwoording afleggen Doordacht en weloverwogen handelen, in lijn met geldende regels en procedures. Verantwoording nemen voor het handelen.
•Stelt duidelijke kaders en regels voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Volgt zelf deze regels en stuurt ook het team hier op aan. •Neemt doordacht en weloverwogen beslissingen, weegt daarbij voor- en nadelen en mogelijk risico’s zorgvuldig af, ook onder druk. •Licht beslissingen toe aan het team en onderbouwt , met inhoudelijke argumenten, waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Geeft ruimte aan het team om hier ook vragen over te stellen. •Draagt de verantwoordelijkheid voor het eigen handelen en het handelen van het team, ook als zaken niet goed zijn verlopen.
ResultaatgerichtheidHet helder stellen van doelen (SMART) en het realiseren van resultaten conform tijdpad, normen en afspraken.
•Stelt heldere, concrete en haalbare doelen voor zichzelf en voor het team in lijn met de organisatiedoelstellingen. •Vertaalt deze doelen naar concrete resultaatafspraken in termen van tijd, middelen en geld. •Bewaakt de voortgang en spreekt mensen aan op het al dan niet behalen van resultaten.
Teamcoach Teamgericht coachenCoachen van één of meerdere teams. Samenwerkingsrelaties tot stand brengen en in stand houden.
• Bevordert zelfsturing en zelfregulering in het team door medewerkers duidelijke taken en verantwoordelijkheden te geven en hen zelf oplossingen aan te laten dragen bij problemen of lastige situaties. •Geeft ruimte en stimuleert verschillende denkwijzen in het team teneinde het team te versterken, ten bate van het organisatie belang. •Versterkt het groepsgevoel.
Stimuleren Medewerkers stimuleren zich in te zetten voor het groepsresultaat.
•Geeft medewerkers vertrouwen. •Weet anderen te motiveren het beste uit zichzelf en het team te halen.•Creëert een open, veilige en respectvolle werksfeer. •Stimuleert en stuurt aan op teamprestaties.
Rol Competentie Gedrag
Coach Inlevingsvermogen Luisteren naar en meedenken met anderen, onderkennen van gevoelens en behoeften van anderen, zich verplaatsen in anderen en bewust omgaan met verschillende achtergronden en belangen.
•Heeft oog voor het welzijn van zijn of haar medewerkers en handelt indien nodig.•Legt gemakkelijk contact en maakt verbinding met mensen.•Neemt de tijd voor mensen, staat open voor de ideeën en meningen van anderen en luistert actief. •Signaleert (in)directe emoties en speelt daar actief en effectief op in door contact te zoeken met de medewerker en begrip te tonen.
Ontwikkelen van het individuAnderen stimuleren en ondersteunen bij hun persoonlijke ontwikkeling. Een stimulerende leeromgeving creëren ten behoeve van een lerende organisatie.
•Coacht medewerkers op het verbeteren en optimaliseren van hun individuele prestaties. •Bespreekt kwaliteiten, talenten en beperkingen met de medewerker en geeft feedback op gedrag.•Daagt medewerkers uit om zich te ontwikkelen en geeft daarvoor de ruimte.
Veranderaar Overtuigen en beïnvloeden Op het juiste moment en met een passende stijl instemming verkrijgen voor ideeën en voorstellen.
•Vertaalt besluiten, ideeën en beelden (beleving) zowel naar boven als naar beneden in de organisatie. •Beïnvloedt medewerkers door voorbeeld gedrag te laten zien en een passende communicatiestijl te gebruiken. •Sluit in zijn of haar communicatie aan op de belevingswereld van de medewerkers.
Luisteren Actief luisteren. Het in gesprekken zodanig structureren, optreden en interveniëren dat het beoogde resultaat op effectieve wijze wordt bereikt.
•Luistert actief en vraagt indien nodig door. •Is benaderbaar, gaat respectvol om met andere zienswijzen en stelt eigen oordeel uit. •Luistert naar ervaringen en heeft begrip voor emoties die teweeg worden gebracht door veranderingen.
Netwerker Organisatiebewustzijn Het vermogen om relaties en verschillende belangen binnen (en buiten) de organisatie in te schatten, te begrijpen en op basis hiervan te handelen.
•Kent de formele en informele structuur van de organisatie, heeft oog voor de verschillende belangen en begrijpt de eigen positie.•Heeft oog voor de organisatiecultuur.• Is een teamspeler in de samenwerking met andere operationele leiders.
OmgevingsbewustzijnVolgen van relevante ontwikkelingen in de omgeving van de organisatie en benutten voor de eigen werksituatie.
•Stelt zich op de hoogte van maatschappelijke ontwikkelingen, zowel binnen de eigen regio als op landelijk niveau. •Stelt zich op hoogte van ontwikkelingen binnen het eigen vakgebied. •Signaleert relevante ontwikkelingen en vertaalt deze, indien mogelijk, naar de eigen werksituatie.
Op operationeel niveau is geen leiderschapsprofiel voor de specialist geformuleerd. In principe mogen alle vakmensen op dit niveau min of meer beschouwd worden als specialisten en vakmensen (met eigen kwalificatieprofielen) die hun vak verstaan, zonder daarbij direct een leiderschapstaak te hebben naar andere niveaus binnen de organisatie of daarbuiten.
Operationeel specialist