Cyan magenta yellow black

VITI IV - NR. 229 - E DIEL - 28-09-2014

KTHIMI NGA ITALIA

Rama bind italianët të investojnë në Shqipëri

FAQE 7

LEKË 30

Shkollat, të gjithë mësuesit do iu nënshtrohen konkurseve

VIDHET BANESASISTEMI PARAUNIVERSITAR

FATOS LUBONJES, HAJDUTET I MARRIN KOLEKSIONIN E OREVE

FAQE 11

PRONAT FAQE 6

FAQE 17-24

Elbasani nuk e ngriti

i pari amurin e Pavarësisë

Zbulohen bisedat telegra ke që rrëzojnë variantin e deritanishëm

SUPLEMENTI “RILINDASI”

NGA FATOS ÇOÇOLI

NGA AFRIM KRASNIQI

Koment

Koment

Përgjegjshmëria e një buxheti

Vota e emigracionit, koha për re ektim

vijon në faqen 25

vijon në faqen 16

Rritet me 1 miliardë fondi i kompensimit të pronarëve

Nora Malaj: Rekrutimet e reja do të bëhen me testim

• Dalja hapur politikisht e Petraq Milos, që është kandidat për Këshillin Kombëtar dhe Dhori Kules ai anëtar i Kuvendit të PD-së, paralajmëron largimin e tyre nga Këshilli Mbikëqyrës i BSH• Çfarë ndodhi në Konventën e demokratëve nga ndjesa e Bashës për qeverisjen e Berishës deri tek prapaskenat e votimeve

Kjo gazetë përdor

teknologjinë QR-CODE

DëgjoniDëgjoniShikoniShikoni

LexoniLexoni

Fillon fotogra mi nga ajri i territorit dhe dixhitalizimi i hipotekave

FAQE 9

FAQE 2-3-4-5

Të rritësh buxhetin e vendit me 32 milionë dollarë (ose sa një përqind e shpenzi-

meve të tua vjetore) për pjesën që ngelet të vitit, nuk është asgjë. Por kur ke 5 vjet që vetëm e ul buxhetin, e ndryshon atë me pa-kësim shpenzimesh në mes të vitit, atëhere ky stopim uljeje, ky “ndër-rim faqeje”apo drejtimi për Buxhe-tin tonë të Shtetit, do të thotë diçka. Një buxhet është i përgjegjshëm kur mendon për qytetarin.

Në fushatën elektorale 2009 dhe 2013 partitë krye-sore politike premtuan re-

formimin e legjislacionit zgjedhor, për të mundësuar pjesëmarrjen aktive në votime të emigracionit të përkohshëm me banim në vendet e tjera, si dhe të diasporës me shtetësi aktive shqiptare. Premtimet u bënë aq të njëjta sa palët shpejt hoqën dorë nga tema e emigracionit, për shkak se u duk se nuk kishte dallime dhe efekti për çdo parti do ishte i njëjtë. Njëherësh, në dy proceset e fundit parlamentare dhe...

Të parandalosh, më mirë se të kurosh!

Vizita, Analiza & Diagnostikim Të garantuara sipas protokolleve të mjekësisë bashkëkohore nga Blue Medical Center

Adresa: Rruga “Bardhyl” Nr.101, TiranëTel: + 355 4 2370 668

Cel: +355 66 20 90 008Email: info@bmc.al, www.bmc.al

KUVENDI I PDRREZOHET KESHILLI I BSHMILO DHE KULE SHKELIN LIGJIN

NGA MAJLINDA PEZA-PERRIU

Elbasani k e ngriti

SUPLEMENTI RIL

V - NR. 229 - EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEE DIEDIDIDDDDDIDDDDDDDIDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDI L - 28-09-2014

K

Pe

did t ë

mqëPbukëatritiNm

2 E diel, 28 shtator 2014Politikë

LIDERËT E PD, Basha dhe Berisha nuk e kanë përmendur për asnjë moment kontributin e Sokol Olldashit, i cili vetëm një vit më parë garonte për kreun e partisë

BASHA tha se është nder e përgjegjësi drejtimi i partisë që ka lindur në akën e idealeve pa mort të Dhjetorit, që ka patur në krye prijësin e tribunin legjendar Hajdari

KUVENDI I PDBasha, ndjesë për “Berishën”:Sehir me hallet e qytetarëve

Ish-kryeministri: Mbështetje ekipit të ri, shporrim qeverinë Rama

Bashkëdrejtuesit e PD, Lulzim Basha dhe Sali Berisha në Kuvendin kombëtar të kësaj partie kanë

zgjedhur kënde të ndryshme shikimi për të dhënë masazhin politik. Kështu, me një ndjesë publike për gabimet në qever-isjen e djathtë, Basha çeli pun-imet e Kuvendit të PD. Ai sulmoi zërat kundër kur tha se mandatin e dytë qeverisës të së djathtës shumë nga të zgjedhurit e PD i bënin sehir halleve të qytetarëve nga xha-mat e zinj të makinave të tyre duke krijuar kësisoj distancën që solli rënien e së djathtës nga pushteti qeverisës. Njëherësh Basha u shpreh se PD, pasi kreu dhe analizën e saj të hum-bjes, s’bëri koka turku. Por në të vërtetë ndjesa e tij për qever-isjen e djeshme dhe kritikat ndaj ministrave, ishin këshilla për delegatët se ata s’duhet të votohen. “Në ngjashmëri me indiferencën e të zgjedhurve, drejtorë e zyrtarë vendorë janë sjellë në kundërshti të plotë me parimet e moralin e PD. Njerëzit trokisnin për halle,

disa prej nesh mbanin sehir nga xhamat e zyrave dhe maki-nave, duke i shërbyer rehatisë së tyre personale. Këtu s’është fjala vetëm për distancën zike me njerëzit, por më keq akoma, për të jetuarit në një botë paralele me qytetarët, deri në

moskuptim të tyre. Qarkullimi i elitave dhe i zyrtarëve politikë në Kuvend e në qeverisje u ngadalësua gjatë mandatit të dytë. Kështu nisi një zvetënim i shtuar në disa nivele e agjenci të qeverisjes, përfshirë zyr-tarë politikë në rrethe dhe në

qarqe. Sundimi i ligjit çaloi në disa sektorë të rendësishëm, sidomos nga fundi i mandatit të dytë. Kthimi i pronave nuk ruajti ritmet e parashikuara, legalizimet gjithashtu. Rastet e mitmarrjes, abuzimeve dhe korrupsionit erdhën duke u

shtuar me kalimin e kohës, kompromentuan besueshmëri-në. Rastet e arrogancës apo shpër lljes ndaj situatës ku u gjend një pjesë e sipërmarjes së lirë për shkak të efekteve të krizës globale nuk ishin sjellje të kostumit tonë politik si parti

e nismës së lirë. Fushata jonë elektorale u foli më shumë masave sesa individëve. Një një numër jo i vogël i kandi-datatëve tanë të siguruar nepër lista nuk i dhanë rëndësinë e duhur punës derë me derë, por u mjaftuan të dilnin në tribu-nat e tubimeve të organizuara nga partia në qendër. Për të gjitha këto dhe për çdo mangësi tjetër, unë, në emër të PD u kërkoj ndjesë nga kjo tribunë, me përulje, anëtarëve të PD dhe qytetarëve që janë ndier të braktisur dhe kanë patur arsye të ndihen të zhgënjyer në pritshmëritë nga qeverisja jonë”, deklaroi Basha. Nga ana e tij, kish-kryeministri Berisha nuk ka preferuar të kërko-jë ndjesë, por ka përdorur gjuhën e sulmit në drejtim të qeverisjes së majtë, teksa bëri thirrje për protesta derë më derë dhe deri në përmbysje të qeverisë. Teksa ka bërë thirrje për mbështetjen e ekipit të ri drejtues, Berisha ka deklaruar se dhe sikur dy jetë të ketë, gjithçka do ta vendosë në shërbim të tores së PD për të shpërblyer demokratët.

“Në vitin 2005bandat kriminale ishin terror i qytetarëve, qeveria i kishte mbytur shqiptarët me taksa të rënda”

“Duam të mbetet e gdhendur se PD

është anëtarësia e saj. Të gjithë jemi aksionerë

të barabartë. Të bashkuar na mban dashuria

për Shqipërinë”

Basha: Berisha:

“Nuk bëhemi pjesëe Kuvendit, Ramatë mos presë kot”

“Në shërbim tëPD i vija dhe dy

jetë të kisha” — “Grupi i PD ka ndërprerë mërrëdhëniet me

parlamentin, qeveria nuk denjon ta replikojë opozitën, mazhoranca ka krijuar repartin e dhu-nës në kuvend për t’i mbyllur gojën opozitës. Ata të vazhdojnë të rrinë atje si në një shpellë të asin me njëri-tjetrin. Jemi në kushte papaj-tueshmërie me një shu-micë që ka ngritur struk-turë dhune provokon ose kërkon vetëgjyqësi, ose kërkon opozitë fasadë. Reflektim e impenjim i kryeministrit. Më kot pret se do pendohemi dhe do shkojmë në parlament. Të mos presë kot, as ai as su erët, por të asë të rrëfehet. Të bëjë një mea culpa, të shkojmë drejt një marrëveshje që zgjidh problemet me gjykatën, duke çmontuar kriminalizimin e kuv-endit. Ne e duam zgjidhjen duam të kthehemi në kuvend por Kuvendi. Sot jemi këtu për ti treguar Shqipërisë se na ka gjithmonë gati për punë të mira”, tha Basha.

— “Të ndalojmë revanshin detyra jonë e vështirë. Të bëjmë opozitë me çdo formë demokratike, demokraci do thotë protestë. Ka ardhur ora për liri, të përzëmë nga pushteti klikën më të rrezikshme të Europës. Të kthehemi në një kështjellë qendresë.

Të gjithë në një sulm në mbrojtje të drejtave tona. Nese s’do qëndrojmë fu-qishëm nuk do na beso-jnë. Vendi është në gjend-je emergjence, pushteti qendron në duart e krimi, tra kut e parave të pista, klika Rama-Meta udhëheq ndërsa liria është në ago-ni. Ne duhet të protesto-jmë çdo ditë në çdo rrugë, në çdo cep pallat kudo që

jemi protesta duhet të jetë motoja jonë. Kam bërë zgjidhjen time përfundimtare. Vërtet në 26 qershor dhashë dorëheqjen nga PD, por edhe 2 jetë po të kisha me punë ditë e natë nuk do t’i shpërbleja ju për atë që keni bërë për mua. Ndaj do vazhdojmë me ju në këtë betejë, deri në toren tonë e merituar”.

3E diel, 28 shtator 2014 Politikë

KONVENTA

Ylli AsllaniKëshilltari i Presidenti për çështjet vendore, Ylli Asllani ka qenë koordinator i Bashës për procesin zgjedhor në Fier i cili ka zgjatur për disa muaj duke shkaktuar edhe precedentin e parë

Skandali në BSH, Petraq Milo

kandidat në KëshillDy këshilltarët e presidentit Bujar Nishani

futen në listat e Partisë Demokratike

Dy anëtarët e Këshillit Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë ishin dje të pranishëm në Konventën Kombëtare të Partisë

Demokratike. Petraq Milo dhe Dhori Kule ishin dje pjesë e delegatëve të cilët morën pjesë në votimin e Këshil-lit Kombëtar të PD-së. Veç kësaj, njëri prej dy anëtarëve të Këshillit Mbikëqyrës së Bankës së Shqipërisë, Petraq Milo ishte edhe kandidat për anëtar Këshillit të PD-së. Kësisoj, dy persona të cilët parashikohen të jenë jo partiak, përshkak të postit që ata mbajnë në Bankën e Shqipërisë por jo vetëm, kanë vijuar dje aktivitetin e tyre politik. Veç kësaj, Petraq Milo është parë dje në hollin e Pallatit të Kongreseve duke bërë fushatë për veten e tij në mënyrë që të siguronte votat e nevojshme për të qenë pjesë e Këshillit të ri të Partisë Demokra-tike. Pothuajse gjatë gjithë kohës ai ka qenë me telefonin në dorë duke dërguar mesazhe telefonike tek delegatët në mënyrë që të merrte sa më shumë vota për në Këshillin Kombëtar të PD-së.

KËSHILLTARËTKrahas anëtarëve të Këshillit

Mbikëqyrës të Bankës së Shqipërisë edhe dy këshilltarët Presidentit të Republikës, Bujar Nishani janë futur në garë për Këshillin Kombëtar të

ERVIN KOÇI

TIRANEDuke qenë se këto kanë mbajtur më parë postin e koordinatorit, dy funk-sionarët ishin delegatë me të drejtë vote brenda në Kuvendin Kombëtar të Partisë Demokratike. Veç kësaj, dy këshilltarët e Nishanit duket se kanë krijuar lidhet e tyre të forta me zonat ku kanë qenë koordinator duke kandiduar për Këshill Kombëtar pasi edhe votat e zonave të tyre i kanë të grumbulluara.

Por dy këshilltarët e presidentit Ni-shani kanë edhe një precendet tjetër në procesin e zgjedhjeve brenda Par-tisë Demokratike. Në momentin kur brenda degëve të Partisë Demokratike nisi procesi i zgjedhjeve, dy këshill-tarët e Presidentit të Republikës kanë vijuar aktivitetin e tyre politik duke u caktuar nga Lulzim Basha si koordinator për procesin zgjedhor. Konkretisht Ylli Asllani u caktua nga Basha si koordinator për zgjedhjet e Partisë Demokratike në Fier ku edhe në sloganin e paraqitur dje nga PD për hapjen e Konventës Kombëtare ai ishte vendosur në krah të kryetarit të demokratë. Gjergj Lezhja i cili më parë ka mbajtur postin e sekretari të përgjithshëm të Kryeministrit, kohë në të cilën në këtë post ka qenë Sali Berisha, ka qenë koordinator për pro-cesin zgjedhor në Partinë Demokra-tike për qytetin e Shkodrës. Që pas rotacionit politik ku në pushtet erdhi aleanca e majtë, Lezhja u transferua nga sekretar i përgjithshëm në Kry-eministri si këshilltar i Presidentit të Republikës, Bujar Nishani.

Partisë Demokratike. Ylli Asllani, këshilltari për pushtetin vendor dhe Gjergj Lezhja, këshilltar për çështjet e sigurisë kombëtare. Që të dy këshill-

tarët e Presidentit të Republikës, in-stitucion ky që parashikohet që të jetë mbi politikën, janë futur në garë për të marrë një post në Këshillin Kombëtar

të Partisë Demokratike. Si Ylli Asllani, ashtu edhe Gjergj Lezhia janë në garë për të marrë një post në Këshillin Kombëtar të Partisë Demokratike.

Reagon deputeti

Braçe: Skandal me presidencën, institucion tërësisht politik

— Deputeti i Partisë Socialiste, Erjon Braçe e konsideroi si një skandal të madh angazhimin e një anëtari të Këshillit Mbikëqyrës të BSH në politikë dhe la të kuptohej se do të kërkonte shkarkimin e tij. Braçe shkroi më tej se disponon një video ku Petraq Milo futet në zgjedhjet e degës së PD-së në Mallakastër e cila përkon 2 javë përpara se të plas-te skandali i vjedhjes së Bankës së Shqipërisë. Braçe reagoi edhe për dy këshlltarët e presidentit

që janë në garë për Këshillin Kombëtar të PD-së ku thekson se presidenca është një institucion tërësisht politik. “Ky është turp kushtetues!! Gjergj Lezhja-funksionar politik i Presidentit të të gjithë popullit shqiptar, është numri 157 në listën e kandi-dateve për anëtar të Këshillit Kombëtar të PD, Ylli Asllani funksionar politik i Presidentit është numri 280 në listën e kandidatëve për anëtar të Keshillit Kombëtar të PD”, shkruan Braçe.

Gjergj LezhiaKëshilltari i Presidentit të Republikës për çështjet e sigurisë kombëtare, Gjergj Lezhia është emëruar më parë nga Basha si koordinator për procesin zgjedhor në degën e PD-së në Shkodër

Petraq Milo

4 E diel, 28 shtator 2014Politikë

Votim kolektiv në dhomat e fshehta

— Në konventën e djeshme të Partisë Demokra-tike u vu re një votim kolektiv ndërmjet koordi-natorëve pasi një pjesë e madhe e delegatëve shkonin në disa kuti votimi. Konkretisht në disa nga delegatët shkonin tek disa delegat të tjerë përgjatë votimit ku jepnin direktivat e tyre për të votuar emrat e dhënë me porosi nga disa persona. Krahas kësaj, shumë delegat shkonin tek dhoma e votimit e cila duhej të ishte e fshehtë duke folur në telefon duke marrë deri në fund direktivat se cilin prek kandidatëve duhet të votohej.

Precedenti

Basha, Berisha dhe Selami takim sekret pas konventës së PDStatuti votohet me “shishe uji”, republikanët e PDK shkojnë në koventë, nga çamët vetëm Muhedini

ERVIN KOÇI

TIRANE TopalliEdhe ish-kryetarja e Parlamentit Joze na Topalli nuk mori pjesë në procesin e votimi ku pas përfundimit të fjalimit të Berishës, qëndroi për disa çaste në hollin e Pallatit të Kongreseve dhe më pas u largua

DirektivatDelegatët e Partisë Demokratike kishin marrë dje direktivat se kë të votonin ku pasi merrnin etën e votimi llonin të konsultoheshin me direktivat e tyre.

ProcesiVotimi i djeshme i Partisë Demokratike mund të cilësohet si një sukses për nga qetësia ku në asnjë moment nuk u dallua asnjë shenjë acarimin ndërmjet delegatëve.

ZGJEDHJET Dy ish-kryetarët e Partisë Demokratike nuk kanë marrë pjesë dje në votimin për Këshill Kombëtar duke e shtyrë këtë procedurë për ditën e sotme

KUVENDI I PD

SHPALLJE ANKANDIZyra Përmbarimore Private  Elmir Vangjeli, me adresë  L.”Isa

Boletini”, Rr. “Sulejman Delvina   ”, Pallati pranë ISKSH,

Vlorë në zbatim të dispozitave të Kodit të Procedurës Civile,

njofton se do të kryejë procedurat për shitjen në ankand të

pasurisë së paluajtëshme: 

-Në datë 03.10.2014 ora 16:00,  Ndërtesë + truall me

sipërfaqe 135 m2, nga e cila 135 m2 (truall) dhe 74 m2

(ndërtesë) me adresë L.”4 Heronjtë” ”, Vlorë me çmim fi ll-

estar  3 200 000 lekë. 

Për informacione të mëtejshme mund të kontaktoni në Nr. cel 066 561 2435  ose adresën e-mail:elmir.vangjeli@gmail.com

Menjëherë pas përfundim-i t t ë f j a l i -meve , kry-etari i Partisë

Demokratike Lulzim Basha vajti që të jepte votën e tij për Këshillin Kombëtar të PD-së ndërsa dy ish-kryetarët e PD-së, Sali Berisha dhe Eduard Selami e pritën Bashën në një restorant. Sipas axhendës së tyre ishte parashikuar që të zhvillohej një drekë pune ndërmjet tri kryetarëve të PD-së të cilët përgjatë kësaj kohe kanë lluar nj bashkëpunim të ngushtë ndërmjet tyre. Pas përfundimit të votimit, Basha u bashkua me Selamin dhe Berishën në një restorant në afërsi të zyrës private të ish-kryeministrit. Dreka e tyre u mbajt e fshehtë por burimet bëjnë me dije se temë e diskutimet ka qenë për-bërja e Këshillit të ri të Partisë Demokratike si edhe emrat që Basha do të propozojë për të kryesuar departamentet që do të krijohen. Por ajo që ra në sy ishte fakti se Berisha dhe Selami nuk morën pjesë në votim duke u larguar di-rekte nga Pallati i Kongreseve pasi ish-kryeministri për-fundoi fjalimin e tij përpara delegatëve të PD-së.

STATUTIPas largimit të Bashës

nga salla qendrore e Pallatit të Kongreseve fjalën e mori deputeti Eduard Halimi i cili ishte edhe kryesuesi i hartimit të ndryshimeve në

duke mënjanuar në pothuajse gjithë votimin kartonin.

ALEATËTZhvillimi i Konventës së

Partisë Demokratike ra në sy pjesëmarrja e aleatëve. Nga aleatët ishte i pran-ishëm Fatmir Mediu kryetari i Partisë Republikane që është edhe partneri kryesor i demokratëve. Ai ishte i sho-qëruar nga dy deputetët e tij Agron Duka dhe Ylli Shehu. Krahas republikanëve dje ishte i pranishëm edhe kry-etari i PDK-së Nard Ndoka duke treguar bashkëpunim e tij me PD. në konventën e djeshme ishte nj përfaqësues i PDIU, Tahir Muhedini ndër-

sa katër deputetët e tjerë çamë nuk vajtën në mbled-hjen e PD-së. Kësisoj edhe përçarja brenda PDIU duket se është vënë në dukje edhe gjatë konventës së Partisë Demokratike ku vetëm një deputet shkoi ndërsa katër të tjerë nuk pranuan që të bash-koheshin me demokratët. Edhe aleati tjetër i Partisë Demokratike, Dashamir She-hi nuk ishte i pranishëm në mbledhje gjë kjo që mund të konsiderohet edhe si një krisje e LZHK-së me PD-në.

statutin e PD-së. Ai theksoi se ndryshimi në statut u bënë përshkak se dinamika e anëtarësisë së PD-së kishte ndryshuar dhe duhej një ligj themeltar i ri për partinë. De-puteti demokrat Eduard Hali-mi i cili nga podiumi i Pallatit të Kongreseve në vetëm pak minuta, u lexoi delegatëve 18 nenet e ndryshuara në sta-tutin e demokratëve. Votimi për statutin ishte plani kuar të realizohej me karton. Por ajo çka u vu re në këtë votim ishte komplet ndryshe. Del-egatët dhanë aprovimin e tyre për amendimet duke ngritur

çfarë tu gjendej në duar. Disa prej tyre kanë votuar me shishe uji, disa të tjerë duke valëvitur flamujt e Partisë Demokratike, e disa me duar

Fjalimet

Bregu përlotet nga Berisha, Topalli bojkoton Bashën

— Fjalimi i ish-kryetarit të Partisë Demokratike, Sali Berisha duket se preku tej mase Majlinda Bregun e gjatë momentin kur Berisha po iste u përlot në ndjesi mallëngjimi. Por Kon-venta e djeshme e Par-tisë Demokratike nxori në dritë edhe përçarjet brenda saj. Ish-kryetarja e Parlamentit, Joze na Topalli ka vijuar luftën e saj me Lulzim Bashën, por në mënyrë të tërthortë. Në axhendën e konventës ishte parashikuar që Basha të mbante një fjalim 1 orësh dhe këtë gjë Topalli e shmangu. Ish-kryetarja e

parlamentit erdhi në konventën e Partisë Demokratike pasi Lulzim Basha kishte përfunduar fjalimin e

tij dhe në podium ishte ngjitur Sali Berisha. Kësisoj konf-

likti i vjetër Basha-Topalli duket se ka vijuar edhe në zgjedhjet e struk-turave të reja të Partisë Demokratike e cila pas kësaj do të dal me një

Këshill të ri Kombëtar i cili në brendësi të tij

do të ketë sërish Joze na Topallin. Pas kësaj pritet që

përplasjet Basha-Topalli të shto-hen sërish pas një kohe paqeje ndërmjet tyre.

5E diel, 28 shtator 2014 Politikë

Joseph Daul mesazh për konventën e PD

— Presidenti i Partive Popullore Evropian, Joseph Daul kishte nisur një videomesazh për delegatë e PD-së. Pas hapjes së Konventës së Partisë Demokratike dhe fjalimit hyrës të Laura Vorpsit, në ekranin e madh të vendosur në sallën e brendshme të Pallatit të Kongreseve u transmetua videokonferenca e kreut të PPE-ve Joseph Daul. Në fjalën e tij për demokratët e Shqipërisë, Daul theksoi se PD duhet të punojë fort për ringritjen e saj. Ai shtoi më tej se Partitë Popullore Evropiane do të japin ndihmesën e tyre për fuqizimin e Partisë Demokratike Shqiptare.

Videokonferenca

— P a r a s e t ë f i l l o n t e p r o -cesi i votimit u shpërndanë edhe kriteret se si do të votohej. Secili nga delegatët duket të përzgjidhte mak-simalisht 150 kan-didat për Këshillin Kombëtar të Par-tisë Demokratike nga 285 persona që ishin në garë. Veç kësaj, udhë-zimi parashikoi që një delegat nuk duhet të zgjidhte më pak se 10 kan-didat në të kundërt fleta e votimit do të shpalle e pav-lefshme. Kësisoj dy kriteret bazë që fleta e votimit të konsiderohej e vlefshme ishte që të ishin zgjedhur jo më shumë se 150 kandidat si edhe jo më pak se 10 kan-didat për Këshillin Kombëtar të Par-tisë Demokratike.

UDHËZIMI

Rastet kur eta e

votimit është e pavlefshme

Votimi për Këshill shtyhet për sot, 47% pa votuar

Ja çfarë funksionesh do të ketë Këshilli i ri i PD-së

ERVIN KOÇITIRANE

Gara

Jep dorëheqjen Vorpsi, vjen Oriela Nebiaj

ZËDHËNËSJA

— Konveta e Partisë Demokratike nisi dje me zgjed-hjen e zëdhënëses së re të PD-së. Laura Vorpsi pasi kishte shpallu kandidimin për Këshill Kombëtar të PD-së dha dorëheqjen që në llimin e konventës duke prezantuar edhe pasardhësen e saj Oriela Nebiaj. Zëdhënësja e re e PD-së mbajti edhe fjalën e saj të parë përpara demokratëve duke shprehur se ishte shumë e entuziazmuar për detyrën e re. Nebiaj vjen në vend të Laura Vorpsit, e cila në fjalën që hapi punimet e Konventës, bëri me dije edhe largimin e saj. Vorpsin në Partinë Demokratike e emëroi ish-kryetari Sali Berisha dhe për dy vjet ajo mbajti postin e zëdhënëses se selisë blu. Tanimë Vorpsi është në pritje të rezultatit të votimit për Këshillin Kombëtar të Partisë Demokratike.

Parti Demokratike zhvilloi dje pjesën e parë të konventës së madhe e cila për-bëhej nga 7500 del-

egat. Kjo konventë u mblodh për të miratuar ndryshimin e statutit të Partisë Demokra-tike si edhe për zgjedhjen e

Këshillit të ri Kombëtar të PD-së. Mbledhja u bë në kuadër të reformimit të PD-së pas humbjes së zgjedhjeve të 23 qershorit 2013 dhe vendosjen e kryetarit të ri Lulzim Basha.

Ditën e djeshme u bë anal-iza e humbjes së zgjedhjeve si edhe lloi procesi i votimit për anëtarët e rinj të Këshillit Kombëtar. Nga ora 13 deri në orën 20 të ditës së djeshme rreth 53% e 7500 delegatëve mori pjesë në votim duke e shtyrë proce-durën për ditën e sotme. Riv-otimi do të nis sot në mesditë ku do të marrin pjesë delegatët q ë n u k k a n ë votuar dhe nga pasditja pritet që të nis procesi i numërimit të votave nga ku do të dalë edhe Këshilli i ri i Par-tisë Demokra-tike. sipas ndry-shimeve të bëra, në këtë Këshill pritet që të jenë rreth 300 anëtar ku 150 janë të parapërcaktuar ndërsa 150 do të dalin nga voti-mi që po bëhet. Këshilli Kom-bëtar do të zgjed-hë emrat e një numri të madh funksionarësh të Partisë Demokra-tike, duke nisur nga sekretari i përgjithshëm dhe sekretarët funksionalë, deri tek drejtuesit e departamenteve, përgjegjës për përgatitjen e platformave politike në PD, përfshi këtu edhe programin qeverisës dhe elektoral të partisë. Drejtuesit e Departamenteve do të zgjid-hen me propozim të kryetarit Lulzim Basha dhe me mira-

timin e Këshillit Kombëtar. Sekretari i përgjithshëm ka për detyra të organizojë pu-nën e përditshme dhe ak-tet e nxjerra nga partia nga qendra në degë. Sekretari përgjithshëm ndihmohet nga sekretarët funksionalë. Nënk-ryetarët e partisë, kryetari i bordit nanciar si dhe komi-sioni qendror i apelimit po ashtu janë disa nga postet, për të cilat do ti miratoi Këshilli Kombëtar pasi ai të konstit-

uohet. Në ndry-shimet statutore të miratuara, nuk s a n k s i o n o h e t nëse do të ketë dy nënkryetarë apo më shumë, por ajo që është e sigurt është se njëri prej tyre do të ketë postin e kreut të grupit p a r l a m e n t a r . Kryetari i bordit financiar është përgjegjësi për fondet e partisë, ndërsa komisioni qendror i ape-limit, i përbërë nga 7 anëtarë që do të zgjidhen nga Këshilli, ka për detyrë të shi-kojë kërkesa dhe ankesa, si dhe të vendosë për sanksione kun-drejt anëtarëve të partisë. Kryesia e Partisë përbëhet nga Kryetari par-

tisë, nënkryetarët, sekretari i përgjithshëm, drejtuesit e depar-tamenteve dhe sekretarët funk-sionalë, të vetmit që zgjidhen nga ky organ. Më tutje kryesi ka në përbërje Kryetarin apo nënk-ryetarin e grupit Parlamentar, Kryetarët apo nënkryetarët e komisioneve të përhershme parlamentare, si dhe kryetarët e organizatave partnere.

Ditën e djeshme u bë analiza

e humbjes së zgjedhjeve si

edhe lloi procesi i votimit për

Këshillin Kombëtar

KryetariKryetari i Partisë Demokratike

Lulzim Basha mbajti radhën dje për të hedhur votën e tij për

Këshillin Kombëtar. Bashës iu deshën 9 minuta për të zgjedhur

emrat e tij për këshill.

Dritan ShanoIsh-she i kabinetit të Fatos

Nanos, Dritan Shano rikthehet në Partinë Demokratike duke

kandidatura për Këshill Kombëtar. Shano dje mbajti edhe një fjalim

përpara delegatëve

NË FOTO:Procesi i votimit të

djeshëm në Kuvendin e PD-së

6 E diel, 28 shtator 2014Politikë

miliard lekëDo të shtohen në fondin për kompensimin e ish-

pronarëve. Sipas Ramës, ky është fondi më i madh,

krahasuar me buxhetin e 8 viteve të qeverisjes së PD

milionë lekëJanë dhënë nga qeveria

për të realizuar fotogra min nga ajri të territorit shqiptar.

Fotogra mi do të shërbejnë për institucionet

që punojnë me hartat

EtapatREALIZIMI i një fotografimi të territorit nga ajri do të sjellë dhe një miradministrim të territorit 1

450Shtesat

Tre ditë më parë parlamenti miratoi vendimin e qeverisë për ndryshimin e buxhetit. Kjo për shkak të rritjes së të

ardhurave në buxhetin e shtetit

OFERTË PUNËSIMINjë kompani mediatike kërkon

të punësojë menaxher marketingu që plotëson kriteret e mëposhtme:

Personat e interesuar të dërgojnë CV-të e tyre në adresën:

aurorashkoza84@yahoo.com

Të ketë arsim të lartëTë ketë përvojë pune

Të jetë i gatshëm për të punuar në terren

Rritet me 1 miliardë fondi i kompensimit

të pronarëveRama: Do të realizohet fotogra mi nga ajri i territorit. Të ardhurat në buxhetin e shtetit, rrisin fondin e AKKP

Pronat duket se do të jenë në vëmendje të qeverisë në këto muajt e mbetur të këtij viti. Në postimet e dhëna në facebook,

kryeministri Rama shprehet për një fotografim nga ajri të terri-torit, si dhe me rritjen e fondit të kompensimit për ish- pronarët. Fotografimi nga ajri do të jetë një mjet që do të shërbejë për ALUIZNI-n, por dhe për një formë dixhitalizimi të hipotekave apo dhe të institucioneve të tjera që do të punojnë me to.

FOTOGRAFIMI Në ndryshimet e bëra në buxhe-

tin e qeverisë, janë dhënë 450 milio-në lekë për realizimin e fotogra mit. Ky është rasti i dytë që në Shqipëri realizohet ku proces, kur në vitin 2007 u ndërmor prej ALUIZNI-t. Por duket se defektet e shënuara në mes të hipotekave, agjencive të menaxhimit të pronave, të dhënave topografike në terren apo dhe vetë hartave të AUIZNI-t e kanë bërë të detyrueshëm një tjetër fotografim nga ajri.

“450 milionë lekë, do të fi-nancohen për ortho-photo, ose fotografimin nga ajri të terri-torit”, thuhet në një postim në facebook të kryeministrit Rama.

JUXHIN MUSTAFARAJ

TIRANEPRONAT

Kryeministri Rama ka bërë të ditur në postimin në facebook, se janë rritur fondet për kompensimin e pronarëve. Dhe kjo si pasojë e rritjes së të ardhurave në buxhet. “Rritet me një miliard lekë fondi për kompensimin e pronarëve. Fondi më i madh i 9 viteve të fundit dhe sa katër viteve buxhetore të akorduara gjatë 8 viteve të qeverisjes demokra-tike të mbledhura së bashku”, shprehet Rama në reagimin e tij në lidhje me fondin e kthimit dhe kompensimit të pronave për këtë vit. Faktikisht ende nuk ka një vendim se si do të procedohet me kompen-simin financiar të ish pronarëve. Ndërsa pritet që të jetë Këshilli i Ministrave që do të miratojë for-mulën përkatëse. Paralelisht me kompensimin e ish-pronarëve do të veprohet dhe me ndarjen e fondit për pronarët të cilëve u është zënë prona me ndërtime të paligjshme.

PROJEKTIGjithsesi qeveria ka nisur projek-

tin e miratuar në Këshillin e Evropës mbi zgjidhjen e çështjes së pronës në Shqipëri. Në këtë projekt janë parashikuar hapat që do të hidhen, që nga metodika e çmimeve, te realizimi i hartës së tokave të lira dhe deri në përmbylljen e të gjithë procesit. Pritet që brenda muajit dhjetor të jenë realizuar pjesa më e madhe e angazhimeve.

Ndërsa, si shkak, ai ka argumen-tuar mungesën e informacionit. “Pas shumë vitesh mungesë infor-macioni, mundësohet marrja e të

gjithë informacionit gjeohapësinore e vendit, uni kim dhe digjitalizim i tyre duke lehtësuar kështu mirëad-ministrimin dhe kontrollin mbi

territorin”, shprehet Rama, duke nënvizuar se fondi ka ardhur pasi u luftua korrupsioni si dhe u rritën të ardhurat.

Reagon kryerepublikani

Mediu: Qeveria po mashtron pronarët e ligjshëm — Kryetari I Republikanëve Fatmir Mediu i ka

cilësuar mashtrime qëndrimet e kryeministrit Rama mbi pronat. “Rama vazhdon në dalldinë e tij të mashtrimeve. Në çdo rast vetëm qahet se ç`kanë bërë paraardhësit dhe asnjëherë ç`bën vetë. Dje në Parlament iste njësoj si në opozitë. Ky njeri s`ka mësuar dhe s`beson që është Kryem-inistër. Vazhdon mashtrimin për Pronarët, pa kthy-er asnjë m2 dhe asnjë qindarkë drejt pronarëve”,

ka theksuar Mediu. Sipas tij Rama, mashtroi se kishte rënë dakord me Gjykatën e Strasburgut për të mos paguar pronarët, me pretendimin se kishte një plan për t`u kthyer atyre pronën dhe, “në të njëjtën kohë hoqi nga Fondi i Kompensimit 18,000 ha”. Kryerepublikani nënvizon se ka më shumë se një vit që AKKP nuk ka marrë asnjë vendim për kompensim nanciar. “Rama parashikon fonde dhe nuk jep asnjë qindarkë”, tha ai

Qëndrimi

Taulant Balla: Basha nuk është as burrë as lider — Deputeti i PS Taulant

Balla ka akuzuar kreun e opozitës Lulzim Basha për qëndrimin e mbajtur ndaj deputetit socialist Arben Ndoka. Sipas Ballës, Lul-zim Basha nuk është as burrë dhe as lider pasi akuzon në mënyrën më monstruoze një person që e dikur e ka pasur në krahun e tij. Balla dënon

dhunën fizike, edhe kur preket nderi i familjes, por nuk e cilëson si të drejtë “nxirjen e imazhit”, nga ana e kreut të PD, ndaj njerëzve që dikur i ka pasur në krah. Deputeti socialist i ka kujtuar kreut të PD-së Basha se deputeti Ndoka dhe familja e tij janë themelues të Partisë Demokratike në Lezhë

dhe se gjithashtu emërimi i këtij të fundit është si drejtor në kohën e PD është bërë me propozim të ish ministrit Sokol Olldashi. Balla thum-bon Bashën kur shkruan se nëse mes tij dhe të ndjerit ka pasur ndonjë rivalitet bën mirë që të mos e përdorë këtë për të fyer miqtë e tij.

7E diel, 28 shtator 2014 Politikë

— Një takim i zhvilluar nga kreu i prezencës së OSBE në Shqipëri, Florian Raunig, në Gjirokastër ka thyer barrierat politike dhe ka bërë bashkë deputetët e PS, PD e LSI-së. Ana-stas Angjeli, Genc Ruli dhe Vangjel Tavo kanë qenë pjesë e së njëjtës tryezë diskutimi ku në fokus të së cilës ka qenë nxitja e pjesëmarrjes qytetare në procesin legjislativ.

— Presidenti Nishani ka marrë mbështetjen nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës për realizimin e reformave, ndërkohë që gjatë takimeve të zhvilluara ka siguruar edhe in-vestime nga Katari. Presidenti dhe Emiri i Shtetit të Katarit vlerësuan frymën e miqësisë së ngushtë dhe dinamikën e zhvillimit të mar-rëdhënieve ndërmjet dy vendeve.

Raunig bën bashkë Angjelin, Rulin e Tavon

Nishani merr mbështetje nga SHBA e investime nga Katari

Kryeministri bind italianët të investojnë në Shqipëri

Ja fushat kryesore për të cilat interesohen sipërmarrësitTakimi

Meta në Skrapar, mban premtimet për ndërtimin e rrugëve

— Skrapari do të njoh një zhvillim të ri pas ndër-timit të rrugës Lushnje-Berat dhe për timit që do të ketë nga projekti i TAP-it. Premtimi është bërë gjatë një takimi që Kreu i Kuvendit Ilir Meta zhvil-loi dje në vendlindjen e tij në Skrapar. Meta mori pjesë në Panairin e prodhimeve agro-ushqimore në Çorovodë, ku inkurajoi të gjithë banorët e zonës të investojnë në këto prodhime pasi falë investimeve që do të bëhen në rrugë nga qeveria të ardhurat e tyre do të vijnë në rritje. “Në fund të këtij viti përfundon rruga Lushnje-Berat. Vitin e ardhshëm, rikonstruk-sioni i rrugës nga Berati në Çorovodë. Së shpejti presim të nis projekti për rrugën nga Ambulli në Përmet. Gjithashtu, Skrapari për ton nga projektet e gazsjellësit TAP, kështu do të krijojmë një lidhje të përhershme me të gjitha vendet e tjera dhe sidomos me Korçën”, u shpreh Meta. Kreu i Kuvendit theksoi se Skrapari gjatë këtyre viteve ka njohur një zhvil-lim të kënaqshëm, por gjithashtu shprehu bindjen se falë investimeve që po kryhen nga qeveria dhe projektit TAP e gjithë zona pritet të kthehet në një kantier të madh punësimi.

Energjia, turizmi d h e p r o d h i m i industr ial janë fushat kryesore në të cilat sipërmar-

rësit italinë mund të investo-jnë në Shqipëri. Garancinë për këtë e ka dhënë kryemi-nistri Edi Rama menjëherë në përfundim të vizitës së tij dy ditore në shtetin fqinj. Kreu i qeverisë gjatë kthimit të tij nga vizita dy ditore me në fokus biznesin, shprehu optimizmin e tij për interesin real që arriti të siguronte nga investitorët italianë. Gjatë takimeve të zhvilluara Rama ka joshur investitorët me tak-simin e ulët për biznesin duke i siguruar se ky është mo-menti i duhur për të investuar në Shqipëri. “Ne kemi një taksimin shumë të ulët për bizneset dhe një burokraci që nuk ekziston dhe kështu që ky është momenti i duhur për sipërmarrësit italianë që të investojnë në vendin tonë. Unë jam i bindur se ata që lidhin marrëdhëniet me Sh-qipërinë nuk do të heqin më dorë”, ka deklaruar Rama. Kryeministri, gjithashtu është shprehur i kënaqur për takimin e zhvilluar dy ditë më parë me Presidenten e Rajonit në Fruili Venezia Giulia, Debora Serrachiani dhe me sipërmarrësit e zonës. Kreu i ekzekutivit theksoi se Shqipëria do të bëj të gjitha përpjekjet që të ndërtojë marrëdhënie të forta dhe të qëndrueshme me këtë rajon. Gjatë një takimi në kantierin e Monfalcones, kryeministri nuk la pa përmendur edhe vizitën e kësaj të diele që Papa Françesku zhvilloi në Shqipëri, duke e cilësuar këtë fakt si një faktor që do të ndihmojë në përmirësimin e vendit dhe realizimin e refor-mave mjaft të rëndësishme. ”Ballkani nuk e gëzon një reputacion të mirë ndërkom-bëtar. Për të tërhequr inves-

time të huaja, ne kemi nevojë të përmirësojmë këtë imazh. Ne e dimë se kemi nevojë për të modernizuar vendin tonë.

Dhe vizita e fundit e Papës do të ndihmojë Shqipërinë për t’u përmirësuar”, u shprehur Rama. Muaji shtator ka qenë një muaj tejet i ngarkuar për kryeministrin, brenda të cilit ka zhvilluar një sërë takimesh me liderët kryesorë botërorë. Krahas këtyre takimeve, Rama ka lobuar dhe ka ftuar të gjithë sipërmarrësit e huaj të investojnë në Shqipëri. Në këtë kuadër ishte edhe vizita e pak ditëve më parë në Kinë në të cilën u arrit të nënshkruheshin marrëveshje të rëndësishme ekonomike.

JUXHIN MUSTAFARAJTIRANE

Vizita

FTESË PËR OFERTË

1. Ministria e Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Adminstrimit të Ujërave, në zbatim të VKM-së Nr. 460, datë 22.05.2013, “Për përcaktimin e kritereve, rregullave dhe procedurave të dhënies me qira të tokës bujqësore në pronësi të shtetit”, zhvillon procedurën konkurruese për dhënien me qira të sipërfaqes së tokës prej 91.8 ha, Komuna Libofsh, Fshati Hadaj, Zona Kadastrale 2443, me nr parcelash 38, 39, 40, 41, 42, 43, 45, 46, 47, Qarku Fier.

2. Subjektet e interesuar mund të kërkojnë informacion për proçedurën konkurruese, pranë Ministrisë së Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave. Person kontakti: Lauresha Grezda, nr tel: 04 22 26 297, email: lauresha.grezda@bujqesia.gov.al.

3. Ofertuesit të paraqesin vetëm një ofertë, ku të angazhohen se pranojnë kushtet e përcaktuara në ft esën për proçedurë konkurruese dhe detyrimet që rrjedhin nga fi timi i proçedurës konkurruese. Shpenzimet e kryera për të marrë pjesë në proçedurën konkuruese nuk rimbursohen nga Autoriteti Qiradhënës.

4. Ofertat duhet të shoqërohen nga dokumenta ligjorë dhe administrativë origjinalë ose kopje të noterizuar, si provë e kërkesave kualifi kuese të përcaktuara dhe të dorëzohen në Ministrinë e Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave, Adresa Bulevardi “Dëshmorët e Kombit”, Nr. 2 – Tiranë.

5. Vlera fi llestare e qirasë së tokës bujqësore në pronësi të shtetit për hapjen e procedurës konkurruese është 1,318,720 (njëmilion e treqindetetëmbëdhjetëmijë e shtatëqindenjëzet) lek/vit (14,365 lekë/ha/vit). Ofertat me vlerë më të ulët se kjo vlerë fi llestare do të skualifi kohen.

6. Sigurimi i ofertës, që është në shumën prej 109,893 lekë, të dorëzohet së bashku me ofertën.

7. Asnjë ofertues nuk do të përjashtohet nga pjesmarrja në procedurën e konkurrimit në bazë të shtetësisë.

8. Afati i fundit për dorëzimin e ofertave është data 29.10.2014, ora 10:00.

Ofertat e dorëzuara pas këtij afati do të refuzohen. Ofertat do të hapen në Ministrinë e Bujqësisë, Zhvillimit Rural dhe Administrimit të Ujërave, në Sallën e Mbledhjeve, Kati i Dytë, datë 29.10.2014, ora 10:00.

Përfaqësues të ofertuesve janë të ft uar të ndjekin hapjen e ofertave.

MINISTRIA E BUJQËSISË, ZHVILLIMIT RURAL DHE

ADMINISTRIMIT TË UJËRAVE

“Ne kemi një taksimin shumë

të ulët për bizneset dhe një burokraci që nuk ekziston për këdo

investitorë të huaj”

— M i n i s t r i i J a s h t ë m D i t m i r Bushati njësoj si kry-eministri josh sipër-marrësit e huaj të in-vestojnë në Shqipëri. N ë A s a m b l e n ë e Përgjithshme të OKB-së, Bushati ka zhvil-luar një sërë takimesh me homologët e huaj në fokus të së cilave ka qenë investimi i tyre në Shqipëri. Gjatë një takimi që ministri Bushati zhvilloi në Asamblenë e Përgjith-shme të OKB-së me ministrin e Jashtëm të Islandës Sveinsson u nënshkrua një mar-rëveshje në të cilën është parashikuar eliminimi i taksimit të dyfishtë mes dy vendeve.

MARRËVESHJA

Shqipëri-Islandë hiqet

taksa e dy shtë për investitorët

Ambasadori italian Gaiani dhe kryeministri Edi Rama

8 E diel, 28 shtator 2014

ShkeljetMinistria ka theksuar vendosmërinë për të kontrolluar në vijimësi tregun e hidrokarbureve me qëllim mundësimin e një furnizimi cilësor dhe të sigurtë të konsumatorëve shqiptarë

KLSH, padi penalepër ish-drejtorin e portit detar SarandëNë Prokurori kryetari i Komunës Golem dhe ish-kreu i INUV për shkelje me dëm 57.4 milionë lekë

Dëmet

Porti SarandëKontrolli i Lartë i Shtetit ka rekomanduar marrjen e 37 masave organizative dhe gjashtë masa të tjera për shpërblim dëmi në vlerën 3,928,224 lekë në Portin e Sarandës

Komuna GolemNë Komunën Golem, Kavajë, për periudhën Janar 2012-Dhjetor 2013, janë konstatuar shkelje në tendera, etj nga kryetari i Komunës dhe ish-Kryeinspektori i INUV me dëm 57.4 mln lekë

GENC KONDI

TIRANE

Kontrolli i Lartë i Shtetit ka konstatuar një numër shkeljesh me dëm ekono-mik të kryera në Portin e Sarandës gjatë periudhës

2012-2013. Në tenderin me objekt: “Riparim dhe montim i vinçit Ganz për shërbime portuale”, me fond limit 6.000.000 lekë, u konstatua se nuk ka asnjë të dhënë për mënyrën e llogaritjes së fondit limit, nuk dis-ponohet asnjë skicë, vizatim e projekt për montimin e vinçit dhe nuk ka pre-ventiv analitik të punimeve që duhet të kryhen. Nga ana e ish Drejtorit të “Portit Detar” Sh.a. Sarandë, është bërë përcaktimi i pjesmarrësve në tender, në kundërshtim me VKM për rregullat e prokurimit publik, ndërsa nuk ka asnjë procesverbal për përcak-timin e pjesëmarrësve në këtë tender, si dhe asnjë burim informacioni se pse janë përzgjedhur këta pjesëmarrës. Ndërkohë, në tenderin e çmontimit të elektrovinçit në Limjon, KLSH kon-statoi se preventivi i punimeve është hartuar pa u bazuar në manualet e çmimeve dhe nuk ka asnjë urdhër se kush do të merret me përllogaritjen e vlerës së kontratës. Sërisht, nga ana e ish Drejtorit të “Portit Detar” Sh.a. Sarandë, është bërë përcaktimi i pjes-marrësve në tender, në kundërshtim me VKM-në përkatëse. Nga auditimi i dokumentacionit të raporteve të punës për kryerjen e pagesave, për vitin 2011, rezulton se disa punonjës kanë punuar për nevoja të çmontimit të vinçit në një kohë që ky vinç për t`u çmontuar është kontraktuar me operatorin tues të tenderit.

Për këto e shkelje të tjera, KLSH ka kallëzuar në Prokurori me T.K., ish Drejtor i Portit Detar Sh.a. Sa-randë, M.M., ish Kryetar i Degës së Programimit dhe Investimeve, Th.Th., ish Kryetar i Degës Teknike dhe Th.M., normist, inspektor kalate, për konsumimin e veprës penale të “Shpërdorimit të detyrës” dhe “Shkelje të barazisë së pjesëmar-

Ndërsa në Komunën Golem, Kava-jë, për periudhën Janar 2012-Dhjetor 2013, janë konstatuar shkelje në ten-dera, si rritje ktive të vlerës së inves-timit, pagesë për punime të pakryera, shkelje të rregullave të prokurimit publik duke shpallur tendera të cilat kapin vlerën 119,892.000 lekë, ndërkohë që fondet për realizimin e investimeve nuk ishin në dispozi-cion, etj. Për këto shkelje, KLSH ka kryer kallëzim penal për Kryetarin

GolemNë tenderin “Ndërtimi i nënkalimit hekurudhor

Golem” është lejuar shtyrje e afateve të

përfundimit të punimeve pa penalitet për 549 ditë vonesë, me dëm

47,6 mln lekë

Pezullohen 20% e kompanive të naftës e gazit me shumicëKanë rezultuar me shkelje të cilësisë dhe taksave

Një e pesta e kompanive të tregtimit me shu-micë që operojnë në

fushën e nënprodukteve të naftës dhe gazit natyror në tre-gun shqiptar janë pezulluar me urdhër të ministrit të Energjisë dhe Industrisë. Në kuadër të masave për monitorimin e standardeve të cilësisë dhe tregtimit të hidrokarbureve, me propozim të Inspektoratit Qendror Teknik (IQT), min-istri i Energjisë dhe Industrisë Damian Gjiknuri ka nënshkru-ar dje masën e pezullimit të aktivitetit tregtar të më shumë se 30 shoqërive të tregtimit me shumicë të naftës, gazit dhe nënprodukteve të tyre, njoftoi ministria.

Sipas njoftimit nga dikas-teri i lartpërmendur, kontrol-

e Komunës Golem Kavajë A.A. dhe ish-Kryeinspektorin e INUV E.L. për “shpërdorim të detyrës”. Dëmi lloga-ritet në 57.4 milionë lekë.

— Në n jë aks ion të përgjithshëm të zhvilluar mbrëmjen e datës 26 shta-tor në të gjithë Shqipërinë, strukturat e specializuara të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave së bashku me strukturat e Drejtor-isë së Antikontrabandës kanë bërë të mundur zbu-limin, kapjen dhe sekue-strimin e një sërë mall-rash kontrabandë që hynin në Shqipëri në Doganën e Kapshticës, Doganën e Kakavijës, Doganën e Tiranës dhe Doganën e Vlorës. Në degën e Doga-nës së Kapshticës është identi kuar dhe kapur një kamion i cili kalonte tranzit, me mallra kontrabandë, të cilat ishin lëndë e parë për të falsi kuar veshmbathje të markave të njohura. Në Kakavijë në autobu-sat e linjës Greqi-Shqipëri janë identi kuar dhe kapur nga strukturat e Antikontra-bandës mallra të padeklaru-ar të cilat tentonin të kalonin kontrabandë. Ndërkohë në degën Doganore të Tiranës janë kapur dhe sekuestruar veshmbathje dhe mallra të tjera kontrabandë. Ndërsa në Vlorë është identi kuar një autobus me mallra kon-trabandë.

KONTRABANDA

Doganat sekuestrojnë mallra false

rësve në tendera dhe ankande pub-like”. Dëmi ndaj shtetit llogaritet në 3,928,224 lekë. KLSH i ka kërkuar Këshillit Mbikqyrës të Portit “largim nga puna” edhe për Drejtorin e tan-ishëm.

“Joni MD” sh.a.

“Enarvi” sh.a.

“Halilaj Hollding Group” sh.a.

“A & A Oil 10” sh.a.

“Duçellari 2010” sh.a.

“Europa Park” sh.a.

“Albatras Oil” sh.a

“Ina Petrol” sh.a.

“Al Prima” sh.a.

“Gentjan 2011” sh.a.

“Alfa Omega Enterprise” sh.a.

“New Petrol” sh.a.

“Roberto Oil” sh.a.

“Lilo Petrol 2011Compani” sh.a.

“Isc Petroleum Compani” sh.a.

“EBC Oil Compani” sh.a.

“Niti Petrol compani” sh.a.

“Gramozi Oil Compani” sh.a.

“Albania Oil Compani 2011” sh.a.

“Petroleum 2011- Compani” sh.a.

“Lloga Oil – Compani” sh.a.

“Tot Trading In Oil & Transport” sh.a.

“Durrës Oil Internacional Logistik” sh.a.

“Power Sprint Oil” sh.a.

“Kurum Energy” sh.a.

“Sheng Oil” sh.a.

“Eurostandard Oil” sh.a.

“Evo Power” sh.a.

“Dion Petroleum” sh.a.

“K & E 2011” sh.a.

“Tangra Group” sh.a.

“Sarona” sh.a.

“East Mediterranean” sh.a.

“Kroj Petrol” sh.a.

“Gaz Power” sh.a.

“Kalaja” sh.a.

Shoqëritë e pezulluara nga ministria e Energjisë dhe Industrisë

let e Inspektoratit Qendror Teknik janë përqëndruar tek treguesit e cilësisë dhe sigurisë së tregtimit të naftës

e gazit, ashtu sikurse edhe tek respektimi i detyrimeve ligjore që subjektet tregtare kanë ndaj shtetit.

Ministria ka theksuar ven-dosmërinë për të kontrolluar në vijimësi tregun e hidrokar-bureve me qëllim mundësimin

e një furnizimi cilësor dhe të sigurtë të konsumatorëve shqiptarë.

Masa e pezullimit të vep-

rimtarisë në sektorin në fjalë të tregut është dhënë për sho-qëritë e listuara në tabelën bashkangjitur.

Ekonomi

9E diel, 28 shtator 2014 Sociale

Pagesa Ndihma ekonomike është 8000 lekë në muaj dhe aktualisht në skemë janë 83.000 për tues. Tashmë nëpërmjet sistemit të dixhitalizimit gjithçka do të jetë transparente.

MbipopullimiTiranë, klasat e

shkollave të kërkuara me 40 nxënës

— Nxënësit në shkollat e mesme të Tiranës vazhdojnë të përballen me vështirësi nga më të ndryshmet, si pasojë e mbipopullimit të klasave. Në ishim në një prej gjimnazeve më të mëdha në Tiranë, në atë “Sami Frashëri”, ku vetëm numri i klasave të 10-ta shkon në 14 të tilla. Nxënësit shprehen se ka klasa ku janë të detyruar të ulen në bankë tre veta, ndërkohë që numri arrin edhe deri në 41 nxënës. Në të njëjtën situatë me mbipopullim në klasa, janë dhe gjim-nazet e tjera në Tiranë, në veçanti ato që ndodhen në zonat më të popullu-ara të kryeqytetit, si në gjimnazin “Is-mail Qemali”, “Qemal Stafa”, “Petro Nini Luarasi” etj. E vetmja zgjidhje që kanë gjetur shkollat në këto kushte është mësimi me dy turne.

Shkollat, të gjithë mësuesit do iu nënshtrohen konkurseve Malaj: 1 mijë mësuesit jashtë pro lit do sistemohen SONILA ISAKU

TIRANE

Pranimet

Ekspertët

Datat Ministria e Arsimit ende nuk ka shpallur datat se kur do të kryhen testimet si për mësuesit të cilët do të punësohen për herë të parë, dhe për ata që janë dhe do të qëndrojnë në sistem

Profilet Mësuesit të cilët janë jashtë pro lit të tyre, tashmë do të japin mësim në degët ku janë specializuar. Ky është vendimi më i fundit i MAS, pasi në gjithë vendin janë 1 mijë mësues të tillë.

Pavarësisht se sa vite pune kanë, të gjithë mësuesit e siste-mit parauniversitar do t’i nënshtrohen

konkurseve. Nuk do të jenë vetëm mësuesit e rinj që do të rekrutohen me anë të tes-timit, por edhe ata që kanë vite që ushtrojnë profesionin do të testohen për njohuritë e tyre. “Pjesa e mësuesve të cilët kanë vite në punë, kanë punuar dhe kanë plotësuar formimin e tyre gjatë gjithë jetës, janë pjesë e sistemit dhe do të qëndrojnë në sistem. Pjesa që do të re-krutohet duhet të përcak-tohet qartësisht, nuk do të ketë asnjë rekrutim, asnjë titullar që nuk ka punuar në sistemin e arsimit për tu bërë pjesë e këtij sistemi”, ka pohuar zv/ministrja e ar-simit Nira Malaj. Autoritetet e arsimit shprehen se kandi-datët që do të jenë në listat e rekrutimeve për një vend në shkollat e sistemit parauni-versitar do t’i nënshtrohen një përzgjedhje nga komi-sionet e posaçme, në për-bërje të të cilëve do të ketë edhe persona nga komu-niteti, të cilët do të vlerëso-jnë dosjet e tyre së bashku me specialistët. Ndërkohë sa i përket mësuesve të cilët japin mësim jashtë profilit të tyre, Ministria e Arsimit

tashmë i ka të evidentuara të gjitha rastet. Sipas zv/ministres Malaj rezulton se 1 mijë mësues japin mësim në shkollat e sistemit parau-niversitar jashtë profilit për të cilin ata janë specializuar. Kjo është e patolerueshme për autoritetet e arsimit të

cilat shprehen se do të ketë një sistem të të gjithë ar-simtarëve brenda profileve të tyre pasi kjo ndikon në cilësinë e mësimdhënies. Nëse do të konstatohen shkelje në rekrutimin e mësuesve, i pari që do të penalizohet do të jetë drej-

tuesi i shkollës. “Në rast se do gjejmë shkelje, në bazë të kodit dhe dispozitave ligjore i pari që do të shkarkohet do të jetë drejtori i shkollës. Në rast se do ketë pozitivitet do vlerësojmë elementin më pozitiv duke krijuar dy modele. Modeli i praktikave

të mira dhe për të menax-huar çdo hallkë e cila do të çedojë në këtë lloj sistemi. Një mijë mësues janë jashtë pro lit në gjithë Shqipërinë, një shifër jo e vogël po një përqindje e kostueshme po ne do ta shohim për të futur në këta një mijë mësues që janë

brenda pro lit për ti dhënë shërbim çdo shqiptari në çdo cep të Shqipërisë”, tha Nora Malaj, zv/ministre e Arsimit. Ndërkohë, të rinjtë që do i bashkohen mësimdhënies në arsimin parauniversitar, duhet të plotësojnë të gjitha kriteret që parashikon ligji.

Ndihma ekonomike prioritet familjet me shumë fëmijë

TIRANEPagesat

Abuzimet në skemë, janë larguar nga listat 23 mijë familje në gjithë vendin

Plot 23 mijë familje të cilat kishin të ardhura të mjaftueshme kanë për tuar

nga skema e ndihmës ekonomike deri më tani. Nga veri kimet e bëra në terren por edhe ato të kritereve të dokumentacionit që duhet të plotësojnë familjet në nevojë, kanë bërë që këto 23 mijë familje përjashtohen për-fundimisht nga skema e ndihmës ekonomike. Ky fakt është pohuar nga Drejtoresha e Përkujdesit Shoqëror dhe e Shërbimeve të Integruara Denada Seferi e cila thekson se me projektin e ri qa ka nisur në tre qytete do për tuesit janë realisht familje të cilët nuk kanë të ardhura të mjaftueshme për të përballuar jetesën. “Kemi pilotim të një skeme të re, e cila po realizohet në Tiranë, Durrës dhe Elbasan. Një person i cili duhet të aplikojë në këtë skemë të re të ndihmës ekonomike, paraqitet përsëri përpara ad-ministratorit shoqëror, plotëson formularin e caktuar, por veri- kimet janë në sistemin online.

Pra në qoftë se ka një person i cili mendon se mund të mash-trojë, verifikimet online japin në kohë reale të gjithë këtë pjesë të “gënjeshtrës”, që jepet nga qytetarët”, tha Seferi. Por cilët janë kategoritë që do të vendosen në krye të listës që me të drejtë do t’i jepet prioritet për të marrë ndihmën ekonomike? “I është dhënë përparësi familjeve të cilat kanë shumë fëmijë, të cilat deri më sot ishin jo të favorizuara në skemën e ndihmës ekonomike, sepse kishte masa të përcaktu-ara kse për çdo kryefamiljar, kryefamiljare apo çdo anëtar të familjes. Sot janë favorizuar fëmijët dhe familjet me shumë anëtarë” nënvizon Seferi.

Universitetet e mbyllura

Transferimet, nesër afati i fundit për dorëzimin e dosjeve në fakultete

— Dita e hënë do të jetë edhe afati i fundit për dorë-zimin e dosjeve, për të gjithë studentët të cilëve iu është mbyllur universiteti nga MAS. Sipas një udhëzimi të nxjerrë pak ditë më parë nga Ministria e Arsimit të gjithë ata studentë të cilët i kanë të plot dosjet e tyre mund të transferojnë stu-dimet drejt universiteteve publike. Sipas të dhënave, rreth 6 mijë studentë të universiteteve të mbyllura private janë në pritje të transferimit të studimeve. Fakultetet publike janë duke kryer ekuivalentimin e programeve dhe krediteve. Nëse ato nuk përputhen, studentet e institucion-eve private mund të japin provime shtesë madje dhe të humbin disa vite shkollë. Jo të gjithë studentet e

institucioneve private do të hyjnë në universitete publike. Një pjesë e tyre nuk kanë kryer gjimnazin dhe nuk kanë diplomën e shkollës së mesme. Të tjerë nuk gurojnë si studentë, ndërsa pjesa e mbetur do t’i nënshtrohet edhe kriterit të notës mestare. Ndërkohë në datën 10 tetor pritet të shpallen kuotat e prani-meve të këtyre studenteve në shkollat e larta publike.

10 E diel, 28 shtator 2014Aktualitet

VdekjaPër shkak të plagës së marrë në kokë dhe dëmtimit të rëndë të trurit, shtetasi Bujar Barçi në datën 20 shkurt 2013 ka gjetur vdekjen.

IntegrimiHetimi dhe gjykimi i korrupsionit dhe krimit të organizuar nga sistemi i drejtësisë në Shqipëri, i shërben integrimit sa më të shpejtë të vendit tonë në BE.

BorxhiMarreveshja është

materializuar edhe me kalimin e një shume prej 100.000 dollarë

nga i pandehuri tek viktima

Kërcënimet, shoqata:Trupë policore përhetuesit në rrezikKeqtrajtimi i prokurorit Ervin Beqiri, HajdariRasti i rëndë, prokurorët kërcënohen nga politika

ELTON QYNO TIRANE

Goditja e prokurorit Ervin Beqiri nga i dënuari Mariglen Përgjini, ka sjellë reagimin e fortë të shoqatës së prokurorëve

të shqipërisë. Nëpërmjet kryetarit të kësaj shoqate Shkëlqim Hajdari, prokurorët kërkojnë ndryshimin e rregullave të sigurisë për prokurorët, duke nënkuptuar që siguria e tyre të mos jetë nën varësinë e Ministrisë së Brendshme, por ajo të ketë direkt lid-hje me Prokurorinë e Përgjithshme. Duke marrë shkak dhe nga keqtra-jtimi i paprecedentë në ambientet e burgut të Shën Kollit në Lezhë të prokurorit Beqiri, shoqata e proku-rorëve ka propozuar që të ngrihet një zyrë e veçantë pranë Prokurorisë së Përgjithshme, me qëllim shqyrtimin e kërkesave dhe rreziqeve të proku-rorëve, duke përcaktuar dhe masën si dhe kushtet, se si do i sigurohet jeta prokurorëve. Vetëm kjo mënyrë, sipas shoqatës së prokurorëve mund t’i japë frenim fushatës së kërcëni-meve nga eksponentë kriminalë dhe politikë ndaj trupës së prokurorëve të Shqipërisë. Sipas, shoqatës skema aktuale për sigurinë e prokurorëve nuk funksionon.

KËRCËNIME NGA POLITIKA“Ngjarja e djeshme e dhunës zike

nuk është një rast i izoluar, pasi kohët e fundit prokurorët po përballen me presione verbale nga individë, grupe të strukturuara kriminale madje dhe segmente të ndryshme të politikës”-thuhet në reagimin e shoqatës së prokurorëve. Sipas tyre ngjarje të kësaj natyre e bëjnë të domosdoshme që prokurorët të kenë një trupë poli-core sigurie, pjesë përbërëse e struk-turës së Prokurorisë së Përgjithshme, pasi procedura aktuale e marrjes nën mbrojtje të prokurorëve nuk është funksionale. Prokurorët që kryejnë hetime për vepra penale me rreziksh-mërisë të lartë duhet t`iu garantohet mbrojtja zike përpara se atyre t`iu

bëtarë që monitorojnë sistemin e drejtësisë në Shqipëri. “I bëjmë thirrje prokurorëve, që të vijojnë të kryejnë funksionet e tyre ligjore me përkushtim, objektivitet, pavarësi, ndershmëri dhe jashtë ndikimeve të çfarë do lloji”-thuhet më tej në reagim. Ndërkohë që për rastin e keqtrajtimit të prokurorit Ervin Beqiri, shoqata i bën thirje Drejtorisë së Burgjeve, të marrë masa nëpërmjet përmirësimit të akteve nënligjore, për t`iu garantu-ar siguri maksimale prokurorëve dhe

Vrau kineastin Bujar Barçi23 vite burg ish-truprojës

Halit Shahini shpallet fajtor, vrasja për borxhin 100 mijë USD

VENDIMI I GJYKATËSNjeriu që ekzekutoi me pistoletë pas koke kineastin Bujar Barçi,

do të qëndrojë 23 vjet në burg. Halit Shahini, që më parë ka shërbyer dhe si ish-truproja e Luan Hajdaragës është shpallur fajtor nga gjykata e Tiranës, për akuzën e “Vrasjes me paramendim” në dëm të shtetasit Bujar Bar-çi. Sipas vendimit të gjykatës së Tiranës i pandehuri Halit Shahini është njohur me viktimën Bujar Barçi që prej vitit 2001. Për shkak njohjes ata kanë biseduar e vendosur që të investonin së bashku në fushën e ndërtimit. Nga viktima është marrë përsipër të gjendej trualli për ndërtim, ndërsa nga i pandehuri të gjendeshin paratë për blerjen e truallit. Kjo marreveshje është materializuar edhe me kalimin e një shume prej 100.000 dollarë nga i pande-huri tek viktima. Pas kalimit të kësaj shume në duart e viktimës ajo nuk është për-dorur prej tij për qëllimin për të cilin ishte marrë. Gjatë periudhës në vazhdim, i pan-dehuri nuk është takuar me

viktimën për të mësuar për aktivitetin e tij e shpenzimin e parave të dhëna prej tij, pasi për një periudhë kohe ai ka qënë i dënuar me burgim për një vepër penale të kryer

prej tij, e më pas është larguar jashtë vendit. Në vitin 2010 i pandehuri është kthyer nga emigracioni dhe është interesuar për t’u takuar me viktimën e pasi është takuar

me të ka mësuar se paratë nuk ishin shpenzuar sipas marrëveshjes. Me të mësuar një gjë të tillë ai i ka kërkuar kthimin e shumës, por vik-tima nuk i është përgjigjur pozitivisht kërkesës së tij, për shkak të mungesës së para-ve. Sipas organit të akuzës, palët janë takuar edhe disa herë të tjera dhe biseda mes tyre ka patur vetëm një temë atë të kthimit të parave. Për-fundimisht viktima ka mundur të kthejë vetëm një pjesë të vogël të shumës së marrë prej tij, ndonëse i pandehuri ka vazhduar të këmbëngulë në kërkesat e tij edhe për shkak të gjëndjes së vështirë ekono-mike në të cilën ndodhej. Në mbrëmjen e datës 12.02.2013 i pandehuri Halit Shahini ka shkuar i armatosur me një armë brezi luftarake në lokalin ku punonte viktima. Atje pasi e ka gjetur viktimën të vetëm në lokal dhe ka biseduar ashpër me të, për punën e parave të pakthyera, e ka qëlluar atë drejpërdrejt mbrapa kokës me armën e zjarrit pistoletë, që kishte me vete dhe është larguar në drejtim të paditur.

o cerëve të policisë gjyqësore,kur ato ndodhen në ambjentet e institucion-eve të paraburgimit dhe të vuajtjes së dënimit.

— Gjykata e Laçit ka dhënë masën e sigurisë për 5 gardi-anët e burgut të Shënkollit në Lezhë pas dhunimit të prokurorit Ervin Beqiri. Togat e zeza për tre prej gardi-anëve kanë vendosur masën detyrim paraqitje, ndërsa për dy të tjerë “arrest me burg”. Të lirë janë lënë Kol Deda, o cer në burg, Astrit Reci dhe Pjerin Ndoj të dy gardianë. Gjatë ditës së djeshme burgu i sigurisë së lartë në Shënkoll është përfshirë nga një ngjarje e paprecedente. Prokurori Ervin Beqiri është goditur me grushte e shkelma nga një i dënuar për vrasje. Mariglen Përgjini, i dënuar me 7 vjet për vrasjen e një të riu në Janar të 2013-ës, është “hak-marrë” ndaj prokurorit Ervin Beqiri, pasi ky i fundit kishte kërkuar dënimin e tij me 20 vjet burg në kohën e gjykimit.Prokurori i rrethit të Lezhës kishte shkuar në burgun e Shënkollit për t’i komunikuar akuzat dy të burgosurve, Engjell Nika dhe Anton Toni. Por teksa komunikonte me këta të fundit në dhomën e py-etjes së të arrestuarve, është futur pa ftesë dhe Përgjini, i cili ka nisur ta ofendojë, por kjo vetëm llimisht, pasi më tej ai e ka goditur me grushte e shkelma.

VENDIMI NË LAÇ

Burg 2 gardianëve

pezullohen treo cerë të tjerë

rrezikohet jeta. S dat e prokurorëve në goditjen e korrupsionit dhe krimit të organizuar, kërkojnë mbështje të gjithanshme, nga aktorët dhe faktorët e brëndshëm, si dhe ato ndërkom-

VIDEO/ GJYKATA MBYLL NE BURG DY

GARDIANET

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

Viktima Bujar Barçi

Ervin BeqiriNdëshkimiRaste të tilla duhet të ndëshkohen në

mënyrën më të ashpër ligjore, pasi akti i

djeshëm është dhunim i hapur i përfaqësuesit

të shtetit.

11E diel, 28 shtator 2014 Aktualitet

Pranga të kërkuarit për vjedhje me armë

Digjet Porsche, dyshohet për defekt elektrik

Edhe personazhet e njohur bien pre e hajdutëve. Këtë herë ka qenë rradha e publicistit të njo-

hur, Fatos Lubonja. Persona ende të paidentifikuar kanë thyer banesën e tij që ndod-het tek Piazza, pas Muzeut Historik Kombëtar dhe para-prakisht mësohet se, kanë marrë dy orë tavoline, që sipas të dhënave janë relike dhe me vlerë të konsiderueshme monetare, për shkak të vjetër-sisë së tyre. Orët janë pjesë e

Dhjetëra navigatorë satelitorë janë vjed-hur nga dy persona,

njëri prej të cilëve është vënë në pranga, ndërsa bashkëpu-nëtori i tij është në kërkim. A1Report ka mundur të sig-urojë pamjet ekskluzive të dy hajdutëve, të cilët kishin si objektiv vjedhjen e navi-gatorëve satelitor nga maki-nat luksoze në kryeqytet. Ngjarja ka ndodhur disa muaj më parë, ndërsa njëri nga autorët është dënuar, ndërsa tani Prokuroria e ka çuar çështjen në Apel për shkak se kërkon një dënim më të rëndë. Në foto që shikoni tregohet personi që kryen vjedhjen, i cili është 30-vjeçari I. Zeqo. Fillim-isht, thyen xhamin anësor të fuoristradës tip Mercedes Benz dhe më pas nxjerr nga kroskoti navigatorin Satelitor, ku minimumi i vlerës në treg shkon 150 euro. Pasi e merr naviga-torin nga makina e vendos poshtë në trotuar, duke mos u shqetësuar nga askush. Zeqo në momentin që kryen vjedhjen shoqërohet nga një person tjetër i amatosur. Ky i fundit nuk afrohet tek vendi i ngjarjes, por rri në distancë duke siguruar që

Vlera Pasi thyenin

xhamin anësor të makinave dhe

më pas nxjerr nga kroskoti navigatorin

Satelitor, ku minimumi i vlerës

në treg shkon 150 euro

Vidhet banesa e Fatos Lubonjës, merretkoleksioni i orëve

Publicisti i njohur mësohet se ndodhet në Itali, kur është grabitur dhe banesa e tij tek Piazza

ARTAN CENATIRANE

Grabitjakoleksionit të Lubonjës, një pasion i tij. Ngjarja ka ndod-hur të premten kur, Lubonja nuk ka qenë në banesën e tij në Tiranë, pasi mësohet se ai ndodhet në Itali, Firence, ku jeton bashkëjetuesja e tij, Debora dhe vajza Luna. Lajmi është kon rmuar mbrëmjen e djeshme për “Shqiptarja.com” nga burime të Komisariatit numër 3, në kyeqytet që kanë atë zonën nën administrim. Këto burime thanë se, kanë komunikuar në telefon me publicistin e njohur ndërsa është duke u pritur që ai të kthehet në Shqipëri që të japë dëshminë e tij.

BANESA E LUBONJËSShtëpia e parë e publicistit

Fatos Lubonja, ndodhet në një prej pallateve që janë ndërtuar tek Piazza. Shtëpinë

e dytë Lubonja e ka në Pet-relë, ku zakonisht jeton në fundjavë. Banesa që ndodhet tek Piazza në Tiranë, është në katin e 6 të një pallati. Mësohet se, personat që kanë kryer grabitjen kanë hyrë nga ballkoni. Ata kanë marrë dy orë të vjetra, me një vlerë të konsiderueshme për shkak

se janë relike të dhuruara si pjesë e koleksionit. Kanë qenë fqinjët që kanë dëgjuar zhur-mat në banesën e publicistit

i cili nuk ndodhej aktualisht në Shqipëri. Ata kanë dhënë alarmin dhe hajdutët kanë ikur me vrap duke mos marrë gjë

tjetër në banesë, ku mësohet se n d o d h e s h i n shumë gjëra me vlerë. Po fqinjët kanë njoftuar edhe policinë që ka mbërritur në vendin e ngjarje. Këta të fundit kanë nisur he-

timet dhe nga vlerësimi para-prak dyshohet se janë vjedhur vetëm 2 orët, por me ardhjen e publicistit në Shqipëri do të

bëhet edhe bilanci i plotë.

KOLEKSIONET E PUBLICISTIT

Burime nga policia thanë se, është duke u hetuar nëse hajdutët kanë arritur të prekin koleksionin e madh të pik-turave në shtëpinë e Lubonjës. Burimet thanë se, në muret e banesës janë varur punët e pik-torëve më të njohur shqiptarë, përfshirë edhe disa punë per-sonale të miqve të Lubonjës, si piktura të Edi Ramës, Ali Oseku apo Mimoza Ahmetit. Nga hetimet paraprake nuk dy-shohet të jetë vjedhur gjë tjetër përveç orëve të koleksionit.

LAJMEshkurt

— Një 23-vjeçar është ar-restuar nga policia e Vlorës pasi akuzohet për vjed-hje me armë të kryer në bashkëpunim. Aldair Basho u arrestua gjatë operacionit të koduar “POKER”. Arres-timi i tij lidhet me ngjarjen e ndodhur më datë 29 shtator në afërsi të fshatit Peshkëpi, ku i riu në bashkepunim me Lorenc Bitaj, Julian Simoni dhe Anxhelo Metaj, të arres-tuar nga policia, kanë tentuar tu vjedhin nën kërcënimin e armës dy personave me ini-cialet, Dh. D., dhe N. Xh., të dy banues në Korçë shumën prej 18 mijë euro. Arrestimi u bë në një banesë në lagjen “Isa Boletini”.

— Një makinë është përf-shirë nga flakët në orët e para të mëngjesit të djeshëm në lagjen Nr. 4 Durrës, pas Drejtorisë së Policisë. Makina e përfshirë nga flakët raportohet se është tip ‘Porsche Cayenne’ me targa AA 996 C. Sipas policisë së qytetit bregdetar automjeti ka qenë i parkuar në momentin që është përf-shirë nga akët dhe nuk ka pasur asnjë person brenda. Zjarri ka shkaktuar vetëm dëme materiale duke dje-gur një pjesë të konsider-ueshme të automjetit.

TIRANEPamjet Tiranë, ja si grabiteshin

navigatorët në makinat luksoze Në pranga është vënë I. Zeqo, në kërkim bashkëpunëtori

të mos i pikasë ndonjë njeri, ose nëse do vinte dikush do të jepte shenjën e alarmit.

Në pamjet e siguruara nga A1Report, shikohet qartë se, veshja “trendy” e Zeqos me xhaketë gri dhe me pan-tallona të bardha nuk të krijonte përshtypjen e një hajduti të rëndomtë, ndërsa për prangosjen e tij policisë i janë dashur plot gjashtë muaj. Dy hajdutët janë pi-kasur nga kamerat e sig-urisë, pranë një dyqani tek rruga e “Kavajës”. Zeqo së bashku me autorin tjetër, i cili është shpallur në kërkim nga policia, e kryenin “ak-

tivitetin” e tyre pranë rrugës “Myslym Shyri”, në rrugën e “Durrësit” dhe në rrugën e “Kavajës”. Në harkun ko-hor të gjashtë muajve, në

Tiranë, ky grup ka arritur të vjedhë dhjetëra navigatorë nga makinat më luksoze, ku vlera totale shkon rreth 45 mijë euro.

KOLEKSIONI Hajdutët mësohet se kanë marrë

dy orë të vjetra, me një vlerë të konsiderueshme për shkak se

janë relike të dhuruara si pjesë e koleksionit të Lubonjës.

VIDEO/ VJEDHJET E MAKINAVE, VIDEO

EKSKLUZIVE A1REPORTPër të parë videon në smartphonin tuaj skanoni

QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

NË FOTO: I. Zeqo duke grabitur navigatori në një makinë luksoze dhe (në rreth) bashkëpunëtori i tij

Fatos Lubonja në banesën e tij te Piazza

12 E diel, 28 shtator 2014

Na trego idenë tënde si do ta ndryshoje lagjen, komunitetin apo mjedisin ku jeton. Me #botajoneti të ndihmojmë ta realizosh.

Apliko në amc.al/botajoneti

Reklamë

13E diel, 28 shtator 2014 Aktualitet

Përgjaken rrugët, vdesin katërpersona disa të tjerë të plagosurAksidentet kanë përgjakur

ditën e djeshme duke shënuar 4 viktima, e disa të plagosur.

Aksidenti më i rëndë ka ndodhur në mëngjesit e djeshëm në Gramsh, ku kanë humbur jetën 3 persona dhe një i katër ka mbetur i vdekur. Ndër-sa në orët e mbrëmjes në Lezhë, ka humbur jetën një fëmijë pasi një makinë doli nga rruga. Në Gramsh, një fuoristradë me targa A 037 FH

në të cilën udhëtonin 4 persona humbi kontrollin dhe doli nga rruga duke shkaktuar vdekjen e Aleksan-dra Taragjinit 47 vjeç, me profesion mësuese (nga fshati Skënderbegas), kryeplakut të fshatit Menkollar, Yzafer Cingërrima 51 vjeç dhe një djali të ri, Artur Ibro 25 vjeç. Sakaq mbeti i plagosur Mehmet Taragjini 52 vjeç, bashkëshorti i mësueses që humbi jetën në këtë aksident.

Ndërsa në orët e pasdites, një foshnje 11-muajshe ka humbur jetën si pasojë e një aksidenti rrugor në aksin Lezhë-Shkodër. Ngjarja ka ndodhur pranë fshatit Mabë, rreth orës 18:35, kur një makinë ka dalë nga rruga. Si pasojë e aksidentit fëmija 11-muajsh ka humbur menjëherë jetën, ndërsa e plagosur ka mbetur edhe e ëma e foshnjës Blerina Ndoca, 23 vjeç

Aksidenti më i rëndë ndodhi në Gramsh, tjetri në Lezhë

Vlorë, nxënësve të ngujuaru janë djegur cigaret në trupVlorë, familja Sulejmani kërkon marrjen e masave nga shteti

ARTAN CENA

VLORË Dëshmitë

Babai I ati i fëmijëve ka thënë gjithashtu se, më herët grupi i adoleshentëve ka grabitur banesën e tyre. Ai bën apel që të bëhen ligje më të rrepta për këtë moshë.

Shkolla Drejtoresha Adriana Sinanaj ka deklaruar se, kon ikti ka ndodhur jashtë mureve të shkollës, por sërish janë marrë masa ndaj grupit të adoleshentëve.

Fëmijët e familjes Sulejmani të cilët nuk shkojnë në shkollë nga frika, janë djegur me cigare në trup nga grupi i adolesh-entëve. Kryefamiljari kërkon mbrojtjen e fëmijëve, pasi ata rrezikojnë që të

humbin shkollën, pasi grupi i adoleshentëve me të cilët janë zënë disa ditë më parë i kërcënon sërish. Sherri ndodhi në shkollën “Rilindja” në Vlorë. Ndërkaq babai i fëmijëve me mbiemrin Sulejmani nga qyteti bregdetar thotë se, adoleshentët i kanë grabitur edhe shtëpinë më parë. Shkolla ka bërë të ditur se, ka mar-rë dhe masa ndaj nxënësve por sërish frika nuk u ka dalë fëmi-jëve. Drejtoresha Adriana Sinanaj ka deklaruar s e , k o n f l i k t i k a n d o d h u r jashtë mureve të shkollës, por sërish janë mar-rë masa ndaj grupit të adoleshentëve.

KËRKOHET MBROJTJE Tre femijët e familjes Sulejmani në Vlorë, që

janë rrahur dhe më pas edhe djegur me cigare nga disa adoleshentë, prej disa ditësh janë të ngujuar në shtëpi. Ata kanë frikë që ti rikthehen sërish shkollës. Babai i tyre, ka deklaruar se, shteti duhet të mbrojë fëmijët e tij pasi ata janë duke rrezi-kuar shkollën. Ngjarja që ka sjellë këtë situatë ka ndodhur disa ditë më parë në shkollën “Rilindja”, ku një sherr i nisur në shkollë dhe i vazhduar jashtë saj, ka përfunduar me djegie cigaresh në trup. Djali 10-vjeçar i familjes Rustemi tregon se djemtë e klasës së 9-të e kanë keqtrajtuar atë dhe më pas i kanë djegur cigaret. Që nga ajo ditë fëmija sëbashku me dy vëllezërit e tij nuk ka dalë nga shtëpia. I ati i fëmijëve ka thënë gjithashtu se, më herët grupi i adoleshentëve ka grabitur banesën e tyre. Ai bën apel që të bëhen ligje më të rrepta për këtë moshë.

DREJTORESHA E SHKOLLËSPas bërjes publike të kësaj ngjarjeje, ka reaguar

edhe drejtoresha e shkollës “Rilindja” në Vlorë. Adriana Sinanaj ka deklaruar se, kon ikti nuk ka ndodhur në shkollë, por ndaj nxënësve janë marrë masa disiplinore. Policia shoqëroi në komisariat adoleshentët, por për shkak të moshës nuk është ngritur akuzë ndaj tyre.

POLICIAUniformat blu të

Vlorës kanë bërë të ditur se, fëmijët janë

këshilluar ndërsa o ceri i zonës

merr kontakte të vazhdueshme.

Në pranga emigranti

Itali, shqiptari i dehur kundërshton e godet policin

— Një i ri shqiptar është vënë në pranga, pasi në gjendje të dehur, nuk i është bindur urdhërit të policisë dhe më pas ka kundërshtuar edhe kara-binierët. Ai mësohet se, ka goditur një prej policëve në kokë. I riu Shqiptar, 28 vjeçar, identiteti i të cilit nuk bëhet ende i ditur,

është ndaluar të premten në darkë në Sheshin Mazzini, Gjenova, nga një polic ital-ian me veshje civile pasi po debatonte ashpër me një person tjetër. Efektivi i policisë vuri re se i riu ishte i dehur dhe pasi i kërkoi dokumentat ky i fundit lloi të bënte rezistencë. Men-jëherë në vendngjarje ka

mbërritur dhe një njësi e ndërhyrjes së shpejtë por që nuk ka mundur të neu-tralizojë 28-vjeçarin duke e ndjekur për disa çaste nëpër rrugët e qytetit. Në momentin e neutralizimit të të riut, sipas verbaleve të policisë, ky i fundit ka goditur në kokë njërin prej efektivëve.

VIDEO/ MAKINA DEL NGA RRUGA,

VDESIN 3 PERSONA

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

Takimi

Artan Didiprezantonpolicinë shqiptarenë Hagë

■ Kreu i Policisë së Shtetit, Artan Didi, ka marrë pjesë në një takim ku janë prezantuar arritjet e punës së policive të Europës. Didi prej disa ditësh ndodhet në Hagë, Holandë ku ka zhvilluar takime të shumta. Dy ditë më parë, Didi ka marrë pjesë në Konferencën e Drejtuesve të Policisë së Rajonit të Ballkanit, nismë e ndërmarrë nga Italia si vendi që mban presidencën e rradhës së Bashkimit Europian. Drejtori i Europolit, Rob Ëainright, evidentoi rëndësinë e rritjes së bashkëpunimit midis vendeve të Rajonit të Ballkanit dhe BE-së kundër krimit të organizuar. Ndërkohë Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit Itali, Pansa, vlerësoi punën e bërë nga homologët e tij në rajonin ballkanik. Didi ka bërë një ekspoze të rezultateve të arritura nga Policia Shqiptare gjatë vitit të fundit në luftën kundër krimit të organizuar dhe terrorizmit dhe në mënyrë të veçantë kundër kultivimit dhe tra kimit të narkotikëve. Ai vlerësoi kontributin e dhënë nga Europol në kuadër të operacioneve kundër strukturave të krimit.

Makina e aksidentuar dje

Shkolla Rilindja në Vlorë ku ndodhi sherri mes nxënësve

nga Puka, e cila drejtonte automjetin tip “Fiat” me targa AA 418 IS.

14 E diel, 28 shtator 2014Kulturë

110 vegla muzikore, pjesë e koleksionit të kompozitorit Mark Luli do të prezantohen për publikun në Muzeun His-torik Kombëtar. Koleksion-

isti Luli ka bërë një punë studimore 40-vjeçare në zona të ndryshme të vendit për mbledhjen e këtyre relik-eve. Ai ka shkuar deri në Mal të Zi apo Kosovë kudo ku ka popullsi sh-

KOLEKSIONISTIT Luli ka bërë një punë studimore 40-vjeçare në zona të ndryshme të vendit për mbledhjen e këtyre relikeve.

EKSPOZITA

Mark Luli prezanton 110 instrumentet e vjetra populloreVeglat muzikore janë mbledhur që nga Mal të Zi deri në Kosovë e kudo ku ka popullsi shqiptare

DHURATA HAMZAI

TIRANEqiptare për të mbledhur këtë pasuri popullore. Në koleksionin e tij janë instrumente muzikore që datojnë nga 1860 deri në vitin 1990, të cilat do të prezantohen për publikun nga ekspozita që çelet nga Ministria e Kulturës. Ekspozita do të çelet më 29 shtator në ditën Kombëtare të Trashëgimisë Kulturore. Koleksion-isti prezanton për publikun të gjitha grupet e instrumenteve popullorë, ku argumenton se në këtë ekspozitë janë të gjitha familjet e veglave muzikore

të ndara sipas grupeve si membrano-foni, kordofoni, aerofoni, etj. Në këtë ekspozitë janë gjithashtu të gjitha llojet e fyejve nga zonat e ndryshme, të gjitha llojet e dajreve, ku ka edhe sistra të ndryshëm. Ndërkohë nuk mungojnë as lahutat e rralla si ajo e shqiptarëve të Malit të Zi, edhe ajo e Vermoshit, etj. Mark Luli ndërkohë ka përfshirë në koleksionin e tij edhe instrumente të jugut të Shqipërisë, ku përfshihet në koleksionin e tij curlja, dyjarja, por edhe vegla muzikore nga

Shqipëria e Mesme, ku përfshihen zi-let, pipëzat, instrumentet me kallam, instrumentet me brirë, etj. në kolek-sionin e merak Lulit do të ekspo-zohen edhe instrumente shumë të rralla që kanë mbetur në vend lahuta bas e Vermoshit me dru panje. Kjo ekspozitë mundësohet me interesimin e Ministrisë së Kul-turës, pasi është konstatuar se autori i ekspozitës është i certi kuar, bëjnë të ditur nga zyra e trashëgimisë në këtë institucion. Mark Luli

NË FOTO: Tri modele lahutash shqiptare

15E diel, 28 shtator 2014 Spektakël

NDONËSE DY ZGJEDHJET

Ja emrat e artistëve kandidat për Këshillin Kombëtar të Partisë Demokratike

Greta Koçi bind Mamaqin dhe Dedën ti bashkohen PD-së

Suela Konjari, Ju-lian Deda, Ermal Mamaqi, kompozi-tori Shpëtim Saraçi apo piktori Ardian

Isu janë disa nga emrat më

ZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZZGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJJEDHJ

Ja emrat eKëshillin K

uela Konjari, Julian Deda, ErmaMamaqi, kompozitori Shpë

të përfolur të artistëve sh-qiptarë që janë në listën e gjatë për të qenë pjesë e Këshillit Kombëtar të Partisë Demokratike.

Përgjatë dy ditëve në Pal-

latin e Kongreseve duke nisur nga dje është mbledhur Ku-vendi i Partisë Demokratike, ku do të zgjidhen 150 anëtarët e rinj nga ky kongres. Kujtojmë që, kjo nuk është hera e parë që

artistë të ndryshëm vendosin të merren me politikë duke kujtuar këtu emra si Arben Imami, Luiza Xhuvani, Raj-monda Bulku, Greta Koçi, të cilët i kanë shfaqur bindjet e tyre në çdo moment. Siç shihet edhe në fotot e publikuar nëpër rrjetet sociale, aktorët Julian Deda dhe Ermal Mamaqi nuk i kanë fshehur asnjëherë bindjet

e tyre të djathta, madje këtë përkatësi partiake ata e kanë dëshmuar më së miri gjatë kandidimit të tyre për të qenë anëtar të këshillit kombëtar të PD-së. Ndonëse dy figurat e njohura të ekranit dhe humorit shqiptar prej kohësh nuk pu-nojnë më bashkë, duket se i ka ribashkuar bindja politike në Pallatin e Kongreseve.

16 E diel, 28 shtator 2014 OPINIONEE diel, 28 shtator 201416

Përgjegjshmëria e një buxheti

Ministria e Punëve të Brendshme, shpall kërkesën për shpronësimin e pasurive të paluajtshme të pronarëve, sipas tabelës bashkëlidhur.

Subjekti kërkues është Bashkia Elbasan. Me anë të këtij publikimi kërkojmë të vëmë në dijeni personat që preken nga ky shpronësim. Vlera e shpronësimit të pronarëve, për hapjen dhe sistemimin e sheshit para stadiumit “Ruzhdi Bizhuta”, është 68 787 560.60 (gjashtëdhjetë e tetë milion e shtatëqind e tetëdhjetë e shtatë mijë e pesëqind e gjashtëdhjetë, pikë gjashtëdhjetë) lekë.

Ky publikim do të jetë për një periudhë 1 javore dhe brenda 15 ditëve nga plotësimi i këtij afati për publikim, personat që kanë emrin, kanë të drejtë të paraqesin pretendimet e tyre të shoqëruara me dokumentet përkatës në Ministrinë e Punëve të Brendshme.

SHPALLJE KËRKESE PËR SHPRONËSIM

Vertetim pronesie TRUALL BANESA NJESI SHPRONSIMINr Familja Nr m2 shpronsim çmimi shpronsim Sip banes m2 çmimi shpronsim Sip njesise m2 çmimi shpronsim SHUMA Verejtje

qe shpronsohet Pasur truall banese njesi m2 lek/m2 leke preket shprons leke/m2 leke preket shprons leke/m2 leke leke1 Ermir Riza Qosja 12/238 500 0.0 428.6 500.0 9460 4730000.0 0.0 0.0 39740 0.0 428.6 428.6 64340 27576124.00 32306124.00 Kon r. ZVRPP2 Apostol Stefan Shuteriqi 12/237 39.1 0.0 39.1 39.1 9460 369886.0 0.0 0.0 39740 0.0 39.1 39.1 64340 2515694.00 2885580.00 Kon r. ZVRPP3 Fatri Abaz Luarati 12/230 72.1 0.0 72.1 72.1 9460 682066.0 0.0 0.0 39740 0.0 72.1 72.1 64340 4638914.00 5320980.00 Kon r. ZVRPP4 Bardhul Hasan Hakilja 12/234 499.9 0.0 253.7 499.9 9460 4729054.0 0.0 0.0 39740 0.0 253.7 253.7 64340 16323058.00 21052112.00 hip. per Alpha b5 Bukurije Biro Hajderlli 12/273 598.3 457.6 394.6 89.2 9460 843453.6 0.0 0.0 39740 0.0 76.1 99.2 64340 6379311.00 7222764.60 Kon r. ZVRPP

Rozeta Medehat HajderlliKlodjan Medehat HajderlliDenis Medehat Hajderlli

11354459.60 0.00 57433101.00 68787560.60

LISTA E EMËRORE E PERSONAVE DHE PRONAVE QË DO TË SHPRONËSOHEN PËR EFEKT TË HAPJEN DHE SISTEMIMIN E SHESHIT PARA STADIUMIT “RUZHDI IZHUTA”, ZK. ELBASAN

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

MINISTRIA E PUNËVE TË BRENDSHMEKOMISIONI I POSAÇË I SHPRONËSIMIT

NGA FATOS ÇOÇOLI

vijon nga faqja 1

Kur nuk përdor miliona e dhjetra miliona euro për ethet e ndërtimeve dhe as-faltit zgjedhor, vetëm për të prerë shirita veprash të reja e për të dhënë shëm-bëlltyrën e rreme se vendi yt po ndryshon. Ndryshimi i vërtetë është përmirësimi i jetës së qytetarëve, dhe jo disa rruge të reja më shumë. Sigurisht që çdo rrugë e re është një shenjë zhvillimi, por kur ajo bëhet në zona që nuk justi kojnë me tra kun e automjeteve praninë e saj, shndërrohet në një investim

që do të shlyhet pas 20 apo 30 viteve, ose një shpenzim jo mirë i menduar. Ky shpenzim vetëm sa i rëndon Buxhetit të Shtetit për këtë vit apo për pesë vitet e ardhshme. Buxheti ynë publik 2014 nuk ka pretenduar në investime të rëndësishme publike. Dhe të rrimë shtrembër e të asim drejt, nuk mund të pretendo-hej mrekullia prej tij. Njëlloj si në një shtëpi të re, por të hipotekuar keq e me borxhe që rrezikojnë t’ia marrin, pronari i ri sheh në rradhë të parë të shlyejë borxhet,e pastaj mobilimin e shtimin e shtëpisë. Këtë bëri qeveria

e sotme dhe nuk mund të kritikohet për këtë. Deri tani ka dhënë 180 milionë euro shlyerje të borxheve të Shtetit ndaj kompanive private, ose mbi 6 përqind të gjithë bux-hetit të saj vjetor. Në vend të rrugëve, qeverisë i duhej të shpëtonte biznesin që po falimentonte, me fatura e pagesa të pashlyera të qever-isë së mëpashme, edhe katër e pesëvjeçare. Këtë ekono-mistët në të gjithë planetin e quajnë përgjegjshmëri, dhe jo aventurizëm. Aventurë është të detyrosh bankën qendrore të vendit tënd të të japë 30 milionë euro nga xhepi i saj,

pse i ke tejkaluar të gjitha huatë e brendshme dhe s’ke ku të marësh kredi nga jashtë, në mes të krizës botërore. Aventurë është t’i shpenzosh të gjitha paratë në 6-mujo-rin e parë të vitit dhe ta lësh Arkën e Shtetit pothuajse bosh, sikurse ndodhi në pe-riudhën korrik-shtator 2013. Të rritësh në tre vite të krizës 2011-2013 borxhin publik me gati një të pestën më shumë, duke i mohuar paso-jat e krizës mbi vendin tënd dhe duke përgatitur buxhete tejet mase optimiste, që nuk realizoheshin kurrë. Sigurisht që në ekonomi është mirë të

tregohesh gjithnjë pak opti-mist, por kur vendit i duhej një qëndrim realist dhe para-shikues për pasojat e reja të rënda mbi ekonominë, ishte papërgjegjshmëri të bëje Ali Komikun, në lidhje me mundësitë e ekonomisë sonë për rritje. Buxheti i sotëm të paktën është me këmbët në tokë dhe nëse realizohet, për herë të parë në 7 vitet e fundit, do ta ulë borxhin publik të vendit, duke i dhënë një sinjal shumë pozi-tiv edhe tregjeve të huaja, për aftësitë hua-shlyese të Shqipërisë. Ndoshta në vitin 2015 mund të marrim përsëri borxh të arësyeshëm nga jashtë, nëpërmjet daljes së dytë me eurobondin sh-qiptar. Ekonomia jonë i ka fuqitë e veta private të rritet mirë, por duhet ndi-hmuar pikërisht aty ku ajo ka nevojë, në investimet në bujqësi dhe në turizëm. Paratë për vitin e ardhshëm, pas këtij buxheti të detyruar për të shtrënguar sa mundej rrypin, duhen dhënë më shumë pikërisht për këta sektorë, ku vlera e shtuar është e madhe dhe ne mund të përmirësojmë eksportin dhe mbarë ekonominë. Ëndr-rat me superfuqi ballkanike për energjinë e pastër duhen braktisur një herë e mirë, për të menduar për mbështetjen reale që Buxheti i Shtetit duhet t’i japë ekonomisë dhe qytetarit, e jo politikës së shumicës qeverisëse. Kjo është përgjegjshmëria e një buxheti, dhe jo hosanarat për buxhetin më të madh në historinë e Shqipërisë, apo rritje të fortë ekonomike me ndërtime rrugësh.

Viti IV - Nr:40 E diel, 28 shtator 2014

JA DOKUMENTET E REJA QË RRËZOJNË TEZËN KLASIKE KU PËRMENDET SI DATË E KËTIJ AKTI 25 NËNTORI 1912

Një histori plot dëshmi nga kohët e lashta rreth 2600 vjet para krishtit e deri në ditët tona. Si ka ndodhur urbanizimi i Beratit, përshkrimi topogra k i qytetit, rrjeti rrugor,

plani kimi i qytetit etj...

“Unë gruaja R.” E Reshida Çobës është një libër që i bën mirë një

gruaje, nëse do të mos jetë shtojcë e një burri, por, më shumë ky libër i

bën mirë një burri, nëse do që gruaja t`i shfaqet me atributet e një vajze...

Vështrim i përgjithshëm mbi urbanizimin e qytetit

V. Gordon Childe (1892-1957) ishte arkeologu më me ndikim i shekullit të XX-të. Puna e tij e hershme kërkimore në terren në 1920 përmbysi modele arkeologjike të prehistorisë evropiane. Ai pastaj u kthye në teori e sintezë dhe për herë të parë aplikohen modelet sociale në dhënat arkeologjike lidhur me transformimet e mëdha në zhvil-limin e shoqërisë njerëzore. ( Michael E. Smith, V. Gordon Childe and the Urban Revolution: ....

Nëse do ta shijosh librin “Unë gruaja R.” të Reshida Çobës, duhet të kuptosh se:

është shkruar nga një grua, e cila, në çdo varg të sajin: të shfaqet, si një vajzë, por, në asnjë rast nuk sheh koketën. Ajo ia lejon vetes të gjitha trillet dhe shkujdesjet ne, pa rënë në sensacion. E zbulon veten pa ndroje: ku ti provokohesh prej nazeve të lëkurës së bardhë, tërhiqesh prej qëllimeve ekstaz, kur netëve krisen idetë dhe, bashkë me të tjerët je gati të bësh sherr, “për të prekur si pa dashje gjoksin e madh të leshverdhës”...

Urbanistika dhe arkitektura e

qendrës historike të Beratit

“Vajzëria e një gruaje…” një

roman që ju bën mirë burrave

faqe 24faqe 21

NGA GENCI SAMIMIDRITAN ÇOKU

NGA FATBARDH RUSTEMI

vijon në faqen 18-19

ELBASANI NUK QE I PARI…

PROZA POETIKE/ Ah, gratë që s’bëjmë dot pa to!

faqe 20

25 nëntori i vitit 1912 është kon-s ideruar der i më sot si data e ngritjes së a-

murit në qytetin e Elbasanit. Por nga ky dokument arkivor që po bëjmë publik dhe që ka më shumë se 50 vjet i mbuluar nga pluhuri i harresës dëshmohet se amuri në Elbasan është ngritur në mb-asditen e 28 nëntorit të 1912- ës.

Pavarësia e Shqipërisë në 28 nëntor 1912, përbën një ndër ngjarjet më të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar, duke përfaqësuar aktin e parë politik me dimensione kombëtare që hodhën themelet e krijimit të shtetit sh-qiptar. E një rëndësie të veçantë në këtë kohë, do të rezultojë edhe pavarësia e atyre qyteteve, që për shkak të konjukturave politiko - ushtarake të krijuara në nëntor të vitit 1912 i paraprinë Kuvendit të Vlorës dhe e ngritën amurin dhe shpallën pavarësinë më parë se në Vlorë. Për më tepër, vendimi për

ndërmarrjen e akteve të tilla të pavarësive (locale) nga patriotët shqiptarë rezultonte sa i rëndë-sishëm aq dhe i vështirë, për fak-tin se mjedisi shqiptar i asaj kohe shfaqte tipare të theksuara os-mane dhe pjesa më e madhe e pop-ullsisë veçanërisht në Shqipërinë e Mesme, ishte e lidhur shpirtërisht me Perandorinë Osmane.

Elbasani konsiderohet si një ndër qytetet shqiptare të Sh-qipërisë së Mesme që ka luaj-tur një rol të rëndësishëm në Lëvizjen Kombëtare Shqiptare, veçanërisht përgjatë shek. XIX-XX. Në këtë qytet, pavarësisht ndikimit osman sikurse edhe në qytetet e tjera të Shqipërisë së mesme, ishte kristalizuar një mjedis social i përfaqësuar nga një shtresë intelektualësh patriotë me prirje përparimtare. Veprimtarë aktivë në një mjedis të tillë do të shfaqen gjithashtu edhe ata përfaqësues, që vinin nga “ oxhaqet e mëdha” feudale por me tradita të theksuara pa-triotike. Në kuadrin e zhvillimit të ngjarjeve....

Biseda tegra ke: Flamuri u ngrit pasditen e 28 nëntorit 1912NGA MAJLINDA PEZA - PERRIU

NGA NASHO JORGAQI

Lef Nosi Shefqet Daiut

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASIwww.shqiptarja.com E diel, 28 shtator 2014

18 SH.com

DOKUMENTET E REJA

ARKIV

Ngritja e amurit në Elbasan ndodhi me 28, jo me 25 nëntor 1912Rrëzohet varianti që amuri u ngrit në këtë qytet 3 ditë para Vlorës pra me 25 nëntor 1912. Ja dokumentet e reja që e rrëzojnë tezën klasike përdorur prej vitesh…

NGA MAJLINDA PEZA - PERRIU

vijon nga faqja 17

Shefqet Daiut

....të tilla me përmasa lokale apo dhe kombëtare sikurse ishte shpallja e pavarësisë, gura të tilla do të vihen në krye të lëvizjes patriotike në qytetin e Elbasanit. Kështu, kontributi i patriotëve të këtij qyteti do të jetë evident edhe në ngjarjet e nëntorit të vitit 1912.

Në këtë kontekst, duhet të sqarojmë faktin se shpallja e pavarësisë në qytetet shqiptare midis 26-28 nëntor të vitit 1912, do të ketë përmasa lokale, vlera e të cilave më së shumti konsistonte në ngritjen e amurit në qytetet shqiptare si një akt simbolik me vlera patriotike por, njëkohësisht duke krijuar edhe një realitet të ri politik të cilin duhej ta pranonin shtetet ballkanike dhe njëkohë-sisht ushtritë e tyre që po pushtonin një e nga një qytetet shqiptare në nëntorin e vitit 1912. Që nga vitit 1912 e deri në ditët e sotme për më shumë se 100 vjet, shpallja e pavarësisë në Vlorë apo dhe në qytetet e tjera shqiptare është konsideruar dhe do të konsiderohet si festa e amurit, është festuar dhe do të festohet si festa e amurit. Për këtë problem, në botimet historike kur shkruhet për pavarësinë e Elbasanit në raport me qytetet e tjera, ndër vite gjen përcaktime të tilla si: Elbasani e shpalli i pari pavarësinë dhe ngriti amurin në 25 nëntor 1912, ose Elbasani e ngriti i pari amurin në 25 nëntor dhe shpalli pavarësinë. Për të qartësuar një prob-lem të tillë, duke u mbështetur në burime arkivore po paraqesim një prej dokumentave që hedh dritë rreth evenimentit të ngritjes së amurit në Elbasan dhe njëkohësisht edhe të formimit të Qeverisë së Përkohshme lokale të Elbasanit. Dokumenti në fjalë përfaqëson një bisedë telegra ke midis Elbasanit dhe Vlorës që mban datën 15 Vjeshta e Tretë 1328 / 28 nëntor 1912. Çfarë konstatojmë nga një doku-ment i tillë:

Së pari, personat që asin nga zyra telegra ke të Vlorës janë delegatët përfaqësues të Elbasanit në Kuvendin e Vlorës; Shefqet Daiu dhe Lef Nosi.

Së dyti, kjo bisedë telegra ke bëhet në momentet

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASI SH.com 19www.shqiptarja.comE diel, 28 shtator 2014

ARKIVNë kohën kur në Vlorë po çelej Kuvendi Kombëtar, në Elbasan u formua Qeveria e Përkohshme e Elbasanit dhe njëkohësisht po ngrihej edhe amuri kombëtar. Nëse Kuvendi i Vlorës u hap mbasditen e 28 nëntorit

edhe amuri në Elbasan rezulton të jetë ngritur pikërisht mbasditen e 28 nëntorit 1912 dhe jo në 25 nëntor të vitit 1912….

Dokumenti 1Duke gjykuar nga përmbajtja e këtij dokumenti përmes kërkesës së Shefqet Daiut dhe Lef Nosit, drejtuar Elbasanit për të ngritur sa më shpejt amurin në Elbasan, gjejmë të kon rmuar faktin se deri në mbasditen e 28 nëntorit amuri në Elbasan akoma nuk ishte ngritur. Një fakt i tillë pasqyrohet përmes përgjigjes së dhënë nga telegraf-istët e Elbasanit duke u shprehur nëpërmjet fjalëve: “Ndashti po e ngremë[Flamurin], Qeveria e Përkohëshme u

Dokumenti 2Në përgjigjen që Elbasani do t’i japë Ohrit në natën e 28 nëntorit 1912 dhe gjithashtu edhe Vlorës, shprehimisht thuhet se: “Elbasani shpalli Independencën n’emën të Shqipniës, ngriti am-urin edhe Turqit i përzuni krejt. Këtu ndashti asht formue nji Qeverrië Shqiptare e Përkohshme e cila ka llue nga detyra. T’a lajmërojmë kryetarin e Qeverriës edhe Komisionin apo jo? Sepse

Lef Nosi

1. Ky fjalim telegra k midis Elbasanit dhe Ohrit është bërë në orën 3.40 të natës të dt. 28 nëntor.[Sqarim,kur thuhet ora 3.40 e natës e dt. 28 nëntor rezulton ora 3.40 e mëngjesit e dt. 29 n ëntor 1912.

2. Gjithashtu do të ftoja edhe studiuesit që disponojnë do-kumenta të një natyre të tillë për t’i bërë prezente në periodikë apo dhe faqet e shtypit në funksion të rishikimit dhe rishkrimit të historisë lokale si pjesë integrale e historisë sonë kombëtare.

kur në Vlorë po çelej Kuvendi Kombëtar, sikurse thotë Lef Nosi: “Kongresi nuk ka llue, ndashti do të hapet”. Sikurse dihet,

Kongresi Kombëtar në Vlorë është hapur në orën 4 mbasdite të dt. 28 Nëntor 1912.

Së treti, duke gjykuar nga përmbajtja e këtij dokumenti përmes kërkesës së Shefqet Daiut dhe Lef Nosit, drejtuar Elbasanit për

të ngritur sa më shpejt amurin në Elbasan, gjejmë të kon rmuar faktin se deri në mbasditen e 28 nëntorit amuri në Elbasan akoma nuk

ishte ngritur. Një fakt i tillë pasqyrohet përmes përgjigjes së dhënë nga telegra stët e Elbasanit duke u shprehur nëpërmjet fjalëve: “Ndashti po

e ngremë[Flamurin], Qeveria e Përkohëshme u ngref…”.

Pra, nëse bëjmë një paralelizëm me ngjarjet në Vlorë, pohojmë se në kohën kur në Vlorë po çelej Kuvendi Kombëtar, në Elbasan u formua Qeveria e Përkohshme e Elbasanit dhe njëkohësisht po ngri-hej edhe amuri kombëtar. Nëse Kuvendi i Vlorës u hap mbasditen e 28 nëntorit edhe amuri në El-basan rezulton të jetë ngritur pikërisht mbasditen e 28 nëntorit 1912 dhe jo në 25 nëntor të vitit 1912. Njëkohësisht, përmes këtij dokumenti, Lef Nosi dhe Shefqet Daiu informohen edhe për emërimin e Aqif Pashë Elbasanit në cilësinë e kryetarit të Qeverisë së Përkohshme të Elbasanit në mbasditen e 28 nëntorit 1912. Telegra stët që komunikojnë nga Elbasani me Vlorën në këtë dokument sikurse konstatohet janë Mahmud Nedim[Hakani], për të cilin pavarësisht se edhe në një telegram tjetër thuhet telegra sti, mendojmë që aty, ai është edhe në cilësinë e përfaqësuesit të parisë së Elbasanit, ndërsa personi tjetër është Hasan Osmanai i cili duhet të jetë telegra sti tjetër. Ndërkaq, burimet arkivore të kohës dëshmojnë faktin se në 25 nëntor 1912 është bërë një mbledhje e parisë së Elbasanit, porse nuk konstatohet të jetë krijuar ndonjë organ qverisës lokal dhe nuk ekziston asnjë dokument që të japë informacion për ngritjen e amurit në Elbasan në këtë datë. Vendimi i datës 25 nëntor shprehet përmes telegramit dërguar Vlorës në natën e 25 nëntorit 1912 në të cilin thuhej: “Gjithë populli ynë, myslimanë e të krishtenë, me nji za kan pranue independencën e Shqipniës”. (Ky është i vetmi dokument ku janë mbështetur studiuesit për të arritur në konkluzionin se Elbasani e ngriti i pari amurin në 25 nëntor dhe shpalli pavarësinë) Por,

ajo çka është më interesante ka të bëjë me faktin se edhe vetë Ismail Qemali, telegramin e Elbasanit të datës 25 nëntor 1912, nuk e ka konsideruar si shpallje të pavarësisë së këtij qyteti sepse, nuk është shoqëruar me ngritjen e amurit. Kur bëjmë një pohim të tillë mbështetemi në faktin se pasi ishte shpallur Pavarësia në Vlorë, në mbasditen e 28 nëntorit në telegramin që I. Qemali do t’i dërgojë Elbasanit do t’i kërkojë parisë së qytetit të shpallë pavarësinë. Një kërkesë e tillë do t’i dër-gohet posaçërisht atyre qyteteve ku rezultonte se nuk ishte shpallur Pavarësia duke përfshirë kështu edhe Elbasanin. Pikërisht, një konstaim i tillë na çon në konkluzionin se edhe ngritja e amurit në Elbasan në 28 nëntor është bërë pasi është mbled-hur Kuvendi Kombëtar në Vlorë, për faktin se Vlora në mbasditen e 28 nëntorit nuk ështe informuar për një eveniment të tillë në Elbasan.( Vlora do të njoftohet për ngritjen e amurit në Elbasan në orën 4 të natës së 28 nëntorit, ose 4 e mëngjesit e 29 nëntor 1912. Dokumentacioni i nxjerrë nga fondi Lef Nosit saktëson jo vetëm datën por edhe orën e saktë të dërgimit të telegramit.)

Ndërkaq, qëllimin e mbledhjes së parisë së Elba-sanit në 25 nëntor 1912 do ta gjejmë të pasqyruar në telegramin që Shefqet bej Vërlaci do t’i dërgojë Tiranës në 26 nëntor 1912. Më konkretisht, pyetjes së bërë nga Re k bej Toptani nëse në Elbasan kishte shpallur apo jo Pavarësinë, Shefqet bej Vërlaci do t’i përgjigjet duke u shprehur se: “ Populli i Elba-sanit, myslimanë e të krishtenë me nji za i u pëgjegj

Ismail Qemalit Beut se e pranon ftimin e tija edhe u dërguan përfaqësuesit”, duke mos përmendur në asnjë rast se në Elbasan ishte shpallur pavarësia. Gjithashtu, theksojmë se edhe protagonistët e asaj kohe, që kanë jetuar për shumë vjet pas shpalljes së Pavarësisë, nuk kanë deklaruar apo shkruar se Elbasani shpalli i pari Pavarësinë, aq më tepër ngriti i pari amurin.

Nëse ngritja e amurit dhe krijimi i Qeverisë së Përkohshme të Elbasanit i përkasin datës 28 nën-tor 1912, atëherë lind pyetja se a ka pasur shpallje të pavarësisë në Elbasan në 25 nëntor të vitit 1912, apo ka pasur pranim të pavarësisë sikurse thotë edhe telegrami i datës 25 nëntor 1912: “ Gjithë populli ynë, myslimanë e të krishtenë, me nji za kan pranue independencën e Shqipniës”. ?

Gjithashtu, një tjetër dokument që mbështet faktin se amuri në Elbasan është ngritur në 28 nëntor 1912 dhe njëkohësisht është formuar Qeveria e Përkohshme e Elbasanit, [ku tashmë për herë të parë përmendet edhe shpallja e pavarësisë së Elbasanit], përfaqësohet përmes një telegrami drejtuar Vlorës, posaçërisht si përgjigje e pyetjes që i bëhet nga Ohri, nëse Elbasani do t’i dorëzohet apo jo ushtrisë serbe.

Kështu, në përgjigjen që Elbasani do t’i japë Ohrit në natën e 28 nëntorit 1912 dhe gjithashtu edhe Vlorës, shprehimisht thuhet se: “Elbasani shpalli Independencën n’emën të Shqipniës, ngriti amurin edhe Turqit i përzuni krejt. Këtu ndashti

asht formue nji Qeverrië Shqiptare e Përkohshme e cila ka llue nga detyra. T’a lajmërojmë kryetarin e Qeverriës edhe Komisionin apo jo? Sepse këtu në zyrët telegra ke nuk ka njiri”. Një përgjigje e tillë, së pari është tregues i faktit se shpallja e Pavarësisë së Elbasanit është e lidhur me ngritjen e amurit dhe së dyti, shpallja e pavarësisë, ngritja e amurit dhe formimi i Qeverisë lokale në Elbasan konsiderohen si evenimente të njëkohshme në 28 nëntor 1912.

Qytetarëve të Elbasanit dhe gjithkujt që kalon para bustit të patriotit elbasanas Aqif Pashë Elbasanit do t’i bjerë në sy një dokument që konsiderohet si akti i shpalljes së pavarësisë së Elbasanit.

Cili është historiku i këtij dokumenti ? Një dokument të tillë ka disa vite që e kanë

cilësuar si dokumentin e shpalljes së pavarësisë së Elbasanit dhe gjendet në Arkivin Qëndror Shtetëror. Ky dokument nuk gjendet në ndonjë fond të veçantë, por sipas ish drejtoreshës së AQSH, dokumenti është dorëzuar në Arkivin e Shtetit në vitin 2006 nga Ramiz Avduli (ish profesor i historianit shqiptaro – maqedonas Skënder Hasanit) dhe rezulton si dokumenti i parë i nxjerrë nga arkivat e Beogradit. Por, ndër-kohë që një tjetër dokument por me të njëjtën përmbajtje është botuar edhe nga historiani shqiptaro-maqedonas Skënder Hasani në vitin 2008 si një zbulim i tij për herë të parë, gjetur në një mikro lm në arkivat e Beogradit. Nga krahasimi që i është bërë të dy dokumenteve të sipërpërmendur(pa kaluar në interpretimin e përmbajtjes së tyre që ndosha do të jetë objekt i një artikulli tjetër) konstatojmë se, përmbajtja e tyre është e njëjtë, porse në to duken qartë shen-jat dhe gjurmët e disa ndërhyrjeve që janë bërë. Më konkretisht, në dokumentin e parë është e dukshme data 25 nëntor 1912, ndërsa në tjetrin kjo datë nuk duket, ndërkaq ka edhe gjurmë të ndërhyrjeve të tjera që konstatohen në të dy do-kumentet. Për më tepër, në asnjë prej tyre nuk ka emra të rmëtarëve. Gjithashtu, duhet theksuar fakti se gjuha zyrtare e shkrimit në këtë periudhë ishte osmanishtja me të cilën shkruheshin të gjithë dokumentet e kësaj periudhe, ndërkohë që të dy dokumentet rezultojnë në gjuhën shqipe dhe origjinali në osmanisht deri tani nuk është bërë i njohur. Ndërkaq, profesorë të gjuhës në Universitetin e Elbasanit janë të mendimit se gjuha me të cilën janë shkruar dy dokumentet nuk përkon me elbasanishten, por më tepër ka ngjashmëri me gegërishten e veriut.

Nisur nga sa parashtruam më lart, mendojmë se të dy këto dokumente mbeten për tju nënsh-truar një analize të gjatë e të hollësishme nga specialistët dhe studiuesit e fushës përkatëse për të vërtetuar llimisht besueshmërinë e tyre dhe më pas për të kaluar në interpretimin e përm-bajtjes së tyre, përmbajtje që më së shumti nuk sinkronizon me zhvillimet e ngjarjeve në Elbasan në 25 nëntor 1912.

Gjithashtu do të ftoja edhe studiuesit që disponojnë dokumenta të një natyre të tillë për t’i bërë prezente në periodikë apo dhe faqet e shtypit në funksion të rishikimit dhe rishkrimit të historisë lokale si pjesë integrale e historisë sonë kombëtare.

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASIwww.shqiptarja.com E diel, 21 shtator 2014

20 SH.com KRIJIMTARI

Ah, gratë që s’bëjmë dot pa to!NASHO JORGAQI

GRATË

TI

PO APO JO

LULJA E MBRËMJESRRI E MENDOJ

LOZONJARJA E PAZEMËR AH, KJO ZEMRAJu dashuri të vjetra, i hapni rrugën

dashurisë së re. Ajo po vjen, siç kini ardhur ju dikur, e bukur, magjepsëse, e ndrojtur, e pafajshme. Shkon drejt e në strehën e saj të përjetshme. Te zemra, nga kanë kaluar tërë dashuritë e botës. Ajo ka vend për të gjithë, ashtu siç është bujare dhe djallëzore, besnike dhe e pabesë, trime dhe frikacake. I pranon ngado që të vijnë, i përkëdhel e i dalldis, i gëzon e trishton, i ngre në qiell e i rrëzon në tokë. Ah, kjo zemra, përsërit të njëjtat situata, pa kthyer vështrimin prapa. Duket se çdo gjë harron për të lluar rishtazi nga e para. Sepse ç’ka ndodhur, tanimë është e kapërcyer, i takon të kaluarës dhe këtë të kaluar ajo e shpërblen. E kthen në kujtim!

Askush s’mund ta mohojë se gratë janë të buku-rat e dheut. Pa to bota do të ishte një shkretëtirë pa anë e pa fund. Me to një parajsë mbi tokë, ngritur në zemrat snike.

Gratë, e kush veç atyre lind dhe zbukuron jetën, ëmbëlson shpirtrat, nderon bukurinë, bart virtytin, zgjon ëndrrat, forcon zemrat.

Gratë, si të gjithë njerëzit, të ëmbla dhe të hid-hura. Bletë që të pickojnë e të ëmbëlsojnë. Grerëza që të pickojnë dhe për një çast të hidhërojnë.

Ah, gratë që s’bëjmë dot pa to!

Ti, çasti i pamat i kohës së përjetësisë. Ti, ja e segmentit që bashkon qiellin me tokën.

Ti, ku ri në mes të sotmes dhe të nesërmes. Ti, ndeshja e përhershme midis kujtesës dhe harresës. Ti, fqinjërimi i gëzimit me dhimb-jen. Ti, caku midis afrimit dhe largimit. Ti, bashkimi dhe distanca e kohës dhe e hapësirës. Ti, lojë e shpirtit tim të magjepsur.

Ah, çfarë magjie kanë në dashuri një PO apo një JO. Njëra ngazëllim e triumf, tjetra mynxyrë e rrënim. Njëra shfrim e hapësirë, tjetra kujë e gropë. Njëra muzikë e harmoni, tjetra zhurmë e kakofoni. Dy tinguj marramendës, njëri të bën me krahë e të ngjit në qiell, tjetri të bie në kokë e të rrëzon përtokë. Janë vetëm dy tinguj të muzikës, që i zgjon zemra njerëzore.

Kjo lule, që as emrin nuk ia di, nuk çel në mëngjes si të gjitha lulet, por në mbrëmje. Pret sapo perëndon dielli dhe kur bien hijet e para të ndajnatës ajo vjen e gjallërohet, sikur shkund vetveten dhe dalëngadalë petalet e mbledhura si krah zogjsh zënë e hapen në fshehtësi. Edhe në dritën e mugët, ato joshin syt’ e mi dhe më bëjnë të dalloj trajtën e kërcellit dhe ngjyrën e kuqe të petaleve. Përkulem dhe e sodis, ndërsa nga brenda diçka më fërgëllon. Ndjej tek kjo lule jetën që shpërthen dhe më bëhet si një qenie e veçantë e natyrës që zgjohet e lulëzon edhe pse dita ka perënduar dhe drita po bëhet rë. Atëherë sepse më shkon mendja te qenia jonë njerëzore, burrë apo grua qoftë, që çel e lulëzon qoftë dhe në mbrëmje të jetës. Hap dyert e zemrës apo a-trat e shpirtit, rrezaton ngjyra e lëshon tinguj, shpërndan bukuri e snikëri përqark vetes si lulja mbrëmjes.

Rri e shikoj e rri e mendoj kur gjendem në mes natyrës së hapur dhe më pushton dëshira të bëhem një me çdo pjesë të saj:

Të hyj brenda asaj peme plot gjethe që lodro-jnë qetësisht me erën e mbrëmjes.

Të hyj brenda atij shkëmbi që vështron për-jetësisht horizontin.

Të hyj brenda asaj fushe të gjelbëruar dhe të marr frymë lirisht bashkë me të.

Të hyj brenda atij mali madhështor dhe të ndjehem aq krenar sa ai.

Të hyj brenda atij lumi që rrjedh vrullshëm dhe të notojmë së toku.

Të hyj brenda asaj reje që lëviz gëzueshëm nëpër qiell dhe unë të uturoj.

Të hyj brenda asaj rreze dielli dhe të ndriçoj gjithësinë bashkë me të.

Të hyj brenda teje, e dashur, e të bëhem njësh me bukurinë, për t’i dhënë botës fytyrën tënde njerëzore.

Nuk deshi kurrë asnjeri, veç vetes. Bënte sikur dashu-ronte, por e mbushte kohën me dashurinë e të tjerëve, ngaherë në pritje të tyre. Fjalë ëmbëlcake, premtime të bukura, ledhatime, komplimente. Kurse brenda saj asgjë, boshësi. Ata që i silleshin përqark qenë si satelitë kozmikë. Vërtiteshin me muaj e me vite deri sa një ditë digjeshin. Digjeshin nën këmbët e saj dhe asaj thuajse nuk i bënte asnjë përshtypje, përveç një lehtësimi sikur t’i qenë larguar grerëzat nga vetja. Por nuk i bëhej vonë. Ajo e dinte se pas tyre prisnin të tjerë në radhë. Varej prej saj se kujt do t’i vinte syrin, syrin e bukur, por të ftohtë dhe indiferent. Ndërsa ata, të dalldisur, prisnin me padurim, pavarësisht se ç’ndodhte me të. Ç’ndodhte me natyrën e saj lozonjare. Ajo tani ishte bërë mjeshtre, si t’i afronte e si t’i largonte ata që i kish dehur bukuria e saj lojcake dhe padashur binin në kurth. Gjithë magjia e saj e fshe-htë kish të bënte me taktikën dinake: të merrte dashuri nga të tjerët dhe të bënte sikur u jepte, ishte ky një rit i saj i përhershëm që ajo e arsyetonte me vetëpërmbajtjen e një vajze serioze, por që s’kish asgjë të përbashkët me dashurinë. E megjithatë ajo hiqej e dashuruar dhe joshte djemtë përmes bukurisë së saj, lojës së fjalëve, kurthit të vështrimeve, përkëdheljeve formale, tonaliteteve të zërit, lëvizjeve lojcake të trupit. Të gjitha këto të shoqëruara me ca premtime të mjegullta e shprehje dykuptimshme, me zemërime kalimtare e qejfmbetje, me afrime e largime si loja kukamçefti. Natyra e saj ishte aq e llogaritur, sa e shprehte këtë në veprime, në gjeste, në emocione, në një drejtpeshim të admirueshëm, që u imponohej dhe i bënte të tjerët pa kuptuar për vete.

Kështu do të kalonin vitet e saj dhe vitet e tyre. Ata s’arrinin të kuptonin se ç’bënte koha me ta. Mbi të gji-tha me lozonjaren, që natyra i kish dhënë aq bukuri, aq shkathtësi, aq dredhi e veçanërisht aq prirje për të lodruar me të tjerët, në një fushë ku zbriste e pulsonte zemra e sa e sa djemve, por vetëm zemra e saj mungonte. Ajo luante me arsyetime fjalësh deri sa erdhi një ditë që bukuria ju vyshk, gazi iu zbeh dhe zemra ju rrudh, sa nuk ishte në gjendje ta bashkonte jetën me dikë që vetëm e kish ëndërruar vagëllimthi dhe asgjë më tepër.

PROZA POETIKE

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASI SH.com 21www.shqiptarja.comE diel, 21 shtator 2014

SH.com

www.shqiptarq pE diel, 21 shtator 2014

QYTETI MUZE

STUDIMI

Urbanistika dhe arkitektura e qendrës

historike të BeratitNjë histori plot dëshmi nga kohët e lashta rreth 2600 vjet para krishtit e deri në

ditët tona. Si ka ndodhur urbanizimi i Beratit, përshkrimi topogra k i qytetit, rrjeti rrugor, plani kimi i qytetit dhe një shpjegim i argumentuar se si kanë qënë të ndër-

tuar shtëpitë në këtë qendër historike dhe si ka ndodhur evolimi i tyre…

Vështrim i përgjithshëm mbi urbanizimin e qytetitV. Gordon Childe (1892-1957) ishte arkeologu

më me ndikim i shekullit të XX-të. Puna e tij e hershme kërkimore në terren në 1920 përmbysi modele arkeologjike të prehistorisë evropiane.

Ai pastaj u kthye në teori e sintezë dhe për herë të parë aplikohen modelet sociale në dhënat arkeologjike lidhur me transformimet e mëdha në zhvillimin e shoqërisë njerëzore. ( Michael E. Smith, V. Gordon Childe and the Urban Revolu-tion: a historical perspective on a revolution in urban studies, TPR, 80 (1) 2009, f.1) Childe mendonte se ka pasur një Rev-olucion Neolitik i cili çoi në zhvillimin e bujqësisë (Man make himself, 1936) dhe me pas në Revolucionin Urban (The Toën Planning Revieë, 1950) i cili u pasua me lindjen e qyteteve. Gordon Childe paraqiti modelin 10 pikësh për ndryshimet që sjellin “The Urban Revolution”. Megjithëse modelet e sho-qërive bashkohore komplekse urbane kanë pësuar progres pas formulimit të Childe, të gjithë bien dakort se ai ka hedhur bazën e shpjegimit të këtij transformimi.

Qëndra Historike e qytetit të Beratit e shpallur trashëgimi arkitektonike botërore (Ëorld Heritage) përmbledh në territorin e saj kryesisht tre lagjet më të vjetra të qytetit, lagjen Kala, Mangalem dhe Goricë. Kuptohet lehtë se lagjja më e vjetër është ajo e Kalasë pastaj sipas arsyetimit llogjik vjen lagjja Man-galem poshtë në rrëzë të Kalasë dhe më vonë Gorica.

Mesazhet më të hershme që vijnë nga thellë-sia e shekujve janë dy çekanë të gurtë ( g.1) të gjetur në rrëzë të mureve rrethuese, të kohës së bakrit- llimit të bronzit, kur këto metale ende nuk e kishin zëvendësuar plotësisht gurin. Këta çekanë dëshmojnë se në vitet 2600-1800 p.e.s., këtu ishte një qendër e banuar. (A.Baçe, A.Meksi, E.Riza, Berati historia dhe arkitektura, Tiranë, 1988, f.10)

Gjatë Epokës së Bronzit, si në periudhën e mëparshme, Evropa ishte e ndarë përtej ndërmjet një shumël-lojshmërie të komuniteteve ose popujve të veçantë. Këto mund të dallohen nga njëri-tjetri nga ritet e varrimit, arkitektura, arti dhe llojet e mjeteve, armëve, enëve dhe stolive që përdorën. (Gordon Childe, The bronze age, Cambridge at the university press, Edinburgh, 1930, f.81)

Fakti që në Iliri kishte aglomeracione urbane, bile dhe të rëndësishme, që në gjysmën e parë të shek.IV p.e.s., lë të nënk-uptohet se zana lla e tyre duhet kërkuar më përpara, me qënë se qyteti nuk është fenomen që shfaqet menjëherë në formën e tij të përmbaruar, por është produkt i një procesi zhvillimi të gjatë historik. (Frano Prendi, Urbanizimi i Ilirisë së Jugut në dritën e të dhënave arkeologjike, “Studime historike” 3, 1972, Mihal Duri, Tiranë, 1972, f.81)

Që nga gjysma e dytë e shek.VII p.e.s vihen re ndryshime të rëndësishme në tiparet e forti kimeve të lashta ilire, të cilat lidhen me llimin e procesit të urbanizimit. Vendbanimet e forti kuara marrin tani një funksion të ri, duke u bërë qëndra të prodhimit dhe të shkëmbimit. Gjatë shek.VI-V p.e.s., numri i vendbanimeve të forti kuara të tipit të ri rritet dhe sipërfaqja e banuar zmadhohet, duke përgatitur kushtet për kalimin në qytetet e mirë llta si qendra të prodhimit shkllavopronar. Kjo periudhë është karakterizuar për këtë arsye si protoqytetare dhe datohet për Ilirinë e Jugut dhe Epirin që nga gjysma e dytë e shek.VII p.e.s., - në gjysmën e dytë të shek.V p.e.s., kur dalin qytete të mirë llta të tipit Amantie. (Neritan Ceka, Forti kimet para-

historike, “Monumentet” 1/1986, Mihal Duri, Tiranë, 1987, f.49) Vendbanimi protoqytetar i Beratit është klasi kuar në

grupin e dytë të vendbanimeve protourbane të mbrojtura, jeta e të cilave zhvillohet në një terren të mbrojtur natyror, të paforti- kuar. (Po aty, f.255,256)

Gjetjet e disa fragmenteve të pakta qeramike nga Hëna Spa-hiu në Pikën B në shtresën e pestë kulturore lidhen me periudhën e parë të banimit në këtë kala (shek.VII-V p.e.s). Së bashku me to u gjetën dy pjesë suvaje prej balte me gjurmët e thuprave të pareteve të kasolleve. (Hëna Spahiu, Qyteti iliro-arbëror i Beratit, Tiranë, 1990, f.21) Gjurmë të zbehta, jo dhe aq të sigurta, të një muri me blloqe të papunuara, të shtyjnë të mendosh se në këtë kohë, në kodrën ku u zhvillua më tej qyteti, lindi një vendbanim i forti kuar. Zhvillimi i mëtejshëm ekonomik dhe shoqëror i krahinave përreth, i Myzeqesë, i Mallakastrës dhe i luginës së Osumit, solli lindjen e njëpasnjëshme të një vargu qytetesh an-tike, të Apolonisë në vitin 588 p.e.s., të Nikaes në shek.V p.e.s., dhe në shek.IV p.e.s., të Bylisit të Dimalit të qyteteve Cakran e Margëlliç dhe të një sërë qytetesh të vogla. Pikërisht nga mesi i këtij shekulli u rrethua me mure të fuqishme me blloqe të latuara edhe kodra në të djathtë të Osumit. Lindi kështu qyteti i forti kuar, me një sipërfaqe 9,60 ha. (A.Baçe, A.Meksi, E.Riza, Berati historia dhe arkitektura, “8 Nëntori’, Tiranë, 1988, f.10,11)

Kur asim për qytete në viset e Ilirisë jugore, ne kemi para-sysh jo çdo qendër të forti kuar më mirë, por vetëm vendbanime, të cilat, pavarësisht nga sipërfaqja që zënë, shprehin praninë e

një bashkësie të organizuar qytetare me funksione ekonomike dhe marrëdhënie sociale tipike urbane me mënyrë të re jetese, me një organizim të veçantë politiko-administrativ etj. Vendbanime me tipare të tilla urbane ka pasur në trevat e Ilirisë së Jugut dhe këto nuk kanë qenë të pakta. Të tilla ishin Scodra, Lisi, Dimali, Bylisi, Amantia, Antipatrea, Pelioni, e shumë të tjera, emri antik i të cilave ende nuk dihet me siguri. (Frano Prendi, Urbanizimi i Ilirisë së Jugut në dritën e të dhënave arkeologjike, “Studime historike” 3, 1972, Mihal Duri, Tiranë, 1972, f.80) Mbijetesa e plotë e urbanizmit ishte e lidhur dukshëm me vazhdimin e një ekonomie të parasë dhe tregtisë. (John Rich, The city in Late Antiquity, London and Neë York, 1992, f.18)

Në gërmimet e bëra në pikën “F”, në kuadratet I, II dhe III u zbuluan disa trakte muresh që dikur mbyllnin mjediset e ndonjë godine me karakter shoqëror ose privat. Teknika e ndërtimit të mureve, përmasat e tullave, materiali arkeologjik dhe monedha e Anastasit të I i lidhnin rrënojat e kësaj godine dhe mjediset rreth saj me kohën antike të vonë (shek.IV-VI). (Hëna Spahiu, Berati qyteti iliro-arbëror, Tiranë, 1990, f.116-121 dhe Gjurmë të

mureve rrethuese & të ndërtesave të Kohës së vonë antike në kështjellën e Beratit, “ILIRIA” 2011, Tiranë, 2012, f.55-68)

Gjatë shek.XII-XIV, qytetit shqiptar njohu një rritje të vazhdueshme si pasojë e zhvillimit të forcave prodhuese. Në këtë kohë qyteti ishte një qendër zejtaro-tregëtare, e cila kryente dhe funksionin e tregut për krahinat përreth. (Emin Riza, Vështrim mbi urbanis-tikën e qytetit shqiptar (shek.XII-XX), “Monu-mentet” 14, 1977, Mihal Duri, Tiranë, 1978, f.47) Ndërtimet përgjithësisht dilnin drejt-përdrejt në rrugë, oborret thuajse mungonin, ose ishin tepër të vegjël. Zgjerimi i qytetit çonte shpesh dhe në ndërtime fare pranë, apo dhe mbështetur mbi mure rrethues. Nuk mungonin dhe ndërtimet shoqërore. Në pjesën më të mirë të qytetit, zakonisht në zonën më të lartë, ndërtonin shtresat e pasura. Qyteti në

zhvillimin e tij, nuk paraprihet nga plani kimi. Në vitin 1280 itet për një lagje të jashtme në Berat, siç duket këtu kemi të

bëjmë me ansamblin në perëndim të kalasë. Në mesin e shek.XV, lagjet e jashtme të Beratit kanë qenë të forti kuara. (Po aty, f.49) Shek.XVII përbën një etapë të me rëndësi në zhvillimin e qytetit shqiptar, i cili hyn në rrugën e rritjes dhe forcimit ekonomik. Sh-trirja e tij, në disa qendra të rëndësishme si Berati, Gjirokastra, Elbasani etj, kishte arritur thuajse atë, që u ruajt pak a shumë dhe gjatë shek.XVIII-XIX, natyrisht me një dëndësi më të vogël ndërtimesh. Pra qyteti kishte marrë zionominë urbanistike që u ruajt në tiparet thelbësore dhe në shekujt pauses, duke qenë urbanistika për vet natyrën e saj elementi konservator, në kra-hasim me arkitekturën e ndërtimeve qytetare dhe veçanërisht banesës si elementi mbisundues i tyre. (Po aty, f.51) Që nga viti 1800 procesi i urbanizimit ka lëvizur me shpejtësi në të gjithë botën, dhe kulmi nuk është ende në horizont. (Kingsley Davis, Ëorld Urbanism (Mar., 1955), American Journal of Sociology, Vol. 60, No. 5, The University of Chicago Press, f. 429-437) Shek.XIX shënon një rritje të mëtejshme të qytetit shqiptar. Në Berat ka një intesitet të madh të veprimtarisë ndërtimore, sidomos në gjysmën e dytë të shek.XIX.

PËRSHKRIMI TOPOGRAFIKKalaja e Beratit ka speci kën e saj në realizimin urbanistik

vijon në faqja 22-23

g.3

g.3

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASIwww.shqiptarja.com E diel, 21 shtator 2014

22 SH.com STUDIMI

Nga një vrojtim i përgjithshëm duket sikur arkitektura e pamjes së banesave beratase sidomos pamja e lagjes Mangalem ka qënë realizuar gjithnjë kështu… e pa ndryshuar me disa rreshta bane-

sash në linjë pothuajse horizontale me shumë dritare. Por kjo zionomi e pamjes se lagjeve muze, është realizuar rikonstruk-

tuar, adaptuar dhe përforcuar pas tërmetit të vitit 1851…

Si u ndërtuan shtëpitë beratase

dhe si kanë evoluar.....dhe arkitektonik sepse ajo shtrihet mbi sipërfaqen prej

9,6 ha të një kodre në formë trekëndore me kurriz në mes ku kulmin e saj e arrin në kullën me nr.13 në lartësinë 285 m nga niveli i detit. Lartësia e oborrit të hyrjes për në kala nga niveli i detit arrin lartësinë 243.8 m, pragu i portës së parë të hyrjes 240 m dhe është lartësia më e ulët nga niveli i detit. Brenda rrethimit me mur të kalasë ka dhe një vend më të ulët 243,8 nga niveli i detit, ku mblidhen të gjithë ujrat e shiut. Ky vend është në afërsi të portës Lindore të kalasë drejtuar nga mali i Tomorit dhe është lartësia me e ulët e kësaj kodre brenda rrethimt me mur guri të kalasë nga niveli i detit. ( g.2). Nga lartësia me e madhe pjerrësia e kalasë zbret në mënyrë të butë, kjo ka lejuar ndërtime në terren të pjerrët si nga ana lindore ashtu dhe ajo veri-perëndimore ndërsa në drejtimin jugor ajo bie thikë ( g.3).

RRJETI RRUGORZgjidhja urbanistike, rrjeti rrugor i lagjes Kala është pak

më i ndryshëm nga ajo i lagjes Mangalem dhe Goricë, kjo për arsye se kodra e kalasë ka dy pjerrtësi rënie terreni, ndërsa dy lagjet e tjera janë realizuar në një rënie pjërrtësie terreni. Dy lagjet e tjera shtrihen në shpatin e malit të Goricës dhe poshtë kodrës së Kalasë ku ndërmjet tyre kalon i famshmi lumi Osum.

Shkenca e urbanistikës përmbledh në zgjidhjen e saj një numër të pa ku zuar problematikash serioze ku ndërthuren ndërmjet tyre mjaft lozo të thella dhe të gjera, nga më të ndry-shmet në mënyrë të tillë që të arrihet qëllimi kryesor parësor, për të bërë sa më të jetueshëm jetën e banorëve. Qysh në periudhën e hershme zgjid-hja urbanistike duke përdorur rrjetin e rrugëve ortogonale ka qënë më e preferuara. Po të shikojmë edhe sot shumë qytete që shtrihen në terrene të rrafshta apo edhe në kodra të ulëta sidomos në kontinentin amerikan kanë zgjidhje nëpërmjet rrjete rrugësh kuadratike. Por si e ka kalaja jonë rrjetin rrugor të saj? Cilat janë parimet që udhëzojnë plani kimin e qytetit të lashtë?

Lagjja “Kala”. Rrjeti rrugor niste nga hyrjet e forti kimit duke u shpërndarë në një numër të dendur rrugësh të ngushta e të përthyera, shtruar me kalldrëm. (Emin Riza, Vështrim mbi urbanistikën e qytetit shqiptar (shek.XII-XX), “Monu-mentet” 14, 1977, Mihal Duri, Tiranë, 1978, f.48) Qysh prej llimit të realizimit të saj duke pasur parasysh ndryshimin

e lartësisë së terrenit 40 m brenda rrethimit me mur guri të kalasë, zgjidhjen e komunikimit e ka arritur duke ndërtuar tre rrugë arterie kryesore ( g.4). Dy rrugë shtrihen brenda mureve rrethuese rrëzë tyre dhe një rrugë e ndanë kalanë pothuajse përgjysëm. Qëllimi i saj është të arrijë nëpërmjet një gjatësie sa më të shkurtër, por lehtësisht të komunikue-shme, pra me pendencë, pjerrtësi të pranueshme, lartësinë më të lartë. Dhe kjo rrugë ka qënë qysh në periudhën e parë të ndërtimit të kalasë në periudhën antike, ngjitja me pendencë e kësaj rruge të dërgon në Akropol, te pjesa më e lartë e forti kuar e një qyteti antik, i cili shërbente si vend strehimi në rast lufte dhe njëkohë-sisht si vend i shenjtë, ku gjendeshin tempuj kushtuar perëndive më të rëndësishme të qytetit. Fakt deri tani kemi gjurmën e një mozaiku ende të pa zbuluar plotësisht që mendojmë se ka zbukuruar dyshemenë e një bazilike paleokristiane të shek.V-VI në pikën më të lartë të Akropolit. Kjo është rruga me pendencë të kalueshme për lëvizjen e mjeteve (karrocat) në periud-hën antike nga porta e parë e hyrjes së qytetit të forti kuar deri në vendin më të lartë. Sipërfaqen e kalasë kjo rrugë e ndan në dy pjesë. Rruga degëzohet në dy orientime, lindore & perëndimore, të cilat qarkojnë truallin e pjerrët. Krijuesit kanë plani kuar, realizuar nga tre rrugë paralele të përshkallëzuara (tarraca) në gjithë gjatësinë e terrenit të aksidentuar brenda këtyre dy hapësirave. Këto janë rrugët dytësore.

Fatkeqsisht në periudhën e fundit nga ndërhyrja pa kriter e kësaj rruge ju hoqën katër gurët e fundit origjinal të periudhës llestare antike. Po kështu, kësaj rruge ju prish kalldrëmi ( g.5) dhe u shtrua duke iu improvizuar dhe

zhdukur veprën autentike pjesën origjinale para hyrjes për në Akropol. Sot çuditërisht gurët e kalldrëmit të vjetër bëjnë roje në Akropol ( g.6, 7). Ne jemi të mendimit se kjo rrugë kryesore e kalimit nëpër lagjen “Kala” nën trasenë e saj origjinale ka vlera shumë të rëndësishme arkeologjike sepse ajo shpesh poshtë saj i është bashkëngjitur shkëmbit natyral dhe është një dokument i vlefshëm për punimet kërkimore për këtë qytet antik.

Funksioni i rrugëve dytësore që lidhen me rrugët kryesore lehtëson lëvizjen e pranueshme e të qetë të banorëve. Përveç tyre kemi dhe rrugë të treta që përqafojnë trualle ndërtimi dhe që janë më të vështirë në lëvizje. Funksioni i tyre është lidhës në drejtim sa më të shkurtër zakonisht perpendikular brenda hapësirave të truallit midis rrugëve dytësore. Në rastin e orientimit lindor të kodrës janë ndërlidhës të rrugës kryesore me ato dytësore. Janë plani kuar dhe realizuar edhe raste të komunikimit të rrugëve të treta paralelisht me rrugët dytësore si pasojë e realizimit të arkitekturës së banesave. Pra, në qoftë se e studiojmë në hartë rrjetin rrugor të kalasë

del më se e qartë se zgjidhja e lëvizjes së banorit në lidhje me banesën është bërë jashtëzakonisht funksionale, e lehtë për të arritur komunikim të lehtësuar në funksion të realitetit ambiental faktik ( g. 8).

Një zgjidhje e tillë funksionale urbanistike ka sjellë që dhe realizimi i arkitekturës së banesave të jetë në funksion të orientimit të pjerrësisë se kodrës. Në lagjen kala ne kemi dy orientime kryesore të pamjeve të banesave njëra nga mali i Tomorrit nga lindja dhe tjetri nga Shpiragu perëndimi. Nuk ka qenë e mundur të orientoheshin në ndërtim banesat nga Jugu për shkak të vetë orientimit të sipërfaqes së kodrës. Pra, mund të themi qartësisht e bindshëm se, ata që kanë realizuar këto ndërtime në këtë sipërfaqe i kanë shfrytëzuar mundësitë e realizimit të banesave në mënyrë krijuese duke ja përshtatur ato terrenit, mundësive që lejon ai dhe duke shfrytëzuar në mënyrë mjaft të përshtatshme lëvizjen nëpër rrugica për të bërë komunikim me banesën, sipas rastit nga poshtë por edhe nga sipër.

PARIMET QË UDHËZOJNË PLANIFIKIMIN E QYTETIT.Megjithëse qyteti i Beratit është konsideruar vështirë-

sisht i zgjidhshëm për të gjitha problemet që lidhen me këtë qytet duke arsyetuar mbi mundësinë që lejojnë gërmimet relativisht të ku zuara të bëra vetëm në zona të lira, ne do të mundohemi të japim mendimin tonë mbi disa parime që udhëzojnë plani kimin e qytetit (kalaja e Beratit). Zhvillimi i qytetit të Beratit në mesjetë dhe vazhdimësia e banimit të tij deri në ditët e sotme kanë lënë gjurmë mbi kuptimin dhe interpretimin e plani kimit të tij.

Përsa i përket trajtimit urbanistik të qendrave qytetare ilire mund të shënojmë se ai ka pasur disa kërkesa themelore, siç ishin: vendosja e qendrës së banuar në një terren jo të sheshtë, rrethimi i saj me mure, ndarja e territorit brenda mureve në tri pjesë: për banim, për veprimtarinë shoqërore dhe mbrojtjen; krijimi i unitetit të agorasë dhe komplekseve të banimit etj. (Neritan Ceka, Myzafer Korkuti, Arkeologjia, shblu, Tiranë, 1998, f.264)

Mënyra aktuale e plani kimit urban në qytetet e lashta përqafojë konceptin e variacionit në formë, si brenda traditave kulturore (p.sh. jo të gjitha qytetet romake janë plani kuar në të njëjtën mënyrë) dhe midis traditave. P.sh., dy komplekset e lashta egjiptiane të banimit - Kahun dhe Deir el - Medina – ( g.9) tregojnë shkallën e ndryshme dhe llojet e plani kimit, edhe pse të dyja ishin projektuar dhe ndërtuar nga agjentët e shtetit. (Michael E. Smith, V. Gordon Childe and the Urban Revolution: a historical perspective on a revolution in urban studies, TPR, 80 (1) 2009, f.18) Ndërsa, për të gjitha qendrat qytetare ilire ishte karakteristike vendosja e vendbanimit në një terren të pjerrët, në faqet e kodrave, që rrethoheshin me mure për të krijuar një vend të mbrojtur për zhvillimet e jetës së qytetit. Kjo vendosje paraqiste vështirësi për krijimin e shesheve të nevojshme për ndërtimet private ose shoqërore, por gjeti zgjidhje përmes zbatimit të parimit të njohur që në parahistori, duke krijuar tarraca paralele me vijat rrushkul-luese të kodrës. Tarracimi është një mënyrë e përgjithshme për krijimin e shesheve të ndërtimit në qëndrat qytetare ilire (Neritan Ceka, Myzafer Korkuti, Arkeologjia, shblu, Tiranë, 1998, f.264) dhe një ndër parimet kryesore të plani kimit të qytetit. Zhvillimi urbanistik i këtyre qendrave të banuara qytetare, është kushtëzuar ndjeshëm nga forti kimi me mure rrethues. Praktikisht ky rrethim ku zonte qartë truallin brenda të cilit zhvillohej qendra e banuar, duke bërë që

QYTETI MUZE

vijon nga faqja 21

g.5 g.7

g.8

g.9

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASI SH.com 23www.shqiptarja.comE diel, 21 shtator 2014

STUDIMI

ngushtësia e terrenit të ishte faktor me rëndësi i dorës së parë në kompozimin urbanistik. (Emin Riza, Vështrim mbi urbanistikën e qytetit shqiptar (shek.XII-XX), “Monumentet” 14, 1977, Mihal Duri, Tiranë, 1978, f.49)

Një tjetër parim i rëndësishëm në ndërtimet e qytetit, duke spikatur me volume dhe trajtimin arkitektonik, zinin ndërtimet e kultit, të cilat ngriheshin në trojet më të mira.

Gjatë shek.XV në kalanë e Beratit veprimtaria ndërtimore, lidhet me ngritjen edhe të dy faltoreve islame ( g.10). Objektet e kultit si ndërtesa social-fetare, shërbyen jo vetëm si simbole të qarta të religjioneve, si ankorim për formën e qytetit, por simbolizonin edhe përqëndrimin e shumicës sociale. Kjo vihet re në formulimin urbanistik të kalasë gjatë shekujve XVI-XIX (shih g.11 në hartën e kalasë së Beratit vendosjen e kishave dhe vendeve të shenjta ku frekuentohen edhe sot).

Rritja demogra ke, shtimi i ndjeshëm i zejeve të ushtruara dhe ai i ritmeve të banimit dhe i atyre shoqërore në përgjithësi, karakterizojnë Beratin e shek.XVII. (A Baçe, A.Meksi, E.Riza, Berati historia dhe arkitektura, “8 Nëntori”, Tiranë, 1988, f.81) Në gjendjen e sotme lagjja “Kala” i përket shekujve XVIII-XIX, përsa u takojnë shtëpive të banimit që e formojnë. Por ç’ndodh me dy lagjet e tjera?

Lagjja “Mangalem ( g.12) & Goricë ( g.14)”. Duke qënë njëra në shpatin e malit dhe tjetra të kodrës kanë pothuajse të njëjtën zgjidhje urbanistike. Ato përqafohen pothuajse njësoj me një rrugë parësore e cila nis në llim të ndërtimeve të lagjes në rrëzë të kodrës dhe kalon pothuajse në formë harku duke tuar lartësi, duke arritur kuotën më te lartë në mes të lagjes dhe zbret në anën e kundërt të saj duke u bashkuar me rrugën kryesore që kalon në rrëzë të kodrës së lagjes. Lagjja Mangalem duke pasur shtrirje si në drejtimin lindor dhe jugor ka dy rrugë parësore përqafuese ku njëra përqafon anën lindore dhe tjetra anën jugore. Këto rrugë parësore që përqafojnë lagjen bëjnë shumë të lehtë komunikimin me banesat. Nga rruga në rrëzë lagjes dalin edhe rrugë dytësore që lidhen me rrugën që përqafon lagjen, pra ndanë të gjithë këtë terren në kuartalle banimi. Po ashtu edhe nga rruga që përqafon lagjen ka rrugë dytësore që ngjiten në lartësi të kodrës për të komunikuar me truallet e ndërtimit, por edhe një rrjet rrugësh të treta realizojnë mundësinë për t’u lidhur me realizimin e banesave në kuota më të larta.

Duke përfunduar për zgjidhjen urbanistike të dy lagjeve të vendosura në terren rrëzë kodrave kemi zgjidhje të thjeshtë shumë funksionale, krijohet një rrjet rrugësh parësore të mbyllura të cilat lidhen dhe ndahen në zona banimi me rrugë dytësore, brenda saj pak të vështirë për lëvizje dhe një rrjet rrugësh të treta për lëvizjen jashtë rrjetit të mbyllur edhe ky i vështirë në lëvizje. Përsa i takon zgjidhjes së pamjeve të bane-save në lagjen Mangalem ato kanë mundësinë e orientimit nga jugu dhe lindja ndërsa ato të lagjes Goricë kanë mundësinë e orientimit veri -perëndimor.

Por si kanë qënë të ndërtuar shtëpitë në këtë qendër his-torike dhe si ka ndodhur evolimi i tyre?

Një pyetje pak e vështirë por jo e pa zgjidhshme. Duhet të themi që në llim që gjurmët, pjesë dhe shtëpi më të vjetra ekzistojnë në lagjen Kala, Mangalem dhe më pak në lagjen Goricë, por edhe në lagjet e tjera të qëndrës historike. Një studim i mirë lltë i tillë duhej të ishte bërë kur ne lluam punë në vitin 1966 po të kishim përgatitjen e sotme. Mua gjithmonë me ka bërë përshtypje zgjidhja me cilësim Monu-mente Kulture i kategorisë së parë i disa banesave në vitin 1961 që edhe sot janë ekzemplarë të vlefshëm të trashëgimisë arkitektonike të gjinisë së banesës. Nga hulumtimi kam gjetur se një arkitekt çekosllovak me moshë të thyer rreth 75 vjeç i cili merrej me arkitekturën popullore të trashëguar në Çekosllovaki sëbashku me arkitektin tonë z. Gani Strazi-miri, kanë ardhur, qëndruar dy herë nga rreth dy-tre muaj në Berat përpara se ai të shpallej qytet muze. Ata kanë parë, vrojtuar, studiuar, skicuar, fotografuar të gjithë banesat një e nga një, e më vonë i kanë shpallur monument kulture dhe sot ekzistojnë në listën e objekteve të shpalljes së Beratit qytet muze. Interesant është për mendimin tim se ata kanë zgjedhur ekzemplarët më të vlefshëm në drejtimin e zgjidhjes arkitektonike (dhe kjo mendoj se i dedikohet specialistit të trashëgimisë arkitektonike e popullore të Çekosllovakisë dhe ark. Gani Strazimirit).

ndërtimin e hapësirave të vazhdueshme drite të dritareve për faqen e ambjetit të sipërm të orientuar nga mundësitë që lejonte terreni.

Së treti, për banesat me çardak kollonata prej druri një she apo dy she nuk pësojë shkatërrime për shkak të tërmetit dhe kjo lejonte mbyllje të thjeshtë të pamjes dhe krijimin e ambienteve me shumë dritare dhe korridoreve komunikues.

Së katërti dhe e fundit, moda e re e ndërtimit e cila kishte përparuar tashmë në trajtimin ornamentik modern të hapë-sirave të banimit, shumëllojshmëria e ambjenteve të banimit ishte e lehtë të realizohej me këtë ndërhyrje strukturore. Zgjidhja e re konstruktive lejonte shfrytëzimin e sipërfaqes ndërtimore në mënyrë krijuese, ishte më e lirë, me kosto më të ulët, dhe më e shpejtë në realizim sesa ndërtimi i muraturës me mur guri, apo mbushjeve të skeletit drurit me mur. Një vrojtim i thjeshtë i gurëve mbi portat e hyrjes për në banesë tregon se të gjithë rikonstruksionet janë pothuajse pas vitit 1851. Nga kjo analizë e mësipërme del qartë se banesat janë të ndryshuara. Në lagjen kala, një banesë, sot ka pamjen në formë sharre me tre dalje konsol. Kjo banesë po të vrojtohet, studiohet me imtësi kuptohet thjeshtë nga planimetria se ajo në llim ka qënë një banesë e thjeshtë dykatëshe e realizuar komplet me muraturë guri në gjendje mjaft të mirë konstruk-tive dhe rreth saj ka qënë një ambient i rrethuar me mur të lartë ku brenda sipërfaqes së saj kishte depo, vend grumbul-limi uji etj. Në vitin 18... pronari duke qënë në gjendje më të mirë ekonomike dhe për nevoja familjare e ka zhvilluar, mbuluar të gjithë sipërfaqen e pronës duke krijuar ambiente të rinj në katin e sipërm. Pamja e kësaj banese në kala është zgjidhur me kon guracionin me tre dhëmbë sharre dhe të jep imazhin e një banese unike por ajo në të vërtetë është një adaptim, përshtatje dhe rikonstruksion duke shfrytëzuar banesën e vjetër dhe sipërfaqen e pronës. ( g.17)

Banesa më e madhe në lagjen Kala me kod K-042 Miti & Llazar Haxhistasa ( g.18) e cila sot është një realizim i rrallë i arkitekturës popullore që kalon për mendimin tonë ku jtë jo vetëm të atdheut tonë, ajo ka rëndësi të veçantë për arkitekturën ballkanike. Ajo në llim ka qënë një banese dy katëshe me sterë poshtë saj, më vonë është përshtatur duke u rikonstruktuar shfrytëzuar si një krah i realizimit të banesës se madhe dhe duke u ngritur edhe një kat sipër saj...Akoma ka shumë banesa që duhet të konkludohen si kanë qënë në fazën llestare të tyre. Banesa Xhymyrteka ( g.19) me

kod M-035 sot duket se është ndërtuar qysh në llim me këtë pamje me

shumë dritare dhe me një shtrirje gjatësore. Nga zgjidhja plani-metrike kupton që aty se kemi dy banesa të bashkuar në një pamje. Kur futesh brenda e kupton përnjëherë se aty ka ekzistuar reali-zuar një rrugicë e tretë e cila kishte si qëllim lidhjen e banorëve me banesat e ndërtuar në rrjeshtin prapa saj. Sot ajo rrugicë është pjesë e banesës e mbuluar me çati dhe e shfrytëzuar

nga banesa në fjalë. Raste të tilla të përshtatjes, rikonstruk-sionit, adaptimeve kanë pothuajse të gjitha banesat në tre lagjet dhe kjo është më se normale për këtë trashëgimi ndër-timore disa shekullore.

E rëndësishme për ne është se të gjithë që perceptojnë këtë pamje direkte duhet të mendojnë se ajo nuk ka qënë gjithnjë me këtë zgjidhje arkitektonike, por ajo ka ndryshuar në funksion të shumë faktorëve, anës ekonomike, modës, nevo-jave, materialeve dhe shumë speci kave të tjera që arrijnë deri tek niveli i porositësit dhe aftësitë profesionale të ndërtuesit.

Ing.Restaurator. Genci SAMIMIHistorian, Arkeolog, Restaurator (Studiues) Dritan ÇOKU

Nga një vrojtim i përgjithshëm duket sikur arkitek-tura e pamjes së banesave beratase sidomos pamja e lagjes Mangalem ka qënë realizuar gjithnjë kështu e pa ndryshuar me disa rreshta banesash në linjë pothuajse horizontale me shumë dritare. Siç e kemi thënë edhe më parë kjo zionomi e pamjes se lagjeve muze dhe sidomos e lagjes Mangalem, por edhe lagjeve të tjera është realizuar rikonstruktuar, adaptuar dhe përforcuar pas tërmetit të vitit 1851, i cili shkatërroi një pjesë të ndërtimeve të vjetra dy katëshe prej guri në lagjet muze e sidomos në kala ku vdiqën dhe një numër ushtarësh. Ajo që i bëri përshtypje ndërtuesve dhe banorëve pas tërmetit ishte se shumë konstruksione të lehta prej muratur druri në katet e sipërme nuk u dëmtuan por qëndruan konstruk-tivisht. Atëherë kjo zgjidhje prej konstruksion druri, e cila kishte lluar të përdorej gjërësisht u përqafua në masë, sepse kishte disa për time: Së pari, mund të zmadhohej sipërfaqja ndërtimore e katit të sipërm nëpërmjet daljes konstruktivisht jashtë mureve të gurit të katit përdhe me konstruksion druri, duke marrë zgjidhje, forma nga më të ndryshme, në funksion të shfrytëzimit të mundësive që lejonte ku jtë e pronës dhe rrugës.

Së dyti, konstruksioni prej druri në katet e sipërme jashtë muraturës së gurit të katit përdhe lejonte fare thjeshtë

g.10

g.11

g.18

g.12

g.14

g.17

g.19

SUPLEMENT JAVOR I

RILINDASIwww.shqiptarja.com E diel, 21 shtator 2014

24 SH.com BIBLIOTEKË

LIBRI I RI

Nëse do ta shijosh librin “Unë gruaja R.” të Reshi-da Çobës, duhet të kuptosh se: është shkruar nga një grua, e cila, në çdo varg të sajin: të shfaqet, si një vajzë, por, në asnjë rast nuk sheh koketën. Ajo ia lejon vetes të gjitha trillet dhe shkujdesjet

ne, pa rënë në sensacion. E zbulon veten pa ndroje: ku ti provokohesh prej nazeve të lëkurës së bardhë, tërhiqesh prej qëllimeve ekstaz, kur netëve krisen idetë dhe, bashkë me të tjerët je gati të bësh sherr, “për të prekur si pa dashje gjoksin e madh të leshverdhës”.

Në libër ka vjersha për nënën, të shkruara si rrallë kush, ka për dy vajzat, që i do aq shumë dhe, shumica janë për veten, duke mos i përkitur thjeshtë vetes, pasi protagonizmi femror i saj është emancipues dhe, të shtyn ta ndjekësh. Ajo nuk do të dallohet, edhe pse është e bindur që vihet re. Ajo nuk vë distancë, por, gjithkush ndjehet i stepur, si gjithkush që zihet në befasi. Në pusin tënd shuan etjen dhe lagjja dhe, kur çezma të vjen në shtëpi, bujaria e fqinjit mbetet. E tillë është dhe nostalgjia e viteve rinore në poezinë e Gruas R., ku malli nuk e lëndon shpirtin për vitet e shkuar dëm, nën vështrimet tinzare të provincialit hileqar, pasi një gur ku je penguar të dhëmb pa të shkaktuar plagë.

Në vargje Gruaja R. duket më pak nënë dhe më shumë vajzë. Edhe pse vitet e afrojnë me nënën ajo shtyhet në anën e vajzave, bëhet bashkë me to, jo se i trëmbet moshës, por për t`ia lënë të gjithë hyjninë nënës së vetë, së cilës, fjalëve u vinte era qiell, që “edhe njëqelizorëve/ u përcillte dëshirën e shumë shimit.” Ç`potencial i bukur njerëzor, ku shumimi nuk është sasi, por një harbim mirësie! Ja pse duhet besuar, që është kështu: “Dhe tani, sa herë që pi kafe vetëm,/avujt e lotëve për ty/ i kam në grykë/ e rrëzohem si një vjeshtë.” Zor se gjen ndonjë rrëzim kaq të adhurueshëm.

Nëse prania femërore, identi kohet, portretizohet, ndihen bashkë, natyrisht përkohësisht, nëna+vajza+bijat-mbesat, prania e një burri që të thirret me emër, mungon. Është pikërisht kjo mungesë, që tundon shpirtin e Gruas R. dhe ky libër, të gjitha tronditjet, emocionin e fshehur që mezi pret të shfaqet, ndjesitë e holla të një femre e aftë të ngrejë një perëndi të re, që sekretet e fshehura të buzëve i njeh më mirë nga gratë e dekolteve, i shkakton: veçse ky burrë i munguar, por që është më i pranishëm se kushdo, i njohur ndryshe: i dashuri. Nëse nëna mungon dhe kthehet në dhimbje, nëse vajzat mungojnë se janë larg, dhe kthehen në pikëllimë, nëse vendlindja mungon se Gruaja R. është në mërgim, mungesa e të dashurit, shton zbrastësinë, e cila duhet mbushur, se përndryshe plas. “Kujt dhimbjen t`ia kërkoj?/ Kujt?/E zemëruar nuk jam me askënd,/por e zemëruar/ me gjithë botën kështu.” Ajo duhej të përballonte këtë botë e vetme, nëse do t`i mungonte poezia. Pikërisht për këtë ndihet me fat.

Në shpirtin e Gruas R. ka vend për të gjithë, por zemrën e saj e sundon vetëm një njeri. “Mbi buzët e tua/kam luajtur, jam dehur,/dëshirat e gjinjve/atje i kam fshehur.” (Mbi buzët e tua”) “E zhvesha lëkurën time të bardhë/dhe ika,/ika pa lëkurë,/aty e ke ende në shtrat,/ajo të mban ngrohtë.” (“Letra e gruas”) Gjithësesi, “trëmbur nga sulmet e inatit...” të tij, ajo ndërton imazhe dhe përjeton ndjesira, që veç trilleve, kanë besnikërinë e një gruaje të lakmuar prej të gjithëve, por zor se e arrin kush, veç tij. Duke lexuar këtë libër, sikur të rrënjoset mendime, se tek gruaja, pavarësisht fatit: në shpirtin e saj sundon vetëm një njeri. Me sa duket tek trupi mund të ketë pjesë shumëkush, por tek shpirti, të drejtat i njihen veçse një njeriu.

Ndaj si femër ajo ngjason me një Helenë: me qerpikët e gatshëm për kurthe, ndërsa si grua shfaqet e tëra si një Penelopë. Ja pse mëkatet e saj janë të falshme, pasi nuk duket të jetë shkaku i dramës, por, pasoja e saj. Si Helenë: “...kur shkoja të puthja/një tjetër fytyrë,/mbërthyer atje,/gjeja puthjen tonë/të gjeja ty.” (“Puthja-statujë”). Dhe si Penelopë: ”Të kam pritur ditëve,/të kam pritur netëve,/më je shfaqur barit,/je fshehur etëve.” (“Të kam pritur”) Tek ky dyzim duhet kërkuar dhe magjia e të qënit: një e vetme.

Heroina e librit nuk ka moshë, edhe pse ndesh vargje të til-la: “Nuk isha më shumë se 15 vjeç,/... sa herë që ziheshin për

Vajzëria e një gruaje…“Unë gruaja R.” E Reshida Çobës wshtw njw libër qw i bën mirë një gruaje, nëse do të mos jetë shtojcë e një

burri, por, më shumë ky libër i bën mirë një burri, nëse do që gruaja t`i shfaqet me atributet e një vajze...

NGA FATBARDH RUSTEMI

mua:/kush do të ulej pranë,/kush do të cikte pa dashje/gjok-sin e madh të leshverdhës.” Kundrejt këtyre vargjeve:”Më trishtuan sot ca vija përmbi ballë,/janë shtrirë pa më pyetur, pa i parë” (“Trishtim”). Edhe pse çupkën e vëmë përballë Gruas R., në fakt, rrjedh i njëjti shpirt, formëzohet i njëjti personalitet, shpaloset e njëjta s dë dhe rreziku i një nami të keq, i kthehet në mburrje:”Çdo gjë mund të bëj për ty, i dashur,/sa shumë të dua,/por nuk i fsheh dot dëshirat,/gjestet, marrëzitë/...jam grua.” Gjithë kjo gjendje e trazuar, me doza revolte dhe shfajsimi, krejt e çiltër, do nderimi, s`të falet ta bësh pis, por njëherësh dhe një thirrje: se zotërimi i një gruaje nuk është ta bësh zap, por, ta ndjekësh thellësive të shpirtit, që shkojnë përtej shtratit gjumëndjellës.

Në ato pak rreshta biogra e që ndesh në anë të librit, s`ka referenca datash dhe fotoja e autores e ushqen imazhin e vajzërisë së një gruaje. Gjithsesi, ajo nuk ka për qëllim të fshehi moshën, por të tregojë shpirtin, që, sigurisht i mban gjallë vajzërinë. Ajo nuk pajtohet me humbjet, me zhdukjet, sepse përherë ka ushqyer shpresën, ka rrezatuar jetë, i ka dhënë shpirt pajetësisë. Sado i rëndomtë të jetë një gur, kur

mvishet me myshk, nga ai çast ai nuk është më një send. Gruaja R. përshkruan çaste të tanishme dashurie, u

kthehet përjetimeve të një dashurie të largët, u bën shoqëri edhe qej linjëve që e kanë ëndërruar dhe, për më tepër ndjen dhimbje për dashurinë që nuk ndodhi, dhe ti i jeton me të njëjtin intensitet, pavarësisht luhatjeve të vrullit, duke mos dyshuar në ndjesitë e një vajze, e cila “gjen copa drite në xhep dhe në mendje”. Dhe ti e shoqëron i mbushur për mirë, l-limisht për inerci dhe, më pas, kupton, se duhet ta mbartësh me vete, sikurse ndodh me çka të kthehet si nevojë. Ku mund të gjendet një thirrje kaq e bukur, se sa e Gruas R. kur thotë: “T`i matim kohët/ me gjërat që ndodhin”. Por që të ndodh kjo duhet të jesh i vërtetë, larg trukimeve apo aventurave, ku mungon Odisea. Kësisoj libri i saj s`ka moshë, pasi vajza çapkëne e kalldrëmëve plot naze të Korçës, si dhe gruaja e matur e Kalifornisë, kanë një vlim emocional, ndjesira të holla, përjetime ne, prekje uide, ngasje sensuale të tilla, ku ti ndihesh nën pushtetin e një femre, e cila, të lejon ta quash tënden, pa asnjë ndjenjë pronësie mbi të. Para kësaj zonje, nuk të lejohet të mos tregohesh zotëri. “Besoj në gjykimin e lartësive,/ në mënçurinë e densitetit të vogël.” Dhe ti duke e vrarë pak mendjen, përpiqesh të kuptosh se nuk mund të jesh i mirëpritur prej saj, nëse fuqia jote nuk qendron tek shpirti. Gruaja R. të jep shansin për t`u treguar snik dhe, të vë në provë kultivimin tënd prej aristokrati dhe, nëse ti mjaftohesh me të qënin i kamur apo i pushtetshëm, prit prej saj ndëshkimin e një Çirçeje, që i kthen hamshorët në derra. “Jetova si grua e bukur,/e përkëdhelur,/me nazet e lëkurës së bardhë,/por një ëndërr që doja,/ta shihja me gaxhi,/(sa vite kam që e pres),/nuk e kam parë.” E gjitha kjo nuk është mani, apo ksim femror, as marifet poetikë, por një dëshmi e një femre, që e shfaq mallin me ndjesira erotike. Dihet që përmbi oksigjenin është ozoni. Nga gaxhiu i vendlindjes shkon tek lypsi i trotuarit, i cili i lutet ta puth. Ndoshta, dhe ky me ngjyrë, por ajo i rrëshqet e penduar. “Hapa derën, hyra në shtëpi,/jetoja ende me lutjet,/me vuajtjet e tij./Kam qarë dhe kam kërcyer/në dyshemen e dhomës,/jashtë e nxora ajrin,/e zbrasa nga çdo orendi,/kërceva dhe qava, recitova ashtu si ai.” Një gjendje emocionale e jashtëzakonshme, që të lejon të vrojtosh në shpirtin e Gruas R. Ajo s`mund t`ia plotësonte dëshirën një lypsi, në pozitat e të cilit mund të ndodhet kushdo prej nesh, por, ajo shqetësohet pse i ka shkaktuar vuajtje. Por njëherësh ndjesi të fshehta gjejnë shteg dhe, çka ia ndalojmë vetes publikisht, vemë dhe e lëshojmë veten tek instiktet e një ndjesie kurjoze.

Kjo është një grua, e cila nuk është ndarë prej vajzërisë së saj, duke mos lejuar shpërdorimin e vetes, e panjollosur prej perversitetit sensacional, duke i shtyrë ku jtë e moshës, me të vetmen fuqi që ka: pastërtinë e shpirtit. E ridimensionon veten, jo për t`u dukur moderne, por, për të dëshmuar vi-talitetin e të qënit grua plot dinjitet, e cila, pa pikën e drojës shpalos shpirtin vajzëror me një nesë tronditëse, ku ti i dalldisur shton përulësinë pa u turpëruar.

Ky libër i bën mirë një gruaje, nëse do të mos jetë shtojcë e një burri, por, më shumë ky libër i bën mirë një burri, nëse do që gruaja t`i shfaqet me atributet e një vajze. Reshida Çoba nuk përcillet me komente, ajo pret veçse kurorëzimin. Pikërisht atë kurorë që shumë shqiptar mendonin se i ta-konte Valbona Çobës në Miss Shqipëria. Pavarësisht se kemi të bëjmë me një libër të parë, ai pretendon kreun, sepse ka një lartësi të tillë poetike, një ngjizje të tillë shpirtërore, ku o qi poeteshë është i nënkuptuar. Për të përshkruar rrugën e shkurtër të librit 125 faqe, asaj i është dashur të udhëtojë gjatë ndër vite, duke shkruar vazhdimisht, pa dyshuar për anjë çast në vlerën e vargut të saj.

Jam i bindur që librat e ardhshëm të Rashida Çobës, nuk do të shtojnë në lartësi, veçse do të konsolidojnë pozitat e një poeteshe dinjitoze. Nëpër ditët e saj provinciale ajo është shfaqur e vetëdijshme për çka ndjehej brenda vetes: e denjë për botën e madhe. Amerika nuk i ka zgjeruar dimensionet, veçse i ka shtuar mundësit për të qenë sa më koherente me veten. “Qysh atëherë mbaj mend/dëshirën për t`i mësuar vetes,/çdo gjë të re,/me të kundërtën e shoqeve,/të kundërtën e së zakonshmes.” (“Luksi me gaxhinj”) Të qënit ndryshe nuk është një shkrepje e çastit, pozë poetike, por një gatim i hershëm i një shpirti që vlon, ku hyjnia e talentit ta mban gjallë besimin se je dikushi.

25E diel, 28 shtator 2014OPINIONE E diel, 28 shtator 2014 25

...sidomos në zgjedhjet lokale 2011 në Tiranë, Korçë, Kavajë, Durrës dhe disa zona të jugut, partitë ndërtuan një infrastrukturë aktive kontaktimi dhe transporti për emigrantët jashtë për të ardhur dhe votuar në Shqipëri. Në funksion të skemës në Rinas u regjistruan më shumë se 18 udhëtime të po-rosita me avion, kurse në Korçë e Gjirokastër hynë më shumë se 50 autobusë me emigrantë votues për të gjitha partitë së bashku.

Pas zgjedhjeve 2009, ashtu si edhe pas zgjedhjeve 2011 dhe 2013 fituesit festuan dhe humbësit u morën me kutitë e votimit, duke harruar premtimin për votën e emi-gracionit. “Harresa” nuk u ndikua as nga peticionet e komuniteteve të ndryshme shqiptare në botë, të cilët apelonin pjesëmarrje dhe votim. Një vit pas zgjedhjeve par-lamentare askush nuk et më për emigracionin dhe asnjë parti nuk ka paraqitur ende një amendament apo platformë konkrete për zgjid-hjen e këtij problemi. Në fakt, më 2004 IOM nënshkroi marrëveshje me qeverinë shqiptare për votën e emigrantëve më 2009, por dhjetë vjet më pas as IOM dhe as qeveritë nuk e kanë mbajtur premtimin, ndërkohë emigrantët vijojnë të jenë kontingjent sezonalë që japin pa marrë asgjë nga politika.

Kushtetuta e Shqipërisë, neni

NGA AFRIM KRASNIQI

vijon nga faqja 1

Vota e emigracionit, koha për re ektim

45, thekson se “çdo shtetas që ka mbushur 18 vjeç, qoftë edhe ditën e zgjedhjeve, ka të drejtën të zgjedhë dhe të zgjidhet”. Kushtetuta njeh parimin se “vota është vetjake, e barabartë, e lirë dhe e fshehtë” dhe përjashton nga e drejta e zgjedhjes vetëm shtetasit e deklaruar të paaftë mendërisht me vendim gjykate të formës së prerë. Të njëjtat parime sanksionohen edhe në Kodin Zgjed-hor në RSH (2008, neni 3). Në dukje Kushtetuta bëhet garante e votës së çdo shtetasi, por në praktikë, ndry-she nga modele të tjera kushtetuese në disa vende evropiane, kushtetuta shqiptare nuk ka një përcaktim të qartë të qytetarit që jeton jashtë ven-dit (emigracionit të përkohshëm dhe diasporës me shtetësi), kurse Kodi Zgjedhor et vetëm për shtetasit me banim brenda territorit.

Nga 1995 Shqipëria është anëtare e KE-së dhe ka pranuar si stand-arde referuese për të vlerësimet e Komisionit të Venecias. Në rastin e votës së emigrantëve standardet e pranuara përcaktojnë se “votimi jashtë vendit garanton barazinë mes qytetarëve që jetojnë në vend dhe emigrantëve. Ai siguron që qytetarët të mbajnë lidhjet me vendin e tyre të origjinës dhe rrit

ndjenjat e tyre që i përkasin një kombi, ku ata janë anëtarë, pavarë-sisht nga rrethanat gjeografike, ekonomike ose politike”(KE, 2011). Pasi qeveria turke mundësoi votën e emigracionit të vet në zgjedhjet presidenciale të këtij viti, Shqipëria bëhet vendi i vetëm në NATO dhe natyrisht vendi i vetëm brenda anëtarëve apo kandidatëve për në BE që nuk ka mundësuar ende

votën e lirë të emigracionit të vonë apo diasporës me shtetësi aktive. Referenca unike merr vlerë më të madhe kur konstatohet se masa e votuesve shqiptarë jashtë territorit të vendit përbën 60% të numrit të votuesve aktivë në zgjedhjet shqip-tare. Pra, një pjesëmarrje aktive e emigracionit në votime do të ishte përcaktues për rezultatet zgjedhore dhe qeverisjen e vendit.

Emigracioni shqiptar ka një mar-rëdhënie të njëanshme me sistemin politik e qeverisës shqiptar. Ata janë larguar për shkaqe politike ose ekonomike, janë krijuar një standard jetese normal në vendet e tyre, janë integruar dhe janë ndjekës emocionalë të ngjarjeve në Shqipëri. prej vitesh ata janë kontribuuesit kryesorë në buxhetin familjar shqiptar, dhe në forma më elitare, janë potenciali më aktiv dhe më produktiv i imazhit të Shqipërisë në shoqëritë evropiane e amerikane. Në shkëmbim ata nuk kanë arritur ende të tojnë jetësimin e parimit kushtetues të votës, nuk kanë ende një institucion shqiptar ekzekutiv referues për problematikën e tyre, nuk janë shndërruar ende elementë institucionalë brenda partive poli-tike dhe nuk janë bërë ende temë me

rëndësi në debatin politik shqiptar. Përkundrazi, partitë politike, në kundërshtim me legjislacionin mbi partitë, kanë krijuar degë dhe struk-tura përfaqësimi në emigracion, për ti përdorur ato si burime nan-ciare dhe mbështetjeje në kohën e fushatave elektorale. Disa parti kanë rezervuar vende në strukturat e Asambleve/Këshillave për emi-gracionin, por në thelb, asnjëra prej

NDRYSHIMI Vetë BE dhe KE duhet ta promovojnë këtë stad të ri nëse ende duan

që gjërat “të ndryshojnë nga poshtë”, që sistemi të funksionojë dhe që jeta politike të bëhet më moderatore, më përfaqësuese dhe

transparente. Me siguri në zgjedhjet e ardhshme lokale nuk do ketë ndryshim, por më 2017 mund të jetësohet ai

tyre nuk ka institucione speci ke aktive që trajtojnë emigracionin dhe problematikën e tyre. Dhe natyrisht, asnjë parti nuk ka bërë ende hapa seriozë re ektimi për të hapur sistemin përfaqësues drejt emigracionit.

Midis shumë teorive alibia krye-sore lidhet me pamundësinë e shtetit për organizimin e votimeve jashtë apo lidhjen e të drejtës së votës me pagesën e taksave. Alibia e parë bie pasi edhe vende me poten-ciale më të vogla infrastrukturore si

Kosova e Maqedo-nia e kanë jetësuar me sukses votën e emigracionit, alibia e dytë është abuzive, pasi vetë ekonomia shqip-tare brenda vendit është mbi 30% in-formale, pra mbi 30% e popullsisë brenda nuk plotë-

son kushtin e taksave megjithatë merr pjesë në votime, madje është pjesa më militante e partive politike. Shqipëria si shtet nuk i ka kërkuar asnjë shteti brenda BE mbështetje në jetësimin e votës së emigracionit atje (me siguri mbështetja jepet dhe është reciproke), siç Shqipëria nuk i njeh të drejtën e votës lokale të qytetarëve të BE me qëndrim dhe aktivitet në Shqipëri, megjithëse

vetë ajo kërkon të njëjtën gjë për qytetarët shqiptarë brenda BE-së.

A duhet kërkuar arsyeja e vërtetë e refuzimit të emigracionit si me-kanizëm parandalues i ardhjes së një fluksi votuesish që nuk janë militantë partiakë dhe partitë nuk mund të kontrollojnë votën e atyre? A mbahet në këmbë me konsensus një sistem votimi që pamundëson votën e emigracionit, si mjet për të ruajtur edhe më tej monopolin dy partiak mbi sistemin zgjedhor dhe administrimin zgjedhor? A do të mundeshin partitë tona politike të ishin kaq të mbyllura, kaq person-ale, kaq refuzuese ndaj demokracisë së brendshme dhe kaq të ftohta me elektoratin nëse mbi 1.2 milion emigrantë nga Italia në SHBA do të gëzonin të drejtën e votës aktive? A do mundeshin liderit politikë të emëronin në listat për deputetë miqtë personalë, besnikët mili-tantë dhe sponsorizuesit informalë shpesh të inkirminuar nëse e drejta e votës do ishte përtej “fshatit”, me pjesëmarrjen e brezave të rinj shqiptarë me kulturë evropiane e amerikane që jetojmë në BE ose më në perëndim?

Janë një sërë pyetjesh simbo-like, përgjigjen e të cilave me siguri shumica e mendon dhe e di. Tipari i vendeve me demokraci të brishta dhe sjellje oligarkike e provinciale është dhe mbetet kontrolli mbi votën, qeverisja nga pakica në sho-qëri, mungesa e transparencës dhe përgjegjësisë, ku zimi i demokra-cisë dhe distanca e thellë midis akteve praktike dhe legjislacionit të shkruar. Modeli shqiptar e vërteton këtë. A ka ardhur koha që gjërat të ndryshohen? Vetë BE dhe KE duhet ta promovojnë këtë stad të ri nëse ende duan që gjërat “të ndryshojnë nga poshtë”, që sistemi të funk-sionojë dhe që jeta politike të bëhet më moderatore, më përfaqësuese dhe transparente. Me siguri në zgjedhjet e ardhshme lokale nuk do ketë ndryshim, por më 2017 mund të jetësohet ai. Nëse që tani asim, debatojnë, marrim nisma, bashko-jmë zërat dhe i detyrojmë partitë dhe institucionet të kthejnë sytë nga Kushtetuta dhe standardet e larta demokratike.

POWERED BY SPAZIO EVENTI ALBANIAA

QR CODE Me këtë mjet të mrekullueshëm mund

të merrni pjesë falas në të gjitha përmbajtjet multimediale që A1Report

do të vërë në dispozicion të telespektatorëve të vetë duke

përdorur sistemin modern të QR Code

LAJMI I FUNDIT Lajme në kohë reale nga

politika, aktualiteti, ekonomia, sociale, bota,

sporti, kultura, thashetheme, video, moti, horoskopi dhe

shumë të tjera...

SONDAZH Mund të merrni pjesë në

të gjitha sondazhet të propozuara nga A1Report ndërkohë që vota juaj do

të numërohet në televizion në kohë reale

LIVE TVNjë faqe LIVE nga e cila mund të ndjekësh programacionin e televizionit A1Report me cilësinë e streaming HD

RAPORTONI JU Nëse jeni dëshmitarë të një ngjarjeje mund të bëni një fotografi ose një

video me smartphonin tuaj (ose mund të përdorni një foto ose një video që keni bërë kohë më parë) dhe vetëm me një klik mund ta nisni në redaksinë

e A1Report për ta transmetuar

FITONI Përmes këtij seksioni mund të

merrni pjesë pa pagesë në të gjitha konkurset që do të bëhen në

A1Report: nëse ju keni fituar, mund ta mësoni vetëm në pak minuta nga

ekrani i TV që do të vendosë në transmetim shifrat e fundit të

numrave celularë fitues

SHKARKOAPP FALAS

26 E diel, 28 shtator 2014Sport

Teuta ‘gjunjëzon’ Skënderbeunndalet Flamurtari, ton VllazniaBregdetarët mposht kampionët me rezultat të pastër

Kampionati kryesohet nga 3 ekipe me nga 11 pikë pas javës së 6

DYLBER BALLA

TIRANE Deklaratat

Nesti Gjoka“Krijuam shumë raste por nuk na buzëqeshi fati. Duhet të jemi më dinakë përpara portës. Na duhej kjo tore për të bërë diferencën në renditje, por fati nuk ishte me ne” tha tekniku i Flamurtarit.

Armando Cungu“Të ndalësh Flamurtarin është gjithmonë një rezultat i kënaqshëm. Për lojën që shfaqën dy skuadrat në fushë mendoj se barazimi ishte rezultati më i drejtë” u shpreh trajneri i ekipit të Laçit.

Skënderbeu humbet papritur në Dur-rës përballë ekipit të Teutës me re-zultatin 2-0 duke

shfaqur shumë probleme në të gjitha repartet që nuk arritën të koordinoheshin si në ndeshjet e fundit. Të besuarit e Mirel Josës nuk kanë qenë në ditën e tyre më të mirë ndaj bregdetarëve të Hasan Likës, që e merituan fitoren në shtëpi pas disa rezultateve zhgënyese në javët e para të kampionatit. Historia e ndeshjes ka qenë vetëm 35 minuta. Fillim-isht ka qenë Peposhi që në minutën e 26 zhbllokon rezultatin për durrsakët, ndërsa Krasniqi dyfishon duke vulosur fitoren në të 10 minuta nga fundi i fraksionit të parë. Vlen të theksohet edhe rasti i kampionëve të vendit me Arapin që goditi tranversën, por edhe fati nuk ishte me ‘Ujqërit e Dëborës’.

FLAMURTARI-LAÇILaçi konfirmohet si ‘mac-

ja e zezë’ e ekipit të Flamur-tarit, pasi përsëri nuk del e mundur nga stadiumi ‘Flamurtari’ i Vlorës duke marrë një pikë me shumë vlera përballë një prej pre-tendentëve për të fituar titullin kampion këtë edi-cion. Kuqezinjtë zhvilluan një ndeshje pozitive duke prodhuar shumë raste për shënim, por finalizimi ishte i dobët duke u pajtuar me barazimin. Përsa i përket kronikës së ndeshjes, Laçi vendosi heshtjen në stadium duke shënuar me Xhejms në

pasi braziliani Fortunat ven-dos barazimin 2’ nga fundi.

VLLAZNIA-ELBASANI6 humbje në 6 ndeshje

me 0 pikë në renditje, kjo është situata e ekipit të Elbasanit këtë edicion duke u dorëzuar para kohe dhe pranuar faktin, që do të jetë ekipi i parë që pret biletën për në Kategorinë e Parë pa ‘nxehur’ ende motorët Super Liga. Humbja e radhës për verdheblutë u regjistrua në Shkodër përballë vendasve që nuk spikatën në asnjë drejtim duke fituar me një lojë të shëmtuar. Megjithatë pikët kanë më shumë rëndë-si se loja në një moment të tillë dhe për t’i dhuruar ato mendoi Soza në të 22’. Me këtë fitore Vllaznia ngjitet në kuotën e 8 pikëve në vendin e 6 në rënditjen e përgjithshme. Pas javës së 6 kreu është me tre ‘koka’, Kukësi e Skënderbeu nga një pikë më pak se kryesuesit.

të 31’ e pjesës së parë, por avantazhit nuk i gëzohen për shumë minuta bardhezinjtë,

Trajnerët

Mirel Josa fajëson mbrojtjenHasan Lika: E merituam

— Pas tores trajneri i Teutës Hasan Lika u shpreh se “golat e shpejtë nga ndihmuan për të ruajtur rezultatin pavarsisht se mbetëm me 10 vetë. Duhet të merrnim pikët dhe në fund arritëm

t’i merrnim ato. Besoj kjo është më e rëndësishmja” tha ai. Ndërsa tekniku i kampionëve të Shqipërisë, Mirel Josa fajëson mbro-jtjen për humbjen. “Nëse kemi parasysh të dy go-lat që pësuam, nuk ishim të vendosur në mbrojtje dhe kjo besoj ishte ar-syeja kryesore që humbëm ndeshje. Patëm shumë

probleme gjithashtu në momentin kur Teuta u mbrojt. Kërkuam lojën me topa të gjatë ndërsa nuk kërkuam zgjidhjen nga krahët”.

TIRANEMarrëveshja

Shqipëria prenoton miqësore luksi me Italinë në nëntor

Gianni De Biasi ‘shkesi’ kuqezi për s dën

Kombëtarja shqiptare mund të zhvillojë një ndeshje miqësore me

Italinë më 18 nëntor. Me-diat italiane zbulojnë se në këtë datë të lirë nga FIFA, trajneri i italianëve, An-tonio Conte dëshiron ta shfrytëzojë, ndërsa dhe La Gazzetta Dello Sport zbulon se tashmë kanë nisur negociatat me Sh-qipërinë. Për të zhvilluar

këtë miqësore të shumëpri-tur nga tifozët shqiptarë një ndihmë e madhe do të jepet dhe nga trajneri De Biasi. Mediat raportojnë se negociatat janë drejt fundit dhe ndeshja mund të luhet më 18 nëntor në Itali. Shqipëria nuk ka im-penjim në nëntor dhe do ishte e gatshme të testonte veten me një kombëtare të madhe si ajo italiane. Gjith-

sesi raportohet se kandidat i fortë për kuqezinjtë për t’i rrëmbyer këtë miqësore të kaltërve është dhe Kolum-bia, një skuadër shumë më tepër cilësore se e jona. Vlen gj i thashtu për t ’u përmendur se më 16 nëntor Italia do të luajë ndeshjen zyrtare me Kroacinë dhe ekziston mundësia që në miqësoren e mundshme me Shqipër inë tra jner i

Conte të luajë me rezervat. Ndërkohë dhe trajneri i kombëtares Giani De Bi-asi foli për A1 Report për miqësoren e mundshme me Italinë. Ai tha se shpreson për një përballje të tillë, por ende nuk është zyrtarizuar asgjë. Megjithatë burime nga FSHF konfirmojnë se marrëveshja është shumë. Shqipëria nuk është ndeshur asnjëherë me Italinë.

DjeSuper Liga

Teuta – Skënderbeu 2-0

Flamurtari – Laçi 1-1

Vllaznia – Elbasani 1-0

Tirana – Partizani 0-0

Apolonia – Kukësi 0-1

Premier League

Liverpool 1 - 1 Everton

Chelsea 3 - 0 Aston Villa

Crystal 2 - 0 Leicester

Hull 2 - 4 Manchester City

Manchester U. 2 - 1 West Ham

Southampton 2 - 1 QPR

Sunderland 0 - 0 Swansea

Arsenal 1 - 1 Tottenham

Serie A

Roma 2 - 0 Hellas Verona

Atalanta 0 – 3 Juventus

La Liga

Villarreal 0 - 2 Real Madrid

Barcelona 6 - 0 Granada

Atletico Madrid 4 - 0 Sevilla

Bundesliga

Cologne 0 - 2 Bayern Munich

Freiburg 0 – 0 Bayer Leverkusen

Paderborn 1 - 2 Borussia Mon.

Schalke 2 - 1 Borussia Dortmund

Stuttgart 1 - 0 Hannover 96

Volfsburg 2 - 1 Verder Bremen

Sot

Serie A

12:30 Sassuolo-Napoli

15:00 Cesena- Milan

15:00 Chievo-Empoli

15:00 Inter -Cagliari

15:00 Torino-Fiorentina

20:45 Genoa-Sampdoria

Kalendari

Kosovari

Biznesmeni blenëekipin grek të Arisit të Selanikut

■ Biznesmeni Blerim Hoxha nga Malisheva e Kosovës ka blerë ekipin grek të Arisit të Selanikut, i njohur edhe në Shqipëri, pasi kanë lujatur disa lojtarë shqiptarë. Sipas mediave në Greqi, Hoxha shpenzoi rreth 1 milion euro për ta blerë këtë klub, në të cilin synon që të aktivizojë edhe lojtarë shqiptarë. Aktualisht ekipi i Arisit luan në Kategorinë e dytë të futbollit grek, por kosovari premton një rikthim të shpejtë dhe të fuqishëm në elitën e futbollit grek. Lajmi ka bërë jehonë në Greqi.

27E diel, 28 shtator 2014 Zbavitje

Dash

iPe

shor

jaGa

forr

jaBr

icja

piDe

mi

Akre

piLu

ani

Ujo

riBi

njak

ëtSh

igje

tari

Virgjë

resha

Pesh

qit

P L A K K A T E D E MR U M M O M E N T E TO N S E R I O Z E T HZ P E R E N D I M I AA L A M E T O M A A BT U B I U K R A T E R IO E R A S T I T L BR O S A K H K R A IE I M T E U T A T B

A I N E S N D E R IM A N D E L A T I P A TP A R A Z I T I O A R

SHKRONJAE NJËJTË

PËR NUMËRTË NJËJTË

Plotësoni vendet

bosh në mënyrë

që çdo rresht e

kolonë të ketë

numrat nga 1-9

13 4 13 4 10 6 8 6 3 5

6 15 8 10 10 6 15 9 8 5

14 5 8 11 9 2 4 13 11

13 4 2 1 16 8 11 5 12 5 9

13 1 2 6 8 15 9 1 9 8 4 3

9 4 6 8 6 13 9 14 5 6

13 6 2 11 4 3 6 2 5 3 3

16 14 3 2 2 12 3 4 2

14 16 5 10 6 13 5 4 2 2 9 3 T14 10 3 12 3 8 8 8 4 14 1 4 E9 6 5 6 2 15 6 3 4 10Z2 3 6 3 4 15 6 3 16 6 A

I KRIPTOGRAFUAR

Ka rrezik te përballeni me disa zhgënjime sot juve qe jeni ne një lidhje dhe do vuani tej mase. E gjithë kjo për shkak te besimit te verbër qe keni pasur tek partneri. Beqaret me mire te qëndrojnë vete sesa te rrezikojnë duke lluar histori dashurie jo te sigurta. Edhe për nancat dita do jete mjaft delikate. Mundo-huni te shpenzoni me kujdes dhe maturi.

Dite shume pasionante kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Do i harroni te gjitha problemet qe keni pasur dhe e ardhmja do jete akoma me e garantuar. Beqaret do kërkojnë gjate gjithë kohës princin e tyre te kaltër i cili duket se nuk do mbërrijë kurrë. Financat do jene shume delikate. Mos kryeni asnjë lloj shpenzime nëse nuk doni te mbeteni pa para.

Dite shume e zymte kjo e sotmja për ata qe janë ne një lidhje. Nuk do merreni vesh për asgjë me perso-nin qe keni ne krah dhe do debatoni ashpër me te. Beqaret nuk do jene te qarte pe rate qe duan te bëjnë dhe kjo mund t’i çoje ne drejtime te gabuara. Financat mund t’i përmirësoni vetëm duke marre pasa strikte, nëse vazhdoni me te njëjtën sjellje do keni vështirësi.

Mirëqenia, harmonia dhe alegoria do mbizotërojë gjate gjithë kësaj dite ne jetën tuaj ne çift. Shfrytëzo-jeni çdo moment sikur te ishte i fundit. Beqaret do jene te pavendosur pe rate qe duan te bëjnë dhe mund te hedhin disa hapa te gabuara. Gjendja nanciare do jete shume e trazuar. Merrni sa me shpejt mase dhe mos mendoni se gjerat mund te rregullohen vete si me magji.

Klima ne jetën tuaj ne çift do lloje te ngrohet mjaft gjate kësaj dite. Pritet te kaloni çaste fantastike pranë atij qe dashuroni. Beqaret do joshin dhe do joshen ne çdo moment, por jo te gjithë do mund te hedhin hapa me tej. Financat do jene goxha te paqëndrueshme. Nëse vazhdoni te shpenzoni pa fund gjendja edhe mund te përkeqësohet.

Do jeni te shpërqendruar dhe me humor te keq gjate kësaj dite prandaj dhe asgjë nuk do ju ece si e kishit menduar ne jetën tuaj sentimentale. Beqaret ka rrezik te hedhin hapa te nxituara për te cilat do pendohen me shpejt nga sa mendonin. Gjendja nanciare nuk do jete aspak e favorshme për te kryer investime pa fund. Mendoni edhe për te ardhmen.

Dite shume pozitive dhe e mbushur me kënaqësi pa fund kjo e sotmja për te dashuruarit. Do kaloni çaste fantastike pranë atij qe dashuroni dhe nuk do dëshi-roni te shkëputeni asnjë çast. Beqaret do kenë një dite normale dhe pa ndonjë takim vendimtar. Mjedisi yjor do jete i përshtatshëm për nancat. Gjendja do vije duke u stabilizuar dalëngadalë.

Do kaloni një dite goxha te vështirë sot juve qe jeni ne një lidhje dhe asgjë nuk ka për t’iu ecur si e kishit ëndërruar. Here pas here do mendoni edhe t’ia mbathni përgjithmonë. Beqaret duhet te qëndrojnë me këmbë ne toke dhe jo te kërkojnë gjera te pamundura. Për financat do kujdeseni me tepër se kurrë me pare. Gjendja do mbetet e qëndrueshme.

Dite e mbushur me momente te lumtura kjo e sotmja për te dashuruarit. Do kaloni çaste fantastike te cilat do ju futin edhe ne mendime për te ardhmen. Beqaret do llojnë një lidhje mjaft pasionante e cila mund t’i beje t’i shohin gjerat me një sy tjetër. Ne planin nanciar do ju gjeni zgjidhje problemeve dhe situata do lloje dalëngadalë te ketë përmirësime te vogla.

Do arrini te merrni atë qe doni sot nga partneri juaj dhe dita do jete mjaft pozitive. Pasditja dhe mbrëmja do jene akoma me emocionuese. Be-qaret do realizojnë takime pa fund dhe do mund te fillojnë shpejt edhe lidhje. Mjafton qe te kenë dëshirën e mire. Financat do jene ekuilibruara gjithë kohës kështu qe mund t’ia lejoni vetes edhe ndonjë shpenzim me tepër.

Marrëdhënia ne çift do behet edhe me delikate gjate kësaj dite. Nuk do merreni vesh për asgjë me part-nerin dhe nga ana tjetër do kërkoni te dale e juaja. Kokëfortësia nuk ju çon askund. Beqaret duhet te re ektojnë disa here para se te hedhin hapa me tej. Me nancat tregohuni sa me te arsyeshëm ne mënyrë qe situata mos përkeqësohet me tepër.

Merkuri nuk do lejoje qe rutina ta pushtoje jetën tuaj ne çift gjate kësaj dite. Ai do ju shtyje te provoni emocione te reja pranë atij qe dashuroni. Beqaret nuk do besojnë ne dashuri me shikim te pare, por ne fakt sot do ju ndodhin gjera te mrekullueshme. Financat duhet t’i menaxhoni me shume kujdes ne mënyrë qe gjendja te mos ketë tronditje me te mëdha.

FJALËKRYQI PA SKEMË

K A P A K U K S R I M M A I CG I G I H A T R M A L T A

G O T A P O L E P O S I T I O NR R T F E N O M E N A L E R EA A D E M O R A L I Z I M I TN T I M B R I N E A M A N E TD I R R E A F U M E T A L I

S Q E R R E T V E T I T E RR A P O R T R D I R E K E UP R E S I O N T A S R E A R

A P J N D A R J E T O R AK R O A T A R G A T G A R A T

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17123456789101112

PARADE FJALEKRYQESHNGA KADRI VOKOPOLAAA

FJALEKRYQI

FJALËKRYQI SPORTIV1 2 3 4 5 6 7 8

9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

32 33 34

35 36 37

38 39 40 41 42

43 44

45 46 47

HORIZONTAL1. Eljero mesfushor holndez.4. Skuadra e Krujës9. ... devils, siç quhen lojtarët e Manchester United.11. Eshtë për medaljen e parë.

12. Një pjesë e boksierëve.14. Është ndesje sportive.19. Iker portier.24. Sassu që qe piktor.26. Janë faull të tilla në basket.29. Personazhi në foto.31. Ian Rush.

32. Një baba përrallor.33. Personzhi në foto.34. Bel i Maupassant.35. Një është edhe macja.37. Ekstremet e traktatit.38. Lekbello ish-trainer i bardhebluve.39. Antonio trainer spanjoll

43. Lamela mesfushor argjentinas44. Skuadra e Erick Thohur.45. Gjysma e dozave.46. Një ndenjëse me rezerva.47. Fillon ndryshe.

VERTIKAL1. Cantona ish futbollist.

2. Fillojnë lejen.3. Ilir Daja.5. Dy asa.6. Ekstreme në sirtar7. Një vel mjegulle.8. Igli Tare.10. Eshtë trupi i fortë.12. Rrëzohen me strike të tilla.13. Duro ish-mesfushor15. Janë dy në kampionat. 16. Hilet pa ku j17. Fillojnë ditën.18. Fagu i famshëm i basketbollit.20. Kush e thotë... lutet.

21. Sport Utility Vehicle.22. Mosha e Paul Pogba.23. Seksion Operativ Gramsh.25. Eshtë djaloshi. 26. Fillojnë hapur.27. I paharruari Zijaji i futbollit.28. Mennea ish-kampion i 200 metrave.30. Shkruhet i dhjeti.33. Kuyt, bomber holandez.36. David te PSG39. Stevens këngëtare.40. Gjysmë milion.41. Ku zojnë cepat.42. Gjysmë hendek.

E D I M A K B L E ND I T A C U R O N M I K EE R L B U S H I I SR S H A H I S T E T P T

S T I L M A U R I C I O E D AA M E P E N G E S A N O T A RR H J O H N S O N T RA A S I M A T SE M A R C O R E U S I T R OA P A U L P O G B A T A I N

Përgjigje e fjalëkryqit sportiv

Përgjigje e fjalëkryqit pa skemë

Përgjigje

Përgjigje

Sudoku

VIDEO/ KUR JE PAS

NJË VAJZE QË PËRKULET

Për të parë videon në smartphonin tuaj skanoni QR CODE me APP të A1REPORT që shkarkohet falas

-Igli te Lazio -Mund të nxirret me duf.

VERTIKAL1. Ishte miku i Eneas. -Mund të jetë parabolike.2. Parashtesë për një. -Me Los në SHBA.3. Famëkeqi Capone. -Girone aktor. -Në krye të titullarëve.4. I absurdit ai i Beckett. -Gjysmë kofshe.5. Zbriti në ferr për Euridisin. -Hidhet edhe te kiromanti.6. Grirë poa ku j. -Rudyard që shkroi Kim.7. Kalime në ekstreme. -Shkroi Georges Dandin.8. Kalohen me vakanca. -Torta pa zanore.

9. Thahet një me boni kim. -Beta që ushqehet me naftalinë.10. Diftonf për leader. -Janë enë... benzine.11. Qe më burracaku i akejve. -Fillojnë detyrën.12. Eshtë OTAN në Spanjë. -U shkrua nga Sterjo Spasse.13. Woolf që shkroi Orlando.14. Richard Strauss. -Douglas aktor. -Getz i saksofonit.15. Hapet me editorial. -Ka tre muaj16. Gjysma e arenës. -Efektet e para. -Hidhen për shesh.17. Lihet me famë. -Në fund të ndeshjes. -Lindi Akilin.

HORIZONTAL1. Eshtë diletanti -Shkroi Korbi. -Freeman aktor.2. Eshtë tip... që ndizet menjëherë. -Bëjnë arte me re. -Errani teniste.3. Andej nga llimi. -Një pikturë në mur. -Ente Ndërtimi Vlorë. -Një pjesë e zëmërimit.4. Një ëmbëlsirë me... qirinj. -Eshtë gjuha në Talmud.5. Ente rajonale Urbane. -Janë dikastere.6. Bel i Maupassant. -Shkruajnë për komikë të tillë.7. Pak anormale. -Janë mish për... dado. -Diku në qendër.8. Fillojnë ngadalë. -Është edhe ai i skuadrës. -Janë tek në syza.9. Kështu janë... elegantët. -Ndiqen nga detektivët.10. Artikull spanjol. -Janë dashuriçka jashtëmartesore. -Ishin shoqëruesit e perëndisë Pan11. Gabim rrjete në tenis. -Një material si eternit. -Mbyllin kënde. -Janë si krahina.12. Argento aktore.

DUHET TË NXINI 35 KUTI

28 E diel, 28 shtator 2014Reklamë

LAJMEnga bota

Departamenti i Marketingut:Vera Përleka

Cel: +355696060419marketing@shqiptarja.com

Redaksia: Rruga: “Dervish Hima” tre kullat, kulla e dytë-Tiranë. E-mail: redaksia@shqiptarja.com - Website: www.shqiptarja.com - Mobile: +355696060421 - Shtypur në shtypshkronjën: KLASS shpk, Rruga 5 Maji, Tiranë

Alba Malltezi - Drejtore e Përgjithshme e Free and Fair Media Group ; Aurel Pepa - Zv/kryeredaktor Genc Kondi- Administrator i Përgjithshëm & Ekonomi ; Admirina Peçi- Kryeredaktore e “Rilindasi” ; Politika: Brahim Shima ; Aktualitet: Elton Qyno ; Sociale: Sonila Isaku ; Kulturë: Dhurata Hamzai ; Sporti: Dylber Balla ; Design: Altin Aliaj, Erjon Ymeri ; Website: Greta Malaj ; Shpërndarja: Spiro Meshini cel: +355696088847

389 389 042

Kredia Eko-AgroProCredit Bank – Ne mbështesim prodhimin vendas!

Agrobiznesi është i rëndësishëm për ekonominë tonë!

Banka ProCredit nxit zhvillimin e qëndrueshëm të ekonomisë së vendit tonë duke mbështetur jo vetëm sektorin e agrobiznesit, por edhe të gjithë zinxhirin e prodhimit dhe shërbimit, duke filluar nga prodhimi bujqësor deri në tregtimin e tyre përfundimtar në bar-restorante.

Nëpërmjet këtij shërbimi financiar, ne duam që agrobiznesi të marrë përfitimet maksimale, jo vetëm duke bërë një investim në kohën e duhur, por edhe duke përmirësuar cilësinë e produkteve, rritjen e produktivitetit dhe uljen e shpenzimeve të energjisë apo burimeve të tjera natyrore.

Këto avantazhe mund të përfitohen nëpërmjet kryerjes së investimeve efiçiente :

- Investime në Sera, sistem ujitje efiçiente me pika/në formë shiu, Sistem ngrohje qëndrore me pellets, biomasë - Investime në frigoriferë efiçientë/dhoma frigoriferike për ti ruajtur të freskëta dhe sa më gjatë fruta perimet

- Investime në linja dhe makineri efiçiente prodhimi ; për të njëjtën sasi të prodhuar, ju shpenzoni më pak energji

- Investime në furrat e pjekjes dhe paisje të tjera në bar-restorante apo hotele

ProCredit Bank, Banka Partnere e Agrobiznesit!

Aleatët, bomba ISIS-it në Siri

— Bazat e ISIS përreth qytetit të Kobanes, në afërsi të ku rit mes Sirisë dhe Turqisë, janë vënë në shënjestër të bombardi-meve ajrore të aleatëve. Kobane mbahet i rrethuar nga ekstremistët prej disa ditësh dhe luftimet mes tyre dhe forcave kurde, që e mbrojnë atë, kanë zhvendosur mijëra banorë drejt Turqisë. Situata ka qenë e tensionuar edhe në kufi, ku forcat turke janë përpjekur të ndalo-jnë kurdët që kërkojnë të rikthehen për të mbroj-tur qytetin e tyre. Sulmet ajrore të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara kanë shënjestruar luftëtarët e Shtetit Islamik ngado në Siri, por disa zyrtarë ushtarakë kurdë kanë thënë se ato e kanë bërë më të pasigurt situatën në Kobane.

BE, e varur për energji nga Rusia

— Me Rusinë, Europa nuk shkon dot shumë përtej sanksioneve ekono-mike, edhe ato deri diku të kufizuara. Vartësia e madhe ndaj gazit rus është një prej arsyeve kryesore që në këtë mes, kontinenti i vjetër e gjen veten me duar të lidhura. Federata Ruse është eksportuesja më e madhe e BE-së për naftë dhe gaz natyror. Në 2007-n, BE importonte prej saj 185 milionë tonë naftë bruto, çka përbënte 32.6% të importeve të tij totale të arit të zi. Europa ka nevojë për energji, por mundësia e vetme është ajo afatmesme me strategji të shpejtë për energjinë e rinovueshme dhe e kasitetin.

Egjipt, vijon gjyqi ndaj Mubarakut

— Një gjykatë egjipti-ane në Kajro shtyu sërish vendimin për ish-pres-identin e vendit, Hosni Mubarak, i akuzuar për korrupsion dhe vras-je të protestuesve gjatë trazirave të 2011-ës. Ish-presidenti 86-vjeçar doli para gjykatës së bashku me djemtë e tij dhe një ish-ministër. Në 2012 ai u gjet fajtor për akuzat e ngritura dhe u dënua me vdekje. Por dënimi u anulua për shkak të parregullësive proceduriale të gjetura gjatë zhvillimit të procesit. Rigjykimi nisi në prill të vitit të kaluar dhe që prej asaj kohe vendimi është shtyrë disa herë. Mubarak drejtoi Egjiptin për thuajse 3 dekada, para se të rrëzo-hej nga protestat.