III i IV kwartał 2011

III KONFERENCJA RADY PARTNERÓW CZT AERONET i PANELE EKSPERTÓW PROJEKTU 12 – 13 Grudnia 2011 r.

„Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym”

PROJEKT W SPÓŁFINANSOWANY PRZEZ UNIĘ EUROPEJSKĄ ZE ŚRODKÓW EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU ROZW OJU REGIONALNEGO

ZB 6Materiały kompozytowe o zwiększonej wytrzymałości i

odporności termicznej z wykorzystaniem żywic polimerowych do zastosowań w lotnictwie

Liderzy merytoryczniProf. dr hab. inż. Henryk Galina

Prof. dr hab. inż. Zbigniew Jan FlorjańczykProf. dr hab. inż. Józef Kuczmaszewski

Instytucje partnerskie w zadaniuPolitechnika RzeszowskaPolitechnika Warszawska

Politechnika Lubelska

Główne wyniki zrealizowanych prac badawczych

Badania prowadzone w ZB6 koncentrowały się na następujących zagadnieniach:

•Modyfikacja komercyjnej żywicy epoksydowej (produkt ZCh Sarzyna-Ciech SA) dla ograniczenia jej palności przy zachowaniu lub poprawie właściwości mechanicznych i adhezyjnych - produktem są nanokompozyty (rolę nanonapełnicza pełnią płytki naturalnych glinokrzemianów) – techniki gotowe do wdrożenia –zgłoszono do opatentowania w Urzędzie Patentowym RP.•Zastosowanie modyfikowanych żywic do wytwarzania kompozytów hybrydowych wzmacnianych włóknem szklanym i węglowym (tkaniną) – doskonalone są technologie formowania kompozytów hybrydowych.•Synteza żywic ciekłokrystalicznych, zdolnych do orientacji nanonapełniaczy o anizotropowym kształcie ziaren – metody syntezy opanowano – trwają prace nad technologią wymuszania anizotropii w polu magnetycznym.

Główne wyniki zrealizowanych prac badawczych

Zainteresowania badawcze koncentrowały się na następujących zagadnieniach (c.d):

•Próby otrzymania klejów przewodzących z wykorzystaniem komercyjnej żywicy epoksydowej przez napełnianie jej nanorurkami węglowymi i/lub grafenem – osiągnięto obniżenie rezystywności właściwej o 13 rzędów wielkości – konieczne jest dalsze obniżenie o ok. 5 rzędów wielkości.•Uniepalniająca modyfikacja handlowych utwardzaczy żywic epoksydowych – przygotowano do opatentowania w Europejskim Urzędzie Patentowym.•Kontynuowano prace nad wpływem modyfikacji klejów epoksydowych stosowanych w przemyśle lotniczym na ich właściwości adhezyjne.

•Szczegóły na plakatach

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

Dane do wskaźników realizacji celów projektu (produktu i rezultatu) uzyskanychw trzecim i czwartym kwartale 2011Referaty konferencyjne:1. P. Murias, H. Galina, H. Maciejewski: Modyfikacja żywic epoksydowych pod kątem ich

uniepalnienia, V Kopernikańskie Seminarium Doktoranckie, Toruń, 16-18.06.20112. R. Oliwa, M. Oleksy, M. Heneczkowski, H. Galina, Kompozyty na osnowie żywicy

epoksydowej stosowane w przemyśle lotniczym – komunikat ustny – XX Konferencja Modyfikacja Polimerów, Wrocław 12-14.09.2011

3. H. Galina, Modyfikacja polimerów chemoutwardzalnych, wykorzystywanych jako matryce kompozytów – referat zaproszony – XX Konferencja Modyfikacja Polimerów, Wrocław 12-14.09.2011

4. B. Mossety-Leszczak, H. Galina, M. Włodarska, M. Kowalik, Z.J. Florjańczyk, K. Łokaj, The effect of magnetic field on the order degree of nanofillers in liquid crystalline epoxy matrix – poster prezentowany podczas konferencji Polymers for Advanced Technologies, Łódź, 2-5.10.2011

5. M. Heneczkowski, M. Oleksy, B. Mossety-Leszczak P. Murias, R. Oliwa, P. Ostyńska, H. Galina, Epoxy resins of reduced flammability for aviation industry – referat zaproszony prezentowany podczas konferencji Polymers for Advanced Technologies, Łódź, 2-5.10.2011

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

Publikacje w czasopismach (pełne dane bibliograficzne), które ukazały się w II półroczu 2011 r.

8. H. Galina, Modyfikacja polimerów chemoutwardzalnych, wykorzystywanych jako matryce kompozytów: Modyfikacja polimerów – stan i perspektywy w roku 2011 (pod red. R.Steller), Wyd. TEMPO s.c., Wrocław, 2011, str. 51-53.

9. R. Oliwa, M. Oleksy, M. Heneczkowski, H. Galina, Kompozyty na osnowie żywicy epoksydowej stosowane w przemyśle lotniczym: Modyfikacja polimerów – stan i perspektywy w roku 2011 (pod red. R.Steller), Wyd. TEMPO s.c., Wrocław, 2011, str. 281-284.

10.Oleksy M., Oliwa R., Heneczkowski M., Mossety-Leszczak B., Galina H., Budzik G. Kompozyty żywicy epoksydowej z modyfikowanymi bentonitami dla potrzeb przemysłu lotniczego, Polimery - przyjęta do druku [2012, 57(3) str.??-??]

11.Oleksy M. Kompozyty nienasyconej żywicy poliestrowej z modyfikowanymi bentonitami Polimery - przyjęta do druku [2012, 57(3) str.??-??]

12.Mossety-Leszczak B. Ciekłokrystalicze żywice epoksydowe jako matryce kompozytów i nanokompozytów Polimery - przyjęta do druku [2012, 57(3) str.??-??]

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

• Prace mgr, dr, hab. – obronione w II półroczu 2011 r. - imię i nazwisko (dyplomanta, doktoranta, habilitanta), tytuł pracy, imię i nazwisko promotora, data obrony,

• inżynierskie obronione 0 (dotąd, w sumie obronionych 5)• magisterskie obronione

10.Łukasz Wiatr: Żywice epoksydowe zawierające fosfor: otrzymywanie, reaktywność i właściwości użytkowe, Promotor: prof. dr hab. inż. Henryk Galina (Obrona: 30.06.2011)

11.Ewelina Wyczewska: Żywice epoksydowe zawierające krzem: otrzymywanie, reaktywność i właściwości użytkowe, Promotor: prof. dr hab. inż. Henryk Galina (Obrona: 30.06.2011)

12.Kamila Serafin: Ciekłokrystaliczne żywice epoksydowe – synteza i określenie wybranych właściwości, Promotor: dr inż. Beata Mossety-Leszczak (Obrona: 30.06.2011)

13.Paulina Pasiak: Otrzymywanie nanokompozytów z matrycą epoksydową, Promotor: dr inż. Beata Mossety-Leszczak (Obrona 4.11.2011).

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

• Prace mgr, dr, hab. – obronione w II półroczu 2011 r. - imię i nazwisko (dyplomanta, doktoranta, habilitanta), tytuł pracy, imię i nazwisko promotora, data obrony,

• inżynierskie planowane w 2012 r.6. Wojciech Domański: Opracowanie metody syntezy estru diepoksydowego

bisfenolu A, promotor: dr inż. Beata Mossety-Leszczak7. Ewelina Kuna: Kompozycje żywicy epoksydowej z modyfikowanymi bentonitami,

promotor dr inż. Mariusz Oleksy8. Aleksandra Buczko: Polimery wzmacniane włóknami z modyfikowanymi

glinokrzemianami, promotor: dr inż. Maciej Heneczkowski9. Mateusz Hendzel: Metody wyznaczania temperatury zeszklenia polimerów,

promotor prof. dr hab. inż. Henryk Galina10.Adam Kozub: Modyfikacja żywic epoksydowych związkami fosforu i krzemu,

promotor prof. dr hab. inż. Henryk Galina

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

• Prace mgr, dr, hab. – obronione w II półroczu 2011 r. - imię i nazwisko (dyplomanta, doktoranta, habilitanta), tytuł pracy, imię i nazwisko promotora, data obrony,

• magisterskie planowane na 2012 r.14.Iwona Sęk: Kompozyty wybranych polimerów z nanocząsteczkami, promotor: dr

inż. Maciej Heneczkowski15.Adrianna Przywara: Kompozyty żywicy epoksydowej stosowane w przemyśle

lotniczym, promotor: dr inż. Mariusz Oleksy16.Monika Zuber: Kompozyty żywicy epoksydowej z modyfikowanymi bentonitami,

promotor: dr inż. Mariusz Oleksy17.Mirosław Falandys: Żywice epoksydowe jako osnowy kompozytów dla lotnictwa

– analiza kinetyki utwardzania, promotor: dr inż. Beata Mossety-Leszczak18.Elwira Tomoń-Kundys: Anizotropowe kompozyty epoksydowe z wykorzystaniem

elementów inżynierii molekularnej, promotor: dr inż. Beata Mossety-Leszczak

• doktorskie planowane na 2012 r.: 0• habilitacyjne planowane na 2012 r.: 1 (dr inż. Maciej Heneczkowski)

Dane do wskaźników realizacji celów projektu

Zgłoszenia patentowe dokonane w II półroczu 2011 r.

1. Henryk Galina, Mariusz Oleksy, Maciej Heneczkowski, Rafał Oliwa, Beata Mossety-Leszczak: Kompozycja epoksydowa o zmniejszonej palności oraz podwyższonej odporności termicznej i sposób jej otrzymywania zgłoszenie patentowe nr P.395821 z dnia r. 01-08-2011

2. Zbigniew J. Florjańczyk, Krzysztof Łokaj, Maciej Dębowski, Maciej Heneczkowski, Henryk Galina, Mariusz Oleksy: Ciekłe kompozycje epoksydowe uniepalnione za pomocą przyjaznych dla środowiska antypirenów i sposób ich otrzymywania – zgłoszenie patentowe przygotowane do wysłania

• Udział studentów / doktorantów / innych wykonawców (liczbowo) w danym ZB (aktualnie)

• PRz: studentów: 13; doktorantów: 2; habilitantów: 1; pozostałych wykonawców: 10+1(H.G.)

Stan współpracy z przedsiębiorstwami Doliny Lotniczej

Stan współpracy z przedsiębiorstwami lotniczymi Doliny Lotniczej

•Tematyka dotycząca klejów przewodzących została podjęta po wizycie w Zakładach PZL Świdnik•Wybór żywic epoksydowych wynika z bliskiej współpracy z ZCh Organika Sarzyna-Ciech oraz Zakładów PZL Mielec•Utrzymywany jest kontakt z firmą MARGAŃSKI & MYSŁOWSKI Zakłady Lotnicze Sp. z o. o.

Główne wnioski

1. Opracowano receptury i założenia technologii wytwarzania żywic epoksydowych modyfikowanych nanonapełniaczami warstwowymi i innymi dodatkami ograniczającymi palność (PRz, PW)

2. Otrzymano warstwowe kompozyty hybrydowe złożone z żywicy modyfikowanej nanonapełniaczami i wzmocnieniem z tkaniny szklanej lub węglowej (PRz)

3. Opanowano syntezę ciekłokrystalicznych układów epoksydowych, które mogą być wykorzystane jako inteligentne matryce kompozytów z samorzutną orientacja nanoprętów difenylofosforanu glinu (PRz)

4. Kontynuowane są prace dot. wpływu modyfikacji żywic epoksydowych na ich właściwości adhezyjne (PL, PRz)

5. Uzyskano zmniejszenie oporności elektrycznej kompozytów epoksydowych napełnianych nanorurkami węglowymi i/lub grafenami o 13 rzędów wielkości (oporność właściwa). Konieczne jest dalsze obniżenie oporności kompozytów. (współpraca z Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN)