5

KINH TH LNG NGHIM TRC CH TRN B

Thin s Hm Th gii Thch Phc Ho dch Nh xut bn Tn Gio

LI GII THIU

Kinh Th Lng Nghim ni cho l i Pht

nh Nh Lai Mt Nhn Tu Chng Liu Ngha Ch B-tt

Vn Hnh Th Lng Nghim Kinh. i ng ngi Bt

Thch Mt dch kinh ny t Phn vn sang Hn vn,

gm 10 quyn l ht ngc v gi i vi cc hnh gi trong

Tng mn, nhm xin minh tm tnh bn th ca mnh. V

vy, tn Kinh ny cng l danh xng thng gi mt th

Chnh nh, l Chnh nh Th Lng Nghim. Xa nay

trong tng lm lch i lit T u ngng m Kinh ny v

c lu hnh xuyn sut thi khng gian.

Duyn khi u Kinh, Tn gi A-nan by gi l th

gi ca c Pht. Bi cha hon tt chng trnh v sinh La-

hn, nn trn ng kht thc Tn gi b tin thut Ma-

ng-gi n. C s ny qua tinh thn B-tt o l n hon

ton mang tnh cht Th hin hn l mt s kin thng

6

thng. T , hnh thnh mt duyn do c th c Th

Tn ch thng cho tt c chng sinh nhn r Ci g l thc

th bt sinh bt dit Diu tnh minh th ni mnh, ci g l

sinh dit i thay Bng dng ca tin cnh. ri, ngay

y nu chng ta khng vng mc nhng hnh tng h

gi bn ngoi, hng sng vi th tnh minh chnh mnh th

Pht php hin thnh s s bt ng. Tri li, ta ngc xui

theo dng nghip thc, quay lng vi tnh vin thng ca

mnh th sng thc mnh mang, nng u bn ?. Th

th, vng tri qu hng hay chn nh th Th Lng Nghim

ny l im ta, l diu thut c th thng dp cc ma on.

T uy th ny, Ma-ng-gi n mt phen trc nhn tm a

v nhim, v y ni mnh, tc th vng xch lun hi mun

kip tiu tan, nhun i v minh ngn i lin kh kit.

hay! Ngi ng ln nh sng dng ban ngy, th gii mi

phng chung mt hng, ba i quy li st-na y.

Kinh Th Lng Nghim ny lu hnh ti Trung

Quc tri cc thi i c rt nhiu nh s gii:

- Lng Nghim Hi Gii 20 quyn, i Nguyn ngi

Thch Duy Tc hi gii.

- Lng Nghim Chnh Mch 40 quyn, i Minh

ngi Thch Chn Gim thut.

- Lng Nghim Trc Ch 10 quyn ngi Hm Th s.

Ring hai b Trc Ch ca ngi Hm Th v b

Chnh Mch ca ngi Chn Gim c gii Pht t Vit

Nam ngng m nht. B Trc Ch th xa nay cha c nh

7

no dch sang ting Vit trn vn, d b Kinh ny c xp

vo sch gio khoa trong chng trnh Gio dc Pht gio.

Phn nhiu cc ni ch dch phn chnh vn v trch dn

nhng ch cn yu thi. Chnh y l ng c thi thc

php huynh ti, Thng ta Thch Phc Ho, ngi

nhiu nm tham kho hc hi b Lng Nghim Trc Ch v

lc no cng cu mang trong lng hoi bo l s dch b

ny sang ting Vit tht y gii hc Pht Vit Nam

cha quen vi ch Hn d b tra cu hc hi.

Vo H nm Canh Ng (1990), php huynh ti cm

ci dch. Sau mt s cc huynh , nh thy Thng

Phng ph sa bn dch. Nh vy, vi kh nng o

hnh ca dch gi cng s h tr cng tc ca ch huynh ,

b kinh Lng Nghim Trc Ch ting Vit ny hon thnh.

Chng ti thm phc dch gi, v Ngi thn th

bnh yu lun nhng vn cng cc huynh thng xuyn

khuyn tin tu hc v hon thnh php s ny.

Chng ti thnh tht trnh bch my li v cung

knh gii thiu cng mi phng Php l b kinh Th

Lng Nghim Trc Ch ting Vit ny n vi lit v.

TM. Ban lnh o Thin vin Thng Chiu

Tr tr

Sa-mn THCH NHT QUANG

8

Li ngi dch

Nh chng ta hiu, kinh Lng Nghim l mt

b Kinh Pht ni v gio l i tha Vin n, nhm ch

thng Chn Tm Thng Tr sn c ni thn nm un

ca mi chng sinh. Ngha l tt c chng sinh u c y

Chn Tm Thng Tr ny, nhng v mt nim bt

gic, ban u trong tnh gic vn thanh tnh sng sut

cht dy ln ci nim chiu soi tr li tnh gic, nhn

tm cnh hin tin ln lt pht khi mi th sai bit. Th

gii v chng sinh do y tip ni xoay vn mi mi khng

bit u l ngn m! Nay mun tr v Chn Tm Thng

Tr y, Pht dy ch yu phi bit la ra hai mn cn bn:

1. Cn bn sinh t t v th: Tc l tt c chng ta

vng nhn tm phan duyn lm t tnh.

2. Cn bn B- Nit-bn: Tc hin ti ci thc

th nguyn t sng sut ca chng ta , n hay sinh ra cc

duyn m li b cc duyn b st n. Chnh v tt c chng

ta b st ci thc th ny nn mi ui theo sinh t h

vng m khng th trc nhn thc th thng tr . Do

y, Pht v lng i bi mun vn my m v minh cho

mt tri tr tu chng ta c hin sng, nn Ngi

khng t kh nhc m by cc phng tin ch r

9

chn tm thng tr sng sut khin chng ta trc nhn m

sng tr v, hu thot khi mi au kh rng buc t v

lng kip n nay. Mt khi chng ta nhn ra chn tm

thng tr ny ri, th chng ta thnh tu nhn a tu

hnh vng chc v khng cn nghi ng g na trn ng

tu hnh thng n vin mn Pht qu. y chnh l bn

nguyn ca Nh Lai hng mong c!

Li b kinh Lng Nghim ny cn c nhiu im

c bit ng ch :

1. Kinh ny ch ra ci nhn v sinh ngay ni su

cn rt r rng, lm nhn a tu hnh hp vi qu a

thng tr.

2. Ch ng li tu qu rnh r v ph hp vi

Thin tng. Tc phng thc trc n ng, sau tim tu,

nh Thin tng trc kin tnh ri sau khi tu. Ngha l

dy chng ta ngay ni thn sinh dit ny trc nhn ra

Chn Tm Thng Tr khp php gii, tng t Thin

tng trc nhn ra ng ch hay Bn Lai Din Mc,

ly y lm nhn a tin tu.

3. Tn ch Kinh ny li ph hp vi kinh Php Hoa.

Kinh Php Hoa nhm Khai, Th, Ng, Nhp Pht tri kin

th Kinh ny l Khai, Th, Ng, Nhp Chn Tm Thng

Tr. y l im c lin h gia hai b Kinh.

4. Kinh ny c bit mi phng ch Pht ng

nhn mnh chnh su cn l ci gc ca sinh t lun hi,

10

cng chnh su cn l ci gc ca gii thot Nit-bn ch

khng ring g Pht Thch-ca ni. V trong y cng cao

nh cn lm ca vin thng th thng tr v t tnh qua

php tu Phn vn vn t tnh ca B-tt Qun Th m, m

chng ta vn thng nghe ni n.

5. Kinh ny ch by nhng ma s xy ra trong khi tu

Thin nh khin cho ngi tu hnh hiu bit mt cch rnh

r, trong khi h th cng phu khi b lm lc m tin n

ch rt ro vin mn.

6. Ngoi nhng ngha l su xa kh ngh bn trn,

v hnh thc Kinh ny li cn l ng vn chng rt lu

lot, cng thm li l lun tinh vi cht ch v sc bn khin

cho nhiu hc gi t xa ti nay mi khi c n b kinh

Lng Nghim ny u phi ci u tm tc khen ngi.

S qua nhng im trn y cho chng ta thy

b kinh Lng Nghim ny i vi chng ta, nht l nhng

ngi tu Thin, rt quan trng v c nhiu b ch kh ni

ht.

Chng ti c cht duyn lnh, khi vo Pht Hc

ng Nam Vit (cha n Quang) nm 1962 c hc b

Kinh ny do C Ha thng Vin trng (Ha thng

Thch Thin Hoa) ging dy ht c chnh vn v ch gii.

Khi vo Tu vin Chn Khng 1971 c hc li vi

Thng ta Vin ch Tu vin Chn Khng (Thng ta

Thch Thanh T). Sau v Thin vin Thng Chiu 1989

11

c hc li mt ln na (cng do Thng ta Vin ch

dy). Mi ln hc li b kinh Lng Nghim ny, chng ti

u cm nhn mt nim vui v hn, t ngh khng bit

mnh c phc duyn g, mc d sinh nhm thi mt php

m vn c nghe chnh php qu bu ca c Nh Lai!

Qua nhng li Pht ch dy trong Kinh, lm cho chng ti

tin nhn chc chn mnh c Php thn thanh tnh rng ln

trm khp c mi phng, xt ra tt c s vt trong th

gian u l gi di, mng o nh cnh chim bao, nh vt

huyn ha, khng c g chn tht. T , chng ti nhn

c ng li tu Pht rt r rng, nh ngi vo trong

mt thnh ln m trong tay sn c bn , hn khng

cn ngi lm ng lc li na!

n p cng n gio ha ca Pht T v cng

Thy ch dy trong mun mt, chng ti c gng dch quyn

Kinh ny ra Vit vn, ph bin li Pht dy su rng, hu

lm li ch cho mi ngi.

Bn dch ny, v phn chnh vn v phng php trnh

by, chng ti u da vo bn dch ca c Tm Minh (bc

s L nh Thm), v bn dch ca c rt sng sa v chnh

xc vi vn Kinh. Phn ch gii chng ti hon ton trung

thc vi li s gii ca ngi Hm Th, khng dm thm

hoc bt. Bi xuyn qua lch s, chng ti thy ngi Hm

Th qu tht l mt Thin s ng o trong mn nh tng

To ng, cho nn li s gii ca Ngi rt ph hp vi

Tm tng. Bn s gii ny Ngi tn l Kinh Lng

Nghim Trc Ch. V li s gii ca Ngi nhm ch thng

cho ngi hc ngay trong cuc sng hng ngy m nhn ra

12

tm tnh ch ng tm kim u xa. V th nn li gii rt

hm sc ngha thm su ca Pht dy. V Ngi cng c

trnh li gii thch quanh co trn vn t, lm cho hc gi

kh nhn c Kinh, nh ngi m du m b mt tru.

Sau khi dch xong, thy Thch Thng Phng gip ti

tu chnh li ton b bn dch v c Thy chng ti

(Thng to Vin ch Thin vin Thng Chiu) duyt li.

Tuy nhin, vi kh nng hc Pht cn khim khuyt ca

c`hng ti, chc chn khng sao trnh khi nhng ch

vng v v sai st, m Thy chng ti khng th sa ht.

Vy knh mong cc bc S trng v Thin hu tri thc t

bi ch gio cho nhng ch khuyt im, hu gip cho

ngi c c thm phn li lc.

Nguyn em cng c phin dch ny, hi hng

cho bn n, ba ci v chng sinh trong php gii u trn

thnh Pht o.

Vit ti Thin vin Thng Chiu

Ngy cui h nm Canh Ng 1990

Thch Phc Ho

13

LI DUYN KHI KHC BN

KINH TH LNG NGHIM TRC

CH

Thy ti s gii kinh Lng Nghim ny ba thng

mi xong. Ni dung phn nhiu nhn mnh v ch nhp l

v xng vic hng thng, m by ca ng, tht

l tr gip cho bc thng cn, k Tng ngi tc xa gn

kht ngng u c no php v.

Thi Trung Tha Ph Cng hiu l Trc Qun, bn

hin tin ca ra khc li ton bn ph bin.

u ng vic y c thc hin d dng nh vy.

Xa kia ngi Tr Gi i S Thin Thai c nghe Kinh

ny l mt vt b truyn rt qu trng Thin Trc (n

), nn sm chiu Ngi xoay mt v hng Ty thnh

khn l bi, nguyn sm truyn b n x ny (Trung

Hoa). Tri qua hn mt trm nm, th c Sa-mn Bt

Thch Mt mang Kinh n. Do lnh Vua nghim cm

khng c mang ra khi nc n nn Ngi bn chp

Kinh vo la mng, cun nh li ri x tht bp v nht

cun la mng y vo v bng b li, vt ng bin m

n t Hu Thnh.

Khi y, Ngi gp Tha Tng Phng Dung lm

14

quan t Nam Thin, Tha Tng bn mi Ngi ni

nh Phong Phan t Ha Lm dch Kinh ny ra ch Tu, v

cng chnh ng nhun bt. Do vn c trong Kinh ny

u r rng thng sut v gy gn. Ph Cng cha bit

Thy ti (ngi Hm Th) v cha c li s gii trong

Kinh, m rt mun c lu thng, khin cho ma php

thm nhun khp mi ni v ly lm vui thch. H

khng phi l ngi rt c duyn i trc kh hp vi

ngha th thng tuyn by trong kinh Lng Nghim ?

Xt v B-tt vn ly vic li ch cho chng sinh

lm hoi bo ca mnh. Cn c trn nhng vic thuc v

s, thuc v l tuy c cn su, nhng xt k ch n ch

tr v ngun th khng hai ng.

Ph Cng xa lm quan Thi th t Khnh

Dng, nay lm quan Ph t Vit Ty, hc thc v tr

tu rt siu vit, cn tnh lanh l, trong mi c ch u

khng ri vo li nh hp tm thng, Ph Cng ng vi

ngi Vn-th S-li trong hi Lng Nghim ti t ph

chnh (dp t kin, pht huy chnh kin) la cn vin

thng, rt cuc ch ra ni ngha khng th v phi th

(phi v chng phi) c cm ging nhau, tc ngay ni s

m hin by l. Nguyn Ph Cng cng vi i a hm

linh ng vo ca vin thng khng ngn ngi, thn chng

V kin nh tng ca Nh Lai, tc ngay ni l hin

s.

Mong cho cc ngi xem cng vi Ph Cng ng

15

pht tm B- hin 32 ng thn ca c Qun Th m,

hu a nhn dn v th gii ny sng tr li i thnh tr

ca thi Phc Hi, Hin Vin (tn 2 v vua trong Ng )

th mi khng c ph cng c Php th ca Thy ti v s

truyn b lu thng ca ngi Ph Cng.

Kim Bin, cha n H knh cn thut li.

16

17

LI TA

KINH TH LNG NGHIM TRC

CH

ng i Gic Nng Nhn, sau khi thnh o mi

ngy, lin ni kinh Hoa Nghim, cho tr a phin no

(ch v ch pht sinh phin no) ca chng sinh l tr bt

ng nh nh ca ch Pht, v nh em ngi bu m trao

cho k thng dn, nn chng phi hng Tam tha c th

tin chc c. Khi y hng Thanh vn ni ta nh m nh

ic. Song rt sau khi Pht a cnh hoa, th ngi Kim-sc-

u- (ngi i Ca-dip) ring c ph chc truyn y,

ngi Khnh H (A-nan) tip ni lm T th hai ti Ty

Thin. Tuy Ngi (A-nan) c ln qu v khi cy phn

trc cha ng nhng v pht ng chnh lc nh chung

nghim bit tnh nghe thng cn, nn mt quyn kinh

Lng Nghim li l Php n trong Tng mn.

Kinh ny t xa n nay, cc nh s gii u thc

hin theo s trng. Thy ti Ha thng Thin Nhin

Th, ngi yn ni cha n H s gii ba thng mi xong

18

li trc ch, va ng ngy sinh ca Thy, (ti rt vui

mng) v nh nc cam l ri trn rng trc. Kim Thch

ti (s huynh ca Kim Bin) knh nhn m c qua li s

thy nh im tt hoa sen xanh pht ra ni u ngi bt,

li trau chut nh nh sng ca xch chu nh ra ni t

, khng cn lu li du vt. Du vt y u tr ht

nhng bn sc ca tng li ni vn gi c d khng

mn li vn v bay bm. Ci kho khng th ngh bn

y, tht c ch cch bit vi cc nh s gii rt xa. Cc

nh s gii u ly ca ng lm s c, xong phn kin

chp (phn bit) vn cha qun, thng thng dng li

lm hi , chp thuc thnh bnh. L do l chng qua

chp ci hay suy ngh chng phi tm ri trn c t tnh

m thi. Xt v ci hay suy ngh l vng, ri trn khng

c t th y l li c Nh Lai. c Nh Lai u chng

ni: Trong tnh chn thng cu ci kh lai, m ng,

sinh t, trn khng th c ? Chn gic vn khng

cng (thanh tnh), cn trn u c li, n tt cng ch

chuyn danh m khng chuyn th. Cha c th m ng

u tiu, m m ng khng tiu, th tnh thng quang

b ngn cch. Vng nu khng cn, th chn t u m

c? Ngay bit r l ri vo li quanh co. Nn v

m ch thng ra rng, chng phi ring c ci nht chn

ngoi ci bng dng duyn l trc. Nu cho rng tm

phn bit cng vi trn u dit th tr sng sut m

khng phn bit s chng cng vi trn sinh khi. Mi ci

u thnh mt vt th lm sao lp gii hn? Nn v ch

19

thng rng, ch cn c ch ni l ton tnh kia, th x ci

phn bit m li c, chng bit rng ci ni l phn bit

kia, x ton tnh th hn l khng. Ni y khng sng t

u gi l gic ng vin mn! Do ph tm, ph mt,

khng c ti m thm tr dp. C thun c nghch em

danh lm tht, th dng trn di, phn chia nng kin s

kin hin tin; nhn v php sau trc mt ci l khng,

ci khng ni n gic do on m c hin by th

ngha h lun v nhn duyn v t nhin cng su. Nu

do tu mi c thnh th ranh gii ch Pht v chng sinh

phn chia cng xa. Gi s c th dng, ph ng thi, th

mi tin nhn qu u l huyn ha. Th nn, trong bin

php tnh vn dt bt ngh ngh, bn mi chn nm

khng ni mt ch. Nu ni: y l quyn, y l tht,

y l kin, y l tu, y l vin dung, y l hnh b,

va thnh mt php tht, lin khng phi l liu ngha,

cho n tnh gic t l sng (minh) do vng m thnh

chiu soi li tnh gic (minh gic), y ni Kinh m lp ra

ci hiu bit th u chng phi l so snh. Song i vi

tnh gic sinh tm chp th, th minh hay sinh s, in tung

i vi vng kia u ly. Nu ni minh gic sinh tm

bung b, th t lm chng ngi tnh minh, in tung gm

c ci chn kia u b, bn khin cho tnh gic cng vi

s minh, c hai u c li nh Nh Lai ni sau. u

bit rng minh v v minh trong Nh lai tng ci mt

cng khng cn. Nn li v m ch thng rng gic

minh khng lm ngi tnh gic m tnh gic vn thng

20

nhin. Tnh gic u c lm thng tn gic minh, m

gic minh t c khc. K ng l c th do y lin dt

ht; m mi khi n b him nguy lin sinh lui bc. Bi

Thnh cnh khng qun, nn phm tnh ua nhau sinh

khi. Bit nhng cnh kia ch l mt cn tu th lu

chuyn trong t sinh gi l lon tng. Li tin ln Diu

Gic gi l Cc qu, u l phn ngoi khng kh hp vi

tnh bn nhin. Nn li v m ch thng rng nu x

lon tng, t khng c cn tu, cng nh x cn tu, t

khng c Cc qu. Nu ly lon tng lm cn tu in

tung nh c ng m. n ni cn tu m xoay li xem

xt lon tng th n nn khng an tr. Cn nu lnh n

i cng khng c, nhin hu mi bit m n khng th

c; nu khng c m th dng ng lm g?

c Nng Nhn sau khi thnh o, chnh l Ngi

tr li ci ban u ca chng sinh; dt ht lng php

gii, m hin thn php gii; ni s php gii, m hin l

php gii. Nu khi tm cho l chng Thnh, tc lin b sa

vo cc t kin. Du mun em ngi bu trao thng cho k

thng dn cng e h khng kham nhn lnh.

Hng Thanh vn ngi ngay trong m vn khng

thy, khng nghe. Chnh Thy ti cng vi ngi i Ca-

dip ng mt huyn ch. Kim Thch ti h c th ngh bn

trong ch khng th ngh bn ca Thy ti c sao?

Knh cn nhn ngoi li s gii c ra, ty ch

thy theo m nm ly, nh nhn mt trng nn c ngn

21

tay ch, chng phi trng l ngn tay. Nu nh ni c

mc ch, ngha ca ton kinh, th mt thin tng lun k

y nu ln qu y , qu kho lo. Tt c chng sinh

trong mt nguyn , hon ton hin ra v kin nh

tng (i nh Th Lng Nghim). Khai hp r rng,

khng c trn no chng ph. y tc l t ni ngn m

tm gc. Thun theo trn m tm ci ngun th khng ngi

lp by phng tin dn dt tr gip cho k n cn

vy.

t ni php hiu Kim Thch

Ci u nh l, knh ta.

22

TNG LUN

KINH TH LNG NGHIM TRC

CH (Sa-mn THCH THIN NHIN, hiu HM TH cha N H to)

T Pht Oai m Vng v trc, khng c tn Pht

v tn chng sinh, lc y chnh l o, ch v khng ngi

gic bit. Ln thay li ni y! C th ni l dng ln nh

sng gia ban ngy, cm khen nc bin c mnh mng.

Ng tc l h, m vn l c dc cho nn Pht ng

ca tht ni Ma-kit-, ngi Duy-ma-ct ngm ming ti

thnh T-da-ly. u ch chn c tuyt i i, m chnh

ch ch o tht kh coi.

Tri ta di ci B-, bn mun th hin Nit-

bn. By ngc di hai cy Song Th, li bo khng ni

mt ch. Trc sau ch ny t u n cui c nu ra

hon ton trit .

Trong mi hai th loi kinh tht ra u l phng

tin. Ba thi, nm gio, quyn tiu (Quyn tha, Tiu tha)

thy u thu nhip vo tnh Diu Vin. Php gii u th

bit, ng gic m m c chung thy (bt u v rt sau).

Tr sng t chiu soi, gm nhip c chn vng bi tnh vin

23

thng. T trc n nay vn l nh th.

Thc y s ra vo ca mun loi m khng cng

vi Thnh nhn mt nhc. Xt cng ch tr v ca ba

tng, ct yu gn r vic ca trm h. Vn t khng m,

u li c ng! Tr ngay phin no l B-, lung khi

ci thy ca ng Tn qu. Tr Nit-bn v ni sinh t, ai

bit c tm bc i gic. Phi bit vng xoay theo bt

gic, mi tin diu tc l v minh. Hi ba i trong mt st-

na, dung mi phng ni ng nim. Trong y rt kh

th hi, ng nim lin dnh vi trn sa. T tin mnh l

tm thi, th mc tnh li ng vi m mt.

Vic hng ngy ca k tm thng, chnh l ch

tm ca hng thng trit. Vic c khng ca phm phu

ngoi o, thy u l ch ngm ming ca bc Thnh

Hin. ng cng khng phi l vng, tnh tr vn t lng

yn. L chn tht rt ro v u, tnh h khng ng vi

tch chiu! Cn khng phi l kip ngoi, th ci g gi l

thi nay?

Chn nh khng tht tnh, do nn ti v sng ty

theo duyn. Sinh dit do tm, nng s nhn ln hin. T

nht chn php gii vng thy c t v tha. Ni ca nh

huyn m ring thnh tm vi sc. Su trn ngn bt l do

hai duyn ng v tnh. Nm m cng chc l bi k hin

ngi ngu u chp.

T ca mt vo gi l sc, t ca tai vo gi l

24

ting. Mi, li, thn, mi cn t phn chia, hng, v,

xc, php li dung nhau ln hin. Cn trn u c khc,

phn bit cng l thng. Chnh ci ng cnh, ng tm ca

k m lon tc l chn tr, chn l ca Thnh Hin. V c

sai bit nh th nn cn phi mt phen xoay tr li.

Chung ngi ni o trng ca Nh Lai m hng

trn i khng gic ng. Ai ch ra cnh gii ca trn lao

hu m by cc m lm ng v? S sinh t tip ni

ng u l tm dm, vng duyn phn bit bi do ci

thy. Tnh vn chng thy m g ni cn soi sng. Tm

chng phi dm, nhn v sc che y. Thy sc th tm m

ti, thy tng th tm pht sinh. ng ni tm mt ny m

cht phn chia c hn v km.

Nhn tm nn c tng, t tng tc l tm. H

c tm thng, do gic m m c khc. Bit ch t mnh

lu chuyn th tm cnh u c khc! Thc thng tr

hng nh vy, thy nghe khng di i. Gn cng by

ch, nghe nhiu c ch g.

T khun mt phng ho quang, l ch cho cn tnh

mi mi u trn sng. Th gii hp li hay chia ra, l tiu

biu cho thn v ci nc lp lp dung nhip ln nhau.

Thn tm vn khng c rng hp m th dng in tung c

tr ngi hay vin dung. Bi do cha r hai mn cn bn

nn khin cho ci nng suy ri trn khng c t th, do

tng thy hin tin c th phn bit, nhng mt tm

en ti vn lm m.

25

n hay hin by cc sc, cng vy ci thy l con

mt ch khng phi n. Con mt hay hin by cc sc,

cng vy tnh thy l tm ch khng phi con mt, mi tin

tm vn thng tr, con mt th c thiu khuyt hay y

.

Thng tr gi l ch, khng thng tr gi l

khch. Cng nh h khng vn ng lng, trn (bi) t c

ng lay. Tm tnh l chn khng, sinh dit l theo nim.

u khng bit nim l s duyn, cn cha r c tm t

nim khng dit. Bi do lu trong m, nn tm thnh

tng. Ly tng duyn tm, tm ng th tng ht. Ri

tng gn ci thy, ci thy by th tng khng cn. Nn

ngoi phn bit vn lu li cn tnh ch i pht minh.

Tuy by gi ni l tm c li tri qua nm xa vn nh

hin ti.

Qun thn di i tiu dit nim nim khng dng;

xem nc sng Hng y nhin, lc gi, lc tr, khng i

khc. i cnh r rng, khng ri vo suy ngh. Nh li

tc nh rnh, u nhc g tng tp. Cho nn bit Pht tnh

ca chng sinh ch ti trc mt. Nhn thy Nit-bn ca

Nh Lai, thot nhin vo ni tm nim. Nng theo phn

bit khng n kp, ch ra hin lng ngay ng thi. Mt

thong xoay u th nhiu kip t nh hm qua.

Li gn cng ch in o, cu xt nguyn do st

mt, mi bit tnh thy nghe b m lm ni sc v khng, nn

khng th ni ng, m tm khng sinh dit vn trong thn

26

th u th ni khng m! Ch mt cnh tay khng khc, m

mi ngi cho l xui l ngc. lm nc ton b c, th

ai bn n bt ni. trong ci bt gic ny, vng tha

ng th tm a thng tr chng qua l ci s ng, m

hin lnh php m, ch l ci nng duyn. Tm phn bit

nng duyn khng t tnh, th tm tnh s ng t c ch tr

v. u chng bit tm th (c th tr v) sai khc u thuc

v th gian, m tm th kin tinh rt cuc chnh l ng. Tin

trn l vt, ci thy ca ng khng phi vt khc. Tri gic

khng xen tp vi v tnh, ti v ng vn phn chia cch

nhau trn thn th. Mi th u t cng khp, trong tnh thy

u chia c trong ngoi, cng khng dt ni; th h khng

no c vung trn.

Ni l rt l rnh r, ni chng vn cn phn lng.

Nu ch tm s ng l phi, t cho tm nng duyn l

tri. Phi tri r rng, th vt ng kh tiu.

Trong s vt gn by ci thy, l trc dt bt tm

s ng. Phi ht th tri cng khng cn, li gn cng thc

nng ng.

i o khng c ring khc, song chng phi hng Nh

tha c th ngh bn. T tr trong Tam- ma-a, phi bc i

tr mi hay ni.

Tng hoa m vn khng, tnh B- thy u

cng khp. Th phi u dp, ch c mt Vn-th, mt hai

u mt, tnh Diu gic ring treo cao. Nu khng thu

trit ci ngun ca cc php, th t ai chng lm cho l

Thn ng. Li nu quanh qun trong bn loi th s lm

cho l nhn duyn. nht ngha , tc ngay trong cc

27

tng th gian, ch mt phen pht minh s khng c vic

khc.

Bn ngha thnh tu, th vt ra ngoi ti, sng,

thng, bt. Nu hay thy c ci thy, tc lin chng qu

B-. Mun bit nguyn do t ng ci thy th phi hiu

nguyn do sinh ra ci thy. Tnh thy vn l chn, do vng

ng m cnh hin. Bi vng thy cnh bn khin cho tnh

minh diu b cuc hn trong cn. Bit tm khng vng, lin

khin ci kin tinh vt khi ngoi trn.

Bit nghip l d cho cn thn, ng phn l c v

th gii. Cn m ht nh mt nhm bng lnh, lng

th gii vn khng, t bng la chng phi trc c.

Chn tr th khng c thy, chn l th khng c trn, mt

thy l theo hin nay, kin duyn y thu trc. Mi

phng ci nc thy l tnh diu minh, ngay ni thy

nghe u tng c h di.

Trong Nh lai tng, m nhp u chn. Trong tnh

chn nh, x gii nguyn l tht. Tnh sc l chn khng,

cho n tnh gic minh l chn thc, vn sn trm khp m

cng ty theo ch hiu bit ca chng sinh. T y m pht

minh, c ch cha tng c, th t tin tm tinh khng c

ngoi, cng chng phi ti trong thn. Nu qun tr li th

mi ci y ni khng, m tm bao trm tt c.

Cm n tha thit tr v ngun, bi nguyn su nng v

ng th. nhn c Php thn, li mong tr li lm nh

nht. Phn bit ng php d tr, cu sinh ng ngm kh thy.

Vn cn phi tha thnh gii thch cho nhng ngi ng

nghi.

Tnh thanh tnh bng nhin sinh ra, bit gic minh

28

do h vng thnh lp; ln thy ng v khc, m khi ra c

hm thc hu vi. Th gii hnh thnh, lm nhn duyn

cho chng sinh kt cu trong lu chuyn. Nghip qu tm

nhau bi t trong gic minh m khi dit. Nh nh nng

thnh sng dn, trong tnh gic diu minh t thi h

thng vng lng.

Ng nguyn khng vay mn, phi tin chc gic

tnh chng sinh vn thng nh. M h c nguyn nhn, ai

cho l th gii diu khng vn tn ti? Mt tri th sng,

my ph th ti, gi lay th ng, ma tnh th trong, h

khng chng ng, cc tng hng lu chuyn. Qun tnh

vn l Chn. Qun tng nguyn l Vng. Hp vi vng

m thnh tng, hp vi tnh th ton chn. Chn th ch c

tnh Diu gic minh, tt c u l phi; chn th ty duyn

m cng khp, tt c u tc. Do m ng hin c tc,

c chn, c phm, c Thnh. Bc i Gic thng cm n

cng khp qun sinh ngay ng nim t y .

Ton nng ni ngn tay kho m pht ra ting hay

(bn chn). Ch trong ht bi m ly quyn Kinh, ng trong

Hi n m pht ho quang soi khp. Mi tin tnh Diu gic

vn vin mn, khng nguyn nhn m t vng. Nu nh tnh

cung bng ht, th tnh thanh tnh th thng vn trm khp.

R c tnh khng, m khng ni sinh t, ng l

duyn khi m chng tr ni Nit-bn. Ba th tng tc, vn

ti trong mng. Mt nim hun tu, tm vt ra ngoi s buc

rng. y u khng th do dng cng m c, h li ly

29

vic h lun m thnh. Do mun pht minh gic ng k

s tm, th trc phi xt nhn a tu tp, ri sau mi thm

tr phin no. y l pht minh ci thy, nghe, hiu, bit tc

rt ro thng, lc, ng, tnh.

Ch hay chn chn phn bit ci sinh t, lin c th

kh hp su xa vi Nit-bn, khng theo h vng mc

tnh cho yn lng cng su, th nc trong hin tin khng

i gn bn m rt ro n tn ngun. H ngoi ch thun

tnh, ch l cn tnh trong m nn khng t bit. Duyn

theo trn nn sinh thc, sau khi ng ri ch gt nn bin

r. Dp gic cn tm k dn ng (mai mi). Chng

ngn ci phn bit ni a v s tm, tiu dung chng t

tp kh khi chng tr hu c, vn gi l phng tin cha

ngh n vin tu. M su gt ng nh mt, nim v g

u xoay li, tr b vt m xem h khng, ng v

khc chng thu sut. Ci bit nim trm trong tnh

Diu vin, thot nh th th thng ngha cn thanh tnh

nguyn vn cn. Ti sng l do ci thy, m vng mi

thnh m ti. Cn bit khng phi trn, nu khng dong

rui th t nhin gii thot.

Th tnh ca by th (B-, Nit-bn, Chn nh,

Pht tnh, Ym-ma-la-thc, Khng Nh lai tng, i vin

cnh tr) vn bn chc, u i phi c ting chy mi

nghim bit. Tnh tri gic ni su ca thng diu, u v

s ng hay thc m c cc! Diu tnh vn thanh tnh, do

tnh minh dnh ci vng m pht ra hiu bit. M nn

30

nhm ngay lng gt, cn trn vn khng c li. Tnh

nng nh ni sc tnh, l v hnh thnh tu ln cho nhau.

La s vin dung hay tr ngi ni cn cnh, mn

gng soi cc cn c. Ng thng tt ni tu tr, chng siu

vt quyn tha v hu hc. Tt c sc php u t ni mt.

Xa do ci thy m m ti, nay cng do ci thy m gic

ng. m thanh trong mi phng thy sut ni tnh nghe,

khng b nh cn lm ngn ngi. Xoay ting tr li ni nh

cn, xoay ci nghe tr v tnh gic, chng chuyn ci c

khng dng tr, khng v gic hon ton vin mn. Ai hiu

c tnh lng l hin tin ny? y l cn bn chng ng

ca c Qun Th m c vin thng. Ngi Vn-th

la cn, ban u xng theo phng tin m la cn ca hai

mi bn v Thnh ch cho ba i c mt ca (nh mn).

Y ni ng m vin tu, ch c hai ngha quyt nh. Theo tu

hnh khi ng, th c ba mn hc v lu. Khi thc hnh

khng lung di th on c ma i kin. Tm thng nh

dy n, lin thnh tu a v chn nhn.

Hin nghip d ch phc, t hnh c th tri b,

nhng tp qun c rt kh tr, vn phi nh thn lc. Do

, nn kin lp o trng, cu gia b nng ni tha lc.

Song chng c rt vi diu, mun c kh hi phi do

mnh. Ch Pht trong mi phng t y xut sinh,

ngi tu hnh i sau chng ri khi ta m c ng.

Nu mun pht s Cn tu a, rt ro trc phi do

tim th m tng tin. Li trong thi k mn nm mi

31

lm mn tm, ri sau mi vin thnh qu a tu chng. y

l khun php tu hnh ca Pht li, b khun php ny

tc ri vo ng t. Nu c thng n gic ng sng

sut cng thm hp vi chnh qun. Khng c ai ba nghip

cha trong, su cn cha sch, m c th lm khun php

cho tri ngi.

Tc mi nhn ny khng dnh mc, su th qu

bo khng xen vo th an n khi b s xen ln sai khc

trong Thin-na. Do thun tnh sa vo a ngc, ch do

mt nim sai khc. Hoc thun tng th sinh Thin, phi

bit phc bo ht vn b ri xung. Nghin cu tn cng

tm thc l tt ni T khng (tri T khng). Bung lung

chm m trong m mui th thnh ra chn a ngc A-t.

Pht tnh lu chuyn, ty theo nim m c thng trm.

Vng tnh khng phi ci g khc, nh tr ngc bn tay.

Ch hay bit c t tm sn c, khng theo tri kin (phn

bit) lin c th ty thun tnh gic, chng r c tm

Thnh.

trong Tam-ma-a, c mt u khng, ch m

ht khng cn cnh gii. T u n cui, t phm vo

Thnh, xoay nhn li ch ng trc khng vt ngoi s

tm. Khng phi php nhn c th nhn thy, Thin ma h

c dp khuy ph. Ch y theo li dy tin tu, th do gii m

vo nh. Nu khng ty thi t gic, cha khi nhn ci

th thng m sinh tm. Dnh vi cnh lin ri vo t t,

ng nim tc sa vo ma gii. n ch sinh dit dit th

32

thc tnh hin tin, lm cho l B- th qun mt chnh tri,

chnh kin.

Ring thnh lp cc lun, khng cu xt tnh Diu

vin, d l nh tnh Thanh vn, cha cho l kin tnh.

c cht t ring mnh gic ng (c gic) tri xa vi

Nit-bn. Bi th khng do tch ly (tu hnh) thng tm

khai ng, cng vi y th lp i su trong thin nh, tun

t cho n ph c thc m, ng gi l cn tu, chng

vo Kim Cang a. Kia do ng ri mi tu, y chnh do

tu ri sau mi ng. Ngi tu m ng l trc hnh b (tim

tu) ri sau mi vin dung (n ng). Ngi trc ng m

tu, l trc vin dung ri sau mi hnh b. Ng th u ng

m ln c d, ng, tu th u tu, li chia ra c kh d.

Ngi n ng th l vui c sai khc, ngi tim tu th s

xen dnh c tp lon li lm. S sai bit ca l, chnh ti

mt chn khi ng. Ci tp lon li lm ca s, l thng e

khi tu c nhiu ng t. Do ly kin tnh ly trn

vt ln phn bit m ty duyn t ti.

Chn tm khng c vng, ra ngoi th v phi, dng

diu tu trang nghim, khi ng tinh tng th tu mi

vin mn gii thot.

Tu hnh dng l m n chng, th ngha sai bit

khng thiu st. L do hnh m c trang nghim, nhng

khng th vt qua ca cn bn.

m tiu ht theo th lp m u c ngi s vin

33

dung. Nhn gii hn c rnh r m khng chm ni

thin chng (chng mt bn).

Tm bn gic thanh tnh ban u khng c trn lao

cu nhim, do vng tng so o chp trc mi hin ra c

sc tm. Sc nhn khng m c, xc do ly m bit. Nh

khng phi v qun m thnh khng, sinh u phi dit m

thnh ht. Nu nh ci sinh dit xoay v trong tnh trm,

vo hp th cng by r b m thc. Cho nn hnh m tuy

ht m gic tm kh vin mn. Hng Nh tha lm cho

chng qu v vi, k s tm cn ngh sai cho l tc sc.

Ng l cha vin mn, mi hng n ca gii thot.

Va thnh cnh nhm chn, th m tnh chng ht sch,

nn ni hnh phi o. Cu xt hn tt ni bc khng, mun

php tuy khng m l nht chn u dng tr! Tm trong tam

gii dt m hin hnh u ln t c cu sinh. siu

vt mt ca ngn Thnh, khng thn cn e ngi c vic. Do

ng thi ku m (ng thi tht trc: G con ku g m

m) cn tr li cho hng tc gia. Bc v trc Chn tng,

cha gi l tn qu!

Kinh ny ch dy, cn yu trc phi ra sch thc

tm. Cui cng n vin tu, cng tc l dt tr Thnh gii.

i trong d loi mi cho l ng trin. Ai chng thy? Ai

chng nghe? Mt thy khng phi sc, tai nghe khng phi

ting, ton th i dng, thu nhip xa nay ngay trn

ng. Dt tr tuyt ngu c vt ng ngang bng ni kip

ngoi (vt ngoi khng gian), vn thuc v ch du vt,

ch cha phi n ch chn tht. Lng l m thnh, khng

34

thy c du vt, thn m sng u ni ngi vy.

KINH

TH LNG NGHIM TRC CH

QUYN NHT

________

MC KINH

KINH I PHT NH NH LAI MT

NHN TU CHNG LIU NGHA CH B-

TT VN HNH TH LNG NGHIM

(Suramgama) TRC CH

- Sa-mn BT THCH MT , ngi Trung Thin Trc dch

ting Phn.

- Sa-mn DI GI THCH CA, ngi Trnh dch ting Trung

Hoa.

- t th B-tt gii tn Phng Dung, chc ng Trung Th

mn h Bnh Chng S nhun bt.

- i th 34 tng To ng, Sa-mn HM TH hiu Thin Nhin

cha n H lm li s gii.

- Ngi ni dng php tn Kim Thch, hiu m Quy v Kim

35

Bin hiu Nho Thuyt ng xem v gio chnh.

Th Lng Nghim, Trung Hoa dch Cu Cnh

Kin C, l tn ca i nh.

T tnh Chn nh, ng nim lng yn khng

th ph hoi, khng c thi gian v hn lng, cng

khng ra khng vo. Cn c ni th m ni, tnh y bao

gm c php gii, ln khng vt g ngoi (th y), nh

khng mt k h, khng tng mo cng khng th thy,

nn ly nh tng ca Pht lm th d. nh tng ca

Pht chng th thy.

Cn c ni nhn a m ni, tnh th mi

phng ca c Nh Lai su kn vng lng m chiu soi,

chng phi tr mi c th bit c, cng khng th dng

thc tm phn bit n. Cn c ni tu chng m ni, t

tnh vn chn tu chng ri vo giai cp, chng nh cng

nng hun tp, nn gi l liu ngha, chng phi chng

liu ngha. Cn c ni th i m ni, nn gi l Nh

Lai. Cn c ni dng i m ni, nn gi l B-tt. Th

y hp vi hnh nguyn ca Ph Hin, u y cng

tt Nhn v Qu ng thi vy. Tt c chng sinh hin

nay, t tnh vn thanh tnh nhng u chng t thy, ci

bt gic ca phm phu l ci vng lng trn ca bc

i Thnh.

Phm h thy tc chng phi ln, v nh tt c

bt nc ni trn mt b, bi ln nn khng th thy,

36

t mt git nc gieo vo b c, y l i Pht nh

ca chng sinh.

H thy tc l chng kn, ting v nh sng l ni

s tri; kn tc l chng thy, nh h khng vn khng c

ch gh mt. y l Nh Lai mt nhn ca chng sinh.

Thy c tu tc cha phi chng, php trc mt vn

cn, dt ht kin chp mi gi l chng, lng nht chn

ni y thu trit. y l tu chng liu ngha ca chng

sinh.

Thy th hnh chng mu nhim, ci g bit th

b lm ngi mt. Hnh nhim mu chng thy, mi tin

gii dt th hnh thnh. y l mun hnh Ph Hin ca

chng sinh.

Thy tc l chng nh, bi cnh lng xng gia

tm v mt; nh tc chng thy, trong bit dt lon

ng lng xng. y l cu cnh kin c ca chng sinh.

Trc nu mc ca ton b kinh, ni cng

tt nhn, qu, l, hnh ca Nh Lai. Trong y khng

ngoi t tnh thanh tnh ca chng sinh, nhng h u

chng bit. Cho nn ng l vin ng, tu l vin tu, t th ch

chung chng ri vo t kin ngoi o. Kinh Vin Gic ni:

Tt c chng sinh u chng tnh Vin Gic. Bit kia u

chng, tc l chng phi chng sinh. Nu chng phi chng

sinh tc chng phi chng. S d Nh Lai thng ly cn tnh

hin tin hp vi ngha khng c ci phi v chng

phi (v th phi th).

Ngha ny hng Thanh vn, Duyn gic lm sao

hiu thu.

37

38

PHN TH NHT: PHN TA

CHNG MT

TA CHUNG - THNG L CC KINH

1 - NI V THI GIAN V NI CHN

Ti nghe nh vy: Mt hm,

Th Tn sp vo Nit-bn, ngi A-nan hi Pht:

Khi kit tp kinh in m u cc kinh, nn cu

g?. Pht dy nn cu: Ti nghe nh vy: Mt

hm, v th nn ly cu y lm thng l cho cc kinh.

Nh vy, l ch ngha l kinh ni. Ti nghe, l ngi A-nan

ch thn nghe Pht ni. Mt hm, l thi gian ni kinh.

Pht ti Tinh x K-hon trong thnh Tht-la-

phit.

Tht-la-phit, ni l Tht-la-phit-tt-. Trung

Hoa dch Phong c. Do trong thnh ny ti bu, ng

dc, a vn, gii thot, bn th u y . K, ni l

K-, cng gi l Th-a, Trung Hoa dch l Chin

Thng. Khi Thi t ca vua Ba-t-nc sinh ra li gp lc

39

chin thng, nn ly m t tn. Hon ngha l rng,

vn K- l do ng Trng gi Cp C c tri vng

mua t, ct Tinh x thnh Pht thuyt php. Thi t cm

ng m cng c vn cy, nn mi c tn gi nh th.

2 - NU BY THNH CHNG TRONG HI

Cng chng i T-kheo 1.250 ngi u cu hi.

Cc v ny u l hng chng qu v lu i A-la-hn.

Ch i c 3 ngha: 1/ S nhiu. 2/ Danh trng. 3/

c thng. T-kheo, Trung Hoa dch cng c 3 ngha: 1/

Kht s. 2/ B Ma. 3/ Ph c. Mt ngn hai trm nm mi

ngi: ng Kiu-trn-na vv 5 ngi. X-li-pht, Mc-

kin-lin, thy tr mi v u c 100 ngi. Ba anh em

ng Ca-dip, thy tr c 1000 ngi. Trng gi Da-x

c 50 ngi, lc bt 5 ngi ch nu ln s ln m thi.

Ch Lu c 3 th: 1/ V minh lu. 2/ Dc lu. 3/ Hu

lu. A-la-hn cng c 3 ngha: 1/ ng cng. 2/ V sinh,

3/ St tc. Hng Nh tha ng cng ch trong ci tri,

ci ngi, hng i tha ng cng thng c th gian,

xut th gian. Hng Nh tha chng qu V sinh ch

gii thot phn on sinh t, hng i tha chng

qu V sinh on lun c bin dch sinh t. Hng Nh

tha St tc ch dt c T tr hoc phin no (1),

hng i tha St tc, dt hn c Ng tr hoc phin

no(2). Song s chng c tn thn y, chnh l

(1) T tr hoc phin no (cng gi l T tr a phin no) :1/ Kin nht

thit tr a. 2/ Dc i tr a. 3/ Sc i tr a. 4/ Hu i tr a. (2) Ng tr hoc phin no : Bn mn tr hoc trn, cng vi V minh

hoc thnh Nm tr hoc phin no.

40

hng i tha. Phm T Y trong kinh Nit-bn, ngi

th t gi l A-la-hn on cc phin no, x b

gnh nng, vic lm li ch cho mnh xong, tr vo

ngi Thp a.

Pht t tr tr, kho vt qua cc ci.

T ming Pht sinh, t php ha sinh, ng c phn

trong Pht php, nn gi l Pht t.

Trong kinh Hoa Nghim khen ngi ngi ny

tr vo cnh gii tr tu ca tt c B-tt an tr h tr

bnh xe chnh php ca ch Pht. Ch hu (cc ci) l

Dc hu, Sc hu v V sc hu.

trong cc ci m khng b tri buc trong cc

ci, nn gi l kho vt qua.

Hay trong ci nc m thnh tu oai nghi, theo

Pht chuyn php lun, kho kham nhn li di chc ca

Pht, gi gii trong sch lm m phm cho ba ci, ng

thn khng lng thot chng sinh, cu gip i v lai

vt khi cc iu trn ly.

Hai cu u, ngi C Sn ni: Ty ci hin thn,

chnh l bao gm gic ng mun vt. Ch Lun ngha l

trn. Php s Duy St ni: Theo Pht nhn li Pht dy,

t chng trn hay din ni li ca Pht chuyn

ha qun sinh. Di chc Mng Sao ni: Dn d truyn

Pht php, dn d chng sinh. T-ni Trung Hoa dch

41

l Lut, hay Lut Php. Php c khinh, trng, khai, gi,

tr, phm iu phc mnh v ngi. Ba ci: ci Dc, ci

Sc v ci V sc. y ni nghim tnh l c th lm

khun php trong ba ci vy. ng thn lc ni c hai: 1/

i ng thn l ch cho hng Thp a B-tt. 2/ Ty loi

ng thn l 12 loi chng sinh, s kia khng lng. Kinh

ny do ngi A-nan tha hi thot thi y, m tht ra

cng mun cu gip i sau khin u ra khi trn ly.

Cc v y l i Tr X-li-pht, Ma-ha-mc-kin-

lin, Ma-ha-cu-hi-la, Ph-lu-na Di-a-la-ni-t, Tu-b-

, u-ba-ni-sa- vv lm thng th

X-li-pht, Trung Hoa dch l Thu T, mt m

Ngi nh mt chim Thu (mt loi chim nc) nhn ly

m t tn. Ma-ha, Trung Hoa dch l i. Mc-

kin-lin Trung Hoa dch l Thi Thc Th. Cc v tin

nhn thi xa xa thng n rau u (thi thc). M ng

h y, ng theo h m m t tn. ng c thn thng

nht. Ma-ha-cu-hi-la, Trung Hoa dch l i Tt, tc

l Trng Tro Phm Ch. ng ly tt c khng th lm

Tng, hi Pht, b thua bn xut gia theo Pht. Ph-lu-

na, Trung Hoa dch l Mn, tn ca cha. Di-a-la-ni,

Trung Hoa dch l T tn ca m. Chung c tn cha

v m nn gi l Mn T T. Tu-b-, Trung Hoa

dch l Thin Kit, cng gi l Khng Sinh. Ngi

Gii khng nht. u-ba-ni-sa-, Trung Hoa dch l

42

Trn Tnh. Nhn qun trn khng, c o nn ly

m t tn. Thng Th l ngi nm ly ging mi

trong chng.

Li c v lng hng Bch Chi v hc v hng s

tm ng n ch Pht. Khi y nhm ngy ch T-kheo

mn h T T, cc v B-tt trong mi phng n cu

xin gii quyt tm nghi, ng knh thnh Pht v ni php

yu.

Khi y Pht tri ta ngi yn v trong hi chng

tuyn ni ngha thm o. Chng hi thanh tnh c iu

cha tng c. Ting Pht ni nh ting chim Ca-lng

vang khp mi phng ci nc. Hng sa B-tt n

nhm hp ni o trng, ngi Vn-th S-li lm thng

th.

Bch Chi dch l c gic. V ny ra i

khng gp Pht, chuyn ch vng v qun st s bin

ha ca s vt m ng o. Cng dch l Duyn gic,

v ny ra i gp Pht, do nghe li Pht dy, qun l 12

nhn duyn m c ng o, ly qu v hc vin mn

lm ch chng c, khng chu tin ln na. Hng

Thanh vn hu hc cha n v hc, u gi l s tm.

Hng B-tt mi pht tm t mn v Thp tn bc vo

Thp tr cng gi l s tm. Thuc (khi y) ngha l

ng lc y, 16 thng t l ngy an c, n 15 thng

by l ngy an c xong, tc l mn h. Trong khong

43

thi gian chn tun l, c ch nghi ng nhng lm li

ca mnh m chng t bit, nn tha thnh ch Tng

mc tnh c ti, nn gi l T T. B-tt ni l B-

-tt-a, Trung Hoa dch l Gic hu tnh. Li,

B- dch l Tr tu V thng. a, dch l i

tm chng sinh. Ca-lng ni l Ca-lng-tn-d, tn

ca mt th chim ci tin, ting ht ha nh dng

d cho ting ca Pht. Vn-th S-li cng gi l Mn-

th Tht-li, Trung Hoa dch l Diu Ct Tng, li

cng dch l Diu c. Vn-th l tiu biu cho cn

bn tr, y con mt trch php, trong Kinh thng

nu ra.

44

CHNG HAI

TA RING - DUYN KHI

1 - VUA BA-T-NC THNH PHT

Hm y nhm ngy k gi ca vua cha, vua Ba-

t-nc thit l trai nghi, sm sa nhiu thc n ngon l,

qu bu, ch thn thnh Pht v cc v B-tt vo cung

cng dng. ng thi trong thnh c cc v trng gi,

c s cng thit l trai Tng thnh Pht n cng. Pht

bo ngi Vn-th phn chia cc v B-tt v A-la-hn

n nh trai ch d l cng dng.

Ba-t-nc, Trung Hoa dch l Thng Qun,

Vua ca nc X V. Ch Hy l K, tc l ngy

mt nm xa ca vua cha, ng vi ngy ch Tng t

t. Cung dch tc l cung cm. Trng gi, ting gi

ngi c ti ln c. C s l ngi gi o, t ham

mun.

2 - A-NAN LN LT KHT THC B BT

Ch c ngi A-nan trc nhn ngi thnh

ring, i xa cha v nn khng kp d vo hng Tng

chng. Trn ng v ng ch i mt mnh, khng c cc

v Thng Ta v A-x-l.

Ngy y khng c ai cng dng nn ng mang

45

bt vo thnh theo th lp kht thc. Trong tm ng

mi mong cu c v n vit rt sau cng dng, ng

khi lng t bi khng chn la dng ging sang hn,

ngho giu vv ch mt lng bnh ng kht thc, mong

sao cho tt c chng sinh c vin thnh v lng cng

c. ng A-nan vn bit c Nh Lai Th Tn thng

qu trch ng Tu-b- v i-ca-dip chng qu A-

la-hn m tm khng bnh ng. ng knh vng li dy

v gi ca c Nh Lai khi cc iu nghi ng v ch

bai ca mi ngi. ng sa oai nghi nghim chnh thng

th vo ca thnh theo ng php ha trai. Khi y ng

A-nan nhn theo th lp kht thc ngang qua nh ca

mt dm n, gp i huyn thut ca Ma-ng-gi.

Nng dng thn ch Ta-t-ka-la Tin Phm Thin bt

vo phng ring, da k vut ve khin cho ng A-nan

sp mt gii th.

A-nan Trung Hoa dch l Khnh H. Ngy

Pht thnh o, bng nhin vua Hc Phn c bo

tin sinh hong t. Vua Tnh Phn ly y m ban tn.

Khng kp d vo hng chng Tng l chng theo

thng l ph trai. Tui h hn mnh l Thng ta.

A-x-l, Trung Hoa dch l Qu Phm. Lut ch khi

Tng i ra, t phi theo hai v thy l l do hng

phc cc li lm sa a. Bt-a-la, Trung Hoa dch l

ng lng kh, ch lm bng snh hoc bng st,

lng n phi hp php. n vit, Trung Hoa dch l

46

Th ch. T tm hnh khng lnh m th gi l rt

sau. St-li, Trung Hoa dch l in ch. Khi kip

s ngi cn n go la ma, mi ngi u t tr ly

(cha c lut php). H bn suy c ngi c c

lm vic phn x cho h, t mi bt u c vua

cha (ngi cai qun). Chin--la, Trung Hoa dch

l St gi tc l k t, ngha l h khng phn

bit sch nh vy. Ca-dip, Trung Hoa dch l m

Quang Th. ng Tu-b- b nh ngho xin ca nh

giu, ngi Ca-dip b nh giu xin ca nh ngho,

u b c Nh Lai qu. Nu thin v nh ngho b

nhiu nghi ng, thin v nh giu b nhiu ch bai.

Ho chung quanh thnh gi l hon. T-kheo n gi

Thn, gi T ng cng gi l trai, cng vi chng sinh

m tip duyn chng c chng ha trai. Ma-ng-

gi, Trung hoa dch l Bn tnh, sau xut gia gi l

Tnh T-kheo-ni, theo xa m gi tn. Ta-t-ka-la,

Trung hoa dch l Kim u, tc l ngoi o tu

theo kh hnh, phng th Phm Thin m c thn

ch ny. V tc gii th ca Thanh vn do bch t yt-

ma m pht sinh, u thuc v , thay i tc l Hy.

Sp l cha phi phm vy.

3 - PHT BO NGI VN-TH EM THN

CH N CU H NG A-NAN

c Nh Lai bit A-nan b dm thut kia gia hi,

47

nn khi th trai xong lin v. Vua v i thn, Trng gi

v c s u theo Pht mong c nghe php yu.

Khi y, trn nh c Th Tn phng ho quang

v y trm bu sng r, trong ho quang hin ra hoa

sen bu ngn cnh, c ha thn c Pht ngi kit gi,

tuyn ni thn ch bo ngi Vn-th S-li em thn

ch n cu h A-nan, khin cho c ch tiu dit, ri

dn A-nan v Ma-ng-gi n ch Pht.

c Nh Lai khng t ni ch, m do trn nh

Pht phng quang ha Pht tuyn ni, l ch cho tt

c thn thng u t tr dng hin ra, nhng trong th

v tng cha tng lay ng. Ch ny l ngm ch

chng sinh v m ni s nn lung chu dong rui m t

tnh vn khng c c v mt, mt phen gic ng tc l

tr v ci vn sn. Ngi Vn-th tiu biu cho cn bn

tr. Do cn bn tr hay hng phc t ma ngoi o, nn

Pht bo ngi Vn-th mang thn ch n cu h.

4 - A-NAN KHC LC V HI HN THNH

PHT DY PHNG PHP TU HNH

ng A-nan thy Pht nh l ri bun thm ri l

hi hn, t v th n nay mt b hc rng nn cha ton

o lc. ng thit tha thnh Pht dy cho php Sa-ma-tha

(ch), Tam-ma (qun), Thin-na (thin) l phng tin ban

u ca mi phng cc c Nh Lai chng c o

48

qu gic ng. Khi y c hng sa B-tt v i A-la-hn,

Bch Chi Pht v.v t mi phng n thy u mong

mi c nghe, tt c lui v ch ngi yn lng ch nghe

li Pht ch dy.

c Th Tn thng thut li: Thi Pht Khng

Vng, Ta v A-nan u pht tm cu o gic ng. A-

nan thng a hc rng, m Ta li thch tinh tn tu

hnh. Th nn phi bit, nghe sung chng bng tht

chng. Sa-ma-tha, Trung hoa dch l Tch tnh. Tam-

ma, Trung Hoa dch l Qun chiu. Thin-na, Trung

Hoa dch l Tch chiu bt nh.

Tm li, Th Lng Nghim l ni chung, cn

chia ra m ni l Sa-ma-tha, Tam-ma v Thin-na.

Bi do chn tm thng tr, thng tch m thng

chiu, tch chiu khng hai tc ch kinh Nit-bn gi

l nh Tu bnh ng vy. Hng Thanh vn nh

nhiu, tu t, nn chng thy Pht tnh. Hng Thp tr

B-tt tu nhiu nh t, nn thy cht t Pht tnh. Do

y m bit nh tu bnh ng (ngang nhau) ca Pht

tnh v tch chiu khng hai ca chn tm thng tr

chnh khng hai no vy.

Ngi C Sn thng dng Tam qun ca tng

Thin Thai phi hp. Ngi Gic Phm cng ng

vi ny, nhng c khc cht t, nn khng ph hp vi

chn tm thng tr vn sau.

49

Kinh ny ch ci m lm ca cn tnh, tr li

tnh gic vn sn tch chiu, in tung cng vi ngi

thun dng cng hun tp, nhng chng ng ban ngy

m ni ban ngy ni m.

Ngi Thin Nh b ch y li gii thch trc, y

chnh l li minh xc vy.

50

PHN TH HAI: PHN CHNH TNG

CHNG MT

CH NGAY CH VIN NG

MC I: GN HI CI TM

ON I

NU NGUYN DO LU CHUYN V

THNG TR

CHI 1. GN CH PHT TM

Pht bo ng A-nan: ng vi ti l anh em ng

mt dng h. Khi mi pht tm i vi gio php ca ti,

ng do thy tng th thng g m b i n su nng th

gian xut gia?.

A-nan bch Pht: Bch Th Tn, do con thy 32

tng tt ca c Th Tn th thng tuyt vi, hnh th

51

sng chi nh ngc lu ly, con thng t suy ngh, tng

tt ny khng phi do i dc m sinh. Ti sao? V th

dm dc th trc, giao cu nh bn, tinh huyt ln ln,

chng th pht sinh thn th th thng trong sch sng

ngi nh khi vng ta ny, do m con kht ngng

co tc theo Pht xut gia.

Pht l con vua Tnh Phn, ngi A-nan l con

vua Hc Phn, vua Tnh Phn v Hc Phn ng mt

cha m sinh, nn cng gi l ng mt dng h. Anh em

gi l thin lun. Gn hi tm v ci thy trng by

nghim xt vn sau. Con thy c Nh Lai c 32

tng l p ci thy. Thng t suy ngh l p

Tm. Tng tt ca Nh Lai t bn chn bng phng

cho n nh tng, cng c 32 tng.

CHI 2. PHN CHIA CHN VNG

Pht bo: Lnh thay, A-nan! Cc ng phi bit:

Tt c chng sinh t v th n nay, sinh t tip ni u

do chng bit Chn Tm thng tr tnh th trong sch

sng sut m nhn cc vng tng, cc tng ny khng

phi chn tht, nn b lun chuyn.

Tnh hay r bit hay gi l tm, tm ny trong

lng trn gi l tnh. Chng bit l tm tnh khng c

tht th, thun theo bt gic. y l duyn c m chn.

M th theo cnh phn bit m chng t bit, nn c

52

lun chuyn, y gi l vng. Lc ni nguyn do chn

vng, bi mun ch ch chn tm hin l ch do cn,

vng tm tng tc ch do thc, nn vn sau gn tm, th

trc gn cng tt vng nim phn bit, sau mi ch tnh

thy chn tht. Nu t tnh thy m ng c tng tm

v phn bit, mi bit phn bit ton chn, lun chuyn

chng phi vng vy.

M chn tm thng tr m nhn vng tng nn

trn ngy trong vng tng m chng bit chn tm

thng tr. Kinh Nit-bn gi l Pht tnh lun chuyn

trong nm ng. Hin nay trong lun chuyn m

nhn lm vng tng cho l chn tm, nn nng u

m qun sinh t tng tc? Kinh Vin Gic ni: Cha

ra khi lun hi m bn n Vin Gic th tnh Vin

Gic kia ng vi lu chuyn. Ngi To Kh ni:

Trc nim chng sinh l tm, sau nim chng dit l

Pht, nn bit nim nim sinh dit chng phi Pht,

tm; cn trong lun hi chng phi l Vin Gic, vng

tng thnh c tnh. Li phi bit: Chn tr th khng

th, mt phen quyt liu vn cha th lin c chn

thng.

CHI 3. DY TRC TM

Nay ng mun nghin cu qu V thng B-,

pht minh Chn tnh, nn phi trc tm p li ti hi.

Mi phng cc c Nh Lai c ra khi sinh t u

53

bi mt con ng trc tm. Tm v li ni u ngay

thng, nh th tri qua cc a v trc sau, trong khong

gia vn khng tng cong vy.

V thng B-, tc V thng Chnh ng

Chnh gic ca mi phng Nh Lai, u do pht minh

chn tnh m c thnh tu, nn trc nu ra y.

Ngi Triu Cng ni: Trc tm ngha l trong tm

chn trc, ngoi khng gi di. Ngi Hin Th ni:

Tm hng v l, khng chia ng t. Pht tm l

u, n qu cu cnh l cui, trong khong gia tuyt

nhin khng c ng t.

S sng hng ngy ca chng sinh, ton thn l

vng. V th nn c Nh Lai i vi vic trc mt, c

bit nu ra ch trc tm, ct yu l trong ch i p

th l r rng, nn vn sau c nguyn do Mt xem

thy, tm sinh i trc. Pht dng by ch gn tm,

n ch tt cng khi tnh kh tr kit, nhin hu ng A-

nan tr li chp ci suy ngh lm tm, trc mt tuy

cha rt ro cng c th nhn ci sng kia thng ci

ti vy. Ngi thi nay xem ch ny trn cho ci hay suy

ngh chng phi l tm ca ta, ri trn cn c ton tnh.

H chng bit ci tm m thm ring chiu , vn cn

gi ci thm thm lng lng trong, tri thi lin mt,

n vn l ri trn khng c tht th. Nu chp ch thy

ca mnh, do nng hiu li ni ca Pht m tm v li

ni kia chng ngay thng, h c th cho l li th thng

54

hay sao? Nn bit, li cn nhc k cng ban u ca

c Nh Lai chng phi khng c ch vy.

CHI 4. GN HI TM V MT

Ny A-nan, nay ti hi ng, chnh khi ng pht

tm, do ni ng thy 32 tng tt ca Nh Lai. Vy ng

em ci g thy v ly ci g a thch?.

A-nan bch Pht rng: Bch c Th Tn, s yu

thch nh th l do tm v mt ca con. Do mt thy

tng tt ca Nh Lai, tm sinh a thch, nn con pht

tm nguyn x sinh t.

Pht bo A-nan: Nh ng ni, tht ch a

thch l do tm v mt, nu chng bit tm v mt ch

no th khng th hng phc c trn lao. V nh v

Quc vng b gic n xm chim, mun em binh tr

dp, binh y cn phi bit ch gic mi c th dp tr.

Ci khin cho ng lu chuyn chnh l li tm v mt.

Vy nay ti hi tm v mt hin ch no?.

em ci g thy l gn xt ci thy, Ly ci g a

thch l gn hi tm. Yu thch nh th l do tm mt ca

con l p chung tm v mt. Do mt xem thy tm sinh a

thch l chia ra p tm v mt. Trn l su trn. Lao

l su trn quy nhiu. Tm l ch nng g ca trn

lao, nh ch dung cha gic. Mt lm mai mi cho trn

lao, cng nh k dn ng cho gic. y l gn ci

55

ngun ca h vng.

Cc nh s gii u chia tm thuc v thc, mt

thuc v cn, nn ph tm, ph mt c khc. Theo ng

ca ti th ch ph ci m, ch chng phi ph tm v

mt. Vn Kinh sau y c ni: Chnh l tm chng

phi mt th li dng ci g la ring ra ph?

Pht sp ch by chn tm, nhn ni cn m hin

tnh, mi bo ct phi bit ch ca gic . Khin cho ng

lu chuyn, li ti tm v mt. Ti sao? Phi bit gic vn

l con trong nh, con trong nh khng bit, lm nhn l

gic. Tm v mt cng nh vy, chn gic khng tnh, bi

m ni s minh nn c chia ra cn v cnh, tri ni xoay

vn, nhn m mc phi ti li. Bnh nhm nu ht, tc

bn trn ny gi l mt trong sng. Tm tnh phn bit

u khc tnh diu quan. i mt theo nhau, gic vn l

con ta, cng cn l i tr, chng phi i ngi vy.

ON II

CHP TM TRONG THN

CHI 1. CHNH CHP TRONG THN

A-nan bch Pht: Bch c Th Tn! Tt c mi

loi d sinh trong th gian ng cho rng thc tm trong

thn. Thit ngh con mt nh hoa sen xanh ca c Nh

Lai cng trn mt ca Pht. Nay con xem cn th ph

56

ca bn trn ny cng ch trn mt con, ci thc tm nh

th tht trn thn con.

Mi hai loi sinh, tr khng v tn, khng c

tng ca thn; tr cy v t khng c tng ca tm.

Ph l th ph ch ring ra khng phi thng ngha

cn. Nm cn u c 8 php: Bn i nng to l

t, nc, gi, la, bn trn s to l sc, hng, v,

xc. y l ch cho s to. Trn c ngha l nhim.

CHI 2. NU RA HIN TIN C NH

Pht bo A-nan: Nay ng hin ngi trong ging

ng ca Nh Lai. ng hy xem rng K- ch

no?.

- Bch c Th Tn, ging ng ln c nhiu

tng thanh tnh ny trong vn ng Cp C c, rng

K- nay tht ngoi ging ng.

- A-nan, nay ng trong ging ng, trc ht

ng thy ci g?

- Bch c Th Tn, con trong ging ng

trc thy Nh Lai, k thy i chng, khi nhn ra ngoi

mi trng thy rng cy.

- Ny A-nan, ng xem thy rng cy nhn u c

thy?

57

- Bch c Th Tn, ging ng ln ny do ca

m rng, con trong ging ng thy sut ngoi xa.

Ging ng trong vn, rng ngoi ging

ng. y l mun c nh cnh trong ngoi ngm

ch ci thy c th lp, trc thy, k nhn xem. Li nu

ci thy c trc sau ngm ch tm trong thn, trc

phi thy trong. Cu: ng xem vn cy nhn u c

thy, cng cho ng A-nan p do cc ca ging

ng. Dng ging ng d cho thn, cc ca ging

ng d cho cn. Li trc gii ni: ng A-nan chp ci

thy do con mt nn c li hi, nhn u c thy?.

Phn sau vn Kinh ni: ng trong ging ng, ca

hay thy chng?, l hm ch cho tm thy chng phi

mt thy.

CHI 3. PHT AN I V GING RNG

Khi y c Th Tn trong i chng dui cnh

tay sc vng xoa trn u ng A-nan ri bo A-nan v c

i chng: Ta c php Tam-ma- (Chnh nh) gi l

i Pht nh Th Lng Nghim Vng y mun

hnh, l mt ca siu xut ca mi phng cc c Nh

Lai tin ln qu v nhim mu, nay ng phi nghe k. A-

nan nh l knh nhn li Pht dy.

Trc c nh i sau mi gn li. y l

trc an i v v rng nu ra php mn tu hnh

58

Tam-ma-, trong i Bt Nh ni: c Th Tn vo

ng Tr Vng Diu Tam-ma-a, cc Tam-ma-a u

thu nhip vo Tam-ma-a ny, tc mn Tam-ma-

y, nn gi l i Pht nh Th Lng Nghim

Vng y c mun hnh, do xng tnh m pht

khi. Phc tu c hai u trang nghim, li trang

nghim bn tnh, nn gi Diu trang nghim. Mt ca

siu xut l khng c ng t, cng khng c g snh

bng (tuyt i).

Tam-ma- c ch gi Tam-mui tng tr.

Tam-mui tng tr ny y cn bn v sai bit nh

vy. Th ln, dng ln, mi phng cc c Nh Lai

u t con ng ny m c diu trang nghim.

Ngi Gic Phm gii Tam-ma- l ch gip cho bin

ha thn, m diu trang nghim ch cho phng tin.

ng dn vua Diu Trang Nghim trong kinh Php Hoa

cng ly thn lm d o, dng ch r ch

phng tin. L du su xa huyn diu, nhng dng

nh chng phi iu thit yu ca bn kinh.

CHI 4. GN CNG TRONG THN

Pht bo A-nan: Nh ng va ni, thn trong

ging ng do ca m rng nhn xa thy vn rng. Li

c ngi trong ging ng ny chng thy Nh Lai

m thy vt bn ngoi chng?.

A-nan tha: Bch Th Tn, trong ging ng

chng thy Nh Lai m thy rng sui (bn ngoi) l

khng c l.

59

- Ny A-nan, ng cng nh vy, tm linh ca ng

tt c u sng sut r rng. Nu tm sng sut r rng,

hin tin tht trong thn ng, th trc phi bit trong

thn ng. V li c chng sinh (ngi) no trc thy

trong thn sau mi xem thy cnh vt bn ngoi chng?

Du chng thy tim, gan, t, v, nhng mng tay ra, tc

di, gn chuyn, mch ng l ra phi bit, v sao chng

bit? khng bit trong thn, lm sao bit vt ngoi thn?

Th nn phi bit ng ni tm hay hiu bit ny trong

thn ng tht khng c l phi vy.

y l gn cng tm chng phi trong thn,

nn dng thn trong ging ng d tm trong thn.

Thn trong ging ng trc thy Nh Lai, m tm

trong thn li chng thy vt bn trong. Do y m bit

tm chng phi trong thn. Cu Li c l li t ra

ni n quyt nh khng. Cu V li c cng

nhn li ni trc thy ri sau mi xem kia th ng l

phi ch ra c, m trn khng th ch c. Du

khng th thy tim, gan, t, v, m mng tay ra, tc di,

gn chuyn, mch nhy, quyt nh phi bit r. y l

chuyn li nn vn. Tm li, ch r ci thy kia t

chng hay thy trong thn vy.

ON III

CHP TM NGOI THN

CHI 1. CHP TM NGOI THN

ng A-nan ci u nh l v bch Pht: Bch c

Th Tn, con nghe php m ca c Nh Lai nh th nn

hiu bit tm con tht ngoi thn. Ti sao? Th nh ngn

60

n sng, nu t trong nh, th n trc t phi chiu

trong nh, ri theo ca nh sng mi chiu ra ngoi sn. Tt

c chng sinh s d chng thy trong thn m ch thy

ngoi thn cng nh ngn n sng ngoi nh, nn

khng soi sng trong nh. Ngha ny hn r rng khng

lm, cha bit c ng vi ngha l rt ro ca Pht ni hay

khng?.

gn cng ci thy trong thn, nn nghi

ngoi thn, in tung nh khng c l. Song, chng sinh

v m cnh vt theo duyn tri ni, chng hay t ch, so

vi ci chp trong thn y cng khng hn khng

km.

CHI 2. GN CNG CHNG PHI NGOI THN

Pht bo A-nan: Va ri cc thy T-kheo theo

ti kht thc trong thnh Tht-la-phit, nay tr v

rng K-. Ti th trai xong, ng xem cc thy T-kheo,

khi mt ngi n, cc ngi khc c no chng?.

A-nan tha: Bch Th Tn, khng vy. Ti sao?

Cc v T-kheo y tuy chng qu A-la-hn, nhng

thn mng khng ng, lm sao mt ngi n m tt c

u no c!.

Pht bo A-nan: Nu tm thy nghe hiu bit tht

ngoi thn ng, th thn tm phi ri nhau t khng

lin h vi nhau. Vy ci g tm bit, t thn khng bit,

ci g thn bit, th tm u th bit. Nay ti a cnh tay

u-la-min ca ti cho ng xem, khi mt ng thy, tm

61

c phn bit chng?.

ng A-nan tha: Bch Th Tn, ng th.

Pht bo: A-nan, nu thn tm bit nhau, ti sao

ng ni tm ngoi thn? Th nn phi bit, ng ni tm

thy nghe hiu bit ngoi thn, tht khng c l vy.

Mt ngi n khng th nhiu ngi no, d cho

thn tm cch nhau, th chng bit nhau, nhng nay

bit nhau, th trn chng phi ngoi thn. on thc, tc

l on thc, ngha l hnh on c th bc ly. Tc: d.

Ngi n Lng ni: Kht thc v rng th trai, chnh l

nu ln chng hin tin mi n. Nn ni Ti (Pht) d

trai. u-la, ni l u-sa-la, Trung Hoa dch l

Sng. Cnh tay Pht mm mi nh u-la-min (la

mn).

ON IV

CHP TM NP TRONG CON MT

CHI 1. CHP TM NP TRONG CON MT

A-nan bch Pht: Bch c Th Tn, nh li

Pht dy, v chng thy bn trong, nn chng phi

trong thn, v thn tm bit nhau m chng ri nhau,

nn chng phi ngoi thn. Nay con suy ngh bit n

mt ch!.

Pht hi: Nay ch no?.

A-nan tha: Tm r bit ny, n chng bit

62

trong m hay thy bn ngoi, theo con suy ngh th n np

trong con mt, v nh c ngi ly ci chn bng lu ly p

trn hai con mt, tuy c vt p m chng b ngi, mt kia

ty khi thy theo lin phn bit. Song tm hay r bit

phn bit ca con chng thy c trong, l v n n

trong con mt, nhng thy vt bn ngoi r rng khng b

chng ngi, v tm np sau con mt.

ng A-nan dng chn lu ly p trn con mt

d cho con mt p trong tm, m chng bit con mt

thy chn lu ly, cn tm chng thy con mt, bi con

mt chng phi cnh (b thy). Vn sau t by r.

CHI 2. GN CNG CHNG PHI TM NP

TRONG CON MT

Pht bo A-nan: Nh ng va ni tm np trong

con mt nh con mt np sau chn lu ly. Vy ngi kia

chnh khi dng chn lu ly p trn con mt th trong lc

xem thy ni sng h c thy chn lu ly chng?.

- Bch Th Tn, ng th! Ngi y chnh khi p

chn lu ly trn con mt, h vn thy chn lu ly.

Pht bo A-nan: Nu tm ng np sau con mt,

nh con mt np sau chn lu ly, th chnh khi xem thy

ni sng sao chng thy con mt? Nu ng cho thy c

con mt, th con mt ng vi cnh b thy, chng thnh

ngha ty thy. Cn nu chng thy con mt, ti sao ng

ni tm hiu bit ny np trong con mt nh con mt np

sau chn lu ly. Th nn phi bit ng ni tm r rng

63

hiu bit np trong con mt, nh con mt np sau chn

lu ly, l iu v l.

Con mt theo ci thy lin phn bit, y l tm

mt theo nhau. Nu hay thy c mt, th mt ng vi

cnh b thy, nn chng thnh ngha ty thy. Nu chng

thy th tm chng phi np sau con mt, nh con mt

np sau chn lu ly.

ON V

M NHM SNG TI

CHI 1. CHNH CHP M NHM SNG TI

A-nan bch Pht: Bch Th Tn, nay con suy

ngh th ny, thn chng sinh tng ph trong, khiu

huyt ngoi, c tng ph th ti, c khiu huyt th sng.

Nay con i trc Pht, m mt thy sng, gi l thy

ngoi, nhm mt thy ti gi l thy trong. Ngha y c

ng chng?.

Cho c tng ph th ti, c khiu huyt th sng

thot khi ci nn vn, chng thy trong thn m

thy vt bn ngoi, vn l ni tm trong thn vy.

CHI 2. GN CNG CHNG PHI NHM M

SNG TI

Pht bo A-nan: Khi ng nhm mt thy ti cnh

ti ny l i trc mt hay khng i? Nu i trc

mt th ci ti y l trc mt, ch u phi trong.

Nu thnh trong, th khi ng vo nh ti khng mt

tri, mt trng v n, ci ti trong nh ny u l tng

64

ph ca ng sao? Cn nu chng i trc mt th u

thnh ngha thy.

A-nan cho thy ti l thy trong thn, nhng ci

thy ti y i trc mt th chng phi trong thn. Th

nn c li vn nn: Ci ti trong nh ny u l tng

ph ca ng sao? Cn nu chng i th khng thy.

Tm li chng minh ci thy ti tht chng phi l

thy trong thn vy.

Gc li ci thy i bn ngoi, m cho rng con

mt i vo trong nn thy ti, th khi nhm mt thy ti

gi l thy trong thn, m mt thy sng sao li chng

thy ci mt? Nu chng thy c mt th ngha i vo

trong chng thnh lp.

Trc cho rng cnh i trc mt l vt bn

ngoi, chng thnh trong thn. Nay gc li ci li thy

i l thy bn ngoi, m cho rng khi thy ti l thnh

ngha con mt i vo trong, th khi thy sng l ng

thnh thy trong thn, nn bo rng sao chng thy

c mt? Thy trong chng thnh th ngha con mt

i vo trong cng l khng ng. Bi v ci ti vn

trc mt chng th cho l thy trong, cng nh ci

sng vn trc mt chng nn gi l thy trong thn

vy.

Nu ng cho l thy c ci mt, th tm r bit

ny v con mt phi ngoi h khng u thnh trong.

Nu ngoi h khng th t n chng phi l th ca ng,

l ra nay Nh Lai thy mt ca ng (Nh lai) cng l thn

ng sao? V nh th khi con mt ng bit th thn ng

65

phi khng bit. Nu ng cho thn v mt u bit, th

phi thnh hai ci bit, vy mt thn ng nn thnh hai v

Pht. Th nn phi bit, ng ni thy ti l thy trong

thn khng c l phi vy.

y li cho rng thy mt cng l thy i vo

trong, th tm v mt u ngoi h khng. chng

thnh trong, li chng phi thn ng, nn li c li vn

nn: Nh Lai thy mt ca ng cng l thn ng hay

sao?. Con mt ngoi h khng m bit th thn ng

ng l khng bit. Nu cho thn v mt c hai u bit,

nn li c li vn nn: Mt thn thnh hai v Pht

sao?. y u l gi thuyt chng minh thy sng

chng phi thy trong, th thy ti cng chng thnh thy

i vo trong.

ON VI

TM TY CH HA HP M C

CHI 1. CHP TY CH HA HP

A-nan tha: Con thng nghe Pht dy hng t

chng do tm sinh nn cc th php sinh, do cc php

sinh nn cc tm sinh.

Bn Pht ni: Do A-li-da thc (thc th 8) bt

gic vng ng bin hin ra c cn thn v th gii, li

do cn thn v th gii ty cnh gii c gi ng m

66

chuyn sinh sng thc. Nay vn ly ngha v php sinh

nn tm sinh i chiu li ni sau.

Nay con suy ngh, tc ci th suy ngh y l tm

con, ty ch no hp, tm t theo m c, chng phi ba

ch trong ngoi v chng gia.

(ng A-nan) tuy nhn ra ci th suy ngh,

song v cn trong m, chng hay t mnh xoay tr li,

vn l theo cnh phn bit. Ty ch no hp, tm theo

m c, khi chng hp tm lin khng. y tc l

chng nghim vn cn theo cnh phn bit. Ba ch

ngha l trong, ngoi v n trong con mt.

CHI 2. GN CNG CHNG PHI TY CH HA

HP

Pht bo A-nan: Nay ng ni, bi do php sinh

nn cc th tm sinh, ty ch no hp tm ty theo

lin c, tm y nu khng c t th, t khng c ch hp.

Nu khng c t th m c th hp th cng nh gii

th mi chn, nhn ni trn th by m hp, ngha y

khng ng! Cn nu c t th th nh ng ly tay t gi

trn thn, ch tm ng bit l t trong thn ng ra, hay

t ngoi vo? Nu t trong thn ra, th li phi tr li

thy trong thn, nu t ngoi vo, th trc phi thy mt

ca ng.

Gii th mi chn v trn th by u l th d

c tn sung m khng c th tht. Li hi t trong thn

67

ra hay t ngoi vo l xt cng tt tm phn bit,

khin cho t gic. n sau gn cng tn th gic t

nhn r ca Pht ni.

A-nan tha: Thy l con mt, cn tm th bit

ch khng phi thy nh con mt. Pht ni tm thy

chng phi ngha y.

Pht bo: Nu mt thy, vy khi ng trong nh,

ci ca c th thy c chng? V li nhng ngi

cht con mt h vn cn, ng l h u thy c vt.

Nu thy c vt u th gi l ngi cht?

Cu Tm bit ch khng phi thy nh con

mt, tuy trnh khi li vn nn v ch thy, m ci

thy chnh l mt, tri li lm r ci li m chp ni

cn, nn mi bo Ci ca c thy c chng?.

Chnh l trch chp ci thy thuc con mt. Ch ny

ngm ch ci thy l tm ch khng phi mt.

Ny A-nan, li tm hiu bit ca ng, nu hn c t

th, l mt th hay nhiu th? N thn ng l khp c

thn, hay chng khp c thn? Nu c mt th th khi ng

ly tay gi mt ch trn thn, l ra tt c ch u c cm

gic. Nu tt c ch u c cm gic, th ch gi khng

nht nh. Nu c ch gi nht nh th ngha mt th ca

ng khng thnh. Nu nhiu th th thnh nhiu ngi.

Vy ci th no l ca ng? Nu khp thn th ng nh

trc kia khng bit c ch gi. Nu chng khp thn

th khi ng xc chm trn u ng thi xc chm di

chn, khi u c bit, chn phi khng bit, nay ng chng

68

phi nh vy. Th nn phi bit ty ch no hp, tm theo

m c, l khng c l phi vy.

Trc nu ra c t th, gn hi tm

trong ngoi. y li gn hi mt tm hay nhiu tm,

khp c ch hay chng khp, ngm ch tm mt

khng hai, khin cho ngay t nhn. Nu khi gi m

c ch ni, th khng th tt c ch u bit, l gn li

khng phi mt th. Gi s (tt c ch) u bit th

thnh nhiu ngi, l gn li chng phi nhiu th,

khp thn th th ng nh ci gi trc, ngha l

nh ci gi trc c ch ni chng thnh ngha

khp. Nu chng khp th ng thi xc chm, chng

nn ng thi bit.

ON VII

CHP TM CHNG GIA

CHI 1. CHNH CHP TM CHNG GIA

A-nan bch Pht: Bch c Th Tn, con c

nghe Pht cng vi ngi Vn-th v cc v Php Vng

T vv khi bn v ngha tht tng. Th Tn cng ni:

Tm chng phi trong, cng khng phi ngoi.

Chng phi trong, t trong chng thy tm,

chng phi ngoi, t ngoi chng thy php, l c

Nh Lai mun ch tht tng. y l dn ra tm chng

phi trong thn ngoi thn, ni tm chng gia.

Theo con suy ngh, trong khng thy vt bn

69

trong, cn ngoi th thn tm chng bit nhau. V tm

khng bit trong, nn ngha trong khng thnh lp. V

thn tm bit nhau, nn ngha ngoi cng chng phi.

Nay v thn tm bit nhau, v li cng khng thy c

bn trong, nn tm con chc chng gia.

Nh trn ni, tm chng phi trong, v

khng thy vt bn trong, cng chng phi ngoi, v

nu ngoi th chng bit nhau. Nay v trong khng bit

nn thnh ra khng thy trong, thn tm vn bit nhau

hin by ngha ngoi chng ng. y chnh l tm

gia cn v trn vy.

CHI 2. GN CNG CHNG PHI CHNG GIA

Pht bo: ng ni tm chng gia, ci chng

gia y nht nh khng ln ln, chng phi khng ch

ni. Nay ng hy xt k ci chng gia ch no? L ti

cnh hay ti thn? Nu ni thn l mt bn th khng

phi l gia. Nu l gia thn th ng nh trong thn.

Cnh l ch cho trn, thn l ch cho cn.

y chia cng tt cn trn, sau mi hp li gn cng tt

vn thn khng c t th. Thn c chng gia thn v

mt bn thn, nn ni ti mt bn thn th chng phi

chng gia, ti chng gia th ng trong thn. y l

trc gn cng tt v cn vy.

Nu ci gia ni cnh th c ch nu ra c hay

khng nu ra c? Nu khng nu ra c th cng nh

khng c. Cn nu ra c th ch nu y khng nht

70

nh. V sao? V nh ngi ly mt cy nu, khi nu mt

ch lm ci gia, nu ng phng ng trng qua, th

cy nu phng Ty, ng phng Nam nhn qua th

cy nu thnh phng Bc, ci nu ra thnh ln ln,

th tm ng cng thnh ri lon.

Ch biu l vt nu ch r ch chng gia.

ng, Ty, Nam, Bc mi ngi thy khng ng, t ch

nu khng nht nh. Tm ng ri lon l ni ch chng

gia khng cn c vy.

A-nan tha: Con ni ch chng gia khng

phi hai th y. Nh li Pht ni: Con mt i vi cc sc

trn lm duyn sinh nhn thc, con mt th c phn bit,

sc trn th v tri, thc sinh trong khong gia y, chnh

l ch ca tm.

Php tng tng chia ring cn, trn, thc duyn

nhau pht khi, chng phi Nht Ngha (Chn

Nh). ng A-nan lm nhn thc lm tm, l trong a

v m, li cho rng chng gia cn v trn, th cng thm

sai lm vy.

Pht bo: Tm ng nu khong gia cn v

trn, vy tm th ny gm c hai bn, hay chng gm c

hai bn?

Dng cu hi: Gm c hai bn hay khng gm

c hai bn l gn cng tm kia chng chng gia cn

71

v trn, khin cho ng A-nan t ng. Ngha l trong hai

ch ny (cn trn) khng c th tht ca tm vy.

Nu gm c hai bn th vt th (cn trn) ln ln,

vt (trn) th khng bit, th (cn) th c bit, hai th i

lp nhau, ch no gi l chng gia?

Vt l ch cho trn, th l ch cho cn, mt

bn bit, mt bn chng bit, nn gi l ln ln (tp

lon). Bit th khng phi khng bit, khng bit th

chng phi bit, nn ni rng hai bn i ch nhau.

Nu lp thnh hai bn, th khong gia khng c ch

nu.

Gm c hai bn cng khng c, v khng phi c

bit, v cng khng phi khng c bit, tc l khng c th

tnh, ly g lm tng chng gia? Th nn phi bit, tm

chng gia l khng c l vy.

V khng c gm c cn nn khng bit. V

khng c gm c trn nn chng phi khng bit. Hai

ngha ny sai lm, mt ch cn c, nn gi l khng

c th tnh. Nhng th tnh u phi khng, ch nn t

bit.

ON VIII

CHP TT C KHNG DNH MC

CHI 1. CHNH CHP KHNG DNH MC

72

A-nan bch Pht: Bch c Th Tn, xa con thy

Pht cng bn v t ln ca Pht l ngi i Mc-kin-

lin, Tu-b-, Ph-lu-na, X-li-pht ng chuyn bnh

xe php, Pht thng ni: Tm tnh hiu bit phn bit,

khng phi trong, khng phi ngoi, khng phi

chng gia, u khng ch , tt c khng dnh mc gi

l tm, vy ci khng dnh mc ca con c gi l tm

chng?.

Kinh Kim Cang Bt Nh ni: Khng nn tr sc

sinh tm, khng nn tr thanh, hng, v, xc, php sinh

tm, nn khng ch tr m sinh tm kia. Cu khng

ch tr trong kinh Kim Cang, tc y ni tt c khng

dnh mc. Chng bit ng ch mt cu m sinh tm

kia tc ly khng ch tr lm tm, h khng phi

nhn lm hay sao?

CHI 2. GN CNG CHNG PHI KHNG

DNH MC

Pht bo A-nan: ng ni ci tm hiu bit phn

bit ny n u khng c u c, vy cc vt c hnh

tng trn th gian, nh h khng v cc loi thy lc

khng hnh, gi l tt c, vy ng khng dnh mc , l

c (m khng dnh mc), hay khng c (m khng dnh

mc)?

Tt c s vt hin c trc mt, m gi l khng

dnh mc , s cho hin ti l c hay l khng? y

lm sng t, chng bit bn tm m mun tt c

73

khng dnh mc th khng th c. c Th Tn gn

tm ch no, ng A-nan khng th t gic, lin cho tt

c khng dnh mc (l tm), m i vi ci ch ngay

pht minh cn xa cch nh tri vi t, hung chi nng,

s trn chng hay xm phm n nhau ? sau cng

cng thy r.

Nu khng th ng nh lng ra sng th, ly g

m khng dnh mc? Nu c c ci khng dnh mc,

th khng th gi l khng. Khng tng th khng, chng

phi khng th c. C tng th c ch , lm sao gi l

khng dnh mc? Th nn phi bit, tt c khng dnh

mc m gi l tm hiu bit (ca ng) tht khng c l

vy.

Lng ra sng th l vt hon ton khng c.

Nng theo vn trn ni: Ci ng chng dnh mc l

c hay khng?. Nu khng th ng nh lng ra sng

th, ly g m chng dnh mc? c tng khng dnh

mc, h khng c ci tm ca tt c sao? Nn gi c ci

khng dnh mc th chng th gi l khng vy. Xt v tm

cnh chng th ln khng. Tng phn v kin phn

chng phi ring c, cho nn phi cn thn xem xt cho r

rng: Khng tng th khng, chng khng th c tng,

tng c vn cn u th gi l khng dnh mc c?

Nu hay pht minh c t tm th vn tng xum la ty

cnh i hin, chng ri vo C v Khng. Tri li th

ngoi tm c php m mt hai u, dnh mc cng khng

dnh mc u l ngha tha vy.

74

T v minh pht nghip v sau, tm ny t lu

chng an tr ni bn v ca n. Nu c ch kin tnh cng

khn vi sc m pht sinh; khi cha pht sinh th m mt,

khi pht sinh th m m, ang khi pht sinh li lng

xng, chng phi tri qua mt phen cng tt nn i vi

tm kia chng hay t phn tnh, cho n t phi nh liu

duyn (Pht tnh) vy.

Tm tr trong thn, y l ci chp thng thng

ca chng sinh. Nghi tm tr ngoi thn, mi ngi u

cho l vng v. H cho tm bao trm c thi h, tt c

loi hu tnh v tnh u t tm hin. Loi kin gii ny

cho l tm chng ngoi thn th c my ngi, tm n

trong con mt, nh c cu khiu, tht huyt (thy vt

ngoi) vn cn cho tm trong thn. Th suy ngh ny

ty ch ha hp m c cng ng tm ngoi thn, tm

ti chng gia, tm ti ch khng dnh mc, trong ngoi

u khng ch nng. Tht c th gi l nghip thc

mnh mang khng ci gc c th ta. i vi vic ny,

chng ta c th khng kinh s hay sao?

75

MC II: HIN BY CN V TNH THY

ON I

HI HN NGHE NHIU, CU DY M CHN

Khi y ng A-nan trong i chng, t ch ngi

ng dy, trch o by vai bn hu, gi phi st t chp

tay cung knh bch Pht: Con l em t ca Nh Lai, nh

Pht thng yu, nay tuy c xut gia vn cn li lng

thng yu ca Pht, do ch lo hc nhiu m cha

c qu V lu, nn khng th chit phc c ch

phc Sa-t-la, b n lay chuyn phi sa vo nh dm.

Chnh bi chng bit c ch n ca m Chn (Chn

Tm). Ci mong c Th Tn m lng t rng ln

thng xt ch dy cho chng con con ng Thin nh

(Sa-ma-tha), khin k xin- (cha c lng tin) c xa

cc th t kin. Tha thnh nh th xong nm vc gieo

xung t, v c i chng kht ngng trng ch c

nghe li ch dy ca Pht.

Chn t tc l chn tm thng tr. Mun c

chn tm thng tr phi do con ng thin nh (Sa-

ma-tha).

Kinh Nit-bn gii r Thin nh (Sa-ma-tha) c

nm ngha:

1/. Nng dit: hay dit phin no kit s.

2/. Nng iu: hay iu phc cc cn.

76

3/. Tch tnh: ba nghip iu vng lng.

4/. Vin ly: xa la ng dc.

5/. Nng tiu: hay tiu dit tham vv

Kinh Vin Gic dch l Tch tnh, ngha ny c

th bao qut tt c. Nht xin dch l tn, dch

l chng cng gi l on cn lnh. Hy dch l

ph h nt. Di-l-sa dch l c kin.

ON II

PHT PHNG HO QUANG TIU BIU CN

TNH TRN SNG

Khi y c Th Tn t trn ca mt (khong gia

hai chn my) phng cc th ho quang. Ho quang y sng

chi nh trm ngn mt tri, khp cc ci Pht, su th

chn ng. By gi mi phng cc ci nc nh s vi

trn ng thi hin ra. Do oai thn ca Pht khin cc th

gii hip thnh mt ci. Trong ci y, c cc v B-tt ln

u ni nc ca mnh chp tay lng nghe li Pht dy.

Trc t trn nh Pht phng quang l tiu biu

cho bn th khng th ni nng. y Pht phng quang

t din mn (ca mt) l tiu biu cho cn tnh trn sng

trong ngoi khng thiu. Pht ni php mu l mt nhn

duyn ln, nn ch Thin, ma phm, ngi, phi nhn, hoc

vui, hoc s, thn tm chn ng, nn ci t ng ra chn

ng. Su th chn ng: 1. Tin (thinh), 2. Hnh tng

77

(hnh), 3. Ting rng (hu), 4. Ting nh (kch), 5. Lay

ng (khi), 6. Vt ln (dng). Cu ng thi hin ra

hip thnh mt ci, l ci nc vn t m ra hay hp li,

nhng v chng sinh m nn b cch ngi, Pht dng oai

thn khin cho tm thy. Nn bit bn quc khng khc

mi phng, ch c bc B-tt ln t c ci ngun

ca cc php nn tr li tr ni bn quc thy nghe u

khng i.

Pht sp ch hai th cn bn mi trc phng

ho quang sng khp th gii ca cc c Pht, mi

phng ci nc ng thi hin ra, hp thnh mt ci,

cc v B-tt ln u ni bn quc, chp tay lng nghe

(li Pht dy). Bi v Pht mun ch cho chng sinh v

ch Pht ng mt thn mt ci, m mt bn th khai m

t do, mt bn th cn trn cch ngi. Du xem rng hp

t khc, vin dung v tr ngi phn chia, m thn vn

cn thn ny, ci vn cn ci ny, nn ni cc v B-tt

ln u ni nc ca mnh chp tay lng nghe (li

Pht dy). Bit th thn ha bng di, ng th sai tri

u c tht. Chng ngi ci thy tr v cho con mt xem

th sc ng i hin.

Kinh Tp Hoa (Hoa Nghim) Thin Ti ng T

n lu gc c Di-lc, B-tt Di-lc khy mng tay ca

lin m, bo Thin Ti vo, vo xong ca ng li.

Thin Ti thy lu gc rng ln khng lng, tt c

cung in ca no u bng by bu p . Li c ch

78

Pht v cc v B-tt qu kh, hin ti, v lai, danh t

chng tc, tu hnh th mng u y . T thy thn

mnh trc cung knh i nhiu quanh. Khi xem xong,

B-tt Di-lc lin nhip thn lc, khy mng tay ra ting

bo Thin Ti rng: Thin nam t hy ng dy, php

tnh vn nh vy. Nh th t tnh nh huyn, nh mng,

nh bng, nh hnh trong gng, thy u khng tht.

Khi y Thin Ti t thy thn mnh tr li nh ch c.

Xt v ch thy ca Thin Ti, cng vi ngha

trn u c khc! V khi Thin Ti ng dy xong cng

vn cn ti nc mnh, chp tay lng nghe li Pht

dy.

Nn bit php tnh nh huyn, thy nghe chng

vt khc, m ng x ui nhau, cn tnh chng h h

hoi, ch nn tin m thi.

ON III

CH HAI MN CN BN

CHIA RING M NG

Pht bo A-nan: Tt c chng sinh t v th n

nay, cc th in o ging nghip t nhin nhm li nh

chm c-xoa. Cc ngi tu hnh khng thnh c o V

thng B-, m ch thnh Thanh vn, Duyn gic, ngoi

o, ch Thin, Ma vng v quyn thuc ca ma, u do

79

chng bit hai mn cn bn. Tu tp sai lm, cng nh nu

ct m mun thnh cm, d tri qua nhiu kip trn

khng th c.

V minh t v th do hun tp thnh ging nn

gi l ging nghip (nghip chng). c-xoa, Trung Hoa

dch l Tuyn qun chu (dy xu chui), tn ca mt

th tri bn Ty Vc (n ), ba tri chung mt cung,

d cho ba th: Hoc, Nghip v Kh chng ri nhau.

Hng Thanh vn do ng c l t m nhm chn

php hu vi. Hng Duyn gic do qun mi hai nhn

duyn, dng hai php qun lu chuyn v hon dit. Hai

qu v ny u do m php gii (t tm) chng nhp

c Chnh gio m ring c ch noi theo, gi chung l

ngoi o. Kinh Vin Gic ni: Bit ng dc ng

nhm chn, do nghip o yu chn m b iu d thch

iu lnh, nn hin ra c ci Tri, ci Ngi. Ma-la,

Trung Hoa dch l St gi, ngha l am m tr gip

cnh dc m no hi ngi chn chnh tu hnh. Do y

c Nh Lai c bit ni ra hai th cn bn, tc l

khai Pht tri kin ngay hin ti l ch ngi hc phi

nn tnh ng. Ch Kip, Trung Hoa dch l trng thi

(thi gian di). Trn kip ngha l dng vi trn ghi s

kip.

Th no l hai th cn bn? A-nan, mt l cn bn

sinh t t v th, chnh hin nay ng v chng sinh dng

80

tm phan duyn lm t tnh. Hai l B- Nit-bn nguyn

th thanh tnh t v th, tc l ci thc tinh nguyn minh

ca ng hin nay hay sinh cc duyn m b duyn b ri. Do

chng sinh b ri tnh bn minh ny, nn tuy trn ngy

ng dng m chng t bit, ung tri vo trong cc ci.

Hai th cn bn chn vng t chng sinh hin

tin m ch ra, nh vic ng chuyn hng ngy cng s

vt giao tip m chng sinh khng bit cho l t tnh.

y l cn bn ca sinh t. Phi bit n nguyn l B-

Nit-bn th tnh thanh tnh, chng ngoi ci phn

bit r rng trc mt, ch trng mun duyn mc tnh

theo , lung t tri b. Do t tri b, nn tuy hng

ngy trong B- Nit-bn thng t tnh sng, m

thng t m m, nn gi l Pht tnh b lu chuyn.

B- l tr c, Nit-bn l on c. Hai th qu

c ny trong tng thc chng tng ng vi vng

nhim, nn gi nguyn l th thanh tnh. y l ch ring

chn tng ca tng thc ti trong ng dng gi l thc

tinh nguyn minh, v hay bung th theo mun vt, nn gi

hay sinh cc duyn. trong cc duyn m khng t

bit, nn gi b st. B tc cng vi ngha phan duyn

khng khc vy. Kinh Hoa Nghim ni: Chng r nht

ngha gi l v minh. V minh tc l chng t gic,

ci chng t gic ny chng phi ch ring chng sinh, m

c thy khi ng tu, song chng tng ng vi nht

81

ngha u gi l bt gic. Cho nn ngi tu khng th

chng t tnh xt.

Xt bit tm phan duyn v tm sinh duyn,

khng hai khng khc, ch tranh nhau m v ng. M th

chng hay pht huy cc duyn, li b cc duyn xoay

chuyn, bn khin cho thc tinh nguyn minh trn ngy

thng tr m ngay li lm qua. y c th bit

ngi ng tc l vic hng ngy. ng Bng c s ni:

Hng ngy vic khng khc, ch ta t bit hay. ch

t ng (ngu hi), l chnh mnh t bit, cha d g ch

by.

ON IV

NNG CI THY GN TM

A-nan, nay ng mun bit con ng tu Thin

nh mong ra khi sinh t, ti li hi ng.

Lin khi y c Nh Lai a cnh tay sc vng co

nm ngn li hi ng A-nan: Nay ng c thy chng?.

A-nan tha: Thy.

Pht hi: ng thy ci g?.

A-nan tha: Con thy Nh Lai a cnh tay, co

nm ngn li thnh nm tay sng chi chiu vo tm mt

ca con.

82

Pht ni: ng ly ci g thy?.

A-nan tha: Con v c i Chng u dng mt

thy.

Trc tha thnh, v mun n m chn m cu

Pht ch con ng thin nh; nn nay Pht lp by

ch dy: Nm ngn tay Pht c vng xoy (ng lun

ch). Kinh Qun Pht Tam-mui ni: Mt ngn tay ca

Pht c hin mi hai vng xoy (khu c), mi vng xoy

u c ch vn ( ), trong khong ch vn c im tng

bnh xe mt ngn cm. c Nh Lai a cnh tay co

nm ngn li hi A-nan: Nay ng thy chng?, l ch

thng ln th nht. a cnh tay co nm ngn li hin

lm ch thy cho A-nan, nn li hi: ng thy ci g?,

l ch thng ln th hai. m cnh tay v ngn tay li

cao ci thy, nn hi: ng ly ci g thy?, l

ch thng ln th ba, m ng A-nan vn tha: Con v

i chng ng cho l mt thy?. ngay lm qua

li cho ci thy thuc v con mt, n y mi cung khai

vy.

Pht bo A-nan: Nay ng tr li ti hi, Nh Lai

co nm ngn li thnh nm tay sng chi, chiu vo tm

mt ng, mt ng c th thy. Vy ng ly ci g lm tm

bit c nm tay sng chi ca ti?.

A-nan tha: Hm nay c Nh Lai gn hi tm

ch no, con dng tm suy xt cng tt tm kim, tc

ci suy ngh con cho l tm ca con.

83

Mt ng thy c m khng t nhn. Vy ly ci

g lm tm bit nm tay? Phi nghin ngm k cu

ni ny. y l Pht mun ngay ci m m ch ra ci

ng. Nu khng th ni y bng tnh, m va khi tm

suy tm l nhn lm ci tm tnh. Tuy tm tnh chng

phi ring c, m trc sau m mt, chng khi li phi

ph cng thng lng.

ON V

CH CI HAY SUY NGH C THT TH

CHI 1. BC CI HAY SUY NGH

Pht bo: Sai ri, A-nan! Ci ny chng phi l

tm ca ng.

ng A-nan git mnh, ri ch ngi ng dy chp

tay bch Pht: Ci ny chng phi l tm con, vy nn

gi n l ci g?.

Pht bo A-nan: Ci ny l tng tng h vng

ca tin trn, lm m lm chn tnh ca ng. Do ng t v

th n nay nhn gic lm con b mt tnh nguyn thng

nn phi chu lun chuyn.

Tng tc l tin trn, do nm ly tin trn m

thnh phn bit, nn gi l tng. Tng ny chng phi

chn nn ni l h vng. trong m lm chp ci ny cho

l nguyn thng, nn ni lm ci chn tnh ca ng. By

ch i p, ban u l thuc v ch suy ngh (s suy);

84

nay va khi lin bit, chnh l thuc ci hay suy ngh

(nng suy). B Tng cnh ni: Ci hay suy ngh l vng

tm u c dng duyn l chng phi chn tm. Li ni:

Vng tm l nh tng trn chn tm. ti cho rng,

y u l hnh dung trong m, cha th ngay r bit

gi l duyn l l nh tng, m chng phi ring c chn

tm trc duyn l v ngoi nh tng. c Th Tn

qu l tng tng h vng ca tin trn, cng trch (ng

A-nan) chng hay ngay r bit. Xem phn sau trong

Kinh ni: Ti chng phi bo cho l chng phi tm,

cng bit r: M th chnh con l gic, ng th chnh gic

l con, khng c ngi th hai vy.

CHI 2. CU XIN CH DY

ng A-nan bch Pht: Bch c Th Tn, con l

em yu ca Pht, v tm mn Pht khin con xut gia. Tm

con chng ring g cng dng c Nh Lai cho n tri

khp hng sa ci nc phng th ch Pht v Thin tr

thc, pht tm i dng mnh lm tt c cc php s kh

lm con u dng tm ny. Du cho con hy bng Chnh

Php b mt cn lnh cng nhn tm ny. Nu Pht pht

minh n chng phi tm, ha ra con khng c tm, ng

nh cy t, v ngoi ci hiu bit ny ra li khng cn g

na. Ti sao c Nh Lai bo ci y chng phi l tm?

Con tht kinh s v trong i chng y u nghi ng. Ci

mong ng i Bi m lng ch dy cho k cha ng.

Phng th ch Pht v Thin hu tr thc, lm tt

c php s kh lm. y chnh l bn vic pht tm B-

85

. Kinh Nit-bn ni: Tm B- tht chng phi Pht

tnh, v l v thng. Cho n tip ni khng dt gi l

tu o, ging nh ngn n chy, tuy mi nim dit mt,

nhng cng hay ph c ch ti tm. Tm B- li

cng nh th. Nn bit khi cn trong a v m cng c

th pht tm B-. cn trong a v m cha tng

bit tr v, tuy chng phi ring c, nh ch gi l tm

B-, chng gi l chn tm thng tr. Hy bng chnh

php khin tm hng lui st, gi l Xin- cng chng

phi ring c. Ch ny kinh Nit-bn s d ni Xin-

chnh c Pht tnh vy.

By ch gn cng tt c phan duyn u dt

sch. Li nng ni ch p ngt va khi suy tm bng

nhin dnh ngi. Ngi A-nan i vi vic ny nu hay

Ngi b bng tiu (trc ng), du cho c b ngn ln

qu, mun ln qu, hn l khng c ngi m nhn.

Mi hay ch ngi lnh lm gic, lin sinh li nghi,

chn tnh v thng tr thnh vng tng. Xt v lun

chuyn h thuc v tin trn, bit tr v u lun ng

s. Nn gi rng suy tm cha thot khi nng s, cn

cha ng l ch Nh Lai qu trch.

CHI 3. CHNH CH TON TNH

By gi c Th Tn mun ch dy ng A-nan v

i chng, khin cho tm vo V Sinh Php Nhn, nn

trn ta s t xoa u ng A-nan m bo rng: Nh Lai

thng ni: Cc php sinh ra ch t tm hin. Tt c

nhn qu th gii vi trn, nhn ni Tm m thnh Th.

Ny A-nan, nh tt c s vt c ra trn th gii, trong y

t ngn c, l cy, si dy v ci gt, tm ngun ci ca n

86

u c th tnh, du cho h khng cng c tn gi v

tng mo, hung chi Tm Thanh Tnh Sng Sut Nhim

Mu ny l Tm Tnh ca tt c m t khng Th Tnh

hay sao?

V sinh php nhn, phm Thp Nhn trong kinh

Hoa Nghim tng rng: Qun st tt c php thy u

t nhn duyn khi, khng sinh nn khng dit, khng

dit nn khng cng tn. Php nhn ny rt l cao tt.

Hiu r cc php khng cng tn, nn B-tt an tr

trong php nhn ny, thy khp cc c Nh Lai ng

thi th k cho. y gi l xng vi chc v Pht. S t

tn ca ta ngi. Phm l ch ngi ca c Nh Lai

hoc ging, hoc t u gi l ta s t. Thanh tnh

diu tnh minh tm, ngi nh Lm ni: La nh c

sch, nn gi l thanh tnh, ngay ni nh m c sch

gi l diu tnh. Cng ngay ni nh, cng ri ni nh,

nn gi l thanh tnh diu tnh minh tm. Ngi Thanh

Lng ni: Tm Tnh l mt, v l tnh ca tm nn l

Nh lai tng, v tm tc tnh nn l t tnh thanh tnh

tm. Ngi n Lng ni: Tt c nhn qu l ch cho

chnh bo trong mi ci (t thnh, lc phm). Th

gii vi trn l ch cho y bo trong mi ci. Y bo v

chnh bo u nhn ni tm thnh th, i vi cc loi

ngi h li khng tm, ng nh cy t hay sao?.

ni Kinh ny vn p vn trc. Ring ti (Hm

Th) cho l tht ch ra tt c phn bit tin trn u

khng t tnh, ch do tm hin, nn gi l nhn tm m

thnh th. Ch hin ra (s hin) ch do tm, nn ni u

c th tnh. Tnh ny vng lng thng tr l ch phi

nn t nhn, chng nn m tin trn, vng ng vi sinh

87

dit. Dng ngm ch vn sau: Ri trn c tnh

tc tht l tm ng, ri trn khng tnh y l vic ca

bng dng vy.

Nu ng chp cht ci phn bit hiu bit quyt

cho l Tm, th Tm ny khi ri tt c cc trn sc,

hng, v, xc ring c ton tnh. Nh nay ng nng

ni nghe Php ca ti, y t nhn ni ting m c

phn bit. Du cho dt ht tt c thy nghe hiu bit,

gi ci thm thm lng l bn trong vn cn l vic

phn bit bng dng ca php trn.

Ch ln l chng b. Ci phn bit hiu bit

(gic qun liu tri) tc l tm hay suy ngh (nng suy).

Cc mn sc, hng vv hay dn dt ni tm thnh

nghip dng. Trc khi cha dn dt, sau khi dn dt

v trong khi ang dn dt, nh my v h khng, my

th c qua c li, h khng vn thng tr, gi l

ton tnh. Nhn ni ting m c phn bit, cng li ty

theo ting m thnh c thnh khng. Ch v cha pht

minh trc ting v sau ting nn chng c an tr.

Tc khi dit ht thy nghe hiu bit phn bit, m gi ci

thm lng bn trong, gi l duyn khc (bit duyn),

cng ng l phn bit u thuc v bng dng (nh s)

ch chng c ton tnh.

Chng phi ti bo ng chp l chng phi Tm,

nhng ng i vi Tm ny phi chn chn xt cho k.

Nu ri tin trn m c Tnh phn bit, tc tht l Tm

88

ng. Nu Tnh phn bit ri tin trn khng c Tht Th

th l