Lờingỏ

Lờinóiđầu

PHẦNI:DÁMNÓICHUYỆN-NẮMVỮNGKĨNĂNGGIAOTIẾP

CHƯƠNG1Dũngcảmmởlời,dámnóimớibiếtcáchnói

CHƯƠNG2Đọcnhiều–đinhiều,tíchlũykiếnthứcgiaotiếp

CHƯƠNG3“Bắtbệnh”đểlàmchủcuộcgiaotiếp

CHƯƠNG4Nắmvữngchừngmựctronggiaotiếp

CHƯƠNG5Khennhiềuchêít,tránhđểlờinóilàmhạiđếnthân

CHƯƠNG6Thêmgiavịhàihướcchogiaotiếp

PHẦNII:KĨNĂNGGIAOTIẾPVỚIMỖIHOÀNCẢNHVÀĐỐITƯỢNGKHÁCNHAU

CHƯƠNG7Kĩnănggiaotiếpvớimỗihoàncảnhvàđốitượngkhácnhau

CHƯƠNG8Cáchgiaotiếpvớilãnhđạođểgiànhcơhộipháttriểnnghềnghiệp

CHƯƠNG9Chốncôngsởnhiềuthịphi,biếtcáchănnóirấtquantrọng

CHƯƠNG10Khéoănnóitrongnghệthuậtbánhàng

CHƯƠNG11Rènluyệntàiđàmphán,luônnắmchắcphầnthắng

CHƯƠNG12Kĩnăngdiễnthuyếtsinhđộng

CHƯƠNG13Nắmchắckĩnăngngônngữgiúpbạnhòanhậpbuổitiệc

CHƯƠNG14Nhữnglờinóingọtngàotrongtìnhyêu

PHẦNIII:NÓINĂNGKHÉOLÉOTRONGNHỮNGTÌNHHUỐNGKHÓXỬ

CHƯƠNG15Từchốikhéoléođểkhônglàmmấtlòngngườikhác

CHƯƠNG16Khéoănnóikhinhờngườikhácgiúpđỡ

CHƯƠNG17Nghệthuậtthuyếtphục

CHƯƠNG18Conngườikhótránhviệcmắclỗi,cầnthànhkhẩnkhixinlỗi

CHƯƠNG19Lờinóithậtdễnghe,khéoléotrongphêbình

CHƯƠNG20Nghệthuậtanủilàmấmlòngngườikhác

HọcgiảngườiMỹDaleCarnegieđãtừngnói:"Trongxãhộingàynay,sựthànhcôngcủamộtngười,chỉmộtphầnnhỏlàdotrithứcchuyênmôn,cònchủyếuđượcquyếtđịnhbởinghệthuậthùngbiện".Trongcuộcđờimộtconngười,từxinviệcđếnthăngtiến,từtìnhyêuđếnhônnhân,từtiếpthịchođếnđàmphán,từxãgiaođếnlàmviệc...khôngthểkhôngcầnđếnkĩnăngvàkhảnănggiaotiếp.Nếukhéoănnói,bạnsẽdễdàngvượtquanhữngrắcrốinhỏvàcóthểtựbảovệmìnhtrongnhữngrắcrốilớn.Cònnếukhôngkhéoléoănnói,rắcrốinhỏsẽgâytrởngại,vàrắcrốilớnsẽgâythấtbại.Giaotiếplàmộtkĩnăngvàcũnglàmộtnghệthuật.

Vậylàmthếnàođểnóinănglưulốt?Làmthếnàođểlờiăntiếngnóimanglạinhữngđiềutốtđẹptrongnhữngtrườnghợpkhácnhau,vớinhữngngườikhácnhauvànhữngchuyệnkhácnhau?Cuốnsáchnàysẽđưaraphươngphápvàgợiýcụthể,nhấtđịnhsẽgiúpíchchobạn.

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

LờingỏNẮMVỮNGKĨNĂNGGIAOTIẾPSẼCÓĐƯỢCCUỘC

SỐNGTUYỆTVỜI

Nhàhùngbiệnnổitiếng,chuyêngiagiáodụcLíYênKiệt

Trongxãhộithôngtinhiệnđại,sựimlặngkhôngcònlàvàngnữa,nếukhôngbiếtcáchgiaotiếpthìdùlàvàngcũngsẽbịchônvùi.Trongcuộcđờimộtconngười,từxinviệcđếnthăngtiến,từtìnhyêuđếnhônnhân,từtiếpthịchođếnđàmphán,từxãgiaođếnlàmviệc...khôngthểkhôngcầnđếnkĩnăngvàkhảnănggiaotiếp.Khéoănkhéonóithìđiđâu,làmgìcũnggặpthuậnlợi.Khôngkhéoănnói,bốnbềđềulàtrởngại,khókhăn.

Trongthờiđạithôngtinvàliênlạcpháttriểnnhanhchóng,tintứcđượccậpnhậtliêntục,cáccôngcụthôngtinvàkĩthuậttruyềnthôngđượcứngdụngrộngrãinhưngàynaythìviệckhéoănnóiđãtrởthành“cáitàisốmộtthiênhạ”.Trongkhoảngthờigianngắnnhất,nếuaicóthểnêubậtđượckhảnăng,thựclựccủamìnhchođốiphươngbiếtthìđósẽlàngườichiếnthắng.Chínhvìvậymàcâunói“Khéoănnóisẽcóđượcthiênhạ”rấtcóýnghĩa.

Vậy,nhưthếnàomớigọilàbiếtcáchănnói?Nóinănglưuloát,khôngấpúngcóđượcgọilàbiếtcáchnóichuyệnkhông?Nóingắngọn,nóiítnhưngýnghĩathâmsâucóđượcgọilàbiếtcáchnóichuyệnkhông?Haynhấtđịnhphảinóinhiềumớilàbiếtnóichuyện?

Trongcuộcsốngthườngngày,chúngtathấyrằng:Biếtcáchnóichuyệnkhôngnhấtđịnhlàphảinóinhiều,quantrọnglàphảinóiđúngtrọngtâm,đúngnộidung.Vàđiềuquantrọnglàphảinắmđượcvấnđềmìnhđangnóiđến.

Chắcchắnrấtnhiềungườiđãgặpphảitìnhhuốngnhưthếnày:Cónhữngnhânviêntiếpthịkhigặpkháchhàngthìgiốngnhưmộtcáimáy,nóikhôngngừngnghỉ,khôngđểýtớiphảnứngvàcảmnhậncủakháchhàng,khôngcầnbiếtvịkháchđócóđangnghelờigiớithiệuvềsảnphẩmhaykhông.Nếulàmviệcnhưvậythìngười

đónắmchắcphầnthấtbại.

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,chúngtacũngrấthaygặpphảihiệntượngnhưsau:Nhiềungườikhinóichuyệnvớingườiquenthìnóirấthay,khôngbịmấtbìnhtĩnhhayấpúng.Thếnhưngkhigặpngườilạhoặcphảinóichuyệntrongmộtđámđông,thìngườiđódườngnhưbịmấtsựchủđộngvớingônngữ,cólúccònkhôngbiếtmìnhđãnóigì.

Vậylàmthếnàođểcảithiệnvàtránhgặpphảinhữngtìnhhuốngnhưtrên?Làmthếnàođểănnóikhéoléo?Cóphươngphápvàquyluậtnàođượcápdụngkhigiaotiếpkhông?Cónguyêntắcvàbíquyếtnàochocáccuộcnóichuyệnkhông?Trongnhữngtìnhhuốngkhácnhau,vớinhữngngườikhácnhauthìphảinóichuyệnnhưthếnào,vàlàmsaođểtrìnhbàynhữngđiềukhónói?

Cuốnsách“Khéoănnóisẽcóđượcthiênhạ”nàysẽgiảiđápnhữngcâuhỏiđó.Cuốnsáchvớingôntừrõràng,gầngũivớicuộcsốngsẽmangđếnnhữngkĩnăngvàphươngphápgiaotiếpthựcdụng,chắcchắnsẽgiúpíchchoquýđộcgiả.Nếunhưnhữngquytắcvàphươngphápchỉgiúpmộtsốítngườinắmđượcvàứngdụng,thìgiátrịcủanĩlàcóhạn.Chỉcầnnhữngquytắcvàphươngphápcuốnsáchđưaragiúpđượcnhiềungười,thìgiátrịcủanólàvơhạn.Tácgiảcủa“Khéoănnóisẽcóđượcthiênhạ”đãdốchếttâmsứcnghiêncứuvềcáckĩnăngvàquytắcgiaotiếp,đâycũngchínhlàgiátrịlớnnhấtcủacuốnsách.

Mộtcuốnsáchhaysẽtựnóilênđượcgiátrịcủanó,vàtựbảnthânmỗiđộcgiảsẽcảmnhậnđượcđiềuđó.Quýđộcgiảsẽtựnhiênyêuthíchmộtcuốnsáchcóthểchạmđếntráitimvàbổíchchomình.Cònvớimộtcuốnsáchkhônghay,độcgiảsẽkhôngmuavàcũngsẽkhôngđểtâmđến.Sựhaydởcủamộtcuốnsáchdochínhđộcgiảcảmnhậnvàxácđịnh,thịtrườngsáchcũngsẽcóđánhgiá.

Cuốicùng,nhắclạivềvấnđềgiaotiếp,tôicóhaiđiềumuốnnóivớiđộcgiả:Thứnhấtlànóichuyệnphảichânthành.Chânthànhchínhlàthứngônngữhaynhất,nếukhôngchânthànhthìchodùnóinhiềubaonhiêu,nắmđượcnhiềukĩnăngvàphươngphápgiaotiếpđếnthếnào,tấtcảcũngchỉlàvônghĩa.Điềuthứhailàphảilắngnghebằngtráitim.Chỉcólắngnghebằngtráitimthìchúngtamớibiếtphảinóigì,nóinhưthếnào.Nhữngngườikhôngbiếtcách

lắngnghethìkhôngphảilàngườibiếtcáchnóichuyện.Ngườibiếtcáchnóichuyệnthìchắcchắnlàngườibiếtlắngnghe.

Chúcquýđộcgiảđọcsáchvuivẻvàcóthểnângcaođượckĩnănggiaotiếpcủamình.Biếtcáchnóichuyệnkhéoléovàluôncóđượccuộcsốngtuyệtvời.

LíYênKiệt

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

Họcgiaotiếpkhôngbaogiờlàmuộn–Hãybắtđầungaytừbây

giờ.NgườiTrungQuốcxưacócâu:“Nhấtngôndĩhưngbang,nhất

ngôndĩdiệtquốc”(Mộtcâunóicóthểmanglạisựthịnhvượngchođấtnước,nhưngmộtcâunóicũngcóthểmanghọadiệtquốc),câunóinàylàmộtlờikhendànhchonhữngngườibiếtcáchănnóikhéoléo.Nhữngnăm40củathếkỉXX,ngườiMỹcoi“tàiănnói”,“vàng”và“đạnnguyêntử”làbabáuvậtminhchứngchosựtồntạivàpháttriểncủathếgiới.

Trongxãhộihiệnđại-thờiđạicủabùngnổthôngtin,sựgiaotiếpvàhợptácgiữaconngườingàycàngtrởnênquantrọng,trongđókhảnăngănnóicủamỗingườicótácdụngthenchốt.NhưmộtnhàtriếthọcphươngTâyđãtừngnói:“Trênthếgiancómộtkĩnănggiúpconngườithànhcôngrấtnhanh,đượcmọingườicôngnhận,đóchínhlàkhảnăngnóichuyệnvàgiaotiếp”.Cóbiếtcáchgiaotiếpkhéoléohaykhôngsẽquyếtđịnhsựthànhbạicủacuộcđốithoại,thậmchílàquyếtđịnhsựthànhcôngcủamộtconngười.

Từđócóthểthấy,tàiănnóichodùởthờiđạinàovàởđâucũngđềulàmộtnhântốquantrọngmàtấtcảcácnhântàiưutúcầnphảicó.Cònnhữngngườikhôngbiếtcáchnóichuyệnhoặckhôngkhéoănnóithìcũngchỉgiốngnhưmộtcáimáyradiocâm,mặcdùvẫnkhôngngừnghoạtđộngnhưnghầunhưkhôngthểthuhútđượcsựchúýcủangườikhác.

Mỗiconngười,từxinviệcđếnthăngtiến,từtìnhyêuđếnhônnhân,từtiếpthịchođếnđàmphán,từxãgiaođếnlàmviệc...khôngthểkhôngcầnđếnkĩnăngvàkhảnănggiaotiếp.Nếukhéoănnói,bạnsẽdễdàngvượtquanhữngrắcrốinhỏvàcóthểtựbảovệmình

trongnhữngrắcrốilớn.Cònnếukhôngkhéoléoănnói,rắcrốinhỏsẽgâytrởngại,vàrắcrốilớnsẽgâythấtbại.Cũngdễhiểuvìsaocónhữngngườilạixếpkhảnăngănnóivàodanhsáchbảnnăngsinhtồnmàconngườihiệnđạicầnphảicó.

Nóichuyệnlàmộtkĩnăng,cũnglàmộtnghệthuật.Tronggiaotiếphằngngày,chodùlànóiítnhưngchứanhiềuýnghĩa,haynóingắnmàsúctích,chỉcầnvậndụngthuầnthụckĩnănggiaotiếp,thìbạncóthểdễdàngnhậnđượcsựtínnhiệmvàhỗtrợtừngườikhác.

Tuynhiêntrongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,cónhiềungườicóthểnóichuyệntựtin,lưuloáttrướcngườithân,bạnbèhoặcngườiquen,nhưngkhigặpngườilạhoặcvướngphảikhókhănrắcrốithìlạikhôngbiếtcáchnóichuyện,thậmchícònkhônghiểumìnhnóigì.

Vậyphảilàmsaođểtránhđượctìnhhuốngnày?Lànhữngngườitrẻtuổi,phảigiaotiếpthếnàođểcóthểkếtbạnnămchâubốnbiển,nhẹnhànggiảiquyếtcácvấnđề,đượcđồngnghiệptôntrọng,lãnhđạotrọngdụng?

Hãyhọcgiaotiếpngaytừhômnay,trướckhiquámuộn.Cuốnsáchnàysẽkhônggiảnggiảinhữngđạolíphứctạp,cũngkhôngnóilờigiáođiềumàchỉđềcậptớithựctếvànêucácvídụcụthểtừcuộcsống.Trongnhữngtìnhhuốngkhácnhau,vớinhữngngườikhácnhau,mỗiviệckhácnhau,sẽcungcấpnhữngkĩnănggiaotiếpcụthể.Cuốnsáchsẽchỉchobạnthấyrõcầnphảigiaotiếp,nóichuyệnnhưthếnào.

Đươngnhiên,nghệthuậtgiaotiếplàmộtbộmônhọcvấnthâmsâu,đòihỏichúngtaphảikhôngngừngtíchlũykinhnghiệmtrongcuộcsống,trongcôngviệc,phảinângcaonănglựcvàhoànthiệnbảnthân.Hivọngcuốnsách“Khéoănnóisẽcóđượcthiênhạ”sẽgiúpíchchoquýđộcgiả.

DÁMNÓICHUYỆN

NẮMVỮNGKĨNĂNGGIAOTIẾP

CHƯƠNG1

Dũngcảmmởlời,dámnóimớibiếtcáchnói

Nhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,chodùlàtrongcuộcsốnghaytrongcôngviệcđiềucóthểcảmthấymìnhnóichuyện

khôngkhéovàluônsợmìnhsẽnóisai,dođókhôngdámchủđộngnóichuyệnvớingườikhác,đểsựengạivànỗilolắnggâyáplựcchochínhmìnhkhiếnbảnthânbỏlỡnhiềuviệctốtvàmấtđicơhộithăngtiến.Thựctế,khôngaisinhrađãkhéoănnói,nhữngngườikhéonóicũngphảitrảiquarènluyệnmớithành.Chỉcầnnỗlựchọctập,bạnsẽtrởthànhngườituyệtvờinhất.

KhéoănnóidorènluyệnmànênĂnnóikhéoléolàchìakhóamởracánhcửagiaotiếpgiữangười

vớingười,giúpbạncóthểđếngầnvớithếgiớicủangườikhác.Hãynhìnnhữngngườithànhcôngtronggiaotiếpxãhội,trongcôngviệchaytrongtìnhyêu,họluôncóthểnóilênđượcsuynghĩcủamình,khiếnngườikhácvuivẻchấpnhậnnhữngsuynghĩđó.

Nhữngngườicótàiănnói,nóiralờinàocũngđềukhiếnngườikhácphảichúýđến.Thếnhưngtàiănnóikhôngtựnhiênmàcó,kểcảđốivớicácchuyêngiahùngbiện,khôngphảitrongtrườnghợpnàonhữnglờihọnóiracũngđềuđượctándương,tàiănnóicủahọcũngchỉcóđượcsauquátrìnhrènluyệnvàtíchlũykinhnghiệm.

Nóichuyệncũnggiốngnhưcáctàinăngkhác,cũngcầnkhôngngừnghọctập,tíchlũykiếnthức.Nhữngngườicótàiănnóicũngphảirútkinhnghiệmtrongtừnglầngiaotiếp,khôngngừngnângcaokhảnăngcủabảnthânthôngquacáchquansátngườikhácnóichuyện.Nóichuyệnlàđểngườikháchiểuvềbạn,từđógiànhđượcsựtintưởngtừhọ.Nếubạnchorằngđốiphươngkhônghiểumìnhnênkhôngnóichuyệnvớihọ,nhưvậylàbạnchưahiểuđượccôngdụngcủagiaotiếp.

Cácphátthanhviên,ngườidẫnchươngtrìnhđềulàcácchuyêngiasửdụngngônngữ.Thếnhưngđaphầnhọđềuchorằngmìnhkhôngcókhiếuănnóitừnhỏ,vậytạisaohọvẫnthànhcôngnhờvàotàiănnóicủamình?Nguyênnhânrấtđơngiản,đólàvìhọtựnhậnthấymìnhnóinăngkhôngtốt,nênluôncốgắngđểnângcaokĩnănggiaotiếp.

TổngthốngLincolnvĩđạitronglịchsửnướcMỹ,trướckhibướcvàoconđườngchínhtrị,thườngbịmọingườichêcườivìtậtnóilắp.

Thếnhưngkểtừsaukhicốgắngđểtrởthànhmộtluậtsư,dầndầnôngđãhiểuratầmquantrọngcủatàiănnói.Từđó,mỗingàyôngđềukiêntrìluyệnnóitrướcgươnghoặcbênbờbiển.Trảiquaquátrìnhluyệntậpvấtvả,cuốicùngLincolnđãthànhcông.Khôngchỉtrởthànhmộtluậtsưtàigiỏi,mộtnhàhùngbiện,LincolncònthamgiachínhtrườngvàtrởthànhvịtổngthốngđángnhớnhấttronglịchsửnướcMỹ.

TừcâuchuyệncủaLincoln,chúngtarútrađượcmộtđiều:Tàiănnóikhôngphảidotrờisinh,việcrènluyệncóthểbiếnmộtngườilắpbắpthànhmộtnhàhùngbiện.

Muốnnóichuyệnhaythìcầnphảirènluyện,cầnchủđộngnóichuyệnvớimọingười.Bạnsẽcóđượckinhnghiệmtrongquátrìnhgiaotiếp,rènluyệnđểnắmđượcnghệthuậttròchuyện,đâylàmộtquátrìnhhọctậpkhôngthểbỏqua.Khixãhộipháttriển,môitrườngthayđổi,nộidungtrongcáccuộctròchuyệncủamọingườicũngcónhữngsựđổithay.Dođó,đểănnóikhéoléo,mỗingườicầnthườngxuyênluyệntập,khôngđượctựmãn,càngkhôngthểbằnglòngvớinhữnggìmìnhcó.

Đặcbiệtlànhữngngườitrẻtuổi,cầnphảisớmrènluyệntàiănnóichomình,bởikhéoănnóisẽgiúpbạnnhanhchónghòanhậpvớimọingườixungquanhvàcólợichochínhsựnghiệpcủabạn.

HillaryClintonđượcnhậnđịnhlàmộttrongnhữngứngviêntổngthốngMỹcótàiănnóinhất.MặcdùkhôngcóduyênvớichứcvụngườiđứngđầuNhàTrắng,nhưngbàđãđượctổngthốngđắccửlựachọngiữchứcngoạitrưởng.

Năm13tuổi,HillaryđượcthầygiáođưađinghebuổidiễnthuyếtcủaMartinLutherKing.SựnhiệttìnhcủaMartinLutherKingdườngnhưđãlantỏatớitâmhồnbà,vàsaukhiđượcthầygiáogiớithiệu,bàđãđượcbắttayvớinhàhoạtđộngdânquyềnnày.Từđó,HillaryđãtrởthànhngườihâmmộcủaMartin,bàcũngđãnhậnraýnghĩavôcùngtolớncủacôngviệcdiễnthuyết.Hillaryđãhạquyếttâmtrởthànhmộtchínhkháchvớitàihùngbiệnxuấtsắc.

Vậylàmthếnàođểcótàihùngbiện?Saukhisuynghĩkĩ,Hillaryýthứcđượcrằng,khảnănghùngbiệnxuấtpháttừthựctế,giốngnhưviệcchỉcórachiếntrậnmớibiếtcáchđánhtrận,chỉcótrảiquathực

tếnhiềuthìmớicóthểcóđượctàiănnóihơnngười.

Tronglớphọc,Hillarytíchcựcthamgiacácbuổithảoluậnvớigiáoviênvàvớibạnhọc.Bàluônsuynghĩvàtìmracácđềtàihayđểtấtcảmọingườicùngtranhluận.Ngoàira,bàcòntậphợpnhữngbạnhọccócùngsởthích,thànhlậpmộtcâulạcbộchuyêntổchứccácbuổithảoluậnvềmọiđềtài,từviệcquốcgiađạisựđếncuộcsốngthườngngày,từchủđềkhoahọckĩthuậtđếnvănhóanghệthuật…Chínhtừnhữngbuổitranhluậnđó,tàiănnóicủaHillaryđãđượcnângcaorõrệt.

Họctừnhữngngườigiỏihơnmìnhlàcáchtiếnbộnhanhnhất.Saumỗibuổitanhọc,Hillarythườngtớivănphònggiáoviênđểhọchỏithêm.Nhờsựgiúpđỡcủacácthầycôgiáo,bàđãđượctiếpxúcvớirấtnhiềuquanniệm,tưtưởngmới.Cácthầygiáocũngđồngthờigiớithiệuchobàbiếtkhôngítnhữngcuốnsáchhay,yêucầubàđọcvàthảoluậnvềnhữngcuốnsáchđó.Hillaryđãkhôngnhữnghoànthànhyêucầuđọcsách,màcòntíchcựcsuynghĩ,nêuranhữngvấnđềmìnhkhônghiểuđểthảoluậncùngcácthầy.Saunhiềunăm,trongmộtchuyếncôngdu,khinghĩvềthầygiáocũ,bàđãnói:“Đólàngườithầyđãlàmthayđổicuộcđờitôi,saumỗibuổithảoluận,thầyđềugiaochotôimộtnhiệmvụmớivớihivọnglầnsausẽtiếptụctranhluậnvềnó.Mỗibuổithảoluậnkhôngchỉgiúptôinângcaonhậnthứcmàkhảnăngănnóicủatôicũngtiếnbộrấtnhanh”.

Tàiănnóigiúpngườitathànhcông,tàiănnóicủaHillaryđãkhiếncuộcsốngcủabàtrởnêntuyệtvời:Khôngchỉlàmộtnghịsĩquốchội,giúpchồngmìnhlàôngClintonđắccửtổngthốnghailần,màbảnthânbàcũngtrởthànhngoạitrưởngMỹ.

Từđócóthểthấy,chỉcầnvượtquakhókhăn,kiêntrìnỗlựchọctậpthìconngườinhấtđịnhsẽthànhcông.Dođó,đừngbaogiờbỏquacơhộiđượcrènluyệnkhảnănggiaotiếp,nóichuyệntrướcđôngngười.

Khithamgiavàomộttậpthể,mộttổchứchoặccuộchọpnàođó,bạnđừngnênchỉngồimộtchỗquansátmàhãytíchcựchòanhập,chủđộnggiaolưuvớimọingười,tranhthủcơhộirènluyệnkhảnăngănnói.Vídụ,chủđộnggiúpđỡmọingườigiảiquyếtcôngviệc,đặcbiệtlànhữngviệcnhưthuyếtphụctìmkiếmsựgiúpđỡcủamọingười.Hãythểhiệnnhưmộtngườidẫnchươngtrìnhnăngđộng,

nhưvậybạnsẽcócơhộiđượctiếpxúcvớinhữngngườicótàiănnóivàcóthểhọctậpnhữngkĩnănggiaotiếptừhọ.Cứnhưvậy,tựnhiênbạnsẽcóthểđảmnhậnđượcnhiệmvụcủamộtngườiphátngôn.

Trongcuộcsốnghằngngày,bạncũngcóthểtựtìmkiếmcơhộiđượcnóichuyện.SamLevensonkhôngchỉlàmộtngôisaotruyềnhìnhmàcònlàmộtnhàdiễnthuyếtdanhtiếngcótầmảnhhưởngtạiMỹ.KhicònlàmộtgiáoviêntrunghọcởNewYork,ôngrấtthíchđượcnóichuyện,đượcbàytỏýkiếnvềcuộcsống,côngviệcvớingườithân,đồngnghiệpvàhọcsinh.Thậtbấtngờlànhữngýkiếncủaôngluônđượcmọingườiđónnhận.Khônglâusau,ôngđượcmờithamgiarấtnhiềubuổidiễnthuyết.Sauđó,SamLevensonđãtrởthànhngườidẫndắtnhiềuchươngtrìnhphátthanh.Cuốicùngôngquyếtđịnhbướcchânvàothếgiớigiảitrí.

Từđócóthểthấy,khôngcóhoạtđộngnàolạikhôngcầnđếnlờinói,từthươngmại,xãgiao,chínhtrị,thậmchílàsảnxuấtđềukhôngthểthiếulờinói.Cơhộiluyệntậpcàngnhiềuthìcơhộinângcaocũngnhiều.Tấtcảmọithứđềucóthểtrởthànhđốitượngvàđềtàichocáccuộcnóichuyện.Chỉcókhôngngừngrènluyệnthìbạnmớibiếtbảnthânmìnhcóthểtiếnbộđếnđâu.

Chodùbạncóđọcbaonhiêusáchvềkĩnănggiaotiếp,nhưngnếubạnkhôngtìmcơhộirènluyệnkhảnăngănnóithìbạnsẽkhôngbaogiờcóthểthểhiệnxuấtsắctronglĩnhvựcnày.

HãynóinhưLíDươngMỗingườiđềucótâmlíengạikhinóichuyện.Khiphảinói

chuyệntrướcđôngngườithìchodùlànhữngngườithànhđạtcũngcóphầnengại.Cócâunói:“Ngườisốngvìmặt,câysốngvìvỏ”.Cáiđượcgọilà“sốngvìmặt”ámchỉconngườitaluônquantâmtớihìnhtượngcủamìnhtronglòngngườikhác,luônhivọngngườikhácnhìnmìnhbằngconmắtngưỡngmộ.Dolosợbịmấtthểdiện,bịngườikhácchỉtrích,nêntrongmộtsốtìnhhuốnggiaotiếphoặckhiphảigặpgỡđôngngười,conngườitasẽnảysinhtâmlíengại,ngượngngùng,kểcảnhữngngườithànhđạtcũngkhôngtránhkhỏiđiềunày.

LíDương–NgườisánglậpchươngtrìnhCrazyEnglish,từnhỏlà

ngườisốngkhépkín,sợnóichuyện,ngaycảngheđiệnthoạicũngkhôngdám.Vậymàtừmộtngườichưabaogiờđượchọchànhđếnnơiđếnchốn,đãtừngthitrượtmôntiếngAnh,nhờkiêntrìrènluyện,saunàyLíDươngđãtrởthànhphátthanhviênAnhngữnổitiếng,ngườidẫnchươngtrìnhsongngữAnh–Trung,mộtthầygiáokhẩungữ,chuyêngiaphiêndịchvàhùngbiệntiếngAnh.

Ôngđãđượcmờitớihơn200thànhphốđểtruyềnđạtkinhnghiệmhọctiếngAnh,khoảnggần20triệungườitrêntoànquốcđãtừngđượcngheônggiảng.LíDươngcũngđượcmờitớigiảngdạytạiNhậtBản,HànQuốcvàMỹ,truyềnđạtphươngpháp“CrazyEnglish”và“CrazyChinese”.Ôngcũngđãtrởthànhnhânvậtđượcphỏngvấntrêncácphươngtiệntruyềnthôngcủagần30quốcgiabởiôngđãtạonênthươnghiệunổitiếng–“CrazyEnglish”và“CrazyChinese”.

LíDươngcũnggiốngnhưnhữngngườitrẻtuổikhác,ôngcũngđãtừngengại,khôngdámnóichuyện.Nhưngnhờsựkiêntrìvượtquakhókhăn,tíchcựchọctập,ôngđãcóđượcsựnghiệpnhưngàyhômnay.

Nóichuyệncầncódũngkhí

Mọingườiaicũngcótâmlílolắng,engạikhinóichuyện,đặcbiệtlànhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,họkhôngcanđảmnóilênsuynghĩcủamìnhvớingườikhác,họluônsợmìnhnóikhônghaysẽbịngườikhácchêcười,sợnóisai–làmsai.Dođó,muốnthànhcôngtrongxãgiaothìphảidámnóirasuynghĩ,nuôidưỡngsựtựtinchobảnthân.

Trongtrườnghợpnày,dùngphươngpháptrịliệutâmlíđểvượtquachướngngạitâmlílàcáchhiệuquảnhất.Bạncóthểdùngphươngpháptácđộngtâmlíđểthảlỏngmình,phảikhiếnchotâmlíquaytrởvềđúngvịtríbanđầu.Cóđượcdũngkhí,bạnsẽkhôngsợđốidiệnvớibấtkìai,dũngcảmnóirasuynghĩ,rènluyệnvàdầndầntíchlũykĩnăngcũngnhưkinhnghiệmgiaotiếp.

Vềviệckhắcphụctâmlíengạivàlolắngkhiphảinóichuyệntrướcđámđông,Carnegielàngườicórấtnhiềukinhnghiệm.Kinhnghiệmcơbảnnhấtmàchúngtacóthểhọctừôngấylà:“Hãygiảsửnhữngngườingheđangvaytiềncủabạnvàđangxinbạnchokhấtnợthêmvàingày,bạnlàngườicóquyềnquyếtđịnh,bạnkhôngcầnphải

sợhọ.”

Phươngpháptácđộngtâmlícũngcóthểnuôidưỡngsựtựtincủamộtngười,tựtinlàmộtdạngýchí,tintưởngvàonănglựccủamình.Conngườicólúcnóiranhữngđiềukhônghay,đókhôngphảilàdothiếukhảnăngmàlàdokhôngcóđủtựtinđểnóihay.

“Nhânvôthậptoàn”,trênđờinàykhôngcóailàhoànhảo,cũngkhôngcóaihoàntoànvôdụng,muốnchiếnthắngđượcnỗisợhãi,sựlolắng,engạikhigiaotiếp,thìngoàidũngkhíra,chúngtacònphảinắmđượcmộtsốphươngpháptácđộngtâmlísauđây:

Khôngnênnóinhữngtừnhư“dùsao”,“dùthếnào”.

Phảitựtin,dùngcâukhẳngđịnhđểmiêutảsựvật.

Nếupháthiệnbảnthâncódấuhiệuengại,phảilậptứcxóabỏtâmlíđó.

Nếukhôngchắcvềđiềugìthìkhôngnênnóihoặcnóigiảnlược,dùngcáchnóikhácđểthaythế.

Cụthểhóacácvấnđềtrừutượng,lấydẫnchứngcụthể.

Khikhôngtựtingiảiquyếtviệcgìthìhãygáclạiđểlàmsau.

Dùlàchuyệngìcũngphảinghĩđếnkếtquảtệnhấtsẽnhưthếnào.

Tựnhắcnhởbảnthân“Khôngcóviệcgìkhó”.

Khôngnghĩtớinhữngđiềubiquan.

Khibuồnphiền,hãytìmtớimộtnơiyêntĩnhđểbìnhtâmlại.

Khithấtbại,tìmmộtngườibạnbiếtlắngngheđểchiasẻ.

Viếtranhữngđiềukhiếnbạncăngthẳngramộttờgiấy,sauđóđốtđi.

Khimọichuyệnkhôngthuậnlợinênbìnhtĩnhgiảiquyếttừngsự

việc.

Phảitintưởnglờimìnhnóiralàđúng.

HãynóitonhưLíDương

Trongcuộcsống,córấtnhiềungườitrẻtuổikhôngdámnóichuyệntodoengạivàdotínhcáchhướngnội,bởivậyhọsẽdễdàngđánhmấtđinhữngthứvốnthuộcvềmình.Nóitolàphươngpháptốtnhấtđểrènluyệnsựtựtin,cóthểgiúpbạngiànhđượcthànhcông.

LíDươngkhôngphảimộtthiêntàitiếngAnhbẩmsinh.Khicònnhỏ,LíDươngcũngrấtbìnhthường,thậmchícònsốnghướngnội,engại,khôngdámgặpngườilạ,khôngdámngheđiệnthoại,khôngdámđixemphim,cònkhôngdámnóirakhigặpsựcốtronglúcđiềutrịbệnh.Khisắpkếtthúchọckìmộtcủanămthứ2đạihọc,LíDươngkhôngthểthiquatới13mônhọc,ôngcảmthấyrấtxấuhổ,tựnóivớimìnhphảithoátrakhỏicuộcsốnguámđó.ÔngđãlựachọntiếngAnhđểthayđổicuộcsốngcủamình,tựthềsẽthiđỗcuộcthiAnhngữquốcgiatrongvòng4tháng.

LíDươngkhiđócũnggiốngnhưnhữngngườikhác,bắtđầuvớirấtnhiềukhókhăn.Mộtlầnrấttìnhcờ,LíDươngpháthiệnnếuđọctiếngAnhthậttothìsẽcóthểtậptrungcaođộ.Vìthế,mỗingày,ôngđềutớimộtkhuđấttrốngtrongvườntrườngđểđọctonhữngbàiluậntiếngAnh,chotớikhiluyệntậpnhuầnnhuyễnmớithôi.Mườimấyngàysau,LíDươngtớilớphọctiếngAnh,nhữngngườibạnđãrấtngạcnhiênvànóirằng:“LíDương,cậunóitiếngAnhnghehayhơnnhiềurồi”.CâunóiđóđãlàmLíDươngbừngtỉnh,ôngnghĩ:CáchđọcthậttonhưvậycólẽlàmộtphươngpháphayđểhọctiếngAnh.Đểtránhbỏcuộcgiữachừng,LíDươngđãhẹnmộtngườibạnhọcchămchỉnhấtlớpcùngđọctiếngAnhvàomỗibuổitrưa.TạitrườngĐạihọcLanChâu,LíDươngvàngườibạnhọccủaôngđãkiêntrìđọctiếngAnhmỗingàytừmùađôngnăm1987đếnmùaxuânnăm1988.Mỗingày,LíDươngđềuđểtrongtúiáođầynhữngmẩugiấyghilạicáccâutiếngAnh,cứcóthờigianlàônglạilấychúngrađọc,từkítúcxáđếnlớphọc,từlớphọcđếnnhàăn,LíDươngđọckhôngngừngnghỉ.4thángsau,LíDươngđãnóilưuloát,khảnăngnghecũngtốthơnvàphảnứngngônngữkhôngcònchậmchạpnữa.TrongcuộcthitiếngAnhnămđó,LíDươngchỉmấtcó50phútđểlàmbàithi,hơnnữaôngcòngiànhthànhtíchcaothứ2toàntrường

(ngườicóthànhtíchcaonhấtnửanămsauđóđãthamgialớphọckhẩungữdoLíDươnggiảngdạy).

ThànhcôngđầuđờicủaLíDươngđãgiúpôngcónhữngbướcpháttriểnmạnhvềsau.Ôngpháthiệnbảnthânđãbắtđầucósựthayđổi,nhữngđiểmyếutrongtínhcáchnhưhướngnội,tựti,edèđãdầnmấtđitrongquátrìnhônghọctập.KhảnăngtậptrungcủaLíDươngtrởnênmạnhmẽhơn,trínhớsâusắchơn,ôngdầndầncóđượcsựtựtin.Ôngnghĩphươngphápnàyđãgiúpôngthànhcông.Vậytạisaolạikhôngtổngkết,đúcrútnóthànhmộtphươngpháphệthống,sauđótruyềnkinhnghiệmchonhữngngườikháccùnghọctậpvàchínhphụctiếngAnh?MộtLíDươngsốnghướngnộiđãquyếtđịnhtạorađộtphá–Ôngsẽtổchứcdiễnthuyết.Ôngđãnhờcácbạncủamìnhviếttờrơiquảngcáovớinộidung:CómộtchàngtraitênlàLíDương,cậuấycónhiềukinhnghiệmhọctiếngAnhvàhivọngđượcchiasẻvớimọingười.Khoảng1đến2giờtrướckhibắtđầubuổidiễnthuyết,LíDươngcònsợrằngôngsẽphảibỏcuộc,nhưngkhiđượcbạnbècổvũ,ôngđãcanđảmbướclên,bắtđầubàidiễnthuyếtđầutiêntrongcuộcđờimình.

ĐâychínhlàcâuchuyệncủaLíDương,mộtngườiluôntựti,edè,sốngkhépkín,trảiquaquátrìnhrènluyệnđãtrởnêntựtin,dámnóivàđạtđượcthànhcông.MặcdùLíDươngrènluyệnlàđểnóitốttiếngAnh,nhưngýnghĩavàkếtquảthìkhôngkhácsovớiviệcrènluyệnkhảnăngnói.Bạncũngcóthểluyệnnóitrongphòngriênghoặctạinhữngnơivắngngười,nếuquyếttâm,bạnnhấtđịnhsẽthànhcông.

Dùnggiọngnóiđểtạosựthuhúttronggiaotiếp

Giọngnói,ngữđiệunóichuyệncủamộtngườiđềumangđếnnhữngcảmnhậnkhácnhauchongườinghe.Khibạntứcgiận,ngạcnhiên,nghingờ,xúcđộng…ngữđiệumàbạnthểhiệncũngkhônggiốnglúcbìnhthường,caođộcủagiọngnóicũngkhônggiốngnhau.Ngườitathườngdựavàogiọngnói,ngữđiệunóicủamộtngườiđểphánđoánxemngườiđócóđượcmọingườiyêumếnhaykhông.Dođó,ngữđiệu,giọngnóivàcáchsửdụngngônngữlànhântốquantrọngtronggiaotiếp.

Sửdụngngữđiệumềmmại

Cócâu:“Mộtcâunóicóthểkhiếnngườitacười,cũngcóthểkhiếnngườitaphiềnnão”.Nhữngcâunóicóthểkhiếnngườikháccườithườngrấtngọtngàovàêmái.Từcổchíkim,việcnóinăngnhẹnhàngluônđượccoilàmộtđứctínhđẹp.Sửdụngngôntừnhẹnhàng,mềmmạitronggiaotiếpđượccoilàcáchthứctuyệtvờinhất.

Cáchsửdụngngônngữêmáilàđiềumàmỗingườitrẻtuổinênhọc.Trongxãhộimàáplựccạnhtranhcaonhưngàynay,nhữngngườitrẻtuổithườngrấtnhiệthuyết,nhưngđôikhilạikhôngbiếtkiênnhẫn,ngônngữkhinóichuyệnthườngrấtkhôcứng,nhưvậysẽkhiếnngườinghekhóchấpnhận,làmgiảmtínhhiệuquảcủagiaotiếp.Ngượclại,ngữđiệumềmmại,ngônngữsúctích,cáchnóinhẹnhàngsẽkhiếnđốiphươngcảmthấygầngũi,thânthiện,cuộcnóichuyệnsẽdiễnrathuậnlợivàcóthểmanglạinhữnghiệuquảbấtngờ.Nhữngngườitrẻtuổinênchúýtớiđiềunày,đặcbiệtlànhữngngườilàmcôngviệctiếpthị,bánhàng.

Mộtnhânviênbánhàngđiệngiadụnggặpmộtnữkháchhàngkĩtính.Ngườikháchhàngnàyxemxétmọithứrấtkĩlưỡng,đãgầnmộtgiờđồnghồnhưngvẫnchưachọnđượcgì.Docóquánhiềukháchhàngnênnhânviênbánhàngbuộcphảirờiđiđểtưvấnchocáckháchhàngkhác.Vịkháchhàngnữcảmthấynhưmìnhbịbỏrơinênđãlêntiếngchỉtrích:“Tháiđộphụcvụcủacácanhkiểugìvậy?Khôngthấytôiđếntrướchaysao?Hãymautớivàtưvấngiúptôi,tôiđangvội.”

Saukhinóichuyệnvớicáckháchhàngkhác,ngườinhânviênlêntiếng:“Mongcôthalỗi,côngviệccủachúngtôiquábậnrộnnênđãkhôngphụcvụchuđáo,phiềncôphảichờlâu”.Tháiđộnhãnhặncủanhânviênbánhàngvàsựmềmmạitronglờinóiđãkhiếnvịkháchhàngnữphảiđỏmặtxấuhổvàthayđổitháiđộ:“Tôinóicũnghơiquá,monganhbỏqua.”

Ngườikháchhàngnữcảmthấynhưmìnhbịbỏrơinênrấtbứcxúc,nếunhânviênbánhàngđôicovớikháchthìhậuquảnhấtđịnhsẽrấttệ.Thựctế,cólíthìkhôngcầnphảilêngiọng,khôngcầnphảinóirađểphânbiệtđúngsairõràng,chỉcầnnóivớitháiđộtôntrọng,khoandungvàthấuhiểuthìtựbảnthânlờinóiđãcósứccảmhóa,khiếnđốiphươngthayđổitâmlívàđểsựviệcpháttriểntheochiều

hướngtốtđẹphơn.Sửdụngkínhngữvớicáchnóilễđộ,sửdụngtừtrungtínhvớingữkhínhẹnhàngchínhlàmộtnguyêntắcquantrọngtronggiaotiếp.

Họcnóivừađủnghe

Khinóichuyệnvớingườikhác,bạnnhấtđịnhphảichúýkiểmsoátcaođộcủagiọngnói,bởinósẽảnhhưởngtớihìnhảnhcủabạn.

Trongmộtsốtrườnghợpđặcbiệt,vídụnhưtrênđườngđôngngườiqualạihaytrongcáccôngxưởngcómáymóchoạtđộng,bạnkhôngthểkhôngnóito,nhưngbìnhthườngthìbạnkhôngcầnthiếtphảinóito.Hãythửtưởngtượng,trongmộtquáncàphêyêntĩnhhaytrongkhônggiancôngviêntĩnhlặng,chắcchắnkhôngnênnóiquáto.

Cómộtsốngườiđểthuhútsựchúýcủangườikhác,khinóichuyệnthườngcốýnângcaođộgiọngnói.Thựctế,tầmảnhhưởngcủangônngữhoàntoànkhôngliênquantớiâmlượngtonhỏcủalờinói.Nóitokhôngcónghĩabạnsẽthuyếtphụcđượcngườikhác,màngượclại,nócònkhiếnngườikhácghétgiọngnói,thậmchíghétchínhconngườibạn.Giọngnóitonhỏcũnggiốngnhưâmđiệucaothấp,cũngcónhữngphạmvinhấtđịnh.Bạnhãynóithửvàtựbảnthânxácđịnhxemâmlượngnhưthếnàosẽkhiếnngườinghethấydễchịuvàdễchấpnhậnnhất.

LyLylàGiámđốccủamộtcôngtyquảngcáo,côấyrấtquantâmtớivấnđềtiếpthịkháchhàngvàluônsẵnlònggiúpđỡngườikhácgiảiquyếtrắcrối,thếnhưnggiọngnóicủaLưuLylạirấtkhónghe–Giọngmỏngđanhgiốngnhưtiếnghétcủamộtbégái.ÔngchủcủaLưuLynói:“Tôirấtmuốnnângđỡcôấy,nhưnggiọngnóicủacôấythựcsựkhôngthểchấpnhậnnổi,nókhiếnngườiđốidiệncảmthấycôấykhôngchânthành.Tôibắtbuộcphảitìmmộtngườikháccógiọngnóihayhơnđảmnhậnchứcvụnày.”

RõràngLyLyđãbịmấtđicơhộithăngtiếndoâmlượnggiọngnóikhôngphùhợpcủamình.Nếunhưkhinóichuyện,LyLycóthểkiểmsoátcaođộgiọngnóichophùhợpvớitìnhhìnhthựctếthìcôấyđãthànhcông.

Vậylàmthếnàođểcóđượcgiọngnóidễnghe?Bạncầnphải

luyệntập.

Bướcthứnhấtlàluyệnhơi.Hơilàđộnglựcđểconngườiphátratiếngnói.Hơimạnhhayyếucóảnhhưởngtrựctiếptớikhảnăngphátâm.Dođó,muốncógiọngnóihay,trướctiêncầnphảiluyệnhơi.

Luyệnhơibaogồmhítvàovàthởra.

Hítvào:Khihítthở,cầnphảihítvàothậtsâu,hópbụngvàhítkhívàocănglồngngực.Nhưngcầnphảichúý,khihítvàokhôngđượcnângvailên.

Thởra:Thởrathậtchậm,dầndầnđẩykhívừahítvàocơthểrangoài.Khithởrahaihàmrăngkhéplại,đểkhôngkhítừtừthoátraquacáckẽrăng,phảithởrathậtchậmvàlâumớicóthểđạthiệuquảtốtnhất.

Khiluyệntậphítthở,phảithậtkiêntrìđểcóđượckếtquảtốt.

Bướcthứhailàluyệnthanh.Trướckhiluyệnthanh,đầutiênphảithảlỏngthanhđới,khởiđộngbằngnhữngâmnhỏnhẹ,êmái.Lúcmớibắtđầutập,tuyệtđốikhôngđượchéttongay,bởinhưvậysẽlàmhỏnghoặckhiếndâythanhbịtổnthương.Cáccasĩhaydiễnviênkịchkhiluyệnthanhthườngbắtđầudầndầntừngbướctừthấpđếncao.

Saukhihoànthànhcácbướcchuẩnbịchodâythanh,tiếptheosẽchuẩnbịchomiệng.Khôngthểcoinhẹtácdụngcủamiệng,mộtngườicógiọngnóihayhaykhông,phụthuộcrấtnhiềuvàomiệng.Sauđâylàmộtsốbàitậpcơbản:

1.Hoạtđộngcơmặtbằngcáchhángậmmiệng,đâylàbướcchuẩnbịchohoạtđộngcơmặttrongquátrìnhluyệnthanh.

2.Luyệnmũivàvòmhọng,cóthểthựchiệnbằngcáchbắtchướctiếngvịtkêu.Thếnhưngkhinóichuyện,chúngtaphảichúý,khôngnênliêntụcsửdụnggiọngmũi,bởinórấtdễgâyphảncảm.

3.Luyệnnhảchữ.Mớinghethìnhảchữvàphátâmcóvẻkhôngliênquanđếnnhau,nhưngthựctếchúngcóquanhệrấtmậtthiết.

Bởimuốnnóitrònvànhrõchữ,thìnhấtđịnhphảinhảchữrõràng,tròntrịa.

Nhữngphươngpháptrêncóthểgiúpbạnluyệngiọng.Nhưngkhiluyệntậpcầnchúý,buổisángmớingủdậykhôngnênluyệnngoàitrờibởicóthểlàmtổnthươngdâythanh.Đặcbiệtlàkhinhiệtđộtrongnhàvàngoàitrờichênhlệchquácao,khôngkhílạnhđộtngộtsẽảnhhưởngkhôngtốttớidâythanh.

Nóiphảicótiếttấu,tốcđộthíchhợp

Tiếttấunóilàgì?Chínhlàsựthayđổiâmlượngmạnhyếuđượchìnhthànhtrongquátrìnhnóidocáchngắtnghỉkếthợpvớitốcđộnhanhchậm.Trongcuộcsống,córấtnhiềungườikhinóithườngkhôngđểýtớitiếttấuvàtốcđộ,chodùlànóichuyệngìcũngchỉdùngmộtngữđiệuvàtốcđộnóinênrấtđơnđiệu,nhàmchán.Dođó,nắmđượctiếttấuvàtốcđộlàđiềukiệnquantrọngđểcóthểnóichuyệnhay.

Tiếttấucủangônngữkhôngphảiluônnhấtquán,màluôncósựkhácbiệttrongtừngchủđềnói.Cũnggiốngnhưtiếttấucủathơcavàvănxuôi,haiđiềunàyrấtkhácbiệt,sựkhácnhauđóđượctạonênbởicáchđọctheoquytắcvàkhôngtheoquytắc.Thơcaluôncótrọngâm,trongkhitiếttấuvănxuôithayđổitheocảmxúc.Nóichuyệncũngvậy,nhấtđịnhphảiđiềuchỉnhtiếttấunóisaochophùhợpvớichủđềvàhoàncảnh,nhưvậythìmớicóthểthuhútđượcngườinghe.

Tươngtựnhưvậyđốivớitốcđộnói.Chodùlàchuyệngì,nếunóiquánhanhsẽkhiếnngườinghecótâmlícăngthẳngvàlolắng.Khôngchỉvậy,bạnsẽkhôngthểnóirõràngvàngườikhácsẽkhônghiểubạnmuốntruyềnđạtnộidunggì.Cònnếunóiquáchậm,ngườinghesẽdễcảmthấynhàmchánvàkhôngbịthuhút.

Dođó,hãycốgắngđiềuchỉnhtiếttấuvàtốcđộnóiphùhợp,thayđổitheotìnhhuốngcụthểđểgiọngnóicủabạncóâmđiệuthuhútngườiđốidiện.

Hãynóiđểngườikháchiểu

Tronggiaotiếpvàtrongcuộcsốnghằngngày,việclỡlờilàđiềukhótránhkhỏi.Córấtnhiềunguyênnhângâylỡlời,nhưngnguyênnhâncơbảnnhấtlàdomụcđíchthiếurõràng,lờinóirakhiếnngườikháckhôngthểhiểu.

Nóichuyệnkhôngchỉlàmộtnhucầuxãgiao,cũngkhôngchỉđểmọingườiquenbiếtvàhiểunhau,màcònlàcáchđểchúngtatruyềnđạtýthứcvàtưtưởng.Vìvậy,khinóichuyện,đầutiênphảixácđịnhrõmụcđích,nóirõràngđểngườiđốidiệnnghevàhiểu.

Tạisaocầnphảinóichuyện?

Truyềnđạtthôngtinhoặctrithức.Vídụnhưdạyhọc,đưatin,giớithiệusảnphẩm…

Thuhútsựchúývàhứngthúcủangườikhác.Tròchuyệnphầnnhiềuđềuxuấtpháttừmụcđíchxãgiao,hoặcđểtiếpxúcvàgiaotiếpvớimọingười,đểkhẳngđịnhsựtồntạicủabảnthânhoặcđểlàmhàilòngngườikhác.Vídụnhưchàohỏi,chúcmừng,đặtcâuhỏi,hướngdẫndulịch,thuyếttrình,dẫnchươngtrình…

Khuyếnkhíchhoặccổvũ,củngcốniềmtin,độngviêntinhthần,đôilúccònyêucầucảhànhđộngphảnứng.Vídụnhưtándương,tuyêntruyềnquảngcáo,đàmphán,yêucầu,phỏngvấnxinviệc,diễnthuyếttrongcácbuổilễtốtnghiệphaylễkỉniệm,phátbiểutronghoạtđộngchúcmừng.

Giànhđượcniềmtinvàsựthấuhiểu.Vídụnhưtâmsự,tìmkiếmsựủnghộ,tròchuyệntìnhyêu…Chủyếunhằmmụcđíchgiaolưutìnhcảm,tăngcườnghữunghịvàlàmbềnchặtcácmốiquanhệ.

Thuyếtphụchoặckhuyênnhủnhưđàmphán,phêbình,biệnhộ,diễnthuyếttranhcửhoặcđưaraýkiến.Nhằmmụcđíchthayđổiquanniệmcủangườiđốidiệnhoặcngăncảnhọlàmđiềugìđó.

Tuânthủcácnguyêntắcgiaotiếp,hiểurõmụcđíchgiaotiếplàđiềukiệnđầutiênđểđạtđượcthànhcông.Cómụcđíchrõràng,việcnóichuyện,xãgiaosẽđạtđượchiệuquảtốtđẹp,thậmchícòncóthểgiúpngườinóivượtquamọikhókhăn,rắcrối.

Chỉcóhiểurõmụcđíchthìchúngtamớibiếtđượcphảichuẩnbị

tưliệuvàđềtàigì,phảidùngcáchnóithếnàovớinhữngkĩnănggìtrongcuộctròchuyện.Cònnếukhôngxácđịnhrõmụcđíchthìchodùcónóinănglưuloát,ngườiđốidiệncũngsẽkhôngthểhiểubạnmuốntruyềntảinộidunggì.

Dođó,trướcmỗilầnmởlời,mọingườinêntựhỏimình:Tạisaolạiphảinóinhưvậy?Mìnhmuốndiễnđạtđiềugì?Tạisaolạiphảinói?Hãyđoántrướcnhữngkếtquảtốtđẹp,lấyđólàmmụctiêuđểcốgắng.

Ngônngữdiễnđạtphảirõràng

Xãhộingàynaypháttriểnrấtnhanh,cónhiềuđiềutốtđẹpđểnhữngngườitrẻtuổitheođuổi,đặcbiệttronglĩnhvựcngônngữ.Thờiđạiphổcậpinternet,đólànơirađờicủarấtnhiềutừlóngmớithôngdụngtronggiớitrẻ,thậmchícảnhữngtừvàchữmới.Khitròchuyệntrênmạng,mọingườithườngdùngnhữngtừnày,tuynhiên,chúnglạikhôngphảingônngữđượcsửdụngtrongsáchvởnênkhôngthểdùngbừa.Trongmộtsốsựkiệnquantrọng,hoặckhiphảinóichuyệnvớilãnhđạohayngườilớntuổithìkhôngnênsửdụngtừlóngđểtránhkhiếnngườiđốidiệnkhônghiểubạnđangnóigìvàdễgâyhiểunhầm.

Cũngkhôngthểkhôngnhắcđếntừđịaphương.Mặcdùthanhniênngàynayđềubiếtnóitiếngphổthôngvàítdùngngônngữđịaphương,nhưngvẫncónhữngbạnsinhviênmớiratrườnghoặcnhữngngườimớitừnôngthônrathànhphốlậpnghiệpcònsửdụngnhiềutừđịaphương.Nhấtđịnhphảisớmhọctiếngphổthôngđểtránhbịhiểunhầm.

ÔngbốvợngườiQuảngvàothămcongáilấychồngởSàiGòn.Mộthômôngnóivớichàngrể:

-NgàymaiconđưabađiSởThúchơinhé!

Ngườiconrểbậncôngchuyệnnêntrảlời:

-Maiạ?Conkẹt,babảovợconđưađi.

Tứcthìngườibốvợhùnghổ:

-Tổchamày,màykhôngđưataođithìthôi,tạisaolạichửitao?

-!!!!!

Thìratừ“conkẹt”củangườimiềnNamlạilàtiếngchửithềcủangườiQuảng.Nhưvậy,khinóichuyện,nhấtđịnhphảinóirõ,chínhxác,họcnóitiếngphổthông,dùngtừrõràngđểngườiđốidiệncóthểhiểulờibạnnói.

Giaotiếphợphoàncảnh,địavịTronggiaotiếp,nếumuốntruyềnđạtthôngtinthànhcông,để

ngườikhácchấpnhậnbạnthìnhấtđịnhphảivậndụngkĩnăngngônngữ,mởlờiđúnglúcvànóiđúng,chúýđếnhoàncảnhnóivàđịavịbảnthân.NhàvănDiệpThánhĐàođãtừngnói:“Kĩnăngquantrọngnhấtlàlựachọnđúngthờiđiểmđểnóilênthànhý.”Cóthểthấy,điểmcănbảncủakĩnăngngônngữnằmởchỗlựachọnđúngcáchnóivàođúngthờiđiểmthíchhợp.Nếunhưbạnkhôngchúýtớihoàncảnh,địavị,chỉtìmcáchthểhiệnmình,nóinăngbừabãithìhậuquảsẽrấtkhólường.

Việcphảitíchlũykinhnghiệmtrongthờigiandàichochúngtathấylídotạisaokĩnăngngônngữchỉđượcconngườivậndụngkhiđãdầnquen,đólàbởinócótínhổnđịnh.Chỉcầnvậndụnghợphoàncảnhthìkĩnăngngônngữsẽgiúpchúngtanângcaokhảnănggiaotiếpvàsứchút.

Mộtvịcánbộcaotuổiđãvềhưusauhàngchụcnămlàmviệcvấtvảởmộtcơquan.Đơnvịcôngtácquyếtđịnhtổchứclễchiatayôngvàmộtcánbộkhácđãtừngnhiềulầnđượcnhậndanhhiệu“nhânviênưutú”.

Lãnhđạovàđồngnghiệpthamgiabuổitiệcđềuhếtlờikhenngợinhữngthànhtíchtrongcôngviệcvàcáchđốinhânxửthếcủahọ.Đươngnhiên,ngườiđãnhiềulầncódanhhiệunhânviênưutúnhậnđượcnhiềulờikhenhơn.Khiđếnlượthaicánbộvềhưuphátbiểu,họđãgửilờicảmơnsâusắctrướcsựquantâmcủamọingười.Khôngkhícủabuổilễtrởnênvôcùngxúcđộng.

Đểbàytỏsựcảmơn,đánglẽchỉnênnóiđếnđây.Nhưngsauđó,ngườicánbộcảmthấytựtikhithấyngườiđồngnghiệpcònlạinhậnđượcnhiềulờikhen,ôngtiếptụcphátbiểu:“Nóiđếnnhânviênưutú,rấttiếc,tôichưatừngmộtlần…”.Nóiđếnđây,mộtcánbộtrẻtuổingồiphíađốidiện,ngườithườngngàyvốnkhônghợpvớiôngđãcướplời:“Không,đólàdolỗicủacháuchứkhôngphảidochúlàmviệckhôngtốt,chúngcháuchưabaogiờnhắcđếntênchú.”Câutựtráchnàycủangườicánbộtrẻđãkhiếncácđồngnghiệpnhìnvịcánbộgiàsắpvềhưubằngánhmắtthươngcảm.Bỗngchốc,khôngkhítronghộitrườngchùngxuống.

Trướctìnhhuốngnày,mộtvịlãnhđạođãquyếtđịnhsẽphátanbầukhôngkhícăngthẳng.Vàothờiđiểmđó,ôngnêntránhnóiđếnchủđềnhạycảmvềnhânviênưutúmànênnóitớinhữngchủđềkhác.Tuynhiên,vịlãnhđạolạilậptứcđộngviênngườicánbộsắpvềhưu,nóiôngkhôngnênquáđểýtớivấnđềưutúhaykhông,bởikhôngđạtđượcdanhhiệukhôngphảidothiếunănglực,màquantrọnglàthựctếcôngviệc...Vịlãnhđạođãnhắclạivànhấnmạnhvàovấnđềmànhẽrakhôngnênnóiđếnnữa,khiếnchokhôngkhítronghộitrườngđãcăngthẳnglạicàngtrởnêncăngthẳnghơn.

Câuchuyệntrênđâylàmộtvídụđiểnhìnhchoviệcnóimàkhôngchúýtớihoàncảnhxungquanh,tấtcảcácnhânvậtđềukhôngbiếtcáchnói.Dođó,khinóichuyện,nhấtđịnhphảichúýtớihoànhcảnhvàcáchthức,mộtcâunóisai,mộtcâuđỡlờikhôngđúngsẽgâyracàngnhiềumâuthuẫn.

Đọcnhiều,đinhiềulàcáchtốtnhấtđểchúngtatíchlũytrithức.Ngườixưanói:“Đọcvạncuốnsách,đivạndặmđường”,chỉcóđọcnhiều,tiếpxúcnhiềuvớixãhộithìcuộcsốngcủachúngtamớicóthểtrởnênphongphúhơn.Khinănglựcvàtrithứcđượcnângcao,conngườisẽcónhiềukinhnghiệmsốngvớikiếnthứcrộnghơn,chínhvìvậymàchúngtasẽtíchlũyđượckĩnănggiaotiếpxãhội.

Ngườixưanói:“Phúchữuthithưkhítựhoa”(Chỉcầnđọcnhiềuthìhọcsẽthànhcông,khíchấttàihoacủabảnthânsẽtựnhiêntrỗidậy).MaximGorkycũngnói:“Họcvấnthayđổikhíchất”.Từđócóthểthấy,trithứclàkhíchất,làsuốinguồncủatinhthần,cũnglànềntảngquantrọngmangtớimọiđềtàitronggiaotiếpgiữaconngườivớiconngười.

Mặcdùđọcsáchlàmộtviệclàmđángquý,nhưngnếuchỉđọcmàkhôngtrảinghiệmthựctếthìnhữngđiềusáchmanglạichỉlànhữngtrithứcvônghĩa.Dođó,trướckhigiaotiếpvớimọingười,nhấtthiếtphảichuẩnbịnhữngđềtàimangtínhchấttrithức,đươngnhiên,nguồnđềtàicóthểtừcuộcsống,cũngcóthểtừsáchvở,sauđóhãyghinhớchúngvàvậndụngthíchhợptrongmọihoàncảnh.

Đasốcácnhàdiễnthuyếtđềurấtyêuthíchviệcđọcsách,mỗingàyítnhấthọcũngphảiđọcmộttờbáo.Cóngườichorằng:“Đểcóthểgiaotiếpvớimọingườitốthơn,tìmđượcđềtàithíchhợpthìnhấtđịnhphảiamhiểutintức.Đểamhiểutintứcthìnhấtđịnhphải

đọcnhiềusách”.Chỉcócáchtíchlũytrithứcnhưvậymớigiúpchúngtagiaotiếptựtin.

“Đọc”làsựchuẩnbịchomộtcuộcnóichuyện.Cácloạisáchbáotạpchíđềumangđếncơhộiđểchúngtatìmhiểuvềtìnhhìnhcủamộtcôngtyhoặcmộtnhânvậttầmcỡnàođó,chodùnhớhaykhôngnhớđãđọcnóởđâu,thìđiềuđócũngkhôngquantrọngtrongcuộcgặp.Ngoàira,cũngkhôngnênbỏquacácloạisáchbáonằmngoàilĩnhvựccôngviệccủamỗingười,bởichúngsẽgiúpmọingườihiểuthêmvềthếgiới,giúpchúngtathànhcôngtronggiaotiếpxãhội.

Báochícóthểcungcấpnhữngthôngtinvềđềtàicuộcsống,vídụnhưgiaothông,thờitiết,thờicuộc,vàcảnhữngtintứcđịaphương.Thờitiếtlàđềtàituyệtvờinhất,bởiđólàthứgầngũinhấtvớiconngười,nếuthờitiếtbấtthườngthìcóthểdùngnólàmđềtàinóichuyện:miềnNamlũlụt,miềnTrungbãocát,thờitiếtnắngnóng…tấtcảđềucóthểtrởthànhđềtàichomộtcuộctròchuyện.

Vậy,cácchuyêngiagiaotiếpthườngđọcbáonhưthếnào?

Hãyđọckĩdanhmụcnhữngtintứcchính.

Đọctừđầu,đọcvànắmđượcchủđềcủamỗitrangtintức.

Đọcđoạnđầucủanhữngtinhayhoặctinquantrọng.Thôngthườngthìđoạnđầucủamộttrangtintứcsẽnóitổngquátvềsựkiệnmàtrangtinđósẽđềcậpđến.

Đánhgiáxemtintứccóquantrọngkhông,cómanglạihứngthúchobạnhoặcngườinghehaykhông.

Khiđọcmộttờbáo,bạnkhôngnhữngphảinắmđượcnhữngtintứcvĩmô,tinthểthaohoặctinkinhtế,màcònphảinắmđượcnhữngtintứcvănhóavềnơimìnhđangsinhsống.

Nếunhưbạnđãxemtintứcquốctếhoặctintứctrongnướctrênmộttờbáotoànquốc,thìđểtránhmấtthờigian,bạnnênbỏquanhữngtintứcnàytrêncáctờbáođịaphương.

Saukhiđọcbáo,biếtđượcnhữngchuyệnmớixảyraởđịaphương,ởtrongvàngoàinước,đồngthờicũngbiếthiệnđangcó

cuộcthigì,sựkiệngiảitrígì,nắmđượctìnhhìnhthờitiết…Bạnsẽphảisửdụngnhữngthôngtinnàynhưthếnào?Dướiđâysẽlàmộtsốgợiýgiaotiếpsửdụngthôngtintừbáochí:

Anhđãvượtquabãotuyếtnhưthếnào?Anhdọntuyếthếtbaolâu?

Chịlàmthếnàođểgiữấm?

Anhnghĩđộinàosẽvôđịch?TôithíchđộibóngXX,anhcóhâmmộđộiXXkhông?

Đâylàlầnđầutiênbạnthamgiađạihộitoànquốcphảikhông?

Saobạnthíchnghềnày?

Anhcóhayđicâucákhông?Anhthíchcâucáởđâu?

Saukhihỏixongcâuhỏi,bạncóthểthêm1câunóinữa:“Vậyanh/chịnghĩnhưthếnào?”

Chodùbạnchưanắmvữngvềcácđềtài,chỉcầnhằngngàychịukhóđọcsách,chắcchắcbạncóthểgiaotiếpthànhcông.Trênthựctế,chỉcầnhiểuđượccáctrithứcliênquan,cóhiểubiếtởmứcđộnhấtđịnhcácchủđềhoặccóthểđưaracâuhỏikhéoléothìkhigiaotiếp,bạnsẽkhôngkhóđểchiasẻthôngtinvớinhữngngườikhác.

Chẳngphảibạnvẫnthườngnói:“Việcnàytôibiết,nhưngtôikhôngnhớ(biết)nóởđâu”?

Khibạnmuốnnhớmộtđiềugìđóquantrọng,mộtcâunóihayhoặcmộtbàiviếtthúvị,cómộtcáchrấthaylà:Đọc,ghinhớ,viếtlại.Đừngquênviếtrõthờigianvànơibạnbiếtđiềuđó.Nhiềukhi,đóchínhlànguồnđềtàichomộtcuộcnóichuyệnthúvị.

Ngoàira,chúngtacũngcóthểchiasẻthôngtinchongườikhác,cùngxemnhữngbàiviếtthúvị,nhữngđềtàihayđểxâydựngmối

quanhệtốtđẹp.Chỉcầnsaukhitríchdẫnlạibàiviếtđó,bạnviếtthêmnhữnglờinhắnnhư“Đọcnólàmtôinhớđếnbạn”,“Chúcbạnluônthànhcông”,“Gửitặngbạn,hãychiasẻnóvớingườikhác”…

Cóthểbạnchorằngđókhôngphảilàgiaotiếp,nhưngtrênthựctếđâylàmộtcáchkhácđểtruyềntảithôngtin.Nóthểhiện:“Tôilắngnghebạn,khôngchỉnhớđếnbạnmàcònrấttôntrọngbạn.Dođótôiđãtríchdẫnbàiviếtnàyđểgửitớibạn”.

Chodùbạncótrựctiếpthamgiavàomộthoạtđộngnàohaykhông,nhưngbạncũngnênnắmđượckiếnthứcvềvấnđềđó.Đừngnghĩrằngphụnữkhôngcầnbiếtthôngtinvềthểdụcthểthao,tươngtựnamgiớicũngnênđọcvềcuộcsống,hiểuvềthôngtinxãhội,phimảnh,nghệthuật…Nhưvậygiaotiếpgiữanamvànữsẽcónhữngđiểmtươngđồng,cóthểtìmđượcđềtàichungkhinóichuyện.

Đọcnhiều,viếtnhiều,rènluyệnbảnlĩnhnóichuyệntrướcđámđông

“Đọcvạncuốnsách,đivạndặmđường”.Khôngcóconđườngtắtdànhchonhữngngườimuốntrởthànhnhàdiễnthuyết.Bạncầncoiviệcrènluyệnbảnlĩnhnóichuyệntrướcđámđônglàmộtmụctiêuvàdầndầntừngbướcthựchiệnmụctiêuđó.Điềunàyđòihỏibạnkhôngngừnghọctập,khôngngừnghọchỏivàtíchlũykinhnghiệm.

Đầutiên,bạncầncókhảnăngnóitốtđểbảnthâncómộtvịtrívữngtrongxãhội.Đểlàmđượcđiềunày,mỗingàybạnđềuphảirènluyệncáchnóichuyện,tậpluyệnphongtháivàhọccáchnóithuyếtphục.Ngoàirabạnphảiđọcsáchvềcácdanhnhân,đọcnhữngcuốnsáchmàhọviết,chodùlàcổđiểnhayhiệnđại.Hãytựnóivớimìnhrằng,bạnphảihọcđượcbảnlĩnhnóichuyệntừtrongcáccuốnsách.

Khiđọcsáchđểnângcaonănglựcdiễnthuyết,phảiđặcbiệtchúýtớicáchsửdụngtừngữ.Vừaphảiđọcvàvừanghĩ:Phảilàmthếnàođểthểhiệntốthơn?Cócầnsựthayđổinàokhông?Vàsửdụngcáchnóinàotrongtìnhhuốngnàolàthíchhợpnhất?

Cùngnóivềmộtviệc,nhưngvớimỗitácgiảsẽcómộtcáchdiễntảkhácnhau.Mỗingườiđọccũngsẽcócảmnhậnkhônggiốngnhau.Cầnphảiđặcbiệtchútrọngtớiđiềunày.Chodùnộidungcóhaythếnào,nhưngnếucáchsửdụngngônngữkhôngđặcsắc,khôngcó

phongcáchthìtácphẩmsẽkhôngđểlạiấntượngđẹp,ngườiđọcsẽnhanhbịnhàmchán.

Tómlại,cầnphảikhôngngừnghọctậptrithứctrongsáchvở,trongxãhội.Hãybắtđầutừnhữngviệcnhỏvàbắtđầungaybâygiờ.Chỉcầnbạnkhôngngừnghọctập,bạnsẽtrởthànhmộtchuyêngiagiaotiếpvớinhữngđềtàinóichuyệnđadạng,phongphú.

Kiếnthứcbáchọctronggiaotiếp

Tronggiaotiếp,nếubạncókinhnghiệmcuộcsốngphongphúvàvốnkiếnthứcuyênbácthìsẽkhôngkhácgì“hổmọcthêmcánh”.Kiếnthứcuyênbácsẽgiúpíchchobạntrongmọitìnhhuống,giúpbạnthamgiavàomọichủđề,bạnsẽnhư“cágặpnước”trongcuộcnóichuyện.

Vídụnhưkhidiễnthuyết,trênthếgiớikhôngmộtaicóthểcómộtbàidiễnthuyếthoànhảonếukhôngchuẩnbịtrước,bởivìnộidungdiễnthuyếtkhôngthểbênguyênxitừbấtcứnguồntưliệunào,cũngkhôngcósựsẵnsàngvềmặttưtưởng.Dođó,córấtítngườicóthểtựtin,ungdungnóichuyệntrướcđámđôngtrongđiềukiệnkhôngcóbấtcứsựchuẩnbịnào.Vànhữngngườinàyđềurấtđượchoannghênh.

Làmthếnàođểcóthểcóđượckiếnthứcuyênbácvàvậndụnghiệuquảtronglờinói,nângcaokhảnănggiaotiếp?

Kiếnthứcchủyếuđếntừhainguồnlàsáchvởvàcuộcsống.Thếnhưngkhôngthểrậpkhuôn,ápdụngkiếnthứcmộtcáchmáymócmàcầnphảiđiềuchỉnhsaochophùhợpvớiđiềukiệnthựctế.Sựuyênbáccủamộtngườikhôngnằmởchỗngườiđóbiếtvềmọiviệcmàlàởchỗngườiđónhìnnhậnvàlígiảisựviệcnhưthếnào.

Nếubạnmuốnrènluyệnbảnthân,tuthândưỡngtínhbêncạnhviệctíchlũytrithức,nhữngcuốnsáchsauđâysẽgiúpíchchobạn:

Sáchtrithức:“ThếgiớicủaSophia”,“Giớitínhthứhai”…

Tuthân:“Tâysươngkí”,“Cuốntheochiềugió”,“JaneEyre”,“BàBovary”,“AnnaKarenina”“Tràhoanữ”,“Kiêuhãnhvàđịnhkiến”…

Dưỡngtính:“Lácỏ”(LeavesofGrass),“HàNộibamươisáuphốphường”,“ThươngnhớMườiHai”…

Đươngnhiêntrongcuộcsống,nộidungcáccuộctròchuyệncòncóthểđềcậpđếnlịchsử,nhữngcuốnsáchsausẽgiúpbạncóthêmkiếnthứclịchsử:ViệtNamsửlược,Ngànnămáomũ,NhậtkíĐặngThùyTrâm…

Chỉcầnđọcnhiềusáchlàbạnsẽcóthêmnhiềukiếnthứcbổích.Nếunắmvữngnộidungsách,bạnsẽcórấtnhiềuchủđềchomộtcuộcnóichuyệnthúvị.

ThờinhàThanh,KỉHiểuLamvàHòaThânlàquancùngtriều,khôngcầnnói,aicũngbiếtKỉHiểuLamlàmộttàitử,ôngđãđọcrấtnhiềusách.Thựctế,HòaThâncũnglàmộtngườicótrìnhđộvănhóarấtcao,nếukhôngthìsaoôngcóthểởbêncạnhvuaCànLongtrongnhiềunămnhưvậy.ChúngtahãyxemxemhaivịbáchọcnàythểhiệnthếnàotrướcvuaCànLong.

Mộtngày,vuaCànLongcùngvớiHòaThânvàKỉHiểuLamđếnnghỉdưỡngtạinúiThừaĐức,bangườicùngđibộngắmcảnhtrongvườn.

CànLongbiếtHòaThânvàKỉHiểuLamchỉbằngmặtchứkhôngbằnglòngnêncóýmuốnhòagiải.

Lúcnày,độtnhiênvuaCànLonghỏi:

“Cáigìcao?Cáigìthấp?Cáigìđông?Cáigìtây?”KỉHiểuLamđươngnhiênkhôngmuốnbỏlỡcơhộithểhiệnmìnhtrướcHoàngThượngnênđãtrảlờitrước:“Quânvươngcao,thầntửthấp,vănởphíađông,võởphíatây”.

HòaThânthấyKỉHiểuLamtranhtrảlờitrướcnênrấtbựcmình,nhưngkhôngcòncáchnào,ôngcũngđànhtánđồng.

Bangườiđilênmộtcâycầu,CànLongyêucầuHòaThânvàKỉHiểuLamlấynướclàmđềtàiđểsángtácmộtbàithơ.Saukhinghexong,KỉHiểuLamlạitranhtrảlờitrước,ôngđãđọcngaymộtbàithơvớingụývíHòaThânchỉnhưmộtcongà.

SaukhinghexongbàithơcủaKỉHiểuLam,HòaThânrấttứcgiậnvàngaylậptứcsángtácmộtbàithơđáptrảvớingụýcảnhcáoKỉHiểuLamkhôngnênnhiềuchuyện,nếukhôngsẽcókếtthúckhôngtốtđẹp.

NghexonghaibàithơcủaKỉHiểuLamvàHòaThân,CànLongbiếthaingườivẫnởthếđốiđầu.Nhưngôngcũngnghĩ,đốivớiviệcquốcgia,đóchưahẳnlàchuyệnkhôngtốt.VuaCànLongchỉmỉmcườikhôngnóigìvàtừbỏýđịnhhòagiảihaingười.

KỉHiểuLamvàHòaThânđãchothấycáitàicủamìnhtrongtừngcâuthơ,nếuhaingườikhôngcótrìnhđộcaothìkhôngthểnóiranhữngcâunhằmcôngkíchđốiphươngnhưvậy.HaingườicũngsẽkhôngthểtựtinmàđốiđápnhautrướcvuaCànLong–mộtngườicótrìnhđộhọcvấnthâmsâu.

Đươngnhiên,ngoàinhữngkiếnthứctrongsáchvở,kiếnthứctrongcuộcsốngcũngvôcùngquantrọng.Chodùlàgiaotiếpnộibộhayngoạigiaogiữacácquốcgia,đềulàviệccầnphảihọctập.Chỉcónhưvậy,bạnmớicóthểnắmđượcđiểmyếucủađốiphươngvàđạtđượcmụcđíchcủamìnhtronghoạtđộngxãgiao.

SauđâylàcâuchuyệnMaiNhữNgaođạidiệnchoTrungQuốcthamgiaphiêntòaxétxửtộiphạmchiếntranhNhậtBản.

Tháng7năm1945,bốnquốcgialàTrungQuốc,Mỹ,Anh,LiênXôđãthànhlậptòaánquânsựquốctếViễnĐôngtạiNhậtBảnđểxétxửtộiphạmchiếntranh.MaiNhữNgaođãthamgiaphiêntòavớitưcáchlàmộtquantòacủaTrungQuốc.

Trướckhidiễnraphiêntòa,giữacácnướcđãdiễnratranhchấpvềthứtựghếngồi.Cácbêntranhluậnkhôngngừngvềvịtríghếngồiđầutiênbêntaytrái.

MaiNhữNgaoýthứcđượcmìnhđangđạidiệnchohàngtriệungườidânTrungQuốcvàhàngtrămnghìnchiếnsĩđãhisinhđếntòaánquốctếViễnĐôngđểxétxửtộiphạmchiếntranh.Khiđó,mặcdùTrungQuốcđượccoilàmộttrongnhữngcườngquốccủathếgiới,nhưngthựcrachỉlàhưdanh.Trongtìnhhuốngphảiđốimặtvớitámvịquantòađangtranhluậnsôinổi,vìthểdiệnquốcgia,MaiNhưNgaocũngquyếtkhôngnhượngbộ.Ôngđãnóitrướctấtcảmọi

người:“Nếulàvịtrícủacánhântôi,thìtôikhôngđểý,nhưnglàđạidiệncủamộtquốcgia,tôicầnphảixinchỉthịcủachínhphủ”.

CâunóicủaMaiNhữNgaođãkhiếncácvịquantòasửngsốt.Thiếtnghĩ,nếuquantòacủacácnướcđềuxinchỉthịquốcgia,vậyphảithảoluậnđếnbaogiờmớitìmracáchgiảiquyết?Đếnbaogiờmớisắpxếpđượcvịtríchỗngồi?Thấyvậy,MaiNhữNgaođãlêntiếngnóirõquanđiểmcủamình,“Ngoàira,tôichorằngthứtựchỗngồicủacácnướctrongphiêntòanêncăncứtheothứtựđầuhàngmàsắpxếplàhợplínhất.TrongphiêntòaxétxửtộiphạmchiếntranhNhậtBảnhômnay,TrungQuốclànướcbịhạinhiềunhất,thờigiankhángchiếncũngdàinhất,hisinhvềngườicũnglớnnhất.Dođó,đấtnướcTrungQuốcvớilịchsửtámnămkhángchiếnđẫmmáunênxếpthứhai”.

Thếnhưng,mộtngàytrướckhidiễnraphiêntòa,chánhánphiêntòađộtnhiêntuyênbốthứtựđượcxếpnhưsau:Mỹ,Anh,TrungQuốc,LiênXô…MaiNhữNgaothấyrằng,nếukhôngđấutranhtrongphiêntòatrùbịthìthứtựtrongphiêntòachínhthứcvẫnsẽnhưvậy.Ônglậptứcphảnđối,cởiáochoàngđenvàkhôngbướclênvịtrí.Ôngnói:“Mặcdùhômnaychỉlàphiêntòatrùbịnhưngcórấtnhiềuphóngviênnhàbáođếndự.Nếungàymaiđăngbáothìtrùbịsẽtrởthànhsựthật.Nếucácvịkhôngphảnđối,tôiyêucầubiểuquyếtvềýkiếncủatôi.Cònnếukhôngtôisẽkhôngthamgiaphiêntòa,tôisẽvềnướcvàxintừchức”.

Chánhánphiêntòađànhphảitiếnhànhbiểuquyết,cuốicùngvịtríchỗngồitrongphiêntòađượcsắpxếplạinhưsau:Mỹ,TrungQuốc,LiênXô,Canada,Pháp…

CâuchuyệntrênchothấyMaiNhữNgaođãvậndụngkinhnghiệmvàkiếnthứcxãhộiphongphútronglờinóikhiếnđạidiệncácquốcgiakhácphảitâmphụckhẩuphụcvàđồngýsắpxếpvịtríchỗngồitheođềxuấtcủaông.NếuMaiNhữNgaokhônghiểutầmquantrọngcủavịtríngồi,nếuôngkhônghiểuđượcbảnchấtcủaviệccácnhàbáođếnphiêntòatrùbịthìôngđãkhôngthểthànhcông.

Cóthểthấy,nếumuốncóđượckhảnăngănnóihơnngười,muốnchiếmđượcthếchủđộngtronggiaotiếpthìbạnphảiliêntụctíchlũytrithức,khôngngừngvậndụngthựctế,họctậpvàsángtạo.Chỉcầncókiếnthứcuyênbác,hiểubiếtxãhộisâurộngthìbạnsẽluôncó

nguồnđềtàiphongphúvàthànhcôngtronggiaotiếp.

CHƯƠNG3

“Bắtbệnh”đểlàmchủcuộcgiaotiếp

Khinóichuyệnvớingườikháchoặctrongcáchoạtđộngxãgiao,chúngtađềumuốnlàmchomọingườicảmthấyvuivẻ.Nhữngngườiđượcyêumếnnhấtchínhlàngườiluôntìmtòicácđềtàimớilạđểmanglạikhôngkhísôinổi.Việcnắmđượcnhiềukĩnănggiaotiếpcóthểkhiếnbạntrởthànhnhânvậttrungtâmtrongcáctìnhhuốnggiaotiếp,xãgiao.

Tựgiớithiệuvềmìnhrấtquantrọng

Khigặpngườilạ,việcđầutiênphảilàmlàgiớithiệuvềbảnthânmình.Chúngtathườngxuyênphảilàmđiềunàychodùlàtrongcáchoạtđộngxãgiaohaykhiđiphỏngvấn,trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,nólàchìakhóamởcánhcổnggiaolưugiữaconngườivớiconngười.

Nếubiếtcáchsửdụngđúngchiếcchìakhóamangtêntựgiớithiệu,bạnsẽluônthànhcôngtrongcôngviệccũngnhưtronggiaotiếpxãhội.Ngượclại,nếukhôngbiếtcáchgiớithiệu,bạnsẽkhôngthểđểlạiấntượngsâusắctrongtâmtríngườikhácvàsẽkhôngthểgiaotiếpcóhiệuquả.Khinóichuyệnvớimọingười,chodùbạntựchủđộnggiớithiệuhayngườikhácgiớithiệuhộ,đềukhôngnênthểhiệntháiđộlạnhnhạthoặctùytiện,bởiviệcđểlạiấntượngtốtđẹplàbướcquantrọngnhấtđưabạnđếncuộcnóichuyệnchínhthức.

Tựgiớithiệulàmộtnghệthuậtngônngữkéohaibênxíchlạigần

nhauhơn,mônnghệthuậtnàyđòihỏisựchânthành,nhiệttìnhvàlễđộ.Khigiớithiệu,bạnphảinóisaochođểngườikháccảmthấygầngũi,cóthểđểlạiấntượngsâusắc.Đồngthời,việcnắmgiữcáccơhộitựgiớithiệuvềmìnhcũngrấtquantrọng.

Rấtnhiềungười,đặcbiệtlànhữngngườitrẻtuổi,khitựgiớithiệuvềmìnhtronglầngặpmặtđầutiênvớingườilạthườnghaycótâmlícăngthẳng,rụtrè,cólúccòngiớithiệuqualoa.Vídụ:“Xinchào,tôilàDươngQuang,tôimớitốtnghiệpnămnay,rấtvuiđượclàmquen”.“TổngGiámđốc,ôngcóbiếtLệLan-bạncủatôikhông,côấylàmộtnhânviênquảngcáo”.

Cáchgiớithiệunhưtrênquáthôngthường,ởlầngặpmặtsau,đốiphươngsẽrấtkhónhớđượctêncủabạn,cũngkhôngthểbiếtchitiếtbạnlàmcôngviệcgì.Dođó,khitựgiớithiệuvềbảnthân,cầnphảinắmvữngcáckĩnăngsau,nhưvậythìngườikhácmớicóthểnhớđếnbạn.

Khắcphụctâmlínhútnhát

Cácchuyêngiatâmlíchorằng,khihaingườixalạlầnđầutiêngặpnhau,đươngnhiênsẽcósựtòmòvàmuốnhiểuthêmvềđốiphương.

Khicóhẹnvớimộtngườibạnchưagặpmặtbaogiờ,khibạnvừabướcvào,ngườiđónhìnthấybạnthìtrongđầulậptứcđãxuấthiệnhàngloạtcâuhỏi:Ngườinàylàai?Đếnđểlàmgì?Ngườiấysẽngaylậptứccảmthấyhứngthú,muốnhiểuthêmvềbạn.Nếunhưtronglúcnày,bạntựgiớithiệuvềbảnthânmình,đápứngsựtòmòcủađốiphương,thìngườiđócũngsẽtựgiớithiệumìnhvớibạn.Nhưvậy,haibênđãcósựkhởiđầutốtđẹp,thuậnlợi,nhữngchuyệnvềsauchắcchắnsẽdễnói.

Ngượclại,khigặpngườikhác,nếubạntỏracăngthẳng,nhútnhát,khôngbiếtphảimởlờithếnào,khôngnóiđượcđiềugìthìsẽkhiếnchongườiđốidiệncảmthấythấtvọng.Đặcbiệtkhiđốiphươngđãđoánrabạnlàai,đếnđểlàmgì,nếubạnkhôngkịpthờitựgiớithiệuvềbảnthânmình,mọiviệcsẽcàngtrởnêntệhơn.

Đểcóthểtựtingiớithiệuchitiếtvềbảnthânmìnhkhigặpngườilạ,khắcphụctâmlínhútnhát,rụtrèthìyêucầulítríphảichiếnthắng

cảmxúc.

Nắmchắcthờicơ,tháiđộchânthành

Tựgiớithiệukhôngchỉkhiếnngườikhácnhớđếnbạnmàcònlàcơhộiđểbạnthểhiệnhìnhảnhcủamình,dođó,khitựgiớithiệu,nhấtđịnhphảichúýtớicáchnói,điềunàykhôngchỉyêucầukĩnăngngônngữtốt,màcònphảichúýtớithờiđiểm,tháiđộvàhànhđộng.

Phảinắmchắcthờicơ,tựgiớithiệuvềbảnthântronghoàncảnhhợplí.Vídụ,chỉgiớithiệukhiđốiphươngcóthờigianrảnhrỗi,tâmtrạngtốtvàcóhứngthú,nhưvậythìngườinghemớikhôngcócảmgiácbịlàmphiền.

Trongmộtlầnhộichợ,GiámđốcDươngcủamộtcôngtynọnghenóicóTổngGiámđốccủatậpđoànAsẽghéthămnênmuốnnhâncơhộinàyđểtiếpxúcvàlàmquenvớiông.

Trongbữatrưa,GiámđốcDươngđãbướclênphíatrướcvànói:“XinchàongàiTổngGiámđốc,tôilàLêDương,GiámđốccủacôngtyXX,đâylàdanhthiếpcủatôi”.Vừanói,GiámđốcDươngvừalấydanhthiếprađưachovịTổngGiámđốc.Thếnhưnglúcnày,TổngGiámđốcđangbậnnóichuyệnvớinhữngngườikhácnênkhôngđểýtớimọichuyệnxungquanh.ÔngnhậnlấydanhthiếpcủaGiámđốcDươngrồiđểngayxuốngchiếcbànbêncạnh.

Trongtìnhhuốngnày,GiámđốcDươngđãtựgiớithiệumìnhkhôngđúnglúc,nênvịTổngGiámđốcđãkhôngcóhứngthúđểtiếptụctìmhiểuvềông.

Phảichúýđếntháiđộ:Khitựgiớithiệu,nhấtđịnhphảitựnhiên,thânthiện,lễđộ,khôngnêntỏratựkiêu,khoatrương,phảithểhiệntìnhcảmchânthành,mongmuốnđượclàmquenvớingườiđốidiện.Khitựgiớithiệu,nếugiữđượcbìnhtĩnh,tỏracởimởsẽtạođượcthiệncảmvớingườikhác.Ngượclại,nếungườigiớithiệutỏrarụtrè,căngthẳng,thậmchíkhôngdámnhìnthẳng,sẽgâyratrởngạichocuộcgiaotiếpgiữahaibên.

Chúývềthờigian:Khitựgiớithiệuphảinóingắngọnsúctích,thờigiantrongkhoảng30giâylàhợplínhất.Nếunóinhiềusẽkhiếnngườiđốidiệnkhôngthểnhớđượchết.Khigiớithiệucóthểđưa

danhthiếpđểđốiphươngcóthêmnhiềuthôngtinhơn.

Chúýnộidung:Khitựgiớithiệuvềbảnthân,nênnóirõtêntuổi,đơnvịcơquancôngtácvàchứcvụ,nhưvậyngườinghesẽcóấntượnghoànchỉnh,ngườinóicũngkhôngcầnphảiquádàidòng,tiếtkiệmthờigian.Khitựgiớithiệuphảicótháiđộchânthành,cầuthị,khôngnêndùnglờilẽkhoatrương,đánhbóngbảnthân.

“TôilàĐàoVănPhấn,GiámđốcMarketingcủaTậpđoànVạnPhương,xinđượcgiúpđỡ”.

Mộtcâunóirấtđơngiản,nhưnglạichongườinghechủđềđểtiếptụccuộctròchuyện:“AnhlàngườicủacôngtyVạnPhươngư?Tôiđãxemthôngtinvềcôngtycủaanh.Côngtycủaanhrấtổn,anhlàmcôngviệctiếpthịà?Tôicũngrấtcóhữngthúvớicôngviệcnày,tôinghĩchắcanhrấtcókinhnghiệm,anhcóthểtruyềnđạtchotôikinhnghiệmtronglĩnhvựcnàykhông?”Nhưvậylàhaibênđãbắtđầucuộctròchuyệnmộtcáchtựnhiênvớikhôngkhísôinổi.

Chúýcáchnói:Khitựgiớithiệu,đầutiênphảicúiđầuchào,khingườiđốidiệncóphảnứngmớibắtđầunói.Phảidùngcảánhmắtđểthểhiệnsựgầngũi,thểhiệnmongmuốnđượcquantâm.Nếunhưcóngườigiớithiệuởđó,việctựgiớithiệusẽđượccoilàkhônglễđộ,tốtnhấtnênđểchobênthứba(ngườigiớithiệu)mởlời.

Tìmhiểuthôngtin:Nếunhưbạnmuốnlàmquenvớimộtaiđó,trướckhigặpmặttốtnhấtnêntìmhiểuthôngtinvềngườiđó,nhưtínhcách,sởtrường,sởthích...Nhưvậykhitựgiớithiệuvềmình,bạncóthểnóivềnhữngđiểmchunggiữahaingười,cuộctròchuyệnvìthếsẽtrởnêngầngũihơn.

Nếunhưbạntìmhiểuthôngtinthấyđốiphươnglàmộtngườiyêuthíchthểthao,khitựgiớithiệu,bạncóthểnóibạnlàmộtngườiyêuthíchcáchoạtđộngngoàitrời.Chắcchắnngườiđósẽrấthàohứngmàhỏibạn:“Thậtkhông?Tôicũngrấtthích,vậybạnthíchmônthểthaonào?”Chỉcầnbạntiếptụctrảlời:“Tôithíchbóngchuyềnvàchạybộ,cònbạn?”Cứnhưvậy,haibênsẽcóthểbắtđầucuộcgiaotiếptrongkhôngkhívuivẻ,cởimở.

Nóirõvềtêncủamình

Trongmộtsốtrườnghợp,nhấtđịnhphảinóirõrànghọtênkhigiớithiệubảnthânvớingườikhác.Cáitêncủamỗingườiđềucónhữngýnghĩariêng,khitựgiớithiệu,nếunóirõýnghĩahọtênthìcuộcgiaotiếpsẽrấtcóhiệuquả.

MộtcôgáitênlàNgôMỹKim,mỗilầntựgiớithiệuvềmìnhcôđềunói:“TôihọNgô,tênMỹKim,cóýnghĩachỉmộtngườigiàucó.Tôivàmọingườiđềuhivọngcóthểkiếmđượcnhiềutiền”.

Câunóinàythườngkhiếnngườinghebậtcười,mọingườicũngcóấntượngrấtsâusắcvớitêncủaMỹKim.Chínhvìthế,khigiớithiệutêncủamình,bạncũngnênthêmvàođómộtchútdídỏm,nêurõýnghĩađểngườiđốidiệncóthểdễdàngnhớbạn.

TâmlíthoảimáikhigặpngườilạCónhiềungườirấthayxấuhổ,nhấtlànhữngngườitrẻtuổimới

bướcchânvàoxãhội,họmớirờikhỏitrườnghọchoặcgiađình,khigặpngườilạhọkhôngbiếtphảibắtđầucâuchuyệnnhưthếnào,càngkhôngbiếtphảilàmthếnàođểhòanhậpvớimọingười.Thếnhưng,nếubạncóthểcởimởkhigặpngườilạ,bạnsẽcómốiquanhệrộng,cóbạnbèởkhắpmọinơi,làmviệcgìcũngsẽthuậnlợinhưcágặpnước.

Vậylàmthếnàođểcởimởvớingườimớigặplầnđầutiên?Bạncầnnhữngkĩnănggiaotiếpgìtrongcuộcgặpgỡđầutiênđó?

Conngườitathườnghayđánhgiávềngườikhácbằngđịnhkiến,dođóbạncầncốgắnghạnchếsửdụngngônngữquávồnvãkhimớibắtđầucuộcnóichuyện,ngoàiracũngkhôngthểthiếunhữnglờihỏithăm.Mộtlờihỏithămchothấysựtôntrọngvàsựgầngũi,thânthiệnvớingườiđốidiện.NgườiphươngTâycócâu:“Cósựnhiệttìnhthìkhôngsợtuổitrẻbiếnmất”.Dođó,trongcáccuộcgặpgỡ,ngườiphươngTâyluônmỉmcườichàobạnvàhỏithămbạncókhỏekhông.

Lầnđầutiêngặpmặt,cảhaiphíađềukhônghiểurõvềđốiphươngnênthườngrơivàotìnhtrạngkhôngcógìđểnói.Lúcnàycóthểbắtđầubằngnhữngcâuhỏithămngoàilềnhư:“Hìnhnhưtrờihơinóng”hoặc“Gầnđâybạncóbậnkhông”.Mặcdùđasốnhữngcâu

hỏithămnhưvậytưởngnhưvôthưởngvôphạt,nhưngnócóthểgiúpnhữngngườimớigặpnhaulầnđầukhôngbịrơivàotìnhtrạngedè,ngạingùngdokhôngbiếtnóigì.Đươngnhiên,cầnphảichúýlựachọnlờinóichothíchhợpđểtránhnhữngkếtquảkhônghay.

GiápvàẤtlàhaingườibạnthân,mộtlầnẤtđãnóilờikhônghayvớiGiápnênhaingườigiậnnhau.Haingàysau,ẤtcảmthấycólỗivớiGiápnênquyếtđịnhxinlỗiGiáp.Ngàyhômđó,ẤtgặpGiáptrênđường,ngaylậptứcanhmỉmcườivànói:“Cậuănchưa,nếuchưathìtớmờicậuđiăn”.Giápnghethấyvậyliềnkhôngvuivànói:“Cậukhôngthấytớvừađitừnhàănrahaysaomàcóhỏitớđãănchưa,cậuhỏivậychẳngphảilàthừahaysao?”LúcđóẤtđãcảmthấyrấtbuồn,từđóhaingườikhôngchơivớinhaunữa.

Tìnhhuốngtrongcâuchuyệnnhỏnàyrấtdễxảyratrongcuộcsốngthườngngày,vìvậy,trướckhimởlờihỏithăm,bạnphảixétxemnócóphùhợpvớihoàncảnhvàthờigianhaykhông.Chỉcầncósựmởđầutốtđẹp,cuộcgiaotiếpsẽdiễnrathuậnlợi.Mộtsốkinhnghiệmsauđâysẽgiúpbạntựtinkhiphảitiếpxúcvớingườilạ.

Bắtquànglàmhọ

Cáchlàmnàymặcdùkhônghaylắmnhưnglạirấtcótínhthựcdụng.Khitiếpxúcvớimộtngườilạ,chỉcầnbạnchúýquansáthoặctìmhiểutrước,thìbạnsẽcóthểtìmđượcmốidâyliênhệvớihọdùrõrànghaymơhồ,dùgầnhayxa.Khigặpmặt,nếunóivềviệccósựliênhệthìbạnsẽrấtnhanhchóngrútngắnđượckhoảngcáchtâmlívàkhiếnđốiphươngcócảmgiácthânthiện.

CựutổngthốngPhilippinesCorazonAquinokhitớithămTrungQuốc,điểmđếnđầutiêncủabàkhôngphảiBắcKinhmàlàhuyệnLongHải,tỉnhPhúcKiến–nơisinhsốngcủađồngbàongườiPhilippinesgốcTrungQuốc.Ởđó,bàđãtớithămchúcủamình,thắphươngtổtiênvànóichuyệnvớingườidânđịaphương.Bàbàytỏ:“TôiđếnTrungQuốckhôngchỉvìviệcquốcgiađạisựmàcòncócảviệccánhân.Tôikhôngchỉlàmộtnguyênthủquốcgia,màxéttrênmộtýnghĩanàođó,tôicònlàcongáicủamảnhđấtnày”.Congáivềnhàmẹđẻ,đươngnhiênnhàmeïđẻsẽvuimừngchàođón.SựkhéoléođãgiúpbàthànhcôngtrongviệcrútngắnkhoảngcáchtìnhcảmvớiTrungQuốc.

Việc“bắtquànglàmhọ”giốngnhưmộtchiếcchìakhóa,cóthểmởcánhcửagiaotiếpgiữahaingười,khôngchỉcóngườihiệnđạimàngaycảngườithờixưacũngdùngcáchnàyđểkéogầnkhoảngcáchvớingườikhác.

ThờiTamQuốc,LỗTúclàmộtchuyêngiatronglĩnhvựcnày.KhilầnđầugặpmặtGiaCátLượng,câunóiđầutiêncủaônglà:“TôilàbạnthâncủaGiaCátCẩn-anhtraianh”.Câunóinàyđãkhiếncuộctròchuyệncủađôibêntrởnêngầngũihơn.ĐâycũnglàkhởinguồndẫnđếnviệcTônQuyềnkếtđồngminhvớiLưuBịđánhlạiTàoTháo.

Phươngphápnàylàchiếcchìakhóavạnnăng,tấtcảmọingườitrênthếgiớiđềucóthểsửdụng.

Tháng5năm1984,TổngthốngMỹReaganđếnthămtrườngĐạihọcFudan.Trongmộtlớphọc,lầnđầutiêngặpmặtcácbạnsinhviêncủatrường,chỉtrongkhoảngthờigiantròchuyệnngắnngủi,ôngđãxâydựngđượcmốiquanhệgầngũivớimọingười:“Thựctế,tôicómốiquanhệrấtthânthiếtvớitrườngđạihọccủacácbạn.HiệutrưởngcủacácbạnvàphunhâncủatôilàbạnhọccủanhautạiTrườngCaođẳngSmith(SmithCollege)ởMỹ.Chínhvìthếmàtôivàcácbạncũnglàbạnbè”.

ChỉvàicâunóingắnnhưngTổngthốngReagankhôngchỉxóabỏkhoảngcáchgiữacácquốcgiamàcònlàmsâusắcthêmtìnhcảmhữunghị.Cảhộitrườngtrànngậptiếngvỗtay.

Sửdụngngônngữtìnhcảm-hàihước

Khigiaotiếpvớingườilạ,bạnkhôngnênxemnhẹvấnđềngônngữ,nhưngcũngkhôngnêntỏraquánghiêmtrọng.Cólúc,mộtcâunóimangýnghĩatìnhcảmhoặchàihướccũngcóthểrútngắnkhoảngcáchgiữahaibên.Vídụnhưkhianủingườikhác,bạnkhôngcầnphảinóiquánhiềutừmangýnghĩađộngviên.Mộtcâuchuyệnđùavuicũngcóthểlàmkhôngkhítrởnênsôinổi,phábỏtâmlíedèvàđạtđượcmụcđíchgiaotiếptốtđẹp.

Tháng10năm1988,TrầnBácĐạtđượcratùsaukhibịbắttrongcuộcđạicáchmạngvănhóa,cuộcsốngtrongtùkhiếnôngcảmthấyrấtngộtngạtvàôngluôngiữtâmlíđềphòngvớitấtcảnhữngngườiđếnthăm.Lúcđó,nhàvănDiệpVĩnhLiệtmuốntớiphỏngvấnông,

DiệpVĩnhLiệtđãchuẩnbịrấtkĩchosựkiệnnày.

Vừagặpmặt,DiệpVĩnhLiệtđãnóivớiTrầnBácĐạtrằng,năm1958,TrầnBácĐạtđãcóbuổidiễnthuyếttạitrườngđạihọcBắcKinh,VĩnhLiệtkhiđólàmộtsinhviêncủatrườngđãnghebàidiễnthuyếtnày,DiệpVĩnhLiệtchiasẻ:“Khiđóôngđãđưatheomộtngườiphiêndịchđểgiúpôngdịchtừtiếngđịaphươngratiếngphổthông,thựcsựthìđólàlầnđầutiêntôithấymộtngườiTrungQuốcphảidùngđếnphiêndịchkhidiễnthuyếtchochínhngườiTrungQuốcnghe”.Nghĩlạicâuchuyệnthúvịđó,TrầnBácĐạtđãbậtcười.

Nhữngcâunóicóphầndídỏm,hàihướcđãrútngắnkhoảngcáchgiữahaingười,TrầnBácĐạtcũngcảmthấyngườinàyrấtthânthiện,khôngkhícuộcgặpngaylậptứctrởnênnhẹnhàngvàbuổiphỏngvấnđãdiễnrathuậnlợi.Saunày,cuốnsách“ChuyệnvềTrầnBácĐạt”củaDiệpVĩnhLiệtđãcóthêmkhôngíttưliệuquýgiá.

Tạobầukhôngkhíchocuộcgiaotiếp

Khitròchuyệnvớingườikhác,bầukhôngkhírấtquantrọng.Khôngkhísôinổisẽdễkhiếnmọingườicảmthấythoảimái,cuộcnóichuyệnsẽtrởnênthânthiệnhơn.Cònnếukhôngkhícủabuổitròchuyệncăngthẳngthìmọingườiđềusẽcảmthấynặngnề,áplực,hiệuquảgiaotiếpsẽkhôngđượcnhưmongđợi.

Chúngtacóthểtựtạorabầukhôngkhílítưởngchocuộcgiaotiếp,mộtchuyêngiagiaotiếpkhitròchuyệnvớingườikhácthườngtỏrarấtthoảimái,cólúchọcònsửdụngnhữngcáchnóihàihước,dídỏmđểkhiếnkhôngkhítròchuyệntrởnênsôinổihơn.Khigặptìnhhuốngrắcrối,hãyrộnglượngvàđừngquáđểtâm,nhưvậyngườikhácsẽkhôngbịáplực.Khitròchuyệnvớimọingười,cũngphảichúýđốixửcôngbằng,khôngquáxemnhẹđốiphương,cónhưvậybạnmớidễdànghòanhậpvàomốiquanhệvớinhữngngườixungquanh.Đươngnhiên,khigiaotiếpcũngphảiliêntụctìmkiếmđềtàiđểtạorabầukhôngkhísôinổi,thânmật.

Thêmgiavịhàihước

Khôngaicócảmhứngvớimộtcuộctròchuyệntẻnhạt,nhàmchán,nhấtlàkhimớibắtđầu,nộidungquánhàmchánsẽkhiếnmọingườibuồnngủ.Nếulúcđó,ngườinóibiếtthêmvàonhữngcâuhàihướcthìchắcchắnkhôngkhísẽtrởnênsôinổihơn.Vìvậy,khicuộctròchuyệncódấuhiệucủasựtẻnhạt,phảichúývậndụngcáccâunóiđùavớihìnhtượngsinhđộngđểkíchthíchngườinghevàlàmthayđổibầukhôngkhí.

Mộtlần,họasĩTrươngĐạiThiênkhiđóđangởThượngHảimuốntrởvềquênhàTứXuyên.Họcsinhcủaôngđãtổchứcmộtcuộcchiatay,cònmờicảchuyêngianghệthuậtkinhkịchMaiLanPhươngvànhiềungườinổitiếngtớidự.HọasĩTrươngĐạiThiênlàngườikhálạnhlùngnênmọingườikhôngtránhkhỏitâmlíthậntrọng.Khibuổitiệcbắtđầu,TrươngĐạiThiênnânglyrượulênmờiMaiLanPhươngvànói:“ÔngMai,ônglàquântử,tôilàtiểunhân.Tôimờiôngmộtly”.MọingườiđềutỏrangạcnhiêntrongkhiôngMaiLanPhươngkhônghiểugì,ônghỏi:“Ôngnóivậylàsao?”.LúcnàyTrươngĐạiThiênmỉmcườivàgiảithích:“Ônglàquântửnêndùngmiệnghátkinhkịch,tôilàtiểunhânnêndùngtayvẽtranh”.Câunóinàyđãkhiếntấtcảmọingườicómặtđềubậtcười,ôngMaicũngcườitonânglylênvàuốngcạn.Khôngkhícủabuổitiệclậptứctrởnênnáonhiệt.

Ngày9tháng2năm1930làlễmừngthọ70tuổicủatiênsinhSáiNguyênBồi.Khicảmơncácquankháchđếnchúcmừng,ôngđãhàihướcnói:“Mọingườiđếnchúcthọtôi,aicũngmuốntôisốngthêmvàinămnữa.Tôiđãsốngđến70tuổi,cảmthấy69nămqualàsailầm.Nếumọingườimuốntôisốngthêmvàinămnữa,chẳngphảimuốntôisailầmthêmvàinămnữahaysao”.Cácquankháchnghexongđềubậtcười,khôngkhícủabuổitiệctrởnênvôcùngvuivẻ.

TiênsinhSáiNguyênBồiđãdùngkhiếuhàihướccủamìnhmanglạikhôngkhíthoảimáichobuổitiệc.Nếulúcđóôngchỉcónhữnglờiphátbiểucảmơncứngnhắcthìsẽkhôngthểmanglạihiệuquảtốtnhưvậy.

Sựhàihướccóthểkhiếnchúngtasốngthoảimáihơn,nhữngngườihàihướcthườngrấtđángyêuvàthânthiện.Chodùlàtrướcđôngngườihaynơiítngười,hàihướcchínhlàcáchtốtnhấtđểkhuấyđộngbầukhôngkhí.Thếnhưngphảichúý,tuyệtđốikhôngđượcmangngườikhácralàmtròcười,nhưvậysẽgâyrasựphản

cảm,thậmchícònkhiếnsựviệctrởnêncăngthẳng.

Pháthiệnchủđề

Chủđềlàđiềukhôngthểthiếutrongcáccuộcnóichuyện,khôngcóchủđề,cuộcnóichuyệnsẽkhôngthểkéodài.Tronggiaotiếp,chúngtaphảihọccáchtìmlờiđểnói,tìmchủđềmàcảhaiphíađềucảmthấyhứngthú–cũnggiốngnhưviếtvăn,mộtđềtàihaysẽtạocảmhứngchongườiviết.Nếucómộtđềtàihay,cuộctròchuyệnsẽdiễnrarấtdễdàng,đềtàihaychínhlàcơsởcủagiaotiếp,tạocảmhứngchocảhaiphía.

Khitìmđượcchủđề,hãykhéoléođưanóvàocuộcnóichuyện,cónhưvậymớiđảmbảoquátrìnhgiaotiếpdiễnrathuậnlợi,đạthiệuquảtốtđẹp.

TriệuTháihậurấtyêuthươngcontraicủamìnhlàTrườngAnQuân.Cómộtlần,quânnhàTầntấncôngnướcTriệu,TriệuTháihậuđãxinvuanướcTềgiúpđỡ,TềVươngđồngýxuấtquânnhưngvớiđiềukiệngiữTrườngAnQuânlàmcontin.TriệuTháihậurấtyêuthươngcontrainênkhôngchấpnhận,cònlớntiếngvớinhữngngườikhuyêncanrằng:“Aidámngăncảnta,tasẽkhôngkháchsáovớingườiđó”.

VìnghĩchotươnglainướcTriệu,TảSưXúcLongquyếttâmsẽkhuyênTháihậuđểTrườngAnQuânđếnnướcTề.ÔngkhôngtrựctiếpxinvớiTháihậumàbắtđầucâuchuyệnbằngnhữngchủđềkhôngliênquangìtớivấnđềđangkhiếnTháihậuđauđầu,cuốicùng,ôngchuyểnsangchủđềvềtìnhyêuthươngconcái.XúcLongnói:“Ngườiyêuthươngcongáihơncontrai,vìvậynênngườiluônnghĩchocongái.Ngườixem,mặcdùrấtnhớthươngcongáiđangởnướcYênxaxôi,nhưngngườivẫnkhôngđểcôấyvềthămmình,ngườimuốncôngchúasinhhạhoàngtửởnướcYênrồilênlàmvua,đólàvìnghĩchotươnglâudàicủacôngchúa.CònđốivớiTrườngAnQuân,ngoàimiệngngườinóilàyêuthương,nhưnglạingăncảnkhôngchocontraimìnhđilậpnghiệpởnướcTề.Nếunhưvậy,chodùngườicóchohoàngtửnhiềucủangonvậtlạ,nhiềuđấtđai,nhưnghoàngtửvẫnkhôngcósựnghiệpcủariêngmìnhvàsẽkhôngđượcmọingườinểphục.Thờigianquađi,cuộcsốngcủahoàngtửsẽrấtkhókhăn.Vìthếmàthầncảmthấyngườiyêuthươngcongáihơncontrai”.

TriệuTháihậunghethấycólíbènđưaTrườngAnQuântớinướcTề.QuảnhiênTềVươngđãxuấtbinhgiúpTriệuTháihậuđẩylùisựtấncôngcủanhàTần.

Trongcâuchuyệnnày,XúcLongđãdùngchủđềtìnhyêuthươngvớiconcáiđểnhậnđượcsựđồngcảmtừTháihậu,cuốicùngTháihậucũngđồngýđưaTrườngAnQuântớinướcTềlàmcontin.Chínhvìthế,khitròchuyệnvớingườikhác,nhấtđịnhphảitìmđượcchủđềphùhợp,chủđềnàycũngphảiđượcxemxétcảởgócđộsuynghĩcủađốiphươngthìmớicóthểtạorasựhứngthú.

Trongxãhộihiệnđạivớinhịpsốngnhanhvànhiềuáplực,khôngphảiaicũngsẵnsàngmởlòng.Làmộtngườitrẻtuổi,muốntrởthànhchuyêngiagiaotiếp,bạnphảitíchcựckhíchlệđểngườiđốidiệncởimởtròchuyện.Khithểhiệnquanđiểmcủabảnthân,tháiđộnhấtđịnhphảichânthành,thậntrọngkhinêucâuhỏivàphảihọccáchchuyểnchủđềnếuđiềumìnhđangnóicóthểgâytranhcãi.Thếnhưng,tronggiaotiếpđôikhikhótránhkhỏitìnhtrạngkhôngcógìđểnóikhiếncuộctròchuyệntrởnêntẻnhạt,lúcnày,bạncầntìmchủđềphùhợpđểphávỡbầukhôngkhínhàmchán,khiếnmọingườitiếptụcnóichuyệntrongkhôngkhísôinổi.

ÔngJameslàmộtchuyêngiamáytính,khitớiTrungQuốcgiảngdạy,ôngđãđượcnhiềungườiyêumến.

Cómộtlần,tronggiờnghỉgiảilao,mọingườitậptrungtròchuyện,mộthọcviêntrẻtuổiđãhỏirấtthànhthật:“XinhỏitạisaotàuconthoiChallengerlạibịnổ?”.ÔngJamessuynghĩmộtlátrồinói:“Rấtxinlỗi,tôicũngkhôngrõ…”Vịchuyêngianàyvốnkhôngquantâmtớinhữngvấnđềbênngoàilĩnhvựcchuyênmôncủaôngnêntỏrarấtbốirối.

Đâychínhlàvídụchoviệcnêuchủđềkhôngthíchhợp,dokhônghiểurõđốiphương,nêumộtcâuhỏimàngườiđókhôngbiếtsẽgâyratrởngạichocuộcgiaotiếp.

Vìvậy,bấtkểlàgiaotiếptrongtìnhhuốngnào,nhữngchủđềhaysẽkhiếncuộctròchuyệndiễnrathuậnlợi.Chỉcầnbạnđặtmìnhvàovịtrícủangườikhácđểsuynghĩ,quantâmtớisởthíchcủahọlàđược.Tuyệtđốikhôngnênnóivềnhữngchủđềmàngườiđốidiệnkhônghiểurõđểtránhkhiếnhọcảmthấymấthứng.

Làmthếnàođểcuộcgiaotiếpcóđầucócuối?

Làmthếnàođểđảmbảocuộcgiaotiếpdiễnrathuậnlợiđếnphútcuốicùngmàkhôngbịgiánđoạngiữachừng?Việcnàyyêucầubạnphảicótàidẫndắtđốiphương,nhấtđịnhphảinhớnênnóigìvàkhôngnênnóigì.Khinóichuyện,khôngnênnóiquánhiều,phảiđểngườikháccũngđượcnóilênsuynghĩcủahọ,ýnghĩalờinóiphảirõràng,dễhiểu,tháiđộchânthành,phảilàmsaođểđốiphươngcảmthấyhọđangnắmthếchủđộng,nhưvậythìngườiđốidiệnmớivuivẻtiếptụccuộctròchuyệnvớibạn.Ngượclại,nếuđốiphươngcảmthấykhôngcógìđểnóithìhọsẽkhôngcóhứngthútiếptụctròchuyện.

Tháiđộchânthànhkhitròchuyện

Khigiaotiếp,ngônngữnhấtđịnhphảichânthành,nhấtlàkhigópýhoặcphêbìnhngườikhác,nếunhưbạntỏrakhôngcóthànhý,việcgópývàphêbìnhsẽbịcoilàhànhđộngmangýnghĩacôngkích.Đươngnhiên,khigiaotiếp,phảichongườiđốidiệncócơhộiđượcnóiđểhọthấymìnhkhôngchỉlàngườinghe.Cuộcgiaotiếpthuậnlợi,đạtđượckếtquảtốtchỉkhingườiđốidiệncóhứngthúvàcónhiềuđiềuđểnói.

Nếuhivọngđốiphươngthựcsựnhậnravàsửalỗi,bạnphảicốgắnggiữthểdiệnchohọ,làmvậythìngườiđốidiệnsẽvuivẻtiếpthuýkiếnphêbìnhcủabạnvàkhôngtráchmócbạn.

Mộtbuổitrưa,mộtôngchủvôtìnhđivàoxưởnggangthépcủamìnhvànhìnthấyvàocôngnhânđanghútthuốc,trongkhiđó,tấmbiểncấmhútthuốctreongayphíatrênđầuhọ.

Ôngchủkhônghềchỉvàotấmbiểnvàtráchmắngcáccôngnhân.Anhđitớitrướcmặthọ,cầmbaothuốclên,châmthuốcchotừngngườivànói:“Cácanhemkhôngcầnphảicảmơntôi,nếucácanhemđirangoàihútthuốc,tôisẽcàngvuihơn”.Nhữngngườicôngnhânđóbiếtmìnhđãmắclỗi,nhưngcũngthầmphụcôngchủcủamình,bởianhkhôngnhữngkhôngtráchcứhọ,màcònchâmthuốcchotừngngười.Hànhđộngđókhiếnhọcảmthấymìnhđượctôn

trọng.Từđóvềsau,khôngcócôngnhânnàohútthuốctrongcôngxưởngnữa.

Đâychínhlàkĩnănggiaotiếp.Nếulúcđóngườichủtứcgiậnmàtráchmắngcáccôngnhân,đươngnhiênhọsẽkhôngtiếpthumàcòncóthểnảysinhtâmlíbấtbình.Nhưngbằngcáchtròchuyệnchânthành,cáccôngnhânmắclỗiđãthẳngthắnnhìnnhậnvàtiếpthuýkiếncủangườichủ.Mỗingườiđềucảmthấybảnthânmìnhrấtquantrọng,cũnghivọngsẽđượcngườikháccôngnhận.Nếubạncóthểkhiếnhọcảmthấyđượctôntrọng,cảmthấyhọcóđịavịtronglòngbạnthìnhấtđịnhbạnsẽtạođượcthiệncảm.

Trongcuộcsốnghằngngày,khigiaotiếpvớimọingười,bạnnênquantâmtớigiađình,sứckhỏevànhữngđiềuliênquanđếnđốiphương,nhưvậythìngườiđốidiệnsẽdễdàngmởlòng,vuivẻtròchuyệnvớibạn.Bạncũngcóthểnhờngườikhácchỉdạynhữngđiềulàthếmạnhcủahọ,nhưvậybạnvừacóthêmđượckiếnthức,vừatạođượcthiệncảm,lạivừacóđềtàiđểnóichuyện.

Khinóichuyện,lưuýkhôngnênnóihếtphầncủangườikhác,đặcbiệtlàkhiđangthảoluậnvấnđềnàođó,hãyđểchongườikháccócơhộiđượcnói,đốiphươngnóicàngnhiều,điềubạnnhậnđượccũngcàngnhiều.

Bìnhđẳng,độlượngtronggiaotiếp

Trongquátrìnhgiaotiếp,khigặpcáctìnhhuốngtranhcãi,nhấtđịnhphảiđộlượng,đặcbiệtkhicóđôngngười,khôngnênquátínhtoánmàlàmhỏngbầukhôngkhícuộctròchuyện.

Carnegieđãtừngnói:“Cáchtốtnhấtđểtránhphảitranhcãivớingườikháclàkhôngtranhcãi”.

TổngthốngMỹLincolnđãtừngcảnhcáomộtsĩquantrẻ-ngườiđangcótranhcãigaygắtvớicácđồngnghiệp:“Nhữngngườicólítưởng,cótráchnhiệm,cómụcđíchsốngkhôngbaogiờlãngphíthờigianchonhữngtranhchấpcánhân.Khicóbấtđồngýkiếnvớingườikhác,cậunênnhượngbộ.Nếunhưthựcsựlàcậuđúngthìkhôngnênđểmấtlítrí,phảibiếtkiềmchếbảnthân.Khôngnênđểmìnhbịtổnthươngvìnhữngđiềukhôngđáng”.

Cónhữnglúc,giữangườivớingườikhôngthểtránhkhỏixảyratranhcãi.Cuộctranhcãicóthểxảyragiữavợ-chồng,giữabạnbè,giữalãnhđạovàcấpdưới…khiếnmọingườiđềucảmthấykhôngvui,cólúcthậmchícòngâyrahậuquảnghiêmtrọng.Vìthế,nênbaodung,độlượngđểgiảiquyếtthỏađángmọimâuthuẫn.

GiữađờinhàThanh,cómộtcâuchuyệnmangtên“Ngõsáuthước”.Khiđó,cảtướngquânTrươngAnhvàmộtngườihọDiệpđềulànhữngngườisốngcùngthành,nhàhaingườiởcạnhnhau,cảhainhàđềumuốnsửanhànhưnggiữahọđãxảyratranhcãidotranhchấpđấtđai.TrươnglãophunhânđãviếtchoTrươngAnhmộtbứcthưvớimongmuốnôngsẽramặtcanthiệpviệcnày.Saukhiđọcxongbứcthư,TrươngAnhđãngaylậptứchồiâmvớinộidungkhuyêncanngườinhàmìnhhãynhượngbộ,nhườngnhàhàngxómbathướcđất.Đọcthưcontraigửivề,Trươnglãophunhânđãhiểuravàchủđộngxâyluibứctườngvàobathước.NhàhọDiệpthấyvậyrấtcảmkích,cũnglậptứclùibứctườnglạibathước.Chínhvìvậy,giữanhàhọDiệpvàhọTrươngđãhìnhthànhmộtconngõnhỏrộngsáuthướcmàsaunàycótênlà“Ngõsáuthước”.

Mặcdùcâuchuyệnnàykhôngcóliênquannhiềutớihìnhthứcgiaotiếpbằnglờinói,nhưngnócũngcùngmangmộtýnghĩa.Trongcuộcsống,chúngtarấthaygặpphảinhữngngườikhônghiểulílẽ,trongmộtsốtìnhhuống,mộtcâunóikhôngthỏađángcóthểgâytranhcãi,cóthểkhiếnviệcbéxérato,làmảnhhưởngtớimốiquanhệvớinhữngngườixungquanh.Phảisuynghĩchothậtkĩ,nếutranhchấpđểđạtđượcđiềugìđóthìnósẽkhôngcóýnghĩa,phảibiếtnhườngnhịn,nhượngbộđúnglúcđểcóđượcnhữngđiềutốtđẹp.

Tronggiaotiếp,nhấtđịnhphảiđốixửcôngbằngvớimọingười,chodùbạncótàigiỏithếnào,cónhiềuthànhtựurasao,bạncũngkhôngnênkhoatrươngvềđiềuđó,bởilàmnhưvậysẽthểhiệnsựthiếulễđộ,khôngcóaimuốnnóichuyệnvớimộtngườichỉbiếtkhoekhoang,vànhưvậybạnsẽkhôngcóđượckếtquảmongmuốn.

KhổngTửnói:“Caothìcóthểthấpđimộtchút,đầythìcóthểvơiđimộtchút,giàuthìcóthểnghèođimộtchút,caoquýthìthấphènđimộtchút,thôngminhthìkhờkhạođimộtchút,dũngcảmthìhènnhátđimộtchút…”.Câunóinàymuốnkhuyênmọingườinênbiếttựđiềuchỉnhmình.Ngaycảtrongcáctìnhhuốnggiaotiếpcũngvậy,khibạntỏratôntrọngngườikhác,bảnthânbạncũngsẽđượctôntrọng,

cáccuộctròchuyệnđươngnhiênsẽthuậnlợivàmanglạikếtquảtốtđẹp.

Giaotiếpthànhcôngbắtđầutừlắngnghe

Mọingườiđềumuốnhọcđượccáchnóichuyện,tựbồidưỡngtàiănnóibằngnhiềucáchkhácnhauvớihivọngcóthểgiaotiếpthànhcông.Thếnhưng,chúngtalạiquênmấtmộtđiềuquantrọng,đóchínhlàsựlắngnghe.Thựctế,lắngnghechínhlàcáchgiaotiếphiệuquảnhất,làđiềukhôngthểthiếukhitròchuyệnvớimọingười.

Mộtchuyêngiarấtcókinhnghiệmtronglĩnhvựcgiaotiếpđãcóýkiếnrằng:“Điểmmấuchốtcủagiaotiếpkhôngnằmởchỗnóinhiềuhayítmàlàhọcđượccáchnóiít”.Nghenhiềunóiít,làmộtngườibiếtlắngnghe,sẵnsànglắngnghe,tiếpnhậnýkiếnvàsuynghĩcủangườikhác,đómớithựcsựlàđiềuquantrọng.

Lắngnghelàbướcđầutiênđểđạtđượcthànhcông.CựuthủtướngAnh,WinstonChurchilltừngnói:“Đứnglênnóicầndũngkhí,ngồixuốngvàlắngnghecũngcầndũngkhí”.

Trênthựctế,córấtítngườitrẻtuổibiếtcáchlắngnghe.Mộtngườibiếtlắngnghengườikháccóthểkịpthờiđưaranhữnggópý,khiếnngườinóitìmđượcsựđồngcảmvàmởlòngvớingườinghe.

Mộtlần,CanergiethamdựbữatiệccủanhàxuấtbảnGlebe.Tạibuổitiệc,ôngđãgặpmộtchuyêngiathựcvậthọcnổitiếng.Canergietrướcđâyrấtítkhigiaotiếpvớingườinày,ôngnóivớichuyêngialàmìnhcómộtkhuvườnnhỏ.Chuyêngiathựcvậtđãhướngdẫnôngcáchgiảiquyếtmộtsốvấnđềvàgiảnggiảichoôngvềcácloạicây,vườnhoavàmộtsốpháthiệntronglĩnhvựckhoahọcthựcvật.

Ởbữatiệc,Canergievàchuyêngiathựcvậthọcđãnóichuyệnsuốtnhiềugiờliền.Khibuổitiệckếtthúc,saukhitạmbiệtcácvịkháchkhác,trướcđạidiệnnhàxuấtbản,chuyêngiathựcvậthọcđãkhenôngCanergielàngườinóichuyệnthúvịnhất.

NgườiHiLạpcócâu:“Thượngđếchochúngtamộtcáilưỡi,

nhưnglạichochúngtahaicáitailàđểchúngtanghenhiềuhơnnói”.Ýnghĩacủacâunóinàymuốnkhuyênmọingườibiếtlắngnghenhiềuhơnthayvìnóinhiềuhơn.

Vậylàmthếnàođểlắngnghengườikhác?Làmthếnàođểngheđượctiếnglòngcủangườikhác?Điềunàyrấtquantrọngvớinhữngngườitrẻtuổi.Mộtkhibạnhọcđượccáchlắngnghengườikhác,bạnsẽcảmthấyviệcnghengườikhácnóirấtdễdàng,cũngrấtcóýnghĩa.Khibạnnghenhiều,bạnsẽcànghiểuđốiphươngvàcóthểgiúpđỡhọ,cũngnhưtựmanglạiniềmvuichobảnthânmình.

Vậylàmthếnàođểhọcđượccáchlắngnghengườikhácnói?

Đầutiên,phảicóhứngthúvớinhữngđiềungườiđốidiệnnóira.Bạnphảicốgắnghiểungườiđó,khíchlệvàgiúpđỡhọgiảiquyếtvấnđềhoặctìmracáchđểgiảiquyếtvấnđề.Điểmđặcbiệtchúýlàtháiđộcủabạnnhấtđịnhphảichânthành.

Tiếpđóphảibiếtcáchkiềmchếcảmxúccủachínhmình.Nếunhưquáxúcđộng,bạnsẽlàmảnhhưởngtớingườiđốidiệnvàhiệuquảcủaviệclắngnghe,thậmchílàmảnhhưởngtớicảcuộcgiaotiếp.

Saunữa,phảitậptrungtinhthần.Khôngnhìnngóchỗkhác,khônglàmnhữnghànhđộngvônghĩa.Nhữnghànhđộngnhỏvônghĩasẽkhiếnđốiphươngmấtthiệncảmvàmấthứngtiếptụccuộctròchuyện,bạnsẽkhôngnhậnđượcnhữngthôngtincóích.Nếukhôngkịpthờiđưaraphảnứng,hiệuquảcủacuộcgiaotiếpsẽtựnhiênmấtđi.

Cuốicùng,phảithểhiệnlàmìnhrấtchúývàthấuhiểu.Khôngnêntỏvẻkhônghiểugì,càngkhôngnêntỏranhàmchán,khôngthíchchủđềmàngườiđốidiệnđangnóiđến.Mộtngườigiỏigiaotiếpkhitròchuyệnsẽbiếtđặtcâuhỏiđểngườiđốidiệnphảitưduy,thểhiệntháiđộtíchcựcbằngcáchgậtđầu,chợpmắt,chămchúlắngnghe…Nhưvậymớicóthểlàmchocuộctròchuyệndiễnrathuậnlợivàđạthiệuquảtốt.

Mộtngườithànhcôngnhấtđịnhphảihọccáchlắngnghe.Chodùlàđốivớibạnbè,cấptrênhaycấpdưới,đềuphảilắngnghebằngcảtấmlòng.Đươngnhiên,khigiaotiếp,bạnphảitránhnhữngđiềulàmảnhhưởngtớikhảnănglắngnghecủamình:Sứckhỏekhôngtốt,âm

thanhxungquanhquáồnào,vướngbậnnhiềuchuyệnlonghĩ,đãbiếtđápáncủacâuhỏi,cảmthấyphiềnphứcvớingườivàsựviệc,chỉnghĩchobảnthânmình,lắngnghecóchọnlọc.

Đâylànhữngđiềusẽgâyảnhhưởngtớisựlắngnghecủabạntrongcuộcgiaotiếp,vìvậykhinóichuyệnvớingườikhác,nhấtđịnhphảicómôitrườngtốtvàcótâmtrạngtốt,thìsựlắngnghemớiđemlạihiệuquả,mớicóthểkhiếncuộctròchuyệncóýnghĩa.Bạnsẽcóthểbiếtngườikhácmuốnlàmgìvànênlàmnhưthếnào.

KĩnăngtròchuyệnkhilắngngheĐốivớinhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,trong

quátrìnhlắngnghengườikhácnói,nênbiếtcáchthêmlờicủamìnhvàođểkhiếnđốiphươngcóhứngthú,điềunàygiúpmanglạihiệuquảtốtnhấtchocuộcgiaotiếp.

Góplờichủyếulàđểngườiđốidiệntiếptụctròchuyên,bàytỏýkiến.Docáctìnhhuốnggiaotiếpkhônggiốngnhau,nêncũngphảisửdụngcáccáchgóplờikhácnhau.

Khitròchuyện,nếutâmtrạngcủangườiđốidiệnkhôngtốt,hoặcngườiđóquáxúcđộng,khôngkhốngchếđượccảmxúckhikểvềsựviệcnàođó.Lúcnày,bạncầnlựachọncáchthứcgóplờiphùhợpđểgiảitỏachođốiphương,vídụnhư“Bạnđãrấttứcgiậnđúngkhông?”,“Hômnaytâmtrạngcủabạncóvẻkhôngđượctốt”,“Bạnrấtbuồnphảikhông?”...Khinghenhữngcâunóinhưvậy,ngườiđốidiệncóthểsẽđượcgiảitỏatâmlí.Khiđốiphươngnóihết,họsẽcảmthấynhẹnhànghơnvàsẽdễdàngtiếptụckểvềvấnđềrắcrốicủamình.

Khingườiđốidiệndololắngvềviệcbạnkhônghứngthúvớivấnđềnàođómàtỏraấpúng,dodự,bạncóthểnóiranhữngđiềugiúphọgiảitỏasựlolắngđó,vídụ:“Chịcóthểnóichitiếtvớitôichuyệnđóđãxảyrathếnàokhông?Tôivẫnchưahiểuhết”,“Tiếptụcnóiđi,tôivẫnchưahiểu…”,“Tôithấyrấthàohứngvớichuyệnnày”…Hãyđểđốiphươngbiếtbạnmuốnnghetiếp,họsẽcởimởbàytỏtấmlòngmình.

Nếutrongkhitròchuyện,ngườiđốidiệnmuốnbiếtbạncóhiểuđiềuhọđangnóikhông,bạncóthểdùngvàicâunóiđơngiảnđểtổnghợplạinhữngnộidungngườiđóvừanói,vídụ:“Ýcủaanhlà…”,“Chịcảmthấysựviệcnày…”,“Bạnmuốnnóivớitôirằng…”Hãyđểđốiphươngbiếtbạnhiểuhọ,nhưvậyhọmớicóthểtiếptụcnói.Việctổnghợplạisuynghĩcủangườiđốidiệnsẽcóthểkịpthờikhiếnhọbiếtđượcmứcđộhiểucủabạnvềvấnđềhọđangnói.Điềunàykhôngchỉkhiếnngườiđócảmnhậnđượcsựchânthànhcủabạn,màhọcòncóthểđiềuchỉnhngaynếucảmthấyngườinghehiểusai.

Tấtcảnhữngkĩnănggóplờikhinóichuyệnvừađềcậptrênđâyđềucómộtđiểmchung,đólàchúngđềumangsắctháitìnhcảmtrungtính,nókhôngthểhiệnbấtkìmộtsựphêphánnàovềnộidungmàngườinóiđưara,cũngkhôngđánhgiávềtìnhcảmcủangườiđó.Hãynhớ,khôngbaogiờápđặtquanđiểmcánhâncủabạnlênngườikhác,đólàđiềurấtquantrọng.Nếubạnvượtquagiớihạnnày,cuộctròchuyệnsẽmấtđiýnghĩa.

Kĩnănggiúpngườingạigiaotiếpmởlờitròchuyện

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,cómộtsốngườikhôngthíchnóichuyện,trongmộtsốtrườnghợpbắtbuộcphảinói,họcũngkhôngchịunóigìcả,nhưngngườinhưvậyđượcgọilàngườingạigiaotiếp.Ởcôngsởhoặcởmộtsốnơikhác,khinhữngngườikhácđềuđangtròchuyệnsôinổi,thìnhữngngườingạigiaotiếpchỉngồimộtgóclắngnghehoặcsuynghĩvấnđềriêngcủahọ.Cóthểnói,đểnhữngngườinàymởlờitròchuyệntrướcđôngngườicònkhóhơnviệckhiếnchocâykimloạinởhoa.

Tronggiaotiếp,nếugặpnhữngngườinhưvậy,mọingườithườngcảmthấyrấttẻnhạt.Vậyphảilàmthếnàođểnhữngngườingạigiaotiếpmởlờitròchuyện?Bằngthựcnghiệm,cácchuyêngiađãtổngkếtvàđưaranhữngphươngpháphữuích.

Cáchthứnhấtlàsửdụngnhữnglờikhenchânthành,đặtcâuhỏiđúngthờiđiểm

Thựctế,trongcuộcsống,aicũngthíchđượcnghengườikhác

khenngợi;kểcảnhữngngườinhútnhát,rụtrècũnghivọngmìnhđượckhen.Nếumuốnnhữngngườingạigiaotiếpmởlờitròchuyệnthìphảikhiếnhọcóniềmtin,đểhọbiếtrằngnhữngđiềuhọlàmđượcrấtcógiátrị,mọingườiđềurấtngưỡngmộthànhquảcủahọ.Bạncóthểdùngmộtcâuhỏinhỏcóliênquantớichuyênmônhoặckiếnthứcnàođóđểbắtđầucuộctròchuyện,chỉcầnngườiđótrảlờicâuhỏinày,bạnhãyyêucầuhọhãytiếptụctrìnhbàyrõquanđiểmcủamình,chắcchắnngườiđósẽvuivẻmởlờitròchuyện.

Cáchthứhailàđặtcâuhỏicó/không

Chúngtacũngthườnghaygặpnhữngngườiítnói,họhaydùngcáctừnhưcó,không,ừ,à...khitrảlờicâuhỏi.Khigặpnhữngngườinhưvậy,bạnđừngmấtkiênnhẫn,hãysửdụngchínhđặcđiểmkiệmlời,khôngthíchnóichuyệncủahọ.Saukhixácđịnhrõbảnthânmuốncóđượcđápánnhưthếnào,hãynêunhữngcâuhỏimàcâutrảlờisẽlàcóhoặckhông,hoặchỏinhữngcâungắngọnthểhiệnbạnmuốnbiếtđápán.Việchỏinhưvậykhôngchỉkhiếnđốiphươngmởlời,màcòncóthểtrựctiếpgiúpbạnđạtđượchiệuquảmongmuốn.

Cáchthứbalàtranhluận

Muốncácắncâuthìbạnphảidùngmồicâutốt.Khigiaotiếp,hãysửdụngnhữngcâuhỏivàđềtàidễdàngchoviệcbắtđầumộtcuộctranhluậnđểgiúpnhữngngườingạigiaotiếpcảmthấytựtinhơn.Bạncóthểnêunhữngsuynghĩtráingượcnhauvềcùngmộtvấnđề,hoặcyêucầuđốiphươngđặtcâuhỏi;khihọchorằngcócơhộiđểthểhiệnquanđiểmđúngcủamình,họsẽtựđộngmởlời.

Cáchthứtưlàtíchcựcđộngviên

Nếubạnmuốnnhữngngườingạigiaotiếptiếptụccuộctròchuyện,bạncầnchohọbiếtrằngnhữngđiềuhọnóihoặcnhữngcâuhỏicủahọrấtcógiátrị,ngoàiracònphảidùngánhmắtthánphục,gậtđầunhẹhoặcmỉmcườiđểtruyềnđạtsuynghĩcủabạn.Khiđốiphươngnhậnđượctínhiệunày,họsẽsẵnsàngtiếptụccuộctròchuyện.

Cáchthứnămlàtránhgiánđoạnnửachừng

Nếumộtngườingạigiaotiếpđãmởlờitròchuyện,lúcnày,bạn

hãylắngnghebằngtráitimmình.Ngoàinhữngcâunóigiúpđốiphươngtiếptụcmởlòng,khôngnênnóithêmbấtcứđiềugìcả.Nếubạnthêmvàonhữngđiềukhôngnênnóisẽkhiếnhọcólídođểngừngcuộctròchuyện.Kểcảbạncóđiềuquantrọngcầnnói,hãychờchođốiphươngnóihết.

Tómlại,đểmộtngườingạigiaotiếpmởlờitròchuyệnlàmộtviệcrấtkhó,yêucầubạnphảinắmvữngvàsửdụngthànhthạocáckĩnăng.Đươngnhiên,còncórấtnhiềucáchkhác,nhưngđiềunàyyêucầubạnkhôngngừnghọctập,tíchlũykinhnghiệmtrongcuộcsốngvàtrongcôngviệcđểnângcaokhảnănggiaotiếpcủabảnthân.

Chọnviệccólợivàtránhviệccóhạilàbảntínhcủaconngười.Đểtránhbịtổnhại,chúngtaphảicốgắnghếtsứchọccáchtựbảovệmình.Cócâunói:“Khôngnênhạingườinhưngnênđềphòngngười”.Câunóinàynhắcnhởchúngtadùngtrítuệcủamìnhtìmcáchtránhxanhữngđiềubấtlợihoặcnhữngđiềucóhạiđểtựbảovệmình.

Đasốcácnhàdiễnthuyếtđềurấtyêuthíchviệcđọcsách,mỗingàyítnhấthọcũngphảiđọcmộttờbáo.Cóngườichorằng:“Đểcóthểgiaotiếpvớimọingườitốthơnvàtìmđượcđềtàithíchhợpthìnhấtđịnhphảiamhiểutintức.Đểamhiểutintứcthìnhấtđịnhphảiđọcnhiềusách”.Chỉcócáchtíchlũytrithứcnhưvậymớigiúpchúngtagiaotiếpmộtcáchtựtin.

Aicũngcólúcnóisai,điềunàysẽkhiếnconngườirơivàotìnhtrạngbốirối.Nhấtlàkhilỡlờiởchốnđôngngười,tâmlíconngườirấtdễbịcăngthẳng.Nếunhưkhôngkịpthờitháogỡ,ngườinóicóthểsẽbịchêcười,thậmchícòndẫnđếnsựthấtbạitrongmộtlĩnhvựcnàođó.

Trongtìnhhuốngnày,tìmcáchnóinăngkhéoléođểthoátkhỏitìnhtrạngbốirốilàđiềurấtquantrọng.Hãytìmmộtđiểmmạnhcủamình,dùngtàiănnóikhéoléođểcứuvãnlỗisaicủabảnthân,nókhôngchỉyêucầubạnphảicótâmlívữngvàng,màcòncầnkĩnăng

giaotiếpgiỏi.

Grimmer-nhàmáysảnxuấtbiaKirinlànhàmáyrấtnổitiếngvàlâuđờitạiNhậtbản.Nhưngmộtvàinămtrước,nhàmáynàyđãbịmấtđimộtphầnlớnthịtrườngdosựcạnhtranhtừhãngbiamớiAsahi,chínhvìthếmàGrimmerrơivàotìnhtrạngkhókhănchưatừngcó.Thếnhưng,TổngGiámđốcnhàmáylàôngMotoyamađãnóimộtcâunóirấthay:“Vìchúngtôiluônkiêntrìtheođuổihươngvịbiatruyềnthốngnênđãkhôngthểtheokịptràolưuthờiđại”.

VịTổngGiámđốcđãlấyviệckiêntrìtheođuổihươngvịbiatruyềnthốnglàmđiểmmạnh,mặcdùthừanhậnthấtbạitrongviệctheokịptràolưuthờiđại,nhưngôngđãlấysựkiêntrìtheođuổiđểnêubậtđượcthànhcôngcủamình.

Khinóisaitrướcmặtkháchhàng,lỡlờivớilãnhdạo,làmsaiviệcgìđóđốivớingườithân,bạnbèhoặckhôngcẩnthậntrượtngãtrướcmặtngườilạ,tấtcảđềukhiếnbạnbốirối.Lúcnàycầnphảibìnhtĩnh,dùnglờinóiđểhóagiảisựbốirốiđó.Việclàmnàycóthểsẽmanglạinhữnghiệuquảbấtngờlàmtăngsứchútcủabạn.

LincolnlàvịtổngthốngnổitiếngnhấttronglịchsửnướcMỹ,ôngđãcónhữngcốnghiếntíchcựctrongsựnghiệpgiảiphóngngườidamàu,thếnhưngtướngmạocủaônglạikhôngđượcđẹp.Mộtlần,khiLincolnthamgiadiễnthuyếttranhcử,đốithủđãcôngkíchông,nóiônglàngườihaimặt.Nghexong,Lincolnmỉmcườivànói:“Nếutôicònmộtbộmặtkhác,thìtôicódùngbộmặtnàyđểgặpgỡmọingườikhông?”

CâunóicủaLincolnkhôngchỉhóagiảisựbốirốikhibịđốithủcôngkíchmàcòntạođượcthiệncảmvớicáccửtri,giànhđượcsựủnghộcủanhiềungười.

Chuyểnchủđềcũnglàmộtcáchhayđểthoátkhỏitìnhtrạngbốirối.Tronggiaotiếp,khilạcvàochủđềnhạycảmhoặckhicóyếutốtácđộnggâyrasựthayđổi,việcchuyểnchủđềngaylậptứcsẽkhiếncuộctròchuyệnkhôngbịrơivàongõcụt.

Mộtthầygiáodạytoánvừabướclênbụcgiảng,độtnhiêncáchọcsinhbậtcườikhiếnchothầycảmthấybốirối.Mộthọcsinhnữngồibànđầunóinhỏvớithầy:“Thưathầy,thầycàicúcáolệchrồi”.Thầy

giáonhìnlại,thấyquảthậtmìnhđãcàinhầmcúcáo.Sauphútgiâybốirối,thầygiáonóivớicáchọcsinh:“Tạithầyđangmảisuynghĩ,vộivàngquánênkhôngcẩnthậncàinhầmcúcáotrướckhilênlớp.Thếnhưng,điềunàycũngkhôngcógìđángbuồncười,bởingàyhômquakhicácemlàmbàikiểmtra,cũngcónhiềucôngthứctoánhọcđượcvậndụngsai”.

Đầutiên,ngườigiáoviênnàysửdụngcáchnóihàihướcđểgiảithíchcholỗisaicủamình,sauđóthầyđãlinhhoạtliêntưởngtớiviệchọctậpcủahọcsinh,chỉraviệcmắclỗisailàđiềutựnhiên,rấtnhanhchóngthầyđãthoátkhỏitìnhtrạngbốirối.Đươngnhiên,khibảnthânbịlâmvàotìnhhuốngbốirốimộtcáchbịđộng,cáchchuyểnchủđềhợplísẽgiúpbạnbiếnnguythànhan.Nếunắmvữngđượckĩnăngnày,giúpngườikhácthoátkhỏitìnhtrạngbốirốivàtránhđểngườikhácbịmấtmặt,bạnsẽthựcsựtrởthànhchuyêngiagiaotiếp.

CựungoạitrưởngMỹHenryKissingercómộtchínhsáchngoạigiaohàngđầu,cáccuộcngoạigiaoconthoicủaôngđãthúcđẩyđàmphánhòabìnhgiữacácquốcgiaẢRậpvàIsrael,cảithiệnmốiquanhệgiữaAiCậpvàIsrael.TrongthờikìchiếntranhẢRậpnăm1970,KissingerđãdẫnmộtđoànđạibiểuMỹtớithămAiCậpvàhộiđàmvớiTổngthốngnướcchủnhà.Khicuộchộiđàmbắtđầu,saukhiTổngthốngAiCậpmởđầubằngvàicâunóiđơngiảnvàđithẳngvàonêukếhoạchcủamìnhvớiKissinger,nộidungchủyếulàyêucầuphíaIsraelrútkhỏikhuvựcphíatây,sauđótổngthốngAiCậpđãyêucầuôngKissingerlậptứcbàytỏýkiến.Hộinghịvừabắtđầu,chodùôngKissingertánthànhkếhoạchhaykhôngđềuvướngphảihaivấnđềrắcrối:Nếuphảnđối,hộiđàmsẽlậptứcrơivàobếtắc.Cònnếutánthành,doAiCậpkhôngnêurõđiềukiệntraođổi,khôngcólídođểthuyếtphụcIsraelthìphíaIsraelsẽkhôngchấpnhận.

Kissingerkhônghổdanhlàmộtnhàngoạigiaotàiba,ôngmỉmcười,chuyểnchủđềkhácvànói:“ThưangàiTổngthống,trướckhitiếnhànhthảoluận,ôngcóthểnóichotôibiếtngày6tháng10,ôngđãlàmthếnàođểphátđộngthànhcôngcuộctấncông?Đólàmộtđiềuquantrọng.Sởdĩchúngtacóđượccuộchộiđàmngàyhômnayđềulàdokếtquảcủacuộctấncôngđó”.TổngthốngAicậpnghexongtỏrarấthàohứng,bởingoạitrưởngMỹđãnhắcđếnviệcôngtựhàonhất.ÔngkhôngyêucầungoạitrưởngMỹphảichoýkiếnvềkếhoạchcủamìnhnữa,tráilại,ôngcònvuivẻkểvềnhữngthànhcôngcủacuộcchiếndomìnhphátđộng.

DongoạitrưởngMỹKissingernắmđượctâmlícủaTổngthốngAiCập,nênôngđãkhéoléochuyểnchủđề,tránhtìnhtrạngbốirốivàkhôngphảingaylậptứcđưaraýkiếnvềkếhoạchvớiIsrael.

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,nhữngngườitrẻtuổikhôngthểtránhlỡlời.Việcphảithừanhậnmìnhlỡlờiluônkhiếnconngườitacảmthấyhốitiếc,vậycócáchnàođểbiếnsựcốlỡlờithànhlờinóikhéoléohaykhông?Cáchgiảiquyếthaynhấtchínhlà:Khibạnýthứcđượcmìnhnóisaiđiềugì,hãylấychínhcáisaiđóđểsửasai,thảoluậnvềcáisaiđểtìmrađiềuđúngđắn.

Mộtsinhviênmớitốtnghiệpđạihọcđếnxinviệcởmộtcôngty,ngườiphỏngvấnđưachosinhviêntấmdanhthiếp.Doquácăngthẳng,cậusinhviênchỉnhìnquatấmdanhthiếprồinói:“Thưaông,ônglàngườiNhậtBản,nhưnglạiđếnTrungQuốclậpnghiệp,thậtđángkhâmphục.”Ngườiphỏngvấnmỉmcườinói:“TôilàngườiTrungQuốc.”

Cậusinhviênmặtđỏbừng,rấtxấuhổ.Rấtmaycậuđãkịpthờiphảnứng,saugiâylátsuynghĩ,cậuđãnóirấtthànhthật:“Xinlỗi,têncủaôngkhiếntôinhớđếnthầygiáoNhậtBảncủaLỗTấn.ÔngấyđãdạyLỗTấnbiếtrấtnhiềuđạolícóýnghĩatrênđờivàgiúpLỗTấnthànhcông.Hômnayởđây,tôicũnghọcđượcmộtbàihọc,đólàlàmgìcũngphảicẩnthận,hivọngsaunày,trongcôngviệc,ôngsẽchỉdạynhiềuđiềuchotôi.”Ngườiphỏngvấnnghethấyvậymỉmcườivàgậtđầu,cuốicùngcậusinhviênđãđượcnhậnvàocôngtylàmviệc.

Cậusinhviêntrongcâuchuyệntrênđãlỡlờinóisai,saukhixinlỗi,cậuđãchuyểnđềtàirấtthôngminh,dùngchínhđiềusaimìnhvừanóira,khéoléoliêntưởngđếnngườithầygiáocủaLỗTấnđểthoátkhỏitìnhtrạngbốirối.Cậukhôngchỉthừanhậnmìnhđãkhôngcẩnthận,màcònthểhiệnđượcnguyệnvọngmuốnlàmviệcchocôngty,quảlàmộtmũitêntrúngbađích.

Khôngkhóđểnhậnrarằng,việcdùngchínhlỗisaiđểsửasaitronglờinóilàđiềurấtkhó.Phảidiễngiảivàpháttriểnchủđềthếnàolàđiểmquantrọngnhất.

Mộtlần,cóngườiđếnbáoánvớiNguyễnKinhThiên,ngườiđónói:“Cóngườiđãgiếtmẹ!”

NguyễnKinhThiênnghexongbènnói:“Giếtchađãđành,tạisaolạicóthểgiếtmẹ?”

Lờivừanóira,cácquanvănvõtrongtriềuđềurấtngạcnhiên,chorằngôngnóiđiềuthiếuđạolí.Lúcnày,NguyễnKinhThiêncũngýthứcđượcmìnhđãnóisainênlậptứcgiảithích:“Ýcủatôilà,loàicầmthúchỉbiếtđếnmẹchứkhôngbiếtđếncha.Giếtchathìchỉnhưloàicầmthú,còngiếtmẹthìthậmchíkhôngbằngloàicầmthú”.

Lờigiảithíchnàyđãkhiếnmọingườixungquanhkhôngcònthắcmắcgìnữa,bảnthânNguyễnKinhThiêncũngtránhđượchọasátthân.

Saukhilỡlời,NguyễnKinhThiênđãsửdụngmộtmẹonhỏ,nhanhchóngđổichủđề,sauđódùngchínhlỗisaicủamìnhđểsửasai.

Phươngphápnàychínhlàtìmcáchlàmnổibậtchỗsai,nắmlấycơhộiđểtìmlờigiảithíchhợplínhất,đạtđượchiệuquảtốtnhất.Tuynhiên,chỉcónhữngngườicókiếnthứcuyênthâmvàgiữđượctâmlíbìnhtĩnhmớicóthểvậndụngtốtkĩnăngnày.

Ngônngữlàmộtthứvũkhírấtcósứcmạnh,giốngnhưmộtthanhkiếmsắccóthểgiúpbạndẹpbỏmọichướngngại.Cólúc,bạnsẽgặpnhữngngườisửdụngngônngữđểlàmkhóbạn,hoặcdùngngônngữđểtấncôngbạn,khiêuchiếnvớibạn.Lúcnày,bạnkhôngthểtranhcãi,bởiđiềuđósẽchỉkhiếnmọichuyệnrắcrốihơnmàthôi,cáchtốtnhấtlàdùnglờihayýđẹplàmvũkhíđểtấncônglạinhữngngườiđangcốýgâysựvớibạn.

Tạimộtbuổihọpbáo,mộtphóngviênnướcngoàiđãđặtcâuhỏivớiBộtrưởngBộvănhóaTrungQuốcVươngHạo:“Xinhỏi,ôngcủanhữngnăm50vàôngcủanhữngnăm80cógìgiốngvàkhácnhau?”

DụngýcủangườiphóngviênnàylàmuốntạocơhộiđểôngVươngHạonóivềcảmnhậncủamìnhđốivớisựthayđổicủađấtnướcTrungQuốc.ÔngVươngHạođươngnhiênhiểuýcủaphóngviên.Ôngbìnhtĩnhtrảlời:“Tôicủanhữngnăm50tênlàVươngHạo,tôicủanhữngnăm80vẫntênlàVươngHạo,đólàđiểmgiốngnhau.Điểmkhácnhaulàkhiđótôimới20tuổi,cònbâygiờtôiđãhơn50tuổirồi”.

Câuhỏicủaphóngviênchỉđưaraphạmvivàgiớihạnthờigian,VươngHạobiếtdụngýcủađốiphương,nhưnglạicốýhiểusaiđivàtrảlờivềvấnđềtuổitáccủamình,ôngđãchọncáchtrảlờirấtkhéoléo,khôngđểchođốiphươngcóđượcbấtcứthôngtinnào.Cáchsửdụngngônngữmơhồcủaôngđãkhiếnđốithủkhôngthểcóđộngtháinàokhác.

Đươngnhiên,khiđáptrảlạinhữnglờikhiêukhích,bạncũngcóthểdùngcáchnóitrựctiếp.Chỉcầnvậndụngtốtngônngữthìmộtcâunóiđơngiảncũngcóthểlàmchođốiphươnggiốngnhưmộtquảbóngbịxìhơi.

Năm1949,trênsôngTrườngGiangxảyrasựkiện“ThạchAnhtím”.ViệcquângiảiphóngTrungHoabắnpháovàobốntàuchiếncủaquânAnhđãtượngtrưngchoviệcphávỡthểchếvàlợiíchcủaAnhtạiTrungQuốc.

Ngàythứtưsaukhixảyrasựkiệnnày,lãnhđạophebảothủAnhphátbiểutạihạviệnAnhrằng,hànhđộngcủaquângiảiphóngTrungHoalàhànhđộngbạolực,thậmchícònyêucầuchínhphủAnhtriểnkhaihaitàusânbaytớivùngbiểncủaTrungQuốcđểbáothùbằngvũlực.ThủtướngAnhđươngnhiệmkhiđócũnglêntiếngchorằng:“TàuchiếncủaAnhcóquyềnđivàosôngTrườngGiang”.

Cụmtừ“báothùbằngvũlực”khiếnchúngtaliêntưởngđếnnhữngcuộcbáothùcủachủnghĩađếquốcAnhvớidanhnghĩaloạitrừcáiác.Trảlờivềđiềunày,chủtịchMaoTrạchĐôngcủaTrungQuốcđãlêntiếngcứngrắn:“Thưangàilãnhđạophebảothủ,ôngmuốn“báothù”cáigì?Việcmàcácôngnênlàmchỉcómột,đólàxinlỗivàbồithường.Thưangàithủtướng,TrườngGianglàdòngsôngcủaTrungQuốc,ngườiAnhcácôngcóquyềngìmàđưatàuchiếnvàođó?Khôngcóquyềnnàonhưthếcả.NhândânTrungQuốcphảibảovệchủquyềnlãnhthổTrungQuốc,tuyệtđốikhôngchophépnước

ngoàivàoxâmlược”.

SựcươngquyếtcủachủtịchMaoTrạchĐôngđãkhiếnngườiAnhhiểurõthựclựccủaTrungQuốc.TrướcsựcảnhcáocủangườiTrungQuốc,họđãchùnbước,khôngnhữngkhôngđiềutàusânbayđến,màcònchủđộngthiếtlậpquanhệngoạigiaovớiTrungQuốc,trởthànhquốcgiaphươngTâyđầutiênthừanhậnnhànướcCộnghòanhândânTrungHoa.

Trongviệcnày,chủtịchMaoTrạchĐôngđãkhôngphátbiểuquánhiều,chỉvớivàicâunóingắngọnđãkhiếnđốiphươngnhậnra,nếulàmnghiêmtrọngsựviệcsẽkhôngđemlạikếtquảtốtđẹp.Đâychínhlàmộtminhchứngchotàiănnóikhéoléo.

Conngườikhótránhkhỏinhữnglúcbịchỉtrích,nhấtlànhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội.Đươngnhiên,chỉtrích,phêbìnhcũngchialàmhailoại:

-Loạithứnhấtlàngườinóibịđặtcâuhỏidonhữngđiềuhọnói,họlàmcònnhiềuđiểmnghivấnhoặcbấtđồngýkiến.Ngườichỉtrích,phêbìnhởloạinàyhầuhếtđềucóthiệný.Vớinhữnglờiphêbìnhcóthiệný,cầnphảinghiêmtúctiếpthu,xemxétlạivànóirõvềquanđiểmcủamìnhcũngnhưgiảiđáprõràngcâuhỏicủađốiphương.

-Loạithứhailàchỉtríchácý,cốtìnhlàmkhóngườinóiđểđạtmụcđíchkhiếnngườinóibốirốivàxấuhổ.Khigặpnhữnglờichỉtríchácý,nênvậndụngngônngữkhéoléo,dùnglờihayýđẹpvớisắctháikiênquyết,cứngrắnđểđốiđáplại.

Khiđốiđáplạilờichỉtríchácý,cóthểsửdụngngônngữđadạng:Từsắctháicứngrắnđếnsắctháihàihước,tómlạikhôngđượcđểchongườichỉtríchđắcý.Lúcđó,việctranhcãilàkhôngnên,bởitranhcãisẽchỉkhiếnnhữngngườixungquanhhiểunhầm,gâyhạiđếnbảnthânmình.

CựuTổngthốngMỹBushtrongmộtlầndiễnthuyếtđãnhậnđượcmộtmảnhgiấy,trênmảnhgiấycóghi“đồngốc”.Ôngbìnhtĩnhmỉmcườivànói:“Từtrướctớigiờ,mọingườigửigiấylênchotôiđềuđặtcâuhỏivàkhôngđểlạidanhtính,nhưnghômnay,mảnhgiấynàychỉđểlạidanhtínhchứkhôngcócâuhỏi”.

TổngthốngMỹkhigặplờinóiácýđãkhôngtranhcãimàkhéoléodùngchínhlờiácýđóđểchỉtríchngườigửimảnhgiấy.Đâylànhữngkĩnăngquýgiámàmọingườinênhọctập,bởitrongcôngviệcvàtrongcuộcsống,bạnkhótránhkhỏicólúcgặpchuyệnnhưvậy,chỉcầnđáptrảkhéoléo,bạnsẽkhôngbaogiờthấtbại.

TácphẩmThiênLongBátBộcủaKimDungđãtrởnênrấtquenthuộcvớichúngta.Mộttrongsốnhữngnhânvậtrấtquantrọngtrongtácphẩmlàngườicóbiệthiệu“BắcKiềuPhong–NamMộDung”-MộDungPhục.MộDungPhụcsinhratronggiađìnhgiagiáo,võcôngcaocường,thôngminhvàrấtđatài.GiatộcMộDungcónhiềubíkípvõcông,trongđó,chiêuĐẩuchuyểntinhdivangdộikhắpchốngianghồ.TuyệtkĩcủaĐẩuchuyểntinhdichínhlàchiêuGậyôngđậplưngông.Khiđốiphươngtấncôngbằngloạivõcôngnào,MộDungPhụcsẽdùngchiêuĐẩuchuyểntinhdi,sửdụngchínhvõcôngcủađốiphươngđểtấncônglại,vôsốngườiđãphảichịuthấtbạitrướcMộDungPhục.

Thựctế,sửdụngchiêunàytronggiaotiếpcũngrấthợplí.Khitròchuyện,cónhiềungườisẽnóiranhữngquanđiểmsailầm,hoặcthểhiệntưtưởngkhôngđúngđắn.Cólúcbạnsẽkhôngthểchấpnhậnnhưngcũngkhôngnhấtthiếtphảitrựctiếpchỉralỗisaicủađốiphương,bởiđiềuđósẽlàmảnhhưởngtớimốiquanhệxãgiaocủachínhbạn.Bạnhãysửdụngchínhnhữngđiềungườiđốidiệnvừanóiđểchỉrađiểmmâuthuẫn,nhưvậykhôngcầnphảitấncôngmàluậnđiểmcủađốiphươngsẽtựđộngbịphávỡ.

Cómộtnhàsảnxuấtmuốngiớithiệuvớimọingườivềsảnphẩmcôngnghệcaocủamìnhnênnóiđãsửdụngvậtliệunanođểtạoranhữngsảnphẩmchốnglửa,chốngnước,rấttiệndụng.Sauđóôngtalạigiớithiệuchiếcmáykhòcôngnghệcaocóthểtạoralửakhôngkhói,khôngđộc,làmtanchảymọithứ.Nghexong,mọingườiđãđặtcâuhỏi,vậychiếcmáykhòcôngnghệcaotốthơn,haynhữngsảnphẩmlàmtừnanochắcchắnhơn?Ngườiđànôngđãkhôngthểnóigìthêm.

Khinóichuyệnhoặcbiệnluận,cũngcóthểsửdụngchínhcách

nóikhoatrươngcủađốiphương,nóinhữngđiềuvôlíhơnnhưthếđểphảnđốiquanđiểmcủangườiđó,khiếnhọ“Nhấcđátựghèvàochânmình”.

Mộthôm,mộtvịquancủanướcnọcứđiđilạilạitrongvườnhoa,khôngngừngthởvắnthandài.Cháutraicủaôngtathấyvậybènhỏi:“Ôngơi,ônggặpchuyệngìkhókhănphảikhông?”.Ngườiôngtrảlời:“Cháuà,khôngbiếtquốcvươngnghelờiaixúigiụcmàđòiăntrứnggàtrống,lệnhchotấtcảcácquanđitìm,nếukhôngtìmđượcsẽbịphạt.”

Ngườicháunghexongchớpmắtvànói:“Ôngơi,ôngđừnglo,cháucócách,ngàymaicháusẽlêntriềuthayông.”

Ngàyhômsau,đúnglàcậubélêntriềuthayôngthật,cậuđithẳngvàocungđiện,lễphépchàoquốcvương.Quốcvươngkhôngvuinói:“Trẻconđếnchốnnàylàmgì,ôngnộicủangươiđâu?”Cậubétrảlời:“Thưabệhạ,hômnayôngnộikhôngthểđếnđây,ôngđangchuẩnbịsinhconởnhànênbảocháulêntriềuthayông.”

Quốcvươngnghexongliềnbậtcười:“Thằngnhócnày,ngươiđangnóigìvậy,đànônglàmsaomàsinhđượcembé?”

Đứatrẻtiếplời:“Bệhạđãbiếtđànôngkhôngthểsinhcon,vậytạisaogàtrốnglạicóthểđẻtrứng?”

Yêucầumàquốcvươngnêurađãrấtvôlí,nhưngcâuchuyệnmàcậubékểcònvôlíhơn,ngaycảquốcvươngcũngkhôngtinđược,cậubéđãlấychínhcâuchuyệnđểhỏilạiquốcvươngkhiếnquốcvươngkhôngcònđiềugìđểnói.

Mộtlần,mộtđàitruyềnhìnhcủaAnhtiếnhànhphỏngvấnnhàvăntrẻđươngđạiTrungQuốc–LươngHiểuThanh,cuộcphỏngvấnđượctruyềnhìnhtrựctiếp.PhóngviênngườiAnhđộtnhiênngừngmáyquay,sauđónóivớiLươngHiểuThanh:“Câuhỏitiếptheo,hivọngcôsẽdùngtừCóhoặcKhôngkhitrảlời,đượckhông?”LươngHiểuThanhkhôngbiếtđólàmộtcáibẫynênđồngýngay.Khôngngờngườiphóngviênđóvỗtaycáiđétmộttiếngrồiđưamicrolênhỏi:“Nếukhôngcóđạicáchmạngvănhóa,sẽkhôngthểcóđượcthếhệnhàvăntrẻnhưcáccô,vậytheoquanđiểmcủacô,đạicáchmạngvănhóacóphảilàviệctốthaykhông?”Nóixong,phóngviênlậptứcđưa

microvềphíaLươngHiểuThanh.Máyquaycũngquaythẳngvàomặtcô.

Lúcđó,dùLươngHiểuThanhtrảlờiCóhayKhôngthìđềukhôngổn.LươngHiểuThanhbiếtđốiphươngđangcốýlàmkhómình.Saugiâylát,LưuHiểuThanhlêntiếng:“Trướckhitrảlờicâuhỏicủacácvị,tôicũngmuốnhỏicácvịmộtcâu:Khôngcóchiếntranhthếgiớithứhai,thìcũngsẽkhôngcónhữngphóngviênnổitiếngnhờđưatinvềsựkiệnnày,vậycácvịthấychiếntranhthếgiớithứhaicóphảiviệctốthaykhông?”,nóirồiLươngHiểuThanhchuyểnmicrovềphíacácphóngviênngườiAnh.

Trongtrườnghợpnày,LưuHiểuThanhđãdùngchiêuĐẩuchuyểntinhdi,gậyôngđậplưngông,khéoléonắmbắtsuynghĩcủađốiphươngvàdùngchínhcáchthứcđóđểhóagiảirắcrối.

Cócâunói:“Ngườicólúclàmsai,ngựacólúcchạysai”.Trongquátrìnhgiaotiếpvớimọingười,đốivớinhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,dothiếukinhnghiệmvàkĩnăngnênthườngmắclỗitronglờinói.Mặcdùchỉlàmộtcâunói,nhưnglạicóthểgâyrahậuquảkhólường,thậmchícòndẫnđếnkếtquảtồitệvàtạoraảnhhưởngkhôngtốt.

Ngườibiếtcáchănnóisẽlậptứccóbiệnphápcứuvãnkhichẳngmaylỡlờiđểtránhnhữngkếtquảkhônghay.Điểmquantrọngnhấtkhikhắcphụcsựcốlỡlờilàphảikịpthờinóilại,nhanhchóngsửalỗisaiđểtránhmắclỗiliêntiếp.Vídụ,saukhiphátngônmộtcâusai,phảilậptứcnói:“Nóimộtcáchchínhxáclà…”hoặcnói:“Điềutôivừanóiđượcgiảithíchnhưsau…”Nhưvậybạncóthểkhắcphụcsựcốlỡlời,đưarakếtluậnmớivàđạtđượcthànhcôngtronggiaotiếp.

Trongmộtcuộcthitrítuệ,ngườidẫnchươngtrìnhhỏi:“Từ“tamcương”trongcâu“Tamcươngngũthường”nóivềđiềugì?”

Mộtnữsinhvộitrảlời:“Quâncươngvớivua,concươngvớichavàvợcươngvớichồng”.Câutrảlờiđãkhiếnmọingườibậtcười.

Lúcnày,nữsinhcũngđãýthứcđượcmìnhvừanóisai,côvộivàngsửalỗi,lậptứcnóito:“Cườigìchứ?Thờiđạiđổimớirồi,quanniệm“tamcương”cũđãkhôngcòntồntạinữa,điềutôimuốnnóilàquanniệm“tamcương”mới.”

Ngườidẫnchươngtrìnhhỏi:“Vậy“tamcương”mớilàgì?”

Nữsinhđáp:“Bâygiờ,đấtnướcdonhândânlàmchủ.Dùcácvịlãnhđạocóchứctothếnàocũngđềudodânbầura,đóchẳngphảilàquâncươngvớivuasao?Việcsinhđẻcókếhoạchkhiếnchomỗigiađìnhchỉcóhaiconnênchamẹnuôngchiềuconcái,nhữngđứaconnàytrởthànhcậuấmcôchiêucủachamẹ,đólàconcươngvớicha.Bâygiờ,trongrấtnhiềugiađình,quyềnlựccủangườivợvượtxangườichồng,vợquảnviệclớn,chồngquảnviệcnhỏ,đóchínhlàvợcươngvớichồng”.

Vừadứtlời,tấtcảmọingườiđềudànhchocônữsinhnhữngtràngpháotaykhôngngớt.

Domấtbìnhtĩnhnêncônữsinhtrongcâuchuyệnđãnóingượcýnghĩacủa“tamcương”,thếnhưngcôkhônghềnhậnlỗisaimànóilạivềđápánchínhxác,sauđókhéoléosửalỗivàgiảithíchcặnkẽvềquanniệm“tamcươngmới”củamìnhbằngcáchnóihàihướcnhưngthôngtincũngrấtchínhxác.Kĩnăngnàykhôngchỉgiúpcônữsinhthoátkhỏitìnhcảnhbốirốidolỡlời,màcòngiànhđượcsựủnghộcủamọingười.

Đươngnhiên,cũngcónhữngngườigặprắcrốidobảothủkhôngchịunhậnmìnhsai.Hãycùngtheodõimộtvídụkhác.

Ngày6tháng10năm1976,TổngthốngMỹGeraldFordvàđốithủcạnhtranhJimmyCartertiếnhànhđợttranhcửthứhaitrongcuộcbầucửTổngthốngnhiệmkìtiếptheo.Tạibuổitranhcử,TổngthốngFordđãmắcsailầmkhitrảlờicâuhỏicủaphóngviên“ThờibáoNewYork”vềvấnđềBaLan,ôngđãnói:“BaLankhôngbịLiênXôkhốngchế”,“KhônghềcósựđôhộcủaLiênXôởĐôngÂu”.Đâylàmộtsựnhầmlẫnrõràng,ngườiphóngviênthậmchícònnhắckhéotổngthốngFord,nhưngôngFordchorằngviệcthừanhậnlỗisaitrướcnhândâncảnướckhôngphảimộtýhay,dođóôngtiếptụcbảovệquanđiểmcủamình,kếtquảôngđãphảitrảgiáđắtkhithấtbạitrongcuộcbầucửsauđó.

Sausựviệcnày,giớitruyềnthôngđồngloạtđưatinvềsựnhầmlẫnnghiêmtrọngcủatổngthốngFord,thậmchíhọcònđặtcâuhỏi:“Tổngthốngnhầmthậthayôngquácứngnhắc?”

Mộtchuyêngiagiaotiếpgiỏi,hoặcmộtthanhniênnắmvữngcáckĩnănggiaotiếpsẽtuyệtđốikhôngbaogiờdùnglờilẽcứngrắntrongcáctìnhhuốngnhạycảmdễgâyhạichobảnthân,màhọsẽtìmcáchkhéoléochuyểnchủđề.Nhưvậy,mọingườisẽthấyđượcbạnlàngườithôngminhkhéoléovàsẽnóivớibạnrằng:“Bạnrấttuyệt!”

Khikhuyếtđiểmcủabảnthânbịngườikháccườinhạohoặckhigặptìnhhuốngcóthểkhiếnmìnhbốirối,nhiềungườisẽkhótránhkhỏicảmgiáccăngthẳng.Khigặptrườnghợpnhưvậy,hãydùngcáchtựchêcườichínhmìnhđểhóagiảimọichướngngại.

Vàomộtngàynăm1862,luậtsưdađennổitiếngnướcMỹlàJohnMarkchuẩnbịcómộtbàidiễnthuyết.Trướcbuổinóichuyện,ôngđượcthôngbáorằngtấtcảngườingheđềulàngườidatrắng,trongđócókhôngítngườicóthànhkiếnvớingườidađen.Dođóôngđãngaylậptứcthayđổilờimởđầuđểtạothiệncảmvớingườinghe.

“Thưacácquýôngquýbà,nếunóitôiđếnđâyđểdiễnthuyết,chibằngnóitôithêmmộtchútmàusắcchonơiđây”.

Mọingườinghexongđềubậtcười,khôngkhítrởnênsôinổi,kểcảnhữngngườicótưtưởngthànhkiếncũngcườirấtto.Cuộcdiễnthuyếtsauđóđãdiễnrathuậnlợitrongkhôngkhítíchcựcvàđạtđượcthànhcônglớn.Đâychínhlàbàiviếtnổitiếngtronglịchsử-“Phảigiảiphóngnôlệdađen”.

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,mọingườikhôngthểhoàntoànhiểuhếtvềnhau.Bịngườikháccóthànhkiếndùítdùnhiềulàđiềukhótránhkhỏitrongcuộcđờimỗingười.Sựthànhkiếngiốngnhưmộtbứctường,ngăncảnconngườitakếtbạnvàtìmhiểuvềnhau.Hãysửdụngngônngữmộtcáchkhéoléođểtựchêbảnthân,xóabỏthànhkiếncủađốiphương.Đặcbiệtlàtronggiaotiếpvới

kháchhàng,khimuốnkháchhàngchấpnhậnsảnphẩmhoặcsuynghĩcủabạn,cáchlàmnàysẽcóthểgiúpbạnmởcánhcửagiaotiếpvớingườikhácmộtcáchtựnhiênnhất.

Khigặpkhókhăntrongcôngviệc,haykhixảyranhữngviệckhôngcólợichobảnthân,chúngtaphảicăncứtheotìnhhìnhthựctếđểkịpthờitựchêmình,giảitỏaáplựcchobảnthân,chuyểnsựtậptrungcủamọingườisanghướngkhác,thoátkhỏitìnhtrạngbốirốivàtạorahoàncảnhcólợi.

Cómộtlần,ngườidẫnchươngtrìnhDươngLancủaĐàitruyềnhìnhtrungươngTrungQuốclàmMCtạimộtbuổitiệc,khibướcxuốngbậcthang,dokhôngcẩnthậnnêncôbịvấpngã.Lúcnàymọingườiđềukhựnglại,khôngkhíchùngxuống,tấtcảmọingườiđềuđổdồnánhmắtvềDươngLanđểxemcôxửlíthếnào.DươngLantrấntĩnhlạirồiđứngdậy,sauđócônóivớimọingười:“Tôiđịnhbiểudiễntiếtmục“sưtửlăn”chomọingườixemnhưngđãthấtbại,sẽtốthơnkhiđểcácdiễnviênchuyênnghiệpbiểudiễn,tiếptheo,xinkínhmờiquývịhướnglênsânkhấuđểchờđóntiếtmụcrấtđộcđáongaysauđây…”

KhiDươngLanvừadứtlời,mọingườiđềuvỗtaynhiệtliệt.

LờinóicủaDươngLanđãchinhphụckhángiả,côđãdùngtríthôngminhcủamìnhđểthoátkhỏitìnhcảnhbốirốivàgiữđượcthểdiện.ĐiểmđángkhennhấtlàDươngLanđãdùnglờitựchêmìnhđểgiántiếpgiớithiệuchươngtrình,chuyểnsựchúýcủamọingườilêntiếtmụctrênsânkhấu.

Vậychúngtaphảilàmthếnàokhigặpphảitìnhhuốngnhưvậy?

Khingườikháccôngkíchbạn,khiếnbạnlâmvàohoàncảnhbốirối,khôngnêntỏtháiđộbấtbìnhhoặcnổigiận,màcầnphảidựavàotìnhhìnhthựctế,khéoléosửdụngngônngữđểhóagiảikhókhăn,đánhlạchướngchúýcủamọingườixungquanh.Điềunàykhôngchỉgiúpgiảitỏaáplựctâmlíbảnthân,màcòncóthểgiúpbạnnhậnđượcsựủnghộcủangườikhác,rútngắnkhoảngcáchtìnhcảmvớiđốiphương.

Mộtnhàthơkhiđếngiaolưutạitrườngđạihọc,cómộtsinhviênđặtcâuhỏi:“Ôngnhìnnhậnthếnàovềcuộcsốngcủanhữngngười

chỉsángtácvănhọctrongxãhộingàynay?”

Ýcủasinhviênnàylàtrongxãhộimàlợiíchtrênhết,nhữngngườichỉsángtácvănhọcsinhtồnnhưthếnào.

Nhàthơtrảlời:“Vídụnhưtôiđây,sởdĩtôicóthểkiêntrìtheođuổinghiệpsángtác,đólànhờcôngcủavợtôi.Côấymởmộtnhàhàngnhỏ,dođóvấnđềănuốngcủacảnhàtôiđãđượcgiảiquyết”.

Câutrảlờicủanhàthơđãthểhiệnsựchuaxót,nhưngcáchtrảlờinhưvậyđểlạiấntượngsâusắchơnsovớiviệctrựctiếpnóivàthểhiệnsựkhókhănvấtvảcủangườilàmnghềsángtác.

Trongmộtsốtrườnghợp,khikhôngtiệnnóithẳngvềsựkhókhănhaybàytỏthẳngthắnsựbấtmãn,tốtnhấtnêndiễnđạtbằngcáchtựchêmình,nhưvậythìngườinghekhôngchỉhiểusuynghĩcủabạnmàcòncảmthấybạnlàngườirấtđángquý.

Kĩnăngnóichuyệnkhéoléo

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,bạnsẽgặpphảimộtsốngườikhônghiểulílẽ,khôngthểnóilívàkhôngdễnóilíkhiếnbạncảmthấyphiềnphức.Lúcnày,nhữngcâunóingắngọn,khéoléosẽrấtcóhiệuquả.

Chỉcầnsửdụngngônngữlinhhoạt,khéoléovậndụngngônngữthườngngày,sẽđạtđượckếtquảbấtngờ.

TrongtrậnchiếnvớiTháiBìnhThiênQuốc,độiquânTươngquâncủaTăngQuốcPhiênbalầntấncôngnhưngđềuthấtbại.Cuốicùng,toànbộquânsốtrongđộiquâncủaôngđềutửnạn.Thếnhưng,vịtướngbạitrậnnàykhôngnhữngkhôngbịphạtmàcònđượcthăngquan.

Mộttrongnhữngnguyênnhânchínhlàdotriềuđìnhđangtrongthờikìsụpđổ,hủbại,nhưngTăngQuốcPhiênđãkhéoléosửdụngngônngữđểtạorahiệuquả.Ôngnóivớibềtrên:“Binhlínhđãrấtcốgắng,nhưnglũbạilũchiến,dùkiêntrìcũngkhôngđược...”

Chỉmộtcâu“lũbạilũchiến”đãbiếnTăngQuốcPhiênthànhanhhùngvàđượccôngnhận.Nếuôngbáocáolêntrênrằng“lũchiếnlũ

bại”thìhậuquảsẽrấtkhólường.ĐiềunàycũngkhiếnchúngtakhôngthểkhôngkhâmphụckĩnăngsửdụngngônngữkhéoléocủaTăngQuốcPhiên.

Hỏilại,tạosứcmạnhcholờinói

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,cólúcchúngtasẽgặptìnhhuốngngườikhácnêuyêucầukhônghợplí.Lúcnày,nếutrựctiếptừchốithìsẽkhônghay,dođónêndùngcáchhỏilại,bắtđốiphươngphảitrảlờicâuhỏinày.

Trongxãhộicũ,cómộtđịachủđốixửrấttệbạcvớingườigiúpviệctrongnhàmình,thườngxuyênbắtngườinàyphảithứcdậyvàlàmviệclúcnửađêm.Ngườigiúpviệcnóivớichủcủamình:“Đợitôikhâuxongquầnáosẽlàm”.Ngườichủcườinhạtvànói:“Trờitốithếnày,ngươicónhìnthấygìkhông?”Ngườigiúpviệclậptứchỏilại:“Vậytrờitốinhưthếnày,tôicóthểlàmđượcviệcgì?”Chỉmộtcâuhỏilạingắngọn,nhưngngườichủcứnghọngkhôngbiếttrảlờithếnào.

Trongtrườnghợpnày,ngườigiúpviệcbịđịachủđưarayêucầuvôlínênđãdùngphươngphápphủđịnhđểkhẳngđịnhýphảnbác,cáchlàmnàycótácdụnghơnnhiềusovớiviệcnóitrựctiếp.

Mộtcôngtynọtổchứcbuổidiễnthuyếtvớichủđề“Quýtrọngnghềnghiệp”,ngườidiễnthuyếtlàđạidiệncủaphònghànhchínhphátbiểu:“ChủđềdiễnthuyếttôinêuravớicácbạnlàChấphànhnộiquylàmviệc”.Nóixong,bàđirakhỏihộitrường,bêndướimọingườixônxao.Khoảng2phútsau,bàquaylạibụcdiễnthuyếtvànóivớiđámđôngbêndưới:“Tôiđangdiễnthuyếtnhưnglạibỏvịtríđirangoàilàđiềumọingườikhôngchấpnhậnnổi.Vậytrongthờigianlàmviệc,mọingườithườngbỏvịtrícủamình,lẽnàođiềuđókhôngđángphêphán?”Saugiâylátyênlặng,cảhộitrườngvỗtayrầmrập.Câuhỏilạiđóđãkhẳngđịnhrõràngtầmquantrọngcủaviệcchấphànhnộiquylàmviệc.

Haivídụtrênđây,chodùlàtrìnhbàyquanđiểmcủamìnhhaychỉtríchlỗilầmcủađốiphươngđềuvậndụngcáchhỏilạirấtkhéoléo,hiệuquảtốthơnnhiềusovớicâutrầnthuật.Đápánđãcóluôntrongcâuhỏikhiếnmọingườirấtdễtiếpnhận.

Hỏilạicòncómộttácdụngnữa,đólàkhikhôngtiệntrảlờihoặctừchốitrảlờimộtcâuhỏinàođó,tacóthểdùngcáchhỏilại.

MộtphóngviênnêucâuhỏivớingoạitrưởngMỹKissinger:“NướcMỹcóbaonhiêuđầuđạnđượcbốtrítrêntênlửađạnđạoMinuteman?”Kissingerhàihướctrảlời:“Nỗikhổcủatôilàbiếtsốlượng,nhưngkhôngbiếtđócóphảibímậtkhông.”Ngườiphóngviênvộinói:“Khôngphảibímậtđâu.”Kissingerhỏilại:“Vậycônóixemlàbaonhiêu?”

Cáchhỏilạikhéoléođãmangcâuhỏitrảlạichongườihỏi,ngườibịhỏikhôngchỉtừchốitrảlờicâuhỏicủađốiphươngmàcònkhiếnđốiphươngkhôngthểtiếptụchỏinữa.

Thuậtnắmbắttâmlí

Tronggiaotiếp,đôilúcmọingườisẽcósuynghĩtráingượcnhauvềmộtviệchaymộtchủđềnàođó,cókhiđiềunàycòngâycăngthẳngchođôibên.Muốnphábỏsựcăngthẳng,đạtđượcmụcđíchgiaotiếp,bạncóthểsửdụngngônngữnắmbắttâmlíđốiphương,sauđótấncôngtâmlí,đitheohướngsuynghĩcủangườiđốidiệnđểtìmrađiểmyếuvàchiếnthắngngườiđó.

Mộtcôgáirấtxinhđẹpđangđitrênđường,độtnhiêncôpháthiệnphíasaucómộtnamthanhniêncứđitheomình.Phảilàmsaođây?Cuốicùngcôđãcócách.Côquaylạivànóivớingườithanhniên:“Tạisaoanhcứđitheotôi?”Namthanhniêntrảlời:“Côxinhđẹpquá.Tôithựcsựrấtthíchcô,chúngtakếtbạnnhé!”Côgáinghexongmỉmcườivànói:“Cảmơnanhđãkhen,côgáiđiphíasauđằngkialàemgáicủatôi,côấycònxinhđẹphơntôinhiều.”,“Thậtkhông?”Chàngtrainghethấyvậylậptứcquayđầulạinhìnnhưngkhôngthấycóbấtcứaicả.Biếtmìnhmắcbẫy,anhlạitiếptụcđitheocôgáixinhđẹpvàhỏicôtạisaolạilừamình.Côgáiđáp:“Tôikhônglừaanh,làanhlừatôi.Nếuanhthựcsựthíchtôi,vậytạisaoanhlạitheomộtngườicongáikhác.Vậymàcũngmuốnkếtbạnvớitôi,anhhãytránhrađi.”Chàngtraiđỏbừngmặt,vộivàngbỏđi.

Sởdĩcôgáitrongcâuchuyệnvừarồicóthểđuổichàngtraiđi,đólànhờnắmbắtđượctâmlícủaanhta.Côđãtấncôngtâmlí,khiếnđốiphươngxấuhổvàchủđộngtừbỏýđịnhkếtbạn,côgáiđãđạtđượcmụcđíchcủamình.

Từvídụnàycóthểthấy,nắmbắttâmlítrênthựctếcũnglàmộtchiếnthuật.Hiểuđộngcơvànhucầucủađốiphương,tạoramộtcáibẫy,chờngườiđómắcbẫy,tấncôngquyếtđoánvàchiếnthắngđốithủ.

Sửdụngthuậtnắmbắttâmlí,chúngtacòncóthểxoaychuyểntìnhthế,làmchủmọitìnhhuống,dùngchínhtâmlícủađốiphươngđểtấncôngvấnđềcủahọ.Chúngtaphảikhôngngừnghọctậpcáckĩnăngngônngữ,đểbảnthântrởthànhmộtchuyêngialuônthànhcôngtrongcáccuộcgiaotiếp.

CHƯƠNG5

Khennhiềuchêít,tránhđểlờinóilàmhạiđếnthân

Lờikhenchínhlàmộtbiểuhiệntừnộitâm,khẳngđịnhsựtốtđẹpcủasựvật.Lờikhencóthểgiúpchúngtacócuộcsốngtốthơnvàcómốiquanhệtốtđẹphơnvớimọingười.Aicũngthíchđượckhen,dođó,bấtkểlàtrongcuộcsốnghaytrongcôngviệc,chúngtanhấtđịnhphảihọccáchkhenngườikhác.Bởilờikhensẽkhiếnbạnvuivẻ,lờikhencóthểkéogầnkhoảngcáchgiữangườivớingười.

LờikhengiốngnhưnướchoaLờikhencóthểkhiếnconngườivuivẻ;ngônngữcủalờikhen

cũnggiốngnhưnướchoa,cóthểkhiếnmọingườidễdàngtiếpnhận.Sửdụnglờikhencầnphảicókĩnăng,khôngchỉcầnsựchânthànhmàcòncầncóphươngphápđúng.Điềunàyyêucầuchúngtaphảinắmvữngcáccáchvàkĩnăngkhen,mộtlờikhenkhinóiraphảikhiếnngườinghevuivẻ.

Khenđúngcáchđểtạothiệncảm

Tốchấtcủaconngườicócaocóthấp,dotuổitác,tínhcáchkhácnhaunêntốchấtcũngkhônggiốngnhau.Mộtlờikhenđộcđáo,nổibậtsẽcóhiệuquảhơnnhiềusovớinhữnglờikhenthôngthường.

Đốivớingườigià,chúngtacóthểkhennhiềuvềnhữngthànhtíchhọđãđạtđược.Đốivớingườitrẻ,chúngtanênsửdụngngữkhímạnhđểkhenkhảnăngsángtạo,đồngthờilấymộtvàivídụđểchứngminhchođiềuđó.Đốivớithươngnhân,cóthểkhenngườiđócóđầuóclinhhoạt,giỏikinhdoanh.Đốivớicácquanchứccóđịavị,

cóthểkhenhọchícôngvôtư,sángsuốttrongmọiviệc.Đốivớicácphầntửtrithức,nênkhenhọcókiếnthứcsâurộng,uyênbác…Đươngnhiên,tấtcảnhữnglờikhennàyphảiphùhợpvớitìnhhìnhthựctế,khôngnênkhenquálời,dễgâyrasựphảncảm.Đốivớinhữngngườicótrìnhđộvănhóakhôngcaohoặctrongtìnhhuốngxãgiaothôngthường,lờikhennênsúctích,rõràng,đơngiản.Cònđốivớinhữngngườicótrìnhđộcaohoặctrongcáctìnhhuốngtrangtrọng,lờikhenphảicótínhtrọngtâm,trauchuốt.

Cũngcóthểnói,khikhenaiđó,phảihiểurõvềđốitượngkhen,sửdụngngônngữđúngmực,khôngnênkhenquálờiđểtránhgâymấtcảmtìnhvớiđốiphương.Lờikhenđúngmựcsẽcóthểkhiếnngườiđốidiệncảmthấythoảimáinhưkhitậnhưởngmùihươngnướchoadễchịu.

Khenđúngvàkhenthậtlòng

Mặcdùaicũngthíchđượckhen,nhưngkhôngphảilờikhennàocũngkhiếnmọingườivui.Chỉnhữnglờikhenxuấtpháttừtấmlòng,đúngthựctếmớicóthểgâyđượcthiệncảm.Ngượclại,nếulờikhenkhôngchântình,vôcăncứthìngườiđượckhensẽđánhgiákhôngtốtvềngườikhen,thậmchícòncảmthấyngườikhenquálẻomépvàsốngkhôngthậtlòng.

MộtvịGiámđốcnọ,trongbuổiliênhoancôngty,donhảymúaquáhàohứngnêncuốicùngkhôngthểhátthànhlờinữa.Ôngxuatayvànói:“Khôngđượcrồi,hếtsứcrồi”.Khôngngờmộtnhânviêncấpdướicủaônglạinói:“Ngàiháthaylắm,cứnhưmộtcasĩchuyênnghiệpvậy”.VịGiámđốcnghethấyvậykhôngnhữngkhôngtỏravuivẻmàcònnhìnanhtavớiánhmắtrấtlạ,sauđóônglạnhlùngđáp:“Tôibiếtmìnhthếnàomà”.Ngườinhânviêncấpdướitỏravôcùngbốirối.

Dođó,khenngườikhácnhấtđịnhphảithậtlòng,phảidùngchínhtấmlòngcủamìnhđểcảmnhậnưuđiểmcủangườiđốidiệnvàđưaralờikhen.Nếukhenkhôngthậtlòng,lờikhennhấtthờicóthểkhiếnngườiđốidiệnvui,nhưngvềlâudài,nócóthểlàmxấuđimốiquanhệgiữahaibên.

Lờikhenchânthànhkhôngnhữngkhiếnngườiđượckhencảmthấyvuivẻtronglòng,màcòncóthểgiúpbạnthườngxuyênphát

hiệnraưuđiểmcủangườikhác,luôncótháiđộtíchcực,lạcquanvớicuộcsống.

Khenngợiđểgiúpngườikháctiếnbộ

Thựctế,trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,ngườicầnđượckhenngợinhấtkhôngphảilànhữngngườiđãsớmthànhcôngdanh,màlànhữngngườiluôncảmthấytựtivềbảnthânmìnhdochưađạtđượcthànhtíchnàođángkể.Bìnhthườnghọrấtítđượcnghemộtlờikhen,nếunhậnđượclờikhenthậtlòng,họsẽcóđượctinhthầnlạcquan,vữngvàng.Chínhvìthế,lờikhencóhiệuquảnhấtchínhlàlờikhencótácdụnggiúpngườiđượckhenxóabỏcảmgiáctựtivàtiếnbộ.

Mộtđứatrẻmồcôiđangtheohọctạimộttrườngtiểuhọc,dokhôngcóaichămsócnênmỗingàycậubéđềuđếntrườngtrongbộdạngnhếchnhác,bàitậpvềnhàthìkhônghoànthànhđúnghạn,thànhtíchhọccũngkémnhấtlớp,cảgiáoviênvàcácbạnđềunhìncậuvớiánhmắtlạnhnhạt.

Khiđứabéhọcđếnlớp6thìmộtcôgiáotrẻlàmgiáoviênchủnhiệm.Ngàyđầutiênkhilênlớp,côgiáođiểmdanhvàgọiđếntênhọcsinhnày,gọimãinhưngcậukhôngthưa.Cảlớpđềuchorằngcôgiáonhấtđịnhsẽtráchmắngcậuhọcsinhmồcôi,nhưngcôlạinóivớivẻrấtthânthiện:“Emđãrấtchămchỉtronggiờvệsinhquétdọnbuổisáng,điềunàyđángđểmọingườihọctập.Chúngtahãycùngcổvũbạnđượckhông?”

Lờikhencủacôgiáokhiếncậuhọcsinhmồcôirấtvui,sauđócậuđãthựcsựcómộtsựthayđổilớn.Cũngtừđó,cậukhôngchỉchămlàmvệsinhmàcòntựtin,cốgắnghọctậpnângcaothànhtíchcủamình.

Mộtlờikhenđãlàmthayđổicuộcđờimộtconngười.Lờikhenkhôngchỉkhiếnngườiđốidiệnvuivẻmàcòngiúphọcủngcốsựtựtin,tạođộnglựcthayđổiđểcóđượcthànhcông.

Nênđưaralờikhencụthể,tránh

nóichungchung,sáorỗngKhichúngtakhenngợingườikhác,nhấtđịnhphảinhấnmạnh

vàomộtđiểmnàođó,tránhnóichungchung,ngônngữphảicụthể,khenngợiđốiphươngvềnhữngưuđiểmmàchưaaipháthiệnra,nhưvậymớikhiếnngườiđượckhencảmthấyngườinóicóthànhý,khenthậtlòng.

Tronggiaotiếphằngngày,chúngtathườngnghethấynhữnglờikhennhưthếnày:“Anhđúnglàmộtngườitốt”,“Chịviếtbàinàyrấthay”…Vậytốtởđiềugì?Hayđếnmứcđộnào,tạisaolạihay?Nhữnglờikhennhưvậyngherấtsáorỗng,ngườikhácsẽchorằngbạnkhenlấylệ,kháchsáo.

Vìthế,khikhenngợiaiđóphảichânthành,cóthiệný,khenngợinhữngưuđiểmmàhọchưapháthiệnra.Vídụ,mộtcôgáixinhlàthựctếđãđượccôngnhận,bạnphảipháthiệncôấycómộtchiếcrăngkhểnhrấtđángyêuvàkhencôấy,nhưvậychắcchắncôgáiđósẽrấtvui.

Hãycốgắngpháthiệnưuđiểmcủađốiphươngvàđừngbỏlỡdịpdànhtặnghọnhữnglờikhen,làmnhưvậysẽkhiếnhọcảmđộng.Bởiđiềuđóchứngtỏbạnquantâmtớiđốiphương,luôntheosátvàbiếtđượcthànhtíchcủahọ,ngườiđócũngsẽcóthểcảmnhậnđượctấmlòng,sựthânthiếtvàniềmtintừbạn,khoảngcáchgiữahaibênsẽngàycàngđượcrútngắn.Dođó,khichúngtakhenngợingườikhác,nhấtđịnhphảitránhnóinhữnglờichungchungkhôngrõý.

Nêntránhviệcsửdụngnhữnglờikhennhưsau:

(1)Côngthứchóalờikhen

Nhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhộirấtdễmắcphảilỗinày,bảnthânkhôngcónhiềukinhnghiệmgiaotiếp,khivừagặpmặtaiđóđãsửdụngnhữnglờikhen“côngthức”như:Nghedanhđãlâu,trămnghekhôngbằngmộtthấy,làmănthịnhvượng…Nhữnglờikhencôngthứchóanàysẽđểlạiấntượngmờnhạt,khiếnngườikháccảmthấybạnthiếuthànhý,thậmchícòncósuynghĩchorằngbạnkhôngđángđểkếtgiao.

Mộtthanhniêntớinhàbạnmìnhchơi,khigặpanhtraicủabạn,

đểthểhiệnsựthânthiết,anhtađãnói:“Chàoanh,emrấtvuiđượcgặpanh,nghedanhanhđãlâunhưngđúnglàtrămnghekhôngbằngmộtthấy”.Thậtkhôngngờđốiphươngđỏbừngmặt.Thìra,ngườianhtraiđóvừabịtạmgiam15ngàydogâyrốitrậttựvàmớiđượcthả.

Cậuthanhniênkhônghiểuchuyệnđãdùngcụmtừ“nghedanhanhđãlâu”đểtỏýngưỡngmộđốiphương,nhưngkhôngngờlạichạmvào“nỗiđaukhổ”củangườiđó.

(2)Nóinhưvẹt

Mộtsốngườikhicôngkhaikhenngợiaiđó,bảnthânkhôngbiếtphảikhennhưthếnào,chỉbiếtbắtchướctheolờikhencủangườikhác,nhữngngườinhưvậykhôngbaogiờđượcmọingườicoitrọng.

ThờiNgũĐạiThậpQuốctronglịchsửTrungHoa,cómộtlầnChuÔnvàmộtsốthuộchạcủaôngđidạodướivườncây,ChuÔncónóimộtcâu:“Câyliễutoquá!”ĐểlấylòngChuÔn,cácthuộchạcũnghùatheo:“Câuliễutoquá!”ChuÔnthấyvậyrấtbuồncười,lạinói:“Câyliễutoquá,cóthểlàmđầuxe”.Trênthựctế,gỗliễukhôngthểdùnglàmđầuxeđược,thếnhưngmộtvàithuộchạvẫntỏýtánthành:“Cóthểlàmđầuxe”.ChuÔnđãnhìnrõbảnchấtcủanhữngngườinóinhưvẹtđó,ôngnóito:“Gỗliễukhôngthểlàmđầuxe!Tanghenói,thờiTầncóchuyệnlấylalàmngựa,thậtkhôngngờcácngươilạilàloạingườinhưvậy”.Cuốicùngnhữngngườinói“Cóthểlàmđầuxe”đềubịbắtvàbịxửtộichết.

Trongtìnhhuốngcósựgópmặtcủađôngngười,nếutấtcảmọingườiđềudùngcùngmộtcáchnóiđểkhenngợiaiđósẽkhiếnchongườiđócảmthấybốirối.Cànglàngườikhencuốicùngthìcàngdễbịmấtcảmtình.

(3)Chỉbiếtkhenđiểmmạnhcủangườikhác

Khichúngtakhenaiđó,trướctiênphảipháthiệnrađiểmmạnhcủađốiphương,sauđódànhtặnghọlờikhen.Thờigiantrôiqua,ngườiđượckhennghenhiềuđãthấynhàmnêncũngkhôngcòncảmthấyvuikhiđượckhennữa.

Khenlấylệhaykhenquálờichỉkhiếnchongườiđượckhencảm

thấymấtcảmtình.Domụcđíchtrựctiếpcủalờikhenlàkhiếnchongườiđượckhenvuivẻ,dođó,từngữkhenngợinhấtđịnhphảihợplívàcóýmớimẻ.

Sứclayđộngcủanhữngđiềuẩnsaulờikhen

Tronggiaotiếpxãhội,dànhtặnglờikhenchomọingườilàcáchđểtăngcườngmốiquanhệthânthiết,cũnglàmộtkĩnăngquantrọng.“Tặngngườibônghoahồng,bàntaycònlạimùihương”.Vìthế,chúngtaphảihọccáchkhen,tuynhiên,lờikhenkhôngthểnóibừa,khôngtùytiệnvàkhôngnóiquá,cầnphảicókĩnăngsửdụnglờikhen.Thựctế,nhữngđiềuẩnsaulờikhenthựcsựcóthểlàmlayđộnglòngngười.

Carnegieđãnói:“Chodùlàđốivớinhữngtiếnbộrấtnhỏ,cũngnênbàytỏsựhàilòngmộtcáchchânthành,hãydànhtặnglờikhen”.

Trênthếgiớinày,rấtnhiềungườithíchnghelờihayýđẹp,chodùlànhữngngườibiếtmìnhtàicao,chỉcầnnghethấylờikhenniềmvuibiểulộramặt,tronglòngcũngrấtvuivẻ,thoảimái.Thếnhưng,lờikhencủabạnnhấtđịnhphảikhéoléo,hợplímớicóthểkhiếnđốiphươngvuivẻtiếpnhận.Lờikhenkhônghợplísẽđểlạihậuquả.

Mộtnhàvănnọnhậnđượclờimờitớithamdựhoạtđộngcủamộthiệusách.Đểlấylòngnhàvăn,ôngchủhiệusáchđãthaytoànbộsáchtrêncácgiábằngsáchcủanhàvănđó.

Saukhinhàvănđivàohiệusách,nhìnthấychỗnàocũnglàsáchcủamình,ôngngạcnhiênhỏi:“Lẽnàoởđâychỉbánsáchcủatôi?”

Ôngchủđáp:“Cácsáchkhácchúngtôibánhếtrồi”.

Nhàvănnghethấyvậykhôngvui,sauđóôngviệnlídođểrờikhỏihiệusách.

Lờikhenthiệnýcũnggiốngnhưmộtmónquàgiátrị,khiếnngườinhậnvuivẻ,cònnếukhôngnósẽgâytổnhạitìnhcảmcũngnhưlợiíchcủacảhaibên.

Sựkìdiệuvàsứchútcủalờikhenlàvôgiá.Khikhenngợimộtaiđó,nhữngcáchkhenkhácnhaucũngsẽtạoranhữnghiệuquảkhácnhau.Thứđángquýnhấtchínhlànhữngđiềuẩnsaulờikhen.NhưtrợlíBuddecủaRooseveltđãnói:“Âmthầmthừanhậnưuđiểmcủamộtngườitốthơnlàkhentrướcmặtngườiđó”.

Thiếtnghĩ,nếunhưcóaiđónóivớibạn,mộtngườinàođósaulưngbạnđãkhennhưthếnày,nhưthếkia,thìbạnsẽrấtvuiphảikhông?

Nasắpphảithamgiakìthisáthạchchuyênngànhkếtoán,nhưngcôkhôngtìmthấycuốnsáchchuyênngànhđâucả,côđếnhỏiphótổngđểxemôngcócuốnsáchđókhông.Saumộthồitìmkiếm,phótổngnói:“Tôikhôngcó,côhãyhỏiTổngGiámđốcTrương.Ôngấythíchđọcsách,kiếnthứcsâurộng,cóthểsẽcóquyểnsáchđó”.NaliềntớimượnsáchTổngGiámđốcTrương.ÔngTrươngnói:“Chuyênngànhcủatôilàtriếthọc,ainóichocôbiếtlàtôicósáchchuyênngànhkếtoán?”TiểuNabènnóilạilờicủaphótổng,tổngGiámđốcTrươngnghexongrấtvui,từđócàngthânthiếtvớiphótổnghơn.

Khingườiđượckhennghelờikhenquangườithứba,hiệuquảđươngnhiênrấttốtđẹp.Khiđó,ngườiđượckhenđươngnhiênchorằngđólàlờikhenthậtlòngvàvuivẻtiếpnhận.

Cóthểnói,vôtìnhtruyềnđạtlờikhenquangườithứba,khôngchỉkhiếnngườiđượckhencảmthấyvuivẻ,màđócũngđồngthờilàcáchgắnkếtmốiquanhệtốtđẹpvớingườiđó.

Tómlại,trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,saukhiphêbìnhaiđó,đừngquêndànhtặngmộtlờikhenchonhữngưuđiểmcủahọ,bấtcứaicũngmuốnđượckhen,đượctôntrọngvàkhôngthíchbịphêbình.Tấtcảmọingườiđềuhivọngđượcđồngnghiệp,cấptrênvàmọingườixungquanhcôngnhận,khenngợi,dođóhãyhọccáchkhenngườikhác,chodùlàsaukhiđãphêbìnhngườiđó.Khenngợihayphêbìnhđềulàmộtcáchđộngviên,chodùlàngườilớnhaytrẻnhỏ,chẳngailạikhôngcảmđộngtrướcmộtlờikhenthậtlòng.

Cócâunói:“Hàihướclàmộtphẩmchấttuyệtđẹp”.Trongcuộcsống,chúngtakhótránhkhỏicáctìnhhuốngbốirốihoặctranhcãi,nhiềungườikhôngbiếtphảigiảiquyếtthếnào.Lúcnày,ngônngữhàihướcsẽpháthuysứcmạnh–nókhôngnhữnggiúpbạnhóagiảisựcăngthẳng,màcòncóthểxóabỏhiểunhầm,thậmchímanglạinhữnghiệuquảtíchcựcbấtngờ.

Đasốcácnhàdiễnthuyếtđềurấtyêuthíchviệcđọcsách,mỗingàyítnhấthọcũngphảiđọcmộttờbáo.Cóngườichorằng:“Đểcóthểgiaotiếpvớimọingườitốthơn,tìmđượcđềtàithíchhợpthìnhấtđịnhphảiamhiểutintức.Đểamhiểutintứcthìnhấtđịnhphảiđọcnhiềusách”.Chỉcócáchtíchlũytrithứcnhưvậymớigiúpchúngtagiaotiếptựtin.

Tronggiaotiếp,nhấtlàđốivớinhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,khinóichuyệnvớingườilạ,mộtcâunóihàihước,mộtcâuchuyệncườiđúnglúckhôngnhữnggiúpphátansựcăngthẳng,tạobầukhôngkhísôinổi,màcòncóthểkéomọingườilạigầnnhau,làmthânthiếttìnhcảmgiữangườivớingười.

Sựhàihướcgiúpquátrìnhgiaotiếpdiễnrathuậnlợi

Sựhàihướcgiốngnhưmộtloạichấtbôitrơn,cóthểlàmgiảmva

chạmgiữangườivớingười,làmtanchảymâuthuẫnvàhiểunhầmkhiếncáccuộcgiaotiếpcủaconngườitrởnênthuậnlợi,hòahợp.

Mộtngày,nhàvănnổitiếngngườiAnhGeorgeBernardShawđangđitrênđường.Độtnhiên,ôngbịmộtngườiđixeđạpđâmphải,maymắnlàkhôngbịthương,chỉhơisợmộtchút.Ngườiđixeđạpvộivàngđỡôngdậy,luônmồmxinlỗivàtựtráchmìnhkhôngcẩnthận.Thếnhưngnhàvănlạitỏrađángtiếcvànói:“Anhthậtkhôngmay.Nếuhômnayanhđâmchếttôi,thìanhđãthànhngườinổitiếngrồi”.

CâunóihàihướccủaGeorgeBernardShawđãthểhiệnsựrộnglượng,ôngdùngchínhtìnhcảmvàsựkhoandungcủamìnhđểgiúpbảnthânvàngườiđốidiệnthoátkhỏitìnhcảnhbốirối,căngthẳng,sựcốđâmxeđãđượcgiảiquyếtnhẹnhàng.

Hàihướclàchấtbôitrơncủahoạtđộnggiaotiếp,nócóthểgiúpbạnthểhiệnthiệnývàsựchânthànhvớingườikhác,khiếnđôibêndễdàngtròchuyệntiếpxúc,giảmsựvachạmgiữangườivớingườivànângcaochấtlượnggiaotiếp.

Hàihướcmanglạisựđồngcảm

NhàthơLíBạchđãtừngnói:“Conngườiquýmếnnhau,khôngcầndùngtiềnbạc”.Từđócóthểthấy,giaotiếpgiữaconngườivớiconngườicầnbằngcảtráitim.Muốntìmsựđồngcảm,thìphảinhờsựgiúpđỡcủayếutốhàihước.Bởimộtngườihómhỉnh,thúvịsẽdễdàngđượcngườikhácchấpnhận.

Trongmộttrậnbóngđá,mộtđộibóngvừathuathảmhạivàmấtcơhộichắcchắngiànhngôivôđịch,nhưnghuấnluyệnviênkhôngvìthếmàtráchmắngcáccầuthủ,ônghàihướcnói:“Tìnhhìnhbâygiờrấttốt,chúngtađãgạtbỏđượcgánhnặngvôđịch,cóthểthoảimáithiđấu,cốgắnghếtsứcgiànhchiếnthắngtrongtrậnsau.”

Lờinóicủaôngkhôngchỉkhiếncáccầuthủgiảitỏagánhnặngtưtưởng,màcònanủitâmlícủahọ.

Sựhàihướccủahuấnluyệnviênđãkhiếncáccầuthủhiểurõtìnhhìnhcủađộivàhiểusựbuồnbãcủaông.Lờinóicủaôngđãgiúphọđồngcảm,đólàđiềuchúngtakhôngthểbỏqua.Dođó,cáccầuthủ

đãtrútbỏgánhnặngtưtưởng,cốgắnghếtsứcchotrậnđấusau,nỗlựcđểgiànhchiếnthắng.

Sởdĩyếutốhàihướccóthểtạosựđồngcảmgiữaconngườivớiconngườilàvìnhữngngườihàihướcthườngnghĩtốtvềngườikhácvàcóthểgiaotiếpthânthiệnvớimọingười.Tròchuyệnvớinhữngngườihàihướcsẽrấtdễchịu,bởivìsựhàihướcsẽkhiếnconngườiđồngcảmbằngcảtráitim.

Sựhàihướclàmcảmđộnglòngngười

Ngônngữhómhỉnh,hàihướcsẽkhiếnmọingườitựđộngbậtcười,thếnhưngtiếngcườikhôngphảilàkếtquảmongmuốncủasựhàihước.Họccáchvậndụnglinhhoạtsựhàihướccóthểkhiếnlờinóicủabạnchạmđếntráitimngườikhác,nóichuyệncườiđểđạtmụcđíchkhiếnmọingườicảmđộng.

Cómộtngườicôngnhânởtrongcănphòngdođơnvịbốtrí.Docănphòngđãlâukhôngđượctusửanênmỗilầntrờimưađềubịdột.Mặcdùngườicôngnhânđãnhiềulầnphảnánhthựctrạngnàylênlãnhđạonhưngvẫnchưađượcgiảiquyết.

Mộtlần,vàodịptết,lãnhđạođơnvịđếnthămhỏicáccôngnhânvàhỏingườicôngnhânđó:“Nhàanhcóbịdộtkhông?”

Ngườicôngnhâncườivàđáp:“Vẫnổn,khôngphảingàynàocũngdột,chỉkhinàotrờimưathìmớidộtthôi”.

Mộtthángsau,cănphòngcủangườicôngnhânđãđượcsửalại.

Từđócóthểthấy,dùngsựhàihướcnóilênsuynghĩlàmộtcáchlàmrấthayđểgiảiquyếtvấnđề,cũnglàmộtyếutốquantrọngtronggiaotiếp.Hàihướclàmộtcáchthểhiệnsựthôngminh,dídỏm.Chỉcócáchkhôngngừnghọctậpvàtíchlũykinhnghiệm,kĩnănghàihướctrongcuộcsốngvàtrongcôngviệcthìmớicóthểthuhútsựchúýcủangườikhácvàlàmhọcảmđộng.

Hàihướclàmộtcáchgiaotiếptìnhcảmkhácvớiviệckhenngợi.Nócóthểgiúptăngsứchútcủabảnthân,thuhútvàkhiếnngườikháccảmđộngtrongbầukhôngkhívuivẻ.

Hàihướclàcáchtốtnhấtđểhóagiảisựthùghétvàgiậnhờncủangườikhác.Cócâu:“Gặpnhaucườimộtcáilàmhòa”.Chỉcầnkhéoléosửdụngóchàihước,nhấtđịnhcóthểkhiếnbảnthânthoátkhỏibốirốivàxóabỏsựbựctứccủangườikhác.

Hóagiảisựbựctức

Mộtngườithôngminhsẽkhôngtranhcãivớingườikhácmàhọsẽdùngngônngữdídỏm,hàihướcđểlàmtiêutansựbựctứccủangườikhác,từđókhiếnngườiđangtranhcãiýthứcđượclỗisaicủamình.

Mộtngườiđànôngđếndùngbữatạimộtnhàhàng,khiđangăn,độtnhiênôngpháthiệntrongbátcanhcómộtconsâu.Ôngrấttứcgiậnvàgọingườiphụcvụđếnhỏi:“Xinhỏithứnàyđanglàmgìtrongbátcanhcủatôi?”Ngườiphụcvụcúixuống,nhìnkĩbátcanhrồitrảlời:“Thưaông,nóđangtắm.”Tấtcảmọingườitrongnhàhàngvàcảngườiđànôngđềubậtcười.

Trongtìnhhuốngnày,chodùngườiphụcgiảithíchhayxinlỗithếnàothìcũngsẽchỉnhậnđượclờitráchmắng,thậmchícònkhiếnkháchhàngtứcgiậnhơn.Thếnhưngsựhàihướcđãgiúpanhthoátkhỏitìnhtrạngkhóxử,khôngnhữngkhiếnkhôngkhíbớtcăngthẳng,màcònhóagiảimẫuthuẫngiữahaibên.Đâychínhlàsứcmạnhcủasựhàihước.

Hàihướcgiúpmọingườitrởnênthânthiệnhơn

Trongcuộcsống,khótránhkhỏiviệcphảigặpmộtsốngườicótháiđộkhôngmấythânthiện,họthườngcậymìnhthànhcôngtronglĩnhvựcnàođóđểcôngkíchngườikhác.Khiđốidiệnvớikiểungườinày,tuyệtđốikhôngnênbịtácđộng,nhấtlàđốivớinhữngngườitrẻtuổinóngtính,hãysửdụngnhữngphươngpháphợplíđểxóabỏtưtưởngthùđịchcủađốiphương,từđóxâydựngmốiquanhệtốtđẹp.

Mộtngườinôngdândắtmộtconlađivàothànhphố,khiđiqua

cửanhàmộtngườithànhphố,ngườithànhphốhỏi:“Ăncơmchưa?Vàonhàtôiăncơmđi.”

Ngườinôngdânvọitrảlời:“Cảmơnýtốtcủaông,tôiănrồi”.

Thậtkhôngngờngườithànhphốlạinói:“Tôikhônghỏiông,tôiđangnóichuyệnvớiconlacủaông”.

Ngườinôngdânkhôngnóigì,chỉquaylạitráchmắngconla:“Lúcrakhỏinhà,taohỏimàyởthànhphốcóngườiquenkhông,màynóikhôngcó.Vậybâygiờlạicóngườimờimàyăncơmlàsao?”

Ngườithànhphốhỏi:“Anhđangnóichuyệnvớiai?”

Ngườinôngdânđáp:“Tôikhôngnóichuyệnvớiông,tôiđangnóichuyệnvớiconla.”

Ngườinôngdânđãkhéoléovậndụngsựhàihước,mượnchuyệntráchmắngconlađểtấncônglạiđốiphương.

Giữaconngườivớiconngườiluôncósựgiaotiếp,vàviệcnóichuyệnvớinhauchínhlàcầunối.Dođó,khigiaotiếp,tròchuyện,nhấtđịnhphảichúýtớingônngữ,cólúcchỉmộtlỗinhỏnhưngcũngcóthểgâyrasựcăngthẳng.Nếucóthểhóagiảinhữngrắcrốikhôngcầnthiếtbằngsựhàihướcthìbạnsẽxâydựngđượcmốiquanhệtốtđẹpvớingườikhác.

Tronggiaotiếp,cólúcbạnsẽgặpphảisựtấncônghaykhiêukhíchácýtừngườikhác,nếulựachọnđáptrảhoặcimlặngkhôngnóigì,thìđiềuđósẽchỉcàngkhiếnkẻkhiêukhíchđắcýtrongkhibảnthânmìnhcóthểbịtổnthương.Lúcnàychúngtakhôngthểrútlui,hãykhéoléonắmbắtđằngchuôilờinóicủađốiphương,sửdụngsựhàihướclàmvũkhítấncông.

MộtnghịsĩthamgiatranhcửTổngthống.Mộtngày,ôngđếndiễnthuyếtởmộtngôilàng.Mộtnửathờigiantrôiqua,ôngđãgặp

phảisựtấncôngcủanhữngngườiphảnđối,rấtnhiềungườiđãnémcàchuathốivàoông.

Khiđốimặtvớitìnhhuốngnày,nghịsĩkhônghềtứcgiậncũngkhôngbỏđi,ôngbìnhtĩnhlausạchvếtcàchuatrênngười,mỉmcườivànóivớicácnôngdân:“Cólẽtôivẫnchưahiểunỗikhókhăncủamọingười,nhưngnếugiànhđượcsựủnghộcủamọingườiđểtrởthànhTổngthống,tôinhấtđịnhsẽcócáchgiảiquyếtvấnđềkhôngtiêuthụđượcnôngsản.”

Sựkhiêukhíchvàđốikhángluônlàmgiánđoạngiaotiếpvàgiatăngmâuthuẫn.Vậndụngkĩnănghàihước,khéoléohóagiảisựtấncôngcủađốiphươngcóthểgiúpbạnnângcaohìnhtượngvàtạođượcthiệncảmvớimọingười.

Đươngnhiên,khichúngtabịkhiêukhích,cũngcóthểtránhmũinhọntấncôngcủađốiphương,nắmbắtngônngữvàtấncônglạivàođiểmyếucủahọ,làmnhưvậyvừacóthểtránhbịcôngkíchlạikhôngkhiếnmìnhbịtổnthương.

Cómộtlần,Whitmanđangdiễnthuyết,cảhộitrườngđềubịthuhútbởisựhàihước,thúvịcủaông.

Độtnhiênphíadướicóngườinóito:“Ôngđangkểchuyệncườià,tôinghekhônghiểugìcả.”

Whitmannói:“Thìraanhlàmộtconhươucaocổ,chỉcóhươucaocổmớicóthểbịướtchânvàothứhai,nhưngđếnthứsáumớicảmnhậnđược.”

Khiđốimặtvớitìnhhuốngbịcôngkích,Whitmanđãkhéoléovậndụngngônngữhàihướcđểtấncônglạiđốiphương.

Tronggiaotiếp,khibịngườikháccôngkích,nếunhượngbộthìđốiphươngsẽcànglấntới.Ngượclại,sửdụngngônngữhàihướcsẽvôhiệuhóađượcđòntấncôngcủađốiphương.

Trongmộtbuổitiệc,nhàthơPuskinnổitiếngđãmờimộttiểuthưquýtộckhiêuvũ.ThếnhưngcôtiểuthưkiêungạonàylạirấtcoithườngPuskinnênmuốntrêuchọcông,cônói:“Xinlỗi,tôikhôngnhảyvớitrẻcon.”

Puskinnghexong,cườivớicôgáivànói:“Tôixinlỗi,tôikhôngbiếtcôđangmangthai”.

Puskinđãgiảvờkhùkhờ,tựbảovệmìnhbằngsựhàihướcvàcũnglàđểtấncônglạiđốiphương.Khiđốimặtvớisựcôngkíchhoặcgặptìnhhuốngrắcrốidongườikhácmangđến,cáchvậndụnghàikĩnănghàihướcsẽmanglạihiệuquảtốt,còncóthểgắnkếtmốiquanhệgiữahaibên.

Hàihướclàmộtkĩnăngrấthay,là“vũkhí”thườngxuyêndùngtớitrongcáccuộctròchuyện.Vậndụngsựhàihướckhôngphảimộtviệcdễdàng,mặcdùtrongmộtsốtìnhhuống,nócóthểgiúpbạnthoátkhỏitìnhtrạngbốirối,xấuhổ.Nhưngkhihàihướccũngcầnphảichúýchừngmực,khôngphảitrườnghợpnàocũngcóthểhàihước.Hàihướckhôngđúnglúcđúngchỗ,khôngnhữngkhôngđạtđượchiệuquảmàcòndễdàngkhiếnbạnlâmvàothếtiếnthoáilưỡngnan.

Chúýthânphận

Sửdụngngônngữhàihước,nhấtđịnhphảiphùhợpvớithânphậncủabảnthân.Nếulờibạnnóirakhôngthíchhợpvớithânphậncủabạn,ngườinghesẽcảmthấyxấuhổ,thậmchímấtthiệncảm,nhưvậysẽkhôngđạtđượchiệuquảcủasựhàihước.

Khisửdụngngônngữhàihước,bạnphảinóivớingữkhíthíchhợp,cònphảichúýtớiđịavịcủangườinghetrongnhữngtrườnghợpkhácnhau,nhưvậythìcuộcnóichuyệnmớidiễnrathuậnlợi.

Trênmộtchuyếntàurấtđônghànhkhách,mọingườiphảichennhaumàđứng,aicũnghivọngtàunhanhtớigađểrờikhỏichỗchậtchộiđó.

Khitàusắpvàoga,nhânviêntrêntàunhắcnhởmọingười:ĐâylàgaXX,nhữnghànhkháchxuốngtàuchúýkhôngđểquênhànhlí.Nếuquên,chúngtôisẽtiếpnhậnhànhlíđó.”

Cáchànhkháchnghexongđềucườito.Sauđómọingườiđềuýthứckiểmtralạihànhlícủamình,cóngườicòncẩnthậnđểđồngaybêncạnhmìnhchokhỏiquên.

Mộtcâunóihàihướccủanhânviêntrêntàu,khôngchỉphùhợpvớithânphậncủamình,màcòntạoratiếngcườichocảtoakhiếnmọihànhkháchđềucảmthấythoảimái.Cáiđượcgọilà“nóibằngtráitim”chínhlàkhisửdụngngônngữhàihướcphảichúýtớithânphậncủamình,nhưvậymớicóthểkhiếnngườikháccảmđộng,đạthiệuquảtốt.

Giữchừngmựcvànguyêntắc

Khisửdụngngônngữhàihước,chúngtakhôngthểnóimàkhôngsuynghĩ,nhấtđịnhphảixácđịnhrõhoàncảnhvàđốitượngtròchuyện,phảigiữchừngmựchàihước,khôngnóibừabãiđểtránhnhữnghiểunhầmkhôngđángcó.

Tạimộtbữatiệc,cómộtngườithanhniênmuốnmờimộtcôgáicùngkhiêuvũ.Anhchàngsợbịtừchốinênmuốnnóimộtsốcâuhàihướckhuấyđộngbầukhôngkhí.Lúcnày,anhnóivớicôgái:“Xinchào,xinphépđượchỏicôđãkếthônchưa?”

Côgáitrảlời:“Chưa.”

Chàngtrailạihỏi:“Vậycôcóconchưa?”

Côgáirấttứcgiận,lậptứcrờikhỏichỗngồi.

Ngườithanhniênvôcùngbốirối,lạiđimờimộtcôgáikháccùngnhảy.

Chàngthànhniênhỏi:“Xinhỏicôcóconnhỏkhông?”

Côgáiđáp:“Tôicóhaiconnhỏ.”

Chàngtraitiếplời:“Chắcchắnchúngrấtdễthương,vậytôicóthểmờicônhảykhông?”

Côgáivuivẻnhậnlời.

Bạnthấyđấy,chàngtrainàylúcđầukhôngchúýtớilờinóinênđãgâyphảncảm,tiếptheoanhđãthayđổicáchnóichuyện,giữchừngmựcvàđốiphươngđãđồngýnhảyvớianh.

Dướiđâylànhữngđiềucấmkịkhisửdụngngônngữhàihước,bạnnhấtđịnhphảichúý:

(1)Khôngmangsứckhỏecủangườikhácralàmtròđùa,kểcảvớingườicómốiquanhệtốtcũngnênthậntrọngđểtránhgâyhiểunhầm,mâuthuẫn.

(2)Khinóivềnhữngvấnđềcótínhtranhluận,trừphibạnđãhiểulậptrườngcủađốiphương,nếukhôngthìkhôngnênmangnhữngchuyệnnàyranóiđùavìsẽdễgâycăngthẳng.

(3)Khôngnênbàntánvềchuyệnriêngtưcủangườikhác,hànhđộngnàysẽlàmtổnthươnglòngtựtôncủangườiđó.

(4)Khôngnênkểchuyệncườidungtụcởchốnđôngngười,sẽgâyrasựphảncảm.

Dođó,hàihướcnhấtđịnhphảicóchừngmực.Trướckhimởlời,phảiphântíchthânphận,địavị,vănhóa,họcvấncủađốiphương,nhưvậymớiđạtđượchiệuquảhàihước.

Chúngtacònphảinắmđượcnguyêntắchàihước,đóchínhlà:Ngắngọn,súctích,dễhiểu.Chỉcóhiểuđượccácnguyêntắcnàymớicóthểnắmvữngđượckĩnănghàihước,nângcaokhảnăngvàtrìnhđộgiaotiếp.

Biếtkểchuyệncườilàđiềuquantrọngđểnângcaotàiănnóihàihước.Nếucóthểpháthuykĩnăngkhéoléo,biếtkểnhữngcâuchuyệncườingắngọn,thúvịvàýnghĩathìcóthểtạorahiệuquảhàihướcrấtlớn,đểlạiấntượngsâusắcchomọingười.

Kểmộtcâuchuyệncườihaycóthểkhuấyđộngbầukhôngkhí,

khiếncuộcgiaotiếpdiễnrathuậnlợi.Tuynhiênchuyệncườicầnphảicóýnghĩa,cótácdụng,điềunàytrướctiênyêucầubạnphảibiếtđượcmộtsốcâuchuyệncóliênquantớicôngviệc,sauđótùyvàohoàncảnhcụthểđểsửdụngmộtcáchlinhhoạt.

Mộtcâuchuyệncườihaycóthểtạođượcthiệncảm,khiếnmọingườivuivẻ.Nhưngkhikểchuyệncười,nhấtđịnhphảicốgắngkểrõràng,tỉmỉ,vănphongmạchlạcđểngườinghedễhiểu,khôngnênlàmphứctạpcâuchuyện.

Nhàcủamộtngườinọxảyrahỏahoạn,ôngtagọi114.Saukhiđầudâybênkiacóngườinghe,ôngtahétto:“Mauđếncứuhỏa!”

Nhânviêntổngđàihỏi:“Bịcháyởđâu?”

Ngườinàyđáp:“Ởnhàtôi”.

Nhânviêntổngđàivộivànghỏitiếp:“Tôihỏiông,cháyởđâu?”

Ngườiđànôngtrảlời:“Ởnhàbếp.”

Nhânviêntổngđàinói:“Làmsaođểchúngtôiđếnđượcnhàông?”

Ngườiđànôngnói:“Làmsaođểđếnnhàtôiư?Đươngnhiênlàđixecứuhỏađếnrồi.”

Nhânvậttrongcâuchuyệnđãkhôngnóirõvềđịađiểmxảyrahỏahoạn,vìthếmàlựclượngcứuhỏakhôngthểkịpthờiđếndậplửa.

Mặcdùđâychỉlàchuyệncười,nhưngkhikểmàbạnkhôngthểnóirõtìnhtiếttruyệnthìsẽkhôngtạođượchiệuquảhàihước.

Kểchuyệncườicũnglàmộtnghệthuật.Nếubạndiễnđạthaythìcâuchuyệnsẽmanglạiniềmvuichongườikhác.Cònkhikểchuyệncười,nếuchưabắtđầuhoặcchưakểxongmàbảnthânbạnđãkhôngnhịnđượccười,điềuđósẽlàmgiảmhiệuquảhàihướcmàcâuchuyệnmanglại.Cáchtốtnhấtlàbạnkhôngcười,nhưvậycâuchuyệnkểramớikhiếnngườikhácbuồncười.

Tạimộtbữatiệc,khinóivềvấnđềcôngviệccủanhânviêncấp

dưới,Giámđốcmộtcôngtynọđãkểcâuchuyệncười:

Đểthửtríthôngminhcủabacônhânviên,Giámđốcđưaramộtbứcảnhnhìnnghiêngcủamộtngườiđànôngvàbảotừngcôchobiếthọnhìnthấygìởđó.

Côthứnhấtnói:Tôithấyanhtachỉcómộtmắt.

Giámđốccáulắm:Nhìnnghiêngthìtấtnhiênanhtacómộtmắtrồi.

Côthứhai:Tôithấyanhtacómộttai.

Giámđốccàngngánngẩmhơn,vàhỏiđếncôthứba.Cônàynghĩmộtlúcrồinói:Tôinghĩanhtamangkínháptròng.

Giámđốcrấtngạcnhiênvàchokiểmtralạithìquảnhiênngườitrongảnhmangkínháptròng.Ôngbènhỏicôthứbavìsaobiếtđượcđềuđó.

-Thìanhtalàmsaomàđeokínhcógọngđược,khichỉcómộttai?

Nóiđếnđây,vịGiámđốcđangkểchuyệncũnglàmravẻthểhiệntháiđộcủaGiámđốctrongcâuchuyện.Lúcnày,tấtcảmọingườiđềucườito,vịGiámđốccũngkhôngnhịnđượccười.VịGiámđốcnàyđãnắmvữngkĩnăngkểchuyệncười,cànggiữtháiđộbìnhthảnkhikểchuyệncàngkhiếncâuchuyệntrởnênthúvịhơn.Khikểchuyệncười,mộtđộngtác,mộtngữđiệuđặcbiệthaymộtvàibiểucảmtươngứngsẽgiúptruyềnđạtthôngtinhiệuquảhơn.

Trongnhữngtrườnghợpvàhoàncảnhkhácnhau,khinóichuyệnvớinhữngngườikhácnhau,chúngtakhôngthểthiếungônngữhàihước.Kĩnăngngônngữhàihướccóthểkhiếncuộctròchuyệnvuivẻhơn.Nắmvữngkĩnăngănnóihàihướclàmộtcáchtốicầnthiếtđểnângcaonănglựcngônngữ.Dướiđâylàmộtsốkĩnănghàihước

trongcôngviệcvàtrongcuộcsốngxãhộidànhchonhữngngườitrẻtuổi.

Mượndốcxuốnglừa

Cólúc,chúngtasẽbịvướngvàonhữngtìnhhuốngrấtcăngthẳng,khôngbiếtphảilàmthếnào.Khingườikháclàmkhóbạn,bạnlâmvàotìnhcảnhnhưngồitrênlưngmộtconlừađangchạyvàkhôngthểxuốngđược.Lúcnày,bạncóthểvinvàonhữngđiềuđốiphươngnói,khôngxungđộttrựcdiệnvớingườiđómàhãymượn“condốc”ngườiđótạorađểthuậnlợinhảykhỏilưnglừagiúpbảnthânthoátkhỏihoàncảnhrắcrối.

Mộtthanhniêntrẻtuổimớiđilàm,tínhcáchhướngnội,ngạigiaotiếp,chỉcầngặpngườilạlàđãtoátmồhôi.Mộtlần,vịlãnhđạomớinhậmchứchẹngặpcậu,cậurấtcăngthẳng,mồhôivãranhưtắm.Vịlãnhđạothấyvậybènnói:“Cậurấtnóngphảikhông?Tôibậtquạtchocậunhé.”

Cậuthanhniênlinhđộnglấyviệctoátmồhôilàmchủđềvànói:“Tôithậtkhôngrasaocả,gặplãnhđạomàtrừmóngtayra,cònlạitoànthânđềutoátcảmồhôi.”Vịlãnhđạonghevậyliềnbậtcười.

Thậtkhôngngờ,rấtnhanhchóng,tâmlícậuthanhniênđãcânbằngtrởlạivàcũngkhôngtoátmồhôinữa.Lầnsaukhigặptìnhhuốngtươngtự,cậuđềubiếtnóinhữngcâuhàihước,thậmchícòncóthểtựtinnóichuyệntrướcđámđông.

Mượnvậtnóivật

Phươngphápmượnvậtnóivậtyêucầubạnphảichịukhóquansátcuộcsống,nắmđượcnhữngvídụđiểnhìnhcóliênquantớicôngviệccủabảnthânvàvậndụnglinhhoạt.

Mượnvậtnóivậtchínhlàkhigặpnhữngđềtàicóliênquanđếnbảnthân,mượnmộtcâuchuyệncườivàkếthợpnóvớivấnđềcủamình.Điềunàyyêucầubạnphảikhôngngừngnăngcaokĩnăngvậndụngsựhàihước.

TrươngĐạiThiênlàmộthọasĩnổitiếngởTrungQuốc.Mộtlầnkhiđiăncùngbạn,cácbạnluônlấybộrâudàicủaTrươngĐạiThiên

ralàmđềtàivàkhôngngừngkểchuyệncườiđểtrêuchọcông.

TrươngĐạiThiênchỉimlặng,chờcácbạnnóihếtmớilêntiếng:“Tôicũngxingópmộtcâuchuyệncóđềtàiliênquantớibộrâu.”

“ThờiTamQuốc,saukhihaingườianhemTrươngPhivàQuanVũquađời,LưuBịquyếtđịnhsẽđánhtrậnbáothù.ContraicủaQuanVũlàQuanHưngvàcontraicủaTrươngPhilàTrươngBaotranhnhaulàmngườitiênphong,điềunàykhiếnLưuBịrấtkhóxử.Đểchocôngbằng,LưuBịnói:“Cáccậuhãykểvềnhữngchiếncôngcủachamình,aikểđượcnhiềuhơnngườiđósẽđitiênphong.”SaukhiTrươngBaokểmộtloạtchiếncôngcủatiênphụTrươngPhi,đếnlượtcontraiQuanVũ,nhưngQuanHưngkhôngbiếtnóigì,mãimớithốtrađượcmộtcâu:“Râucủatiênphụrấtdài.”NghevậyLưuBịrấttứcgiậnbènmắng:“Chacậukhicònsốngcóbiếtbaonhiêuchiếncônghiểnhách,cậukhôngkểlạiđinóichuyệnrâudàilàmgì?”

MọingườinghexongcâuchuyệncủaTrươngĐạiThiênđềukhôngnóiđượclờinào,từđó,họcũngkhôngnhắcđếnchuyệnbộrâunữa.

TrươngĐạiThiênđãmượncâuchuyệncườivềbộrâuđểtựgiảithoátmìnhkhỏihoàncảnhbịchếnhạo,cũnglàđểđáptrảlạisựtrêuchọccủabạnbè.Đâychínhlàđiểmhaycủacáchmượnvậtnóivật.

Làmhàihòa,đơngiảnhóamọiviệc

Phươngphápnàychínhlàsửdụngkĩnănghàihướcđểđơngiảnhóanhữngsựviệcnghiêmtrọng,vậndụngnhữngcâuchuyệncườiđểtạorahiệuquảhàihước.Ngườithờixưacũngđãsửdụngcáchnày.

Tươngtruyền,HánVũĐếrấtmuốntrườngthọ.Mộtngày,ngàinóichuyệnvớicácquan,khinóiđếnchuyệnsốngthọhaykhông,HánVũĐếnói:“Theosáchtướngsố,nhântrungcàngdàithìtuổithọcàngdài.Nếunhântrungdàimộttấcthìcóthểsốngmộttrămnăm.”

MộtviênquanngồibêncạnhHánVũĐếnghexongbậtcười,cácquankhácrấtlấylàmlạ,tráchôngtasaolạicóthểvôlễnhưvậy.

HánVũĐếhỏiôngtacườicáigì,viênquanbèngiảithích:“Thầnkhôngcườibệhạ,thầncườiBànhTổ.Ngườisống100tuổi,nhân

trungdàimộttấc.BànhTổsống800tuổi,nhântrungdàitámtấc,chắchẳnmặtBànhTổphảidàitớimộttrượng”.

HánVũĐếnghevậykhôngnhịnđượccười.

CáchnóicủaviênquannọkhôngchỉkhiếnHánVũĐếnguôigiậnmàcònđạtđượcmụcđíchkhuyênnhủHánVũĐế.Đặcđiểmcủaphươngphápđơngiảnhóamọiviệcchínhlàcóthểkhiếnchonhữngđiềukhónóitrởnênnhẹnhàng,dễtiếpnhận.

Nóingược

Nóingượcchínhlàphươngphápdùngngônngữtươngphảnđểdiễnđạtchínhxácmộttưtưởngnàođó,nắmbắttâmlícủađốiphươngvàhoàncảnhgiaotiếp.Đồngthờicònphảichúýsựchừngmựccủangônngữ,nhấtđịnhkhôngđượclàmtổnthươnglòngtựtôncủangườikhác.

Cóthểthấy,nóingượchàihướccótínhphứctạpnhấtđịnh,khisửdụngnhấtđịnhphảichúýphươngpháp.

Mộtngườinọđãhútthuốcđượcmấychụcnăm.Trongmộtlầnhọpmặtbạnbè,mọingườiđềukhuyênôngbỏthuốc,nóirằngbệnhungthưphổicủaônglàdohútthuốclámàra.Thếnhưngôngkhôngnghe,cònnóivềnhữngđiểmtốtcủathuốcláchonhữngngườikhônghútthuốcnghe.

Lúcnày,mộtngườiphụnữbướcđếnvànói:“Khôngsai,anhnóirấtđúng,hútthuốcthựcrarấtcólợi,hơnnữacòncólợirấtnhiều.Hútthuốccóthểphòngkẻtrộm,chókhigặpngườihútthuốcsẽtránhxa,ngoàira,điềuquantrọngnhấtlàngườihútthuốcsẽtrẻlâu.”Mọingườinghevậy,rấtnghingờnênbắtbàgiảithích.

Ngườiphụnữnóitiếp:“Mọingườikhônghiểuư?Ngườihútthuốcvàolúcnửađêmhaybịho,đócũnglàthờigianhoạtđộngcủabọntrộm,nghethấytiếngđộngchúngsẽkhôngdámvàonhà.Ngườihútthuốccơthểthườngrấtyếu,sớmbịcònglưng,lũchónhìnthấyngườicònglưng,sẽtưởngngườiđóđangcúixuốngnhặtđánémnênđươngnhiênsẽtránhxa.Ngườihútthuốccòndễbịmắcbệnhungthưphổi,cóthểsốngđượcbaolâuchứ?Chếtsớmthìđươngnhiênsẽmãiởtuổiđó.”

Mọingườinghexongđềubậtcười.Ngườiđànônghútthuốccũngkhôngcólờigìđểnóinữa.Sauđó,ôngtađãcốgắngbỏthuốc.

Lờigiảithíchcủangườiphụnữchínhlànóingược.Bànóivềnhữngđiềutốt,nhưngthựcchấtlạilànhữnghậuquảxấucủaviệchútthuốc,bàkhôngchỉkhuyênđượcngườibạnbỏthuốclá,màcònđểlạiấntượngrấtsâusắcbởisựhàihướccủamình.

Ngônngữhaitầngýnghĩa

PhươngphápnàychínhlàngoàimặtthìnóichuyệnA,nhưngthựcchấtlạiámchỉchuyệnB,haivấnđềđượcliênkếtbằngsựhàihướcđểtạorahiệuquảtíchcực.

GeraldFordlàTổngthốngthứ38củanướcMỹ,khinóichuyện,ôngthườngthíchsửdụngngônngữđanghĩa,điềunàykhiếnchocáchnóichuyệncủaôngrấthàihước.

Cómộtlần,mộtphóngviênhỏiông,giữaôngvàTổngthốngLincolncóđiểmgìkhácnhau,ôngtrảlời:“TôilàmộtchiếcFord,chứkhôngphảiLincoln.Mọingườiđềubiết,LincolnlàmộtvịTổngthốngvĩđạicủanướcMỹ,nhưngcũnglàtênmộthãngxehơicaocấpnhất.CònFordchỉlàmộthãngxehơiphổthông,rẻtiềnnhưngđạichúnghóa.”Ôngvừanóixong,phóngviênmỉmcườivàkhônghỏithêmgìnữa.

CâunóicủaTổngthốngFord,mộtlàthểhiệnsựkhiêmtốn,hailàngầmtựkhenmìnhlàmộtvịTổngthốngđượcnhiềungườiyêumến.Tuynhiên,dođâykhôngphảilờiôngtrựctiếpnóiranêntránhđượcviệcmangtiếngtựkiêu.

Ngườihàihướcthườngsửdụngcáchnóiđatầngnghĩa,nócóthểgiúpngườinóithểhiệntháiđộmộtcáchnhẹnhàng,ônhòa,dídỏmnhưngcũngkhôngthiếuchínhkiến.Nólàsựkếthợpkhéoléocủa“ngâythơ”và“lítính”,thậmchícòncóthểnhẹnhànggiúpbạnhóagiảikhókhăn.

ThờinhàMinh,cómộthọasĩtênlàChâuHuyềnTố.Cómộtlần,ChuNguyênChươngyêucầuhọasĩvẽbứctranh“Giangsơnthiênhạ”lênmộtbứctườnglớnđểthểhiệnsựnghiệpvĩđạicủamình.

ChâuHuyềnTốrấtđắnđo,chorằnggiangsơnrộnglớnnhưvậy,làmsaocóthểthểhiệnchỉbằngmộtbứctranh.Hơnnữa,chodùcóthểvẽrađược,nhưngnếukhôngvừaýhoàngthượngthìcũngmấtđầunhưchơi.Họasĩkhéoléonói:“Thầnchưađượcđếnnhiềunơinênkhôngdámvẽ.Mạomuộixinhoàngthượngmởnétvẽđầutiên,vẽmộtđồngcỏtrước,tạoýtưởngđểmởrộngthànhbứctranh“Thiênhạgiangsơnđồ”.

ChuNguyênChươngnghethấycólí,bèncầmbútlênvẽ,mộtlátđãvẽđượcđồngcỏ,sauđólệnhchoChâuHuyềnTốvẽtiếp.ChâuHuyềnTốlậptứctrảlời:“Giangsơnbệhạđãđịnh,tuyệtđốikhôngđượcsửađổi!”

ChuNguyênChươngnghevậyrấtvui,khôngnhữngkhôngtráchhọasĩmàcònkhenngợiông.

LờiChâuHuyềnTốnóicóhaitầngnghĩa,bềngoàiôngmuốnnóibứctranh“Thiênhạgiangsơnđồ”đãxongnênkhôngtiệnthayđổi,nhưngýnghĩathâmsâuchínhlàGiangsơncủabệhạlàvĩnhcửu,khôngaicóthểthayđổi.LờinóinàyđãnhắmtrúngtâmlíChuNguyênChương,dovậynhàvuarấtvuivàcònkhenngợihọasĩChâuHuyềnTố.

Khéodùngcáchnóiphảnlogic

Phươngpháphàihướcphảnlogic,chínhlàdùngnhữngđiềutráihìnhthứclogicđểgiảithíchcácsựviệcbấtthường,từđótạorađộtphávềtưduy,đemđếnnhữngliêntưởnghàihướcbấtngờ.Phươngpháphàihướcphảnlogicnóilênnhữngđiềutráivớiquyluậtlogicquenthuộc,khiếnmọingườicảmthấybuồncườivớinhữngcảmnhậnmớimẻ.

ChurchilllàthủtướngnổitiếngcủanướcAnh,ônglàngườirấthàihướcvàcótàingoạigiao.

Trongmộtcuộctranhluận,mộtnữchínhtrịgiapheđốilậpnóivớiông:“Nếutôilàvợông,nhấtđịnhtôisẽbỏthuốcđộcvàolycàphêcủaông.”Thủtướngtrảlời:“Nếutôilàchồngcủabà,tôisẽkhôngdodựuốnghếtlycàphêđó”.

Câutrảlờicủathủtướngmớinghecóvẻkhônglogicnhưngthực

chấtlạirấtkhéoléo.Ýcủaôngmuốnnói,nếuđốiphươnglàvợcủaông,ôngsẽcảmthấybấthạnh,thàuốngthuốcđộcmàchếtcònhơn.Câutrảlờinàycósứcmạnhhơnnhiềusovớiviệctranhcãiđơnthuần,hơnnữa,điềubấtngờlàcâutrảlờivừahợptìnhhợplí,lạikhiếnđốiphươngkhôngthểnóigìthêmnữa.

SaukhikếtthúcchuyếnthămLiênXôcũ,NixonđịnhdùngchuyêncơbayvềMỹ.Tuynhiên,máybaylạigặpsựcố.Kếtquảkiểmtrachothấyđộngcơcủamáybaybịhỏng.Theoquyđịnh,nướcchủnhàLiênXôcũphảichịutráchnhiệmvềđiềunày,dođóTổngbíthưđảngCộngsảnLiênXôkhiđólàBrezhnevrấttứcgiận.ÔngchỉtayvềphíaCụctrưởngCụchàngkhôngvàhỏiNixon:“ThưangàiTổngthống,tôinênphạtôngtathếnào?”.“Hãythăngchứcchoôngấy”,Nixonnhẹnhàngnói,“Maymàđộngcơbịhỏngdướimặtđấtchứkhôngphảilàtrêntrời,nếukhông,tôiđãchếtmấtxácrồi.”Nghevậy,tổngbíthưBezhnevbèncười,vịCụctrưởngCụchàngkhôngcũngthởphàonhẹnhõm.

Trongvídụtrên,BrezhnevđãnêuvấnđềxửphạtCụctrưởngCụchàngkhôngvớiNixon.Thựcchấtđâylàmộtbàitoánkhó,nhưngNixonđãnhẹnhànggiảiquyếtbằngsựhàihước.Câunói“Hãythăngchứcchoôngấy”khôngchỉthểhiệnsựđộlượngcủaNixon,màcònkhiếnvấnđềngoạigiaorắcrốitrởnênđơngiản.Cóthểthấy,Nixoncókĩnăngrấttuyệtvờitronglĩnhvựcngoạigiao.

Sửdụngtưliệucósẵn

Hàihướclàmộtnghệthuật,nhưngnghệthuậthàihướcđỉnhcaoyêucầumọingườiphảisửdụngnhữngtưliệu,thôngtincósẵn,xửlíkhéoléo,giốngnhưgiótrênmặtnước,mặcdùkhôngnhìnthấygiónhưnglạithấynướclayđộng.Hãykhiếnmọingườicườivuivẻvớitrạngtháitâmlíthoảimáinhất.

Siêuthịđangtrongthờigiankhuyếnmãi,ngườimuahàngxôđẩychennhautạoracảnhtượngvôcùnghỗnloạn.Aicũngđềurấtcăngthẳng,mọingườicóthểxôxátbấtcứlúcnào.Mộtcôgáisaukhibịchentơitảđãnóivớinhânviênthanhtoán:“Mayquá,ngaytừđầutôiđãkhôngđịnhtìm“vănhóa”ởchỗcáccô.Tôikhôngthểtìmthấyđiềuđóởđây.”Nhânviênthanhtoánsữngngườitronggiâylát,sauđónhẹnhàngnói:“Chịcóthểchotôixemhàngmẫucủachịkhông?”Ngườiphụnữkhôngnóigì,sauđóchỉcườixấuhổ.

Ngườinhânviênthanhtoáncótrítuệrấtthôngminh,nhạybén.Khimộtkháchhàng“thiếuvănhóa”tráchmọcsựthiếuvănhóacủacửahàng,côkhônggiảithích,cũngkhôngtranhcãi,màkhéoléosửdụngngônngữđểnóivớikháchhàngrằng,chínhkháchhàngmớilàngười“thiếuvănhóa”.Cáchlàmnàysẽkhiếnkháchhàngbìnhtĩnhlại,đồngthờithểhiệnsựvănminhcủabảnthân.

MộtphóngviênnướcngoàiphỏngvấnmộtphụnữTrungQuốcthànhđạttrongngànhkinhdoanhnhàhàng.Phóngviênhỏi:“NếuchủtịchMaocònsống,liệucácchịcóđượcgiàucónhưbâygiờkhông?”

Câuhỏinàyrõrànglàmộtcáibẫy,chodùngườiphụnữtrảlờicóhaykhôngcũngđềukhôngđược.Thếnhưngngườiphụnữđãmỉmcườivàungdungtrảlời:“NếukhôngcóchủtịchMaothìtôiđãchếtlâurồi,chứnóigìđếnchuyệngiàucó”.

Trongtrườnghợpnày,khiđốimặtvớicâuhỏithiếuthiệnýcủaphóngviên,ngườiphụnữTrungQuốcđãkhéoléotrảlờimộtcáchhàihước,tưởngnhưtrảlờinhưnglạilàhỏikhiếnchongườiphóngviênnướcngoàikhôngcòngìđểnói.

Kĩnănggiaotiếpvớimỗihoàncảnh

vàđốitượngkhácnhau

CHƯƠNG7

KĩnăngphỏngvấnxinviệcTrongmôitrườngcôngviệccạnhtranhkhốcliệt,cóthểbạnsẽ

pháthiệnramộthiệntượngnhưthếnày,nhữngngườikhéoănnói,cóchủkiếnsẽđượctrọngdụnghơnnhữngngườikhôngkhéoănnói.Cócâu:“Mộtcâunóikhiếnngườikhóc,mộtcâunóikhiếnngườicười”,mỗicáchthểhiệnkhácnhaumanglạinhữngkếtquảkhác

nhau.Biếtcáchănnóikhéoléocóthểkhiếnbạnđượcđồngnghiệpyêuquý,đượclãnhđạoưuái.Đặcbiệtlàkhiphỏngvấnxinviệc,lờibạnnóirasẽảnhhưởngtrựctiếptớiviệcbạncómởđượccánhcổngcủacôngtyhaykhông.

CáchgiớithiệukhéoléovềbảnthânKhichúngtathamdựmộtbuổiphỏngvấnxinviệc,tựgiớithiệu

vềmìnhlàđiềukhôngthểthiếu.Lờigiớithiệuhaysẽđểlạiấntượngsâusắc,thuyếtphụcđượcngườiphỏngvấn,nhưvậyxinviệcđượccoilàđãthànhcôngmộtnửa.Đasốmọingườiđềuchorằng,tựgiớithiệuvềmìnhlàmộtviệcrấtdễ,thựctếcáchnghĩnàylàhoàntoànsailầm.Cócâu:“Nóivềngườithìdễ,nóivềmìnhthìkhó.”Khiphỏngvấnxinviệc,tựgiớithiệuvềmìnhlàđiềukhónhất.Vìvậy,chúngtanhấtđịnhphảiđầutưcôngsứcchophầntựgiớithiệukhithamgiaphỏngvấnxinviệc.

Hỏithămlễphép,chủđềrõràng

Khigặpngườiphỏngvấn,ngườixinviệcnênchàođốiphươngtrước,chàohỏilànguyêntắcứngxửcơbảnnhất.Bạncóthểnói:“XinchàoGiámđốc,cảmơnôngđãdànhchotôicơhộiphỏngvấn,trướctiêntôixintựgiớithiệuvềmình…”Saukhigiớithiệuxong,nênnóicảmơnmộtlầnnữa.Nếunhiềungườicùngphỏngvấn,thìphảicảmơntấtcảmọingười.

Khitựgiớithiệuvềmình,cònphảichúýtớichủđề.Chủđềcủabạnnhấtđịnhphảirõràng,trựctiếpđithẳngvàovấnđề,khôngnênnóinhữngđiềukhôngcầnthiết.Nếulờibạnnóikhôngrõràngthìngườiphỏngvấnsẽkhôngmuốnnghetiếp.Khitựgiớithiệu,chúýđảmbảođầyđủnhữngthôngtinsau:Họtên,tuổi,quốctịch,họclựccùngvớitínhcách,kinhnghiệm,sởthích,nănglựclàmviệccủabạn.Đươngnhiên,trướckhigiớithiệu,nhấtđịnhphảiphânloạihợplíthôngtincủabảnthân,giớithiệuquanhmộtchủđềtrọngtâm.Nếuđơnvịbạnxinvàocoitrọngkiếnthứcvàhọclựccủaứngviên,thìkhitựgiớithiệu,bạnnênbắtđầunóikĩtừthànhtíchhọctậpvànhữngkiếnthứccóđượctrongquátrìnhhọcchuyênngành,ngoàira,khigiớithiệu,nênlấynhữngvấnđềnàylàmtrọngđiểm.

Thựctếchiếnthắnghùngbiện

Khiphỏngvấn,chúngtakhôngnênquákhoatrươngvềkinhnghiệmlàmviệcnhằmmụcđíchđểlạiấntượngsâusắc,vídụ:“Tôicótrìnhđộnghiệpvụrấtcaotrongngànhngânhàng”,“Thànhtíchhọctậpcủatôicaonhấtlớp”,nếubạnnóivậysẽđểlạiấntượngkhôngtốtđốivớingườiphỏngvấnvàsẽkhôngđạthiệuquảgiaotiếp.Cácđơnvịdoanhnghiệptrongthờibuổihiệnđạikhônggiốngnhưtrướcđây,theođàpháttriểnxãhội,chỉlờinóiđơnthuầnkhôngthểkhiếnđơnvịdùngngườihiểuvềnănglựccủabạn,“thựctếchiếnthắnghùngbiện”.Mặcdùthờigianphỏngvấnlàcóhạn,khôngthểgiúpbạnhoàntoànthểhiệnmình,nhưngbạnphảihọccáchchứngminhnănglựcbằngthànhtíchvàbằngvídụthựctế,đểngườiphỏngvấnthấyđượctàinăngcủabạn.

HoalàsinhviêntốtnghiệpkhoaMĩthuậtcủamộttrườngđạihọc,saukhiratrường,côđếnxinlàmnhânviênthiếtkếchomộtcôngtythiếtkếnộithất.Khiđốidiệnvớinhữngngườiphỏngvấnchuyênnghiệptronglĩnhvựcthiếtkếnộithất,Hoakhôngbiếtphảinóigìvềkhảnăngcủamình.ThếnhưngHoađãchuẩnbịkĩ,cônóivớinhữngngườiphỏngvấn:“TôilàHoa,làngườiHàNội,chuyênngànhhọccủatôilàmĩthuật,mặcdùkhônghọcchuyênnghiệpvềthiếtkếnộithất,nhưngtôirấtcóhứngthúvớingànhnày.Khihọcởtrường,tôiđãtừnglàmcộngtácviênchomộtcôngtythiếtkế,cókinhnghiệmvềcôngviệcthiếtkếnộithất.Đâylàbảnthiếtkếtôiđãlàmkhiđó,mờicácvịhãyxemvàchoýkiến.”Hoavừanóivừađưatácphẩmcủamìnhra.Saukhixembảnthiếtkế,nhậnthấyđâylàsảnphẩmcóchấtlượngtốt,nênnhàtuyểndụngrấthàilòng.KếtquảlàHoađãvượtquarấtnhiềucácứngcửviênkhácvàđượcnhậnvàocôngty.

Chừađườngluichomình

Tựgiớithiệuvềmìnhtrongkhiphỏngvấnchínhlàmộtcáchtiếpthịbảnthânđểngườiphỏngvấnthấyđượcưuđiểmcủabạn,dođókhitựgiớithiệuphảithànhthật,nhưngcũngkhôngnênnóihếttấtcả.

Khigiớithiệuvềnănglực,kinhnghiệmlàmviệchaysuynghĩvềcôngviệc,khôngnêndùngcâukhẳngđịnh:“Tôirấtthànhthạonghiệpvụnày!”,“Tôibảođảmsẽlàmthayđổidiệnmạocôngty!”...

Nhữngcâunóinàyhoàntoànkhôngcónộidungcụthểmàthườngchỉđượcnóirakhixúcđộng,dễgâyphảncảmđốivớingườiphỏngvấn.Nếugặpngườiphỏngvấndễtính,cóthểhọsẽkhônglàmkhóbạn.Nhưngnếugặpphảingườikhótính,họsẽhỏibạn:“Vậybạnnóixembạnsẽdùngcáchnào?”,hoặc“Hướngpháttriểnmớicủangànhnàylàgì?”...Khiđó,nhấtđịnhbạnsẽbốirốivàkhôngnóiđượcgìcả.Bởivìtìnhhìnhthựctếrấtcụthểvàphứctạp,nếubạncứngđầutiếptụctrảlờisẽchỉkhiếnbảnthânrơivàotìnhcảnhtiếnthoáilưỡngnan.

Tựgiớithiệuchỉlàmộttrongnhiềunộidungcủamộtcuộcphỏngvấn,bạnnêncốgắngthểhiệnthựclựcmộtcáchkháchquan,khôngkhoatrương,khônglàmlộnhượcđiểm,vìnhưvậybạnvàngườiphỏngvấnsẽrấtkhótiếptụccuộcnóichuyện.

Triệuđiphỏngvấnvàomộtcôngtydulịchquốctế,khitựgiớithiệu,anhnói:“Tôirấtthíchdulịch,biếtrõvềcácdanhlamthắngcảnh,tôiđãtớihầuhếtcáckhudanhthắngtrêncảnước.”Ngườiphỏngvấnrấtcóhứngvớiđiềunàybènhỏi:“VậyanhđãđếnĐàLạtchưa?”BởivìngườiphỏngvấnlàngườiĐàLạtnênrấthiểuvềquêhươngmình,muốnnhâncơhộinàyđểkiểmtrakiếnthứccủaTriệu.TriệuchưabaogiờđếnĐàLạt,nhưngtronglòngnghĩ,nếunóimìnhchưađếnnơinổitiếngnhưvậy,thìlờimìnhvừanóilúctrướcsẽtrởthànhkhoáclác.Vìvậyanhtađánhliềutrảlời:“Đãđếnrồi”.Ngườiphỏngvấnlạihỏi:“Anhởkháchsạnnào?”Triệukhôngtrảlờiđượcnênđànhnói:“Khiđótôiởnhờnhàmộtngườibạn.”Ngườiphỏngvấnlạihỏi:“NhàbạnanhởchỗnàocủaĐàLạt?”Triệukhôngtrảlờiđượcnữa.Kếtquảthếnàothìchúngtađềucóthểđoánđược.

Nhữngđiềucấmkịkhitựgiớithiệutrongphỏngvấnxinviệc

Mụcđíchcơbảnkhingườixinviệctựgiớithiệulàkhiếnchongườiphỏngvấnbướcđầuhiểuvềmình,sauđólàcốgắngđểlạiấntượngtốtđẹpđểcuộcphỏngvấnđượcdiễnrathuậnlợi,từđóđạtđượcthànhcông.Vìthế,trongquátrìnhtựgiớithiệuvềmình,ngườixinviệcphảicốgắngchúý,tránhphạmphảinhữnglỗisauđây.

Cốýkhoekhoang

Tựgiớithiệuphảirõràng,hợplí.Khibạnchưahiểurõvềsởthíchcũngnhưtínhcáchcủangườiphỏngvấn,khôngnênsửdụngtừngữquámàumè,cũngkhôngnênnóidàidòng,chỉcầnnóivềkinhnghiệmchủyếulàđủ.Chodùkinhnghiệmcủabạncóphongphúđếnđâucũngkhôngcầncốthểhiệnnókhiđangtựgiớithiệuvềmình.Cầnphảibiết,ngườiphỏngvấnlàngườilựachọnnhântàichứkhôngphảingườinghebạnkểchuyện.Tựgiớithiệunhấtđịnhphảiđểlạiấntượngrõràng,logicchonhàtuyểndụng.

Dũng-họcngànhVănhọcđếnxinlàmbiêntậpviênchomộttờbáo,anhmuốnthểhiệntàinăngvănhọccủamìnhngaytrongkhitựgiớithiệu.Ngườiphỏngvấnnóivớianh:“Anhhãynóivềmìnhđi!”Dũngcảmthấycơhộicủamìnhđãđến,anhhắnggiọng,nóivớithanhđiệucaovút:“Hơn20nămtrướcvàomộtđêmmùathugióthổinhènhẹ,tiếngkhóccủatôiđãđánhthứccảmộtthịtrấnyênbìnhởmiềnbắc.Trảiquatuổithơdữdộivàthờithiếuniênnôngnổi,hàohứngbướcvàothờikìthanhxuân,biếtbaoniềmvui,biếtbaonỗibuồnđãgiúptôihiểuthếgiớinày.”Ngườiphỏngvấnnghexongliềnnói:“Chúngtôiởđâylànhàxuấtbảnchứkhôngphảicâulạcbộthơ,anhhợpvớiviệclàmthơhơn”.

Tỏrađắcý,kiêucăng

Trongphỏngvấnxinviệc,khingườiphỏngvấnsửdụngngữđiệuvàngônngữquálờiđểkhenngợibạn,bạnnhấtđịnhphảiđềcaocảnhgiác,cóthểtronglònghọcóđiềukhônghàilòngvớibạn.Ngữđiệucủahọthểhiệnrằnghọkhôngthểtiếptụcnghebạntựgiớithiệunữa.

Hoanlàngườicónhiềusởthích,trảiquanhiềunỗlực,anhđãhọcđượckhôngíttàinghệ.Mộtlần,anhứngtuyểnvịtríGiámđốccủamộtcôngtythươngmại.Ngườiphỏngvấnhỏi:“Hãynóixemsởtrườngcủaanhlàgì?”Hoancảmthấyđâylàmộtcơhộirấttốtđểthểhiệnmình.Anhquyếtđịnhnóivềsởthíchcahát,anhđãtừngthamgiathihátvàgiànhđượcgiảiba;vềsởthíchchạybộ,anhđãgiànhvịtríthứ10trongcuộcthimarathonthànhphố.NgườiphỏngvấnlậptứcdànhtặngchoHoanlờikhen:“Anhthihátđượcgiảicơà,anhthậtgiỏi”,“Anhkiêntrìchạybộnhưvậythậtđángngưỡngmộ!”Hoankhônghiểuýcủangườiphỏngvấn,chorằngmìnhthựcsựđangđượckhen,vậylàanhtiếptụcnói:“Đúngthế,tôicònthíchnuôivịt…”

Saucuộcphỏngvấn,Hoanđãkhôngnhậnđượcthôngbáotrúngtuyển.

Xemraýnghĩabiểuđạtcủalờikhen,lờingưỡngmộrấtphứctạp,nóchưachắcđãlàtínhiệuđángmừng,cũngkhôngthểhiệnchínhxácnộitâmcủaconngười.Nếutỏrađắcý,kiêungạongaysaukhinhậnđượclờikhen,chorằngmìnhđãgâyđượcthiệncảmvớingườiphỏngvấn,thìchắcchắnbạnsẽthấtbại.Cáchtốtnhấtlàkhinóiđếnđềtàinàođó,trướctiênchỉnóimộtđiểm,đồngthờiđểýtháiđộcủangườiphỏngvấn,tìmrahàmýthậtẩnsaulờikhenrồimớitiếptụcnói.Nếutronglờinóicủangườiphỏngvấncóýchâmchọcthìbạnphảilậptứcchuyểnđềtàivàtạocơhộibùđắpsau.

Ngônngữsáorỗng

Líthamgiaphỏngvấnxinviệctạicôngtythươngmại,khitựgiớithiệuvềmình,anhnói:“Khihọcđạihọc,tôilàbíthưcủalớp,nănglựctổchứctốt,giaotiếprộngrãi,cótinhthầncầutiến,xãgiaotốt,nhiềubạnbè…”

MọiđiềukiệncủaLíđềukhôngtồi,nhưngkếtquảphỏngvấnlạithấtbại.

Xemxétnguyênnhân,chủyếudongônngữtựgiớithiệuquásáorỗng,vônghĩa.Khitựgiớithiệu,Lísửdụngnhữngtừtrừutượngnhư“giaotiếprộng”,“xãgiaotốt”...nhữngtừngữnàykhôngđểlạiấntượngvớingườiphỏngvấn,dođócácứngviênxinviệcnênhạnchếsửdụng.

Phỏngvấnlàđểtiếpthịbảnthân,dođónỗlựcthểhiệnmìnhlàcóthểhiểuđược,thếnhưngkhitựgiớithiệunhấtđịnhphảikháchquan,dùngngônngữthựctếđánhgiábảnthân,khôngdùngtừngữtrừutượng.Ngườiphỏngvấnthườngchỉtinnhữngthànhtíchcụthể,chứkhôngcóhứngthúvớinhữngtừngữnhư“nănglựctổchứctốt”khibạntựgiớithiệuvềmình.Nếusaucụmtừ“nănglựctổchứctốt”bạnthêmmộtcâu“Đãtừngthamgiatổchứcgiảibóngchuyềnhữunghịcấptrườngvàgiànhchứcvôđịch”,cóthểhiệuquảsẽkhác.

Kĩnăngtrảlờicâuhỏithườnggặp

trongphỏngvấnxinviệcCáchthứcvàtrìnhtựphỏngvấncủamỗicôngtylàkhônggiống

nhau,phongcáchcủangườiphỏngvấncũngđadạng,câuhỏiphỏngvấncũngkhácnhau.Thếnhưngcómộtsốcâuhỏimàngườiphỏngvấnthườngthíchhỏi,dođócácứngviênnênchuẩnbịtrướccâutrảlờichonhữngcâuhỏisau.

(1)Tạisaolạixinứngtuyểnvàocôngviệcnày?

“Tôixincôngviệcnày,bởitôitinmìnhcóthểcốnghiếnchosựpháttriểncủacôngty,đồngthời,tôicũngtinquýcôngtysẽchotôimộtvịtríxứngđáng.Tôicókinhnghiệmtronglĩnhvựcnày,hơnnữanănglựccủatôikhiếntôitinrằngtôicóthểlàmtốtcôngviệcnày”.Đươngnhiên,tìnhhìnhcủamỗicôngtylàkhácnhau,khigặpcâuhỏikiểunày,phảilinhhoạtthayđổitheotìnhhìnhthựctế,nóikhéoléođểtạoấntượngtốtđẹpvớingườiphỏngvấn.

(2)Anh/chịhiểubiếtgìvềcôngtychúngtôi?

Trướckhiphỏngvấn,bạnnêntìmhiểuvềcôngtynơimìnhxinvào,khigặpcâuhỏinày,ítnhấtbạnphảitrảlờiđượcmộtsốnộidungsau:Côngtyhoạtđộngtronglĩnhvựcgì,cócôngtyconkhông,cóbaonhiêuchinhánh,cóbaonhiêunhânviên,lợinhuậnhàngnămvàđịavịsovớicáccôngtykháccùngngành.Ngoàira,bạncònphảitìmhiểuvềmộtsốthànhtựucủacôngty,điềunàysẽdễtạothiệncảmchongườiphỏngvấn.

(3)Bạnđãhọcnhữngmôngì?

Hãyliệtkêmộtvàimônhọc,trongđócómônhọcliênquantớivịtrícôngviệcbạnđangxinvào,đồngthờiphảinóirõchuyênmôncơbản.Vídụ:máytính,sửdụngmáytínhhiệnđạiđãtrởthànhkĩnăngcơbảncủacácứngviênnênbạnphảinhắctới.Nhưngnếucôngviệccủabạnkhôngliênquantrựctiếptớimáytính,thìbạnkhôngcầnphảinóirõkhảnăngsửdụngmáytínhcủamình,chỉcầnnóirõbạncóthểsửdụngcácphầnmềmứngdụngcôngviệclàđủ.

(4)Bạncómuốncósựnghiệpriêngkhông?

Đâylàmộtcâuhỏirấtkhótrảlời.Nếubạntrảlờicómuốnthì

nhấtđịnhphảicẩnthận,câuhỏitiếptheosẽlà:“Vậytạisaobạnkhônglàm?”Bạnnênchuẩnbịcâutrảlờichonhữngcâuhỏiliênquan.

(5)Bạncókinhnghiệmgìvềcôngviệcnày?

Đâylàcơhộitốtđểthểhiệntàinăngcủabạn.Nhưngtrướckhitrảlời,phảixácđịnhrõràngnóigìlàquantrọngnhất.Nếubạnkhôngbiếtmìnhsẽphảiđốimặtvớiđiềugìtronggiaiđoạnđầucủacôngviệc,bạnnênhỏi.Sựsuynghĩcẩnthậnvànănglựcphântíchcủabạnsẽđượctôntrọng,thôngtinbạncóđượcsẽtựnhiêngiúpbạnmạnhdạntrảlờicâuhỏi.Nhưngkhinóivềnhữngthànhtựuđãđạtđược,bạnnênkhiêmtốn,tuyệtđốikhôngkhoatrương.

(6)Ngoàitiềnlương,loạiphúclợinàobạnquantâmnhất?

Hãythànhthật,nếuchuẩnbịkĩlưỡngtrướckhiphỏngvấn,bạnsẽbiếtcôngtytuyểndụngcónhữngchếđộgì,hãytrảlờivớinộidungphùhợpnhấtsovớinhữnggìhọcóthểchobạn.

(7)Bạncónhữngsởthíchgì?

Câuhỏinàymớinghecóvẻđơngiảnnhưnglạiẩnchứahàmýsâuxa,quacâuhỏinày,ngườiphỏngvấnsẽbiếtđượcliệusởthíchcủabạncólàmảnhhưởngtớicôngviệchaykhông.Bạncóthểtrảlời“Tôithíchđábóngvàongàynghỉ,thíchxemphimnhưngchưabaogiờlàmảnhhưởngđếncôngviệc”,hãytrìnhbàyrõlậptrườngcủamình.

(8)Bạnchorằngkhuyếtđiểmlớnnhấtcủamìnhlàgì?

Khitrảlờicâuhỏinày,tuyệtđốikhôngnêntỏrathôngminhmànóirằng:“Khuyếtđiểmlớnnhấtcủatôilàcầutoàn”.Nhiềungườichorằngcâutrảlờinhưvậysẽthểhiệnmìnhxuấtsắc,nhưngtrênthựctế,câutrảlờiđósẽđẩybạnvàotìnhtrạngnguyhiểm.Aicũngcókhuyếtđiểm,điềunàychúngtađềurõ.Khibịhỏicâuhỏinày,bạnsẽphảinóiramộtvàikhuyếtđiểmcủamình,nhưngphảichúýlựachọnnhữngkhuyếtđiểmkhôngảnhhưởngtớicôngviệctrongtươnglai.

(9)Bạnsẽcưxửthếnàovớicấptrên?

“Điềutôicoitrọnglàhiệuquảcôngviệc.Tôicókhảnănggiaotiếptốt,cóthểtạomốiquanhệvớibấtcứai.”Câutrảlờicủabạnphảitậptrungkhẳngđịnhbạncókhảnănggiaotiếptốt,cởimở,trongquanhệvớiđồngnghiệpvàcấptrên,lấylợiíchcủacôngtylàmnguyêntắc,tuyệtđốikhôngtínhtoánnhữngvấnđềcánhân.

(10)Nếuvịtrícôngviệccósựthayđổi,bạnđượcsắpxếplàmcôngviệckhôngnhưnguyệnvọngbanđầuthìbạncóđồngýkhông?

“Tôisẽcảmthấytiếc,nhưngtôisẽvẫnvuivẻtuânthủtheosựsắpxếpcủacôngty.Tôihiểucơbảnvềtácphonglàmviệcvàlĩnhvựcpháttriểncủacôngtynênmớimuốnxinvào,vìthếchodùlàmcôngviệcnàotôicũngsẽcốgắngđểcóthểhọcthêmnhiềukiếnthức.Đươngnhiên,nếusaunàycócơhộithíchhợpđượclàmcôngviệcnhưmongđợi,tôisẽrấtvui.”Khôngcógìlàtuyệtđối,nếubạncảmthấysựsắpxếpcôngviệckhôngphùhợpvớibạn,bạncóthểnhẹnhàngtrìnhbàyýkiếncủamìnhđểđốiphươnghiểubạnlàứngviêntốtnhấtchovịtríhọđangtuyểndụng.

(11)Vớitrìnhđộhiệntạicủabạn,bạncóthểtìmviệcởmộtcôngtytốthơn?

“Khôngnhấtthiếtnhưvậy.Cóthểtôisẽtìmđượcmộtcôngtykháctốthơncôngtynày,nhưngcôngtyđólạikhôngchútrọngbồidưỡngnhântài,cơhộicũngkhôngnhiềunhưcôngtymình.Hoặccũngcóthểtôikhôngtìmđượccôngtytốthơn,tôinghĩmìnhnêntrântrọngnhữnggìmìnhđangcó.”

Đặcđiểmcủacâuhỏiloạinàylàngườiphỏngvấnthườngđặtracácđiềukiệngiảthiếtvàyêucầuứngviêntrảlời.Cólúc,dùtrảlờithếnàocũngđềukhôngổn,khiđóbạnnêntrảlờibằngngônngữchungchung.

(12)Nếumộtcôngtykháccũngnhậnbạnvàolàm,bạnsẽlựachọnthếnào?

“Đươngnhiêntôihivọngđượclàmviệcởcôngtymình.Tôitìmhiểuvềcôngtyđãlâu,nếucóđượccơhội,tôinhấtđịnhsẽkhôngbỏqua.”

Khichưacólựachọncuốicùng,việctrảlờicâuhỏinàylàtương

đốikhó,lúcnàybạntuyệtđốikhôngđượctỏradodự,hãynhấnmạnhsựnhiệttìnhvàmongmuốnđượcvàolàmviệcchocôngtymàbạnđangthamgiaphỏngvấn.

Ngườinhảyviệcnênthậntrọngkhitrảlờinguyênnhântừbỏcôngviệccũ

Mỗiứngviênnhảyviệc,khithamgiaphỏngvấnđềusẽbịhỏiđếnnguyênnhânquyếtđịnhtừbỏcôngviệccũ.Khigặpnhữngcâuhỏikiểunày,khôngnêntrảlờivớitháiđộthờơ.Hãynêumộtsốnguyênnhâncótínhchấtphổthôngdễthôngcảmnhư:Khôngcómôitrườngpháttriểntàinăng,đườngđilàmxa,khôngđúngchuyênmôn,kếthôn,bệnhtật…Thếnhưng,cómộtsốnguyênnhânkhitrảlờinhấtđịnhphảithậntrọng,tuyệtđốikhôngtùytiệnnóirabởinócóthểgâytrởngạichoquátrìnhxinviệccủabạn.

Sếpcũ

Khingườiphỏngvấnhỏinguyênnhânbạntừbỏcôngviệctrướcđâycóphảidomốiquanhệvớisếpcũkhông,lúcnày,bạntuyệtđốikhôngnênđưarabấtkìbìnhluậnnàovềngườilãnhđạotrướcđâycủamình,phảibiếtrằngnhữngngườiđangphỏngvấnbạncóthểtrởthànhcấptrêncủabạntrongtươnglai,nếubạnnóixấusếpcũtrướcmặthọ,họsẽchorằngbạncũngcóthểnóixấuhọtrướcmặtngườikhác,từđósẽcóthànhkiếnvớibạn.

Linhlàmộtthưkícókinhnghiệmvànănglựclàmviệcrấttốt.Nữgiámđốcnơicôđangxinvàolàmviệchỏi:“Côxinhđẹpnhưvậy,chuyênmôngiỏi,họcvấncao,vậytạisaocôngtycũlạikhôngthíchcô?”

Linhmỉmcườiđáp:“Cólẽtôirờicôngtycũlàdocơduyên,tôichấpnhậncốnghiếnhếtmìnhchocôngty,cũngkhônghivọnghọsẽ“thừanhậncôngsứccủamình”.Tôinghĩnếutôilàmviệcởđây,nhấtđịnhsẽkhôngphảicốnghiếnmộtcáchvônghĩa.”Linhkhôngnóisếpcũtốthaykhông,nhưngchỉmộtcâunói“thừanhậncôngsứccủamình”đãgiúpcônhậnđượcsựđồngtình.KếtquảLinhđãthuậnlợicóđượccôngviệcmới.

Mộtcánhânmuốntồntạitrongxãhộithìphảigiaotiếpvớimọiloạingười,nhảyviệcnhiềulầnchứngtỏbạnthiếukhảnăngthíchứngtrongcôngviệc.

Áplựccôngviệcquálớn

Nhịpsốngxãhộingàynayrấtnhanh,cạnhtranhkhốcliệt.Đasốnhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhộiđềuphảichịuáplựccạnhtranhởmọiphươngdiện,nhữngáplựcnàyyêucầuchúngtaphảichịutrạngtháicôngviệccườngđộcao.Nếubạnnóiáplựccôngviệccũquálớn,khôngthểthíchứng,sẽkhiếnchođơnvịđangtuyểndụngbạnbịmấtniềmtin.

Vĩlàphóngviêncủamộttờbáokinhtế.Côngviệcđòihỏianhmỗithángphảihoànthànhmộtsốlượngtinbàinhấtđịnhvềlĩnhvựcđiệngiadụng,ngoàiracònphảiphụtráchphầnquảngcáo.TốtnghiệpkhoaNgữvăn,Vĩkhônghiểubiếtnhiềuvềthịtrườngđiệngiadụng,phảiviếtbàivềlĩnhvựcnày,anhcảmthấyquákhóvàphảichịunhiềuáplực.Vìthế,Vĩxinlàmphóngviêntintứcchomộttờbáokhác.Ngườiphỏngvấntuyểndụnghỏianh,tạisaolạicảmthấycôngviệctrướcđâyquááplực.Vĩnói:“Làmộtngườitrẻtuổi,áplựccôngviệcnặnghaynhẹkhôngquantrọng,điềuquantrọngnhấtlàhivọngtìmđượcmộtcôngviệcphùhợpvớisởtrườngcủamình.”Anhđãđượcnhậnlàmphóngviêntintứcchotờbáomới.Từđó,côngviệccủaVĩluônthuậnlợi,anhgiànhnhiềugiảithưởngvànhanhchóngđượccấtnhắclênvịtríchủnhiệmbộphậntintức.

Theođàpháttriểnnhanhchóngcủaxãhội,sựcạnhtranhkhốcliệtluôntồntạitrongnộibộcáccôngtyvàtrongmọingànhnghề,điềunàylàkhótránhkhỏi,làmộtnhânviênhiệnđại,bạnnhấtđịnhphảicónănglựcthíchứngvớimôitrườngcạnhtranhkhốcliệtđó.

Thunhậpquáthấp,chếđộđãingộkhôngcôngbằng

Khiphỏngvấnxinviệcvàomộtcôngtykhác,nếungườiphỏngvấnhỏinguyênnhânbạnnhảyviệccóphảidovấnđềthunhậpkhông,nếubạnthànhthậtnóirằngbạnnghỉviệcởnơilàmcũvìmứclươngquáthấp,nhưvậyngườiphỏngvấnsẽchorằngbạnđilàmchỉvìtiền,quátínhtoánchobảnthân.Ngườiđósẽnghĩ:“Nếucómộtcôngtykháctrảlươngcaohơn,bạnnhấtđịnhsẽlạirờikhỏiđây.”Nếusuynghĩnàyhìnhthành,ngườiphỏngvấncóthểsẽkhôngmuốn

tuyểnbạnnữa.

Dươngvốnlàmcôngviệchànhchínhtạimộtcôngtyvớimứclươngthấp,khiđếnxinviệcởđơnvịhiệntại,ngườiphỏngvấnhỏianh:“Cóphảianhcảmthấylươngởcôngtycũquáthấpnênmuốnđổiviệckháckhông?”Dươngtrảlời:“Ởcôngtycũ,lươngcủatôivẫnđượccoilàcao,nhưngđiềuquantrọnglàtôihọcchuyênngànhtàichính,cóchứcdanhkếtoán,dođótôilàmviệcởvịtríkếtoánlàthíchhợpnhất.”

Hiệnnay,đasốcáccôngtyđềuthựchiệnchếđộtrảlươngchonhânviêntheolợinhuận,mụcđíchlàdùngvậtchấtđểnângcaohiệuquảvàthànhtíchcôngviệc.Đồngthời,rấtnhiềuđơnvịcũngthựchiệnchếđộbảomậtthunhậpcủanhânviên.

Vìvậy,khiđượchỏicâuhỏiloạinày,bạnphảinóirõmứclươngởcôngtycũkhôngcao,nhưngcũngphảinhấnmạnhđâykhôngphảilídochủyếukhiếnbạnrờicôngtycũ.Tuyệtđốikhônglấylídochếđộđãingộbấtcôngchoviệcrờibỏcôngtycũ.Nếubiếtcáchtrảlời,bạnsẽcóđượcmứclươngcaoởcôngtymới,cũngkhiếnngườiphỏngvấnthấyrằngthấybạnnghỉviệckhôngchỉdovấnđềtiềnbạc.

Cácmốiquanhệphứctạp

Cáccôngtyhiệnđạithườngcoitrọngtinhthầnđoànkếttậpthể,yêucầutấtcảcácthànhviênphảicónănglựclàmviệcnhóm.Nếubạntỏranhútnháthoặctrốntránhcácmốiquanhệvớingườikhác,cóthểbạnsẽbịnghĩlàcótâmlíkhôngtốt,sốngkhépkín,côđộc…điềunàysẽgâytrởngạichoquátrìnhxinviệccủabạn.

Cáchtrảlờinhữngcâuhỏinhạycảmchonữgiớikhixinviệc

Ngàynay,nhiềuphụnữđixinviệc,dobịphânbiệtgiớitínhnênthườnggặpbấtlợi,đặcbiệtlànhữngcôgáitrẻsắphoặcmớikếthôn,khigặpnhữngcâuhỏinhạycảmkhôngbiếtphảitrảlờithếnàođểthuậnlợivượtquaphỏngvấnvàxinviệcthànhcông.

Lanđiphỏngvấnxinviệctạimộtcôngtycóvốnđầutưnước

ngoài.Giámđốcrấthàilòngvềkinhnghiệmlàmviệcvànănglựccủacô,nhưnglongạicômớikếthôn,sẽsinhconvàảnhhưởngtớicôngviệc.Giámđốchỏicô:“Tôirấthàilòngvềcáctốchấtcủacô.Thếnhưng,côđãcógiađìnhrồi,phíacôngtychúngtôicầnphảicânnhắcthêm”.Lannghevậysuynghĩtronggiâylátrồinói:“Tôichorằngôngnóicólí.Nếutôilàông,cóthểcũngsẽnghĩnhưvậy.Chịutráchnhiệmchínhvềcôngty,aicũngkhôngmuốnnhânviênlơlàcôngviệcvìbậnviệcgiađình,nhưnghiệntạitôichưacódựđịnhsinhcon”.Tiếpđó,Lanchuyểnchủđề:“Chodùtôicóquyếtđịnhsinhconngay,chúngtacóthểnghĩsựviệcởmộtgócđộkhác,cóthểcáchnghĩcủatôikhôngnhấtđịnhđúng,nhưngtôivẫnmuốnnóirađểôngxemxét.Đốivớicôngty,điềuquantrọngnhấtlàyêucầunhânviêncótráchnhiệmvớicôngviệc.Tuynhiên,trongcuộcsống,nếuchưatừngtrảiquarènluyệnthìliệumộtconngườicótráchnhiệmcaotrongcôngviệckhông?Tôinghĩ,mộtngườimẹvàmộtcôgáichưakếthônsẽcósuynghĩkhácnhauvềtráchnhiệm,côngviệcvàcuộcsống.Hơnnữa,nhàtôicòncóbốmẹđãvềhưuchămloviệcnhà,tôisẽtuyệtđốikhôngđểviệcgiađìnhlàmảnhhưởngđếncôngviệc.Vềđiểmnày,xinGiámđốccứyêntâm.”

MặcdùLancóđầyđủtốchấtcầnthiếtchocôngviệc,đơnvịtuyểndụngcũngrấthàilòngvềcô,nhưnghọvẫnphảisuynghĩvềviệcLanđãcógiađìnhvàcóthểsẽkhôngtuyểncô.LờicủaGiámđốccũngđãtrựctiếpthểhiệnýđồcủacôngty.Trongtìnhhuốngkhôngmấykhảquannày,Lankhônghềtỏrabốirối.Đầutiên,côthểhiệnsựđồngtìnhvớivịGiámđốckhichorằngviệccôđãcógiađìnhsẽảnhhưởngtớicôngviệc,côcònđứngtrênlậptrườngcủaGiámđốcđểbàytỏtháiđộkhiếnchoôngrấtbấtngờ,từđólàmthayđổisuynghĩcủaông.LanđãthànhcôngtrongviệcthuyếtphụcvịGiámđốctiếptụclắngngheýkiếncủacô,đồngthờikhôngbỏlỡthờicơchuyểnchủđề,sosánhđểnêubậtsựkhácbiệtvềtráchnhiệmvớicôngviệcgiữaphụnữđãcógiađìnhvàchưacógiađình.KhivịGiámđốcđãbịthuyếtphục,ôngbắtđầuđồngývớilờinóicủaLan.Lannhâncơhộinàynóirõlàcôcóbốmẹđãvềhưuchămloviệcnhà,côsẽkhôngđểviệcnhàlàmảnhhưởngđếncôngviệc.NghenhữnglờinóirấthợplícủaLan,Giámđốcvôcùnghàilòng,ôngquyếtđịnhnhậncôvàolàmviệc.

Khiđơnvịtuyểndụngtuyểnứngviênnữ,họthườnglolắngviệchônnhânvàgiađìnhsẽảnhhưởngtớicôngviệc,dođókhiphỏngvấnthườngnêuranhiềucâuhỏicóliênquan.Chínhvìthế,chỉcầnbạn

trảlờitốtnhữngcâuhỏinàythìsẽcóđượccôngviệcmongmuốn.

(1)Bạnnghĩthếnàovềviệckếthônmuộnvàsinhconmuộn?

Khinhàtuyểndụngnêucâuhỏinàylàmuốnbiếttháiđộcủabạnvềmốiquanhệgiữacôngviệcvàhônnhân.

Bạncóthểtrảlờinhưsau:“Aicũnghivọngtoànvẹncảđôiđường,nhưngkhikhôngthểtrọnvẹncảhai,việcđầutiêntôilàmlàsẽkhôngđểảnhhưởngtớicôngviệcvàlợiíchcủacôngty,giảiquyếtvấnđềmộtcáchlítrí.Chồngcủatôilàngườihiểubiết,anhấyluônhiểuvàủnghộtôi,vềđiểmnàyxincôngtyyêntâm.”

(2)Bạncoitrọnggiađìnhhaysựnghiệphơn?

“Tôichorằngbấtkểlàđốivớiai,giađìnhvàsựnghiệpđềurấtquantrọng,thiếumộttronghaiyếutốnàythìcuộcsốngcủangườiđósẽkhônghoànchỉnh.Tôirồisẽcógiađìnhriêngcủamình,nhưngtôicũngđồngthờichorằng,mụctiêulớnnhấtcủangườiphụnữhiệnđạichínhlàsốngchođángsống.Côngviệcrấtquantrọngđốivớingườiphụnữhiệnđại.Đồngthời,tôitinrằngngườichồngtrongtươnglaicủamìnhsẽủnghộsựnghiệpcủatôi.”Câutrảlờinàyrấthoànhảo,nhưngkhônghoàntoànchínhxáctrongmọitrườnghợp,bạnphảicăncứvàohoàncảnhthựctếcủabảnthânvàtrảlờimộtcáchlinhhoạt.

(3)Nếucôngtycửbạnđicôngtác,bạncóthểđiđượckhông?

“Côngtycửtôiđicôngtáclàyêucầucầnthiếtcủacôngviệc,tôisẽnghetheosựsắpxếpcủacôngty,hơnnữangườinhàcũngrấtủnghộcôngviệccủatôi.Màchodùngườinhàkhôngđồngýthìtôicũngsẽthuyếtphụchọ.”Câutrảlờinàysẽkhiếnđốiphươngcảmthấybạnrấtcoitrọngcôngviệc,nhưngnócũngđượccoilàmộtsựmạohiểm.Khitựbảnthânbạnkhôngthểđicôngtác,bạnsẽrấtbịđộng,dođókhitrảlờinhấtđịnhphảiđểđườngluikhôngthểmùquángtạothiệncảmvớiđốiphương.

(4)Theonhữnggìtôibiết,bạnvàbạntraibạnởcáchxanhau,bạnđãbaogiờnghĩsẽgiảiquyếtvấnđềnàythếnàochưa?

“Sởdĩtôiđếnthànhphốnàylàvìcảmthấynơiđâycórấtnhiều

cơhộivànóthuhúttôi.Trướckhiđếnđây,tôicũngđãbànbạcvớibạntraicủamình,nếutôitìmđượccơhộipháttriểnmìnhởthànhphốnày,thìanhấycũngsẽđếnđâytìmcơhội.”Khingườiphỏngvấnhỏicâuhỏinàylàmuốnbiếtbạncódễdàngnhảyviệchaytừbỏcôngviệcvìmộtlídogìđóhaykhông,bởivìmỗicôngtyđềukhônghivọngnhântàimìnhbồidưỡngbỏđinơikhác.Khitrảlờicâuhỏiloạinày,bạnkhôngcầnthiếtphảinóiquánhiều,chỉcầnnóivớiđốiphươngbạnlàngườirấtổnđịnhlàđược.

Đươngnhiên,khiphỏngvấnxinviệc,nữgiớisẽphảiđốimặtvớirấtnhiềucâuhỏinhạycảmvànhữngcâuhỏivừanêutrênchỉlàmộtvàivídụđiểnhình.Tómlại,khitrảlờicâuhỏi,chúngtaphảilinhhoạt,khôngcoinhẹnhữngvấnđềnhỏđơngiản,bởichínhnhữngvấnđềđơngiảnđókhiếnrấtnhiềuứngviênmấtđicơhộiviệclàm.

Nhữngđiềukhôngnênnóikhiphỏngvấnxinviệc

Nhiềungườitrẻtuổikhithamgiaphỏngvấnxinviệcchorằng,việcngườiphỏngvấnvuivẻtròchuyệnnghĩalàhọcóthiệncảmvớiứngviên,dođótùytiệnnóinhiềuđiềuvớiđốiphương.Cólẽbạncảmthấyđâylàcáchthểhiệnsựchânthành,nhưngđốiphươngsẽcóđượcrấtnhiềuthôngtintừnhữnglờinóicủabạn.Nhữngthôngtinnàycóthểsẽgiúpđỡbạn,nhưngcũngcóthểgâytrởngạichobạn.Dođó,khigiaotiếpvớingườiphỏngvấn,tuyệtđốikhôngnênnóibừa.Sauđâylàmộtsốvídụvềnhữngđiềubạnkhôngnênnóikhiphỏngvấnxinviệc.

(1)Bạnkhôngnêntiếtlộnhữngtàiliệubímậtcủacôngtycũ,nếukhôngsẽkhiếnngườiphỏngvấnchorằngbạnlàngườikhôngđángtin.Ngườiphỏngvấnsẽnghĩ:“Bạncóthểtiếtlộtàiliệumậtcủacôngtycũ,vậysaunàycũngcóthểtiếtlộtàiliệumậtcủacôngtytôi,tôikhôngdámtuyểnbạn,bởitôikhôngmuốnthuêmộtđặcvụ.”

(2)Nhữngthànhkiếnvềgiớitínhvàchủngtộc.Cóthểbạnchorằngngườiphỏngvấncóchungquanđiểmvớimình.Thựcralàmvậylàbạnđãtựđàohốchônmình,bởimôitrườngcôngsởkhôngchophéptồntạisựkìthịgiớitính,chủngtộc.

(3)Khôngnênkhoekhoangvềconcái.Cóthểtrênbànlàmviệccủangườiphỏngvấncóđểảnhgiađình,trongtúibạncũngcónhiềuảnhcủaconmình,nhưngchủđềconcáikhôngphùhợptronghoàncảnhmộtbuổiphỏngvấnxinviệc.

(4)Khôngnênđềnghịlấygiúphoặcmuagiúpngườiphỏngvấnthứgìhoặcloạihànghóagìđặcbiệt.Vídụ:“Tôicóthểgiúpchịmuamộtcáimáytínhđanggiảmgiá.”Cóthểđâylàthựctế,nhưngtronghoàncảnhkhácnósẽthểhiệnsựnhiệttìnhcủabạn.Trongbuổiphỏngvấn,việclàmnàygiốngnhưbạnđangtìmcáchlấylòngđốiphương.

(5)KhôngnênnóibạnghétmônToánhoặcmônVậtlíthếnào.Mặcdùbềngoàinócóvẻkhôngliênquangìtớicôngviệc,nhưngcácmônhọctựnhiêncóthểthểhiệnnănglựclogiccủamộtngười.

(6)Khôngnênthườngxuyênnhắcđếntêncủamộtnhânvậttầmcỡ.Vídụ,luônkhoeôngchủtrướcđâycủabạnlàmộtnhàkinhtếnổitiếng,bạnđãtừnggiúpôngấylàmnhiềuviệc.Giảsửbạnthựcsựlàbạncủamộtnhânvậtnổitiếng,hãylưutâmđểkhônggâyấntượngbạnlàngườikhoekhoangvềbảnthân.Bởibạnkhôngbiếtđượctháiđộcủangườiphỏngvấnvềvấnđềđóthếnào.

(7)Dànhquánhiềulờikhenchongườiphỏngvấn.Cóthểbạnthựcsựkhâmphụcngườiđó,nhưngtrongtìnhhuốngnày,lờikhencủabạncóthểsẽbịhiểunhầm.Đươngnhiên,bạncóthểnói:“Đượcgặpanh,tôirấtvui,cảmơnanh”.

(8)Khôngnênnóiquenbiếtvớiaitrongcôngtymìnhđangxinvào.Vídụ:“TôiquenanhXX/chịYYtrongcôngtynày”,“TôilàbạnhọccủaXX,chúngtôirấtthânnhau.”Ngườiphỏngvấnsẽdễbịmấtcảmtìnhvớibạn.Nếungườibạnquenlàcấptrêncủangườiphỏngvấnhoặccóchứcvịcaohơnngườiphỏngvấn,thìđốiphươngsẽcảmthấybạnđanggâyáplực,chodùbạncóđượctuyểndụngthìđiềuđócũngkhônghay.Nếungườiphỏngvấnvàngườibạnquenbiếtcómốiquanhệkhôngtốt,thậmchímâuthuẫn,thìchắcchắnkếtquảphỏngvấncủabạnsẽkhôngkhảquan.

(9)Khôngnênnóinăngthiếulogic.Khingườiphỏngvấnhỏi:“Hãynóichotôibiếtmộtkinhnghiệmvềsựthấtbạicủabạn”.“Tôikhôngnhớmìnhđãtừngthấtbại”.Nếubạnnóivậythìthựcsự

khônglogic.Mộtvídụkhác:“Bạncóthểlàmđượccôngviệcgì?”“Tôicóthểđảmnhậnmọicôngviệc”.Trảlờinhưvậycũngkhôngphùhợpvớithựctế.

(10)Khôngnênoántrách.Tuyệtđốikhôngnênoántráchtrướcmặtngườiphỏngvấn.Phảibiếtrằng,ngườiphỏngvấnnàocũngthíchmộtngườibaodungđộlượng.

Khéoléoyêucầumứclươngkhiphỏngvấnxinviệc

Khiphỏngvấnxinviệc,chúngtakhôngthểnétránhvấnđềlươngbổng.Mứclươngcủamộtngườicóliênquantớinănglực,khảnăngvàsựcốnghiếncủangườiđó.Dođókhitrảlờicâuhỏivềvấnđềtiềnlương,bạnkhôngthểtrảlờiqualoa,phảicósáchlượcvàphảichuẩnbịkĩlưỡngtừtrước.Khiđơnvịtuyểndụngchưahiểunhiềuvềbạn,nếuyêucầulươngquácaosẽkhóđượcchấpnhận,cònnếuyêucầulươngthấpbạnsẽbịthiệtthòi.Dođó,trướckhiđưarayêucầuvềmứclương,bạnphảilàmđượcmộtsốđiềusauđây:

(1)Trướckhiphỏngvấn,phảitìmhiểumứclươngtrungbìnhchocôngviệcbạnđangứngtuyển,tìmhiểuvềchínhsáchcủacôngty.

(2)Chủđộngnêuramứclươngbạnhivọngcóđược.

(3)Cốgắngtìmhiểuxemtiềnlươngmàđơnvịtuyểndụngtrảchobạnlàcốđịnhhaycósựbiếnđộng.

(4)Trướckhiphỏngvấn,nêntìmhiểuvềcácchếđộtrợcấp,phúclợicủacôngty.

Saukhitìmhiểuvànắmđượcnhữngđiềutrên,bạncóthểbắtđầunóivềvấnđềtiềnlươngvớiđơnvịtuyểndụng.Nhưngphảinóithếnàochokhéoléo?

Trongquátrìnhthỏathuậnmứclươngvớiđơnvịtuyểndụng,nếuđơnvịtuyểndụngmuốnbạnđưarayêucầu,bạncóthểnóivềmứclươngmongmuốn.Điềunàyyêucầubạnphảicósựtínhtoán

chínhxác,hiểuđượctiêuchuẩncủachứcvụmìnhđangxinvàovàhìnhthànhnênmộtconsốángchừng.Đồngthời,bạnkhôngđượcquêncáckhoảnphúclợinhưbảohiểmytế,bảohiểmxãhội,trợcấpđilại,chếđộtănglương…

Giảsửkhiphỏngvấn,ngườiphỏngvấnhỏimứclươngởcôngtycũcủabạnlàbaonhiêu,bạnnhấtđịnhphảitrảlờithậntrọng.Tốtnhấtnênnóivớiđốiphương:“Mứclươngcũkhôngquantrọng,quantrọnglànănglựclàmviệccủatôi.”Nếulươngcũcủabạnquáthấp,việctrảlờithẳngthắnsẽkhôngcólợichobạn.

Thỏathuậnvềtiềnlươngkhônggiốngcácloạithỏathuậnkhác,bạnluônmuốnnângcaođiềukiệncủamìnhtrongkhiđốiphươngtìmcáchhạthấpnhấtcóthể.Làmchobầukhôngkhítrởnêncăngthẳngsẽkhôngmanglạiđiềugìcólợi.Nếuđốiphươngcóýmuốnhạthấpmứclươngyêucầucủabạn,hãytìmcáchchuyểnchủđềsangkếhoạchlàmviệc,cáchthứclàmviệcnếubạnđượctuyểndụng.Điềunàysẽgiúpgiảitỏakhôngkhícăngthẳng.Lúcnày,bạnnênthểhiệnnănglựcvàsuynghĩcủamìnhvềcôngviệctrongtươnglainhằmgâyấntươngtốtvớiđốiphương,ngoàira,bạncũngđồngthờikhéoléođưarayêucầuvềmứclươngcủamình.

Mọicôngtyđềuhivọngcácứngviêncóhứngthúvớicôngviệchọxinvào,chứkhôngđơnthuầnđilàmvìkiếmtiền.Vìthế,chỉcầnngườituyểndụngcảmthấykhôngbịthiệtkhituyểnbạnthìviệctrảlươngcaocũngkhôngkhókhăngì.Bạncóthểnóivềkhảnăng,kinhnghiệmcủamình,đềnghịlãnhđạogiaochobạnnhiềunhiệmvụhơn,thậmchínângcaochứcvụđểtạoracơhộiđượctănglương.

Mứclươnglítưởnglàmứclươngmàcảngườixinviệcvàcôngtytuyểndụngđềuchấpnhận,ngườiứngtuyểnnênthểhiệnsựlinhhoạt.Saukhithỏathuậnvềchếđộtiềnlương,nhấtđịnhphảiviếtđiềukhoảnnàyvàohợpđồnglàmviệc.

Ýthứckinhtếcủaconngườingàycàngmạnhmẽ,ngườixinviệcthờinaykhônggiốngnhưtrướcđây,thườngngạingùngkhiđềcậptớimứclươngmongmuốn.Rấtnhiềungườilấymứclươnglàmtiêuchuẩnquantrọngđểxinviệc,thậmchícònlàtiêuchuẩnđầutiên.Tuynhiên,khôngnênbỏquayếutốmôitrườngcôngviệcvàviệcbạncóthểhiệnđượcgiátrịcủamìnhhaykhông,nếukhông,cuộcphỏngvấnchắcchắnsẽthấtbại.

Trongcôngviệc,lãnhđạolàngườichỉhuy,cũnglàngườinắmquyền.Giaotiếpkhéoléovớilãnhđạolàđiềukiệntiềnđềgiúpbạnthuậnlợitrongcôngviệc,nóyêucầubạnphảinắmvữngcáckĩnăngngônngữ.Chỉkhicóđượcmốiquanhệtốtđẹpvớicấptrên,bạnmớicóthểthànhcôngtrongnghềnghiệp.

Tạichốncôngsở,aicũnghivọngcóđượcmốiquanhệtốtđẹp,tạođượcthiệncảmvớilãnhđạo,bởinhưvậysẽnhậnđượcnhiềusựgiúpđỡ,dễdàngtriểnkhaimọicôngviệc.Tuynhiên,việcxâydựngmốiquanhệtốtvớilãnhđạolàmộtviệclàmrấtkhó.

Đasốmọingườiđềurấttôntrọnglãnhđạo,dođó,khigiaotiếpcũngvôcùngtônkính,lễphép.Thếnhưng,vẫncònnhiềuhiểunhầmvấnđềxâydựngmốiquanhệtốtvớilãnhđạo:Mộtsốngườichorằng,giảiquyếtquanhệcấptrêncấpdướilàviệccủalãnhđạo,kếtquảlàkhôngnhậnđượcsựưuái,chỉcóthểtựtrách“chuyệncôngviệcthìdễ,nhưngchuyệnconngườithìkhó”.Mộtsốngườilạichorằngxâydựngmốiquanhệtốtvớilãnhđạochínhlànịnhnọt,hốilộ,lấylòngnêntựđánhmấtnhâncách,điềunàykhôngnhữngkhôngcólợichocôngviệcmàcònkhiếnhaibênđềukhóxử.

Thựctế,xâydựngvàgìngiữmốiquanhệtốtđẹpvớilãnhđạolàmộtviệclàmđúngđắn.Đểlàmđượcđiềunày,mỗingườicầnphảinắmvữngmộtsốkĩnăng.

Tậptrungtinhthần

Trongthựctế,hầuhếtnhữngngườitrẻtuổimớiđilàmkhinóichuyệnvớilãnhđạođềudễbịcăngthẳngvàthườngđểýxemlờinóicủalãnhđạovớimìnhthếnào,chứathôngtinphêbìnhhaykhenngợimàquênmấtnghĩxemmìnhnênnóigì,vìthế,khôngnhữngkhônghiểurõnộidunglờilãnhđạonóimàcònkhiếnbảnthânrơivàothếbịđộng.

Thựctế,khinghelãnhđạonóichuyện,khôngnhữngphảingherõnộidunglàgì,màcònphảihiểurõýnghĩađúngcủalờinóiđó.Nhưvậybạnmớicóthểtổnghợpbaoquátýnghĩavàđưaraphảnứngthíchhợp.Đểlàmđượcđiềunày,bạnphảiquênđisựcăngthẳng,tậptrungchúývàonộidungnhữngđiềungườilãnhđạođangnói.Saukhilãnhđạonóixong,bạncóthểbàytỏsuynghĩvàlàmrõthêmvấnđềđó,khôngnhấtđịnhphảiphứctạp,chodùcâutrảlờicórõrànghaykhông,nhưngđiềuquantrọngnhấtlàbạnthểhiệnđượcbạnthựcsựchúývànắmđượcnộidungngườiđónóiđến.Bạncũngcóthểdùngcáchnóiđơngiảnđểtómtắtlạinhữngđiềulãnhđạođãnói.

Vôtưcốnghiếnýtưởngvàsuynghĩ

Khigiaotiếpvớilãnhđạo,hãyđểngườiđóbiếtđượcýkiếnvàsuynghĩcủabạnvềcôngviệc.Vídụ,trướckhitổchứchộinghịcôngty,hãykịpthờicungcấpthôngtinđểcấptrênliêntụccậpnhậttinmớivàhiểuđượcnhữngthôngtinđó.Đồngthời,nhữngthôngtincungcấpphảilàthôngtinlãnhđạocầnsửdụng.Hãyvôtưcốnghiếnnhữngýtưởngvàsuynghĩcủabạn,bạnsẽkhôngbaogiờbịthiệt.Cóngườiđãtừngnói:“Mộtngườivôtư,vuivẻcốnghiến,chiasẻthànhquảvớingườikhácsẽcóthểđưaranhiềuýtưởngcólợichothếgiới.”Xéttrênkhíacạnhnàođó,khilãnhđạocủabạncóhìnhtượngtốt,hìnhtượngcủabạnchắcchắncũngđượcnângcao.

Luôngiữtháiđộchừngmực

Khitiếpxúcvớilãnhđạophảilễphép,khiêmtốn,tuyệtđốikhôngđượctỏtháiđộcoithường.Tấtcảnhữngngườilãnhđạohiểubiết

đềukhôngcoitrọngnhữngnhânviênkhôngcóchínhkiến.Bạnnêngiữtháiđộchừngmực.Trongmộtsốtrườnghợp,đừngsợnóilênquanđiểmtráingượccủamình,chỉcầnbạnphátbiểutrêngócđộcôngviệc,nóicólíthìlãnhđạochắcchắnsẽphảisuynghĩ.

Chủđộngchàohỏilãnhđạo

Làcấpdưới,việctíchcựcchủđộngtròchuyệnvớilãnhđạosẽcóthểdầnxóabỏkhoảngcáchgiữahaibênvàgiúpxâydựngmộtmốiquanhệhòahợp,tốtđẹp.Điềunàycòncóthểgiúpbạngặpnhiềuthuậnlợitrongcôngviệc.

Thíchứngvớingônngữcủalãnhđạo

Nêntìmhiểuvềtínhcách,sởthíchvàthóiquenngônngữcủalãnhđạo:Cónhữngvịlãnhđạocótínhcáchvuivẻ,thoảimái,cóvịthìtrầmngâmítnói,cóngườithìcósởthíchkhốngchếvàthốngtrị,bấtcứaicóhànhđộngxâmphạmtớiđịavị,quyềnlựcđềusẽbịphạt.

Chọncơhộithíchhợpđểtròchuyệncùnglãnhđạo

Mộtvịlãnhđạophảisuynghĩrấtnhiềuviệc,vìthế,việctròchuyệnvớihọphảiđượctiếnhànhtrongthờiđiểmthíchhợp.Giảsửbạncórắcrốicánhân,khôngnêntrìnhbàyvớilãnhđạokhingườiđóđangđauđầugiảiquyếtrắcrốicôngviệc.Nếubạnkhôngbiếtkhinàocấptrêncóthờigianrỗi,thìcóthểgửichongườiđómộttờgiấytrênđócóviếtcácvấnđềchính,sauđóhãyxinđượcgặpmặt,hoặcbạncũngcóthểgửimộttờgiấyxinhẹnvớithờigianvàđịađiểmrõràng.Nhưvậysẽtiệncholãnhđạosắpxếpthờigian,lạiđảmbảobạnkhônglàmphiềncôngviệccủangườiđó.

Chuẩnbịkĩnộidunggiaotiếp

Khitrìnhbàyviệcgìđóvớilãnhđạo,cốgắngnóirõràng,táchbạchmọinộidung.Nếucóvấnđềcầnxinchỉthịthìtrướctiênphảichuẩnbịsẵnhaiphươngán,phântíchcácphươngánđểlãnhđạodễđưaraquyếtđịnh.Vìthế,trướctiênphảichuẩnbịchuđáođểcóthểtrảlờimọicâuhỏiliênquanmàcấptrênnêura.Nếulãnhđạođồngývớimộtphươngánnàođó,bạnnênnhanhchónghoànthànhphươngánbằngvănbảnđểphêchuẩn.Hãygiúplãnhđạocủabạnnêuratínhkhảthicủavấnđề.Mộtsốngườimặcdùchưaxácđịnhrõ

nộidungcầnnóinhưngđãvộivàngđigặplãnhđạo,kếtquảđươngnhiênkhôngtốt.

Xãhộihiệnđạiyêucầuchúngtaphảiluôngiữmốiquanhệtốtđẹpvớimọingười,cógiaotiếpthìviệcbạnlàmmớiđượcngườikhácbiếtđến,mớicóthểhoàntoànthểhiệnkhảnăngcủabảnthân.Trongcôngviệccũngvậy,đặcbiệtlànhữngthanhniêntrẻtuổimớiđilàm,đừngcoiviệcgiaotiếphoặcbáocáocôngviệcvớilãnhđạolàviệckhó.Báocáocôngviệcvàgiaotiếplàđiềumàbấtkìvịlãnhđạonàocũngvuivẻtiếpnhận.Chỉcónhưvậymớicóthểkhiếnlãnhđạokịpthờithấyđượcthànhtíchcủabạn,hiểubạnvàtạođiềukiệngiúpđỡcôngviệccủabạn.

Báocáocôngviệchợplígiúptăngcườngquanhệvớilãnhđạo

Nhữngngườilàmlãnhđạothườngcoitrọnghaiđiểm:Thứnhấtlàcấptrêncủangườiđócótintưởnghọhaykhông,thứhailàcấpdướicótôntrọnghọhaykhông.Mộtyếutốrấtquantrọnggiúpphánđoáncấpdướicótôntrọnglãnhđạohaykhôngchínhlàviệccấpdướicóthườngxuyênbáocáokếtquảcôngviệcvớilãnhđạokhông.

Trongcôngviệc,giữacấptrênvàcấpdướithườnghìnhthànhmộtloạimâuthuẫn,mộtmặtcấpdướimuốnlàmviệcđộclậptrongđiềukiệnkhôngbịcanthiệp,mặtkháclãnhđạoluôncósựkhôngyêntâmvềcôngviệcgiaochocấpdưới.Đốivớinhữngvịlãnhđạodễtính,họsẽkhôngsuynghĩgìkhicấpdướikhôngbáocáokếtquảcôngviệcmàchỉđơngiảnchorằngcóthểdocôngviệcquábậnkhôngcóthờigianbáocáohoặcdocácnguyênnhânkhác.Nhữngđốivớicácvịlãnhđạokhótính,nếupháthiệncấpdướikhôngbáocáokếtquảcôngviệcthìsẽcósuynghĩrằng“Liệucóphảinhânviêndướiquyềnkhôngcoitrọnghọ”hoặc“Liệucóphảinhânviêncấpdướikhôngphụcsựquảnlícủahọ”.Mộtkhilãnhđạohìnhthànhsuynghĩnày,họsẽdùngquyềnlựctrongtayđểbảovệlòngtựtrọngvàtạoranhữngđiềubất

lợichocấpdưới.

Đểtránhxảyratìnhtrạngnày,bạnnênthườngxuyênbáocáokếtquảcôngviệcđểlãnhđạokịpthờihiểutiếnđộcôngviệccủabạnvàhiểubạngặpnhữngkhókhăngì.Mộtnhânviêncấpdướithôngminhphảihiểurằng:Khihoànthànhcôngviệc,phảilậptứcbáocáolãnhđạo.Khitiếnhànhcôngviệctớimộtmứcđộnàođó,hãybáocáotìnhhìnhtiếntriểnvàdựbáothờigianhoànthànhcôngviệc.Kịpthờibáocáocôngviệc,giaolưutiếpxúcnhiềuvớilãnhđạochínhlàkĩnăngsửdụngngônngữkhéoléo.

(1)Điềuchỉnhtrạngtháitâmlí,tạorakhôngkhíhòađồng

Khibáocáocôngviệc,trướctiênphảitạorabầukhôngkhícólợichoviệcbáocáo.Trướckhibáocáo,cóthểmởđầubằngnhữngcuộctròchuyệnnhỏvềcácchủđềđơngiản.Đâykhôngchỉlàsựlễđộcầncó,màngườibáocáocóthểnhâncơhộinàyổnđịnhcảmxúcđểđivàovấnđềchínhmộtcáchrõràng,mạchlạcnhất.Nhữngđiềunàytưởngnhưrấtthôngthườngnhưnglạivôcùnghiệuquả.

(2)Đitừtrừutượngđếncụthể

Khibáocáo,phảiđảmbảotrìnhtựlogicnhấtđịnh,nóiđếnđâurõràngđếnđó.Đầutiêncóthểnóitổngquátvấnđề,sauđóđivàotừnggócđộnhưcáchthứclàmviệc,cácđiểmtrọngtâm,vấnđềtồntại,kếtquảvàthànhquảcóđược…

(3)Tạođộtphá

Việcbáocáoqualoa,khôngcótrọngđiểmthểhiệnsựnôngcạn.Thôngthường,ngườibáocáosẽquenthuộcvàhiểuvấnđềtoàndiệnhơnngườiquảnlí,hãynắmchắcquátrìnhcôngviệc,phântíchvídụđiểnhình,tổngkếtvànângcao.Tạođộtphátrongbáocáosẽgiúpbạnthểhiệnđượcbảnlĩnhởcươngvịcủamình.

(4)Bổsungthiếusót

Khibáocáocôngviệcvớilãnhđạo,cólúcbạnsẽmắclỗi,vídụnhưkhôngnắmchắcvấnđềnàođóhoặcthiếusótmộtsốnộidung.Khimắclỗinày,bạncóthểchọncáchcungcấpthêmtưliệu,hoặctổchứccáchoạtđộng,tạocơhộitiếpxúcđểbổsunghoặcsửađổibáo

cáo.

Thườngxuyêntraođổivớilãnhđạo,bảođảmhoànthànhcôngviệctrọnvẹn

Saukhiđượcgiaomộtnhiệmvụ,trongquátrìnhhoànthành,hãykịpthờitiếnhànhtraođổivớilãnhđạo,điềunàysẽcólợichoviệcbạnhoànthànhcôngviệcđúngthờigian,đồngthờiđảmbảochấtlượngcôngviệc.Khibạntraođổiýkiếnvớicấptrên,nhấtđịnhphảilàmđượcmộtsốđiềusau:

(1)Hiểurõnhiệmvụcôngviệccủamình

Nếubảnthânbạnkhônghiểulãnhđạoyêucầumìnhlàmgìthìbạnsẽkhôngthểhoànthànhcôngviệc,càngkhôngthểtruyềnđạtchỉthịcủacấptrênchonhữngđồngnghiệpxungquanh.Nếunhưtrongchỉthịcótồntạibấtcứvấnđềhayđiểmnàochưarõràng,trướckhibắttayvàocôngviệcphảihỏichorõ.Việcđặtcâuhỏisaukhiđãsuynghĩkĩkhôngnhữnggiúpbạncóthểhiểurõhơnviệcmìnhphảilàm,màcòncóthểkhiếncấptrêncânnhắcvềnhữngyêucầucủabạn.Hãydànhvàiphútđểlàmrõyêucầu-chỉthị,vừacóthểtiếtkiệmthờigianlạibảođảmhoànthànhcôngviệcmộtcáchthuậnlợi.

(2)Nhanhchóngthíchứngvớivịtrícôngviệc

Việcsửdụngngườicủabấtcứcôngtynàocũngvậy,thựcchấtchínhlàmộtloạiđầutư,đầutưphảicólãithìmớicóthểtạoragiátrịchocôngtyđó.Cáccôngtyhiệnđạiđềurấtchútrọngđếnhiệusuấtcôngviệc,khibạnvàolàmtạimộtcôngty,gặpphảimôitrườngcôngviệcvàvịtrícôngviệcmới,khôngthểkhiếnmôitrườngthayđổitheobạn,thìhãytíchcựcthayđổiđểthíchứngvớimôitrường.Chodùbạncóxuấtsắcthếnàoởvịtrícôngviệccũ,khibướcvàovịtrícôngviệcmới,nhấtđịnhphảinhanhchóngtìmhiểuđặcđiểmmôitrườngmớivàthíchứngvớinótrongthờigianngắn.

Nóitómlại,trongcôngviệcphảikịpthờibáocáovàtíchcựctraođổithôngtinvớicấptrên,đảmbảocómốiquanhệhòahợpvớilãnhđạo.Chỉcónhưvậymớicóthểkhiếncấptrênthấyđượcthànhtíchvàtiếnbộcủabạntrongcôngviệc.Thôngquanhữngthôngtincóđượctừbạn,lãnhđạosẽđưarachỉđạovàđiềuchỉnhđểđảmbảobạncóthểthuậnlợihoànthànhcôngviệc.

Trongcôngviệc,lãnhđạocũngcólúcmắclỗisai.Làcấpdưới,chúngtanênchỉravàgiúplãnhđạosửalỗisaiđểtránhgâytổnhạichocôngty.Đươngnhiên,theotưduythôngthường,cầnphảinóithẳngvàchânthànhkhichỉralỗisaicủangườikhác.Nhưngxéttrêngócđộtâmlí,nhữngngườibảothủ,đặcbiệtlànhữngngườibảothủlàmlãnhđạo,nếubịcấpdướichỉralỗisaihoặcnêuýkiếntráingược,họsẽkhôngdễdàngchấpnhận.Việctranhluậnvớicấptrên,cóthểsẽkhiếncảhairơivàotìnhtrạngbốirốihoặccăngthẳng.Dođó,khichỉralỗisaihoặcđềđạtýkiếnvớilãnhđạo,bạnphảithậtkhéoléođểvừađạtđượcmụcđíchlạivừakhônglàmđốiphươngbốirối.

Vuivẻchỉralỗisaicủalãnhđạo

Khichỉralỗisaicủacấptrên,khôngnênsửdụngngônngữgaygắt,bởibạnphảitôntrọnglãnhđạo,phảigiữsựuynghiêmvàthểdiệncholãnhđạo.Dođó,chúngtaphảinắmđượckĩnăng,cóthểkểmộtsốcâuchuyệncườirồinhẹnhàngchỉralỗisaicủacấptrêntronglúctròchuyện,cáchlàmnàykhôngchỉkhiếnlãnhđạovuivẻtiếpnhậnýkiếnmàcònkhônggâyrasựbốirốichohaibên.

Chếđộđãingộcủacôngtynọrấtkémnênđờisốngnhânviênvôcùngkhókhăn.Lãnhđạocôngtykhôngmuốncảithiệnchếđộđãingộvìchorằngnhânviêncấpdướikhôngcótài,khôngtâmhuyếtvớicôngtyvàkhôngcốgắnglàmviệc.Khicóaiđósosánhvớicáccôngtykháccùnglĩnhvực,vịlãnhđạonói:“Nhânviêncủanhữngcôngtyđóđềurấtxuấtsắc,khônggiốngnhưđộingũnhânviêncủacôngtychúngta.”

Mộtngày,ngườiquảnlícủacôngtynhânlúcthấycàngngàycàngcónhiềungườiđilàmmuộn,bènnóivớilãnhđạo:“Nhânviêncủacôngtychúngtakhôngthểđilàmđúnggiờ”.Lãnhđạohỏi:“Tạisao?”Vịquảnlítrảlời:“Nếuđitaxithìquáđắt,đixebusthìđôngquákhôngchenlênnổi,còntiềnphíxeđưađónhàngthángcủacôngtycũngkhôngthểchitrảnổi,khôngbiếthọphảilàmthếnàođểgiảiquyếtvấnđềnày.”Vịcánbộquảnlíthởdài,ravẻkhónghĩnhư

khôngtìmđượccáchgiảiquyết.Lãnhđạoliềnnói:“Saokhôngđibộ,vừakhôngmấttiềnlạiđượcrènluyệnsứckhỏe,đóchẳngphảicáchhaysao?”

Nhânviênquảnlílắcđầu:“Khôngđược,đibộnhiềuquágiàydépráchhếtrồi,họkhôngmuanổiđôimới.Tôicómộtcáchnày,hivọnglãnhđạosẽphêduyệt,chúngtakêugọimọingườiđichânđấtđibộđilàm,nhưvậychẳngphảivấnđềđãđượcgiảiquyếthaysao?Aibảosốhọkhổ,sinhravàothờiđiểmnàylàmgì?Aibảohọkhôngđitìmconđườngpháttài,lạichịulàmnhânviênquèn.”Ôngvừanóivừacười,nóiđếnnỗikhiếnvịlãnhđạophảixấuhổvàđànhchấpnhậncảithiệnchếđộđãingộchonhânviên.

Nhânviênquảnlícủacôngtyđãdùngcáchnóiquáđểthểhiệnsuynghĩthựctếvàđạtđượcmụcđíchkhiếnlãnhđạonhậnracáisaicủamình.Ôngđãtráchmóccácnhânviên,nhưngthựcchấtlàđangcốgắngthểhiệnnỗikhókhăncủahọ,dùngcáchnóingượcđểámchỉchếđộđãingộcủacôngtyquáthấp.Sửdụngngônngữvớimàusắchàihước,thựcchấtlàđểchỉtríchchếđộđãingộcủalãnhđạoquáthấp.Cáchnóinhẹnhàngkhiếnđốiphươngdễdàngtiếpthu,nhậnracáisaicủamình,lắngngheýkiếnvàđưarahànhđộngthayđổi.

Đươngnhiên,sửdụngcáchnóinàyphảichừngmực,hợplí,khôngquálộliễuđểkhôngkhiếnđốiphươngcảmthấybịchâmchọc.Nếuquánặnglờisẽgâyraphảncảm,thậmchíkhiếnđốiphươngnổigiậnvàkhôngđạtđượckếtquảmongmuốn.

Khéoléonêukiếnnghịvớilãnhđạo

Tạichốncôngsở,cómộthiệntượngnhưthếnày,đốivớicôngviệcnhiềukhingườicấptrênkhônghiểubằngcấpdưới,lãnhđạokhônghiểubằngnhânviênnhưnglạithườngtạoáplực.Nếubạnlàmộtnhânviênthôngminh,khigặpmộtvịlãnhđạonhưvậy,bạnsẽlàmgìđểbảnthânkhôngphảichịuáplựcmàlãnhđạolạivuivẻtiếpnhậnýkiếncủabạn?Mặcdùlãnhđạocủabạnkhôngphảilàngườikhôngcótài,nhưngngườiđókhôngphảicáigìcũngbiết,cómộtsốvấnđềmàlãnhđạocũngkhônggiảiquyếtnổi,chínhvìthếmàcácvịlãnhđạorấtcầncấpdướiđềđạtnhữngýkiếnhay.

Đốivớinhữngnhânviêndámnóithẳng,điềukhiếnlãnhđạođauđầukhôngphảiýkiếnnhânviênđềđạtkhóchấpnhận,màlàcáchhọ

nêuýkiếnkhôngthểchấpnhậnđược.Vídụ:“Giámđốc,quanđiểmôngvừanóihoàntoànsailầm,tôithấynêngiảiquyếtnhưthếnày…”,hoặc:“Giámđốc,tôikhôngdámtánthànhvớicáchlàmcủaông.Tôichorằngnên…”.Lờinóinhưvậyđãphủđịnhhoàntoàncáchnghĩhoặccáchlàmcủalãnhđạo,khôngcầnphảilàcấptrên,chodùlàđồngnghiệphaybạnbècủabạncũngđềurấtkhóchấpnhậncáchnóinày.Bạnkhiếnlãnhđạomấtmặt,họsẽtựnhiênkhônghàilòngvềbạn,khảnăngýkiếncủabạnbịgạtbỏlàrấtlớn.Vìthế,khiđưarakiếnnghị,chúngtanhấtđịnhphảithậntrọng,khéoléođểlãnhđạochấpnhậnvàkhônggâyphảncảm.

Đầutiên,bạnphảikhẳngđịnhnhữngđiểmmìnhtánthànhtrongsuynghĩhoặctronglờinóicủalãnhđạo,sauđóhãykhẳngđịnhlạivàbàytỏsựđồngtình.Tiếpđó,hãynêuýkiếnmangtínhchấtxâydựng,lúcnày,ýkiếncủabạnsẽđượcvuivẻtiếpnhận.

Trongmộtcuộchọpởcôngtynọ,MaikhônghàilòngvớicáchgiảiquyếtvấnđềchấtlượngsảnphẩmcủaGiámđốc.KhiGiámđốcxinýkiếncủamọingười,Mainói:“Giámđốcnóiđúng,chúngtanhấtđịnhphảicoitrọngchấtlượngsảnphẩm,đâylàvấnđềđầutiêncầnphảigiảiquyết.Tôichorằng,ngoàira,chúngtacònphảinângcaoýthứccủacôngnhân.Theotôiquansátthìhiệntại,ýthứccôngnhâncủacôngtychúngtakhôngcaonênảnhhưởngkhôngnhỏtớihiệuquảcôngviệc.Nhấtđịnhphảilưuýchuyệnnày,nếukhôngvấnđềchấtlượngsảnphẩmsẽkhómàđượcgiảiquyếttậngốc.”

“Tôinghĩ,nếuchúngtarènluyệnýthứcchấtlượngchocôngnhân,côngnhânthấycôngtycoitrọngvấnđềđóthìtựkhắcsẽcóýthức.Nếucóthểlàmnhưvậy,chúngtasẽkhôngmấtnhiềucôngsức,côngtycũngcóthểpháttriểnnhanhchóng”.

Nghenhữnglờinày,Giámđốcgậtđầuliêntục,tiếpnhậnýkiếncủaMai,vàrấthàilòngvềviệcMaidámthẳngthắnđềđạtýkiến.

Mộtđiềunênnhớlàtuyệtđốikhôngthayđổiquanđiểmngaykhithấybiểuhiệnkhônghàilòngcủalãnhđạo,hãykiêntrìnêuýkiếncủamình.Chỉcầnbạnnóicólívàlấyđượcvídụcụthểđểchứngminhrằngýkiếncủamìnhcótínhkhảthi,thìlãnhđạosẽhiểutấmlòngcủabạn.Ngoàira,trướcmặtlãnhđạo,tốtnhấtbạnkhôngnênthểhiện“tôithôngminhhơnngài”,đềđạtýkiếnkếthợpxinchỉđạolàsựlựachọntốtnhất.

Trongmộtbuổihọp,cảcôngtyđangcùngthảoluậnmộtphươngán,mọingườilầnlượtphátbiểuýkiến.Lưunói:“Tôichorằngphươngánnàyvẫnnênthêmmộtđiểm…”,cảhộitrườngkhôngaiphảnứnggì.ĐếnlượtLíphátbiểu,anhnói:“Tôiđãsuynghĩvềnhiềumặtcủaphươngánnày,chorằngcómộtsốđiểmchưathậtsựtốt,tôinêurađây,nếucógìkhôngthỏađáng,xincácvịlãnhđạochoýkiến…”.ĐốivớiýkiếncủaLưu,cácvịlãnhđạochỉnghechứkhôngbàytỏtháiđộgì.CònđốivớisuynghĩcủaLí,cáclãnhđạođãnghevàxemxét.

Kểtừđó,đốivớicôngviệccủacôngty,cáclãnhđạothườnglấyýkiếncủaLí.NguyênnhândoLínắmđượctâmlílãnhđạo,biếtcáchnêuýkiếnmàkhônglàmtổnhạitớivịtrícủacáclãnhđạo.

Đươngnhiên,khichúngtađềđạtýkiến,nhấtđịnhphảichuẩnbịkĩlưỡng.Trongmộttậpthể,mỗithànhviênđềucónhiềuquanđiểmvàđềutinrằngnếuýtưởngcủamìnhnếuđượcthựchiệnsẽmanglạihiệuquảcaotrongcôngviệc.Nhữngngườitâmhuyếtvớicôngviệcluôntíchcựcđềđạtýkiếnhaylênlãnhđạo.Tuynhiên,khiđềraýtưởngphảithậntrọng.

Đầutiên,chúýlựachọnthờigianvàđịađiểmthíchhợp.Nếuýkiếnbạnmuốnnêucótácdụnggiúplãnhđạogiảiquyếtngayvấnđềcấpbáchhiệntại,thìđươngnhiên,việcbạnnêuýkiếnngaylậptứcnhấtđịnhsẽđượcđánhgiácao.Hơnnữa,khilãnhđạocótâmtrạngtốtsẽdễdàngtiếpnhậnýkiếncủabạn.Khôngchỉvậy,việcđưaragópývớilãnhđạosẽtốthơnnếukhôngcóngườithứbaởđó,trừkhibạntintưởngngườiđóủnghộýkiếncủabạn.

Mộtđiềulưuýlàkhigópýnêntránhlàmphiềntớicôngviệcthườngngàycủalãnhđạo.Cáchthôngthườngsẽlàcóhànhđộngtrướckhicólờinói.Vídụ,nếubạnchorằnglãnhđạonênthôngbáochobộphậnsảnxuấtchúýtớiphảnánhcủakháchhàngvềchấtlượngsảnphẩm,vậythìtrướctiênbạnnênsoạnsẵnmộtvănbảnyêucầu.Nếubạnhiểurõlãnhđạo,thìkhigópý,bạncóthểđưaravănbảnnày.Việcxinchữkísẽdễhơnnhiềusovớiviệcyêucầulãnhđạochủđộngraquyếtđịnhbằngvănbản.

Trongcôngviệc,mắclỗilàđiềukhótránhkhỏi,cũngkhôngthểtránhkhỏiviệcbịlãnhđạophêbình.Khibịphêbình,chúngtanênvuivẻ,bìnhthảntiếpnhận,nhưvậymớithểhiệntháiđộtráchnhiệmvớicôngviệc.Ngoàira,khibịphêbình,chúngtanhấtđịnhphảituânthủmộtsốnguyêntắcsau.

Nghiêmtúctiếpnhậnlờiphêbình

Cáclãnhđạothườngkhônglấyviệcphêbìnhngườikháclàmniềmvuichomình.Khiphêbình,gópýđềurấtthậntrọng,khôngaimuốngâyrắcrốivớingườikhác.

Thôngthường,khilãnhđạokhônghàilònghoặctráchmắngnhânviêncấpdướiđềudomộtsốnguyênnhân,điềunàychứngtỏlãnhđạokhôngvừaývềmộtviệcnàođócóliênquanđếnbạn.Vìvậy,khibịtráchmắng,bạnnênnghiêmtúctiếpnhận.Bạnphảichuẩnbịtâmlíđểlắngnghelờiphêbình.Nóimộtcáchkhác,khilãnhđạophêbình,nếubạnkhôngnghiêmtúctiếpnhận,khônglắngnghevàkhôngsửađổithìhậuquảcóthểsẽrấttồitệ.Bởivìsựkhôngtiếpnhậnsẽkhiếnlãnhđạocảmthấyhọkhôngcóvịtrínàotrongmắtbạn.

Mộtnhânviênkhibịlãnhđạotráchmắng,nêncốgắnggiữtâmtrạngbìnhtĩnh,ánhmắtnhìnthẳngvàođốiphươngđểthểhiệnsựtậptrungchúý.Nếukhôngsẽkhiếnlãnhđạonghĩrằngbạnkhôngnghiêmtúc,khôngchúýlắngnghe.Saukhibịphêbình,nếubạnhiểuralỗisaicủamình,tốtnhấtnênlậptứcnghĩcáchsửasai,chânthànhxinýkiếnchỉđạocủalãnhđạo.Nếucócơhội,sauđóhãythểhiệnlòngbiếtơnvớilãnhđạo.

Nếunhânviêncấpdướibiếtlắngnghevàtiếpthu,tíchcựcsửasaithìđólàchuyệnvuivớilãnhđạo.Mặcdùbạnsai,nhưngnếubiếtsửa,lãnhđạosẽthấyrằngcóthểthathứchobạn.

Khôngtranhluận,cãilạikhibịphêbình

Cókhilãnhđạosẽcôngkhaichỉtrích,phêbìnhcấpdướitrướcmặtnhiềungười,lúcnày,cấpdướisẽkhótránhkhỏicảmgiáckhóchịu.Đặcbiệtlàkhibạncảmthấylờichỉtríchđóvôlí,bịcácđồngnghiệpchứngkiến,bạncóthểsẽmấtbìnhtĩnhvàtranhluận,cãilại

lờiphêbìnhcủalãnhđạo.Làmvậy,thứbạnđổilạiđượccóthểchỉlàsựđồngtìnhcủađồngnghiệp,nhưngbạnsẽđểlạiấntượngxấugấpnhiềulầntronglãnhđạo,cuốicùngngườichịuthiệtvẫnchỉlàbạnmàthôi.

Cócâunói:“Nhịnmộtgiờsóngyêngiólặng,luimộtbướcbiểnrộngtrờicao”.Hãycoisựtráchmắngcủalãnhđạolàmộtcơnbão,saukhigiôngbãođiquasẽlàsựbìnhlặng,bạnkhôngbịthiệthạigì,vậythìtạisaokhôngchịunhịnmộtchútđểtránhgâymâuthuẫn?

Mộtnhânviênphảihọccáchtựkiềmchếbảnthân,giảiquyếtmọiviệcbằnglítrí,nhấtlàkhiởtrướcmặtlãnhđạo.Trongtìnhhuốngđó,chodùbạncảmthấyrấtbựcbội,nhưnghãythửnghĩlạixem,nếubạncãilạilãnhđạo,ngườilãnhđạođócũngsẽrơivàotìnhtrạngbựcbộitươngtự.Nếubạncóthểgiữbìnhtĩnhkhibịlãnhđạophêbìnhhaytráchmắng,cóthểnóibạnlàngườirấtlítrí.Chỉcầnvịlãnhđạokhôngcóýlàmkhóbạn,khibìnhtĩnhnhấtđịnhsẽsuynghĩlại,vàtronglòngsẽcảmthấyáynáy.

Khôngnênđểbụngkhibịphêbình

Nếubạncảmthấybấtmãnhoặckhóchịuvìbịphêbình,điềuđósẽgâyảnhhưởngxấutớimốiquanhệgiữabạnvàlãnhđạo.Thựctế,lờitráchmắngcủalãnhđạobaohàmýnghĩacảnhcáo,chỉthịvàcảkhuyếnkhích,lờitráchmắngcủacấptrêncóthểđượcxemlàsựcổvũvàxemtrọngbạn.Khicấpdướibịcấptrênchêtrách,nếuthểhiệntháiđộkhôngphụchoặcấmứcđểbụngthìkhôngnhữngkhônghiểuđượctấmchântìnhcủalãnhđạomàcònlàmxấumốiquanhệhaibên.Hãynghĩđơngiản,việclãnhđạophêbìnhbạnkhôngcógìđángngại,chỉlàgópýđơngiản,bạncũngcóthểnhờvàolờiphêbìnhđómàsửađổivàhoànthiệnmình,đitheođúngđườnglốicủacấptrên.Nếulàmđượcđiềunày,mốiquanhệgiữabạnvàlãnhđạosẽtốthơnnhiều.

Khôngnêngiảithíchnhiều

Khibịlãnhđạophêbình,tranhluậnlàđiềukhôngcầnthiết.Nếumụcđíchcủabạnchỉlàđểkhôngbịphêbìnhnữathìhãylắngnghevàtiếpthu.Làmộtnhânviêntốt,khibịcấptrênchêtrách,nhấtđịnhphảihiểurõđiểmnày:Lãnhđạochỉnhìnthấykếtquả,khôngmuốnnghebạnnóivềquátrìnhđạtđượckếtquảđó.

Đốivớinhânviêncấpdưới,khôngviệnlídochínhlàchấphành.Chodùlàmviệcgìđềuphảinhớtráchnhiệmcủamình.Chodùởvịtrínào,cũngphảicótráchnhiệmvớicôngviệc.Côngviệclàthứphảichấphànhvôđiềukiện.

Đươngnhiên,cũngcótrườnghợpbạnthậtsựbị“oan”.Lúcnàybạnnênxửsựthếnào?Nếubạnchorằngbảnthânthựcsựkhôngcầnthiếtphảitiếpnhậnphêbình,cóthểthểhiệntháiđộlấylàmtiếc,nhưngđiềunàyhoàntoànkhônggiốngnhậnlỗi,màchỉlàphéplịchsựchothấybạnlàngườicóvănhóavàbiếtcảmthông,thathứchongườikhác.Ngoàira,bạncóthểtìmcơhộibàytỏ,nhưngphảinóiđếnnơiđếnchốn.Thờigiancóthểchứngminhtấtcả,cốgắngcóthểmanglạisựthayđổi.Ngườinhânviênthôngminhsẽkhôngrốitríkhibịcấptrênphêbình,màsẽgiữđượcbìnhtĩnh.Khibịphêbình,chỉcầnkhéoléogiảiquyếtbằnglítrí,đócóthểsẽchínhlàcơhộichobạntiếnbộ.

Tỏtháiđộthànhkhẩnkhibịphêbình

Khibịphêbìnhhoặcbịlãnhđạochỉralỗisai,rấtítngườichorằng100%làlỗicủamình.Vídụ,khilãnhđạoyêucầubạnlàmmộtbảnggiá,xuấthiệnlỗitínhtoánsai,đâyrõrànglàlỗicủabạn,nhưnghầuhếtmọingườiđềutìmlídobiệnminh,như“Dobịgiụcgấpquánêntínhtoánbịsai”,“Tôiđãđịnhkiểmtrarồinhưngquảnlílạimangđimất”,“Lẽrakhôngnênđểtôilàmcôngviệcnày”...Lỗisaithuộcvềbảnthân,nhưngconngườiluônđổlỗicholídokháchquan,điềunàychỉkhiếnbạnbịmấtlòngtinvàchứngtỏbạnthiếutráchnhiệmtrongcôngviệc.Kểcảđốiphươngnêuýkiếnkhôngđúng,nhưngđólàthiệnýmuốntốtchobạnthìcũngnênnhẫnnhịn,thànhkhẩnchấpnhận.Sẽkhôngcógìbấtlợichomộtngườibiếtnhẫnnhịn.

Nhẫnnhịnngoàimặtnhưngtronglòngphảnđối,điềunàycũngkhôngđúng.Hãykhốngchếtâmlímuốnphảnbác,thểhiệntháiđộthànhkhẩnvànói:“Tôirấtxinlỗi”hoặc“Tôisẽchúýhơn”,điềunàysẽquyếtđịnhmốiquanhệcủabạnvớimọingườisaunàycótốtđẹphaykhông.Nếubạncóthểthànhthậtxinlỗi,đốiphươngsẽbỏquachobạn.Tuynhiên,nếubạntỏtháiđộkhôngvuihoặcphảnứngtiêucựctrướclờinhắcnhởhoặcphêbình,quanhệgiữahaibênsẽgặpchướngngại.Tháiđộđósẽkhôngmanglạiđiềugìtốtđẹpchoviệcpháttriểnsựnghiệpcủabạn.

Dànhtặnglờikhencholãnhđạolàmộtnghệthuậtđặcbiệt.Thíchđượckhenlàđiểmyếulớnnhấtcủaconngười,đốivớinhữngngườilàmlãnhđạocũngvậy.Nếubạnnắmvữngnghệthuậtnàyvàcóthểdànhtặngcấptrênnhữnglờikhentếnhịkhônglộliễu,thìbạncóthểrútngắnkhoảngcáchvàtạocảmtìnhvớicấptrêncủamình.

Aicũngmuốnnhậnđượcsựcôngnhậncủamọingười,nhữngngườilàmlãnhđạocũngkhôngngoạilệ,chỉcóđiềucáclãnhđạovớitínhcáchkhácnhausẽthíchnhữngcáchđượccôngnhậnkhácnhau.Thựctế,khenngợilãnhđạochínhlàthểhiệnsựcôngnhận,ủnghộđốivớingườiđó.Đâycũngchínhlàphươngpháphaynhấtxâydựngmốiquanhệtốtđẹpgiữacấpdướivàcấptrên.Nhưngkhenngợilãnhđạophảicókĩnăngvàphươngpháp.Nếulờikhenkhônghợplícóthểđểlạiấntượngxấu,gâyảnhhưởngkhôngtốttớimốiquanhệgiữahaibên.Khenngợimộtngười,đươngnhiênvìbiểuhiệnxuấtsắccủangườiđó,nhưngsựxuấtsắccủamỗingườilàkhônggiốngnhau.Cóngườicótrìnhđộchuyênnghành,thànhtíchcôngviệcưutú,cóngườilạigiỏivềgiaotiếpxãhội,cókhảnăngtạodựngmốiquanhệtốt.Vìthếkhidànhtặnglờikhencholãnhđạophảicăncứvàotìnhhuốngthựctếđểsửdụngcáchkhenhợplí,điềunàyyêucầubạnphảinắmvữngkĩnăngkhenlãnhđạo.

Khencómứcđộ

Lãnhđạocũnglàconngười,cũngcócảmxúc,vuikhithànhcôngvàbuồnkhithấtbại.Vìvậy,mộtlờikhenhợplí,đứngmứccóthểlàmtăngsựtựtincủavịlãnhđạođó.Tuynhiênkhôngthểkhenquálờimộtcáchvônguyêntắc.Lờikhenkhônghợplícóthểgâyphảncảm,biến“đúngđắn”thành“sailầm”.Bạncũngcóthểđánhmấtthiệncảmbanđầumàcấptrêndànhchobạn,thậmchícònbịgọilà“tiểunhân”nếukhenngợiquákhoatrương,khôngđúngmực.

Ngônngữphảichínhxác

Khidànhtặnglờikhencholãnhđạo,tốtnhấtnêndẫnlờicủamọingườixungquanhrồikhéoléođưalờikhencánhâncủamìnhvào.

Bàiphátbiểucủachủbiênmộttờbáođượcđăngtải,Lí-thành

viêncủabanbiêntậpđãkhôngbỏlỡcơhộidànhtặnglờikhen:“Chủbiên,mọingườiđềuhọctậptheobàiviếtcủaanh,chúngtôichorằngbàiviếtđórấtđộcđáo,tấtcảđềumuốnnhờanhchỉdẫnthêm”.Chủbiênnghevậycảmthấyrấtvui.

Khikhenngợilãnhđạophảicốgắngsửdụngtừngữtrungtính,khôngnênlạmdụngphótừvàtínhtừ.Tháiđộphảichânthành,thậtlòng.Nếuthườngxuyênsửdụngnhữngtừnhư“nhất”,“rất”,thìsẽkhiếnlãnhđạocảmthấybạnkhenquálời,từđóchorằngbạnkhôngthậtlòng.

TổngGiámđốccủamộtcôngtythườngtựmìnhviếtdiễnvăn,khicầnthưkíchuẩnbịtàiliệu,trướctiênôngsẽđưabảnthảochothưkíxemtrướcđểthamkhảo.Dođó,ngườithưkíthườngnóivớiông:“Lãnhđạonàocũngnhưngàithìchúngtôithấtnghiệphết”,“Mọingườiđềunóiviếtdiễnvănlàviệckhó,nhưngvớingàithìchuyệnđóthậtđơngiản.”

DolờikhenluônđứngmựcnênlầnnàoGiámđốccũngvuivẻtiếpnhận.Nếuthưkínói:“Ngàirấttàigiỏi”,“Nhữngvịlãnhđạokháckhôngthểbằngngài”,lờikhentháiquánàyrấtkhóchấpnhận,cũngcóthểmanglạihiệuquảkhôngnhưý.

Khenđúngcách

Cầnchúýcáchkhenlãnhđạo,cóthểkhentrựctiếp,cũngcóthểkhengiántiếp.Khentrựctiếp,chủyếulàchỉrađiểmmạnhcánhâncủalãnhđạovàkhenngaytrướcmặt.Vídụ,lãnhđạovừalàmxongbáocáovàchủđộnghỏixembạncóấntượnggìvềbáocáođó,khiđóbạncóthểsửdụngngônngữthíchhợpkhentrựctiếpvớitinhthầnxâydựng,nhưngphảinhớkhôngdùngcáctừnhư“cũngđược”,“tạmđược”đểnóivềsựviệc.

Mộtthànhphốnọtổchứchộithảodulịch,vịlãnhđạophụtráchngànhdulịchcủathànhphốđãtừngcókinhnghiệmlâunămtrongcôngtácvănhóa-giáodục.Ôngđãcóbàidiễnthuyếtrấtthuhútvớingônngữhàihước,mọingườiđềucôngnhậnvịlãnhđạocótrìnhđộcao,đãphảnánhđúngtìnhhìnhthựctếdulịchcủathànhphố.Saukhikếtthúchộithảo,vịlãnhđạohỏimộtphóngviên:“Anhthấyhômnaytôiphátbiểuthếnào?Ngườinghecóphảnứnggìkhông?”Ngườiphóngviêntrảlời:“Hômnayôngphátbiểurấtđúng,khôngchỉgiới

thiệuđượcthànhphốchúngtatớidukhách,màcònnêuđượcxuhướngpháttriểntrongtươnglai,chúngtôiđềucóấntượngrấtsâusắc”.Lờikhenthỏađángcủangườiphóngviênkhiếnvịlãnhđạorấtvui,cáchkhennàydễchấpnhậnhơnsovớiviệcnói:“Ôngrấtcókhảnăngdiễnthuyết”hoặc“Ôngnóirấthay”.

Cònkhengiántiếplàsửdụngphươngpháplấydẫnchứngđểkhen.Bạncóthểlấyvídụtrongbáocáocủalãnhđạo,nêulênphảnứngcủamọingườisaukhinghebáocáođểgiántiếpkhenngợi.

Chọnnộidungchínhxác

Khikhenlãnhđạocầnnhắmvàođiềungườiđótâmđắcnhất.Nếubạncangợinhữngviệclãnhđạokhôngtâmđắcthìsẽkhótránhkhỏisựphảncảm.Vídụ,bạncóthểkhenchínhsáchcủalãnhđạođãđượcthựctếchứngminhlàhoàntoànchínhxáchoặcmộtthànhcôngcủalãnhđạotrongthờigiangầnđây…Đâychắcchắnlàviệcmàcấptrêncủabạnrấttâmđắc,rấtthíchhợpđểbạndànhtặnglờikhen.

MộtvịCụctrưởngnọrấtthíchláixenênthườngtựláixevàthíchnóivềchuyệnxecộ.Mộtlần,Phong-láixecủaôngbịthươngnênkhôngthểláiđược,CụctrưởngđãđểPhongngồicạnhvàtựmìnhlái.Lúcđóđúngvàogiờcaođiểm,đườngđông,nhưngCụctrưởngvẫnláixerấtchuẩn,Phongnói:“Cụctrưởng,thậtkhôngngờôngláixetốtnhưvậy,đườngđôngmàôngláirấtkhéo,cònchuyênnghiệphơncảcánhláixe.”

LờikhennàykhiếnCụctrưởngrấtvuivàcàngquýPhonghơn.

Lờikhenrõrànglàcónhiềutácdụng,nhưngnếukhenkhôngđúngcáchthìrấtdễlạihậuquảkhônlường.

TổngGiámđốccủamộtcôngtynọđãsửdụngnghiệpvụvàkinhnghiệmcôngviệccủamìnhđểviếtnêncuốnsáchConđườngkinhdoanh.MộtGiámđốcđãkhen:“Anhđilàmởcôngtyđúnglàmộtsựlựachọnsailầm.Nếuanhlàmcôngviệcnghiêncứuquảnlíkinhtế,tôitinanhnhấtđịnhsẽtrởthànhmộtchuyêngia,sẽđạtđượcnhữngthànhquảđộtphá.”

TổngGiámđốcnghelờikhencủaGiámđốcthìkhônghàilòng,nói:“ÝcủaanhmuốnnóitôikhôngthíchhợplàmTổngGiámđốc

côngty?”ThấyTổngGiámđốchiểunhầm,vịGiámđốcnọtoátmồhôivàliêntụcgiảithích:“Không,khôngkhông,tôikhôngcóýnhưvậy,tôimuốnnói…”

Lúcnày,ngườithưkíbènđỡlờichoGiámđốc:“ÝGiámđốcmuốnnóilàôngrấtngườiđatài,khôngchỉcónghiệpvụtốttrongcôngviệc,màcáclĩnhvựckháccũngrấtxuấtsắc.”

Tómlại,khenngợicấptrênphảiđúngmực.Lờikhenthỏađángcóthểkhiếncấptrêncảmthấymìnhrấtưutú,nhưvậykhôngchỉcóthểlàmchongườiđóvuivẻchấpnhậnlờikhen,màcònkhiếnngườiđónhớtớibạn.

Giảsửbạnmuốnđượcthăngchức,tănglương,nếuchỉbiếtchờđợimộtcáchbịđộngthìkhómàthànhhiệnthực,điềunàyyêucầubạnphảitíchcực,chủđộngnêuyêucầuvớilãnhđạo.Tuynhiên,đốivớiđasốngườitrẻtuổi,yêucầulãnhđạotănglươnglàmộtviệcvôcùngkhónói,hầuhếtđềulolắngsẽbịtừchốivàsẽkhôngthuậnlợitrongcôngviệcvềsau.

Thựctế,nêuyêucầutănglươngvớilãnhđạokhônghềkhónhưchúngtatưởngtượng,chỉcầnbạnchorằngtănglươnglàhợplíthìbạncóquyềnnóira.Thếnhưngphảichúýcáchnói,ngônngữphảinhẹnhàng,thậntrọng.Tốtnhấtnênkhéoléosửdụngcáckĩnăngđểtruyềnđạtýkiếnđếnlãnhđạo,chodùcóbịtừchốicũngkhôngkhiếnhaibênrơivàotìnhtrạngbốirối,ảnhhưởngtớicôngviệcvềsau.

Lanlàtrợlíhànhchínhcủamộtcôngty,côlàmviệcởđâyđãđượcbốnnăm,thếnhưngmứclươngkhônghợplí,vìvậycômuốnlãnhđạotănglươngchomình.Mộtbuổisáng,nhâncơhộiGiámđốcđangđọcbáomộtmìnhtrongphònglàmviệc,côgõcửađivào:“ThưaGiámđốc,tôicómộtyêucầunhỏ,khôngbiếtngàicóthểđápứngkhông?”Lanmỉmcười,nhẹnhàngnóivớiGiámđốc.

“Yêucầugì?Cônóiđi.”

“Tôibâygiờkhôngphảimộtnhânviênmớinữa,doyêucầucuộcsốngnêntôiphảichịuáplựckinhtếtươngđốinặngnề,ôngxemcóthểtănglươngchotôikhông?”

“Nhưngcôchưaquennghiệpvụlắm,tôinghĩđiềunàykhônghợplí”,Giámđốcmiễncưỡngnói.Rấtrõràng,đâychỉlàlídothoáitháccủaGiámđốc.Mộtngườilàmviệcđãbốnnămởmộtcôngty,saocóchuyệnchưaquennghiệpvụ.

Lankhôngthayđổisắcmặt,chỉmỉmcườitrảlờicâuhỏicủaGiámđốc:“ThưaGiámđốc,nghiệpvụtôicóthểdầnlàmquen.Nếuôngđồngývớiyêucầucủatôi,tôisẽrấttrântrọngvàsẽkhôngkhiếnôngthấtvọng.”

NgheLannóivậy,Giámđốccóvẻnhẹnhõmđinhiều,ôngnói:“Côhivọngtănglươnglênbaonhiêu?”

Lươngcủatôibâygiờlà5triệuđồng,ôngthấy6triệuđồngcóhợplíkhông?Ôngyêntâm,tôinhấtđịnhkhôngkhiếnôngthấtvọng.”LanrấttựtintrảlờiGiámđốc.

VịGiámđốcnghĩmộtlátrồinói:“Vậycôcứthửđi,đểtôicóthểthấythànhtíchcôngviệccủacô.”

Lanvuivẻtrảlời:“CảmơnGiámđốcđãchotôicơhội,tôinhấtđịnhsẽkhôngphụsựkìvọngcủaông.”

Haithángsau,Lanđãcóđượcmứclươngnhưmongmuốn.

Hãysửdụngngữkhíthươnglượngđểnêuyêucầu,lãnhđạosẽlắngnghevàhỏivềnhữngvấnđềbạngặpphảitrongcôngviệc,chỉcầnbạnlàmviệctốt,bạnsẽcócơhộiđượctănglương.Đốivớinhữngngườitrẻtuổimớiđilàmhoặcđãđilàmđượcvàinăm,phảidámnêuyêucầutănglươngvớilãnhđạo,phảidámnóivìlợiíchcủamình.Nóichung,trừkhithànhtíchtrongcôngviệccủabạnquáxuấtsắc,nếukhônglãnhđạosẽkhôngbaogiờchủđộngtănglươngchobạn.Cónhữnglúc,lợiíchcủabảnthânphảidotựbảnthângiànhlấy.

Khinêuyêucầutănglươngvớilãnhđạo,bạnphảisửdụngngữkhínhẹnhàng,mỉmcườivàđưaralído.Sauđónhẹnhàngnêuyêucầu.Khiđềnghịlãnhđạotănglương,bạnphảichọnđúngthờicơ,tốt

nhấtlàkhiđốiphươngđangvuivẻvàcóthờigianrỗi,lúcnàykhảnăngyêucầucủabạnđượcchấpnhậnlàrấtcao.

Muốnđượctănglương,điềucơbảnnhấtlàbạnphảicóthựclực.Lãnhđạothườngđánhgiánănglực,tháiđộvàphẩmchấtthôngquabiểuhiệncủacấpdưới.Nếubạncôngtáctốt,cóthànhtíchxuấtsắc,muốntănglương,hãythểhiệnnhữngđiềuđócholãnhđạobiết.Bạncóthểliệtkênhữngđiềumìnhđãlàmđượctrongvòngmộtnămrồiđưacholãnhđạo,sauđónêuyêucầuvớitháiđộthànhkhẩnvàcầuthị.Chỉcầnlãnhđạothấyhợplý,vấnđềtănglươngcủabạnsẽđượccânnhắc.

Trongcôngviệc,khilãnhđạođưaranhữngyêucầukhônghợplí,bạnphảicânnhắckĩxemliệumìnhcóđảmnhậnđượckhông,cóthểhoànthànhkhông,hãysuyxétdựatrêncácyếutốkháchquan,mứcđộkhódễcủavấnđềvànănglựcbảnthân,nếuchorằngmìnhkhôngthểchấpnhận,hãylựachọncáchnóithíchhợpđểtừchối,nhấtđịnhphảihọccáchnói“không”vớilãnhđạo.Tuynhiên,đâykhôngphảichuyệnđơngiản,phảivậndụngkhéoléocáckĩnăngđểtránhđốiđầutrựctiếpvớicấptrên.Vậyphảilàmthếnàođểlãnhđạocấptrênkhôngtứcgiậnsaukhinghebạnnói“Không”?

Sắptớihộidiễnnhândịpkỉniệmthànhlậpcôngty.CấptrênquyếtđịnhgiaohaivaidiễnchínhchoLyởphòngquảngcáovàMạnhởphònghànhchính.Haingườinàyđềulàhạtnhânvănnghệđãtừngthamgianhiềuhoạtđộngcủacôngty,sựsắpxếpnàyđươngnhiênrấthợplí.Thếnhưngcómộtviệcmàtrongcôngtykhôngaibiết,đólàLyvàMạnhđãtừngcóthờigianyêunhau.Đểchứngtỏsựchungthủy,Lyđãnóiviệcsắpxếpdiễnkịchcủacôngtychochồngchưacướibiết.Khôngngờ,chồngchưacướicủacôkhôngnhữngkhôngchịuhiểumàcòntranhcãivớicô,yêucầucôkhôngđượctiếpxúcvớiMạnh.Lykhôngmuốnchồngchưacướigiận,nhưngcũngkhôngthểnóisựthậtvớilãnhđạo.

Saukhicânnhắc,Lyđãđếntìmcấptrên.Nhìnthấycấptrênđangbậnrộnchuẩnbịchobuổidiễn,Lyvừagiúpđỡvừanóichuyện.Thấylãnhđạovui,côbènđivàochủđềchính:

“ThưaGiámđốc,anhbiếtđấy,tôirấtthíchvănnghệ.Anhtintưởngtôinhưvậy,tronglòngtôirấtvuivàcảmđộng.NhưngphântôivàMạnhđónglàmvợchồng,tôithấykhôngthíchhợplắm.Liệuanhcóthểgiữanhấyvàtìmnữdiễnviênkhácđượckhông?TôivàMạnhcóthểcùngdiễnvaikhác,nhưngnhưvậyanhlạimấtcôngchọnvởkịchkhác”.

Cuốicùng,LycòntinhnghịchnóivớiGiámđốc:“Giámđốcạ,tôivàbạntraisắpkếthônrồi,nếuanhđồngý,tôisẽđểgiànhkẹocướichoanh”.

LờiLynóirấtthànhthật,Giámđốccũnglàngườilinhhoạtnênđãnhanhchónghiểuhàmýtronglờinóiđó.AnhbậtcườivàvuivẻđápứngyêucầucủaLy.

Lyđãgiảiquyếtchuyệnnàyrấttốt.Tạichốncôngsở,khicấptrênđưaramộtyêucầumàvìmộtlídonàođómàbạnphảitừchối,tuyệtđốikhôngnênngaylậptứctỏtháiđộkhôngchấpnhận.Trướctiênhãycảmơnlãnhđạođãtintưởngbạn,thểhiệnrằngbạnsẵnlòngvuivẻcốnghiến,tuynhiênsauđóhãynóirõkhókhăncủamìnhđểkhéoléotừchối.Nhưvậyhaibênđềucóthểchấpnhậnmàkhônggâyratìnhtrạngcăngthẳng.

Mộtngày,Giámđốccôngtychỉvàotậptàiliệukhoảng30đến40trangvànóivớingườithưkímớivàocôngtychưalâu:“Mai,tốinaycôhãyđánhmáytậptàiliệunày.”Mainghethấyvậy,nhìntậptàiliệu,mặtbiếnsắcvànói:“Nhiềuthếnàylàmsaotôiđánhnổi?”“Khôngnổiư?Vậyđểtôigiaochocôviệckhácnhẹnhànghơnnhé!”VịGiámđốcrấtgiận,vàMaicũngđượcmộtkinhnghiệmnhớđời.

ViệcMaibịtráchmắngthậtđángtiếc.Tuynhiên,đâylàkếtquảđươngnhiêndotháiđộcủaMai.Côđãtrựctiếptừchốiyêucầucủalãnhđạo,khiếnlãnhđạocảmthấycôđangchốngđối,khôngphụctùngsựsắpxếp,coinhẹcấptrên,vìthế,bịtráchmắnglàđiềukhótránhkhỏi.NếunhưlúcđóMailậptứclấytậptàiliệuvàđánhmáyngay,khoảngmộtđếnhaitiếngsau,giaophầnđãđánhxongchoGiámđốcxem,rồinhẹnhàngnêukhókhăncủamình,nhưvậyGiámđốcnhấtđịnhsẽhàilòngvớibiểuhiệncủacô.Điềunàykhôngchỉgiúpgiữsựuynghiêmcủacấptrên,màcònkhiếncấptrênýthứcđượcrằngyêucầucủamìnhkhônghợplívàđồngýkéodàithờihạnđểkhônglàmkhóchocấpdưới.

Trongcôngviệc,khinhậnđượcyêucầucủacấptrênmàbạnchắcchắnthựclựccủamìnhkhôngđápứngnổivàbuộclòngphảitừchốithìcũngtuyệtđốikhôngđượcthểhiệnngay,trướctiênhãycảmơnsựtintưởngcủacấptrên,thểhiệnrằngviệcnhậnđượcnhiệmvụkhiếnbạnrấtvuivàbạnsẵnsàngcốnghiếncôngsức,saucùnghaynóivềkhókhăncủabảnthân,khéoléotừchốiđểcảhaibênđềucóthểchấpnhậnvàkhônggâycăngthẳng.

Đươngnhiên,khitiếpnhậnnhữngyêucầuquákhókhăntừlãnhđạocấptrênhoặcnhậnđượcnhiệmvụmàbảnthânkhôngthểhoànthành,chúngtanhấtđịnhphảihọccáchtừchối.Từchốilãnhđạolàmộtnghệthuật,nhấtđịnhphảichúýnhữngđiểmsauđây.

Lídophảichínhđáng

Đầutiênphảinóirõbạncoitrọngcôngviệcđượcgiaovàrấtmuốntiếpnhận,sauđóhãythểhiệnsựnuốitiếccủabạn,nóirõcụthểtạisaobạnkhôngthểchấpnhận.Vídụ,“Tôiđangcókếhoạchphảithựchiệntrongvòng2ngày.”Lídochínhđáng,tháiđộthànhthậtnhấtđịnhsẽnhậnđượcsựthôngcảm.

Khôngthểtừchốithẳngthừng

Chodùbạncólídochínhđángđếnđâu,nhưngnếulãnhđạovẫnkiênquyếtchọnbạn,lúcnày,bạnkhôngthểtừchốithẳngthừng,nếukhông,lãnhđạosẽchorằngbạnđangthoáithác,nghingờkhảnăngvàmấtlòngtinđốivớibạn,bạnsẽvôtìnhbịmấtđinhiềucơhộitốt.

Phươngphápnêuýkiếnchutoàn

Nếulãnhđạovẫnkiênquyếtgiaocôngviệcchobạn,lúcnày,bạnphảisuynghĩkĩ,đừngcốgắngchỉvìlờitừchốikhôngđượcchấpnhận.Bạncóthểcùngngồixuốngthảoluậnkếhoạchvớilãnhđạo,hoặcnói:“Nếuđãnhưvậy,thìchờthêmmộthômnữa,khicôngviệcdãnbớttôisẽbắtđầulàm,ôngthấycóđượckhông?”Bạncũngcóthểđềcửmộtngườicónănglựcvớilãnhđạo,đồngthờikhẳngđịnhsẽđónggópýkiến,hỗtrợngườiđó.Nhưvậy,bạnsẽnhậnđượcsựthôngcảmvàlòngtintừcấptrên,cuộcsốngvàcôngviệccủabạnvềsaucũngsẽkhônggặpbấtlợi.

Nóichung,việctừchốiyêucầucủalãnhđạocóthểsẽgâyrakết

quảkhôngtốt,đặcbiệtlàvớinhữngngườitrẻtuổimớiđilàm.Dođó,chodùbạntừchốiviệccônghayviệcriêngthìđềucầnphảicódũngkhí.Mặcdùnói“không”vớilãnhđạokhôngphảichuyệnkhiếnngườiđóvui,nhưngnếucóthểnắmvữngkĩnăngkhéoléonói“không”,bạnsẽcóthể“từchối”mànhư“khôngtừchối”,tháiđộthànhthậtcủabạnchắcchắnsẽnhậnđượcsựthôngcảm.

CHƯƠNG9

Chốncôngsởnhiềuthịphi,biếtcáchănnóirấtquantrọng

Cácmốiquanhệnơicôngsởthườngrấtphứctạp,chỉcầnbạnkhôngđểýthìsẽlậptứcbịcuốnvàovòngxoáyphứctạpđó.Việcbiếtcáchănnóihaykhôngsẽquyếtđịnhbạncóđượchoannghênhởchốncôngsởkhông,dođó,khinóichuyệnởnơilàmviệc,nhấtđịnhphảithậntrọng,cẩnthận,cónhưvậymớikhônggặpthấtbại.

Nguyêntắcnóichuyệnđểxâydựngcácmốiquanhệtốtđẹpchốncôngsở

Giữacácđồngnghiệptrongcôngty,ngàynàocũngxảyranhữngchuyệnphứctạpkhôngthếnàythìthếkhác.Chodùđóngvaichínhtrongnhữngcâuchuyệnđóhaychỉlàngườiquansát,bạnvẫnphảicùngsốngvớinhữngđồngnghiệpđó,vìvậy,phảinắmvữngvàtuânthủmộtsốnguyêntắckhitròchuyệnvớiđồngnghiệp,tạohìnhtượngđẹpvàluônđượcđồngnghiệpyêuquýlàđiềurấtquantrọng.

Khitiếpxúcvớicácđồngnghiệpbởicầnphảigiữchừngmực.Xãhộihiệnđạilàxãhộithôngtin,conngườiphảigiaotiếpvớinhaumớicóthểtồntại.Nhữngngườikhôngthíchnóichuyệnsẽbịmọingườicoilàlậpdị,khácngười.Theothờigian,nhữngngườinàysẽbịcôlậpvàkhópháttriểnsựnghiệp.Cònnhữngngườinóinhiềulạidễgâyphảncảmchongườikhác,khiếnngườikháchiểunhầm,chorằngbạnlàngườihờihợt,khôngđángtin.Dođó,nóichuyệnphảihợplí,khôngnhiềukhôngítmớicóthểxâydựngmốiquanhệtốtđẹp,hữuhảovớiđồngnghiệp.Đồngthời,bạncũngphảinắmvữngcácnguyêntắcgiaotiếpchốncôngsở.

Khoandungvớimọingười

Tạinơilàmviệc,chúngtathườnggặpnhữngchuyệnkhôngvui,đặcbiệtlànhữngngườitrẻtuổi,khigặpchuyệngâybựctứchoặccómâuthuẫn,thườngkhôngbiếtcáchnhẫnnhịnđểcuốicùngđẩymâuthuẫnlêncao.

Cócâunói:“Nhịnmộtgiờ,sóngyêngiólặng;luimộtbước,biểnrộngtrờicao”.Khiđồngnghiệplàmảnhhưởngđếnbạn,hoặcgiữacácbạnxảyramâuthuẫn,tốtnhấtnênkhoandung.Aicũngcólúclàmsai,hãykhoandungđểcảhaibêncùngcó“biểnrộngtrờicao”.

Nhẫnnhịnkhôngcónghĩalàbạnyếuđuối,màđiềuđóthểhiệnsựđộlượng.Vậylàmthếnàođểcóđượctâmtháinhưvậy?Córấtnhiềucách,vídụ,khigặpnhữngchuyệnkhôngvui,hãynghĩđếnnhữngđiềutốtđẹptrướcđây.Khibạnbiquanhoặcnảysinhtưtưởngtiêucực,hãylậptứccốgắngnghĩtớinhữngchuyệntíchcực.

ThọvàTùnglàđồngnghiệpcùnglàmtrongmộtcôngtyxâydựng,cũnglàđôibạnrấtthân.Họthườngcùngxembóngđá,uốngbia,tròchuyện.Mộtlần,cảhaicùnghợptácđểhoànthànhmộtcôngtrình.Saukhicôngviệckếtthúcthuậnlợi,ThọnhậnnhiệmvụmớiphảiđicôngtácnênđểlạiviệctổngkếtvàbáocáochoTùng.Thậtkhôngmay,bốcủaTùngbịốm,dobậnchămsócbốnênTùngkhôngđểývàđãbáocáosaimộtphầnviệcquantrọngdoThọphụtrách.Saukhiđưabảntổngkếtchocấptrên,lãnhđạolậptứcnhìnngayralỗisainêntìmhỏiTùng.TùngsợphảichịutráchnhiệmnênđổlỗichoThọ.DocôngtrìnhquantrọngnêncấptrênlậptứcgọiThọvềvàphêbìnhanh,yêucầuanhphảisửalỗisai.Thọbịcấptrêntráchoan,hỏikĩlạithìmớihiểuramọichuyệnnênlậptứctìmcấptrênđểgiảithíchvàxóabỏđượchiểunhầm.

TùngsainênđãlàmlỡcôngviệccủaThọ,màmốiquanhệgiữahaingườilạivốnrấtthânthiết,bởivậysauchuyệnnày,Tùngrấtáynáy,anhtìmThọđểxinlỗi.ThọcũnghiểunênđãchủđộngnóivớiTùng:“Chuyệngìđãquathìhãychoqua,đừngđểýnữa,haichúngtavẫncùngxembóngđávàhợptácvớinhau”.Tùngrấtxúcđộng,từđómốiquanhệgiữahaingườicàngtrởnênthânthiếthơn.

Nếusaukhibiếtsựthật,ThọtráchmócTùngthìgiữahaingườichắcchắnsẽnảysinhmâuthuẫnvàkhôngthểthânthiếtnhưtrước

nữa.

Côngtưphânminh

Tạichốncôngsở,nhữngngườitrẻtuổithườngkhôngphânbiệtcôngtưvớinhữngđồngnghiệpthânthiết.Thựctế,chodùquanhệcánhângiữabạnvàđồngnghiệpcótốtđếnđâu,bạncũngtuyệtđốikhôngthểvìtìnhcảmmàlẫnlộnchuyệncôngvớichuyệntư,điềunàycóthểkhiếnbạnrơivàotìnhtrạngrắcrối,nếulàmkhôngtốtcòncóthểgâyhiểunhầm.Vìthế,bạnnhấtđịnhphảigiữnguyêntắccôngtưphânminh.

VâncómốiquanhệcánhânrấttốtvớiquảnlíLinhởbộphậnquảngcáocủacôngty,haingườithườngcùngđidạophốhoặcđếnnhànhauchơivàongàynghỉ.Mộtngày,khiđangởcôngty,LinhđếntìmVân.Vânrấtbấtngờ,cườivànói:“Chúngtakhôngcùngbộphận,đanggiờlàmviệcmàcậuđếntìmmìnhthếnày,cẩnthậnlãnhđạotrôngthấy.”Linhtrảlời:“Bộphậncủatớcómộtkếhoạchquảngcáo,hivọngcóthểhợptácvớimộtcôngty.Nhưngtớkhôngquenaiởcôngtyđó,khôngthểgặplãnhđạocủahọ.Tớbiết,cậucóquenvớimộtGiámđốcởcôngtynày,dođómuốnnhờcậugiớithiệu,giúptớnóivàicâu,saukhithànhcông,tớsẽkhôngquêncậu”.

Vânnghevậy,cảmthấyrấtkhóxử,muốntừchốinhưnglạisợLinhkhôngvui.Nhưngcôcũngkhôngmuốnlẫnlộnchuyệncôngtư.ChínhvìthếcônóivớiLinh:“Thựcrachuyệnnàykhôngkhó,tớcũngnghenóikếhoạchquảngcáocủacáccậurấttốt.Ngườitớquenthờigiannàyđangnghỉphép,nếuchờcôấyvềsợrằngkếhoạchcủacáccậusẽbịbỏlỡ”.Linhnghevậyđãhiểuravấnđề,Vânnóithêm:“Tớnghengườibạnđónóilãnhđạocôngtynàycũngrấtổn,cậucóthểtrựctiếpgặpôngta.”

ThựcrangườibạncủaVânkhônghềnghỉphép,chỉlàcôkhôngmuốngiớithiệu.VânvàLinhthuộccùngmộtbộphận,canthiệpvàoviệccủabộphậnkhác,côsợcấptrênsẽkhôngvui.Hơnnữanếuviệcgiớithiệukhôngthànhcông,sợrằngsẽảnhhưởngtớimốiquanhệtốtđẹpgiữahaingười.

Khigặptìnhhuốngmangquanhệcánhânvàocôngviệc,bạnnhấtđịnhphảituânthủnguyêntắccôngtưphânminh,nhưvậysẽkhônggâyảnhhưởngxấutớimốiquanhệvớimọingười.

Khôngtranhcãi

Phaotinđồnlàchuyệnrấthaygặpởchốncôngsở,đólànơiluôncómộtsốngườithíchngồilêđôimách.

Khibạnpháthiệnmộtđồngnghiệpthânthiếtđikhắpnơiđặtđiềunóixấubạn,bạnsẽthấyrằngsựthânmậthằngngàycủađốiphươnghoàntoànlàgiảtạo.Làngườitrẻtuổi,cólẽbạnrấtmuốnvạchbộmặtthậtcủangườiđó.Thếnhưng,cầnphảinhắcnhởnhữngngườitrẻtuổituyệtđốikhôngnênlàmvậy,bởivìmọingườicóquanhệđồngnghiệp,nếubạnđịnhtuyệtgiao,ngườichịuthiệtcuốicùngchắcchắnsẽlàbạn.Nếubạnlàmtochuyện,ngườikhácsẽchorằngvấnđềxuấtpháttừbạn,ngườinóixấubạncũngsẽđượcdịplàmtổnthươngbạn,cáchlàmnàylàkhôngnên.Hơnnữacácbạncònphảilàmviệccùngnhau,nếumỗingàyđềunhìnnhaulạnhnhạtthìsẽảnhhưởngtớicôngviệc,đồngthờicũnggâyảnhhưởngtớicôngviệccủacácđồngnghiệpkhác,khiđómọingườisẽquaysangchỉtríchbạn.Ngoàira,cấptrênchắcchắnkhôngthíchchuyệncấpdướilàmảnhhưởngcôngviệcchỉvìmốiquanhệcánhânkhôngtốtđẹp.

Chínhvìthế,khigặpchuyệnnhưvậythìphảibìnhtĩnhđốidiện,tuyệtđốikhôngnêntranhcãi,vídụ:“Tạisaochịlạinóixấutôi?”,“Chịthậttiểunhân”,nhưvậysẽkhôngcólợichoaicả.Đốivớinhữngchuyệnnhưthếnày,chỉcầnlẳnglặngtránhxangườiđólàđược.“Đườngxabiếtsứcngựa,lâudàibiếtlòngngười”,theothờigian,aiđúngaisainhữngngườikhácsẽtựbiết.

Cáchkhiếnđồngnghiệpthíchtranhcôngphảilùibước

Xãhộingàynaycạnhtranhrấtkhốcliệt,tạinơilàmviệc,lúcnàochúngtacũngnghĩphảilàmsaođểlàmtốtcôngviệc,giànhđượcthànhtíchđểđượcthăngtiếnvàtăngthunhập.

Đasốchúngtađềucốgắngcốnghiếnvớihivọngthànhtíchcủamìnhđượccôngnhận.Tuynhiên,quanhệconngườinơicôngsởrấtphứctạp,cómộtsốngườilợidụngsựtintưởngcủangườikhácđểlênkếhoạchcướpthànhquảlaođộngcủangườikhác,nhữngngườinhưvậyđượcgọilà“ngườitranhcông”.

Khigặpngườinhưvậy,tốtnhấtkhôngnêntranhcãitrựctiếp,nếubạnvàđốiphươngtranhcãi,điềunàychỉkhiếncấptrêncủabạncảmthấybạnlàngườitínhtoán,nhỏmọn,thậmchícònảnhhưởngkhôngtốtđếnbạn.Lúcnày,bạnphảikhéoléosửdụngkĩnăngngônngữđểđốiphươnglộbộmặtthậtcủamình,đểcấptrêncủabạncóthểnhìnrasựthật.

NhânvậtHoatrongcâuchuyệnsauđâyđãlàmrấttốtđiềunày.

Mộtngày,mộtthanhniêntrẻvừatốtnghiệptớinhậnviệctạiphòngbiêntậpcủatờbáonọ.Saukhitổngbiêntậpgiớithiệu,mọingườibiếtcậuthanhniênlàphóngviênVươngNhuệmàcôngtymớituyểnvào.Theoquyđịnh,phóngviênmớiphảithựctậpởphòngbiêntậpnửathángrồimớiđượcrangoàilấytin.Hoa-Phụtráchphòngbiêntậpđượcgiaonhiệmvụchỉdẫnngườimới.

Sauvàingàytiếpxúc,bằngtrựcgiác,HoapháthiệnVươngNhuệkhôngphảilàmộtngườimớitốtnghiệpcònlơngơ,màcậucórấtnhiềudựtính.

Quảnhiên,haituầnsaukhithựctậpởphòngbiêntập,tổngbiêntậptìmHoa,vuivẻnóivớicô:“XemracậuVươngNhuệmớiđếnrấtđược,đươngnhiêncũngnhờcôngđàotạocủacô.Mấyngàyqua,cậuấyđãnộpchotôiđềcươngphỏngvấnvànhữngđềtàirấthay.Cứthếnày,cóthểđểcậuấybắttayvàocôngviệctrướcthờihạn,ýcôthếnào?”Hoanghelờitổngbiêntậpnóithìcảmthấycógìđókhôngổn,bởivìsuốtnhữngngàyqua,VươngNhuệhầunhưluônởbêncạnhcô,côchưathấycậutagọiđiệnliênhệcôngviệcgìcả,VươngNhuệcũngchưabaogiờthảoluậnvềđềcươngphỏngvấnvớicô.

Sauhồisuynghĩ,Hoadườngnhưđãhiểuchuyện,côvờnhưkhôngcógìvànóivớitổngbiêntập:“Đólànhờkhảnăngchọnngườicủatổngbiêntập.Thếnhưng,cậuấyvẫnchưađưađềcươngkếhoạchnàochotôi,ôngcóthểchotôixemquaphươngáncủacậuấyđểthamkhảokhông?”

TổngbiêntậpđưađềcươngcủaVươngNhuệchoHoaxem,đúngnhưnhữnggìcôphánđoán.ThìraphươngánvàđềtàiVươngNhuệnộpchotổngbiêntậpđềulànộidungcáccuộcđiệnthoạiliênhệcôngviệccủaHoa.VươngNhuệđãghilạivàcoiđólàthànhquảcủamìnhrồinộpchotổngbiêntập.

NhưngHoabiết,VươngNhuệlàngườidođíchthântổngbiêntậpphỏngvấnvàtuyểndụng,khôngnênnóithẳngvớitổngbiêntậpvềhànhđộngcủaVươngNhuệ.HoavừaxembảnbáocáocủaVươngNhuệ,vừasuynghĩtìmđốisách.Cuốicùng,cônóivớitổngbiêntập:“Nếutổngbiêntậpđãxinýkiếncủatôi,tôicũngkhôngkháchsáo,tôimuốnđểVươngNhuệởbêncạnhmìnhmộtthờigiannữa,đợtnàytintứccũngnhiều,mộtmìnhtôikhôngsắpxếpnổicôngviệc,hãyđểcậuấygiúptôi,sẽkhôngmấtnhiềuthờigian.”

NgheHoanóicólí,tổngbiêntậpliềnđồngývớiyêucầucủacô.

Sángngàyhômsau,Hoacốýgiảvờgọiđiệnthoạichocấpdướiđểnóivềđềtàiphỏngvấn,côđãcốtìnhđểlộhaiđềtàikhônghaychoVươngNhuệbiết.Đếnbuổichiều,khicảmthấyVươngNhuệđãgiaođềtàiđóchotổngbiêntập,côbènlấylídokhôngrõphươnghướngphỏngvấnđểtìmgặptổngbiêntập:“Thưatổngbiêntập,sángnayhaiphóngviêngọiđiệnvềbáođềtàiphỏngvấn,tôichưarõhướngphỏngvấnnênmuốnxinýkiếntổngbiêntập,suynghĩlúcđầucủatôilàthếnày…bâygiờtôithấynókhônghợplínênmuốnnhờtổngbiêntậpchoýkiếnchỉđạo.”

Tổngbiêntậpngạcnhiênhỏi:“Saolạicóthểnhưthế?”

Hoa:“Cóchuyệngìạ?”

Tổngbiêntập:“Khôngsao,cônóitiếpđi”.

…

Sauvàilầnnhưvậy,cuốicùngtổngbiêntậpcũngnhìnrasựthậtvềVươngNhuệvàtìmlídođểkhôngnhậncậunữa.

Trongvídụnày,Hoarấtthôngminh,trướcviệcVươngNhuệlấythànhquảcủangườikháclàmthànhquảcủamình,côđãkhôngnóitrựctiếpvớicấptrên,cũngkhôngtráchmắnghaychỉtríchVươngNhuệ,màcôđãsửdụngcáchvôhìnhđểchứngminhsựthật.

NếuHoatrựctiếpchấtvấnhoặcnóithẳngsựthậtvớitổngbiêntập,cóthểsẽgâyraxungđộthoặctranhchấp,thậmchícònkhiếncấptrênkhônghàilòng.

Nhữngchủđềkhôngnênnóiởchốncôngsở

Tạinơilàmviệc,mọingườiđềucótâmlícạnhtranh,dođókhitròchuyện,nhấtđịnhphảichúý,khôngnóihếttấtcảmọichuyện,cũngkhôngnóibừa.Cócâunói:“Sựtòmòsẽhạichếtbạn”.Đểtránhgâyrắcrốichomìnhthìnhấtđịnhphảibiếtnhữnggìkhôngnênnóiởchốncôngsở.

Vấnđềtiềnlương

Dòhỏivềmứclươngcủangườikháclàđiềuđạikịtrongmỗicôngty,bởivìmứclươngcủamỗingườilàkhônggiốngnhau.“Cùngviệcnhưngkhôngcùngmứclương”làchếđộmàrấtnhiềuôngchủthườngdùng.Nhưngcáchnàycũnglàmộtcondaohailưỡi,nếusửdụngkhônghợplísẽrấtdễgâymâuthuẫngiữacácthànhviêncôngtyvàảnhhưởngtrựctiếptớilợiíchcủaôngchủ,đươngnhiênđâylàđiềumàngườilãnhđạokhônghềmongmuốn,dođólãnhđạoluôngiữtâmlíđềphòngvớinhữngngườihaydòhỏivềmứclươngcủangườikhác.

Cóngườikhimuốndòhỏivềmứclươngcủangườikhácthườngtựcốýđểlộmứclươngcủamìnhtrước,vídụ“Lươngthángnàycủatôilà…,tiềnthưởnglà…Cònchị?”Nếulươngcủangườiđócaohơnbạn,ngườiđósẽgiảvờđồngtìnhvàđắcýtronglòng.Cònnếuthunhậpcủangườiđókhôngnhiềubằngbạn,tronglònghọchắcchắnkhôngvui,bềngoàicóthểtỏravuivẻ,nhưngthựcchấtlạicảmthấykhôngcôngbằng,lúcnàybạnnêncẩnthận.

Đầutiên,bảnthânbạnkhôngnêntòmòvềtiềnlươngcủađồngnghiệp,cònnếubạngặpnhữngđồngnghiệpnhưvậy,tốtnhấtnênchuẩnbịđốiphó.Khicảmthấyngườiđóđanghướngcâuchuyệnsangchủđềtiềnlương,bạnnênsớmdậptắtýđịnhcủahọbằngquyđịnhcủacôngty.Nếungườiđóđãđềcậpđếnvấnđềtiềnlương,hãytrảlờibằngngônngữhàihước:“Xinlỗi,tôikhôngthểphátbiểugìvềvấnđềnày”.Nhưvậylầnsaungườiđósẽkhôngdámhỏibạnvềđềtàitiềnlươngnữa.

Mơước

Khôngnênnóivềướcmơcủabạnởchốncôngsở.Bạnđangđilàm,hãycứchuyêntâmlàmviệc,hãytâmsựvềướcmơtrongkhônggianriêngtưvớingườithânvàbạnbè.Ởcôngty,khôngnênlúcnàocũngnói“Tôimuốnlàmôngchủ,tôimuốncósựnghiệpriêng”,nóinhưvậybạnsẽdễbịcấptrêncoilàkẻđịchvàđồngnghiệpcoilàlậpdị.

Nếubạnnóiởnơilàmviệc:“Ởcôngty,trìnhđộcủatôiítnhấtphảilàmphótổng”hoặc“35tuổi,tôinhấtđịnhcóđượcchứcGiámđốcbộphận”...rấtcóthểbạnđãtựđặtmìnhvàovịtríđốilậpvớiđồngnghiệp,bởilẽkhibạnnóivềmụctiêucủamìnhởnơilàmviệc,điềuđóđồngnghĩavớiviệcbạncôngkhaikhiêuchiếnvớicácđồngnghiệpkháctrongcôngty.

Mỗingườiđềucầnhọccáchnhúnnhườngmộtchút,đólàcáchtốtnhấtđểtựbảovệmình.Giátrịcủabạnthểhiệnởchỗbạnlàmđượcbaonhiêuviệc.Mặcdùxãhộihiệntạiyêucầubạnphảithểhiệnmình,nhưngphảibiếtthểhiệnđúnglúc,khikhôngnênthểhiệnthìphảibiếtnhúnnhường.Tấtcảnhữngngườithànhđạtđềulànhữngngườibiếtnhúnmìnhđúnglúc.

Cuộcsốngriêngtư

Chodùđangyêuhoặcđangthấttình,bạnđềuphảichegiấucảmxúccủamình,tuyệtđốikhôngmangtâmtrạngđếnnơilàmviệc,càngkhôngđượcmangcâuchuyệnriêngcủabạnvàophònglàmviệc.

Mặcdùđềtàicủabạnrấtdễthuhútmọingười,nhưngđóchỉlàsựvuibuồnnhấtthời.Khibạnnóivềchuyệnriêngcủamình,phảibiếtviệcnóiragiốngnhưđãthẳngtayhấtbátnướcđi,bạnsẽkhôngthểlấylạiđượcnữa.Saunàynếugặpphảimâuthuẫngì,chuyệnriêngcủabạnrấtcóthểsẽbịngườikhácmangracôngkích.

Nhữngchủđềtángẫuởnơilàmviệccóthểlàvềthờitiết,hoặcnhữngchuyệnvôhại,hãybảovệvàkhôngnóivềchuyệnriêngtưcủamình,cũngkhôngnghechuyệnriêngcủangườikhác,càngkhôngnênbànluậnchuyệncógắnbólâudàivớicôngtykhông.Bạnnghĩrằngngườikhácsẽkhôngđểýđếnnhữngcâuchuyệncủabạn,nhưngcuốicùng,rấtcóthểbạnsẽtựchâmlửađốtmình,khilửađãbénthìviệcbỏchạysẽtrởnênbịđộng.

Nhấtđịnhphảighinhớnguyêntắc:Ngồiyênnghĩvềchuyệncủamình,khôngbànluậnchuyệncủangườikhác.

Bímậtcủangườikhác

Chúngtađềurấtghétviệcbịngườikháckhámphárabímậtcủabảnthân,cuộcsốngngàycàngphátsinhnhiềumâuthuẫndotòmòvàtiếtlộbímậtcủangườikhác.Dođó,nhữngngườithíchtòmòtìmhiểubímậtcủangườikhácrấtdễkhiếnmọingườichánghét.

Mọingườiđềubiết,theophéplịchsựcủangườiphươngTâythì“hỏituổiphụnữ”bịxemlàmộttrongnhữnghànhđộngbấtlịchsự,dođóngườiphươngTâycóthểvôtưkhenngợimộtcôgái,nhưngkhôngbaogiờhỏituổicủađốiphương,đâylà“bímậtkhôngthểtiếtlộ”.

Nếutrongcôngviệc,bạnđịnhnêuvấnđềgìđóvớiđồngnghiệp,tốtnhấtnênsuynghĩtrướcxemvấnđềđócóliênquantớibímậtcánhâncủađốiphươnghaykhông,nếucóthìhãycốgắngtránhnóiđến,nhưvậyđốiphươngkhôngnhữngvuivẻtiếpnhậnbạnmàcònthoảimáitròchuyệnvàcóấntượngtốtvềbạn.Đâychínhlànềntảngchomốiquanhệtốtđẹpgiữacácđồngnghiệp.

Khitiếpxúcvớiđồngnghiệp,nêntránhnóiđếnnhữngvấnđềsau:

-Tuổicủaphụnữ

-Tìnhhìnhcôngviệcvàthunhậpcánhân

-Việcgiađìnhvàtàikhoảntiếtkiệm

-Tìnhcảmvợchồng

-Tìnhhìnhsứckhỏe

-Cuộcsốngriêng

-Nhữngkếhoạchcôngviệckhôngcôngkhai

-Nhữngbímậtriêngkhôngmuốnngườikhácbiết

Khôngnênkhoekhoang

Tronggiaotiếpxãhộivàtrongcôngviệc,chúngtanênthẳngthắn,thậtthàvớimọingười,nhưngkhôngthểthànhthậtmộtcáchvônguyêntắcmàphảitùyngười,tùyviệc.Điềugìnênvàkhôngnênnóiđềucầnphảigiữchừngmực.ChodùbạnmớimuamộtchiếcxehaytranhthủkìnghỉđidulịchchâuÂuthìcũngkhôngcầnthiếtphảikhoenhữngchuyệnđótạinơilàmviệc.Cómộtsốniềmvui,càngchiasẻítcàngtốt.Cảmgiácbịngườikhácđốkịkhônghềdễchịu,bởibạnsẽkhôngbiếttrướcchuyệngìsẽxảyra.Tốtnhấtchuyệngìkhôngnênnóithìkhôngnói.

GópývớilỗisaicủađồngnghiệpTrongquátrìnhlàmviệcvàgiaotiếpvớiđồngnghiệp,khótránh

khỏixảyramâuthuẫnvànhữngchuyệnkhôngvui.Vìvậyphảiđặcbiệtchúýphươngthứcgiaotiếpvàkĩnăngngônngữ.

Hoàiđãđilàmnhiềunăm,đãtrảiquanhiềuchuyệnvàtiếpxúcvớiđủloạingười,lẽracôphảilàmộtngườigiàukinhnghiệm,khéoléotronggiaotiếpchốncôngsở,nhưngcôlạilàngườiruộtđểngoàida,khônggiữđượcchuyệngìtronglòng,cógìnóinấynênrấtdễlàmphậtlòngngườikhác.Cóđồngnghiệpróttràbịđổvàotàiliệu,côlậptứcmắngngườiđókhôngnênlàmthế.Cóngườihútthuốctrongphònglàmviệc,côliềnđuổingườiđórangoài.Cóngườithíchnóichuyệnđiệnthoạilâu,côliềnnóivớingườiđókhôngnênlãngphítiềncủacôngty…Hoàilàmvậylàcóýtốt,nhưngmộtlầncônhắcnhởđồngnghiệpthìGiámđốcnhìnthấyvàngườiđồngnghiệpcủacôđãbịphạt.

Kếtquả,Hoàiđãlàmphậtlòngkhôngítđồngnghiệp,mọingườiđềukhôngthíchcô,thậmchíđidãngoạicùngnhaucũngkhôngrủcôđicùng.Mộtlần,HoàiđãphảnánhchuyệnnàyvớiGiámđốc,thậtkhôngngờGiámđốclạikhôngủnghộ,khiếncôcàngtrởnênrơivàothếbịcôlập.Hoàinghĩmãimàkhônghiểu,rõràngcônóisựthật,vậytạisaokếtquảlạinhưvậy?Lẽnàolàmngườiphảiphớtlờlỗisaicủangườikhác?

NhữngtrườnghợpgiốngnhưHoàikhôngphảilàhiếmgặptrong

cáccôngty.Cuộcsốnghằngngàycủaconngườikhôngthểtáchrờihoạtđộnggiaotiếp,nếukhôngxâydựngđượcmốiquanhệtốtvớicácđồngnghiệpthìviệcngàynàocũngphảigặpmặtnhauthựcsựrấtkhóchịu.

Từcâuchuyệntrêncóthểthấy,đốivớimộtsốkhuyếtđiểmcủađồngnghiệp,việcnóithậtkhôngsai,thẳngthắnlàđứctínhtốtđẹpđượcnhiềungườiủnghộ.Nhưngvấnđềởchỗ,việcnóithậtcũngcầncânnhắcvềthờigian,địađiểm,đốitượngvàkhảnăngtiếpthucủađồngnghiệp.Vìthế,cókhinóithẳng,nóithậtsẽgâyranhữnghậuquảkhôngtốt,khôngnhữngkhôngnhưmongđợi,màcònkhiếnmọiviệctrởnêncựcđoan,manglạirắcrốikhôngđángcóchobảnthân.Vậy,làmthếnàođểtránhxảyratìnhtrạngnày?

Khichúngtagặpmộtđồngnghiệpliêntụcmắclỗisai,khigópývớingườiđó,nhấtđịnhphảikhéoléovàđểýtớicảmnhậncủađốiphương,nhưvậyngườiđómớidễtiếpthuvàcũngkhônggâyranhữngrắcrốikhôngcầnthiết.Chúngtacũngcóthểtìmmộtcơhộihợplí,vídụnhưkhimọingườicùngăncơmhoặctròchuyện,hãynhẹnhàngnóirasuynghĩcủamình,traođổiýkiến,cólẽlàmvậysẽkhiếnđốiphươnghiểura.Hoặccũngcóthểdùngcáchhàihướcthểhiệnsuynghĩcủamình,chắcchắnvấnđềsẽđượcgiảiquyếtmộtcáchnhẹnhàng.

Khéoléonóivềnhữngvấnđềthườnggặptạichốncôngsở

Tạinơilàmviệc,ngoàiviệcphảiđặcbiệtchúýnhữngđiềuvừanêuởtrên,chúngtacũngphảihọcvàchúýcáchứngxửđốivớinhữngđềtàimangtínhđộtxuấtkhinóichuyệnvớilãnhđạo.Nếubạnkhôngchúýmànóisaisẽtạoraảnhhưởngkhôngtốt,thậmchícònđểlạiấntượngxấuvớilãnhđạo.Mặcdùnhữngđềtàinàyđềucóliênquanđếncôngviệc,nhưnglàmthếnàođểdiễnđạtnóchotốtcũngcầnkĩnăng.Chỉcónắmchắckĩnăng,bạnmớicóthểthểhiệnmìnhtốttrướcmặtlãnhđạo.

Lờinóithểhiệntinhthầntậpthể

Thờiđạichúngtađangsốnglàthờiđạithôngtin,xãhộirấtphát

triển,khôngcầnchủnghĩaanhhùngcánhânnữa.Vìvậy,cáccôngtyngàynayrấtcoitrọngtinhthầnhợptáctậpthể,vịlãnhđạonàocũnghivọngcấpdướicủahọthểhiệntinhthầnđoànkết,hợptácvuivẻ.

ĐồngnghiệpcủaMơlàHuệđãđưaramộtkếhoạchpháttriểnrấthaytronghộinghịcủacôngty.Mơrấtngưỡngmộnhưngtronglòngcũngkhôngtránhkhỏicóchútđốkị.Tuynhiên,côđãngaylậptứcthayđổisuynghĩ,chorằngthayvìghentị,chibằnghãynhâncơhộinàythểhiệnmình.NhânlúccấptrênđangkhenngợiHuệ,côkhôngbỏlỡthờicơ,bènnóithêmmộtcâu:“ÝkiếncủaHuệrấthay”.

CâunóiấyđãkhiếncấptrêncảmthấyMơlàngườiđángtin,dođóđãđểcôvàHuệcùngphụtráchthựchiệnkếhoạchấy.Trongxãhộinày,aicũngmuốnlàngườinổitrội,mộtcấpdướikhôngđốkịvớiđồngnghiệpsẽkhiếncấptrêncảmthấyngườiđórấttốtbụng,cótinhthầnđoànkếttậpthểvàsẽnhìnngườiđóvớiánhmắtcoitrọng.

Nhẹnhàngkhithôngbáotinxấu

Trongcôngviệc,khipháthiệncôngtyxảyravấnđề,nếubạnlậptứcđếnphònglàmviệccủacấptrênvàthôngbáotinxấu,chodùviệcnàykhôngcóliênquantrựctiếpđếnbạnthìcũngsẽkhiếncấptrêncảmthấybạnđanglàmquálênvànghingờnănglựcgiảiquyếtvấnđềcủabạn,nếulàmkhôngtốtcòncóthểbịtráchmắng,phêbình.

Khigặptìnhhuốngnày,bạncóthểdùnggiọngbìnhtĩnh,nhẹnhàngnói:“Giámđốc,cóvẻchúngtagặpkhókhăn…”.Tuyệtđốikhôngnêntỏrahoangmang,khôngsửdụngcáctừnhư“vấnđề”,“rắcrối”.Hãykhiếncấptrêncảmthấysựviệckhôngphảiđãhếtcáchgiảiquyết,hơnnữacáchdùngtừ“chúngta”manglạicảmgiácnhưkhẳngđịnhbạnsẽủnghộvàhỗtrợcấptrêngiảiquyếtvấnđề.

Thuyếtphụcđồngnghiệpgiúpđỡ

Trongcôngviệc,chodùhọcvấncủabạncaođếnđâuhaythànhtíchcủabạntốtthếnàothìcũngkhôngthểkhôngcầnđếnsựgiúpđỡcủađồngnghiệp.Thờiđạihiệnnaycoitrọngtinhthầnhợptáctậpthể,cómộtsốviệcmàchỉmìnhcánhânbạnkhôngthểhoànthànhđược,chúngtathườnggặpnhiềuvấnđềvàcầnsựgiúpđỡcủangườikhác,dođókhitìmkiếmsựgiúpđỡ,nhấtđịnhphảibiếtcáchnóikhéoléomớicóthểkhiếnngườikhácvuivẻgiúpbạn.

Vươngnhậnđượcmộtnhiệmvụtừcấptrên,nhưnganhkhôngthểhoànthànhmộtmìnhmàcầnsựgiúpđỡcủangườikhác.VìthếanhmuốnnhờLâmgiúp,bởiLâmlàmộtcaothủtronglĩnhvựcnày,nhưngphảilàmsaođểmởlời?

(Cáchthứnhất)VươngnóivớiLâm:“Lâmơi,tôiphảilàmmộtviệc,nhưngkhôngthểthựchiệnmộtmình,hãygiúptôinhé!”Lâmtỏrakhóxửvànói:“Thờigiannàytôiđangrấtbận,anhxemngườikháccórỗikhông,thửhỏianhChươngxemsao”.

(Cáchthứhai)Vươngnói:“AnhLâm,anhrấtgiỏitronglĩnhvựcnày,côngviệcnàycầnsựgiúpđỡcủaanh,tôikhôngthểhoànthànhnómộtmình”.LâmthấytháiđộchânthànhcủaVươngnênđãđồngýgiúpđồngnghiệphoànthànhcôngviệc.

Cáccáchnóikhácnhaumangvềnhữngkếtquảhoàntoànkhônggiốngnhau,vìthếkhinhờngườikhácgiúpđỡ,nhấtđịnhphảichúýtháiđộvàngônngữ,đồngthời,saukhingườikhácgiúpđỡxong,tuyệnđốikhôngđượcquêncảmơnhọ,nếukhôngcảmơnsẽkhiếnngườiđócảmthấybạnđãquacầurútvánvàlầnsaukhôngmuốngiúpđỡbạnnữa.

Khéoléonhậnsai

Trongcôngviệc,nhữngngườitrẻtuổimớiđilàm,dùítdùnhiềucũngsẽmắclỗisai,mắclỗiđươngnhiênphảinhậnlỗi,nhưngphảichúýcáchnhậnlỗi,bởinócóthểảnhhưởngtrựctiếptớisuynghĩcủacấptrênvềbạn.

Phảidũngcảmthừanhậnlỗisaicủamình,điềunàyrấtquantrọng.Bởiviệctrốntránhchỉkhiếnbạntrởthànhmộtngườivôtráchnhiệm,khôngcókhảnăngvàkhôngđángđượctrọngdụng.Tuynhiên,nhậnlỗikhôngcónghĩabạnphảixinlỗitấtcảmọingười.Hãyhọccáchbìnhthảnthừanhậnlỗisaivàhướngsựchúýcủamọingườixungquanhsangvấnđềkhác.

Giảmbớtkhốilượngcôngviệc

Dosựcạnhtranhtrongxãhộingàycàngkhốcliệtnênmỗingườiđềuphảichịuáplựccôngviệcrấtlớn,cólúcchúngtakhôngthểkhôngđảmnhậnkhốilượngcôngviệckhổnglồ,nhưngnănglựcvà

thểlựccóhạn,bạncầnphảinêuýkiếnvớilãnhđạo,đềnghịgiảmbớtkhốilượngcôngviệc.Làmthếnàođểnóivớilãnhđạogiảmbớtlượngviệcmàkhôngkhiếnlãnhđạocảmthấybạnđangthoáitháctráchnhiệm?

Đầutiên,khilãnhđạogiaochobạnmộtnhiệmvụmớitrongkhibạnvẫnchưahoànthànhviệcđanglàmdở,bạnphảinhấnmạnhbạnhiểutầmquantrọngcủanhiệmvụnày,sauđóxinchỉthịcủacấptrên,đềratrậttựưutiênchocôngviệc,hãykhéoléođểlãnhđạobiếttầmquantrọngcủaviệcbạnđanglàm.Mộtsốviệccóthểgáclạigiảiquyếtsauhoặcgiaochongườikhác.

Bạncóthểnóinhưsau:“Tôihiểunhữngviệcnàyrấtquantrọng,chúngtacóthểxemxétvàưutiênchonhữngviệcquantrọngnhất.”

Nghệthuậtnóichuyệntrựctiếpởchốncôngsởnhiềuphứctạp

Tạinơilàmviệc,mọingườikhótránhkhỏixảyravachạmvớiđồngnghiệpvàcấptrên,từđóhìnhthànhmâuthuẫnvàhiểunhầmvềmộtsốvấnđề.Nếumọichuyệnkhôngđượcgiảiquyếtthỏađángthìtâmtrạngcủabạnsẽbịảnhhưởngvàdễkhiếncácmốiquanhệcôngsởtrởnêntồitệ.

Vậyphảilàmthếnàođểgiảiquyếtxungđộtvàcómốiquanhệtốtvớimọingười?Điềunàyyêucầuchúngtaphảinắmvữngnghệthuậtgiaotiếp.

Nhẹnhàngxóabỏhiểunhầm

Trongcôngviệc,chúngtakhótránhkhỏiviệcbịngườikháchiểunhầm.Khibạnbịchỉtríchhoặcbịhiểunhầmởnơilàmviệc,bạnthườngcảmthấychánnản,bựcbội,thậmchícònthấyáplựcrấtlớn,khôngbiếtphảiđốidiệnthếnào.Điềunàykhôngcólợichocôngviệcvàchochínhbảnthânbạn,chúngtacóthểgiảiquyết,xóabỏhiểunhầmbằngnghệthuậtngônngữ.

Vĩlànhânviêncủamộtcôngtyliêndoanh,mộtlần,vìviệccôngnênanhđãbỏlỡmộthộinghịquantrọngcủacôngty,kếtquảlàbị

lãnhđạohiểunhầm.Nhưngtrướcmặtđôngngười,anhkhôngthểtranhluậnbởiđiềuđósẽkhiếnlãnhđạobốirối.Vàobữatrưa,đồngnghiệprủanhrangoàigiảitỏatâmlí,lúcnày,anhbỗngnhìnthấylãnhđạođangđivềphíamình,

Vĩđãcốýnóivềtácphẩmđãtừngđượcđọc–“CâuchuyệnTrầnYLinh”,anhnói,nữnhânvậtchínhvìgiúpđỡngườikhácmàlàmhỏngviệccủamình,kếtquảkhôngđượcnhậnvàotrườngâmnhạc.LãnhđạocủaVĩnghethấyvậyliềnhỏi:“Anhđangnóimìnhà?”Vĩnhanhmiệngđáp:“Đúngvậy–mượnchuyệnngườikhácđểnóivềmình”.

Sauđóanhđãgiảithíchlídobỏlỡhộinghịlàdophảikéodàithờigianđàmphánvớikháchhàngcôngty.Lúcnày,lãnhđạovàcácđồngnghiệpđãhiểurõlídocủaVĩvàkhôngtráchnhầmanhnữa.

Tựvệbằngsựhàihước

Tạinơilàmviệckhôngtồntạisựcạnhtranhcôngkhaimàthườngcónhữngkẻtiểunhânđâmsaulưng,sựtồntạicủanhữngngườinàysẽgâynhiềusónggió.

Mộtkhibạnmắclỗi,nhữngkẻtiểunhânsẽnhâncơhộichuyệnbéxérato,lúcnàychúngtaphảibìnhtĩnh,lựachọncáchthứchợplíđểnhắcnhởhoặccảnhcáonhữngngườixấubụngđó.

Điềnlànhânviênthuộcbộphậnquảngcáocủamộtcôngty,mộtlần,lãnhđạoyêucầuanhlênphươngánkếhoạchquảngcáo,nhưngrấtlâusaukhôngthấynhắcđếnnữa,anhchorằnglãnhđạokhôngcầnnênkhônggiữbảnbáocáocẩnthận.Khôngngờđếnmộtngày,lãnhđạođộtnhiênyêucầuĐiềnnộpbảnkếhoạch,anhkhôngthểnhớđãđểởđâu,bènnóiđạilàđểởnhà,sauđótranhthủthờigianlàmbảnbáocáokhácứngphó.TrongcôngtycóTrường,dođốkịvớitàinăngcủaĐiền,nênsaukhibiếtđượcbímậtnàyđãlậptứcmáchvớicấptrên,khiếncấptrênphêbìnhĐiền:“Tạisaoanhlạigiấuchuyệnkhôngtìmthấybảnbáocáo?”MaymàĐiềngiữđượcbìnhtĩnh,khéoléothừanhậnlỗisaivớilãnhđạo.Sauchuyệnnày,anhbiếtchínhTrườnglàngườiđãchơixấumình,anhhàihướcnói:“Xemratốcđộlàmbáocáomớicủatôivẫnkhôngnhanhbằngđôitaicủalãnhđạo”.

“Đôitaicủalãnhđạo”chínhlàámchỉTrường,thựctếcũngámchỉanhbiếtailàngườiđãtiếtlộbímật,đâychínhlàmộtlờicảnhbáodànhchođốiphương.

Trongcôngviệc,khichúngtacóxungđộtlợiíchhoặcxungđộtvềcácvấnđềkhácvớiđồngnghiệp,hãycốgắngkhôngtranhcãiđểtránhkhiếntìnhhìnhthêmcăngthẳng.Cònkhigặptìnhhuốngcóngườichơixấusaulưng,càngphảichúýsửdụngkĩnăngngônngữhàihướcđểnhắcnhởđốiphương,điềunàycóhiệuquảhơnviệcnóitrựctiếp,ítnhấtlàtránhkhôngđểmọiviệcthêmcăngthẳng,vàtránhgâyảnhhưởngkhôngtốttớicácmốiquanhệ.

Xinlỗikhivôýmạophạm

Trongcôngviệc,saukhichúngtavôýmạophạmaiđó,đểtháogỡmâuthuẫnvàdẹpbỏkhôngkhícăngthẳng,khônggâyảnhhưởngtớicácmốiquanhệtạinơilàmviệc,tốtnhấtnênlựachọncáchchủđộng,chânthànhnhậnlỗi.Nếukhôngsẽchỉkhiếnchotìnhhìnhtrởnêntồitệhơn.

ĐạidokhôngchúýtronglờinóinênđãvôtìnhmạophạmđếnđồngnghiệplàchịLêkhiếnđốiphươngrấtbựctức,vìviệcđómàĐạicũngrấtbốirối.Lúcnày,anhýthứcđược,nếuchỉthuậnmiệngxinlỗibìnhthườngsẽkhôngthểhiệnđượcthànhý,vìthế,Đạiđãchânthànhnói:“Xinlỗichị,làtạitôiđãkhôngchúýnênnóibừa.Tôithựcsựrấtxinlỗi,tôiđảmbảotừgiờsẽkhôngxảyrachuyệntươngtựnữa,mongchịgiơcaođánhkhẽ,khôngchấpkẻtiểunhân”.

NhữnglờixinlỗithậtlòngnàyđãkhiếnchịLêbìnhtĩnhlạivàthathứchoĐại.SởdĩlờixinlỗicủaĐạipháthuytácdụngtốtlàdoanhđãbiếtcáchđiềuchỉnhngônngữ.Thiếtnghĩ,nếuanhchỉthuậnmiệngnóimộttiếngxinlỗithôngthường,chắcchắcsẽkhôngmanglạihiệuquả,đốiphươngsẽkhôngdễthôngcảmchoanhvàquanhệgiữahaingườichắcchắnsẽbịảnhhưởng.

Tựtráchđểcứuvãncácmốiquanhệ

Cócâunói:“Hãythathứchongườixứngđáng”,nếuchúngtabịtổnhạivìlỗicủađồngnghiệp,chỉcầnđiềunàykhôngviphạmnguyêntắclợiích,thìcáchtốtnhấtlàgiảiquyếtbằngtháiđộ“Chuyệnlớnhóanhỏ,chuyệnnhỏcoinhưkhông”.

Trongmộtlầnviếtbáocáothốngkê,VũđãnghenhầmsốliệucủađồngnghiệpMây.Mặcdùkhiđócôcóchútchộtdạ,nhưngdocómâuthuẫnnhỏvớiMâytrướcđónêncôđãkhônghỏikĩlại.Khicấptrênpháthiệnrađiềunàyvàhỏilại,VũđãkhẳngđịnhđóchínhlàsốliệudoMâybáocáo,trongkhiđó,Mâyđươngnhiênkhôngnhậnmìnhsai.Sausựviệc,Vũbìnhtĩnhlạivàsuynghĩ,ýthứcđượcmìnhđãmangtìnhcảmcánhânvàocôngviệc,chẳngtráchlãnhđạođãphêbìnhcô.

Ngàyhômsau,côbèntìmcấptrênvàgiảithíchvềnguyênnhânlỗisai,đồngthờichủđộngchịutráchnhiệm.KếtquảkhôngnhữngđượccấptrênlượngthứmàmốiquanhệgiữacôvàMâycũngđượccảithiện.

Imlặngthểhiệnsựbấtmãn

Mặcdùcôngtykhôngphảimộtvùngđấtrộnglớngìchocam,nhưngchuyệnrắcrốithìkhôngít.Cólúc,bảnthânrõrànglàmviệctốtnhưnglạikhôngđượcngườikhácthừanhận,nhấtlàkhimuốnthểhiệnbảnthânkhôngđượcđốixửcôngbằng,vậyphảilàmsaođểnóirađiềuđó?Sựlựachọntốtnhấtlúcnàylànhẹnhàng,bìnhtĩnhchứkhôngnênlàmtochuyện.

Bìnhlàcôngchứccủamộtcơquan,đểthểhiệnmìnhkhimớiđến,anhluôntớivănphòngsớmhơn20phút,làmcôngviệcquétdọnvệsinh,trongkhihaingườikháccũnglàngườimớithìlạikhônglàmnhưvậy.Thờigiantrôiqua,mọingườiđãquenvớiđiềunàyvàcoiđólàchuyệnthường,thậmchícòncốýdùngnhữnglờinóikhôngtốtđẹp,chorằngBìnhmuốnthểhiệnmình,muốnlấylònglãnhđạo.Cứnhưvậy,dầndầnBìnhcảmthấykhôngcôngbằng.Vậyanhphảilàmsaođểthểhiệnsựbấtmãn?Vàingàysauđó,Bìnhcốýkhôngđếnsớmnữa,đúng8rưỡianhmớitớicơquan,lúcđầumọingườicũngkhôngđểý.Saubangày,tấtcảmớinhậnraphònglàmviệcrấtbẩn,đếnngàythứ5,cuốicùngcũngcóngườiđềnghịphânlịchtrựcnhật.

Rõràng,sựimlặngcủaBìnhđãcótácdụng,anhkhôngcầnphảinóigìnhưngvẫntựgiảithoátchomình,cũngkhônglàmảnhhưởngtớicácmốiquanhệtrongcơquan.

Tómlại,đểtồntạitrongmôitrườngphứctạpcủachốncôngsởnhiềuthịphi,muốnkhôngbịthấtbạitrongmôitrườngcạnhtranh

khốcliệt,chúngtaphảinắmvữngcáckĩnăngứngxử.Nhữngkĩnăngnàyyêucầumỗingườiphảikhôngngừngtíchlũyđểnângcaobảnthân.

Thờiđạikinhtế,thươngtrườngchínhlàchiếntrường,điềubạncầncólàtrítuệ,nănglựcvàphongđộ,tấtnhiêncầncảtàiănnóikhéoléo.Vídụnhưtrongngànhnghềđangđượcưachuộnghiệnnaylàtiếpthị-bánhàng,córấtnhiềungườithamgia,tấtnhiêntrongsốđócóngườithànhcông,cóngườithấtbại.Cùnghoạtđộngtrongmộtlĩnhvực,bậnrộnnhưnhaunhưngtạisaokếtquảmỗingườikhônggiốngnhau?Đóchínhlàtácdụngcủatàiănnói,điềunàyquyếtđịnhthànhtíchcủamộtnhânviênbánhàng,nócũngđồngthờilàvũkhíthànhcôngcủamỗingười.

Trongxãhộingàynay,giaotiếpxãhộilàđiềumàaicũngphảiđốimặt,nhấtlànhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhội,ngàynàocũngphảigiaotiếpvớirấtnhiềungười.Sửdụngngônngữkhéoléo,thânthiệnchínhlàcáchquantrọngđểxóabỏtâmlíđềphòngcủađốiphươngvàkéogầnkhoảngcáchgiữahaibên.Cònđốivớinhữngngườilàmcôngviệctiếpthị-bánhàng,ngoàiviệcsửdụngsựđặcsắccủasảnphẩmđểthuhútkháchhàng,điềuquantrọngnhấtlàphảidùngngônngữthuyếtphụckháchhàng.Chỉcócáchnắmvữngtâmlíkháchhàng,vậndụngngônngữkhéoléođểkhiếnkháchhàngcảmthấybạnđangnghĩchohọthìhọmớivuivẻgiaotiếpvớibạn.Vìthế,nhữngngườitrẻtuổiphảinắmđượckĩnăng,khiếnchomỗicâunóirađềucósứcthuyếtphục.

Giaotiếpthânthiệnđểtiếpcậnmụctiêu

Khigiaotiếpvớikháchhàng,ngônngữphảithânthiện,chỉcócáchkhiếnkháchhàngcảmthấybạnđứngvềphíahọ,thìbạnmớicóthểhiểunhucầucủađốiphương,hiểutâmlíđốiphươngvàkịpthờidựđoánphảnứngcủahọ.Lúcnàybạncóthểkhéoléotiếpcậnmụctiêu,từngbướcđạtmụcđíchcuốicùnglàcóthểgiaotiếpvớikháchhàng.

Mộtkháchhàngđitớikhuđồchơi,cầmchiếcmáybayđiềukhiểntừxalênvàngắmnghía.

“Xinchào,conchịmấytuổirồi?”Nhânviênbánhànglễphépthămdòthôngtin.

“12tuổi.”

Câutrảlờicủakháchhàngkhiếnngườinhânviênbánhàngrấtvui.Saukhicóđượcthôngtin,côđãxácđịnhđượccáchthựchiệnmụctiêunênlậptứctiếplời:“12tuổi,đâychínhlàđộtuổiđểchơiloạimáybaynày”.

Côvừanóivừabậtcôngtắcmónđồchơi,cầmđiềukhiểnlênvàchokháchhàngthấycáchnóhoạtđộng,côcũngđồngthờigiớithiệuvềchứcnăngmónđồchơi:“Chơiloạimáybaynày,conchịcóthểrènluyệnýthứclãnhđạotừnhỏ”.Khoảngvàiphútsau,khihoànthànhnhiệmvụgiớithiệusảnphẩm,quảnhiênkháchhàngđãnêurathôngtinmới:“Baonhiêutiền?”

“280nghìnđồng.”

“Đắtquá!”

“Cửahàngcóthểgiảmgiáchochịcòn250nghìnđồng.”

Sauđó,ngườinhânviênbánhàngnhanhnhẹnlấyhaiquảpinmớilắpvàovànói:“Tặngchịthêmhaicụcpinnữa.”Vừanói,côvừađểhộpmáybaycùnghaiquảpinvàotúivàđưachokháchhàng.

Cuộcgiaotiếpnàyđượcthựchiệntrongthờigianrấtngắnnhưngmanglạikếtquảtốtđẹp.Nhânviênbánhàngđãbiếtcáchkhaithác

đềtàivềtácdụngcủasảnphẩnvàviệcđảmbảochấtlượngđểthuhútkháchhàng,hànhđộngnhanhnhẹncùngngônngữthânthiệnđãkhiếnkháchhàngcảmthấycôđangnghĩchohọ.Nhưvậy,côđãthựchiệnđượcmụctiêucủamình.

Chừađườngluichocảhaiphía

Làmộtnhânviênbánhàng,bịkháchhàngtừchốilàchuyệnrấtbìnhthường.Khôngchỉvậy,mộtsốthươngvụlớncònbắtđầutừchínhsựtừchối.Muốntrởthànhmộtnhânviênbánhàngưutú,bạnkhôngthểrútluitrongthờiđiểmquantrọngnày,hãyvậndụngkhảnăngngônngữcủabạnđểrútngắnkhoảngcáchgiữahaibên.Cáchlàmchínhxácnênlàvuivẻchấpnhậnsựtừchốicủađốiphương,khikháchhàngtừchối,họthườnghaynói“Đểtôisuynghĩthêm”.Lúcnày,làmộtnhânviênbánhànggiỏi,bạnnênnắmbắtvàlợidụngcâunói“Đểtôisuynghĩthêm”,hãypháthuynănglực,nỗlựcđạtđượcthànhcôngtrongviệcbánhàng.

Khigặpkháchhàngnêulídolàphảisuynghĩthêm,mộtnhânviênbánhàngưutúsẽdùngngônngữthânthiệnvànói:“Tôirấtvuikhingheanhnóiphảisuynghĩthêm,anhvẫnrấtcóhứngthúvớisảnphẩmcủachúngtôi.Anhxem,sảnphẩmnàyrấtcóíchchocuộcsốngcủaanh…”,“Cóthểdotôinóichưarõnênanhchưathểquyếtđịnhmuasảnphẩmmàcònphảisuynghĩthêm.Vậyhãyđểtôinóichitiếthơnđểgiúpanhcânnhắc…”,“Anhmuốntìmngườibànbạcthêmđúngkhông?Tôihiểuýanh,anhmuốnmua,nhưngmặtkhácanhcũngđểýtớisuynghĩcủangườikhác,khôngmuốnbịngườikhácchorằngmìnhlựachọnsai.Thựctế,nếuanhkhôngmuốnmua,anhsẽkhôngcầnmấtthờigiansuynghĩvấnđềnày”.Nhưvậy,bạnsẽloạibỏđượclído“Đểtôisuynghĩthêm”,hãysửdụngcáchnóithânthiệntrênlậptrườngcủakháchhàngđểthuyếtphụcngườiđó,đừngnghĩtớiviệchọtừchối,nhưvậykhôngnhữngcóthểcủngcốtâmlímuốnmuahàngcủađốiphương,màcòncóthểtạođườngquaylạichocảhaibên.Khikháchhàngnói“Đểtôisuynghĩthêm”,nếubạntrựctiếpbàytỏ“Đượcthôi,vậyanhcứsuynghĩđirồinóitiếp”,nhưvậychắcchắnbạnsẽthấtbại.

Bánhàngchínhlàdùngtàiănnóicủabạnthuyếtphụcngườikhácmuasảnphẩm,trởthànhmộtngườibánhànggiỏikhôngphảichuyệndễdàng.Muốntiếpcậnmụctiêucủakháchhàng,nhữngcâunóiđầutiêncủanhânviênbánhàngchínhlàđiềuquantrọngnhất,nócóliênquantrựctiếptớisựthànhbạicủaviệcbánhàng.

“Đầuxuôiđuôilọt”,muốnthànhcông,bạnphảitạorakhôngkhígiaotiếpthoảimái,cốgắnghiểuđốiphương,tìmcáchđivàothếgiớinộitâmcủahọ,đâychínhlàđiểmkhótrongviệcbánhàng.Vìthế,sựmởđầutưởngnhưđơngiản,nhưngđòihỏibạnphảibiểuđạtnộidungbằngngônngữngắngọnnhưngsúctích.Mộtngườibánhàngchuyênnghiệpluônchuẩnbịtrướcchomọisựmởđầuđểđạtđượckếtquảthànhcông.Khikháchhànghỏibạn:“Tạisaotôiphảitừbỏsuynghĩcủamìnhvànghetheo100%lờigiớithiệusảnphẩmtừbạn?”,lúcnàybạnchỉcó30giâyđểtrảlời,vàphảinóilàmsaođểkháchhàngvừaývàthuhútsựchúýcủahọ.

Khéoléodùnglợiíchđểthuhútkháchhàng

Hầunhưtấtcảcácđơnvịvàcánhânkhimuasảnphẩmnàođó,điềuđầutiênhọnghĩtớilàhọsẽcólợigì.Dođó,dùnglợiíchthuhútđốiphươngrấtdễđạthiệuquả.Cáchtiếpcậnlợiíchphùhợpvớitâmlímuahàngcủakhách,hãytrựctiếpnóivớikháchhàng,họsẽcólợiíchkinhtếvàlợiíchthựctếgìkhimuasảnphẩmđểkhiếnhọcóhứngthúvàcuộcmuabándiễnrathuậnlợi.

Nếubạnbánmáyvitính,bạnkhôngnênhỏikháchhàngcóhứngthúmuamộtcáimáytínhhaykhônghoặchọcócầnmộtcáimáytínhkhông.Bạnnênhỏi:“Anhcómuốnbiếtcáchnàotốtnhấtđểmỗithángcôngtyanhtiếtkiệmđược50.000đồngkhông?”Câuhỏiloạinàysẽdễthuhútsựchúýcủakháchhàng.

Nhưngkhisửdụngcáchnày,nhânviênbánhàngphảitỏracầuthị,đángtintưởng,khôngnênkhoatrươngnóinhữngđiềuvôlíđểlừagạtkháchhàng.

Vậndụngngônngữkhéoléođúngthờiđiểm

Khéoléovậndụngngônngữlàbảobốithànhcôngcủanhânviên

bánhàng.Khibạngặpmộtkháchhàngđangtỏradodựkhôngbiếtcónênmuasảnphẩmhaykhông,bạnhãysửdụngmộtsốkĩnăngngônngữđểkháchhànghiểurõviệcmuasảnphẩmlàcầnthiết.

Mộtnhânviênbánbảohiểm,khigặpkháchhàngđangdodựchưaquyếtđịnhmuasảnphẩmhaykhôngbènnói:“Chịđịnhtrảbaonhiêutiềncho5kggỗ?”,“Nếuchịngồitrênmộtcontàuđangchìm,chịsẽtrảbaonhiêutiềnđểthoátkhỏiđó?”Câunóigâytòmònàyđãkhiếnkháchhàngcoitrọngviệcmuabảohiểmvàcủngcốquyếttâmsẽmua.

Nhânviênbánbảohiểmđãhiểurõvàvậndụngkhéoléokĩnăngngônngữ,mạomuộiđưaramộttìnhhuốngthựctếđểthuhútsựchúýcủakháchhàngvàmởđầuthànhcôngchocuộcmuabán.

Tựgiớithiệurõràngvềbảnthân

Tựgiớithiệucũnglàmộtcáchđểnhânviênbánhàngtiếpcậnkháchhàng.Tựgiớithiệuvềmìnhchủyếubằngcáchgiớithiệumiệng,đưathẻnhânviênhoặcdanhthiếp.Tácdụngcủaviệctựgiớithiệulàđểkháchhàngbiếtvàtintưởngnhânviênbánhàng,từđótạorabầukhôngkhíthoảimáichocuộcgiaotiếp.Mặcdùcáchnàykhôngthểkhiếnkháchhàngcóhứngthúvớisảnphẩm,nhưngnólàđiềukhôngthểthiếukhilầnđầutiếpxúcvớikháchhàng.

Nhắcđếnngườithứbacótầmảnhhưởng

Hãynóivớikháchhàngcủabạnrằng,ngườithâncủakháchhànggiớithiệubạnđếntìmhọ.Đâylàmộtchiếnthuật,bởivìai“vuốtmặtcũngphảinểmũi”.Vìthế,đạiđasốkháchhàngđềurấtkháchsáovớinhữngnhânviênbánhàngdongườithân,bạnbègiớithiệu.

Cáchmượndanhngườikhácđểgiớithiệuvềmình,mặcdùrấthữudụng,nhưngnhấtđịnhphảichắcchắnngườithậtviệcthật,khôngđượclừagạt,nếukhông,mộtkhibịlộ,kếtquảsẽrấttồitệ.Đểcóđượclòngtincủakháchhàng,tốtnhấtnênđưadanhthiếphoặcthưđềcửcủangườigiớithiệu.

Dùngsảnphẩmthuhútkháchhàng

Đâylàcáchnhânviênbánhàngtrựctiếptiếpthịsảnphẩmđểtạo

hứngthúvàthuhútkháchhàng.Ưuđiểmlớnnhấtcủacáchlàmnàylàđểsảnphẩmtựgiớithiệuvềmình,đểkháchhàngbịthuhútbằngcáchtựcảmnhậnsảnphẩm.

Nêutênngườihoặccôngtynổitiếng

Hầuhếtmọingườikhisửdụngsảnphẩmmới,dùítdùnhiềuđềuchịuảnhhưởngcủangườikhác.Nhânviênbánhàngnếunắmđượctâmlínày,lợidụnghiệuứngtênngườinổitiếng,hiệuứngngôisaosẽtạorahiệuquảtốtđẹp.

Nênnhắctớitênngườihoặccôngtynổitiếngnàođóđểcóthểlàmtăngtrọnglượnglờinói,đặcbiệtđốivớingườihoặccôngtymàkháchhàngđãquenthuộc,hoặcthích,hoặcthầntượng,kếtquảchắcchắnsẽcòntuyệtvờihơn.

Cáchtiếpcậnbằngcâuhỏi

Khimởđầucuộcgiaotiếp,tấtcảcáccâuhỏiphảiliênquantớihứngthúcủakháchhàng,từđódẫnhọvàohoạtđộngtiếpthịcủabạn.Khivậndụngcáchtiếpcậnvấnđề,nhữngcâuhỏinêuranênlàvấnđềmàđốiphươngquantâm.Câuhỏiphảirõràng,cụthể,khôngthểchungchungmơhồ,nếukhôngsẽkhóđạtmụctiêutiếpcận.

MộtnữnhânviênbánhàngcủamộtcôngtypháthànhtạiMỹluôntiếpcậnkháchhàngbằngcáchnêucâuhỏivớitháiđộungdung,bìnhthản:“Nếutôiđưachobạnmộtcuốnsách,bạnmởravàpháthiệnnộidungsáchrấtthúvị,vậybạncóđọckhông?”,“Nếusaukhiđọcxongbạnrấtthíchcuốnsáchnày,vậybạncómuakhông?”,“Nếubạnkhôngpháthiệnthấycógìthúvị,bạncóthểcấtsáchvàotúivàgửilạichotôi,đượckhông?”

Cáchmởđầucủanhânviênbánhàngnàyrấtđơngiản,đólàlídokhiếnkháchhàngkhôngthểnói“không”.Saunày,3câuhỏiđóđượctoànbộnhânviênbánhàngcủacôngtysửdụngvàtrởthànhphươngthứctiêuchuẩntiếpcậnkháchhàng.

Cáchtiếpcậntừsựtòmò

Đâylàcáchlợidụngtâmlítòmòcủakháchhàngđểđạtmụctiêutiếpcận.Khiđốimặtkháchhàng,nhânviênbánhàngcóthểkhéoléo

khơidậysựtòmò,tạorahứngthúvàthuhútchúý,sauđóhãychuyểnchủđềsangtiếpthịsảnphẩm.

“Bạncóbiếtmộtnămchỉcầntiêubaonhiêutiềnlàcóthểphòngchốnghỏahoạnvàkhắcphụchậuquảhỏahoạnkhông?”Đâylàcâuhỏinhânviêncôngtybảohiểmhỏikháchhàng,đốiphươngkhôngthểtrảlờingayvàthểhiệntháiđộmuốnbiếtcụthể.Nhânviênkháchhàngnóithêmmộtcâu:“Bạncómuốntìmhiểuvềchếđộbảohiểmcủacôngtychúngtôikhông?Chúngtôicungcấphơn20loạibảohiểmkhácnhau.”

Tâmlíhọchiệnđạiđãchứngminh,sựtòmòcủaconngườivềcơbảnthườnggiốngnhau.Nhiềuhànhđộngcủamọingườibắtnguồntừnguyênnhânlàsựtòmò.Cáchtiếpcậntừsựtòmòlàlợidụngtâmlítòmòcủangườikhácđểkhiếnđốiphươngchúýtớisảnphẩmvàcuộctraođổimuabándiễnrathuậnlợi.

Lànhânviênbánhàng,bạnnênđứngtrênlậptrườngkháchhàngđểtựhỏimình,tạisaohọnênnghebạn,tạisaohọnênchúýđếnbạn...Hãynhớ,chỉcó30giâyđểmởđầu.Lờimởđầuhaysẽkhiếnkháchhàngphảnứngtíchcực.Saukhibạnmởđầutrong30giây,kếtquảtốtnhấtlàlàmsaođểkháchhànghỏibạnrằngsảnphẩmcủabạnlàgì.Khikháchhànghỏibạnsảnphẩmcótácdụnggì,điềuđóchứngtỏđốiphươngcóhứngthúvớisảnphẩmcủabạn.Nếusau30giâymởđầumàkháchhàngkhôngcóhứngthúvớisảnphẩm,vẫnnóilàkhôngcóthờigianhoặckhônghứngthú,thìđiềuđóchứngtỏ30giâymởđầucủabạnkhôngcótácdụnggì,bạnphảilậptứcthayđổiphươngpháptiếpcậnkhác.

Việcmởđầucuộcgiaotiếprấtquantrọngvớicácnhânviênbánhàng,sựmởđầuthuậnlợicóthểthuhútkháchhàng,manglạichobạncơhộithànhcông.Làmchokháchhàngcóhứngthúlắngnghe,thìviệctiếpthịcủabạnđãthànhcôngmộtnửa,vàđâycũnglàmấuchốtquyếtđịnhsựthànhbạicủabạntrongcuộcmuabán.

Khibắtđầutiếpthị,nhữngnhânviênbánhàngcókinhnghiệm

luônmởđầubằngnhữngđiềukhiếnkháchhànghứngthúđểdẫnhọvàovấnđềchính.Bởikháchhàngrấtthíchthảoluậnvànóivềnhữngđiềuhọquenthuộcvàcóhứng.Vídụ,đốiphươngthíchquayphim,bạncóthểlấyđólàmchủđề,nóivềkĩthuậtquay,ưuđiểmcủacácloạimáyquay,nghệthuậtquay…Nếubạnhiểubiếtvềlĩnhvựcnày,đươngnhiênbạnsẽnóitốt.Cònnếubạnkhônghiểulắmvềviệcquayphimthìđâycũnglàmộtcơhộichobạnhọchỏi,lắngnghe,nêucâuhỏiđểmởmangkiếnthức.

Khitiếpthị,cácnhânviênbánhàngđềuphảiđốidiệnvớinhữngngườilạvàphảicốgắngbiếnhọthànhđốitượnggiaotiếp.Ngườibánhàngphảichọnđềtàihợplí,rútngắnkhoảngcáchvớikháchhàngđểtừngbướcđượcchấpnhận,sauđómớichuyểndầnchủđềsangsảnphẩmvàbắtđầugiớithiệuvềsảnphẩm,đómớilàconđườngthànhcông.Ngượclại,nếuvừachàohỏixongđãgiớithiệungayvềsảnphẩmcủamình,nhấnmạnhliêntụcvềnhữngđiểmtốtnếumuasảnphẩmthìsẽkhôngđạtđượckếtquảmongđợi.Chínhvìthếmànhữngnhânviêntiếpthịcókinhnghiệmkhôngbaogiờđithẳngvàovấnđềchínhngaytừđầu.

Cómộtvậnđộngviênbóngchàynổitiếng,trênsânbóng,anhlàmộtđốithủđánggờm.Trongmắtcủamộtnhânviênbánbảohiểm,anhcũngđượccoilàmộtđốithủkhólường.Bởivìanhkhôngcóhứngthúvớichuyệnmuabảohiểm,rấtghétnhữngnhânviênluônthaothaobấttuyệtvềsảnphẩmbảohiểmcủamình.

Cómộtngày,Mike–nhânviêntiếpthịđếntìmanh.Khácvớicácnhânviêntiếpthịkhác,saukhigặpgỡ,Mikekhôngnóinhữnglờichàohỏikháchsáo,cũngkhôngtuyêntruyềnvềbảohiểm,màchỉđóngvaimộtngườihâmmộlắngngheđốiphươngnóivềbóngchày.Sựlắngnghecủaanh,nhữngcâuhỏivàbìnhluậncủaanhđãđểlạiấntượngsâusắctronglòngvậnđộngviênbóngchàyđó.Cuộctròchuyệndiễnratrongkhôngkhíthânmật.Vàothờiđiểmthíchhợp,Mikeđãđưaramộtcâuhỏiquantrọng:“AnhđánhgiáthếnàovềLiliv–mộtcầuthủcùngđội?”

“CóLilivtôimớicóthểyêntâmnghỉngơi.Bởivìcậuấylàđànemnhưngrấtgiỏi,nếuphongđộtôisasútthìđãcócậuấythaythếngay”.

“Xinphépchotôilấyvídụ,anhchưatừngnghĩnếusosánhgiađìnhanhvớimộtđộibóng,thìtrongnhàanhcũngcómộtLiliv”.

“Làai?”

“Chínhlàanh”.Miketiếptụcgiảithích:“Anhnghĩxem,vợvà2concủaanhsởdĩcóthểthoảimáinghỉngơi,sốngcuộcsốngvôlonghĩlàvìcóanh.Anhchínhlàđiểmtựavữngchắc,làsựbảođảmchohạnhphúccủahọ,dođóanhchínhlà“Liliv”củahọ”.

“Ýcủaanhlà…”

“Xinphépchotôiđithẳngvàovấnđề.Tôicungcấpmộtsốloạibảohiểm,nếuanhgặpbấtlợi,chúngtôicóthểgiúpđỡanh,vợvàconanh.Nhưvậy,anhcóthểyêntâmtậptrungchosựnghiệpcủamìnhmàkhôngphảilonghĩgì.Vìthế,xétởkhíacạnhýnghĩanày,chúngtôicũngchínhlà“Liliv””.

Lúcđó,vậnđộngviênbóngchàymớinhớtớithânphậncủangườiđangnóichuyệnvớimình,anhrấtxúcđộngvàquyếtđịnhsẽkíhợpđồngmuabảohiểm.

Trongvídụnày,Mikeđãrấtkhéoléolựachọnnộidungvàcáchnóichuyện,anhđãtìmkiếmchủđềnóivềnghềnghiệp,sởthíchvàgiađìnhcủađốiphương,khiếnđốiphươngdễdàngtiếpnhậnmìnhvàrútngắnkhoảngcáchgiữahaibên,anhđãkhéoléomởracánhcửakhiếnkháchhàngchúýtớisảnphẩmbảohiểmcủamình.Thiếtnghĩ,nếuanhvẫndùngcáchmởđầuthôngthường,nhấtđịnhsẽkhôngđạtđượckếtquảmongđợi.

“Thuậnmuavừabán”.Trongquátrìnhbánhàng,chúngtasẽgặpnhữngkháchhàngphảnđốisảnphẩmhoặcnghivấnchấtlượngsảnphẩm.Khigặpnhữngkháchhàngcóýkiếnhoặctỏranghivấn,nhânviênbánhàngphảikhéoléovậndụngkĩnăngngônngữ,giảiđáptỉmỉthắcmắccủakháchhàng,nhưvậymớicóthểkhiếnkháchhàngvừaývàbạnmớicóthểbánđượcsảnphẩm.

Chămchúlắngnghe

Lắngnghelàcáchgiaotiếpvớingườikháchiệuquảnhất,cũnglàthểhiệnsựtôntrọngvớingườikhác.Khibánhàngvàgặpphảikháchhàngcóýkiếnphảnđối,nhấtđịnhphảichúýlắngnghexemkháchhàngđóphảnđốivấnđềgì,sauđócăncứtheotìnhhìnhthựctếnêurasuynghĩđểthuyếtphụchọ,tuyệtđốikhôngnênngắtlờingườiđốidiện,nhưvậybạnsẽkhôngnhậnđượcthôngtinmìnhcần.

Hãytheodõicâuchuyệnsauđây:

Nhânviêntiếpthị:“TổngGiámđốc,theoquansátcủatôivềquýcôngty,tôipháthiệnchiphíbảodưỡngcủacácngàiđắthơnnhiềusovớimứcgiácủachúngtôi,cóđúngvậykhông?”

Kháchhàng:“Tôicũngchorằngchúngtôitínhtoánchưakĩ,tôithừanhậncácanhphụcvụrấttốt,nhưngvềmặtđiệntửthìcácanhvẫnthiếu…”

Nhânviêntiếpthị:“Xinlỗi,chophéptôinóithêmmộtcâu…nhưngcómộtđiểmtôiphảinóichorõ,khôngailàthiêntài,sửaôtôyêucầuphảicókĩnăngvàthiếtbịđặcbiệt,vídụnhưcácdụngcụchuyênbiệt…”

Kháchhàng:“Đúngthế,thếnhưnganhđãhiểusaiýtôi,tôimuốnnói…”

Nhânviêntiếpthị:“Tôihiểuýcủaông,chodùthợcủaôngcóthôngminh,nhưngkhôngthểlàmviệctốttrongđiềukiệnkhôngcóthiếtbịchuyêndụng…”

Kháchhàng:“Xinchờmộtchút,anhX,chỉchờmộtphútthôi,hãyđểtôinóimộtcâu,nếuanhchorằng…”

Trongđoạnhộithoạinày,nhânviêntiếpthịđãliêntụcngắtlờikháchhàng,đâylàđiềuđạikịtrongviệctiếpthị.Nếugiaotiếpnhưvậy,việctiếpthịchắcchắnsẽkhôngcócơhộithànhcông.

Hãyđểkháchhàngnêuýkiếncủahọ,chodùbạnbiếtcâutiếptheohọmuốnnóigìthìcũngkhôngnênngắtlời.Đốivớiýkiếnhoặccâuhỏikháchhàngnêura,hãychămchúlắngnghevàgiảiđápkhéoléo.Khôngcókháchhàngnàothíchmộtnhânviêntiếpthịtựcholàmìnhthôngminh,trừphingườinhânviênđóthểhiệncóhứngthú

vớicâuhỏicủakháchhàng,nếukhôngsẽkhôngbaogiờđượckháchhàngtintưởng.

Phươngphápphủđịnhngược

Khikháchhàngnêuýkiếnhoặcđặtcâuhỏivớinhânviêntiếpthị,trướctiênphảikhẳngđịnhýkiếncủađốiphươngsauđómớinêuquanđiểmcủamình,dùng“đúngvậy,nhưng”hoặc“đúngvậy,tuynhiên”đểtrảlời.Khôngnghingờgì,nólàphươngphápđượcsửdụngrộngrãinhất,bởisovớicácphươngphápkhác,nóthíchhợpvớimọihoàncảnhvàthíchhợpvớimọikháchhàng.

Hầuhếttấtcảmọingườiđềughétphảinghenhữngcâunóinhư:“Nhưngtôikhôngthấylờianhnóicólí”,“Cólẽanhnóisairồi”,hoặc“Cólẽanhthấyvậy,nhưngthựctếlàthựctế”,“Cơbảnkhônggiốngnhưlờianhnói”…Hầuhếtmọingườiđềughétbịngườikhácphảnđốiquanđiểmcủamình.

Thựctếđãchứngminh,đasốkháchhàngkhinêuýkiếnphảnđốiđềuítnhiềucóthànhkiến,suynghĩđócóphầnphiếndiện,hoặcnhằmthểhiệnbảnthân,đểchứngminhsuynghĩvàquanđiểmcánhân,vìthế,khiđốimặtvớitìnhhuốngnày,bạncóthểnói:“Chịnóicóphầnđúng,thườngthìlànhưvậy,tuynhiên,trườnghợpnàycóchútđặcbiệt…”.Bạncũngcóthểnói:“Anhnóirấtthật,nhưnganhcónghĩđến…”.Hoặc:“Tôikhônglấylàmlạvềcảmgiácbanđầucủaanh,lúcđầutôicũngnghĩnhưvậy,nhưngsaunày,trảiquathờigiannghiêncứukĩhơntôimớipháthiện…”

Trướctiênphảikhẳngđịnhsuynghĩcủakháchhàng,khiếnkháchhànghàilòng,nhưvậymớicóthểlàmchohọchấpnhậnquanđiểmcủabạn.

Dẫndắtvấnđề

Khikháchhàngnêuýkiếnhoặcnghivấnvềchấtlượng,đừngtrựctiếpdùngcâutrầnthuậtđểgiảithíchnghivấn,bạnphảihỏilạicâuhỏimàđốiphươngnêura,nhưvậymớicóthểkhiếnkháchhàngnóirađápánbạnmuốnbiết,lúcấybạncóthểcăncứvàođóđểgiảiđápthắcmắc.

Cóngườinói,khinhânviêntiếpthịsửdụngngôntừ,cómộttừ

đắtgiánhấtchínhlà“Tạisao”.Bởinócóthểmanglạithôngtinquantrọngtừkháchhàng.Nócòncóthểkhiếnbạnbiếtlắngngheđốiphươngnói,nócóthểkhiếnbạnthoátkhỏibốirối,chobạnthờigiansuynghĩvấnđề.Nócũngcóthểkhiếnkháchhàngxemxétlạilídomìnhđưara.

Cónhiềuýkiếncóthểđốiphóbằngcâuhỏi“Tạisao”.

Giảsửbạnlànhânviêntiếpthịmáyđánhchữ,khikháchhàngnêuýkiến:“Máycủaanhđúnglàrấttốt,nhưngtôinghĩbỏra2triệuđồngmuamáyđánhchữlàkhôngđáng”.Bạncóthểhỏilại:“Tạisaoônglạinghĩvậy?”Hoặchỏi:“Tỉlệlợinhuậncủamáynàymỗinămvượtquá100%,khôngbiếttạisaoônglạikhôngmuốnđầutư2triệuđồng?”

Nếubạntiếpthịmáyhútbụi,khikháchhàngnêuýkiến:“Chiếcmáycủachịquánặng!”Bạncóthểhỏilại:“Tạisaoanhlạinóinóquánặng?”

Giảsửbạntiếpthịváylụa,kháchhàngnêuýkiến:“Tôinghĩvợtôikhôngthíchloạiváylụanày”.Bạncóthểhỏilại:“Tạisaocôấykhôngthích?”

Bằngcáchhỏi“Tạisao”,nhânviênbánhàngcóthểkhiếnkháchhàngtừngbướcnóirasuynghĩthựctếcủamình,sauđócóthểnghĩcáchthuyếtphụcđốiphươngvàđạtđượcgiaodịch.

Bổsungưuđiểm

Khikháchhàngnêuýkiếnvềsảnphẩm,chúngtakhôngnênphảnđối,trướctiênphảithừanhậnýkiếnnêuralàhợplí,sauđóchỉranhữngđiểmtốthoặcưuđiểmcóthểbổsung.

Kháchhàngmuadépcóthểsẽnóichấtlượngdakhôngphảitốtnhất,ngườibánhàngcóthểthừanhậnđiềunày,nhưngđồngthờicũngphảikhéoléochỉra,nếulàloạidatốtnhất,giácảsẽrấtcao.

Khikháchhàngnói:“Sảnphẩmkhôngbảohành,tôikhôngdámmua”,nhânviênbánhàngcóthểnói:“Đúngvậy,sảnphẩmnàykhôngcungcấpdịchvụbảodưỡng,nguyênnhânlàdogiáthànhquáthấp,khôngbaogồmphíbảodưỡng,nhưngchấtlượngthìcóthểtintưởng

được”.

Khikháchhàngnói:“Tôirấtnghingờvềchấtlượngcủasảnphẩmnày”.Dođâykhôngphảilàsảnphẩmthượnghạng,nênnhânviênbánhàngcóthểtrảlời:“Đâylàsảnphẩmgiacông,chấtlượngcóchútvấnđềnêngiárấtrẻ”.

Khôngcóthứgìthậptoànthậpmĩ,tấtcảcácsảnphẩmđềucókhuyếtđiểm.Nếukháchhàngnêuýkiếnhợplímàngườibánhàngphủđịnhhoặcphảnđốithìhiệuquảchưachắcđãtốt,khiđó,cáchtốtnhấtchínhlàbổsungưuđiểmthuyếtphụcđốiphươngmuahàng.

Nóilảngsangchuyệnkhác

Nóilảngsangchuyệnkhác,haycòngọilàđánhtrốnglảnglàmộtcáchđểgiữtâmlíbìnhtĩnh,cốýphớtlờvấnđềnàođó.Thôngthường,nhânviênbánhàngnêngiảiđápmọithắcmắc,giúpkháchhànghiểurõvềnhucầucủamình,hiểuvềsảnphẩm,nhưngđiềunàykhôngcónghĩabạnphảigiảiđáptấtcảmọicâuhỏi.

Huylàôngchủmộtcửahàngbánđồgiadụng.Cómộtlần,mộtcặpvợchồngđếncửahàngcủaanhchọnđồ,khipháthiệngiácảhànghóatươngđốicao,cặpvợchồngnói:“Chúngtôiphảivềnghiêncứuthêm”.Huylậptứcnóivớingườichồng:“Anhcóđịnhchuyểnnhữngđồnàyvềkhông,hayđểchúngtôigiúpanhchuyểnđồ?”Ngườichồnghỏingườivợ:“Đượckhôngem?”.Chỉnghethấyngườivợnói:“Đểhọchuyểnđếnlạitốntiền,chúngtahãytựchuyểnđi”.

Thếnhưng,tốtnhấtkhôngsửdụnghaicáchsauđây:Thứnhất,khôngđảđộngđếnkhiếnkháchhàngcócảmgiácbịcoithường,khônghàilòng,khôngnêncốtìnhbỏqua.Thứhai,khônggiảithíchkhiếnkháchhàngnghingờ,thayvàođo,ùhãykiênnhẫngiảiđápkháchhàng.

Trảlờithànhthật

Cólúc,khilàmcôngviệctiếpthị,khôngnênnóiquálờivềđiểmtốtcủasảnphẩm,nhưvậysẽkhôngđượckháchhàngtintưởng.Khigặpgỡkháchhàng,chúngtacóthểbắtđầugiớithiệutừkhuyếtđiểmcủasảnphẩm.Vậytạisaolạidùngcáchnày?Bởinhưvậysẽlàmthỏamãntâmlílựachọncủakhách.

Sauđâysẽlàkinhnghiệmtừmộtcâuchuyệnkinhđiểnđượclưutruyềnrộngrãi.

Mộtnhânviênđãlàmcôngviệctiếpthịđượcmấychụcnăm.Mộtngày,ôngđộtnhiêncảmthấychánghétviệccứphảinóilờigiảtạo,thổiphồngchấtlượngsảnphẩmđểthuhútkháchhàng,ôngthấyviệcnàykhiếnmìnhbịáplực.Ôngquyếtđịnhsẽkhônglừagạtmọingườinữa.Dođó,ônghạquyếttâmtừgiờsẽnóithậtvớikháchhàng,chodùbịsathảicũngkhôngcógìđángtiếc.Saukhicóýnghĩnày,tronglòngôngcảmthấynhẹnhõmđinhiều.

Ngàyhômđó,cómộtkháchhàngđivàocửahàng,kháchhànghỏicóloạibàntựđiềuchỉnhchiềucaovàtựgấpkhông.

Ôngmangđếnmộtchiếcbànvàthànhthậtgiớithiệu.Ôngnói:“Nóithật,loạibànnàychẳngtốtgìcả,chúngtôichỉmuốnbánđichonhanh”.

“Vậyư?Nhưngởđâucũngdùngloạibànnày,tôithấynórấtcótácdụng”

“Cólẽthế.Nhưngtheotôithấy,chiếcbànnàykhôngđượcnhưquảngcáo.Khôngsai,nólàloạimớinhưngkếtcấucóvấnđề,nếutôikhôngnóivềkhuyếtđiểmcủanóthìchẳngkhácnàotôilừaông”.

“Kếtcấucóvấnđềư?”Ngườikháchhỏilại.

“Đúngthế.Kếtcấucủanóquáphứctạp,khôngđơngiảnchútnào”.

Lúcnày,ôngđitớigầnchiếcbànvàgõlênmặtbàn.Nhẽrachỉnêngõnhẹ,nhưngônglạigõmạnhkhiếnchiếcbànbịsậpxuốngđèvàochânvịkhách.

“Xinlỗi,tôikhôngcốý.”

Lúcnày,ngườikháchbậtcườivớivẻmặtvuivẻ.

“Rấttốt.Nhưngtôiphảixemxétthêmđã.”

“Khôngsao,muahàngmàkhôngchọnkĩsẽbịthiệt.Ônghãyxem

loạigỗlàmrachiếcbàn,chấtlượngcủanócũngkhôngtốtlắm,sứcchịuđựnglạirấtkém.Nóithẳngra,tôikhuyênôngnênmualoạibànkhác.Ônghãytớicửahàngkhácxem,hàngởchỗkháctốthơnnhiều”.

“Rấttốt”

Kháchhàngnghexongrấtvui,quyếtđịnhphảimuachiếcbànnàyvàphảimuangaylậptức.

Kháchhàngvừađikhỏi,nhânviênbánhàngliềnbịquảnlítráchvàthôngbáoôngbịsathải,phảilàmthủtụcrờikhỏicôngtyngay.

Lúcnày,độtnhiêncórấtnhiềungườiđiđếnvàyêucầuđượcxemloạibànđacôngdụng,trongchốclát,họmuatớimấychụcchiếcbànvàchobiết,chínhvịkháchvừamuabànởđâygiớithiệu.

Vậylàcửahàngđãbánđượcrấtnhiềubàn.ChuyệnnàyđếntaiGiámđốc,nhânviêntiếpthịkhôngnhữngkhôngbịsathảivàcònđượcđềnghịtiếptụchợptác.Hơnnữa,giámđốccòntănglươngchoônggấpbalần,thờigiannghỉphéptănggấpđôi,cònlấycáchgiớithiệusảnphẩmcủaônglàmphongcáchtiếpthịmớichocôngtyvàyêucầuôngtiếptụcpháthuynhưvậy.

Từcâuchuyệntrênchúngtacóthểthấy,đạibộphậnkháchhàngkhimuahàngđềuhivọngcóthểhiểuvềđặctínhthựctếcủasảnphẩm,vìthế,khikháchhàngđặtcâuhỏinghivấn,việctrảlờithànhthậtsẽlàmhàilòngnhucầucủakháchvàcôngviệctiếpthị-bánhàngsẽđạtđượcthànhcông.

Khibánhàng,chúngtaphảihọccáchquansátvàgiaotiếp.Khigặpkháchhàng,chúngtaphảinhanhchónghiểuđượcnhucầucủakháchvàđưaragợiýthíchhợpvớinhucầuđó,nhuvậykháchhàngsẽvuivẻchấpnhận.Đươngnhiên,khiđưarađềnghịvớikháchhàng,ngônngữnhấtđịnhphảikhéoléo,ngoàiracònphảichúýtiếpnhậnýkiếncủakháchhàng,đưaragiảiđápkhiếnkháchhàngvừalòngvà

đạthiệuquảtốt.

Khéoléođưarakiếnnghị

Chúngtahãyxemcâuchuyệnsauđây,ngườinhânviênbánhàngnàyđãquansáttỉmỉkháchhàng,khéoléođưarađềnghịhợplívàđạtđượcthànhcôngtrongcôngviệc.

Mộtngườiđànôngđưaconnhỏvàocửahàng.Ngườiđókhôngnóigìcả,cônhânviênbánhàngthấyvậyliềncườivànói:“Xinchào,ôngmuốnmuamộtbộquầnáođánhbóngchàyphảikhông?”

Ngườiđànôngngạcnhiêngậtđầu:“Tạisaocôbiết?”

Cônhânviêntrảlời:“Vừabướcvào,ôngđãđiđếnkhubánquầnáothểthaovànhìnvàobộquầnáođánhbóngchày,trongtaycontraiôngcũngômmộtquảbóngchàynữa.”

Nghenóivậy,ngườiđànôngvàcontraiôngtarấtvui,họchọnmộtbộquầnáovàchuẩnbịtínhtiền.

Cônhânviênlạinhanhnhẹnnóithêm:“Cửahàngchúngtôicònáothấmmồhôivàquầndàinữa.”

Ngườiđànôngsaukhiđượcđềnghịthấyrằngmuathêmvàimónnữacũngkhôngtồi,vậynênôngtiếptụcmuaáothấmmồhôivàquầndài.Đâychínhlànhờcônggiớithiệucủacônhânviên.

Nếulúcđócônhânviênbánhàngkhôngnóigì,góihàngđưachokháchvàhoànthànhgiaodịch,cóthểnóilàtươngđốithànhcông.Nhưngcôlạitiếptụchỏicậubévớitháiđộthânmật:“Cháuđãcógiàyđiđánhbóngchàychưa?”

Thựctế,kháchhàngkhôngdựđịnhmuagiàynêntỏradodự,cônhânviênrấtthànhthậtnói:“Mặcđồmớiphảiđigiàymới,nhưvậymớicótinhthần”.Ngườiđànôngnghelờicôgái,quyếtđịnhmuathêmmộtđôigiàynữa.

Trongcâuchuyệnnhẹnhàngvuivẻ,kháchhàngđãmuathêmáothấmmồhôi,quầndàivàgiày,vốnkhôngcótrongdựđịnh.Mặcdùnhữngthứnàyvượtquákếhoạchmuasắm,nhưngkháchhàngvẫn

rấtvui.Điềunàyđươngnhiêncóliênquantớisựkhéoléocủacônhânviênbánhàng.Thiếtnghĩ,nếucônhânviênkhônghỏi,khôngthêmmộtcâunóithìvịkháchhàngvàcontraiôngtachỉmuamộtchiếcáođánhbóngrồiđi,thậmchícòncóthểkhôngmuagì.Nhưngcônhânviênđãnhanhnhạyquansátvàhỏirõnhucầucủakháchhàng,sauđógiớithiệusảnphẩm,rồilạihỏicậubécóthiếugìnữakhông...Nhưvậy,sovớikếhoạchbanđầu,kháchhàngđãmuathêmbamónđồnữalàáothấmmồhôi,quầndàivàgiày.Tronglờinóicủacôgái,khôngthấycónhữngcâunhư“Ônghãyxemcáinày,tôithấy…”,“Tôinghĩôngnênmuathêm…”,tấtcảnhữnglờicôgáinóiđềulàlờithuyếtphụckhiếnkháchhàngvuivẻmuathêm.

Ngườibánhàngtrướctiênphảinắmđượctâmlíkháchhàng,sauđóthuhútsựchúýtrongquátrìnhtròchuyện,khaithácnhucầuđểbánthêmđượcsảnphẩm.

Lắngngheýkiếncủakháchhàng

NhàbáchọcCharlesElliottđãtừngnói:“Lắngnghengườikhácbằngcảtấmlònglàrấtquantrọng,đócũnglàsựtôntrọngvớimọingười”.

AnhTháimuamộtbộquầnáoởcửahàngnọnhưnganhnhanhchóngthấtvọng:Màuáobịphai,phaisangcảnhữngquầnáokháccủaanh.Anhcầmbộquầnáonàyđếncửahàng,tìmngườiđãbánhàngchoanhvìmuốnnóichongườiđóbiếtchuyệngìđãxảyra,thếnhưnganhkhôngthểnóiđược,nhânviênbánhàngliêntụcngắtlờianh.

“Chúngtôiđãbánmấynghìnbộquầnáonhưthếnày”ngườinhânviênthanhminh,“Anhlàngườiđầutiênđếnđâyphànnànchấtlượngquầnáokhôngtốt”.Ngườinhânviênnhưmuốnnóirằng:“Anhđanglừagạt,anhmuốnlừachúngtôi,tôisẽkhôngđềnchoanh”.

Khihaibênđangtotiếng,mộtnhânviênbánhàngkhácđiđếnvànói:“Tấtcảcácloạiquầnáosẫmmàukhimớimặcđềubịphai,khôngcócáchnàokhắcphụccả,đặcbiệtlàloạiquầnáovớigiátiềnnày.Loạiquầnáonàyđãđượcnhuộm”.

AnhTháirấtbực,anhnghĩ:Nhânviênthứnhấtnghingờanhlừagạt.Nhânviênthứhainóianhmuahàngloạihai.Thậtbựcmình!

Khianhđangđịnhnói:“Cácngườihãycầmlấybộquầnáonàyvàvứtđiđâuthìvứt!”,thìngườiphụtráchbộphậnđitới.

Ngườiphụtráchnàytrôngrấthiềnlành.Đầutiên,anhtakhôngnóigìcả,cứđểchoanhTháinóihết.Sauđó,khianhTháiđãnóihết,hainhânviênbánhàngbắtđầunóivềquanđiểmcủahọ,ngườiphụtráchmớibắtđầuphảnđốihọvànóigiúpanhThái.Anhtakhôngnhữngchỉraviệcquầnáobịphaimàulàmhỏngquầnáokhác,màcònnhấânmạnhcửahàngkhôngnênbánsảnphẩmkhiếnkháchhàngkhônghàilòng.Cuốicùng,anhtathừanhậnkhôngbiếttạisaobộquầnáolạicóvấnđềvàtrựctiếpnóivớianhThái:“Anhmuốngiảiquyếtthếnào?Tôinhấtđịnhsẽlàmtheoyêucầucủaanh”.

Mớivàiphúttrước,anhTháicònmuốnvứtbộquầnáolạichocửahàng,nhưngbâygiờanhlạibìnhtĩnhnói:“Tôimuốnngheýkiếncủaanh.Tôimuốnbiết,saunàybộquầnáonàycócònbịphainữakhông,nếukhôngthìphảicócáchkhác”.

NgườiphụtráchđềnghịanhTháimặcbộquầnáothêmmộttuầnnữa.“Nếuvẫnchưavừaýthìhãymanglạicửahàng,chúngtôisẽnghĩcáchgiảiquyết.Xinthứlỗivìđãgâyrắcrốichoanh”.AnhTháihàilòngrờikhỏicửahàng.Bảyngàysau,bộquầnáokhôngbịphaimàunữa,anhhoàntoàntintưởngcửahàngnày.

Bấtcứaitrảiquakhókhănđềucầnngườikháclắngnghe.Nhữngvịkháchđangbựctức,khônghàilòngcũngcầnđượcngườikháckiênnhẫnlắngnghe.

Nếumuốntrởthànhmộtngườibánhànggiỏi,bạnnênhọccáchlắngnghengườikhác.

Khitiếpthịsảnphẩmvớikháchhàngtrongquátrìnhbánhàng,đầutiênphảikhiếnkháchhàngthíchchúngta,nhưvậychúngtamớicóthểgiaolưusâuhơn,đạtđượcmụctiêumongmuốn.Vậyphảilàmthếnàođểkháchhàngthíchchúngta?Điềunàyyêucầuchúngtaphảinắmvữngmộtsốkĩnănggiaotiếp.

Tiếpthịnhẹnhàng,hàihước

Trongcuộcsống,nóinhiềuchưachắcđãlàưuđiểm.Khitiếpthịsảnphẩm,nóihaymớilàtàinăngthựcsự.Ngônngữlàcôngcụgiaotiếpquantrọngnhất.Conngườisửdụngngônngữđểgiaolưutưtưởngvàtìnhcảm.Đốivớinhữngngườilàmnghềtiếpthị-bánhàng,ngônngữlàphươngtiệnđểgiaotiếpvớikháchhàng,tấtcảmọihoạtđộngkinhdoanhđầutiênphảithôngquangônngữđểthiếtlậpquanhệ,sauđólàquátrìnhtiếntriểnvàcuốicùngđạtmụcđích.Dođó,giaolưungônngữlàsựmởđầucủahoạtđộngmuabán,cóquanhệtrựctiếptớisựthànhbạicủahoạtđộngnày.

Trongcuộctriểnlãmmỹphẩmcủamộtcôngty,mộtvàinhânviêntrẻtuổiđãdùngthuậtngữchuyênmônđểgiớithiệusảnphẩmvớingườitiêudùng,giớithiệuchitiếttừnguyênliệu,cáchphốihợp,côngdụngđếncáchdùng,khiếnmọingườicóấntượngvôcùngsâusắc.Họphảnứngrấtnhanhtrướccáccâuhỏicủakháchhàng,trảlờitrôichảyvớicáchnóivừanhãnhặnnhưngcũngkhôngkémphầnhàihước.

Kháchhànghỏi:“Sảnphẩmcủacácchịtốtnhưquảngcáothậtchứ?”Mộtnhânviênlậptứctrảlời:“Chịdùngthửxongsẽcảmthấysảnphẩmcòntốthơnquảngcáo.”

Kháchhànglạihỏi:“Nếutôidùngmàcảmthấykhôngtốtthìsao?”Mộtnhânviênkháccườivànói:“Không,chúngtôitinchịsẽthíchcảmgiácnày”.

Cuộctriểnlãmlầnnàyđãđạtthànhcônglớn,khôngchỉbánđượcnhiềusảnphẩm,màđiềuquantrọnghơnlàthươnghiệuđượcnângcao.Tạibuổitổngkếtởcôngty,Giámđốcđãđặcbiệtnhấnmạnh,chínhkĩnăngngônngữcủanhânviênbánhàngđãlàmnênthànhcôngchohoạtđộngtriểnlãmlầnnày.Ôngyêucầutoànthểnhânviêncôngtyhọctậptheonhânviênbánhàng,đặcbiệtởkhảnăngănnói.Chínhvìthế,khéoléoănnóichínhlàđiềukiệncầnthiếtđểtạonênthànhcông.Tiếptheohãycùngxemcâuchuyệncủamộtnhânviênbánhàng.

Mộtnhânviêntiếpthịtớimộtsiêuthịđểgiớithiệusảnphẩm,đóntiếpanhlàvịphóGiámđốc.Đốiphươngvừamởlời,nhânviêntiếpthịnàyđãlậptứcnói:“Nghegiọngnói,anhlàngườiHàNội?”.

PhóGiámđốcsiêuthịgậtđầuvàhỏi:“AnhcũnglàngườiHàNộià?”.Nhânviêntiếpthịvừacườivừatrảlời:“Không,nhưngtôicócảmtìnhvớiHàNội,nghegiọngnóiHàNộitôicảmthấyrấtthânthiện”.VịphóGiámđốcđãnhiệttìnhtiếpđónnhânviêntiếpthị,cuộcgiaotiếpcủahọcũngdiễnravôcùngthuậnlợi.

Ănnóikhôngkhéoléocóthểkhiếnngườikháckhôngtiếpnhận,nếuấntượngtiếpxúcbanđầukhôngtốtthìcũngkhóhợptáclàmăn.

Mộtkháchhàngtứcgiậncầmđôidépkémchấtlượngtớicửahàng.Đúnglúcnhânviêntiếpthịcủanhàmáygiàydépđếntìmhiểutìnhhìnhtiêuthụsảnphẩm.Saukhinghexonglờigiãibàycủakháchhàng,nhânviêntiếpthịnói:“Nếumuaphảiđôidépthếnàythìtôicũngtứcgiậngiốngnhưchị”.Câunóinàyđãkhiếnvịkháchhàngbớtgiận,côđồngýđổimộtđôidépkhácthayvìtrảlạihàngnhưýđịnhbanđầu.

Tronghoạtđộngkinhdoanh,cólúcnênnóinhẹnhànguyểnchuyểnmộtchútđểmanglạihiệuquảtốthơn.

Mộtnhânviênbánhàngtiếpthịthuốcphundiệtmuỗitạisiêuthị,lờigiớithiệucủaanhđãthuhútrấtnhiềukháchhàng.Độtnhiên,cómộtkháchhàngđặtcâuhỏi:“Anhcódámbảođảmloạithuốcdiệtmuỗinàygiếtchếtđượchếttấtcảmuỗikhông?”Nhânviênbánhàngthôngminhtrảlời:“Khôngdám,ởchỗanhkhôngphunthuốc,đươngnhiênmuỗivẫnsốngtốt”.Câunóiđùanàyđãkhiếnmọingườivuivẻvàtiếpnhậnlờigiớithiệusảnphẩm,ngaysauđó,rấtnhiềuthuốcdiệtmuỗiđãđượcbán.

Vậndụngngônngữhàihướctronghoạtđộngkinhdoanhkhôngchỉcóthểtạorakhôngkhínhẹnhàng,màcòncóthểtạoramôitrườngtốtchocôngviệckinhdoanh.Bảnthânlờinóihàihướcchínhlàmộtloạingônngữquảngcáomangtínhnghệthuật,nếubiếtcáchdùngsẽđểlạiấntươngsâusắcchomọingười,dùngmộtcâunóiđùađểliêntưởngtớimộtnhãnhiệulàcáchtiếpthịrấthiệuquả.

Nhânviêntiếpthịkhivậndụngngônngữnênchúýnóingắngọn,đơngiảnvàcốgắngtruyềntảinhiềuthôngtintớikháchhàng.Bấtkểlàkinhdoanhhaytiếpthịsảnphẩmđềucầnnhữngđiểmđộtpháđểđốiphươngcóthểnghehiểuvàghinhớ.Ngônngữrõràngkhôngnhữnglànhucầugiaotiếp,màcònthểhiệnkháchquannănglực,tác

phongvàsựtincậycủanhânviêntiếpthị-bánhàng.

Đươngnhiên,ngườilàmnghềtiếpthịcònphảichúýnhiềuđiềutrongquátrìnhgiaotiếpngônngữ,vídụ,lờinóiphảivănminh,kháchquan,chânthật…

Ngônngữsinhđộng,hìnhtượng

Giớithiệusảnphẩmvớikháchhànglàmộttrongnhữngphầnquantrọngcủahoạtđộngtiếpthị.Sửdụngngônngữkhôngthểtùytiện,khôngthểnóinhữngđiềuvônghĩa,màcầnkhéoléođểtạobầukhôngkhíthoảimái,thuhútsựchúýcủakháchhàngvàkhiếnkháchhàngmuốnmuasảnphẩm.Dođó,nênsửdụngngônngữhìnhtượng,sinhđộng.

Tuynhiên,hìnhtượng,sinhđộngkhôngcónghĩalàphảidùngtừngữhoamĩ,điềunàychỉkhiếnngườikháccócảmgiácbạnkhôngthậtlòng,kháchhàngsẽtừnghingờchuyểnsangkhôngtintưởng.Cuốicùngsẽảnhhưởngxấuđếnkếnquảgiớithiệusảnphẩm.Điểmmấuchốtđểgiớithiệucóhiệuquảkhôngnằmởchỗcódùngtừngữhoamĩhaykhôngmàlàởchỗngônngữcóthểphảnánhchânthựctácdụng,đặctrưngcủasảnphẩmhaykhông.Vìthế,trongquátrìnhgiớithiệusảnphẩm,chúngtanhấtđịnhphảinắmvữngkĩnăngvàchúýmộtsốđiềusau:

Trongkhigiớithiệuvềsảnphẩm,hạnchếtốiđaviệcsửdụngtừ“nhất”.Cónhữngnhânviêntiếpthịrấtthíchnóinhữngtừnhưtốtnhất,chắcchắnnhất…đểthểhiệnưuđiểmcủasảnphẩmmìnhđanggiớithiệu.Thựctế,nóinhưvậysẽdễkhiếnkháchhàngnghingờvềsảnphẩm.Hơnnữa,chodùsảnphẩmđóthựcsựlàtốtnhấttrênthịtrường,nhưngnếukháchhàngkhôngtậnmắtnhìnthấyvàkhôngcósựsosánhthựctế,chỉdựavàolờigiớithiệucủanhânviêntiếpthịthìhọsẽkhôngcảmthấytintưởng.Chínhvìthế,việctránhsửdụngtừngữchỉcấpđộcaonhấtsẽcóthểlàmgiảmảnhhưởngtâmlítiêucựckhikháchhàngcânnhắcmuasảnphẩm.

Ngoàira,khigiớithiệusảnphẩmnêntránhdùngtínhtừnhưđẹp,đángyêu,rấttốt…Nhữngtừnàykhôngcóýnghĩathựctếtrongquátrìnhgiớithiệu,cũngkhôngthểtruyềnthôngtinđặcđiểmsảnphẩmtớikháchhàng,tốtnhấtnênítdùnghoặckhôngdùng.Nếunhânviêntiếpthịnóisảnphẩmđángyêuthìkhôngnóilênvấnđềgì

cả.Nếunóisảnphẩmchấtlượngtốtthìngườitiếpthịđónhấtđịnhphảinêuvídụthựctế.Nếusửdụngnhiềutínhtừvônghĩatrongkhigiớithiệusảnphẩm,bạnsẽkhiếnkháchhàngbịmấtcảmtình,ảnhhưởngkhôngtốttớihiệuquảthuyếtphụcvàtiếpthị.

Hãycốgắngtránhsửdụngtừ“rẻ”.Cócâunói:“Tiềnnàocủanấy”.Giásảnphẩmvàchấtlượngsảnphẩmcóquanhệmậtthiếtvớinhau.Trongthờiđạikinhtếhànghóa,hàngtốtgiáđắt,hàngkémgiárẻlànguyêntắcđịnhgiáchohầuhếtcácsảnphẩm.Đươngnhiên,cũngcóhàngtốtgiárẻ,nhưngđóchỉlàngoạilệvàrấthiếm.Chấtlượngtốtđiđôivớigiáthànhcao,đólàquyluậtkinhtế.Dođó,nhânviêntiếpthịkhigiớithiệusảnphẩm,nếunóisảnphẩmđórẻsẽdễkhiếnkháchhàngliêntưởngtớihàngchấtlượngkém.Đểđảmbảohiệuquảtiếpthị,nhânviênbánhàngnêntránhdùngtừ“rẻ”.Nếusảnphẩmthựcsựlàhàngtốtgiárẻ,trongkhinhânviênbánhàngbắtbuộcphảinhấnmạnhưuđiểmgiácả,vậycóthểlựachọncáchnóikháckhéoléođểtruyềnthôngtintớikháchhàng.Vídụ,nóisảnphẩm“khôngđắt”hoặc“chấtlượngvượttrội”,sẽmanglạihiệuquảtốt.

Nhiệttìnhchàohỏiđểbuônmaybánđắt

Côngviệctiếpthịkhôngchỉyêucầuđiềutrakĩthịtrường,tìmhiểunhucầukháchhàng,màcònphảitìmhiểutâmlíkháchhàng,phảinhiệttìnhchàohỏi,đốixửchânthành,tíchcựcgiaolưutìnhcảm.

ĐạivàVươnglàhaingườibánđậuphụ.Haingườicùngđộtuổi,cùngkinhdoanhtrongđiềukiệngiốngnhau,nhưngmộtngườiluônđắthàngcònngườikiathìkhông.ViệcbánhàngcủaĐạitốthơnnhiềusovớiVương.Lúcđầumọingườiđềucảmthấykìlạ,cảhaicửahàngđậuphụđềurấtngon,vậynguyênnhâncủasựkhácbiệtnằmởđâu?

Saunày,mọingườimớidầnpháthiệnrabímậttrongđó.Thìra,cùnglàmnghềbánđậuphụ,nhưngĐạinóinhiềuhơnVương.Vídụ,phụnữlớntuổiđimuađậuphụ,Đạisẽvừalấyđậuvừahỏithăm:“Côvẫnkhỏechứ?”.Nếulàngườilàmnghềbuônbánđimuađậu,ĐạiTrươngsẽhỏi:“Làmăntốtchứ?”...Anhluônnóinhữngcâuthểhiệnsựquantâmvàthấuhiểu.Thờigiantrôiqua,mọingườiđềucoiĐạilàbạn,chodùbanđầukhôngcónhucầumuađậu,nhưngthấyĐạihỏithăm,họlạimuamộtítvềđểtủlạnh,đólàdohọcảmđộngtrước

sựquantâmcủaĐại.Saunày,dokhôngbánđượchàngnênVươngphảiđổinghềkhác.

Chủđộngtròchuyệnvớikháchhàng,giaolưutìnhcảm,hãyđểkháchhàngcảmthấybạnkhôngchỉđơnthuầnbánhàngchohọmàđangquantâm,suynghĩchohọ.Nhưvậy,kháchhàngmớichấpnhậnsảnphẩmvàsựphụcvụcủabạn.

Mộtsiêuthịthuêrấtnhiềunữnhânviênbánhàng.Ngườinàocũnglễđộnênbanlãnhđạorấtthíchhọ.Trongđócómộtnhânviênnữđặcbiệtxuấtsắc,chodùlàvớikháchhàngđangxếphànghaytớixếphàngtừchỗnhânviênthungânkhác,côluônmỉmcườivớihọ,thânmậtgọitênvàhỏithămhọ.Khôngchỉnhiệttìnhphụcvụchuđáo,côcònthườnghỏikháchhàngmộtcáchthânmật:“Tôicóthểgiúpgìchoanh/chịnữakhông?”

Cómộtngày,mộtkháchhàngnữlạmặtđếncửahàng.Vừanhìnthấynhânviênthungânnày,vịkháchdườngnhưnhớrachuyệngìbènhỏi:“Cóphảinhiềunămtrướccôlàmởcửahàngthựcphẩmkhông?Tôithườngđếnđóvàcóấntượngsâusắcvềcô,khiđócôlànhânviêntốtnhấtcủacửahàngthựcphẩm”.

Vídụnàyđãchứngminh,cóthểthờigiantiếpxúccánhânrấtngắn,nhânviênbánhàngphảigiaotiếpvớinhiềungười,nhưngsựnhiệttìnhluônmanglạitácdụngtíchcực.Điềunàysẽkhiếnbạnnổibậtvàlàđiềukiệnquantrọngđểxâydựngmốiquanhệtốtvớimọingười.

Ngượclại,nếubạnkhôngnhiệttìnhkhitiếpxúcvớingườikhácthìsẽkhiếnmọingườimấthứng.Trongquátrìnhhợptác,khikháchhàngcủabạnyêucầubạnphảibỏchútsứclựcmớicóthểhoànthànhviệcgìđó,bạnkhôngnêntỏrabấtngờ,cũngkhôngnênthờơ,nhấtđịnhphảithểhiệnsựnhiệttìnhcủamình.Sựnhiệttìnhlàtiêuchítìnhcảmrấtđánggiá.Nóthểhiệnsựvuivẻkhibạnhợptáchoặctiếpxúcvớikháchhàngnàođó.Sựnhiệttìnhcủabạnsẽkhiếnkháchhàngvuivẻvìmìnhđượcchàođón,cũngcóthểkhiếnhọcảmnhậnđượctấmlòngcủabạn.Sựnhiệttìnhkhiếnkháchhàngcủabạncảmthấyhọcóvịtríquantrọngtronglòngbạn.

Sửdụnglờikhenhợplí

Nếumuốnthuyếtphụcđượcđốiphương,đảmbảoviệcmuabánthuậnlợi,bạnphảihọccáchkhenngườikhácđểtạorasựhàilòng.Chúngtahãycùngxemcâuchuyệnsauđây.

MộtnhânviênđượcgiaonhiệmvụđếntiếpthịtạiẤnĐộ,đãtrảiquanhiềulầnđàmphán,songhợpđồngmuabánthiếtbịquânsựvẫnkhôngthànhcông.Anhquyếtđịnhgọiđiệnthoạichomộtvịtướngquântrongquânđội,anhkhôngnhắcđếnchuyệnhợpđồngmàchỉnói:“TôichuẩnbịđiKolkata.LầnnàytôiđếnthămNewDelhi,chỉmongđượcgặpmặtngàimộtphútcũngđược”.Vịtướngquânmiễncưỡngđồngý.

Khiđếnvănphòng,vịtướngquânchủđộngnóitrước:“Tôirấtbận,hãytranhthủthờigian”.Tháiđộlạnhnhạtkhiếnngườitacócảmgiáccuộcđàmphángầnnhưvôvọng.

Tuynhiên,câunóicủanhânviênbánhàngđãgâybấtngờ.“Chàotướngquân.Tôithậtlòngmuốncảmơnngài,cảmơnngàiđãcótháiđộrấtcứngrắnvớicôngtychúngtôi”.

“…”Vịtướngquânngạcnhiênkhôngnóiđượclờinào.

“Bởivìngàiđãchotôimộtcơhộimaymắn,tôiđượcquayvềnơisinhramìnhtrongngàysinhnhật”.

“AnhsinhraởẤnĐộư?”Vịtướngquânmỉmcườivàhỏi.

“Đúngthế”.Nhânviênbánhàngtiếplời:“Ngàyhômnaycủanăm1929,tôiđượcsinhraởthànhphốKolkata.Khiđó,bốtôilàđạidiệnmộtcôngtycủaPháptạiẤnĐộ.NgườiẤnĐộrấtmếnkhách,cuộcsốnggiađìnhtôiđãđượcchămlorấttốt”.

Tiếpđó,ngườinhânviênbánhànglạinóivềnhữngkíứcđẹpđẽthờithơấu:Vàongàysinhnhật3tuổi,mộtbáchàngxómtốtbụngngườiẤnĐộđãtặngtôimónđồchơirấtdễthương,tôivàcácbạnnhỏẤnĐộcùngngồitrênlưngvoi,đólàngàyhạnhphúcnhấttrongcuộcđờitôi…

Vịtướngquânrấtcảmđộngvàđưaralờimời:“ThậtvuivìanhcóthểđónsinhnhậtởẤnĐộ,hômnaytôimuốnmờianhcùngăntrưađểchúcmừngsinhnhậtanh”.

Trongkhiđixeđếnnhàhàng,nhânviênbánhàngmởcặphồsơvàlấyramộttấmảnhđãbạcmàu,cầmbằnghaitayvàcungkínhđưachovịtướngquân.“Tướngquânhãyxemđâylàai?”

“ĐâychẳngphảiMahatmaGandhisao?”

“Đúngvậy!Ngàihãynhìnkĩđứatrẻởbênphải,đóchínhlàtôi.Khi4tuổi,trênđườngvềnước,tôivàbốmìnhđãrấtvinhdựđượcđicùngchuyếntàuvớiMahatmaGandhi.Tấmảnhnàyđượcchụptrênchuyếntàuđó.Bốtôiluôncấtgiữtấmảnhnhưmộtbáuvậtquýgiá.Lầnnày,tôimuốnđếnthămmộMahatmaGandhi”.

“TôirấtcảmơnvìanhđãcótìnhcảmvớingườiẤnĐộvàMahatmaGandhi”.Vịtướngquânnắmchặttayngườinhânviênbánhàng.Vànhưvậy,thươngvụmuabángiữahọđãthànhcông.

Khéoléodùnglờikhenlàmhàilòngniềmtựhàocủađốiphương,khiếnngườiđóngồixuốngvàgiaotiếpvớibạnlàbạnđãđạtđượcmộtnửamụcđích,cứthế,thànhcôngsẽtựtìmđến.

BrianTracylàmộtcaothủbánsáchtạiMỹ.Ôngtừngnói:“Tôicóthểkhiếnbấtcứaimuasáchcủatôi”.Bíquyếtbánsáchcủaôngchínhlà:Khenkháchhàng.

MộtngàyBrianTracytớitiếpthịsáchtạimộtcôngty,nhânviêntrongcôngtychọnrấtnhiềusách,khihọđangchuẩnbịtrảtiền,độtnhiêncómộtngườiđếnvànóito:“Nhữngcuốnsáchnhưrácnàychỗnàochảcó,mualàmgì?”

KhiTracyđịnhmỉmcườivớingườiđó,ngườiđótiếptụcnóithêmmộtcâu:“Đừngtiếpthịvớitôi,tôikhôngmuađâu,đảmbảolàkhôngmua”.

“Anhnóiđúng,tạisaoanhphảicầnnhữngquyểnsáchnàychứ?Aitinhmắtcũngcóthểthấyrằng,anhlàngườiđãđọcnhiềusách,rấtcótốchấtvănhóa.Nếulàemtraihoặcemgáicủaanh,họnhấtđịnhsẽtựhàovềanh,nhấtđịnhsẽtôntrọnganh”.Tracymỉmcườivàbìnhthảnnói.

“Tạisaoanhbiếttôicóemtrai,emgái?”Ngườiđànôngtỏrahứngthú.

Tracytrảlời:“Khitôinhìnthấyanh,anhchotôicảmgiácanhlàmộtngườianhcả.Tôinghĩ,nếuaicómộtngườianhnhưanh,thìcònhạnhphúchơncảhoàngđế”.

Sauđó,ngườiđànôngnóichuyệnbằngngữkhínhưanhnóivớiemtrai,cònTracynóichuyệnvàkhenngợinhưemtraiđangnóivớianhtrai,haingườinóichuyệnrấtlâu.Cuốicùng,ngườiđànônglấylídoủnghộchocôngviệccủa“ngườiemtraiTracy”nênđãchọnmua5quyểnsách.

Trongcuốnnhậtkíhômđó,Tracyviết:“Thựctế,tronglòngtôihiểurõ,chỉcầnkháchhàngnóichuyệnvớitôibaphút,thìhọkhôngthểkhôngmuasáchcủatôi.Dođó,bấtkểlàvớiaihaylàmviệcgì,muốnthayđổimộtconngười,cáchhiệuquảnhấtlàtruyềnđithôngtinđểthayđổitìnhcảm”.

Ôngcũngđồngthờiviếtramộtđịnhluậtnhântính:“Conngườithườngbịcảmtínhchiphốilítính.Nếucảmtínhcủamộtngườibịđiềuchỉnh,thìviệctừchốibạncònkhóhơntiếpnhậnbạn.Muốnnhanhchóngkhốngchếcảmtínhcủamộtngười,cáchhiệuquảnhấtchínhlàsửdụnglờikhenhợplí”.

Hàlàmộtnhânviêntiếpthịđồhộp,nhiệmvụlầnđócủacôlàgiànhđượcđơnđặthànglớnnhấtcủasiêuthị.Vìthế,côtìmđếnGiámđốcphụtrách.

Saukhigặpmặt,Hànói:“ThưaGiámđốc,tôimaymắnđãđượcđếnsiêuthịnàynhiềulần,làđạidiệnhãngthựcphẩmđónghộplớnnhấtthànhphố,tôirấtngưỡngmộcáchlàmviệckhoahọcvàhệthốnghànghóachấtlượngcaotrongsiêuthị.Trêncácgiáhàngcóđầyđủmặthàngthựcphẩmcủacáchãngnổitiếngtrongvàngoàinước,khôngchỉvậy,nhânviêncủasiêuthịcònrấtnhiệttình,nhìnvàocóthểthấyngay,ôngđãtốnkhôngíttâmsứcchocôngviệccủamình,thậtđángngưỡngmộ”.NghenhữnglờikhencủaHà,vịGiámđốcliềnnói:“Cảmơn!Cảmơn!Tôilàmthếvẫnlàchưađủ,xingópýthêm”.

Trongcuộcsốnghiệntại,mỗingườiđềucảmthấymìnhđángđượcnhậnnhữnglờikhen.Nhânviêntiếpthịcủacáccôngtychínhlànhữngngườithườngxuyênsửdụnglờikhenđểtiếpcậnkháchhàngnhất.Thôngthường,họsẽdùngchínhtâmlíhivọngđượckhenđể

đạtmụcđíchtiếpcậnkháchhàng.Đươngnhiên,chúngtaluônmuốnđượctrởthànhngườiđượchoannghênh.

Muốnsửdụnglờikhentựnhiên,hợplí,chúngtaphảinắmđượccáckĩnăngcóliênquan.

(1)Khenngợiđúngưuđiểmcủađốiphương

Khitớichơinhàbạnbè,nhìnthấytrêntườngphòngkháchcómộtbứctranhphongthủy,chúngtanênkhen:“Bứctranhđẹpquá,nókhiếnphòngkháchtrởnênsangtrọnghơn.Aimuabứctranhnàyđúngcóconmắtthẩmmỹtốt”.

Cólẽ,câunóinàychúngtachỉtựnhiênnóira,nhưngbạnbècủachúngtasẽrấtvuivànhấtđịnhsẽcảmthấytựhào.

Đốivớicácnhânviêntiếpthị,lầnđầukhitiếpxúcvớikháchhàngcũngcóthểnhưvậy.Saukhiquansátkĩ,tấtcảmọithứbêncạnhkháchhàngđềucóthểtrởthànhchủđềkhenngợi.Chúngtacóthểkhencácthiếtbịtrongphòngkhách,cũngcóthểkhencụthểmộtthứgìđónhưchiếcbàn,tấmthảmhaychậuhoatrêncửasổ.Cóthểnóichậuhoarấthợpvớikhungcảnh,màuhoahợpvớimàubốicảnhxungquanh,thậmchíbạncóthểdùngcảnhữngcâunóivầnđiệuđểthểhiệnsựngưỡngmộcủamình.

Tuynhiên,cácnhânviêntiếpthịcósứctưởngtượngphongphúvàtinhthầnsángtạothườngcóthểtìmraưuđiểmcủađốiphươngvàkhéoléodànhtặnglờikhenchohọ.Bởivìlờikhenlàđểchongườikhácnghe,nênkhikhenphảichúýphùhợp,nếuchỉkhencósựđặcsắcgìđómộtcáchchungchungsẽkhôngthểtạorasựnổibật.Hãykhencụthểnhằmvàotrithức,nănglựccủangườiđượckhen.Nếuchúngtathíchkháchhàngcủamìnhthìnhấtđịnhsẽtìmrađượcđiểmđángkhenởhọ.

(2)Khenngợi–“gãiđúngchỗngứa”củađốiphương

Khichúngtakhenđúngđiềuđốiphươngtâmđắcsẽkhiếnhọtrởnêntựtinhơn.Đâychínhlàcáchhiệuquảđểcảmhóangườikhác.Nóimộtcáchkhác,lờikhen“gãiđúngchỗngứacủađốiphương”cótácdụngrấtlớn.

Vậylàmsaođểpháthiệnchỗngứacủangườikhác?MộtngườiNhậtBảnthànhđạttừngnói:“Đểpháthiệnđiểmyếucủamọingườilàviệcrấtđơngiản.Chỉcầnbạnđểýxemhọthíchnóichuyệnvềđềtàigìsẽbiếtngay.Bởivìlờinóisẽthểhiệnnộidungnhữngđiềuhọhivọng.Bạnhãytácđộngvàonhữngđiềuđó,nhấtđịnhsẽgãiđúngchỗngứacủađốiphương”.

CHƯƠNG11

Rènluyệntàiđàmphán,luônnắmchắcphầnthắng

Đàmphánlàquátrìnhhaingười,hoặcmộtcánhânvàmộttổchứcthảoluậnvềvấnđềlợiíchcùngquantâmhoặccácvấnđềkhác,traođổiýkiến,tìmcáchgiảiquyếtvàđạtđượcthốngnhất.Đâycóthểnóilàquátrìnhđấutríđấusứcgiữahaibên,nókhôngchỉyêucầungườiđàmphánphảicótrithứcphongphú,màcònyêucầurấtcaovềkhảnăngsửdụngngônngữ,ngônngữtốthaykhôngsẽquyếtđịnhchấtlượngvàkếtquảcủacuộcđàmphán.Dođó,việctạorakhôngkhíđàmphán,kĩnăngkhéoléovậndụngngônngữđàmphánlàđiềukhôngthểthiếucủamỗingườithamgiaquátrìnhđàmphán.

TạokhôngkhíđàmphánhàihòaChuyêngiađàmphánngườiMỹ-Carloschorằng,khôngkhícủa

cuộcđàmphánđặcbiệtquantrọng.Khôngkhítốtsẽgiúpngườiđàmphánpháthuythựclực.Đạiđasốkhôngkhícáccuộcđàmphánđềudoconngườitạora.Mộtnhàđàmphánưutúsẽcóthểcảmnhậnđượckhôngkhíkhinàocólợi,lợidụngkhôngkhíđàmphánđểtạoảnhhưởngcólợichomình.Bởivìhọbiếtrằng,khôngkhícóảnhhưởngrấtlớntớisựthànhbạicủacuộcđàmphán.Vìthế,chúngtacóthểnóirằng,khôngkhíđàmphánthíchhợpchínhlàmộtphầnquantrọngcủacuộcđàmphán.

Khôngkhíđàmphánchínhlàmộtkiểutháiđộcủangườiđàmphán,nócóthểảnhhưởngtớitâmlítìnhcảmvàcảmgiáccủangườiđàmphán.Khôngkhíđàmpháncólạnhnhạt,đốilập,cứngrắn,cũngcótíchcực,hữunghị,hoặcnghiêmtrọng,cânbằng…Khôngkhíđàmphánkhácnhausẽmanglạinhữngảnhhưởngkhácnhau,khôngkhí

đàmpháncóthểbấtgiácđẩycuộcđàmphántớimộtphươnghướngnàođó.Khôngkhínhiệttình,tíchcực,hữunghịsẽkhiếncuộcđàmphánđitớihướngđạtđượcthốngnhất,khiếnngườiđàmphánkhôngbịcăngthẳngvàhàilòngvớikếtquả.Cònkhôngkhílạnhnhạt,căngthẳngsẽkhiếncuộcđàmphánrơivàobếtắc,làmchovấnđềtrởnênkhógiảiquyết.

Dođó,khithamgiađàmphán,chúngtanhấtđịnhphảinắmđượckĩnăngtạorakhôngkhítốt,tạođiềukiệnthànhcôngchocuộcđàmphán.

Tròchuyện-hànhuyênhợplí

Trướckhichínhthứcbướcvàocuộcđàmphán,hầuhếtlàkhoảngthờigianquáđộ.Tronggiaiđoạnnày,haibênthườnghỏithămlẫnnhauhoặcnóivềchủđềcóliênquanđếnvấnđềchínhđểkhiếnkhôngkhítrởnênthoảimáitrướckhiđàmphán.Tròchuyện,hànhuyênthânmậttrướcđàmpháncóthểkéogầnkhoảngcáchgiữahaibên,tạobầukhôngkhíhòahợp,thânthiện.

ĐặngTiểuBìnhlànhàquânsự,nhàcáchmạngthuộcgiaicấpvôsảnTrungQuốc,cũngđồngthờilàmộtchuyêngiađàmphán.Mộtlần,ĐặngTiểuBìnhtiếpđónnữhoàngAnhvàphuquântớithămTrungQuốc,saukhigặpmặt,haibênđãtròchuyệnvớinhau.

ĐặngTiểuBìnhnhiệttìnhnóivớinữhoàngAnh:“Đượcgặpbàtôirấtvui,xinhãytiếpnhậnsựhoannghênhvàsựtônkínhcủatôi”.Sauđólạinóitiếp:“Thờigiannày,thờitiếtBắcKinhrấttốt,cũnglàđểchàođónkháchquý.Tuynhiênkhôngkhícóvẻhơikhô,nếucóthểmượnmộtchútsươngmùLuânĐônthìsẽtuyệtvờihơn”.

PhuquânnữhoàngAnhthấyvậynói:“SươngmùLuânĐônlàsảnphẩmcủathờikìcáchmạngcôngnghiệp,bâygiờđãkhôngcònnữa.Tuynhiên,cóthểchoTrungQuốcmượnmưa.Mưacóthểsẽtốthơnsương,đổilạicácôngchochúngtôimượnchútánhsángmặttrời”.

Haibêntròchuyệnvuivẻ,bầukhôngkhítrởnênấmáp,thânmật,thêmmưa,sươngvàánhnắngmặttrờivàocuộcđàmphánchínhtrịnghiêmtúc,vôhìnhđãkhiếnhaibêntrởnênvuivẻ,thoảimái.

Khitròchuyện,hànhuyên,nhấtđịnhphảinhớmộtđiểm:Khôngnóivềđềtàigâythấtvọng.

Độngtácphùhợpvàngônngữsắctháibiểucảm

Độngtáccơthểphùhợpcũnglànhântốquantrọngảnhhưởngtớikhôngkhíđàmphán.Điềuđặcbiệtphảichúýlà,dotậpquánvănhóacủacácdântộcvàcácquốcgialàkhácnhau,nêncácđộngtáccũngphảnánhnhữngđiềukhônggiốngnhau.

Vídụ,bắttaytronglầngặpmặtđầutiên:Tậpquáncủamộtsốquốcgiachorằngđâylàcáchthểhiệnsựhữunghị,tạocảmgiácthânmật.Nhưngmộtsốnướclạichorằngđólàcáchđốiphươngthểhiệnsựthậntrọng,khôngcóthànhý,từđósẽgâyraáccảm.Chínhvìvậy,ngườiđàmphántrướctiênphảihiểuđặcđiểmtínhcách,thóiquencủađốiphươngđểcóngônngữhìnhthểthíchhợp.

Ngônngữsắctháibiểucảmthểhiệntìnhcảmnộitâm,cóthểtruyềnđạtthôngtinkhônglờitớiđốiphương.Ngườithamgiađàmphánđangtựtinhaynghingờ,vuivẻhaycăngthẳngđềubộclộquasắctháitìnhcảm.Đốiphươngthànhthậthayxảoquyệt,hoạtbáthaykhôngnăngđộng,tấtcảđềucóthểthểhiệnquaánhmắt.Dođó,khiđàmphán,nênchúýtớisắctháitìnhcảm,thôngquanétmặtvàánhmắtthểhiệnsựtintin,nguyênvọnghợptáchữunghị.

Nhữngđiềunàyđềumanglạiảnhhưởngkhácnhautớikhôngkhícuộcđàmphán.Nếuđộngtáccủabạngâyrasựphảncảm,sắctháitìnhcảmkhiếnngườikháckhôngthíchthìchắcchắnkhôngkhíđàmphánsẽkhôngtốt.

Ngônngữhàihướcvàcáchthứcđiềutiếtbầukhôngkhí

Khôngkhímộtcuộcđàmphánluônthayđổiliêntục.Bầukhôngkhíhòahợp,thoảimáicóthểtrởnêncăngthẳngkhihaibêntranhluậnvềnhữngvấnđềcótínhchấtthựctế,nếukhôngcẩnthận,cuộcđàmphánthậmchícònđổvỡ.Lúcnày,điềuhaibênnênlàmkhôngphảilàtiếptụctheođuổivấnđề,màlànhanhchónghóagiảikhôngkhícăngthẳng.

Khiđó,chúngtacóthểsửdụngngônngữhàihướcđểhóagiảibầukhôngkhí.Trongđàmphánkinhtếhiệnđại,pháthuysựhài

hướccótácdụngngàycàngquantrọngvàđãđượcxemlàcáchthứctốtnhấtđểđiềutiếtbầukhôngkhí.

Đươngnhiên,trongđàmphán,haibênchắcchắnsẽtranhluậnvàkhôngnhượngbộnhautrongvấnđềnàođó,thậmchícònxảyratranhcãi,lúcnàycóthểđềnghịtạmthờingừngđàmphán,sắpxếpchocảhaiphíađidạongắmcảnh,dựtiệc,xembiểudiễnnghệthuật…cũngcóthểthamgiacáchoạtđộngnghỉngơi,vuichơitạicâulạcbộ,khugiảitrí…Nhưvậy,trongmôitrườngthoảimái,vuivẻ,mọingườitựnhiênsẽcảmthấynhẹnhõm.Điềuquantrọnghơnlàthôngquavuichơi,nghỉngơi,tiếpxúcthoảimái,haibêncóthểhiểunhauhơn,xóabỏnghikị,tăngtìnhhữunghị,cũngcóthểtraođổithêmýkiếnvềvấnđềkhúcmắcgiữahaibên.Lúcnày,tâmtrạngcảhaiphíađềuvuivẻ,mọingườitrởnêncởimở,vấnđềkhôngthểgiảiquyếttrênbànđàmpháncóthểsẽđượctháogỡ.

Nghệthuậtđưacâuhỏivàđáptrảýkiếnphảnđốicủađốithủtrongđàm

phánTrongđàmphán,làmthếnàođểhiểumụcđíchvàtrảlờiýkiến

phảnđốicủađốiphương,điềunàyyêucầuchúngtaphảichuẩnbịkĩlưỡng.Khiđàmphán,vậndụngngônngữkhéoléođểđưaracâuhỏivàtrảlờicâuhỏicủađốiphương.

Ngườiđitrướclàmchủ,khéoléoracâuhỏiđểtìmhiểumụcđíchcủađốiphương

Đểđạthiệuquảtốt,khiđàmphán,chúngtaphảitìmhiểunhucầuthựctếcủađốiphươngvàýđồthựcsự,việcnàyyêucầungườiđàmphánphảinỗlựcpháthuyvànắmvữngkĩnăngđưacâuhỏi.

(1)Chuẩnbịkĩlưỡng,đưaracâuhỏithíchhợp

Trướckhichínhthứcbắtđầuđàmphán,ngườithamgiađàmphánnênviếtratrướcnhữngcâumuốnhỏi,đặcbiệtlànhữngcâuhỏimàsẽkhiếnđốiphươngkhôngthểnhanhchóngnghĩracâutrảlờithíchhợp,nhữngcâuhỏikiểunàycóthểmanglạihiệuquảbất

ngờ.Khinêucâuhỏiphảinắmchắcthờicơ,cóthểđưaratrướcmộtsốcâuhỏicóvẻđơngiảnvàdễtrảlời,nhưngthựcchấtlạilàcâuhỏicóliênquantớinhữngvấnđềquantrọng,hãychờtớikhitưtưởngđốiphươngthoảimáiđểđềcậptớivấnđềquantrọng,nhưvậysẽkhiếnđốiphươngdễbộclộđiểmyếu.

(2)Nắmchắctốcđộracâuhỏi

Ngườiđàmphánnênđưaracâuhỏivớitốcđộvừaphải,hỏivớitháiđộbìnhthản.Nếutốcđộhỏiquánhanhsẽđểlạiấntượngkhôngtốtvềsựthiếukiênnhẫn,còncóthểgâyrasựphảncảmvàthậmchílàtâmlíthùđịch,làmhỏngbầukhôngkhíđàmphán.Đươngnhiên,tốcđộracâuhỏicũngkhôngthểquáchậm,nếukhôngsẽkhiếnđốiphươngnghingờhoặccảmthấynhàmchán.

Trongđàmphán,khôngnênliêntụcđưaracâuhỏi.Điềunàysẽkhiếnngườiđốidiệncótâmlíkhôngmuốntrảlờihoặctrảlờiqualoa.

(3)Khôngnênhỏidồndập,hãyđểđốiphươngcóthờigiantrảlời

Khôngnênđưaranhiềucâuhỏicùnglúc,nhưvậysẽkhiếnđốiphươngcảmthấyrốitrí,khôngbiếtnêntrảlờicâuhỏinào.Saukhiđưaramộtcâuhỏi,hãyimlặngvàchờđợicâutrảlời.Sựimlặngsaukhiđưaracâuhỏisẽgâyáplựcvôhìnhchođốiphương.Bạnkhôngnóinữa,đốiphươngbắtbuộcphảitrảlờiđểphávỡsựimlặng,nhưvậy,tráchnhiệmphávỡsựimlặnggiữahaibênsẽdongườiđốidiệnđảmnhiệm.Khiđốiphươngtrảlờicâuhỏi,ngườiđàmphánnênchờtrảlờixongmớibắtđầuđưaracâuhỏikhác.Đâylàphéplịchsựtốithiểu,cũngcólợichoviệctìmhiểutoàndiệnýđồcủađốiphương,đểtừđóđưaracâuhỏichínhxác.

(4)Tháiđộthànhthật,tránhnhữngcâuhỏimangtínhthùđịch

Trướckhiđặtcâuhỏinênđượcsựđồngýcủađốiphương,nhấtlàkhiđưaracâuhỏivớingườilạhoặcngườicóđịavịcao.Đốivớinhữngcâuhỏinhạycảm,trướckhihỏinênxinphép.Tháiđộthànhthậtsẽkhiếnngườiđốidiệnvuivẻtrảlời,cólợichoviệcgiaolưutìnhcảmgiữahaibêntrongquátrìnhđàmphán.

Ngườiđàmphánnêntránhnhữngvấnđềmangtínhthùđịch,nhưtrựctiếpchỉtríchýkiếnđốiphương,hoặcnhữngcâuhỏicóliênquantớichấtlượngsảnphẩm.Nếukhôngsẽkhôngcólợichosựhợptácgiữahaibên.

(5)Khôngbắtépđốiphươngtrảlờinhữngcâuhỏihọkhôngmuốnđểtránhtạokhôngkhícăngthẳng.

Đốivớinhữngcâuhỏinày,cóthểchiarathànhnhiềucâuhỏinhỏđểtìmhiểuýđồđốiphương.Hoặccóthểthayđổigócđộđểkhơidậysựhứngthúcủangườiđốidiệnvớicâuhỏi.Cũngcóthểtạmgáclạicâuhỏi,chờđếnkhithờicơthíchhợp.

Nắmvữngcáckĩnăngđặtcâuhỏilàcáchnângcaonănglựccủangườiđàmphántrongviệctìmhiểunhucầuthựctếcủađốiphương,vàgiúpbầukhôngkhítrongcuộcđàmphánkhôngbịcăngthẳng.

Phảnứngkhéoléotrướcýkiếnphảnđốicủakháchhàng

Trongđàmphánluônxuấthiệncácyếutốhàilòngvàkhônghàilòng,bởivìcảhaiphíathamgiađàmphánđềucónhữngýkiếnphảnđốilẫnnhau.Cáchgiảiquyếtkhiđốimặtvớiýkiếnphảnđốisẽảnhhưởngtrựctiếptớikếtquảđàmpháncủabạn.

ÔngThomasđãtừngđàmphánvềvấnđềmuađồnghồvớimộtcửahàng.Dothịlựccủavợôngkhôngtốt,nênbàphảisửdụngloạiđồnghồcóthểphânbiệtrõkimgiờvàkimphút.Thếnhưngloạiđồnghồđórấtkhótìm,họđãmấtrấtnhiềucôngsức,cuốicùngcũngtìmđượcmộtchiếcđồnghồnhưý,thếnhưngchiếcđồnghồđócóvẻngoàikhôngđượcđẹp.Cólẽcũngbởinguyênnhânnàymàcửahàngmãikhôngbánđượcchiếcđồnghồđó.Mặcdùvậy,mứcgiá150đồngcóvẻhơiđắt.

ÔngThomasnói:“Chiếcđồnghồnàygiá150đồngthìđắtquá!”

Ngườicủacửahànggiảithích:“Giácủachiếcđồnghồnàylàrấthợplí,bởinóchỉsailệchvàiphúttrongmộttháng”.

ÔngThomasnói:“Thờigianchínhxáchaykhôngkhôngquantrọng”.Đểchứngminhquanđiểmcủamình,ôngThomaslấychiếc

đồnghồcũmàvợôngđeođãlâurachocửahàngxem:“Côấyđeochiếcđồnghồ10đồngnàyđã7nămrồi,chiếcđồnghồnàyrấthữudụng”.

Ngườibánhàngtrảlời:“Thờigianđã7năm,bàấynênđeomộtchiếcđồnghồđắtgiá”.

Khimặccả,ôngThomasđãchỉrachiếcđồnghồôngđịnhmuakhôngđượcđẹp.Ngườibánhàngnói:“Tôichưabaogiờthấycóchiếcđồnghồnàođượcthiếtkếgiúpngườidùngnhìnrõgiờ”.

Cuốicùng,họquyếtđịnhgiácủachiếcđồnghồlà100đồng.

Việcgiaodịchcóthànhcôngkhông,phầnlớnđượcquyếtđịnhbởiviệcbạnđốidiệnvớiýkiếnphảnđốithếnào.

Khéoléoứngphóvớiýkiếnphảnđốicủađốiphương,cuộcđàmphánsẽthuậnlợivàthànhcông.Vìthế,bạnnênnắmvữngcáckĩnăngsau:

(1)Trướckhiđàmphánvớikháchhàng,hãyviếtranhữngưuđiểmvàkhuyếtđiểmcủasảnphẩmsovớinhữngsảnphẩmcạnhtranhkhác.

(2)Hãyghinhớtấtcảnhữnggìbạnnghĩđến,nhữngkhuyếtđiểmcủasảnphẩmmàkháchhànglựachọnhoặcnhữngchỗphụcvụchưachuđáo.

(3)Khikháchhàngnêuýkiếnphảnđối,phảitìmhiểucâuhỏitrướckhitrảlời.

(4)Giảsửýkiếnphảnđốicủakháchhàngcóthểgiảiquyếtngay,bạnphảilậptứcchứngminh,nhưvậysẽđượcđốiphươngcôngnhận.

(5)Sửdụngcâuhỏilạiđểtrảlờiđốiphương,muốncóđượccâutrảlời“đúng”.Bạncóthểhỏi:“Cóphảianh/chịđangcânnhắcvìchiphíbảodưỡngđắt?”.Câutrảlờicủađốiphươngrấtcóthểlàkhẳngđịnh.Dođốiphươngkhôngthíchphíbảodưỡngvàphínhiênliệuđắt,bạncóthểnhâncơhộinàygiớithiệuvềưuđiểmsảnphẩmbạnđangbán.

(6)Khôngnênđồngývớiýkiếnphảnđốicủakháchhàng,điềunàysẽtăngcườnglậptrườngcủađốiphương.Nếunhânviênbánxehơinói:“Đúngthế,phíbảodưỡngcủadòngxenàyrấtcao,nhưng…”.Nóinhưvậysẽkhôngcólợi.

(7)Nếuýkiếnphảnđốicủakháchhàngkhiếnbạncảmthấykhótrảlời,vậybạncóthểtrảlờibằngngữkhíkhảnăng,sauđóhãynêunhữngưuđiểmcólợichokháchhàng.Vídụ,kháchhàngchorằngdòngxehơibạnbáncógiáquácao,thìbạncóthểtrảlời:“Nhưvậylàanhđãchúýtớiloạixenày,chỉcóđiềuvấnđềgiácảkhiếnanhchưathểquyếtđịnhđúngkhông?Chiếcxecótínhnăngtốtnhưthếnày,độngcơlạirấtkhỏevàổnđịnh,mặcdùgiábáncaonhưnglạirấtkinhtế.Aicũngcóthểcómộtchiếcxe,nhưngkhôngphảiaicũngcómộtchiếcxecaocấpnhưthếnày.Rấtnhiềunhânvậttầmcỡthíchloạixenày,bởihọbiếtđâuthựcsựlàhàngtốt”.

Córấtnhiềukĩnăngkhiđàmphán,khiphảnứngtrướcýkiếnphảnđốicủakháchhàng,bạncầnphảinhớbíquyếtsau:Phảiđểkháchhàngthấybạnhiểuquanđiểmcủahọ,đồngthờikhéoléotrảlờiýkiếnphảnđối.Điềunàykhôngchỉthểhiệnbạnhiểukháchhàng,màcònkhiếnhọphảitrảlời“có”vớicâuhỏi.Khigặpýkiếnphảnđốikhôngthểphảnbác,chúngtanêntránhđốiđầuvớikháchhàng.Khigặptìnhhuốngnày,ngườibánhàngnênnhấnmạnh,ưuđiểmcủasảnphẩmrấtquantrọngvớingườimua.Nhấtlàkhikháchhàngcóýkiếnvềgiácả,tốtnhấtnêngiảiquyếtnhưvậy.

Dùngngônngữchungchung–mơhồđểcheđiýđồthựcsự

Quátrìnhđàmphánlàsựcạnhtranhvềkĩnăng,trítuệ.Mọingườiphảitiếpnhậnnhiềucungbậctưtưởngtìnhcảm,cuộcđàmphánthườngdiễnrarấtphứctạpvàbiếnđổiliêntục.Dođó,lờinóitrongđàmphánnhấtđịnhphảichừngmực,chegiấusuynghĩthậtmộtcáchthíchhợp.

Trongđàmphán,khichúngtakhôngmuốnđểđốiphươngbiếtýđồthựcsựcủamình,hoặckhikhôngtựtinnắmchắcvấnđềgìđó,hãysửdụngcáchnóinướcđôimơhồ.Vídụ,bìnhluậnvềmộtngườihoặcmộtviệcgìđó,saukhinêuraquanđiểm,cóthểthêmvàocâu

nói“tuynhiên,cólúccũng…”,cáchlàmnàyđểtạođườngluinếucósuynghĩkhôngphùhợpthựctế.Câunóinàytưởngnhưđơngiản,nhưngtrênbànđàmphán,nólạicótácdụngrấtlớn.

Hầuhếtcácchínhtrịgiađềugiỏitrongviệcđàmphán,họbiếtcáchkhéoléođưahaimặtcủamộtvấnđềvàotrongngônngữ,dovậychúngtathườngnghethấycâunóingoạigiaonhưthếnàytrêntivi:“Vấnđềnàyrấtquantrọng,nênsuynghĩthậntrọng,chúngtôisẽtíchcựcnỗlựcvìnó…”.Đâychínhlàtácdụngcủacáchnóinướcđôimơhồ.

Trênthươngtrườngcũngvậy.Trongđàmphánkinhdoanh,cólúcđểđạtđượchiệuquảhoặcvìlídonàođómàbạnkhôngmuốnthểhiệnsuynghĩthậtchongườikhácbiết,lúcnàybạncóthểlàm“mơhồhóa”thôngtinđểđạtđượchiệuquảđàmphántốtđẹp.Vìvậytrongđàmphán,chúngtaphảilinhhoạtvậndụngkĩnăngngônngữchungchung,mơhồ.

(1)Đốiphươngmuốnbạnthểhiệntháiđộrõràng,nhưngbạnchorằngchưađếnlúc

Bạncóthểtrảlờinhưsau:Cóthể,đợisaukhitôibáocáotìnhhìnhchocấptrên,tôisẽthôngbáolạitrongthờigiansớmnhất”.Bềngoàilàsựđồngý,nhưngthựcchấtlạilàphủđịnh.Mặcdù“trongthờigiansớmnhất”cóthểmanglạicảmgiácthoảimái,hàilòngchongườikhác,nhưngthựctếkhithôngbáolại,kếtquảcóthểlàsựphảnđối.

(2)Thămdòđốiphương,tìmhiểutưtưởngtìnhcảmcủađốithủ

Đốiphươngcàngmuốnbiếttháiđộcủabạn,thìbạncàngnêndùngcáchnóimơhồđểtìmhiểusuynghĩcủahọ,khiếnhọbịtácđộngtâmlí,buộcphảinóilênsuynghĩtừđóbộclộýđồthựcsự.

(3)Bảovệmìnhkhỏisựkhốngchếcủađốiphương

Bạncóthểdùngngônngữmơhồđểđốiphó,khôngchođốiphươngkhốngchếmình.

Thiếtkếmớicủamộtcôngtythờitrangvừaramắtđãrấtđượcưachuộng,dođócôngtychuẩnbịmuavàomộtsốlượngnguyênliệu

lớnđểsảnxuấthàngloạt.Tintứcvừatruyềnđi,ngaylậptứccácnhàmáyvảisợitrongvàngoàithànhphốđãcửnhânviêntiếpthịtớiđàmphánvềviệchợptác.Côngtythờitrangcũngcửnhânviênthumuaragặpgỡđốitác.Trongquátrìnhđàmphán,chỉtìmhiểuvềtìnhhìnhcácnhàmáycungcấpnguyênliệuchứtạmthờichưakíhợpđồng,nênthườngtừchốikhéobằngcáchnói“Tôinhấtđịnhsẽchuyểnýkiếncủaquývịlêncấptrên,chỉcầnchấtlượngđángtincậy,giácảhợplí,chúngtôisẽcânnhắc”.

Thôngquađàmphán,côngtythờitrangsẽchọnramộtnhàcungcấpnguyênliệutốtnhấtvớichấtlượngcaovàgiácảphảichăng,nhưvậycôngtysẽcósựlựachọnvàcóđượckhôngítlợiích.

(4)Từchốiýkiếncủađốiphương

Dùngngônngữchungchung–mơhồthểhiệnýkiếnbấtđồngsẽkhôngkhiếnhaibênkhóxử,lạicóthểđạtmụcđíchtừchối.

Vídụ,khiđốiphươngnêuýkiếnxong,bạncóthểnóinhưsau:“Cólẽanhlàmvậylàđúng,nhưngchúngtôivẫnchưathểraquyếtđịnhcuốicùng…”,hoặccóthểnói:“Vềcơbảnchúngtôiđồngývớiýkiếncủaanh,thếnhưngchúngtôiphảiđạidiệncholợiíchcủacôngty,anhthấycóđúngkhông?”Cáchnóinàyđãkhẳngđịnhlạisuynghĩcủađốiphương,khônglàmcảntrởcuộcđàmphán,lạivừaphủđịnhđượcýkiếncủangườiđónhưngvẫnthểhiệntháiđộchânthành,hợptácvàxâydựng.Hiệuquảnàykhôngđơngiảnchỉlàtừchốinhữngđiềucóthểđạtđược.

(5)Canthiệptưduy,thayđổicáchnhìn

Trongquátrìnhđàmphán,lợidụnglúcđốiphươngthiếuchúýhoặctâmlícóphầnchùngxuống,cóthểsửdụngcáchnóichungchung–mơhồđểtạmthờichuyểnsựchúýcủađốiphương,tránhcácvấnđềbấtlợihoặcdẫndắtđốiphươngvàomộtcâutrảlờichocâuhỏiđượcsắpđặttrước.

Mộtcôngtycóquanhệhợptácvớivàiđơnvịcungcấphànghóatrongvùng.Mộtlần,trongcuộcđàmphánvớimộttrongcácnhàcungcấpđó,haibêntranhluậnrấtlâuvềvấnđềgiácả.Lúcnày,ngườiđàmpháncủacôngtyđộtnhiênnêumộtvấnđềmới:“Quývịcóthểđimualạihàngcủamộtvàicôngxưởnggầnđây,sauđóbánlạicho

chúngtôi,vậycóđượckhông?”

“Làmgìcóchuyệnđó”

“Tôicónghenóivậy,nênchúngtôimuốnchứngminh”

“Khôngthểnào.Chuyệntrongcôngxưởngcủachúngtôi,tôikhôngthểkhôngbiết”

“Chúngtôicũngkhôngtinquývịlạilàmvậy…”

Haibêncứnóivềchuyệnđó,mộtbêntỏrabántínbánnghi,mộtbênthìkhẳngđịnhkhôngthểcóchuyệnnhưvậy,đợikhibênmuanói:“Thờigiankhôngcònsớmnữa,ngàymaibàntiếp”,vậylàcảhaiphíađềukhôngđạtđượcmụcđích.Trongcuộcbànbạctiếptheo,tâmlíbênbánvôhìnhchungđãbịảnhhưởng.

Ngoàira,cáchnóichungchung–mơhồcòncótácdụngtíchcựctrongviệcthămdòthôngtin,kéodàithờigianhoặcthoáitháctráchnhiệmvềsau,nênchúýkhaitháctrongđàmphánkinhtế.Đồngthời,việcvậndụngcáchnóichungchungcòncóthểgiúphaibêntạođườngluitrongmộtsốvấnđề,đểcuộcđàmphánkhôngbịrơivàothếbếtắc.

NgônngữquyếtđịnhthànhbạiĐàmphánchínhlàcăncứtheotìnhhìnhthựctế,vậndụngtrítuệ

vàngônngữđểđạtđượckếtquảmongmuốn.Vìthế,trongđàmphánkhôngthểtránhviệcphảinóichuyện,thểhiệnnộidung,quanđiểmnàođó.Trongtrườnghợpnày,kĩnăngnóichuyệnlàmộtnhântốquantrọng–mộtlỗinhỏcũngcóthểảnhhưởngtớimốiquanhệgiữanhữngngườiđàmphán,lỗilớncóthểlàmhỏngsựthànhcôngvàkhôngkhícuộcđàmphán.Ngônngữphảilinhhoạt,mangtínhsángtạo,phảicốgắngchúýsửdụngkĩnăngngônngữđàmphán.

Vậndụngngônngữchínhxác

Lợiíchchínhlàđộnglựcđàmphán.Haibênthôngquađàmphánđểthuyếtphụcđốiphươngchấpnhậnquanđiểmcủamìnhvàcuối

cùngđạtđượcsựthốngnhấtcólợichocảhaibên,dođóđâylàhoạtđộngquantrọngcóliênquantớilợiíchcánhânvàtậpthể,nóyêucầungônngữphảibiểuđạtchínhxác.Haibênthamgiađàmphánphảithểhiệnchínhxáclậptrường,quanđiểmvàyêucầucủamìnhvớiđốiphương,giúpđốiphươnghiểurõtháiđộcủamình.

Nếungườiđàmphánđưathôngtinkhôngchínhxác,đốiphươngsẽkhôngthểhiểuđúngtháiđộcủabạn,nhưvậysẽlàmảnhhưởngtớisựgiaotiếpsongphương,khiếncuộcđàmphánđitheohướngpháttriểnkhôngcólợi,vàngườiđàmphánkhôngthểhàilòngvớinhucầucủamình.Nếungườiđàmphánđưarathôngtinsai,trongkhiđốiphươngnhờthôngtinsaiđómàđạtđượcthốngnhất,nhưvậysẽtạoratổnthấtlợiíchvôcùngtolớn.Trongđàmphán,vậndụngngônngữchínhxácsẽgiúptránhhiểunhầmvànhữngrắcrốikhôngcầnthiết,ngoàiracòngiúpngườiđàmphángiànhđượcquyềnchủđộng.

Vậndụngngônngữnhằmđúngmụctiêu

Mỗicuộcđàmpháncónộidungkhácnhau,đốitượngđàmphánvàchúngtaphảiđốidiệncũngkhônggiốngnhau.Muốnđạtđượcthànhcông,ngườithamgiađànphánphảitôntrọngnguyêntắcnhắmđúngmụctiêu,khigặpnhữngđốitượngđàmphánkhácnhau,việcvậndụngngônngữcũngkhácnhau.

Dogiớitính,tuổitác,trìnhđộvănhóa,nghềnghiệp,tínhcách,sởthíchcủacácđốitượngđàmphánkhônggiốngnhau,nênkhảnăngtiếpnhậnngônngữvàthóiquensửdụngcáchthứcđàmpháncũngkhácnhau.Namgiớithíchvậndụngngônngữlítính,cònnữgiớilạithiênvềtìnhcảm.Ngườithẳngtínhthìthíchnóithẳng,nóithật,dođóviệcnóivòngvoràotrướcđónsaukhôngcóhiệuquảvớihọ.Cònngườicótínhcáchhướngnộithìtươngđốinhạycảm,khitròchuyệnhọthíchđượcnghelờinhẹnhàng,hoamỹ.Nếutrongđàmphánkhôngchúýtớiđặcđiểmconngườiđốiphương,muốngìnóinấythìsẽkhócóđượckếtquảtốtvàthậmchícònlàmảnhhưởngtớitiếntrìnhthuậnlợicủacuộcđàmphán.

Ngoàiđặcđiểmriêngcánhân,ngườiđàmpháncònphảicânnhắctớisựảnhhưởngcủaviệcứngdụngngônngữ.Khiđàmphánvớingườingoạiquốcphảichúýngônngữnênnhắmđúngmụctiêu.Bốicảnhvănhóakhácnhausẽquyếtđịnhcáchhiểungônngữkhácnhau,

dođótrongđàmphánphảichúýtớikhảnăngtiếpnhậnngônngữcủađốiphương.

Cócâunói:“Nhậpgiatuỳtục”,câunóinàymuốnnhắcnhởchúngtakhinóichuyệnnhấtđịnhphảisửdụngngônngữthíchhợp.Muốnnắmchắcnghệthuậtngônngữđàmphánthìnhấtđịnhphảicoitrọngyếutốngônngữ.Khiđàmphánnếukhôngchúýtìnhhìnhthựctế,muốngìnóinấy,thìngônngữsẽkhôngthểpháthuyhiệuquả,thậmchícòngâyraphảncảm,tácdụngxấu.Nếupháthiệnmôitrườngxungquanhkhôngphùhợpvớiviệcđàmphánthìphảikịpthờithayđổimôitrườnghoặcthayđổikếhoạchđểtránhthấtbại.

Nhữngtừnêntránh

Trongđàmphán,sựlựachọnngônngữvôcùngquantrọng,cómộtsốtừchúngtanênítdùnghoặckhôngdùng.

(1)Nhữngtừngữcótínhcựcđoan

Vídụ:“Nhấtđịnhlànhưthế”,“Tuyệtđốikhôngphảivậy”...Chodùsuynghĩcủamìnhlàchínhxácnhưngcũngkhôngnênsửdụngnhữngtừnày.

(2)Nhữngtừngữgaygắt

Nhữngtừngữnàyrấtdễgâyratranhluận,tạocăngthẳngchohaibên.Vídụ:“Giá10.000,mộtxucũngkhôngbớt”,“Khôngcầnnóinữa,quyếtđịnhnhưvậyđi”.

(3)Ngônngữcóýcanthiệpsựriêngtưcủađốiphương

Vídụ:“Tạisaocácanhkhôngđồngý,cóphảidocấptrênkhônggậtđầukhông?”Phảiđặcbiệtchúýđiềunàykhiđàmphánvớingườinướcngoài.

(4)Ngônngữlàmtổnthươnglòngtựtôncủađốiphương

Vídụ:“Giálànhưvậy,nếukhôngmuađượcthìnóirõ”

(5)Từngữthúcgiụcđốiphương

Vídụ:“Hãynghĩnhanhlên”,“Xinhãytrảlờingay”.

(6)Ngônngữgiậndỗi

Cáchnóinàythườngmanglạihậuquảkhôngtốt.Vídụ:“Lầngiaodịchtrướcanhđãkiếmđược50.000,lầnnàykhôngthểrẻhơnsao?”

(7)Ngônngữlặplại

Vídụ:“Tôicònmuốnnói…”,“Giốngnhưtôinóilúcnãy…”Nhiềungườicóthóiquenlặplạilờinói,sửdụngmộtcáchnóikhimởđầumỗicâu,điềunàykhôngcólợitrongđàmphán,cầnphảikhắcphục.

(8)Ngônngữlấymìnhlàmtrungtâm

Sửdụngquánhiềungônngữkiểunàysẽgâyrasựphảncảmvàkhôngđạthiệuquảthuyếtphục.Vídụ“Suynghĩcủatôilà….”,“Tôimàlàchị…”.Trongtìnhhuốngcầnthiết,nêncốgắngbiến“tôi”thành“bạn/anh/chị”.Chỉkhácnhaumộtchữnhưnghiệuquảsẽlớnhơnnhiều.

(9)Ngônngữcótínhđedọa

Vídụ:“Anhlàmvậysẽđivàongõcụt”,“Xinchịhãysuynghĩcẩnthậnvềhậuquảcủachuyệnnày”.

(10)Ngônngữnướcđôi

Vídụ:“Cóthểlà…”,“Cóvẻnhưvậy”,“Hìnhnhư…”,“Nghenói…”,“Dườngnhư…”.

Chúýcáchthứcnóichuyện

Trongquátrìnhnóichuyện,cómộtsốvấnđềchitiếtnhưcáchngắtnghỉ,trọngâm,nhấnmạnh,tốcđộnói,thườngdễbịmọingườicoinhẹ,nhưngchínhnhữngđiềunàylạiảnhhưởngkhôngnhỏtớihiệuquảcuộctròchuyện.

Nếungườinóimuốnnhấnmạnhvàomộttrọngđiểmnàođó,việcngắtnghỉđúnglàrấthiệuquả.Thựctếđãchứngminh,khinóichuyệnnênnghỉ30giâymộtlần.Thứnhấtlàđểtạoấntượngchođối

phương,thứhailàđểđốiphươngcócơhộitrảlờicâuhỏihoặcđưarabìnhluận.Đươngnhiên,sựlặplạithíchhợpcũngcóthểlàmtăngấntượng.Cólúc,cóthểtăngcườngngữkhí,lêncaogiọngđểnhấnmạnhhoặcthểhiệnsựquyếttâmvàtựtincủangườinói.Làmvậysẽcóhiệuquảtốthơnviệcsửdụnghàngloạttínhtừ.

Trongđàmphán,phảichúýxemđốiphươngcóhiểulờibạnnóivàhiểutầmquantrọngcủalờinóikhông,từđókhốngchếvàđiềuchỉnhtốcđộnói.Khigiớithiệunộidungtrọngđiểmđàmphán,tốcđộnóiphảichậmrãiđểngườiđốidiệnngherõvàghinhớ.Đồngthời,cũngphảiđặcbiệtđểýtớiphảnứngcủađốiphương.Nếuđốiphươngcảmthấynhàmchán,cóthểlàvìbạndiễngiảiquálâuvềnhữngvấnđềvốnđãdễhiểu,nóiquánhiềuhoặcnóinhữngcâuchưanhiềuýnghĩa.Nếuđốiphươngtỏrakhôngtậptrung,cóthểlàdobạnnóiquánhanh,nênhọkhôngtheokịptưduycủabạn.Tómlại,muốnđạtđượchiệuquảtròchuyệntốt,cầnphảichúýcáchthứcnói.

Mộtnhàđàmphánxuấtsắcluôncósẵnkếhoạch,khéoléosửdụngngônngữ,vậndụngngônngữvàtrítuệtrênbànđàmphánđểmanglạihiệuquảtốtnhất.

Theođuổimụctiêuđôibêncùngcólợi

Đạiđasốmọingườitrướckhiđàmphánđềuchorằng,cuộcđàmphánthànhcônglàkhimìnhgiànhđượccàngnhiềulợiích.Thựctế,suynghĩvàcáchlàmnàyđềurấtphiếndiện,thậmchícòncóhại.Cuộcđàmphánthànhcôngnhấtlàcuộcđàmphánmàcảhaibênđềugiànhđượckếtquảmongmuốn.

Mộtkhichỉđểýlợiíchnhiềuhayít,sẽdễgâymấtcảmtình.Nếugặpđốiphươnglàngườicoitrọnglợiíchlâudài,thìnhữngngườicoitrọnglợiíchtrướcmắtsẽchỉđạtđượckếtquảnhỏhơnnhiềusovớinhữnggìhọcóthểnhậnđược.Sởdĩhọchorằngmìnhnhậnđượcnhiềulợiíchnhất,làvìhọkhôngnhìnthấyđườngdàivềsaumàchỉnhìnthấyđiềutrướcmắt.Quanniệmcàngnhiềulợiíchcàngthànhcôngthểhiệnmộttầmnhìnvôcùnghạnchế.

HộitrưởnghộiđàmphánhọccủaMỹ,luậtsưGerald.I.Neil

Lembergchorằng:“Đàmphánkhôngphảimộtcuộcđua,khôngyêucầuphânthắngbại.Cũngkhôngphảimộtcuộcchiếnyêucầutiêudiệtđốiphương”,màđàmphánlàsựhợptác,mụcđíchcủanólàđôibêncùngcólợi.

Trongxãhộihiệnđại,môhìnhđàmphántruyềnthốngđãkhôngcònphùhợpnữa,phảivậndụngquanđiểmđàmphánmới.Quanđiểmnàychorằng,trongđàmphán,mỗibênđềucólợiíchcủamình,nhưngtrọngđiểmlợiíchcủacácbênkhônghoàntoànđốilập,đâymớilàhiệuquảthựcsựcủađàmphán.Trongmộtcuộcđàmphánmuabánhànghóa,bênbánquantâmtớiviệcthulợibaonhiêu,trongkhibênmuaquantâmliệuhànghóacóđảmbảochấtlượnghaykhông.Vìthế,mộtnguyêntắcquantrọngkhiđàmphánchínhlàthỏathuậnlợiíchsongphương,đưaralựachọncùngcólợi.

Sauđâylàmộtvídụnổitiếngvềđàmphánthànhcôngthôngquathỏathuậnhaibêncùngcólợi.

Năm1967,sau“cuộcchiếntranhsáungày”,IsraelchiếmđượcbánđảoSinaicủaAiCập.KhiAiCậpvàIsraelcùngngồilạiđàmphánhòabìnhvàonăm1978,lậptrườngcủahọhoàntoàntráingượcnhau.IsraelkiênquyếtgiữlạimộtphầnbánđảoSinaitrongkhiAiCậpmuốngiànhlạitoànbộbánđảo.Đầutiênmọingườiquyếtđịnhsẽphânchiaranhgiớitrênbảnđồ,nhưngdùthảoluậnthếnàothìcảhaibênAiCậpvàIsraelđềukhôngchấpnhận.Rấtrõràng,chỉtậptrungvàomụctiêuphânchialãnhthổthìsẽkhôngthểgiảiquyếtvấnđề.Vậycòncócáchphânchialợiíchnàokháckhông?.LợiíchcủaIsraelnằmởanninh,họkhôngmuốnsaukhitrảlạibánđảoSinai,ngườiAiCậpcóthểtựdovàoIsraelthôngquabiêngiớitrênbánđảonày.CònlợiíchcủaAiCậplàgiànhlạichủquyền,từxưa,SinaichínhlàmộtphầnlãnhthổcủaAiCập.Sauthờigianđàmphán,thỏathuậncuốicùnglà:SinaiđượctrảlạihoàntoànchoAiCập,nhưngyêucầuphiquânsựđạibộphậnkhuvựcđểđảmbảoanninhchoIsrael,ngườiAiCậpcũngkhôngđượcphépđếngầnIsrael.Aicũngkhôngthểphủnhận,thỏathuậngiữaAiCậpvàIsraellàmộtphươngánkhiếncảhaibênđềuhàilòng,đâychínhlàkếtquảđốibêncùngcólợi.

Trongmộtsốtìnhhuốngnhấtđịnh,đàmpháncóthànhcônghaykhôngphụthuộcvàoviệcđưaraphươngánlựachọncólợichocảđôibên.Đểđạtđượcđiềunày,haibênphảithảoluậntìmhiểurõmục

đíchlợiíchcủamỗibênđểtừđóđiềuchỉnhchohợplí.

Đươngnhiên,cânnhắclợiíchcủađốiphươngkhôngcónghĩalàchấpnhậnthuathiệt.Ngượclại,nếubạnkhôngcânnhắctớilợiíchcủađốiphương,khôngthểhiệnsựquantâmvàthấuhiểuvớihọ,thìbạnsẽkhôngthểkhiếnhọlắngnghevàthảoluậnvềýkiếncủamình,từđó,lợiíchcủabạncũngkhócóthểthựchiện.

Cuộcđàmphánthànhcôngyêucầungườiđàmphánphảikiêntrìtheođuổilợiích.Phươngántốtnhấtlàđưaranhiềulựachọncólợichocảhaibên.

Đểlàmđượcđiềunày,bạnphảithựchiệnhaibước.

Tìmkiếmlợiíchchung

Vềlíthuyết,lợiíchchungcólợichoviệcđạtđượcthỏathuậngiữahaibênthamgiađàmphán.Cáchnàycũngchínhlàđềrađượcphươngánlàmhàilòngvàcólợichocảđôibên.Làmộtnhàđàmphán,hầuhếtaicũngphảitìmkiếmcáchgiảiquyếtkhiếncảhaibênvừalòng.Bởitrongmộtsốtìnhhuống,mứcđộhàilòngcủabạnvềkếtquảđàmphánsẽquyếtđịnhmứcđộhàilòngcủađốiphương.

Vềviệctìmkiếmlợiíchchung,phảichúýmộtsốđiểmsau:

(1)Mỗicuộcđàmphánđềuđạidiệncholợiíchchungcủacácbên.Ngườiđàmphánphảicốgắngtìmkiếmcơhộihợptáccùngcólợi.

(2)Lợiíchchunglàcơhộichứkhôngtựcó.Ngườiđàmphánphảitạora,sửdụngvànắmbắtcơhộiđểthểhiệnrõrànglợiíchchungđó.

(3)Trongquátrìnhtiếpxúcgiữacácbên,cốgắngnhấnmạnhtớinhữngđiểmtốtmàlợiíchchungmanglại,tránhnhữngtranhluậnkhôngcầnthiết,nhưvậymớicóthểkhiếncuộcđàmphándiễnrahòahợp,thuậnlợi.

Đưaranhiềuphươngángiảiquyết

Muốngiànhđượcthànhcông,haibênthamgiađàmphánphảicố

gắngtạorabầukhôngkhíthoảimáinhất,đưaranhiềuýkiếnđểcùnglựachọn.Cóthểthôngquacáccáchsau:

(1)Nhìnnhậnvấnđềtừnhiềugócđộkhácnhau,vídụ,chúngtađangthựchiệnmộtcuộcđàmphángiaodịch,cóthểnhìntừgócđộcủangườilàmngânhàng,nhàphátminh,nhàđầutưbấtđộngsản,nhàkinhtế,chuyêngiathuếhoặcnhânviênchínhquyềnđểphântíchvấnđề,suynghĩxemhọsẽlàmgìvàđưaranhữnggiảiphápkhảthi,điềunàysẽgiúpbạncónhiềulựachọnđểgiảiquyếtvấnđề.

(2)Đưaracácgiảthiếtthỏathuậnkhácnhau.Trongquátrìnhđàmphán,khikhôngthểđạtđượckếtquảmongđợi,bạnkhôngnêndễdàngtừbỏ.Trongđiềukiệnkhôngtổnhạilợiíchkinhtế,tốtnhấtnênvậndụngngônngữmềmmỏngđưaracáckhảnăngthỏathuận.

Trongđàmphán,mụcđíchcuốicùngcủacácbênlàhợptácvớinhauđểcùngđạtđượclợiíchkinhtế.

KĩnăngthườngdùngkhiđàmphánMuốnđạtđượckếtquảtốtnhấttrongđàmphán,bạncầnphải

nắmđượckĩnăngđàmphán,đồngthờilinhhoạtvậndụngcáckĩnăngnày.Sauđâylàmộtsốkĩnăngthườngdùngkhiđàmphán.

Kĩnăngbổtrợtrongđàmphán

Cóngườinói:“Kĩnăngđàmphánchínhlàkĩnăngngônngữ”.Mặcdùkhéoănnóisẽgiúpđàmphánthànhcông,nhưngđiềuđólàchưađủ,còncầnmộtsốkĩnăngbổtrợngônngữkhác.

(1)Kĩnăngphátngôncứngrắn

Trongmộtsốtìnhhuống,khicầnthiếtcóthểlêncaogiọng,cáchlàmnàykhôngchỉkhiếnđốiphươngphảihạgiọngmàcònthểhiệnsựquyếttâmcủabạn.

(2)Đểđườngluichomình

Nêuyêucầucaohơnmộtchútsovớimụctiêudựđịnhđểtạoconđườngthỏahiệp.Phảinhớrằng,nếuđặtmụctiêucao,bạnsẽgiànhđượcnhiềuthànhquả.

(3)Nóinhỏđúnglúc

Khinhượngbộtrongđàmphán,nhượngbộphảichậm,lờinóiphảitỏramiễncưỡng,mộtbướcnhượngbộnhỏsẽmanglạilợiíchlớntrongthỏathuận.

(4)Khôngnêncoithườngnhữngđiềunhỏnhặt

Đốithủbiếtvềmìnhcàngítcàngtốt,trongkhiđóbạnphảitìmhiểuvềđốiphương,biếtngườibiếttamớigiànhchiếnthắng.

(5)Vậndụngsứccạnhtranh

Chodùđốiphươngchorằngthứhọcungcấplàđộcquyền,nhưngbạncũngphảinóichohọbiếtrằngbạncósựlựachọnkhác,hãyđểngườiđàmphánvớibạnbiếtrằngbạncóthểhoặckhôngmuacũngkhôngsao,hãyđưarasựlựachọnbằngcáchtạomôitrườngcạnhtranh.

(6)Tạmngừngđúnglúc

Nếucuộcđàmphánrơivàobếtắc,hãymạnhdạntạmngừng,hãynóibạncầnthảoluậnthêmvớicấptrên.“Tạmngừng”sẽchođốiphươngcơhộinghingờhoặcsuynghĩlại,đồngthờikhôiphụcthếchủđộngcủabạntrongđàmphán.

(7)Cách“đánhcậnthành”

Hãyuyhiếpđểxemđốiphươngphảnứngthếnào.Cáchlàmnàycóphầnmạohiểm,nhưngcũngcóthểrấthữudụng,khiếnđốiphươngchấpnhậnthayđổihợpđồnghoặcbànbạclại.

(8)Vậndụng“Chiếclượcdựtoán”

Vídụnói:“Tôithựcsựthíchsảnphẩmcủaanh,cũngthựcsựcónhucầu,nhưngđángtiếctôikhôngcókhảnăngchitrả”.Cáchmặccảgiántiếpnàycóthểsẽkhiếnđốiphươngđềnghịnhượngbộ.

(9)Kiênnhẫn

Đừnghivọngđốiphươngchấpnhậnsuynghĩcủabạnngay.Phảikiêntrì,nhẫnnại.Cuốicùngcóthểđốiphươngsẽtiếpnhậnýkiếncủabạn.

(10)Đểđườngluichođốiphương

Hãynểmặtđốiphươngvàchừađườngluichohọ.Mộtcuộcđàmphánđượccoilàthànhcônglàkhicảhaibênđềuvuivẻrờikhỏibàn.Quytắccơbảncủađàmphánlàkhôngcóbấtcứbênnàobịtổnhại,haibênđềulàngườichiếnthắng.

(11)Xâydựnglòngtin

Đâylàtiềnđềcủađàmphánthànhcông.Khibắtđầuđàmphán,nếubạnthểhiệnsựthấuhiểu,thểhiệnnguyệnvọngmuốncùngđốiphươngtìmcáchgiảiquyếtcùngcólợi,thìbạnsẽgiànhđượcniềmtin.Khiđốiphươngtintưởngbạnthìsẽtintưởngsựphântíchcủabạn,tintưởngphươngángiảiquyếtbạnđưara,thậmchícòncảmthấybạnđangsuynghĩchongườiđó.

(12)Khôngphântánvàcôlậpmình

Khicótớivàingườicùngthamgiađàmphán,tấtcảphảiđoànkếtmộtlòng,phấnđấuvìcùngmộtmụctiêu,mộtphươngpháp,mộtconđường.Nếucuộcđàmphánkhôngcókếtquảtốt,hãythuyếtphụcngườikhácgiúpđỡbạn,cùngđưarakếhoạchvàđốisách.

(13)Đàmphánvớitháiđộkháchquan

Khiđàmphánvềnhữngđiềucóliênquanđếnbảnthân,bạndễrơivàotrạngtháicăngthẳngvàáplực.Cònkhiđàmphánhộngườikhác,bạnluôngiữđượctrạngtháiungdung,thoảimái,kháchquanvàluônthuậnlợiđạtmụctiêu.Chínhvìthế,hãyđàmphánvớitháiđộkháchquanđểdễđiđếnthốngnhất.

(14)Khônglàmtổnthươnglòngtựtôncủađốiphương

Trongđàmphán,giữthểdiệnvàlòngtựtônlàvấnđềquantrọngvànhạycảm.Nhiềuchuyêngiađãchỉra:Khiđàmphán,nếumộtbên

cảmthấybịmấtmặt,thìchodùlàgiaodịchdễnhấtcũngsẽđểlạihậuquảkhôngtốt.Khilòngtựtôncủamộtngườibịđedọa,ngườiđósẽcốgắngbảovệmìnhvàgiữtháiđộđềphòngvớimọithứxungquanh.Lúcnày,việcgiaotiếp,tiếpxúcvớingườiđólàrấtkhókhăn.

Trongnhiềutìnhhuống,khôngthậntrọngtrongngônngữchínhlànguyênnhângâymấtthểdiệnvàlàmtổnthươnglòngtựtôn.Dođó,khithamgiađàmphán,nhấtđịnhphảituânthủnguyêntắcphânbiệtngườivàvấnđề,vớivấnđềthì“cứngrắn”cònvớingườithì“mềmmỏng”.Hãychúýkhéoléovậndụngngônngữđểmanglạihiệuquảtốtnhất.

(15)Đặtcâuhỏicóchọnlọc

Mộtconchiênnóivớichaxứ:“Concóthểhútthuốctronglúccầunguyệnkhông?”Lờiđềnghịcủaanhtađãbịchaxứphảnđối.Mộtconchiênkháclạihỏichaxứ:“Concóthểcầunguyệntronglúchútthuốckhông?”,lờiđềnghịnàyđãđượcchophép.Nộidung,mụcđíchhỏicủahaiconchiênnàyhoàntoàngiốngnhau,chỉlàcáchbiểuđạtngônngữkhácnhau,nênkếtquảcũngtráingượcnhau.

Từđócóthểthấy,sửdụngngônngữkhéoléomớicóthểđạthiệuquảmongđợi.

Kĩnăngtừchốikhiđàmphán

Từchốitrongđàmphánlàkĩnăngvàcũnglànghệthuật,khitừchốikhôngnêntỏtháiđộcứngrắn.Ngượclại,phảilựachọnngônngữthíchhợp,cáchthứcthíchhợp,thờicơthíchhợpđểtạođườnglui.Điềunàyyêucầubạnphảicoiviệctừchốilàmộtmônhọcvànghiêncứunómộtcáchkĩlưỡng.

(1)Phươngphápnêucâuhỏi

Phươngphápnêucâuhỏilàkhigặpyêucầuquáđángtừđốiphương,hãynêumộtloạtcâuhỏi.Loạtcâuhỏinàysẽkhiếnđốiphươnghiểurõbạnkhôngphảingườidễbịbắtnạt.Chodùđốiphươngtrảlờihaykhông,cóthừanhậnhaykhông,thìloạtcâuhỏiđócũngđãchứngtỏyêucầucủahọlàthoảđáng.

TrongcuộcđàmphángiaodịchmáynôngnghiệpgiữaTrung

QuốcvàmộtcôngtycủaNhậtBản,dophíaNhậtBảnđưaramứcgiáquácao,nênphíaTrungQuốcđãkhéoléosửdụngphươngphápnêucâuhỏiđểtừchối.PhíaTrungQuốcđãliêntiếpnêurabốncâuhỏi:

KhôngbiếtởNhậtBảncótổngcộngbaonhiêucôngtysảnxuấtsảnphẩmnày?

TạisaogiáthànhsảnphẩmcủaquýcôngtylạicaohơncácsảnphẩmcùngloạicủacôngtykháctạiNhật?

Khôngbiếttrênthếgiớicótổngcộngbaonhiêucôngtysảnxuấtsảnphẩmnày?

Khôngbiếttạisaogiáthànhsảnphẩmcủaquýcôngtylạicaohơncácsảnphẩmcùngloạicủanhữngcôngtykháctrênthếgiới?

NhữngcâuhỏinàyđãkhiếnđạidiệnphíacôngtycủaNhậtBảnrấtngạcnhiên,họkhôngtrảlời,cũngkhôngcócáchnàođểtrảlời,tựhiểulàgiámìnhđưaralàquácao.Cuốicùng,phíaNhậtBảnđãquyếtđịnhsẽgiảmgiá.

Việcvậndụngphươngphápnêucâuhỏichínhlàmộtcáchhiệuquảđểtừchốikhiđàmphán,nhấtlàđàmphánkinhtế.

(2)Phươngphápviệnlído

Cácnhàmáy-xínghiệphiệnđạikhônghoạtđộngđơnđộc,sựsinhtồncủanhàmáycóquanhệmậtthiếtvớithếgiớibênngoài.Trongđàmpháncũngnhưtrongcôngviệc,cólúcsẽgặpnhữngyêucầukhôngthểđápứng.Nếubạntừchốithẳngthừngthìrấtcóthểnhàmáy-xínghiệpcủabạnsẽgặprắcrối.Đốiphóvớitìnhhìnhnày,cáchtốtnhấtlàviệnlídohợplíđểtừchối.

Sảnphẩmcủamộtnhàmáynọtiêuthụrấttốt.CómộtngườitớigặpGiámđốcbánhàng,yêucầuđượcmuamộtsốlượnghànglớnvớigiágốc.Giámđốcbánhàngthấyđãđếngiờtrưa,bènlinhhoạtmờingườikháchđóđiăn,vừaănôngvừanóivớikhách:“Anhcầnsốlượnghànglớnvớigiáthànhthấp,điềunàyvượtquáquyềnhạncủatôi.Nhưnganhyêntâm,tôisẽcốgắnghếtsức,chúngtahãyăncơmtrướcđã.”Saubữaăn,Giámđốcbánhàngnóivớikhách:“ĐiềukiệncủaanhcầntổngGiámđốccủachúngtôiphêduyệt.Nhưngôngấylại

vừađihọpởtrongNam.Anhcứvềđi,haingàynữaliênlạcsau.”Ngườikháchbịtừchốimộtcáchnhẹnhàng,khôngcólídogìnữanênnhanhchóngravề.

Haingàysau,ngườiđógọiđiệnđếnhỏi.GiámđốcbánhàngchobiếtđãbáocáolêntổngGiámđốc.TổngGiámđốctrảlời:Chuyệnlớnthếphảiđểchủtịchcôngtygiảiquyết.NgườiGiámđốcbánhànglạiyêucầukháchhàngchờthêm2tuầnnữa.Kháchhàngthấyrắcrối,nêncũngmuốnbỏcuộc,bởichủtịchcôngtyđồngýlàchuyệnkhôngthể,dođókhônggọiđiệnđếnhỏikếtquảnữa.

NgườiGiámđốcbánhàngđãkhéoléochuyểnsựchúýcủakháchhàngtừmìnhsangtổngGiámđốc,sauđóchuyểntớichủtịchcôngty.Đâylàmộtcáchtừchốirấtkhéoléo.

(3)Phươngphápbùđắp

Phươngphápbồithườngchínhlàsongsongvớiviệctừchối,cóthểđưarasựbùđắpnàođó.Bùđắpởđâykhôngphảibằngvậtchất,màlàbùđắpbằngcácyếutốtinhthầnhoặccungcấpthôngtin.(Vídụ,khibạntừchốiyêucầucủamộtngườibạn,hãynóithêmrằngsaunàybạnvàngườiđóvẫnlàbạntốt).

(4)Phươngphápđiềukiện

Việctừchốiaiđóthườngkhiếnmốiquanhệgiữahaibêntrởnêncăngthẳng.Dođó,trướckhitừchối,nênđưaramộtsốđiềukiệnvàyêucầuđốiphươngđápứng:Vídụnếuđốiphươngđápứngnhữngđiềukiệnbạnđưarathìbạncũngđápứngyêucầucủahọvàngượclại.

Phươngpháptừchốiđiềukiệnthườngđượccácnhânviêntíndụngnướcngoàidùngđểtừchốikháchhàngkhôngđủđiềukiệnmởtàikhoản.Đâycũngchínhlàmộtcáchtừchốitạođườnglui.

(5)Phươngphápkhôngnóilído

NgoạitrưởngLiênXôcũlàmộtchuyêngiađàmphán,khiđốidiệnvớicácđốithủ,bíquyếtcủaônglàkhôngnóirõbấtcứlídonào,chỉnóimộttừ“Không”.

Vớiphươngphápnói“Không”khôngcólído,ôngđãchiếnthắngmọiđốithủtrongcáccuộcđàmphán.Đâycũngchínhlàmộttrongnhữngbíquyếtquantrọngtạonênsựthànhcôngcủaông.

(6)Phươngpháphàihước

Trongđàmphán,cólúcbạnsẽgặpphảiđốiphươngkhótừchối,hoặcnhữngđốiphươngkiênquyếtkhônghạthấpyêucầu,điềukiện,khiđóbạnkhôngnêntrựctiếptừchốimànêntừtừtiếpnhận.Sauđócăncứvàoyêucầuvàđiềukiệncủađốiphươngmàđưaranhữngkếtluậnkhôngthựctếhoặcphủđịnh.Phươngphápnàyluônmanglạihiệuquảtạosựhàihước.

Cómộtthờikì,LiênXôcũvàNaUyđãđàmphánvềviệcmuacátríchcủaNaUy.Trongquátrìnhđàmphán,đạidiệnphíaNaUyđãđưaramứcgiáquácao.Mặcdùhaiphíađãthảoluậnrấtnhiều,nhưngphíaNaUyvẫnkhôngchịunhượngbộ.Cuộcđàmphánkéodàinhiềuvòng,đạidiệnđàmpháncũngđãthayđổinhưngvẫnkhôngcókếtquả.

Đểgiảiquyếtvấnđềnày,chínhphủLiênXôcũđãgiaotoànquyềngiaodịchchoKollontai.ViệcNaUyragiáquácao,trongkhiLiênXôđềnghịmứcgiáthấp,khiếncuộcđàmphángầnnhưrơivàobếtắc.NhưngngườiNaUykhôngđểýtớiđiềuđó,vìdùthếnàothìdânNgavẫnphảiăncávàvẫnphảimuahàngcủahọ.Lúcnày,KolllontainóivớiđạidiệnphíaNaUy:“Vậyđược,tôiđồngývớimứcgiácủacácông.Nếuchínhphủnướctôikhôngđồngý,tôisẽdùngtiềnlươngcủamìnhđểtrả.Tuynhiên,dotiềnlươngcủatôicóhạn,nênphảitrảgóp,sợrằngtrảhếtđờimớixong.”

Haibênkhôngnhịnđượccười.CuốicùngphíaNaUycũngđồngývớimứcgiádoLiênXôđềxuất.ChínhsựhàihướccủaKollontaiđãgiúpbàhoànthànhnhiệmvụmàtrướcđórấtnhiềungườiđãkhônglàmnổi.

Diễnthuyếtlàmộthoạtđộngxãhội,cótínhtổnghợp,trựcquan,thựctếvànghệthuậtcủaconngười.Trongxãhộingàynay,diễnthuyếtcũnglàmộtcáchđểthểhiệnbảnthân,mộtbàidiễnvănhaycóthểcổvũtinhthầnmọingười,đểlạiấntượngsâusắc.Trongcôngviệchoặctrongmộtsốhoạtđộng,diễnthuyếtchínhlàcơhộithểhiệnnănglựccủamộtngười,tàiănnóikhéoléosẽquyếtđịnhchấtlượngdiễnthuyết.

Cócâu:“Vạnsựkhởiđầunan”.Khidiễnthuyết,bạnphảithuhútsựchúýcủangườinghetrongvòng5giây,đốivớinhữngngườilầnđầudiễnthuyếtthìđiềunàyrấtkhókhăn.NhưGorkyđãnói:“Câunóimởđầulàkhónhất.Nógiốngnhưgamchủđạotrongmộtbảnnhạc,phảicầnmộtthờigiandàimớicóthểtìmthấy.”

Mộtchuyêngiadiễnthuyếtgiàukinhnghiệmđãnói:“Mộtbàidiễnvănchấtlượngnhấtlàbàicóphầnmởđầuđẹpvàphầnkếtluậnđểlạiấntượngsâusắc.”Vìthế,nhữnglờinóiđầutiênvôcùngquantrọng.Phảinhanhchóngnắmđượctâmlíngườinghe,chuyệnnàykhôngdễ,nếuphầnmởđầukhôngthuhút,thìsauđódùcónóihaythếnàocũngkhókhiếnngườinghecảmthấyhứngthú.

Mởđầuphảingắngọntrongkhoảngmột,haicâuthìmớicóthểthuhútđượcsựchúýcủangườinghe,nhưngviệcnàyyêucầuchúngtaphảihọcvànắmđượccáckĩnăngdiễnthuyết.

Tạosựhồihộpđểkhơidậytâmlítòmòcủangườinghe

Tòmò,luônmuốntìmhiểuvềnhữngthứchưabiết,đólàbảntínhcủaconngười.Trongdiễnthuyết,chúngtacóthểthuhútsựchúýcủamọingườibằngcáchlợidụngbảntínhnày.

Mộtgiáosưđịalígiảngbàichosinhviên.Khibắtđầu,lớphọcrấtồnào.Nhưnggiáosưkhônghềtứcgiận,ônglấytừtrongtúiramộtviênđáđenvànói:“Cácemhãychúý,đâylàmộthònđárấtquýgiá,ởnướctachỉmìnhtôicóhònđánày.”Cácsinhviênimlặngbởihọđãbịhònđáđenthuhút.Mọingườiđềutựhỏi:Đâylàđágìmàquýnhưvậy?Khicácsinhviênđãtrậttựvànhìnhònđávớiđôimắttòmò,vịgiáosưbắtđầunóivềcuộcthámhiểmNamCực.Cuốicùngmọingườiđềubiết,hònđáđenđóđượcpháthiệnvàlấyvềtừNamCựcsaumộtchuyếnthámhiểm.

Đâychínhlàphươngpháptạosựhồihộp,dùngmộthoặcmộtvàisựvậtđểnắmbắttâmlíngườinghevàkhơidậysựtòmòcủahọ.Nhưngcầnphảichúý,nhữngsựvậtnàyphảicóliênquantớichủđềdiễnthuyết.

MộtphóngviênnổitiếngngườiMỹđãmởđầunhưthếnàytrongmộtbàidiễnthuyết:

“Cómộtngày,khitôiđangđitrênđườngphốJerusalem,tôigặpmộtngườimặctrangphụcphươngĐông.ThếnhưngngườinàytrôngkhônggiốngngườiẢRậpchútnào,anhtacóđôimắtxanh,trongkhingườiẢRậpthườngcómắtđenhoặcxám.”

Đoạnmởđầunàyđãkhiếnngườinghetòmò,hivọngcóthểnghetiếpđểxemngườiđànôngđólàai?TạisaoanhralạicảitrangthànhngườiẢRập?Anhtalàmgìvàsauđóthếnào?

Lúcnày,ngườingheđãbịthuhútbởilờinóicủabạn,tiếptheobạncóthểnóivềquanđiểmcủamình.

Muốndiễnthuyếtthànhcôngtrướcđámđông,trướctiênbạnphảigiỏitrongviệcmởđầubằngcáchkhơidậysựtòmòcủangườinghe.

Sửdụngngônngữmạnhdạn

Khidiễnthuyết,chúngtacóthểvậndụngngônngữngắngọn,

mạnhdạnđểthuhútsựchúýcủangườinghevàđạthiệuquảdiễnthuyếttốtđẹp.

“Hômqua,suýtchútnữatôiđãcởiváy”,mộtngườiphụnữtrẻđãbắtđầubàidiễnthuyếtcủamìnhnhưvậy,khiđómọingườiđềurấtngạcnhiênvàgiụccôhãynóitiếp.

“Hômquakhitôiđangdọnphòngkhách,haicậucontraiđanghọctiểuhọccủatôiđãcãinhau,chúngcãinhaurấtto.Đứaemnóitrước:“Anhlàđồngốc!Rốnmẹlõmchứkhôngphảilồi.”Tiếpđóthằnganhlạinói:“Rốnmẹkhônglõm,màlồi,hiểuchưa?”Đứaemnói:“Anhnóidối,khôngphảinhưvậy”.Thằnganhnói:“Emmớilàngườinóidối.”Tôithấytìnhhìnhcăngthẳng,nênlậptứcnóichenvào:“Haicontrậttự,đểmẹchocácconxemrốnmẹlồihaylõm.”Sauđótôilàmđộngtácnhưchuẩnbịcởiváyra.“Đừngmẹơi!”,sauđóhaiđứacontôilậptứctỏvẻxấuhổrồicảbacùngbậtcười.”

Chủđềcủabàidiễnthuyếtlà“quanhệtìnhthân”,phầnmởđầukịchtínhvàsựhàihướctronglờinóicủangườiphụnữđãmanglạihiệuquảtốtđẹp.Côđãsửdụnglờinóibạodạnđểgâyấntượngvàthuhútngườinghe.

Mởđầubằngcáchđưaravídụthựctế

Đạiđasốmọingườikhiphảinghelíthuyếttrừutượngtrongthờigiandàiđềucảmthấymấtkiênnhẫn.Việclấyvídụthựctếsẽkhiếnhọcócảmhứngnghetiếp.Vìthế,mởđầubằngcáchlấyvídụthựctếsẽtạonguồncảmhứng,sauđótiếptụcdiễngiảiđểngườinghedễdàngtiếpnhậnquanđiểmcủabạn.

ĐâylàcáchMarychọnđểmởđầubàidiễnthuyếtvềchủđềcấmkếthônởtuổivịthànhniên:“Ngàyhômqua,khiđoàntàuhỏađiquamộtthịtrấncáchđâykhôngxa,tôiđộtnhiênnhớlạinhiềunămtrướcởđócómộtđámcưới.Ngàynay,ởNewYorkvẫncònrấtnhiềucuộchônnhânkiểunhưvậy,dođóhômnaytôikhôngthểkhôngkểchitiếtvềđámcướiđó.Đólàngày12tháng12,mộtcôbémới15tuổiđãgặpvàquenbiếtmộtsinhviênđạihọcnămnhất.Đếnngày15tháng12,tức3ngàysau,họđãkhaigiantuổicủacôbévàđăngkíkếthôn.Bởivìphápluậtquyđịnh,ởđộtuổiđó,cácemcóthểkếthônmàkhôngcầnsựchophépcủachamẹ.Saukhiđăngkíkếthôn,họđãlậptứctìmmộtchaxứđểlàmchứng,tuynhiênchaxứđãtừchối.Khônglâu

sau,ngườimẹcôbéngheđượcchuyệnnày.Nhưngtrướckhimẹcôbétìmđượcconmình,cặpđôitrẻđãcóđượcgiấyđăngkíkếthônhợppháp.Họởtrongkháchsạnhaingàyhaiđêm,tuynhiêncuốicùng,chàngtraivẫnbỏrơicôgái.”

Cáchmởđầuthếnàyrấttựnhiên,thựctế,cụthể,manglạichongườinghecảmgiácgầngũivàmuốnnghetiếpvàvuivẻtiếpnhậnquanđiểmcủangườinói.

Mởđầubằngdanhngôn

Danhngôncủangườinổitiếngcótầmảnhhưởngvàdễđượcchấpnhận.Nhữngvấnđềđượcnhắcđếntrongdanhngônđượccoinhưtiêuchuẩnlíthuyết.Mởđầubằngdanhngônsẽthuhútngườinghe.

MộtnhàdiễnthuyếtkhidiễngiảngvềsựthànhcôngtrongcôngviệcđãmượnlờicủaCarnegie:“Trênđờicóhaiphầnthưởngtốtnhất–vinhquangvàtiềnbạc,màchúngtachỉcầnbỏramộtthứ,làkhảnăngsángtạo.Vậysángtạolàgì?Hãyđểtôinóichocácbạnbiết,đóchínhlàkhôngcầnngườikháchướngdẫnmàcóthểlàmđúngvàđạtđượcthànhcông.”

Cáchmởđầubàidiễnthuyếtnhưvậyđãgiúpnhấnmạnhchủđề.Từđóngườidiễnthuyếtcóthểđưaravídụcụthểsinhđộngđểchứngminhchotácdụngcủasựsángtạotrongviệctạonênthànhcôngtrongcôngviệc.Cáchdẫndắtnàyđươngnhiênsẽkhiếnngườinghedễdàngtiếpnhận.

Sửdụnglợiíchthiếtthân

Lợiíchthiếtthânchínhlàđiềuconngườiquantâmnhất.Hãysửdụnglợiíchtrựctiếpcủangườinghelàm“mồicâu”.Khidiễnthuyết,nếuđềcậpđếnnhữngvấnđềcóliênquantrựctiếptớingườinghesẽthuhútđượcsựchúýcủahọ.Khidiễngiảivềtầmquantrọngcủaviệckiểmtrasứckhỏeđịnhkì,cóthểnóinhưsau:

“Cácbạncóbiết,theotínhtoáncủabảohiểmnhânthọ,cácbạncóthểsốngđượcbaonhiêunămkhông?Cácchuyêngiabảohiểmnhânthọchobiết,lấy80trừđisốtuổicủabạnhiệntạithìrútrađượcmộthiệusố,sốnămbạnsốngthêmbằng2/3hiệusốnày.Vídụbâygiờ

bạn35tuổi,vậyhiệusố80trừđi35là45,sốnămbạncóthểsốngthêmbằng2/3của45,bạnsốngđược30nămnữa,nhưvậycóđủkhông?Khôngđủ!Chúngtamuốnsốngthậtlâu.Nhưngkếtluậnnàycóđượcsaukhiđiềutravớihàngtriệungười.Vậychúngtacóhivọngsốngquaconsốđókhông?Đươngnhiênlàcó,chỉcầnbạnlưutâmlàđược!Vàbướcđầutiênphảithựchiệnchínhlàlênkếhoạchkiểmtrasứckhỏeđịnhkì…”

Nhưvậy,ngườinghenhấtđịnhsẽcoitrọngviệckiểmtrasứckhỏeđịnhkì.

Mởđầubằngthựctếbấtngờ

Khidiễnthuyết,nếungườinóicóthểngaylậptứcnêuvídụthựctếkhiếnngườinghecảmthấykinhngạcthìchắcchắnsẽthuhútđượcsựchúýcủangườinghe.

Mộtngườiđànôngkhiđềcậptới“Kìquanvôtuyếnđiện”đãnói:“Cácbạncótinkhông?Âmthanhmàmộtconruồitạoratrongcốcthủytinhởphươngbắc,khiđượctruyềntớiphươngnambằngvôtuyếnđiện,tothếnàokhông?Xinthưa,âmthanhđótonhưtiếngthácnướcNiagara”.Phảnứngđầutiêncủamọingườilàkhôngtinđólàsựthật,chínhvìthếmàngườinghemuốntiếptụctìmhiểuchitiếthơn.

Cáchmởđầubằngthựctếbấtngờđãrấtnhanhchóngthuhútsựchúýcủangườinghe,thôithúcngườinghemuốntìmhiểunộidungcụthể.Mộtvídụkhác:

Mộtngườikhidiễnthuyếtvềchủđề“Hànhviphạmtội”đãmởđầubằngmộtcâunóikhiếnmọingườiđềukinhngạc:“TìnhtrạngphạmtộiởMỹlàtồitệnhấtthếgiới,cóthểcácbạnkhôngtinnhưngđâylàsựthật.TộiphạmgiếtngườiởClevelandthuộcOhiocaogấp6lầnởLondon,trongkhitộiphạmtrộmcướpcaogấp170lần.Mỗinăm,sốngườibịtrộmcắptạiClevelandcaohơnnhiềusovớiởcảbavùngEngland,Scotland,vàWalescủaAnh.CácvụgiếtngườiởNewYorknhiềuhơnsovớicảnướcPháp,Đức,ItaliavàAnh.SởdĩnhữngvụánkinhhoàngliêntiếpxảyratạiMỹlàdokếtquảcủaviệcxửphạtchưanghiêmminh”.

Haivídụtrênđâyđãchothấy,cáchmởđầubằngthựctếbấtngờ,

khótincóthểngaylậptứckhiếnngườinghecảmthấykinhngạc,khiếnhọtòmòvàquantâm,đồngthờimongmuốnđượcnghetiếp.

Tạorasựtươngphảnmạnh

Hãysosánhchủđềdiễnthuyếtvớicácsựvậttráingượchoàntoànnhằmmụcđíchgâyấntượngmạnhmẽchongườinghe.Chủyếusửdụngphươngphápđốixứng,tươngphảnkhisosánhđểdẫndắtngườinghevàochủđề.

Mộtnhàdiễnthuyếtnóivềchủđề“Đànông”.Vừabắtđầu,ngườinàyđãnóivềviệctưởngnhưkhôngliênquangìtớichủđề.Nhàdiễnthuyếtnóicụthểvềbốn“khókhăn”ônggặpphải:“Tôikhônghiểuýđồcủanhàtổchức,đâylàkhókhănthứnhấttôigặpphải.Hômnay,lầnđầutiêntôiđếntrườngcácbạn,tấtcảđềulàngườilạ,trongmộtmôitrườnglạ,ngườitadễcócảmgiáckhóthíchứng,đâylàkhókhănthứhaicủatôi.Vừarồicácbạnđãthểhiệnnhữngtiếtmụcrấtxuấtsắc,nhữngtràngpháotayđãchứngminhđiềuđó,nógâyáplựcchotôivàcũnglàkhókhănthứbađốivớitôi.Rấtkhôngmay,tôicómangtheobàidiễnthuyếtcủamìnhbằngvănbảnnhưnglạiquênkhôngmangtheokínhnênkhôngthểđọc,đâychínhlàkhókhănthứtư…”

Phầnmởđầucủanhàdiễnthuyếttưởngnhưkhôngcóliênquangìtớichủđềcủangàyhômđó,nhưngsaukhitrìnhbàyxongbốnkhókhăn,ôngđộtnhiênchuyểnhướngvàkhéoléodẫnvàochủđềcầnnói:“Thếnhưng,tôikhônglolắng,màngượclạitôicònrấttựtin.Tôitinrằng,khiđứngtrênbụcdiễnthuyết,tôisẽcóđủdũngcảm,sẽcốgắnghếtsứcvàthànhcông.Bởivìchủđềmàtôichọnngàyhômnaylà-“Đànông”.

Nhưvậy,chủđề“Đànông”đãđượchìnhthànhsaukhicósựsosánhgiữadũngcảm,tựtinvàlolắng,khókhăn,nhàdiễnthuyếtđãkhéoléodẫndắtngườinghetớichủđềôngmuốntrìnhbày.

Chủđềchínhlàlinhhồncủabàidiễnthuyết.Mộtchủđềchínhxác,mớimẻ,tậptrungvàsâusắccótácdụngrấtlớnnhằmtạonênsựthànhcôngchobuổidiễnthuyết.Khichọnchủđềdiễnthuyết,nhất

địnhphảitôntrọngngườingheđểđưaranhữngnộidunghaynhất.

Chủđềdiễnthuyết,đầutiênphảichọnlựanhữngquanđiểmtưtưởngquantrọngcóliênquantớilợiíchcủangườinghe.

Đồngthời,ngườidiễnthuyếtphảicóthếgiớiquanchínhxác.Cónhưvậythìngườinóimớinêubậtđượcquanđiểmvàlậptrườngcủamình,phảiquansátvàphântíchvấnđềđểnắmđượcbảnchấtcủasựvật,đưasựvậtpháttriểntheoquyluậtkháchquanmớicóthểxácđịnhđượcchínhxácchủđềdiễnthuyết.

Ngoàira,khilựachọnchủđề,diễnđạtphảirõràng.Chủđềphảimớimẻđểthỏamãnnhucầucủangườinghe,thểhiệnsựtựtinvàtừngtrảicủangườidiễnthuyết.

Đươngnhiên,chủđềdiễnthuyếtnhấtđịnhphảitậptrung,mọidiễngiảiđềuphảixoayquanhchủđềchính,cáchnóirõràng,súctíchđểgâyấntượngsâusắcvớingườinghe.

Nếulàmđượcnhữngđiềunày,mộtchủđềhaychắcchắnsẽxuấthiện.

Đươngnhiên,trìnhđộcủangườinghengàycàngđượcnângcao,yêucầuchọnđềtàicủangườidiễnthuyếtcũngđòihỏingàymộtcao.Sựmớimẻđãtrởthànhmụcđíchtheođuổihàngđầu,aicũnghivọngnhữnglờimìnhnóiralàmới.Trongquátrìnhcânnhắctrướckhiphátngôn,hãylấysựmớimẻlàmmụctiêuhướngđến.

Sauđâychúngtôixingiớithiệubacáchlàmmớichủđề.

(1)Đuổimâyđiđểthấymặttrời

Nhữngchấtliệuđểnóihầuhếtđềulànhữngsựvậtđãquenthuộcvớimọingười,đểlàmmớichủđề,chúngtacầnthayđổiquyluậtvốncócủasựvật.Giốngnhưmâytrêntrời,mọingườichorằngviệcmâychemặttrờilàchuyệnthường.Nhưngnếuxuamâyđiđểmặttrờilộdiện,điềunàyphávỡsuynghĩtruyềnthốngvàchắcchắnngườinghesẽvuivẻtiếpnhận.

(2)Chuyểngócnhìn

Nghệthuậtnhiếpảnhkhôngchỉchụpởgócchínhdiện,màcònchụpởmọigócđộ,từphíabêncạnhđếnphíasau.Chỉcónhưvậymớicóthểcóđượcnhữngbứcảnhđẹp.Từcùngmộtviệcnhưngpháthiệnranhiềuđềtàikhácnhaucũngcầnđếnnghệthuậtnày,đóchínhlàsựthayđổigócnhìn.Nộidungkếtcấucủabấtcứsựvậtnàocũngđềutươngđốiphứctạp,vẻbềngoàicũngrấtđadạng.Dođó,trongquátrìnhcânnhắc,cóthểlựachọnđềtàitừnhiềugócđộđểtránhsựlặplạinhàmchán.

(3)Phươngphápkếthợptrithức

Phươngphápnàychínhlàkếthợpnhữngkiếnthứcquenthuộcđộclậpđểbiếnchúngthànhnộidungmớivàđưaranhữngquanđiểmmới.Khidiễnthuyết,hãykhéoléolồngghépnhữngquanđiểmmớimộtcáchtrìnhtựkhoahọcđểmangtớichođềtàinhữngnộidungmớimẻ,thuhút.

Điềucầnphảichúýlà,chỉcóthểsángtạokhiđãlựachọnđượcnộidungphùhợp,nộidungđóngvaitròrấtquantrọngtrongsángtạo.Chínhvìthếmàngườinóicũngcầnphảisuynghĩthậntrọng,toàndiệntrướckhichínhthứcphátngôn.

Trongquátrìnhdiễnthuyết,lúcnàocũngcóthểxuấthiệnsựcốgâyảnhhưởngkhôngtốt.Vềđiềunày,ngườidiễnthuyếtnhấtđịnhphảichuẩnbịtâmlítùycơứngbiến,cóthểdùngnhữngphươngphápsauđểthoátkhỏitìnhtrạngbốirối.

Đốiphóvớisựhỗnloạnbằngcáchgiữbìnhtĩnh

Ngườinghediễnthuyếtthườngkháđông,rấtdễxảyratìnhtrạngmấttrậttự,hỗnloạn,lúcnàyngườidiễnthuyếtnhấtđịnhkhôngđượchoangmang,màphảibìnhtĩnhđốiphó,sửdụngcácphươngphápđặcbiệtđểthuhútsựchúýcủangườinghe.

Trongcuộcthihùngbiệnbảovệmôitrườngcủamộttrườngđạihọc,doliêntụcxuấthiệncácnhàhùngbiệnnhàmchánnênngười

nghebịmấthứngthú,thậmchíđãxuấthiệntìnhtrạngngườinghebỏđichỗkhác,tìnhhìnhtrởnênhỗnloạn.Lúcnày,mộtnhàhùngbiệnlênsânkhấu,saukhicúichàokhángiả,ngườiđócầmmicrotiếnvềphíatrướcvànóito:“Chàomọingười,tôilàThọđếntừhọcviệnbáochí,chủđềdiễnthuyếtcủatôilà“Aicũngphảicótráchnhiệmbảovệmôitrường”.Dophầnmởđầucủacácthísinhhầuhếtgiốngnhau,nênkhôngthểgâyhứngthúchongườinghe,phíadướisânkhấuvẫnrấthỗnloạn.Nhưngsaukhitựgiớithiệu,thísinhthamgiahùngbiệnnàyđãkhôngnóigìvàchỉđứngimmộtchỗmỉmcười,nhìnchằmchằmvàobangiámkhảophíadướimàkhôngcóbấtcứđộngtĩnhgì.

Mọingườikhôngbiếtcóchuyệngìxảyranênlậptứcgiữtrậttự,saukhikhônggiantrởnênyêntĩnh,thísinhhùngbiệnmớibắtđầunhìnlênvàbắtđầubàidiễnthuyếtcủamình.

Khidiễnthuyết,chúngtakhótránhkhỏitìnhtrạngbêndướiquámấttrậttự,lúcnày,ngườidiễnthuyếtcầnphảibìnhtĩnh,khôngđượcđểmìnhbịảnhhưởng,đồngthờisửdụngmộtsốphươngphápđặcbiệtthuhútsựchúýcủamọingườiđểđạtmụcđíchkhiếnngườinghetậptrungtinhthần.

Khéoléothayđổikhichủđềbịtrùnglặp

Trongcáccuộcthihùngbiện,thườngxảyratìnhtrạngnộidunghoặcchủđềcủacácthísinhbịtrùngnhau.Khigặptìnhhuốngnày,lựachọnđúngđắnnhấtlàngaylậptứcthayđổi.Nếuchủđềcủangườikhácgiốngchủđềcủabạnmàngườiđólạinóitrước,thìphảingaylậptứcthayđổichủđềcủamình,khiếnnótrởnênmớimẻhơn.Nếungườikhácdùngdanhngônhoặclấyvídụcụthểgiốngbạn,thìhãylậptứctìmnộidungkhácthaythếđểtránhbịlặplại,ảnhhưởngtớisuynghĩcủangườinghe.

Trongmộtcuộcthihùngbiệnvềchủđềtìnhyêuquêhươngđấtnước,Vânđịnhsửdụngcâuhátmởđầutrongbáihát“ViệtNamquêhươngtôi”đểbắtđầuphầnthicủamình.Nhưngthậtkhôngngờ,thísinhthitrướccôđãdùngcáchnày.Nếuthayđổithìsẽkhôngphùhợpvớinộidungbàidiễnthuyết,thờigianquágấprút,khôngbiếtphảilàmthếnào?Rấtnhanhchóng,Vânđãlinhhoạtnghĩracáchứngphó,đếnlượtmình,côungdungbướclênsânkhấuvànói:“Thísinhvừarồicónhắctớimộtbàihát,trongbàihátcócâu:ViệtNamđấtnướcquêhươngchúngtôi,cóhàngdừaxanhxatítchântrời…”

sauđócôđãrấttựnhiêntrìnhbàytiếpnộidungdiễnthuyếtcủamình,thuậnlợihoànthànhphầnthivàgiànhkếtquảcao.

Bìnhtĩnhđốimặtvớisựkhiêukhích

Khiđốimặtvớikhiêukhích,tuyệtđốikhôngnêntỏrahoangmang,bấtan.Hãybìnhtĩnhtiếptụcbàidiễnthuyết,giữvữngtinhthần,khôngthayđổitháiđộthểhiệnphongtháicủamộtnhàhùngbiện.

Tháng11năm1940,bộgiáodụcTrungQuốcmờinhàdiễnthuyếtMãDầnSơnóivềđềtàiChiếntranhkinhtế.Saukhibắtđầubàidiễnthuyếtđượcmộtlúc,hộitrườngphíadướibỗngtrởnênhỗnloạn,xuấthiệnnhiềutiếnglaóphảnđối,yêucầungừngdiễnthuyết.

Trướctìnhtrạngnày,MãDầnSơbìnhtĩnhnói:“Hômnaytôiđưacảngườinhàmìnhtớiđây,tôiphảithựchiệnbàidiễnthuyếtnàyvìtráchnhiệmchốnglạichiếntranhvàchốnglạisựđổmáuvônghĩa.”Tiếpđóôngnói:“Aimuốnbắttôi,xinhãynhẫnnạiđợitôinóixongrồibắtcũngkhôngmuộn”.

Khiđốimặtvớisựkhiêukhích,nhàhùngbiệnMãDầnSơđãkhônghềhoangmangmàdùngchínhsựchínhnghĩađểđáptrả,ôngđãkhiếnngườinghehiểuđượctìnhhìnhthựctế.

Trongbàidiễnthuyết,bằngtấmchântình,nhàhùngbiệnMãDầnSơđãkhiếntấtcảmọingườixúcđộng,đâycũnglàmộtđònmạnhvàonhữngkẻlaóphảnđối,khiêukhíchông.

Trảlờitrôichảykhiđượcđặtcâuhỏi

Trongquátrìnhdiễnthuyết,ngườinghecólúcsẽđặtcâuhỏivớingườinói,cócâuhỏithựcsựlàxinýkiến,nhưngcũngcócâuhỏinhằmmụcđíchthămdòtrìnhđộngườinói,còncócảnhữngcâuhỏicốýlàmkhókhiếnngườidiễnthuyếtbốirối.Khigặptrườnghợpnày,đầutiênphảichuẩnbịtrướccâutrảlờichonhữngcâuhỏimàngườinghecóthểsẽhỏi.Thứhailàlàmrõmụcđíchvàýđồcủangườihỏitrướckhitrảlời.Thứbalàcốgắngtrảlờingắngọn,súctíchnhằmthểhiệntrítuệvànănglựccủabảnthân.Đốivớinhữngngườimượncơhộiđặtcâuhỏiđểcôngkích,phảikiênquyếtđáptrả.Đươngnhiên,việcđáptrảnàycũngcầnkĩnăng.

Mộtlần,nhàsinhvậthọcnổitiếngDarwinđượcmờilàmbáocáovề“Thuyếttiếnhóa”.Khibáocáovừakếtthúc,mộtcôgáixinhđẹpđãnêucâuhỏi:“Theolíthuyếtcủaông,conngườitiếnhóatừvượn,nếuápdụnglíthuyếtnàyvớiôngthìrấtđángtin,lẽnàotôicũngnằmtrongsốđó.”“Đươngnhiênrồi.”Đác-Uynnhìncôgáivàtrảlời:“Thếnhưngcôkhôngphảitiếnhóatừvượnthôngthường,màtiếnhóatừmộtconvượnvôcùngxinhđẹp.”

Khéoléođốiphókhibịquênnộidungnói

Ngườidiễnthuyết,nhấtlànhữngngườimới,khiđứngtrướcđámđôngthườngbịmấtbìnhtĩnhvàkhôngtránhkhỏicăngthẳng.Hậuquảthườnggặpkhicăngthẳnglàquênmấtphảinóigì.Lúcnày,nhiềunhàdiễnthuyếtthườngbịlặngđimấtmộtlúcvàkhôngbiếttiếptụcnhưthếnào.Thựctế,quênlờilàchuyệnrấtbìnhthường,nhiềuchuyêngiahùngbiệncũngkhôngtránhkhỏiđiềunày,điềuquantrọnglàcáchxửlítìnhhuốngsauđó.

Đầutiên,khôngnênvộivàng,hãyổnđịnhlạitinhthầnvàmỉmcười.Sauđó,hãynghĩcáchđểtiếptụcdiễngiảivấnđềmìnhđangnóitrướckhikịpnhớranóiđếnđâu.Theokinhnghiệm,khiquênlờirấtkhónhớlạingaytrênsânkhấu,vìthếhãytạmbỏquavấnđềbịquênvànóitiếpvấnđềkhác.Đươngnhiênđiềunàyyêucầungườinóiphảicókhảnăngứngbiến,hãytỏrathậttựnhiên,cóthểngườinghesẽvẫnnhậnra,nhưngnhưthếvẫntốthơnnhiềusovớiviệcbịđứngngẩnngườitrênsânkhấu.

Mụctiêuhàngđầucủangườidiễnthuyếtlàthuhútsựchúýcủangườinghe,điềuchỉnhcảmxúc,khiếnngườinghetiếpnhậnvàghinhớnộidungdiễnthuyết.Muốnthựchiệnmụctiêunày,phảihọccáchđưahìnhtượngvàolờinói,đưacảmxúcthậtvàokhiếnbàidiễnthuyếtcótìnhcảm.

Hãyđểngườinghe“nhìnthấy”lờinóicủabạn

Khidiễnthuyết,nếumuốnngườinghecảmnhậnđượcngônngữcủabạn,thìbạnphảisửdụngngônngữcótínhhìnhtượng.

Carnegieđãtừngnói:“Nếuđưahìnhtượngvàolờinói,thìlờinóicủabạnsẽcótầmảnhhưởngvàsẽđượcyêuthích.”

Khidiễnthuyết,hãyhướngtớinhữngsựvậtđặcbiệtvàlàmnổibậthìnhảnhcủasựvậtđó.Vídụnói“mộtconngựamàuđen”sẽsinhđộnghơnnói“mộtconngựa”.“Mộtcongàtrốngtrắng”sẽmanglạihìnhảnhrõrànghơnsovớiviệcchỉnóimộttừ“gà”.

Năm1927,saukhikhởinghĩathấtbại,MaoTrạchĐôngđãcóbàidiễnthuyếtđểtậphợplạiđộingũkhởinghĩa.Ôngnói:“Lựclượngcôngnôngvũtrangcủachúngtavẫncònrấtnhỏ,giốngnhưmộthònđánhỏvậy.Trongkhilựclượngphảnđộnglạirấtlớn,giốngnhưmộtthùngnướclớn.Chỉcầnkiêntrì,sẽcóngàychúngtacóthểdùnghònđánhỏlàmvỡthùngnướclớn.”

Ởđây,“hònđánhỏ”và“thùngnướclớn”lànhữnghìnhảnhđãquenthuộcvớitầnglớpcôngnông,nếudùngcáchnói“lựclượngkhẳngđịnhsựpháttriểnxãhội”và“lựclượngphủđịnhsựpháttriểnxãhội”đểthaythếcho“hònđánhỏ”và“thùngnướclớn”thìsẽkhôngdễđượcquầnchúngtiếpnhận.

Tínhsinhđộngvàhìnhtượngcủangônngữsẽgiúpngườinghedễhiểu.Mộtngườibiếtcáchdiễngiảisẽkhiếnhìnhtượngtronglờinóixuấthiệntrướcmắtngườinghe.Tuynhiên,khidiễnthuyết,nếutronglờinóikhôngcótìnhcảmthìrấtkhóđiềuchỉnhcảmxúcngườinghe,kếtquảsẽchỉkhiếnngườinghecảmthấynhàmchán.

Nêntỏraxúcđộngkhicần

Diễnthuyếtlàsựkếthợpcủadiễnvàthuyết.Diễnthuyếtkhôngchỉlàsựtruyềnđạtlờinóiđếnngườinghemàcònlàtruyềnđạttìnhcảmtớingườinghe.Mộtbàidiễnthuyếtthiếucảmxúcđượccoilàthấtbại.Conngườikhôngcótìnhcảmthìkhôngbaogiờcóthểtrởthànhnhàdiễnthuyết.

Đốivớicácnhàhùngbiện,bắtbuộcphảicótìnhcảmchânthành,phongphúthìmớicóthểđưatìnhcảmvàolờinói,mượnđộnglựctìnhcảmđểpháthuytácdụngtíchcựctrongnhântốtâmlívàgiànhđượcthànhcông.

Tìnhcảmconngườilàkhôngthểgiảtạo.Khidiễnthuyết,phảicó

tìnhcảmthìmớitạorađượcsứcảnhhưởng,mớicóthểđổilấyphảnứngtíchcựccủangườinghevàcóđượcsứcmạnhlayđộnglòngngười.

Vậytìnhcảmconngườiđếntừđâu?Tìnhcảmđếntừcảmxúcthựctếcủangườidiễnthuyết.Tìnhcảmcónguồngốctừthựctếcuộcsốngvàtừniềmtinkiênđịnhcủaconngười.Niềmtinkiênđịnhvàthếgiớiquanquyếtđịnhcảmxúcconngười,cảmxúctrongdiễnthuyếtđếntừchínhniềmtinnày.Ngườidiễnthuyếtmuốnlàmchophầntrìnhbàycủamìnhcótìnhcảmthìphảixâydựngđượcniềmtincuộcsống,nếukhông,cảmxúccủangườidiễnthuyếtchỉlànhữngđiềuvônghĩakhôngcósứclayđộng.

TướngquânMacArthurcủaMỹkhôngchỉlàbậcthầyquânsựmàcònlàmộtchuyêngiadiễnthuyếtgiàucảmxúc.Nhữngbuổitròchuyệncủaôngđềuchứađựngrấtnhiềutìnhcảmkhiếnngườinghevôcùngxúcđộng.Vídụ,năm1951,trongbàidiễnthuyếttrướcquốchộivớichủđề“Cựubinhkhôngchết”,ôngđãnói:“Tôisắpkếtthúc52nămsựnghiệp,tấtcảnhữngmơước,hivọngthờiniênthiếucủatôiđãthànhsựthật…Thếnhưngtôivẫnnhớnhưinhaicâutrongmộtbàihátrấtđượcyêuthíchkhiởdoanhtrại…”Bàidiễnvăntìnhcảmcủaôngnhậnđượcsựủnghộcủatấtcảmọingườicómặtởđó,nhiềukhánthínhgiảngheđàihoặcxemtivicũngrấtxúcđộng.

Năm1962,vịtướngquânđã82tuổinàyquayvềnơiôngđãtừnghọctậpvàlàmviệcđểcóbàihùngbiệncuốicùngtrướccáchọcviên.Khikếtthúcôngnói:“Sinhmệnhcủatôiđãđếnlúchoànghôn…hàoquangxungquanhtôiđãbiếnmất,nhưngtôivẫnluônnhớvềmộtthờihàohùng…”Bàidiễnvănxúcđộngcủaôngđãkhiếntấtcảcáchọcviênhiểurõhơnýnghĩavàsứcmạnhcủatráchnhiệmquốcgia.

Vịtướngquânđãsửdụngtìnhcảmđểthuhútngườinghevàđạtđượcthànhcôngtrongdiễnthuyết.Đươngnhiên,chỉcótìnhcảmkhôngthôilàchưađủ,điềuquantrọnglàlàmsaosửdụngtìnhcảmmộtcáchhàihòađểcóthểlayđộngtráitimngườinghe.

(1)Ýnghĩalờinóitruyềnđạttìnhcảm

Khinộidungdiễnthuyếtđạtmứctìnhcảmcaotrào,mộtsốnhàhùngbiệnsẽsửdụngcâusosánh,câuchínhphản,câucảmthánhoặclặplạicáccâunóiđểlàmtăngấntượngtìnhcảm.Cáchlàmnàysẽ

khiếnngườinghecócảmgiácgầngũi.

Ngoàira,còncóthểsửdụngphươngphápdùngtìnhcảmđểnóivềlítrí,nóivềsựviệcvàhìnhảnh.Nhưvậykhôngchỉlàmtăngsứcmạnhcủalờinói,màcònlàmtăngsứcsốngcholíluận.

(2)Ngữđiệutruyềnđạttìnhcảm

Mộttrongnhữngcáchtruyềnđạttìnhcảmđếnmọingườilàthôngquangữđiệulờinói.Cáctìnhcảmphứctạpnhưkiênđịnh,dodự,vuivẻ,đaukhổ,khátvọng…đềucóthểđượcthểhiệnthôngquangữâm,ngữđiệucaothấphoặcnhanhchậm.

(3)Sắctháitìnhcảm

Sắctháikhôngthểthaythếngônngữ,nhưngnólàmộtphầnbổtrợquantrọngchothanhđiệungônngữ.Sửdụngngônngữcộngthêmsắctháiphùhợptrongdiễnthuyếtcóthểtạocảmtìnhvàkhiếnngườinghecảmthấyhứngthú.

Độngtác,tìnhcảm,trạngtháicủangườidiễnthuyếtkhôngchỉmạnglạihìnhảnhthịgiácchongườinghemàcòncóthểbộclộkhíchấtcủanhàdiễnthuyết,dođókhidiễnthuyết,cầnchúýsửdụnghợplícácsắctháitìnhcảm.

Việcdiễnthuyếtcũnggiốngnhưvẽmộtbứctranh,nhữnglờikếtthúccũnggiốngnhưnhữngnétvẽcuốicùng,sẽđểlạiấntượngmạnhmẽ.Carnegieđãtừngnói:“Cuốicùngcũnglàquantrọngnhất”.Phầnkếtcủabàidiễnthuyếtcũnggiốngnhưphầnmởđầu,đềuvôcùngquantrọng.

Vậytạisaophầnkếtlạiquantrọngnhưthế?Đólàvìnhữnglờinóicuốicùngcóthểkhiếnngườinghetưduy,tổnghợplạitoànbộnộidungđểnắmđượcnhữngvấnđềchínhcủabàidiễnthuyết.

Lúcnàongườinóicũngphảichúýtớicảmxúccủangườinghe.Khingườinghemuốnbạnnóitiếpthìdùbạncónóinhiềumộtchút,

họcũngkhôngcảmthấyphiềnvàkhôngđểýtớiviệcthờigianđangtrôiđi.Nhưngnếumọingườivừanghebạnnóivừanhìnđồnghồthìphảilựachọnthờicơthíchhợpđểkếtthúc.

Rấtnhiềunhàdiễnthuyếtkhôngthựcsựthànhcôngởphầnkếtthúc.Hầuhếtmọingườiđềukếtthúcbằngcách:“Trênđâylànhữngđiềutôimuốnnói,tôixinkếtthúctạiđây”.Đâykhôngphảimộtkếtthúctốt,nókhiếnngườinghecócảmgiácbịhụthẫng.Thậmchícómộtsốnhàhùngbiệnkhiđãnóihếtđiềucầnnói,khôngbiếtphảikếtthúcthếnàonênnóilặpđilặplạimộtcâu,gâyấntượngkhôngtốtchongườinghe.

Muốnbàidiễnthuyếtcómộtkếtthúcviênmãnthìphảicósựchuẩnbịkĩlưỡngtừtrướcđó.Nhiềunhàhùngbiệnnốitiếngtronglịchsửthườngviếttrướcphầnkếtluậnragiấyvàhọcthuộc.Nhữngngườilầnđầudiễnthuyếtcũngnênlàmnhưvậy.Nênviếtrõràngtừngcâutừngtừcủaphầnkếtthúcvàtậpnóinhiềulầntrướckhidiễnthuyết.Khôngnhấtthiếtphảihọcđúngtheokhuônmẫu,chỉcầnnêubậtýchínhlàđược.

Docónhiềusựthayđổikhônglườngtrướcđượchoặcphảnứngcủangườinghekhôngnhấtquán,nênnộidungbàidiễnthuyếtcũngphảicónhiềuthayđổichophùhợp.Vìthế,nênđưaratrướchaihoặcbaphươngánkếtthúc.Điềunàyyêucầuchúngtaphảinắmđượcmộtsốkĩnăngnhấtđịnh.

Tổngkếttoànbộnộidung

Ngườidiễnthuyếtnêndànhrakhoảngbađếnnămphútđểtổngkếtlạinộidungchínhnhữngđiềumìnhvừanói.Cónhữngbàihùngbiệnkhiđãkếtthúc,nhưngngườinghevẫnkhônghiểurõnóđềcậptớibaonhiêuvấnđềvànóivềđiềugì.Vìthế,khikếtthúcnêntổngkếtlạitoànbộnộidung.Cónhiềungườikhônghoàntoànnghehiểuhếttoànbộnộidungdiễnthuyết,nhưngchỉcầnnghephầntổngkếtlàhọsẽhiểungườidiễnthuyếtmuốnnóigì.Cầntổngkếtlạitrongvàicâungắngọn,nhưngđủđểtạoấntượngsâusắcvớingườinghe.

Canergieđãtừngđưaracôngthứcchomộtbàidiễnthuyết:Mởđầu–Nóivớimọingườibạnsẽđềcậpđếnvấnđềgì.Nộidung–Nóichitiếtvềnhữngvấnđềđó.Kếtthúc–Tổngkếtlạicácvấnđềmộtlầnnữa.

Cáchkếtthúctrữtình

Hãykếtthúcbàidiễnthuyếtbằngnhữngtừngữmangxúccảmtốtđẹp.Cáchkếtthúcnàychứađựngtìnhcảmphongphú,cósứctruyềncảmmạnhmẽ.Cáchkếtthúctrữtìnhthườngmanglạihiệuquảtươngđốitốt,nhưngphảichúýkhôngsửdụngnhữngtừsáorỗng.Chỉkhinộidungvàhìnhthứcthốngnhấtthìmớicóthểđạtkếtquảhoànmỹ.

MộtchuyêngiatrongngànhsảnxuấtgangthépcóbàiphátbiểutạiNewYork,khikếtthúcôngnói:“Chúngtanênđiđầutrongviệcthúcđẩypháttriểnxãhội.Đâylàkhuvựcsảnxuấtgangthépnhiềunhất,lànơirađờicủanhữngcôngtygangthéplớnnhấtthếgiới,khôngmộtbangnàocóthểsosánhvớichúngtatrongviệcthúcđẩypháttriểnnềnkinhtếMỹ.”

Nhữngcâunóicuốicùngcủaôngđãkhiếnngườinghecảmthấyvuivẻ,lạcquanvàkhơidậysựnhiệttìnhcủahọ.Nhưngnếumuốncáchkếtthúcnàyđạthiệuquả,tháiđộnhấtđịnhphảithànhkhẩn.Nếukhôngthànhkhẩn,lờinóikhôngxuấtpháttừtấmlòngthìngườinghesẽkhôngdễdàngtiếpnhận.

Cáchkếtthúchàihước

Khibạnnóitạmbiệtphảikhiếnmọingườicười.Khikếtthúcmộtbàidiễnthuyếtcũngphảilàmđượcnhưvậy.Nếubạncókinhnghiệmphongphú,bạncóthểkếtthúcbằngsựhàihướctheocáchcủamình,đểlạiấntượngsâusắctronglòngngườinghe.

CómộtgiáosĩtênlàLouisGeorge.ÔngtađangthựchiệnnghithứcsửalạimộphầnchoJohn,khiphátbiểutrướcmọingười,phầnkếtthúcđãkhiếntấtcảbậtcườibởicáchnóihàihướccủaông:“Tôirấtvuikhicácbạnđồngýgiúpđỡsửalạimộphầnchoôngấy,ôngấynênnhậnđượcsựtôntrọng.Johnlàngườirấtghétsựbừabộn,bẩnthỉu.Tôiđãtừngnghethấyôngấynóinhưthếnày:“ĐừngbaogiờđểbấtcứainhìnthấymộtChaxứmặclễphụcnhănnhúm.”Dosựcốgắngcủaôngấynêncácbạnsẽkhôngbaogiờphảinhìnthấymộtngườinhưvậy.GiảsửcácbạnkhôngchămsócchuđáophầnmộcủaJohn,nhưvậylàcácbạnđangcốtìnhđốiđầuvớiôngấy.CònnhớkhiJohnđiquamộttúplều,mộtcôbéđãchạyraphíatrướccửavànói:“Thượngđếphùhộchoông,John”.Ôngấyđãtrảlờithếnào?

Ôngấynói:“Nàycôgáitrẻ,nếucôsạchsẽmộtchútthìlờichúcphúccủacôsẽcàngcógiátrịhơn.”Johnlàngườiưasựsạchsẽ,nênhãycốgắngđểphầnmộcủaôngấyluônsạch.Nếulinhhồnôngđiquađây,nhìnthấymộmìnhkhôngsạchsẽthìchắcchắnôngấysẽđaulòng.HãybảovệphầnmộcủaJohn,đâylàmộtcáchđểtưởngnhớvàthểhiệnsựtônkínhvớiJohn.Đâycũnglànhiệmvụcủacácbạn.”

Dùngthơhoặcdanhngôn

Khikếtthúcmộtbàidiễnthuyết,nếusửdụngthơhoặcnhữngcâudanhngônđãđượccôngnhận,bạnsẽcàngchứngtỏđượcquanđiểmcủamìnhvàlàmsâusắcchủđề.

Nếubạnkhéoléosửdụngnhữngvầnthơlàmlờikết,bàidiễnthuyếtsẽtrởnênđẹpđẽvàsâulắnghơnvớiviệcmởranhữnghivọngmới.

Phươngphápđốixứng

Phươngphápđốixứnglàphươngphápkếtthúcdiễnthuyếtphổbiếnnhất.Tuynhiêncáchnàykhôngdễvậndụng,vàcũngkhôngthểvậndụngchotấtcảcáctrườnghợp.Nhưngnếucóthểsửdụnghợplíthìnósẽmanglạihiệuquảtốtđẹp.Cụthểkhidùngphươngphápnày,ởnhữngcâunóicuốicùng,câusauphảinhấnmạnhvàcósứcmạnhhơncâutrước.

Kếtthúcbằngtìnhcảm

Mộtkếtthúcgiàutìnhcảmlàmlayđộnglòngngườilàmộtkếtthúchoànmỹ.PhầnkếtcủabàidiễnvănkhiLincolnnhậmchứcTổngthốnglầnthứhaichínhlàmộtcáikếthoànmỹnhưvậy.

Kếtthúcbằnglờikêugọi

Cáchnàyđượcdùngtươngđốinhiều,nómangđầytínhcổđộng,khíchlệvàđểlạiấntượngsâusắcvớingườinghe.Mộtcáikếthaycóthểkhiếnbàidiễnvăncủabạntrởnênsinhđộngvàcósứcmạnh.

Ngoàira,cònrấtnhiềucáchkếtthúckhácchomộtbàidiễnvăn,chỉcầnsuynghĩkĩ,vậndụngsángtạo,bạnchắcchắnsẽcómộtbàidiễnvănhayvàbuổidiễnthuyếtsẽthànhcôngtốtđẹp.

CHƯƠNG13

Nắmchắckĩnăngngônngữgiúpbạnhòanhậpbuổitiệc

Tronggiaotiếpxãhộithờiđạikinhtếthịtrường,ngônngữđóngvaitròngàycàngquantrọng.Đặcbiệt,việckhéoléosửdụngngônngữthểhiệnmình,tựgiớithiệuvềmìnhtrongcácbữatiệcngàycàngđượccoitrọng.Nắmchắckĩnăngngônngữtrongbữatiệcchínhlàbạnđangsởhữumộtvũkhílợihại.

CáchgiớithiệuvềngườikhácKhithamgiamộtbữatiệc,chúngtasẽgặprấtnhiềungườiquen

hoặckhôngquenbiết.Lúcnày,giớithiệuvàđượcgiớithiệulàviệcrấtquantrọng.Thôngquagiớithiệu,nhữngmốiquanhệmớisẽđượchìnhthành,sẽcóthêmnhữngngườibạnmớivànhiềusựhợptácvềcôngviệccũngđượcbắtđầutừđây.

Khibạnphảitiếpnhiềukháchkhứatrongmộtbữatiệc,nếunhữngngườikháchđókhôngquenbiếtnhau,thìchủnhânbữatiệcphảigiớithiệuhọvớinhau.Khigiớithiệuhaingườichưaquenbiết,nhấtđịnhphảichúýthểhiệnsựtôntrọngvớingườiđượcgiớithiệu.

Khigiớithiệuhaingườikhácgiớivớinhau,thôngthườnggiớithiệungườinamvớingườinữtrước.Vídụ,“CôMai,tôigiớithiệuvớicômộtngườibạn,đâylàanhLân.AnhLânlàGiámđốcnghiệpvụcủacôngtyA.CòncôMailàGiámđốccôngtyB.Mọingườilàmquenvớinhauđi.”Thôngthường,nêngiớithiệutênngườinữvớingườinamtrước,sauđómớinóiđếntêncủangườinam.Đươngnhiêncũngcólúcngoạilệ,khibạngiớithiệuhaibên,trongkhituổicủangườinamnhiềuhơnhẳnsovớingườinữ,thìphảigiớithiệungười

nữvớingườinamtrướcđểthểhiệnsựtôntrọngvớingườilớntuổihơn.Vídụ,“ÔngLâm,hãyđểtôigiớithiệucôgáinày.CôTrang,đâylàôngLâm…”

Cònkhigiớithiệuhaingườicùnggiớitính,hãygiớithiệungườinhỏtuổihơntrước,ngườichưakếthôntrước.Tuynhiên,trườnghợpnamgiới(hoặcnữgiới)chưakếthônnhưnghơnnhiềutuổilàngoạilệ.

Cònmộttrườnghợplàkhimộtaiđócóđịavị,danhtiếngtrongxãhội,thìnêngiớithiệunhữngngườikhácvớingườinàytrước,nhưngtrướctiênphảinhắctớitêncủangườicóđịavịnày.Bởivìtrongquátrìnhgiớithiệu,nhắctớitênngườinàotrướclàcáchthểhiệnsựtôntrọngvớingườiđó.

Vềnguyêntắc,giớithiệungườiíttuổivớingườinhiềutuổitrước,giớithiệuphụnữvớinamgiớitrước.Trườnghợpchồnggiớithiệuvợmìnhvớingườikháclàtrườnghợpngoạilệ.

Khigiớithiệungườinhàmìnhvớikháchtrongmộtbữatiệc,khôngnênchothêmkínhngữ“ông”hoặc“bà”sautênngườinhà,cóthểtrựctiếpgọilàchồng,contraihoặccongái;anhchịemcóthểgọilàanh,chị,emtrai,emgái…

Khigiớithiệucongáivớikhách,nênnói:“ĐâylàTúPhương,congáitôi”,nếugiớithiệuvớinamnữthanhniêntrẻtuổi,cóthểnói:“AnhVương,anhđãgặpcongáiTúPhươngcủatôichưa?”Khigiớithiệuchồngmình,nênnói:“BàLí,xingiớithiệuvớibàđâylàchồngtôi,NguyễnAnhTài!”hoặcnói:“ĐâylàanhTài,chồngtôi!”Khigiớithiệubạnbèmìnhvớibốmẹ,cóthểnói:“Bố(mẹ),đâylàTrụ,bạncủacon”.

Tómlại,khigiớithiệungườikhác,nhấtđịnhphảitôntrọngmộtsốnguyêntắcsau:

(1)Giớithiệuphảichúýtrìnhtựvàphéplịchsự.Trìnhtựgiớithiệuthôngthườnglà:Giớithiệunamgiớivớinữgiớitrước,giớithiệungườiíttuổivớingườinhiềutuổitrước,giớithiệungườicóđịavịthấpvớingườicóđịavịcao…Khigiớithiệu,nênnhìnthẳngvàođốiphương,mỉmcườiđểthuhútsựchúý.

(2)Khôngnêngiớithiệuqualoa,hãynóirõtênvàthânphậnngườiđượcgiớithiệu.Vídụ:“ĐâylàôngVương,tổngGiámđốccôngtyXX”hoặc“ĐâylàcôgiáoLancủatrườngđạihọcXX”.

(3)Khigiớithiệuphảitỏracầuthị.Khôngthểbỏquavịtríquantrọngcủangườiđượcgiớithiệu,cũngkhôngnêngiớithiệuquákhoatrương.

(4)Khihoànthànhviệcgiớithiệuhaingườivớinhau,khôngnênbỏrachỗkhácngay.Hãyđểhọnóivớinhaumộtvàicâurồimớirờiđi.Nhưngcũngkhôngnênởlạiquálâu,khithấyhaibênđãcóthểtròchuyện,nêntìmlídothíchhợpđểrờiđichỗkhác.

Khigiớithiệungườikhác,nhấtđịnhphảituânthủquytắcđểkhôngkhiếnhọrơivàotìnhtrạngbốirốihoặcgâyrahiểunhầm.

CáchchúcrượuChúcrượucótácdụngrấtquantrọngtrongcácbữatiệc,đồng

thời,chúcrượucũnglàmộtnghệthuật.Chúngtathườnggặpcácchuyêngiatiếpkháchtrongmộtbữatiệc,chỉvớivàicâunói,họcóthểkhiếnngườikhácuốngcạnrượutrongly.Trongcácbữatiệc,nếumuốnnhữngngườithamgiauốngrượunhiệttìnhthìphảikhiếnkhôngkhítrởnênsôinổi,đâycũngchínhlànhiệmvụcơbảncủanhữngngườitiếpkhách.Vìthế,khichúcrượu,nhấtđịnhphảiđạtđượcnhữngyêucầukĩnăngngônngữnhấtđịnh.

Sửdụnglờikhenchânthành

Conngườithườngcósứcphảnkhángrấtyếutrướclờikhen,đặcbiệtlàtrênbàntiệc.Khimờirượu,nếukhenngợithànhtíchhọctập,thànhtíchcôngviệcvànhữngviệclàmtốtcủađốiphươngmàhọvẫnkiênquyếtkhônguống,thìđólàvấnđềliênquantớithểdiện.Trênbàntiệc,ánhmắtcủamọingườisẽvôtìnhtạoáplựcchohọ,mọingườisẽnghĩ:“Thựcraanhcóthểuốngnhưnganhlạikhônguống,vậylàanhcoithườngchúngtôi.”Đốiphươngrấtdễcảmnhậnđượcáplựcnày,dođóanhtabắtbuộcphảinângchénrượulên.

Hoavừađạtđượchọcvịtiếnsĩ,côngtytổchứctiệcchúcmừng

cô,nếubạnlàlãnhđạocôngty,bạncóthểchúcrượunhưsau:“Trờikhôngphụlòngngười,vấtvảlắmcômớicóđượccóquảnày.Chúngtôichúcmừngcô,lyrượunàycôphảiuống.”Trongtìnhhuốngnày,Hoakhôngthểkhônguốngcạnlyrượu.

Nhữnglờikhenchânthànhcũnggiốngnhưchiếcchìakhóavạnnăng,cóthểdễdàngkhiếnngườikhácphảicạnlytrongbữatiệc.

Nhấnmạnhýnghĩahoàncảnhđặcbiệt

Tinhthầnconngườithườngvuivẻ,thoảimáitrướcnhữngchuyệnvui.Cónhữngngườikhônguốngrượuhoặckhônguốngđượcnhiều,nhưngtrongmộtsốtrườnghợpvẫnuốnghoặcuốngnhiềuhơnmộtchút,mộtmặtvìtronglòngrấtvui,mặtkhácdotínhchấtđặcbiệtcủahoàncảnh.

Trongmộtbuổihọplớp,mộtngườinânglylênvànóivớimộtngườikháctrướcnayvốnkhôngthíchuốngrượu:“Lyrượunàytôikhôngépanh,anhuốngđượcbaonhiêuthìuống.Nhưnghômnaylàlầnđầutiênhọplớpkhóa49,khôngbiếtkhinàomớicólầnsau.Tôibiếttửulượnganhkhôngtốt,nếuanhcảmthấykhôngmuốnuốnglyrượunày,mọingườicũngsẽkhôngép,tôicũngkhôngnóinữa…”

Nóiđếnđây,ngườibạnkhôngthíchuốngrượucũngkhôngtừchốinữa.Cáchchúcrượunhấnmạnhýnghĩahoàncảnhđặcbiệtnàyrấtcóhiệuquả,bởikhôngaimuốnđểlạiấntượngkhôngtốttronglòngmọingười.

Rượucóthểgiúptăngcườnggiaolưutìnhcảmđôibên,khiếnmốiquanhệđôibêncàngtrởnênthânthiếthơn.Nếungườichúcrượucóthểđạtđượcmụcđíchnày,đốiphươngsẽkhôngdễdàngtừchối.Nếubạnlàmộtnhàlãnhđạo,khichúcrượucóthểnhấnmạnhmốiquanhệđặcbiệtgiữamìnhvàđốiphương,khiếnviệcmờirượutrởthànhcáchthứcgiaolưutìnhcảmgiữahaibên.

Nếutronghoàncảnhgiaotiếptrangtrọng,khichúcrượuphảichúýphongtháivàphéplịchsự.

ThịtrưởngmộtthànhphốcủaTrungQuốctớithămmộtthànhphốởnướcĐức,trongbuổitiệcchúcmừngmốiquanhệhữunghịtốtđẹpgiữahaibên,ôngnânglyrượulênvànói:“Chophéptôimượn

nhữngcâuthơtrongbàithơ“Chúcmừng”nổitiếngđểnóivềmốiquanhệhữunghịgiữahaithànhphố,vàchúngtahãycùngcạnlyvìmốiquanhệtốtđẹpđó…”

Cáchmờirượunàyrấtđộcđáo.Vịthịtrưởngđãkhéoléotạobầukhôngkhívuivẻvànhấnmạnhnguyệnvọngmuốnhợptáchữunghịdàilâuđểmờirượu.

Tựgiớithiệuvềmìnhtrongkhimờirượulàmộtcơhộitốtđểnângcaodanhtiếngbảnthân.Nộidunggiớithiệuphảicăncứvàotừngđốitượngcụthể.Cóthểsửdụngthànhngữ,danhngôn,thơca,ngônngữhàihướcđểkhiếnlờimờicósứcthuyếtphục.

Mờirượulàviệcrấtthườnggặptronggiaotiếpxãhội.Cáchmờirượunhưthếnàocũngcầnphảicókĩnăng.Nắmđượchoàncảnhthựctếvàứngdụngngônngữkhéoléolàviệcyêucầuchúngtaphảikhôngngừnghọctập,nhấtlànhữngngườitrẻtuổi,phảikhôngngừngtíchlũykinhnghiệm,vìthế,kĩnăngsửdụngngônngữkhéoléokhimờirượulàđiềurấtcầnthiết.

KhéoléotừchốirượuKhithamgiatiệcrượu,chúngtacũngđềumuốnuốngvuivẻ.

Nhưngmỗingườicótửulượngkhácnhau.Nếuuốngrượuhợplísẽcólợichosứckhỏe,nhưngkhikhôngđượckhỏemạnhthìtốtnhấtnênuốngítrượu.Dođó,nếuđốiphươngnhiệttìnhmờirượu,chúngtaphảikhéoléotừchối.Từchốithànhcôngkhôngchỉgiúpbảnthântránhviệcuốngrượu,màcònkhôngkhiếnđốiphươngbịmấtmặtvànảysinhmâuthuẫn.

Từchốibằnglídosứckhỏe

Uốngrượulàmộtcáchgiaolưutìnhcảm,điềunàyaicũngrõ.Nhưngnếuuốngđểảnhhưởngtớisứckhỏethìđólàđiềukhôngnên,đâylàđiềukhôngaimuốnthấy.Vìthế,khichúngtathựcsựkhôngthểuốnghoặckhôngmuốnuốngthêmnữa,cóthểlấylídosứckhỏekhôngtốtđểtừchốilờimờicủađốiphương.Lídođócóthểlànhữngbệnhmàngườimắckhôngnênuốngrượunhưđaudạdày,caohuyếtáp,bệnhtim…

Mộtvịlãnhđạothamgiamộtbữatiệc,cómộtngườibạnlâungàykhônggặpcóýmuốnuốngcùngôngbalyrượu.Vịlãnhđạonói:“Tôixinnhậnýtốtcủaanh,nhưngthậtđángtiếclàgầnđâytôikhôngđượckhỏe,tôiđangphảiuốngthuốc,bácsĩdặnkhôngđượcuốngrượu,lâurồitôicũngkhônguống,rấtmonganhbỏqua.Saunàykhikhỏehơn,cócơhội,nhấtđịnhtôisẽuốngvớianh”.Lờinóicủavịlãnhđạođãkhiếnngườibạncủaôngbỏýđịnhmờirượu.

Bảnchấtcủaviệcmờirượulàthểhiệnsựtôntrọngvớiđốiphương.Nếusứckhỏecủađốiphươngkhôngtốtthìkhôngnênép,nhưvậymớikhiếnngườiđócảmthấybạntôntrọnghọ.

Từchốibằngnhữnghậuquảnghiêmtrọngcủaviệcuốngnhiềurượu

Uốngrượunêntheonguyêntắckhônggượngép,đểngườiđượcmờiuốngbaonhiêucũngđược,nhưvậymớitạotâmlívuivẻ.Cómộtsốngười,đặcbiệtlànhữngngườitrẻtuổikhithamgiatiệcrượuthườnglấyrượulàmthướcđotìnhcảm.Khimờirượu,nếugượngépbắtđốiphươngphảiuốngtrongtâmlíkhôngthoảimáilàđiềuđạikị,khôngthểchấpnhận.

Làngườibịđộng,khicảmthấyđãđếngiớihạnkhôngnênuốngnữathìnênnóirõvớingườimời.Vídụ:“Cảmơnanhđãdànhtìnhcảmchotôi,tôivốnkhônguốngđượcmấy.Hômnayrấtvuinêntôiđãuốngquáchén,nếuuốngnữasợrằngsẽbịsay,monganhthứlỗi.”Cáchtừchốinàykhiếnngườimờirượuhiểurằng,nếubạnuốngnhiềunữacóthểgâyrahậuquảkhôngtốt.Nhưvậybạncóthểkhôngphảiuốngmàkhônglàmmấtlòngngườimời.

Từchốibằnglídongườithânkhôngđồngý

Thôngthường,nếutừchốirượubằngcáchnóingườithânkhôngchouốngsẽkhiếnđốiphươngcócảmgiácbạnđanglấycớ,đólàvìhọkhôngtưởngtượngđượcvấnđềnghiêmtrọngthếnàovớibạn.Dođó,khitừchốirượu,bạnhãynêuranhữnghậuquảcủaviệckhôngnghe“lệnhcấm”củangườithân,hãykhiếnchođốiphươngcảmthấyrằngviệcuốngrượuthựcsựcóhạivớibạnđểhọtừbỏýđịnh.Bạncóthểnói:“Vợtôimàbiếttôiuốngrượusẽkhôngvui.Tôikhônglừaanh,dođónếuthựcsựnghĩchotôi,chúngtahãylấytràthayrượu.”Nếunóivậy,đốiphươngsẽkhôngépbạn.

Bắtlỗitronglờinóicủangườimờirượu

Khingườikhácmờirượubạn,họsẽlấylídonàyhoặclídokhác,nhữnglídonàycólúckhôngchínhđáng.Đặcbiệtlàvớimộtsốngườimờirượukhôngkhéo,tronglờinóicủahọluôncókẽhở.Nắmđượcvàphântíchnhữngkẽhởnàysẽchứngminhbạnkhôngcầnphảiuốnglyrượuhọmời,hoặcngườiuốngnênlàngườikhác.Việcbắtlỗitronglờinóicủangườimờirượusẽkhiếnđốiphươngtừbỏýđịnhuốngrượuvới“đốitượngkhóđốiphó”.

Trongmộtbuổihọpmặt,cóngườiđãmờirượuanhCường:“AnhCường,trongbuổitiệcnàychỉcóhaichúngtamanghọLê,500nămtrướccólẽchúngtalàngườimộtnhà,xemrachúngtarấtcóduyên,lyrượunàynhấtđịnhphảiuốngcạn!”Lúcnày,anhCườngliềnbắtlỗivềlờinóicủangườimờirượu:“Tôirấtmuốnuốnglyrượunàyvớianh,nhưngthậtxinlỗi,cólẽanhđãnhầm,tôihọTrịnhchứkhôngphảihọLê,nêntôikhôngbiết500nămtrướcliệuchúngtacóphảingườimộtnhàkhông,tôikhôngnênuốnglyrượunàycủaanh”.NhưvậylàanhCườngkhôngphảiuốngrượu,ngườimờicũngkhôngcònlídogìđểépanhnữa.

Mộtsốkĩnăngtiệctùngrấtquantrọngtronggiaotiếp,chỉcầnnắmđượcnhữngkĩnăngnày,bạnsẽcóthểđạtđượcthànhcôngmongmuốn.

PháthuytàiănnóikhitiếpkháchTrongxãhộingàynay,mởtiệcđãikháchđãtrởthànhmộtcách

giaotiếphiệuquả.Khichúngtatổchứchoặcthamgiamộtbữatiệcquantrọng,cầnphảikhéoléosửdụngngônngữđểgiaotiếpvớikhách.

Saukhicáckháchmờiđãđếnthamgiabữatiệc,bạnnêngiớithiệutên,địavị,côngviệccủacáckháchmời,chỉcầnnóiđơngiản,khôngnênquákhoatrương.Saukhicáckháchmờiđãngồixuống,khôngnênchỉnóichuyệnvớimộtngườimàphảihàihòađiềuchỉnhquanhệgiữatấtcảmọingười,khôngnênlạnhnhạtvớibấtkìai,cũngkhôngnêntỏraquánhiệttìnhvớiaiđó.Khibữatiệckếtthúc,mọingườiravề,nêntiễnracửa,vẫytaychàotạmbiệtvànói:“Cảm

ơncácvịđãđến,cảmơntấtcảđãtạobầukhôngkhívuivẻchobuổitiệcnày.”Nếusaukhikếtthúcbữatiệc,vẫncònsớmđểmọingườiravề,hãymờihọởlạithêmmộtchút.

Trongmộtbữatiệc,tốtnhấtnênduytrìkhôngkhísôinổitừđầuđếncuối.ChúngtahãycùngxemlờinóicủamộtvịtổngGiámđốckhitiếpkháchtrongmộtbữatiệc.

“Thưacácquýkhách,thưacácbạn!

Chúngtôirấtvuikhingàyhômnaycácquývịđãbớtchútthờigianđếnđây.Tôithaymặttoànthểcôngtynhiệtliệthoannghênhsựcómặtcủaquývị.Nhờsựủnghộcủaquývịvàsựcốgắngcủatấtcảcácthànhviên,côngtychúngtôiđãthựchiệnđượcmụctiêukếhoạchđềra!Tôithựcsựbiếtơntấtcả!Tronghoạtđộngkinhdoanhlầnnày,anhLân–quảnlícủacủacôngtyđãbịốmvìlàmviệcquásức,thếnhưnganhấyvẫnkhôngquảnngạikhókhănvàkiêntrìđếncùng.Khôngítkháchhàngđãbịthuyếtphụcbởisựtậntâmcủaanhấy.Cóđượcthànhcôngnhưngàyhômnay,tôiphảicảmơnsựủnghộcủatấtcáckháchhàngvàsựcốgắngcủacácđồngnghiệptrongcôngty.

Chúngtôinhấtđịnhsẽghinhớsựủnghộcủaquývị.Saunàynếucóthểgiúpgìchomọingười,côngtychúngtôirấtsẵnsàng,hãytintưởngchúngtôi!

Đểchúcmừngsựkiệnthànhcông,ngàyhômnay,chúngtôitổchứcbữatiệccảmơn,mặcdùrấtđơngiảnnhưngđãthểhiệnđượcthànhýcủachúngtôi.Xinmọingườiđừngkháchsáo.

Saunàytấtcảchúngtasẽtiếptụchợptácvàpháttriểnđểthựchiệnmụctiêupháttriểnkinhtế.Xincảmơn!”

Lờiphátbiểuvớinộidunggiàutìnhcảmđãthểhiệntấmlòngcủacôngtyvớicáckháchhàng.

Đóntiếpvàtiễnkháchthểhiệnsựquantâmnhiệttình,sựtôntrọngvớikháchmời.Điềunàykhôngchỉyêucầuphảithựchiệnchuđáomàcòncầnchútrọngngônngữ.

“TổngGiámđốc,chúcmừngôngđãđạtthànhcôngtronglầnđàm

phánnày,chúccôngtysangnămsẽcàngpháttriểnhơn!”,“TổngGiámđốc,ôngđếnvớithànhphốchúngtôilầnnày,nếuđiềukiệnchưatốt,quantâmchưachuđáothìmongônghãybỏqua.”

“Chúcmọingườilênđườngmaymắn,thượnglộbìnhan,chúcquývịluônhạnhphúc,thànhcôngtrongcôngviệc!Rấtmongđượcgặplại!”

Nhữnglờinóinàysẽkhiếnmọingườivuivẻkhiđếnvàhàilòngkhiravề,đồngthờigiúptạoấntượngsâusắc,cólợichoviệcmởrộnghợptácvàgiaolưu.

Đốivớinhữngbữatiệcnhỏtronggiađìnhhoặctiệccưới,cáchnóichuyệncũngcónhữngđiểmkhácbiệt.

Khikháchravề,bạnhãyvuivẻnhưkhiđóntiếphọ,hãyđứngởlốiravào,bắttaykháchmờivànói:“Cảmơnmọingườiđãđến”.Khôngnêngiữkháchởlạichodùthờigiancònsớm,nếulàvàotốichủnhậtcàngkhôngnêngiữkháchởchơilâu,bởisánghômsaulàthứhaiđầutuần,họsẽphảidậysớm.

Đặcbiệtlàkhitổchứctiệccưới,mọingườiđềurấtvui,uốngnhiềurượunênthườngnánlạitròchuyện.Cónhiềuvịkháchkhôngmuốnravề,lúcnàybạncóthểtạmdừngnhữngviệcđanglàmdởvànóirằngđãđếnlúchọphảiravề.Cònnếunhữngvịkháchđóvẫnkhônghiểu,hãynóithẳngvớihọ:“Tôirấtmuốnchịởlạichơi,nóichuyệnvớichịkhiếntôiquênthờigian,nhưngthựcsựtôimệtrồi”,hoặccũngcóthểnói:“Tôihivọngthờigianchưamuộn,tôihivọngbuổitiệcchỉmớibắtđầu.Nhưngthựctếbâygiờđãlànửađêm,maitôicònphảidậysớm”.

Nguyêntắctròchuyệntrongmộtbữatiệc

Khônggiốngnhữngbuổitụtậpnhỏ,cóthểtựdonóinhữngchuyệngìthích.Khithamgiamộtbữatiệc,nhấtđịnhphảichúýnhữngnguyêntắctròchuyện.

(1)Khôngnênéprượungườikhác.Muốnkhôngkhíbuổitiệctrở

nênvuivẻ,bạnphảinhiệttìnhkhiđóntiếpmọingườibằngtìnhcảmchânthành.Phảiđểýtớitửulượngvàsứckhỏe,khôngépngườikhácuốngnhiềurượuvàghinhớnguyêntắc“Uốngđủ,khônguốngđểsay”.

(2)Khônghànhđộngtheocảmtính.Nhằmthểhiệnsựnhiệttìnhvàtôntrọngcáckháchmời,chủnhâncủacácbữatiệcrấtdễhànhđộngtheocảmtính,lạmdụnglờikhenđốivớikhách,tângbốchọ.Tuynhiên,ngườinghesẽcảmthấykhóchịu,thậmchícònchorằngbạnlàngườigiảtạo.

(3)Khôngdùnglờinóiácýlàmtổnthươngngườikhác.Cómộtsốngười,bìnhthườnghaycóthànhkiếnvớimọingườinhưngkhôngcócơhộithểhiện,khithamgiatiệctùngthườngmượnrượuđểnêuýkiếnvànóinhữngđiềukhôngnênnóilàmtổnthươngngườikhác.Điềunàylàkhôngđúngđắnvàrấtdễgâyramâuthuẫn.

(4)Khôngnêntựđềcaobảnthân.Việctựkhen,tựđềcaobảnthânsẽkhiếnngườikhácmấtcảmtình.Chêbaingườikhácđểtựkhenmìnhlàhànhđộngtựhạthấpbảnthânvàlàmngườikháctổnthương.

(5)Khôngnóichuyệncôngviệc.Mộtsốngườitrẻtuổikhiuốngrượuthườngnóiđếnchuyệncôngviệc,thậmchícòncónhữngphátbiểubấtmãnvềlãnhđạo.Điềunàycóthểsẽđếntailãnhđạovàlàmảnhhưởngtớimốiquanhệcôngviệccủabạn.Còncómộtsốngườicóchứcvụ,khiuốngrượuđãnhậnlờigiúpnângđỡngườikhác,nhưngsauđólạikhôngthểthựchiện,gâyảnhhưởngkhôngtốttớimốiquanhệvớimọingười.

(6)Khôngnênbịmấtkiểmsoáthànhvisaukhiuốngrượusay.Mộtsốngườiuốngrượusẽkhôngkhốngchếđượcbảnthânmình,cónhữnglờinóihoặchànhđộngtùytiện.Tấtnhiênđiềunàysẽgâyrasựphảncảmvớimọingườixungquanh.

(7)Khôngnênmượnrượuđểbàytỏsựbấtbình.Mộtsốngườithườngmượnrượuđểchỉtríchngườikhác,làmnhưvậysẽảnhhưởngtiêucựctớicácmốiquanhệvàkhiếnmọingườiđánhgiáthấpvềbạn.

Tiệcrượuthựcchấtlàmộthoạtđộngvănhóa.Nócóýnghĩatíchcựctrongviệcthiếtlậpvàcủngcốcácmốiquanhệhữunghị,thânthiết,giaolưutìnhcảm…Vìthế,ngườithamgiatiệcphảinắmđượccácnguyêntắc,kĩnăngđểđạthiệuquảgiaotiếptốtnhấttronghoạtđộngnày.

Tìnhyêulàthứtìnhcảmmàmọingườiđềuhướngđến.Nhữnglờinóingọtngàorấtquantrọngtrongtìnhyêu,chúngcũnggiốngnhưgiavịkhinấuăn,nếuthiếuthìtìnhyêusẽkhôngđẹp.Chínhvìthế,mộtngườiđànôngkhiyêunhấtđịnhphảibiếtcáchnóilờingọtngàomớicóthểgiữtìnhyêuluôntươimới.

Trongxãhộingàynay,tưtưởngconngườiđãtrởnêncởimở,bạncóthểmạnhdạnbiểulộtìnhcảmtrướcbạnkhácgiới,songvẫncònrấtnhiềubạntrẻkhôngbiếtcáchbiểulộtìnhcảmvàođúngthờiđiểmthíchhợpnênđánhmấtcơhộichinhphụcđốiphương.Đâychínhlàmộttrongnhữngnguyênnhânthấtbạitrongtìnhyêu.Vìthế,bàytỏtìnhcảmlàđiềuquantrọngtrongviệctạonêntìnhyêu.

Sayđâylàmộtsốkĩnăngcácbạncóthểthamkhảo.

Chuẩnbịtrướcđềtài

Khichúngtacóđốitượngtronglòngvàhaingườiđãbiếtnhau,nếumuốnlàmsâusắcthêmmốiquanhệthìviệcquantrọngnhấtchínhlàtròchuyện.Khigặpnhau,cácbạnkhôngthểchỉnhìnnhaumàkhôngnóigì.Trongquátrìnhgiaotiếp,hãytìmhiểuvềđốiphương,tìmranhữngsởthíchchungvàcóthểđưarayêucầuvàolúcthíchhợp:“Tốinaycùngăntốiđượckhông?Chúngtasẽvừaănvừa

tròchuyện.”Hãynhớtronglầngặpmặtđầutiên,đềtàitròchuyệnnênvuivẻ,nhẹnhàngđểlàmcơsởchonhữnglầngặpmặttiếptheo.

Tronglầngặpmặtđầutiênvớiđốitượngbạnmuốnchinhphục,bạnsẽkhótránhkhỏicảmgiáccăngthẳngdoquáđểýtớihìnhtượngcủamìnhtrongmắtđốiphương,việcphảinghĩrachủđềtròchuyệntrongkhoảngthờigianngắnsẽtrởnêntươngđốikhókhăn.Dođó,trướckhigặpmặtcầnchuẩnbịtâmlí,dựđịnhtrướcsẽnóichuyệnvềvấnđềgì.Cáchnóichuyệnhaysẽđểlạiấntượngtốtđẹptronglòngđốiphương,đốiphươngnhấtđịnhsẽnghĩrằng:“Ngườinàyrấtquantâmđếnmình”.Nếunhưvậy,ấntượngtronglầngặpmặtđầutiênsẽrấtsâusắc,haibêncóthểtiếptụcpháttriểnmốiquanhệthânthiếthơn.

Sửdụngcáchthứcthíchhợp

Đươngnhiên,khichúngtamuốnthểhiệntìnhcảmvớiđốiphương,kéogầnkhoảngcáchgiữahaingười,nếubạnkhôngthểcảmnhậnrõsuynghĩcủađốiphương,hoặccảmthấymìnhkhónóilêntìnhcảmtrướcmặtđốiphương,bạncóthểsửdụngmộtsốcáchthứcbiểulộtìnhcảm,nhưvậycóthểtránhbốirốinếubịtừchối.

(1)Némđádòđường

Cáchtỏtìnhđơngiảnvàđảmbảohiệuquảnhấtchínhlàviếtthư.Bạncóthểviếtmọiđiềumuốnnóitrongthư.Trongxãhộingàynay,vớisựphổbiếncủađiệnthoạidiđộngvàthưđiệntử,việcviếtthưtaycóvẻđãlạchậu,nhưngcólúcnólạilàcôngcụthểhiệntìnhcảmtốtnhất.Bởivìthưtaycóthểcấtgiữlàmkỉniệm.

Cầnphảichúýlàthưviếttaychỉlàcôngcụđểthămdòýtứđốiphương,khôngnênlạmdụngđểthểhiệntìnhcảm.Bởilàmvậycóthểkhiếnđốiphươngmấtcảmtìnhvàkhôngcóthiệncảmvớibạn.Vìthế,“hònđá”nàycầnphảinémchínhxác.

(2)Mờithamgiacáchoạtđộngvănhóa

Vàothờiđiểmthíchhợp,bạncóthểmờingườimàmìnhđangcócảmtìnhđinghenhạc,đixemphimhoặcđixemkịch.Sửdụngnhữnglờimờilịchsự,tựnhiênvàthânthiệnlàmộtcáchrấthay.Nếubạnthườngxuyênsửdụngcáchnày,đốiphươngsẽtựnhiêncảmnhận

đượctìnhcảmcủabạn.

(3)Sửdụngcácmónquà

Khitỏtình,bạncòncóthểtặngđốiphươngnhữngmónquànhỏ,cácsảnphẩmthủcôngmĩnghệhaynhữngthứcóthểthểhiệntìnhcảmcủabạn.Nhữngmónquànàycóýnghĩarấtsâusắc,lạirấtlãngmạn.Nhưvậy,đốiphươngsẽkhôngcảmthấybấtngờmàcóthểdầndầnhiểuđượctâmýcủabạn.

Dùnglờinóingụý

Cónhiềungườidoxấuhổhoặcsợbịtừchốinênkhôngthểnóilêntìnhcảmcủamình.Bạncóthểhọctheocôgáitrongcâuchuyệndướiđây,khéoléovậndụngngônngữđểđốiphươnghiểuđượctìnhcảmcủamình.

Mộtcôgáivàmộtchàngtrainôngthônthầmyêunhaunhưngxấuhổnênkhôngdámmởlời.Mộtngày,haingườigặpnhaungoàiđồng,côgáichỉmộtconbướmđangbaygiữavườnhoavàhỏichàngtrai:“Anhnóixem,tạisaochỉthấybướmyêuhoamàkhôngthấyhoatheođuổibướm?”Chàngtraitrảlời:“Hoalàmsaomàtheođuổibướmđược?”,đúnglúcnày,anhcũngchợthiểuýnghĩatronglờinóicủacôgáivàđủdũngcảmthểhiệntìnhcảmvớicô.

Côgáiđãhỏimộtcâukhiếnđốiphươngphảisuynghĩvềýnghĩamốiquanhệgiữahaingười,lờinóiuyểnchuyển,khéoléođãthểhiệntìnhcảmmộtcáchhoànhảo.

Khéoléodẫndắtlờitỏtình

Trongmộtsốtrườnghợp,chúngtacòncóthểdùngngônngữkhéoléodẫndắtđểđốiphươngcóthểcảmnhậnđượctìnhcảm.

Mộtnhàvănđãrấtkhéoléosửdụngngônngữdẫndắtđểtỏtình.Anhnói:“Haingôisaothậtđẹpkhichúnggặpnhau,chúngphátraánhsánglấplánhkhiếnmọingườitrầmtrồkhinhìnthấy.Haibônghoathậtđẹpkhigặpnhauthìtỏahươngthơmkhiếnaicũngphảingưỡngmộ.Nhưngsẽcàngđẹphơnkhihaingườiyêunhaugặpnhau,họsánghơnhaivìsao,thơmhơnhaibônghoa,emlàcôgáianhyêu,anhđãthấyem!Tìnhyêucủaemkhiếnanhhạnhphúc”.

Tuynhiên,khisửdụngcáchthứcnàynhấtđịnhphảichúýđốitượngvàhoàncảnh.Nếuđốiphươnglàmộtngườithựctế,cáchlàmnàycóthểsẽphảntácdụng.

Khéonóikhitặngquàthểhiệntìnhyêu

Khiđốidiệnvớingườiyêu,muốnthểhiệntìnhcảmcủamìnhchođốiphươngbiết,nhưnglạikhôngbiếtnênnóinhưthếnào,lúcnày,bạncóthểtặngđốiphươngmộtmónquàđểthểhiệntìnhyêu.

Mộtchàngtraichuẩnbịcầuhônngườiyêumình,khinóiđếnđềtàicuộcsống,chàngtrailàmravẻvôtình:

“Anhrấtmuốnổnđịnh.Anhmuốncócảmgiácấmápcủagiađình”.

“Anhđãnóinhiềulầnrồimà”.Côgáibìnhthảntiếplờitrongkhivẫnđọcbáo.

“Khôngbiếttạisao?Ngàyhômquakhinhìnthấychiếcnhẫnnàyởcửahàngtrangsứcgầnđây,anhđãrấtthích.Saukhimuanórồi,khôngbiếtaimớilàngườiphùhợpđểđeo.Emcómuốnthửkhông?”

Cầmchiếcnhẫnvàđeovàotaycôgái.

“Rấthợp,thựcraanhmuanóchoem”.

Mộtmónquàcóthểthểhiệntìnhyêusẽchiếnthắngngànvạnlờinói,vìthếkhithểhiệntìnhyêu,nhấtđịnhphảinhớthườngxuyêntặngquàđểcóthểlàmsâusắcthêmtìnhcảmgiữahaingười.

Lấylídotạocơhộithểhiệntìnhcảm

Mộtnamsinhthầmyêumộtnữsinhcùnglớp.Mặcdùhọccùngnhaunhưnghọthườngkhôngcócơhộinóichuyện.Khóahọcsắpkếtthúc,saunàyhọcóthểsẽkhônggặpnhaunữa,nhưngchàngtraikhôngmuốntừbỏ,khôngmuốnmấtđicơhội.Khikếtthúctiếthọccuốicùng,nhânlúcbêncạnhcôgáikhôngcóai,chàngtraiđiđếnvànói:“Tôithấybạnhaythamgiagiờtựhọcởthưviện,saunàychúngtacóthểcùnghọckhông?”Côgáinhìnthấychàngtraiđỏmặt,lậptứchiểuýanhchàng,sauhồidodự,côđãgậtđầuđồngý.Sauđóhai

ngườithườngxuyênhọcchungvớinhau.Tốtnghiệpxong,haingườiđãyêunhau.

Chàngtraitrongcâuchuyệnđãlấylídocùnghọcđểtạocơhộichomình.Cáchthểhiệnnàykhônglàmchocôgáixấuhổ,giúpchàngtraigiữthểdiện,chodùcóbịtừchốicũngkhôngbịtổnthương.

Sửdụngcôngcụthểhiệntìnhcảm

Sửdụngcôngcụthểhiệntìnhcảmlàcáchthườngdùngcủanhữngngườihướngnội,khônggiỏibiểulộtìnhcảm.Marslàngườithườngengạitrongchuyệntìnhcảm,anhkhôngdámthểhiệntìnhyêutrướcmặtngườimìnhthích,nhưngMarsđãkhéoléosửdụngcôngcụđểnóilênđiềuđó.

YannylàngườiyêucủaMars.Khicòntrẻ,YannylàbạncủaMars,MarsrấtthíchYanny,anhcũnghiểurõYannycótìnhcảmvớimình.Mộtbuổihoànghôn,haingườingồitâmsựbênmặthồ.MarsnhìnYanny,anhbiếtđãđếnlúcphảithểhiệntìnhyêuvớicô,nhưngdoengạinênanhđãnghĩramộtcách.MarsnóivớiYanny:“Yanny,anhđãtìmđượcngườianhyêu.”Yannynghethấyvậyliềnhỏi:“Anhcóyêucôấykhông?”Marsđỏmặttrảlời:“Cóchứ!Đólàcôgáitốtnhấtmàanhtừnggặp,anhsẽluônyêucôấybằngcảtráitimmình”.Yannytưởngđólàsựthật,cốnénđaukhổvàbìnhtĩnhnói:“Vậychúcanhhạnhphúc.”Lúcnày,Marslạinóitiếp:“Emgiúpanhxemcôgáiđóthếnào?Anhrấttôntrọngýkiếncủaem,anhcóảnhcôấyởđây”,nóirồiMarslấyramộtchiếchộpvàđưachoYanny.Yannymởhộpravàrấtngạcnhiên.Thìratronghộpchỉcómộtchiếcgương,hìnhảnhtronggươngchínhlàhìnhảnhYanny.

Córấtnhiềucáchthểhiệntìnhyêu,Marsđãsửdụngcôngcụlàchiếcgươngđểnóilêntấmlòngcủamình,nhưngnếutrướcđókhôngcónhữnglờinóichânthànhthìsợrằngsẽkhôngcóhiệuquả.SựchânthànhcủaMarscuốicùngđãgiúpanhbàytỏđượctìnhyêuvớiYanny.

Ngoàicáchdùnglờinóichântình,thìviệckhéoléosửdụngcôngcụcũnglàcáchthứctuyệtvờigiúpbạnthểhiệntìnhcảmvớingườiyêu.

Nhữnglờinóithểhiệnsựquantâmlàthứkhôngthểthiếutrongtìnhyêu,nhấtlàtronggiaiđoạnđãyêulâuhoặccảhaiđãtínhđếnchuyệnkếthôn,nhữnglờinóingọtngàothểhiệnsựquantâmphảiđượcsửdụngthườngxuyêntrongcáccuộctròchuyệngiữanhữngngườiyêunhau.

Thựctế,trongmộtsốtrườnghợpđặcbiệt,ngườinữmặcdùhiểurõvịtrícủamìnhtronglòngngườiyêu,nhưngcôấyvẫnrấthivọngngườiyêumìnhsẽnóinhữnglờingọtngào,cáccôgáicảmthấynhưvậymớicóthểchứngtỏgiátrịvàsứchútcủahọ.Tuynhiên,cácchàngtrailạithườngchorằnghànhđộngquantrọnghơnlờinói.Vìthế,namgiớithườngchỉchúýđápứngmộtsốyêucầuthựctếcủanữgiớimàbỏquanhữngyêucầuvềtinhthần.Trongcuộcsống,rấtnhiềucặptìnhnhânxảyramâuthuẫnvàchiatayvìlídođó.Đươngnhiên,điềunàykhôngcónghĩalàchỉcócáccôgáimớithíchlờinóingọtngào,màcácchàngtraicũngthíchđượcnghenhữnglờiquantâmtừngườiyêumình.

Khéoléosửdụnglờingọtngàoquantâm,quantrọngnhấtlàphảitìmđúngthờiđiểmkhiđốiphươngmuốnnghe,nhưvậynhữnglờiquantâmmớicóthểpháthuytácdụngtốtnhất.

Nhữnglờingọtngàoquantâmkhihaingườiyêunhauởxanhau

Cuộcsốngthựctếcólúcsẽđưarathửtháchchonhữngngườiyêunhauđểxemtìnhcảmcủahọbềnchặtđếnđâu,vàthửtháchthườngthấynhấtchínhlàviệchaingườiyêunhauphảisốngxanhau.Vớinhữngcặpđôiđangyêuthì“mộtngàykhônggặpdàitựabathu”,nhưngdoyêucầucủacuộcsống,họphảitạmthờixanhau,đâythựcsựlàchuyệnkhôngvuivẻgì.Lúcnàycảhaibênđềucầnsựquantâmtừđốiphương,vàtấtnhiênkhôngthểthiếunhữnglờihỏihan.Hãyxemđoạnđốithoạisauđây.

Anhđanglàmgìvậy?

Gọiđiệnthoạichoem!

Embiếtrồi!Anhcónhớemkhông?

Nhớchứ!Ngàynàocũngnhớ!

Anhnóidối!

Thậtmà,anhthựcsựrấtnhớem!

Emcũngnhớanh!

Đừnglo,anhsắpvềrồi,khôngcầnphảinhớquáđâu,chúýgiữgìnsứckhỏenhé!

Anhcũngthế!

Từđoạnđốithoạicủacặptìnhnhâncóthểthấy,cảhaiphíađềudùngnhữnglờingọtngàothểhiệnsựquantâmtớiđốiphương.Khihaingườiyêunhauphảisốngxanhau,họluônhướngvềnhau,thểhiệnsựquantâmtớinhau,điềunàylàthửthách,nhưngcũnglàcơhộiđểtìnhcảmtrởnênsâusắchơn.

Thôngthường,khihaingườiyêunhauởcáchxanhau,nếukhôngkịpthờiliênlạc,cũngkhôngdànhchonhaunhữnglờiquantâmthìtìnhyêusẽkhôngthểbềnchặt,thậmchícòncóthểđổvỡ.

Nhữnglờiquantâmkhigặpnhausaunhiềungàyxacách

Nhữngngườitrẻhiệnđạithườngrấtbậnrộn,haingườiyêunhaucólúcdoyêucầucôngviệcnênkhôngthểtròchuyệnvàgặpmặtnhauhằngngày.Đâylàmộtthửtháchcũnglàcơhộichonhữngngườiđangyêu.Trảiquamộtsựxacáchnhỏ,nhữnglờiquantâmhỏihansẽbiếnthànhnhữnglờinóingọtngàonhấtdànhchođốiphương.Lúcnày,bạnnênthểhiệntìnhcảmtrựctiếpvànhiệttình,cóthểnói:“Anhquayvềrồi,khôngphảiemđangnằmmơ,emrấtnhớanh,nếulàmơthìemkhôngmuốntỉnhdậynữa.”Chàngtraicóthểnóivớicôgái:“Cảmgiáckhiđượcởbênemthậttuyệtvời,mọimệtmỏicôngviệcsẽtanbiếnhết.”Nhữngcảmgiáckhigặpmặtsaukhoảngthờigianngắntạmthờixacáchchỉngườitrongcuộcmớicóthểhiểu

được,lúcnàysửdụngbấtkìlờinóingọtngàoquantâmnàocũngđềukhiếnđốiphươngvuivẻ,hạnhphúc.

Lờinóingọtngàotạosựhồihộp

Trongtìnhyêu,namgiớicólúcsẽmắclỗi,vídụnhưtrễhẹn...Lúcnày,nếubạngáihờndỗi,ngườinamcóthểxoadịubằngcáchdùnglờinóingọtngàotạosựhồihộp.

Mộtcặpđôiđangyêuhẹnnhauđixemphim,domộtsốnguyênnhânnênchàngtraiđếnmuộn,saukhigặpbạntrai,côgáiđãtỏrakhôngvui.Ngườicontraithấyvậy,vộivàngđiđếnbênbạngáivànói:“Hômnayanhpháthiệnramộtđiềuvôcùngquantrọng”,côgáikhôngnóigì,chỉnhìnbằngánhmắtnghingờ.Chàngtraicốtìnhtỏrabíẩnvànói:“Anhnóichoembiếtmộtbímật,nhưngemphảigiữkíngiúpanh.Hômnayanhpháthiện–làanhyêuemthếnàynày”,nóirồichàngtraichoàngtayômcôgái.

Cáchnóingọtngàotạosựtòmòcủachàngtraikhôngchỉgiúpanhkhôngbịbạngáitruyhỏivềnguyênnhânđếnmuộn,màcònkhiếnngườiyêuhếtgiậnvàmỉmcườihạnhphúc.

Dùnglờinóingọtngàokhiếnđốiphươngvuivẻlàkĩnăngkhôngthểthiếuvớimỗingườiđangyêu.Chỉcónắmchắckĩnăngnàymớicóthểkhiếntìnhcảmgiữahaingườitrởnênsâusắc.

Tạokhônggianmởchonhữnglờinóingọtngàothểhiệnsựquantâm

Nóiđếnnhữngđiềungọtngàotrongtìnhyêu,rấtnhiềungườisẽchorằngđâylàchuyệnriêngtư,haingườichỉnênnóiriêngchonhaunghe,việcnóinhữngđiềungọtngàothểhiệnsựquantâmtrướcnơiđôngngườilàkhôngnên.Nhưngthựctế,nhữnglờingọtngàokhôngđơngiảnchỉlà“anhyêuem”,“emnhớanh”,màcònlàcảnhữngngônngữriêngmàchỉhaingườimớihiểu.Điềuđócónghĩachỉhaingườibiếtvớinhau,cònngườingoàinghesẽkhônghiểu,vìthếnếunóitrướcmặtđôngngườicũngkhôngsao,thậmchícònlàmsâusắcthêmtìnhcảmcủahaingười.

Haingườiyêunhaucùnglàmviệctrongmộtcôngty,họthườnggặpgỡvàtròchuyệnvàogiờnghỉtrưa,mộtngàychàngtraithấycô

gáicóvẻmệtmỏinênhỏithăm:“Trôngemnhưvừangủdậyý,cònlườihơncảconmèoởnhà”.Côgáilậptứctrảlời:“Ainhưanh,ănnorồingủnhưheo,đươngnhiênlàthấythoảimáirồi”.Nóirồihaingườiđềucườivuivẻ.

Thìrachàngtraiđặtbiệtdanhchocôgáilàmèolười,còncôgáigọichàngtrailàheo,cáchthểhiệntìnhcảmcủahọ,ngườingoàikhôngthểhiểuđược.

Nhữngngườiđangyêuthườngchothêmgiavịđểkhiếntìnhyêucủamìnhnhiềumàusắchơn,trongđógiavịquantrọngnhấtchínhlà“đấukhẩu”.Đấukhẩuởđâykhôngphảilàcãinhaucăngthẳngmàchỉlàtròchơingônngữgiữanhữngngườiđangyêu.Dosởthích,tínhcáchvàthóiquenkhácnhaunênnhữngngườiyêunhaukhôngthểlúcnàocũnghòahợp.Nhữnglờitranhluậnkhôngácýchínhlàthứgiavịquantrọnggiúptìnhcảmtrởnêngầngũi,thắmthiếthơn.

Nhữngngườiđãchơitròxeđiệnđụngđềubiết,cáihaycủatròchơinằmởchỗcácxeliêntụcđụngvàonhau,nhữngngườitrẻtuổiđangyêucũngcómộttròchơingônngữthúvị,độcđáo,rấtgiốngtròxeđiệnđụng,đóchínhlà“đấukhẩu”.

Thựctế,cácchàngtrai,côgáicóthểrấtyêunhau,nhưnghaingườisẽcónhữngcáchsốngkhácnhau,aicũngmuốnthayđổiđốiphương,nhưngkhôngaimuốntựthayđổichínhmình.Dođó,khigặpvấnđề,cóthểdùngphươngpháp“đấukhẩu”đểđiềuchỉnhcảmxúc,nhưngnhấtđịnhphảinắmđượcnhữngđặcđiểmcủa“đấukhẩu”.

(1)Mụcđíchmơhồ.Khinhữngngườiđangyêuđấukhẩuvớinhaukhôngphảiđểhọgiảiquyếtnhữngvấnđềthựctế,chỉlàhọđangsửdụngngônngữđểgiatăngtìnhcảmvàhiểunhauhơn.

(2)Hìnhthứcđấukhẩuvôhại.Giữanhữngngườiyêunhau,“đấukhẩu”và“tranhcãi”cósựkhácbiệt.Tranhcãilàkhitôinóimộtcâu,anhnóimộtcâu,côngkíchlẫnnhauvàkhôngaichịunhượngbộai.Nhưng“đấukhẩu”khôngsửdụngnhữngtừngữ

nặngnềnhưtranhcãi,màchỉlàhìnhthứcmanglạisựnhẹnhõm,vuivẻ.Vìthế“đấukhẩu”trởthànhmộthìnhthứcgiaolưutìnhcảmthúvịgiữanhữngngườiđangyêu.

Mặcdùđấukhẩutrênthựctếcóthểthểhiệnchânthựctìnhcảmcủanhữngngườiđangyêunhau,nhưngcầnphảihiểumộtđiềurằng,đấukhẩulàmộttròchơi,vàtròchơithìcóquytắccủanó.Chơiđúngcáchmớicóthểmanglạihiệuquảtốt.

Nắmchắcmứcđộtìnhcảm

Tròchuyệntrongtìnhyêucũngcónguyêntắc.Khinamnữtronggiaiđoạnđầumớitìmhiểunhau,tốtnhấtkhôngnênlựachọnhìnhthức“đấukhẩu”đểhiểuhơnvềđốiphương.Khibạnchưahiểurõvềtínhcáchđốiphương,làmvậydễgâyranhữnghiểulầmkhôngcầnthiết,rấtcóthểbiến“đấukhẩu”thành“tranhcãi”,đókhôngphảikếtquảbạnmongmuốn.Vìthế,khisửdụnghìnhthức“đấukhẩu”,nhấtđịnhphảixácđịnhrõvịtrícủamìnhthìmớicóthểđạthiệuquả.

Đấukhẩuloạibỏmâuthuẫn

Đấukhẩukhôngchỉlàmộttròchơingônngữ.Cólúcnócònlàmộtcáchhiệuquảđểloạibỏmâuthuẫngiữanhữngngườiyêunhau.

Mộtđôitìnhnhânđidulịch,hànhtrìnhkhônghềthuậnlợikhiluôngặprắcrốitrênđườngđi,côgáitỏrakhôngvuivàoántrách:“Tạisaođichơivớianhlạiđenđủithếchứ?”

“Đúngthế,chúngtacósốlàmvợchồng!”Chàngtraitrảlời.

“Tạisaolạilàsốvợchồng?Làmvợchồngthìphảiđenđủià?”

“Vợchồngchínhlàcùngchunghoạnnạn!Emnghĩmàxem,nếukhôngcóemởbêncạnh,mộtmìnhanhlàmsaogiảiquyếtđượcnhữngviệcnày?”

Nghenhữnglờinày,baonhiêumệtmỏitrongcôgáiđềutanbiến.

Tốtnhấtkhôngnênlàmtổnthươnglòngtựtôncủađốiphương

Haingườiyêunhauđãlâu,dotìnhcảmsâusắcnênkhiđấukhẩukhôngtránhkhỏiviệcsửdụngngônngữlàmtổnthươnglòngtựtôncủađốiphương.Mặcdùđãhiểurõvềnhau,nhưngvẫnphảichúýkhôngmangkhuyếtđiểmhoặcnhữngngườiđốiphươngkínhtrọngralàmđềtàiđấukhẩu,nếukhôngcóthểsẽgâyảnhhưởngkhôngtốt.

Côgáimắtmộtmíhỏibạntrai:“Anhthấyemcóđẹpkhông?Hômnayemtrangđiểmgiốngdiễnviên.”

Chàngtraitrảlời:“Emrấtđẹp,nhưngnếumắtemtomộtchútthìsẽcàngđẹphơn.”

Côgáitứcgiậnnói:“Anhchêmắtembé,nếuanhkhôngthích,cóthểtìmcôgáikhácmắttohơn.”

Từđócóthểthấy,cólúcđốiphươngrấtđểýtớinhữngkhuyếtđiểmcủamình,bạnkhôngnênlấyđólàmđềtàitrêuchọc.Khiđấukhẩu,tuyệtđốikhôngnêntấncôngvàođiểmyếucủangườiđốidiện.

Phảilưutâmtớicảmxúccủađốiphương

Đấukhẩucầncómộtmôitrườngthoảimái,mộttưtưởngđúngđắn,từđómớicóthểmanglạiniềmvui.Dođó,khiđấukhẩucầnphảichúýtớitâmtrạngcủangườiyêu.Mọingườiđềuhiểurõ,khitâmtrạngvuivẻcóthểthoảimáinóichuyện,cườiđùa.Trongtrườnghợpngượclạithìsẽlàkhôngthíchhợpđểtrêuchọcnhau.

Khingườiyêucủabạnđangcăngthẳng,mệtmỏivìkếtquảcôngviệckhôngnhưýmuốn,bạnlạinói:“Saothế?Saomặtnhưbịmấtsổgạothế?”

Đốiphươngsẽtráchbạn:“Ngườitađanggặprắcrốicònlấyđólàmtròcười,thậtkhônghiểunhauchútnào”.

Nhưvậy,việctrêuchọcsẽchỉmanglạikếtquảtiêucực.

Việcđấukhẩu,trêuchọcnhaulàmộtcáchgiaolưutìnhcảmđặcbiệt,vàmỗicặpđôiđềucócáchriênglàmsâusắcthêmtìnhcảm,vìvậy,khibắtđầusửdụngnhữnglờinóingọtngào,cácbạnđừngquênchơitròchơi“đấukhẩu”trongtìnhyêu.

Trongtìnhyêu,mỗingườilạicómộtcáchxửsựriêng,khingườiyêunêurayêucầu,cóngườichorằngnênđápứngtấtcảmọiyêucầuđó.Thựctế,đókhôngphảilàphươngpháphoànhảonhất.Cólúc,bạnkhôngthểchấpnhậnýkiếncủangườiyêu,cónhữngviệcbạnkhôngthểlàm,khôngthểđápứng.Lúcnày,chúngtanênhọccáchkhéoléonói“không”đểphủđịnhhoặctừchốinhữngyêucầubấthợplícủangườiyêu.

Phủđịnhkhôngrõràng

Sửdụngngônngữkhôngrõràngcónhữngýnghĩavàtácdụngnhấtđịnhtrongtìnhyêu.Nócóthểgiúpbạnkhéoléotruyềnđạttưtưởng,khiếnđốiphươnghiểusuynghĩcủabạnvàtránhgâyratranhcãikhôngcầnthiết.

Mộtcặptìnhnhânthamquansiêuthịđiệntử,khiđiquagianhàngtủlạnh,côgáichỉvàomộtchiếctủlạnhvàhỏichàngtrai:“Cáinàythếnào?Muacáinàynhé.”Chàngtrainhìnvànói:“Cũngđược,nhưngđểxemthêmđã.”

Thựcrachàngtraiđãpháthiệnchiếctủlạnhkhôngtốttrongkhigiálạiquácao,nhưngkhôngthểtrựctiếpnóinóquáđắt,đànhphảidùngcáchnóikhôngrõràngđểlựachọncáikhác.Nếukhiđóchàngtraitrựctiếptừchốimuavìgiátủlạnhđắt,cóthểhaibênsẽxảyratranhcãi.Đươngnhiên,cáchnàykhôngthểsửdụngthườngxuyên,bởinếudùngnhiều,bạnsẽbịcoilàngườikhôngcoitrọngđốiphương.

Khẳngđịnhtrướcphủđịnhsau

Khibạngáimuốnbạnmuachocôấymộtmóntrangsức,côấysẽnói:“ChịLêởcôngtyemđeomộtsợidâychuyềnrấtđẹp,đólàmónquàsinhnhậtmàbạntraichịấytặng”.Lúcnày,docảmthấycôấyđãcómộtsợidâychuyềnđẹprồi,hơnnữađiềukiệnkinhtếkhôngchophép,nếutrựctiếptừchối,nhấtđịnhsẽkhiếnđốiphươngkhôngvui.Bạncóthểnói:“Cổemcao,đeodâychuyềnchắcchắnsẽrấtđẹp,thếnhưnganhrấtthíchmộtcâunói,đólà“Thứlàmchongườiphụnữđẹphơnlàđứctínhchứkhôngphảitrangsức,anhyêunhấtvẻđẹp

mộcmạccủaem.”Cáchnóinàythểhiệnbạnkhôngtừchối,nhưngcũngkhôngđồngý.Đốiphươngcũngsẽthấythoảimáihơnkhibạnkhôngđápứngyêucầucủacôấy.

Phủđịnhcảmthán

Dùngngữkhícảmthánđểphủđịnhhànhđộngcủađốiphươngcũnglàmộtkĩnănggiaotiếptrongtìnhyêu.

Ngàysinhnhậtchàngtrai,côgáitặnganhmộtchiếcví,nhưnganhlạikhônghivọngnhậnđượcví,màanhmuốncómộtđôigiàyđábóng,bạngáihỏianh:“Anhcóthíchkhông?Làemchọnđấy.”Nếuchàngtraitrảlờithẳng:“Khôngthích”,thìcôgáichắcchắnsẽgiận,nhưngchàngtraiđãnói:“Chiếcvírấtđẹp,xemranóđượclàmtừchấtliệudabò,nhưngnếudùngchấtliệunàylàmmộtđôigiàyđábóngthìnhấtđịnhsẽđẹphơn”.Câunóinàybềngoàilàkhẳngđịnh,nhưngthựcchấtlàphủđịnh.Cáchnóikhéoléo,nhẹnhàngđãkhiếncôgáibiếtđượcchàngtraithíchmộtđôigiàyhơn.

Chínhvìthế,nhữngngườiyêunhaukhitròchuyệnvớinhaucũngcầnphảicókĩnăng,khôngthểthẳngvàthậtquá,nhấtlàkhitừchối,nếukhôngcẩnthậnsẽnóisaikhiếnđốiphươngkhôngvui,thậmchícònảnhhưởngxấutớitìnhcảmgiữahaingười.

Phủđịnhbằngnhữngcâunóiđùa

Nóiđùathựcchấtcũngcóthểcoilàsựhàihước,dùngcáchnàyđểphủđịnhýkiếncủangườikhácvừacóthểđạtđượcmụcđíchlạikhôngkhiếnngườiđốidiệnbốirối.Đâychínhlàmộtkĩnăngtừchốirấthiệuquả.

Bạntraimờibạnđidựhônlễcủangườithânhoặcyêucầubạntớigặpngườinhàcủaanhấy.Nếucảmthấychưađếnlúchoặckhôngmuốnthamgiathìbạncóthểnói:“Emkhôngquenmọingười,emxấuhổlắm,emkhôngđiđâu.”

Câunóiđùanàykhôngnhữngtừchốiyêucầucủađốiphương,màcòncóthểkhiếnhọcảmthấythoảimáitronglòng.

Từchốivàchấpnhậnlàhaiviệctráingượcnhau,trongtìnhyêu,chúngtađềusợbịngườiyêutừchối,nhưngcũngsợđốiphươngnêu

ýkiếnhoặcyêucầumàmìnhkhôngthểchấpnhậnhayhoànthành,dođó,nắmđượccáckĩnăngtừchốikhéoléolàđiềurấtcầnthiết.

NÓINĂNGKHÉOLÉOTRONGNHỮNGTÌNHHUỐNGKHÓXỬ

CHƯƠNG15

Từchốikhéoléođểkhônglàmmấtlòngngườikhác

Từtrướctớinay,trongbấtcứthếhệnào,conngườiluônđượcdạyphảitốtbụng,sẵnsànggiúpđỡngườikhác,khôngnêntừchốikhingườikháccầnđượcgiúpđỡ,tuynhiên,chúngtacũngkhôngthểđồngývớinhữngyêucầumàmìnhkhôngthểlàmđược.Vìvậy,chúngtaphảihọckĩnăngtừchốiđểkhônglàmmấtlòngmọingười.

Cáchtừchốiđểkhônglàmtổnhạitìnhcảm

Tronggiaotiếpxãhội,khimộtngườingườicầnsựgiúpđỡcủabạn,nhưngdomộtnguyênnhânnàođómàbạnkhôngthểgiúphọ,vậybạnphảitừchốinhưthếnào,cầnnhữngkĩnănggìđểkhônglàmtổnthươngtìnhcảmgiữahaibên?

Khitừchốingườikhác,nhấtđịnhphảichúýtớicảmxúccủađốiphương,tháiđộphảichânthành,cốgắngkhônggâyảnhhưởngxấutớimốiquanhệgiữahaibênbằngcáchnóirõsựthật.Hãynóirõràng,khôngnênnóimậpmờ,bởiđiềuđósẽkhiếnđốiphươngkhônghiểuýbạnvàsinhrahiểunhầm,mốiquanhệgiữahaibêncóthểsẽbịảnhhưởng,thậmchícònbịrạnnứt.

Bạncũngtuyệtđốikhôngđượclàmtổnthươngtớilòngtựtôncủađốiphương.Đặcbiệtlàvớinhữngngườiđãtừnggiúpđỡbạn.Nếulờitừchốicủabạnkhiếnlòngtựtôncủađốiphươngbịtổnthương,ngườiđósẽcótâmlíoántrách,ảnhhưởngxấutớimốiquanhệsaunày.Thếnhưng,chỉcầnbạnthểhiệnsựtôntrọngvớinguyệnvọngcủađốiphươngvànóirõcáikhócủamình,ngườiđónhấtđịnhsẽhiểuvàthôngcảmchobạn.Vìvậy,nếubạncóthểkhéoléotừchối,khiếnđốiphươnghiểusựkhóxửcủamình,ngườiđósẽkhôngcảmthấybịtổnthương.Muốnlàmđượcnhưvậy,bạnphảinắmchắcnghệthuậttừchối.

Khitừchối,đặcbiệtlàtronghoạtđộngkinhdoanh,hãyđểđốiphươnghiểurằng,mặcdùlầnnàybạnkhôngthểđápứngyêucầucủahọ,nhưnglầnsauvẫncòncơhộihợptác.

Đươngnhiên,tronggiaotiếpxãhội,bấtluậnlàtrongcôngviệchaytrongcuộcsống,còncórấtnhiềukĩnăngvàphươngpháptừchốihữudụng.

(1)Từchốibằngcáchthoáithác.Vídụ,cóngườinhờbạntruyềnthôngtinxấuchomộtngườikhác,bạnkhôngthểchấpnhận,cóthểnóinhưsauđểtừchối:“Tôinóicũngđượcthôi,nhưngsợngườitasẽhiểunhầm,chuyệnnàybạntrựctiếpnóilàtốtnhất”,“Chuyệnnàytôithamgiavàosợrằngsẽkhôngtốt”.

(2)Cốýkéodàithờigian.Giảsửcóngườimờibạnsaukhitanlàmđiuốngrượuhoặcnhờbạngiúpanhtamộtsốviệcvàobuổitối,nếubạnmuốntừchối,cóthểnói:“Tốinaytôibận,chuyệnnàytínhsau”.Nếuđốiphươngvẫnnàinỉ,bạnhãynhắclạiđiềuđóvàilần,nhưvậyhọsẽhiểutháiđộcủabạnvàkhôngépbạnnữa.Nhưvậylàbạnđạtmụcđíchtừchốivàkhônglàmảnhhưởngtớihòakhí.

(3)Giữimlặng.Khingườikhácnhờbạngiúpđỡ,nếutronghoàncảnhbạnkhôngthểtrựctiếpnóilờitừchối.Bạnhãylựachọncáchgiữimlặng.Cóthểnói:“Tôibiếtrồi,đểtôisuynghĩthêm…”.“Imlặnglàvàng”,trongmộtsốtrườnghợp,imlặngcũngchínhlàsứcmạnhkhiếnđốiphươngcảmnhậnđượcsựtừchốicủabạn.

(4)Từchốibằnglờinóikhéoléo.Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,khibạnbèhoặcnhữngngườithânthiếtnhờbạnlàmmộtsốviệckhôngđúngđắn.Doquanhệthânthiếtnênkhitừchối,nhấtđịnhphảisửdụngngônngữthậtkhéoléo,nhưvậymớikhônglàmtổnhạitìnhcảmđôibên.Bạncóthểnói:“Tôirấthiểutâmtrạngcủachị,nhưngviệclàmnàykhôngtốtchocảchịvàtôi,chịthửnghĩmàxem...”Hãysuynghĩvấnđềtrênlậptrườngcủađốiphươngvàkhéoléothểhiệnsuynghĩcủabạn,đốiphươngsẽlậptứchiểurayêucầuđólàkhôngđúng,thậmchícònbiếtơnsựthấuhiểucủabạn,mốiquanhệgiữahaibênvìthếsẽkhôngbịảnhhưởng.

HảiThụythờinhàMinhlàngườirấtgiỏitrongviệctừchốingườikhác.Hãyxemmộtcâuchuyệnvềvịquannày.

Mộtlần,HảiThụyquyếtđịnhsẽphạtmộtvịquanhuyệnvìtộicướpruộngđấtcủadân.Lúcnày,mộtsốvịquankhácđãđứngraxingiảmnhẹtộichongườibịphạt,họnóivớiHảiThụy:“Thánhnhânkhônglàmviệcquáđáng”.HảiThụytrảlời:“CácvịkhôngbiếtHảiThụykhôngphảithánhnhânư?”,ôngchỉnóimộtcâuvàvẫnquyếtđịnhlàmtheoýmình.

CâunóinàyđãkhéoléothểhiệnquyếttâmcủaquanHảiThụy,đồngthờikhiếnchonhữngngườikháckhôngcònlídogìđểcanngănôngthựcthiphápluật.

Chodùlàtrongcuộcsốnghaytrongcôngviệc,chúngtaluôngặpnhữngchuyệnmàbảnthânkhôngthểchấpnhận,vậyphảigiảiquyếtvàtừchốinhưthếnào?Từchốilàmộtmônhọcmàbạnphảinghiên

cứumộtcáchnghiêmtúcvàtỉmỉ.Từchốingườikhácmàkhôngkhiếnhọbấtmãnvàtứcgiận,việcnàycầnmộtsốkĩnăngnhấtđịnh.

Đơncửmộtvídụ,khibịépuốngrượutrongbữatiệc,làmsaođểđảmbảoantoànchomình,cầnphảixemsựthôngminhcủangườiđó.

Bảokhônggiỏiuốngrượu,nhưngtrongmộtlầntổngkếtcôngty,mọingườiđãmờivàépanhphảiuống.Trongtìnhhuốngđó,Bảođãâmthầmnhắntinchobốmình,bảoônggọiđiệnchoanhvàgọianhvề.Quảnhiên,khimọingườiđangépBảouốngrượu,chuôngđiệnthoạicủaanhvanglên,trongđiệnthoại,bốnói:“Bảoơi,ởnhàcóviệc,convềnhàngay”.Bảogiảbộtỏracăngthẳngvànóivớimọingười:“Xinlỗicácvị!Tôiphảivềngaybâygiờ.”Kếtquảanhđãkhéoléothoátđượctìnhhuốngkhóxử,chođếnkhibữatiệcgầnkếtthúcanhmớiquaylại,mọingườicũngkhôngđểýđếnviệcmờirượunữa.

Conngườikhôngthểtồntạingoàicácmốiquanhệxãhội,cólúcsẽgặpphảinhữngchuyệnkhiếnbảnthânbịáplựcvàkhôngmuốnchấpnhận,lúcnàychúngtacầnphảitừchối.Nếubiếtcáchtừchối,chúngtacóthểthoátkhỏinhữngrắcrốikhôngcầnthiết.

CáchgợiýkháchravềCóthểtròchuyện,chiasẻcuộcsốngvớimộtvàingườibạnthân

làmộtviệcrấtđángquý.Tuynhiên,trongthờiđạicuộcsốnggấpgápvànhiềuáplựcnhưhiệnnay,khôngphảiaicũngmuốnđượcgặpgỡtụtậpcùngbạnbèvàonhữngngàynghỉ.Mộtsốngườicònhivọngcóthờigianđểlàmnhữngviệcmìnhthíchhoặcđượchoàntoànnghỉngơi.

Thiếtnghĩ,khitansởvềnhà,bạnhivọngsaubữatốiđượcyêntĩnhđểđọcsáchhoặcnghỉngơi,nhưnglạicónhữngngườibạnkhôngmờimàđến.Họvôtưtròchuyệnvớibạn,nóiđếnnhữngđềtàimàbạnkhônghứngthú,khiếnbạnphảimiễncưỡngnghe.Bạnrấtmuốnđuổikháchvềnhưnglạisợlàmtổnhạitìnhcảm,đâythựcsựlàviệckhó.Khinhữngngườimàbạnkhôngthíchđếnchơi,hoặcvìmộtsốnguyênnhânnàođómàbạnkhôngthểtiếphọ,hãyđểđốiphươngtựgiácravềbằngcáchkhéoléonhắcnhở.

“Đuổikhách”cũnglàmộthìnhthứctừchối.Đểgiữphéplịchsự,nhấtđịnhphảinóilờitừchốithậtdễnghe,nhưvậysẽkhônglàmtổnthươnglòngtựtrọngcủađốiphương.Trongcuộcsốnghằngngày,việckhéođuổikháchravềcũnglàmộtnghệthuật.

Nhẹnhàngnhắcnhở

Sửdụngnhưõngtừngữnhẹnhàng,khéoléonhắcnhởngườiđórằngbạnvẫncòncóviệcphảilàm,khôngcóthờigianngồinóichuyệnvớihọ,cũngkhôngthểđápứngyêucầucủahọ.Sovớicáchtrựctiếpyêucầukháchravề,cáchnhắcnhởnàydễđượcđốiphươngchấpnhậnhơn.

Làmộttổngthống,cuộcsốngcủaLincolnkhônghềtốtđẹpnhưchúngtatưởngtượng,ôngcórấtnhiềuđiềuphảilonghĩ.Cómộtlần,Lincolnbịốm,mộtngườicùngquêvớiôngđếnthăm.

Lincolnrấtvuivẻmờingườiđóvào,nhưngđiềubấtngờlàngườinàyđếntìmLincolnkhôngphảiđểthămhỏisứckhỏecủaôngmàlàđểnhờxinmộtviệclàmvàngồimãikhôngchịuravề.

Lincolnhiểuýcủavịkhách,tronglòngrấtkhôngvui,nhưngôngtatừnơixađến,vìlịchsựnênkhôngthểtrựctiếpyêucầuôngtaravề.Lúcnày,bácsĩcủaLincolnđến,Lincolnlậptứcđưatayravànói:“Bácsĩ,ôngnhìnxem,nhữngvếtđỏtrêntaytôilàgìvậy?”

Nhânlúcvịkháchkhôngđểý,ôngđãnháymắtrahiệuchobácsĩ.

VịbácsĩlàmộtngườithôngminhnênngaylậptứchiểuýLincoln,ôngtỏrakinhngạcnói:“Đâychẳngphảinốtđậumùasao?”

Lincolnnói:“Bácsĩ,khắpngườitôiđềucónốtnày,khóchịulắm,bệnhnàycólây,đúngkhông?”

Bácsĩtrảlời:“Đúngthế,bệnhnàyrấtdễlây”,ôngvừanóivừakéokhẩutranglênchemặt.

Ngheđếnđây,vịkháchlậptứcđứnglêncáotừ:“NgàiLincolnkhôngđượckhỏe,tôicũngkhônglàmphiềnnữa,tôiđiđây.”

Lincolnnói:“Chẳngphảianhcóviệcgìsao?”

Vịkháchtrảlời:“Khôngcógì,tôichỉđếnthămngàithôi.”Sauđóvịkháchvộivàngđirangoài.

Lincolnvàbácsĩnhìntheorồimỉmcườivớinhau.

SựphốihợpănýcủaLincolnvàbácsĩđãkhéoléokhiếnvịkháchtựgiácravề,đâycũnglàmộtcáchhayđểtừchốingườikhác.

Thaynóibằngviết

Cómộtsốngườitínhcáchvôtư,khiđếnnhàbạncũngtùytiệnnhưởnhàmình,cóthểcònkhônghiểunếubịchủnhànhắcnhởlànênravề.Đốivớinhữngngườinày,cóthểdùngcáchviếtrathaycholờinóiđểngườiđóđọchiểu.

Đểtránhrắcrốivàmấtthờigian,mộtnhânvậttrongmộtbộphimđãviếtlênbứctườngphòngkháchdòngchữcónộidung“Nóichuyệnphiếmkhôngquábaphút”,đểnhắcnhởkháchrằng,chủnhàrấtquýtrọngthờigian,xinhãygiữtựtrọng.

Khinhìnthấydòngchữnày,nhưngvịkháchcóýđịnhnóichuyệnphiếmchắcchắnsẽkhôngnóinữa.

Thôngthường,nhữngdòngchữnhưvậylàchotấtcảmọingườiđọcchứkhôngnhằmvàoaicả,dođósẽkhôngkhiếncácvịkháchbốirối.

Lấynóngthaylạnh

Sửdụngngônngữvàhànhđộngnhiệttìnhhơnmứcbìnhthườngđểthaythếchoviệcthểhiệntháiđộkhôngmuốntiếpkhách,khiếnnhữngvịkháchthíchbuônchuyệncảmthấyngạitrướcmặtchủnhà.Khinhữngvịkháchthíchnóichuyệnphiếmtớinhàchơi,bạnhãymỉmcườiđóntiếp,nhiệttìnhróttrà,manghạtdưa,hoaquảhaytấtcảnhữngthứănđượcramờihọ,rấtcóthểlầnsauhọsẽngạivàkhôngdámđếnnữa.

Lấynhiệttìnhthaylạnhnhạt,vừakhôngbịmangtiếngmấtlịchsự,lạiđạtđượcmụcđíchđuổikháchravề.

NhữngđiềucầnchúýkhitừchốiTừchốingườikháckhôngchỉcầncókĩnăng,màcònphảichúý

nhữngđiềutốikị.Nếukhôngcẩnthậnsẽlàmmấtlòngngườikhác,thậmchícònkhiếnhọtuyệtgiaoquanhệ,đâyđươngnhiênkhôngphảikếtquảchúngtamuốncó.

Ngữkhíuyểnchuyển

Khitừchốingườikhác,nếuquáthẳngthắnsẽkhôngđược,tốtnhấtnênnhẹnhàng,ônhòa,dùngngữkhíuyểnchuyểnđểnói“Không”.Cáchlàmnàysẽkhiếnmốiquanhệhaibênkhôngbịtổnhại.

MộtnhàvănnữđươngđạiTrungQuốcdiễnthuyếttạimộttrườngĐạihọccủaMỹ,trướckhikếtthúc,theothóiquen,côdànhchútthờigianđểtrảlờicáccâuhỏicủakhángiả.Lúcnày,cómộtngườihỏi:“NghenóicôkhôngphảiĐảngviênĐảngCộngSản.VậycôcótìnhcảmthếnàovớiĐảngCộngSảnTrungQuốc?”Câuhỏinàycòncómộtdụngýkhác,nếutừchốitrảlờisẽgâyảnhhưởngkhôngtốt.Nữnhàvănđãmỉmcười,bìnhtĩnhnói:“Thôngtincủaôngrấtchínhxác,tôithựcsựkhôngphảiĐảngviênĐảngCộngSản.ThếnhưngchồngtôitừlâuđãlàĐảngviên.Chođếnhiệntại,tôivẫnchưalyhônvớianhấy.VậyanhthấytìnhcảmcủatôivớiĐảngthếnào?”

Nhàvănđãkhéoléotrảlờicâuhỏi,vừahàihướcmàkhônglàmtổnhạitìnhcảmđốiphương.Phươngphápnàyđượcgọilàtừchốimộtcáchuyểnchuyển.Trongcuộcsốnghằngngày,phươngthứcgiaotiếpnàycótácdụngrấtquantrọng.

Tháiđộkháchsáo

Khitừchốingườikhácnêntỏtháiđộchânthành.Cốgắngsửdụngngữkhínhẹnhàng,tốtnhấtkhôngsửdụngcâuhỏi.Nếukhông,khôngchỉđểlạiấntượngkhôngtốtmàcòncóthểkhiếnngườikháctuyệtgiaovớibạn,khôngmuốntiếpxúcvớibạnnữa.

Nếucấptrêngiaomộtnhiệmvụmàbạnkhôngmuốnlàm,bạnkhôngthểnói:“Tạisaolạicứgiaochotôi?Saokhôngtìmngườikhác?”,cáchnóinàysẽlàmmấtlòngcấptrên.Bạnnêntừtốntrình

bàylído,nhưvậycấptrênmớivuivẻchấpnhậnsựtừchốicủabạn.

Nêntránhtháiđộthôbạo,bởisựtừchốidễkhiếnngườikháckhôngvui,tháiđộthôbạogiốngnhưbạnđangđổthêmdầuvàolửa.Lờinóikháchsáocóthểkhiếnđốiphươngsuynghĩvềlídocủabạn,cũngkhôngkhiếnhọrơivàotìnhtrạngbốirốivàkhônglàmảnhhưởngtớimốiquanhệđôibên.

Lídochínhđáng

Khitừchốingườikhác,khôngthểthiếunhữnglídochínhđáng.Chỉcầnlídocủabạnlàthật,ngônngữchânthành,đốiphươngsẽkhôngphảnứngtiêucựctrướcsựtừchốicủabạn.

ỞBắcKinh,TrungQuốccómộtngôichùanổitiếngvớinhữngphiếnđárấtđẹp.Năm1956,khiTổngthốngẤnĐộđếnthămTrungQuốc,ThủtướngnướcchủnhàlúcbấygiờlàChuÂnLaiđãđưaôngtớithămquanngôichùanày.Saukhinhìnthấynhữngphiếnđá,TổngthốngẤnĐộđãđềnghịvớithủtướngTrungQuốcđổivànglấyhaiphiếnđá,trọnglượngvàngsẽbằngtrọnglượngđá.

ChuÂnLainghevậymỉmcườivànói:“NhữngphiếnđánàylàkìquanhàngnghìnnămcủangườidânTrungQuốc,cũnglàquốcbảocủachúngtôi.Cócâunói:“Vàngbạccógiá,quốcbảovôgiá”,làThủtướngTrungQuốc,làmsaotôicóthểdùngquốcbảovôgiáđểđổilấyvàngbạccógiá!Tôikhôngthểđồngývớiyêucầunày,xinthứlỗi.”

Nóixong,cảhaiđềucười.

Lídochínhđángđượctrìnhbàyvớisựchânthànhsẽkhiếnphíađưarayêucầuthôngcảmtrướcsựtừchốicủabạn.

Sửdụnghànhđộng

Khimuốntừchốingườikhác,nếucảmthấykhónói,cóthểdùngmộtsốhànhđộngđểgiántiếptừchối.Nhưvậy,đốiphươngsẽhiểuýcủabạnvàsẽkhôngbịrơivàotìnhtrạngbốirốidobịtừchối.

Vídụ,xemđồnghồliêntục,đọcbáotrongkhinóichuyệnchínhlàmộtcáchtruyềnthôngtintừchốitớiđốiphương.

Thờicổđại,cómộtvịquantênlàLâmHảirấtcóquyềnlực.Saukhinhậmchứckhônglâu,córấtnhiềungườiđếntặngquàvàôngđềutừchối.

Mộtngày,lạicómộtngườiđếnxingặpông,cònmangtheomộtconvịtquayloạirấtnổitiếngkhiđó.Ngườikháchnói:“Xinđạinhânhãynhậnmónquànày”,nóixongvịkháchđingay.LâmHảirấtkhónghĩ,khôngbiếtphảilàmsao.Đồđãđểlạiđâylẽnàokhôngnhận.Nếunhận,cólầnthứnhất,lầnsaulạicóngườiđếntặngquàthìôngsẽkhôngcócáchgìđểtừchối.

Bỗngnhiênôngnghĩramộtcách.Ôngsaingườinhàtreoconvịtlên.Mộtthờigiansau,convịttươingonđãtrởnênvừakhôvừacứng,lạibámđầybụi.

Từđóvềsau,nếuaiđếntặngquà,LâmHảisẽdẫnngườiđóđixemconvịtquay,ngườiđịnhtặngquàsẽhiểuýôngvàtừbỏýđịnh.Từđó,khôngaitớitặngquàchoLâmHảinữa.

Ởđây,LâmHảiđãsửdụngconvịtquayđểtừchốingườiđịnhtặngquà,khiếnhọtừbỏýđịnhmuachuộcông.

Chúýbùđắp

Khibạnkhôngchấpnhậnhoặckhôngthểđápứngyêucầucủađốiphương,bạncóthểbùđắpbằngcáchchỉraconđườngkhácchohọ.Việcnàythểhiệnsựquantâmcủabạnvàkhônglàmmấtlòngngườibịtừchối.

HoanlàGiámđốcnhânsựcủamộtcôngty.Cómộtlần,mộtngườibạnhọccũđếnnhà,muốnnhờanhxinviệcchoconhọởcôngty.Tuynhiên,chuyênngànhhọccủaconngườibạnlạikhôngliênquantớinghiệpvụcủacôngty.Dođó,anhnóikhéo:“Thậtđángtiếc,gầnđâycôngtytôikhôngcókếhoạchtuyểnngười,hơnnữacònchuẩnbịtinhgiảnnhânsự,thếnhưnganhđừnglo,tôiquenmộtngườibạn,chỗanhtađangtuyểnngười.Anhbảoconanhnộphồsơxinviệcvàođóxemsao”.Mặcdùviệckhôngthành,nhưngngườibạnhọcvẫnrấtcảmơnsựnhiệttìnhcủaHoan.

KĩnăngtừchốiTừchốilàviệckhiếnmọingườikhôngvuivẻ,vìthếcólúcphải

vậndụngmộtsốkĩnăngđểngườibịtừchốikhôngbốirốihoặctứcgiận.

Vậndụngkĩnănghàihước

Hàihướclàmộtphươngthuốctốt,cóthểhóagiảisựbốirốidoviệctừchốigâyra.Sựhàihướckhôngchỉgiúpngườitừchốithànhcông,màcònkhiếnngườibịtừchốidễchấpnhận,khônglàmảnhhưởngtớitìnhcảmđôibên.

Mộtnhàvănnổitiếngnọđượcrấtnhiềungườihâmmộ.Mộtngườibạnnướcngoàirấtthíchtácphẩmcủaông.Mộtngày,ngườibạnđógọiđiệnchonhàvănvànói:“Tôirấtthíchtácphẩmcủaông,tôimuốnđếnthămông”.Nhưngnhàvănlàmộtngườikhôngmàngdanhlợi,ôngnhẹnhàngtrảlời:“Cảmơnanhđãyêuthíchtácphẩncủatôi.Nhưngkhianhănmộtquảtáo,thấyquảtáođóngon,thìliệuanhcócầnthiếtphảiđếnxemcâytáođónhưthếnàokhông?”

Khitừchốingườikhác,nhấtlàvớingườiquen,lờinóiphảithậntrọng,sửdụngngônngữuyểnchuyểnhợplí,cóthểbằngcáchsửdụngphépsosánh,nóihàihước,ámthị,dẫndắt,đặtgiảthiết.Córấtnhiềucách,nhưngchỉcómộtmụcđíchlàtừchốivàkhônglàmtổnthươngđốiphương.Nhàvăntrongcâuchuyệntrênđãsửdụngphépsosánhđểkhéoléotừchốiyêucầucủađốiphương,đạthiệuquảrấttốttronggiaotiếp.

Ngoàira,cáchtừchốihàihướccònthểhiệnkĩnăngđốinhânxửthếcủamộtngười,nókhiếnviệctừchốitrởnêndễchấpnhậnhơn,thậmchícònkhiếnngườibịtừchốicườivuivẻ,hiểuthêmvềcáikhóvàlậptrườngcủabạn.

Năm1962,saukhiquângiảiphóngTrungQuốcbắnhạmộtmáybaydothámcủaMỹ,trongbuổihọpbáo,mộtphóngviênnướcngoàiđãđặtcâuhỏivớiBộtrưởngngoạigiaoTrungQuốc:“XinhỏiTrungQuốcđãdùngvũkhígìđểbắnhạmáybaydothámU-2?”Câuhỏinàyđãđềcậpđếnvấnđềbímậtquốcgia,khôngthểtrảlờithật,cũngkhôngthểtrảlờibừa,vàcũngkhôngthểkhôngtrảlời.Bộtrưởng

ngoạigiaoTrungQuốcsuynghĩgiâylátrồimỉmcườivànói:“Chúngtôidùngmộtcáisàotrevàkhềunóxuống!”Đươngnhiênđâylàchuyệnphilí,nhưngmọingườiđềurấtvuivẻkhinghecâutrảlờinày.

BộtrưởngngoạigiaoTrungQuốcđãkhéoléotrảlờicâuhỏicủaphóngviênnướcngoài,khôngnhữnggiữđượcbímậtquốcgiamàcònkhônglàmảnhhưởngtớihoạtđộngngoạigiaovớinướcngoài.

Khitừchốingườikhác,nếubiếtvậndụngsựhàihướchợplí,bạnsẽkhiếnhọphảirútlạiyêucầutrongkhivẫngiữđượcthểdiện.

Mộtlần,TổngthốngMỹLincolnđượcmờitớichủtrìhộinghịcủabanbiêntậpmộttờbáo.Lincolntựnhậnthấymìnhchưabaogiờlàmcôngviệcbiêntậpnênkhôngthíchhợpchovịtrínày,vìthếôngđãtừchối.

Ôngđãkểmộtcâuchuyệnchongườimờimìnhnghe.

“Cómộtlần,tôigặpmộtcôgáicưỡingựatrongrừng,tôidừnglạinhườngđườngchocôgái,lúcnàycôấycũngdừnglạivànhìnchằmchằmvàotôi.Sauđócôgáinói:“Bâygiờthìtôitinrằngôngchínhlàngườixấuxínhấtmàtôiđãtừnggặp”.Tôinói:“Cônóirấtđúng,nhưngtôicũngchẳngcòncáchnàokhác”.Côgáilạinói:“Đươngnhiênôngsinhrađãxấuxínhưvậynênkhôngcócáchnàothayđổi,nhưngôngcóthểchỉởtrongnhàvàkhôngđirangoài!”MọingườiđềubậtcườivìsựhàihướccủaLincoln.

Khôngdễđểvậndụngsựhàihướcmộtcáchhợplí.Nókhôngchỉyêucầubạnphảicókinhnghiệmgiaotiếpphongphúvàkhảnăngứngbiếnlinhhoạt,màcònyêucầubạnphảihiểutâmlíđốiphương,nếukhôngcáchlàmnàysẽkhôngmanglạikếtquảtốt.

Mượnlờingườikhácđểtừchối

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,cólúcsẽcónhữngngườibạnnêuyêucầumàchúngtakhôngthểđápứngnhưngcũngkhôngthểtừchốithẳngthừng,lúcnày,chúngtacóthểmượnlờingườikhácđểtừchối.

Nghịlàmviệcởbộphậnđiệnkhícủamộtsiêuthị.Mộtngày,một

ngườibạnthâncủaanhđếnmuamáyđiềuhòanhiệtđộ.Saukhixemxéthếtcácsảnphẩm,ngườiđóvẫnchưavừaývàyêucầuNghịdẫnanhtavàokhoxemhàng.Nghịkhôngbiếtphảilàmsaođểnói“không”vớibạnthân.Bỗngnhiênanhnghĩracách,mỉmcườivànói:“MấyhômtrướcGiámđốcđãtuyênbốkhôngchobấtcứkháchhàngnàovàokho,nếumìnhdẫncậuđi,mìnhcóthểsẽbịphạt”.

Nghịđãmượnlờingườikhácđểtừchốiyêucầucủabạnmình,mặcdùngườibạncảmthấykhôngvui,nhưngvẫndễchịuhơnnhiềusovớiviệcphảitrựctiếpnghetừ“khôngđược”.

Khẳngđịnhtrướcphủđịnhsau

Khitừchối,trướctiênnênkhẳngđịnhýkiếncủađốiphương,hãyđểđốiphươngcảmthấybạnkhôngtừchối,nhưngthựctếlạibấtgiácchấpnhậnlờitừchốicủabạn.Cáchlàmnàygiốngnhưbọcđườngchomộtviênthuốcđắng,mặcdùkhiuốngcảmthấykhôngđắngnhưngthuốcvẫnpháthuytácdụng.Sauđâylàvídụcụthể.

VươngcócảmtìnhvớiNhạn-ngườimớiđếncôngtychưalâu.Mộtlần,nhânlúcvănphòngkhôngcóai,VươngđãtặngNhạnmộtchiếcáo.

NhạncảmthấynếutrựctiếptrảlạisẽkhiếnVươngbốirối,nêncômỉmcườivànói:“Chiếcáonàyrấtđẹp.Chỉcóđiềukiểudángnàybạntraitôiđãmuatặngtôimấychiếcrồi,anhgiữlạichobạngáianhđi.”

Nhạnnóivậylàmuốnámchỉmìnhđãcóbạntrairồi,đồngthờicũngnhắcnhởđốiphươngchúýgiữchừngmực.Vươngnghexongliềnbậtcườivànói:“Khôngsao!Khôngsao!”

“Đặtbẫy”đốiphương

Khimuốntừchốingườikháchoặckhôngmuốnailàmđiềugìđó,trướctiênhãynêuraquanđiểmtráingượcvớimụcđíchmuốncóđểngườiđóphảnđốivàlàmđiềungượclại.Nhưvậy,đốiphươngsẽtựthuyếtphụcchínhmìnhvàtựgiácthayđổitháiđộ,cáchlàm.

TrongnhữngnămđầuthếkỉXX,rấtnhiềucôgáithíchđộimũ,kểcảkhixemphimtrongrạpcũngkhôngchịubỏmũra,ảnhhưởngtớitầmnhìncủangườingồihàngghếsau,rấtnhiềukháchhàngđãgópý

vớirạpchiếuphim.Giámđốcrạpchiếuphimnghĩ,nếuralệnhcấmđộimũsẽkhiếnnhiềungườicảmthấybấtmãnvàkhôngmuốnđếnxemphimnữa.Saunhiềungàysuynghĩ,cuốicùngôngcũngnghĩramộtcáchhay.

Hômđó,trướckhichiếuphim,trênmànhìnhhiệnradòngthôngbáo:“Đểđảmbảosứckhỏechonhữngngườiphụnữcaotuổi,chophépđượcđộimũxemphim,khôngcầnphảibỏra”.Kếtquả,tấtcảphụnữtrongrạpđềubỏmũra,bởikhôngaichịuthừanhậnlàmìnhđãcaotuổi.

Tronggiaotiếpxãhội,nếutrựctiếptừchốingườikhácsẽdễkhiếnđốiphươngnảysinhtâmlíbấtbình.Nếucóthểsuynghĩvấnđềtừgócđộcủangườiđốidiệnvàthuyếtphụchọ,họsẽdễdàngchấpnhậnbịtừchối.

Ngàycònnhỏ,nhàTrịnhBảnKiềurấtnghèo.Tếtđến,phảikhókhănlắmnhàôngmớimuađượcmộtcáithủlợn,khimangvềnhàchuẩnbịchovàonồinấuthìbịngườibánthịtđòilạiđểbánvớigiácaohơn.Dođó,ôngrấtcămgiận.SaunàykhiđếnSơnĐôngnhậmchứcquanhuyện,ôngđãraquyđịnhlàngườibánthịtkhôngđượcphépbánthủlợn.Vợcủaôngsaukhinghechuyện,cảmthấylàmnhưvậylàkhôngthỏađáng,nhưngkhôngthểtrựctiếpkhuyêncanchồng,nênbàđãnghĩramộtcách.Mộtngày,bàbắtmấyconchuộtvànhốtvàohộpđểtrongphòng,đếnđêmchuộtkêuliêntụckhiếnTrịnhBảnKiềukhôngngủđược,ôngbèntráchvợ.Bàbèngiãibày,khicònnhỏnhàbàrấtnghèo,khókhănlắmbàmớiđượcmuachomộtchiếcáomới,nhưngkhôngngờlạibịchuộtcắnrách.TrịnhBảnKiềunghexongcườivànói:“ChuộtởHưngHóacắnrácháocủabà,chứcóphảichuộtởSơnĐôngđâu,saobàlạilàmthế?”Phunhânnói:“ChẳngphảiôngcũngáccảmvớingườibánthịtởSơnĐôngsao?”

Nghevậy,TrịnhBảnKiềuđãhiểuravấnđề.

NếuvợcủaTrịnhBảnKiềutrựctiếpkhuyên,chắcchắnôngsẽkhóchấpnhận,nhưngbàđãkhéoléonghĩracáchgiúpTrịnhBảnKiềuhiểuravấnđềvàvuivẻchấpnhậnsựgópýcủabà.

Khéoléonghĩcáchkhiếnđốiphươngchấpnhậnsựtừchốicủabạnlàmộtlàmộtkĩnănggiaotiếphiệuquả,nókhôngchỉthểhiệnsựtôntrọngtìnhcảmvớiđốiphươngmàcòngiúpbạnđạtđượcmục

đích.

Cáchnóikhôngrõràng

Khitừchốiyêucầunàođó,hãysửdụngcáchthểhiệntháiđộkhôngrõràng,cáchnóinướcđôihoặctrảlờinhưkhôngtrảlờiđểkhiếnđốiphươngkhôngbiếtbạntánthànhhayphảnđối,cóthểdùngnhữngtừnhư“cóvẻ”,“cólẽ”,“cóthể”…

Trongbuổihọpbáo,mộtphóngviêncủa“ThờibáoNewYork”đãđặtcâuhỏichoKissingervềcuộchộiđàm“Vấnđềtrậttự”củaMỹvàLiênXô.Phóngviênhỏi:“Vềthỏathuậnđạtđược,ôngđịnhsẽcôngbốtừngphầnhaycôngbốcôngkhaitấtcảvớimọingười?”Kissingerhiểuýcủađốiphương,ôngmỉmcườivànói:“Tôihiểurồi,mọingườixem,phóngviênnàycũnggiốngnhưtờbáocủaanhta,rấtcôngminh.Anhtađưarahaisựlựachọn,chodùtôichọncáchnàocũngkhôngmanglạikếtquảtốt”.Ôngngừnglạimộtchútrồichậmrãinóitiếp:“Tôidựđịnhsẽcôngbốcôngkhaitoànbộtừngphần”.Tấtcảmọingườicómặtđềubậtcười.

CáchtrảlờicủaKissingertưởngnhưkhôngđúnglogicvàngữpháp,nhưngthựctếlàôngđãdùngcáchnóikhôngrõràngđểtừchốitrảlời.Khitrảlờicâuhỏicủaphóngviên,mớinghetưởngnhưôngkhẳngđịnhquanđiểmcủaphóngviên,nhưngthựcchấtlàtừchốicảhaisựlựachọn.Đâychínhlàsứcmạnhcủacáchnóichungchung,khôngrõràng.

Ngoàira,cáchnóikhôngrõýcólúccònpháthuytácdụnggiúpbạncốýtỏrakhônghiểuvấnđề.

Lylàmộtcôgáixinhđẹplàmviệctạimộtnhàhàng.Mộtngày,cóvàithànhniênđếnnhàhàngvànóivớicô:“CôlàLyđúngkhông?Nghenóicôrấtxinhđẹpnênchúngtôicốtìnhđếnđâyngắmnhìncô”

Trướcsựthiếulịchsựcủacácthanhniên,Lykhônghềtứcgiận,chỉmỉmcườivàhỏi:“Cácanhđếnđâyăncơm,đừngchỉnóinhữnglờihoamĩ,cácanhmuốnchọnmóngì?”Đámthanhniênlúcđókhôngbiếtphảilàmsao,đànhbốirốingồixuốngvàchọnmónăn.

Trongvídụtrên,Lyđãgiảvờkhônghiểuý,cáchứngxửcủacôđãgiúpcôhoànthànhvaitròphụcvụvànétránhđượcsựtrêuchọccủa

cácthanhniên.

Từchốibằngcáchđưaracâutrảlờikhôngliênquan

Đâycũnglàmộtcáchhayđểtừchốingườikhác.Khimộtaiđónêuyêucầumàbạnkhôngtiệntừchốitrựctiếp,lúcnàybạncóthểkhéoléochuyểnchủđềkhiếnđốiphươngtừbỏýđịnhvàkhôngnhắctớivấnđềđónữa.

Khingườikhácmờibạnlàmmộtviệcmàbạnkhôngmuốn,bạncóthểdùngcáchđưaranhữngcâutrảlờikhôngliênquanđểhọhiểubạnkhôngcóhứngthúvớilờimời.

Mộtcôgáiquenvớimộtchàngtraitrongbữatiệc,saumộtthờigianthìhọyêunhau.Tuynhiên,trảiquathờigian,côgáipháthiệngiữamìnhvàchàngtraikhôngcónhiềuđiểmhợpnhaunênmuốnkếtthúcmốiquanhệ.Saumộtbuổiđixemphim,chàngtraingỏlờimời:“Tuầnsauchúngtađicâucánhé!”.“Tuầnsauemphảiđilàm,khôngđượcnghỉ”.“Vậytuầnsaunữathìsao?”,“Đếnlúcđótínhtiếp,hẹnsớmthếnày,nếulúcđócóthayđổithìsao,hơnnữanếucuốituầnrangoàichơi,sẽkhôngđượcnghỉngơitrongkhiemđangrấtmuốnđượcnghỉ”.Đốiphươngđãlậptứchiểuýcôgáivàkhôngliênhệvớicônữa.

Cáchtừchốinàythườngđượcápdụngkhiđốiphươnglàbạntốthoặccóvịtrícaohơnmình.Việcchuyểnchủđềmặcdùcóthểkhiếnđốiphươnggiận,nhưngđólàđiềukhôngthểkhônglàm,bạnchỉcầnchủýchuyểnchủđềnóichuyệnthậttựnhiên,hợplílàđược.

Tìmlídotrìhoãn

Trongcôngviệc,nhiềukhimộtsốnhânviênhayđồngnghiệpsẽnêuyêucầumàbạnkhôngthểchấpnhận,lúcnày,bạncóthểtìmlídotrìhoãn.

Mộtnhânviênvănphòngđãđềnghịngườiquảnlígiảmbớtlượngcôngviệccủamình.Ngườiquảnlíhiểurõ,đâylàviệcnhânviênnàylàmtốtnhất,khôngthểgiaochongườikhác,nhưnglạikhôngthểnóitrựctiếplàkhôngđược,ngườiquảnlíbènnói:“Côngviệcnàycònliênquantớibộphậnkhác,tôikhôngcóquyềnqyếtđịnhgiaonóchongườikhác.Tôisẽbáocáoýkiếncủacôlêncấptrênđể

cấptrênđểthảoluậnrồimớitrảlờicôđược.”

Cáchtrảlờinàykhiếnđốiphươnghiểurõ:Điềuđộngcôngviệckhôngphảichuyệnđơngiảncứmuốnlàđược.

Cáchtừchốinàyhiệuquảhơnnhiềusovớiviệctừchốitrựctiếp.

Đưarađiềukiệnhàkhắc

Cónhữnglúcchúngtamuốntránhviệcgìđóhoặctừchốiviệckhôngmuốnthấy,cóthểđưaranhữngđiềukiệnhàkhắcđểđạtđượchiệuquảtừchối.

Mộtnhàvănđượcmờitớidiễnthuyếttạimộttrườngđạihọcvàolúcmộtgiờchiều.Dolàmùahè,trờirấtnóngnênsinhviêncóthểsẽmệtmỏi.Nhàvănbướclênbụcvànóilớn:“Trờinóngthếnày,nếumọingườiphảinghetôinóisẽrấtbuồnngủ.Nhưngkhôngsao,tôikhôngđểýđâu,cácvịcóthểyêntâmngủ.Nhưngtôicóhaiyêucầumàcácvịphảituânthủ,thứnhấtlàkhôngđượcgụcxuốngbàn,thứhailàkhôngđượcngáyđểtránhlàmphiềnđếnngườikhác.”

Lờinóicủaôngđãkhiếncảhộitrườngbậtcười,cácsinhviêncũngtỉnhcảngủ.Bềngoàicủalờinóilàthểhiệnsựđồngý,nhưngthựcchấtlàmộtnghệthuậttừchốikhéoléo.

Từchốilàmộtmônhọcrấtkhótronggiaotiếpxãhội,nóyêucầuconngườiphảitrảinghiệmnhiềutrongthựctế.Chỉcócáchhọcvànắmchắcnghệthuậttừchối,bạnmớicóthểthànhcôngtronggiaotiếpxãhội.

Khôngaicóthểtồntạiđộclậptrongxãhội,cómộtsốviệcnếuchỉcómộtmìnhsẽkhôngthểhoànthànhđượcmàcầnsựgiúpđỡcủangườikhác.Dođó,chúngtakhôngthểtránhviệcmởlờixintrợgiúp,việcnàyyêucầuchúngtaphảibiếtcáchănnói,ngônngữhaymớicóthểlaychuyểnngườikhác.

Mởlờinhờngườikhácgiúpđỡcũnglàmộtnghệthuật.Làmthếnàođểngườiđóvuivẻgiúpđỡbạn?Việcnàyyêucầubạnphảinắmchắccáckĩnăngtìmhiểuvềconngườiđểnângcaokhảnăngtrongviệcthuyếtphụcngườikhác.

Nắmđượcđặcđiểmtínhcáchcủangườimàbạnđịnhnhờgiúpđỡ

Khinhờngườikháclàmviệcgìđó,trướctiênphảitìmhiểutínhcáchngườiđó.Đốivớimộtsốnhânvậtđặcbiệt,vídụnhữngngườiquácôngminhhoặckiêungạo,muốnngườiđógiúpđỡ,bạnphảitìmhiểukĩđặcđiểmtínhcáchcủađốiphươngđểtừđótạobướcđộtphá.

ThờiChiếnquốc,TrươngNghĩađếnnướcSởxâydựngsựnghiệptừlúccònrấttrẻnhưngkhônggiànhđượcthànhtựugì,cuộcsốngrấtkhókhăn.MộtsốngườicóhoàncảnhgiốngnhưôngmuốnrờikhỏinướcSở,nhưngkhôngcóđủđiềukiệnvậtchất.TrươngNghĩathấyvậy,bènnghĩramộtcáchkiếmtiềnchomọingười.

NhằmthuhútsựchúýcủaSởHoàiVương,TrươngNghĩađãâmthầmquansátvàcuốicùngcũngnghĩramộtcách.SởHoàiVươngrấtháosắc,ngườiđượcsủngáinhấtbêncạnhônglàNamHậuvàTrịnhTụ.

Mộtngày,TrươngNghĩanóivớiSởHoàiVương:“TôiđếnnướcSởđãlâu,nhưngchẳngcóthànhtựugìđángkể,tôiđịnhtớitìmvậnmayởnướcPhổ,khôngbiếtýđạivươngthếnào?”

SởHoàiVươngvốnkhôngthíchTrươngNghĩa,ngheôngnóimuốnđibènlạnhlùngđáp:“Tùyôngthôi.”

TrươngNghĩanói:“Đạivương,ôngthíchgìởnướcPhổđểtôimangvề?”

“Khôngcầngìcả”,SởHoàiVươnglạnhnhạt.TrươngNghĩasớmbiếtSởHoàiVươnglàngườiháosắcnêncốtìnhnói:“Vậymĩnữthìsao?Đạivươngnhấtđịnhsẽthích.”

SởHoàiVươngsángmắt:“Chuyệnnàytaquênmất,maymàôngnhắctới!Tachoôngmộtkhoảntiền,hãymangvàicôgáiđẹpvềđây.”

Saukhinhậntiềnxong,TrươngNghĩacốtìnhtruyềntinnàyrangoài.Khônglâusau,sựviệcđếntaiNamHậuvàTrịnhTụ.Haingườiđãrấtlosợkhinghethôngtinnày,bènsaingườiđếnchỗTrươngNghĩavànóivớiông:“ChúngtôinghenóingàiđịnhtớinướcPhổmuađặcsảnnêntặngngàichúttiềncoinhưlàlộphí”.Nhưvậy,TrươngNghĩađãkiếmđượckhôngíttiền.

TrươngNghĩađãnắmđượcđặcđiểmháosắccủaSởHoàiVương,lạilợidụngđượctâmlícủaNamHậuvàTrịnhTụ,mộtmũitêntrúnghaiđích,ôngđãkiếmđượcmộtkhoảntiềnlớn.

Thămdòđốiphươngqualờinói,sắcmặt

Cócâunói“Racửaxemsắctrời,vàonhàxemsắcmặt”.Xemsắctrờicóthểlàxemthờitiếtnónghaylạnh.Cònxemsắcmặtlàquansáttâmtrạng,cảmxúccủangườikhác.Biếtcáchthămdòtháiđộqualờinói,sắcmặtsẽgiúpbạnhiểutâmlíđốiphương,làcơsởquantrọngkhimuốnnhờaiđógiúpđỡ.

Quansátngườikhác,đầutiênphảichúýsắcmặt,cáctâmtrạnghỉ,nộ,ái,ốrấtdễđượcbiểulộquakhuônmặt.Cũngphảichúýđếnnhữngthôngtinđượctruyềnđạtquahànhđộngcơthể.Vídụ,mộtngườihơicúivềphíatrước,thểhiệnngườiđósắptừchốimộtviệcgìđó.Cònnếumộtngườicúiđầuimlặngbướcđi,họcóthểvừatrảiquathấtbại.Mộtngườingẩngcaođầubướcđikhoanthaithểhiệnsựtựtin.Cònkhicườitủmtỉm,cóthểngườiđóđangcóchuyệnvui.

Đươngnhiên,khitìmhiểuđốitượng,khôngthểchỉdừnglạiởquansátbênngoàimàcònphảiđisâuvàolờinói,hànhđộng,nhưvậymớicóthểthànhcông.

SauđâylàmộtcâuchuyệncủaĐạitháigiámLíLiênAnh.

Mộtngày,TừHiTháiHậuxuấtcung.KhiđiquaphủLíLiênAnh,nhìnthấytrêncửacótấmbảngvớidòngchữ“TổngquảnLíphủ”,TừHitỏnétmặtkhôngvui.LíLiênAnhthấysắcmặtTháihậu,tronglòngônghiểurõ:MặcdùmìnhlàTháigiámtổngquản,nhưngtấmbiểnđócóphầnkhoatrương.NếumộtngàynàođóTừHiTháiHậukhôngvui,dùngviệcnàygâyrắcrốichoông,sợrằngôngsẽbịnguyhiểm.LíLiênAnhđợikhiTháihậuhồicungmớilậptứcquayvềnhàgỡtấmbiểnxuốngvàxóadòngchữđi.SauđóôngvàocunggặpTừHivànói:“Donôtàikhôngthườngởnhà,ngườinhàkhôngbiếtnêntreotấmbiển“TổngquảnLíphủ”lêntrướccửa.Nôtàivừavềvàtháotấmbiểnxuống,xóadòngchữđi”.TừHiTháiHậuvốntronglòngkhôngvui,muốnnhânchuyệnnàytráchmắngLíLiênAnh.Nhưngngheôngnóivậy,Tháihậukhôngtráchnữavàcũngkhôngtruycứuthêmvềchuyệnnày.

ChodùlịchsửđánhgiáLíLiênAnhthếnào,nhưngcâuchuyệnnàyđãchothấyônglàmộtngườirấtgiỏithămdòtháiđộngườikhácthôngquasắcmặt.

Khinhờngườikhácgiúpđỡ,bạnphảichúýmộtsốđiểmsau:

(1)Kịpthờinắmbắtnhucầutâmlívàtìnhcảmcủađốiphương.Vídụ,khiđốiphươngđangnóichuyệnvớibạnmàkhôngngừngxemđồnghồ,điềuđóchứngtỏhọcóviệcbận.Trongtìnhhuốngnày,bạnkhôngnênnóirayêucầucủamình.Nếuđốiphươngnhiệttìnhnói:“Xinlỗi,hômnaytôicóviệcbận,nhưngvẫncònthờigian,cứnóiđi…”.Lúcnày,bấtluậnđốiphươngcónhiệttìnhthếnào,bạn

cũngkhôngnênnóira,hãychủđộngcáotừ.Nếubạnkhônghiểurõtâmlíđốiphươngthìhãychờđếnkhithờicơthíchhợp,nhanhchóngvàquyếtđoánnóiravấnđềcủamìnhđểđạtđượcmụcđích,tránhbỏlỡthờicơvìdodự.

(2)Trongkhithămdòtháiđộđốiphương,khôngnênphạmvàonhữngđiềumàhọcấmkị,nếukhông,chuyệnđơngiảnsẽtrởnênkhógiảiquyết.Đốivớinhữngngườicởimở,thíchgiaotiếp,thìchodùphảitiếpxúcvớingườilạ,cũngkhôngvấnđềgì.Nhưngvớinhữngngườicótínhcáchhướngnội,thìrấtdễgâyraảnhhưởngkhôngtốt.Dođó,khigặpnhữngngườihướngnội,nênnóichuyệntrongkhônggianyêntĩnhmớidễdàngđạtmụcđíchthuyếtphục.

(3)Khinhờngườikhácgiúpđỡ,tuyệtđốikhôngnênchỉnóiđếnviệccủamình,vànóinhữngtừnhư“Xinhãygiúpđỡ”,nhưvậysẽvôtìnhtạoraáplực.

Chínhvìthế,nhờngườikhácgiúpđỡlàmộtviệcrấtphứctạp,nhấtđịnhphảihọccáchthămdòtháiđộđốiphươngđểnắmbắtthờicơthíchhợp.Khitrìnhbàyphảirõràngmạchlạc,khôngquanhcohoặcnóikhôngrõràng.

Khinhờngườikhácgiúpđỡ,nếukhócóthểtrựctiếpnóiralờinhờvả,vàđốiphươnglàngườitươngđốithẳngtính,bạncóthểcânnhắctớiviệcsửdụngphươngphápkhíchbácđểkhiếnngườiđóbịkíchđộngvàtựnguyệngiúpbạn.

Phươngphápnàyyêucầubạnphảinắmđượcđặcđiểmtínhcáchđốiphương,khiếnđốiphươngbịkíchđộngbằngnhữngyếutốbênngoàivàcóhànhđộngtheođúngmongmuốncủabạn,từđógiúpbạnđạtmụctiêu.

Khisửdụngphươngphápkhíchbác,bạnnhấtđịnhphảinhìnrõđốitượngđangđốidiện,căncứvàotìnhhìnhthựctếđểquyếtđịnhcáchthức.Phươngphápnàykhôngthíchhợpchonhữngngườicótínhcáchmềmyếu.Dođó,nhấtđịnhphảitìmđúngngười,không

đượcthựchiệnmùquáng.

Khíchbằngcáchnóingược

Cốtìnhđưarathôngtinngượcđểthểhiệnsuynghĩcủamìnhkhiếnđốiphươngcóphảnứngbịkíchđộng.Hãyxemcâuchuyệnsauđây.

TổngGiámđốcmộtcôngtynướcngoàithảoluậnvềhợpđồngthuêđấtvớilãnhđạođịaphương.Dođiềukiệncôngtyđưaraquáthấpnênđịaphươngkhôngthểchấpnhậnvàmuốnphíacôngtyphảinhượngbộ.

Lãnhđạođịaphươngnói:“TầmảnhhưởngcủangàiTổngGiámđốclớnhơnnhiềusovớichúngtôi,mặcdùrấtkhâmphục,nhưngchúngtôibuộcphảithuđấtvềvàchấmdứthợpđồng.”

TổngGiámđốc:“Vậyđược,tôitănggiáthuêlêngấprưỡi.”

“Khôngđược,theotínhtoáncủachúngtôi,phảitănglêngấpđôimớihợplý.”

“Được,vềnguyêntắcchúngtôiđồngý.”

Vịlãnhđạođịaphươngnàyđãrấtkhéoléosửdụngphươngphápkhíchbácvớichiếnthuậtlùiđểtấncôngvàđãđạtđượcmụcđíchmongmuốn.

Khíchbằngngônngữámthị

Trướctiênphảidùnglờikhenđểđạtmụcđíchtạoáplựcvàtácđộngvàotâmlíngườimìnhđangnhờcậy,khiếnngườiđócóquyếttâm.GiaCátLượngđãdùngchínhcáchnàyđểthuyếtphụcTônQuyềncùngliênminhđánhTàoTháo.

KhithuyếtphụcTônQuyền,GiaCátLượngtrướcthìnóikhích,saumớikhuyênnhủ.TônQuyềnvốnsợquânTàonhiều,lạiđượcKhổngMinhphóngđạilàbênTàoTháobinhnhiềutướnggiỏi,khuyênTônQuyềnđừngđánhmàhãysớmngoảnhmặtvềphươngBắcđầuhàng.Bịkíchđộng,TônQuyềnđãđồngý,hạquyếttâmliênminhvớiLưuBịvàGiaCátLượngđểchốnglạiTàoTháo.

Aicũnghivọngmìnhđượctôntrọng,nếubạnkhenmộtngườithứbatrướcmặtaiđó,đươngnhiênsẽkhiếnngườiđóbịkíchđộngvàcóhànhđộngthểhiệnmình.

Mởlờinhờngườikhácgiúpđỡlàmộtchuyệnkhó,nhưngnếunắmchắckĩnăng,chuyệnkhósẽbiếnthànhdễ.Bạncóthểdùnglờinóiđổilấylờinóithậttừđốiphương,thậmchícòncóthểtrựctiếpkhiếnđốiphươngđápứngyêucầucủabạn.Đóchínhlàsứcmạnhcủalờinói,cóthểdùnglờinóiđổilấylờinói,dùnglờinóiđổilấylợiích.

Lờigiảđổilấylờithật

Thẳngthắn,thậtthàlàmộttiêuchuẩnđạođứccơbản,nhưnglàmviệcgìcũngthẳngvàthậtquáchưachắcđãtốt.Đặcbiệtlàtrongmộtsốtìnhhuốngnhạycảm,lờinóithậtcủabạnchưachắcđãđổiđượclờinóithậtcủađốiphương.Lúcnàybạncầnđưaralờinóivớithôngtingiảđểđổilấylờinóithật.

Cảnhsátbắtmộtnghiphạmgiếtngười,nhưnganhtakhôngthừanhậnmìnhcómặtởhiệntrườngvàongàyxảyrasựviệc,anhtachobiếtmìnhởbiển,rấtmuộnmớiquayvề.

Cảnhsáthỏi:“Hômđóanhđirabiểntừlúcmấygiờ?”

Nghiphạmtrảlời:“Dotrờinóngquánên6giờsángtôiđivàtớitận7giờtốimớivề.”

Cảnhsátlạihỏi:“Anhtớibiểnsớmnhưvậy,nhấtđịnhnhìnthấyrấtnhiềucáheotrênbãicát,hômđóthờisựđưatin,cónhiềucáheobịmắccạn.”

“Đúngvậy,tôicónhìnthấy,đólàlầnđầutiêntôinhìnthấycáheo”

Lúcnàycảnhsátmớinói:“Vàongàyxảyravụán,khônghềcócáheomắccạntrênbãibiển.”

Nghiphạmbiếtmìnhmắcbẫynêncúiđầunhậntội.

Cáchlàmnàythườngđượccảnhsátsửdụngkhithẩmvấntộiphạm,mặcdùnókhôngliênquanmấytớiviệcnhờngườikhácgiúpđỡ,nhưngkĩnăngnàycũngcóthểdùngtrongviệcđó.Chỉcầnbiếtsửdụngmộtcáchlinhhoạt,bạnsẽcóđượcđápánmongmuốnvàthuậnlợihoànthànhcôngviệccủamình.

Sửdụnglờinóihàihước

Cácchủđềnhẹnhàng,hàihướcthườngmanglạicảmgiácvuivẻ.Nhữngchủđềnghiêmtúcsẽgâykhôngkhícăngthẳng.Nếucóthể,hãynóivềchủđềnghiêmtúcvớilờinóihàihước,nhưvậyđốiphươngsẽdễchấpnhậnyêucầucủabạn.

Mộtcôgáilàmviệcrấttốt,manglạilợinhuậnlớnchocôngty.Ôngchủnóivớicô:“Côlàmtốtlắm,tôisẽkhôngquêncônglaocủacô”.Côgáicườivànói:“Tôinghĩôngnênchuyểncâunóinàyvàokhoảnlươngcủatôi”.Ôngchủngaylậptứcvuivẻđồngý:“Được,nhấtđịnhnhưvậy”.Khônglâusau,côgáiđãđượctănglương.

Khiđượccấptrênkhenngợi,côgáitrongcâuchuyệnđãkhéoléođềcậptớimộtvấnđềnghiêmtúclàtănglươngbằngcáchnóihàihướccủamình.Tấtnhiênôngchủđãvuivẻđồngý.Đâychínhlàsứcmạnhcủasựhàihước.

Tạocơhộichođốiphươngmởlờitrước

Cónhữngviệckhôngtiệntrựctiếpnóira,nếulúcnàybạncóthểkhéoléokhiếnđốiphươngmởlờitrướcthìsẽdễđượcchấpnhậnhơnnhiều.Dođốiphươngđềcậpđếnchuyệnbạnmuốnnóitrước,bạncóthểcăncứtheotìnhhìnhthựctếđểtùycơứngbiếnvànêurayêucầucủamình,nhưvậysẽdễdàngđạtđượcmụcđích.

DươngchoNhấtvaytiềnđểlàmăn.NhưngthậtkhôngngờvàingàysauNhấtbịtainạnquađời.LúcnàyDươngrơivàothếtiếntoáilưỡngnan,nếuđòitiềnsẽgâykhókhănchongườinhàNhất,cònnếukhôngnhắcđếnchuyệnđóthìkhólấylạitiền.Saukhisuynghĩ,DươngquyếtđịnhnóivớivợNhất:“ThậtkhôngngờanhNhấtlạirađisớmnhưvậy,sựhợptácgiữachúngtôimớichỉbắtđầu.Haylàthếnày,cácmốiquanhệcủachồngchắcchịcũngbiết,chịhãytiếptục

theođuổicôngviệckinhdoanhcủaanhấy,tôisẽcốgắnggiúpđỡ,dùkhókhănthếnàocũngkhôngsao.”VợNhấtđãanủilạiDương:“Sựcốlầnnàyđãgâythiệthạichoanh,tôicũngkhôngthểtiếptụccôngviệcđó,anhhãylấylạitiềnvàtìmcơhộikhác.”

Tronglờinóicủamình,DươngđãkhéoléotạocơhộiđểvợNhấtđềcậptrướctớivấnđềanhđangmuốnnóiđến,vàđươngnhiên,anhđãđạtđượcmụcđíchlấylạitiềncủamình.

Xãhộinàyrấtphứctạp,loạingườinàocũngcó.Nhữngngườitrẻtuổimớibướcchânvàoxãhộicònítkinhnghiệmsống,dođókhinhờngườikhácgiúpđỡ,nhấtđịnhphảitìmhiểukĩtínhcáchngườiđó.Vớimỗiloạingườikhácnhauthìcầnsửdụngnhữngphươngphápnóichuyệnkhéoléokhácnhau.

Ngườicứngnhắc,máymóc

Trongcuộcsốngthườngcónhữngngườirấtlạnhnhạtvớingườikhácvàkhôngbaogiờchúýtớiđiềubạnnói.Tuynhiên,cólúcbạnsẽphảinhờhọgiúpđỡ,vậyphảilàmthếnào?

Vềmặthìnhthức,chodùđốiphươngcóđốixửvớibạnthếnào,bạnđềucóthểcócáchđáptrảtươngứng.Nhưngcáchnghĩnàylàkhôngđúng.Đầutiên,bạncóviệccầnnhờhọgiúpchứhọkhôngcầnbạn.Tiếpđó,sựcứngnhắcchỉlàđặcđiểmtínhcáchcủahọchứkhôngphảihọcốýlàmvậyvìcóthànhkiếnvớibạn.Vìthế,bạnkhôngcầnphảitínhtoánquánhiều,khôngnênsửdụngcảmnhậnchủquancủabảnthânđểđánhgiáđốiphương,nếukhôngsẽkhiếnmọiviệctrởnêntồitệ.

Mặcdùnhữngngườicứngnhắc,lạnhlùngkhôngcónhiềusởthíchvàhứngthú,càngkhôngthíchgiaotiếpvớingườikhác,nhưnglàmộtngườisốngtrongxãhội,họvẫncóđiềuphảiquantâm,chỉlàhọkhiếnngườingoàicảmthấykhóhiểu.Vìthế,khigiaotiếpvớikiểungườinày,bạnkhôngthểtỏralạnhnhạt,hãynhiệttình,tỉmỉquansáthànhđộngcủahọ,tìmrađiềukhiếnhọquantâmtừtronglờinói

vàhànhđộng,hãycốgắnghếtsứcđểhiểuhọ.Mộtkhichủđềtròchuyệnđềcậptớivấnđềđốiphươngquantâm,họcóthểsẽthểhiệnsựnhiệttìnhvàkhôngtỏracứngnhắc,khôkhannữa.Lúcấyhãynêurayêucầu,bạnrấtdễđượcchấpnhận.

Kiểungườingạomạn,vôlễ

Trongxãhội,cónhiềungườirấtngạomạn,họluônchomìnhlànhất,khôngcoiairagì.Giaotiếpvớikiểungườinàythựcsựlàmộtviệckhôngvui.Nhưngnếubạncóviệccầnthiếtvàbuộcphảitiếpxúcvớihọ,vậynênlàmthếnào?

Cómộtsốýkiếnchorằng,vớiloạingườikiểucăngngạomạn,phảicốgắngđể“vỏquýtdàycómóngtaynhọn”,họcàngtỏrakiêucăng,bạncàngphảicốýtỏrakhôngcầnhọ.Đươngnhiên,đểtránhlàmảnhhưởngđếnmốiquanhệgiữahaibên,cáchlàmnàydùngcàngítcàngtốt.Bạnhãybìnhtĩnhsuynghĩvàsẽnhậnrarằng,bằngnhữngcáchthíchhợp,bạnkhiếnngườikiêucăngphảicôngnhậnbạn,đómớilàsựlựachọntốtnhất.Sauđâylàmộtsốkĩnăngcóthểthamkhảo.

(1)Hạnchếtốithiểuthờigiantiếpxúc:Hãythểhiệnýkiến,tháiđộvàyêucầucủamìnhchỉtrongmộtlầnnói.Nhưvậy,đốiphươngsẽkhôngcócơhộithểhiệnsựngạomạnvàkhôngthểkhôngsuynghĩvềvấnđềbạnnêura.

(2)Ngônngữrõràng,mạchlạc:Hãytrìnhbàyyêucầuvàvấnđềcủabạnmộtcáchngắngọnnhất.

(3)Khitiếpxúcvớiloạingườinàynhấtđịnhphảicẩnthận,thậntrọng,khôngnêntỏraquánhiệttình,nóinăngtùytiện.Dobạnkhônghiểurõđốiphươngnênnếunóinhiềusẽcóthểđộngchạmkhiếnhọkhôngvui.

Kiểungườiqualoađạikhái

Kiểungườinàycóphảnứngrấtnhanh.Khinhờhọgiúpđỡ,họcóthểnhanhchóngđưaraquyếtđịnhngaycảkhibạnchưanóirõýcủamìnhkhiếnbạnnghingờkhôngbiếthọcóhiểubạnkhông.

Khinhờngườicótínhcáchqualoađạikháigiúpđỡ,tốtnhấtbạn

nênchianhỏthànhnhiềubướcvànóitừngbướcmột,mỗikhinóixongmộtđiều,nênhỏiýkiếncủahọngay,phảilàmrõvấnđềtrướckhitiếptục.Nhưvậymớikhônggâyrahiểunhầm,tránhđượcnhữngrắcrốikhôngcầnthiết.

Kiểungườiíchkỉ

Trongcuộcsốngcónhiềungườirấtíchkỉchỉbiếtnghĩchobảnthân,chuyệngìhọcũngđặtlợiíchbảnthânlêntrướcnhất,khôngchịuhoặckhôngmuốnhisinhvìngườikhác.

Ngườiíchkỉchỉbiếtđếnbảnthânmình,nênrấtchúýtớilợiíchcánhân,dođóhọluôntínhtoánthiệthơn.Cáchtốtnhấtđểnhờngườiíchkỉgiúpđỡlàdùnglợiíchlàmđộnglựcchohọkhiếnhọchấpnhận.

Kiểungườinóngvội

Kiểungườinàythườngkhôngcânnhắctrướckhilàmviệcgìđó,họcósuynghĩđơngiản,nếuthíchthìhọsẽrấtnhiệttình.Ưuđiểmcủakiểungườinàylàkhôngquátínhtoán,thẳngthắn,nhưngnhượcđiểmlàkhôngbiếtnghĩchongườikhác.Chínhvìthếmàngườinóngvộidễgâymấtlòngvàcũngdễbịmấtlòng.

Khinhờngườinóngvộigiúpđỡ,khôngcầnphảitrìnhbàynhiều,cógìnóinấylàđược.Nếucómốiquanhệtốt,cóviệcbạncầnhọgiúp,nếulàmđượchọsẽkhôngbaogiờbàngquan.

Đểcôngviệccủamìnhđượcthuậnlợi,thànhcông,bạnphảinắmchắcđặcđiểmtínhcáchđốiphương,vớimỗiloạingườikhácnhaucónhữngcáchlàmkhácnhau.Nhưvậymớicóthểđạtđượcthànhcông.

Phươngphápnàychínhlàdùnghìnhthứctiêucựcđểđạthiệuquảtíchcực,thểhiệnquyếttâmkhôngbỏcuộckhichưađạtmụcđíchđểgâyáplựcchođốiphương,giatăngcơhộitiếpxúc,thểhiệnrõtháiđộ,tìnhcảmvàsuynghĩcủabảnthânđểlàmảnhhưởngtớiđối

phương,khiếnhọchấpnhậngiúpđỡbạn.

Mộtsốngườicólòngtựtrọngcao,khinhờngườikhácgiúpđỡmàbịtừchốimột,hailầnthìkhôngdámđềcậpđếnnữa.Thựcra,trongmộtsốtrườnghợp,nênsửdụngchiếnthuật“chailì”đểnhậnđượcsựgiúpđỡ.

Dođó,khinhờngườikhácgiúpđỡ,“damặtphảidày”mộtchút.Chỉcầncònmộttiahivọngcũngphảicốgắngđếncùngmớicóthểđạtmụcđích.

Nhìntừgócđộkhác,việcchiếmlĩnhthờigiancũnglàmộtvũkhíhữudụngkhinhờvảngườikhácgiúpđỡ.Thờigianđốivớiaicũngđềurấtquýgiánênkhôngaimuốnlãngphí.Vìthế,nếucóđủsựnhẫnnại,bạnchắcchắnsẽlàmđượcviệccủamình.

Tuynhiên,cáchlàmnàykhôngphảiápdụngđượcvớimọiđốitượng.Phảinắmvữngmộtsốđiềusauđây:

(1)Phảicóđủkiênnhẫn

Kiênnhẫnlàtiềnđềvàcũnglàcơsởcủaphươngpháp“chailì”.Khixảyramâuthuẫntrongquátrìnhtìmkiếmsựgiúpđỡ,nếuphảnứngtiêucựcsẽmanglạikếtquảkhôngtốtvàkhôngcólợichoviệcgiảiquyếtvấnđề.Bạnnêngiữtháiđộkiênnhẫn,dùnglítrítựkhốngchếmình.Chỉcónhẫnmạimớicóthểthànhcông,chodùphảitốnthờigiancũngkhôngtiếc.

(2)Chọnthờicơhànhđộng

Hãysửdụngnhữnghànhđộngtíchcựcđểtácđộngđốiphương,khiếnsựviệcchuyểnbiếntheohướngtốt.Khinhờngườikhácgiúpviệcgìđó,aigiỏichọnthờicơ,ngườiđósẽchiếnthắng.

Khiởmộtvùngđấtxalạ,nghethấyaiđónóiđếntừđồnghương,tựnhiênbạnsẽcảmthấyrấtgầngũi,thânthiết,chínhvìthế“đồng

hương”làmộtkiểutìnhbạnđặcbiệt.

Trongmôitrườngxãhộiphứctạpvànhiềuáplựcnhưngàynay,nhờđồnghươnggiúpđỡdễhơnnhiềusovớinhờvảngườixalạ.Giữađồnghươngluôncósựtintưởnglẫnnhau.

ÔngLưulàngườihuyệnKiếnXương,tỉnhTháiBình.Theolờikêugọiđixâydựngvùngkinhtếmới,ôngvàbốmìnhchuyểnđếnĐiệnBiênvàđịnhcưluônởđây.Sauđó,ôngLưukhôngquayvềTháiBìnhnữa.

Saucảicáchmởcửa,trảiquaquátrìnhcốgắng,ôngLưuđãtrởthànhmộtthươnggiacótiếng.Tuổicàngcao,ôngcàngmuốnvềthămquêhương,nhưngdocôngviệcbậnrộnnênôngkhôngcóthờigian.

Lúcnày,chínhquyềnnơiquêhươngôngLưumuốnmởmộtxưởnggiacông,cầnvốnđầutư.MộtcánbộđượccửđếngặpôngLưuvớihivọngđượcônggiúpvốn.

Haingườilàbạnkhicònnhỏ,vừagặpnhauhọđãnóiđếnchuyệnquêhươngthayđổinhưthếnào,pháttriểnrasao…ViệcnàyđãkhiếnôngLưunhớlạiquãngthờigiantươiđẹpthờithơấu,nhớquênhà,nhớôngbàvànhớbạncũ…

Haingườiđãônlạikỉniệmtrongsuốtvàigiờđồnghồ,nhưngngườicánbộvẫnkhônghềnóiđếnchuyệnxingópvốn.Cuốicùng,ôngLưuđãchủđộnggợiýviệcgiúpđỡquêhươngvàchấpnhậnyêucầugópvốnđầutưchoquêhươngmình.

Từđócóthểthấy,khisửdụngmốiquanhệđồnghươngđểnhờgiúpđỡ,kĩnăngquantrọngnhấtlàphảinắmđượcchữ“tình”.

Khinhờngườikhácgiúpmộtviệcgìđó,nhấtđịnhphảichúýlờinóichừngmực,phảibiếtđiềugìnênvàkhôngnênnói.Nếulờinóicủabạnkhiếnđốiphươngkhônghàilòng,điềuđósẽảnhhưởng

khôngnhỏtớihiệuquảcôngviệc.

Mộtlần,haisinhviênmớitốtnghiệpđếnxinviệctạimộtsiêuthị.Saukhitìmhiểulílịchhaingười,quảnlísiêuthịtỏrarấthàilòng.Sauđó,mộtnhânviênmặcáosơmitrắngđãđưahọđilàmquenvớisiêuthị.

Bangườiđếnkhuvựcbánhàng,khôngkhírấtồnào.Ngườimặcáotrắnggiớithiệucôngviệc:“Nhữngngườimặcáovànglànhânviênbánthờigian,nhữngngườimặcáođỏlànhânviênchínhthức”.Haingườigậtđầu.Lúcnày,mộttronghaisinhviênhỏi:“Anhkhôngmặcáovàng,cũngkhôngmặcáođỏ,vậyanhlàlãnhđạođúngkhông?”Ngườimặcáotrắngchữnglạitronggiâylátrồitrảlời:“Tôilàđầubếp”.

Khichưahiểurõvềtìnhhình,nếutùytiệnđưaracâuhỏihoặccóphátngônkhôngđúngsẽdễgâyrasựphảncảm.

Chínhvìthế,khinhờngườikhácgiúpđỡ,khôngnênnóibừa,nhấtđịnhphảichúýlờinói.Ngoàira,cònmộtsốđiềucấmkịkhác.

(1)Khôngtiếtlộchuyệnriêngcủangườikhác

Aicũngcónhữngchuyệnkhôngmuốnchongườingoàibiết,nếubạnvôtìnhpháthiệnrabímậtcủaaiđó,đừngnóira,bởiđiềuđókhôngcólợichocôngviệccủabạn.

(2)Khôngtiếtlộđiềucơmật

Nếungườibạnđịnhnhờgiúpđỡcóbímậtmàbạnvôtìnhbiếtđược,tuyệtđốikhôngđượctiếtlộ,nếukhôngbạnsẽkhôngcóhivọngđượcgiúpđỡ.

(3)Nóiítkhigặpngườilạ

Khinhờvảngườikhác,khôngnêncanthiệpvàocôngviệccủahọ,cũngkhôngnênnêuýkiếnbừabãi,nhấtlàvớinhữngngườibạnchưahiểurõ,nếulờinóicủabạngiúpđỡngườikhácthìkhôngsao,nhưngnếuýkiếncủabạnkhiếnngườikhácbịtổnthấtthìbạnsẽgặpbấtlợi.

Xinsựtrợgiúplàmộtmônhọcbắtbuộc.Chodùbạnlàngườithếnào,bạnchỉcóthểtồntạikhiđượcngườikhácgiúpđỡvàkhicókhảnănggiúpđỡngườikhác.Vìthế,nhấtđịnhphảinắmvữngcáckĩnăngkhitìmkiếmsựgiúpđỡ,bởinósẽcótácdụngrấtlớn,giúpbạnthànhcôngtronggiaotiếpxãhội.

CHƯƠNG17

NghệthuậtthuyếtphụcThuyếtphụcchínhlàvậndụngkĩnăngngônngữ,tácđộngvào

tâmlíđốiphương,khiếnngườiđóthayđổitháiđộhànhvitheohướngbạnmuốn.Trongxãhộingàynay,khichúngtacóýkiếnkhácvớingườikhác,đểhoànthànhcôngviệchoặcđểngườikháccôngnhậnvàgiúpđỡ,chúngtaphảihọccáchthuyếtphụcđốiphươngđểđạtđượckếtquảmongmuốn.

Đặtmìnhvàođịavịđốiphươngvàthuyếtphụcbằngcảtấmlòng

Nếumuốnthuyếtphụcngườikhácvềchuyệnnàođó,đừngápđặtsuynghĩcủamìnhlênđốiphương,hãyđặtmìnhvàovịtrícủahọ,tìmhiểusuynghĩcủangườiđórồiđiềuchỉnhtháiđộvàcáchnóicủamình,tìmrađiểmchunggiữahaibên,nhưvậylờithuyếtphụcmớicósứcmạnh.

Nhânvậttrongcâuchuyệnsauđâylàmộtnhânviênbánnhàđất,nhờviệcbiếtđứngtrênlậptrườngcủakháchhàngđểsuynghĩvấnđề,cuốicùngôngđãthuyếtphụcđượckháchmuanhà.

DướisựđiềuhànhcủaTổngGiámđốcJack,lợinhuậncủacôngtymỹphẩmđạttới40triệuđôlaMỹmộtnăm.ThànhtựunàykhiếnTổngGiámđốcJackrấthàilòng,tuynhiêncôngtyvẫnphảiđithuêvănphòng,dođóôngmuốncómộtvănphòngcủariêngmình.

Lúcnày,JoeMeyer-mộtngườibạncũcủaJack,lànhânviênnhàđấttớitìmJackvàgợiýôngmuanhà.Jacksuynghĩmộtlátrồitrảlời:“Đúnglànămnaytôimuốnmuanhà,tôihivọngmuađượcmột

cănnhàgầngiốngvớicănnày,cóthểnhìnthấytàubèđilạitrênsông,lạiởgầntrungtâm,ôngcóthểtìmgiúptôikhông?”

JoeMeyernghethấyvậyrấtvui.CótớihaicănnhàphùhợpvớiyêucầucủaJack.CănthứnhấtnằmởtòanhàgầncôngtyJack,căncònlạichínhlàcănnhàcũmàJackđangsửdụng.Nhưngđángtiếclàcănhộởtòanhàgầncôngtyđãcóngườimuarồi,dođóJoeđềnghịJackmualạingayngôinhàmìnhđangthuêlàmvănphòng.

BanđầuJackkhônghềcósuynghĩsẽmualạicănnhàcũnày,bởivìcácnhânviêncủaôngđềuchủtrươngdọnđinơikhác,nhưngJoeđãpháthiệnraJackvẫnlưuluyếnnơiđây.Ôngkhôngnóigì,Jackcũngngừnglạikhôngnóigìnữa.Haingườicùngngồixuốngvànhìnracửasổ,Jackrấtthíchkhungcảnhởngôinhàđangsửdụng.

JoeMeyerkhônghổdanhlàmộtnhânviênưutú,lúcnàyôngmởlời:“KhianhmớitớiNewYork,vănphòngcủaanhởđâu?Anhthànhlậpcôngtyởđâu?”Jackkhôngtrảlời,haingườiimlặngtrongkhoảngnămphút.

Cuốicùng,Jackcũngvuivẻnói:“Hầuhếtcácnhânviêncủatôiđềuchủtrươngdọnđinơikhác,nhưngđâylànơikhởiđầu,cóthểnóichúngtôiđãsinhravàlớnlêntạiđây,chúngtôinênởlạinơinày”Nhưvậy,Jackđãquyếtđịnhmualạingôinhàcũnày.

Đặtmìnhvàođịavịngườikhác,đứngởgócđộcủađốiphươngđểsuynghĩvấnđề,tìmhiểutâmlívànhucầu,hiểuđượcsựkhókhăncủangườiđó,cáchthuyếtphụcnàyrấtdễđượcchấpnhận.

ThuyếtphụcbằngngônngữámthịĐâylàmộtcáchthuyếtphụcrấtđặcbiệt,khéoléophátrathông

tinchỉthịchođốiphương,tácđộngtâmlíngườiđó,khiếnhọchấpnhậnýkiếncủabạnhoặcthayđổihànhđộng.

Muốnthuyếtphụcngườikhácchấpnhậnquanđiểmcủabạnhoặclàmtheosuynghĩcủabạn,nếunóitrựctiếpsẽrấtkhóđạthiệuquả,nhưngnếucóthểdùngngônngữámthịthìsẽrấtdễthànhcông.

Khithuyếtphụcngườikhácchấpnhậnmộtviệckhôngdễlàm,nếuđốiphươngtừchối,chúngtacóthểkểmộtcâuchuyệnnhỏđểthuyếtphụchọ.

Mộtcôngtynướcngoàirathêmmộtloạtquyđịnhmớinhằmtăngcườngquảnlínhânviênvànângcaohiệuquảcôngviệc,mộtnhânviênmớiđếnđượcgiaonhiệmvụphụtráchtriểnkhaiviệcnày.Ngườinhânviênnàychorằngmìnhlàmviệcrấtchămchỉ,nhưngcôngviệcđượcgiaosẽdễkhiếnanhbịmấtlòngmọingười.Nếunhưvậy,côngviệcsaunàysẽrấtkhópháttriển.

TổngGiámđốcđãkểchoanhnghemộtcâuchuyện:Mộtvịđạodiễnđikhắpnơitìmdiễnviênthíchhợpchobộphimcủaôngta.Mộtngày,ôngpháthiệnramộtngườiphùhợp,ôngbènthôngbáochongườiđóchuẩnbịthửvai.Ngườinàyrấtvuinênđãđicắttóc,khisoigương,nhậnthấyhaichiếcrăngkhểnhcủamìnhkhôngđẹpnêntiếptụcđếnbácsĩchỉnhlạirăng.Sauđó,khiđithửvai,ngườiđạodiễnđãthấtvọngnóivớicô:“Xinlỗi,nhữngthứquýgiácôđãbỏhếtđirồi,bộphimnàykhôngcầncônữa.”

VịGiámđốcdùngcâuchuyệnđểnóilênrằng“Giữnguyêntắc,làmviệcchămchỉ”chínhlàphẩmchấtquýgiánhấtcủangườinhânviên.Saukhinghexong,anhđãvuivẻnhậnnhiệmvụ.

Cáchthuyếtphụcnàythườngmanglạihiệuquảrấttốt,đặcbiệtlàvớinhữngngườitrẻtuổimớiđilàm,họrấtcólòngtựtrọng,khôngchấpnhậnnhữnglờiphêbìnhtrựctiếp.Dođó,cáchthuyếtphụcámthịnàyrấtdễápdụngcóhiệuquảđốivớihọ.

Doyêucầucôngviệcnêncơquannọtuyểndụngrấtnhiềunhânviêntrẻtuổivàsắpxếpchỗởchohọtạikhutậpthểcủacơquan.Docòntrẻnênbuổitốihọthườngđingủrấtmuộn,thậmchícònmởnhạchoặctotiếngcườinói.Trongkhutậpthểcòncócảmộtsốngườiđãlớntuổi,doviệcnghỉngơibịảnhhưởngnênhọđãbáocáolênlãnhđạocơquan.Vịlãnhđạotrongmộtbuổitròchuyệnvớicácnhânviêntrẻ,đãkểmộtcâuchuyện:Cómộtngườiđãlớntuổivàmắcbệnhkhóngủ,trongkhiđócănhộphíatrênlàchỗởcủamộtnamthanhniênhaylàmcađêm.Mỗingàykhitancatrởvềnhà,cậuthườngngồitrêngiườngcởigiàyvàquăngxuốngsànnhà.Mỗilúcnhưvậy,ngườiđànôngtầngdướilạibịđánhthức.Ôngquyếtđịnhgópývớingườithanhniên.Tốihômđó,khitancatrởvề,theothói

quen,anhquăngmộtchiếcgiàyxuốngsànthìchợtnhớtớilờingườihàngxómtầngdưới,vìthếanhnhẹnhàngđểchiếcthứhaixuống.Sánghômsau,ngườiđànôngtầngdướitráchanhthanhniên:“Cậuném2đôigiàymộtlúctôicònngủlạiđược,cậuđểlạimộtchiếckhôngném,hạitôiphảichờđợicảđêmđểbiếtcậunémchiếcthứhaivàolúcnào.”

Nghexongcâuchuyện,cácnhânviêntrẻđềubậtcười,nhưnghọcũngđồngthờihiểurahàmýtrongđó.Vềsau,họđãthayđổicáchsinhhoạtđểkhônglàmảnhhưởngtớingườikhác.

Từhaivídụtrêncóthểthấy,việckhéoléosửdụngngônngữámthịsẽmanglạihiệuquảcaotrongthuyếtphục,khiếnngườikhácvuivẻtiếpnhậnýkiếnvàthayđổihànhvitheohướngtíchcực.

Thuyếtphụcbằnglờinóiđiđôivớihànhđộng

Khôngaimuốnnghenhữnglờinóisáorỗng.Chỉcóthựctếmớichứngminhcholờinói.Nếudùngkinhnghiệmthựctếcủabảnthânđểthuyếtphụcngườikhácthìsẽdễđạtđượcmụcđích,bởihoàncảnhthựctếcủabạnlàbằngchứngtốtnhất.

Trongmộtthờigian,giớichủxínghiệptạithànhphốThượngHải,TrungQuốcđãápdụngluậtkhámngườiđểtránhtìnhtrạngcôngnhânăntrộmđồtrongnhàxưởng.Mộtthịtrưởngthànhphốsaukhilênnhậmchứcđãcóýđịnhsẽhủybỏluậtnày,tuynhiên,việcnàyđãvấpphảisựphảnđốigaygắtcủacácchủxínghiệp.

Dođó,thịtrưởngthànhphốđãtớigặpôngchủmộtnhàmáy.Vừagặpthịtrưởng,ôngchủđãnói:“Thịtrưởngmuốntôibỏluậtkhámngườiư?Ngàikhônggiỏilàmănnhưchúngtôi.Mặcdùcóluậtkhámngườirồimàchúngtôivẫnbịmấtđồliêntục,nếubâygiờbỏluậtthìphảilàmsao?”

Thịtrưởngbiếtýkiếncủamìnhkhôngđượcchấpnhậnnênnói:“Nóivềviệclàmănthìtôikhôngbằngông.Nhưngvềviệcquảnlíngườithìôngkhôngbằngtôi.Tôiđãtừngchỉhuyhàngchụcnghìnquântrongcáchmạng,ôngnóixemtôicóphảilàngườicókinh

nghiệmkhông?”

“Đươngnhiênngàirấtcókinhnghiệm.”

“Vậytôichoôngmộtlờikhuyênvềvấnđềnàyđượckhông?”Thịtrưởngnóitiếp:“TôiđãtừnglàmcôngnhânởPháp,nhàmáyởđótohơnởđâynhiều,ôngchủcũngrấthàkhắc.Khihếtgiờlàm,họkhámngườicôngnhântừđầuđếnchân,khôngđểlọtdùchỉmộtchiếckim,nhưngkếtquảthìsao?Đồvẫnmấtnhưthường.Tạisao?Bởivìgiớichủởđóchỉquantâmđếnmìnhchứkhôngquantâmđếncôngnhân,chỉcoihọlàcôngcụkiếmtiền.Tiềnlươngcủacôngnhânthấptrongkhiphảilàmnhiềugiờliềnnêncuộcsốngcủahọvôcùngkhókhăn,ôngnghĩxemhọcóđồnglòngvớiôngchủkhông?

Bâygiờgiảiphóngrồi,chínhphủcũngquantâmủnghộcácông,chỉcầncácôngquantâmtớilợiíchcôngnhân,nângcaochếđộđãingộ,coihọnhưanhem,cókhókhăncùngbànbạcvớihọđểgiảiquyết,tôitinrằngmọichuyệnsẽtốtđẹp,sẽkhôngbịmấtđồnữa,màhiệusuấtlàmviệccủacôngnhâncũngsẽđượcnângcao.”

Ngườichủnhàmáythấythịtrưởngnóicólínênquyếtđịnhxóabỏluậtkhámngười.Kếtquả,ngườichủpháthiệntrongnhàmáykhôngnhữngkhôngbịmấtđồnữa,màhiệusuấtlàmviệccủacôngnhâncũngtănglên.

Hầuhếtmọingườiđềutinvàothựctế,nhấtlànhữngthựctếtrướcmắt,dođóviệcthuyếtphụcbằnglờinóiđiđôivớihànhđộngthựctếrấtcóhiệuquả.Tiếptheochúngtacùngtheodõimộtcâuchuyệnkhác.

Nhữngnăm80củathếkỉXX,tivilàmónđồrấtquýgiávớimọingười.Cómộtlần,Trịnhcốgắngmuađượcmộtchiếctivimànhìnhphẳngđắtgiá.Ởthờiđó,loạitivinàycựchiếm.Trịnhquyếtđịnhđểchiếctiviđóởnhàbốmẹ.ContraicủaTrịnhrấtkhôngvuivàhỏibố:“Tạisaokhôngđểtiviởnhàmình,concũngthíchxem”Trịnhhàihướcnóivớicontrai:“Chúngtacòntrẻ,saunàycòncónhiềucơhộixemtivi.Thậmchícòncóthểđượcxemnhữngdòngtivicaocấpkhác.Thếnhưngôngbàthìkhôngnhưvậy,ôngbàkhôngcònnhiềuthờigianxemtivinênchúngtađểtiviởđóchoôngbàxemtrước.

Mộtthờigiansau,Trịnhđưacontraiđiăntôm,đólàloạitômrất

đắttiềnnênTrịnhnhườngchocontraivànói:“Conănđi,bốkhôngthíchăn”.Lúcnày,cậubétỏrarấthiểuchuyện:“Bốănđi,saunàyconcònnhiềucơhộiăn,thậmchícòncóthểđượcăntômđẳngcấphơn.”

LờithuyếtphụccủaTrịnhvớicontraiđãđiđôivớihànhđộngthựctếnêncậubédễdàngchấpnhậnvàhiểurằngmìnhphảiluônhiếuthảovớichamẹ.

Vậytạisaocáchthuyếtphụcnàylạicósứcmạnhlớnnhưvậy?Đólàvìviệcnóirakinhnghiệmthựctếcủabảnthândễkhiếnđốiphươngxúcđộng,cáchthuyếtphụcnàytốthơnnhiềusovớiviệcchỉgiảnggiảiđạolí.

KhéoléođặtcâuhỏiđểthuyếtphụcThôngthường,khithuyếtphụcđốiphương,chúngtathường

thíchnhấnmạnhquanđiểmcủamình,nhưnglàmvậysẽkhómanglạihiệuquảtốt.Thựctế,thuyếtphụclàkhiếnđốiphươngchấpnhậnquanđiểmcủamình,vàđiềuquantrọnglàchấpnhậnmộtcáchtâmphụckhẩuphục.Dođónênsửdụngcáchtấncôngtâmlíkhithuyếtphục.

Dướiđâylàmộtsốcáchđặtcâuhỏinhằmtấncôngtâmlíthuyếtphụcđốiphương.

Nêucâuhỏidẫndắt

Hãyđưaracâuhỏiđểđốiphươngbắtbuộcphảitrảlời“có”hoặc“cóthể”,từđódẫndắtvàđạtmụcđíchthuyếtphục.Phươngphápnàychínhlàcáchkhiếnđốiphươngbiếtmìnhphảilàmthếnàotrongkhitrảlờicâuhỏi.

TrongthờikìsahoàngthốngtrịởNga,ngườinôngdânNgavìchịunhiềukhổcựcnêntronglòngrấtcămphẫn.KhiCáchmạngTháng10giànhthắnglợi,đạiđasốngườidânkiênquyếtyêucầuphábỏcungđiệnsahoàngđãtừngở.Rấtnhiềunhânviênchínhphủđãlàmcôngtácngăncản,nhưngngườidânvẫnkhôngđồngý.Cuốicùng,Leninphảitrựctiếpramặtthuyếtphục.Leninnóivớingười

dân:“Đốtnhàcũngđược,nhưngtrướckhiđốthãyđểtôinóivàicâuđượckhông?”

“Được”

Leninhỏi:“Ngôinhàsahoàngởdoailàmra?”

“Chúngtôilàmra.”

Leninlạihỏi:“Ngôinhàchúngtalàmra,khôngchosahoàngở,nhưngchođạidiệncủachúngtaởđượckhông?”

“Được”

Leninlạihỏitiếp:“Vậycócầnđốtngôinhànàynữakhông?”

NgườidâncảmthấyLeninnóiđúngnênđồngýkhôngđốtnhànữa.

Leninđãdùngphươngphápđặtcâuhỏikhiếnngườidânthoátkhỏitâmlícămphẫnvàtừbỏýđịnhbanđầu.

Đặtcâuhỏivìlợiích

Khichúngtaphảithuyếtphụcđốiphươngrằngviệcmàhọlàmcóthểmanglạilợiích,thìphảidẫndắtvấnđềcăncứvàoxuhướngpháttriểnsựviệccólợichomụcđíchthựctế,khiếncảhaibênđềugiànhkếtquảmongđợi.

ThờiTống,cómộtôngquantênlàTônGiácvừanhậmchứcquanhuyện,ôngpháthiệncórấtnhiềungườidânbịnhốtvàotùdokhôngcótiềnđóngthuế.TônGiácrấtđồngcảmvớihọ,đúnglúcđó,mộtsốđịachủtrongvùngmuốnchitiềntusửalạiđềnthờPhật,họxinchỉthịcủaTônGiác.TônGiáchỏi:“CácôngsửađềnthờPhậtđểlàmgì?”,“Đểcóphúc”.TônGiácnói:“Đềnthờchưabịxuốngcấp,mọithứcòntốt,nếudùngsốtiềnđógiúpnhữngngườinghèođóngthuếđểhọkhôngphảichịucảnhtùđầynữathìsẽcàngcóphúchơn”.Cáchộđịachủthấyôngnóicólínênđồngý.Nhờvậymà,rấtnhiềungườinghèođãđượccứuthoátkhỏicảnhnguynan.

TônGiácđãđặtcâuhỏidẫndắtđánhđúngvàotâmlícầuphúc

củacácđịachủđểcóđượckếtquảmongmuốn.

Đặtcâuhỏiđedọathiệný

Đedọacũnglàmộtkĩnăngthườngđượcdùngtrongthuyếtphục,nhưngdùngkĩnăngnàylàphảilinhhoạt,tùyngười,tùyviệcvàtùylúc.Lờiđedọathiệnýcóthểkhiếnđốiphươngcócảmgiáclolắng,từđóđạtmụcđíchthuyếtphục.Hãyxemcâuchuyệnsauđây.

Mộtcôngtytổchứcđidulịch,saukhithamgiahoạtđộngngoàitrờithìquaytrởvềkháchsạn,kháchsạnthôngbáodosựcốnêncácphònghọđặt(phòngcóbồntắm)khôngcónướcnóng.VìchuyệnnàymàngườiphụtráchcủacôngtyđãhẹngặpGiámđốckháchsạn.

Ngườiphụtráchnói:“Xinlỗi,muộnthếnàyrồicònmờianhtớiđây.Nhưngchúngtôiaicũngđẫmmồhôi,khôngthểkhôngtắm.Hơnnữachúngtôiđãcóyêucầutừtướcnênchuyệnnàyphảimờiôngđếnđâygiảiquyết.”

Giámđốcnói:“Chuyệnnàytôicũngkhôngcócáchnàokhác.Ngườidọnphòngđãvềmàquênbơmnước,tôiđãyêucầumởphòngtắmtậpthể,cácôngcóthểvàođótắm.”

“Chúngtôicóthểtắmởphòngtắmtậpthể,nhưngchuyệnnàyphảirõrằng,giáphòng500nghìnđồngmộtđêmlàphòngcóbồntắm.Nhưngbâygiờphảitắmởphòngtậpthể,chúngtôichỉcóthểtrảgiáphòngtheotiêuchuẩnphòngkhôngcóbồntắm.”

“Vậykhôngđược.”

“Thếthìphảicónướcnóngtrongbồntắmcủachúngtôi.”

“Nhưngtôikhôngcócáchnàocả.”

“Anhcócách!”

“Anhnóixemcócáchgì?”

“Anhcóhaicách:Thứnhấtlàgọingườidọnphòngquaylại,thứhailàanhđunchomỗiphònghaiphíchnước.Đươngnhiêntôisẽphốihợpkhuyênmọingườikiênnhẫnchờđợi.”

Kếtquả,Giámđốcphảigọingườidọnphòngquaylạivà40phútsau,tấtcảmọingườiđềucónướcnóngdùng.

Đedọacóthểgiúptăngcườngsứcmạnhthuyếtphục,nhưngkhivậndụngkĩnăngnày,tháiđộnhấtđịnhphảicóthiệný,nóirõhậuquảđểviệcđedọađókhôngquágiớihạn,nếukhôngcóthểsẽkhôngmanglạikếtquả.

Trongvídụtrên,ngườithuyếtphụcđãsửdụngcáchđặtcâuhỏirấtkhéoléo,saukhihỏixongcònđưaraphươngánlựachọnchongườitrảlời,nhưvậyngườithuyếtphụcsẽnắmđượcthếchủđộngvàgiànhđượcthànhcông.

TrìnhtựvàbíquyếtthuyếtphụcCầnphảicónhữngkĩnăngnhấtđịnhđểkhéoléonóilờithuyết

phục,khiếnđốiphươnghoàntoànchấpnhận.Ngoàinhữngkĩnăngđãnóiởtrên,khithuyếtphụcngườikhác,chúngtacầntuânthủnhữngtrìnhtựnhấtđịnh.

Trướctiênhãyxemvídụsauđây.

Mộtnhàdiễnthuyếtnổitiếngcùnglúcnhậnđượchailờimờicộngtác,ôngkhôngbiếtphảichấpnhậnlờimờinàonênquyếtđịnhsẽlựachọnsaukhitiếpxúcvớicảhaiphía.

Ngườiphụtráchđơnvịthứnhấtnói:“Xinônghãynóithậthayđểtruyềnđạtkĩnăngnóichuyệnchonhữngngườiquảnlíởcôngtychúngtôi.Nhưngtôikhôngrõphảinghenhữngnộidunggìnênmongôngtựchủđộngsắpxếp.”

Ngườiphụtráchcôngtycònlạinóinhưsau:“Mongôngcốgắnggiúpchúngtôi,giảnggiảivềkĩnănggiaotiếpchocácnhânviênquảnlí.Sẽcókhoảng50ngườilắngngheông,dựđịnhsốngườithamgiahoạtđộnglàkhoảng70người.Bởivìchúngtôibiếtviệckhéoléoănnóirấtcólợichosựpháttriểncôngviệcvềsau,nênmụcđíchchúngtôimờiôngtớilàđểmọingườihiểurõtầmquantrọngcủaviệckhéoléosửdụngngônngữ.Hivọngôngkhốngchếthờigiantrongkhoảng2tiếng,nộidungdiễnthuyếtxoayquanhđềtàibíquyếtănnói.Chúng

tôirấtmongônggiúpđỡ.”

Cuốicùng,nhàdiễnthuyếtđãlựachọnlờimờithứhai.

Trongvídụnày,ngườiđầutiênnóikhôngcósứcthuyếtphục,trongkhingườithứhaiđãthểhiệnđượcsựnhiệttình,vàđiềuquantrọnglàđốiphươngđãgiảiđáphếtmọithắcmắcngaykhingườiđượcthuyếtphụcchưakịpđặtcâuhỏi.

Trìnhtựthuyếtphục

Khithuyếtphụcđốiphương,nhấtđịnhphảituântheotrìnhtự,nóirõtừngbướcđểđạthiệuquả.

(1)Khiếnđốiphươngchúývàcảmthấyhứngthú

Đểđốiphươngđồngývớiquanđiểmcủamình,đầutiênphảithuhútsựchúýcủađốiphươngvàođềtàimìnhđịnhnói.Sửdụngcáccâunóinhư:“Chuyệnlàthế,anhthấythếnào?”,“Chuyệnnàysẽcóíchchochị”...đểthuhútđốiphươngvàkhiếnhọmuốnnghetiếp.

Đươngnhiên,khilàmnhữngviệcnày,bạncũngphảichúýtớibiểucảmcủabảnthân,luônnởnụcườichânthành,lờinóivàhànhđộngluônthốngnhất.Phảiđápứngđượcnhữngđiềunàythìmớicóthểthuyếtphụcngườikhác,khiếnhọmuốnngheýkiếncủabạn.

(2)Thểhiệnrõràngsuynghĩcủabảnthân

Nănglựcdiễnđạtcủangườithuyếtphụcsẽquyếtđịnhsựthànhcôngcủangườiđó.Đốiphươngcómuốnnghesuynghĩvàkếhoạchcủabạnkhông,điềunàyđượcquyếtđịnhbởikhảnăngdiễnđạtcủabạncóthuhúthọkhông,cóthểlấyvídụsosánhđểlờinóicủabạnthêmphầnsinhđộng,tạoấntươngsâusắcchongườinghe.

Cũngkhôngthểbỏquacácyếutốnhưtốcđộnói,âmlượngnóitonhỏ,ngữđiệucaothấp…Ngoàingônngữ,bạncũngphảicóbiểucảmbổtrợthíchhợp.

(3)Tạocảmxúcchongườinghe

Khithuyếtphụcvềmộtviệcgìđó,bạnphảitìmhiểuxemđối

phươngcóhứngthúvớiviệcđókhông,sauđóhãyđứngtrênlậptrườngcủahọvàsửdụnglờinóitìnhcảmthuhúthọ,khiếnđốiphươngchấpnhậnvàcóchungquanđiểmvớibạn.

Phảinắmđượctâmlíđốiphươngmớicóthểtạocảmxúckhithuyếtphục.Vídụ:Họđangnghĩgì?Họsẽhànhđộngthếnào?Bâygiờhọmuốnlàmgì?...Muốnthuyếtphụcđượcngườikhác,nhấtđịnhphảiýthứcđượcngườiđóngvaichínhkhôngphảilàbạnmàlàđốiphương.

(4)Nêucáchlàmcụthể

Saukhiđãchuẩnbịxongmọiviệc,hãynóichođốiphươngbiếtphảilàmthếnào.Bạnphảikhiếnhọhiểuđượcrằnghọnênlàmgìvàlàmthếnàolàtốtnhất.Nhưvậy,đốiphươngsẽvuivẻlàmtheocáchcủabạn.

Chúngtaphảituânthủcáctrìnhtựtrênkhithuyếtphụcngườikhác.Chỉcócáchbiểuđạtrõràngsuynghĩthìđốiphươngmớihiểuýđồcủabạnvàchấpnhậnýkiếncủabạn.

Bíquyếtthuyếtphục

Saukhinắmđượctrìnhtự,chúngtacònphảinắmđượcmộtsốbíquyếtthuyếtphục.Sauđâylàmộtsốbíquyếtcóíchchobạn.

(1)Nóilíbằngthựctế

Mộtviệccàngmangtínhđạolíthìcàngphảichúýliênhệvớithựctế,nếukhôngcóthểsẽgâyraảnhhưởngtiêucựctớitâmlíngườinghe.Dùngthựctếđểchứngminhđạolísẽtránhviệcphảidùngtừngữsáorỗng,vônghĩa.

(2)Đitừnhỏđếnlớn

Khithuyếtphụcngườikhác,hãygiảnggiảibắtđầutừnhữngcâuchuyệnnhỏ,nhữngđiềunhỏnhất.Hãyđểđốiphươngnhậnrachânlí,dầndầnbịthuyếtphụcvàchấpnhậnýkiếncủabạn.

(3)Tácđộngbằngngônngữ

Hãypháthuykhảnăngngônngữcủabạnđểkhơidậyhứngthúchođốiphươngvàgiảnggiảithậtsinhđộng.Ngônngữđẹpcóthểthuhútsựchúýcủangườinghe.Muốnlàmđượcđiềunày,trướctiênphảicólòngtin,tinvàosứcmạnhđạolí.Tiếpđóphảichúýrènluyệnngônngữ,nângcaokĩnăngdiễnđạt.

(4)Nóiđúngtrọngđiểm

Nóinhiềumàmônglungsẽchỉkhiếnngườikháckhôngmuốnnghe.Cómộtsốngườisợngườikháckhônghiểunênlặpđilặplạilờinói,tuynhiênkếtquảlạiđingượcvớimongđợi.Phươngphápchínhxáclànhìnsựviệctừgócđộcủangườikhác,nóiđúngtrọngđiểm,đồngthờilưuýdànhthờigianchongườinghesuynghĩvàlĩnhhội.

(5)Khéoléodùngdanhngôn

Nhữngdanhngôntriếtlísẽđểlạiấntượngsâusắc.Việckếthợpnóiđạolívớidanhngônrấtcósứcthuyếtphụcvàđặcbiệtthuhútngườinghe.

Thuyếtphụcngườikháclàmộtviệckhókhăn,đặcbiệtlàvớingườitrẻtuổi.Khimuốnthểhiệntàinăngtrongcôngviệc,bạnphảithuyếtphụcđượcngườikhácchấpnhậnquanđiểmcủabạn,điềunàyyêucầubạnphảinắmvữngcáckĩnăngngônngữthuyếtphụcđểhỗtrợchocôngviệcvàcuộcsốngcủabạn.

Chúngtakhótránhkhỏiviệcphạmlỗikhigiaotiếpvớingườikhác,chỉcầnnhậnra,thànhkhẩnxinlỗivàthayđổithìngườikhácsẽthathứ.Dođó,nắmvữngnghệthuậtxinlỗirấtcólợichohoạtđộngxãgiao.

Lẽnàobiếtcáchxinlỗithìcóthểthànhcông?Nóinhưvậyliệucóquálời?Thựcra,biếtcáchxinlỗiđươngnhiênkhôngchắcchắnsẽtrởthànhmộtnhânvậtvĩđại.Nhưngnếumuốnđạtthànhtựutrongsựnghiệp,bạnphảihọccáchxinlỗi.

LincolnlàmộttrongnhữngTổngthốngnổitiếngnhấtcủanướcMỹ.Khicònlàmộtluậtsư,lờinóicủaôngrấtcósứcmạnh.Nhưngdotuổitrẻbồngbộtnênđãmắclỗivớikhôngítngười.

Cómộtlần,mộtngườiđãrấttứcgiậnsaukhibịLincolnmắngnênmuốnquyếtđấuvớiông.Nhờcómọingườikhuyêncan,cộngthêmlờixinlỗicủaLincolnnêncuộcquyếtđấuđượchủybỏ.ChuyệnnàyđãkhiếnLincolnhiểurarằng,làmngườikhôngnênquákhoatrương,khôngnênchỉbiếtchỉtrích,phêbìnhngườikhác,nếukhôngsẽphảichịuthiệt.

ThếnhưngthóiquenchỉtríchcủaLincolnđãănvàomáu,muốnthayđổikhôngphảichuyệndễ.Saunàylạixảyramộtxungđộtkhác:

Trướcmặtrấtđôngngười,Lincolnđãmắngtétátmộtnghịsĩ,thậmchícònkhiếnngườinàybậtkhóc.

Saukhimắngxong,Lincolncảmthấyrấthốihận,ôngvừatựtráchmình,vừasuynghĩtìmcáchđểxinlỗingườikia.Saukhiđấutranhtưtưởng,Lincolnhạquyếttâmsẽtớixinlỗingườinghịsĩđãbịôngmắng.MặcdùđốiphươngkhôngchấpnhậnlờixinlỗicủaLincolnngay,nhưnghànhđộngcủangườiđóthểhiệnmâuthuẫngiữahaingườiđãđượcgỡbỏ,ôngđãbớtđiđượcmộtkẻthùtrênchínhtrường.

Saunhữngchuyệnnày,Lincolnđãtrưởngthànhhơn.Bảnthânôngcũngbiết,muốntiếnbướctrênconđườngchínhtrịthìôngphảicónhiềubạnbèvàítkẻđịch.Vềsaunày,mặcdùcónhữnglúcxungđộtvớingườikhác,nhưngôngđềuxinlỗingay.ThóiquennàyđãgiúpLincolncảithiệncácmốiquanhệ,đoànkếtsứcmạnhchínhtrị,tạocơsởvữngchắcđểtrởthànhTổngthống.

Đốivớinhữngngườibìnhthường,việcxinlỗimặcdùkhônggiúpchúngtatrởthànhngườithànhcông,nhưngnómanglạikhôngítcơhội,giúpchúngtathoátkhỏikhókhănvàtránhđượcnhiềutrởngạitrênconđườngđitớithànhcông.

Dođó,muốntrởthànhmộtngườithựcsựthànhcông,bạnbắtbuộcphảihọcnghệthuậtxinlỗi.

Khigiaotiếp,nhữngngườitrẻtuổikhótránhkhỏiviệcnóisai,làmsai,thậmchílàđắctộivớingườikhác.Nếusaukhiphạmlỗi,chúngtakịpthờinhậnravàthànhkhẩnxinlỗi,chủđộngchịutráchnhiệm,thìchúngtasẽđượcđốiphươngthathứ.Nếubạnnhậnralỗisainhưngkhôngkịpthờixinlỗimàchỉtìmlídođểbiệnminh,kếtquảkhôngnhữngkhôngđượcthathứmàcònlàmtổnhạitớihìnhtượngvànhâncáchcủachínhmình.Vìthế,khôngđượccoinhẹtácdụngcủalờixinlỗi.

Xinlỗikhôngchỉlànhậnlỗi,màcònlàdũngcảmchịutráchnhiệmvềlỗisaidomìnhgâyra.Lờixinlỗithểhiệnbạnrấtcoitrọng

cácmốiquanhệ,vàcòngiúphàngắn,tăngcườngtìnhcảmgiữahaibên.

Chínhvìvậy,khixinlỗi,chúngtanhấtđịnhphảitôntrọngcácnguyêntắcsau.

(1)Tháiđộnhấtđịnhphảithànhkhẩn

Khixinlỗiaiđó,ánhmắtkhôngnênnhìnxuống,hãyngẩngcaođầunhìnthẳngvàođốiphương,nhưvậyngườiđómớihiểuđượcsựchânthànhcủabạn.

(2)Tỏrabìnhthường

Kịpthờinhậnlỗivàxinlỗilàmộtđứctínhtốtđẹp,mộthànhđộngđángtrântrọng.Vìthế,bạnkhôngnênnétránh,cũngkhôngnênquákhoatrươngkhixinlỗi,bởinhưvậysẽkhiếnngườikháckhôngnhữngkhôngchấpnhậnlờixinlỗicủabạn,màthậmchícòncảmthấybạngiảtạo.

(3)Tốcđộkịpthời

Nếubạnkhôngthểxinlỗingaysaukhiphạmlỗi,thìcũngnhấtđịnhphảinhanhchóngtìmcơhộithíchhợpthểhiệnsựhốilỗicủamình.

Rấtnhiềungườikhilàmsaiviệcgìđóđềuđưaranhiềulídobiệnminhđểtựbảovệmình,cũngcónhữngngườinhấtđịnhkhôngchịunhậnlỗi.Làmnhưvậy,hiệuquảsẽkhôngtốt.Khilàmsai,điềuquantrọngnhấtlàphảinhậnlỗi.Chỉcódũngcảmnhậnlỗisaimớicóthểkhiếnngườikháckhoandungđộlượngbỏquachobạn.

Phạmlỗithìphảixinlỗi,đâylàđiềunênlàmvànhấtđịnhphảilàmchotốt.Chỉcónắmchắckĩnăngxinlỗimớidễđượcđốiphươnglượngthứ.

(1)Nóixinlỗitrước

Khibạnxinlỗiaiđó,nêndiễnđạtngắngọnnguyênnhân,khôngnêngiảithíchnhiều,càngđơngiảncànghiệuquả.

(2)Nghiêmtúclắngnghephảnứngcủađốiphương

Khixinlỗi,phảithểhiệnbạnrấtđểýtớicảmnhậncủangườiđốidiện,cũngrấtmuốnnghehọnóivềsuynghĩcủahọ.Khiđốiphươngnóixong,tuyệtđốikhôngnêntranhluậnhoặcbiệnhộ.Nếuđốiphươngvẫncònsuynghĩmuốnnói,hãyđểngườiđónóihết.Bạnphảihọccáchnhẫnnại,bởivìsựnhẫnnạisẽtránhđượcrấtnhiềuviệckhôngvui.

(3)Hạmìnhmộtcáchhợplí

Khiphạmlỗi,chodùtrongcuộcsốnghaytrongcôngviệc,lúcxinlỗi,hãynhớtựphêbìnhmìnhmộtcáchhợplí,thừanhậnmìnhđãlàmkhôngtốt,đồngthờicóthểsửdụngmộtsốtínhtừxấuđểnóivềlỗicủamình.Khibạnnhậnlỗivàtíchcựcthayđổimình,bạnsẽđượcthathứ.

Tựtráchmìnhtrước

NhàhùngbiệnCarnegiethườngdắtchóđidạotrongcôngviên.Dotrongcôngviêncóítngười,hơnnữachúchólạirấthiền,chưacắnaibaogiờ,nênôngkhôngdùngdâyxíchhoặcrọmõmchochó.

Mộtngày,ôngvàchúchócủamìnhgặpmộtnhânviênbảovệtrongcôngviên,ngườinhânviênhỏiCarnegie:“Tạisaoanhkhôngrọmõmhoặcxíchchó?Lẽnàoanhkhôngbiếtthếlàviphạmquyđịnh?”

“Tôibiết”,Carnegiehạgiọng:“Nhưngtôinghĩnósẽkhôngcắnaicả”

“Anhnghĩư?Phápluậtkhôngcầnbiếtanhnghĩgì.Lầnnàytôikhôngtruycứu,nhưnglầnsaumàtôicòngặptìnhtrạngnày,anhsẽphảigiảiquyếtvấnđềởtòaán.”

Carnegiekhôngmuốnphạmluật,nhưngchúchócủaôngkhôngthíchrọmõm.Mộtbuổichiều,ônglạiđưachóvàocôngviên.Độtnhiên,ôngnhìnthấynhânviênanninhhômtrướcđivềphíamình.

Carnegiecảmthấysựviệcrấttồitệ,ôngquyếtđịnhsẽgiảithíchnênmởlờitrước:“Thưaông,lầnnàytôilạimắclỗi.Tuầntrướcôngđãcảnhcáotôi,nhưngtôilạiđưachórangoàimàkhôngrọmõmchonó,ônghãyphạttôiđi.”

“Tôibiếtrồi”,ngườinhânviênanninhnhẹnhàngnói:“Tôibiếtkhikhôngcóngười,chẳngaimuốnépbuộcconvậtcưngcủamìnhlàmgì.”

“Đúnglànhưvậy,nhưngtôiđãphạmluật”,Carnegietrảlời.

“Thựcrathìsựviệccũngkhôngquánghiêmtrọng,haylàthếnày,chỉcầnanhchochóchạychơiởchỗvắngngười,ởnơitôikhôngtrôngthấylàđược”.

Trongvídụnày,đểtránhbịphạt,Carnegieđãdùngcáchtựtráchmìnhtrước,khiếnnhânviênanninhnọcảmthấyôngtađượctôntrọngmàkhoandungđộlượngbỏqua.

Khibạnmắclỗivàbiếtsẽbịngườikhácchỉtrích,trướctiênhãytựphêbìnhmình.Khiđốiphươngthấybạnkịpthờinhậnlỗithìsẽkhôngtráchmắngbạnnữavàsẽlượngthứchobạn.Nếucóyêucầuvớiđốiphương,bạncóthểmởđầubằngcáchnói:“Xinlượngthứchoyêucầucủatôi”,“Tôinóinhữnglờinàycóthểhơimạomuội”,“Lờitôinóicóthểhơiquáđáng”…Lúcđó,chodùlờinóicủabạncókhiếnđốiphươngkhôngthích,nhưnghọsẽkhôngvìthếmàtráchcứbạn.Nếusửdụnglặpđilặplạisẽcàngcóhiệuquả,đốiphươngsẽlắngnghevàchấpnhậnyêucầucủabạn.

Lờixinlỗiphảiđơngiản,chínhxác

Khigiaotiếphoặckhikểchuyệngìđóvớingườikhác,ngônngữnhấtđịnhphảiđơngiản,khôngnênquáphứctạp.Mộtngườicótàiănnói,chỉvớivàicâunóiđơngiảnđãcóthểdiễnđạtrõràngsuynghĩcủamình.

Ngônngữkhixinlỗicũngphảiđơngiản,rõràngvàchínhxác.Mặcdùthểhiệnthànhýbằnglờinói,nhưnglờinóinhấtđịnhphảiđơngiản,khôngnênnóinhiều.

DobịbệnhtừnhỏnênLươngbịtậtởchân,việcđilạirấtbấttiện

nênanhcảmthấyvôcùngtựti,mặccảm.Trongmộtlầnquáchén,đồngnghiệpcủaLươnglàHoàngđãbắtchướcdángđicủaanhtrướcmặtmọingười,việcnàykhiếnLươngrấtxấuhổ.

Ngàyhômsaukhiđãtỉnhrượu,Hoàngýthứcđượchànhđộngcủamìnhhômqualàquáđáng,bèntìmđếnLươngvànói:“Hômquatôiđãsai,tôiuốngquáchénnênkhôngkiểmsoátđượcmình,tôiđãlàmtổnthươnganh,thậtđángxấuhổ.”

NếuHoàngchỉnóiđếnđó,cólẽLươngsẽlượngthứchoanh.NhưngHoànglạitiếptụcnói:“Anhbiếtđấy,tôichưabaogiờkìthịngườitàntật.Hômquađúnglàtôiuốngsay,muốnmọingườivuivẻnênđùamộtchút.Nóithật,anhhàngxómcạnhnhàtôicũngbịtàntật,nhưngtôichưabaogiờtrêuanhấy,quanhệgiữachúngtôirấttốt.Tàntậtchẳngcógìđánglocả,vẫncóthểnóiđiềumuốnnóivàlàmviệcmuốnlàm…”

Hoàngchưanóihết,LươngđãtứcgiậnbỏrangoàikhiếnHoàngbốirốitựhỏi:“Mìnhcólòngxinlỗi,nhưngtạisaoanhấylạibỏđikhimìnhchưanóixong?”.

Càngnóinhiềucàngdễmắclỗi,việcxinlỗicũngkhôngngoạilệ.Thựctế,xinlỗilàmộtcáchđểcứuvãnmốiquanhệgiữabạnvàngườikhác,nếunóiquánhiềukhixinlỗi,sẽkhiếntâmtrạngđốiphươngcàngtồitệhơnvàlờixinlỗisẽmấtđiýnghĩavốncó.

Ngoàira,khixinlỗi,dùnóinhiềuhayítcũngphảinóibắtđầutừlỗicủamình,khôngnêngiảithíchvềkhuyếtđiểmcủađốiphương,nếukhôngsẽgâyhậuquảkhôngtốt.

Vìthế,khixinlỗi,nhấtđịnhphảinóiđơngiản,rõràng,nóiđúngtrọngđiểm,khôngnóinhiềuvàdàidòng.Khixinlỗikhôngcầnphảidiễngiảinhiều,chỉcầnnóirõbạnbiếtlỗivàhivọngđốiphươngbỏquachobạnlàđược.Nếunóinhiều,sựviệcsẽcàngtrởnênphứctạp.

Đươngnhiên,khixinlỗi,chúngtaphảiquansátphảnứngcủađốiphương,nắmchắcthờicơđểđạthiệuquảtốtnhất.

Khéoléoxinlỗikhibịlãnhđạochỉtrích

Cólúcchúngtasẽphạmlỗitrongcôngviệcvàbịlãnhđạochỉ

trích.Khimắclỗi,hãythànhkhẩnxinlỗilãnhđạovàhứasẽthayđổi,khắcphụclỗigâyra,nhưvậymớiđượclãnhđạolượngthứvàkhônggặptrởngạitrongcôngviệc.

Chúngtanênbiết,khibịlãnhđạophêbình,nêncósựtiếpthuvàthayđổi.Hãythửtưởngtượng,saukhitiếpnhậnlờiphêbìnhcủalãnhđạo,nếucấpướikhôngtiếpthuvàvẫnkhôngchịuthayđổicáchlàmviệcthìlãnhđạosẽnghĩthếnào?Họsẽnghĩbạnkhôngcótháiđộhợptác.

Vìthế,khibịlãnhđạochỉtríchhayphêbình,khôngnênbiệnhộ,tranhluận,cũngkhôngnênkhôngcóphảnứnggì.Cáchtốtnhấtlàxinlỗi.Khixinlỗi,bạnhãythểhiệnthànhý,tiếpthuýkiếncấptrên,nhậntráchnhiệmvànóirasuynghĩvềviệcgiảiquyếtvấnđề.Nhưvậy,lãnhđạosẽcảmthấybạnlàngườicótinhthầnhợptácvàcótriểnvọngtrongcôngviệc.

Líthuyếtcóthểrấthay,nhưngvậndụngthựctếmớilàđiềuphứctạp.Hãydùnglờixinlỗikhiếnlãnhđạocủabạncảmđộng,chỉcóhiểunguyênnhâncủalờiphêbình,bạnmớicóthểtìmraphươngthứcứngphóchínhxác.

Lờiphêbìnhcủalãnhđạovớicấpdướichủyếulàdonguyênnhâncấpdướimắclỗitrongcôngviệc.Khigặptìnhhuốngnày,đưatrọngđiểmxinlỗivàophươngphápgiảiquyếtvấnđềlàsựlựachọntốtnhất.

Tuynhiên,hàmnghĩacủalờiphêbìnhcóthểkhôngchỉđơngiảnnhưvậy.Cólúc,lờichỉtríchcủalãnhđạovớicấpdướitưởngnhưkhôngcólí,nhưngthựctếlạicóhàmýthâmsâu.

Vídụ,lãnhđạocóthểmượnlờiphêbìnhđểnóivớibạnkhôngnênquátựđại,vấnđềkhôngnhẹnhàngnhưbạnnghĩ.Hiểurõýđồnày,khixinlỗi,bạncóthểthuậntheosuynghĩcủalãnhđạođểtìmhiểuthêmvềcáchthứcgiảiquyếtvấnđề,đồngthờithểhiệnsựkhiêmtốn,xinlãnhđạogópýchomình.

Ngoàira,lờiphêbìnhcủalãnhđạocònnhằmthểhiệnuytínvàsựnghiêmkhắccủangườiđó.Khigặptìnhhuốngnày,bạnnênthểhiệntháiđộtônkính.Khinóixinlỗivớilãnhđạo,tháiđộtônkínhsẽkhiếnđốiphươngthỏamãntâmlítìmkiếmsựuynghiêm,từđóchấp

nhậnlờixinlỗicủabạn.

Nóitómlại,căncứvàocáctìnhhuốngkhácnhauđểđưaracáchthứcxinlỗiphùhợp.Hãykhéoléosửdụnglờixinlỗikhiếnđốiphươngcảmđộngvàbiếnlờichỉtríchthànhđộnglựcgiúpbạnpháttriển,nângcaobảnthân.

Đểgiữhìnhtượngvàsựtônnghiêmcủamình,chodùmắclỗi,cáclãnhđạocũngrấtkhónóilờixinlỗivớinhânviên.Thựctế,nếungườilãnhđạonắmđượcnghệthuậtxinlỗithìkhôngchỉcóđượcmốiquanhệgầngũivớicấpdưới,màcòncólợichoviệcxâydựnguytín,khiếncấpdướithấyrằngbạnlàngườithẳngthắn,cótráchnhiệm.Khicấpdướimắclỗi,thìđócũnglàcáisaicủalãnhđạo.Bởimộttrongnhữngnghĩavụcủalãnhđạolàchỉđạonhânviêncấpdướilàmviệc.Trongtìnhhuốngnày,nhậnlỗivớicấpdướisẽcóhiệuquảtốthơnsovớiviệcchỉtríchhọ.

ThờikìnộichiếnHoaKỳ,vàothờiđiểmquantrọngthìnhàđạitáScottthuộcquânBắcxảyrachuyệnkhônghay–vợôngkhôngmayquađời,ônghivọngđơnvịphêchuẩnchomìnhvềnhàlotanglễ.

Đươngnhiên,yêucầunàyđãbịcấptrêntừchối.Scottcảmthấytứcgiận,ôngchorằngđơnvịđãviphạmnhânquyền.VìthếôngđãđềnghịlênBộtrưởngLụcquânnhưngvẫnbịtừchối.Trongtìnhhuốngđó,ôngđànhphảinhờđếnTổngtưlệnhLincoln.

KhiScottđềđạtyêucầucủamìnhvớiLincoln,khôngngờlạibịLincohntráchmắng:“Mỗingàytôicóbiếtbaonhiêuviệcphảilàm,vậymàchỉvìchuyệnnhỏnàylạilàmphiềntôi.Nếuanhmuốnvềnhà,hãytìmBộtrưởngLụcquân!Chuyệnnàydoôngtagiảiquyết!”

“Thếnhưngtôiđãbịtừchối,Tổngthống,ngàilàhivọngcuốicùngcủatôi.”

“Ôngtađãtừchốirồi,vậyanhcònđếnđâytìmtôilàmgì?Hơnnữatôirấtbậnrộn,khôngcóthờigiangiảiquyếtchuyệnnày.”

CâutrảlờivôtìnhcủaLincolnđãkhiếnScottmấthếthivọng.Ôngtrởvềdoanhtrạitrongtâmtrạngkhôngvuivàoántráchcấptrên.

Sánghômsau,Scottnghenóicóngườiđếntìmmình,thìrađólàtổngthốngLincoln.VừanhìnthầyScott,Lincolnbướctớinắmtayvànói:“Đạitáthânmến,hômquathựcsựtôiđãkhôngphảivớianh,bậnrộncảngàynêntâmtrạngtôikhôngđượctốtvànóinhữnglờikhónghe.Monganhbỏquachotôi,bởitôikhôngcólídogìđểtráchmắngmộtngườiđangcốnghiến,hisinhvìđấtnước.Vềyêucầuđượcvềnhàcủaanh,tôiđãthảoluậnvớiBộtrưởngLụcquân.Bâygiờanhcóthểthudọnhànhlívềnhà.”

NhậnđượclờixinlỗicủaLincoln,Scottrấtxúcđộng.Nỗithấtvọngvàsựoántráchcủamộtngàytrướcbỗngdưngtiêutanhết.

Từtrướctớinay,chúngtaluôntưduyrằng,lãnhđạokhôngphảixinlỗicấpdưới,chamẹkhôngphảixinlỗiconcái.Bởitrongmắtnhiềungười,xinlỗilàbiểuhiệncủakẻyếu,sẽlàmtổnhạitớiuytíncủabảnthân.

Thựcraxinlỗicóthểgiúpbạnnhậnđượcsựthôngcảm,ủnghộvàgiànhnhữngthànhtíchlớnhơn.LờixinlỗicủaLincolnkhôngnhữngkhônglàmtổnhạitớisựtônnghiêmcủaôngmàcònkhiếnngườikhácthấyđượcônglàngườithẳngthắnvàkhoandung.

Dođó,mộtngườilãnhđạobiếtcáchquảnlínhânviênsẽkhôngbaogiờtiếcmộtcâuxinlỗi.Khicâunóinàyđượcchuyểntớicấpdưới,hiệuquảmànómanglạisẽvôcùngbấtngờ.

Xinlỗicấpdướicóthểgiúplãnhđạocủngcốuytínvànângcaosứchútnhâncách.Nếuđasốlãnhđạotrênthếgiớikhôngmuốnnhậnlỗivớicấpdưới,màbạnlạilàmđượcđiềunàythìbạnsẽtrởthànhbậc“minhquân”trongmắtmọingười.Bởikhibạnthừanhậnmìnhcólỗivàkịpthờisửađổi,sứchútnhâncáchcủabạnsẽkhiếncácnhânviêncấpdướivuivẻ,tìnhnguyệnlàmviệcchobạn.

Lờixinlỗicủalãnhđạocòncóthểmanglạicảmgiácantoànchonhânviêncấpdưới,ngoàira,còncóthểtạohiệuquảtốtđẹpbấtngờ.

Cómộtôngchủcôngtybịthấtlạcmộtvănbảnquantrọng,mặc

mặcdùđãtìmkhắpnơinhưngkhôngthấynênôngtráchmắngthưkícủamình.Mộttuầnsau,ôngpháthiệnratậpvănbảnđótrongngănkéoởnhàmình.Theolíthìôngphảixinlỗingườithưkí,nhưngôngcảmthấyrấtngại.Saumộthồiđấutranhtưtưởng,ôngquyếtđịnhsẽvẫnxinlỗingườithưkí.Ôngnghĩ,nếumìnhkhôngnhậnlỗisai,saunàysẽkhóquảnlínhânviêncấpdưới.Đươngnhiên,saukhinhậnlờixinlỗitừôngchủ,ngườithưkícảmthấyđượctrântrọngnêncàngnỗlựclàmviệchơnvàluôncốgắngđểkhôngphạmlỗi.

Trongvídụtrên,lờixinlỗicủaôngchủđãkhiếnngườithưkícảmđộng,việcôngtựnhậnlỗikhôngchỉđượcnhânviênkínhtrọngmàcònlàhànhđộnglàmgươngchomọingười,tạoảnhhưởngtíchcựctrongcôngviệc.

Nếuôngchủtrongcâuchuyệntrênkhôngxinlỗingườithưkí,khisựviệcbịlộrasẽcóảnhhưởngxấuvàkhiếnôngbịmấttínnhiệm.Ngượclại,việcôngthẳngthắnnhậnlỗiđãđểlạiấntượngtốtđẹp.

Tómlại,làmộtlãnhđạo,bạnphảicótấmlòngkhoandungvàtháiđộkhiêmtốn,nhưvậymớitạođượcuytínvàđượclòngnhânviêncấpdưới.

CHƯƠNG19

Lờinóithậtdễnghe,khéoléotrongphêbình

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,sẽcónhữnglúcchúngtaphảigópý,thậmchílàphêbìnhngườikhác.Nhưngkhigópý,phêbình,nhấtđịnhphảinắmchắccáckĩnăng,khiếnlờigópýtrởnêndễngheđểđốiphươngvuivẻtiếpnhận.

Thêm“đường”vàolờigópý,phêbình

Khibịphêbình,conngườithườngcótâmlíkhôngthoảimái,chodùlờibạnnóigiúpíchchohọ,nhưngrấtkhóđểhọvuivẻtiếpnhận.Vìthế,khiphêbìnhngườikhác,phảichúýkĩnăng,nắmđượcchừngmựcngônngữphêbình,khiếnlờinóidễđượcđốiphươngtiếpnhận.Vậylàmthếnàođểvừađạtmụcđíchphêbình,lạikhônglàmtổnthươnglòngtựtrọngcủađốiphương?Việcnàyyêucầuchúngtaphảinắmđượcmộtsốkĩnăng.

Lờinóithậtchưachắcđãkhónghe

Lờinóithậtcótácdụngkhócóthểthaythếtrongviệcgâydựngmốiquanhệchânthànhgiữaconngười.Mộtngườiđốixửchânthànhvớingườikhác,thìsẽnóinhữnglờithậtlòngvớingườiđó.Lờinóithậtcóthểgiúpmọingườikhắcphụclỗisaivàđiđúnghướng.

Thôngthườngthìlờinóithậtlàkhónghe,đólàdotìnhcảmchiphốilítrí,khiếnmọingườikhótiếpnhậnlờinóithật.

AnhLânlànhânviênbánhàngcủamộtcôngty,cảngàyanhbánhàngbênngoài,nóiđếnkhảncảtiếngmàkhôngcókếtquảgì,anhcảmthấymìnhkhôngthíchhợpvớicôngviệcnàynênrấtchánnảnvàmuốnbỏviệc.Saukhivềđếncôngty,anhlậptứctìmquảnlívànộpđơntừchức.

Ngườiquảnlíxemxongmỉmcườivànóivớianh:“Anhrấtchămchỉlàmviệc,cũngrấttíchcực.Anhlàmrấttốt,nhấtđịnhsẽcóthànhtích.Chỉlàanhvẫncònthiếungônngữkhigiaotiếpvớimọingười,anhnóichưathuyếtphục,hơnnữabiểucảmkhuônmặtrấtcứngnhắc.Nếukhắcphụcđượcnhữngđiểmnày,nhấtđịnhanhsẽcóthànhtíchtốt.Tôitinanh,hãycốlên!”

AnhLânnghethấythếrấtcảmđộng,hạquyếttâmnhấtđịnhsẽlàmtốt.Anhvuivẻnhậnlạiđơntừchức,vàcốnghiếnhếtmìnhchocôngviệc.

Nếumuốncóđượchiệuquảtốt,đểlờinóithậtkhôngphảilàlờinóikhónghethìkhigiaotiếpvớingườikhác,bạncầncómộtsốkĩnăng.Lờinóikhôngthỏađángkhôngnhữngmanglạihậuquảxấu,màcòncóthểgâyramâuthuẫn.

(1)Hànhđộngthậntrọng

Thựctế,lờigópýxuấtpháttừnguyênnhânmuốntốtchongườikhác.Dođó,phảihànhđộngthậntrọngđểđốiphươnghiểuýtốtcủabạn,khôngnênqualoa,đạikhái.Tháiđộkhinóiphảithànhthật,ngônngữkhôngnênquáhoamỹ.

(2)Thờicơthíchhợp

Hoàncảnhvàthờicơthíchhợplàhainhântốquantrọnggiúplờinóithậttrởnêndễnghe.Vídụ,khiđồngnghiệphoặccấpdướicủabạnđãcốgắnghếtsứcđểlàmviệcnhưngvẫnkhôngthểlàmtốt,gâyảnhhưởngtớibạn,khiđótốtnhấtkhôngnêngópý.Nếubạnnóicâusautrongthờiđiểmkhôngthíchhợp:“Nếulúcđầuchịlàmthếnàythìđãkhôngkhiếnmọiviệctrởnêntồitệ”thìsẽgâychođốiphươngtâmlíphảncảmvàchốngđối,ảnhhướngxấutớicôngviệc.Nếulúcđóbạnchỉnóinhữngcâuanủi:“Chịvấtvảrồi”,“Chịđãrấtcốgắng,nhưngchuyệnnàythựcsựkhó”…sauđómớinhắcđếnnguyênnhânthấtbạivàđưaralờigópý,nhưvậyđốiphươngsẽdễtiếpnhận.Bạn

nênđưaralờigópýchođốiphươngkhikhôngcómặtngườithứbađểbảovệlòngtựtrọngcủahọvàđạthiệuquảtốthơn.

(3)Khôngnênsosánh

Nhântốquantrọngthứbakhiếnlờigópýkhôngkhónghelàkhôngsosánhviệcnọvớiviệckia,ngườinàyvớingườikia,bởisosánhnhưvậysẽlàmtổnthươnglòngtựtrọngcủađốiphương.

Trongcơquan,mộtvịlãnhđạonóivớithưkíLan:“Côxem,ngườitacũngcùnghọvớicô,nhưngrấtlễđộ,làmviệcchămchỉcẩnthận,chưabaogiờkhiếntôiphảibậntâm.Côtuycóhọcvấncaohơnnhưngvẫnphảihọctậpngườitanhiềuđểlàmviệctốthơn.”

LòngtựtrọngcủaLanđãbịtổnthương,côthậmchícònmuốnxinthôiviệc.Thựcravịlãnhđạokhônghềcóýmuốnsathảicômàchỉgópýđểcôcốgắnghơn.Nhưnglờinóikhôngkhéođãchohiệuquảngượclại.

Nguyêntắcnóihàmý

Khingườikhácphạmlỗi,cólúckhôngcầnphảiphêbìnhtrựctiếpmànênkhéoléosửdụngphươngphápsosánh,lấyvídụđểnhắcnhở,khiếnđốiphươngýthứcđượcmìnhsaiởđâu.

ThờikìnộichiếnHoaKỳ,mộtsĩquantrongkhibáocáovềtìnhhìnhquânđịchvớiLincoln,đểthoáitháctráchnhiệmđãcốtìnhnóiquásựthậtvềđốiphương.Đúnglúcnày,cómộtnghịsĩhỏiLincolnvềlựclượngđốiphương,Lincolnbènnói:“Trongkhoảng120vạnđến160vạn”,nghịsĩrấtthắcmắcvàđặtcâuhỏicóthậtnhiềunhưthếkhông.Lincolnnói:“Vừarồivịtướngquânđâybáocáolựclượngđịchnhiềugấp3,4lầnchúngta.Chúngtacó40vạnquân,vậysốquânđịchchẳngphảitrongkhoảng120vạnđến160vạnsao?”

NgheLincolngiảithích,vịtướngquânđãcúiđầunhậnsai.

Nhẹnhàngchỉralỗisai

Aicũngcólúcphạmlỗivàcũngđềuphảitrảiquaviệcbịngườikhácphêbình,gópý,nhưngkhôngaithíchcảmgiácnày.Vìthế,khingườikhácmắclỗi,nhấtđịnhkhôngnênchỉtríchhoặcmắngmỏ

nặnglờikhiếnđốiphươngkhóchấpnhậnvàkhôngđạtmụcđíchkhuyênrăn.Cáchtốtnhấtlàsửdụngngônngữônhòa,giàucảmxúc,khiếnđốiphươngtựnhậnthấylỗisaicủamình.

Mộtbuổisáng,Giámđốcbộphậnbánhànggặpthưkívànói:“Báocáohômquacôlàmrấttốt,tôithíchnó”,ngườithưkínghevậyrấtngạcnhiên.LúcnàyGiámđốcmớibìnhthảntiếplời:“Nhưngnếukhôngcólỗichínhtảthìsẽcànghoànhảohơn,saunàykhiđánhmáyhãylưuýhơn”.

CáchgópýkhéoléocủavịGiámđốcđãđượccônhânviênvuivẻtiếpnhận,lòngtựtrọngcủađốiphươngcũngkhôngbịtổnthương.

Phêbìnhphảichúýhoàncảnh

Lờiphêbìnhnàocũngcólídochínhđáng,nhưngnếuchọnđịađiểmvàthờigiankhôngthíchhợpsẽkhôngmanglạihiệuquảtốt.Cácchuyêngiatâmlíhọcđãchứngminh,khôngaimuốnđểlộnhượcđiểmhoặcchuyệncánhânnơiđôngngười.Vìthế,tronggiaotiếp,nếukhôngthựcsựcầnthiếtthìnêntránhgópý,phêbình,khiếnngườikhácxấuhổtrướcđôngngười.Nênnhẹnhàngkhéoléochỉralỗisaicủađốiphươngđểkhônggâyáplựcchohọ.Cầnphảichúýthờigian,địađiểm,mụcđíchphêbìnhlàđểđốiphươngnhậnralỗisai,dođónêntránhlàmtoånthươngtớilòngtựtrọngcủahọ.

Khẩukhíuyểnchuyển

Nếubịngườikháctrựctiếpchỉralỗisaivàphêbình,aicũngsẽcảmthấykhôngthoảimáivàkhóchấpnhận.Nhưngnếukhẩukhícủangườiphêbìnhônhòa,uyểnchuyểnthìsẽdễđượcngườibịphêbìnhchấpnhận.Vìthế,khigópýchoaiđó,nênnóikhéoléođểgiữlòngtựtrọngchođốiphươngvàđạtmụcđíchphêbình.

Trênxebuscórấtđôngngười,khixedừngởmộttrạm,mộtphụnữmangthaibướclên,côđứngrấtkhókhăn,lúcnàymộtbàgiàquyếtđịnhnhườngchỗchocô.

Côgáingồixuốngvàquênkhôngnóilờicảmơnbà.

Lúcnày,bàlãolàmradángvẻnhưđanglắngnghevàhỏicôgáiđangmangthai:“Cháuvừanóigì,taibànghekhôngrõ,cháunóilại

đi.”

Côgáingẩngđầulênvàtrảlời:“Cháucónóigìđâuạ.”

Bàlãocườivàđáp:“Bàcứtưởngcháunóicảmơnbà.”

Trênxecótiếngcười.Côgáiđỏmặtvànóinhỏ:“Cảmơnbà.”Bàlãotrảlờito:“Khôngcógì,đólàđiềunênlàm.”

Trongvídụnày,bàlãođãkhéoléodùnglờinóichỉralỗisainhưngvẫngiữthểdiệnchođốiphương,mặcdùngườiđượcgópýcóđôichútkhóchịu,nhưngcáchlàmnàytốthơnnhiềusovớiviệcphêbìnhthẳngthắn.

Dùnglờikhenthaycholờiphêbình

Khicòntrẻ,BenjaminFranklinkhônggiỏigiaotiếp,nhưngsaunàyôngđãtrởthànhmộtnhàngoạigiaogiỏi,làđạisứcủaMỹtạiPháp.Bíquyếtthànhcôngcủaônglà:Tôikhôngnóixấungườikhác,chỉnóinhữngđiềutốtvềmọingười.

ChuyêngiatâmlíSmithcũngđãchứngminh:Cácloàiđộngvậtkhiđượcthưởngvìnhữnghànhđộngđúngsẽhọctậpnhanhhơn,hiệuquảhơnviệcbịphạtvìnhữnghànhđộngsai.Nguyêntắcnàycũngđúngkhiápdụngvớiconngười.Saukhichỉtrích,hãythậtlòngkhenngợiưuđiểmcủangườikhác,côngnhậnthànhtíchcủahọ,nhưvậykếtquảcóđượcsẽtốthơnnhiềusovớiviệcphêbìnhthẳngthắn.Hãyxemnhữngkếtquảkhácnhautronghaicâuchuyệnsau.

Vídụ1:Cuốituần,Vânbậnrộndọndẹpnhàcửa,chồngcôdomộtvàirắcrốitrongcôngviệcnêntâmtrạngkhôngđượctốt,Vâncũngkhôngyêucầuchồngphảigiúplàmviệcnhà.

Thếnhưng,khirửaấmchén,Vânkhôngcẩnthậnlàmvỡấmtràcủachồng,trongkhimộtngàytrướcđó,côvừalàmvỡmộtcáicốc.ChiếcấmnàycủamộtngườibạnmangvềtừNhậttặngchồngcô.Anhrấtquýchiếcấm,bìnhthườngchỉdámngắm,mãitớigầnđâymớimangradùng.Thậtkhôngngờlạibịvợlàmvỡ,chồngVânthayđổisắcmặt.Trongmấyngàyqua,Vâncũngluôncốgắngnhịnchồngdotâmtrạnganhkhôngvui,nênkhithấychồngtứcgiận,côcũngcũngkhôngkìmnénđược,haingườitotiếngvớinhau.ChồngVânđậpvỡ

bìnhnước,Vânkhócvànóito:“Đậpđi,anhđậphếtđi!”Lúcđó,chồngcôcũngmấtlítrí,thuậntaynémluôncảchiếcTVmớimua.

Nếulúcấy,giữavợchồngcómộtngườinhượngbộ,thìsựviệcđãkhôngtrởnênphứctạpnhưvậy.

Vídụ2:DoyêucầucôngviệcnênTrịnhthườngphảitớibưuđiệngiaodịchvàtiếpxúcvớimộtcônhânviên.Docôngviệcbậnrộnnêncônhânviênthườngtỏralạnhlùng,khóchịu.

Trịnhnghĩ,làmthếnàomớicóthểgópýchocôấy?Sauđó,anhđãnghĩramộtcách.Haithángsau,khilạiphảiđếngiaodịchtạibưuđiện,anhđãmỉmcườivànóivớicônhânviên:“Tháiđộphụcvụcủacôrấttốt,côvẫnluôngiữđượcbìnhtĩnhngaycảvớinhữngkháchhàngphiềnhànhất.”

Cônhânviênnghethấyvậychỉmỉmcườimàkhôngphátbiểuthêmgì.

Vàingàysau,Trịnhlạiđếnbưuđiện.Vừabướcvào,cônhânviênđãcườitươivớianh.Côcònlấytừtrongngănkéoramộtcuốnsáchhayvàchủđộngchoanhmượnvềđọc.

Thiếtnghĩ,nếuTrịnhcũngtỏtháiđộbấtmãnnhưVânởvídụ1,thìkhôngnhữnggâyảnhhưởngxấutớicảmxúcbảnthân,màcònlàmhỏngviệccủamình.Trịnhđãdùnglờikhenthaythếcholờitráchmócđểmanglạihiệuquảtốtđẹphơn.

Từđócóthểthấy,lờikhendễlàmthayđổiconngườihơnlờiphêbình.

Chúngtahãytìmhiểuvềngườikhác,đừngchỉbiếtphêbìnhhaytráchmắng.Hãynghĩtớinhữngưuđiểmcủađốiphươngvàkhenngợihọ.

Khigópýhayphêbìnhaiđó,hãykhéoléosửdụngcáchthứcvàphươngphápthíchhợpđểhọtựnhậnralỗisaicủamìnhvàvuivẻtiếpnhậnýkiếnđónggóp.

Kĩnăngphêbình“vừađấmvừaxoa”

Khichúngtaphêbìnhaiđó,khenngợiưuđiểmcủahọsaukhichỉtrích,nhưvậysẽkhôngkhiếnđốiphươngnảysinhtưtưởngchốngđốivàvuivẻtiếpnhậnlờigópý,cáchlàmnàyđượcgọilà“Vừađấmvừaxoa”.

Mọingườicóthểđãnghecâuchuyệnnày:Thờicổđại,ngườitathườngdùngroidađánhvàomôngconlừađểbắtnókéocốixay,nhưngápdụngcáchnàytrongthờigiandàicũngkhôngđược,bởisẽđếnlúcnókhôngchịukéonữa.Dođó,nhữngngườithôngminhđãnghĩramộtcáchhay,họbuộccủcàrốtvàođầumộtchiếcgậyđểtrướcmặtconlừa,conlừathấycủcàrốtsẽkhôngngừngđitheovềphíatrước,vàđươngnhiên,nósẽtiếptụccôngviệckéocốixay.

Cácnhàtâmlíhọcđãchứngminh,lờiphêbìnhmặcdùcólínhưngsẽkhôngdễđượcchấpnhận,ngườibịphêbìnhsợnhấtbịtổnthươnglòngtựtrọng.

McKinneyđãtừngdùngphươngpháp“vừađấmvừaxoa”khitranhcửTổngthốngMỹnăm1986.

Khiđó,mộtnhânvậtquantrọngtrongĐảngCộngHòađãgiúpMcKinneyviếtdiễnvăntranhcử,ngườiđóchorằngmìnhviếthaynênđãđọctochoMcKinneynghe.

Tuynhiên,saukhinghexong,McKinneylạicảmthấycómộtsốquanđiểmchưathỏađángcóthểgâytranhcãi,khôngnênđưavàobàidiễnvăn.McKineynói:“Bàidiễnvănnàykhôngthíchhợpvớihoàncảnhxãhộiđặcbiệthiệntại.Mộtsốquanđiểmcóthểmanglạiảnhhưởngkhôngtốt.”Ngườiviếtdiễnvănnghelờichêxongcảmthấyrấtthấtvọngvàbấtmãn.Lúcnày,McKinneynóitiếp:“Đươngnhiên,từngữtrongbàidiễnvăncủaanhrấthay,trongmộtsốtrườnghợpkhác,bàidiễnvănnàyhoàntoànthíchhợp.Tuynhiên,tôivẫnhivọnganhsẽsửalạinótheogópýcủatôi,sauđóhãyđưabảnnhápchotôixemtrướcđượckhông?”,ngườiđónghexonglậptứccảmthấyvuivẻhơn.

Saukhichỉrađiểmchưatốttrongbàidiễnvăn,nhậnthấyngườiviếtđãbỏrakhôngíttâmsức,nênMcKinneyđãkhenngợitừngữvàkhẳngđịnhbàiviếthoàntoànphùhợptrongcáctrườnghợpkhác.Cáchlàmnàyđãkhiếnngườiviếtdiễnvănvuivẻtiếpnhậnýkiến,tíchcựchoànthành,chỉnhsửabàiviết.

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,cáchlàmnàycũngrấthữudụng.Đểđốiphươngcóthểthoảimáitiếpnhậnýkiếnthìsaukhiphêbình,hãykhenngợiđiểmtốtcủahọ.GiốngnhưmộtdoanhnhânnổitiếngngườiMỹđãtừngnói:“Chodùbạnphêbìnhđiềugì,cũngphảitìmrađiểmtốtcủađốiphươngđểkhenngợi,phêbìnhtrướchaysauđềuphảilàmnhưvậy.ĐâychínhlàchiếnlượcHamberger”.

Lựachọncáchthứcphêbìnhphùhợpvớitừngngười

Khichúngtapháthiệnvàchỉralỗisaicủangườikhác(thựctếcũngcóthểlàquanđiểmcủabạnvàngườiđókhácnhau),sẽxuấthiệnmộtsốvấnđề.Việcphêbìnhsẽảnhhưởngđếncôngviệccủangườikhác,vìvậy,khilựachọncáchthứcphêbìnhphảicânnhắctớihoàncảnhcụthểcủađốitượngbịphêbình.

Xácđịnhđộtuổi

Cùngmộtvấnđề,nhưngvớinhữngngườiởđộtuổikhácnhauthìsẽcócáchthứcphêbình,gópýkhácnhau.Điềunàyyêucầungườiphêbìnhtrướctiênphảixácđịnhđộtuổicủađốiphương.Đốivớinhữngngườinhiềutuổi,chủyếusửdụngngônngữthảoluận,traođổiýkiến.Đốivớinhữngngườicùngđộtuổi,cóthểtựdotraođổi.Đốivớingườiíttuổihơncóthểsửdụngngônngữgaygắtđểkhiếnngườiđónhậnthứcsâusắcvấnđề.Đồngthời,khiphêbìnhphảichúýcáchxưnghô.

Tómlại,nhữngngườiởđộtuổikhácnhaucóđặcđiểmkhácnhau,yêucầucủahọcũngkhônggiốngnhau.Vìvậy,lựachọncáchthứcgópý,phêbìnhphảiphùhợpvớitừngngười.

Nghềnghiệp,cấpbậckhácnhau

Nghềnàocũngcónhữngđặcđiểmriêng.Trongcùngmộtngànhnghề,nhữngngườicócấpbậckhácnhau,làmcôngviệckhácnhaucũngkhônggiốngnhau.Yêucầuvớingườiđãchuyênnghiệpvàngườimớihọcviệccũngkhácnhau,lờiphêbìnhcũngkhôngthểgiốngnhau,khiphêbìnhngườicóchứcvụlãnhđạovànhânviênbìnhthườngcũngkhôngnêndùngcùngmộtcáchthức.Nóitómlại,đốivớinhữngngườichuyênnghiệphoặccócấpbậctươngđốicao,yêucầucũngcaohơn,sựphêbìnhcũngphảinghiêmkhắchơn.

QuânvàLâmcùnglàmviệctrongmộtcôngty,QuânvàolàmtrướcLâmhainăm.Trongquátrìnhlàmviệc,haingườicùngmắcmộtlỗinhưnhau.NhưngngườiquảnlílạiphêbìnhQuân,trongkhichỉnhắcnhởLâmvàđộngviênanhkhôngcầnquálolắng.Quâncảmthấykhôngphục,bènnêuýkiếnvớiquảnlí.Quảnlígiảithích:“Anhmắclỗinàylàđiềukhóchấpnhận,lỗicủaanhkhôngphảidokhônghiểuvấnđề,màlàdotháiđộlàmviệc.Anhcókĩthuậttốt,dođóyêucầuvớianhđươngnhiênphảikhắtkhehơn.”

Xácđịnhmứcđộhọcvấn,trìnhđộ

Kinhnghiệm,trìnhđộcủacácnhânviênlàkhácnhau,dođóphảisửdụngnghệthuậtngônngữkhácnhaukhiphêbình.Vớinhữngngườicóhọcvấnvàtrìnhđộcao,chỉcầnnóirõràng,đúngtrọngtâmlàhọcóthểlĩnhhộiđược,khôngnênnóinhiều.Ngượclại,vớinhữngngườicóhọcvấnvàtrìnhđộthấphơnthìcầnphảiphântích,nóirõmặtlợivàhại.

Cóthểthấy,vớinhữngngườicóhọcvấnvàtrìnhđộkhácnhau,trạngtháitâmlícủahọkhitiếpnhậnlờiphêbìnhcũngrấtkhácnhau.Vậy,phảisửdụngnghệthuậtngônngữnhưthếnàođểhọvuivẻchấpnhậnphêbìnhvàkhôngbịtổnthươnglòngtựtrọng?Đâychínhlàmộtmônnghệthuật.

Xácđịnhtrạngtháitâmlí

Tâmlílàmộtkháiniệmrộng,nhưngchủyếulànóiđếnkhíchất,tínhcách,hứngthúvớicôngviệcvànănglựctựđiềuchỉnhbảnthâncủaconngười.Ngườiphêbìnhtrướctiênphảixácđịnhrõtrạngtháitâmlíđốiphương,nếukhôngsẽkhócóđượcthànhcông.

Theophânloạicủacácnhàtâmlíhọc,khíchấtconngườiđược

chiathànhbốnloạigồm:Ngườisôinổi,ngườilinhhoạt,ngườiđiềmtĩnhvàngườiưutư.Ngườiphêbìnhnêncăncứvàođặcđiểmkhácnhaucủatừngloạingườiđểquyếtđịnhsửdụngcáchthứcphêbìnhphùhợp.

NhàtâmlíhọcngườiThụySĩ,CarlJungchiatínhcáchconngườithànhhailoại:ngườihướngngoạivàngườihướngnội.Ngườihướngngoạicởimở,hoạtbát,giaotiếptốt.Ngườihướngnộitrầmtư,ítnói,làmviệcthậntrọng.Vớingườihướngngoạicóthểgópýtrựctiếp,nóirõlợihại.Nhưngvớingườihướngnộithìphảinóihàmýkhéoléo.Cònvớinhữngngườitrungtínhgiữahaikiểungườinày,phảicăncứtheotìnhhìnhthựctếđểtùycơứngbiến.

Thôngthường,nhữngngườicóhứngthútrongcôngviệc,đasốđềuhivọngnhậnđượclờigópýcủangườikhác.Cònnhữngngườikhônghứngthútrongcôngviệcthìkhôngnhưvậy.Khiphêbình,gópývớinhữngngườikhósửađổi,phảisửdụngthêmmộtsốhìnhthứckỉluậtnhấtđịnh.

Cóthểthấy,phêbìnhkhôngphảiviệcđơngiảnmàlàmộtmônnghệthuậtngônngữphứctạp.Chỉcólinhhoạtvậndụng,phêbìnhđúngcáchvớiđúngngườimớicóthểđạthiệuquả,nếukhôngsẽchỉcótácdụngngược.

Anủichínhlàdùnglờinóivuivẻ,đầyhivọngvàsựđồngcảmđểđộngviên,cổvũnhữngngườiđaukhổdobệnhtậthoặcmấtniềmtindogặpthấtbại,khiếnhọtìmthấysứcmạnhtíchcựctrongcuộcsống.Lờianủichânthànhsẽkhiếnđốiphươngcảmthấyấmápvàmạnhmẽhơn.Dođó,anủilàmộtviệcrấtquantrọngtronghoạtđộnggiaotiếpcủaconngười,giúpmọingườitrởnêngầngũi,thânthiếthơn.

Sốngtrongxãhội,chúngtacóbạnbè,hàngxómvàđồngnghiệp,còncócảnhữngmốiquanhệkhácnữa.Chiasẻniềmvuicủamìnhhoặccùngvuivớingườikháckhiếncảhaibênđềucảmthấyvuivẻ.Ngượclại,khigặpphảichuyệnbuồncũngvậy.Saukhichiasẻvớingườikhác,nỗibuồncủabạnsẽvơiđimộtnửa.Vìvậy,khibạncủabạngặpchuyệnkhôngvui,bạnnhấtđịnhphảichủđộnganủi,khiếnđốiphươngđượcgiảitỏavàcảmthấyấmáptronglòng.

Anủilàsợidâyliênkếttronggiaotiếp.Lờianủicóthểkhiếnconngườicósứcmạnhtinhthần,dũngcảmđốimặtvớikhókhăn.

Johnđếntuổinhậpngũ,anhđượcphânvàolựclượnghảiquânlụcchiến-nơigiankhổnhất.Johnrấtlolắng.

ÔngngoạithấyJohnkhôngvuinênanủianh.Ôngnói:“Cháukhôngnênlolắngnhiều,mặcdùởtronglựclượnghảiquânlụcchiếnsẽkhókhănvànguyhiểmhơn,nhưngnếuđượcphânvàovịtrítốtthìcũngkhôngcóvấnđềgìcả”.

Johnhỏi:“Vậynếukhôngđượcphânvàovịtrítốtthìsao?”

Ôngngoạitrảlời:“Trongvịtríkhôngtốtđó,lạicónhữngsựlựachọntốt,chỉcầncháucóthểbìnhantrởvềthìsẽkhôngcógìphảilolắngcả”.

“Thếnếucháukhôngthểbìnhantrởvềthìsao?”

“Nếunhưvậythìcháukhôngcònnữa,cháukhôngphảilolắng,ngượclạingườiđaukhổsẽlàông,kẻtócbạcđưatiễnkẻtócxanh,đólàchuyệnchẳngvuivẻgì”.

Johnnghelờianủicủaông,tronglòngcảmthấythoảimáinhẹnhàng,khôngcònsợđiềugìnữa.

ÔngngoạiJohnlàngườirấtgiỏianủingườikhác,mặcdùôngkhôngtrựctiếpdùngtừ“cháukhôngcầnlolắng”,“cháuđừngsợ”,nhưnglờiphântíchcủaôngđãgiúpJohnthấyrằngvấnđềkhôngđángsợnhưtưởngtượng.Từngbước,Johnđãđượcanủivàcóthêmhivọng.

Anủicầnkĩnăngngônngữ,muốnthànhcông,bạnphảinắmđượccáckĩnănganủinày.

(1)Tìmhiểunguyênnhânkhiếnđốiphươngbuồnphiền

Khianủingườikhác,trướctiênphảihiểurõnguyênnhânkhiếnhọbuồnphiền.Trướckhilàmrõnguyênnhân,anủichỉlàphéplịchsựgiaotiếp,lờinóihầuhếtlàlờikháchsáo.Muốnanủiđúngcáchvàcóhiệuquảthìphảihiểunguyênnhân.

(2)Lắngngheđểanủi

Hầuhếtmọingườikhigặpkhókhănđềucóhaicáchphảnứng:Cáchthứnhấtlàgiữmọichuyệntronglòng,tựmìnhtìmcáchgiảiquyết,đâykhôngphảicáchlàmhay.Cáchthứhailàthổlộvớingườikhác,làmộtngườibạn,bạnphảichọnđịađiểmvàthờigianthíchhợp,tạocơhộiđểhọnóiranỗilòng.

Muốnanủithànhcông,trướctiênbạnphảilàmộtngườibiếtlắngnghe.Chỉcólắngnghe,bạnmớihiểurõcănnguyênnguồngốc

sựviệc.Việcbạnlắngnghesẽkhiếntâmtrạngcăngthẳngcủađốiphươngtrởnênnhẹnhõm,đượcanủi.

Trongquátrìnhlắngnghe,bạnphảitỏtháiđộchânthành,ngườiđượcanủisẽcảmthấytintưởngbạnvàcảmnhậnđượcsựấmáp.

Trongquátrìnhlắngnghe,nếuđốiphươngchủđộnghỏiýkiến,bạncóthểtrảlời,nhưngnhấtđịnhphảiđơngiản,đúngnộidung.

(3)Anủibằnglờinóicósứcthuyếtphụcnhất

Chuyệngìcũngcólúcthấtbại.Khingườikhácbuồnphiềnvìthấtbại,bạncóthểanủitừchínhchuyệnkhiếnngườiđóbuồnphiền.

Mộtngày,khiSocratesđangđibộtrêncầuthìnhìnthấymộtthanhniênđịnhnhảyxuốngsông,ôngbènngănlạivàhỏi:“Cháucóthểnóichotabiếtchuyệngìđãxảyrakhông?”

“Cháuthấttình.”

“VậycháunêncảmơnThượngĐế.”

“Tạisao?”

Socratesanủi:“Côấyđãmấtđimộtngườirấtyêuthươngmình,còncháuchỉmấtđimộtngườikhôngyêucháu.”

Ngườithanhniênnghevậymỉmcườivàquaytrởvềnhà.

Socratesđãkhiếnngườithanhniênhiểucôgáiđókhôngyêuanh,dùcómấtđicũngkhôngđángbuồn.Cáchanủinàyđãnhanhchónggỡbỏáplựctâmlíchongườithanhniên.

Khianủingườikhác,chúngtanhấtđịnhphảinóilờitíchcực,khíchlệđốiphươngnghĩtớimộtphươngántốthơn,tuyệtđốikhôngnênnóilờitiêucực,nhưvậysẽkhiếnđốiphươngcàngbuồnphiền.

Vươnglàmbàithiđạihọckhôngtốt,cảnhàđềurấtlolắng.Bảnthânanhcũngrấtbuồn.

MộtbạnhọcanủiVương:“Cậuđừnglonữa,xãhộibâygiờxem

trọngnănglực,thitrượtđạihọckhôngcónghĩalàcậukémcỏi.Nhưanhhàngxómnhàtớ,mặcdùkhônghọcđạihọcnhưngcósựnghiệpriêngrấttốt.”Vươngnghevậytronglòngcàngbấnloạn,thậmchícòntotiếngvớibạnmình.

Lúcnày,mộtngườibạnhọckháccủaVươnglàMaitớithămvàkhuyênanh:“Cậuđừngquábuồn.Lầnnàythikhôngtốtcóthểdocậuchưapháthuyhếtmình.Nếucậukhôngđỗ,cóthểônthithêmmộtnăm,sangnămthilạinhấtđịnhkhôngvấnđềgì,đừngbuồnvìchuyệnnàynữa”.Vươngnghexongcảmthấyhọcônthêmmộtnămcũngkhôngphảiýkiếntồi,vìvậyanhđãvuivẻhơn.

Haicáchanủitrên,cáchnàokhiếnngườikhácdễchấpnhậnhơn?Ngườibạnthứnhấtdùngcáchanủitiêucựctrongkhingườibạnthứhaidùngcáchanủitíchcực,tìmcáchgiảiquyếtvấnđề.TừphảnứngcủaVươngcóthểthấyrằngcáchanủitíchcựctốthơnnhiềusovớicáchtiêucực.

Khingườikhácgặpkhókhăn,chúngtakhôngchỉanủi,khíchlệhọvềmặttinhthầnmàcònnêncóhànhđộnggiúpđỡđốiphương.

Mộtngườimẹđơnthângặptainạnvàbịthương,hàngxómcủacôđềutớibệnhviệnthăm,cónhiềungườicòntìnhnguyệngiúpđỡcôđưađónconđihọcvàchoconăn.Cóngườithìtìnhnguyệnláixeđưacôđibệnhviệnkiểmtra.Ngườimẹrấtxúcđộngnói:“Châncủatôibịgãy,khôngbiếtcuộcsốngtrongthờigiantớiphảilàmthếnào.Maymàcósựgiúpđỡcủamọingười,tôimớicóthểyêntâmdưỡngbệnh.”

Khingườikhácgặpkhókhăn,bạnnêngiúpđỡhọ,nhưvậybạnsẽnhậnđượcsựtínnhiệmvàxâydựngđượctìnhcảmtốtđẹpvớimọingườixungquanh.

Cuộcsốngluônluônthayđổi,cólúcchúngtagặpchuyệnvừaý,nhưngcũngcólúcgặpchuyệnkhôngvừaý,đólàđiềurấtbìnhthường.Khigặpmộtngườigặpchuyệnkhôngvừaý,chúngtakhông

nênnóiđếnnhữngchuyệntốtđẹptrướcmặthọ.Bởinhưvậychỉcàngkhiếnđốiphươngchánnảnhơn.Hãynóichohọnghenhữngchuyệnkhókhănmàmìnhtừngtrảiqua,đểhọthấyviệckhôngvừaýcủamìnhchỉlànhấtthời,saunàynhấtđịnhmọichuyệnsẽtốtđẹphơn.Nếuhiểuđượcđạolínày,bạncóthểanủithànhcôngvàkhiếnđốiphươngcảmthấyđượcsựkhíchlệ.

Thểhiệnsựđồngcảm

Khibạnbèhoặcngườithâncóchuyệnkhôngvuimuốngiãibày,bạnkhôngnêndùngtháiđộtrịchthượngđểkhuyênhọphảilàmthếnàohoặckhoethànhtíchcủamìnhvớihọ.Hãynóirằngbạncũngđãtừngtrảiquanhữngviệckhôngvừaýhoặckhôngthuậnlợitrongcôngviệc,nhưvậyđốiphươngsẽhiểurằng,khôngcóviệcgìlàdễdàng,mỗingườicầnphảibiếttựđiềuchỉnhtâmlíkhiđốidiệnvớikhókhăn.

Khingườikhácgặprắcrốichuyệngiađình,hãynóivớihọrằng“Mỗicâymỗihoa,mỗinhàmỗicảnh”.

Vậndụngchínhxáccáchthứcanủi

Trongcuộcsốngvàtrongcôngviệc,khichúngtabịthiệthạidolỗicủangườikhácgâyra,nhấtđịnhphảixácđịnhrõtìnhhình,khôngnênchỉbiếttráchcứngườiđó,bởikhicósựđộngviêncủabạn,cóthểđốiphươngsẽđiềuchỉnhlạivàlàmtốthơn.Vìthế,trongtìnhhuốngnàocũngkhôngnênbỏrơibạnbè,hãytíchcựcanủihọ.

Ngườimắcbệnhthườngtrởnênyếuớtvànhạycảm.Bệnhthểchấtsẽgâyảnhhưởngtớitâmtrạngvàtâmlíbệnhnhân.Nhấtlàkhibịmắcbệnhnặng,conngườithườngkhôngthểsuynghĩvấnđềmộtcáchkháchquan,lítrí,màrấtdễbịngườikháctácđộng.

Doáplựcbệnhtật,nênbệnhnhânthườngrấtnhạycảmvớihànhđộngvàlờinóicủangườikhác,đặcbiệtlàvớisuynghĩcủangườikhácvềhọ.Vìvậy,khitớithămbệnhnhânvàanủihọ,chúngtanhấtđịnhphảichúýngônngữ,tránhnhữnglờinóikhiếnbệnhnhâncảm

thấybệnhcủahọrấtnặnghoặccảmthấycóthểbịbỏrơi.Nhữnglờinóihay,tíchcựcsẽkhiếnbệnhnhânvuivẻ,ổnđịnhtưtưởng,cólợichoviệchồiphụcsứckhoẻ.Dotâmtrạngconngườicóliênquanđếntìnhtrạngsứckhỏe,nênkhitớithămbệnhnhân,nêndùnglờinóitíchcựcđểanủihọ.

Lờinóitíchcựckhiếnbệnhnhântrởnênkiêncường

Tâmtrạngvuivẻsẽgiúpbệnhnhânchốngchọitốthơnvớibệnhtật;tháiđộtíchcực,lạcquansẽcólợichoquátrìnhphụchồisứckhỏe.Tâmtrạngvuivẻkhôngchỉkhiếnbệnhnhâncótháiđộtíchcực,màcònkhiếnhọhếtlònghợptácvớiybácsĩđểđiềutrịbệnh.Dođó,nóichuyệnvớibệnhnhânphảiđềcậptớicácchủđềtíchcực.

LynghenóibéLan-congáingườibạnthânphảivàoviệnđiềutrịbệnhmáutrắng.Nghetinnày,LyrấtbuồnvàquyếtđịnhvàoviệnthămbéLan.DoconmìnhcùngđộtuổivớibéLan,lạibiếtLanthíchtruyệnCừuvuivẻvàSóixámnênLyquyếtđịnhmuamónđồchơicóhìnhcừuvuivẻmàLanthíchnhất.

Saukhivàoviệc,nhìnthấysắcmặtnhợtnhạtcủabéLan,Lyrấtlolắng.Tuynhiên,côkhôngthểhiệnramặt,mỉmcườichàoLan:“Concónhớcôkhông?”

Langậtđầu,trôngrấtmệtmỏi.

Lytỏrabímậtnói:“Đoánxemcômanggìđếnchoconnào?”

Lanlắcđầu:“Conkhôngđoánđượcạ.”

“Conthôngminhthế,saokhôngđoánrachứ?”

Lanchỉhỏi:“Lanbịbệnhnặnglắmphảikhôngcô?”

Nghevậy,Lysuýtrơinướcmắt,cômỉmcườivàlấymónđồchơira.

Lannhìnthấyđồchơithìrấtvui.

LynóivớibéLan:“CôkểchuyệnCừuvuivẻvàSóixámchoconnghenhé?”

LannóivềchuyệnCừuvuivẻlầnnàocũngdũngcảmđánhbạiSóixám.

Nhâncơhộinày,Lynói:“VậyLancódũngcảmvàkhôngsợđaugiốngnhưCừuvuivẻđượckhông?”

Langậtđầu:“Cóạ!”

Khitròchuyệnvớibệnhnhân,cốgắngtránhnóinhữngcâunhư“Bạnphảidũngcảm,kiêncường”...Nhữngcâunàynghecóvẻrấtcósứcthuyếtphục,nhưngsẽkhiếnbệnhnhânbịhoangmang.Ngoàira,nênchọnchủđềnóichuyệnmàbệnhnhâncóhứngthú.Trêncơsởnàytíchcựcdẫndắtđểmanglạiniềmtinchongườibệnh.

Nóichuyệntíchcực,manglạihivọngchongườibệnh

Manglạihivọngchongườibệnhchínhlàtạođộnglựcđểhọtiếptụccuộcsống.Khithămbệnhnhân,hãyanủiđểngườibệnhthấyđượcvẫncòncóngườiquantâmđếnhọvàhọvẫncònhivọnghồiphụcsứckhỏe.Khibệnhnhâncòncóhivọng,họsẽcóđượcsứcmạnh,sứcmạnhnàychínhlàphươngthuốctốtnhất.Vìthế,khiđếnthămbệnhnhân,hãymangtớichohọhivọng.

Trướckhivàobệnhviệnthămhàngxóm,Lưuđãcẩnthậntìmhiểutrướcvềbệnhtìnhbệnhnhân,lênmạngtracứucácchếđộkiêngkhemvàcácthôngtinliênquan.

Vàothămngườihàngxómbịbệnh,Lưurấtbuồn,nhưngkhôngbiểulộra.

Lưucườivànói:“Hômnaycôcókhỏehơnkhông,trôngsắcmặtcôrấttốt.”

“Cháulạianủicôđấyà?”

“Cháunóithậtmà,cácbácsĩởđâylàchuyêngiavềbệnhnày.”Lưutỏratựtin“Côphảinhanhkhỏelên,cháumuốnănmóncônấu.”

Bệnhnhânthởdàivàvẫntỏrabiquan:“Khôngbiếtsaunàycôcóthểnấuănchocháukhôngnữa?”

Lưuvộingắtlời:“Côkhôngtincháuư?Cháuđãtìmhiểukĩrồi”,nóixongLưulấyđiệnthoại,vàomạngvàđưachongườihàngxómxemthôngtin.

Ngườihàngxómlậptứctrởnênvuivẻ,lạcquanvàcóhivọngrằngmìnhsẽkhỏibệnh.

Đươngnhiên,khianủingườikhác,lờinóicủachúngtaphảichânthật,xuấtpháttừtấmlòng.Bởichỉcólờinóithậtlòngmớicóthểkhiếnđốiphươngcảmđộngvàtintưởng.

Mộtcôngtynọcầntuyểnnhânviênlàmtăngcatrongdịptết.Tuynhiênkhôngaimuốnlàmnênngườiquảnlírấtlolắng.

Sauđó,ngườiquảnlíquyếtđịnhnóithậtlòngmìnhvớicácnhânviên:“Việclầnnàyrấtquantrọng,nênchúngtabuộcphảihisinhmấyngàynghỉtết.Tôibiếtngàytết,aicũngmuốnởbênngườithân,nhưngkháchhàngcũnggiốngnhưchamẹchúngta,nếukhôngcókháchhàng,chúngtasẽkhôngcócơmăn.Vìvậytôimuốnxinmọingườigiúpđỡ,mỗingườilàmthêm3ngày.Sauđợtnày,mỗingườisẽđượcnghỉbù6ngày,đượckhông?”Nhânviêncôngtycảmthấylờinóicủaquảnlírấtchânthànhnênđồngýlàmtăngca.Cuốicùng,côngtyđãhoànthànhkếhoạchđặtra.

Trongcâuchuyệnnày,ngườiquảnlíđãsửdụnglờinóichânthành,thậmchícònxinđượcmọingườigiúpđỡ.Sựchânthànhđãthểhiệnsựtôntrọngvàtínnhiệmvớimọingườinêncácnhânviênđãchấpnhậnyêucầucủaanhta.

Giaotiếpchânthànhlàmộtloạigiaotiếptâmhồn,cóthểmanglạisứcmạnhbấtngờ.Chânthànhlàlinhhồncủahoạtđộnggiaotiếp,cónó,ngườikháccóthểdễdàngbỏquanhữnglỗilầmmắcphải.Bởimọingườibiết,lỗisaicóthểsửa,nhưngnếumộtngườikhôngchânthànhthìsẽlàmmấtđiýnghĩacủaviệcgiaotiếp.

Đươngnhiên,khithểhiệnsựchânthành,khitròchuyệnhoặcan

ủingườikhác,cầnphảisửdụngmộtsốphươngphápnhấtđịnh.Nếumộtngườicótráitimchânthành,nhưngkhôngbiếtcáchthểhiệnthìngườikháccũngkhôngthểcảmnhậnđượcsựchânthànhấy.Thểhiệnsựchânthànhcũngcầncóphươngpháp,nhưvậymớicóthểkhiếnngườikháchiểuđượctâmýcủabạn.

(1)Nhìnthẳng:Khitròchuyện,giaotiếpvớingườikhác,khôngnênnhìnđichỗkhác.Hãyđểngườiđốidiệnthấyánhmắtbạnđangnhìnhọvàhọsẽtintưởngbạnhơn.

(2)Hànhđộngtựnhiên:Nhữnghànhđộngtựnhiênsẽthểhiệnsựvôtư,khiếnđốiphươngtintưởngbạn.

(3)Mỉmcườichânthành:Nụcườinhưánhnắng,hãyđểđốiphươngcảmnhậnđượcsựấmápvàdễchịutoảratừlờinóicủabạn.Nụcườithểhiệnsựchânthànhsẽchuyểnthànhývàtấmlòngcủabạnđếnđốiphương.

(4)Khenchânthành:Nhữnglờikhenthậtlòngsẽkhiếnngườikháctựtin.Nólàmộtphươngthuốchữuhiệugiúpbạnthểhiệnlòngchânthành.

(5)Dámthừanhậnkhuyếtđiểmcủamình:Khôngcóailàhoànhảo,mộtngườichegiấukhuyếtđiểmsẽchỉkhiếnngườikhácnghingờlòngchânthành.Hãythừanhậnkhuyếtđiểmmộtcáchthỏađáng,đểmọingườithấybạnlàngườithậtlòng,tựnhiênvàđángtincậy.

Vìvậy,khigiaotiếphoặckhianủingườikhác,sựchânthànhquantrọnghơnkĩnăng.Thậmchícòncóthểnói,chânthànhchínhlàsựtôntrọngđángquýnhấtdànhchomọingườitrênthếgian.