Ocalić od zapomnienia… Luba Dobosz 1 a gim

Ochrona gatunkowa

Ochrona gatunkowa jest to działalność z zakresu ochrony przyrody,

która na podstawie odpowiednich przepisów prawnych zmierza do

zapewnienia trwałego zachowania gatunków roślin i zwierząt,

występujących w przyrodzie w stanie dzikim.

Ochroną gatunkową obejmowane są gatunki: rzadkie (endemity,

relikty), zagrożone wyginięciem w wyniku zmian środowiska

spowodowanych działalnością człowieka lub wyniszczeniem

bezpośrednio przez niego samego, odgrywające ważną rolę w

funkcjonowaniu ekosystemów, a wykazujące tendencję zmniejszania

się ich liczebności, szczególnie cenne dla nauki, a także znajdujące

się (w danym kraju) na granicy swojego zasięgu.

Ochrona ścisła i częściowa

Ochrona ścisła - całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji

człowieka w stan ekosystemów, tworów i składników przyrody oraz w przebieg

procesów przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w przypadku

gatunków – całoroczną ochronę należących do nich osobników i stadiów ich

rozwoju;

Ochrona częściowa - ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów

dopuszczającą możliwość redukcji liczebności populacji oraz pozyskiwania

osobników tych gatunków lub ich części;

Rodzaje ochrony Ochrona czynna - w razie potrzeby, zabiegów ochronnych w celu przywrócenia naturalnego stanu ekosystemów i składników przyrody lub

zachowania siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub grzybów;

Ochrona ex situ - ochrona gatunków roślin, zwierząt i grzybów poza miejscem ich naturalnego

występowania oraz ochronę skał, skamieniałości i minerałów w miejscach ich przechowywania;

Ochrona in situ- ochronę gatunków roślin, zwierząt i grzybów, a także elementów przyrody

nieożywionej, w miejscach ich naturalnego występowania;

Instytucje. Organizacje. Grupy działania. Fundacje.

Światowa Unia Ochrony;

LOP- Liga Ochrony Przyrody;

WWF

Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa;

Komitet Ochrony Przyrody PAN;

Grupa wilcza Instytut Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego

Polska Fundacja Ochrony Przyrody ''Pro Natura'';

Towarzystwo Na Rzecz Ochrony Przyrody;

Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków;

Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody ''Salamandra'';

Natura 2000;

WWF

WWF organizacja powstała w 1961r z inicjatywy UNESCO zajmująca się

ochroną zagrożonych wyginięciem zwierząt na świecie oraz ochroną ich

naturalnych siedlisk. W Polsce rozpoczęła swoją działalność w latach

dziewięćdziesiątych, jej obecna siedziba znajduje się w Warszawie. W

działalność organizacji zaangażowani są jej członkowie oraz ludzie z

zewnątrz, którzy mogą równie aktywnie uczestniczyć w ochronie zagrożonych

gatunków, włączając się w różne akcje czy zostając wirtualnym opiekunem

dzikich zwierząt.

http://www.wwf.pl/

WWF

Osiągnięcia w roku 2015 :wprowadzenia lepszej ochrony bałtyckiego

morświna, uratowania Wielkiej Rafy Koralowej, zablokowania budowy

delfinarium i wsparcia dalszej ochrony obszarów Natura 2000. Do mazurskich

lasów powróciły kolejne rysie, a do Bałtyku zostały wypuszczone uratowane

foki. Tygrysy malajskie mogą liczyć na patrol WWF.

,,Nie ocalimy wszystkiego, co byśmy pragnęli. Ale uratujemy o wiele więcej, niż mogłoby ocaleć, gdybyśmy w ogóle nie podjęli naszych starań.”

LOP

Liga Ochrony Przyrody – ogólnopolskie stowarzyszenie, posiadające

status organizacji pożytku publicznego, którego celem jest ochrona przyrody.

Liga jest najstarszą organizacją ekologiczną w kraju - powstała 9 stycznia

1928. Obecna siedziba znajduje się w Warszawie. W działalność włączają się

ludzie z zewnątrz przekazując 1% podatku czy stając się jej wolontariuszem,

uświadamiając ludziom jak ważna jest ochrona środowiska oraz

występujących w nim gatunków roślin i zwierząt.

LOP

Cele i zamierzenia organizacji:

– organizowanie stowarzyszeń podejmujących zadania Ligi i współpracujący w tym kierunku; z wszelkiego rodzaju towarzystwami (krajoznawczymi, rolnymi, leśnymi, łowieckimi, nauczycielskimi i turystycznymi).;

– organizowanie i prowadzenie, warsztatów, obozów, kolonii, wycieczek przyrodniczych, sympozjów, uniwersytetów wiedzy ekologicznej, konkursów, spotkań, konferencji, wystaw, olimpiad, zielonych szkół, klubów zainteresowań, akcji społecznie – użytecznych np.: zalesiania– podejmowanie działań zmierzających do ograniczenie ujemnych skutków naruszania środowiska przyrodniczego;

– podejmowanie działań o charakterze interwencyjnym;

– popularyzowanie wśród społeczeństwa, a zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży humanitarnego stosunku do przyrody i prowadzenia obserwacji przyrodniczym;

Światowa Unia Ochrony

Prawdopodobnie najbardziej znana z założenia Światowego Funduszu na

Rzecz Przyrody (WWF) i opracowania Czerwonej Księgi Zagrożonych Gatunków

IUCN™, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) pomaga

w znalezieniu pragmatycznych rozwiązań najbardziej palących problemów,

dotyczących środowiska. IUCN została założona w październiku 1948 roku jako

International Union for the Protection of Nature. Jej główna siedziba znajduje

się w Szwajcarii.

Czerwona Księga Zwierząt

Polska czerwona księga zwierząt – rejestr zagrożonych gatunków zwierząt na terenie Polski.

Została stworzona na wzór międzynarodowej Czerwonej księgi gatunków zagrożonych. Zawiera

listę ginących gatunków zwierząt z dokładnym ich opisem i mapami rozmieszczenia. Określa

także stopień zagrożenia poszczególnych gatunków, rzadkość ich występowania oraz stosowane i

proponowane sposoby ochrony.

Tom I – Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce, red. Zbigniew Głowaciński;

Tom II – Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce, red. Zbigniew Głowaciński & Janusz

Nowacki,

Wykres gatunków zagrożonych wyginięciem

według Czerwonej Księgi zwierząt

Zagrożenia

● Działalność człowieka negatywnie wpływa na bogactwo gatunkowe roślin i zwierząt:

● - niszczenie lub fragmentacja środowisk naturalnych roślin i zwierząt

● - wycinanie lasów tropikalnych

● - polowania

● - nielegalne zbieractwo i handel

● - zmiany klimatu

● - zanieczyszczenie środowiska

● - wprowadzenie nowych gatunków zwierząt

Zagrożone gatunki

● Charakterystyka gatunków szczególnie podatnych na wymieranie:

● - niskie tempo reprodukcji

● - wysoka pozycja w łańcuchu pokarmowych

● - duże rozmiary ciała

● - wysoka specjalizacja występowania

● - ograniczone areały występowania

● - konkurowanie z człowiekiem o te same zasoby pokarmowe

● - brak możliwości migracji

Klasyfikacja zagrożonych gatunków rośln

i zwierząt w Polsce Ex (ang. extinct) - wymarłe (31 gat. roślin i 2 gat. zwierząt);

Ew (ang. extinct in the Wild) – rośliny wymarłe w stanie dzikim (7 gatunków);

EXP (ang. extinct in Poland) – zwierzęta zanikłe lub prawdopodobnie zanikłe (14 gatunków);

CR (ang. critically endangered) – gatunki krytycznie zagrożone (74 gat. roślin i 22 gat. zwierząt);

EN (ang. endangered) – gatunki silnie zagrożone ( 59 gat. roślin i 24 gat. zwierząt);

VW (ang. vulnerable) – gatunki wysokiego ryzyka (102 gat. roślin i 15 gat. zwierząt);

LR (ang. lower risk) – rośliny niższego ryzyka – 21 gatunków;

NT (ang. near threatened) – zwierzęta niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia (30 gat.);

DD (ang. data deficient) – kategoria przejściowa, 2 gat. roślin;

LC (ang. least concern) – zwierzęta na razie nie zagrożone wyginięciem , ale wpisane do czerwonej

księgi, 23 gat. zwierząt;

Gatunki zwierząt

Wymarłe: EX – gatunki wymarłe :tarpan, tur.

XP – gatunki zanikłe lub prawdopodobnie zanikłe w Polsce (14 gatunków) np. Drop, sęp płowy, pustułeczka

CR – gatunki skrajnie zagrożone (22 gatunki),Głuszec ,kozica, kraska, kulon, orlik grubodzioby, orzełek włochaty, rybitwa czubata, rybitwa popielata, sokół wędrowny, świstun, wąż Eskulapa, żołędnica.

EN – gatunki bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożone (24 gatunki) batalion, cietrzew, suseł perełkowany, koza złotawa, minóg morski, nocek łydkowłosy, orzeł przedni, podgorzałka, świstak, troć jeziorowa, zając bielak, żółw błotny, żbik, żubr.

VU – gatunki wysokiego ryzyka, narażone na wyginięcie (15 gatunków), m.in. gniewosz plamisty, minóg rzeczny, piekielnica, sowa błotna, wodniczka.

Gatunki zwierząt

NT – gatunki niższego ryzyka, ale bliskie zagrożenia (30 gatunków), m.in.

piskorz, ryjówka średnia, ryś, wilk, niedźwiedź;

LC – gatunki na razie nie zagrożone wymarciem, z różnych powodów wpisane

do Czerwonej Księgi (23 gatunki), m.in. morświn, mroczek

posrebrzany, rzęsorek mniejszy, traszka karpacka, podkowiec duży.

Galeria

Tarpan

Tur

Drop

Pustułeczka Wąż Eskulapa

Galeria

Sokół wędrowny

Rybitwa Popielata

Żbik Europejski

Suseł Perełkowany

Sowa błotna

Galeria

Wilk szary

Ryś europejski

Morświn

Niedźwiedź

Cele ochrony przyrody w Polsce zawarte

w aktach prawnych

Zgodnie z obowiązującą aktualnie Ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o

ochronie przyrody celem ochrony przyrody w Polsce jest]:

utrzymanie stabilności ekosystemów i trwałości procesów ekologicznych;

zachowanie różnorodności biologicznej, w tym zapewnienie ciągłości istnienia

wszystkich gatunków roślin, zwierząt i grzybów wraz z ich siedliskami;

ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i wsiach;

utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu ochrony siedlisk

przyrodniczych, a także pozostałych zasobów, tworów i składników przyrody;

zachowanie dziedzictwa geologicznego i paleontologicznego;

kształtowanie właściwych postaw człowieka wobec przyrody poprzez

działalność edukacyjną, informacyjną i promocyjną.

Powody ochrony przyrody w Polsce

Do najważniejszych powodów, dla których stosuje się ochronę

przyrody, należą :

gospodarcze – aby pozyskiwać surowce i rozwijać gospodarkę,

przyrodniczo-naukowe – aby badać gatunki dla młodszych pokoleń;

aby tworzyć leki,

społeczne – aby odpoczywać,

historyczno-naukowe – dla pokoleń.

natury estetycznej (rekreacyjne) – aby podziwiać i móc odpocząć,

Formy ochrony przyrody

w Polsce

Parki Narodowe w Polsce

23

Park narodowy – obszar zachowany w stanie naturalnym lub zbliżonym do

naturalnego, objęty ochroną prawną.

Najstarszy - Białowieski P.N.

Najmłodszy - P.N. Ujście Warty

Największy - Biebrzański P.N.

Najmniejszy - Ojcowski P.N.

Parki narodowe w Polsce

Przykłady zasad w Parku Narodowym

1. Poruszaj się tylko po wyznaczonych szlakach turystycznych. 2. Nie niszcz i nie zbieraj roślin w tym owoców runa leśnego. 3. Nie chwytaj i nie płosz zwierząt. 4. Na rowerze poruszaj się tylko po wyznaczonych do tego celu drogach. 5. Uprawianie sportów zimowych może odbywać się tylko po wyznaczonych do tego celu terenach. 6. Po polskiej stronie obowiązuje zakaz wprowadzania psów na całym obszarze; na czeskiej stronie psy muszą być prowadzone na smyczy. 7. Zachowuj się cicho, nie krzycz, nie używaj odbiorników radiowych. 8. Nie biwakuj i nie pal ognia. 9. Zabronione jest zbieranie i wydobywanie skał i minerałów.

Parki Krajobrazowe

Parki krajobrazowe na Mazowszu

Brudzeński;

Nadbużański;

Chojnowski;

Kozienicki;

Mazowiecki.

Park krajobrazowy – wielkoobszarowa forma ochrony

przyrody tworzona ze względu na wartości przyrodnicze,

historyczne, kulturowe oraz krajobrazowe w celu ich

zachowania i popularyzacji w warunkach

zrównoważonego rozwoju.

Przykładowe zasady Brodnicki Park

Krajobrazowy 1) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art. 51

ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska

2) umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych

schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz

wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej;

3) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie

wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu

drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń

wodnych;

4) pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych

szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;

5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac

związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym, budową, odbudową, utrzymaniem,

remontem lub naprawą urządzeń wodnych;

Rezerwat przyrody

Rezerwat przyrody – obszarowa forma ochrony przyrody w Polsce. Podobne

pod względem funkcji tereny chronione powoływane są też w wielu innych

krajach na świecie.

1481

Rezerwaty Przyrody na Mazowszu

rezerwat przyrody Bagno Jacka;

rezerwat przyrody Bagno Pogorzel;

rezerwat przyrody Baranie Góry;

rezerwat przyrody Barania Ruda];

rezerwat przyrody Bartnia;

rezerwat przyrody Biele;

rezerwat przyrody Biele Chojnowskie;

rezerwat przyrody Bocianowskie Bagno;

rezerwat przyrody Bojarski Grąd.

188

Zasady w Rezerwacie Przyrody

Na obszarze rezerwatu przyrody obowiązują następujące zakazy:

Budowy lub przebudowy obiektów budowlanych urządzeń technicznych, z

wyjątkiem obiektów i urządzeń służących celom rezerwatu przyrody;

Chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, zbierania lub

niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych zwierząt, umyślnego

płoszenia zwierząt kręgowych, zbierania poroży, niszczenia nor, gniazd,

legowisk i innych schronień zwierząt oraz ich miejsc rozrodu;

Polowania, z wyjątkiem obszarów wyznaczonych w planie ochrony lub

zadaniach ochronnych ustanowionych dla rezerwatu przyrody;

Pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin i grzybów;

Użytkowania, niszczenia, umyślnego uszkadzania, zanieczyszczania i

dokonywania zmian obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów

i składników przyrody;

Zmiany stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody;

36293 Pomnik Przyrody

Pomnik przyrody – prawnie chroniony twór przyrody, szczególnie cenny ze względów naukowych,

zabytkowych, kulturowych i innych.

Dąb Bartek

Krzywy las

Międzyzdroje

Natura 2000

Natura 2000 – program sieci obszarów objętych ochroną przyrody na terytorium Unii

Europejskiej. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk

przyrodniczych oraz gatunków, które uważane są za cenne i zagrożone w skali całej Europy.

Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite

prawo ma na celu optymalizację kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów.

Natura 2000

Natura 2000

Możliwości udziału społeczeństwa w procesach wyznaczania

i ochrony obszarów sieci Natura 2000:

• udział w wyznaczaniu i powoływaniu obszarów Natura 2000;

• współpraca na etapie przygotowywania i zatwierdzania planów ochrony

i planów zadań ochronnych obszarów Natura 2000;

• udział w realizacji działań ochronnych i przyjazne środowisku

gospodarowanie na obszarach Natura 2000;

• pełnienie funkcji strażniczych na obszarach Natura 2000 (w tym

występowanie na drogę prawną w sprawach związanych z

powoływaniem i ochroną tych obszarów).

Zasady gospodarowania na terenach

natury 2000

Generalne zasady postępowania (w tym gospodarowania) na obszarach Natura

2000 zostały zapisane w ustawie o ochronie przyrody. Dotyczą one zakazu

działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru

Natura 2000, w tym w szczególności mogących:

pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt,

dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000,

wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony

obszar Natura 2000,

pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi

obszarami.

Różnorodność biologiczna

„Różnorodność biologiczna” to termin, którym

posługujemy się, aby oddać całe bogactwo świata

przyrody. Składają się na nie zwierzęta, rośliny,

ich siedliska oraz geny.

Prawo Łowieckie i reintrodukcja

Prawo łowieckie – dział prawa administracyjnego.

Obejmuje przepisy regulujące planowe gospodarowanie,

tj. hodowlę i ochronę zwierzyny łownej, racjonalne planowanie oraz

wprowadzanie zwierzyny łownej do obrotu gospodarczego. Prawo, które

odnosi się do pracy myśliwych czy leśniczych.

Reintrodukcja – w biologii termin określający ponowne wprowadzenie na

stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt i roślin, kiedyś tam

żyjących, lecz wcześniej wytępionych. Reintrodukcja jest środkiem

do restytucji gatunku, tj. odbudowania jego populacji.

Różnorodność biologiczna w Polsce

W Polsce różnorodność biologiczna jest kształtowana przez:

stosunkowo dużą powierzchnię lasów- 9,1 mln ha,

obszarów wodno-błotnych- 1,8 mln ha,

obszary rolnicze.

Rzadko występujące oraz zagrożone w skali europejskiej siedliska przyrodnicze oraz gatunki roślin i zwierząt podlegają ochronie na mocy Dyrektywy Siedliskowej. W Polsce jest to:

80 typów siedlisk przyrodniczych,

92 gatunki roślin, w tym 7 gatunków, które można pozyskiwać,

143 gatunki zwierząt (bez ptaków), w tym 20 gatunków, które można pozyskiwać.

Dyrektywa Siedliskowa nakazuje nadzorowania stanu ochrony powyższych siedlisk i gatunków poprzez monitorowanie ich aktualnego stanu zachowania, a także perspektywy ich ochrony w przyszłości.

Dyrektywa …

Dyrektywa ptasia ta jest najstarszą regulacją wspólnotową w dziedzinie ochrony przyrody. Ustanawia ona system ochrony gatunków dzikiego ptactwa, występujących naturalnie na europejskim terytorium państw członkowskich oraz wprowadza zakaz niszczenia i zanieczyszczania naturalnych siedlisk ptaków, płoszenia, chwytania i zabijania ptactwa przez człowieka, niszczenia ich gniazd, wybierania jaj oraz handlu żywymi lub martwymi okazami ptaków. Dyrektywa zezwala na polowanie tylko określonych gatunków ptaków.

Dyrektywa siedliskowa ta jest najstarszą regulacją wspólnotową w dziedzinie ochrony przyrody. Ustanawia ona system ochrony gatunków dzikiego ptactwa, występujących naturalnie na europejskim terytorium państw członkowskich oraz wprowadza zakaz niszczenia i zanieczyszczania naturalnych siedlisk ptaków, płoszenia, chwytania i zabijania ptactwa przez człowieka, niszczenia ich gniazd, wybierania jaj oraz handlu żywymi lub martwymi okazami ptaków. Dyrektywa zezwala na polowanie tylko określonych gatunków ptaków.

Wilk( łac. Canis lupus )

Wilk jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem średniego ryzyka, objęty ścisłą

ochroną w Polsce. Należą do rodziny psowatych. Wilki żyją w stadach zwanych

watahami liczącymi ok. 20 osobników. Na czele stada stoi samiec i samica

alfa, jedyna para, która może się rozmnażać, a ich potomstwem opiekują się

wszystkie dorosłe osobniki. Gody wilków występują raz na rok(ruja) na

przełomie zimy i wiosny. Wilki porozumiewają się ze sobą warcząc, piszcząc,

szczekając i wyjąc. W Polsce żyje ok. 600 osobników, występujących głównie

w Karpatach. Żywią się głównie średniej i dużej wielkości ssakami kopytnymi

(jelenie, dziki, sarny), nie gardząc mniejszymi zwierzętami czy padliną, a

jeśli stado jest duże, wspólnie polują także na większe ssaki lub ich stada.

Czasami zjadają roślinność np. jagody.

Ciekawostki

Kary wymierzane w wilczym systemie wychowawczym są symboliczne i polegają między innymi na wkładaniu łba w rozwarty szeroko pysk zastępcy przywódcy stada.

Chór wilczych głosów jest słyszalny z odległości około dwóch kilometrów.

https://www.youtube.com/watch?v=RTpCO_GaTiM

Galeria

Niedźwiedź brunatny

Niedźwiedź brunatny (Ursus arctos) jest zwierzęciem bardzo

charakterystycznym i dzięki grubej, brązowej sierści, mimo iż jest dużym

drapieżnikiem, od zawsze wzbudza sympatię - szczególnie w Polsce, gdzie

występuje jako jedyny gatunek z rodziny niedźwiedziowatych. Jak wcześniej

wspomniano, jest to potężne zwierzę - dorosłe osobniki ważą nawet do 800

kg. Według oszacowań Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie

obecnie w południowo - wschodniej Polsce, głównie w Bieszczadach, Beskidzie

Niskim i na Pogórzu Przemyskim bytuje ok. 150 tych drapieżników. niedźwiedzie

brunatne zjadają łososie i inne ryby oraz np. miód. Żywią się także ssakami,

jak łosie i jelenie, gryzoniami, ptakami, ptasimi

jajami, owocami, nasionami, grzybami, dżdżownicami, ślimakami, a w

przypadku braku innego pożywienia także trawą. W trakcie rui, trwającej 10-30

dni, samica kopuluje z wieloma samcami. Okres rozrodczy trwa od maja do

lipca. Niedźwiedzie legowisko to gawra, w której przebywa od końca listopada

do początku lutego. Objęty ochroną w Polsce.

Ciekawostki

Niedźwiedzie mogą ławo stać się ofiarami ludzkiej niefrasobliwości.

Porzucone przez turystów resztki pożywienia, czy też niezabezpieczony

śmietnik, stanowią duże zagrożenie dla tych zwierząt.

- Niedźwiedź brunatny najliczniej występuje na terenie Rumunii, gdzie żyje

ok. 5500 osobników tego gatunku.

Wojtek (ur. w 1941 w pobliżu Hamadan w Persji, zm. 2 grudnia 1963

w Edynburgu) – syryjski niedźwiedź brunatny adoptowany przez żołnierzy 22

Kompanii Zaopatrywania Artylerii w 2 Korpusie Polskim dowodzonym

przez gen. Władysława Andersa. Niedźwiedź brał udział w bitwie o Monte

Cassino.

Galeria

Drop

● Drop (Otis tarda) – gatunek dużego ptaka z rodziny dropi (Otididae),

● Olbrzymi ptak, jeden z największych i najcięższych ptaków w Europie Wysokie na metr i więcej, niektóre samce ważą ponad 20kg i rozpościerają swoje skrzydła na blisko 2,5m. Mimo to potrzebują zaledwie kilku kroków rozbiegu, aby wznieść się w powietrze.

● Od XVII do XIX wieku drop gnieździł się na znacznych obszarach kraju, ale pod koniec XIX w. ptak ten zaczął znikać z rejonów wschodnich; W latach 30. XX w. odnotowano około 600-700 osobników na terenie województw zachodnich. W 1958 r. – 432 sztuki. W latach 1962–1979 gatunek występował już tylko w okolicach Pyrzyc i Słubic (1962 – 305 sztuk, 1975 – 123 sztuki, 1979 – 25 sztuk). W 1980 roku odnotowano jedynie 16 ptaków na 4 stanowiskach lęgowych. W 1986 r. tylko na jedno stanowisko w Parnicy koło Pyrzyc. W styczniu 2016 roku zaobserwowano jednego ptaka w Małopolsce .

● W 1989 roku padł ostatni polski drop. Na przełomie 2015 i 2016 roku, dropia zaobserwowano na polach uprawnych między Cichawą a Grodkowicami[

Głuszec

Głuszec zwyczajny, głuszec (Tetrao urogallus)

To największy ptak grzebiący Europy, „ kurak leśny”. Dawniej powszechnie

występował na terenie całego kraju. Obecnie szacuje się liczebność na ok.

500 -700 osobników. Prowadzi się proces reintrodukcji tego pięknego ptaka

(np.. hodowla wolierowa w Jaworzynce w Beskidzie Śląskim, czy na niewielką

skalę Park Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie).

https://www.youtube.com/watch?v=ankib0aUkVw

Tur

Już w 1931 r. zoo Lutz Heck oraz jego brat Heinz Heck, wraz z bratem

podjęli prace „hodowlane” nad odtworzeniem dzikiego tura. Zwierzęta te

zasiedliły m.in.. Puszczę Białowieską. Podobne utrzymywane są do dzisiaj w

niektórych zwierzyńcach w Niemczech, Holandii, Francji i Belgii pod nazwą

bydło Hecka .

● W 2006 r. rozpoczęła działalność Polska Fundacja Odtworzenia Tura.

● Uczeni badają materiał genetyczny i w oparciu o to chcą odtworzyć tura.

● dużo odcinków DNA, w tym tego pochodzącego z jąder komórkowych, a to

rzadko się udaje przy wymarłych organizmów.

● Podobne prace trwają m.in. we Włoszech

Galeria

Tarpan

● Tarpan (Equus gmelini) – gatunek dzikiego konia. Zamieszkiwał obszary leśne Europy. Przez niektórych badaczy jest uważany za jednego z przodków konia domowego.

● Tarpany przetrwały do ok. 1780 -86 roku ma terenie puszczy Białowieskiej. Zostały odłowione i umieszczone w zwierzyńcu hrabiów Zamoyskich koło Biłgoraju. Ostatnie tarpany wymarły na stepach Ukrainy (ostatnie gatunki dzikich koni wymarły tam na początku lat 80. XIX wieku)

● .W 1808 roku z powodu panującej biedy zostały one rozdane okolicznym chłopom, tam w wyniku krzyżowania z lokalnymi końmi wykształciła się rasa nazwana przez prof. Vetulaniego konikiem polskim[2]. Naukowiec ten rozpoczął w 1936 roku pracę nad odtworzeniem dzikich tarpanów leśnych w Puszczy Białowieskiej na bazie koników polskich. W czasie II wojny światowej hodowla została zniszczona, a część koników wywieziono do Niemiec.

● W 1949 ocalałe koniki trafiły do Popielna, tam w Instytucie Genetyki i Hodowli Doświadczalnej PAN , gdzie do dziś bada się je i prowadzi hodowlę. Można je oglądać na otwartej przestrzeni

Konik polski

Konik Polski często nazywany potocznie tarpanem . Nazwę "konik polski"

utworzył profesor Tadeusz Vetulani. Rasa konik polski wykazuje bardzo duże

podobieństwo do wymarłego dzikiego konia tarpana, lecz nie jest genetycznie

tą samą rasą (chociaż poza Polską, koniki polskie bywają określane mianem

tarpan).

Cechy – niewielki koń ;ok. 130 cm w kłębie; Maść myszata. Na grzbiecie

ciemna, wyraźna pręga przebiegająca wzdłuż kręgosłupa oraz pręgowane nogi,

co jest typowe dla ras prymitywnych (np.. Koń Przewalskiego) Grzywa krótka i

stojąca.

Pustułeczka

Pustułeczka (Falco naumanni)

W Polsce uznany za gatunek wymarły. Natomiast w cieplejszych krajach, jak w Austrii i na Węgrzech, kilkanaście lat temu dość często była widywana niestety obecnie trwa wymieranie ptaka. Wyjaśnieniem jest stosowanie w rolnictwie środków ochrony roślin. ( Gatunek wymieniony również w Dyrektywie ptasiej). Niewielki ptak drapieżny, południowy, wędrowny. Długość ok. 28-30 cm. Waga – samicy do 210 , samca ok. 140 / u ptaków drapieżnych samice są większe/ pododna do pustułki/

Gniazduje, często kolonijnie, na skałach i budynkach w pobliżu terenów otwartych

Suseł moręgowany

● Suseł moręgowany (Spermophilus citellus) – nieduży gryzoń z rodziny

wiewiórkowatych zamieszkujący tereny Europy Środkowej i Wschodniej. W

Polsce susła moregowanego uznano za gatunek „prawdopodobnie zanikły”.

Główną przyczyną wymierania susła w Polsce była likwidacja dużych obszarów

pastwisk i ugorów, a także fragmentacja krajobrazu i przerwanie korytarzy

ekologicznych. W latach 2005-2008 rozpoczęto reintrodukcję gatunku,

głównie prowadzone przez Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody

„Salamandra”,

● a obszar „Kamień Śląski” został utworzony specjalnie dla ochrony tego

gatunku.

● (monitoring potwierdził pojawienie się potomstwa. Badania w 2012r.

Wskazują na obecność 770 nor.

Żubr Żubr europejski] (Bison bonasus) –

gatunek łożyskowca z rodziny wołowatych, rzędu parzystokopytnych. Obecnie

w Polsce liczba osobników wynosi ok. 1400 Prawie połowa polskiej wolnej

populacji skupiona jest w Puszczy Białowieskiej, ponadto dzikie żubry w

Polsce spotkać można w Bieszczadach, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy

Boreckiej, w rejonie Mirosławca i Drawska Pomorskiego. Żubry zjadają wiele

gatunków roślin. Podstawę diety stanowią rośliny zielne i trawy, zimą

żołędzie. Ruja u samic występuje najczęściej od sierpnia do października, w

tym czasie samiec przebywa wraz z partnerką, odpędzając potencjalnych

rywali.

Gniewosz plamisty Gniewosz plamisty, miedzianka (Coronella austriaca) – gatunek

niejadowitego węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Odżywia się prawie

wyłącznie jaszczurkami (głównie Lacertidae), w tym także padalcami,

niekiedy osobnikami tego samego gatunku. Jest jajożyworodny okres

rozrodczy odbywa się w kwietniu i maju. W Polsce jest pod ochroną.

Orlik grubodzioby

Orlik (Clanga clanga) duży drapieżny ptak z rodziny jastrzębiowatych.

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą, wymaga ochrony czynnej. Wokół

gniazd orlików grubodziobych tworzy się obszary ochronne od 200 do 500 m.

Podbierane są też drugie pisklęta i wychowuje się je w niewoli. Status ten

wynika ze skrajnie niewielkiej populacji i zmian środowiska, gdzie dochodzi

do osuszania terenów podmokłych.

Sokół wędrowny

Sokół wędrowny (Falco peregrinus) średni ptak drapieżny z rodziny

sokołowatych. W Europie (w tym w Polsce) był powszechnie występującym

gatunkiem. Niestety na skutek skażenia środowiska dramatycznie malała

liczebność. Aktualnie szacuje się, że jest ich ok 700par. Na szeroką skalę

prowadzi się, z sukcesem reintrodukcję sokoła. ( Programu Restytucji

Populacji Sokoła Wędrownego w Polsce).

Sokolnictwo

Sokół wędrowny – w czasie polowania , wzlatuje wysoko ponad swoją ofiarę –

i spada z szybkością ok. 180 km/h. Przeważnie. Ale jeśli trzeba – będzie

pikować z prędkością 322 km/h. ( oficjalnie zarejestrowana prędkość). Jest

szybki i zwinny, jak jego ofiary. Dlatego jest często wykorzystywany w

sokolnictwie.

Żbik europejski

Żbik europejski (Felis silvestris) – drapieżny ssak, z rodziny kotowatych, Żbiki

żywią się małymi ssakami, gryzoniami, rybami, żabami, a małymi sarnami,

czy jelonkami. Gęste, najchętniej górskie kompleksy leśne. W polskich

Karpatach szacuje się liczebność na ok. 200 osobników). Według części

naukowców cześć żbików to mieszańce z kotami domowymi -)

Ryś euroazjatycki

Ryś eurazjatycki (Lynx lynx) jest największym europejskim kotem i trzecim po

niedźwiedziu i wilku ssakiem drapieżnym, występującym na terenie Europy;

jest samotnikiem; NA skutek zmniejszenia powierzchni lasów i polowań

populacja rysia maleje; Polsce występuje zaledwie 200 osobników, w tym

około 40 w Polsce północno-wschodniej. Podjęte są działania służące

przywrócenia tego pięknego drapieżnika naszej naturze...

Born to be free …

Największą ostoją rysi w Polsce są Karpaty i Pogórze Karpackie (blisko 120

osobników) oraz puszcze: Białowieska, Knyszyńska i Augustowska (łącznie 80

rysi). Niewielka populacja (około 10-15 osobników) występuje na Mazowszu i

Kujawach. Rysie te pochodzą z reintrodukcji w Kampinoskim PN.

● Program reintrodukcji bazuje na metodzie „born to be free” autorstwa dr

Andrzeja Krzywińskiego, powstała w Parku Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie.

Chodzi w niej o to , że w w środku lasu, w buduje się dla rysi woliery, w

których umieszcza się dorosłe osobniki. Młode rodzą się w ciszy lasu, a woliera

jest tak skonstruowana, że młode mogą wydostać się z woliery przez małe

przejścia, zbyt małe aby mogły wydostać się przez nie dorosłe koty.

Ludzie kontra zwierzę Jakie są formy działań prowadzone na celu ochrony

zagrożonych gatunków?

Na całym świecie WWF prowadzi działania na rzecz ochrony

najróżniejszych gatunków. Większość naszych wysiłków

skupiamy na ochronie tzw. gatunków flagowych - takich jak

słonie, niedźwiedzie, tygrysy czy nosorożce. Są to zwierzęta,

które wymagają specjalnych warunków (np. przestrzennych) do

tego, by przetrwać i dzięki temu służą jako „gatunki

parasolowe” – pomagając im pomagamy wielu innym,

zajmującym te same siedliska.

Zagwarantowanie skutecznej ochrony wielu zagrożonym

wyginięciem gatunkom nie byłoby możliwe bez współpracy z

lokalnymi społecznościami. Dlatego kluczowym elementem

działań WWF prowadzonych na rzecz zagrożonych gatunków jest

likwidowanie potencjalnych i rzeczy. konfliktów pomiędzy

ludźmi zwierzętami.

Jakie zagrożenie według Pani wytwarza

człowiek dla zagrożonych gatunków? Przede wszystkim problemem jest nielegalny

handel żywymi oraz martwymi okazami, ich częściami

oraz wyrobami z nich wykonanymi. Ogromny problem

stanowi również niszczenie siedlisk zwierząt, poprzez

min. wycinanie lasów. Takim sposobem w wyniku

powstawania ogromnych upraw soi, swój dom traci

jaguar, tapir, mrówkojad wielki, pampasowiec grzywiasty

i pancernik olbrzymi. Tego typu problemy dotykają

większą ilość gatunków. W Polsce podobny problem

dotyczy Puszczy Białowieskiej której grozi wycinka i

swój dom może stracić sóweczka, włochatka, dzięcioł

białogrzbiety, dzięcioł trójpalczasty, zgniotek cynobrowy,

ponurek schneidera, rozmiazg kolweński.

Parę pytań …

Jak nazywa się legowisko niedźwiedzia?

Ile jest parków narodowych w Polsce?

Jaka organizacja ma pandę w swoim logo ?

Jakie wyróżniamy dwie metody dyrektywy?

Ile jest rezerwatów przyrody na Mazowszu?, podaj jeden przykład

Czym różni się ochrona ścisła od częściowej ?

Trochę angielskiego …

Species protection is an activity in the field of nature protection, which, under the relevant legislation aims to ensure the sustainability of plant and animal species, which live naturally in the wild.

Strict protection - total and permanent cessation of direct human interference in ecosystems, wildlife components and processes of natural protected areas, and in the case of species - year-round protection of individuals belonging to them, and the stages of their development; Partial protection - protection of species of plants, animals and fungi where it is admitted to reduce population and to obtain specimens of these species or parts thereof;

Reintroduction - in biology term for the re-introduction to the original space of habitat of native species of animals and plants which used to live there, but were exterminated. Reintroduction is a means to restitute species, ie. to rebuild its population."

Trochę angielskiego …

Partial protection - protection of species of plants, animals and fungi where it

is admitted to reduce population and to obtain specimens of these species or

parts thereof;

Reintroduction - in biology term for the re-introduction to the original space

of habitat of native species of animals and plants which used to live there,

but were exterminated. Reintroduction is a means to restitute species, ie. to

rebuild its population."Bio-diversity" is a term that we use to give all the

wealth of the natural world. It consists of animals, plants, their habitats and

genes.

Bio-diversity" is a term that we use to give all the wealth of the natural

world. It consists of animals, plants, their habitats and genes.

Dziękuję za uwagę