LX& TARI JIU 2099 :RKOU

Հայաստանի Հանրապե-տութեան նախագահ ՍերժՍարգսեան Չորեքշաբթի՝ 23Օ գ ո ս տ ո ս 2 0 1 7 - ի ն , Ս ո չ ի իմէջ հանդիպեցաւ Ռուսիո յնախագահ Վլատիմիր Փու-թինի հետ:

Ռ ա զ մ ա վ ա ր ա կ ա ն գ ո ր -ծընկեր երկու պետութիւն-ներու ղեկավարները քննար-կեցին հայ-ռուսական երկ-կողմ եւ բազմակողմ ձեւա-չափով յարաբերութիւննե-րու օրակարգին եւ համա-գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն վ ե ր ա բ ե -ր ո ղ հ ա ր ց ե ր , ա ն դ ր ա դ ա ր -ձան նախագահ Սերժ Սար-գըսեանի այս տարուան Մար-տին Ռուսիա կատարած պաշ-տօնական այցին ժամանակձ ե ռ ք բ ե ր ո ւ ա ծ պ ա յ մ ա ն ա -ւորուածութիւններու իրա-գործման ընթացքին:

Նախագահները անդրա-դ ա ր ձ ա ն ն ա ե ւ Ե ւ ր ա ս ի ա -կ ա ն տ ն տ ե ս ա կ ա ն մ ի ո ւ -թեան (ԵԱՏՄ) եւ Հաւաքա-կան անվտանգութեան պայ-մանագիրի կազմակերպու-թ ե ա ն ( Հ Ա Պ Կ ) ծ ի ր է ն ն ե ր սզարգացող գործընթացնե-ր ո ւ ն , մ ի տ ք ե ր փ ո խ ա ն ա -կեցին միջազգային եւ տա-

ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ա յ ի ն ա ր դ ի ա -կան հարցերու, որոնց շար-քին՝ Լեռնային Ղարաբաղիհակամարտութեան կարգա-ւորման շուրջ:

Ս տ ո ր ե ւ ՝ Հ ա յ ա ս տ ա ն ինախագահի մամլո յ ծառա-յ ո ւ թ ե ն է ն փ ո խ ա ն ց ո ւ ա ծհանդիպման ընթացքին նա-խագահներու ելոյթները.

«Յարգելի՛ Սերժ Ազատի,շատ ուրախ եմ ձեզ տեսնել:

Ա յ ս տ ա ր ի մ ե ն ք ն շ ո ւ մենք լաւ տարեդարձներ մերհ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա նշրջանակներում. լրացաւ դի-ւանագիտական յարաբերու-

թիւնների հաստատման 25-ամեակը, եւ մի քանի օրից՝Օգոստոսի 29-ին, կը լրանայառանցքային՝ Բարեկամու-թ ե ա ն , հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թեան եւ փոխադարձ օգնու-թեան մասին պայմանագրիստորագրման 20-ամեակը:

Այս ժամանակահատուա-ծ ո ւ մ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ռ ո ւ -ս ա ս տ ա ն ի ՝ ո ր պ է ս ե ր կ ո ւինքնիշխան պետութիւննե-ր ի մ ի ջ ե ւ յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն -ները շատ լուրջ կերպով ամ-րապնդուել են:

Շար. էջ 4

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2099 :RKOU<ABJI% 4 S:PT:MB:R 2017

• VOL. XXXVI, NO 2099 • LUNDI, 4 SEPTEMBRE 2017 • MONDAY, SEPTEMBER 4, 2017

ԴաԴիվանքի մէջ հնագիտականպեղումներ սկսած են

Դ ա դ ի վ ա ն ք ի վ ա ն ա կ ա ն հ ա մ ա լ ի ր ի փ ո ք րգմբէթաւոր եկեղեցւոյ վերականգման նախագի-ծին ծիրէն ներս սկսած է հնագիտական պեղում-ներու գործընթաց:

Այս մասին, ըստ Artsakhpress.am-ի, դիմա-տետրի իր էջին գրած է Արցախի Հանրապետու-թեան նախագահի խորհրդական Տիգրան Աբ-րահամեանը:

«Հնագիտական պեղումներուն գործընթացսկսած ենք` հետաքրքրական եւ արժէքաւոր բա-ցայայտումներու սպասումով»,- գրած է ան:

նախագահ սարգսեան սոչիի մէջհանդիպեցաւ նախագահ Փութինին

Օգոստոս 18, Հինգշաբթի երեկոյեանԱլթատինայի ԹՄՄ Կեդրոնին մէջ ՌԱԿԳ ե ր ա գ ո յ ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ -ցիչները ունեցան հանդիպում Լոս Ան-ճ ե լ ը ս ի շ ր ջ ա ն ա կ ի ո ղ ջ մ ի տ ո ւ հ ա յ ր ե -ն ա ս է ր ե ր ի տ ա ս ա ր դ ն ե ր ո ւ խ ո ւ մ բ ի մ ըհետ: Բացման խօսքը կատարեց ՌԱԿԳ ե ր ա գ ո յ ն Խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա տ ե ն ա պ ե տը ն կ ե ր Վ ա ր դ ա ն Ն ա զ ի ր ե ա ն ե ւ տ ո ւ ա ւա յ ս հ ա ն դ ի պ մ ա ն տ ո ւ ն տ ո ւ ո ղ պ ա տ -ճառները որ պիտի ծառայէ` Հայրենիք-Սփիւռք կապերու ամրապնդման, ռամ-կավարական աշխատաձեւի կիրառմանգ ա լ ի ֆ ո ր ն ի ա հ ա յ կ ե ա ն ք է ն ն ե ր ս , ա զ -գապահպանման դիմակալած մարտա-հրաւէրներուն մասնակից ըլլալու:

Ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւ , հ ր ա ւ ի ր ո ւ ե ց ա ւ Խ ո ր -հուրդի փոխ նախագահ եւ ԹՄՄ Կեդրո-ն ա կ ա ն Վ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն ա տ ե ն ա պ ե տ ը ն կ ե րԵրուանդ Ազատեան, որ տուաւ մեր կազմակեր-պութիւններուն անցեալէն ժառանգուած ծրա-գիրները ազգային կեանքէն ներս ներկայաց-ն ե լ ո վ ա յ ն ա շ խ ա տ ա ն ք ը ո ր մ ի ն չ ե ւ օ ր ս կ ըկատարէ ՌԱԿը հայրենիքի թէ սփիւռքի տա-րածքին: Ան տուաւ Թէքէեան ՄշակութայինՄիութեան կատարած եզակի գործը ամերիկա-հայ կեանքէն ներս բերելով նոր որակ մը մեր

գրականութեան ու արուեստներուն մէջ:Անդրադարձաւ մեր մամու լին անհրաժեշ-

տութեան ցրուած հայ սփիւռքի շրջանակներումօտ հանրային կարծիք ստեղծելու անհրաժեշ-տութեան: Ան գնահատեց երիտասարդութեանդերը հայ կեանքէն ներս եւ յայտնեց որ ներկայդարու երիտասարդները աւելի հմուտ են անց-եալի իրենց ծնողաց սերունդէն եւ հրաւիրեց որարտայայտեն իրենց գաղափարները, որովհե-

տեւ սերունդները իրարմէ սորվե լիք բան մըունին միշտ. ապա կոչ ըրաւ մասնակցութիւնբերելու մեր կազմակերպական կեանքէն ներս:Այս հանդիպման ներկայ էին նաեւ` Խոր-հուրդիանամ ընկեր Վարդգէս Գուրուեան, ՌԱԿ Կեդրո-նական Վարչութեան անդամ ընկեր Գէորգ Հա-լէպլեան եւ ԹՄՄ Կեդրոնական Վարչութեանվարիչ տնօրէն Արամ Արքուն:

«հայ Ձայն»

Ռակ գերագոյն Խորհուրդի հանդիպումը Լոս անճելըսի երիտասարդութեան հետ

միացեալ նահանգներու այոանահանգը ճանչցաւ հայոցՑեղասպանութիւնը

Հ ի ն գ շ ա բ թ ի ՝ 2 4 Օ գ ո ս տ ո ս 2 0 1 7 - ի ե ր ե կ ո յ ե ա ն ,Միացեալ Նահանգներու Այոա նահանգի նահանգա-պետ Քիմ Ռէյնոլտզ պաշտօնական արարողութեան մըը ն թ ա ց ք ի ն ս տ ո ր ա գ ր ե ց Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նճանաչման եւ Հոկտեմբեր 2017-ն Հայկական իրա-զեկման ամիս յայտարարելու մասին հռչակագիր մը:

Ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա ն ն ե ր կ ա յ է ի ն հ ա յ հ ո գ ե ւ ո ր դ ա ս իներկայացուցիչներ, Արեւելեան Ամերիկայի Հայ դատիյանձնախումբի անդամներ եւ փոքրաթիւ հայ համայն-քի ներկայացուցիչներ:

Ա յ ո ա ն դ ա ր ձ ա ւ 4 7 - ր դ ն ա հ ա ն գ ը , ո ր ճ ա ն չ ց ա ծ էՀայոց Ցեղասպանութիւնը:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 4 SEPTEMBRE 2017 - MONDAY SEPTEMBER 4, 2017

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

«Եթէ դուն չկաս,մէկ պակաս ենք…».տեղապահ ՊեքճեանՍրբազանին կոչը

Պ ո լ ս ո յ պ ա տ ր ի ա ր ք ա կ ա ն տ ե -ղապահ Տ. Գարեգին արք. Պեքճեա-նի ստորագրութիւնը կրող յայտա-րարութիւն մը լոյս տեսած է Պոլսոյմէջ: Յայտարարութեան մէջ տեղա-պահ սրբազան հայրը կոչ ուղղած էբոլոր պոլսահայերուն աշխուժօրէնմ ա ս ն ա կ ց ի լ ը ն տ ր ա կ ա ն ց ո ւ ց ա կ -ները վերանորոգելու աշխատան-քին:

Տ ե ղ ա պ ա հ ը մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է սը ս ա ծ է « Մ ե ր հ ա յ ր ա կ ա ն թ ե լ ա դ -ր ա ն ք ն է , ո ր 8 5 - ր դ Պ ա տ ր ի ա ր ք իը ն տ ր ո ւ թ ե ա ն պ ա տ ր ա ս տ ո ւ թ ե ա նայս շրջանին նկատի ունենալով հա-մայնքի եւ եկեղեցւոյ ապագան, հա-ճիք անձագիրներով դիմել ձեր բնա-կած թաղի եկեղեցին ու արձանա-գըրուիլ ընտրացանկին մէջ»: Տեղա-պ ա հ ս ր բ ա զ ա ն հ ա յ ր ը ի ր կ ո չ ըաւարտած է գրելով ՝ «Երբ դուն չկաս,մէկ պակաս ենք…»:

Յիշեցնենք, որ Պոլսոյ Պատրիար-քի ընտրութիւնը նախատեսուած էյ ա ռ ա ջ ի կ ա յ Դ ե կ ե տ ե մ բ ե ր ի ն , ա ն -շուշտ եթէ այս առումով անսպասելիանակնկալներ տեղի չունենան:

«Հայ Ձայն»

Մամետեարով. «Եթէ հայկական կողմը ընդունի, որ Հոկլընտի ընդգծած սկզբունքները նոր չեն, այդ պարագայինանհրաժեշտ է առարկայական բանակցութիւններու սկսիլ»

Էլմար Մամետեարով նշած է, որԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի համանա-խագահ երկիրներու ղեկավարներույ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ ա ր -տացոլուած են Հելսինքեան եզրա-փակիչ հռչակագիրին հիման վրայտագնապի փուլային լուծման հիմ-ն ա կ ա ն տ ա ր ր ե ր ը : « Ե ւ ա յ դ տ ա ր -րերը կը կազմեն նորացուած Մատ-րիտեան սկզբունքներու հիմքերը:Այդ սկզբունքները անգամ մը եւսընդգծած է Միացեալ Նահանգներէնհ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ո ղ Ռ ի չ ը ր տ Հ ո կ -լընտ», ըսած է Ատրպէյճանի արտա-քին գործոց նախարարը:

Ան ընդգծած է, որ եթէ հայկականկողմը ընդունի, թէ այդ սկզբունք-ն ե ր ը ն ո ր չ ե ն , ա յ դ պ ա ր ա գ ա յ ի նարդէն անհրաժեշտ է առարկայա-կ ա ն բ ա ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ս կ ս ի լմանրամասնութիւններու քննարկ-ման նպատակով:

Մամետեարով նշած է, որ ատր-պէյճանական կողմը բազմիցս յայ-տ ա ր ա ր ա ծ է , թ է պ ա տ ր ա ս տ է« ս թ ա թ ի ւ ս ք ո յ ի փ ո փ ո խ ո ւ թ ե ա ն ,տագնապի շուտափոյթ լուծման եւշրջանին մէջ կայուն խաղաղութեանա պ ա հ ո վ մ ա ն վ ե ր ա բ ե ր ե ա լ լ ո ւ ր ջբանակցութիւններու»:

Դաւիթ Բաբայեան. «Հոքլանտի յայտարարութիւնըո՛չ վերջնագիր է, ո՛չ ալ պարտադրանք»

ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խումբի ամերիկացի համանախա-գահ Ռիչըրտ Հոքլանտի յայտարարութիւնը ԼեռնայինՂարաբաղի տագնապի խաղաղ լուծման մասին վերջ-նագիր չէ, ճնշման մեթոտ չէ: Այս մասին, ըստ Tert.am-ի,ըսած է Արցախի Հանրապետութեան նախագահի մամ-լոյ բանբեր Դաւիթ Բաբայեան:

Ամերիկացի համանախագահի յայտարարութեանմէջ ներկայացուած է Լեռնային Ղարաբաղի տագնապիխաղաղ լուծման 6 կէտ, որոնցմէ մէկը կ՝ըսէ. «ՆախկինԼեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի սահմաննե-րուն մէջ գտնուող տարածքին, որ Պաքուի կողմէ չի վե-ր ա հ ս կ ո ւ ի ր , պ է տ ք է ժ ա մ ա ն ա կ ա ւ ո ր կ ա ր գ ա վ ի ճ ա կտրուի, որ առնուազն կ’ապահովէ անվտանգութեան եւինքնավարութեան երաշխիքներ: Լեռնային Ղարաբաղիշուրջ գրաւուած տարածքները պէտք է յանձնուին Ատըր-պէյճանի վերահսկողութեան: Այնտեղ չի կրնար որեւէբնակեցում ըլլալ` առանց հաշուի առնելու Ատրպէյճանիինքնիշխանութիւնը: Այդ տարածքներուն նկատմամբԱտրպէյճանի ինքնիշխանութիւնը պէտք է վերականգ-նի»:

Ըստ Դաւիթ Բաբայեանի, այս յայտարարութիւնը չինշանակեր, թէ կողմերը, տագնապի լուծման մէջ ներ-գըրաւուածները հասած են հասարակ յայտարարի:

«Նման յայտարարութիւն, փաստաթուղթ մը չի նշա-նակեր, որ տագնապը լուծուած է, կամ բոլորը հասածեն համաձայնութեան: Այսպիսի փաստաթուղթ նախա-պէս ալ եղած է, ասիկա պարտադրանք չէ, պարզապէստեսլական է», շեշտած է ան:

Դաւիթ Բաբայեան նաեւ ընդգծած է, որ Հոքլանտիյայտարարութեան մէջ կայ նաեւ երկու շատ կարեւորկէտ:

«Մէկը այն է, որ խաղաղ լուծում պիտի ըլ լայ, երկ-րորդը այն է, որ այս փաստաթուղթին մէջ Արցախը կըդիտարկուի իբրեւ առանձին, Ատրպէյճանին չպատ-կանող կազմաւորում: Ինչ կը վերաբերի այլ խնդիրնե-րու՝ կան երեւոյթներ, որ Ատրպէյճանի համար անըն-դունելի են: Անոնք երբեք չեն դիտարկած Արցախի ինք-ն ո ր ո շ մ ա ն կ ա մ ա ն կ ա խ ո ւ թ ե ա ն փ ա ս տ ի ճ ա ն ա չ մ ա նկ ա ր ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն ը : Փ ա ս տ օ ր է ն ա յ ն տ ե ղ ն շ ո ւ ա ծ է , ո րԱրցախը Ատրպէյճանինը չէ, կը խօսուի միջանկեալկարգավիճակի մասին: Արցախի նկատմամբ Ատրպէյ-ճանի համար օրինական թուացող պահանջները կըչէզոքացուին այս փաստաթուղթով: Բայց ատիկա չինշանակեր, որ փաստաթուղթը լիովին ընդունելի է, յար-գելի է», ընդգծած է Դաւիթ Բաբայեան:

Դաւիթ Բաբայեան շեշտած է, որ Արցախի Հանրա-պետութեան պաշտօնական դիրքորոշումը չէ փոխ-ւած, կայ քանի մը կարեւոր մօտեցում: Ըստ անոր, կա-րեւոր մօտեցումներէն առաջինը այն է , որ բանակ-ցութիւններու լիարժէք ձեւաչափը պիտի վերականգնի,պ ա շ տ օ ն ա կ ա ն Ս տ ե փ ա ն ա կ ե ր տ ը պ ի տ ի մ ա ս ն ա կ ց իբանակցային հոլովոյթին:

«Երկրորդ կարեւոր դիրքորոշումը այն է , որ այստագնապը պիտի լուծուի փաթեթով, այլ ոչ թէ այլ տար-բերակով, ամբողջական ամէն հարց պիտի լուծուի: Ոչմէկ հարց պէտք է մնայ ապագային: Տագնապը այնպէսմը պէտք է լուծուի, որ վաղը չստեղծուի աւելի բարդ,աւելի վատ իրավիճակ: Ատրպէյճանը կ՛ուզէ փուլային,թող ճանչնայ Արցախի Հանրապետութիւնը, այդ պա-րագային մենք կը բանակցինք», նշած է Դաւիթ Բա-բայեան:

Ան ընդգծած է, որ Ատրպէյճանի վարած հայատեացքաղաքականութիւնը հաշուի առնելով` իւրաքանչիւրմօտեցում մանրակրկիտ ձեւով պիտի դիտարկուի:

«Ինչ կը վերաբերի Հոքլանտի յայտարարութեան,անգամ մը եւս ըսեմ` ասիկա պարզապէս տեսլական է,եղած են տարբեր մօտեցումներ, որոնցմէ նաեւ հրա-ժարած են: Համանախագահները միշտ ըսած են, որպարտադրանք չկայ: Ասիկա տարբեր սկզբունքներուհամատեղում է, որ չի նշանակեր, թէ փոփոխութեանենթակայ չէ, կամ փաստաթուղթը կատարեալ է», եզրա-փակած է Բաբայեան:

Հայաստանն ու Սերպիան պատ-րաստ են անդամակցելու Սուրիոյականազերծման միջազգային դա-շինքին:

Ա յ ս մ ա ս ի ն յ ա յ տ ն ա ծ է Ռ ո ւ ս ի ո յպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ -թ ե ա ն մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն ռ ա զ մ ա կ ա նհամագործակցութեան վարչութեանղեկավար Ալեքսանդր Նովիկով, կըփոխանցէ «Ռիա Նովոսթի»-ն:

Այժմ Ռուսիոյ Պաշտպանութեաննախարարութիւնը Սուրիոյ ականա-զերծման շուրջ դաշինք ստեղծելուո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր կ ըտանի, յայտնած է ան:

«Համապատասխան դիմումներյղուած են Իրանի, Եգիպտոսի, Սեր-պ ի ո յ , Հ ա յ ա ս տ ա ն ի , Թ ո ւ ր ք ի ո յ ե ւԱրաբական Միացեալ Էմիրութեանպ ա շ տ պ ա ն ա կ ա ն գ ե ր ա տ ե ս չ ո ւ -

թիւններու ներկայացուցչութիւններ:Իրենց ստորաբաժանումները պատ-րաստ են ուղարկել Հայաստանն ուՍերպիան, չինացի դիպուկահար-ները ներգրաւելու հնարաւորութիւնկը մշակուի»,- ըսած է Նովիկով:

ՌԴ ՊՆ. «Հայաստան պատրաստ էմիանալու Սուրիոյ ականազերծմանմիջազգային դաշինքին»

LUNDI 4 SEPTEMBRE 2017 - MONDAY SEPTEMBER 4, 2017 • ABAKA • 3

Էդուարդ Նալպանտեան. «Իրմեկնաբանութեան մէջ Հոկլընտ թոյլ տուած է որոշանճշդութիւններ ու բացթողումներ»

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա -պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ա ր տ ա ք ի նգ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր Է դ -ւարդ Նալպանտեան պա-տ ա ս խ ա ն ե լ ո վ « Ն ի ւ զ » - իհարցումներուն մեկնաբա-ն ա ծ է Ե Ա Հ Կ - ի Մ ի ն ս ք իխմբակին մէջ ամերիկացիհամանախագահ դեսպանՀոկլընտի հրապարակածկէտերը Լեռնային Ղարա-բաղի տագնապի խաղաղլուծման վերաբերեալ:

«Ես այսօր արդէն առիթունեցած եմ պատասխա-նելու այդ հարցումին եւ նշած, որ անոնք, ընդհանուր առմամբ, կ՛ար-տայայտեն Մինսքի խմբակի համանախագահ երկիրներու նախա-գահներուն կողմէ Լեռնային Ղարաբաղի տագնապի հանգուցալուծմանվերաբերեալ ընդունուած հինգ յայտնի յայտարարութիւններու դրոյթ-ները:

«Իր մեկնաբանութեան մէջ ան փորձած է հաւատարիմ մնալ անոնց,սակայն թոյլ տուած է որոշ անճշդութիւններ ու բացթողումներ: Բայցանգամ մը եւս կը կրկնեմ, որ Լեռնային Ղարաբաղի տագնապի հան-գուցալուծման վերաբերեալ դիրքորոշումը կ ՛արտայայտուի ոչ թէառանձին մեկնաբանութեան, այլ համանախագահ երկիրներու միաց-եալ առաջարկներու եւ յայտարութիւններու միջոցով, յատկապէս,նախագահական մակարդակով ընդունուած հինգ յայտարարութիւննե-րու մէջ, որոնք բազմիցս վերահաստատուած են եռանախագահներունկողմէ, ինչպէս օրինակ նախորդ տարուան Դեկտեմբերին Համպուրկիմէջ համանախագահ երկիրներու արտաքին գործոց նախարարներույայտարարութեան մէջ: Ասիկա է Մինսքի խմբակի համանախագահերկիրներու դիրքորոշումը», ըսած է Է. Նալպանտեան:

Վարչապետ Կարապետեան եւ դեսպանՄիլզ քննարկած են Հայաստանի մէջիրականացուող բարեփոխումները

Վարչապետ Կարէն Կարապետեան կարեւոր նկատած է արդէն աւանդա-կան դարձած պարբերական հանդիպումները, որոնք լաւ առիթներ են հայ-ամերիկեան համագործակցութեան ընթացքի եւ զարգացման հեռանկար-ներու շուրջ միտքեր փոխանակելու համար:

Դեսպան Միլզ նախ իր ափսոսանքը յայտնած է «Խոսրովի անտառ» պե-տական արգելոցին մէջ բռնկած հրդեհին համար` նշելով, որ Միացեալ Նա-հանգներ լսելով չէ, որ գիտեն, թէ ինչ բարդութիւններ կան նման աղէտ-ներու դէմ պայքարին մէջ: Ան նշած է, որ դեսպանութիւնը կապի մէջ է Հա-յաստանի Հանրապետութեան արտակարգ իրավիճակներու եւ Հայաստա-նի բնապահպանութեան նախարարութիւններուն հետ` հրդեհի հետեւանք-ներու վերացման գործին մէջ նախարարութիւններուն արհեստագիտականեւ փորձագիտական օժանդակութեան ուղղութիւնները յստակացնելունպատակով: Անդրադառնալով գործարարական միջավայրի բարելաւմանեւ փտածութեան դէմ պայքարին` դեսպան Միլզ նշած է. «Ես ջերմօրէնկ’ողջունեմ փտածութեան դէմ պայքարին եւ գործարարական միջավայրիբարելաւման ուղղուած ձեր ջանքերը, որոնք յանգեցուցած են Հայաստանինկատմամբ ամերիկեան ընկերութիւններու եւ ներդրողներու հետաքրքրու-թեան աստիճանի բարձրացման»:

Անդրադառնալով փտածութեան դէմ պայքարին, ինչպէս նաեւ Պետա-կան եկամուտներու կոմիտէի գործունէութեան` վարչապետ Կարէն Կա-րապետեան նշած է, որ հաճելի է այս մարզերուն մէջ կառավարութեանկողմէ իրականացուող քայլերուն մասին նման կարծիք լսել: «Սակայն այսուղղութիւններով տակաւին շատ ընելիքներ ունինք, եւ բարեփոխումներըշարունակական բնոյթ պիտի կրեն: Ունինք վճռականութիւն` գործարարմիջավայրը բարելաւե լու , փտածութեան դէմ պայքարելու հարցերուննկատմամբ, քանի որ այդ ամէնը պարզապէս անհրաժեշտութիւն է տնտե-սութեան զարգացման համար», ընդգծած է վարչապետը:

Վարչապետ Կարէն Կարապետեան եւ դեսպան Ռիչըրտ Միլզ քննարկածեն նաեւ արդարադատութեան մարզին մէջ իրականացուող բարեփոխում-ները:

Զրուցակիցները քննարկած են նաեւ հայ-ամերիկեան յարաբերութիւն-ներուն վերաբերող շարք մը այլ հարցեր:

Սէլինա Տողան Հայաստան-սփիւռքհամաժողովին մասնակցելու հրաւէր ստացած է.Մասնակցութեան մասին ցարդ որոշում չկայ

Թուրքիոյ խորհրդարանի հայազգի ան-դամ ՝Սէ լինա Տողան Հայաստան-Սփիւռքհամահայկական 6-րդ համաժողովին մաս-նակցելու հրաւէր ստացած է : Ա յս մասին«Հայ Ձայն» տեղեկութիւն ստացաւ Անգա-րայի իր աղբիւրէն: Մեր աղբիւրը նաեւ փո-խանցեց, որ առաջին անգամն է, որ Հայաս-տանի Հանրապետութենէն Թուրքիոյ քաղա-քական ասպարէզին մէջ գործող անձնա-ւորութեան մը նման մակարդակի ժողովի մըմասնակցելու հրաւէր կ’ուղղարկուի:

«Հայ Ձայն» պարզելու համար տուեալ հրաւէրին Տիկին Տողանի մաս-նակցութեան հարցը, կապ հաստատեց անոր գրասենեակի վարիչ-պա-տասխանատուին հետ, որ խնդրին մասին խօսելով ըսաւ՝ «Այս պահունկանուխ է նման կարեւոր հրաւէրի մը արձագանգելը: Մենք նոր ստացածենք հրաւէրը եւ յառաջիկայ օրերուն պարզ կը դառնայ տիկին երեսփո-խանին մասնակցութեան հարցը»:

Մեր խօսակիցը նաեւ յայտնեց, որ երկրին մէջ գերյագեցած վիճակ մըունի քաղաքական ընդհանուր օրակարգը ու այդ առումով կարեւոր քննար-կումներ կը կայացուին իրենց կուսակցութենէն ներս:

Նշենք, որ Սէլինա Տողան մաս կը կազմէ Թուրքիոյ ընդդիմադիր CHP(Ժողովրդահանրապետական) կուսակցութեան, որ այսօր կը համարուիերկրի ընդդիմադիր գլխաւոր ուժը:

Ատրպէյճան կը համարուի ռուսականնորագոյն սպառազինութեանգնորդներու շարքին

Ե ր ե ք շ ա բ թ ի ՝ 2 2 Օ գ ո ս -տոսին, Ռուսիոյ մէջ սկսած«Բանակ 2017» վեհաժողով-ց ո ւ ց ա հ ա ն դ է ս ի ն , ա ռ ա ջ ի նա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վ կ ը ն ե ր կ ա -յացուին «S-500» եւ «Անտէյ-400» նորագոյն հրթիռայինհամակարգերը, որոնց հա-ւանական գնորդներու ցան-կին վրայ կայ նաեւ Ատրպէյ-ճ ա ն ը ` ը ս տ մ ա ս ն ա գ է տ ն ե -րու:

« Ի զ վ ե ս թ ի ա » թ ե ր թ ը ,յղում կատարելով զինուորա-կան հարցերով փորձագէտներու, կը գրէ, որ այս նորագոյն համակարգերըմեծ հետաքրքրութիւն պիտի յառաջացնեն շարք մը հաւանական գնորդ-ներու մօտ:

Մէջբերելով փորձագէտ Անտրէյ Ֆրոլովի խօսքերը` թերթը կը գրէ, որհաւանական գնորդներու ցանկը բաւական մեծ է. անոր մէջ կան Չինաս-տանը, Հնդկաստանը, Վիեթնամը, Ալճերիան, Ղազախստանը, Ատրպէյ-ճանը, Թուրքիան, Եգիպտոսը, Իրանը, Իրաքը, Քուէյթն ու Քաթարը:

Հաւանական գնորդներու նշեալ համակարգերը պիտի ներկայացուինփակ ցուցադրութեամբ:

«Յայտնի է նաեւ, որ «S-500»-ը կրնայ խոցել յայտնի թիրախներէն գրեթէբոլորը, ներառեալ` ամերիկեան թռչող սարքերը», կը գրէ «Իզվեսթիա»:

«Ռուսական բանակը այս համակարգը պիտի ստանայ 2019-ին», ըսած է«Ալմազ-Անտէյ» ընկերութեան ղեկավար Ալեքսանտր Վետրով` առանցյաւելեալ մանրամասնութիւններ բացայայտելու գաղտնի պահուող սպա-ռազինութեան մասին:

Ռազմական ակադեմիայէն փրօֆ. Վատիմ Քոզիւլի կը գրէ, որ այդ հա-մակարգերը կրնան խոցել թռչող սարքեր` մեծ հեռաւորութեան վրայ եւտիեզերքի մէջ: Նոր համակարգերուն համար ստեղծուած են նաեւ յատուկնոր հրթիռներ:

Փորձագէտ Անտրէյ Ֆրոլովի կարծիքով` «S-500»-ի առաջին գնորդը հա-ւանաբար Հնդկաստանն է, որուն հետ Ռուսիա համապատասխան համա-ձայնագիր ունի:

Նախապէս հաղորդուած էր, թէ Թուրքիա համաձայնած է 2,5 միլիառտոլար վճարելու ` ռուսական հակաօդային պաշտպանութեան «S-400»համակարգեր եւ անոնց պատրաստութեան արհեստագիտութիւնը ձեռքբերելու համար:

Նախագահ Սարգսեանվերահաստատած է Լ. Ղարաբաղիհակամարտութեան խաղաղկարգաւորման վերաբերեալ Հայաստանի դիրքորոշումը

Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Սերժ Սարգսեան,Երեւանի մէջ Թուրքմէնիստանի նախագահ Կուրպանկուլի Պերտի-մուհամետովի հետ հանդիպման ընթացքին, ներկայացուցած է Հա-յաստանի դիրքորոշումը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեանկարգաւորման վերաբերեալ:

Թուրքմէնիսստանի նախագահի հետ հանդիպումէն ետք՝ նախա-գահական նստավայրին մէջ լրագրողներու հետ հանդիպման մը ըն-թացքին, ըստ Armenpress.am-ի, այս մասին յայտնած է ՀՀ նախա-գահը:

«Բանակցութիւններու ընթացքին իմ կողմէ մէկ անգամ եւս վերա-հաստատուած է Հայաստանի դիրքորոշումը՝ Լեռնային Ղարաբաղիհակամարտութեան բացառապէս խաղաղ կարգաւորում` հիմնուածմիջազգային իրաւունքի չափանիշներու եւ սկզբունքներու, ՄԱԿ-իկանոնադրութեան դրոյթներուն վրայ, մասնաւորապէս` անոնց, որոնքհ ա ւ ա ս ա ր ա պ է ս կ ը վ ե ր ա բ ե ր ի ն ո ւ ժ ի ե ւ ա ն ո ր ս պ ա ռ ն ա լ ի ք ի չ կ ի -րառման, պետութիւններու տարածքային ամբողջականութեան, իրա-ւ ա հ ա ւ ա ս ա ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւ ի ն ք ն ո ր ո շ մ ա ն ի ր ա ւ ո ւ ն -քին»,- ընդգծած է Սերժ Սարգսեան:

Նախագահ Սարգսեան նաեւ աւելցուցած է, որ ընդգծուած է հակա-մարտութեան գօտիին վրայ իրավիճակի սրացման կանխարգելման,իրավիճակի կայունացման եւ միջազգային հանրութեան միջնոր-դ ա կ ա ն ի ր ա ւ ա գ ի ր ո վ օ ժ տ ո ւ ա ծ մ ի ա կ ձ ե ւ ա չ ա փ ի ` Ե Ա Հ Կ Մ ի ն ս կ իխումբի համանախագահ երկիրներու ջանքերուն ծիրէն ներս խաղաղգործընթացի առաջ մղման համար պայմաններու ստեղծման ուղղուածհամաձայնութիւններու իրականացման կարեւորութիւնը:

Միւս կողմէ Թուրքմէնիստանի նախագահը վերահաստատած է հա-մաշխարհային խաղաղութեան նպաստելու հարցով փոխգործակցու-թիւնը ամրապնդելու Հայաստանի եւ Թուրքմէնիստանի փոխադարձձգտումը:

«Պատրաստակամութիւն յայտնած ենք այդ ուղղութեամբ գործըն-կերութիւն զարգացնելու ինչպէս երկկողմ ձեւաչափի, այնպէս ալՄԱԿ-ի, ԵԱՀԿ-ի, ԱՊՀ եւ այլ միջազգային կառոյցներու ծիրէն ներս»,-ընդգծած է Թուրքմէնիստանի նախագահը:

Անոր խօսքով` կողմերը համաձայնած են միաւորել ուժերը միջազ-գային անվտանգութեան մարտահրաւէրներուն եւ սպառնալիքներունդիմակայելու հարցին գծով, ներառեալ` ահաբեկչութեան եւ թմրա-նիւթերու շրջանառութեան դէմ պայքարին:


ԱՄՆ-ն նոր համանախագահնշանակած է ԵԱՀԿ Մինսքիխումբին մէջ

Օգոստոս 28-էն սկսեալ ԵԱՀԿՄ ի ն ս ք ի խ ո ւ մ բ ի ն ո ր մ շ տ ա կ ա նհամանախագահ պիտի դառնայԷնտրիւ Շէֆըրը: Այս մասին, ըստN e w s . a m - ի , Ո ւ ա շ ի ն կ թ ը ն ի մ է ջյ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է Ե Ա Հ Կ Մ ի ն ս ք իխումբի ամերիկացի ժամանակա-ւոր համանախագահ Ռիչըրտ Հոգ-լանտը:

«Շատ ուրախ եմ յայտնելու, որԵրկուշաբթի օրուընէ համանախագահ պիտի ըլլայ Էնտրիւ Շէֆըրը: Անշատ փորձառու բարձրաստիճան ամերիկեան դիւանագէտ է, որ վեր-ջերս ծառայած է իբրեւ Միջազգային կազմակերպութիւններու մէջՄիացեալ Նահանգներու առաքելութեան գործերու ժամանակաւորհաւատարմատար»,- ըսած է Հոգլանտը եւ աւելցուցած. «Ամերիկեաններկայ վարչակազմը այս հարցով նոր մօտեցում չունի: Ամերիկեանմ օ տ ե ց ո ւ մ ն ե ր ը ա յ ս հ ա ր ց ո վ ա ն փ ո փ ո խ ե ն , հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ իփոփոխութենէն անկախ»:

«Ան ունի իրական փորձ Կիպրոսի եւ այլ հակամարտութիւններուկարգաւորման գործին մէջ, կը կարծեմ, Պետական քարտուղարու-թիւնը եւ պետական քարտուղարը ընտրած են փայլուն ԱՄՆ-ի համա-նախագահ»,- ըսած է Հոգլանտ:

Նոր համանախագահը այժմ կը տիրապետէ ղարաբաղեան հակա-մարտութեան կարգաւորման գործընթացին հետ կապուած ամբող-ջական տեղեկատուութեան եւ պատրաստ է ստանձնելու պարտակա-նութիւնները, հեռանալէն առաջ նշած է դեսպան Հոգլանտը։

Նախագահ սարգսեան...Շար. էջ 1-էն

Պ ա հ պ ա ն ւ ո ւ մ է ի ն տ ե ն ս ի ւ ք ա -ղաքական երկխօսութիւն , ընթա-նում է երկկողմ համագործակցու-թիւն ե՛ւ տնտեսական, ե՛ւ անվտան-գութեան, ե՛ւ ռազմական ոլորտնե-րում: Մենք ակտիւ փոխգործակցումե ն ք մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ի ե ւ մ ե ր ի ն տ ե գ ր ա ց ի ո նմ ի ա ւ ո ր ո ւ մ ն ե ր ի շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ մ :Շատ ուրախ եմ ձեզ տեսնել եւ զրու-ցել այս բոլոր հարցերի շուրջ»:

Նախագահ Սարգսեան իր կար-գ ի ն ը ս ա ւ . « Շ ն ո ր հ ա կ ա լ ե մ , Վ լ ա -տիմի՛ր Վլատիմիրի,

Շատ ուրախ եմ մեր հերթականհանդիպման համար եւ շնորհակալե մ հ ր ա ւ է ր ի հ ա մ ա ր : Ի ր ա կ ա ն ո ւ մմենք մի քանի օրից նշելու ենք Բա-րեկամութեան, համագործակցու-

թ ե ա ն ե ւ փ ո խ ա դ ա ր ձ օ գ ն ո ւ թ ե ա նմասին պայմանագրի ստորագրման20-ամեակը: Յետագայ տարիներըդարձան մեր միջպետական յարա-բերութիւնների զարգացման ակտիւշրջան:

Հայ-ռուսական ռազմավարականդաշնակցային յարաբերութիւններնառանձնանում են բարձր մակար-դակում մշտական ինտենսիւ երկ-խօսութեամբ, արտաքին քաղաքա-կան լայն համակարգմամբ, միջազ-գային եւ տարածաշրջանային հար-թ ա կ ն ե ր ո ւ մ ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ հ ա մ ա -գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ , ա ն վ տ ա ն գ ո ւ -թեան, ռազմական եւ ռազմատեխ-ն ի կ ա կ ա ն ո լ ո ր տ ն ե ր ո ւ մ ա ր գ ա -սաբեր համագործակցութեամբ:

Մեր առեւտրատնտեսական յա-րաբերութիւնները ինտենսիւ կեր-պով զարգանում են: Անցած տարիմենք ունեցանք առեւտրաշրաջա-նառութեան 15 տոկոսանոց աճ: Այս

տարուայ առաջին վեց ամիսներիընթացքում այն աւելացել է գրեթէ24 տոկոսով: Մշտական է մեր եր-կըրների կառավարութիւնների ուխ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ն ե ր ի մ ի ջ ե ւ կ ա պ ը :Մշտապէս զարգանում է նաեւ միջ-տարածաշրջանային եւ հումանի-տար ո լորտներում համագործակ-ցութիւնը:

Այս ամէնին, իհարկէ, նպաստումեն բարձրագոյն եւ բարձր մակար-դակներում մշտական այցերը: Այստարի Հայաստանում եղել են Ռու-ս ա ս տ ա ն ի Դ ա շ ն ո ւ թ ե ա ն Դ ո ւ մ ա -յի նախագահը, Անվտանգութեանխորհրդի քարտուղարը, ես եմ Մոս-կըուայում եղել պաշտօնական այ-ցով, մեր խորհրդարանի նախագա-հը, վարչապետը: Աշնանը մենք Հա-յ ա ս տ ա ն ո ւ մ ս պ ա ս ո ւ մ ե ն ք Ռ ո ւ -սաստանի վարչապետին, արտաքինգործերի նախարարին, նախարարՄանտուրովին՝ գործարարների եւ

պետկառավարիչների մեծ պատուի-րակութեան կազմում՝ Եւրասիականհ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ե ր կ ր ո ր դմ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ ի շ ր ջ ա -նակներում:

Բառացիօրէն օրեր առաջ կայա-ցան երեք կարեւորագոյն երկկողմյանձնաժողովների նիստերը՝ ռազ-մատեխնիակական, առեւտրատըն-տեսական եւ խորհրդանական հա-մագործակցութեան: Աշնանը Ռու-սաստանում կ՛անցկացուեն Հայաս-տանի օրերը: Շատ կարեւոր է , որա յ ս օ ր ե ր ի շ ր ջ ա ն ա կ ն ե ր ո ւ մ ա ն ց -կ ա ց ո ւ ե լ ի ք մ ի ջ ո ց ա ռ ո ւ մ ն ե ր ը չ ե նսահմանափակւում միայն Ռուսաս-տ ա ն ի մ ա յ ր ա ք ա ղ ա ք ո վ , մ ի ջ ո ց ա -ռ ո ւ մ ն ե ր կ ՛ ա ն ց կ ա ց ո ւ ե ն Ռ ո ւ ս ա ս -տանի 13 քաղաքներում:

Ցանկանում եմ նաեւ շնորհակա-լութիւն յայտնել անտառային հրդեհ-ների մարման ուղղութեամբ ցուցա-բերուած օգնութեան համար»:

Նախարար Սարգսեանը Ռուսիոյ մէջմասնակցած է «Արմիա-2017»ցուցահանդէսի բացումին

Ե ր ե ք շ ա բ թ ի ՝ 2 2 Օ գ ո ս տ ո -ս ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե -տութեան պաշտպանութեաննախարար Վիգէն Սարգսեանիգ լ խ ա ւ ո ր ա ծ պ ա տ ո ւ ի ր ա կ ո ւ -թիւնը մասնակցած է Ռուսիոյ«Փաթրիոթ» ցուցահանդէսա-յին համալիրին մէջ (Մոսկուա)տեղի ունեցած «Արմիա-2017»3-րդ միջազգային զինուորա-կան արհեստագիտական հա-մաժողովին եւ ցուցահանդէսիբացման հանդիսաւոր արարո-ղութեան:

Ց ո ւ ց ա հ ա ն դ է ս ի ն Հ ա յ ա ս -տանի Հանրապետութեան զինուորական-արդիւնաբերական համալիրըներկայացուած է առանձին տաղաւարով:

Շրջելով ցուցահանդէսի տաղաւարները` նախարար Վիգէն Սարգսեանծանօթացած է տարբեր ընկերութիւններու զինուորական նշանակութեանարտադրանքի նմուշներուն:

Այցելութեան ընթացքին նախարարին ընկերակցած է Հայաստանի Հան-ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ի տ ե ղ ա կ ա լ - Ռ ա զ մ ա ր -դիւնաբերութեան պետական կոմիտէի նախագահ Դաւիթ Փախչանեան:


Ոչ եւս է հալէպահայ դոկտ. Վազգէն Գաբրիէլեանը

Հալէպահայ քիմիագէտ, դոկտ.Վազգէն Գաբրիէլեան, Հինգշաբ-թի ՝ 24 Օգոստոսին , Գերմանիո յմէջ գիտական համագումարի մըմասնակցութեան օրերուն, կնքեցիր մահկանացուն:

Նշենք, որ 1960-ի ծնունդ Վազ-գէն Գաբրիէլեան Սուրիոյ պատե-րազմի հետեւանքով վերջին երեքտ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն հ ա ս տ ա տ ո ւ ա ծ է րԱւստրիոյ Լինց քաղաքը: Ան EP-N O E 2 0 1 7 հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ի մ ա ս -նակցելու համար օրերս մեկնածէ ր Գ ե ր մ ա ն ի ա , ո ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ -ցութեան ընթացքին յանկարծա-մահ եղաւ:

Տխուր լուրին յաղորդման ժամանակ, հանգուցեալին մահուանպատճառները չեն պարզուած եւ այս առումով կը սպասուի, որ Գեր-մանիոյ իշխանութիւնները այդ մասին յստակեցումներ կատարեն Գաբ-րիէլեանի պարագաներուն:

Վազգէն Գաբրիէլեան Հալէպի մէջ դասաւանդած է երեք հայկականվարժարաններու մէջ , ան նաեւ Հալէպի պետական համալսարանինմէջ եղած է սիրուած ու յարգուած դասախօս մը: Գաբրիէլեան ամուս-նացած էր Հուրի Լաթերովեանին հետ եւ հայր էր երկու որդիներու՝Յակոբ եւ Արմիկ:

Պոլսոյ Հայոց պատրիարքարանը Հայ համայնքի ներկայացուցիչներուն կոչ կ՝ընէ արձանագրուելու՝ընտրութիւններուն մասնակցելուհամար

Պոլսոյ Հայոց պատրիար-ք ա ր ա ն ը , պ ա տ ր ի ա ր ք ի ե ւհոգաբարձուներու խորհուր-դի ընտրութիւններուն հա-մար, դիմած է հայ համայնքիներկայացուցիչներուն: Այսմասին նշուած է Պոլսոյ Հա-յոց պատրիարքարանի դի-մատետրի էջին:

«Ինչպէս յայտնի է, պատ-ր ի ա ր ք ի ե ւ հ ո գ ա բ ա ր ձ ո ւ -ներու խորհուրդի ընտրու -թիւններուն քուէարկող ընտ-ր ո ղ ն ե ր ո ւ ց ո ւ ց ա կ ը ա ր դ է ներկար ժամանակ է, ցաւօք, չէ թարմացուած»,- ըսուած է յայտարարութեանմէջ:

Պատրիարքարանը նշած է, որ միայն ցուցակներու թարմացումով հնա-րաւոր պիտի ըլ լայ իրականացնել առողջ ընտրութիւններ եւ ապահովելընտրողներու մասնակցութեան բարձր մակարդակ:

«Այս փուլով, երբ կը պատրաստուինք 85-րդ պատրիարքական ընտ-րութիւններուն, կը խնդրենք յանուն մեր հասարակութեան եւ հայ եկեղեց-ւոյ ապագային՝ անձնագիրերով ներկայանալու ձեր թաղամասերու եկեղե-ցիները եւ արձանագրուելու ընտրութիւն կատարելու համար»:

Քաղաքագէտ. « ՀՀ եւ ՌԴնախագահներուն յայտարարութիւններըլաւատեսական տրամադրութեան առիթ կու տան»

Հայաստանի եւ Ռուսիոյ նախա-գ ա հ ն ե ր Ս ե ր ժ Ս ա ր գ ս ե ա ն ի ե ւՎլատիմիր Փութինի հանդիպումէնա ռ ա ջ ե ւ ե տ ք հ ն չ ա ծ յ ա յ տ ա ր ա -րութիւնները կը վկայեն, որ հայ-ռուսական յարաբերութիւններըկը գտնուին բաւականին բարձրմակարդակի վրայ:

Նման դիտարկում, ըստ Armen-press.am-ի, ըրած է քաղաքագէտՀրանդ Մելիք-Շահնազարեանը:

«Խօսքը կը վերաբերի տնտեսա-կան, ռազմական համագործակ-ցութեան եւ ընդհանրապէս տա-րածաշրջանին մէջ քաղաքակա-նութիւն ձեւաւորելու հիմնախըն-դ ի ր ն ե ր ո ւ ն : Կ ը կ ա ր ծ ե մ ե ր է կ ո ւ ա ն հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ը ա յ դ յ ա ր ա բ ե ր ո ւ -թիւններու, մտերմութեան լաւագոյն ապացոյցներէն է»,- նշած է ան, եւընդգծած, որ երկու երկիրներու ղեկավարներուն յայտարարութիւն-ները լաւատեսական տրամադրութիւններու առիթ կու տան:

Նախագահներու ` ԼՂ հակամարտութեան կարգաւորման շուրջանդրադարձին վերաբերեալ քաղաքագէտը համոզում յայտնած է, որայդ հարցը չէր կրնար շրջանցուիլ ՌԴ եւ ՀՀ նախագահներու հանդիպ-ման օրակարգէն: Անոր խօսքով` Հարաւային Կովկասի մէջ ասիկահիմնական խնդիրն է:

«Այս հարցը կը վերաբերի ո՛չ միայն Հայաստանին, Արցախին եւԱտրպէյճանին, այլ ընդհանրապէս` տարածաշրջանային անվտանգու-թեան: Որոշ չափով ասիկա կ՝ազդէ նաեւ յարակից տարածաշրջան-ներուն մէջ ընթացող գործընթացներուն վրայ: Հարաւային Կովկասիմէջ կայունութիւնը թոյլ կու տայ Ռուսիոյ աւելի վստահ զգալու Մեր-ձաւոր Արեւելքի մէջ իր գործողութիւններուն գծով եւ աւելի ապահովթիկունքով հանդէս գալու այնտեղ», - ըսած է քաղաքագէտ ՄելիքՇահնազարեանը:

Անոր կարծիքով` քննարկումները չեն վերաբերած լուծումներուն,այ լ այս պահուն հանգիստ իրավիճակ եւ կայունութեան կանխա-տեսելիութիւն ապահովելու խնդիր կայ:

«Ամենայն հաւանականութեամբ, այս ուղղութեամբ ալ ընթացած ենքննարկումները, որպէսզի սահմանի վրայ իրավիճակը հանգիստ ըլլայեւ այս պայթիւնավտանգ դրութիւնը որեւէ կերպով յաղթահարուի»,-նկատած է քաղաքագէտը:

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան Ռուսիոյ Դաշնութիւն աշխատան-քային այցին ծիրէն ներս, Օգոստոսի 23-ին, Սոչիի մէջ հանդիպումունեցած է ՌԴ նախագահ Վլատիմիր Փութինի հետ: Նախագահները,հանդիպման ընթացքին, անդրադարձած են շարք մը հարցերու, ինչ-պէս նաեւ` Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտութեան կարգաւորման:

Եոհաննես Հան կոչ կ՛ուղղէ թուրքիոյնկատմամբ նոր ռազմավարութիւնորդեգրելու

Եւրոպական Միութեան ընդլայն-ման հարցերով յանձնակատար` Եո-հ ա ն ն ե ս Հ ա ն գ ե ր մ ա ն ա կ ա ն « Տ ի ւ -տէօչէ Ցայթունկ» օրաթերթին մէջ21 Օգոստոսի գիշերը հրապարակ-ւած հարցազրոյցին մէջ յայտնեց, որԵ ւ ր ո պ ա կ ա ն Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ը պ է տ ք էփոխէ Թուրքիոյ նկատմամբ իր ռազ-մավարութիւնը, որովհետեւ այլեւս չիկ ր ն ա ր Ա ն գ ա ր ա յ ի վ ա ր մ ո ւ ն ք ի ննկատմամբ «ուս թօթուելով» բաւա-րարուիլ:

«Կը հաւատամ, թէ ժամանակն է,որ անդամ պետութիւնները քննարկեն (Թուրքիո յ ) վարմունքին ռազ-մավարական նշանակութիւնները», ըսաւ Հան` աւելցնելով. «Միայն ուս թօ-թուելը երկար ժամկէտի վրայ քաղաքական ռազմավարութիւն մը չէ»:

«Նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանին ազգային ընտրապայքարի մըմիջամտելը, ինչպէս նաեւ ենթադրեալ քաղաքական հակառակորդներուա ր տ ա յ ա ն ձ ն մ ա ն պ ա հ ա ն ջ ն ե ր ը ա ն ը ն դ ո ւ ն ե լ ի ե ն » , ը ս ա ւ Ե ւ ր ո պ ա կ ա նՄիութեան յանձնակատարը` աւելցնելով, թէ Անգարա «ըստ երեւոյթինպատրաստակամ չէ իր ընթացքը վերատեսութեան ենթարկելու, ինչ որզինք հետզհետէ աւելի կը հեռացնէ Եւրոպայէն»:

Փայլան դատի տուած է թրքական «ԵնիՇաֆաք» պարբերականի սիւնակագիրը

Թուրքիոյ քրտամէտ ընդդիմադիրԺողովուրդներու ժողովրդավարա-կան կուսակցութեան հայ երեսփո-խան Կարօ Փայլան բողոք ներկա-յացուցած է ընդդէմ թրքական «ԵնիՇաֆաք» պարբերականի սիւնակա-գ ի ր Հ ա յ ր է տ տ ի ն Ք ա ր ա մ ա ն ի : Ա յ սմասին ֆէյսպուքի իր էջին մէջ գրածէ Կարօ Փայլան:

« Ե ն ի Շ ա ֆ ա ք » - ի ս ի ւ ն ա կ ա գ ի րՔարաման իր գրութեամբ վիրաւո-րած էր քրիստոնեաները:

«Կեաւուրը բարեկամ չի դառնար,խոզի կաշիէն ալ սփռոց չի պատրաստուիր», գրած էր սիւնակագիրը:

Քարաման իր գրութեան մէջ նաեւ մէջբերումներ կատարած է Քուրա-նէն` մահմետական եւ ոչ մահմետական ժողովուրդներու փոխյարաբե-րութիւններուն վերաբերեալ:

Կարօ Փայլան Քարամանի դէմ Թուրքիոյ դատախազութեան բողոք ներ-կայացուցած է` ժողովուրդին մէջ իրարու նկատմամբ ատելութիւն սերմա-նելու եւ քրիստոնեաները նուաստացնելու մեղադրանքներով:

ԴոԿտ. Զաւէն ա. քՀնՅ. արԶումանեանՆՈՐ ՕՐ-իՆ ՅատՈւկ

ՀՌչաԿումԸՀայաստանի Առաջին Հանրապետութիւնը որ հռչակ-

ւեցաւ 1918 Մայիս 28-ին, վերջացաւ երեսուն ամսուայգոյութենէ ետք՝ 1920 Նոյեմբեր 29-ին: Առանց հայ ժո-ղովուրդի ակնկալութեան արտաքին փոթորիկներ բերին

զայն, եւ արտաքին ու ներքին փոթորիկներ բռնի տարին զայն: Հանրա-պետութեան գոյառման առաջին հինգ ամիսներու շրջանը փակուեցաւզինադադարով՝ 1918 Հոկտեմբեր 30-ին՝ դաշնակից պետութեանց յաղ-թանակով:

Թ է ե ւ կ ա ր ճ ե ւ բ ռ ն ի պ ա յ մ ա ն ն ե ր ո ւ մ է ջ մ ն ա ց Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա -պետութիւնը, սակայն անոր պետական կազմը, Նախագահ Աւետիս Ահա-րոնեանի եւ Վարչապետ Յովհաննէս Քաջազնունիի ներքեւ, եղաւ լրիւ եւուղիղ նախագահներով ու վարչապետներով որոնք հայ ժողովուրդի երախ-տագիտութեան պիտի արժանանային եթէ արդէն իսկ դժբախտ կացու-թեան վրայ չդիմադրէին գալիք ահարկու Խորհրդային ուժին եւ չտայինփետրուարեան ապստամբութեան եղբայրասպան զոհերը Հայաստանիհողին վրայ 1921 Փետրուար 13-ին:

Այսու հանդերձ, արդար ըլլալու ենք ընդունելով որ Դաշնակցական ղեկա-վարութիւնը իր նախորդող Ազգային Խորհուրդի 205 անդամներուն հետմիասին, հայրենասիրաբար յանդգնեցան լծուիլ անկախութեան եւ հայ-րենիքի պատուաւոր գործին: Չյաջողեցան, այդ տարբեր, սակայն ըրինիրենց կարելին համոզումով եւ նուիրումով: Եթէ պարագաներու դժուա-րութիւններէն յուսահատելով անոնք երկիրը անտէր ձգէին, շատ աւելիվատ պիտի ըլլար Հայաստանի վիճակը թուրքերու, վրացիներու եւ ազէ-րիներու անընդհատ յարձակումներուն դէմ:

անՀեՌատեՍ քաղաքաԿանութԻւն Առ նուազն կրնանք ըսել թէ Հայաստանի Հանրապետութեան վարիչ-

ները, չուզելով եւ նոյնիսկ բուռն ընդդիմութեամբ, անուղղակիօրէն, ճամբայտուին որ Հայաստան դառնար Խորհրդային Հանրապետութիւն: Մեր առա-ջին Հանրապետութիւնը դժբախտ երկու եւ կէս տարիներ անցուց երբ հայժողովուրդը ո’չ խաղաղութիւն վայելեց եւ ո ’ չ ալ ապագայի որեւէ յո յսակնկալեց: Հանրապետութեան շուրջ դարանակալ կեցած էին վրացիք եւատրպէյ-ճանցիք, իսկ հեռուէն սպառնագին կը դիտէին անգլիացիք, թուր-քեր եւ ռուս պոլշեւիկներ, իւրաքանչիւրը իր քաղաքական անմիջականհաշիւներով:

Դժբախտաբար քաղաքագէտներ չեղան մեր Հանրապետութեան Դաշ-նակցական ղեկավարները, որոնք հակառակելով դրացի ռուս պետութեան,ընտրեցին հեռաւոր արեւմուտքի պետութեանց կողմը հակելու քաղա-քականութիւնը: Այս թերութիւնը փաստուեցաւ երբ ռուսեր յաղթեցին,

Խորհրդային իշխանութիւններ իրենց տիրոյթները հաստատեցին, եւ արեւ-մ ո ւ տ ք ը բ ո լ ո ր ո վ ի ն մ ե ր ժ ե ց օ գ ն ո ւ թ ե ա ն հ ա ս ն ի լ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա -պետութեան երբ վերջապէս Անգլիա իր արտաքին գործոց նախարարիազդարարութեամբ ըսաւ հայոց թէ ռուսերուն հետ համաձայնին: Ա յսբոլորով մէկտեղ անոնք տակաւին կառչաց մնացին իրենց արեւմտասէրքաղաքականութեան մինչեւ վերջ, Հայաստանէն հեռանալէն ետքն ալ :Վարչապետ Յովհաննէս Քաջազնունիի համոզումով «մեր պարտութեանպատճառը մեր սեփական ապիկարութիւնը եւ մեր պետական գործերը վա-րելու անձեռնահասութիւնն էր»:

Սակայն երբ Հանրապետութեան վարիչները կը մեղադրուին իրենցկողմնորոշման համար, միւս կողմէ չմոռնանք որ անոնք կը կռթնէին Փա-րիզի Խորհրդաժողովին վրայ իրենց պատուիրակներէն յարատեւ յոյս ստա-նալով թէ համաձայնական պետութիւններ ընդարձակ եւ ապահով Հայաս-տան մը պիտի տային Ամերիկայի հոգատարութեան ներքեւ: Նոյնիսկ անգ-լիացի երկու դիւանագէտներ, գլխաւորութեամբ զօրավար Հըրպըրթի, յա-նուն արեւմտեան դաշնակիցներուն Հայաստան գացած էին յատուկ առա-քելութեամբ, յո յս ներշնչելու համար Հանրապետութեան վարիչներուն՝մնալու պատնէշին վրայ եւ չյանձնուիլ պոլշեւիկներուն:

մեծ Պետութեանց ԽարԴաԽութԻւնԸՀարց կը ծագէր թէ ո’րքան վստահելի էին այդ մեծ պետութիւնները,

որոնք իրենց քաղաքական եւ տնտեսական շահերը գերադասած, միայնկ’օգտագործէին փոքրիկ եւ դիւրաբեկ Հայաստանը: Հայեր չկրցան հա-մոզուիլ որ Անգլիա իբր բարեկամ Թուրքիոյ եւ մրցակից Ռուսաստանի,մեզի հանդէպ միշտ աննպաստ քաղաքականութիւն վարած էր: Արդարըլլալու համար շեշտենք որ մեր Հանրապետութեան վարիչները, ի պատիւիրենց, կը զգուշանային ենթարկուելէ Խորհրդային վարչաձեւին որ, ինչպէսապագան ցոյց տուաւ, կրնար ստրկացնել զիրենք սահմանափակելովիրենց ազգային եւ մշակութային անկախութիւնը:

Վերջին հաշուով պայմանները այնքան աննպաստ էին, ինչպէս սովն ուհամաճարակը, գիւղացիին աղքատութիւնն ու թշուառութիւնը, հողերուանմշակ թողուիլն ու արդիւնաբերութեան բոլորովին անկեալ վիճակը, որժողովուրդը յուսալքուած էր եւ կորսնցուցած ամէն վստահութիւն եւ հա-մակրանք կառավարութեան հանդէպ: Ինչպէս կը գրէին Երեւանի 1919թուի լրագիրները, Հայաստանի Հանրապետութեան վերջին շրջանին Երե-ւանի եւ գիւղերուն մէջ անօթութենէ մեռնողներուն թիւը տասնեակ հա-զարներու կը հասնէր, «որոնց դիակները սայլերով կը ժողվէին ամէն առ-տու»:

Այս բոլոր պայմանները նկատի առած, նոյնիսկ համայնավար իշխա-նութեան սպառնալիքին ներքեւ, ուրիշ միջոց չէր մնացած բայց միայնենթարկուի լ օրուան քաղաքական հոսանքին եւ ընդունի լ դրացի մեծպետութեան Խորհրդային Ռուսաստանի հովանաւորութիւնը, ազատիլ կա-րենալու համար կործանարար եւ մահասփիւռ վիճակէն որուն ենթարկուածէր Հայաստան:


Պատմութեան Հետքերով

ՀաՅաՍտանԻ աՌաՋԻն ՀանրաՊետութեան ՀարԻւրամեաԿԻն ԸնԴաՌաՋ

1918 մայիս 28«Բոլշեւիկների դաւադրութիւնը չէր մեր պարտութեան պատճառը, ոչ իսկ թուրքերի ուժը որ

շատ էլ մեծ չէր այն ժամանակ, այլ մեր սեփական ապիկարութիւնը եւ մեր պետականգործեր վարելու անձեռնհասութիւնը» Յովհաննէս Քաջազնունի Վարչապետ

Հոգլանտ. «Լեռնային Ղարաբաղը խնդիր էր, որ շարունակուած է տասնամեակներ, եթէ ոչ՝ դարեր»

Լ ե ռ ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ ը խ ն դ ի ր ըշարունակուած է տասնամեակներ,եթէ ոչ՝ դարեր: Այս մասին նշած էԵԱՀԿ Մինսքի խումբի ամերիկացիժ ա մ ա ն ա կ ա ւ ո ր հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հՌ ի չ ը ր տ Հ ո գ լ ա ն տ ` Ո ւ ա շ ի ն կ թ ը ն իա ր տ ե ր կ ր ե ա յ լ ր ա գ ր ո ղ ն ե ր ո ւ հ ե տմամուլի ակումբին մէջ հանդիպմանմը ընթացքում:

«Այս խնդիրը չէ սկսած նախկինխորհրդային երկիրներու անկախա-ցումէն ետք: Լեռնային Ղարաբաղըխ ն դ ի ր է ր , ո ր շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ա ծ էտասնամեակներ, եթէ ոչ՝ դարեր»,-ըսած է Հոգլանտը` Լեռնային Ղարա-բաղի հակամարտութիւնը տարբե-ր ա կ ե լ ո վ Ա բ խ ա զ ի ո յ , Հ ա ր ա ւ ա յ ի նՕսիայի կամ Մերձտնեսթրի հակա-մարտութիւններէն:

Հոգլանտ ներկայացուցած է ղա-ր ա բ ա ղ ե ա ն հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ե ա նկարգաւորման 6 հիմնական կէտե-

րը, որոնք դեռ 2014-ին հնչեցուցածէր ԱՄՆ նախկին համանախագահՃէյմս Ուորլիքը: «Հաշուի առնելովԼեռնային Ղարաբաղի բարդ պատ-մութիւնը, կողմերը պէտք է սահմա-նեն անոր վերջնական իրաւականկարգավիճակը ապագային` փոխա-դարձ համաձայնութեամբ եւ իրա-ւական պարտաւորեցնող կամար-տ ա յ ա յ տ ո ւ թ ե ա մ բ » , - ն շ ո ւ ա ծ է կ է -տ ե ր ո ւ ն մ է ջ ե ւ ա ն դ ր ա դ ա ր ձ կ ա յԼեռնային Ղարաբաղի նախկին ինք-նավար մարզի սահմաններու մէջգտնուող տարածքին, որ Պաքուիկողմէ չի վերահսկուիր, ԼեռնայինՂարաբաղի շուրջ անվտանգութեանգ օ տ ի ի ն , Հ ա յ ա ս տ ա ն ը Լ ե ռ ն ա յ ի նՂարաբաղի հետ միացնող միջանց-քին, որ պէտք է ըլ լայ բաւականա-

չափ լայն` անվտանգ փոխադրում-ներու ապահովման համար, տեղա-հ ա ն ո ւ ա ծ ա ն ձ ե ր ո ւ ե ւ փ ա խ ս տ ա -կաններու իրաւունքին: Նշուած է ,որ կարգաւորումը պէտք է իր մէջներառնէ անվտանգութեան միջազ-գային երաշխիքներ, որոնք կը նե-րառնեն խաղաղարար քայլեր: «Գո-յութիւն չունի սենար, որուն մէջ խա-ղաղութիւնը կրնայ ապահովուածըլ լալ առանց լաւ նախապատրաս-տըուած խաղաղ գործողութիւննե-րու, որոնք կը վայելեն բոլոր կողմե-ր ո ւ ն վ ս տ ա հ ո ւ թ ի ւ ն ը » , - ն շ ո ւ ա ծ էկէտերուն մէջ:

Հոգ լանտի խօսքով, այս կէտե-րուն մէջ ներկայացուած է միջազ-գ ա յ ի ն մ ի ջ ն ո ր դ ն ե ր ո ւ ը ն դ հ ա ն ո ւ ր

Շար. էջ 13

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 4 SEPTEMBRE 2017

Karen Karapetian à Syunikvoudrait des « solutionsnon standard »

Le premier ministre arménien, Karen Karapetian, a parlé des activités dereconstructions routières à Syunik alors qu’il rencontrait des représentantsdu gouvernement local.

Lors d’une discussion de travail dans la ville de Sisian, le Premierministre a souligné l’importance de solutions alternatives, soulignantl’importance stratégique des autoroutes servant à des fins interétatiques. « Ilest important de trouver des solutions non standard aux problèmes, et nous[le gouvernement] ferons tout notre possible pour participer à de tels pro-grammes », a-t-il déclaré.

Selon un communiqué de presse officiel du gouvernement, le premierministre a également été informé sur les programmes d’investissement dedifférents secteurs. Il a promis d’autres efforts du gouvernement pour exa-miner les initiatives et faire leurs propres propositions. Les responsablesgouvernementaux régionaux et communautaires participant à la réunionont particulièrement mis l’accent sur le programme proposant des fondspour la réouverture de l’aéroport de Kapan.

Le 9 août dernier, le ministreadjoint chinois aux Affaires étran-gères, Li Huilai, a dirigé une délégationofficielle qui s’est rendue en Arméniepour des consultations entre les minis-tères des Affaires étrangères des deuxpays. Les invités ont assisté à l’inaugu-ration officielle de la nouvelle ambas-sade chinoise en Arménie, sur une sur-face de 40 000 mètres carrés. Ce serala deuxième en taille parmi les repré-sentations diplomatiques de l’ex-Unionsoviétique. Bien sûr, nous connaissonsdéjà les dimensions gigantesques del’ambassade des États-Unis à Erévan,la deuxième plus grande dans lemonde, après celle de Bagdad.

En 2015, lorsque le président SergeSargissian s’est rendu à Pékin, le gou-vernement chinois a organisé uneimportante réception diplomatique,faisant sourciller les capitales mon-diales, un pays de 1,5 milliard de per-sonnes offrant tant d’attention à unpetit pays d’à peine 3 millions d’habi-tants.

La Chine a établi des relationsdiplomatiques avec l’Arménie il y a 25ans et au cours de cette période, elle adémontré une générosité extraordinai-re envers le pays, lui faisant don d’uneflotte d’ambulances, de taxis, demachines agricoles, etc.

Il y a quelques années, le gouverne-ment azerbaïdjanais a accusé Pékind’avoir fourni à l’Arménie de l’arme-ment d’une valeur d’un milliard de dol-lars. Le gouvernement chinois aannoncé qu’il ferait une enquête poursavoir si cette accusation était véri-dique. À ce jour, aucune informationn’a été dévoilée.

Au cours de la cérémonie à l’ambas-sade, le ministre arménien des Affairesétrangères Edouard Nalbandian aannoncé que les relations bilatéralesse développaient à un rythme dyna-mique entre les deux pays. Certainsaccords ont également été signés dansles domaines scientifiques et culturels.Les deux parties ont aussi acceptéd’instaurer des vols directs entre lesdeux capitales. Nalbandian a profitéde l’occasion pour remercier le gou-vernement chinois pour son approcheéquilibrée du conflit du Karabagh.

Compte tenu de la course auxarmements imposée à la région parl’Azerbaïdjan, il n’est pas mauvais pourl’Arménie d’avoir un ami puissantcomme la Chine, qui a développé l’unedes industries d’armements les plussophistiquées au monde. La Chine pos-

sède également un droit de veto auConseil de sécurité des Nations Unies.La Chine est une puissance mondialeen croissance et il est intéressant despéculer sur la place de l’Arméniedans le schéma général du plan chi-nois.

Un contraste flagrant oppose laChine et l’ex-Union soviétique auniveau idéologique. L’Union soviétiquea adopté l’idéologie marxiste-léninistepour développer une société du goulagoù, au nom du prolétariat, une dictatu-re d’opportunisme s’est développéepour opprimer ce même prolétariat. Lesystème soviétique a créé l’égalitédans la pauvreté pour ses citoyens,tandis que la Chine a développé l’égali-té dans la prospérité. Les Chinois ontutilisé la discipline du système marxis-te pour élever le niveau de vie de 1,5milliard de personnes. À l’échellenationale, la Chine a permis l’émergen-ce d’une classe millionnaire sanss’excuser pour son opportunisme, carelle a mené son commerce extérieursans sangles idéologiques.

Il peut sembler ironique que l’adver-saire idéologique de la Chine, lesÉtats-Unis, soit l’un de ses plus grandspartenaires commerciaux. Au lieud’atteindre la parité nucléaire avec lesÉtats-Unis, la Chine a eu un effet delevier économique pour influencer lapolitique américaine.

L’influence économique de la Chinejoue également partout dans le monde.Récemment, le gouvernement dePékin a engagé des dépenses de plu-sieurs milliards de dollars pour unenouvelle route de la soie afin d’étendreson commerce de Chine jusqu’au nordde l’Europe. La route de la soie est enconcurrence avec les initiatives mon-diales russes et elle contournera le ter-ritoire russe, s’étendant à travers l’Asiecentrale. Sur le chemin, il développerales économies de ces pays. Les plansde la Chine contestent et contrevien-nent aux plans économiques russes,mais empêchent également la Turquiede pénétrer en Asie centrale.

Il est bien connu qu’avec la chute del’Empire soviétique, les conceptionsidéologiques panturquistes d’EnverPacha ont été relancées. La Turquie aenvoyé des délégations vers lesnations turques d’Asie centrale pourformer une union linguistique, un planqui n’a donné aucun partenariat solide.Deuxièmement, l’élément de religion aété promu, avec l’assistance de

Suite à la page 8


Le facteur chinois

Le sommet Arménie-Azerbaïdjansera discuté par les ministresdes Affaires étrangères

La réunion des présidents sera àl’ordre du jour de celle des ministresdes Affaires étrangères d’Arménie etd’Azerbaïdjan, a déclaré le ministreadjoint aux Affaires étrangères,Shavarsh Kocharian.

Il a déclaré qu’il était naturel que lesministres des Affaires étrangères desdeux pays travaillent d’abord à parve-nir à un accord pour la réunion des pré-sidents arménien et azerbaïdjanais quisuivra. « Lorsque les pourparlersauront lieu, il est tout à fait possibleque la question de l’organisation d’une réunion des présidents soit également dis-cutée », a déclaré Kocharian.

Les ministres des Affaires étrangères d’Arménie et d’Azerbaïdjan EdouardNalbandian et Elmar Mammadyarov se rencontreront au cours de la secondequinzaine de septembre à New York. Les coprésidents du Groupe de Minsk del’OSCE ont proposé d’organiser une réunion des Présidents d’Arménie etd’Azerbaïdjan avant la fin de 2017.

Éditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator en date du 19 août 2017

La Russie consacre une attentionparticulière au problème du Karabagh

Selon la porte-parole du bureau russe pour l’étranger, Maria Zakharova, laRussie soutient toujours les mesures destinées à réduire les tensions dans lazone de conflit du Haut-Karabagh.

Suite à la page 8


Le facteur...Suite de la page 7

l’Arabie saoudite. Des Madrasas(écoles religieuses) et des mosquéesont été construites par ces deux pays,mais le fanatisme religieux n’a pas prisle dessus parmi les personnes dont lescroyances ont été domptées par le sys-tème soviétique athée.

Mais ces échecs n’ont ni dissuadé nidécouragé la Turquie. Ankara a égale-ment eu l’audace de susciter des pro-blèmes dans la région ouïghour deChine. C’est peut-être pourquoi laChine rétorque au mouvement turc enAsie centrale en développant des par-tenaires stratégiques dans le Caucase.L’Arménie doit indirectement la géné-rosité chinoise à cette politique mon-diale de la Turquie.

La Chine a également un intérêtdans le théâtre de guerre syrien.

L’Occident a trouvé très facile etcommode de détruire les pays auMoyen-Orient sous l’étiquette de« Printemps arabe » ou « changementde régime ». La Syrie et l’Iran sont surla liste cible ; Par conséquent, la Chineavec la Russie, a dû tracer une lignerouge. Alors que la Russie a une basemilitaire en Arménie pour projeter sonpouvoir au Moyen-Orient, la Chinecherche activement à en développerune parce que le Moyen-Orient demeu-re l’une des composantes importantesde la politique étrangère chinoise.

Bien que les politiques chinoises etrusses soient parallèles au Moyen-Orient, les deux pays sont en conflitethnographique. En effet, malgré lapolitique de Beijing de deux enfantspar famille, la population chinoise aug-mente à un rythme alarmant. Pour évi-ter une explosion démographique etrépondre aux besoins économiques desa population, la Chine devra conqué-rir de nouveaux territoires. Où pour-rait-on trouver ce territoire, sinon enRussie, où la population diminue, ainsique dans l’ensemble de l’arrière-paysasiatique de Russie, peu peuplé. Déjà,les avant-postes chinois ont pénétrépaisiblement dans la région.

La projection chinoise de pouvoirdans la région du Caucase est une évo-lution bienvenue pour l’Arménie.Le partenariat stratégique de la Russieavec l’Arménie a une tendance désin-volte. C’est pourquoi l’Arménie n’a pasencore abandonné son partenariatavec l’Europe et a récemment partici-pé à des exercices militaires del’OTAN en Géorgie.

La Chine a jusqu’ici utilisé un pou-voir suave dans le Caucase etl’Arménie est l’un de ses bénéficiaires.

Le président Heydar Aliev se vanteque les relations israélo-azerbaïdja-naises sont comme un iceberg, sub-mergées à 95%. Il serait idéal pourl’Arménie de créer un tel iceberg dansses relations avec la Chine.

Traduction N.P.

Le Premier ministre arménien et safamille ont promis de développer laculture de la grenade en Artzakh enplantant des arbres sur une superficiede 200 hectares sur des terrainsproches de la frontière, a déclaré unporte-parole du Premier ministre dupays, Artak Beglarian.

Karen Karapetian passe actuelle-ment des vacances dans un village

ancestral du Karabagh.« Alors que les Premiers ministres

ont visité une ferme de la zone fronta-lière, la famille de Karen Karapetian apromis de trouver une ferme de 200hectares. C’est pour moi un véritablepatriotisme et une attitude sincèrepuisqu’il s’agit de plus qu’une pro-messe, a déclaré Beglarian surFacebook.

Lancer la culture des grenades en Artzakh

La Russie consacre une...Suite de la page 7

« Les coprésidents ont à maintes reprises discuté de la nécessité de prendredes mesures spécifiques à cet égard et cela a également été stipulé lors des som-mets de Vienne (mai 2016) et de Saint-Pétersbourg (juin 2016). Simultanément, lamise en œuvre des mesures proposées par les médiateurs repose sur la bonnevolonté des parties au conflit. Pour notre part, nous faisons tout notre possiblepour stabiliser la situation et créer des conditions pour poursuivre le processusde négociation afin de favoriser un règlement [politique]. Cette approche a pré-valu lors d’une réunion des ministres des Affaires étrangères azerbaïdjanais etarméniens à Moscou en avril, » a-t-elle déclaré.

Zakharova a ajouté que les coprésidents préparaient le prochain sommet surle Haut-Karabagh. Ils se sont entretenus à cette fin avec les ministres desAffaires étrangères azerbaïdjanais et arméniens à Bruxelles en juillet. Les consul-tations se poursuivront en marge de la prochaine session de l’Assemblée généra-le des Nations Unies à New York au cours de la deuxième quinzaine de sep-tembre.

« Je voudrais réitérer ce que nous disons constamment à tous les niveaux : laRussie consacre une attention particulière à la question du Haut-Karabagh. C’estparmi nos priorités en matière de politique étrangère. »

Le secteur informatiquede l’Arménie enregistre unecroissance annuelle de 25%

Indépendamment de lasituation économique enArménie, le secteur des tech-nologies de l’information (TI)poursuit son développement, laprincipale raison étant lepotentiel d’exportation du sec-teur, a déclaré Karen Var-danian, directeur exécutif del’Union desentreprises de TI.

« Le secteur des TI enre-gistre une croissance annuelleallant jusqu’à 25% », a déclaréM. Vardanian. Des ingénieursinformatiques hautement qualifiés sont très recherchés dans le monde entier.Selon lui, 2 millions de postes vacants sont disponibles dans les entreprisesinformatiques à travers le monde maintenant, et ce nombre pourrait aller jusqu’à3 millions d’ici 2018.

« Peu importe le nombre de spécialistes formés en Arménie, ils trouveronttous des emplois. Cependant, les programmes universitaires ne sont pasconformes aux exigences actuelles pour accomplir cette tâche, » a déclaré M.Vardanian.

Jusqu’à 75% des diplômés doivent être reformés par les entreprises informa-tiques.« Avec une telle approche, nous ne pouvons pas répondre aux exigences interna-tionales. Cela signifie que le secteur de l’éducation a besoin de nouvellesapproches, » a déclaré M. Vardanian.

Le développement de l’enseignement de l’ingénierie en Arménie nécessite lacréation de laboratoires d’ingénierie dans toutes les écoles arméniennes.

« Nous devons élaborer des programmes qui permettraient aux entreprisesinformatiques de travailler dans les régions arméniennes. Cela nécessite uneréduction des impôts sur le revenu pour les entreprises informatiques travaillantdans les régions limitrophes du pays, ce qui constituerait un stimulant pour lesentreprises informatiques travaillant à Erévan et elles ouvriraient des succur-sales dans les régions arméniennes, » a ajouté M. Vardanian.

Environ 90 laboratoires d’ingénierie opèrent actuellement dans toutel’Arménie, avec 130 à 140 autres à ouvrir.

« Nous avons notre propre formule pour faire de l’Arménie un pays de hautetechnologie : être le plus grand critique du gouvernement et également son parte-naire le plus fiable. »

Un plan pour augmenter le budget de la défense d’Arménie

Le ministre des Finances,Vardan Aramian, a proposé auxresponsables de l’accord militairerusso-arménien des prix plus baspour son approvisionnement enarmes.

Selon lui, l’accord prévoit lavente d’armes à des prix internesvalables en Fédération de Russie.

« Aux termes du régime propo-sé, le ministère de la Défensereçoit la fourniture de biens;L’argent est alors payé aux entre-preneurs russes qui livrent les four-nitures à l’Arménie, » a-t-il déclaré aux journalistes.

Aramian a ajouté que le budget 2017 de l’État propose d’augmenter lesdépenses annuelles du ministère de la Défense de 26 à 27 milliards de dramesarméniens (AMD 478 = USD1) dans le cas d’une croissance du PIB de 4%.Interrogé sur la question de savoir si le plan est lié aux préoccupations découlantde la guerre d’avril 2016, le ministre n’a pas exclu les risques possibles.

« Mais le risque n’est pas né après la guerre d’avril et il existait déjà. Noussommes confrontés à ce risque depuis le cessez-le-feu de 1994. Nous mettonsdonc toujours l’accent sur les dépenses dans le secteur de la défense pour main-tenir l’équilibre telle une garantie de paix certaine, » a-t-il ajouté

Newspaper: Has Armenia givenconsent to invite Turkey to EAEU?

The Minister of theEconomy of Turkey, NihatZeybekçi, stated that hiscountry intends to concludea customs agreement withthe Eurasian EconomicUnion (EAEU), according toHaykakan Zhamanak(Armenian Times) newspa-per.

“Analysts are trying to fig-ure out Armenia’s possibleposition regarding this statement made by Turkey. Also, they examine whatArmenia can gain from that process.

“There are also views that the RF [Russian Federation] will simply try toexert pressure on Armenia, and the matter will be resolved without bringingany dividends to our country.

“He [the Turkish minister] says that they have received a proposal to signa customs agreement with the EAEU. Naturally, Turkey has received thatproposal from the EAEU governing body. But has Armenia given its consentto make such a proposal?” wrote Haykakan Zhamanak.

The Eurasian Economic Union comprises Armenia, Russia, Belarus,Kazakhstan, and Kyrgyzstan.


E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY SEPTEMBER 4, 2017

Helicopter crews and special units ofRussian Southern MD practice assault operation in Armenia

Servicemen of reconnaissance units of the Russian military grounds Alagyazand Kamkhud of the Southern MD located in Armenia started practicing assaultactions behind conditional enemy lines.

Russian Defense Ministry reported, Mi-24P and Mi-8MT helicopters as well asunmanned aerial vehicles of the Russian military formation are involved in thetraining.

Helicopter crews and scouts are improving their cooperation and practicingdetecting groups of a conditional enemy, the source said.

Artur Aleksanyan named world triple champion

Armenian Greco-Roman wrestler Artur Aleksanyan became world championin the 98 kg category in the Wrestling World Championship underway in Paris,France. In the final bout, the Armenian Olympic champion and three-timeEuropean champion defeated Musa Yevloyev of Russia, conquering the worldchampion title for the third time.

Who Owns the First Republic?

Groups and organizations are in full gear to develop strategies in defining thepaternity of the 1918 Republic of Armenia, as if partisanship did not have its ownshare of calamity to rise again at this juncture. It would be a more honorabletask to place the First Republic on a pan-Armenian pedestal rather than to claimit for a particular group, nourishing proprietary partisanship and ignoring andunderestimating the contributions of other groups in the emergence of that FirstRepublic.

The Third Republic was born during complex historical developments as didthe First Republic.

During the last full century, the Caucasus region was shaken by major tribula-tions which came to define the destiny of many nations.

Many historic facts were imposed on the countries of the region. Althoughmost of those historic developments were beyond the grasp of those nations,their leadership still played a role in riding the tides of history.

The liberation of Nagorno Karabakh was also one such opportunity of nab-bing the brass ring of history. For centuries Armenians were subjected to losses— both human life and homeland — so much so that losing was perceived to bethe destiny. But the recovery of Karabakh was an event that changed the courseof that destiny. Armenians were able to detour that destiny and recover a slice oflost historic territory which was returned to its rightful owner, the Armenianpeople.

Who can claim the liberation of Karabakh is not a result of the elemental driveof the Armenian people? Political parties and other groups which had led manycampaigns to liberate Karabakh ended up playing a marginal role in the recoveryof that historic land. The same can be said about the birth of the Third Republic.

Let us not forget that our political parties were conditioned psychologically toavoid any separation from Russia, fearing disaster. The collapse of the SovietUnion was met with fear and trepidation, if not resentment. Thus, the traditionalparties were left on the margins, at the birth of this Third Republic.

Upon the collapse of the Soviet Empire, an intellectual leadership was alreadyin place to assume its role. It is wise to remember a statement by a Tashnag(ARF) leader, namely the late Hrair Maroukhian, who said: “We came to Armeniato bring our share and our extended hand for help remained in the air.”

That statement is very symbolic of the help (or lack thereof) of the traditionalpolitical parties in the birth of the Third Republic. The creation of the FirstRepublic was markedly dissimilar, although the international situation during theyears 1988-89 were very similar.

It would be a historic misstatement to deny the critical role of the ARF lead-ers and structures in the birth of the First Republic, especially during the self-defense war of Sardarabad, Kara Kilissa and Bash Aparan, which heralded thebirth of the First Republic.

Today, it’s time to give credit to all groups which contributed to the rebirth ofArmenian statehood, without marginalizing the other parties.

In one of his poems, pleading with the creator, Omar Khayyam asks: “MyLord, if I sin and you punish me, then what is the difference between you andme?”

Similarly, if we try to blame the deniers, what would be our difference fromthem?

When the Transcaucasian Seym (Parliament) was dissolved under Turkishpressure, Armenia was left alone to face the Turkish threat. Therefore, the battleof Sardarabad proved to be a watershed, which defined the life and death of theArmenian people. The entire nation rose for self-defense, mobilizing its army, thepeasants, the clergy and the intellectuals, and under the leadership of GeneralsSilikyan and Dro, stopped the Turkish onslaught on Armenia’s border.

Despite the military victory, the birth of statehood was greeted with fear andsorrow, as succinctly described in Simon Vratsian’s book, The Republic ofArmenia. Then the difficult task of state-building began, with problems at homeand abroad. Armenians who were spread around the world joined in a last-ditcheffort to help Armenia survive, a country which claimed to become a democraticrepublic, enlisting the combined forces of all political factions. Aram Manoukianwas in charge of internal security, while Ruben Ter Minassian was to engage in amost far-reaching goal. Indeed, when in 1914 the European powers finally forcedthe Ottoman rulers to accept six European rulers for the Armenian villayets andalso, when the mission of US Gen. Harbord was tasked with designing the mapof constituent minorities of the defeated Ottoman Empire, leading to the Sevres

Cont’d on page 10

Letters To The Editor

Dear Mr. Bakkalian, the Editor, Abaka weekly,

I read the article below (Aug 21) with great interest and with someregret.

Hayastan Foundation Toronto has been operating since 1992-93, buildingmuch needed humanitarian infrastructure in our Homeland.

Our Foundation has published its audited financial statements regularlysince its inception, having a transparency much admired by ourdonors.

In this article there seems to be a claim that the accounting firm that theFoundation uses has used questionable language in the financial report.Well, our accounting firm, KRP LLP, uses the same boiler plate language forall other charitable institutions as well. These are standard legal statementsjust like other accounting firms use in their reports. We cannot change that.

The writer of this article questions the missing cost numbers next to thelist of the project names in our 2016 newsletter. Over the years, we havepublished all the project costs in different documents and public presenta-tions. For special anniversary issues we also publish them in the newsletter.As 2017 is the Foundation’s 25th anniversary, we shall do so in this year’sissue, to be published in November.

The writer of the letter and your readers should also be pleased toknow that Hayastan Foundation Toronto has no costs for office and nopayroll. Moreover, the travel costs to review the projects on site are borneby the executive. Even the newsletters have been printed for free.

Lastly, we would have appreciated very much if Abaka had contacted usand asked for an explanation before publishing this article which perhapsunwillingly casts a shadow on the Foundation’s operations.

Sincerely,

MIGIRDIC MIGIRDICYAN

Chair, Hayastan Foundation Toronto inc.

P.S. Your readers will also be pleased to know that, thanks to ourdonors, Toronto is currently building a school for the Ughdasar village, amedical/community centre for the Khntsorisdan village, six houses forneedy families with 5+ children in Artsakh, sanitary stations in Shushi,Amaras and Dadivank and, finally, a comprehensive field sports complexfor the school in the Nalbandyan village.

Editor’s Note: Concerning this exchange of Letters, it is our

opinion that both, the concerns expressed by Mr. Harutyun

Yessayan and the response given by Mr. Megerditch Megerditchian

are well taken. Such healthy exchange of thoughts and facts clari-

fy issues which otherwise are left unexplained and create confu-

sion in the minds of the readers. We thank both correspondents

and wish continued success to Hayasdan Foundation.


Who owns the first...Cont’d from page 9

Treaty, they were led by the ethnic plurality of the regions to be assigned tominorities. This priority goaded Ruben Ter Minassian to assure that Armenia’sethnic profile favored its indigenous people.

The democratic character of the First Republic was mostly formed with theparticipation of the People’s Party (Joghovurtagan) which assumed responsibleroles in the first parliament and the cabinet. The leadership of that party wascomposed of intellectual giants such as Stepan Malkhasian and Leo. Also in lea-dership roles were Enfiejian, Babajanian and Arakelian, the latter assassinatedby the ARF.

The People’s Party continued to support the government even after it wasforced out, when the ARF imposed a one-party rule, a year later.

Today, Armenia counts on the support of the diaspora. But today’s supportpales in comparison to the support the diaspora extended during the FirstRepublic.

As the ARF took the helm of the government, it struggled to rule throughinternal problems and external threats. But by so doing, the party also assumedthe responsibility of the consequences of its actions.

Thus, the People’s Party, which maintained the democratic nature of the gov-ernment, was neutralized.

After dreaming about an independent Armenian homeland for six centuries,the entire Armenian people was mobilized to contribute to Armenia’s survival.When Foreign Minister Alexander Khadissian toured Istanbul and Egypt on afundraising tour, the Ramgavars (ADL) were at the forefront of the contributors.When the Turkish threat still loomed on Armenia’s border, the party decided topurchase an air armada of 20 war planes from the British army. But when its for-tunes turned in the Caucasus, the British government refused to deliver theplanes. Had that airforce arrived at its destination, Armenia’s borders wouldhave a different shape today.

Political developments in Armenia also neutralized the roles of the ArmenianNational Delegation headed by Boghos Nubar and the foremost national hero,Antranik.

On December 2, Dro and Derderian joined the Revolutionary Committee toshare power with the Communist party; the ARF technically surrendered its roleto the Soviets, peacefully. But the imprudent revolt in February 1921 caused thedeath of thousands of Armenian youth and sealed Armenia’s border until today.

Of course, judgement is easy in hindsight. After a full century, the historicfacts can be viewed much more clearly.

It is time to judge history coolly and define the roles of parties and their lea-ders through an objective perspective, giving due credit to each one and assign-ing to them also the responsibility for their actions.

(This commenta ry orig ina lly a ppea red inArmenia n a s the editoria l of Ba ika r weekly .)

Artsakh economic activity index increases by 15%

The economic activity index (EAI) in Artsakh in June 2017 made up 113.9% tocompare with the June of the previous year and 142.5% to compare with theindex of May of the current year. According to the data released by the Artsakh(Nagorno Karabakh) Republic Statistical Service, the gross domestic product(GDP) of the NKR amounted to 102.2 billion AMD in January-June 2017 tocompare with 87.7 billion AMD registered in the indicated period of the year2016.

In January-June 2017 GDP per capita totaled to 699.8 thousand AMD (1444.2USD), the source said.

The issue of recognition of Armenian academic diplomas discussed in Iran

Ambassador of Armenia to theIslamic Republic of Iran ArtashesToumanian had a meeting withMohammad Mehdi Zahedi, the Headof the Education and ResearchCommittee of the Islamic ConsultativeAssembly of Iran, Armenia’s foreignministry reported on Monday, addingthe issue of the recognition ofArmenian academic diplomas in Iranwas among the topics discussed.

According to the source, MehdiZahedi thanked the Ambassador for

the high-level organization of the visitof the Iranian delegation to Armenialed by him in July, expressing a desireto invite his Armenian Parliamentcounterpart to Tehran.

Speaking of the development ofbilateral cooperation in the sphere ofscience, the Head of the Educationand Research Committee of theIranian Mejlis expressed readiness tosupport the activation of inter-parlia-mentary cooperation, the releasesaid.

Film about Aram Khachaturian to be shot in Russia

One of the film production com-panies in Russia is preparing toshoot a feature film about renownedArmenian composer AramKhachaturian, Rusarminfo toldPanorama.am.

The screenwriter and director ofthe film titled “Sabre Dance” isRussian filmmaker Yusup Razikov.The film will be produced by MarsMedia company of RubenDishdishyan, with the shootingsscheduled be held in the territory of Armenia and Russia starting from 2018.

The first feature film about the Armenian composer is expected to hit thescreen at the end of 2018 or in early 2019. Armenian and Russian Ministries ofCulture provide financial support to the film production.


Կեանքէն հեռացած է Պերճ Զէյթունցեանը

Ականաւոր արձակագիր, դրա-մ ա տ ո ւ ր գ , հ ր ա պ ա ր ա կ ա խ օ ս ե ւթարգմանիչ Պերճ Զէյթունցեան,Օ գ ո ս տ ո ս 2 1 - ի ն , հ ե ռ ա ց ա ծ էկեանքէն։

Ծնած է 1938-ին Աղեքսանդ-րիա (Եգիպտոս)։ ՀԽՍՀ մշակոյթիվաստակաւոր գործիչ (1989) էր:1948 թուականին հայրենադար-ձած էր: Աւարտած է Երեւանի Ղա-զարոս Աղայեանի անուան միջնա-կ ա ր գ դ պ ր ո ց ը : 1 9 6 3 - ի ն ա ւ ա ր -տած է Բեադիկորսքի օտար լեզու-ներու ուսումնարանը: 1963- 1964թուականներուն հետեւած է Մոս-կ ը ո ւ ա յ ի բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն ս ե ն ա ր ա -կ ա ն դ ա ս ը ն թ ա ց ն ե ր ո ւ ն : 1 9 6 5 -1 9 6 8 թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն ե ղ ա ծ է«Հայ-ֆիլմ» արուեստանոցի խմբագիրը, 1965- 1975 թուականներուն`հեռուստաֆիլմերու «Երեւան» արուեստանոցի գլխաւոր խմբագիրը,1975- 1986 թուականներուն` Հայաստանի գրողներու միութեան քար-տուղարը: 1991- 1992 թուականներուն եղած է Հայաստանի Հանրա-պետութեան մշակոյթի առաջին նախարարը: Առաջին գիրքը տպա-գըրուած է 1956 թուականին:

Հեղինակ է 12 փիեսի, որոնք բեմադրուած են Երեւանի թատրոն-ներուն մէջ: Գիրքերը թարգմանուած են 11 լեզուներով, ներառեալ`ռուսերէն, անգլերէն, ֆրանսերէն, արաբերէն:

Զէյթունցեանը պետական մրցանակի կրկնակի դափնեկիր է, մշա-կոյթի վաստակաւոր գործիչ, Հռոմի արուեստներու եւ հասարակականգիտութիւններու «Տիբերինա» ակադեմիայի պատուաւոր անդամ:2007 թուականին Պերճ Զէյթունցեանին յանձնուած է ՀայաստանեայցԱռաքելական Սուրբ եկեղեցւոյ «Սուրբ Սահակ -Սուրբ Մեսրոպ» պատ-ւոյ բարձր շքանշան: Ատկէ քանի մը տարի առաջ ալ արժանացած է«Հայ արուեստի ասպետ», ինչպէս նաեւ «Երեւանի պատուաւոր քա-ղաքացի» կոչումներուն:

2013-ին ՀՀ վարչապետի որոշումով պարգեւատրուած է ՀՀ վար-չապետի յուշամետալով : 2016 թուականին Հայաստանի Հանրա-պետութեան Անկախութեան 25 -ամեակի առիթով, հայ գրականու-թեան եւ մշակոյթի զարգացման գործի մէջ ներդրած մեծ աւանդին հա-մար պարգեւատրուած է Պատուոյ շքանշանով:

Շառլ Ազնաւուր. «Ես ե՛ւֆրանսացի եմ, ե՛ւ հայ»

Լոս Անճելըսի «Փառքի ծառուղի»-ի մէջ բացուած է աշխարհահռչակշանսոնիյէ Շառլ Ազնաւուրի աստղը:

Ըստ Artsakhpress.am-ի՝ բացման պաշտօնական արարողութեան ըն-թացքին իր ունեցած ելոյթով՝ Ազնաւուրը ըսած է. «Ես ե՛ւ ֆրանսացի եմ, ե՛ւհայ: Դուք չէք կրնար ատիկա միախառնել, ինչպէս չէք կրնար միախառնելկաթն ու սուրճը: Երկու տարբեր մշակոյթներ ունենալը հրաշալի է: Ֆրան-սերէնը իմ աշխատանքային լեզուն է, բայց իմ ընտանիքի լեզուն կը շա-րունակէ մնալ հայերէնը: Ես կրնամ նաեւ քիչ մը քալիֆորնիացի ըլ լալ ,քանի որ այստեղ կ՝ապրին իմ դուստրն ու թոռները»:

Ազնաւուրի աստղը 2618-րդն է «Փառքի ծառուղի»-ին մէջ:

Փօլ Կիրակոսեանի գործը՝ Փարիզի«Սանթր Պոպուր»-ի մէջ

Երբ 1977-ին Ճորճ Փոմփիտուի անուան«Սանթր Պոպուր» (Centre Beau-bourg) ժա-մանակակից արուեստի կեդրոն-մատենադա-րանի բացումը տեղի ունեցաւ Փարիզի մէջ,բաւական մեծ աղմուկ յարուցեց արուեստիաշխարհէն ներս, թէ՛ կառոյցի իր տարօրի-նակ լուծումներով եւ թէ իր «արտակեդրոն»ոճի հարստութեամբ ու որակով: Հոն մուտքգործեցին աշխարհի ամէնէն բարձրորակ ունորարար կերպարուեստագէտներու գործե-րը: Այլոց շարքին երեք հայ արուեստագէտ-ներու՝ Արշիլ Կորքիի, Եագուլովի եւ ԵրուանդՔոչարի մէկական ստեղծագործութիւն եւս,որոնք դասուեցան աշխարհի լաւագոյններուշարքին ու զետեղուեցան «Սանթր Պոպուր»-ի մէջ:

Վերջերս, չորրորդ հայ արուեստագէտի մը՝ Փօլ Կիրակոսեանի «Ժամա-նակի Ընդմէջէն» ստեղծագործութիւնը (իւղաներկ, չափը՝ 90 x 80 սմ.) ,

ն ե ր ա ռ ն ո ւ ե ց ա ւ ա յ ս մ ի ջ ա զ -գայնօրէն մեծ հեղինակութիւնձեռք բերած արուեստի կեդ-րոնէն ներս: Հակառակ անոր,որ գեղանկարը կը գնահատուիհարիւրէն մինչեւ երկուհարիւրհ ա զ ա ր ա մ ե ր ի կ ե ա ն տ ո լ ա ր ,«Փօլ Կիրակոսեան» հիմնար-կի նախագահ Մանուէ լա Կի-րակոսեանի կողմէ (որուն վե-ր ա պ ա հ ո ւ ա ծ է հ ա ն գ ո ւ ց ե ա լգեղանկարիչի հեղինակայինիրաւունքը) խոհրդանշականկ է ս գ ի ն ո վ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ ե ց ա ւյիշեալ թանգարանին:

Կ ի ր ա կ ո ս ե ա ն ի « Ժ ա մ ա ն ա կ ի Ը ն դ մ է ջ է ն » ս տ ե ղ ծ ա գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ըպ ա տ կ ա ն ի գ ա ղ թ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ շ ա ր ք ի ն : Պ ա տ կ ե ր ո ւ ա ծ ը ե ր փ ն ե ր ա ն գհագուստներ հագած, վերացարկուած եւ իրարու խռնուած կին կերպար-ներու զանգուած մըն է. անոնցմէ կ՛անջատուի սեւ ու սլացիկ կերպար մը,որ շատ հաւանաբար ցեղասպանութենէ ճողոպրած արուեստագէտի մայրըկ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն է : Բ ա ց ա ռ ի կ ա ր տ ա յ ա յ տ չ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ օ ժ տ ո ւ ա ծ ա յ սգեղանկարը թուագրուած է 1986: Ութսունականներուն, Կիրակոսեան ար-դէն իսկ ձեռք բերած էր թէ ՛ համաարաբական եւ թէ միջազգային ճա-նաչում: Ան ընդունուած եւ գնահատուած էր նոյնի՛սկ Ինկրիտ Պերկմանի եւԱնթընի Փըրքինզի նման հոլիվուտեան աստղերու կողմէ:

Փօլ Կիրակոսեանի այս նուաճումը նոր յաջողութիւն մըն է առհասարակհայ մշակոյթին համար:

ԹՂԹԱԿԻՑ

«Երեւան Սիթի Տուր»-ի ծիրէն ներս պիտիգործէ «Գիշերային Երեւան» երթուղին

Երեւանի քաղաքապետարանի զբօսաշրջութեան բաժինը, կարեւոր հա-մարելով բազմաթիւ զբօսաշրջիկներու եւ մեր համաքաղաքացիներու դի-տարկումները, «Երեւան Սիթի Տուր» քաղաքային զբօսաշրջային պաշտօ-նական ծրագիրին ծիրէն ներս՝ մշակած է նոր երթուղի: Այս մասին կը տե-ղեկացնէ Երեւանի քաղաքապետարանի տեղեկատուութեան եւ հասա-րակայնութեան հետ կապերու վարչութիւնը:

Օգոստոս 25-էն, ամէնօրեայ կանոնաւոր երթուղիներէն բացի, Հանրա-պետութեան հրապարակէն պիտի մեկնարկէ «Երեւան Սիթի Տուր»-ի «Գի-շերային Երեւան» խորագիրով նոր երթուղին: 45 վայրկեան տեւողութեամբայդ երթուղիով՝ մայրաքաղաքի բնակիչները եւ հիւրերը հնարաւորութիւնպիտի ունենան վայելելու երեկոյեան Երեւանը, մասնակից դառնալու Հան-րապետութեան հրապարակի երգող շատրուաններու նոր երաժշտականծրագիրին, ինչպէս նաեւ շրջելու մայրաքաղաքի իւրօրինակ տեսարժանվայրերը ու բարձունքէն վայելելու երեւանեան համայնապատկերը:

Ծրագիրը պիտի գործէ Ուրբաթ, Շաբաթ եւ Կիրակի օրերը: Երթու-ղին նախատեսուած է ժամը 20:30-21:15: Երթուղիի սկիզբն ու աւարտըՀանրապետութեան հրապարակն է:

Սագօ արեան

Իսրայէլի մէջ մեծ հետաքրքրու-թեամբ կը հետեւին Սուրիոյ մէջ կա-տ ա ր ո ւ ո ղ զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն : Ա յ սառումով եւ յատկապէս վերջին քա-նի մը շաբաթներուն կարեւոր նոր«խաղացող» մը աւելցած է Սուրիոյմէջ ազդեցութիւն ունեցող երկիր-ներու ցուցակին վրայ: Խօսքը այսպարագային Եգիպտոսի մասին է ,որ Սուրիոյ մէջ տեղի ունեցող գոր-ծընթացներուն մասնակցութիւն ԹէլԱւիւի կողմէ կը համարուի ողջունելիմասնակցութիւն մը:

Երբ Գահիրէի Սուրիական տագ-նապին մէջ դեր մը ունենալու մա-սին կը խօսինք պէտք է անպայմանն կ ա տ ի ա ռ ն ե ն ք , ո ր ա յ ս « ս պ ա ս -ւած» դերը կը կատարուի Մոսկուայի«օրհնութեամբ»: Իսրայէլեան «Հաա-րէթց» պարբերականի վերլուծաբան Ցէւի Պարիիլի կարծիքով Գահիրէիյատկապէս Դամասկոսի արեւելեան Ղութայի եւ Հոմսի կարգ մը շրջան-ներուն ունեցած դերը պէտք է համարուի դրական դեր մը: Պարիիլ բնակա-նաբար նկատի ունի հաշտութեան այդ գործընթացները, որոնք տեղիկ’ունենան այդ շրջաններուն մէջ պատերազմող խմբաւորումներուն մի-ջեւ, որ ըստ վերլուծաբանին այս փուլին առաջ կը տարուին Գահիրէի ուղ-ղակի մասնակցութեամբ:

Սուրիական տագնապին հանդէպ պաշտօնական Թէլ Աւիւի ունեցածհետաքրքրութիւնը նորութիւն մը չէ: Իսրայէլի վարչապետ Բէնիամին Նա-թանիահու տարբեր առիթներով քննադատած է Սուրիոյ իշխանութիւն-ները, սակայն սուրիական գետնի վրայ առկայ վիճակին հետեւանքով եւհեռու չերթալ»ով իր կեցուածքներուն մէջ նախընտրած է լուռ մնալ: Սրա-ծայր կողմեր ունեցող եւ բազմագլխանի վիշապի նմանող սուրիական պա-տերազմը «յոգնեցուց» Սուրիոյ կառավարութիւնը եւ ուղղակի վնասներհասցուց անոր բանակին եւ սուրիական պետութեան ռազմաքաղաքականկարողականութեան:

Միջին Արեւելքի զարգացումներուն հետեւողներուն համար այս բոլորը,այսինքն Սուրիոյ «նախատեսուած» կազմաքանդումը, տկարանալը եւ ընդ-հանուր ընկճուածութիւնը «աստեղային ժամ» էին Թէլ Աւիւին համար: Ուատոր համար է նաեւ, որ իսրայէլացիք իրենց կատարած յայտարարու-թիւններուն մէջ հանդէս կու գային «ուրախ», բայց «զգուշաւոր»ի դիրքե-րէն:

Ուրեմն Իսրայէլի համար առաջնային կը մնար, որ Սուրիոյ կազմաքան-դումի կողքին երկրին մէջ երեւցող, որեւէ փոխանցման ուժ ըլլայ անկարուժ մը : Ինչպէս շատեր՝ Թէ լ Աւիւ եւս դէմ հանդիման դարձաւ նոր եւանսպասելի փուլի մը, որուն առաջատարները եղան Թեհրանն ու անորգլխաւոր դաշնակից համարուող «Հիզպոլլահ»ը: Ու այս առումով էր նաեւ,որ Իսրայէլ կանգնելով փաստի առջեւ եւ իր երէկուան ենթադրութիւններըմէկդի դնելով կը փորձէր ու կը փորձէ նուազագոյնի իջեցնել իրանեանուժերուն ընդհանուր ազդեցութիւնը Սուրիոյ մէջ:

Ա յս նախաբանը ներկայացնելու հիմնական նպատակս էր զուգա-հեռներ գծել մէկ կողմէ Եգիպտոսի նոր «հասունցող» դերին եւ միւսկողմէ Թէլ Աւիւի կատարած ու դեռ ալ կատարելիք քայլերուն մասին: Բնա-կանաբար Մոսկուայի հետ տեղ մը համաձայնութեան եկող Իսրայէ լիհամար աւելի տանելի է, որ սուրիական «խաղ»ին մէջ աւելի ազդեցիկ դերունենայ Գահիրէն, որուն մասնակցութեամբ է նաեւ, որ Թեհրան եւ իր

դաշնակիցները կամացուկ մը ետ-ք ա յ լ պ ի տ ի կ ա տ ա ր ե ն ա յ դ պ ի ս ո վնաեւ գոհացում պատճառելով իրենցմ ե ծ դ ա շ ն ա կ ի ց ի ն ՝ Մ ո ս կ ո ւ ա յ ի ն :Խ ո ր ք ի ն մ է ջ 6 տ ա ր ի է ի վ ե ր ը ն -թացող եւ գետնի վրայ արիւնալի ուս ա ր ս ա փ ե լ ի պ ա տ կ ե ր ն ե ր ո վ « հ ա -րուստ» սուրիական պատերազմինսկիզբէն ի վեր նման խուսանաւում-ն ե ր ո ւ ն ե ւ ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ո ւ մ ա ս ի նխ օ ս ո ւ ա ծ է տ ա ր բ ե ր ա ռ ի թ ն ե ր ո վ :Գրուած է նաեւ, որ Մոսկուայի հա-մար շատ կարեւոր է, որ այս պատե-րազմին հետեւանքով ան ընդհանուրխզումի չերթայ սիւննի աշխարհինհ ե տ : Ա յ ս ի ն ք ն , ե թ է Մ ո ս կ ո ւ ա յ ի նհամար կարեւոր է (այս փուլին), որՍուրիոյ մէջ իշխանութեան շարու-նակէ մնալ Պէշշար Ասատը, ապանոյնպէս կարեւոր ու կենսական է,որ այս պատերազմէն որպէս յաղթողդուրս չգան Իրանցիք հետեւաբար՝

շիթթիները: Ընթերցողներուս յիշեցնեմ, որ շաբաթ մը առաջ «Ժամանակ»իայս սիւնով գրած էի Սուրիոյ մէջ լուծման նոր ձեւաչափերու մասին, որոնցհիմնական կէտերէն մին Սուրիայէն իրանցիներու եւ անոնց դաշնա-կիցներուն հեռանալու առաջադրանքն էր: Հետեւաբար այս խմորումներըկը կատարուին այնպիսի փուլի մը, որ կը յատկանշուի քաղաքական լու-ծումներ մէջտեղ բերելու առաջադրանքներով: Ու պատահական չէ, որյատկապէս վերջին օրերուն վերլուծական մի քանի կայքեր եւ աղբիւրներսկսած են բացայայտ խօսիլ Գահիրէին վստահուելիք կարեւոր դերերումասին:

Սուրիոյ հանդէպ եգիպտոՍի ընդհանուր կեցուածքըՍուրիոյ հանդէպ Եգիպտոսի ունեցած ընդհանուր կեցուածքին մասին

խօսելով հարկ է յիշեցնել, որ երկրի ներկայիս գործող նախագահ զօր.Ապտըլ Ֆաթթահ Ալ Սիսի Սուրիոյ հանդէպ ունեցաւ իր նախորդի իշխա-նազուրկ եղած նախագահ՝ Մոհամմատ Ալ Մուրսիի հակասական կեց-ւածքը:

Մ ի ն չ Մ ո ւ ր ս ի Ե գ ի պ տ ո ս ի յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը խ զ ե ց ե ւ ծ ա ն ր մ ե -ղադրանքներ հնչեցուց Ասատի դէմ, անդին Ալ Սիսի հանդէս եկաւ աւելիմեղմ կեցուածքներով եւ բազում անգամներ նշեց, որ իրենց համար կա-րեւոր ու կենսական է , ոչ միայն Սուրիո յ պետականութեան եւ երկրիմիասնականութեան պահպանումը, այ լ քիչ մը աւելի հեռուն երթալովհաւաստեց, որ «Ասատ սուրիական լուծումին մաս պիտի կազմէ»: Այսկեցուածքին պատճառով էր նաեւ, որ բաւական մեծ սրացում ապրեցանԳահիրէ-Ռիատ յարաբերութիւնները, որուն համար ալ Ռիատ տարբերմակարդակի «պատիժներ» սահմանեց Գահիրէի դէմ: Ճիշդ է, որ շրջանիերկու գլխաւոր սիւննի տէրութեանց միջեւ յարաբերութիւնները չխզուե-ցան, որովհետեւ Ռիատ նախազգաց, որ Գահիրէի հետ յարաբերութեանսրացումի կամ խզումի վնասները յատկապէս քաղաքական առումով շատաւելի ծանր պիտի ըլլան, քան նման քայլի մը երթալու օգուտները:

Գահիրէ ընկալելով Ռիատի կողմէ իր հանդէպ եղած «ժեսթ»ին արժէքնո ւ ի մ ա ս տ ը ա յ ս ա ն գ ա մ Ք ա թ ա ր ի դ է մ ե ր ե ւ ց ա ծ « տ ն տ ե ս ա կ ա ն տ ա գ -նապ»ին մէջ դիրք բռնեց Սէուտական Արաբիոյ եւ անոր դաշնակիցներունկողքին:

Այս բոլորէն անդին յստակ է, որ Սիսի իր Սուրիոյ պետականութիւնը եւայդ երկրի ամբողջականութեան համար որդեգրած կեցուածքները կապ

Շար. էջ 13


Իսրայէլ մտադիր է նոր պատերազմ շղթայա-զերծել Լիբանանի դէմ: Այս մասին տեղեկութիւն-ներ շրջանառուած են իսրայէ լեան մէկէ աւելիպարբերականներու մէջ:

Կը նշուի, որ շաբաթ մը առաջ Ուաշինկթընմեկնած իսրայէլեան բարձրաստիճան պատուի-րակութիւն մը չէ յաջողած ամերիկացիներունհ ա մ ո զ ե լ , ո ր Ս ո ւ ր ի ա յ ա յ տ ն ո ւ ա ծ ի ր ա ն ե ա նուժերն ու «Հըզպալլա»ն պէտք է արագօրէն հե-ռանան յատկապէս Իսրայէլի սահմանակից հատ-ւ ա ծ ն ե ր է ն : Ի ր կ ա ր գ ի ն « Ե ա տ ո հ ո թ Ա հ ր ո ն ո թ »պարբերականը այս թեմային մասին գրելով նկա-տ ե լ տ ո ւ ա ծ է , ո ր Ի ս ր ա յ է լ ա ց ի ա պ ա հ ո վ ա կ ա նպատասխանատուներ լուրջ մտավախութիւններունին իրանեան ուժերու Իսրայէլի սահմանակիցգօտիներուն վրայ գտնուելու առընթեր: Անոնքի ր ե ն ց մ տ ա վ ա խ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը բ ա ց ա տ ր ա ծ ե նըսելով, որ իրավիճակը եթէ այսպէս շարունակ-ւի, ապա իրանցիք եւ «Հըզպալլա» կրնան որեւէպահու նոր ճակատ մը բանալ Թէլ Աւիւի դէմ:

Թերթը նաեւ տեղեկութիւն փոխանցած է այնմասին, որ հակառակ «Մոսատ»ի առաջնորդ Եո-սի Քոհէնի պնդումներուն ամերիկացիները մեր-

ժած են հաւաստիացումներ տալ, որ պիտի կա-րողանան իրենց ռուս գործընկերներուն հետիրանցիներու Սուրիայէն քաշուելու վերաբերեալերաշխիքներ տալ: Կը նշուի նաեւ, որ այս բոլո-րին լո յսին տակ Իսրայէ լի զինուորական խոր-հուրդը յարմար համարած է նախայարձակ ըլլալեւ սկսիլ նոր պատերազմ մը, որուն հիմնականառաջադրանքը պիտի ըլլայ մահացու հարուածմ ը տ ա լ « Հ ը զ պ ա լ լ ա » ի ն : Կ ը ն շ ո ւ ի ն ա ե ւ , ո րնախատեսուած պատերազմը այս անգամ պիտիըլլայ, ոչ միայն Լիբանանի ճակատին վրայ, այլնաեւ Սուրիոյ իսրայէ լամերձ հատուածներունմ է ջ , ո ւ ր գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ի ն ի ր ա ն ե ա ն ո ւ ժ ե ր ե ւ«Հըզպալլա»ի ջոկատներ: Իսրայէլացի պատաս-խանատուներ իրենց ունեցած մտահոգութիւն-ները ամրագրած են ըսելով, որ անցնող տարինե-րուն ընթացքին առաջին անգամն է, որ իրանեանուժերու այսքան մեծ կուտակումներ կան Սուրիոյմէջ: Անոնք իրենց խօսքերը ուղղորդած ենար-բանեակներու շնորհիւ առնուած զինուորականքարտէզներով:

Պատերազմի հաւանականութիւնը աւելի մեծկը դառնայ, երբ նկատի ունենանք Թրամփի իշ-

խանութեան ապրած ներքին տագնապները ունաեւ հիւսիսային Քորէայի հետ առկայ լարուա-ծութիւնը: Այս հանգամանքները նոյնպէս պատ-ճառ կը դառնան, որ Սուրիոյ մէջ ընթացող գոր-ծընթացներուն վերաբերեալ ամերիկացիք չկա-րողանան ազդեցիկ եւ վճռական խօսք մը ունե-նալ:

Մոսկուա նոր դեր մը պիտի վստահի Գահիրէին

Իսրայէլ կը պատրաստուի նոր պատերազմի՞. նոր տուեալներ


Հոգլանտ. «Լեռնային...Շար. էջ 6-էն

քաղաքականութիւնը, անոնք հիմ-նըուած են մատրիտեան սկզբունք-ներուն վրայ՝ բանակցային սեղանինդ ր ո ւ ա ծ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ի հ ի մ ք ո վ .« Ա ս ի կ ա ե ր կ ա ր ա տ ե ւ ք ա ղ ա ք ա -կանութիւն է, անիկա կապուած չէա յ ս կ ա մ ա յ ն հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ իհետ, ասիկա մեր ընդհանուր քաղա-ք ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն է : Ա ն շ ո ւ շ տ ա ռ ա -ջարկուող ծրագիրը աւելի մանրա-մասն է եւ ծաւալուն, սակայն ասի-կա ցանկացած խելամիտ կարգա-ւորման հիմքն է, եւ բոլոր կողմերըհամաձայն են այս հարցով»:

Անդրադառնալով հակամարտու-թ ե ա ն կ ո ղ մ ե ր ո ւ դ ի ր ք ո ր ո շ մ ա ն ՝Ռիչըրտ Հոգլանտ ընդգծած է. «Նոյ-ն ի ս կ ե թ է ա ն ո ն ք հ ա մ ա ձ ա յ ն չ ե նառաջարկուող ծրագիրի առանձին

կէտերուն, անոնք, սակայն, համա-ձայն են քննարկելու զայն, կը կար-ծեմ այժմ այդ է կարեւորը»:

Հանդիպմանը ներկայ ատրպէյ-ճանցի լրագրողներին անհանգըս-տացրել է այն փաստը, որ դեսպա-ն ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ կ է տ ե ր ո ւ մ յ ա -տուկ նշուած չէ ատրպէյճանի տա-ր ա ծ ք ա յ ի ն ա մ բ ո ղ ջ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա նսկզբունքը, որը, դեսպանի խօսքով,պէտք է քննարկուի.

«խաղաղութեան հիմքը պէտք էհ ա մ ա պ ա տ ա ս խ ա ն ի Հ ե լ ս ի ն կ ե ա նսկզբունքներին, որոնք ներառում ենտարածքային ամբողջականութեանս կ զ բ ո ւ ն ք ը ( դ ր ա ն ք ն ե ր ա ռ ո ւ մ ե ննաեւ ազգերի ինքնորոշման, ուժիեւ ուժի սպառնալիքի չկիրառմանսկզբունքները-խմբ.): Տարածքայինամբողջականութիւն ձեւակերպումըբաց է թողնուած. դա հարց է, որըպէտք է քննարկուի վերջում:

Մոսկուա նոր դեր մը պիտի...Շար. էջ 12-էն

ունին ընդհանուր մտահոգութիւններու շղթայի մը հետ, որուն կիզակէտընաեւ Եգիպտոսի անվտանգութիւնն է : Այսինքն մինչ շրջանային մէկէաւելի երկիրներ «կ ’երազեն» կամ աւելի ճիշդը՝ «կ ’երազէին» տեսնելՍուրիոյ ամբողջական կազմաքանդումը, անդին Գահիրէ կը հաւատար ուդեռ ալ կը հաւատայ, որ Սուրիոյ ընդհանուր փլուզումը աղէտ մը պիտիըլլայ, ոչ միայն Սուրիոյ այլ ամբողջ շրջանին համար:

Այս բոլորին հետ զուգընթաց յստակ է նաեւ, որ Մոսկուա լաւ հասկցածէ Ե գ ի պ տ ո ս ի ն « վ ս տ ա հ ո ւ ե լ ի ք » ը ն դ հ ա ն ո ւ ր դ ե ր ի ն խ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւկարեւորութիւնը: Խորհրդային Միութեան Միջին Արեւելեան ընդհանուրք ա ղ ա ք ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ է ջ կ ա ր ե ւ ո ր ե ւ ա ռ ա ն ց ք ա յ ի ն դ ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ էԳահիրէն: Եթէ Սուրիոյ նախկին նախագահ Հաֆէզ Ասատ կը համարուէրԽորհրդային Միութեան կարեւորագոյն դաշնակիցներէն մին, ապա նոյնըկարելի է ըսել Եգիպտոսի համար կեդրոնական դեր ունեցած Ժամալ Ապ-տըլ Նասէրին մասին, որ Ասատի հետ միասին կը հանդիսանար Գրէմլի Մի-ջին Արեւելքի վստահելի գործընկերը:

Այսօր ալ դրութիւնը նոյնն է: Մոսկուա իր ամբողջական նեցուկը յայտ-նած է Սիսիին: Բո լոր ո լորտներուն մէջ երեւե լի դարձած յարաբերու -թիւններուն զարկ տալէ անդին Մոսկուա նաեւ հետամուտ է «ընդհանուրխաղ»ին մասնակից դարձնել Գահիրէն, որուն ոչ ռատիքալ եւ բանակիհանդէպ մեծ կարեւորութիւն ցուցաբերող զինուորական նախագահը դար-ձած է իրաւ եւ վստահելի գործընկեր մը, որուն կարելի է տալ առանցքայինդեր:

Մոսկուա այս «քար»ով երկու թռչուն պիտի զարնէ: Նախ պիտի գոհաց-նէ Իսրայէլը, Սուրիոյ մէջ Թեհրանի դերին «արգելակ» մը դնելով եւ ապապիտի փորձէ շահիլ վստահութիւնը եւ «համակրանք»ը սիւննի աշխար-հին:

Չմոռնանք, որ երբ արաբականութեան մասին խօսք երթայ, այդ դերին,քաղաքական ըմբռնումին եւ գաղափարական ատաղձին հիմնական կրողըԳահիրէն է, որ ըստ երեւոյթին կը պատրաստուի կարեւոր եւ շինիչ դերիմը:

«Հայ Ձայն»

Ըմբիշ Մաքսիմ Մանուկեան՝աշխարհի ախոյեան

Մաքսիմ Մանուկեան Երեքշաբթի՝ 22 Օգոստոս 2017-ին, հռչակուեցաւաշխարհի ախոյեան, Փարիզի մէջ իր աւարտին հասնող յունահռոմէականըմբշամարտի աշխարհի ախոյեանութեան մրցումներուն ընթացքին։

8 0 ք լ կ . կ շ ի ռ ք ի ա ւ ա ր տ ա կ ա ն մ ր ց ո ւ մ ի ն , Մ ա ք ս ի մ Մ ա ն ո ւ կ ե ա նճակատեցաւ այս տարուան Եւրոպայի փոխախոյեան Ռատիք Քուլիեւի դէմ,որ Պելոռուսը կը ներկայացնէ, սակայն ազգութեամբ լեզկի է: Մաքսիմ 5-0արդիւնքով տպաւորիչ յաղթանակ մը արձանագրեց։

Այս յաղթանակով, Մաքսիմ Մանուկեան իր մարզական ասպարէզինընթացքին առաջին անգամ ըլլալով դարձաւ աշխարհի ախոյեան:

Յիշեցնենք, որ Մանուկեան կիսաւարտականին տպաւորիչ այլ յաղթա-նակ մը ապահոված էր վրացի Զուրապի Տաթունաշվիլիի դէմ, 7-0 արդիւն-քով, իսկ քառորդ աւարտականին 3-0 արդիւնքով պարտութեան մատնածէր Գերմանիոյ ներկայացուցիչ Փասքան Այզելէն:

30ամեայ Մաքսիմ Մանուկեանի մարզիչն է Ալեքսան Յովհաննիսեան:

«Քերոլայն Քօքսի անուանվերականգնողական կեդրոն»-ը կ՝ընդլայնէ բուժման հնարաւորութիւնները

«Քերոլայն Քօքսի անուան վերականգնողական կեդրոն»-ին մէջ, այստարի բացուած է «Աուտիզմի ախտանշաններով մինչեւ 16 տարեկաներեխաներու բուժման համար նախատեսուած ենթակեդրոն»:

Ըստ Artsakhpress.am-ի՝ կեդրոնի ղեկավար Վարդան Թադեւոսեանըսած է, թէ անիկա կարեւոր նշանակութիւն ունի այդպիսի խնդիրներ ունե-ցող փոքրիկներու ընտանիքներուն համար, քանի որ յագեցած է բուժմանհամար բոլոր անհրաժեշտ սարքերով:

Բացի նշուած հիւանդութենէն, կեդրոնին մէջ, իւրաքանչիւր տարի կըբուժուի մինչեւ 1000 մարդ, որոնք ունին ֆիզիքական եւ մտաւոր խնդիր-ներ: Կեդրոնին մէջ կայ 21 մահճակալ` մնայուն բուժում ստացողներուհամար, իսկ օրական բուժում ստացողներուն թիւը կը հասնի 30-ի:

Այժմ վերականգնողական կեդրոնը ունի մօտ 60 աշխատակից: Կըգործէ նաեւ կրթական բաժանմունք, ուր մէկ տարուան ընթացքին կըպատրաստուին եւ կը վերապատրաստուին համապատասխան մասնա-գէտներ` ստանալով տեսական եւ գործնական գիտելիքներ»,- ըսած է Վ.Թադեւոսեան եւ աւելցուցած, որ կեդրոնը արդիւնաւէտ համագործակցու-թիւն ունի ֆրանսական մասնագիտական բնաբուժութեան (physiotherapy)կազմակերպութեան եւ Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտէի հետ:

Անդրադառնալով հաշմանդամներու հանգիստին` կեդրոնի ղեկավարըընդգծած է, որ Յուլիս 27-Օգոստոս 7 տեղի ունեցած է ամառնային ճամ-բար, որուն աջակցած է ԱՀ մշակոյթի եւ երիտասարդութեան հարցերունախարարութիւնը: «Անիկա կազմակերպուած էր «Հայկական ճամբար»հասարակական կազմակերպութեան հետ համատեղ, Սեւանի ափին` Ար-տանիշ գիւղին մօտ, ուր համապատասխան պայմաններ կային սահմա-նափակ կարողութիւններ ունեցող մարդոց համար: Ծրագիրին մասնակ-ցած է 20 մարդ»,- ըսած է «Քերոլայն Քօքսի անուան վերականգնողականկեդրոն»-ի տնօրէնը:

Նշենք, որ «Քերոլայն Քօքսի անուան վերականգնողական կեդրոն»ՊՈԱԿ-ը կը գործէ 1998 Սեպտեմբեր 23-էն ի վեր: 1998-2000 թուական-ներուն կառուցուած է շէնքը, իսկ 1999-2000 թուականներուն կազմա-կերպուած են մէկտարեայ անմիջական դասընթացներ` համապատասխանմասնագէտներու պատրաստման համար: 2000 Յունիսէն սկսած է շրջող եւմնայուն բուժում իրականացնել:

Ծանրորդ Գոռ Մինասեան դարձաւհամաշխարհային ուսանողականխաղերու ախոյեան

Ողիմպիական խաղերուփ ո խ ա խ ո յ ե ա ն , ծ ա ն ր ո ր դԳ ո ռ Մ ի ն ա ս ե ա ն ը դ ա ր ձ ա ւՀ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն ո ւ ս ա ն ո -ղական խաղերու ախոյեան:

Մինասեանը նախ հանածէ 195 քկ, այնուհետ` 200 քկ:Ո ղ ի մ պ ի ա կ ա ն փ ո խ ա խ ո յ -ե ա ն ը ՝ ե ր ր ո ր դ մ օ տ ե ց մ ա նժ ա մ ա ն ա կ ՝ չ կ ր ց ա ւ բ ա ր ձ -րացնել 206 քկ: Հրում վար-ժութեան մէջ, հայ ծանրորդըառաջին մօտեցման ժամա-նակ չբարձրացուց 230 քկ: Սակայն, երկրորդ մօտեցման ժամանակ անգլխավերեւը պահեց 230 քկ: Երրորդ մօտեցումով՝ Մինասեանը չբարձ-րացուց 235 քկ: Երկամարտի 430 քկ արդիւնքով՝ Մինասեանը դարձաւՄրցոյթի ախոյեան:

Մ ի ն ա ս ե ա ն ը ա շ խ ա ր հ ի ա ռ ա ջ ն ո ւ թ ե ա ն պ ր ո ն զ է ( 2 0 1 5 ) , Ե ւ ր ո պ ա յ իառաջնութիւններու արծաթէ (2016, 2017), Ողիմպիական խաղերու փոխախոյեան է (2016):


ԹԱՄԱր ՍնԱպԵԱն-ՍուրճԵԱն

Հայաստանի մէջ 21 անմոռանալի օրեր անցընե լէ ետք, 22-րդ օրըուղղուեցանք «Զուարթնոց» օդակայան, ուրկէ կէսօրուան ժամերուն թռիչքպիտի առնէր մեր օդանաւը: Հինգ հոգի ըլ լալով` քիչ մը կանուխ հասածէինք, որպէսզի ճամպրուկներու եւ մաքսատնային անցքերու խճողումինչբռնուէինք:

Մինչեւ օդակայան հասնիլս, թաքսիին պատուհանէն, վերջին անգամըլլալով, աջ ու ձախ կը դիտէի. վերջին անգամ ըլլալով կ՛ուզէի Արարատիպատկերը գամել աչքերուս մէջ. ո՞վ կը կշտանայ Արարատի փառահեղտեսարանէն, կամ` ընդհանրապէս հայրենիքէն… Բոլորին նման` ես ալ քիչմը տխուր մտածումներով կը բաժնուէի… Ճիշդ է, Լիբանանի կարօտը կար,տունի, գործի, առօրեայ կեանքի կանչը կար, բայց եւ այնպէս միշտ ալՀայաստանէն բաժնուիլը դժուար է…

Ճամպրուկները յանձնեցինք, ստացանք մեր «պորտինկ փաս»-երը,ուղղուեցանք մաքսատնային տնակները, ուր մէկ առ մէկ կանչուեցանք: Եւյանկարծ` անսպասելին. մեր անցագիրները կնքելու ժամանակ պաշտօն-եան յայտարարեց, որ մեր վիզայի ժամանակը անցած է, եւ մենք չենքկրնար երկրէն դուրս ելլել:

Մեզ ուղարկեցին ԱՎՎ «Զուարթնոց» օ/կ բաժին (ՕՎԻՐ), ուր պարզուե-ցաւ, թէ իւրաքանչիւրս պէտք է վճարէ 50 հազար դրամ տուգանք (մօտա-ւորապէս` 110 ամերիկեան տոլար), որովհետեւ ուշացած էինք երկրէնդուրս ելլելու… ընդամէնը 1 օրուան հաշիւով (աւելի ճշգրիտ` քանի մը ժամ-ւան):

Առարկեցինք, որ մէկ օրուան հարց է, փորձեցինք օրինակ բերել Միաց-եալ Նահանգներու, Մեծն Բրիտանիոյ օրէնքներէն, սակայն չոր, չըսելուհամար` կոշտ վարուելակերպով պաշտօնեան անդրդուելի մնաց. նոյնիսկհեգնական ժպիտով ըսաւ, թէ կծծիութիւն չընէիք եւ քանի մը ղրուշ աւելիվճարելով` պահանջէիք երկարաժամկէտ վիզա…

Դուստրս, որ Հայաստան մեկնած էր մեզմէ առաջ, ունէր 120 օրուանվիզա: Հարց չունէր:

Ապուշ կտրած էինք: Անցան քանի մը կարճ, բայց ծանր վայրկեաններ.յայտարարեցինք, որ 4 հոգիի համար չենք կրնար այդքան գումար վճարել:

Եւ ահա՛ աւելի անսպասելի պատասխանը, թէ` «Լա՛ւ, այդ պարագայինՀայաստան ձեր մուտքը մէկ տարիով պիտի արգիլուի…»:

Պահ մը ճնշիչ լռութիւն տիրեց… Հայրենիք մեր մուտքը արգիլուած է…Պ ա շ տ օ ն ե ա յ ի ն ք մ ծ ի ծ ա ղ ո վ խ օ ս ե լ ա ո ճ է ն ջ ղ ա յ ն ա ց ա ծ ` ա մ ո ւ ս ի ն ս

առաջինը խզեց լռութիւնը` ըսելով. «Եթէ կ՛ուզես աւելի գրէ, երեք տարի,հինգ տարի գրէ…,- մեզ կը խրտչեցնէք, որ այլեւս չգա՞նք Հայաստան»…

Մայրս, որ անկախութեան առաջին տարիներէն գրեթէ ամէն տարի հօրսհետ Հայաստան գացած-եկած էր եւ նոյնիսկ տասնամեակ մը առաջ ստա-ցած էր 10 տարուան հայկական անցագիր (այդ օրերուն այդպէս կարգկար), տխուր, անխօս նստած էր:

Ա մ ե ն ա ս ա ր ս ա փ ե լ ի ն տ ա ս ն հ ի ն գ տ ա ր ե կ ա ն տ ղ ո ւ ս հ ո գ ե վ ի ճ ա կ ն է ր .աչքերէն զգացի, որ հայրենիքի պաշտամունքը փու լ եկաւ յանկարծ…Հապա՞ եկող տարուան «Ասպետ» զինուորական ճամբարի խոստացուածմասնակցութիւնը, համա-ՀՄԸՄ-ական սկաուտական ընդհանուր բանա-կումը… Ես հիմա ինչպէ՞ս պիտի վերականգնէի իր փշրուած հոգին…

Արցունքներս կուլ կու տայի…

Աշխարհը ծուռ կը դառնար կարծես… Տարիներու մեր երազած ազատՀայաստանը, մեզ տուն կանչելու փոխարէն, կը վտարէր, քուրջի կտորիպէս դուրս կը շպրտէր երկրէն, կամ արգելք կը դնէր, տուրքեր կը սահ-մանէր… եւ ընդամէնը քանի մը ժամուան օրինախախտումի պատճառով…

* * *Տրցակ մը թուղթեր ստորագրելէ եւ մեր անցագիրներու «զերոկս»-ները

( պ ա տ ճ է ն ) յ ա ն ձ ն ե լ է ե տ ք , օ դ ա ն ա ւ ը չ փ ա խ ց ն ե լ ո ւ մ տ ա հ ո գ ո ւ թ ե ա մ բսուրացինք դէպի մաքսատան մուտքերը, իւրաքանչիւրս իր անցագրին մէջտեղաւորած Հայաստան մուտքի արգելքի փաստաթուղթը:

Գեղեցիկ աչքերով օրիորդը լայն ժպիտով մը ընդունեց անցագիրս. եւյանկարծ տեսաւ ներկայացուած փաստաթուղթը.

– Ձեր մուտքը արգելե՞լ են…– Այո՛, դժբախտաբար…– Բայց, ինչպէ՞ս կարելի է… Բայց դուք ՀԱՅ էք…Զսպուած արցունքներս արդէն կը յորդէին այտերս ի վար…Բայց մենք ՀԱՅ ենք…Եւ արդեօք, եթէ օրէնքներէն անտեղեակ օտար զբօսաշրջիկ մը ըլլար

նոյն կացութեան մէջ, թոյլատրելի պիտի ըլլա՞ր նման պարագայ…

* * *Շնորհակալ եմ, գեղեցի՛կ հայուհի, որ այդ արտայայտութեամբդ մեղ-

մացուցիր խորտակուած հոգիս, փարատեցիր հայրենիքէն վտարուելու վի-րաւորանքը, յոյսի փոքրիկ նշոյլ մը պարգեւեցիր… «Բայց դուք ՀԱՅ էք»…

Օ՜, անո՛ւշ հայրենիք, պիտի մնաս իմ հայրենիքը, պիտի անցնին բոլորտաք ու պաղ օրերը, եւ ես դարձեալ պիտի վերադառնամ գիրկդ` հակառակբոլոր դաժան արգելքներուն, պիտի վերադառնամ աւելի պայծառ ակնկա-լիքներով, վարդագոյն յոյսերով…

9 Օգոստոս 2017, Պէյրութ

ԱԶԱՏ ԲԵՄ

Բայց Դուք Հայ Էք…

Մենք Հայ ԵնքՄԱնուԷԼ ՔԷՇԻՇԵԱն

Օ ր ե ր ա ռ ա ջ կ ա ր դ ա ց ի Թ ա -մար Սնապեան-Սուրճեանի ար-դարացի բողոքով գրուած յօդ-ւածը:

Թամարը ընտանեօք եկած էրհայրենիք` աշխարհի բոլոր հայե-

րուն երկիրը. երեք շաբաթ վայելած էր Հայաս-տանի բարիքները, եւ երբ հասած էր վերադարձիտխուր օրը, սրտին եւ աչքերուն մէջ գամուածԱրարատով հասած էր «Զուարթնոց» օդակայան,ուր Հայաստանի սահմանապահները աներեսա-բար ուզած էին ընտանիքի իւրաքանչիւր անդա-մէն 50 հազար դրամ տուգանք գանձել, որովհե-տեւ Հայաստանի մէջ մնալու 21 օրուան վիզաունէին, իսկ իրենք երկրէն կը հեռանային 22-րդօրը` մէկ օր ուշացումով, ինչ որ երկրի օրէնքնե-րուն խախտում էր:

Ընտանիքը վիրաւորուած էր, դարձեալ` արդա-րացիօրէն, եւ մերժած` տուգանքը վճարել: Սահ-մանապահը դիմած էր այդ պարագային համարնկատի առնուած փոխարինող քայլին եւ օրինա-զ ա ն ց ն ե ր ը զ ր կ ա ծ է ր մ է կ տ ա ր ի Հ ա յ ա ս տ ա նմուտք գործելէ: Այս արգելքը ապշեցուցած էր նոյ-նիսկ օդանաւի հիւրընկալուհի-hostess-ը, որ գո-չած էր.

– Բայց դուք հա՛յ էք…Այս բացագանչութիւնը քիչ մը մխիթարած էր

ծայր աստիճան վիրաւորուած սփիւռքահայերը:«Բայց դուք հայ էք…»:Այո՛, մենք հայ ենք:Հայաստանի Հանրապետութիւնը երկիր մըն է,

որ իր օրէնքները ունի, օրէնքներ, զորս պէտք էյարգեն բոլորը, անոնց կարգին` նաեւ այցելուօ տ ա ր ա հ պ ա տ ա կ ն ե ր ը , ն ո յ ն ի ս կ ե թ է հ ա յ ե նանոնք:

Այս ընտանիքը ընդամէնը մէկ օրով խախտածէր 21 օրուան վիզան: Հապա ինչո՞ւ կը տրուի վի-զան, ինչո՞ւ կը նշուի կեցութեան իրաւունքի չա-փը: Յարգելու համար, չէ՞:

Բայց մենք հայ ենք:Այս տխուր միջադէպը զիս տարաւ շատ հեռու-

ն ե ր , յ ի շ ե ց ո ւ ց ն մ ա ն ե ւ ո չ ն մ ա ն մ ի ջ ա դ է պ ե ր ,որոնք բոլորն ալ կապ ունին մեր հայ ը լ լալունհետ, մեզի ամենաթողութեան իրաւունք տուողմեր հայկականութեան հետ:

Կը յիշեմ դեռ խորհրդային շրջանին որպէսհիւր Հայաստան այցելած միութենական ղեկա-վարներ, «Սփիւռքահայութեան հետ մշակութա-յին կապի կոմիտէ»-ի ներկայացուցիչներու ընկե-րակցութեամբ, ծանր ճամպրուկներով, առանցքննութեան ճանապարհուելէ ետք, երբ յաւելեալկշիռքի դիմաց վճարել պարտաւորուէին, ի ՜նչկռիւներ կ ՛ընէին, ի ՜նչ սպառնալիքներ կը տե-ղացնէին խեղճ պաշտօնեային գլխուն, որ նկատիչէր առած իրենց հայ ը լ լալը , այդ ալ ի ՜նչ հայ ,Խորհրդային Հայաստանին մեծամեծ ծառայու-

թիւններ մատուցած հայ:Հայ ենք:Կը յիշեմ, անկախութենէն ետք նախկին ցու-

ցարարներէն շատեր դժգոհ էին նախարարներէնեւ նախագահէն, որովհետեւ չէին կրնար, երբ որուզեն, երթալ եւ սուրճ ըմպել երէկուան իրենց զի-նակիցին մօտ:

– Ոնց որ հայ չլինի…Տ ա կ ա ւ ի ն , կ ը յ ի շ ե մ , ա ն կ ա խ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի

առաջին նախագահը Հալէպ եկած էր: Ամէն մարդիրեն իրաւունք կը պահէր երթալ եւ նախագահինդուռը ոտքով հրելով` ներս մտնել:

Հայ չե՞նք, նախագահն ալ հայ չէ՞, այդ ալ` մու-սալեռցի հայ, Հալէպի մէջ ծնած հայ:

Կը յիշեմ. Հայաստանի այլ նախագահ մը Հա-լէպ այցելած էր: Զայն դիմաւորող միութենականղեկավարներէն մին նախագահին ափը երկուձեռքերուն մէջ աքցանած` սիրալիր խօսքեր կըփսփսար անոր, թերեւս կը խրատէր ալ անփորձնախագահը:

Թունդ ազգասէր հայ մըն էր միութենական այդղեկավարը:

Կը յիշեմ նաեւ այլ դէպք մը. 1992-1993 թուա-կաններուն էր, երկրին մէջ 11 ամիս ապօրինիմնացած Հայ Կաթողիկէ վարդապետ մը գացածէր արտաքին գործոց նախարարութեան բաժին-ներէն մէկը ղեկավարող սփիւռքահայու մը քովբողոքելու, որ համապատասխան գրասենեակըիրմէ ամէն մէկ ուշացած օրուան համար երկուտոլար կը պահանջէր: Ան կ՛ըսէր.

Շար. էջ 15

Visit ABAKA online, in color, current and past issues

abakanews.org


Քէպէքի Հայ Համայնքի Միացեալ Մարմին

ապահովեցէք

Սեպտեմբեր 23, 2017 Թուականը

Միասնաբար տօնելու մեր Հայրենիքի անկախութեան տօնը

Մանրամասնութիւնները յաջորդիւ

Célebration 26 Anniversaire del’Independence d’Arménie

23 Septembre 2017

Les informations sur l’événement seront bientôt suivies

Գրաւուած Թուական«ապագայ» Շաբաթաթերթի-42րդ

եւ«Abakanews.org »

ելեկտրոնային թերթի 2-րդՏարեդարձներու նշման հանդիսաւոր

Տարեկան ձեռնարկՇաբաթ՝ 28 Հոկտեմբեր 2017-ին

Կը խնդրուի չի խաչաձեւել

Մենք Հայ ենք...Շար. էջ 4-էն

– Եղբա՛յր, ես հոս մնացած եմ ազգիս օգտա-կար դառնալու, եկեղեցի շինելու, խորհրդայինտարիներուն խորթացած հայ ժողովուրդին քրիս-տոնէութեան գիրկը վերադարձնելու , տեսա՞ր,ինծի շնորհակալութիւն յայտնելու փոխարէն`դրամ կը պահանջեն… ասոնք հա՞յ են:

Հայ պատասխանատուն ի զուր կը ջանար հա-մոզել, որ այս երկիրը պետութիւն ունի, պետու-թիւնը իր օրէնքները ունի, որոնց ենթարկուելուպարտաւոր ենք բոլորս:

Այս կաթողիկէ վարդապետը միայն մէկ բանիվրայ կը դնէր շեշտը` բոլորիս ալ հայ ը լ լալուն:Առանց մտածելու , որ ազգօգուտ նկատած իրգործին պատասխանատու մը կրնար թերահա-

ւատօրէն մօտենալ…Վարդապետն ալ հայ էր, պատասխանատուն

ալ` մեզի պէս:Անշուշտ այս ամէնուն հետ Թամար Սնապեան-

Սուրճեանի ընտանիքին միակ առնչութիւնը հայըլլալն է: Սակայն այս ամէնը յիշեցի` անկախ ինձ-մէ, որովհետեւ անդրադարձայ, որ հայ ենք, եւ մե-զի համար դժուար ըմբռնելի պիտի ըլլայ հայրե-նիքի զգացողութիւնն ու պետականութիւն եզրինիրարմէ զանազանումը, պետական օրէնքներունհնազանդելու հրամայականին հետ հաշտուիլը:

Մ ե ն ք հ ա յ ե ն ք , Հ ա յ ա ս տ ա ն ը մ ե ր ե ր կ ի ր ն է ,վկայ ` օդանաւի աղջկան ճիչի նմանող խօսքը.«Բայց դուք հայ էք…»:

Ա յ ս ը ն տ ա ն ի ք ի ն ա ր ա ր ք ը մ ե ծ օ ր ի ն ա զ ա ն -ցութիւն մը չէ, ԲԱՅՑ օրինազանցութիւն է, որունպատիժը մեծ եղած է, չափազանց մեծ, ընդվզելուաստիճան անարդար, գոնէ 18 տարեկանէն վար

տղան չզրկուէր եւ կարենար արգելքի մէկ տարինչամբողջացած կայանալիք բանակումին գալ :Միւս կողմէ` այս պարագան այնքան դիւրին լու-ծելի հարց մը կրնար ըլլալ, եթէ ճամբորդելէն մէկօր առաջ ընտանիքը դիմէր համապատասխանգրասենեակ եւ մէկ օրով երկարաձգէր Հայաս-տան իր կեցութիւնը. թերեւս հիւպատոսարանըպէտք էր նախազգուշացնէ՞ր, բայց վիզային մէջնշուած օրերու քանակը զգուշացում չի՞ նկատ-ւիր:

Այս ամէնը բոլորիս ցաւ կը պատճառէ, որով-հետեւ բոլորս հայ ենք, եւ բոլորս կ՛ուզենք, որայսպիսի հարցեր չծագին:

Եւ հիմա Արարատին նման` մտքիս մէջ հար-ցում մը գամուած կը մնայ. նախ եւ առաջ մենք`սփիւռքահայերս պէտք չէ՞ ենթարկուինք համայնհայութեան երկրի օրէնքներուն:


Կարօ ՓայլանըԻսթանպուլիհայկականդպրոցներունվերաբերեալառաջարկներկայացուցած է

Թուրքիոյ քրտամէտ Ժողովուրդ-ներու դեմոկրատական կուսակցու-թ ե ա ն հ ա յ պ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր Կ ա ր օՓայ լանը Իսթանպու լի հայկականդ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ ն վ ե ր ա բ ե ր ե ա լ ա ռ ա -ջարկ ներկայացուցած է: Այս մասին,կը յայտնէ պոլսահայ «Ակօս» թերթը:

Խ օ ս ե լ ո վ Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ ի 1 6 հ ա յ -կական վարժարաններուն մէջ առ-կայ բազում խնդիրներուն մասին`Փայլանը առաջարկած է, որ անոնքղեկավարուին մէկ ընդհանուր մար-մինի կողմէ, այլ ոչ թէ առանձին հիմ-նադրամներու, ինչպէս՝ հիմա:

Փայլանը նկատած է, որ վարժա-րաններուն մէջ առկայ բազմաթիւխնդիրները կու գան նաեւ կառա-վարման ոչ ճիշդ համակարգէն:

«Առկայ խնդիրներուն մեծ մասըկը յառաջանան այն պատճառով, որհ ա յ կ ա կ ա ն դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ ծ ր ա գ ի ր -ներուն , ֆինանսաւորման եւ միւսհարցերը չեն համակարգուիր մէկընդհանուր մարմինի կողմէ: 2011-էնգործող Հայկական վարժարաննե-րու խնդիրներով զբաղող յատուկյ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի տ ն օ ր է ն ը հ ր ա ժ ա -րական տուաւ առկայ խնդիրներունպ ա տ ճ ա ռ ո վ , ա յ ս հ ա ն գ ա մ ա ն ք ըպէտք է սթափեցնէ մեզ», - ըսած էհայ պատգամաւորը:

Ն ե ր կ ա յ ի ս Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ ի մ է ջ կ ըգործէ 16 հայկական վարժարան,որոնց 13-ը` մասնաւոր:

Հ ա յ կ ա կ ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ նմէջ կրնան ուսանիլ միայն հայ քրիս-տոնեայ ընտանիքներու զաւակնե-րը : Վարժարան ընդունուե լու հա-մ ա ր ա ն հ ր ա ժ ե շ տ է ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լպզտիկին մկրտութեան վկայակա-նը:

Հ ա յ կ ա կ ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ն ե ր ո ւ նմէջ առկայ են բազմաթիւ խնդիրներ`կ ա պ ո ւ ա ծ թ է ՛ ն ի ւ թ ա կ ա ն ե ւ թ էկ ա ռ ա վ ա ր մ ա ն ե ւ ա շ ա կ ե ր տ ն ե ր ո ւներգրաւուածութեան հետ:

Շատ վարժարաններու մէջ, այստարի առաջին դասարաններ պիտիչի բացուին՝ աշակերտներ չունենա-լու պատճառով:

Վ ա ր ժ ա ր ա ն ն ե ր ը կ ՝ ա շ խ ա տ ի նբարերարներու յատկացուցած օգ-ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ւ ե ղ ա ծ վ ա ր ձ ա -վճարներու հաշուին:

1992 Մարտ 3-ին, Հայաստանի Հանրապետու-թեան նախագահի հրամանագիրով՝ ստեղծուե-ցաւ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրա-մը, իբրեւ եզակի կառոյց մը, որ պիտի համա-խ մ բ է ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ե ւ Ս փ ի ւ ռ ք ի մ է ջ ա պ ր ո ղբոլոր այն հայերը, որոնք պատրաստակամ էինիրենց լուման եւ ջանքերը ներդնե լու Հայաս-տանի նորաստեղծ հանրապետութեան եւ Արցա-խի կայուն զարգացման:

Հիմնադրամը, ստեղծման տարիէն, իրական-ցուց շարք մը խոշոր եւ օրհասական ծրագիրներ,որոնցմէ էին Արցախին եւ 1988-ի երկրաշարժիգօտիին պարբերական աջակցութիւնը, «Ձմեռ93-94», «Բռնագաղթուածներ» ծրագիրները: Ար-ցախին ցուցաբերած աջակցութիւնը կը կազմէր4,7 միլիոն տոլար, աղէտի գօտիինը` 2,6: 1992-ինիրականացուած մեծութեամբ երրորդ ծրագիրը«Զանգեզուր»-ն էր` 1,3 միլիոն տոլար արժողու-

թեամբ:Արդէն 25 տարի, սիւնեցիները եւ Սիւնիքի

մարզով անցնողները կ ՝օգտուին բարւոք կա-ռուցուած ճանապարհներէն եւ դժուար է պատ-կ ե ր ա ց ն ե լ , ո ր ժ ա մ ա ն ա կ ի ն ճ ա ն ա պ ա ր հ ն ե ր ո ւփոխարէն եղած են անանցանելի հողատարածք-ներ կամ ժայռեր: 1992-ին, Հիմնադրամը յանձն

առաւ Սիւնիքի մարզին մէջ երեք կարեւորագոյնճ ա ն ա պ ա ր հ ի կ ա ռ ո ւ ց ո ւ մ : Ա ռ ա ջ ի ն ը Մ ե ղ ր ի -Երեւան մայրուղիի Վայք-Սարաւան ճանապարհնէր` 1,3 քմ երկարութեամբ: Այդ ճանապարհինվրայ տեղադրուեցան ջրահեռացման խողովակ-ներ, ստեղծուեցան ձնապաշտպանական շեր-տեր` տարուան ցանկացած եղանակի անվտանգանցանելիութիւն ապահովելու համար:

Երկրորդը կառուցուեցաւ Մեղրի-Երեւան մայ-րուղիի Հալիձոր-Տաթեւ ճանապարհը: Իսկ եր-րորդ՝ վերականգնուեցաւ Քաջարան-Մեղրի ճա-նապարհի 70 քմ-անոց հատուածը:

«Զանգեզուր» ծրագիրը կը ներառէր նաեւ Գո-րիսի ռատիոհեռուստատեսային վերահաղորդիչկայանի շէնքի եւ «Ակներ» աղբիւրներու ջրահա-ւաք կայանի կառուցումը: Ջրահաւաք կայանինշնորհիւ՝ 1992-ին Գորիսի բնակչութեան մօտ 30տոկոսը ապահովուեցաւ խմելու ջուրով:

«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի առաջին խոշոր ծրագիրներէն «Զանգեզուր»-ը 25 տարեկան է

Documents

LX& TARI JIU 2099 :RKOU