Modeli IS – LMModeli IS – LM

Tregjet e akt iveve Tregu i mallrave

Tregu monetar Tregu i obligacioneve

KërkesaOferta

KërkesaOferta

Kërkesa agregateProdukti

Të ardhurat

Normat e interesit

Politika Monetare Politika Fiskale

Kështu që, modeli IS – LM paraqet raportin në mes pjesës “reale”dhe “monetare” të ekonomisë.

Tregjet e aktiveve dhe kurba LMTregjet e aktiveve dhe kurba LM Tregjet e aktiveve janë tregjet ku tregtohen paraja, Tregjet e aktiveve janë tregjet ku tregtohen paraja,

obligacionet, aksionet, shtëpitë dhe format e tjera obligacionet, aksionet, shtëpitë dhe format e tjera të pasurisë.të pasurisë.

Aktivet ndahen në :Aktivet ndahen në : Aktivet financiare, dheAktivet financiare, dhe Aktivet reale.Aktivet reale.Pastaj një nënndarje e mëtejshme përcakton katër Pastaj një nënndarje e mëtejshme përcakton katër

kategori të aktiveve në ekonomi::kategori të aktiveve në ekonomi:: Paraja,Paraja, Aktivet që sjellin interes (obligacionet)Aktivet që sjellin interes (obligacionet) Titujt e pronësisë ose aksionet,Titujt e pronësisë ose aksionet, Aktivet reale.Aktivet reale.

Paraja dhe depozitat tjerëParaja dhe depozitat tjerë

Stoku monetar i mirëfilltë përbëhet prej Stoku monetar i mirëfilltë përbëhet prej aktiveveve që mund të përdoren aktiveveve që mund të përdoren menjëherë.menjëherë.

Paraja përfshin paranë në dorë Paraja përfshin paranë në dorë (kartëmonedhat dhe monedhat) si dhe (kartëmonedhat dhe monedhat) si dhe depozitat mbi të cilat shkruhen çeçedepozitat mbi të cilat shkruhen çeçe..

ObligacionetObligacionet

Një obligacion është letër me vlerë që i sjell Një obligacion është letër me vlerë që i sjell mbajtësit të tij të ardhura të përvitshme, në mbajtësit të tij të ardhura të përvitshme, në bazë të përqindjeve fikse të caktuara më bazë të përqindjeve fikse të caktuara më parë.parë.

Obligacioni përbën një detyrim afatgjatë për Obligacioni përbën një detyrim afatgjatë për ndërmarrjen ose shtetin.ndërmarrjen ose shtetin.

AksionetAksionetAksioni është një titull pronësie ndaj një pjese të Aksioni është një titull pronësie ndaj një pjese të

pasurisë së shoqërisë ( korporatës ), një letër pasurisë së shoqërisë ( korporatës ), një letër me vlerë që vërteton se një individ ka investuar me vlerë që vërteton se një individ ka investuar vlerën nominale të aksionit dhe se ka të drejtë të vlerën nominale të aksionit dhe se ka të drejtë të marrë pjesë në fitimin e shoqërisë aksionare, në marrë pjesë në fitimin e shoqërisë aksionare, në përputhje me vlerën nominale.përputhje me vlerën nominale.

Aksionarët marrin një pjesë të fitimit të shoqërisë Aksionarët marrin një pjesë të fitimit të shoqërisë aksionare në formën e dividendit, do të thotë e aksionare në formën e dividendit, do të thotë e hyra që realizohet nga aksionet quhet hyra që realizohet nga aksionet quhet dividendëdividendë..

Aktivet realeAktivet reale

Aktivet reale ose aktivet konkrete janë Aktivet reale ose aktivet konkrete janë makineritë, toka, ndërtesa, të mirat makineritë, toka, ndërtesa, të mirat afatgjata të konsumit ( automobilat, afatgjata të konsumit ( automobilat, makinat larëse, etj.), etj.makinat larëse, etj.), etj.

Këto aktive sjellin një të ardhur që ndryshon Këto aktive sjellin një të ardhur që ndryshon nga e ardhura tjetërnga e ardhura tjetër

Kufizimi buxhetor i pasurisëKufizimi buxhetor i pasurisë

Çdo individ duhet të vendosë se si do të Çdo individ duhet të vendosë se si do të shpërndajë pasurinë financiare të tij ose të saj, shpërndajë pasurinë financiare të tij ose të saj, midis llojeve alternative të aktiveve, se a do të midis llojeve alternative të aktiveve, se a do të mbajnë para apo obligacionembajnë para apo obligacione

Secila prej tyre i ka anët e veta pozitive dhe Secila prej tyre i ka anët e veta pozitive dhe negative. Me para në dorë kryhen më shpejt negative. Me para në dorë kryhen më shpejt pagesat, por nuk sjellin kurrfarë interesi, ndërsa pagesat, por nuk sjellin kurrfarë interesi, ndërsa te obligacionet është e kundërtate obligacionet është e kundërta..

Vendimi për formën në të cilën do të mbahen Vendimi për formën në të cilën do të mbahen aktivet, aktivet, quhen vendime portofolquhen vendime portofol ..

Kërkesa nominale dhe reale për Kërkesa nominale dhe reale për parapara

Kërkesa nominale për para paraqet Kërkesa nominale për para paraqet kërkesën e individit për një njësi të dhënë kërkesën e individit për një njësi të dhënë eurosheurosh..

Kërkesa reale për para paraqet kërkesën e Kërkesa reale për para paraqet kërkesën e individit për para të shprehur në numrin e individit për para të shprehur në numrin e njësive të të mirave që mund të blejë njësive të të mirave që mund të blejë paraja. paraja.

Kërkesa reale për para =

Kërkesa nominale

Niveli i çmimeve

p.sh. nëse kërkesa nominale për para është p.sh. nëse kërkesa nominale për para është 100E100E dhe niveli i çmimeve është dhe niveli i çmimeve është 2E2E për për mall – gjë që thotë se shporta mall – gjë që thotë se shporta përfaqësuese e të miave kushton 2E – përfaqësuese e të miave kushton 2E – atëherë atëherë kërkesa reale për para është 50Ekërkesa reale për para është 50E të mira. Nëse më vonë, çmimi i të mirave të mira. Nëse më vonë, çmimi i të mirave dyfishohet 4E për mall dhe gjithashtu dyfishohet 4E për mall dhe gjithashtu kërkesa për para nominale dyfishohet në kërkesa për para nominale dyfishohet në 200E, ndërsa kërkesa reale për para 200E, ndërsa kërkesa reale për para mbetet e pandryshuar në 50 të mirambetet e pandryshuar në 50 të mira. .

Bilancet reale të parasëBilancet reale të parasëBilancet reale të parasë – shkurt bilancet Bilancet reale të parasë – shkurt bilancet

reale – përfaqësojnë sasinë e parasë reale – përfaqësojnë sasinë e parasë nominale pjesëtuar me nivelin e çmimeve.nominale pjesëtuar me nivelin e çmimeve.

Kërkesa reale për para quhet kërkesa për Kërkesa reale për para quhet kërkesa për bilance realebilance reale ( L ). Në mënyrë të ( L ). Në mënyrë të ngjashme, mbajtjet reale të obligacioneve ngjashme, mbajtjet reale të obligacioneve përfaqësojnë sasinë nominale të përfaqësojnë sasinë nominale të obligacioneve pjesëtuar me nivelin e obligacioneve pjesëtuar me nivelin e çmimit.çmimit.

pasuria reale financiare është thjesht, pasuria reale financiare është thjesht, pasuria nominale, WN, pjesëtuar me pasuria nominale, WN, pjesëtuar me nivelin e çmimeve, P.nivelin e çmimeve, P.

L + DB = L + DB =

NNjë vendim për të mbajtur më shumë jë vendim për të mbajtur më shumë bilance reale është gjithashtu vendim për bilance reale është gjithashtu vendim për të mbajtur më pak pasuri reale në formën të mbajtur më pak pasuri reale në formën e obligacionevee obligacioneve..

WN

P

Sasia totale e pasurisë reale financiare në Sasia totale e pasurisë reale financiare në ekonomi përbëhet prej bilanceve reale të parasë ekonomi përbëhet prej bilanceve reale të parasë dhe të obligacioneve reale ekzistuese. Prandaj dhe të obligacioneve reale ekzistuese. Prandaj pasuria reale financiare totale është e barabartë pasuria reale financiare totale është e barabartë me:me:

+SB+SB

ku M përfaqëson stokun e bilanceve nominale të ku M përfaqëson stokun e bilanceve nominale të parasë dhe SB përfaqëson vlerën reale të parasë dhe SB përfaqëson vlerën reale të ofertës së obligacioneve.ofertës së obligacioneve.

WN

P=

M

P

Kufizimi buxhetor i pasurisëKufizimi buxhetor i pasurisë

Kufizimi buxhetor i pasurisë nënkupton Kufizimi buxhetor i pasurisë nënkupton që kur tregu monetar është në që kur tregu monetar është në ekuilibër ( L = M / P ) edhe tregu i ekuilibër ( L = M / P ) edhe tregu i obligacioneve është në ekuilibër ( DB obligacioneve është në ekuilibër ( DB = SB ).= SB ).

Kërkesa për paraKërkesa për paraKërkesa për para paraqet kërkesën për Kërkesa për para paraqet kërkesën për

bilance reale, sepse njerëzit e mbajnë bilance reale, sepse njerëzit e mbajnë paranë për ato që do të blejnë.paranë për ato që do të blejnë.

Sa më i lartë të jetë niveli i çmimeve aq më Sa më i lartë të jetë niveli i çmimeve aq më shumë bilance reale duhet të mbajë një shumë bilance reale duhet të mbajë një person, për të qenë i aftë të blejë një sasi person, për të qenë i aftë të blejë një sasi të mirash.të mirash.

Nëse dyfishohet niveli i çmimeve, atëherë Nëse dyfishohet niveli i çmimeve, atëherë një individ duhet të mbajë dy herë më një individ duhet të mbajë dy herë më shumë bilance nominale që të jetë në shumë bilance nominale që të jetë në gjendje të blejë të njëjtën sasi të mirash.gjendje të blejë të njëjtën sasi të mirash.

Kërkesa për bilance reale varret nga niveli i Kërkesa për bilance reale varret nga niveli i të ardhurave reale dhe norma e interesit. të ardhurave reale dhe norma e interesit.

Nga niveli i të ardhurave varret sepse Nga niveli i të ardhurave varret sepse individët e individët e mbajnë paranë për të financuarmbajnë paranë për të financuar blerjet e tyre, të cilat, nga ana e tyre blerjet e tyre, të cilat, nga ana e tyre varrën nga të ardhurat.varrën nga të ardhurat.

Varret nga norma e interesit sepse, sa më e Varret nga norma e interesit sepse, sa më e lartë të jetë norma e interesit aq më pak lartë të jetë norma e interesit aq më pak para do të mbahen në dorë, për çdo nivel para do të mbahen në dorë, për çdo nivel të ardhurash, dhe e kundërta.të ardhurash, dhe e kundërta.

Kërkesa për bilance reale rritet me rritjen e Kërkesa për bilance reale rritet me rritjen e nivelit të të ardhurave dhe ulet me rritjen e nivelit të të ardhurave dhe ulet me rritjen e normës së interesit. Si rrjedhim kërkesa për normës së interesit. Si rrjedhim kërkesa për bilance shkruhet:bilance shkruhet:

L = k Y – h i L = k Y – h i k,h > 0 k,h > 0Parametrat Parametrat kk dhe dhe hh pasqyrojnë pasqyrojnë

ndjeshmërinë e kërkesës për bilance ndjeshmërinë e kërkesës për bilance realereale , respektivisht, ndaj nivelit të të , respektivisht, ndaj nivelit të të ardhurave dhe normës së interesit. Një rritje ardhurave dhe normës së interesit. Një rritje të normës së interesit me 1% redukton të normës së interesit me 1% redukton kërkesën reale për para me h euro realëkërkesën reale për para me h euro realë..

Oferta e parasë, ekuilibri i tregut Oferta e parasë, ekuilibri i tregut monetar, dhe kurba LMmonetar, dhe kurba LM

Kurba LM ose kurba e ekuilibrit të tregut Kurba LM ose kurba e ekuilibrit të tregut monetar, tregon të gjitha kombinimet e monetar, tregon të gjitha kombinimet e normave të interesit dhe të niveleve të të normave të interesit dhe të niveleve të të ardhurave, të tilla që kërkesa për bilance ardhurave, të tilla që kërkesa për bilance reale është e barabartë me ofertënreale është e barabartë me ofertën. .

Përfitimi i kurbës LMPërfitimi i kurbës LM

Oferta monetare e parasë fiksohet nga Fedi, M, me nivel të çmimeve P.

MP

i1

L1

Me normë të interesit i1 kërkesa për bilance reale është L1, dhe kemi pikën ekuilibruese E1.

E1

Pika E1 ne grafikun b) e ka një pikë korresponduese në grafikun a), dhe atë pikën E1 me normë të interesit i1 dhe produkt Y1.

i1

Y1

E1

Me rritjen e të ardhurave prej Y1-Y2, kemi zhvendosjen e pikës ekuilibruese E1-E2.

Y2

i2

Rritja e produktit qon në rritjen e kërkesës për bilance reale. Pasi që oferta monetare është e fiksuar atëher kemi zhvendosje të kërkesës për bilance reale L1-L2.

L2

i2 E2

Pika e re E2, e ka pikën tjetër koresponduese në grafikun majtas.

E2

Bashkimi i dy pikave E1 dhe E2 formon kurbën LM.

LM

Pozicioni I kurbës LMPozicioni I kurbës LM

Oferta reale monetare mbahet konstante Oferta reale monetare mbahet konstante përgjatë kurbës LM. Kjo nënkupton që një përgjatë kurbës LM. Kjo nënkupton që një ndryshim në ofertën reale monetare e ndryshim në ofertën reale monetare e zhvendos kurbën LM. zhvendos kurbën LM.

Zhvendosja është e paraqitur në figurën 2Zhvendosja është e paraqitur në figurën 2..

Pozicioni I kurbës LMPozicioni I kurbës LM

i

i2

i1

Y1

i1

i2

LM

i

L1

E2

LM’

E1

Të ardhurat, produkti ( a ) Bilancet reale ( b )

M ∕ P M ‘∕ P

E1

E2

Ne pjesën a) kemi kërkesën për bilance reale të parasë L1 për një nivel të dhënë të të ardhurave Y1 me interes i2

Në nivelin fillestar të ofertës reale monetare, M ∕ P, ekuilibri vendoset në pikën E1, në normë interesi i1. Pika korresponduese në kurbën LM është E1.

Tani oferta monetare rritet prej në M’/P, të cilën e paraqesim nëpërmjet zhvendosjes djathtas të kurbës së ofertës monetare.

Në nivelin fillestar të të ardhurave Y1, norma ekuilibër e interesit bie në i2.Në panelin e majtë, pasqyrojmë pikën E2 si pikë të kurbës së re LM, që i korrespondon stokut më të lartë të parasë.

Kështu që, një rritje në stokun real të parasë zhvendos kurbën LM poshtë në të djathtë.