Medisch-specialistische zorg Toelichting registratiegidsen Nicoline Beersen Joyce van Croonenborg Annemieke Groenenstijn Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg

Medisch-specialistische zorg

Toelichting registratiegidsen

Nicoline Beersen

Joyce van Croonenborg

Annemieke Groenenstijn

Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO


Wat is een registratiegids?Gegevens uit ziekenhuizen = vergelijken van appels met peren?

Fruit voor het grijpen & onder op de schaal liggen, kunnen we niet goed bij. Als we wel bij de vruchten kunnen, hoe kunnen we ze goed vergelijken?- welke vrucht? appel, banaan of mandarijn. - welke eigenschappen vergelijken? Rijp, vorm, soort, smaak, …-

Registratiegids is een handleiding om vergelijkbare gegevens op te kunnen leveren.


Inhoud registratiegids

Beknopte factsheet

Lijst van variabelen die nodig zijn om te verzamelen

Instructies voor het bepalen van de indicatoren (basis voor een te schrijven query)


Adenotonsillectomie:• Percentage nabloedingen • Aanwezigheid poliklinisch pré-operatief spreekuur

voor(adeno)tonsillectomie patiënten (en ouders)• Ouder/ verzorger structureel aanwezig bij ontwaken• Postoperatieve pijnmeting• Tijd tussen besluit ingreep (adeno) tonsillectomie

en moment van ingreep

Voorbeeld indicatorenset


Voorbeelden indicatoren 2Mammacarcinoom:• Gesprek met mammacare-verpleegkundige • Patiënten met mammacarcinoom besproken in

multidisciplinair overleg voor aanvang van de behandeling

• Irradicaliteit na eerste tumorexcisie • Differentiatie mammacarcinoom binnen de

maatschap heelkunde • % Patiënten die in 4 weken na de definitieve PA-

diagnose geopereerd zijn • Aantal lokale recidieven binnen 5 jaar na

borstbesparende en ablatieve therapie • % Patiënten postoperatief besproken in het

multidisciplinair overleg


Indicator naar variabelen

Indicator: teller/noemer

Variabele T1

Varabele T2

Variabele N2

Variabele N1

Ruwe specificaties

Locale specificaties

Generieke specificaties

Variabele T1

Varabele T2

Variabele N1

Variabele N2

Variabele T1

Varabele T2

Variabele N1

Variabele N2


Aanpak praktijktest

Definiëren ruwe “specs” (variabelen) i.s.m. werkgroep

Voorleggen aan testziekenhuizen

Onderzoeken beschikbaarheid data, bronnen, locale “specs”

Vaststellen “generieke specs”

Ontwikkelen registratiegids (incl. formules, validatieregels)

Terugkoppeling werkgroepen & ziekenhuizen –

Evt aanpassing & Publicatie registratiegids


Populatiebepaling

A. Specificeren van de aandoening

B. Specificeren van de behandeling

C. Specificeren van de registratie/ meetperiode

D. Specificeren van in- en exclusiecriteria

E. Parallelle DBC’s


A. Specificeren van de aandoening

Patiëntenpopulatie primair bepalen aan de hand van DBC’s

Beschouwende specialismen kennen geen verrichtingen, die te herleiden zijn naar 1 aandoening

LMR heeft diagnose typering. Niet alle ziekenhuizen doen mee

DBC’s door alle ziekenhuizen en specialismen geregistreerd

DBC’s bieden inzicht in diagnose en behandeling

DBC’s zijn zorgproducten waarmee zorgverzekeraar inkoopt


B. Specificeren van de behandeling

Behandelingen of activiteiten zoveel mogelijk specifiek gemaakt.

Snijdend specialismen -> CTG coderingen

Beschouwende specialismen lastiger.


C. Specificeren van de registratie/ meetperiode

Meetperiode

Op = operatie

1-1-2005 1-1-2006

Registratieperiode

OpDBC 5

OpDBC 1

Registratieperiode

OpDBC 4

Registratieperiode

OpDBC 3

Registratieperiode

OpDBC 2

Registratieperiode

Meetperiode

Op = operatieOp = operatieOp = operatie

1-1-2005 1-1-2006

Registratieperiode

OpDBC 5

OpDBC 1

Registratieperiode

OpDBC 4

Registratieperiode

OpDBC 3

Registratieperiode

OpDBC 2

Registratieperiode

1-1-2005 1-1-2006

Registratieperiode

OpDBC 5

OpDBC 1

Registratieperiode

OpDBC 4

Registratieperiode

OpDBC 3

Registratieperiode

OpDBC 2

Registratieperiode

Registratieperiode

OpDBC 5

Registratieperiode

OpDBC 5 OpDBC 5

OpDBC 1

Registratieperiode

OpDBC 1 OpDBC 1

Registratieperiode

OpDBC 4

Registratieperiode

OpDBC 4 OpDBC 4

Registratieperiode

OpDBC 3

Registratieperiode

OpDBC 3 OpDBC 3

Registratieperiode

OpDBC 2

Registratieperiode

OpDBC 2 OpDBC 2

Registratieperiode


Uitgangspunten geformuleerd:

de DBC-registratie is leidend bij de verzameling van indicatoren;

de behandeling (bijvoorbeeld een operatie) heeft plaatsgevonden binnen de DBC doorlooptijd en in de meetperiode;

de meetperiode kan zowel geopende als gesloten DBC’s bevatten;

alleen de DBC’s met nummer 2, 3 en 4 worden meegenomen bij de indicatorbepaling.


D. Specificeren van in- en exclusiecriteria

Aspecten als leeftijd, geslacht, co-morbiditeit en type aandoening

Opgenomen in variabelen lijst


E. Parallelle DBC’s 3 manieren om mee om te gaan:

1. uitsluiten parallelle DBC's Verkleining populatie (-) zuivere populatie (+) aangezien co-morbiditeit wordt uitgesloten.

2. Mee laten lopen. onzuiverheid in de bepaling (-) min of meer generiek over alle ziekenhuizen

3. Niet direct uit gaan van de aan DBC gekoppelde activiteiten maar op patiëntniveau te kijken naar de activiteiten die plaatsvinden ongeacht aan welke DBC de activiteit gekoppeld wordt.

populatie gelijk van omvangrekening gehouden met de zorgactiviteiten voor patiënt Wel rekening mee houden dat niet uitgegaan kan worden van gegevens zoals die door profielen van DBC's worden geleverd.


Structuur indicatoren

Worden patiënten met een niet-gemetastaseerd spierinvasief blaascarcinoom structureel besproken in een pre- of postoperatief multidisciplinair overleg? Ja / Nee

Neemt het ziekenhuis deel aan de landelijke registratie van orthopedische implantaten?

Ja/ nee

-Lage registratielast

-Meetfrequentie 1x per meetperiode

-Op ziekenhuis of maatschapniveau


Proces indicatoren

Aantal cystectomieën per ziekenhuis per jaar.

Het percentage patiënten met een niet-spierinvasieve tumor, waarbij na TUR een eenmalige spoeling met een cytostaticum binnen 24 uur werd gegeven.

Percentage liesbreukoperaties waarbij mesh gebruikt is

- Matige registratielast

- Meetfrequentie = meestal continue

- patiëntniveau


Uitkomstindicatoren

Percentage heroperaties binnen 48 uur per kalenderjaar

Aantal diepe wondinfecties in geval van een totale heupprothese

% nabloedingen, waarvoor een heropname en/ of een heroperatie nodig is, binnen 14 dagen na de ingreep.

- Registratielast sterk afhankelijk van beschikbare systemen

- Meetfrequentie = continue

- patiëntniveau


Resultaten praktijktest

Meeste gegevens beschikbaar

Meer variabelen dan indicatoren (tot 5x)

Heldere definitie populatie noodzakelijk

Strakke instructies noodzakelijk

Theoretische beschikbaarheid en technische beschikbaarheid niet altijd gelijk; bijv. ontbrekende koppelingen, statusvoering niet optimaal

DBC/CTG registratie goede ingang voor een aantal indicatoren

Oncologische indicatoren idealiter middels kankerregistratie

Registratie aan de bron (EPD’s) is de toekomst/ best practices zijn al beschikbaar


Registratiegids

Per variabele:

Vast te leggen waarde

Bron(nen)

Instructie & praktijktips/opmerkingen

Rekenregels & checklists

Status meetbaarheid


Voorbeeld structuur indicator:Diabetes (p10 set, p7 gids)

1. Organisatiestructuur van diabeteszorg

Relatie tot kwaliteit In NDF zorgstandaard, 2003 is de organisatiestructuur beschreven, die nodig is voor een goede uitvoering van diabeteszorg. Er is een checklist met verschillende aspecten van deze organisatiestructuur opgesteld om na te gaan of hieraan wordt voldaan.

Omschrijving Aanwezigheid van een organisatiestructuur nodig voor het uitvoeren van goede diabeteszorg volgens de zorgstandaard van de NDF in betreffende meetperiode.

Definitie (s) Diabetes Mellitus ……..

Zorgstandaard NDF ….

Teller Aantal keren dat ja is aangevinkt op de checklist “organisatiestructuur van de diabeteszorg”

Noemer Aantal items op de checklist In/ exclusiecriteria Geen in en exclusiecriteria geformuleerd Bron Checklist “organisatiestructuur van de diabeteszorg”, zie bijlage 1 Meetfrequentie 1 x per kalenderjaar Rapportage 1 x per kalenderjaar Type indicator Structuurindicator Meetniveau Ziekenhuisniveau Kwaliteitsdomein Effectiviteit


Bepaling indicator diabeteszorg

Indicator 1 Organisatiestructuur van diabeteszorg

- Invullen checklist bijlage 1 (p27) - Tellen aantal keren dat ‘ja’ is aangevinkt op checklist - Rapporteer over aantal keren dat ja is aangevinkt


Voorbeeld proces indicator (liesbreuk p7)

1. Gebruik mesh-techniek

Relatie tot kwaliteit De mesh-techniek is de meest effectieve chirurgische behandeling van patiënten met een liesbreuk. ……..

Omschrijving Percentage liesbreukoperaties waarbij mesh gebruikt is Definitie Geen aanvullende definities nodig Teller Aantal liesbreukoperaties met gebruik mesh-techniek per meetperiode Noemer Totaal aantal liesbreukoperaties per meetperiode In/ exclusiecriteria Inclusiecriteria: leeftijd > 18 jaar; electieve ingrepen; primaire unilaterale

liesbreuken Bron teller Via (poli)klinische status of OK verslag Bron noemer DBC registratie, verrichtingenregistratie, Ziekenhuis informatie systeem

(ZIS) Meetfrequentie Continu Rapportage frequentie 1x per meetperiode Type indicator Proces Meetniveau Patiëntniveau. Rapportage op maatschapniveau

Kwaliteitsdomein Effectiviteit


Tabel 1: variabelen uit verschillende bronnen in het ziekenhuis (p14)

Varia

bele

naam Vast te leggen waarde bron instructie Benodigd

voor

indicator

L1 Patiëntnummer ZIS Het patiëntennummer is het unieke element dat de basis vormt om koppelingen tussen registratiesystemen mogelijk te maken

1,2,4

L2 Diagnose Primaire Unilaterale Liesbreuk

11..121.201; 11..121.202 11..121.203; 11..121.206 11..121.301; 11..121.302 11..121.303; 11..121.306

DBC registratie

De patiënten van wie een DBC met de onderstaande codering openstaat of is afgesloten en gevalideerd in de meetperiode, dienen geselecteerd te worden.

1,2,4

L3 Operatie Unilaterale

liesbreuk 35700 Hernia inguinalis, per 1-7-2004 alleen open procedure 35710 endoscopische operatie hernia inguinalis

Verrichtingen registratie

Aan de DBC moet minimaal een van de onderstaande verrichtingen gekoppeld zijn: 35700 35710 Deze twee codes dekken de lading van de variabele. Er zijn namelijk aparte codes voor beklemde liesbreuk, recidieve liesbreuk en dubbelzijdige liesbreuk.

1,2,4

L4 Datum operatie Primaire Unilaterale Liesbreuk

dd-mm-jjjj Verrichtingen registratie

Hiervoor wordt de datum van uitvoering van L3 vastgelegd: 1,2,4

L5 Geboortedatum dd-mm-jjjj ZIS Nodig om leeftijd te bepalen 1,2,4

L6 Mesh 1= ja 2= nee

Via (poli)klinische status of EPD of OK verslag of LMR?

Deze variabele wordt idealiter op patiëntniveau vastgelegd en bijv. niet via inkoopadministratie. LMR codering: 5.531**,5.532**, 5.533**

1


Tabel 2: Rekenregels voor te berekenen variabelen (p15)

Te berekenen gegeven

Varia bele

Formule Formule Validatie regels

Benodigd voor

leeftijd L10 Datum van ingreep - geboortedatum

L4-L5 >18 jaar 1,2,4

Heroperatie

binnen 48 uur

L11 Datum heroperatie-

datum van ingreep

L8-L4 <2 2


H4 populatiebepaling (p16)

DBC registratie is uitgangspunt. Patiënten waarbij één van de onderstaande DBC’s in de meetperiode openstaat of is afgesloten en gevalideerd.11..121.201, 11..121.202, 11..121.203, 11..121.206, 11..121.301, 11..121.302, 11..121.303 Het kan dus zijn dat de DBC is geopend voor de meetperiode is begonnenGedurende de meetperiode moet de onderstaande verrichting zijn uitgevoerd: 35700 Hernia inguinalis, per 1-7-2004 alleen open procedure, 35710 endoscopische operatie hernia inguinalisParallelle DBC’s worden meegenomenUitsluitend patiënten selecteren die > 18 jaar oud zijn


Bepaling van de indicatoren (p17)

Teller en de noemer omschreven

Formule (met variabelen)

Populatie van de teller is altijd een subpopulatie van de noemer.

In geval bij een indicator gevraagd wordt naar een percentage, dan wordt de teller door de noemer gedeeld en vermenigvuldigd met 100.


Liesbreuk: mesh-techniek (p17)

Indicator 1 Gebruik mesh-techniek Formule Teller - Ga uit van de populatie van de noemer.

- Bepaal van deze patiëntengroep of er gebruik gemaakt is van de mesh- techniek

#L6

Noemer - Selecteer de patiënten van wie een DBC code voor primaire unilaterale liesbreuk is geopend of afgesloten in de meetperiode (zie L2).

- Gedurende de meetperiode moet minimaal één verrichting hebben plaatsgevonden (L3)

- Patiënten die jonger zijn dan 18 jaar moeten geëxcludeerd worden (L10)

#(L2 & L3) -

#(L10 18)


Registratie mammacarcinoom

Geen registratiegids

Registratiesysteem ontwikkeld door VIKC. Dat kan opgevraagd worden door de ziekenhuizen.

VIKC heeft helpdesk draaiend.

De indicator differentiatie chirurgie moet lokaal worden opgeleverd (onderdeel van de basisset van de IGZ)

De recidief percentage indicator wordt door IKC’s geregistreerd. Ziekenhuizen kunnen dit opvragen.


Registratiegids

Lijst met welke gegevens verzameld moeten worden.

Coderingen en rekenregels

Instructies die gebruikt kunnen worden voor schrijven van queries of scripts

Mogelijk inconsistenties tussen sets en gidsen. Gidsen zijn leidend

Koppelingen tussen registratiesystemen

Lokale oplossingen


De registratiegids is een recept, maar misschien zijn niet alle ingrediënten in huis.

Beargumenteerd afwijken

Documents

Medisch-specialistische zorg Toelichting registratiegidsen Nicoline Beersen Joyce van Croonenborg Annemieke Groenenstijn Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg