Мэдрэлийн тогтолцооны эмгэг физиологи

Мэдэрлийн тогтолцоо /МТ/ нь

Бмб-ын эрхтэн тогтолцооны үйл ажиллагааг янз бүрийн түвшинд нэгтгэн зохицуулах

Гадаад орчны өөрчлөлтөд дасан зохицох чадварыг хангах

Гэмтсэн эрхтэн эдийн бүтэц үйл ажиллагааг нөхөн сэргээх үйл явц гм ерөнхий тохируулгын үүрэг гүйцэтгэдэг.

МТ-ны эмгэг үүсгэх шалтгаан

Гадаад Дотоод

Гадаад шалтгаанМеханик гэмтэлБиологийн хүчин зүйл буюу халдвар /нян,

вирус, шимэгчид/Химийн х.з /хорт зуршил, хорт бодис/Физикиын х.з /дуу чимээ, цахилгаан,

температурын өөрчлөлт/Өвөрмөц х.з /галзуугийн вирус, татрангийн

нян, дон үүсгэгч ургамалын хор, стресс, сөрөг үг яриа, хоол тэжээлийн дутал, дааврын өөрчлөлт г.м/

Дотоод шалтгаан

Анхдагч дотоод шалтгаан 1. Удамшил2. Цусан хангамжын хомсдол

Хоёрдогч дотоод шалтгаан 1. Нейроны өөрийн гэмтэл2. Нейромедиатор ялгарал ихсэх3. Рецопторын үйл ажиллагаа

алдагдах

А. Хөдөлгөөний мэдрэлийн өөрчлөлт

Мэдрэлийн тогтолцооны үйл ажиллагааны алдагдал нь биеийн хөдөлгөөний өөрчлөлтөөр илрэхийг хэлнэ.

1.Гипокинез2.Гиперкинез3.Атакси

1. Гипокинез

Хөдөлгөөний төвийн ба захын мэдрэлийн эсэд сэрэл үүсэлт болон дамжилт саатсанаас хөдөлгөөн багасахыг хэлнэ.

-Паралич /ухамсарт хөдөлгөөн хоригдож хөдөлгөөнгүй болох/-Парез /хөдөлгөөн саатаж хязгаарлагдахыг/

Саа, саашрал, хагас саа дайрах гм нэршилтэй.

Парез, Параличийн /Саагийн/ шалтгаан

-Механик хүчин зүйл буюу бэртэл гэмтэл, -Цус харвалт -Тархи нугасны хавдар-Цусны эргэлтийн хямрал-Хордлого халдварын гаралтай үрэвсэлүүд

Ангилал

1. Захын паралич- рефлекст хөдөлгөөн үгүй болно /арефлекси/- булчингийн тонус суларна /атони/- Булчин хатингаршина /атрофи/

2. Төвийн паралич /булчингийн тонус ихдэнэ/

Төвийн сааг

◦Моноплеги /нэг мөчний саа/◦Гемиплеги /тал саа, нэг талын гар хөл 2-ыг/◦Параплеги /2 гар эсвэл 2 хөл/◦Тетраплеги /4 мөчийг хамарвал/

2. Гиперкинез

Бидний санаа зоригоос хамаарахгүй өөрийн эрхгүй үүсэх хөдөлгөөнийг хэлнэ. ◦Таталт /хэсгийн ба бүх биеийн таталт, бас

завсарлагатай буюу клоник, завсарлагагүй буюу тоник/

◦Салганах гэж 2 хуваана

3. Атакси

Хүний хөдөлгөөний зохицол /тэнцвэр/ алдагдахыг атакси гэнэ.

-Их тархины атакси -Бага тархины -Нугасны атакси-Дотор чихний атакси

В. Дээд мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт-Стресс

Стресс-хүчдэл /англи үг/Таагүй нөлөөний улмаас бмб-д үүсэж

байгаа физиологийн хамгаалах урвал болох сэтгэл цочрол, сэтгэл түгшилтийн байдлыг хэлнэ.

Таагүй байдал үүсгэж байгаа хүчин зүйлийг нь стрессор гэнэ.

Стрессор нь невроз, бие хүний эмгэг, сэтгэлийн шалтгаант биеийн өвчин үүсгэнэ.

Дээд мэдрэлийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт-Невроз

Невроз-мэдрэл сульдалУураг тархины сэрэл саатлын

процессын аль нэг нь давамгайлах эсвэл тэнцвэр алдагдсанаас үүсэх архаг явцтай өвчин юм. Шалтгаан нь

-Стресс -Нойр муутай байх -Буруу хэвшил -Цус багадалт, -Бронхийн багтраа зэрэг амьсгалын өвчнүүд -Халдвар, Гэмтэл бэртэл -Мансууруулах бодисын хэрэглээ

С.Мэдрэхүйн мэдрэлийн өөрчлөлт

Гипостези- мэдрэх чанар багасалтГиперстези-мэдрэх чанар ихсэхАнестези-мэдээ алдахПарастези-гаж мэдрэх

Өвдөлтийн эмгэг физиологи

Өвдөлт гэдэг нь хэт хүчтэй ба гэмтээгч цочролоор үйлчлэхэд үүссэн үйл ажиллагааны хямралын улмаас бий болсон хүний сэтгэц физиологийн өвөрмөц байдалыг хэлнэ.

Шинжээр нь -Дотор эрхтэний -Биеийн гэж хуваана.

Өвдөлтийн шалтгаан

Өвдөлтийг үүсгэж байгаа х.з-ийг алгоген /ноцицептив/ гэнэ.

-Механик х.з /цохилт, зүслэг, түлэгдэлт/-Химийн х.з /хүчил шүлт, никотин, давс/ Мөн –Гадаад

-Дотоод шалтгаан /кинин, гистамин, ацетелхолин, Простогландин, лактат/

Өвдөлтийн эсрэг тогтолцоо

Өвчин намдаах опиат механизмАдренергийн механизмСеротонинергийн механизмХолинергийн механизмГаммамин тосны хүчлийн /ГАТХ/ механизмСигментийн хяналт

Өвдөлтийн хэлбэр, Цочмог өвдөлтХагалгааны дараах өвдөлт Гэмтэж эмгэгшсэн мэдрэлийн /нейропат/Фантом өвдөлт/мөч тайрсанаас/Цоргих өвдөлт/том симпатик гэмтэснээс/Глоссалги өвдөлт/ходоод зүрх мэдрэл/Тусгалын өвдөлт/мэдрэл дарагдах үед/Үхлийн өвдөлт /ДОХ, хавдар, Х.Э.Ө/АрхагСэтгэцийн

Өвдөлтийн үзүүлэх нөлөө

Эерэг, сөрөг нөлөө үзүүлнэ.Цочмог бол эмнэлэгт хурдан очно.

Шокод оруулж болноАрхаг бол даамжрах явцтай, сэтгэцийн

нөөцийг шавхдаг

Өвчин намдаар аргууд Сэтгэл зүйд нөлөөлөх аргуудМэс заслын Физик буюу рефлексийн /зүү/ Химийн арга

1. Наркотик өвчин намдаагч2. Наркотикийн биш өвчин

намдаагч3. Хэсгийн мэдээ алдуулах эм4. Ерөнхий мэдээ алдуулах эм5. Альфа 1 симпатолитик 6. Трициклийн антидепрессант

АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД БАЯРЛАЛАА