MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ

MEHMET AKİF ERSOY EĞİTİM FAKÜLTESİ

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI

ÖĞRETİM KURAMLARI – PİAGET ÖĞRENME KURAMLARI

Ders Ödevi

Fen ve Teknoloji Öğretimi I

Hazırlayanlar

1111201098 Seda MUTLU

1111201139 Hülya KARTAL

1011201125 Demet MİREŞ

3 B

Doç. Dr. Fikret KORUR

Burdur

Ekim, 2018

ÖĞRETİM KURAMLARI – PİAGET ÖĞRENME KURAMI

KONUNUN ANA HATLARI

Öğrenme-Öğretme Kavramları

Öğrenme Kuramları

Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramı

Bilişsel Gelişim Kuramıyla İlgili Temel Kavramlar

Bilişsel Gelişimi Etkileyen İlkeler

Piaget’ye Göre Bilişsel Gelişim Dönemleri

(Seda MUTLU)

ÖĞRENME-ÖĞRETME

İnsanlar hayatlarını devam ettirebilmek için çevresinde meydana gelen değişikliklere

uyum sağlaması gerekir. Bu uyumu ise öğrenme ile sağlar. Öğrenmenin tüm eğitim

psikologlarınca kabul edilmiş bir tanımı yoktur. Bu tanımlardan bazıları:

oluşturduğu şeylerdir.

davranışta sürekli bir

değişme meydana gelmesidir.

Öğrenme özetle davranıştaki nispeten kalıcı izli değişmedir.

nispeten kalıcı bir değişme olması anlamına geldiğine göre, öğretme de bireyin davranışında

böyle bir değişiklik meydana getirme işidir.

Öğrenmenin hangi koşullar altında, nasıl oluşacağını ya da oluşmayacağını ise,

öğrenme kuramları açıklamaktadır.

Bazı eğitim bilimcileri öğrenme kuramlarını 4 ana başlık altında toplamaktadır. Bunlar;

Beyin temelli kuramlar

Bilişsel kuramlar

Davranışçı Kuramlar:

Öğrenmenin, uyarıcı ile davranış arasında bir bağ kurarak geliştiğini ve pekiştirme

yoluyla davranış değiştirmenin gerçekleştiğini kabul ederler.

Yaparak öğrenme esastır.

Öğrenmede pekiştirme önemli yer tutar.

Duyuşsal kuramlar:

Duyuşsal kuramlar, öğrenmenin doğasından çok sonuçlarıyla ilgilidirler. Bu kuramlar;

sağlıklı benlik ve ahlak (moral) gelişimini vurgularlar.

Duyuşsal kuramlar öğrenmenin benlik ve ahlak gelişimi gibi sonuçlarıyla ilgilenirler.

Öz saygı kişinin zihin sağlığı ile ilgilidir.

Eğitim, benlik tasarımının oluşumunda öğrenciye destek sağlamalıdır.

Akademik başarısızlık çocuğun kişiliğine saldırma gerekçesi olmamalıdır.

Öğretmen, anne ve babalar sözleriyle değil davranışlarıyla birer ahlak modeli

olmalıdırlar.

Beyin Temelli Öğrenme Kuramı:

Beyindeki fizyolojik değişmeleri araştırır.

Etkili öğretim; stres yöntemi, beslenme, egzersiz ve sağlıkla ilgili diğer konuları da

işlemelidir.

Öğrenme zihni zorlayan etkinliklerle artar, tehdit ile azalır.

Bilişsel Gelişim Kuramı:

Bilişsel gelişim; bebeklikten yetişkinliğe kadar bireyin çevreyi, dünyayı anlama

yollarının daha kompleks ve etkili hale gelmesi sürecidir.

Bilişsel Gelişimi İnceleyen Bilim Adamları:

1.Piaget

2.Bruner

3.Vygotsky

Biz bu dersimizde Piaget’nin bilişsel gelişim kuramını inceleyeceğiz.

PİAGET KİMDİR?

Gelişim psikolojisi alanındaki çalışmalarıyla tanınmış İsviçreli yapısalcı bilgin ve

düşünürdür. Biyolog ve psikologdur.

Piaget sınıfta yapılan aktivitelerin öğrenme açısından önemini vurgulayan ilk araştırmacıdır.

Çok sayıda çocuk üzerinde yaptığı gözlemler sonucunda, çocukların dünyalarının,

yetişkinlerinkinden çok farklı olduğunu keşfetmiştir. Piaget’ye göre çocukların tamamen

kendilerine has zihinsel işleyişleri ve bakış açıları vardır.

Örneğin; küçük çocuklar ‘yürüdüklerinde güneşin ya da ayın kendilerini izlediğine, hareket

eden her şeyin canlı olduğuna, düşlerindeki kahramanların gece uyurlarken pencereden içeri

girdiklerine vb.’ inanmaktadırlar.

PİAGET’YE GÖRE BİLİŞSEL GELİŞİM

Piaget, bilişsel gelişimi, biyolojik ilkelerle açıklamıştır. Piaget’ye göre gelişim, kalıtım

ve çevrenin etkileşiminin bir sonucudur.

Piaget’nin fen bilimlerine en büyük katkısı, öğrenme ortamında somut materyalleri

kullanma ve araştırmaya dayalı öğrenmeyi teşvik etmesidir.

PİAGET’NİN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMIYLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Zekâ:

Değişen her koşula en iyi biçimde uyum sağlama yeteneğidir. Gerek organizma, gerekse

çevre sürekli olarak değiştiğinden, bu ikisi arasındaki zekice etkileşimler de değişmektedir.

“Zekice etkinlik” , var olan her durumda organizmanın en iyi koşullarda yaşamasını

sağlamaya yöneliktir. Piaget, zekânın birtakım test maddeleriyle belirlenmesine karşıdır.

Diğer bir deyişle zekâ, organizmanın çevreye etkin bir şekilde uyum sağlamasına yardım

eder.

Şema:

Şema, bireyin çevresindeki dünyayı anlamak için geliştirdiği bir bilgisayar programı

gibidir. Şema yeni gelen bilginin yerleştirileceği bir çerçevedir. Bilişsel yapılar ya da şema

yoluyla birey çevresine uyum sağlar.

Örnek: Bebekler ellerine ne verilirse verilsin ağızlarına götürürler. Bunun nedeni,

bebeklerin dünyayı keşfetme biçimlerinin emme yoluyla olmasıdır. Piaget örnekteki emme

eylemini şema olarak adlandırmaktadır. Bebeklerin kullandıkları diğer şemalar görme, işitme,

tutma, vurma ve itmedir.

BİLİŞSEL GELİŞİMİ ETKİLEYEN İLKELER

Olgunlaşma

Yaşantı

Uyum

Örgütleme

Dengeleme

1. Olgunlaşma:

Beynin ve diğer bedensel organların büyüyüp, kendilerinden beklenen işlevleri yapar

hale gelmesidir. Olgunlaşma deneyimin temelini oluşturmaktadır.

2. Deneyim/Yaşantı:

Bebeğin kendi bedeniyle ve çevresiyle etkileşimi sonucunda zihinde ortaya çıkan izdir.

Bebeğin ilk deneyimleri refleksleri aracılığıyla olmaktadır. Refleksler öğrenilmemiş

davranışlardır. Bebeğin kendisiyle ve çevresiyle etkileşimini sağlayarak beyinde yeni izlerin

oluşumunu sağlar. Zamanla bu izler ya da yaşantılar arttıkça refleksler yerini öğrenilmiş,

bilinçli davranışlara bırakır.

3. Uyum:

Bireyin, çevresiyle etkileşimi sürecinde, çevresindeki değişikliklere uygun davranışlar

göstermesidir. Yani çevresine uyum sağlayabilmesidir. Uyum yeteneği özümleme ve

düzenleme olmak üzere birbirini tamamlayan iki sürece dayanmaktadır.

a) Özümleme:

Bireyin, yeni karşılaştığı durum, olay, nesne ve fikirleri kendisinde önceden var olan

zihinsel yapının (şemanın) içine yerleştirmesidir.

ÖRNEK:

Önceden köpekler hakkında bilgisi olan bir çocuğun, yeni karşılaştığı köpekleri de

“köpek” olarak algılamasıdır. Köpeğe uygun biçimde davrandığında, köpekle etkileşiminde

uyum sağlamış olur.

b) Düzenleme:

Önceki şemaların yeni uyarıcılara göre yeniden biçimlendirilmesidir ya da yeni bir

şemanın oluşturulmasıdır.

ÖRNEK:

Çocuğun evcil köpek ile vahşi kopek arasındaki farklılıkları görüp, köpek şemasını

yeniden düzenlemesidir. Düzenleme farklılıklarına yönelik bir tepkidir. Bu örnekte köpek

şemasının kapsamı genişletilmiş oldu.

Eğer, önceki şemalar, yeni uyarıcılara yanıt vermek için yeterli ya da uygun ise,

düzenleme yapılır. Her yeni yaşantı özümleme ve düzenlemeyi gerektirir.

Çocuklar mı yetişkinler mi daha çok düzenleme yapar?

İlk yaşantılar son yaşantılara göre daha çok düzenleme içerir. Buna göre çocuklar

daha çok düzenleme, yetişkinler ise daha çok özümleme yapmaktadır. Bunun nedeni

yetişkinlerin yaşantı zenginliğine bağlı olarak şemalarının çoğalmış ve düzenlenmiş

olmasıdır.

4. Örgütleme:

Piaget'ye göre, zihindeki düşünce ve bilgi parçaları birbirinde bağımsız değildir. Çocuk

sürekli olarak bunları ilişkilendirmeye ve bütünleştirmeye çalışır ve buna örgütlenme denir.

Örneğin, bir çocuk dedesini tanıyabilir ve onun babasının babası olduğunu öğrenebilir. Bu

bilgiden bağımsız olarak, amcasını tanıdığında ve onun babasının kardeşi olduğunu

öğrendiğinde, bir başkası demese dahi amcasının dedesinin oğlu olduğunu anlaması

mümkündür. İşte çocuk bunu birbirinden bağımsız olarak öğrendiği bilgileri örgütleyerek

yapmış olmaktadır. Yani çocuk edindiği bilgileri birbirlerinden bağımsız bütünler olarak

bırakmaz onları birbirleri ile ilişkilendirip yeni bilgilere ulaşır. Örgütleme sayesinde çocuklar

giderek daha üst düzeyde daha dengeli zihinsel yapılar kurar.

5. Dengeleme:

Bireyin yeni karşılaştığı bir durumla, kendisinde önceden var olan bilgi ve deneyimleri

arasında denge kurmak için yaptığı zihinsel işlemdir. Bilişsel gelişim, dengenin bozularak

yeniden kurulmasıyla ortaya çıkar.

ÖRNEK:

Eğer öğretmenler, çocukların bilişsel gelişim düzeylerinin çok altında davranışlar

kazandırmaya çalışırlarsa verilen bilgiyi çok kolay özümseyeceklerinden ilgileri dersten

dağılır. Yani dengesizlik yaşamazlar. Çocukların bilişsel gelişim düzeylerinin çok üstünde

davranışlar kazandırmaya çalışırlarsa mevcut şemalarıyla harekete geçmeleri mümkün

olamayacağından yine ilgileri dağılır. Etkili bir dengeleme ile bilişsel gelişim sağlanabilmesi

için hedef davranışlar ile önceki şemalar arasındaki fark orta düzeyde olmalıdır.

(Hülya KARTAL)

PİAGET’YE GÖRE BİLİŞSEL GELİŞİM DÖNEMLERİ

Piaget zihinsel gelişmeyi yaşa bağlı bir süreç olarak görür ve doğuştan yetişkinliğe

doğru bir gelişim gösterdiğini savunur. Bu süreçleri kendi içerisinde 4 gruba ayırır:

1. Duyusal – Motor Dönem (0-2 YAŞ)

2. İşlem öncesi dönem (2-7 Yaş)

3. Somut işlemler dönemi (7-11 Yaş)

4. Soyut işlemler dönemi (11 Yaş ve Üstü)

1. DUYUSAL – MOTOR DÖNEM (BEBEKLİK 0-2 YAŞ)

Piaget’ye göre zihin gelişimin temeli bu zamanda atılır. Çünkü çocuk her

şeyi ilk defa yapmakta ve bunlardan yeni edinimler sağlamaktadır.

Dış dünyayı keşfetmede duyularını ve motor becerilerini kullanır. İlk

aylardaki motor becerileri doğuştan getirdiği refleksleridir (Emme,

yakalama, tutma, atma gibi)

1 ya da 2 ay sonra, kendini dış dünyadan ve nesnelerden ayırt etmeye

başlar.

2 aylık kadar olduktan sonra refleksler yerini amaçlı - öğrenilmiş

davranışlara bırakır. Bu durumda düşünmenin başladığını anlarız.

8. Aydan 24. Aya kadar nesne devamlılığını kazanır ( Nesne devamlılığı;

görüş alanı dışındaki nesnelerin, aslında yok olmadığı bilincidir. Örnek, 8.

Aya kadar gözlerinin önünde oyuncukları bir örtü ile gizlenen bebekler,

oyuncaklarının gizlendiğini görseler bile, örtüyü çekip oyuncaklarını

aramayı düşünemezler).

2. İŞLEM ÖNCESİ DÖNEM ( İLK ÇOCUKLUK 2-7 YAŞ)

Bu dönem ikiye ayrılır: Sembolik işlem dönemi ve sezgisel işlem dönemidir.

a) Sembolik işlem dönemi (2-4 Yaş)

Dil hızla gelişir. Bir önceki döneme göre, sözcük ile nesne arasındaki

ilişkiyi kavrar. Somut olgulara ilişkin iç temsiller artmıştır. Ancak kompleks

kavram ve ilişkileri kavrayamaz.

ÖRNEK:

Çocuğa, “su çok fazla, dökeceksin.” Denildiğinde çok fazla kavramını anlayamadığı için

suyu döker.

Sembolik oyunlar oynar. Belirli hareket ve nesneyi bir başkasının yerine kullanır.

ÖRNEK:

Odun parçasını, tabanca, telefon ya da mikrofon gibi kullanır. Araba tekerleğini araba

gibi kullanır.

Benmerkezci düşünce egemendir. Bu yaşlardaki çocuklar, kendi

görüşlerinin olabilecek tek görüş olduğuna inanırlar; çevrelerindekilerin

kendilerinkinden daha farklı bakış açılarına sahip olabileceklerini

anlayamazlar.

ÖRNEK:

Bu yaşlardaki bir çocuk süt içmeyi sevmiyorsa ona göre hiç kimse süt içmekten

hoşlanmıyordur.

Animizm egemendir. Yaşayan ve yaşamayan nesneler arasında ayrım

yapamama ve cansız varlıklara ruh yüklemeye animizm denir. Piaget,

anaokulu çocuklarının taşların yaşadığına, ağaçların düşündüğüne

inandıklarını belirtmektedir.

Nesneleri tek bir özelliğine göre sınıflandırabilir.

ÖRNEK:

Kalemleri ya renklerine ya da boylarına göre sınıflandırabilir.

Monolog tarzı konuşma görülür. Karşısındakini dinlemeden ve onun

kendisini dinlediğini varsayarak sürekli konuşur.

b. Sezgisel İşlem Dönemi (4-7 Yaş)

Bu dönemde çocuk akıl yürütmeye başlar. Ancak mantık kuralları yerine

sezgilerine dayalı akıl yürütürler.

Üst düzey sınıflamalar yapamazlar.

Bütün ve parça arasındaki ilişkiyi kuramazlar.

ÖRNEK:

“Sınıftaki kızlar mı erkekler mi çok?” sorusuna erkek sayısı çok ise “erkekler” diyebilir.

Daha sonraki, “ Sınıftaki bütün öğrenciler mi, erkekler mi çok?” sorusuna da “Erkekler çok.”

diyebilirler.

Korunum gelişmemiştir. Nesnenin görüntüsü değiştiğinde miktarının da

değiştiğini düşünürler.

ÖRNEK:

Eşit sayıdaki boncuğu önce sık, sonra geniş aralıklarla dizip hangisi daha fazla sorusu

sorulduğunda geniş aralıklarla dizili olanın daha fazla olduğunu söyleyecektir.

İşlemleri tersine çeviremezler.

ÖRNEK:

6+8=14’ün 8+6=14 ya da 14-6=8 olduğunu söyleyemezler.

Hayal dünyaları çok geniştir. Merakları üst düzeydedir, çok soru sorarlar. Bu

da bilişsel gelişimi hızlandırır.

Tek yönlü mantık yürütürler.

ÖRNEK:

A=B ise, B=A’dır diyemez.

Merkeziyetçi düşünürler.

BİREBİR EŞLEME ETKİNLİĞİ

Araçlar: Her birinden 10 kadar olmak üzere gazoz kapağı, düğmeler ve çubuklar.

Ana Soru: Çocuk sayma işleminin ve diğer bazı operasyonların bire bir eşleme olduğunu

biliyor mu?

Yapılışı:

1. Çocuğa şu işlemler yaptırılır:

Beş tane gazoz kapağı say.

Gazoz kapaklarını masanın üstünde sırala.

Her kapağın karşısına bir düğme koy.

2. Düğmeleri toplayıp bir kenara koyunuz ve çocuğa şu soruyu sorunuz: “Düğmeler gazoz

kapaklarından daha mı çok, daha mı az yoksa eşit sayıda mı?” Cevap “eşit sayıda” ise

“niçin?” sorusunu sorunuz. Çocuk “ çünkü her gazoz kapağının karşısında bir tane düğme

var” derse bire bir eşleme zihin süreci gelişmiştir.

3. Çocuk bire bir eşlemeyi anlamamışsa: düğmeleri toplayıp şu işlemi yaptırınız:

Her gazoz kapağının karşısına bir çubuk koy. (Bir örnek gösteriniz.)

Şimdi her çubuğun ucuna bir düğme koy.

3. Düzenleme yapıldıktan sonra düğmeleri toplayıp bir kenara koyunuz ve çocuğa 2.

maddedeki soruyu tekrarlayınız. Bire-bir eşleme zihin süreci gelişmişse 3. maddedeki

cevaplar beklenebilir.

(Demet MİREŞ)

4. SOMUT İŞLEMLER DÖNEMİ (7-11 YAŞ)

Mantıklı düşünce gelişir.

Benmerkezci konuşma ve düşünce önemli ölçüde azalır, olayları diğer

insanların gözünden görmeye başlarlar. Yani empati kurabilirler.

İşlemleri tersine çevirebilir. Örneğin, bir deneyi geriye ve ileriye dönük

olarak tanımlayabilirler; buzun buhar, buharın buz haline dönüşmesini

anlatabilirler.

Merkeziyetçi düşünmezler. Yani herhangi bir nesnenin ya da durumun tek

bir yönüne odaklanmazlar.

Korunum ve çoklu sınıflandırma yetenekleri gelişmiştir.

Belirli nesneler arasındaki değişmeyen ilişkileri, nesneleri görmeden

mantık yürütme yoluyla kavrayabilirler. Örneğin, Ali Elif’ten uzun, Elif’te

Zeynep’ten uzun ise Ali’nin Zeynep’ten de uzun olması gerektiğini

gözleriyle görmeden de bilebilirler.

9 yaşlarındaki çocuklar toplama ve çıkarmanın bir arada kullanıldığı

matematiksel işlemleri zihinsel olarak yapabilirler.

Soyut algılama gelişmemiştir. Problem çözümü, somut nesneleri bir arada

olmasına bağlıdır.

5. SOYUT İŞLEMLER DÖNEMİ (12 YAŞ VE SONRASI)

En üst düzeyde bilişsel gelişim dönemidir, düşünmenin yetişkinlerin düzeyine

ulaştığı dönemdir.

Göreceli düşünce gelişerek bir sorun değişik biçimlerde ele alınabilir.

Soyut düşünce yetisi geliştiği için, soyut kavramlar kullanılarak üzerinde fikir

yürütülür.

Tartışmalara katılmayı severler, mantık oyunlarıyla uğraşmaktan hoşlanırlar.

Resim, müzik, şiir, dans gibi duygu ve düşüncelerin sembollerle aktarıldığı

etkinliklere ilgi artarak sadece izleyici olmakla yetinilmez, uğraşı alanı olarak

da seçilir.

NOT: Derslerdeki soyut kavramların somut materyallerle desteklenerek işlenmesi her öğretim

düzeyinde önemlidir.

Piaget’nin kuramını fen bilimleri eğitimine uygulayan R. Karplus üç aşamalı bir

stratejinin kullanılmasını önermiş ve bu aşamaları şöyle açıklamıştır:

1) İnceleme ve veri toplama aşaması

Bu aşamada öğrenciler bir öğrenme ortamına bırakılır ve kendi aksiyon ve reaksiyonları

ile deneyim kazanırlar. Bu aşamada öğrenciler öğrenme ortamındaki yeni araç-gereç ve

diğer materyalleri öğretmenin veya başka kişilerin bir yardımı olmadan inceler ve veriler

toplarlar. Bu incelemeler sonucu öğrenci önceki zihinsel yapısı ile açıklayamayacağı bazı

sorunlarla karşılaşır. Böylece öğrenci öğrenmeye hazır hale gelir.

2) Kavram tanıtımı aşaması

Bu aşamada öğrenciye yeni bir kavramın tanımı verilir. Bu tanımı kullanan öğrenci birinci

aşamada karşılaştığı sorunların cevabını bulur. Burada kavram öğretmen tarafından

verilebileceği gibi kitap, film, bilgisayar programı veya bunlara benzer bir materyalde

kullanılabilir.

3) Kavram uygulama aşaması

Bu adımda ise, öğrenciler öğrendikleri kavramları yeni ve farklı durumlara uygulayarak

pekiştirme yaparlar. Bu aşamada öğrencinin araç-gereç ve malzemeler ile fiziksel deneyimi,

öğretmen ve sınıf arkadaşları ile iletişim faaliyetleri büyük önem taşır. Bu evredeki faaliyetler

bilişsel seviyesi averajın altında olan ve dolayısıyla kendi deneyimlerini öğretmenin

anlattıkları ile ilişkilendiremeyen öğrencilere yardım eder.

Piaget’nin zihinsel gelişim dönemleri fen öğretimini nasıl etkilemiştir?

Piaget'in önerdiği bu yaş sınırları, yapılan bilimsel araştırmalarla tamamen

kanıtlanamamıştır. Çoğu kez belirlenenin aksine, bireylerin dönemler arasında daha ileri

yaşlarda geçiş yaptıkları görülmektedir. İlköğretim 6-8. sınıf öğrencilerinin, normalde “soyut

işlemler dönemine” ulaşmış olmaları beklenir. Ancak çoğu zaman, bu durum böyle olmaz ve

kimi öğrencilerin soyut işlemler dönemine daha ileri yaşlarda geçtikleri görülür . Bu nedenle

öğretmen sınıftaki öğretimi planlarken, öğrencilerin zihinsel gelişmişlik düzeylerini dikkate

alır. Örneğin, henüz “soyut işlemler dönemine” ulaşmamış öğrencilerin çoğunlukta olduğu bir

sınıfta, öğretmenin öğretimi soyut olaylara ve kavramlara dayalı olarak gerçekleştirmesi,

öğrencilerin başarısını olumsuz yönde etkiler. Öte yandan, Piaget’e göre fen öğretiminin

somut araç- gereçlerle gerçekleştirilmesi ve bireyin öğrenme sürecine aktif katılımının

sağlanması, öğrenme-öğretme sürecinde göz önünde bulundurulması gereken en önemli

noktalardan birisidir.

KPSS SORULARI

(KPSS-2002 ):

İlköğretimin ilk sınıflarında, bir derste gerçekleştirilecek öğretme-öğrenme

etkinliklerinin sıra ve düzeni belirlenirken aşağıdakilerden hangisinin göz önünde

tutulması doğru olmaz?

A) Bütünden parçaya ve sonra tekrar bütüne gitme

B) Yakın çevreden uzağa doğru gitme

C) Soyut kavramlara öncelik verme

D) Bugünden geçmişe doğru gitme

E) Basitten karmaşığa doğru ilerleme

(KPSS – 2002):

İlköğretim birinci sınıfında olan Ali ile lisenin birinci sınıfında olan ablasının

bilişsel gelişim açısından hangi dönemlerde olması beklenir?

ALİ - ALİ’NİN ABLASI

A) Somut İşlemler- Soyut işlemler

B) Duyusal devinim- Soyut İşlemler

C) Soyut İşlemler -İşlem öncesi

D) İşlem Öncesi -Soyut İşlemler

E) İşlem Öncesi -Somut İşlemler

(KPSS-2003) :

Dört yaşındaki Jale, işyerinde bulunan babasıyla telefonda konuşurken elinde

tuttuğu resmi sallayarak "Baba bak ev resmi yaptım." der.

Jale'nin, yaptığı resmi kendisi gördüğü için babasının da gördüğünü sanmasının

nedeni aşağıdakilerden hangisine bağlanabilir?

A) Kendini çevresindeki nesnelerden ayıramamasına

B) Somut işlemler döneminde bulunmasına

C) Soyut işlemler döneminin başlangıcında bulunmasına

D) Nesne devamlılığı kazanmamış olmasına

E) Benmerkezci düşünme biçiminin etkisinde olmasına

(KPSS-2003): Oğlunun tabağına bir dilim börek koyan bir anne oğlum ''Böreğini

yiyebilmen için dört parçaya mı yoksa altı parçaya mı böleyim?" diye sormuş ve "Dört

parçaya böl parça çok olur, yiyemem." yanıtını almıştır. Çocuğun bu yanıtı, bilişsel

gelişiminde hangi aşamada olduğunu göstermektedir?

A) Soyut işlemler döneminde

B) Benmerkezci düşünme biçiminin baskın olduğu bir dönemde

C) Miktar korunumunun kazanılmadığı bir dönemde

D) Özümseme {asimilasyon) yapamadığı bir dönemde

E) Duyuşsal devinim döneminde

(KPSS-2005):

Bir çocuk okula gittiği yoldan eve dönebilmektedir. Piaget’ye göre bu çocuk hangi

dönemdedir?

A) İşlem öncesi

B) Somut işlemler

C) Soyut işlemler

D) Duyusal motor

E) İşlem sonrası

(KPSS-2005):

Çevresel etkilere maruz kalmadan türe özgü organizmadaki biyolojik gelişim

sürecine ne denir?

A) Doğuştan donanım

B) Olgunlaşma

C) Hazırbulunuşluk

D) Gelişme

E) Gelişim

(KPSS-2005):

Aşağıdakilerden hangisi işlem öncesi dönemdeki çocuğun benmerkezci olduğunu

gösterir?

A) Arkadaşlarıyla oynaması

B) Kendisinin sevdiği yemeği arkadaşının da sevdiğini düşünmesi

C) Nesneleri işlevleri dışında kullanması

D) Bebeği düştüğünde canının acıdığını düşünmesi

E) Tek yönlü sınıflama yapabilmesi

(KPSS-2006):

Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir

çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir

davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması

Piaget'nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

A) Genelleme

B) Benmerkezcilik

C) Uyum kurma (akomodasyon)

D) Psikolojik stres

E) Özümleme (asimilasyon)

(KPSS-2008) : Betül annesine "Anne, kendini öldürenler hapishaneye mi gömülür?"

diye sorar. Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre, "Betül'ün bu çıkarımda

bulunmasının nedeni" ile "içinde bulunduğu bilişsel gelişim dönemi" aşağıdakilerin

hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Deneme - yanılma yoluyla öğrendiğinden işlem öncesi dönem

B) Sezgisel olarak ayırt edebildiğinden işlem öncesi dönem

C) Tümevarımsal düşünmeye başladığından somut işlemler dönemi

D) Esnek düşünme geliştiğinden somut işlemler dönemi

E) Varsayımlara dayalı düşündüğünden soyut işlemler dönemi

KAYNAKÇA

1. http://www.fizikciyiz.com/s79-j-piaget-ogrenme-kurami.html

2. http://w3.gazi.edu.tr/~burak/U3.pdf

3.http://www.hskizilcik.com/fizik/egitim/Piaget.pdf

4. http://tr.wikipedia.org/wiki/Piaget_Teorisi

5.http://yasamrehberlik.blogspot.com/2009/01/bilisel-geliim-kurami-piaget-

konunun.html

6. http://e-psikoloji.com/forum/showthread.php?4883-Piaget-nin-Bili%FEsel-

Geli%FEim-Kuram%FD

7. Senemoğlu, N. (2007). Gelişim Öğrenme Ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya,

Ankara: Gönül Yayıncılık

8. Senemoğlu, N.(2003), Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Gazi Kitabevi, Ankara

9. Özden, Y. (2003), Öğrenme ve Öğretme, Önder Matbaacılık, Ankara

10. Özçelik, D. A.,(1992), Eğitim Programları ve Öğretim (Genel Öğretim Yönetimi),

ÖSYM Yayınları, Ankara

11. Ayas, A. (1995) Fen Bilimlerinde Program Geliştirme ve Uygulama Teknikleri

Üzerine Bir Çalışma: İki Çağdaş Yaklaşımın Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi

Eğitim Fakültesi Dergisi

12. http://www.kpssrehber.com/dersnotu-68-piagete-gore-bilissel-gelisim.html

13. Eğitim Psikolojisi - Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. K. Bahar Aydın

14. http://egitimbilimleri.net/gelisim-psikolojisi/piagetye-gore-bilissel-gelisim-

donemleri/593-egitimbilimleri.html

15. http://kpsskonu.kpsskonu.netdna-cdn.com/wp-content/uploads/2013/06/korunum-

kazanma.jpg