i

2003TR

Kullanim Kilavuzu

Metal Dedektörü

MX-9005MX-9005- i

DEÐERLÝ MÜÞTERÝMÝZ ;

Orion MX-9005-i model dedektörümüzü tercih edip satýn aldýðýnýz için teþekkür ederiz. Satýn almýþ olduðunuz metal arama dedektörü yurt dýþýndan ithal veya yurt içinde imal edilen dedektörlerden çok daha yüksek performans saðlayýcý özelliklere ve yüksek derinlikten algýlama kapasitesine sahiptir.

Orion MX-9005-i diðer dedektörlerden cinsine göre ortalama 3 ile 8 kat daha derinden algýlama ve yüzde yüze yakýn metal cinsi belir leme üstünlüklerine sahiptir. Makinenizden en yüksek verimi alabilmeniz için bu kullanma kýlavuzunu büyük bir dikkatle okumanýz, kullanmaya baþlamadan önce bol bol uygulama yapmanýz faydanýza olacaktýr. Orion MX-9005-i`nin oldukça basit ; kullandýkça yalýnlaþan dijital ekranlı ve sesli metal ayýrma diline kýsa zamanda adapte olacak onunla kendinizi dost gibi hissedeceksiniz. Bunun için , bu kýlavuzun tamamýný ürününüzü kullanmadan önce dikkatlice okumanýzý ve bir baþvuru kaynaðý olarak saklamanýzý öneririz.

İÇİNDEKİLER

Dedektör setini oluşturan parçalar ......................................Cihazın hazırlanması ..........................................................Ön panel ve tuşların görevleri .............................................Batarya kontrolü ..................................................................Toprak ayarı ......................................................................... Otomatik ayar .................................................................. Elle ayar ...........................................................................

Arama konumları ................................................................. Normal arama ................................................................. Kıymetli - Altın.................................................................. Boşluk Metal ................................................................... Boşluk test .................................................................. Metal test .................................................................... Küçük boşluk .............................................................. Küçük metal ................................................................

Derinlik tespiti .....................................................................Arama yapma şekli .............................................................

Cihaz ayarı ......................................................................... Derinlik ayarı ..................................................................

Şarj işlemi ...........................................................................Arama derinliği ....................................................................Ekran menü yapısı ..............................................................Teknik özellikler ..................................................................Profesyonel definecilere notlar ...........................................Arama derinliğini etkileyen faktörler ...................................Sık sorulan bazı sorulara cevaplar......................................Kültür ve Turizm Bakanlığı define arama yönetmeliği ........

MOD1 ve MOD2 konumları........................................EK1

1234567

88

101112121313

1416

1717

181920212223242527

Dedektör Setini Oluşturan Parçalar

1

2

3

4

5

6

Bobin çubuğuna montajlı ana gövde.

Arama bobini.

Ara bobin çubuğu.

Dedektör şarj aleti.

Kulaklık

Taşıma çantası

1KULLANIM KILAVUZU

Dedektörü ilk olarak satın aldığınızda standart olarak aşağıda sıralananların olması gerekir.

Bobin çubukları 3 parçadan oluşmakta dedektör c ihazı bükümlü çubuğa demonte halde size gelmektedir.

Üzerinde cihaz bulunan çubukla diğer çubukları yan şekilde okların görüldüğü yerlerden birleştiriniz.

Bobin üzerindeki kabloyu çubuk üzerine spiral şeklinde sarınız. Kablonun uzun veya k ısa gelmemesi için sarım sıklığını azaltıp veya çoğaltınız.

Kablonun ucundaki fişi cihazın arkasına takıp vidasını sıkınız.

Bu işlemlerlerden sonra dedektör kullanıma hazır haldedir.

2

Cihazın Hazırlanması

Orion MX-9005-i

Açm

a K

apam

aE

kran

ayd

ınla

tma

Men

üde

önce

ki s

eçen

eğe

dönü

şE

kran

men

üsün

ü yu

karı

ilerle

tme

bazı

aya

r değ

erle

rini d

eğiş

tirm

eE

kran

men

üsün

ü aş

ağı i

lerle

tme

bazı

aya

r değ

erle

rini d

eğiş

tirm

eM

enüd

e se

çile

n bö

lüm

e gi

rme

Aya

rları

hafız

aya

kayd

etm

e

Lcd

Pan

el

3

Ön Panel ve Tuşların görevleri

KULLANIM KILAVUZU

4

Batarya Kontrolü

Cihazınız batarya kontrolünü otomatik yapmaktadır.

Cihazı ON-OFF tuşuna basıp açtıktan kısa bir süre sonra karşımıza aşağıdaki ekran gelecektir. Cihaz bataryası kullanılabilir durumda olduğunda PIL DOLU ifadesi görünür.

Batarya kısa süreli kullanılabilir olduğu durumda PİL ORTA ifadesi belirir. Bu durumda cihazı kısa süre sonra şarj etmek gerekir.

Batarya kullanılamaz halde boş olduğunda PİL BOŞ ifadesi belirir ve kısa süre sonra cihaz kapanır. Bu durumda cihazı derhal şarj etmek gerekir.

Orion MX-9005-i

5

Toprak Ayarı

Cihazı ilk açtığınızda karşınıza gelecek yandaki ekranda TOPRAK AYARI ifadesi okla gösteriliyor olacaktır. GİRİŞ tuşuna basarak ayar bölümüne giriniz.

Yandaki ekran belirdiğinde GİRİŞ tuşuna basınız.Ekranda HAVADAKİ DEĞER ifadesi görülür.

Tuşlarıyla okuOTOMATİK yada ELLE AYAR ın karşısına

getirip GİRİŞ tuşuna basınız.

Otomatik

KULLANIM KILAVUZU

6

Bobini yavaşça 40 santim kadar yukarı alıp tekrar GİRİŞ tuşuna basarız.YERDEKİ DEĞER ifadesi görülür.Bobini yere 10 santim kalacak şekilde indirip GİRİŞ tuşuna bastığımızda şayet toprak ayarı gerçekleştiyse yandaki TOPRAK AYARI TAMAMLANDI ifadesi belirir.

Ama toprak ayarı gerçekleşmediyse yeniden HAVADAKİ DEĞER yazısı çıkacaktır. Bu durumda bobini yine yukarı kaldırıp bu işlemi tekrarlamak gerekir.

TOPRAK AYARLANDI ifadesi görünmesine ragmen sağ yada sol bar kısmında bir adet bar görünüyorsa;

Sağ tarafta görünen bar için SOL okaSol tarafta görünen bar için SAĞ oka

Bir yada iki defa basın. Ekranda Yeniden HAVA DEĞERİ ifadesi belirir. GİRİŞ tuşuna basıp bobini yere takrar indirip YER DEĞERİ ifadesini görürüz. GİRİŞ tuşuna tekrar basıp TOPRAK AYARLANDI ifadesini gördüğümüzde bobini hafifçe sağa sola oynatıp barların hareket etmediğinden emin olur GİRİŞ tuşuna basarak arama işlemine geçeriz.

Orion MX-9005-i

Elle Ayar

7

Elle ayar kısmında Toprak Ayarı nı elle yaparız.Bu işlemdetuşları kulanılacaktır.

Elle Ayar kısmına girmeden önce bobini yerden 40 santimyukarı alınız ve GİRİŞ tuşuna basınız.

Bobini yere 10-15 santim kalana kadar yaklaştırınız.

Barlardaki hareketi gözleyiniz. Bobini 40 cm yukarı alıp;

Sol barda hareket gözlediyseniz sağ ok tuşuna

1 defa basınız.

Sağ barda hareket gözlediyseniz sol ok tuşuna

1 defa basınız.

Bobini tekrar yere yaklaştırıp bar hareketini yeniden

gözleyiniz. Bobini tekrar yukarı alıp, sol bar sağ ok, sağ

bar sol ok, şeklinde az önce yaptığınız işlemi

yenileyiniz.

Barlarda hareket kalmayana kadar bu işlem tekrarlayınız.

Barlarda hareket kalmadığında GİRİŞ tuşuna basarak

arama konumuna geçiniz.

DİKKAT: OK tuşlarına basarken bobinin yukarıda

olmasına dikkat ediniz.

KULLANIM KILAVUZU

Tuşlarıyla seçiminizi yapıp GİRİŞ tuşuna basınız.

Gerekli ayarları tamamladıktan sonra GİRİŞ tuşuna bastığımızda Arama Konumları ekranına geliriz.

Arama Konumları

Normal arama konumunda bütün metaller algılanmakta ve analizleri yapılmaktadır. Bu konum ilk açıldığında konumundadır. Daha derin ve hassas aramalar için bu menüde iken tuşuyla konumuna geçiş yapılabilir.

NORMAL ARAMA konumuna girdikten sonra bobini 40 santim yukarı alıp GİRİŞ tuşuna basarak arama işlemine başlayınız. Bu konuma girdikten sonra GİRİŞ işlemini yapmadığınızda cihazınız metal tespiti yapmaz.Kıymetsiz Metaller Kıymetli ve Altın yüzdelik değerleri ekranda 0 (sıfır) olarak görünür ve kalın-kaba ses verir. Buna çelik de dahildir.

konumu oldukça hassasdır. tuşu ile bu konuma geçtiğimizde bobini hedeften uzakta 40 santim yukarı kaldırıp GİRİŞ tuşuna basıp SAYFA 16 da anlatıldığı şekilde yerle olan mesafeyi hiç bozmadan hedefin üzerinde gezdirmeliyiz. Ve bu işlemi bir kaç kez yapmalıyız.

de derinlik ve hassasiyet arttığı için bol mineralli topraklarda yanılma olasılığı artacaktır. Bu yüzden bobini gayet muntazam hareket ettirmemiz gerekmektedir.

Normal Arama

8 Orion MX-9005-i

9KULLANIM KILAVUZU

Kıymetli Metaller ve Altın yan şekildeki ekran görüntüsünde geçen KIYMETLİ ve ALTIN yüzdelik seviye göstergelerinde görüntülenirler. Örneğin: Bakır - Alüminyum : KIYMETLİ %99+ ALTIN %0 Gümüş Bronz : KIYMETLİ %99+

ALTIN %0 Altın : KIYMETLİ %99+

ALTIN %99+şeklinde görüntülenir.

(A) - ALTINda ve KIYMETLİde 0 (sıfır) a

yaklaşan değerler düşük değerli kaba

sesle birlikte tam 0 (sıfır) değersiz metal.

(B) - KIYMETLİde artan değer gümüş,

bronz, alüminyum, bakır gibi değerli

metal.

(C) - ALTINda ve KIYMETLİde artan

değer altın.

(D) - ALTINda artan değer küçük altın.

Ekrandaki yüzdelik değerlerinin açıklaması

KIYMETLİ %0 ALTIN %0

KIYMETLİ %99+ ALTIN %0

KIYMETLİ %99+ ALTIN %99+

KIYMETLİ %15+ ALTIN %80+

DİKKAT! Sayfa 16 da yeralan ARAMA YAPMA başlığındaki arama kaidelerine mutlaka uyunuz.

Toprak üstü testlerinizi ve yüzeye çok yakın olduğundan şüphelendiğiniz metalleri ararken bobini yerden 25-30 santim yukarıda gezdiriniz.!

10

Kıymetli - Altın

Cihazınız bu bölümde yalnız değerli metallere ve altına sinyal verecektir. Bu konum ilk açıldığında konumundadır.

Daha derin ve hassas aramalar için bu menüde iken tuşuyla konumuna geçiş yapılabilir.

Çok küçük metaller hariç değerli tüm metallerde kıymetli yüzdelik değeri 99+ olacak, değersiz metallerde herhangi bir değer vermeyecektir. Küçük metallerde kıymetli yüzdelik değeri düşebilir. Örneğin yeni 10 Kuruş çapında bir metalde bu değer 10+ olabilir.

Altın yüzdelik değeri ise -eğer topraktaki metal altınsa- saflık oranına göre değer verecektir. Saflık oranı yüksek altınlarda bu değer yükselecek, daha az saf altınlarda bu değer azalacaktır. Altın olmayan metallerde ise bu değer örneğin 20- gibi eksi değerler alabilir. Fakat eksi değer alması durumda mineralli değişken toprak yapısını dikkate alarak kontrol için kazmanız tavsiye edilir. Zira ağır mineralli yapı, toprakta altın olduğu halde altın yüzdelik değerini eksiye çekebilir ama kıymetli yüzdelik değeri yükseldiğinde altın değeri eksiye düşse bile altın olma ihtimali vardır.

konumu oldukça hassasdır. tuşu ile bu konuma geçtiğimizde bobini hedeften uzakta 40 santim yukarı kaldırıp GİRİŞ tuşuna basıp SAYFA 16 da anlatıldığı şekilde yerle olan mesafeyi hiç bozmadan hedefin üzerinde gezdirmeliyiz. Ve bu işlemi bir kaç kez yapmalıyız.

de derinlik ve hassasiyet arttığı için bol mineralli topraklarda yanılma olasılığı artacaktır. Bu yüzden bobini gayet muntazam hareket ettirmemiz gerekmektedir.

Orion MX-9005-i

11KULLANIM KILAVUZU

Boşluk - Metal

NORMAL ARAMA veya KIYMETLİ-ALTIN konumlarında arama yaparken sola giden bar boşluk veya küçük boşluk, sağa giden bar ise metal veya küçük metaldir.

Alınan sinyalin durumuna göre hangi konumu seçeceğinizi aşağıdaki tablodan görebilirsiniz.

Menüde OK tuşlarıyla hareket eder GİRİŞ tuşuyla seçim yaparız.

SOL BAR

SAĞ BAR

SOL BAR

SAĞ BAR

SES

SES

BAR

BAR

SEÇİLECEK KONUM

SEÇİLECEK KONUM

TAM DOLU

TAM DOLU

AZ DOLU

AZ DOLU

KÜÇÜK BOŞLUK

KÜÇÜK METAL

BOŞLUK TEST

METAL TEST

YOK

VAR

YOK

VAR

12

METAL TEST seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bobini yukarı kaldırmadan GİRİŞ tuşuna basıp bölgeden yeniden geçirdiğimizde sağdaki barlar doluyorsa metal, soldaki barlar doluyorsa hafif ve sert yoğunluklu mineral var demektir.

Metal Test Sinyal büyük olduğunda seçilir

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa metaldir.

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa metal değildir.

Boşluk Test

BOŞLUK TEST seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bobini yukarı kaldırmadan GİRİŞ tuşuna basıp bölgeden yeniden geçirdiğimizde soldaki barlar doluyorsa boşluk, sağdaki barlar doluyorsa yoğun mineral var demektir.

Sinyal büyük olduğunda seçilir

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa

boşluktur.

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa boşluk değildir.

Orion MX-9005-i

LÜTFEN DİKKAT! Sayfa 16 da yeralan ARAMA YAPMA başlığındaki arama kaidelerine mutlaka uyunuz.

13KULLANIM KILAVUZU

KÜÇÜK METAL seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bobini yukarı kaldırmadan GİRİŞ tuşuna basıp bölgeden yeniden geçirdiğimizde sağdaki barlar doluyorsa küçük metal, soldaki barlar doluyorsa hafif ve sert yoğunluklu mineral var demektir.

Küçük Metal Sinyal küçük olduğunda seçilir

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa küçük metaldir.

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa

küçük metaldeğildir.

KÜÇÜK BOŞLUK seçildiğinde karşımıza yandaki ekran gelir. Bobini yukarı kaldırmadan GİRİŞ tuşuna basıp bölgeden yeniden geçirdiğimizde soldaki barlar doluyorsa küçük boşluk, sağdaki barlar doluyorsa yoğun mineral var demektir.

Küçük Boşluk Sinyal küçük olduğunda seçilir

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa

küçük boşluktur.

Yalnız bu kısımdaki barlar dolarsa küçük boşlukdeğildir.

14

Derinlik Tespit

Derinlik Tespiti bölümüne NORMAL ARAMA veya KIYMETLİ-ALTIN bölümünden girilir.

1.

DERİNLİK TESPİT bölümüne geçiniz.

2. Bobini yerden 40 santim yukarı kaldırınız.

3. GİRİŞ tuşuna basınız.

4. Bobini aşağı alıp tespit edilen yerin üzerinden, sinyalin başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki mesafeyi aklınızda tutabileceğiniz şekilde yeniden geçiriniz. (Yandaki şekile bakınız)

Toprakta birbirine yakın mesafede iki farklı metal varsa en son üzerinden geçilen metalin sinyali geçerli olacaktır. Bu yüzden ardada gelen sinyallerde bunu dikkate alınız.

Sinyal kesildiği anda tuşuna basıp,

DİKKAT!

NORMAL ARAMA veya KIYMETLİ- ALTIN

DERİNLİK TESPİTbölümü

Derinlik tespit işlemi bittikten sonra

Orion MX-9005-i

Derinlik kontrolünü metalin üzerinde yapmayınız.!15KULLANIM KILAVUZU

Sinyal alanı

SinyalBaşlangıcı

SinyalBitişi

50 cm

Bobin

Aldığımız yaklaşık ölçünün 50 cm olduğunu düşünürsek ekrandaki ÇAP değerini tuşuylarıyla50 ye getirip GİRİŞ tuşuna bastığımızda DERİNLİK değeri karşımıza çıkar. Seçilebilir çap değeri 5 cm den 150 cm ye kadardır.

BAŞA DÖN tuşuna basarak Derinlik Tespit konumundan çıkarız.

Sağ-Sol ok tuşlarıyla tahmini çapı seçip GİRİŞ tuşuna basınız.

16

Arama Yapma

Orion MX-9005-i

Gid

iş Y

ön

üBobin

hareketi

Bobin

YER

15-20 santim15-20 santim

Bobin

YER

Bobin

İÇİN YANLIŞ ARAMA ŞEKLİ

Arama bobinini 40 santim yukarıya alıp GİRİŞ tuşuna basıp bıraktıktan sonra bobini toprağa 15-20 santim yaklaştırıp yukardan göründüğü şekliyle yay şekli çizdirerek ileri doğru götürmeliyiz. ŞEKİL1Bu şekilde taranmadık alan kalmamalıdır.

konumunda arama bobinini sağa sola hareket ettirirken yandan göründüğü şekliyle yerle olan mesafeyi korumaya özellikle önem vermemiz gerekir. ŞEKİL2.

ŞEKİL 3 teki gibi bobinin yerle olan mesafesi bozulduğunda yanıltıcı sinyal oranı yükselip demir minarelleri ve başka minareller kıymetli olarak algılanabilir.

ŞEKİL1

ŞEKİL2

ŞEKİL3

! Bobini metal sinyali aldığımız nokta üzerinde sabit tutmamalıyız. Aksi halde cihazınızda arıza oluşabilir.

İlk açılışta karşımıza çıkan ANA menüden giriş yapabileceğimiz CİHAZ AYARI menüsünden cihazın sesini açıp-kapatabilir, Türkçe İngilizce menü dili seçimi yapabiliriz.Bu menüde OK tuşlarıyla ilerleyip GİRİŞ tuşuyla iç menüye girip yine GİRİŞ tuşuyla seçim yapıp GERİ DÖN tuşuyla çıkarız.

Ayrıca cihazın DERİNLİK AYARI bu bölümde yapılmaktadır.

Cihazın algılama derinliği bu bölümde belirlenir. Az rakam duyarlılığı azaltacak çok rakam duyarlılığı artıracaktır. Ok tuşlarıyla rakamı belirler GİRİŞ tuşuyla hafızaya alırız.

Derinlik Ayarı

17KULLANIM KILAVUZU

Tavsiye seviyesi 80 dir.

Cihaz Ayarı

18

Şarj İşlemi

Orion MX-9005-i nin batarya sistemi kullanıcıların beklenti ve isteklerini karşılayacak doğrultuda imal edilmiştir. Zor doğa koşullarında cihaz pili değiştirmek gibi can sıkıcı ayrıntılarla uğraşılmaması için cihaz şajzlı ve uzun ömürlü batarya sistem i ile donatılmıştır.

Cihazınızı ilk atığınızda ekranın üst kısmında bataryanın doluluk durumunu görebilirsiniz.

Tam kullanılabilir.

Normal kullanılailir.

Kullanılmaz.

Ayrıca ekranın sağ üst köşesinde bataryanın durumunu belirten ifade vardır. Pil dolu Pil orta Pil boş

Batarya kullanım süresi Kışın 3 Saat

Kışın 24 Saat

Yazın 6 saat

Yazın 16 saatBatarya şarz süresi

Otomatik enerji kontrol sistemi, kullanım sırasında akünün tamamenboşalması durumunda cihazı kapatacaktır.

Şarj adaptörü takılı iken cihaz açılmamalıdır veya cihaz açıkken şarj adaptörü takılmamalıdır.

Cihaz akünüzün uzun ömürlü olası için, cihazı kullanmasanız dahi 15 günlük periyotlar halinde şarj ediniz.

DİK

KA

T

Orion MX-9005-i

19KULLANIM KILAVUZU

Arama Derinliği

Aşağıdaki ölçü tablosu gerek teknik çalışmalarla, gerekse müşteri tecrübe yansımasıyla oluşturulmuştur. Metalin toprak altında bulunma süresi uzadıkça oluşturacağı manyetik alan etkisi artacağından bu ölçülerde yükselme olacaktır.

METAL EŞYANIN CİNSİ

Tek madeni para 40 - 45 40 - 45

75 - 80 75 - 80

120 - 130 150 - 170*

340 - 350 350 - 390*

420 - 430 430 - 470*

630 - 650 650 - 720*

670 - 700

670 - 700

720 - 750*

900*

Altın bilezik

Bakır hamam tası

Peynir tenekesi

Tepsi (60 cm çapında)

Tepsi (80-90 cm çapında)

Tepsi (100-110 cm çapında)

Ölçüler santimetredir.

* konumu çok hassas ve derinlik artışı sağlayan

bir konumdur. konumunda arama bobinini toprakta

gezdirme şekli yanıltıcı sinyal almamak için çok önemlidir.

Lütfen SAYFA 16 inceleyiniz.

En Fazla

20 Orion MX-9005-i

Ekran Menü Yapısı

Ekra

n m

en

üsü

nd

e

ge

zin

me

k iç

in.

Se

çtiğ

iniz

ba

şlığ

a g

irme

k

Aya

rları h

afız

aya

alm

ak iç

in.

Ön

ce

ki e

kra

na

dö

nm

ek iç

in.

Ha

ng

i tuşu

ne

de

n k

ulla

nm

alıy

ım?

ON

OF

F

TO

PR

AK

AY

AR

I

OT

OM

AT

İK

ELLE

AY

AR

CiH

AZ

AY

AR

I

SE

SV

AR

-YO

K

NO

RM

AL A

RA

MA

BO

ŞLU

K T

ES

T

DE

RİN

LİK

TE

SP

İT

DE

RİN

LİK

AY

AR

I

KIY

ME

TLİ - A

LTIN

ME

TA

L T

ES

T

DİL

SE

ÇİM

İ

BO

ŞLU

K M

ETA

L

KÜ

ÇÜ

K M

ETA

L

DE

RİN

LİK

AY

AR

I

KÜ

ÇÜ

K B

OŞ

LU

K

Tuşu ile

ara

ma e

kra

nın

a

geçm

e

Topra

k aya

rı ya

ptıkta

n so

nra

tuşu

yla a

ram

am

enüsü

ne g

irme

-

21

Teknik Özellikler

Bu cihaz Maksel Elektronik tarafından arazi şartlarına

mükemmel uyum sağlayan toprak ayar sistemine sahip

olarak üretildi. Dünya da ilk defa Treasure Hunter

modelimizde uygulanan Geliştirilmiş Geniş Bant

Teknolojisi Orion MX-9005-i modelinde dahada

geliştirilerek kullanılmıştır. Bu teknoloji değişken toprak

ve küp parçalarını, horasan, ağır mineral ihtiva eden

kaya parçalarını, cihaz bünyesinde otomatik olarak

elimine edilmesini sağlar.

Çok derinden dahi gördüğü metali ilk algıladığı

noktadan itibaren sağlıklı ayırım yapabilecek özelliklere

sahip tek dedektördür.

Değerli ve değersiz metalleri birbirinden ayırabildiği

gibi altını da diğer değerli metallerin içinden sağlıklı olarak

ayırabilen özelliğe sahip dedektördür.

Kalınlıklarından yada mineral yapılarından

etkilenmeden taşların arkasındaki metalleri sağlıklı bir

şekilde verir.

Islak ve mineralli zeminlerde derinlik kaybına uğramaz.

Suyun içindeki metali derinlik kaybına uğramadan

tespit eder.

Yanıltıcı küp parçalarını tanır ve yok sayar.

Metal ayrımında derinlik kaybına uğramaz.

Metali algıladığı anda ayrım yapabilir.

KULLANIM KILAVUZU

22

Araziye çıkmadan önce cihazınızın normal çalışıp

çalışmadığını kontrol ediniz.

Arama saatlerini iyi ayarlayınız. Mesela sabah

güneş doğmadan arama yapmanız halinde

cihazınız %50 ye kadar daha derinden algılayabilir.

Arazide çok şüphelendiğiniz yerlerde arama

yapınız.

Eğer çok geniş alan ve sürede arama

yapacaksanız cihazınızı arada bir dinlendiriniz.

Kuru ortamlarda arama yapmaya gayret ediniz.

Cihazınızın arama yapacağı toprağa göre toprak

ayarının tutup tutmadığını kontrol ediniz.

Yoğun mineralli topraklarda toprak ayarı

değişebilir. Değiştiğini anladığınız anda toprak

ayarını tekrar yapınız.

Orion MX-9005-i

23KULLANIM KILAVUZU

Arama Derinliğini Etkileyen Faktörler

Bütün dedektör ler in metal ler i az yada çok der inden algılayabilmesinde bir çok faktör önemli ölçüde etkendir. Bu etkenler aşağıda sıralanmıştır.

1. Yüzey....Metalin yüzeyi büyüdükçe cihaz daha derinden algılar.

2. Hacim....Cihaz küçük cisimleri yakından büyük cisimleri uzaktan algılar.

3. Cismin yapıldığı metal türü.... Önemli bir etkendir. Aynı ağırlık ve yüzeye sahip olsalar dahi iyi iletken olan madenleri daha derinden algılar. Meselâ Altın, Gümüş, Bakır gibi iyi iletken madenleri çok derinden ;Demir, Kurşun, Çinko gibi kötü iletken madenleri daha az derinden algılar.

4. Toprağın cinsi....Toprakta bulunan demir minerali cihazın derinden algılamasını engeller ve perdeler. Ayrıca iletken maden ihtiva eden topraklar aramayı zorlaştırır. Bu topraklar genellikle rutubetli, altı balçıklı olan topraklardır. Demir minerali ihtiva etmeyen ve rutubetsiz topraklarda arama derinliği menzilinde azalma olmaz.

5. Gömüldüğünden beri geçen süre....Bazı topraklarda toprağın içerisinde gömülü metalin etrafında zamana ve toprağın özelliğine göre oksit oluşur. Bu oksit cihazı olumlu yönde etkiler. Yani daha derinlerden tespit edilebilir. Meselâ metal etrafında oluşan oksit, hidroksit, karbonat, sülfat, klörür, nitrat gibi bileşikler topraktaki metali olduğundan daha geniş ve yüksekteymiş gibi gösterir. Dolayısıyla makine bu metali daha derinden algılamış olur.

24

Sık Sorulan Bazı Sorulara Cevaplar

Bu cihazı evde, iş yerinde, arabada, veya herhangi bir yerde bulundurmak serbest midir?Dedektör türü araştırma cihazlarının her nerede olursa olsun bulundurulmasında kanuni bir kısıtlama yoktur. Bu tür cihazlar yalnız define aramaya yönelik olmayıp genel amaçlı kullanıldığı için alım satımı serbest olup evde, iş yerinde, arabada vs, bulundurulabilir.

Arama yapmak serbest midir? Ya da hangi şartlara bağlıdır?Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunun 2863 nolu kanun maddesine göre arama ve kazı yapmak için izin alınması gerekmektedir. Özel mülkiyetler de dahil, mezarlıklar, sit alanları, korumalı tarihi alanlarda arama yapmak yasaktır. Arama veya kazı işlemleri için uygulamanız gereken kanuni yöntemler cihaz KULLANMA KILAVUZU’nun KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DEFİNE ARAMA YÖNETMELİĞİ bölümünde yer almaktadır.Ayrıca http://www.yargitay.gov.tr/bilgi/kanun_liste/PC12863.HM5.frameset.html Internet adresini inceleyiniz

Kazı yapmak serbest midir? Ya da hangi şartlara bağlıdır?İzinsiz kazı yapmak yasaktır. Bu yasağı işleyenler hakkında uygulanacak kanuni yaptırımlar 2863 nolu KÜLTÜR VE TABİAT KANUNLARINI KORUMA KANUNU nun 74. maddesinde yer almaktadır. Ayrıntılı açıklamalara yukarıdaki internet adresinden ulaşabilirsiniz.

İster özel mülkiyet olsun, ister kamu mülkiyeti olsun toprakta herhangi bir bulguya rastlandığında kazı yapmak için izin ve ruhsat almanız gereklidir. İzinsiz kazı yapmak kanunen yasaktır ve cezai işlemler gerektirir. Kazı ile ilgili gerekli izni alabilmeniz için uygulamanız gereken kanuni yöntemler cihaz bu KULLANMA KILAVUZU’nun KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI DEFİNE ARAMA YÖNETMELİĞİ bölümünde yer almaktadır

Orion MX-9005-i

AMAÇ:Madde 1 - Bu yönetmeliğin amacı; 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını

Koruma Kanunu` nda belirtilen yerler dışında define aramalarında uyulacak esasları belirtmektedir.

KAPSAM:Madde 2 - Bu yönetmelik, define arama ruhsatının verilmesine, define

arayıcıdan istenecek belgelere , aramanın nasıl yapılacağına ve çıkan defineden arayıcıya tanınacak haklara ilişkin hükümleri kapsar.

DAYANAK:Madde 3 - Bu yönetmelik 2863 sayılı Kanun`un 6 ve 50 nci maddeleriyle

Medeni Kanun`un 696 ve 697 nci maddeleri uyarınca hazırlanmıştır.KISALTMALAR:Madde 4 - Bu yönetmelikte geçen:"Bakanlık";Kültür ve Turizm Bakanlığını

"Müze";Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğüne bağlı müzeleri ifade eder.MÜRACAAT:Madde 5 - Define aramak isteyenler, define arayacakları yerin bağlı olduğu

mülki amire bir dilekçe ile müracaat ederler.Madde 6 - Dilekçede arama maksadı açıkça belirtilir ve define aranacak

yerin il, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak, ve ev numarası bildirilir. Ayrıca, bu yerin ekili, dikili, meskun, gayri meskûn, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ait bulunduğu açıklanır.

Madde 7 - Müracaat dilekçesine;a) Define aranacak sahanın,yetkili teknik elemana çizdirilmiş, İl Bayındırlık

Tasdikli 1/500 ölçekli tesviye münhanili haritası veya krokisi,b) Krokisi çıkarılamayacak ev ve bunun gibi yerler için ise ada, parsel ve

çap numarasını belirten vaziyet plan,c) Uzaktan ve yakından olmak üzere çeşitli yönlerden çekilmiş net

fotoğrafları,d) Define aranacak yer sahipli ise,gerçek kişilerden noterden tasdikli

muvafakatname, tüzel kişilerden ve yetkili organlarından alınacak muvafakat yazısı eklenir.

Madde 8 - Define aranacak yer 100 m² yi geçemez. Bu yer verilecek fotoğraflarla harita veya kroki üzerinde işaretlenir.

Madde 9 - Mülki amir, define aranacak yerin 2863 sayılı Kanun`un 6 ncı maddesinde belirtilen yerler ile tespit ve tescil edilen sit alanları ve mezarlıklar içinde olup olmadığını, define aranmasında sakınca bulunup bulunmadığını , en

25KULLANIM KILAVUZU

yakın müze müdürlüğüne tespit ettirir.Madde 10 - Müze Müdürlüğünce, müracaat uygun bulunduğu taktirde

define arama ruhsatı verilir. Ruhsatname bir yıl sürelidir. Define araması aralıksız en çok bir ay devam eder. Hava muhalefeti veya tabii afetlerden dolayı bu süre içinde bitirilemezse bir defaya mahsus olmak üzere mülki amirce en çok bir ay daha uzatılabilir.

Madde 11 - Define araması, define aranacak yere en yakın müzeden görevlendirilecek ihtisas elemanı başkanlığında , Maliye ve Gümrük ve İçişleri Bakanlıklarının mahalli birer temsilcisi gözetiminde yapılır.

DİĞER HÜKÜMLER:Madde 12 - Define aranacak yeri incelemeye gidecek müze ihtisas

elamanı ile, aramada bulunacak ihtisas elamanı, Maliye ve Gümrük ve İçişleri Bakanlıkları temsilcilerinin yol masrafı ve birinci derece devlet memuru harcırahı üzerinden yevmiyeleri define arayıcısı tarafından ödenir . Bu yevmiyeler günlük zorunlu giderleri karşılamadığı taktirde,aradaki fark yevmiyelerin %50`sini geçmemek şartıyla define arayıcısı tarafından ayrıca ödenir.

Madde 13 - Define aranmasından doğacak zarar ziyan ve kazı yapılan yerin eski haline getirilmesiyle ilgili masraflar define arayıcısına aittir. Bu masrafların tahmini tutarı ilgili müze müdürlüğünce tespit edilir.

Madde 14 - Define arama yerini incelemeye gidecek müze ihtisas elamanının harcırahı önceden, 12. ve 13. maddelerde yazılı diğer harcamalar ise arama başlamadan önce arayıcı tarafından bir devlet bankasına müze müdürlüğü adına yatırılır. Müze müdürü aramadan önce görevlilere avans öder. Hizmetin yerine getirilmesinden sonra görevlilerin verecekleri hakediş belgelerine göre kesin hesap yapılır. Artan para arayıcıya iade edilir.

Madde 15 - Çalışmalar, görevliler ile arayıcının imzasını taşıyan tutanaklarla günü gününe tespit edilir. Bu tutanaklar ve arama sonunda tanzim edilecek nihai tutanak Bakanlığa gönderilir.

Madde 16 - Define aramasının mevzuat hükümlerine göre ilgililerce durdurulması halinde arayıcı hiç bir hak, zarar ve ziyan talebinde bulunamaz. Define aramalarında kültür ve tabiat varlığı bulunduğu taktirde arama derhal durdurulur ve durum Bakanlığa bildirilir. Arayıcı bulunan kültür ve tabiat varlıkları üzerinde hiç bir hak iddia edemez.

Madde 17 - Define aramasında çıkan buluntular Bakanlıkça tayin edilecek en az üç kişilik bir uzman heyetine incelettirilir . Elde edilecek buluntular kültür ve tabiat varlığı ise müzelere, define ise Maliye ve Gümrük Bakanlığına teslim edilir.

Madde 18 - Bulunan definenin Maliye ve Gümrük Bakanlığınca geçer akçe olarak değeri tespit edilir. Define Hazineye ait arazide bulunmuşsa %50`si arayıcıya, Özel veya tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa %40`ı arayıcıya, %10`u ise mülk sahibine verilir.

26

EK-1 ve konumları.

Cihazınız Orion-MX9005i 2 türlü arama konumuna sahiptir. Bunlar MOD1 ve MOD2 olarak adlandırılmıştır.Cihazınız ilk açıldığında MOD1 e ayarlı olarak açılır. MOD1 standart arama modudur.Her türlü arama, tespit ve test işlemlerinizi MOD2 ye geçmeden MOD1 bölümünde gerçekleştirebilirsiniz.

Şayet daha hassas ve daha derinden algılama ihtiyacı doğarsa MOD2 konumuna geçiş yapabilirsiniz.

MOD2 konumuna NORMAL ARAMA ve KIYMETLİ-ALTIN bölümlerinde sol ok vasıtasıyla geçiş yapıp yine bu tuşla MOD1 konumuna geri dönebilirsiniz.

MOD2 konumuna geçtiğinizde bobini sinyal noktasından uzakta yerden 40 santim yukarı kaldırıp GİRİŞ tuşuna basarak SAYFA 16 da anlatılan bobin gezdirme şekliyle toprakta gezdiriniz. MOD2 de arama yaparken bobinle yer arasındaki mesafeyi mutlaka eşit tutmaya gayret etmelisiniz.

27

MOD1

MOD1