15-6-2015

1

Werkconferentie Zorgstandaard Traumatisch Hersenletsel

11 juni 2015

Judith Zadoks

Meten in de Keten

Onderwerpen

• Knelpunten in ketenzorg

• Idee ‘Meten in de keten’

• Doelen na NAH

• Meetinstrumenten

• Vandaag

15-6-2015

2

Knelpunten in ketenzorg

Ketenzorg na hersenletsel

15-6-2015

3

Wat wil de cliënt?

• Op elk moment in het proces passende zorg

• Vraag varieert door de tijd heen, qua aard en intensiteit

• Niet ‘het zelf moeten uitzoeken’

• Steun voor zichzelf en voor de naasten

• In contact blijven over wat nodig is

Sluitende keten

Word ik weer beter?

Hoe moet ik (moeten we)

verder?

Kan ik weer lopen, praten,

mezelf redden?

• Medische zorg• Verpleegkundige zorg

• Medische zorg• Paramedische zorg• Psychosociale zorg

• Medische zorg• Paramedische zorg• Psychosociale zorg• Thuiszorg• Wijkverpleging• Ondersteuning Wmo

15-6-2015

4

Knelpunten

• Mensen raken buiten beeld, vooral als ze na ziekenhuisopname direct naar huis gaan met zgn. ‘licht’ letsel

• Mensen worden onderbehandeld, vooral in de fase na revalidatie

• Elke zorgaanbieder heeft een eigen werkwijze, eigen disciplines, met eigen interventies en eigen meetinstrumenten

• Men kent elkaars klanten en aanbod onvoldoende

Oplossingen

• Cliënt in beeld houden

• Beschikbaar zijn bij vragen

• Ketensamenwerking

15-6-2015

5

Idee ‘Meten in de keten’

Meten in de Keten

• Met dezelfde meetinstrumenten meten

• Op verschillende momenten tijdens de eerste jaren na NAH

• Door verschillende zorgaanbieders en disciplines

• Gegevens gaan met de cliënt mee en zijn beschikbaar

• Monitoring op individueel en geaggregeerd niveau

• Afstemming over betekenis en consequenties

15-6-2015

6

Voorbeeld

Meting van algemeen functioneren bij

• Start revalidatie

• Eind revalidatie

• Drie-zes maanden later (door eerste lijn, behandeling thuis, gemeente)

• Een jaar later (door eerste lijn, behandeling thuis, gemeente)

• Twee jaar later (door behandeling thuis, gemeente)

Ideaalplaatje

• Landelijk monitorsysteem / nazorgprotocol

• Set van meetinstrumenten

• Beslisboom voor inzet meetinstrumenten en meetmomenten

• Gegevens in persoonlijk en algemeen dossier (zorgverleners, cliënt, naasten)

• Benchmark / kwaliteitsindicatoren

15-6-2015

7

Hoe pakken we dit aan?

1. Beginnen bij de professionals in de praktijk

2. Consensus over doelen, meetinstrumenten en meetmomenten

3. Afspraken over opslag en gebruik van gegevens

4. Uitwisselen van gegevens en verbeteren ketensamenwerking

5. Regionale analyse (na 1-2 jaar)

Eerst regionaal, op termijn landelijk (koppeling kwaliteitsindicatoren)

Ziekenhuis• Medisch specialisten• Verpleegkundigen• Nazorgverpleegkundige CVA

Revalidatie• Revalidatiearts• Fysiotherapie, Logopedie, Ergotherapie ,

Oefentherapie, PMT • Psycholoog, Maatschappelijk werk

GGZ• Psychiater, Psycholoog, SPV-er

Wie zijn er betrokken

Eerste lijn• Huisarts• Praktijkondersteuner huisarts (POH)• Fysiotherapie, Ergotherapie,

Logopedie, Oefentherapie, PMT, • Psycholoog, Maatschappelijk werk• Thuiszorg• Wijkverpleging

Chronische fase• Behandeling thuis (Hersenz)• Ondersteuning Wmo

15-6-2015

8

Regionale pilots

Bijvoorbeeld:

• Revalidatiecentrum en Ondersteuning Wmo

• Afasietherapeut revalidatie – afasiecentrum

• Fysiek behandelaars ziekenhuis – revalidatie – eerste lijn

• Revalidatie – Hersenz

Doelen

15-6-2015

9

Doelen na NAH

1. Zelfstandig functioneren, zelfredzaamheid en eigen regie

2. Participatie, kunnen meedoen in de maatschappij

3. Kwaliteit van leven

Vraag: Wat is het doel dat we willen bereiken als keten enwaarop we dus willen meten? Bespreekpunt voor vandaag!

Meetinstrumenten

15-6-2015

10

Meetinstrumenten Functioneren algemeen

• SIGEB (Signaleringsinstrument lange termijn gevolgen van een beroerte, Barthel index, USER-P, CECL-24 voor

cognitieve en emotionele problemen, FFS-7 voor vermoeidheid, CSI voor belasting mantelzorg)

• mRS (Modified Rating Scale, schaalvragen over het functioneren op leefgebieden)

• OQ45 (Outcome Questionnaire, vragenlijst betreft algemeen functioneren, subschalen Symptomatische

Distress , Interpersoonlijke Relaties en Sociale Rol, meet behandelresultaten)

• Maf (Meetlat Algemeen Functioneren, volgens beleving cliënt, paramedische zorg)

• Zelfredzaamheidsmatrix (score van 1-6 op zelfredzaamheid op 16 gebieden) – zie voor meer

instrumenten http://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Zelfredzaamheid/Zo_zelfredzaam.pdf

Meetinstrumenten Functioneren specifiek

• Fysiek functioneren: Barthel index

• Afasie: Screeling, Token Test, CAT-NL, SAT, enz.

• Cognitief functioneren: MOCA (Montreal Cognitive Assessment), MMSE

(Minimal Mental State Examination), CLCE24 (Checklist Cognitie en Emotie)

• Vermoeidheid: FSS-7 (Fatique Severity Scale), CIS (Checklist Individuele

Spankracht)

• Psychisch functioneren: HADS (Hospital Anxiety and Depression Scale),

NPI-Q (Neuropsychiatric Inventory Questionnaire)

15-6-2015

11

Meetinstrumenten Participatie

• USER-P (Utrechtse Schaal voor Evaluatie van participatie, 24 vragen)

• IPA (Impact op Participatie en Autonomie, 41 vragen)

• CIQ (Community Integration Questionnaire, 15 vragen)

• Delta Fai (Frenchay Activities Index, complexe lichamelijke

activiteiten, minder geschikt voor participatie algemeen)

Verschillende aanbevelingen in de literatuur: USER-P in revalidatie, IPA in gemeenten, CIQ bij THL.

Meetinstrumenten Kwaliteit van leven

Instrumenten richten zich op drie domeinen: lichamelijk, psychisch en sociaal.

• SS-QOL (Stroke Specific Quality of Life Scale, 38 vragen) en SA-QOL bij afasie

• Qolibri (Quality of life after brain injury, 49 vragen)

• SF36, Rand36, SF12 (Short Form Health Survey, vragenlijst betreft kwaliteit van leven en algemene gezondheidstoestand)

• EQ-6D (EuroQol, vragenlijst kwaliteit van leven, vragen over mobiliteit, zelfzorg, dagelijkse activiteiten, pijn of klachten, angst/depressie en cognitie)

• LISAT-9 (Life Satisfaction Questionnaire, onderzocht voor THL)

• SA-SIP30 (Stroke Adapted Sickness Impact Profile, na CVA)

• CSI (belasting Mantelzorgers, veel gebruikt, kwaliteit van leven na CVA)

(Literatuur: Combinatie van SF36 en Qolibri is aan te raden bij NAH)

15-6-2015

12

CVA-ketens

• Landelijke Benchmark (modified Rankin Scale, verder in ontwikkeling)

• mRS ook van belang voor zorgverzekeraars

• SIGEB als signalerings- en volginstrument

• In de praktijk is er wel afstemming tussen1e en 2e lijn, bijv. tussen fysiotherapeuten

• Geen landelijke afspraken over meten inde keten of over meetinstrumenten

• Afstemming THL en CVA is wenselijk(Kennisnetwerk CVA)

Benchmark CVA-keten via mRS

Gestructureerd interview 3 maanden na CVA

15-6-2015

13

Vandaag

Vragen voor vandaag

1. Doelen voor mensen met NAH en meetinstrumenten• Wat is het doel van de zorg die we bieden?

• Welke doelen willen we meten door de keten heen?

• Valt er iets te zeggen over geschikte meetinstrumenten?

2. Organisatie• Betrokken organisaties en disciplines

• Mogelijkheden en knelpunten

• Heeft dit kans van slagen in je regio? Wat heb je hiervoor nodig?

15-6-2015

14

Toekomst

Meten in de Keten

Bronnen

• http://www.meetinstrumentenzorg.nl/algemenemeetinstrumenten.aspx

• http://www.mensense.nl/behandelresultaat-en-meetinstrumenten.html

• http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/functioneren-en-kwaliteit-van-leven/kwaliteit-van-leven/wat-is-kwaliteit-van-leven-en-hoe-wordt-het-gemeten/

• http://www.invoeringwmo.nl/content/ipa-als-uitkomstmeter

• http://kennisbank.hva.nl/document/520981 (USER-P of IPA)

• http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24016401 (CIQ)