Upload
josegatmaitan
View
6.117
Download
353
Embed Size (px)
Citation preview
Mga Uri ng MatalinhagangMga Uri ng MatalinhagangPagpapahayagPagpapahayag(Mga Tayutay)(Mga Tayutay)
Ito ay mga salita o mga Ito ay mga salita o mga pahayag na ginagamit pahayag na ginagamit upang bigyan-diin ang upang bigyan-diin ang
isang kaisipan o isang kaisipan o damdamin.damdamin.
Narito ang mga ilan sa Narito ang mga ilan sa mga gamiting mga gamiting
matalinhagang pahayag matalinhagang pahayag (mga tayutay):(mga tayutay):
1. Pagtutulad (1. Pagtutulad (similesimile))
naghahambing sa naghahambing sa dalawang magkaibang dalawang magkaibang
bagay, tao, o pangyayari. bagay, tao, o pangyayari. Ginagamitan ito ng mga Ginagamitan ito ng mga
salita’t pariralang: salita’t pariralang: tulad ngtulad ng, , gaya nggaya ng, , animo’yanimo’y, , mistulamistula, ,
tilatila, , wariwari atbpatbp..
Halimbawa:Halimbawa:
Tila yelo sa lamig ang Tila yelo sa lamig ang kamay ng nenenerbyos kamay ng nenenerbyos ma mang-aawit.ma mang-aawit.
2. Pagwawangis (2. Pagwawangis (metaphormetaphor))
isang tuwirang isang tuwirang paghahambing. Hindi paghahambing. Hindi ginagamitan ng mga ginagamitan ng mga pariralang: tulad ng, pariralang: tulad ng,
kawangis ng, gaya ng, kawangis ng, gaya ng, atbp.atbp.
Halimbawa:Halimbawa:
Para kay Sam Milby, si Para kay Sam Milby, si Anne Curtis ay isang Anne Curtis ay isang
Dyosa.Dyosa.
3. Pagsasatao(3. Pagsasatao(personificationpersonification))
pagsasalin ng mga pagsasalin ng mga katangian ng tao sa isang katangian ng tao sa isang bagay. Naipapahayag ito bagay. Naipapahayag ito
sa pamamagitan ng sa pamamagitan ng paggamit ng pandiwa.paggamit ng pandiwa.
Halimbawa:Halimbawa:
Ngumiti ang kapalaran Ngumiti ang kapalaran nang magpunta siya sa nang magpunta siya sa
ibang bansa.ibang bansa.
4. Pag-uyam (4. Pag-uyam (ironyirony))
ginagamitan ng ginagamitan ng pananalitang nangungutya pananalitang nangungutya
sa tao o bagay sa sa tao o bagay sa pamamagitan ng mga pamamagitan ng mga
salita na kung pakikinggan salita na kung pakikinggan ay tila kapuri-puring ay tila kapuri-puring
pangungusap.pangungusap.
Halimbawa:Halimbawa:
Talagang matalino ka, Talagang matalino ka, malamang bumagsak ka malamang bumagsak ka sa pagsusulit na iyong sa pagsusulit na iyong
kinuha.kinuha.
5. 5. Pagsalungat (Pagsalungat (epigramepigram))
ang mga salitang pinag-ang mga salitang pinag-uugnay rito ay uugnay rito ay
pinagsasalungatan sa pinagsasalungatan sa kahulugan.kahulugan.
Halimbawa:Halimbawa:
kung sino ang gumawa ng kung sino ang gumawa ng batas, siya ang unang batas, siya ang unang
lumalabag.lumalabag.
6. Paglilipat-wika6. Paglilipat-wika (transferred epithets) (transferred epithets)
pagpapahayag na pagpapahayag na naglilipat sa mga bagay na naglilipat sa mga bagay na
walang buhay ng mga walang buhay ng mga katangian na ginagamit katangian na ginagamit
lamang ng tao. Ginagamit lamang ng tao. Ginagamit ang mga pang-uri.ang mga pang-uri.
Halimbawa:Halimbawa:
Masaya ang kulay ng Masaya ang kulay ng kanyang bestida.kanyang bestida.
7. Pagtanggi (7. Pagtanggi (litoteslitotes))
gumagamit ng salitang gumagamit ng salitang ‘hindi’ upang maipahiwatig ‘hindi’ upang maipahiwatig ang lalong makahulugang ang lalong makahulugang pagsalungat sa sinasabi ng pagsalungat sa sinasabi ng
salitang sumusunod.salitang sumusunod.
Halimbawa:Halimbawa:
Ang puso ko ay hindi bato.Ang puso ko ay hindi bato.
8. Pagtawag (8. Pagtawag (apostropheapostrophe))
kahawig nito ang kahawig nito ang pagsasatao. Dito’y pagsasatao. Dito’y
ginagawa ang pakikipag-ginagawa ang pakikipag-usap sa karaniwang bagay usap sa karaniwang bagay na tila ba nakikipag-usap na tila ba nakikipag-usap sa isang buhay na tao.sa isang buhay na tao.
Halimbawa:Halimbawa:
Buwan na kayrikit, Buwan na kayrikit, tanglawan mo ang aking tanglawan mo ang aking
pusong naguguluhan.pusong naguguluhan.
9. Pagmamalabis (Hyperbole)9. Pagmamalabis (Hyperbole)
- Lubhang pinalalabis o - Lubhang pinalalabis o pinakukulang ang tunay pinakukulang ang tunay na kalagyan o katangian na kalagyan o katangian ng tao, bagay, ng tao, bagay, pangyayari o kung ano pangyayari o kung ano pa man.pa man.
Halimbawa:Halimbawa:
Umulan ng pera sa Umulan ng pera sa kanilang baryo nang siya kanilang baryo nang siya ay nagwagi sa ay nagwagi sa patimpalak-awitan.patimpalak-awitan.
10. Pagpapalit-saklaw 10. Pagpapalit-saklaw (Synecdoche)(Synecdoche)
pagpapahayag ng pagbanggit sa pagpapahayag ng pagbanggit sa bahagi bilang pagtukoy sa bahagi bilang pagtukoy sa kabuuan.kabuuan.
Hal.Hal.
Ayokong makita ang Ayokong makita ang pagmumukha mo sa bubungang pagmumukha mo sa bubungang ito!ito!
11. Pagtatanong (rhetorical 11. Pagtatanong (rhetorical question)question)
Paggamit ng tanong na hindi Paggamit ng tanong na hindi naghihintay ng sagot.naghihintay ng sagot.
Hal. Nararamdaman mo ba Hal. Nararamdaman mo ba ang aking kalungkutan?ang aking kalungkutan?
12. Pag-uulit (alliteration)12. Pag-uulit (alliteration)
pag-uulit ng mga salita sa unahan pag-uulit ng mga salita sa unahan ng mga taludtod.ng mga taludtod.
Hal.Hal.
Kumilos ka!Kumilos ka!
Kumilos ka, aking kaibigan.Kumilos ka, aking kaibigan.
Kumilos ka, ngayon din.Kumilos ka, ngayon din.
Kumilos ka, upang magtagumpay! Kumilos ka, upang magtagumpay!
13. Paghihimig (Onomatopeia)13. Paghihimig (Onomatopeia)
Paggamit ng mga salitang kung ano Paggamit ng mga salitang kung ano ang tunog ay siyang kahulugan.ang tunog ay siyang kahulugan.
Hal.Hal.
Tumitikatik ang patak ng ulanTumitikatik ang patak ng ulan
Kasabay ng pagtitilaok ng tandangKasabay ng pagtitilaok ng tandang
14. Pagtatambis (antithesis o 14. Pagtatambis (antithesis o oxymoron)oxymoron)
pagsasama-sama ng mga salitang pagsasama-sama ng mga salitang magkakaugnay o magkakasalungat.magkakaugnay o magkakasalungat.
Hal. Kagandahan at kariktan mo’y Hal. Kagandahan at kariktan mo’y kahanga-hangakahanga-hanga
Hal. Hal.
Mamatay-mabuhay ang ilawMamatay-mabuhay ang ilaw
May mga katanungan May mga katanungan ba?!?ba?!?
POP QUIZ
Direksyon:Direksyon:
Basahin ang mga sumusunod Basahin ang mga sumusunod na mga pahayag at piliin ang tamang na mga pahayag at piliin ang tamang
sagot.sagot.
1. Sa panahong ito, masama ang 1. Sa panahong ito, masama ang siyang mariwasa at ang mabuti ang siyang mariwasa at ang mabuti ang siyang maralita.siyang maralita.
a. a. paglilipat-wika b. b. pagsalungat c. c. pag-uyam
2. 2. Ang kanyang pisngi ay talulot ng Ang kanyang pisngi ay talulot ng rosas na ibig kong hagkan.rosas na ibig kong hagkan.
a. pagtutuladb. pagsasataoc. pagwawangis
3. Hinalikan ako ng malamig na 3. Hinalikan ako ng malamig na hangin.hangin.
a. pagtawagb. pagsasataoc. paglilipat-wika
4. Ang tulin mong maglinis, wala ka 4. Ang tulin mong maglinis, wala ka pang nayayari.pang nayayari.
a. pag-uyamb. Pagsalungatc. pagtanggi
5. Ang nagmamakaawang tsinelas ay 5. Ang nagmamakaawang tsinelas ay tinangay ng aso.tinangay ng aso.
a.a. pagsasataopagsasatao
b.b. pagwawangispagwawangis
c.c. paglilipat-wikapaglilipat-wika
6. Ang ina ni Tom ang tumatayong 6. Ang ina ni Tom ang tumatayong padre de pamilya.padre de pamilya.
a.a. paglilipat-wikapaglilipat-wika
b.b. pagsalungatpagsalungat
c.c. pagtutuladpagtutulad
7. Hindi kita ipagpapalit ninuman.7. Hindi kita ipagpapalit ninuman.
a.a. paglilipat-wikapaglilipat-wika
b.b. pagtanggipagtanggi
c.c. pagsalungatpagsalungat
8. Wangis mo’y bituin sa langit, aking 8. Wangis mo’y bituin sa langit, aking sinta.sinta.
a.a. pagtutuladpagtutulad
b.b. pagsalungatpagsalungat
c.c. pagsasataopagsasatao
9. O, Buwan! Sumikat ka’t9. O, Buwan! Sumikat ka’t
ako’y aliwin sa aking kalumbayan.ako’y aliwin sa aking kalumbayan.
a.a. pagsasataopagsasatao
b.b. pagtanggipagtanggi
c.c. pagtawagpagtawag
10. O, tukso. Layuan mo ako !10. O, tukso. Layuan mo ako !
a.a. pagsasataopagsasatao
b.b. pagtawagpagtawag
c.c. pag-uyampag-uyam