Upload
api-1802580
View
68
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
15 ��������-�� ��
ก������������ ก������ก������� 2520 ���������� ��� ! ����"ก�#$��%& &�'�� ����(&)� ������ก�� �*��
��ก ก����"&�' &��+�ก,����!�-"&�' �� %��� ! ���� ���'.*�'�� ����!��!�/ ���%& �*���������%� %��� #$��%&
+)�0�����1�%&��0�' �� ���.�!�/!������)���+"&�!1�� !2���.'��0���ก����#$��%& �*��*/���3��ก1�
ก��!�%�'����*���� ��� 0�42$&���!- �����0��.��5/��� ก������ก��� ��.142� �0�0�����ก����������
��� �6� &*�"0��3�ก�2!�/+��1�� ���5��2$�0)�"������ก7 !������
ก������ก������ก���8����,����$90��!�/2�99��'����� 2521 ���ก)�������2��2#� �*�� ��� 3��
'1;�2��8�ก 225 .���+�กก��"0��0��������ก7 (����8�ก=�0���-) ก� 22.+�กก�� &*�ก0��� 310 .� ����8ก��
"&�!�����+)�ก��2����(.' 0)�"���'1;�2��8�ก��� "&�!������ก7 "&������0�����+)� ���0�����+�ก
2��8�ก���2#� !)��� ก������ก���2����(�������0��!�/ ��� !.3�".�60 A5/�2�'��9� ���.�!�/#$��%&%5�%��+
"&����,����$9����� ก������ก��� ������ก7 ���3�����0�����%��.ก�� �*����ก��'� ก���ก�� &*�ก0���
�*�� �=��� 2522 � 0��'1;�2#���'�B$�2�� 2�1��� � ก*� 200 .�+�ก!��"&�0)��'+ A5/�%� %���
2)��� ก��.����)���+ "0�ก6���"6�"ก�����ก��ก �"! �������$�ก� !��กCก &��0���D !�/ก)�&�� ���� ก��
"&� ���������2�� 2�1�!�/"6�"��+�ก22.�*�ก��2�� 2�1�+�ก'�� %��.��'���� �&ก6��ก��2�� 2�1������
"ก�D 4�!�/��A�กEF��.��� .5กG!,�� ���3�8"��%��.ก�+2��.�!�/ &6� ก��������ก7 ��$� ก6!)�ก��3+�0� ก����
��ก���������1 �*�� ก������ก���!)�!��+�%��%� ��$������� "0�ก60��������#$��%& ���.�&��� 21�!��� "!�!�/
���'� ���������1�%&.�������+)�0��ก$&
��� ���.��0� ก���� 2463 ���!����8�%!�/�����'�0�ก��� !�/��� 8*/�(*� ���B$� ��.� �98�!�/ ���'�
"0�&$ก������ก �������J9�ก� �.�4� ���2��8�ก2#���0� �99�0�"&�'1;�2#�#���0���� �&&��81�
0�� �*/��ก�� � ��.� �98�ก��!�%#�.!�/2������2��ก&��!�'��= 2513 �+��ก��ก� Bก..��'�ก��
B2�B2����'���ก��%�;��2��.�"&��1!,ก��!��!��!�/ �6��� � ��� +�����!�/���� 2$���ก����.
"&� %*/�� ก��"ก�!�/21�.��5/��� �.*� 2102�� �2��� ก6 ����'���ก��!��"�� 2102��ก� ��� ��3�� ����
��,�� 3�� ����!��"&�ก��EKก� ��%� �=��2���7 ����'�ก�� ��� ���.�%$� ���ก"&� .��%&)���
8���2$�0/)�!��2��.� � ��� ������ก 2��+�������.�2����("L�2������ก��'� %��� ���� "&���ก"���
"&���'���� ����0����0����"&��)�%��� 2��2��%��,��0��� � ก������ �ก68�8� ก�����+ 2�%&�
+�กB$��0� ��.� �98�"&�������2�� 2���!����8�%" 0�' � ����ก��ก
2
2�'��9�"&�' ���('���'"ก��� � +�ก��"&� !��!$�#$��%& .'��2��%��,-%� �=��!���2�����กM
�� �*��2���.� 2521 �*/� ก������ก���ก)�&�� 0���� 2��8*/�%&.�. 2��� 4 �.�!�/+��'��ก&��D !��ก�� �*����
.' 0)�"���B .2$�21�"&�B .! . "&�'.5กG!,��ก6 �����������'�� NB�.��'��.�!�/���+� ���B .! .ก6.*� ���
0�42$&���!-O ��ก2�� ก0ก��4-&��.����'����� ���2�99�4+�ก'�� "&�ก'��0���� ก������ก���ก6 2��8*/�
��� ���B .! . 2������0)�"���!�/���)���+����ก'��.*� B .2$�21�1
ก��"0��0���.��'������.'��'�� �������'���!��!�/��'132ก'��&��.� ��8�'�&����0����
�3�ก����.���0�' ������$���0)�"���2)�.�9D ��ก��!�% "&�2����(���)���+0�������'1;�2#�!�/ 06�
����'�!�� ��8�'� '&� ���'ก����� #�'�B$��)��� ก������ก���ก6���� �&�����'� ��=�ก�+!�/0ก0/)� ��)����"%�
"&�2(��ก��4-.'����/�.�!�/&��"&�+�กก�� 1กก��%$8��� '��0��� �*/�����)���+��2#��� ก������ก���
!�1�ก���� ���ก� '��ก62 3�ก�2 0�� �*���ก��.� 2523 ���+$�D ก6�ก &�ก"B�!�/+�0��0��2���ก�0��"&�&$ก8��
��2���7 2 � ��/�'�+��4-��� �&�� �*/������� 8����.���)����!�/%1��2$�5�� ����8� �*/�� �� ��9 &�!�/��'��!�/ 24
�ก��.� 2102�� �2���(*�3�ก�2��ก�����!�'�.����'��20-��ก��!��"�� !)�ก��3+�0� ก������ก�������'�
.5กG!,�����'����/ ���3�ก�2!�/+�.'��0)�"������ก7 �����ก.���� "&���0�� �*��ก1�#�%��,- ��*/�9�0��#�����
����'�'���+ ก������ก��� "0�"&�'��� 0��-ก��� ���ก&1��!��!�/8�'��� ก������ก���5��2$��)���+ ก6 ���ก������ ���
������ก7 (5�"��'�� �+���������$�������!�/ ���0�' &*�ก����� ���!��ก��ก60��
��'� ����ก��05� .����!�/8'����5ก(5�8�'� 2519 '��0���ก��ก�� �&�/��"�&�!�/�� &*/�"&�"�����
ก������������ก�� ���"0�+�!)���%��,��0����!�0�L�����!� "0�(�� ก������ก����1 2#�"&����ก�� &*�ก0���
��� ก6 2�/��ก� ก��!�/��กก�� �*��!�/����8�!��5�������)���+ "&������ ���ก��'��+����.5กG!,�� '��!�/ 28
ก1�#�%��,- ก������ก���ก� ��� ���� 8������ %*/�% #$��%& '��(���� ก������ก���&���ก3������1 2#� "&�
.5กG!,��!�/ก)�&���' 2��($ก#$��%& � �� ���ก���81�2#� %*/�2�� 2�1� ��� ������ก7 ก�� �&�/��"�&��$
�*��+� �����0��.��&�����8�,���0� "0�+���D "&�'���.*�ก����������3��'�� �*/� ������ก��'��
��� �&B2��� � ��� N��� �&��%�� �!2� �6+%�� +����$��'O ��%�,�2� ��0�'��!�/ 3 ����.� .)�ก&��'����
�����.'��+���!�/&5กA5����กก'��.����ก���D !�/ .�����ก���� �+�.���0)�"������ก7 N�������� 06��+O 0����
��� '&�(5�"���� #���0�ก��.1��.�����#$��%&
1 ��������ก��������� ����ก������������������ก���������������ก��� ����ก����������!��" �#���$ �"��"����%� ��&���� ��
$��# '���� ��"ก�� ( �'� )�*+� �#,�ก�,����ก �����ก��*ก����� 1 .��
2 ��ก���$�������$�� �� ���ก/� ���01 $��2�'��#����#����2���� �$������ ��ก��,��(&��+�'����3$#��4$��#����).
�).,"/�������"��%���������2� ��$��/$��#���/�������������#���ก�������",�������#���!�#����!� $�/�#-ก�!�*�
3
�*/��� ��� #$��%&��!�/21�ก6��B$��)�!�/!���)���+!�/ !�� ��'� �*� ก&��"&��ก.�����'�.14,���!�/ �
8�8� 2G=�������+���ก#�ก��"0�'��L��L&"&�*/�ก�� (���ก� ���#�2B$�ก�กR�ก6��������2�!,�#�%"&� ���
1�� 8����2���7 2�99�ก� .5กG!,��ก6�������)��� �5�0��ก� �$�" ���8�,���0�"&����2�� 2�1�+�ก
���8�8���ก ก���� 2�'�,����!�-"6�0�'"&�������J99�.1�!�� "&� ก������ก���ก6 ���0�'��0�' ����ก
ก����
"0� ��� ��"6� ��'���� "&����"2����ก�����ก�/)����ก�'�"&�.'��ก��2��0-���)���+ � ���+
'��#$��%&�����.'��2��+��ก�� ������8ก��"B�����" '��0��'�� "0�0���ก�����.�2�ก.�.��2��� '&� �
��ก.)�2�/��*�"2��.'��.�� 6� !���2����.'�� 8*/���'�ก����3.��2����&)��� 8���0��,���8�0����!�"&�
.14.����.'�� ����� �� ��� ����!��2��.�!�/2(����"&�'"&�8���)���'�ก��"2���� 6� ���" �����
ก���!�/+� ��.� ��'�ก)�&��(����8�กS���)�ก+)� ��� ��8�'�!�'��= 2523 ��� ���B$� �T���ก��8�����ก��
���+ !��!$�'�� !�/�� ���'�� ���ก��UVW�U$.����!�/2�� 3����ก��!�%"&�#�. �ก8���ก��2�� 2�1� ��8�'�"��
��!�/.����)���+ ��)�%�.�� .��'���&B���8�'� '&�'�9B'���2$�.'�� ���%�� ���"��"��8�0� ��8�'�
!�'��= 2523 #$��%&!)�ก��"!�ก"A��������� .�� �� ������+)���'�����!��!�/8*/� ��� 2�'� ���ก6���
�������!�/+� ��&��%��'�� N �*/����ก60��!�/ ������Uก8�)��)� ��'O B$�2�� ก0ก��4-ก�� �*���!��� 40 ��
����5/�ก&��' N �ก6+�0�� ��'�� %*/�L����"&�ก��81��ก��8'�ก&� ��ก��O3 �*/� ���3B&���ก��+�ก2'�
+�0� �������Jก=-�� �ก6+�%�ก����'��������'� �6'
��/�ก'������ .$�'�9#$��%&- ���%�����!�/+�&�&�ก�Jก���.'��.�� �*/����� �&��ก=�0���- "&� ��+1
�'������,����$9����� ��� �*/�� �����'������3.��2�����)���+'��-ก��!�% �� 8���1��.0�"&�' 1�%&��#$��
%&���+�,)����� !�/ �����$���'�ก��2�� 2���!����8�%!�/+���ก#�ก��" ���'ก����5��2$�"B������ก��!�%
"&����%&B$�!��.14,��� &�����ก6+�ก&�� ���8�8����)��1����� "0�'�� ก��B����� �����/� 0�� 8*��UV�"ก�
ก����"��!�/L��L& %*/��� ���!�/3���������'�� "&�ก��" ��กCก" �� &��ก� .'���������!��'������
ก��!�%���"0�+��� %�/���ก5�� ��/�!)���ก�� �*�����1. �����.'����� 2(���#�%2$���ก &��.�����JY��F'�
������1�"�� ก������'��ก6���(*�'����/�.*�2�/��*����.'��8� ,��� &��+�กก��2�����1!,-ก�� ����ก&1��กC'�
!��&��0��&���ก !������ !���9� &�.4���.��0��ก6���ก��'�����"2���� 6�'����"0�ก=�0���-
!������!�/2����(�)���� !���� N0����.�!�/����� .'��������ก!�/21��� ������,���,� ������� !�+�
3 �7�8(&!��%8, ก�����!1, 2540.
4
2����(�)�%���� !�UJ�EF��1�2��.0���D ���'�กG0�����*�? ���8�8���������!,���0�' � "0���
4� ���'ก��2(� ��ก=�0���-"&�ก=�0���-�� ��2����(!)����O4
0��"�ก ก��5��2$��)���+�� ������ ������ �6�2)��� .��!�2�'��9� A5/�#��.1ก.��+�ก '��0���ก� %.!.
��� ���������2����.'��8� ,�����ก� ก��.����)���+��!����$� ��'�ก��2�� 2�1�+�ก#$��%& ����8�
���3�8�-+�ก#�'����D ก�������2�����)���+!����ก&�� ���2(� ����ก��/�5�� ���"�ก.*�ก��'��ก��
&�กก�� 2��ก��� A5/���ก�����$���.)�2�/� 66/2523 A5/� ���.)�2�/����ก7 !�/ ���&�ก���2)�.�9!�/ ���
��ก��&��+�กก1� �� ������ �&����� %��� +6�2����- �*/�B�'กก� .)�2�/� 65/2525 !�/��ก2)�!� 0������
#��&�� ���($ก(*�'�� ���ก��%&�ก �&�/���3� ��0��0���.����'��20- �\����!�/�� 1�'�.*�ก�� ��8��%.!.
��'�ก��+��ก���J9�!�/"!�+�����8�' ��� 4� ���'ก�� ก6��ก���#��3!="ก�B$�"��%�ก0�-+�ก%.!. A5/� ���
ก��2��0��+�ก�3� ���� ก������ก��� +���D "&�' %.!.ก6ก)�&��"0ก ��� 2�/��D ������� ���+5��$���2
.'��2)� �6+������'� �6'
"0�!�/2)�.�9ก'��.*� ��'�.)�2�/� &����� ก��!�%���ก�� ! �!.�� �)�!�����ก�� ������� !�"&�
2��.� .)�2�/� &�����2����.'��8� ��'�กS���"&�.'��8� ,���0��.'��%�������D ��ก��!�%��ก��
ก�������� ก�� �*�� N!�/ ������8�,���0������"!�+���O ก��!�%+��M� �0�ก�� N�1ก!��ก�� �*��O %*/�2����
.'���10�,���!��2��.�"&�+����ก ���ก��!1+��0"&�ก�� ����� �� ���� ��� ��� N#��ก�+��ก���2�!,��O ��
%'ก �!�/+�0��� B8�9���ก� !���%&����8ก��%& �*��"&�!1�����B$ก��!�/!)������8�8����%��+��� ��/.*�
ก���������� ��� �����"!�+������� 2523 .)�2�/�!���2��L � ���ก��ก��2�� 2�1����,����$9"&��� �
���8�,���0����2#�3����ก=�0���- �������1 "0�#����ก�� ��� ���,����$9ก� ���2#�0��� ��������4�!�/
#$��%&ก� ���ก1� �� ���B���ก��!�% ก��!�%����)���+0��กS���!�/!)�����$� �*�!������2#�"&�
���,����$9 ������"0� %���'�� !������
�����������.'��ก��+�����ก'��+�!)�����ก� �)���+!�/����� ��ก+�กก��+��8�����'��ก� ก��!�%"&�'
���������"B�ก������ ��� �*/�� �����' ��8� '&�2�'��9���2�/��"�ก��ก� ก���ก�\�� ก�������0�' �� A5/�
0��� ��&��%��'����$�0&�� '&� 01ก��4-"�ก ก���� '&� %������ก�/ �*��&��+�ก ��� (&���)���+���� 2523
�*/�� ,��� ����"&�กS���($ก3��!��������!�� %*/� %�/��)���+0�' �� �*/��� 0)�"������ก7 ���.'
��ก!��������0��ก&�3�"&�B .! . ก�������$���0)�"���2$�21���ก��!�%"&�.' 0)�"���!��ก�� �*����
4 ���ก�ก���, 2 >����' 2526
5
��'� ��� �*/��B���ก0���ก &��+�ก�1. B�6+ก��(���-���#�2"&�' ก��.' 0)�"����������� ���2�/�0������
��8�'��M��$��� 2517-18 "0�#$��%&!�/0�����.'�� 6�8� 0�� �*/����� �����������"0����ก���� �� 2��� ��
%5�%)����$�2�,��48� "0�ก6�'�D ก����'�� ���+� ก=��4+�กก��!�%��$�"&�' �*/����1(5� 60 �� �*��
01&�.�������
!'���&��2���.� ���!������ 2$�!�/�)�3��%&.0.��!�0�- ก)�&�� �ก ��'�1��"&�'�9�+��2���ก�0��
���ก������#$��%&0�����1��8ก���� �������ก�5/��� ��!�0�-B$�'��0�' �� ���!���!�� ��� 0���ก��2ก��
.$�"��!�/��'132 �*�ก'��.*����B .! .%&.�.2��0- +�0�M��� ก�� ���ก����ก��0�����1��8ก��($ก
'�%�ก=-'�+��4-'��!)��� 2���� ��8ก�� "&�ก��!�/�2��8�ก����� �&�� ���ก6������ 6���'� B$�
'�%�ก=-'�+��4- 0*��'��ก��0�����1��8ก��" ���'ก�������ก� ���#�2��2�'��)���2$�ก��&1ก^*����� 2516 (5�
ก������ '��!�/ 1 ก������ ���3B&�ก&� ��ก��+�กก�� ��% #$��%&"&����ก��'��#$��%&2�� 2�1�ก��0��
���1�� � �*/������0�� ���ก������%�2$+�- %'ก �ก6($ก ���ก ��% #$��%& �+�%$�'���������������������
ก�������� "0� &�������0��ก6ก&� ��ก��"&�2�� 2�1�ก��0�����1 ���
��กก�� �*��!�/�1��ก'�� ��2�'������� ��� 8'� &�ก#�� 2��8�ก%��.���8�,��J0�- �ก'��ก��0��
���1 ���ก��2'�!�����8�,���0� "&���� 0��-ก ��2�'�ก6.��.�����'� 8��ก�� "��+� ��� %���'��%'ก �
0��0�����!�0�- ���2� 01&�กก60�� !�/2)�.�9���"%�ก��.*� '���ก�5ก=�UVW�+�กก��&� �&��ก��!)�ก��
���!�'� &6กD "0�ก6�1��� �*/������ ก����$�+�ก�'���ก��!��"��2102��!�/���ก��'�� NB�0���ก����.��$�'��
B� ��� 1..&���0���O5
��ก������������+)�'�� ก���� �*��,��'�.��� 2523 #$��%&ก&��'2�� 2�1� �����'�(���.'��!�/2*/�
(5���ก'�+��4-!�/�������8�,���0�'�� NB$���20��J99� ��.�%�;��!G=S�!�/��ก+��� �*���+�ก0������ !� �8�
.)�'�� N�� �*�O %���'������8��� �� ��ก'�8�ก���*� !.3�3&��"&�%�����!)���������2 B&2)� �6+��
��� !��!� %*/�+������ ก��8*/�8�'�� ก��ก�+!�/2����(�8� !.3�3&��"&�!G=S�!�/����8����!����O6
%��,��0� ���-'��+5�&�&�ก�Jก�����'����ก��L����
��ก�� ������� !� ����1�� ���!�/ก��0��2$�ก� .����'��20- .)�2�/� 66/2523 ��/� �����%.!.%��%�
�6'5�� "&�%&%��.%.!.ก6&�/��&��ก��+�ก�F��� %��.� (5��� 2524 %.!.ก62���%�=2� .� &*�"0� ���
����D ��#�.�0�0��&���"&��� D �.����0��&�����#�. �*� �*���ก��.� 2524 ��ก�����ก��'��
5 Far Eastern Economic Review, December 12, 1980.
6 7��!�, The Royal Speeches and Addresses of His Majesty King Bhumibol of Thailand. The Royal Blue Book
Part II, 1987, 62-63.
6
#$��%&'��"B�3.��ก��%�;��"����)�!�/ �.�� %&.!.%�+�0� ก1&&�'4�8�- &$ก������ ��� +��ก�� �T�L�กก��
� !���#�.��ก��"&�#�.%*����� ��� '&��� �*�� %*/�ก'��&���%'ก.����'��20-��ก+�ก �� '4����
��'�%.!.ก)�&��+�%��%� ��$�"&�' ���+5� ���ก��&�!1�&�"��!�/��ก ก��+)� ��� ��ก'�+��4-ก&��' ���2$9 2��ก)�&��
%&�� 1,300 ���"&� !*�ก �ก63&�� &�/���� ���"( D
��'�������!�/ก�1� !%7 &��+�กB��������.� ���� ���ก60���ก�� 2*�กก��2� ��0�'���!��ก�� �*��
��'� ��=�ก�+����� !���$���2#�'�(�(�� %��.ก�� �*����'���� �&�� �ก6 ��/�"0ก"('3'�'��+�ก
ก��!�/���������3�8�-2���)�2� �*��ก� ก����ก��2�� 2�1�"ก� ��� "&���� �&��� �� +6 +�ก �*/��!1+��0�*��L�'
&��ก�4���ก��'� ��/�ก'������ 2�,��4�ก6���M�ก����"��& �*/�0���� 2524 ���กM'�� ���+��0�����1��8ก��
������B .! .��ก���5/� �����0��&��.�&���ก��'�'��'��+��8����3�8�-+�ก2(��ก��4- "&�.5กG!,��!�/���
&6� ก��������ก7 ��$� ก6%�%��.0�' ��(��0�'+�กก����'���� �&
���������&� "&�+��0������ �&���3���5�%��.ก�� �*����ก'�-!�� ������'� � 2��8*/�210
2��ก� %*/��.��5/�%&.�.���+' 21�!���ก$� ��������0�� ก���� ก��.'��'�0ก��!�/''��'�0ก� " 8�'�
�� 2519-2520 +�'�ก&� �� #$��%& 6�8� ก� ���8*/�.4������0��3��������� B&+�กก����� ���!�/���กM
0������ '&������� .*�'��!�/ 31 ����.� 2524 ���!��.1�ก)�&��+)��'���ก��ก��!�%%�����ก��
��������!�/ ���กก��'�� ก M �=�^�'�� ���ก&�� ����'� '&�.��� ��0��!�/!)���.'��2��%��,-��'���
���ก� #$��%&���&�&�ก�Jก 2��������/�.�
ก M �=�^�'���)�3����� 0��-ก A5/� ���ก&1��!����32!�/+ 3�� ��������������� 2503 �*�+��.7
.'����/��ก��/��+"&�ก�� ก��ก&1��ก������� ���'"�����%'ก �2�'��5/� ���B&��+�กก��!�/&��.���
���2 ก��4-2$�� ��&�'"&� '��0��� !)���%'ก � ����*���8�%��กก'��!��ก&1���*/���ก��!�% 3�� L%��
.$���� +��.5 ก��2�� 2�1� �����%'ก ����� 2523 ก��+�ก#�%%+�-!����8�%�� ��� "&�
.'��2��%��,-2�'�0�'!�/"� "�����'��� ���ก� B$��)���� 0��-ก.*���$9 �$�+�"&�+)�&�� ��� �*�� &��+�ก
��� (&���)���+���� 2523 +)�&��ก&�� ��� &�,�ก�����ก�����0�� ����ก�����5/� ��� 0��-ก��� ���!�/3���
������'����ก��ก
���&� ����+)��'���ก ก�/�'ก� ก M �=�^�'��($กก& ก&*/��& &*����3��'��"&�B$���2�'���'�
&�กD %*/��ก�\�����0��� ���"&�2���ก�0�� ��0��"�ก�������8�ก����������0��0���0�' ��� "0�0��0���
ก��!�/ ���0���%5/�%����!����L�� %*/�!�/+� ��0�'�����+�กก��0��'���2#� ��� 0��-กก� ���!��%��,��0�
ก6���2 ����4-ก� ก�� &*/��0)�"������!��ก�� �*��!�/L��L& �'�(5� ����.�3�����'���������!�0�-
ก)�&�� �ก +�ก���$&&��"&�� ��$9ก� %&.�.2��0- +�0�M���0��0�� �����'��!�/ 31 ����.� ��� ��1 2#�
ก� �ก &�ก���,����$9"&�ก1��)���+ 6� 2�6+" 2G=������� 2501 �$ �*��'��!�"�ก ���0ก&� %�.4�
7
���������กก)�&����ก��.1�ก�1� !%7 !������ 2���ก�0��ก6 ����"!�ก"A�"&� ���ก ��� ����% !�/2'�+�0�
���$& ��"&���� 1'�� .'��2��+&�ก�� ,�.*�ก���ก�\����!�0�- ��������'��2���ก�0��%$�.1�!��3!���%!-
��$����ก� �'���.4��������� ���ก��%'ก ���%$�.1�ก��!�/'�� �*/�%'ก ��M� 2, ,�.�+�8�ก+$� ���
ก� 2����� ,���(��ก��2�� 2�1�+�ก.4���������
.4��������� ������0��"&����ก���5��)���+�� 8��'��!�/ 1 �=��� 4� ���'ก�� ���ก6+��ก��
�%�%3�ก����.�� .��'#$��%&!�����5�� ^&�.6�� 0��-���'����ก��!�%#�.!�/2����+��'���.���82��� !�/
��!�0�- ������"��!�%��$� �8���2����!�/%�ก2�'�0�'�� ��� 2���ก�0�� ��!�0�-"&� ��� �T�L�ก2�.���
3`=4�8'� 8*/� ��� �6�&�ก.*�EF����ก��"��!�/+���ก#�ก��"&�'��!��%��3��� 0�� �����'��!�/ 1
�=��� ���"(&���ก��ก��'��%�� ����8.�� .��'��$�ก� � "&�.4����������� N���2�.-����0��
"B�����"&�2(� ��ก=�0���-O �0�ก���.4���������'�����&����"&���/�7 !�/�M� 2,.)�2�/� ���ก�� ��%
ก=�0���-7 +�ก����2���ก�0��(����8�#$��%&) ���ก����.'��2���..�"&�'�+��4-.4���������'��%�����3.��&��
N��� �&��#$��%&O8 .)�"(&��� ,�($ก(���!����ก��ก��A�)���A�)���0&��8�'� '&� 36 8�/'3��0����
&�ก���0����!�/"2��+1��*���'��.*� '��!�/ 2 �=��� ��� ���'�� ก����2����,� �$��� ,�($ก0�%��%-���
�5/������2*�%��%-!1กL � 3����.)� �����'�� ,�ก)�&����$�ก� ���!�/ก��!�%#�.!�/2��
4�!�/#$��%&������2�� 2�����ก�� .4���������30�ก&� ��'�ก��ก&��'� ���'���1��&�ก%�0�'
.�� .��'&'��� %'ก ����ก��'�� ���& ก)� ��0� N#���0����L�0���2(� ��ก=�0���- !)���ก=�0���-($ก
&�ก ���� ก�/�'%��ก� ก�� �*�� ���'�0���20�-�!�0���+��5ก'�����!���!�����5/���2�'���ก�� ���
!)�&��2(� ��ก=�0���-O9 %'ก ����%$���ก'�� %'ก ��������M� 2,!�/+� ��% ก=�0���- "0�($ก ���ก��ก�������
��% 0����ก N.4��M�'�0����2�.-+�2��.4�B$�"!� ��% ก=�0���-"&���8��� ��'��'�� ���+����%�����
B$ก��.'��+���ก#�ก���'�"0� %��� +�� ���'... ��0����,� ��.'��+���"ก�ก=�0���-"&�"ก����8�8�O10
7 Wright, Balancing Act, 264.
8 Supamit Pitipat, The Evolution of the Thai Monarchy in the Constitutional Period, 1932-Present (M.A.
thesis, American University, Washington, D.C., 1990), 112.
9 Wright, Balancing Act, 265.
10 United Press International, April 2, 1981, reproduced in The King of Thailand in World Focus, 94.
8
"0� ���(*��%� �*�ก'�� Nก��!�% ก*� !�������$����*�B� "&�#$��%&ก6��$�ก� ��O ����ก��11 ���
!�/+���0��������ก��&6� ���������ก ��� '&�(5�2��'��ก���!�/B$� �98�ก��#$��#�.0���D 2�'��9�+� ������$�
EF�� ��� ��!�/21���$9ก� %��.%'ก0������"%�0����!�0�-�� 8��'��!�/ 3 �=��� ก������� ������%��+�ก
ก��($ก"���8�������3��ก��21����������&�/�"��"0���� ���'
+1��*�!�/.&1� .�*���#$��%&��ก M �=�^�'��!)���#�%%+�-�� �"! �������%���� #��&��
+�ก����ก�� ก��&�� ����� ������ ก���,� ��'�� ���ก��2�� 2�1�ก�� �&�/��"�&���� �&�����2��0�0��
.��&�����8�,���0� "0�8�� +�'����������กก'��������ก��B� ��ก����ก���3!=ก�����ก� B$���'�ก��ก��
ก*� !�����������'� �6' ���ก� '�� ���".� �*/�� ���+B��ก�����$�&$กD ��#$��%& !������ ก������ �*/����!�/
.�� .��'&'����กM0�'��!�/2�,��4���8�'�&��2����-&��+�ก���� ก��.1��ก��ก6 ���'���"��� ���
%� �= ��8�'���(���� !��� ���"&���!�0�-".&�'.&��+�กก��&� 2��������������'1�'��&��.���� .��
'��.�&��*���+�กก��!�%
��������'��2�/�!�/ ก��5����+!)���#$��%& 6����'��ก�� &��ก�� �*��"&�ก��" ��กCก" �� &����ก��!�%
���� ���#��0�� �&&��ก- "&��J9�ก6����� �1a��� ��)�+�กก��!�/'���1��8$�1�(��#-!�� ��.� ���ก��2�'�0�' "0�#$��
%&�����'�/"'''��+�.��! !'� ��� &�ก&��ก��0�����10)�"���B .! .����ก�� "0�������2)�.�9"&�' %���ก��
!�/#$��%& A6�2&�ก&�� 86.����8�'���������"&�ก��ก'��&���ก&1����� 0��-ก���� ���ก���� ���ก��A���U����
�����ก����������5/��� ��!�0�-����� ก���$� )� �6+ ���"��!�%#�.!�/�5/�"&�'ก6 ���B$�8�'�B .! . "&�ก��'
5�� ���B .! .���� 2525 !)��� � ���!���!!��ก�� �*���� ���!�/�����ก�����ก��
��8�'� +6���0����!�/�JY��F'� #$��%&ก�����L�0��� �����!�/ก)� ��& ��E�+�ก!���ก��!�%"&�2#� !���
2��.�% ��ก�� ������+)� "&�#$��%&ก6ก��"�� 0*��2�,��4���!�� (5�ก��2�� 2�1��� ���$� �*/��D ��
.��'�5/�!�/3�� �����'�ก���8�2�9&�ก=4-����" %1!, �� �*��ก�กS�.� 2525 #$��%&&���F'���ก+�กก��
0�� 8*�� mycoplasma "&���'�� ��� '��'�� 2��''�� �+�0�� #��&�� � �ก'�� ���� N L���ก��� ��
����"��2�,��O &��&�������� 2*/����2��2����- �ก6&1ก5���� ������� 2'���'��2'�+�0� �
���.� ���' 3����&$ก8�� 2����,�"&� ��� ���0��&�� ���"�' ก��+��"('��������!)��� ��� ��� �*�� +��
&*��+�ก���1���9�.��5/� #$��%& �ก��9����'������5/� ก6 ��ก �'+�ก2������ก�5/� ,��*/���ก �'����
"ก� ��� !�/.1ก ��"&��� ��ก �'��ก� #$��%& ��� ����� "&�+������ +�ก����ก6.*����ก&� �� ���
L�ก�������� ก�� B�"%��0��3!�!���-"&�������2*�%��%- 2�9&�ก=4-����ก6��.'��8�� +� ��ก �'
���(5�.'�� ��21!,��"&�ก���$�"+�� "&��ก0�+�('��"ก�%�� %*/�"2��ก������� .'��&�'�%��!��+�0'�99�4
11 Times, April 13, 1981.
9
ก��!�/9����'���*/���ก �'�� ��� ���ก�� �� �ก'�� �.*�B$�!�/��.142� �0� %�� %����21�!�/+��� �����"ก�
,�����8� #$��%&(*���ก �' (���!��%&��&����4��"ก���� +�ก����ก6�� �����"ก� ��� ���ก���*����(5�
���� .14,������"ก�ก&���� ���
#$��%&UVW� ���ก��8� �)���+ !���!�/�J9� ��=�ก�+�1� �����!�/'!������ !� B$��)�!�� ��+��ก� 0�b'
%� �= ��'�� �*/��+�ก2���ก�0��8� "'�&���0� ����'����%&0)��'+"&�!�� #������%'ก �ก6ก&���� ���
9���� �8��� ,� "ก�� 8�9����+)�2)��� ��� &������'��.*����!�� "&� �������!��ก6+�B&��
ก�� 0���)�ก� 2���ก�0��"&����� %&�3��#$��%& �F�"A6ก ��กก�� �*��ก� ��ก,1�ก�+����.����!�/+������ 8�9
4� ���'ก�� ��� �&ก6���.�0�0��B$�'�+��4-'�� �����0�$����� !�"&�.����'��20- �*/�(5��&����
2525 ��ก�5ก=�!)�ก�����!�'�����D ก�/�'ก� �J9�!�� ��=�ก�+ !���ก��!��"��"&�&$ก 2*�8�' ���($ก����
��ก)��� %'ก � &$ก 2*�8�' �����2�'�%�'%����ก��`�0ก�����ก�5ก=�.��5/�!�/���+' .�����,-!�/�)�ก��
���!�'�ก��5��.���( �&-
��� �&%������!��2(�����)���+ก��!�%�� ���2(� ��!��ก�� �*�������(�'�#���0�ก=�0���-
���,����$9 2521 �� ! L%��ก�&!�/!)���'1;�2#�!�/ 06�����'�!�����)���+"6�"ก���"&���19�0��!��
���+)�ก��.' 0)�"���!��ก�� �*����� ! L%��ก�&���+�2���21��� �*�� �=��� 2526 &��+�ก�����)���+
��'1;�2#�+�&�&�"&�����8ก��ก� !��+�($ก����)���0)�"���!��ก�� �*�� �� '&� ���'ก�� %��.
ก�� �*��0���D +�($ก � ��0����'�0�'ก�� �\����.*� %*/�2���21�ก������� �&B2�2�/��%��.!�/"0ก"�ก��
�J9�ก��0&�� '&�"&�!)�����������.������ +�'���� ก��"0ก"�ก��%��.��'���� �&��/&��!�/ ������3�8�-
0�� ��� !�/ 2������%��.��'���� �& &�����ก�� �� ��'�ก��2�� 2�1���������0��� �����ก+�ก'�� �� �*��
�ก��.� 2526 ����� !�/+�!)���3.��2����0�� ! L%��ก�&����ก&�� ���3.��2����(�'���'�ก��"ก��
���,����$9 �*/� � B8�9ก��0��0���!�/�1�"����������.��.����2#� "&�ก��!�/�+�ก���%&�'ก��'���
��2�'� .�2��!�� �.*�%�+�0� ก1&&�'4�8�-ก6 �ก ������'����++���ก�� N �6ก A��-�A2-O �กก��!�%������
��2�/�!�/0���ก��12
#$��%&"2��ก��2�� 2�1���'�ก�����ก��ก�����81�2#�2���'�2���9 %*/�"ก�����,����$9 '1;�2#�
!�/%�5/ ����'�!��2����.'���1���+'��ก��"ก��+�B���'���!�/�5/�"&�2��"�� A5/�0���ก�� %��� 2��������ก
��!���2��2#� !������ '���!�/2��!�/ก)��� ���'��!�/ 16 ����.� +)�0�������� 2���2����2�� (5�0������
2�,��4�ก62�� 2���.��.���ก������ "&�ก��"ก�����,����$9ก6&��%� �������L�' L���
12 Far Eastern Economic Review, February 17, 1983.
10
"0� �����"B�2)���� A5/�0��������ก���+��'� '&�!�/ ��� �6�!�/+�!)���ก��2�� 2�1���#$��%&
���!�/���+�ก=-8�� ���� '&�0�� ! L%��ก�&+�2���21���'��!�/ 21 �=��� ��'�ก���� &$ก+�ก ��� #$��%&
�1 2#���'��!�/ 19 ����.� ก)���'�� &*�ก0�����'��!�/ 18 �=��� ���.'��'����� �&���+�+��0���5����
#���0�ก0�ก� ��� 3����'���!�/+���$����(5�2�/�� �)���+ก��!�%ก6+��*���'0������ก
&$ก������ก&�� ������ �6�����'���ก���4��.-� 2��� %��.���8�,��J0�-ก� ก�+2��.���.'�����
"ก�ก�� &*�ก0���.�������'�� ���ก�� &*�ก��'������8�,���0�"&� B�6+ก��!�� 3�����.*�ก��2�� 2�1���#$��
%&!�/��0�� ��� �*/��� .�"�� 2��� B$�8��.*�%��.8�0��!�!�/����� .�"�� 2���+�ก0���+��'��A5/��)�
3�������4 ��� �ก2��ก� 8�0�8�� 814�'�4 .$� ���L��"&�!� ��!����!�/ ก�/�'���3��0��ก� ���,%�&
ก�� �*����ก'����� 2519 �*/������4!��8��0)�"������ก7 ���!�/������&� &*�ก0����8����3�8�-+�ก.'��
ก&�'�����4 � ��%��.�*/�2�� 2�1�0�' � "&� �/�8�0��!� ���EF��.���
+�ก���� ���ก6!)��� ������กก�� �*��!�/2�� 2�1� ���� 6�'��+���D "&�' �.���������ก� %'ก0�
"!�!�/+� &*�ก%'ก � ��������0�� ���ก&� &*�ก.���ก�� ��������0��ก'��2� .� A5/�&�'�+���ก#�ก��0��
��� "&� �ก6��)�.'��8� ,�����%��,��0�'��-ก��!�%��ก.���� Nก��!�%+��� ! �!2)�.�9��ก���\��ก��
��� !� �ก��8��8�0�"&��� � ���8�,���0������#$��%& �������1O13
#$��%&"2��ก��2�� 2�1� �����!1ก+��'�ก��'����� �T� B� �%$���ก����.*�ก���'�� ก����
��� �*��,��'�.��� 2526 ��'�ก�4c- !�3A3&��' 45 ��!�!�/ 06�����'�ก����������ก &*�ก0���"&�
����8ก�� "0������2�ก.)�!�/+�'�� ���"&�B$��)�ก��!�% �3!=����8ก��"&���กก�� �*�� �*/��.'����� ����
��ก��+��ก���J9���)�!�'�!�/ ���!��ก�1� !%7 8����� ��� '&�&��2����- �*/�2�� �*��ก���������� ����
�*��ก� &$ก�*�B$�'� �= (sorcerer’s apprentice) �����ก��-0$� Fantasia ��'�&!- ��2���- � �ก'��
"!�!�/+��� ����)���ก2$�!� & +�����!�/ก&� �� �������!�'�%*��!�/0��D ก���������3��D ก���J9����D
5������$��/)��� 14 #$��%&%$�8��'�� ��$�25ก'��%'ก������.'��2����( ��� �*��ก��!�%
���0� "!���'�ก���ก�\�� !��!$�2(� ��#$��%& ��8� '&���ก!� ���'��ก� ก��A1กA������ �VW����
.�� .��'���& A5/���ก5��!1ก!�!�/+��T� ��+�ก2�,��48� !��!�!�/ � ������ก7 ���� 2523 ����J�E1F�
13 Far Eastern Economic Review, June 2, 1983.
14 ���ก�ก���, 5 >����' 2526.
11
3.��ก��ก��2������12�'���-���8�,��ก!�/���2#� A5/��� ��/�3��,����!�- ก���'� 8������� 2519 %*/�"2��ก���2�!,��
�����8�,���0���'�� "&� %*/�0�ก��)���� �6����ก&��' ��12�'���-�������� ก�� �T�0�'��'�%�,�"�"��F�'����
��ก ก��ก��'�����,����$9�� 2523 ก��!�/����� 2���� �&�/��'�����,����$9 ���'�����8�,��ก ������($ก
�&�/�� "0���/�ก6���2)�.�9��ก0����"&�' ��8�'� '&����� ��� �&ก6�&���12�'���-���8�,���0�'�9�+��ก�5ก=�
��ก+�ก���ก��.1��.������ก"��8�0� 3����.'��.�����'�����+�($ก!1 !�����
!�����.*�ก��%�����& 24 ��(1�� 2475 ��ก��+�ก���'�0���20�-L � !��ก��"&�.'��!��+)�
�����8�8� &��+�ก ก*� ��2� �� &*����ก�/.�!�/���+)�.'�� ���+������ ����� #�����ก��+��ก��ก� 2��
.�!�/��� &*���$�.*� ����� %����.-"&�%��%��&,��� �*/� ��� (&���)���+ �������$�!�/����2 ���1 80 �� "&�
����(��+�ก&� ���&��+�ก��$� �*����ก�����ก'��2��!�'��= .�� .��'"&� %*/��E$��� ��1!,�4-ก�
#$��%&����19�0�� �ก&� �� 3��%�����ก��01��0��� �00�ก�14�"&��32��� ���!)���� "0�'��ก&�''��
��������.� ���#��.1ก.��!��ก�� �*����$� ���.� ���'�� 1�1=���$���ก�5ก=�0���"0�!�'��= 2513 A5/�&��.�
0����� ���.�$��+���-"&�����8ก��
�����ก�1 ���� �*��J9�!��!�����"!�#$��%& ��� �&�&�����'�������� ���!��ก��'�������
2����(ก&� ����� "&�'��������0���+'�� �0����� B��8� ��ก�4�ก��0���������!-15 "0�+�"&�'+����ก6
��� .���ก����19�0����� ���!��ก�� !)���'ก� '�������0����$�0��A�ก&* ��2�ก"������ ��8ก��"&�
+� �*��.��������� �����0��!�/����2��'��!�/ 2 %G=#�.� 2526 "&�2�/�!�/ ก��#��&��+�ก���� �&*���� 6�
.'��%�� �!��'�� �%�������($ก�)�ก&� �!� "0���� �&�M� 2,!�/+�+��%�,��%������� ���!��ก�� "&�'��
�M� 2,!�/+� ��� +��#�%+1��U�� � A5/�!�/B����� ��ก����0&��2)��� B$��)��!�!1ก.��ก '��%� $&
%��%��&,���B$�!��%&��"&��9!��!��'�����กM'�� ����J9� 2����/�ก'�� &��+�ก($ก2G=���+� 25ก
"&���.1ก��'���ก&��'� !6+��!�'��= 2503 %��&,������2(��� ��2�'�ก&� .*�����!�'��= 2513
�&���� 2523 +����'�2'����,�010�� "&�%��&$ก'��ก63'0��%��&,���ก&� ���� 0)�"��� ��� "0���
(�2��.�!�/($ก+$�3��'��"&���� �&0�&$ก L� 2����������� ���0����.� ��� +����'�2'��!�/2)�.�9!�/21�"���5/���
��� !� B����� ก�� �*�� ก��'�%�ก=-'�+��4-+�ก2�,��4�"&�ก��$�+� .&*/���'���!�'���%��ก6 ��.� ��
�� (�2��.�0������ %��&,���(5����ก&� �� ��� +����'�2
��� ������+ 8�����2$�21���%��.*� ���� !�/��0��B&���"&����1 "&��� %���ก��0�� !������ A5/�
!����� ���ก���ก���� (�2��.� 2��`��8ก6 &*�ก+�กก.���� 8��������&���.*� � ����� ��2� 2��
15 Wright, Balancing Act, 186.
12
��0�� #$��%& ���B$��'��� &�����!�������'�ก�� 2��+�ก2#� (�ก� ก��ก����2�� "&� �+� ���B$���
8����� &�������'�0�' ����'�� ก���� �
%��&,������5��8������2� �6+��!�'��= 2493 2G=���(���� � "&� %�/����.*������� 2518 �
+5���.142� �0�2� $�4-!�/+� &*/��8��� ���2� �6+ "0�'���M� 2, �*/�2� �6+�5/���ก0������ �*��ก�กS�.�
2526 ก6 ก��ก��"2 .&*/���' ���ก������%��&,��� ���2� �6+ ���.142� �0���กก'���.��*/� ���!�/+��� ����
������2� �6+ก���%����ก2��.�!�/��� ���2��`��8�� ��� ����"&�' 2#�2� -̀��2��3'02�� 2�1� ������
��� �กL��!-
���ก� '���� �*���'�ก��1���ก&��'�!�/'��%��%��&,��� ���#��.1ก.��0��.'����/�.���8�0�
��2�- ก=�0���-5������� %'ก �'�0ก'��%��&,�����++�!��8��0)�"���2��`��8 A5/���ก�� 0����2� �6+�1��
������%��&,���+��.�'�'���$�"&�' .*� 9�42��'� %��%�/ &������#$��%&��/� ��
������ ���'ก� ก�4�ก&� ���������� �*/�����($ก+��ก���� .�*����&� D !�/3������'���'�� 2#�
(�ก� ��� �& "&���ก�� '�ก��2ก��ก���3��!)����$ �*�� ����1 �0� 01 !�"�ก 2#� (� %���"0� L� �� 2��
�*��D '��!�/ 20 %G�+�ก��� ก���'�� ก��#$��%&���ก�/'�� "��!�%#�.��2������ (�2��.�ก6 2��8*/�%��&
,�������� ���!��ก�� "��'��0����2��`��8���ก��ก����2�� ��+1 �*/����� ����'���ก�����81� "0����
.�������กM #��&����.)��,� ��'�� ���2*���2��`��8($ก�)���'���'�B��!�/!)������� +� A5/� �����������
�*/��+�ก��� ���� ���ก� ก���3��ก����ก=�0���-��� +� "&� �*/�����ก6��.'�� ก�/�'���ก� 0�'#$��%&3��0��
��'� "&�'ก6�����ก��"0��0���2� �6+.������'��!�/ 5 ,��'�.�������
ก&���� 2527 %��8���2� �6+��4#�%����ก����5/� !)��� &*�'���2��0)�"��� '�� ก��#$��%&������
ก6B�����3�������ก��"0��0�����ก���5/� �*/��+�ก'��ก��"0��0���%������ �' '� ����)���+%� �=!�/2)�.�90��
ก��2�����������.'����ก���2�!,����ก=�0���- 0�����8�� +�"&�''��#$��%&�M� 2,%��&,���16 %��&,������1 83
"&�'��ก6 %���"0� E\����� �0�� �*��������� �� 2528 B�����3������+�กก�� .&*/���'��D ��2#� (�
%�� 17 �$���2#� (�#�.��2��$�'��+�.*�8�����"&� .�*/������� !�/����� �� +�กก=�0���- ก�� .&*/���'���
"! +� ���ก�����ก��"�ก0�'+�ก2��`�4c& ��!�/21� ��'�!������0��������'"&�' �*��,��'�.�������
#$��%&+5� &*/��8�����%��&,��� ���2� �6+ ��ก��0���5/�0ก �����%����1��ก=-���� ���!�/+��� (5�0������"&�'
%��&,���ก6"ก� ก����"&�'!�/+�2�����J9���D �0������ก���ก�/��0����"&�9�42��'�ก65�� ���2��`��8
3��2��'ก3�,��
16 $� Jackson, Buddhism, 109.
13
�*/�+��ก���J�ก'�����+�ก=-%���0�����0��������'�� ��� ����"&�' ���ก6�������ก� ก��!1�� !3��3�!0�'#$��%&
"&�'�;�,��� +�� ��/���'�ก���� ก�� ��3��� !�/ �!)��� 6� ���" ����� � ������5ก=�#$��%&�����
����2����-&��5/�.���� ��'�&�&�!�/!)�ก�� �*/��5/��0'��=ก������ ��/�.*� �� ก�� "&�+�ก&��'��'�21��
2���ก��A� ก��A� "B�' ������ +��� �*�� +���0�'ก60�� �*/�#$��%& �����กก��� !������ ���ก7 .�ก������
�"0�� .�*/��" !���*����ก681�2$!" 0�'��0ก "0� ��� ��� 2*�����!�.�0���(Nehru-collared)
���ก'�� ����������� A5/������1.��(5���8ก�&!�/�� "0�.��!� ��2�'�ก6 �ก'�� ���E��*�ก����ก" ��#$��
%& ��'� ��� ��� ��/������� ��������8ก�� ��กก�� �*��"&���ก,1�ก�+0���ก6"2'��3�ก�2!�/+���� ����
��5ก=�#$��%&"&�#���� "&�%�ก��"0��81�%����8!�� ���81�!)���� �^3A"&���ก�0�ก���!��2��.�ก6��/�
"��ก�� ��+�. ���ก� ����'����%�,�0���D %'ก ������� %*/�+���� ������2�'���'���2��.�8�''��!�/�$"&�1��8$
3�� ���"&����$��-ก&��"���5/���$�!�/3��"���12�0,��� �12�0,���ก&�� ���2(��!�/���+)�2)��� +�����&�&��
ก��ก1�& ���������3�����2���ก�0�� ���"&� ����!���B$�9��ก� .149��!���&�� "&����ก&�� ���
2(��!�/!�/��ก,1�ก�+ ��กก�� �*�� ���%&ก� ����#��������ก���"&�0ก&�,1�ก�+ก��
���+��ก���$"&.�� .��'�����!1ก����!�/!)���� 2���.'��0���ก��!�/��ก5�� �*/��D ��%'ก �
3�� L%��2���ก�0�� ��ก�� &*/��0)�"���.�3�����ก��!�%"&���8ก�� 0&��+�ก����� .�2�99������0��
� 2�/� 4� ���'ก�� ��8�� �����4�����2����0)���ก&��"����ก� .���.�� .��'��� 8�� 8� &�0-���
�9� ���� �!�/ 8������2)��� 2��'�&�- !�/ก&� ����$� �*���!� ���ก��(�'���8�'��&��!�'��= 2523
���+��"+������'�2�ก�+�����ก�� ���!� ก��!��� !�/�'"����� !��!�"&�กUB.+��� �����4 %*/�ก��
3`=4� !��!$�2(� ��ก=�0���- !1ก'��2)�.�9 ก��!�/�'��!�/ ��� �*/������2��ก&�� ����ก����ก���� +��
3��ก�+ก���0���D ��.�� .��'���&($ก B�"%��ก���/)�0��3!�!���-"&�'�!�1 '�� ก����#$��%&"&���
2���ก�0��($ก�ก�� ���'��%��"&�'��"����8�0�
2(� ��ก=�0���-($ก!)��� ����'�+��ก��L&��2����������ก�1� !%7 ���� 2525 4�!�/81�8�"&�
B��%��,1-���� ���!�/�������$���ก�1� !%7 "! �������� .'��2)�.�9 +1�21�����������$�!�/ก��UVW�U$%�,� � �*�
���!�+�!)� L%�������ก���&'�!�/'����14 !������ "0�.��'���!)� %*/�"2�� ������2(� ��ก=�0���-"&�
3`=4�ก��!��� !�/�' ก��L&��2����������ก�1� !%7 �����2�/����+���-!�/"2��(5�กG��#�������0��ก$&
+�ก�� !������ !���9�&$ก�*���#$��%& ���B$�8��'����'��.� �� 2��������.*�'��!�/ 5 �=������� �*/� '&�
14
11 3�� 8�� ก�����กMก��4-��!�0�-!��ก&� !������ �ก'�� �����0��!�/ ก+��$��5/����!)�����'� "&�
���กMก��4-���ก6��� ก��5����'�� ���'ก������ �� �*/�2��������ก���17
2*/�0���8�0�ก6%�ก�� ก�� '�"�"�ก� �����'� Asiaweek ���'��0��ก$&+�ก�����B&�0ก=�0���-!�/
3�� ����������0�� �*/�� �����#$��%&'�� ��� NB$�.���$"&�)�%���� !�B���'�กG0���,����$9�����.����"&�'
.���� &��O18 3���ก 01ก��4-�� 2516 ก� 2524 (A5/������� ���'�กG0���,����$9 &�!���2��.����) "0����%$�(5� 6
01&� National Geographic 0�%��%- �*/�� ������+)�L � !�/���ก&��'(5�ก����������A�)�A�ก "0� �ก'��#$��
%&"&���2��%1!,!)������ !��� 2(���#�%19 #$��%&��2��#�=4-ก� National Geographic '�� ก��
%�;����� !����!�.*� Nก�����2�/�!�/�������0 ��� %4�2* !��ก����"&���ก�� �&�/��"�&� ��/�.*�
! ���� ���)�� ��� %4������ ��1���� %*/��8����J++1 ��"&����.0O �$%�&5ก��!�/4�#$��%& �����)����0
National Geographic L � ���'ก������ก6�� �*/��+�ก�ก ก�/�'ก� A�&�.��8�%!�/2��B&�M�'�0�8�'�0��B$�.�
.'��0��"&�.'�� +6 �F'� ���3�ก�2�����.��2)��� ก��3��3�!2(� ��ก=�0���- �*/����'3�ก�2
ก��&���F'���#$��%&���� 2525 ���� ��� �&ก� ก��!�%+��ก��"2���ก���+���ก#�ก��!�/"2���)�3��&$ก 2*�
8�' ��� ก��ก����2��+��%�,�!)� 19"&�ก����/�2��,��$�!�/'��� !� %*/�#$��%& ������)�!��3��
2��`��820 .)��'�%�+�กB$��)���� !�0���D ($ก0�`��������F�' ���&�ก���"2��'��#$��%&.*�,�����8�B$�
���!�/ .��%��2�ก&
�*/��)��%%��4�#�������������8�,��ก 0���� �*��%G=#�.� 2527 ������ '&��'���&��!�/
�ก0� 100 '�� ���2� �6� �*�� !)���!1ก��.-ก�"&�ก&1��2��.�!�/'��� !������3�ก�2 �� ��/��8��%�� ,�
2�����ก�� %�,� B��%�)��%���3������&��ก���� �*�� �=��� 2528 !)������ �&0����8� ���&��&��� ���9
2���7 !���ก&��#�'�(�(��!�� ��=�ก�+��4����� "&������ ก��3`=4� ����������3��ก��!��� !�/�'
"����� !��!� ��1����� !����� ���2�9&�ก=4-�� �%��21 ��1��.'��2$� 29 �0� '�"���'2��
ก�3& �0�+�ก ����8'�����ก� ��'���8�(2�"��"&�!���)��%!�/ ��+1��3ก������ ��9�4� %������'�!��
�*�ก&�� ��ก"0��5/�%�����"0��ก����81�+�ก�������1. 3!�!���-(���!��2�.�� .��'���&�)� '�"���
9�0���0��ก$&+�ก���� ���� !���ก&�� 2�������V��9�����*���5�
17 “Concensus”, (�����,���'�������# �����A�), “Entering the Thai Heart,” Bangkok Post, August 22, 1983.
18 Asiaweek, April 23, 1982.
19 National Geographic, October 1982.
20 Bangkok World, July 31, 1982.
15
B&���!�/2)�.�9!�/21��� ���.*�ก�����ก�+ก��3.��ก��&'�������9�30 ���.*�#�%%+�-!�/#$��%&8�8�
�����0� ����ก!�/21� "&���!�'��= 2523 ��'�.'��8�'� &*��� ��� 3.��ก�� &�����ก6ก&���� ���
#�%&�ก=4-!�/.��!�2�'��9����0�' � ���� 2523 3.��ก����+)��'�2��2������3.��ก�� 2�'��9��8� ���
��+�.!�/����� B����$&��,�8��%�;�� 3.��ก�� &����� ���2�'�2)�.�9��#�%%+�-�� ���$�"&�' #�%(���"&�
���ก��3!�!���-!�/3����3.�"2��#�%#$��%& ���&1��F�EF�����8� ! ��ก&���".������.� �*�(*�"B�!�/
ก� 2�1�+� 2� (��8�' ���"&� +�����!�/ ก�/�'ก� �����4��)�0��G�$ก�& �����4E�"&�ก��!)� ก=0�
B$�0��0���� ���ก+��,� ����'�.'��!5/�'�� ��$"B�!�/"&�'ก62����( ���+2#�%#$����� !�ก� ��ก�#�%
"&����)� �� '4�������������'� �6'21 ��� �*��!�/��8ก�&!�/ 4 !)����ก�� ก��21���1���.� ��+L���+�ก��3��"!�
ก������ #$��%&ก6���.����2 ����4-!�/��� �&���������B&.'��2)� �6+�� ���!�/'��� !� ��ก��
2������� 2524 '����'�ก�� ก=0���#�. �*� �'�+��4-����8ก��"&�B$� 8�/�'8�9ก��%�;��!�/����2��+
'�,�ก��"ก��J9��� ก=0�ก�!�/ ��� ����"&����"%�!�/ ������ ��/�5���� '�,�ก��������8ก������ N���
���3�8�-O ���$&���8�� +�"&����"����)� 2�'��5/� ��� %���%'ก ���� .�UJ�8�' ���!�/L&����กก'��!�/
�.�D .��ก��22
� �����(5�.'������������� "&�2$9 �&������ ��8ก��3���8�3.��ก����0�' �� ���
��!����� �2�,���'�� 2)��� 3.��ก����)����� �$� ��� �ก0�"&�''��+��8� '&����ก�/'��"&� ������ก�/%�� �!
!������ "0�(�� ������ �& ก6+�0����8� '&���กก'���5/���"&�� �����4 %�/� ���2� !�� A5/�2����.'�������
"ก�#$��%& ��������ก !1ก'�� �+������ +����+�ก8�' �������!1ก- �*/��.'����ก+� ก��($ก ����� ��
���� �����(�� �������)� ก��+�8�'� &*�%'ก ����!����� �M� �0�ก����#$��%&+�0�����ก)�&��.�ก� ���
��กก'�������ก ��ก ก��ก'��!�/�� ก�� ��+�. ��� !��!�/ �����$�+������
���2��� �!���2������� ��'�� �����4"&�ก)�&��.������ �& 3�� L%��ก)�&��!����ก��
2�� 2�1�3.��ก���� � ���'��#$��%&0���ก��!)�����+������ .'��2)�.�9 ���&)��� "�ก �*�������+)���
"0�&���'���� ��'�������!�/ �����/� ������,����'�0�' ��.*� .4�ก���ก�����2�����3.��ก����
#$��%& !)����!�/ ������ก���)� ��������3.��ก��0���D ���� 2524 .4�ก���ก��7 ���0���.4�ก���ก��
%�;��3.��ก��#$��%&5����#���0�.4�ก���ก��%�;�� ��=�ก�+"&�2��.�"��8�0� !)���#$��%&ก&�� ���
21 $�����#��� ��> �������*ก���� Nation, July 25, 1993.
22 7��!�, “Royal Address, February 26, 1981” (ก�����!1: �������&!��+���+�, 2530).
16
�'������%�;��.�������� ��8ก�� ��!��%��ก�"&�2��%ก)�&��!���������� �&�'����8� 3�� ���
�������"0� %���B$� ���'
.4�ก���ก��3.��ก��#$��%&��B$��$"& �����ก ��=���20�-"&�2��8�ก2#�.'����/�.�"��8�0�8*/�
21 �, 0��0� '8ก1& !�/��5ก=�.�2��!��#$��%& 21 �,!)����!�/2#�%�;�-7 0���"0�!�'��= 2503 ��2�'�!�/
ก�/�'ก� ก�� 0����ก���� �*�#��%� �0�!��,���8�0�"&�2�.��� � .��8� '&��� '��0����5ก=�.'��
8*/��3����'���.'����2���8� !ก� ก��&1ก5��0��2$�ก� ��� "&�ก&� ��!)��������ก��%�;�� ��=�ก�+"&�
2��.� 21 �, ���ก.4�ก���ก��%�;��3.��ก��#$��%&'�� ��� N��� $�4�ก��2)��� #$��%&"&�.�� .��'O23
#��&�� ��,� ��'�,�ก��!)���� ��'�ก���ก0�'�����ก��!�/.4�ก���ก��7 &��*�"!�ก"A� '&�����8ก��
!)�0�' ����1�2��.0��.'��%�������'��!�/+���8�' ���2����(!)�ก����%*��!�/�F� 2*/��3!����������
����8ก�� &���������2����(���!�&1กS�� �� ������+�0�+"&� ก���'�0�,���5������� 21 �, �ก
�*/���.4�ก���ก��%�;��3.��ก��#$��%& � �����4�8�+���2)��� 3.��ก�� &����� %�/� ���2� !��
2�'��9��ก.� ��+�ก� �����4�ก0���ก��!�'�! '�ก��0���D 3.��ก��2�'��9�ก6 ��� �*��!�/ .�
����� .*� ก��'�+��%��,1-%*8 3.��ก��"&����)�!����9�"&� &6ก ก��EKก� ��"%!�-"&���2�2��.� ก��
2�,��421 ���0�� ���ก��0����$��-3.��ก��#$��%&ก"��!�/'��� !� "0�&�"���� �*��!�/&��%����� �ก0���$�
�� �� '40)���ก���+)�#�.0���D �� +�����!�/!)�ก��!�&��ก�� ก=0�"&� &����2�0'- A5/� ������!�/"! ���
"0ก0���+�ก���'�+��!�/!)�ก��0��ก��!�'�"&���'�!��&��0���D &�
#$��%&��.'��.�����D ��ก��� 8�� ก��B&�0กC�A8�'#�% ��)�B&��� 6� ��+1ก���a�� ก��!)��1a�"&�
8*�� %&��+�กB�ก0 8'� 2'�2�1��%� ก���&$ก'�� 2)��� 3.��ก��ก�ก ก6 "&�B����)���� &6ก #$��%&
!)������'�ก� กUB. !�/.' .1� */��B&�0�UU\�"&�8&���!��!�/'��� !� "&�ก� ก��8&���!�� B$�'��7 กUB.
ก� �,� ��ก��8&���!����ก���กM .������#$��%&��$� 2��
ก��!�%ก&���� ���ก�����2�'�0�'��#$��%& ก��!�%2�����$��-ก��%�;���$&.��&��2� &��� �!
� �*��!�/ 13,000 ���!�/0)���ก#$%�� "&���ก&��2� &���2)��� 0)���ก�������"&��$��-ก��%�;���ก&� �
.�� !�/ .���ก��ก'��&���%.!.�����38ก &*������ 2524 �.��ก&���� ���0�'" �5/�2)��� .'��.���� ��/�
��#$��%& B$��� ���!�/UVW�U$2#�% ��=�ก�+��%*��!�/���.*� %�+�0� ก1&&�'��8�- !�/��� �98�ก��ก��� !�/2��#$��
�.������'�0�' �� ก��!�%!)�ก��%�;��"&����)� "���)�%��,1-%*8 "&��� ����1��1� ก=0�ก� �����
3.��ก��#$��%& A5/����2 .'��2)� �6+��ก��2�� 2���%*8 ��=�ก�+�����������E��/�"&� 2�'�2�\��3�����
23 Nation, July 25, 1993.
17
ก���a��"&�0&����ก�1� !%7 &��+�ก���� � �����4��ก��!�%2)��� 3.��ก��#$��%&ก6 %�/�5�� %�+�0�($ก
������%*��!�/8��"���!�-ก��%$8� %*/�B&�0A�)�.'��2)� �6+���ก&��'
�*/���'.��'��3.��ก��#$��%&+�+�����ก& '��ก6����� .)������.'��8�'� &*�+�ก8�' ���
�����&��&�� !�������#$��%&.��0��0��"0�&�ก�4� "&�''��ก6+�&��*�&�'�&$ก3��0����ก�4��J9�
21#�%�*��$� ���0���ก��2�%�� 8*/��2$�3&ก#����ก �*����ก62�� �*/���������'����0���D !�/ ก�/�'�����
�� ��+��ก�� ���&� ����ก������!1ก- &�����($ก�ก�T� ���.'��&� ��'�!��!�&� �ก�T� 8����� ��!�/ %�/�%$�
�������&��&� �����8�9�4"&����8�2����(��#$��%&��ก��!)��1 )��1�21�'&�����8���=S�- ��/����
��#$��%&����� ก��3`=4�3�� ���"&� �������� �&��ก !����� ���8�8�ก6+���/���������� �&'��%5/�
ก=�0���-���J� �F�.'��!1ก-��ก��%'ก ���ก5�� !������
3.��ก��#$��%& %�/�+)��'�5��������'� �6' .'�� 2�/��ก6 %�/�5����'� �*/��+�ก ��3.��ก����+
B��%&��&�� &'"&�!)���#$��%& 2����� �������+5�0�����ก��+������ 8���3.��ก�� %*/�ก��'��+�ก��.��
3.��ก�������� 8���2$�21�.*�3.��ก��!�/�� ��/�"&��)� ���ก��3��#$��%&"&�#����3��0�� 0/)�&�������ก2��
���� 8���!�/.��*/��'�!������ �&"&�ก&1��.� ���B$��� B��8� !)���'���� "0�8� �� %���B$� ���' .'��&�� &'
��� �*/����.��*/�
��2��3.��ก��!�/ $�4�ก��!������.-�'���#$��%&!�������'�;�,��� ��=�ก�+"&�ก��%�;�� ���'�
��'�ก�� "�'.�� N'��%�;��0�'�����O ก6.*� �������$��-ก&��81�8���"0���"0��� '��2����(+��0����'&8�
�����ก'������8ก��!�/�� ก������ %��+�!)����!�/2�/�2����&,��� .'����'������'��*� ก��" ���J� "&�
!)������ก %*/� ��8��.'����ก+� "��"�'!��ก���8�8�'�0!�/%� %��� %5/�0� �� ����8�ก��B&�0%*8 ��=�ก�+
%*/��\��0&�� #$��%& 8*/�'��8�' ���+���.'��21(��%'ก �����ก ก��%� %���2�ก�����5/���"0�&���
0��" .*�,1��.2(��(�'�����0���+��'���.����ก ���3.��ก��#$��%&���� 2528 �� �*��!�/ 350 ���
%*��!�/ &6กD 2�'��5/�($กก���'�2)��� ก�+ก���!����2�� !�/ &*�2���� ������� ก6 ��)�ก� 2'�!�/�&$ก%*80���D
%*/�ก��!�&�� %�� �&6� B&�0���� �\����ก� 81�8� %�� ���B$�+��ก��"+ก+���B&B&�02�'� ก��
3.��ก��0��" "��!�/2�� ���81�8���� � �*��!�/ 2,500 �����'����8& 1�� ���!� ���!�/���!�/ ��+�.
��9�42��'� %��%�/ &������#$��%&���� 2519 ($ก0���8*/�'��'��9�42��'�����'���'��� ��ก����� �*��!�/
%�/� 0��"&�9�42��'�ก6�� ��ก� #$��%& ���'��&'� �*/�#$��%&�� �*������ 2525 �0��2���+��� ��� ���
2ก�4-0��" "&��$��-ก��%�;��!�/�����$� �,����
��� ���ก��2����5��+�ก�$��- &�+���D �����ก�/.�!�/��$��������%*��!�/ก��������� ก��+� �&�/�������
���81�8� ก=0����B�21ก 0����8� ���&��2� &��� �!��ก��2����"&����)�"&���� ��1������'�ก���)���� �1a�
18
��ก �1a��*/�D ��(���'��( ��!1ก&��%�� !�/�' �8� '&����&���5��+ %*8%��,1-,�99��� ���B& ���0���D
+5�"!���ก��ก���5������� "&��F� 2*/��3!���� D ก6UVW�U$5����3��,���8�0� 81�8�%������'�3��%�� �&
"&�3�� ����ก6�1 �0�5�� #���0�ก���$"&��%�� 3.��ก���������� � �����42�'��9�+�ก ��� ��+�.
3�� L%��+�ก��ก,1�ก�+ ����8ก�� !�� +�กE��*�ก�� ��/����� ���&�'�D ��ก��ก��2������.������9�
+)��'���ก ก&�� �����12�'���-���+)�0��ก$&+�ก��ก� #$��%&�� �J++1 ������.��"&���12�'���-0���D !�/�1!��
��ก� ���8�,��ก #$��%& 2���ก�0�� ���&"&�2��'�&�-
���������".�3��3�!'�� !������ �!)����!�/ ���B$�.1��ก����ก��'� �.' .1�ก��'�%�ก=-'�+��4-��'�
ก�� &*�ก�8�กS�����/�%�� �� �8��1#�% 0�����,����$9 ��"0�ก=�0���- ��8��� ��8!���!"&�B$�2)� �6+
��8ก��7 !������!�/�����+&�'�&� ������ "0���2���,����!�-+�(5� ��� กS������($ก�8��ก�\��!���2(� ��
+�ก��!���0��ก$& ก=�0���-�!�!����� ก���$��/�ก=�0���-.�ก���D ����� 8�� ��8ก�&!�/2��ก6+� ���ก����/�%��
�� �8��1#�%24
2)��� 2*/��'&8� ���"2��.'��8�� +�'�� �*/���� +��(0���� ��� �*/��!�/%'ก +��3%�!���ก�� ��
5����ก���ก60��)����8� �*/�����%�� ���2*�%��%-L � ��!�/0�%��%-����ก60��!�/��++������ 8��& 0��'��(���'��+�
+��+�*����ก60��)+������ ก�� 0*��!��3!���%!-+�ก0)��'+�*���'����.'����/�.� �ก0�'����� ���&����
2524 2���ก�0����2��#�=4-ก� 2*/��'&8�� ���ก����2���7 3����ก��'�%�ก=-'�+��4-'8���&�ก�4-0��D '�����
����"�ก"กก�� d�����ก� ก�������� !2��#�=4-��2*/�� ���ก�� "0�%����2*�%��%-!���(�/��)���������
!������"&� ก6($ก0)���������1�"�� ก��!�/�($ก$�'��+�3���T� 2����'�A�)� 2)��� .�!�/($ก+� ���'��0�%��%-
�ก2���0����'�%�ก=-'�+��4-'�� !&�3!=��.'���1�"��ก'�� &��.�!�/��2�'� ก�/�'���ก� �ก2��3+�0�2���ก�0��
&��81����� 2524 ($ก0��&��0�'"&�($ก��.1ก 81�&�"����
����������1�����"0� %�������� !� !������ ������&��+�ก��/� ก��������ก7 ��� �&���ก�����
Newsweek L � �5/�!�/����ก&��$� �����$�2$�ก'��#$��%& �� �*���ก��.� 2525 Asian Wall Street
Journal ก6($ก2�/����3��2��� 8��3!=���&� !.'�� “Can Thailand’s Monarchy Survive This
Century?”25 B$� ��� ������0 +�����!�/2���8�8�0����+)���� !��!� �ก'��'�������� ���!�/������ก
�����!�/�$ �*��'��+� ��� "&�ก��"!�ก"A�!��ก�� �*����'��ก621�� 2�/�� ������0���0��0� ��
24 $� Streckfuss, “Kings in the Age of Nations.”
25 Asian Wall Street Journal, December 23, 1981.
19
"��+���ก��3��3�!!1��!1��� ���"&�'ก60�� #$��%&ก� #����ก6�������&����&����%�,����+)���
%'ก � ��!�'��= 2523 #$��%&��ก ���2��0���+��'����&�2�/(5�ก �*�� %������'�2���ก�0���*����ก62����,�!�/
0�����!)���� ��� &�7 2�'�0�' 2���ก�0��!)�3.��ก���� ,� �� ���ก��2�� 2���9��8�' ���EKกB&�0���
�0(ก��� ��������� 2���
#$��%&ก� .�� .��'�M� �0����%�,�ก���0���D ����������0ก ก%���� (5�0���������'�!��&����$�
��' 20 "��!�/'��� !� ก����/�"+ก� ���99�!)� ��"�"&��&���#$��%&"! +�%�ก&%�ก����"&�' ��*�
ก���!�/+�!)�������.� ���'+�ก��!�/��� %*/�� ก��"ก� ��� '� '�2� �����ก0��2�,��4�'��ก��!)���������� ���
���0��� #$��%&" �����2�'��5/���ก� &$กD "0�ก6���B$ก��,�����20�- +1R�7 "&�+��. ก��!�/ �&�� &��
�*/�����ก6($ก�,� �� ���.'��2$�2����/��9���ก���ก���5/�
2�9&�ก=4-����0��� ก6������($ก&�!��� �� �*���ก��.� 2527 #$��%&ก&� 2$� �&&��ก-��& %*/� �T�
��&"�����!�/ 8������ ���/���ก��%�+��4�.�� %*/� 0*��B$�.���+)�'�� �.*�B$� ����&.'���10�,��� ����
2526 ��ก��.��% 8��� B*�ก0�'!�/ 13 ( +�� ���ก 8*�ก!�/ 13) ���1.��#$��%& A5/���ก!�/21������'�0���20�- ��%�,�
L&��L&��ก��������9�30
#�%��ก��!1�� !���������$�+�ก �6� �*/���������� ก��0�ก��)�+�ก��ก.)��� ��'����#$��%& ����
2525 '2�=� �8ก198� �กก� B$�UJ�'��!1ก.*�#$��%&ก� #����+�� ก�� �ก2�� ��������� "&���ก+�0���
N�8� '&�����!���.*� %*/�!)�ก��0��2���+O26 A5/� ��� 01B&'��!)���!���2��+5�3B&���ก+�ก������ �*/��� ����
!�/��"&�'��"0�&�'�� "0�"&�'('2�=��.'��)ก6+�!)����0��0�������% ��"&����%�,�0���D !�/"��� �����
"0�%'ก �ก6����102�� +��� '&�2)��� ก����กก)�&��ก�� 2���ก�0�� ���� 8% 2�'�2���'�� 55 '�/�+6�กก���2��
ก�3& �0�#���� '&����(5� 12 ��!�2����-&���'�� 2��'��!�/������'�/�.*�'���1ก�-ก� '����!�0�- ��� ���'����
"+C2 '2�=��,� ��'�� N��0�� ���2��!��ก������� ���'��#$��%& �+� �� &������3��ก�������ก
B�!5/� 0��&��86�. 0��� E\��$#$��%&"+�������1�0���"0�2��!1��+�A��"+�� ����&1ก+�ก ก����� &� 0��&��
... B� ��/� ���+ ��0��ก6 �*��ก� 2�/��*/�D !�/ �!)� �!)���'�.'���1����/�+�+�������!�/21� .'���1����/�+�+��
��� ����� ���B&+�กก����'���� ���'�0��0� ������'��� !�/ ���#$��.1��ก��0�' �+�ก����4-.'���$�25ก!�/+�
ก��ก'�.'��2� 211���ก��0��2���+!�/($ก0����� �O
!�/���2��+ ก�/�'ก� ก��3��3�!!���&��!����'����'�������.*� ���(��&����2$�ก��0�.'��2(� ��
ก=�0���-L � !�/ กe�ก5fก!�/21� 3��"! ����)�%�ก� ��2�1���.4�!)����2#�.'����/�.�"��8�0� &�!�/���
%�����.���'�����8�,���0�L � +��������B��%&����(5�����)���2$�ก��2�����$� 6 01&� 19 Michael
26 Nation, April 28, 1982.
20
Connors �ก'�� ��ก'�8�ก��ก� B$� 8�/�'8�9����.'����/�.�8����)�ก&1���5/��'�0�'���&��!�'��= 2513
%*/�'� .���-'�� 01��+5�!)��� ก��ก��"0ก"�ก��8�0��1�"�����(5������� ก&1�����2�1�'�� .�(� N8�0� ��2�-
ก=�0���-O ก� N���8�,���0������#$��%& �������1O ����&�� &'��ก��&���'�.���8�0� %������ 8*/��3��
ก� 8�'�0�����8�8� 3�� L%��.�8� ! A5/������!�/!����'�;�,���"��8�0������ ���!��ก�� +5�&��"&�
0��ก��0ก ��� �*/�ก��3`=4�8'� 8*/���%.!.27 !2�1�2�'��5/�����ก'�8�ก��ก&1�����.*���� �&
+)� ���0������2)��5กก����2�'���'��������'�ก�����%*��!�/'�!ก���ก�� �*��"&�2��.������8�8�
8�' ���+�0���($ก!)����$�25ก'��0� ���2�'�2)�.�9��'�;�,�����8�0�
"0�#���0� �*����*��� ���ก� B$����� +���1�� �6ก&��� ก��3��3�!'������ก&� ���+���0 ����4�
�� '4����� �*/���3� �� ��=�ก�+ก� ก�� ������� !� �T�����ก��%$�.1�(ก (���ก�������ก5�� "0�ก6���.�
+)�ก����$���"'�'�8�8����)�!�/��ก���5ก=�"&���$�#����ก�� +)�ก����.�(�8�0�-��2�--ก=�0���- �*/��+�ก#$��
%& ���B$��&1ก 2ก ���5���� ก��'�+��4- ���+5���$�%��'�2��
��2�1���.4�!)����.'����/�.��� �*/��'�;�,���"&��1��ก��4-"��8�0�+���ก��"+ก+��� B�"%��
3��.4�ก���ก�� �ก&�ก=4-"��8�0�!�/����� � �����4��ก !'�� "��'��+���"�'!��!�/ก��'��� 2�/�!�/
.4�ก���ก��7 3��3�!ก&� ����1��ก��4- ก�� '�;�,���"��8�0����.� ���2�/�!�/��+�ก *��� �"&�
(���!��2$����8�8� ���.��1�� ���ก��,)�����ก=�8�0�0�������8�0�-��2�--ก=�0���- .4�ก���ก�� �ก&�ก=4-
"��8�0�0�%��%-���2*������ ก���������ก��ก������� ���� 2527 A5/��ก�1��ก� 0�'#$��%&������ Nก=�0���-
8�'��O "&� Nก=�0���-��ก%�;��O 8*/��3�� �ก� !���%��1����.)�"�ก� ก�� ���B$��)���ก ��=���20�-
2������ "&�������+��ก�����81�'�8�ก��0���D 8�� .'��2)�.�9���0�#$��%����'����1.2������ ��� ���
%1!,+�ก�'�&'�!��" 213!�� ��ก���'�0���20�-.��5/� ����'�'�� ����B$� ����'�����'��1��ก=-���� ���
%��%- ���'0���%�ก�� N �����)�(5�.'��.�!� �*�ก�& '&���.)�2��!��+���,�����.��#��- &�����!�/���
2��.&���ก� 8�'�0 ก�� �*��ก���ก.�����'�2��� "&������������ !�����O28
!�������� ���8�8����.� ���B$��� "&� ���.���� ���B$���'� ��'�;�,���!�/2(��������� ���!��ก��
%'ก �2��%��,- ก�/�'���ก� �����'�ก����'����"&�!)����2����2��.� ��� ���.14,���2��������#$��%& 2�'�
���8�,���0�ก6���.�($ก�����"&�0�ก�� ��'�.'����/�.� !�/0�.'��3��.�+�ก��'����.'����/�.�!�/����*�
ก���0&��!�'��= 2523 '�� .����'��20- '�������*����ก6+��+� 1ก�5���� !��!� %'ก ����.������.��
ก� 2(� ��0���� � ���8�,���0���������,����$9 ���2#�"&�&�กกS���3��(*�'�� ������)� ��+�ก
27 $���#�"���#$�����"�$D���+�� Connors, Democracy and National Identity, 3$#�E!�"���� 129-90.
28 �� �ก �"�)�'��&, Thailand, 316.
21
0�'��0ก .4�ก���ก�� �ก&�ก=4-"��8�0�+5����� ���.'��2)�.�9����&�+��5ก%��1����.)�"�"!�
�����4'�� ��� �*��2�,�2�99����8�,���0� 2��" ���'ก� ���,����$9��'���B$��)�.*�ก=�0���-ก�
���8�8� N���8�8�����8���� �& ก���� .'��.�� 6������8�8������� .�*/���*��5/���ก��ก)���
�3� ������ก6 !��ก� '�������8�8� ������ �& A5/���"�'3���!�/+��)���2$�'�กG0!��ก�� �*��O �ก2��0�%��%-8���
�5/���.4�ก���ก��7 81������ 1�'�29
B$�8�'�����.'��2��%��,-ก� 0������ !�ก� &��1ก����.��0����#$��%&.*� !������ !���9�ก6
3B&�����8�'�0��!�'��= 2523 �� ! �!��ก!G=S�2��������'�� !������2����.)��,� ���*���'2)���
����� �)���+ก=�0���-3�������$� �'�!����20�-��ก� ����4-.'���$�25ก ��'�ก�� ��� !.'�� �����
+*���"+�' ���81�&��� ��ก�ก3%20-���� 2526 �8������กก�'�� “Concensus”30 (2�ก���'� C "&�
consensus "�&'�� �0� �กL��!-)
� �ก'�� consensus (�0� �กL��!-) ��/B$�.�"ก� ����(*�'�� ��� N���!��+�0'�!����8�0��� � 8��O
A5/� ���.'��+���3�� L%���� �*���!�A5/� ��� N��� !� ���'!�/��� &*���3&ก!�/�8�8�'�00����2��%1!,O .'��
��� �กL��!-+5� ���.14.��!��+�0'�99�4 ��!�����'�0���20�-"&�' !������ �ก'�� ก=�0���-�!��ก.���
3��.'�� �กL��!- ���8�8� �����)��5/��+ ���'��$� *���&��B$��ก.��� !�/�ก�\��.1��.���%'ก �+�ก#��
.1ก.�������+�ก�'��������0�'��0ก"&��$"&!1ก-21��%'ก � ����� !��!�2������ ��กก�� �*��3��
,���8�0���.'�� 6�"ก� ���"&� ���)���+ ก��ก'��!�/+��ก�\�����3�8�-2�'��'� 2*/��'&8�ก6%5/�%������� ���
".� N.'�� �� !����ก"���5/�O ��"0�ก=�0���- !������!�/��#$���$�!�����'�0���20�-"&����2 ก��4- 2�%%�9g$"&�
.'�� 2��2&�!�/+�.���.'�� �กL��!-��!���8�0����
.��!� ���+ �*/������� !������ �ก �*/�#$��%&&���F'� !1ก.�%�ก��0���ก0ก�+ก����'��� "0�
'&���� �&&�� ������.��2��+ %������ �&ก6 ���".�2�/� �� !�� !�������2�!���'�,�.����#$��%&�����8�� +� ��
ก��2��#�=4-�� 2525 #$��%& B��0e��ก��'�� ���++���.'��%������กก'��!�/+� ���B$� &*�ก���ก�����0��
29 Connors, Democracy and National Identity, 145.
30 )�'���������+7�#������ก����!�!&�������, Entering the Thai Heart (Bangkok: Bangkok Post, 1983). ก������
������#����������#/$���)ก��#�#�����������)����)�'���������+����������#��#����������ก�� �"��!�!&��*�� “The Role of the
Monarch in Modern Thailand,” �� Development, Modernization, and Tradition in Southeast Asia: Lessons
from Thailand, ed. Pinit Ratanakul and U Kyaw Than (ก�����!1 : �����#���#��$�, 2533)
22
N���,����$9 ���'��ก=�0���-"0��0������ก7 ��/ ����� !�/���2 ก��4-��ก=�0���-��+ ������3�8�-...
���,��2#�+����.)���5ก=� "0�ก=�0���-��+���)���+��กก'�� %������8�8���.'�����!,���0�'ก=�0���-31
+�ก"�'.�� �*/�� N�0� �กL��!-O ��� !������ก6ก��'ก��3��!���#����89� &� ����ก��'��
���,����$9�����.'��+)� ��� %��� N�0� �กL��!-O !�/�'���$���0�'ก=�0���-���� !��ก� ���8�,���0� � �ก'��
���กG=!�/ ������8�,���0�0��" ก6��� .������,����$9 ��/�ก'������ 0���"0� 2475 ���,����$9�!� ���
.�*/���*��� �8�8�8����)�!�/"2'���)���+ �'�!���ก��!�%��'� !�������������(5����0���ก7 �!�2��.�!�/
"0ก0���ก���������ก!�/��$���.4���.��0�� .*� 2�99� ,�����ก���ก� ,����!�- ก���'� 8��� ������
���8�,���0�'�� ��� N'�,�ก���ก.���!�/2�!,���%& �*��+�0�������� ก��.1��.�����ก!�/21� !��!�/+� ��������O
��"0�ก=�0���- !������!�/+�!)������������� ก������ !������ก6����� �*/�����,����$9 ����� '��.��!� .�8��ก�
ก�������,����$9 2��"&�' "0��ก+������,����$9 ก6+��� ! �99�0�!�/+)� ��� %���2����0�� !������:
1: ��� !��!� ���8�0�!�/�� �ก��8 ����5/� ���'"&������+" ��"�ก���
2: ��� !��!� ������ !�!�/�ก.������� � ก=�0���- 3��ก=�0���-��+�ก0��ก$&+�ก��
3: ��� !��!�.'� ������8�,���0�����ก!�/21� !��!�/+���ก���
!�������$+�2'�!��ก� #$��%&%� ��� �*/��!����ก�� �*�� �3+�0�!��'�� ���%'กก����
�)���+3��2�����!�/+���B$ก��ก���ก.���+�A�)� 0���J9�.'����ก+� .'������%�;��"&�ก��.��-���8��
!�/�� ����!�/' "0��1 �J �ก6ก&� &���� �ก'�� N�0� �กL��!-O "&�'�;�,��� �����ก������)���+!��
.��!���.��!�� 2�*�� ��� N��ก0�'0��5/�O ��%'ก � %'ก �0���ก����!��.1��.��� 2(���#�%
2)��� ก���������� ���.�������� !����������&�ก��#$��%&'�����8�8�+�0����$!��!�/ +0����4- A5/� �
���ก'�� ������8�,���0� 0���"0� 2516 ���8�8�"&�!�����ก��' ��� N��%����ก��"&���!��!�� ���'ก��O
�������ก6�� .'��%�����!���&��!����'���ก��3��3�!"&�2)�"�� ������'����8�'�2��� �������ก6���
2����(�1���ก��ก'�+��4-+)��'���ก���!�/�9ก&��0���.)�(��ก� !��!�� �������!�/B$����)���+ก)�&��%��1�����
�� .� &�������!�����กก�� �*��!�/.'��!�������ก��0���2��1�0�'��- ��� �� ��ก'�8�ก���'ก��'��� "&�
���0��ก�5ก=�!�/!)���� .&*/���' &��.�!)�������2*�%��%-��8�'�!�'��= 2523 A5/� ���2*/�!�/��� �&ก�
31 Leaders, April-June 1982.
23
ก��!�%.' .1������� !��3!�!���-"&�'�!�1 ��0�2��ก�� �*��+)��'��5/� ก��5����"&�'� .���-ก�� �*��
��� �& ��� %��%��.'��2��%��,- ���-#$��%&���������"���
��2�'�!�/��0�2�� &�����"&��J99�8��!�%$� ก�/�'ก� '��"&����8�,���0�2�!�����.�&���-�5/�!�/
!)��� Asian Wall Street Journal (5�ก� ($ก" ����&���� 252432 Michael Schmicker B$� ��� ��/�
��'�ก��0���.)�(��" '��� �*/��'��2(� ��ก=�0���-+���$���������(5� 20 ���*����!���ก&��.'��!��!��
0���D +�ก&��!�� ��ก+�ก%.!."&�' � ���'�� N#��.1ก.�����!�/2��!�/��ก��ก'����+�ก��ก�5ก=�
"�6.!�'�20-ก� %�/ &���� 2��������%'ก �!�/��$�#������ ��'�!��&�� %'ก �($ก � ��0��� &*�ก��'���
.'���$�B��8� 8�/'����0�ก� ก=�0���-��'�E��*���%'กก=�0���-����!�/���2����("�ก"�� 2��� ���ก���� %*/�
ก�� �&�/��"�&�2��.�!�/"!�+�����ก+�กก��3+�0�2(� ��ก=�0���-���... .�� .��'#$��%& 6����8��'����.'��
�1����/� ( ��.� �ก�ก�1��) ก� ก���ก�Jก��ก=�2(��� ��� (status quo)
Schmicker ���8��(5�#��.1ก.��!�/2����ก��'�.*� ก��" ��กCก" ��%'ก��ก��!�% ���!�/ B��� 6���
ก M �=�^�'��!�/+ " +6 0�'ก����0��D ก�� N��������'*��� %������ก� .'����� 8*/�(*���2(� ��
ก=�0���-������0�'ก&��!�/��� �� ���� �����!��EF���5/�EF���� .�� .��'#$��%&0����� 2�/��"2��0�(*�
��!��กCก�5/� "&�+�0�������� .'�� 2�/��+�กก�� &*�ก�������O 2�/�!��!��21�!���.*�'8���&�ก�4- N��
"0� ��&1��0�#�'��� �*/� ก����ก��� '8���&�ก�4-'�� 29 ���%����������� %*/��� ��0����8�8�2)��� ก��5��
.���0)�"���2* 0���� ��$+���".&�20��J99� ����"&� N2���92)��5ก(common touch)O ���+)� ���
2)��� ก��,)���.'��#�ก����.��!�!�/��0��0��ก$&+�ก�� "&�'��ก��'��ก��!�%ก6������� ���ก #�%%+�-"
���^'�ก6!)��� ���ก�00���%!-�����"&�!)���B$�.� ��2(� ��ก=�0���-��&�� &��� ��� �*/��2�1กO
0��.�� ��� �& �*����&ก� !.'��8������"&�0�0��'�� ���!���� �� *����8�'0���8�0� "0�����
2525 21&�ก=4- ��'��ก=- �J99�8�����((&��) +��!�/ ���'�9�+��ก�5ก=�"&��J99�8�0���8�0� ��������2*�
" ก�������������� �'��2(� ��#$��%&ก)�&���1�������B��!��B��!��"&�#$��%&2)�.�9B�� ก�/�'ก� ��� !�
�!� ��� �& �������2��+.)�'�+��4-+�ก��!�/��� 2527 +5�+� 21&�ก=4-�����/�%�� �� �8��1#�% ��.-ก��
���3!=ก���2�ก& (Amnesty International) ก� ��.-ก�2�!,���1=�8���'������ !��*/�D 0&��+�
��ก'�8�ก��!����!�"&�0���8�0�+)��'���ก 0���%�ก�����4��������1�"�� �*/�#$��%&($ก&�ก ������2��#$��
ก�����8�2��%��,-!�/2$���ก '��ก6�*/��*� ����"!�ก"A������ ��� D ��21&�ก=4-&1���33
32 Asial Wall Street Journal, December 23, 1981.
33 �2��#�����+�กD�� !�ก*�����กD)�ก*�$�,����/�/$���� 2ก� �#�,�"/���#ก�)ก��,�$ก��ก�) ���ก8(& ���# ��$��&���� ����������#
��2��/�����&�� ������# �"��ก����"*��4$ก�)��ก��*�ก��กD#��#�#���#���ก�"���+#�ก�"����� ���ก8(&ก�)!��'!�ก��+�������ก,�)�!��"
24
.'��!��!����ก���ก���5/�.*�ก��'�%�ก=-'�+��4-ก��8� "!�ก"A�ก�� �*����#$��%&!�/���กM
��� !.'��#�=����กG= 69 ���!�/���&�8*/�B$� ���'����'�ก�� �*����0��ก$&+�ก�� "+ก+��� B�"%�����$�
��ก'�8�ก������ 252634 ���!�/ ���+ก��'�� ���B&�������'.211�%��,- ��%�0� &���$F�� ��%�0� "&�
���B$���2�!,���/� �&&��ก-��!��!G=S�
&��+�ก ������J9�!��ก�� �*����ก=�0���-"��.�"�ก����������%�=��#��"&�' �����!���D
211�%��,-!�/ �����+���-2�������20�-!�/+1R�7 ก6%$�0��D (5����0�����ก��!�/#$��%& &*�ก���!��ก�� �*��
����� �T� B� �!��'.'��(5�ก�� ���� ��'���'��ก� ��8ก��, ��1��ก=-����!�/"6�0�', "&�ก��EV�0���ก��
�M��$� 8��2(� ������)���2$�ก��&��2&����2� $�4�9�2�!,���8�-���� 2475 � 0*��'�� N2(� ��ก=�0���-A5/�
.�����5/� .� ���.'��'��2)��� &��.����1. B�6+ก��!�� 6� 2�6+ ก)�&��21�� 2�/��0��ก��($ก���'��" ��
EJก" ��EF�� (��&�� ��.&��"&� ����M�ก����... ����"�����0�' ��ก6.*�'�� ก��"2'���)���+��ก��
�ก�\������� ก��ก�� �&�/��"�&�������JY��F'�'1��'�� ��!���!�/21�"&�' '����++� ���0�' ����� ก��ก��
�&�/��"�&����ก&��' 2�� ��... 2(� ��ก=�0���-ก)�&��%�����"2�� ! �! ���!���2�9&�ก=4-��.'��2���..�
��.���8�0�"&�B$�ก�����)���+ 3�����0����ก'�� ! �!2������������++���"���ก��3��2��� 8��"&� ���
���0���... 2��G!,�B&����"&�.'���*��1��%&�ก"%&�!�/ .� ��� .�*/�����ก��.����0��ก$&+�ก�����2$9
����"&�'O
�*/��+�ก !.'�����&�8*/�"&�"+ก+��� L%��"'�'��J99�8� ��ก���2*�%��%-"&���กก��!$0 �����
ก��������0��2�,��4� '��+5����2����(!)�!�����5/�'����������� ก��5�� "0�.)� 0*����211�%��,-ก6���กM
���+�������(�������� ��
---------------------------------
����������#�#���#���#�$��� ��' G���,���������� ��� ��)����#� ก����H Kevin Hewison ��ก��0%� ��&����2ก�2�'��!�$��������������
��+� Kevin �����������#���� ����2����ก���(��'&*��# ���ก8(&
34 The Chakri Dynasty and Thai Politics, 1782-1982.