„Między Turbaczem a Śnieżnicą”

„Między Turbaczem a Śnieżnicą”

Analiza potencjału rozwojowego ziem powiatu limanowskiego

Szymon Gatlik

NIZIELSKI & BORYSNIZIELSKI & BORYSC o n s u l t i n GC o n s u l t i n G

Grupy czynników rozwojowych

Położenie Środowisko przyrodnicze Historia/kultura/tradycja Ludność Przedsiębiorczość Rolnictwo Infrastruktura techniczna Infrastruktura turystyczna


Położenie

geograficzne

Położenie komunikacyjne

Droga krajowa 28 (Rabka – Nowy Sącz) Drogi wojewódzkie 968 (Lubień – Zabrzeż)

i 963 (Dobczyce – Kasina Wlk.) Bliskość „zakopianki” – dobre połączenie z

Krakowem Obszar podzielony na 3 „obszary ciążenia”:

Mszana – Kraków, Limanowa – Nowy Sącz, Kamienica – Nowy Sącz

Obszar „tranzytowy” Wysokie walory widokowe dróg


Środowisko przyrodnicze Ukształtowanie terenu – krajobraz

- „wyspy” Beskidu Wyspowego- duże wysokości względne (do 500 m)- polany górskie – rozległe widoki- osobliwości przyrody (Diabli Kamień,

Skamieniały Baca, Zbójecka Jama)


Środowisko przyrodnicze

Klimat

- długa zima - 16.XI – 15.III (105 dni)- Stosunkowo długie lato - 16.VI – 20.VIII

(66 dni)- zima na Śnieżnicy o 1,5 miesiąca

dłuższa, niż w Mszanie Dln.- „halny”



Lasy – 340 km² ok. (36% powierzchni)Gmina Powierzchnia (km²) % pow. ogólnej

Kamienica 96 64%

Niedźwiedź 74 55%

Dobra 109 48%

Mszana Dolna 170 45%

Tymbark 33 34%

Łukowica 70 26%

Jodłownik 72 25%

Powiat myślenicki – 35%, brzeski – 18%, bocheński – 28%, nowotarski – 37%, nowosądecki – 43%, Małopolska – 28%, Polska – 28% GUS, 2004



Wody – wody mineralne

- rzeki: Raba, Kamienica, Łososina

- brak zbiorników wodnych (naturalnych i sztucznych)

- Niedobór wody w gm. Limanowa

- wody lecznicze w Szczawie

- wody termalne w Porębie Wlk.


Środowisko przyrodnicze Ochrona przyrody

- Gorczański Park Narodowy • w ramach sieci ECONET

(międzynarodowy obszar węzłowy) • obszar ochrony ptaków Natura 2000

- 3 rezerwaty przyrody- prawie cały powiat to obszar chronionego

krajobrazu



Zanieczyszczeniaśrodowiska – emisja zanieczyszczeńgazowych

Raport „Województwo Małopolskie 2004” NIZIELSKI & BORYSNIZIELSKI & BORYSC o n s u l t i n GC o n s u l t i n G

Historia/kultura/tradycja

Zabytki, miejsca godne zainteresowania

- Klasztor w Szczyrzycu- Sanktuarium w Limanowej- Architektura drewniana (m.in. dwory

w Laskowej i Świdniku, kościoły w Kasinie, Jodłowniku, Dobrej)

- „Orkanówka” w Porębie Wielkiej


Historia/kultura/tradycja Atrakcje turystyczne w pobliżu

- Kraków, - Wieliczka, Dobczyce- Pieniny, spływ Dunajcem

- Rabka, Chabówka- Jezioro Rożnowskie- Łącko


Historia/kultura/tradycja Lokalne tradycje, zwyczaje, obrzędy

- kolędnicy- palmy wielkanocne, „śmiguśnioki”- górale biali, lachy limanowskie- historia Arian m.in. w Łukowicy- lokalne imprezy: dożynki, przeglądy

kolędnicze, konkursy kulinarne- zespoły folklorystyczne, artyści ludowi


Historia/kultura/tradycja Kuchnia regionalna

- wiśnia żmiącka- śliwowica z Sechnej- chleb z łopaty- ser łososiński

11 produktów z powiatuna liście produktów tradycyjnych Małopolski


Mieszkańcy

Liczba ludności – 122 000 osób

Dobra; 9,3J odłownik; 8

Kamienica; 7,2

Laskowa; 7,3

Limanowa-m; 14,6

Limanowa-gm.; 22,7Łukowica; 9,2

Mszana Dln.-m; 7,4

Mszana Dln.-gm; 16,4

Niedźwiedź; 6,7

Słopnice; 5,9

Tymbark; 6,2

Powiat myślenicki – 116 tys., brzeski – 90 tys., bocheński – 100 tys., nowotarski – 180 tys., nowosądecki – 196 tys., Małopolska 3,24 mln

GUS, 2004


Mieszkańcy

Wskaźniki demograficzne

- równowaga kobiety - mężczyźni- wysoki przyrost naturalny (7-8‰,

Słopnice - 12‰)

- młode społeczeństwo

32% 56% 12%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

W. przedprodukcyjnyW. produkcyjnyW. poprodukcyjny

GUS, 2004


MieszkańcyWykształcenie

NSP, 2002

Powiat Wyższe Średnie i policealne

Zasadnicze zawodowe

Podstawowe

Limanowski 5,1% 25,4% 28,1% 41,4%

Nowotarski 5,4% 23% 25% 46,6%

Nowosądecki 4,6% 27,4% 28,7% 39,3%

Myślenicki 5,8% 24,7% 30,1% 39,4%

10,2%

10,1%

32,7%

31,2%

24,1%

25,1%

33,0%

33,6%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Polska

Małopolska

wyższe średnie i policealne zasadnicze zawodowe podstawowe


Mieszkańcy

Pracujący wg sektorów

9%

74%

17%

przemysłrolnictwohandel i usługi

Małopolska: przemysł – 20%, rolnictwo – 44%, handel i usługi – 36%

GUS, 2003


Mieszkańcy

Bezrobocie – stan na 31.12.2004

Raport „Województwo Małopolskie 2004”


Mieszkańcy

Korzystający z pomocy społecznej



Przedsiębiorczość


Podmioty przemysłowe na 1000 mieszkańców




Liczba firm na 1000 mieszkańców




Powiat Ogółem Liczba zatrudnionych

do 9 10-49 50-249 od 250

Limanowski 6 270 5 874 353 38 5

Nowotarski 12 239 11 646 512 72 9

Nowosądecki 9 485 8 923 494 63 5

Myślenicki 8 631 8 223 343 57 8

Małopolska 285 887 271 479 11 769 2 244 395

Firmy wg liczby zatrudnionych – pozycja MSP


Rolnictwo

Warunki glebowe – gleby górskie (głównie bielice i brunatne)

Klasa Odsetek

I 0%

2, 374%II 0,014%

III 2,36%

IV 34,12%

97, 626%V 42,53%

VI 20,98%GUS, 2004


RolnictwoPowierzchnia gospodarstw (ha)

Do 1 ha 5 830

1 -2 ha 4 407

2 – 5 ha 7 735

5 – 7 ha 1 380

7 – 10 ha 488

10 – 15 ha 88

15 – 20 ha 3

Pow. 20 ha 0



RolnictwoStruktura użytków rolnych (47 104 ha)

4 369; 9%

20 975; 43%2 583; 5%

20 804; 43%

grunty orne sady łąki pastwiska

Najwięcej użytków rolnych – Limanowa (w) – 8 800 ha, Mszana Dln. – 8 500 haJodłownik – 2/3 powierzchni to użytki rolne, 50% wszystkich sadów w powiecieNiedźwiedź – 1/3 powierzchni to użytki rolne

Powszechny Spis Rolny, 2002


RolnictwoNajważniejsze uprawy

warzywa gruntowe

5%

inne23%

żyto5%

owies15%

jęczmień4%

ziemniaki27%

pszenica21%

Limanowa (w) – ok. 20 % wszystkich upraw powiatu

Powszechny Spis Rolny, 2002


Rolnictwo

Hodowla zwierząt

10 646

3 218 2 723

513

0

2 000

4 000

6 000

8 000

10 000

12 000

bydło trzoda chlewna konie owce

Powszechny Spis Rolny, 2002Małopolska: bydło – 258 tys., trzoda chlewna – 523 tys., owce – 81 tys.


Rolnictwo

Gospodarstwaekologiczne



Infrastruktura techniczna

Drogi powiatowe i gminne

Powiat Drogi powiatowe (km)

Drogi gminne (km)

Gęstość

(km/ 100 km²)

Limanowski 267 918 124,5

Nowotarski 342 1146 100,9

Nowosądecki 520 2452 191,7

Myślenicki 323 406 108,3

Małopolska 6 397 29 386 235,6

GUS, 2004



Przyrost sieciwodociągowej(1999-2004) i odsetekludnościkorzystającej z sieci



Przyrost sieci kanalizacyjnej (1999-2004) i odsetek ludności korzystającej z sieci




Ludnośćpowiatów (%)obsługiwanaprzezoczyszczalnieścieków



Infrastruktura technicznaSieć gazowa

1 214

1 501

437

927

0

200

400

600

800

1 000

1 200

1 400

1 600

limanowski nowosądecki nowotarski myślenicki

Gęstość (km/100 km²): myślenicki – 137,7, limanowski 127,5 nowosądecki – 96,8, nowotarski – 29,6, Małopolska – 141,4

GUS, 2004


Infrastruktura techniczna Sieć

telekomunikacji 17 735 odbiorców (1999 r.)

148 telefonów na 1000 mieszkańców(Małopolska – 265, wieś – 180)

Zasięg sieci komórkowych

Orange, stan 31.12.2005 NIZIELSKI & BORYSNIZIELSKI & BORYSC o n s u l t i n GC o n s u l t i n G

Infrastruktura turystyczna Obiekty

noclegowe



Infrastruktura turystyczna Korzystający

z noclegów(tys.)



Infrastruktura turystyczna Obiekty noclegowe – struktura

powiat Hotele, motele,zajazdy

Pensjonaty domy wcz.

Agroturyst. Schroniska(górskie i młodzieżowe)

Kempingi

limanowski 5 8 (31) 113 11 5

nowotarski 11 42 bd. 13 3

nowosądecki 17 79 89 14 7

tatrzański 16 42 bd. 12 6

Badania własne, 2005


Infrastruktura turystyczna Kategoryzowane obiekty noclegowe –

baza Urzędu Marszałkowskiego

GORC, pensjonat ** Szczawa

JAWORZ, hotel ** Limanowa

SIWY BRZEG, hotel * Limanowa

SZCZEBEL, pensjonat*** Mszana Dln.

TRAWERS, hotel** Laskowa

W MSZANIE DOLNEJ, motel * Mszana DolnaUrząd Marszałkowski Woj. Małopolskiego, 2005


Infrastruktura turystyczna

LATO (boiska, baseny, sale gimnastyczne)

- Stadiony i boiska - 66- Hale i sale gimnastyczne – 31 (+44)- Baseny kryte – 0- Baseny otwarte – 2- Kosmetyka/fitness/odnowa biologiczna – 5 (10)

Raport „Województwo Małopolskie 2004, badania własne, 2006


Infrastruktura turystyczna ZIMA (stacje narciarskie)

Laskowa – Szczawa – Lubomierz – Koninki - Śnieżnica

Powiat Liczba wyciągów Łączna przepustowość wyciągów (os/ha)

Liczba tras

Limanowski 14Laskowa 4

7 000Laskowa 2 100

22Laskowa 5

Nowotarski 23Szczawnica 4

17 350Szczawnica 4 700

26Szczawnica 6

Nowosądecki 36Wierchomla 7

27 900Wierchomla 7 000

45Wierchomla 10

Tatrzański 69Białka T. 18

45 700Białka T. 14 800

69Białka T. 17



Infrastruktura turystyczna Szlaki turystyczne

- tematyczne: Architektury Drewnianej, Papieski, Owocowy

Pasmo Szlaki piesze Szlaki rowerowe Szlaki konne

Beskid Wyspowy 435 km 270 km bd

Gorce 436 km bd 78 km

Beskid Sądecki 453 km 363 km 120 km

Tatry i Podtatrze 459 km 612 km bd



Infrastruktura turystyczna Instytucje kultury

Powiat Muzea Kina Biblioteki i filie

Limanowski 3 2 37

Nowotarski 6 3 57

Nowosądecki 3 3 63

Tatrzański 3 2 24



Wnioski

Korzystne położenie Wysokie walory przyrodnicze i turystyczne Brak atrakcji kulturowych najwyższej klasy Młode społeczeństwo Wysokie bezrobocie Wiele osób związanych z rolnictwem Stan infrastruktury poniżej średniej Przestarzała infrastruktura turystyczna


Dziękuję za uwagę

Documents

„Między Turbaczem a Śnieżnicą”