kizlarinegitimi.meb.gov.trMİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ....................................................................................000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı

(EARGED)

ENDÜSTRİ MESLEK LİSELERİNDE TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Ankara, 2007

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ....................................................................................000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ ...................................................................................000 T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı GMK Bulvarı No: 109 (06500) Maltepe-ANKARA Tel: 0 312 230 36 44-230 39 26-231 69 60 Faks: 0 312 231 62 05 e-posta: [email protected] İnternet adresi: www.meb.gov.tr Tüm hakları saklıdır. İçerikle ilgili alıntılar, kaynak gösterilerek kullanılabilir. Kitap, çoğaltma araçları, optik araçlar vb. yöntemlerle çoğaltılamaz.

“En mühim ve feyizli vazifelerimiz millî eğitim işleridir. Millî eğitim işlerinde mutlaka muzaffer olmak lazımdır. Bir milletin hakikî kurtuluşu ancak bu suretle olur. Eğitimdir ki bir milleti ya özgür, bağımsız, şanlı ve yüce bir toplum halinde yaşatır ya da onu köleliğe ve yoksulluğa iter.”

Mustafa Kemal ATATÜRK

i

SUNUŞ

Millî Eğitim Bakanlığının araştırma ve geliştirme (Ar-GE) birimi olan Eğitimi

Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED), MEB’in ihtiyaç duyduğu konularda

araştırma yapmak ya da araştırmacılara destek vermek ve bu araştırmaların hayata

yansıtılabilmesi amacıyla öneriler geliştirmek, ayrıca eğitimle ilgili araştırmaları ve

makaleleri derleyerek internet ortamında kullanıcıların hizmetine sunmak görevini

üstlenmiştir.

Bilgi çağı olarak adlandırılan yaşadığımız yüzyılda çağdaşlığı yakalamak isteyen

ülkemiz ekonomisi için “insan faktörü” kurumların başarısında ve rekabet edebilme

düzeyinde oldukça önemli rol oynamaktadır. Bu anlamda eğitimin geleceğini ve eğitim

politikalarını bilimsel araştırmaların yönlendireceği düşüncesiyle 2001 yılında çıkarılan

“MEB Taşra Teşkilatı TKY Uygulama Projesi” kapsamında Bakanlığımıza bağlı okullarda

uygulanan Toplam Kalite Yönetimi uygulama başarısının eğitim sürecindeki çalışmalarının

değerlendirilmesi ile TKY uygulama sonuçlarına ilişkin değerlere ulaşılmıştır.

Elinizdeki bu araştırma Bakanlığımız Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne

bağlı Endüstri Meslek Liselerinde Toplam Kalite Yönetimini uygulama başarısının

belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yapılan araştırmanın Bakanlığımız ilgili birimlerince en iyi

şekilde değerlendirileceğine inanıyorum. Araştırma verilerinin sağlanmasında değerli

katkılarından dolayı tüm yönetici ve katılımcılara, araştırmanın yapılması ve

tamamlanmasında emeği geçen dairemiz öğretmeni Hakkı PAMUK’a, Grafik-Düzenleme,

kapak için Hüseyin MUTLUCAN’a, Redakte için Mustafa KARAŞAHİN’e ve araştırma

şubesine teşekkür ederim.

Araştırmanın eğitim sistemindeki çalışmaların verimliliğini artırmasında faydalı

olmasını dilerim.

Eylül 2007 İbrahim DEMİRER Daire Başkanı

ii

ÖNSÖZ

Ülkemizin kalkınması ve gelişmesi bireye sağlanan eğitim imkanları ile doğrudan

ilişkilidir. Coğrafi yapı, sosyo-ekonomik koşullar, eğitim-öğretimde fırsat eşitliğini etkileyen

önemli faktörlerdir. Çağımızda küreselleşen ekonomik süreç, kurumların birbiriyle rekabetini

hızlandırmış, kurumlardaki zaman kullanımı, karar ve uygulama süreci ile değişim başlı

başına birer stratejik faktör hâline gelmiştir. Yaşadığımız yüzyılda çağdaşlığı yakalamak

isteyen ülkemiz ekonomisi için “insan faktörü” kurumların başarısında ve rekabet edebilme

düzeyinde oldukça önemli rol oynamaktadır. Küresel ekonomi beraberinde “müşteri

memnuniyetini” getirmiştir. Müşteri memnuniyetine kaliteli yönetim sistemleri kurularak

ulaşılabilir. Eğitim kurumlarında kaliteli yönetim sistemleri ancak Toplam Kalite Yönetimi

uygulamaları ile gerçekleşebilecektir.

Bu araştırmada, 2001 yılında çıkarılan “MEB Taşra Teşkilatı TKY Uygulama Projesi”

kapsamında Bakanlığımız Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Endüstri Meslek

Liselerinde uygulanan Toplam Kalite Yönetimini uygulama başarısı incelenmiştir. Tüm

Türkiye genelinde Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarında coğrafi bölgelerdeki illerin

gelişmişlik düzeylerine göre seçilen il kapsamında bulunan Endüstri Meslek Liselerinde

yapılan uygulamaların başarı düzeyi ortaya konmaya çalışılmıştır. Uygulamadaki eksiklikler

ve yetersizlikler okul yönetiminde bulunan okul müdürü, müdür yardımcısı ve bölüm şefi ile

bunları il-ilçede denetleyen millî eğitim müdürlerine sorularak araştırılmıştır.

Araştırmanın yapılmasını talep eden ve yardımlarını esirgemeyen Erkek Teknik

Öğretim Genel Müdürlüğüne, anketlerin uygulanmasına katkı sağlayan il/ilçe millî eğitim

müdürlüklerine, okul müdürlüklerine ve personele teşekkür eder, araştırmanın eğitim

kurumlarına faydalı olmasını dileriz.

EARGED Araştırma Şubesi

iii

İ Ç İ N D E K İ L E R Sayfa

SUNUŞ………………………………………………………………… ii ÖNSÖZ………………………………………………………………… iii İÇİNDEKİLER…………………………………………………………. iv TALOLAR LİSTESİ…………………………………………………… v

BÖLÜM-I GİRİŞ

PROBLEM……………………………………………………………….. 1 ARAŞTIRMANIN AMACI……………………………………………… 4 ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ……………………………………………… 5 ARAŞTIRMANIN KAPSAM VE SINIRLILIKLARI…………………... 7 Kapsam…………………………………………………………….7 Sınırlılıkları..……………………………………………………… 7 TANIMLAR……………………………………………………………… 8

BÖLÜM-II YÖNTEM ARAŞTIRMANIN MODELİ……………………………………………...9 EVREN VE ÖRNEKLEM……………………………………………….. 9

Evren ……………………………………………………………. 9 Örneklem………………………………………………………….. 9

VERİLERİN TOPLANMASI…………………………………………….11 VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ…….…………………………………..12

BÖLÜM-III BULGULAR VE YORUMLAR BULGULUR VE YORUMLAR………………………………………….14 İl/ilçe milli eğitim müdürleri ve okul yönetimine ait bulgular ve yorumlar…………………………………………………………..14

BÖLÜM-IV OKUL YÖNETİMİ ve İL/İLÇE MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLERİNE AİT GENEL GÖRÜŞ ve ÖNERİLER

OKUL YÖNETİMİ ve İL/İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLERİNE AİT GENEL GÖRÜŞ ve ÖNERİLER …………………………………………78

BÖLÜM-V ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER ÖZET ………………………………………………………………….......79 SONUÇ …………………………………………………………………....81

Okul yönetimlerinin okullarındaki toplam kalite yönetimi

uygulamalarını değerlendirmeleri…………………………………..81

İl/ilçe millî eğitim müdürlerinin endüstri meslek liselerinde

Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarını değerlendirmeleri………83

ÖNERİLER ………………………………………………………………..87 KAYNAKÇA………………………………………………………………89 EKLER …………………………………………………………………….91

iv

TABLOLAR LİSTESİ

Tablo No Tablo Adı SayfaÇizelge-1 Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Düzeyinde Coğrafi Bölgelere Seçilen İller .. 102.1 Örneklem Gruplarına Gönderilen ve Cevaplanan Anket Dağılımı ……..… 113.1 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun

Vizyonunun Kurumda Çalışanlar Tarafından Paylaşımı”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .……………………........... 14

3,2 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Bulunan Tüm Çalışanların Kurum Misyonuna Uygun Performans Göstermesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması…………………….. 15

3,3 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul İçin Tayin Edilen Stratejilerin Kurumun Tüm Çalışanları Tarafından Takip Edilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ………. 17

3,4 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Kendine Özel ve Onu Farklı Kılan Değerlerin Varlığının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………………………. 18

3,5 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda TKY Anlayışı Önderliğinin Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması …………...……………………………………………… 19

3,6 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Tüm Uygulamaların TKY Anlayışına Uygun Olması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ………………………………………….. 20

3,7 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul Personeli Arasında (Müdür Yardımcıları, Zümreler. Hizmetliler vb.) Ekip Çalışmasının Teşvik Edilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması 21

3,8 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma Gruplarındaki Kişilerin Etkili Ekip Çalışması Yapması ” na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……... 22

3,9 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) Kalite Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………………………. 23

3,10 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul Personelinin Kalite Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesinin Belli Aralıklarla Yapılarak Performans Gelişiminin İzlenmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……... 25

3,11 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Tüm Personelin Kendini Geliştirme Süreci İçerisinde Bireysel Gelişimlerine Katkıda Bulunulması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması 26

3,12 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Eğitimi Kurumsallaştırma Çalışmaları İçerisinde Eğitim Faaliyetlerine (Seminer, Panel, Konferans,vb.) Yer Verilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması …...…………. 27

3,13 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Top Yekun Bir ‘Öğrenen Organizasyon’ Olması “na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .…………………………………. 28

v

3,14 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Diğer Meslek Liseleri İle Kıyaslandığında Müşteri (Öğrenci-Veli-Sektör-Üniversite vb.) İstek Ve Beklentilerini Karşılamada Daha Fazla Tercih Edilen Bir Kurum Olması.”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması…… 30

3,15 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY Uygulamalarının Yakından Takip Edilmesi.”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……… 31

3,16 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Öğrenci-Öğretmen-Veli ve Yöneticilerin Birbirine Kolay Erişebilmesi.”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………………………. 32

3,17 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Tüm Hizmetlerin Zamanında Sunulması.”na İlişkin Görüşlerin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ..…………………………………………………… 33

3,18 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Tüm Hizmetlerin Eksiksiz (Sıfır Hata Anlayışı İçerisinde) Sunulması.”na İlişkin Görüşlerin Bölgeler Göre Karşılaştırılması ...................................... 35

3,19 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Eğitim-Öğretimin Tam Öğrenme (Sıfır Hata) Anlayışına Göre Yapılması.”na İlişkin Görüşlerin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ..................................... 36

3,20 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) Beklentilerinin / Memnuniyetlerinin Karşılanmasında Esnekliğin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .……………........................ 37

3,21 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda İş Ve İşlemler Yürütülürken TKY’i İlkelerini Gerçekleştirmede Gerekli Esnekliğin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması……. 38

3,22 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Hizmet Sunulan Müşterilerin Okula Karşı Olan Güveninin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .……………........................ 39

3,23 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Çalışanların Birbirlerine Olan Güvenlerinin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .……………………........... 40

3,24 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda TKY Uygulamasını Gerçekleştirecek Fiziksel Donanımın Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………………………. 41

3,25 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Fiziksel Donanımın Etkin Kullanımının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ………………………………………….. 42

3,26 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yönetim İle Çalışanlar Arasında Açık İletişim (iki yollu iletişim) Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması 43

3,27 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okuldaki TKY Çalışmalarının Çevreyle İletişim Kurularak Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması …..………………………... 44

3,28 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yapılan Her Çalışmanın Öğrenci Memnuniyeti Düşünülerek Planlaması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması …………………………… 45

3,29 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) Tatmini Artırmaya Yönelik Hedeflerin Sürekli Olarak Geliştirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması….. 46

vi

3,30 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yer Alan Tüm Grupların Karar Verme Sürecine Katılımının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………………………. 47

3,31 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Karar Verme Sürecine Katılanlara Kararları Uygulama Sorumluluğunun Verilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması……… 48

3,32 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Maddi Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması……………..……………... 49

3,33 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun İnsan Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması…………………………….. 50

3,34 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Hizmetlerin Kalitesinde Sürekliliğin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ....…………………................................. 51

3,35 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Hizmetlerin Eksiksiz Sunulabilmesi İçin Sürekli İyileştirme Çalışmalarının Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması……... 52

3,36 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yapılan Tüm Çalışmaların Sadece Sonuçlarına Göre Değil, Süreçlerine Göre Değerlendirilmesinin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ..…………………………………………………………. 54

3,37 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Mezun Öğrencileri İzleme Çalışmalarının Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması .……………………................................. 55

3,38 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Mezun Öğrenci İzleme Çalışmalarından Elde Edilen Geri Bildirimlerin Okulda Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasında Kullanılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ……………............................................. 56

3,39 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Tedarikçilerine (İlköğretim Okullarına) Tanıtılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması ………................................. 57

3,40 İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okula, Okulun Hedeflerine Uygun Kalitede Öğrenci Seçiminin Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Karşılaştırılması. …………………………... 58

3,41 İllerin Gelişmişlik Düzeyine Göre Katılımcı Görüşlerine İlişkin Varyans Analiz Sonuçları …...……………………………………………………… 60

3,42 Katılımcı Grupların Görüşlerine İlişkin Varyans Analiz Sonuçları..... 663,43 Okul Yönetimi ile Millî Eğitim Müdürlerinin Vermiş Oldukları Görüşler

Arasındaki Sonuçlar ..……………………………………........................... 733,44 Okul Müdürü ile Okul (Md.Yrd.ve Bölüm Şefi) İdarecilerinin Vermiş

Oldukları Görüşler Arasındaki Sonuçlar ………………………………….. 75

1

BÖLÜM –I

GİRİŞ

Bu bölümde araştırmanın problemi, amaç ve alt amaçları ile önemi tartışılmış;

sınırlılıklar ve tanımlara yer verilmiştir.

PROBLEM

Toplam kalite yönetimi sanayide “Kalite Muayene” ile başlayan tarihsel serüveni,

sonradan “Kalite Kontrol”, daha sonra da “Kalite Güvencesi” dönemi ile devam etmiştir. Bu

uygulamalarla beraber rekabet, kalite, değişim ve müşteri beklentileri gibi faktörler Yönetim

Bilimi alanın “Toplam Kalite Yönetimi” kavramını getirmiştir (Çetin, 2002).

Toplam Kalite Yönetimi kurumun amaçlarına, önceden belirlenen nitel ve nicel

standartlar korunarak ulaşabilmesi için bütün kaynaklarını en etkili şekilde kullanılabilecek

ortamı yaratan yönetim sistemidir. Toplam Kalite Yönetimi (TKY) kurumlarda sürekli

gelişim ilkesine dayanan bir yaşam ve çalışma felsefesidir. Uygulama için geniş bir çalışma

yelpazesi sunan bu kavram gerekliliği üç ana fikri içerir: kalitenin tanımı, çalışma

performansını geliştirme ve yönetim sistemini geliştirmedir.

Yönetimde yeni yaklaşımlar içinde ifade edilen toplam kalite yönetimi anlayışı

kurumlarda yeni bir kültür anlayışını da beraberinde getirmektedir. Gelişmelere açık olan

kuruluşlar yönetimle ilgili yeni yaklaşımları izlemek ve bunlardan faydalanarak yeni bir

değişim kültürü oluşturma sürecine girebilirler. Günümüzde gelişen uluslararası rekabet, iş ve

yönetim anlayışı kurum ve kuruluşlarda mükemmeli aramaya yöneltmiştir. Bu arayışlarda

ulaşılan noktalardan biri toplam kalite yönetimidir. Toplam kaliteyi bir yaşam ve iş tarzı

olarak benimsemek için eğitim çalışanlarının bir kültür değişiminden geçmeleri

kaçınılmazdır. Buna göre yönetim alanında gözlenen gelişmeler, eğitim kurumlarını da

değişmeye ve yenileşmeye zorlamaktadır. Bunun son örneği toplam kalite yönetimi

anlayışının eğitim kurumlarında uygulanmasıdır (Gülseren, 2003).

2

Toplam kalite yönetimi uygulayan kurumların vizyon oluşturmaları ve oluşturulan

vizyon içinde; müşteri beklentilerinin öğrenilmesi, takım çalışması yapılması, müşteri

memnuniyeti, verimliliği ve etkililiği artırmak amacıyla kontrol edilebilecek değişikliklerin

bilinmesi, ana hedeflerin belirlenmesi ve iyileştirme etkinliklerinin yapılması gibi hususların

her düzeyde yapılması beklenmektedir.

Ülkemizde de hissettiğimiz mevcut teknoloji ve pazarı geliştirmek, uluslararası alanda

mücadele ederek yeni pazarlara girebilmek, gelecek kuşaklara daha iyi, aydınlık ve çağdaş

medeniyet seviyesinde bir yaşam düzeyi verebilmek için; önce insan, sonra kaliteyi ön plana

almak ve bunun için de planlı ve sistemli bir biçimde insan kaynaklarına sahip çıkarak,

onların birbirine, işlerine ve ülkemize olan bağlılığını artırmak için çalışmak gerekmektedir.

Bu çalışmaların temel felsefesi de kalite yönetimidir (Akın, Çetin ve Erol, 1998:ii).

21. yüzyılda küreselleşme sürecinde çağdaşlığı yakalamak isteyen ülkemiz ekonomisi

için “insan faktörü” kurumların başarısında ve rekabet edebilmesi düzeyinde oldukça önemli

bir rol oynamaktadır. İçinde bulunduğumuz yeni ve küresel ekonomi beraberinde “Müşteri

Memnuniyetini” getirmiştir. Müşteri memnuniyetine, kaliteli yönetim sistemleri kurularak

ulaşılabilir. Yönetim sistemlerinin gerek kurucuları gerekse uygulayıcıları kurumun her

kademede yer alan çalışanları olmalıdır (Ersen, 2002:10).

Yeni ekonomi dediğimiz 1990’dan sonra başlayan süreç, insanları, kurumları ve

toplumları yeni arayışlara ve düşüncelere yöneltmiştir. Küreselleşme ve buna bağlı küresel

ekonomi gerçeği, yaratıcılığı, bilgiyi ve teknolojiyi birlikte kullanmayı ve tüm kavramlar

içerisinde insanların, kurumların ve toplumların yeterliliklerini daha fazla artırmalarını gerekli

kılmaktadır (Hoekman, 2000:81; Ersen, 2002:14).

Toffler (1996b: 26)’a göre, insanlık ileriye doğru bir sıçrama yapıyor. Toplumsal

yaşam, tarihinde hiç görülmemiş ölçüde altüst olacak ve yeniden düzenlenecek. Farkında

olmadan temelden başlayarak yepyeni bir uygarlık kurulmaktadır ki bu üçüncü dalgadır.

Juran için kalite kullanıma uygunluk, Crosby için gereksinimleri karşılama,

Feigenbaum için kurumu yönetmenin bir yolu, Hoshin için hataları düzeltme ve önlemedir.

Deming’in kalite tanımı ise, pazarlamaya uygunluk, düşük maliyet, güvenirlik ve aynılığı

sağlamanın kestirebilirlik derecesidir (Flood, 1993).

3

Avrupa Birliğine girme çabaları, ISO 9000 kalite güvencesi sistem standartlarının

zorlayıcı etkileri, çevre koruma vb. ile ilgili yeni hukuksal uygulamalar, kalite ile ilgili yeni

istekleri beraberinde getirirken korumacılığın doğal olarak azalması, uluslararası ticaretin

yaygınlaşması, gümrük duvarlarının, pazarda, bilgide ve parada sınırların kalkması vb.

gelişmeler sonucu tüm işletmeler strateji belirlemeye ve sistem oluşturmaya başlamışlar ve

başarılı olabilmek için arayışlara girmişler ve bir yol olarak TKY’ne yönelmeye

başlamışlardır.

Günümüzde mevcut teknoloji ve pazarı geliştirmek, uluslararası rekabet ortamında

yeni pazarlara girebilmek, gelecek nesillere daha iyi, aydınlık ve çağdaş yaşam düzeyi

verebilmek için; önce insan, sonra kaliteyi ön plana almak ve bunun için de planlı ve sistemli

bir şekilde insan kaynaklarına sahip çıkarak, onların birbirine, işlerine ve ülkemize olan

bağlılığını artırmak için çalışmak gerekmektedir. Bunun temel felsefesi de kalite yönetimidir.

Toplam Kalite Yönetimi, sanayiden bilgi çağına ilerleyen günümüzde, üretim

alanından başlayarak hizmet sektörüne ve giderek kamu kuruluşlarından, kâr amacı olmayan

kurumlara kadar başarıya ulaşmanın temel yolu olarak benimsenmekte ve uygulanmaya

çalışılmaktadır. Yönetim etkinliklerinde sistematik bir yaklaşım olarak kabul edilen Toplam

Kalite Yönetimi’nin her tip kurum ve kuruluşta başarıyla uygulanabileceği görülmektedir.

Toplam Kalite belli bir standardı tutturmak değil, seviyeyi hızlı, sürekli ve sonsuz bir

tempoda geliştirmektir. Eğitim kurumları da Toplam Kalite Yönetimine, kurumun her

kademesinde yer alan tüm çalışanlarıyla hızlı geçmek durumundadır. Eğitimde kaliteyi

geliştirmenin yolu genellikle daha fazla kaynak kullanmak olarak görülmektedir. Oysaki

Toplam Kalite Yönetimi, kaliteyi az kaynakla geliştirmeniz gerektiğini, bunu yapamazsanız

rakiplerinizin yapacağını vurgular (Freeman, 1993). Ülkemiz eğitim sisteminde de, okulların

verdiği eğitim kalitesi kamuoyu tarafından eleştirilmekte, sayıları her geçen gün artan özel

dershaneler bu durumun göstergesi olarak kabul edilmektedir. Millî Eğitim Bakanlığı,

kamuoyunun duyarlılığı karşısında sistemi yenileştirmeye yönelerek tüm birimlerinde TKY

uygulamasını başlatma kararını almıştır.

4

Birçok Avrupa ülkesinin nüfusundan daha fazla sayıda öğrenci yetiştirme

sorumluluğunu alan Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Kasım 1999 tarihinde yayımlanan bir

Yönerge ile Toplam Kalite Yönetimi anlayışını bir yönetim modeli olarak benimsemiş ve tüm

okul ve kurumlarının bu anlayışla yönetilmesini istemiştir. MEB tarafından 2001 yılında

çıkarılan “MEB Taşra Teşkilâtı TKY Uygulama Projesi” ile de TKY anlayışını taşra

birimlerine yaygınlaştırmaya başlamıştır. Gelinen noktada TKY anlayışının MEB

birimlerinde ne derece benimsendiği ve uygulandığının bilinmesine ihtiyaç vardır. Bu

çerçevede bu araştırmanın problemi “Toplam Kalite Yönetimi anlayışı Millî Eğitim Bakanlığı

mesleki teknik ortaöğretim kurumlarından endüstri meslek liselerinde benimsenerek istenilen

düzeyde uygulanmakta mıdır?” şeklindedir.

AMAÇ

Bu araştırmanın genel amacı; Millî Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğüne bağlı endüstri meslek liselerinde yürütülen Toplam Kalite Yönetimi

uygulamalarına yönelik okul yönetimi ve bağlı bulunduğu il / ilçe millî eğitim müdürlerinin

değerlendirmelerini belirleyerek bu liselerde “Toplam Kalite Yönetimi” anlayışıyla

gerçekleştirilmesi istenen esas ve usulleri geliştirmektir. Bu genel amaç doğrultusunda

aşağıda belirtilen sorulara cevap aranmıştır.

1. Endüstri meslek liselerinde TKY anlayışı ne derece benimsenmiştir?

2. Endüstri meslek liselerinde TKY anlayışının yerleşmesi, benimsetilmesi için yeterli alt

yapı çalışması ne ölçüde yapılmıştır? (eğitim çalışmaları, mevzuat düzenlemeleri vb.)

3. Endüstri meslek liselerinde;

a) TKY anlayışı bir yönetim modeli olarak ne derece uygulanmaktadır?

b) Özdeğerlendirme çalışması yıllık olarak ne ölçüde yapılmaktadır ?

c) Öğrenci/veli/yönetici/öğretmen gibi paydaşların memnuniyeti ne derecede

ölçülmektedir? onların istek ve beklentileri, öneri ve şikayetleri belli bir sistem

dahilinde ne ölçüde alınmaktadır?

d) Gönüllü insanların katılımı ile iyileştirme çalışmaları ne ölçüde yapılmaktadır?

e) Endüstri meslek lisesi yöneticileri TKY anlayışında olduğu gibi okullarında

liderlik davranışlarını ne ölçüde sergileyebilmektedir ?

f) Yapılan planlamalarda, uygulamalar ne derecede yürütülmektedir?

5

ÖNEM

Bilim ve teknolojideki hızlı değişim ve gelişmeler, kurum ve kuruluşların sürekli

yenilenmelerini zorunlu kılmaktadır. Bu değişim ve gelişimi izleyerek gereğini yapan

kurumlar, toplumsal ihtiyaçları daha kaliteli karşılamanın bilinciyle faaliyetlerini

sürdürmektedir.

İçinde bulunduğumuz yüzyılda insan yaşamını kolaylaştırmak üzere, mal ve hizmet

üreten kurumlar için kalite önemli bir kavram olmuştur. Üretilen mal ve hizmette kaliteyi

yakalamak isteyen kurumun sağlıklı bir yapıya ve iyi organize olmuş bir yönetim anlayışına

sahip olması gerekmektedir.

Kalite ile ilgili güncel düşüncelerin çoğunluğu üretim sektörü kökenlidir. Kalite pek

çok değişik manalar ifade eden bir kavramdır. Kalite günümüzde “amaca uygunluk” veya

“kullanıma uygunluk” gibi tanımlarla ifade edilmektedir. Kalitenin ifade edildiği tanımlara

ilişkin örnekler aşağıda verilmiştir (Özden, 1998: 162-163; Gomes, 1999: 21-30);

Kalite, bir mal ya da hizmetin belirli bir gerginliği karşılayabilme yeteneklerini

ortaya koyan özelliklerin tümüdür. (ABD Kalite Kontrol Derneği, ASQC)

Kalite, bir ürün veya hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama

kabiliyetine dayanan özelliklerin toplamıdır. (Türk Standartları Enstitüsü, TSE9

Kalite, bir ürün veya hizmetin belli bir gereksinimini giderme yeteneğini etkileyen

özellik ve niteliklerinin toplamıdır. (ISO 9000 Seri Standartları)

Kalite, mükemmel olan ile iş görebilir olanı birbirinden ayıran şeydir. Edward

Sallis

Konu kalite ise, mutlak (doğrular) yoktur. Kalite karşılaştırmalı bir kavramdır ve

dinamiktir, daima da öyle kalacaktır. Bu nedenle hiç kimse en iyiye asla

ulaşamamaktadır. En iyi yoktur ve asla olmayacaktır. David Hutchins

Kaliteye etkileyen birçok etmen vardır. Bunlar; para, bilgi, pazar, çevre, insan, yönetim ve

malzeme olarak sıralanmıştır (Harris ve Harris, 1992: 21).

6

Toplam Kalite Yönetimi, mevcutla gelecek arasında ilişkiyi kurmak ve geçişi

kolaylaştırmak için tüm dünya da yaygın olarak kabul görmüş bir yönetim felsefesidir

(Çetinkaya, 1999: 140)

Verimlilik, etkililik, hız, sıfır hata, estetik, erişebilirlilik, müşteri memnuniyeti vb.

özelliklerin tümü olarak ortaya çıkan “kalite”, 2000’li yılların vazgeçilmez olgusudur.

Kaynakların etkili ve verimli kullanılması, düşük maliyetle kaliteli üretim gerçekleştirme

isteği, hizmet üretiminde kaliteyi artırma ve hizmetten yararlanan toplum kesimlerinin

memnuniyetini sağlama arzusu, eğitim yönetiminde yeni yaklaşımları gündeme getirmiştir.

Yeni yönetim anlayışlarının başında hiç kuşkusuz Toplam Kalite Yönetimi gelmektedir.

Toplam Kalite Yönetimi:

• Her kademedeki personelin bilgi ve beceri düzeyinin yükseltilmesi

• Karar süreçlerinde katılımcılığın sağlanması

• Personelin iş tanımına uygun olarak çalıştırılması

• Birim içi koordinasyonun sağlanması

• Çalışanlar arasında güvene dayalı bir ortamın oluşturulması

• Sürekli iyileştirme ve eğitimle öğrenen organizasyon yapısının

kurumsallaştırılması

gibi hedefleri gerçekleştirerek çalışanlarla birlikte tam bir takım ruhu oluşturulmasını sağlar.

Toplam Kalite Yönetimi, bir kuruluşun bütün etkinliklerinde kalite olgusunu ön plana

çıkaran ve her aşamada sürekli sorgulama ve iyileştirme yaparak olası hataları üretim

sürecinde gidermeye çalışan bir anlayışla organize olmayı, sistemin temeli olarak görür. İnsan

eğitiminde yapılan yanlışları daha sonra gidermenin çok zor olduğu bilinen bir gerçektir. Bu

nedenle Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatlarında, toplam kalite anlayışına uygun bir

yönetim sistemi oluşturma süreci başlatılmıştır. Böylelikle millî eğitim sistemi, gerek hizmet

kalitesi, gerekse personel yeterliliği açısından 2000’li yılların çağdaş Türkiye’sine yakışır bir

organizasyon hâline gelecektir.

7

Bir eğitim kurumunda kaliteyi yakalayabilmek için o kurumdaki tüm çalışanların

kaliteyi düşünmesi, inanması ve davranışlarıyla bunu doğrulayarak uygulamaya geçirmesi

gerekmektedir. Bu bağlamda, eğitim ve kalitenin birbirine bağlı iki önemli kavram olduğu da

unutulmamalıdır.

Eğitim sektöründeki girdi ve çıktının insan olduğu düşünüldüğünde, eğitimde kalite ve

mükemmellik modelinin yakalanması son derece önemlidir.

Türkiye genelinde okullar için TKY anlayışı son derece önemli bir konu olmasına

rağmen, uygulama başarısı veya başarısızlığı üzerinde yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır.

TKY büyük oranda liderliğe bağlı bir kavram ve uygulama olması nedeniyle okul

müdürlerinin bu alandaki rollerinin incelenmesi bakımından bu araştırma önemli

görülmektedir.

Araştırmada elde edilen bulgular TKY’nin etkili bir şekilde endüstri meslek liselerinde

uygulanmasında başarı derecesini göstereceğinden, uygulamada eksik kalan yerler ve

yetersizlikler konusunda bundan sonra yapılacaklara ışık tutacak bilimsel bir çalışma olması

açısından önem taşımaktadır. Araştırmanın bulguları gerek okul müdürlerine gerek tüm Millî

eğitim müdürlerine gerekse de bu konu ile ilgili çalışma yapacak araştırmacılara kaynak

oluşturması açısından ve ayrıca Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğünün endüstri meslek

liselerindeki TKY uygulama başarılarını görmesi bakımından önemli sayılmaktadır.

ARAŞTIRMANIN KAPSAM VE SINIRLILIKLARI

Kapsamı

Araştırma sadece 2004-2005 eğitim öğretim yılında, Millî Eğitim Bakanlığı Erkek

Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı olarak TKY uygulamaları yapan endüstri meslek

liselerini kapsamaktadır.

Sınırlılıkları

8

1. Bu araştırma örneklem kapsamına alınacak il/ilçe Millî eğitim müdürleri ve okul

yönetimi (okul müdürü, müdür yardımcıları ve bölüm şefleri) ile sınırlıdır.

TANIMLAR

Endüstri Meslek Liseleri: Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı meslek

liseleridir.

Toplam Kalite Yönetimi: Müşteri memnuniyetini, güçlü liderliği, katılımcılığı, sürekli

gelişme ile süreç odaklılığı esas alan ve sürekli eğitimle kültürel değişimi hedefleyen bir

yönetim anlayışıdır (Gülseren, 2003).

Okul Yönetimi: Endüstri meslek liselerinin okul müdürü, müdür yardımcıları (müdür

başyardımcısı dahil) ve bölüm şeflerini kapsamaktadır.

İl / İlçe Millî Eğitim Müdürü: Araştırmada örneklem alınan okul müdürlerinin bağlı

bulundukları müdürlüklerdir.

9

BÖLÜM-II

YÖNTEM

Araştırma, yukarıda belirtilen alt amaçlarda yer alan soruların cevaplarına ilişkin temel

verilerin toplanmasını sağlayacak anketler aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada

kullanılacak anket (veri toplama aracı) uzman görüşü alınarak araştırmacı tarafından

geliştirilmiştir.

ARAŞTIRMA MODELİ

Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı endüstri meslek liselerinde TKY

uygulamalarına yönelik, okul yönetimi ile bu okulların bağlı olduğu millî eğitim

müdürlüklerinin görüşlerinden elde edilecek verilerin analizi ile probleme cevap aranacağı

için betimsel nitelikte olan bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır.

EVREN VE ÖRNEKLEM

Evren

Araştırma, iki bağımsız evren ve bu evrenlerden alınmış iki ayrı örneklem grubunu

içermektedir.

Araştırmanın evrenini 2004-2005 öğretim yılında, Millî Eğitim Bakanlığı Erkek

Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Türkiye genelinde faaliyet gösteren endüstri

meslek liseleri okul yönetimi ile bu okulların bağlı bulunduğu 81 ilin ve bu illere bağlı

ilçelerin il/ilçe Millî eğitim müdürleri oluşturmuştur.

10

Örneklem

Araştırma örnekleminin belirlenmesinde, sosyal, kültürel, demografik ve ekonomik

değişkenler esas alınarak yedi coğrafî bölgenin her bölgesinden çok gelişmiş, gelişmiş ve az

gelişmişlik durumuna göre 21 il belirlenmiştir (ÇİZELGE 1).

ÇİZELGE - 1

Sosyo - Ekonomik Gelişmişlik Düzeyinde Coğrafi Bölgelere Seçilen İller

Sıra Bölge İl

Sırası(*)

Araştırma Kapsamına Alınan Bölge İller

İllerin Ülke Genelindeki

Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sırası

I

Mar

mar

a B

ölge

si 1 İSTANBUL 1

2 KIRKLARELİ 11 3 ÇANAKKALE 24

II Ege

B

ölge

si 1 İZMİR 3

2 AYDIN 22 3 AFYON 44

III

Akd

eniz

B

ölge

si 1 ADANA 8

2 HATAY 29 3 KAHRAMANMARAŞ 48

IV İç

Ana

dolu

B

ölge

si 1 ANKARA 2

2 KARAMAN 35 3 YOZGAT 64

V

Kar

aden

iz

Böl

gesi

1 BOLU 14 2 ÇORUM 46 3 GÜMÜŞHANE 71

VI

Doğ

u A

nado

lu

Böl

gesi

1 ELAZIĞ 36 2 IĞDIR 69 3 MUŞ 81

VII

Gün

eydoğ

u A

nado

lu

Böl

gesi

1 GAZİANTEP 20 2 ŞANLIURFA 68 3 ŞIRNAK 78

(*) 1.Çok gelişmiş 2.Gelişmiş 3.Az Gelişmiş

11

Kaynak: DPT 1996-2003 verileri.

Çizelge -1’de bölgelere göre seçilen illerin okul yönetimi ve il/ilçe millî eğitim müdürleri tarafından doldurulan anketlerin il/ilçe millî eğitim müdürlerinde geri dönüşümü, %100 olurken okul yönetimlerinde %97,1 oranında olmuştur. Bu araştırmada örneklem olarak alınan okulların adları ve bağlı bulundukları il/ilçe millî eğitim müdürlükleri Ek-2’de gösterilmiştir.

12

VERİLERİN TOPLANMASI

Toplam kalite yönetiminin endüstri meslek liselerinde uygulanma derecesini

belirlemeye yönelik veri toplama aracı (anket) geliştirilmiştir. Anket sorularının okul yönetimi

ve il / ilçe millî eğitim müdürleri tarafından değerlendirilmesi posta yoluyla istenmiştir.

Örneklem gruplarına dağıtılan ve cevaplanan anket sayısı aşağıda, Tablo 2.1’de gösterilmiştir.

Anket uygulama esasları, Anket Uygulama Yönergesi ile belirlenmiştir.

Tablo 2.1

Örneklem Gruplarına Gönderilen ve Cevaplanan Anket Dağılımı

Sıra

İller

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürü Okul Yönetimi

Gönderilen Anket Sayısı

Cevaplanan Anket Sayısı

Gönderilen Anket Sayısı

Cevaplanan Anket Sayısı

f % f % f % f % 01 İstanbul 24 21,3 24 21,3 335 19,7 333 19.602 Kırklareli 3 2,7 3 2,7 36 2,2 36 2.103 Çanakkale 5 4,5 5 4,5 53 3,2 52 3.204 İzmir 11 9,7 11 9,7 193 11,4 192 11.305 Aydın 6 5,3 6 5,3 78 4,5 77 4.206 Afyon 5 4,5 5 4,5 70 4,2 69 4.107 Adana 4 3,6 4 3,6 138 8,2 137 8.108 Hatay 4 3,6 4 3,6 48 2,8 48 2.509 K.Maraş 3 2,7 3 2,7 35 2,1 34 2.110 Ankara 18 16,1 18 16,1 323 18,9 322 18.111 Karaman 1 0,9 1 0,9 25 1,4 23 1.312 Yozgat 6 5,3 6 5,3 55 3,3 55 3.313 Bolu 2 1,8 2 1,8 38 2,3 37 2.214 Çorum 3 2,7 3 2,7 40 2,4 39 2.215 Gümüşhane 1 0,9 1 0,9 12 0,8 11 0.716 Elazığ 1 0,9 1 0,9 38 2,3 37 2.217 Iğdır 1 0,9 1 0,9 10 0,7 10 0.718 Muş 3 2,7 3 2,7 32 1,9 32 1.819 Gaziantep 3 2,7 3 2,7 70 4,2 70 4.120 Ş.Urfa 5 4,5 5 4,5 38 2,3 37 2.221 Şırnak 3 2,7 3 2,7 18 1,2 17 1.1

T O P L A M 112 100,0 112 100,0 1717 100,0 1668 97,1

13

VERİLERİN ÇÖZÜMLENMESİ

Araştırmanın veri kaynağını anketlerle toplanan veriler oluşturmuştur. Araştırmanın

amacı çerçevesinde hazırlanan anket okul yönetimi (okul müdürü, md. baş yrd./md.yrd. ve

bölüm şefi) ve il/ilçe millî eğitim müdürlerine uygulanmıştır. Anketler uygulanmadan önce

son şeklinin verilmesi için araştırmacı ve uygulayıcılardan oluşan bir uzmanlar grubunun

incelemesine sunulmuştur. Uzmanlarca yapılan değerlendirmeler ve öneriler dikkate

alındıktan sonra anketler üzerinde gerekli düzeltmeler yapılarak geliştirilen anketlere pilot bir

çalışmayla son şekli verilmiştir.

Araştırma kapsamına alınan gruplara uygulanan anket sonucu elde edilen veriler,

frekans ve yüzdeler şeklinde hesaplanarak tablolarda gösterilmiştir. Anketlerde, gruplara ortak

sorulan sorulara verilen cevaplar arasındaki ilişkileri gösterebilmek için çapraz tablolar

oluşturulmuştur. Anket sorularının cevaplandırılmasında ve değerlendirilmesinde, beş ile bir

arasında değişen beşli Likert ölçeği kullanılmıştır. Beşli ölçeğin olumlu ucu (5) olumsuz ucu

ise (1) olarak değerlendirilmiştir. Anketlerde boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate

alınmamıştır. Beşli ölçeğin kullanıldığı anket sorularına verilen cevapların aritmetik

ortalaması ve standart sapması hesaplanmış ve çoklu gruplar arasındaki ilişkinin

belirlenmesinde Kay-kare metodu, ikili gruplara ortak sorulan sorularda grupların aritmetik

ortalamaları arasındaki farkın test edilmesi için t-testi, çoklu gruplar içinde F-testi (tekyönlü

varyans analizi) uygulanmıştır. Ortalamalar arasında 0.05 güvenirlik düzeyi esas alınmıştır.

Bu beşli ölçekteki aralık için (5-1) hesaplanan aralık katsayısına göre (4/5=0.80)

seçenek aralıkları aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.

1.0 – 1.80 Hiç yerine getirilmemektedir (kesinlikle katılmıyorum)

1.81 – 2.60 Az yerine getirilmektedir (katılmıyorum)

2.61 – 3.40 Orta derecede yerine getirilmektedir (kararsız)

3.41 – 4.20 İyi derecede yerine getirilmektedir (katılıyorum)

4.21 – 5.00 Çok iyi yerine getirilmektedir (kesinlikle katılıyorum)

Çoklu gruplarda manidar fark olanların belirlenmesinde ise Scheffie testinden

yararlanılmıştır.

Geri dönen anketler geçerlilik ve doğruluk yönünden incelenip, yönergeye uygun

cevaplandırılmayan anketler değerlendirme kapsamı dışında bırakılmıştır. Geçerli kabul

edilen anketlere verilen cevaplar, bilgisayar ortamında SPSS programı ile çözümlenmiştir.

14

BÖLÜM-III

BULGULAR VE YORUMLAR

Bu bölümde araştırmaya katılan grupların Toplam Kalite Yönetimi

uygulamalarına ilişkin değerlendirmelerin ortaya koyduğu bulgular, araştırma amaçlarına göre

tablolaştırılarak ele alınmıştır. Ayrıca il/ilçe millî eğitim müdürleri ve bağlı okulların

yönetiminden oluşan katılımcılar, bulundukları bölge illerin çok gelişmiş, gelişmiş ve az

gelişmişlik düzeylerinde nasıl bir yaklaşımda olduklarını belirlemek amacıyla yapılan varyans

analiz sonuçlara da tablolarda yer verilerek yorumlanmıştır.

Tablo 3.1

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Vizyonunun Kurumda

Çalışanlar Tarafından Paylaşımı”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın

Karşılaştırılması

Bölge Görev N X s sd t p

Marmara Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 28 3,57 0,836 451 -0,226 0,821Okul Yönetimi 425 3,61 0,975

Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3,81 0,801 358 1,388 0,166Okul Yönetimi 334 3,55 0,905

Akdeniz Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 12 3,75 0,452 228 1,841 0,083Okul Yönetimi 218 3,48 0,956

İç Anadolu Bölgesi


Karadeniz Bölgesi


Doğu Anadolu Bölgesi


Güneydoğu Anadolu Bölgesi


Tablo 3.1’de “Okulun Vizyonunun Kurumda Çalışanlar Tarafından Paylaşımı”na

ilişkin olarak verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.

15

Bölgelere göre katılımcıların vermiş oldukları cevapların aritmetik ortalamasına

bakıldığında, tüm bölgelerin il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetiminin “Okulun

Vizyonunun Kurumda Çalışanlar Tarafından Paylaşımı” hususunda “iyi” derecede görüş

bildirdikleri gözlemlenmektedir.

Grupların bölgelere göre vermiş oldukları cevapların aritmetik ortalamaları arasında

manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, 0,05

anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Okulun

Vizyonunun Kurumda Çalışanlar Tarafından Paylaşımı”ında her iki grubun da aynı

görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde hedeflerin belirlenmesi ve vizyon

oluşturulmasında paydaşların paylaşımının “iyi” düzeyde olduğu, meslek liselerindeki aile

havasının kurum kültürüne dönüştüğünün görüldüğü söylenebilir.

Tablo 3.2

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Bulunan Tüm

Çalışanların Kurum Misyonuna Uygun Performans Göstermesi”ne İlişkin Görüşlerinin

Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 28 3,46 0,922451 -0,021 0,983

Okul Yönetimi 425 3,47 0,959


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






16

“Okulda Bulunan Tüm Çalışanların Kurum Misyonuna Uygun Performans

Göstermesi” sorusuna kaynak gruplarca verilen cevapların ölçüm araçlarına göre

değerlendirmesi Tablo 3.2’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Bulunan Tüm Çalışanların Kurum Misyonuna Uygun

Performans Göstermesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Akdeniz ( X =3,42), İç

Anadolu ( X =3,46) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,91) “iyi” düzeyde

gerçekleşirken, okul yönetimi gruplarında Akdeniz ( X =3,36), İç Anadolu ( X =3,35) ve

Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,34) “orta” düzeyde cevap verdikleri

görülmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Bulunan Tüm

Çalışanların Kurum Misyonuna Uygun Performans Göstermesi”nde her iki grubun da

aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, Tablo 3.6 ile paralellik gösteren bir durumun mevcut olduğu bunun ise

okullardaki kurum kültürünün yerleşmiş olmasından kaynaklandığı düşünülebilir.

17

Tablo 3.3

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul İçin Tayin Edilen

Stratejilerin Kurumun Tüm Çalışanları Tarafından Takip Edilmesi”ne İlişkin

Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 28 3,39 0,832

451 -0,350 0,727Okul Yönetimi 425 3,46 0,938


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






Tablo 3.3’de “Okul İçin Tayin Edilen Stratejilerin Kurumun Tüm Çalışanları

Tarafından Takip Edilmesi” sorusuna gruplarca verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer

almaktadır.


bakıldığında, “Okul İçin Tayin Edilen Stratejilerin Kurumun Tüm Çalışanları

Tarafından Takip Edilmesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürleri tarafından verilen

cevaplar Marmara ( X =3,39) ve Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,20) “orta”, okul

yönetimi gruplarında Marmara ( X =3,46) ve Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,44) “iyi”

düzeyde gerçekleşirken Ege ( X =3,39), Akdeniz ( X =3,27), İç Anadolu ( X =3,29),

Karadeniz ( X =3,39) ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,33) “ orta” düzeyde

kaldığı görülmektedir.

18



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Okul İçin

Tayin Edilen Stratejilerin Kurumun Tüm Çalışanları Tarafından Takip Edilmesi” nde

her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, stratejinin takip edilmesi vizyon ve misyon ortamlarına ilişkin verilere

oldukça yakın değerdedir. Vizyon ve misyon paylaşımında belirtilen görüşlerin yakınlığı,

strateji paylaşımına ilişkin görüşlerde az miktarda da olsa puan düşüşünü kabullenmek ve

paylaşmakla, çalışanların takip edilme farklarına etkisi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.4

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Kendine Özel ve Onu

Farklı Kılan Değerlerin Varlığının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre

Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi


451 -0,211 0,833Okul Yönetimi 25 3,72 0,947


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






Tablo 3.4’te “Okulun Kendine Özel ve Onu Farklı Kılan Değerlerin Varlığının

Sağlanması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, tüm bölgelerin il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetiminin “Okulun

19

Kendine Özel ve Onu Farklı Kılan Değerlerin Varlığının Sağlanması” hususunda “iyi”

derecede görüş bildirdikleri anlaşılmaktadır.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Katılımcı grupların “Okulun

Kendine Özel ve Onu Farklı Kılan Değerlerin Varlığının Sağlanması” konusunda aynı


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinin bir meslek lisesi olması nedeniyle bu okulları

diğerlerinden özel ve farklı kılan değerlerin yüksek düzeyde bulunması doğal karşılanabilir.

Tablo 3.5

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda TKY Anlayışı

Önderliğinin Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi


451 -0,404 0,686Okul Yönetimi 425 3,65 1,001


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






“Okulda TKY Anlayışı Önderliğinin Yapılması”na ilişkin olarak verilen

cevapların istatistiksel ölçümlerle karşılaştırma sonuçları Tablo 3.5’te yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda TKY Anlayışı Önderliğinin Yapılması” hususunda il/ilçe millî

eğitim müdürleri tarafından verilen cevaplar İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,33) “orta”

20

düzeyde gerçekleşirken, okul yönetimi grubunda İç Anadolu Bölgesinin ( X =3,46) “iyi”

düzeyde görüş bildirdikleri izlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade “Okulda TKY

Anlayışı Önderliğinin Yapılması”nda her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı

anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde TKY anlayışının okul yönetimi tarafından

benimsenmekte olduğu il/ilçe millî eğitim müdürlerinin genelde tüm bölgelerdeki

değerlendirmelerinden anlaşıldığı söylenebilir.

Tablo 3.6

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Tüm Uygulamaların

TKY Anlayışına Uygun Olması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın



Marmara Bölgesi


451 0,066 0,947Okul Yönetimi 425 3,45 0,982


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






“Okulda Tüm Uygulamaların TKY Anlayışına Uygun Olması”na ilişkin olarak

verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.6’da yer almaktadır.

21


bakıldığında, “Okulda Tüm Uygulamaların TKY Anlayışına Uygun Olması” hususunda

il/ilçe millî eğitim müdürlerinin İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,00) ve aynı bölgede okul

yönetimi ( X =3,35)’le “orta” düzeyde görüş belirtikleri verilen cevaplarda

gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Tüm

Uygulamaların TKY Anlayışına Uygun Olması” konusunda her iki grubunda aynı görüşü

paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde uygulamaların TKY anlayışı uygunluğu

bölgelerin tamamına yakınında iyi olduğu şeklinde söylenebilir.

Tablo 3.7

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul Personeli Arasında

(Müdür Yardımcıları, Zümreler, Hizmetliler vb.) Ekip Çalışmasının Teşvik Edilmesi”ne

İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi


451 -0,154 0,878Okul Yönetimi 425 3,92 0,910


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi



İl/İlçe M.E. Müdürü 5 4,00 1,225 82 0498 0,620Okul Yönetimi 79 3,81 0,802



22

Tablo 3.7’de “Okul Personeli Arasında (Müdür Yardımcıları, Zümreler,

Hizmetliler vb.) Ekip Çalışmasının Teşvik Edilmesi”ne ilişkin olarak verilen cevapların

istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, tüm bölgelerin il/ilçe Millî eğitim müdürleri ve okul yönetiminin “Okul

Personeli Arasında (Müdür Yardımcıları, Zümreler, Hizmetliler vb.) Ekip Çalışmasının

Teşvik Edilmesi” hususunda “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade “Okul

Personeli Arasında (Müdür Yardımcıları, Zümreler, Hizmetliler vb.) Ekip Çalışmasının

Teşvik Edilmesi”nde her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde yürütülen TKY uygulamalarında okul

yönetiminin ekip çalışmalarını teşvik etmesinin iyi düzeyde olduğu söylenebilir.

Tablo 3.8

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Planlı Okul Gelişimi

Çalışma Gruplarındaki Kişilerin Etkili Ekip Çalışması Yapması ”na İlişkin



Marmara Bölgesi


450 0,736 0,473Okul Yönetimi 424 3,50 0,996


Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi



İl/İlçe M.E. Müdürü 5 3,20 1,095 82 -0,830 0,409Okul Yönetimi 79 3,51 0782



23

“Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma Gruplarındaki Kişilerin Etkili Ekip

Çalışması Yapması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.8’de yer

almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma Gruplarındaki Kişilerin Etkili Ekip

Çalışması Yapması ” hususunda il/ilçe millî eğitim müdürleri tarafından verilen cevaplar İç

Anadolu ( X =3,00) ve Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,20) “orta” düzeyde gerçekleşirken

okul yönetiminin İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,38) “orta”, Doğu Anadolu Bölgesinde

( X =3,51) “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Planlı Okul

Gelişimi Çalışma Gruplarındaki Kişilerin Etkili Ekip Çalışması Yapması ” konusunda

her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde yürütülen planlı okul gelişimi ve çalışma

gruplardaki kişilerin ekip çalışmalarının orta ve iyi düzeyde olduğu söylenebilir.

Tablo 3.9

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Personelinin (yönetici,

öğretmen, memur, hizmetli) Kalite Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla

Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması

Bölge Görev N X s sd t p Marmara Bölgesi


Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3,38 1,023 358 0,589 0,556Okul Yönetimi 334 3,26 1,009Akdeniz Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 12 3,50 0,798 228 0,761 0,448Okul Yönetimi 218 3,30 0,900İç Anadolu Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 24 3,08 0,881 422 0,074 0,941Okul Yönetimi 400 3,07 1,023Karadeniz Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 6 3,67 0,516 91 1,202 0,232Okul Yönetimi 87 3,18 0,971Doğu Anadolu Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 5 3,80 1,095 82 1,412 0,162Okul Yönetimi 79 3,22 0,887Güneydoğu Anadolu Bölgesi


24

Tablo 3.9’da “Okulun Personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) Kalite

Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesi”ne ilişkin

olarak verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulun Personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) Kalite

Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesi” hususunda

il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Marmara ( X =3,14), Ege ( X =3,38) ve İç Anadolu

Bölgelerinde ( X =3,08) “orta”, Akdeniz ( X =3,50), Karadeniz ( X =3,67), Doğu Anadolu

( X =3,80) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,82) “iyi” düzeyde gerçekleşirken,

okul yönetimi grubunda; Marmara ( X =3,33), Ege ( X =3,26), İç Anadolu ( X =3,07),

Akdeniz ( X =3,30), Karadeniz ( X =3,18) ve Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,22) “orta”,

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ( X =3,49) “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Okulun

Personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) Kalite Geliştirmeye Yönelik

Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesi” nde her iki grubunda aynı görüşü


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde görevli personelin kalite geliştirme

çalışmalarındaki kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilme

düzeyinin bölgeler itibarı ile orta seviyede olduğu söylenebilir.

25

Tablo 3.10

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okul Personelinin Kalite

Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesinin Belli

Aralıklarla Yapılarak Performans Gelişiminin İzlenmesi”ne İlişkin Görüşlerinin



Marmara Bölgesi


Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü

26 3,27 1,041 358 0,158 0,878Okul Yönetimi 334 3,24 1,049

Akdeniz Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü

2 3,50 0,674 228 0,764 0,446Okul Yönetimi 218 3,28 1,006



24 3,00 0,834 422 0,071 0,944Okul Yönetimi 400 2,99 1,019

Karadeniz Bölgesi


6 3,83 0,408 91 1,424 0,158Okul Yönetimi 87 3,20 1,087



5 3,80 1,095 82 1,170 0,246Okul Yönetimi 79 3,22 0,946



11 3,91 1,044 133 2,479 0,014*Okul Yönetimi 124 3,08 1,064

* 0,05 anlamlılık düzeyinde manidar.

“Okul Personelinin Kalite Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme

Araçlarıyla Değerlendirilmesinin Belli Aralıklarla Yapılarak Performans Gelişiminin

İzlenmesi” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.10’da yer almaktadır.


bakıldığında, “Okul Personelinin Kalite Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme

Araçlarıyla Değerlendirilmesinin Belli Aralıklarla Yapılarak Performans Gelişiminin

İzlenmesi” hususunda il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Akdeniz ( X =3,50), Karadeniz

( X =3,83), Doğu Anadolu ( X =3,80) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,91) “iyi”,

okul yönetimi gruplarında Akdeniz ( X =3,28), Karadeniz ( X =3,20), Doğu Anadolu

26

( X =3,22) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,08) “orta” derecede görüş bildirirken,

diğer bölgelerde “iyi” derece görüşte oldukları gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Güneydoğu

Anadolu Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi

grubunda manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,014). Güneydoğu Anadolu

Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okul Personelinin Kalite

Geliştirmeye Yönelik Çalışmalarının Ölçme Araçlarıyla Değerlendirilmesinin Belli

Aralıklarla Yapılarak Performans Gelişiminin İzlenmesi” konusunda farklı düşünürken,

diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde çalışan personelin kalite geliştirmeye yönelik

çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi ve belli aralıklarla yapılan performans

gelişimi izlenme düzeyinin orta seviyede olduğu söylenebilir.

Tablo 3.11

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Tüm Personelin Kendini

Geliştirme Süreci İçerisinde Bireysel Gelişimlerine Katkıda Bulunulması”na İlişkin



Marmara Bölgesi



Akdeniz Bölgesi




Karadeniz Bölgesi






27

Tablo 3.11’de “Okulda Tüm Personelin Kendini Geliştirme Süreci İçerisinde

Bireysel Gelişimlerine Katkıda Bulunulması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel

sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Tüm Personelin Kendini Geliştirme Süreci İçerisinde Bireysel

Gelişimlerine Katkıda Bulunulması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin İç

Anadolu ( X =3,17), ve Doğu Anadolu Bölgesinde ( X =3,40) “orta” düzeyde gerçekleşirken,

okul yönetimi gruplarında İç Anadolu Bölgesi ( X =3,34) “orta” ve Doğu Anadolu

Bölgesinde ( X =3,49) “iyi” düzeyde cevap verdikleri görülmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Okulda

Tüm Personelin Kendini Geliştirme Süreci İçerisinde Bireysel Gelişimlerine Katkıda

Bulunulması” konusunda her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde çalışan tüm personelin kendilerini geliştirme

süreci içerisinde bireysel gelişimlerine olan katkılarının iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.12

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Eğitimi Kurumsallaştırma

Çalışmaları İçerisinde Eğitim Faaliyetlerine (seminer, panel, konferans vb.) Yer

Verilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması




İl/İlçe M.E. Müdürü 12 3,42 1,240 228 -0,218 0,828Okul Yönetimi 218 3,48 0,994İç Anadolu Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 24 3,17 1,007 422 -0,534 0,594Okul Yönetimi 400 3,28 1,035Karadeniz Bölgesi




28

“Okulda Eğitimi Kurumsallaştırma Çalışmaları İçerisinde Eğitim Faaliyetlerine

(seminer, panel, konferans vb.) Yer Verilmesi” konusunda verilen cevapların istatistiksel

sonuçları Tablo 3.12’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Eğitimi Kurumsallaştırma Çalışmaları İçerisinde Eğitim

Faaliyetlerine (seminer, panel, konferans vb.) Yer Verilmesi” hususunda, il/ilçe millî

eğitim müdürlerinin Marmara ( X =3,36) ve İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,17) “orta”

düzeyde gerçekleşirken, okul yönetimi gruplarında Marmara ( X =3,56) “iyi” ve İç Anadolu

Bölgesinde ( X =3,28) “orta” düzeyde cevap verdikleri görülmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Eğitimi

Kurumsallaştırma Çalışmaları İçerisinde Eğitim Faaliyetlerine (seminer, panel,

konferans vb.) Yer Verilmesi” konusunda her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı

anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde çalışan personelin eğitimi kurumsallaştırma

çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine yer vermelerinin iyi düzeyde olduğu söylenebilir.

Tablo 3.13

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Topyekûn Bir ‘Öğrenen

Organizasyon’ Olması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması



Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3,77 0,951 358 2,082 0,038*Okul Yönetimi 334 3,37 0,930Akdeniz Bölgesi


İl/İlçe M.E. Müdürü 24 3,25 0,847 422 0,171 0,864Okul Yönetimi 400 3,22 0,907Karadeniz Bölgesi



İl/İlçe M.E. Müdürü 11 3,91 1,044133 2,175 0,031*Okul Yönetimi 124 3,23 0,955


29

“Okulun Topyekûn Bir ‘Öğrenen Organizasyon’ Olması” verilen cevapların

istatistiksel sonuçları Tablo 3.13’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulun Topyekûn Bir ‘Öğrenen Organizasyon’ Olması” hususunda, il/ilçe

millî eğitim müdürlerinin verdikleri cevaplar Marmara ( X =3,50), Ege ( X =3,77), Akdeniz

( X =3,75), Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,80) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde

( X =3,91) “iyi” olurken İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,22) “orta”, okul yönetimi gruplarında

Marmara ( X =3,40), Ege ( X =3,37), Akdeniz ( X =3,38), İç Anadolu ( X =3,22), Doğu

Anadolu ( X =3,33) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,23) “orta” derecede görüş



manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Ege ve

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve

okul yönetimi grubunda manidar bir farkın olduğu görülmektedir (Ege p=0,038 ve Güne

Doğu Anadolu Bölgesinde p=0,031). Diğer bir ifade ile Ege ve Güneydoğu Anadolu

Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okulun Topyekûn Bir ‘Öğrenen

Organizasyon’ Olması” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı

görüşü paylaşmaktadır

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde oluşturulan öğrenen organizasyon

çalışmalarını okul yönetimi orta, il/ilçe millî eğitim müdürleri iyi düzeyde değerlendirmeleri

ile öğrenen organizasyon çalışmalarının yeni başladığı izlenimi verdiği söylenebilir.

30

Tablo 3.14

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Diğer Meslek Liseleri ile

Kıyaslandığında Müşteri (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) İstek Ve Beklentilerini

Karşılamada Daha Fazla Tercih Edilen Bir Kurum Olması”na İlişkin Görüşlerinin



Marmara Bölgesi



26 3,69 0,970 358 -0,788 0,431Okul Yönetimi 334 3,84 0,906

Akdeniz Bölgesi


12 3,67 0,888 228 0,099 0,922Okul Yönetimi 218 3,64 0,999



24 3,33 0,917 423 -0,512 0,609Okul Yönetimi 401 3,44 1,033

Karadeniz Bölgesi


6 4,00 0,632 90 0,268 0,789Okul Yönetimi 86 3,88 1,045



5 3,40 1,517 82 -0,332 0,741Okul Yönetimi 79 3,57 1,082



11 3,64 1,286 133 0,380 0,704Okul Yönetimi 124 3,48 1,346

Tablo 3.14’de “Okulun Diğer Meslek Liseleri ile Kıyaslandığında Müşteri

(öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) İstek Ve Beklentilerini Karşılamada Daha Fazla

Tercih Edilen Bir Kurum Olması”na ilişkin olarak verilen cevapların istatistiksel sonuçları

yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulun Diğer Meslek Liseleri İle Kıyaslandığında Müşteri (öğrenci-veli-

sektör-üniversite vb.) İstek Ve Beklentilerini Karşılamada Daha Fazla Tercih Edilen Bir

Kurum Olması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin İç Anadolu ( X =3,33) ve Doğu

Anadolu Bölgesinde ( X =3,40)’la “orta”, okul yönetimi ( X =3,44) ve Doğu Anadolu

bölgelerinde ( X =3,57) “iyi” düzeyde cevap verdikleri görülmektedir.

31



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulun Diğer Meslek

Liseleri ile Kıyaslandığında Müşteri (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) İstek Ve

Beklentilerini Karşılamada Daha Fazla Tercih Edilen Bir Kurum Olması” sorusunda her

iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liseleri mezunlarının üniversiteye girişlerinin katsayıya

bağlanması nedeniyle zorlaştırılması, meslek liseleri için genel bir problem ve tercih edilmede

önemli bir kayıptır. Tablo 3.19’da verilen tercih sebebinde yüksek ilgi çekmemesinin bölgeler

arasında çok farklı olmadıkları şeklinde söylenebilir.

Tablo 3.15

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Diğer Endüstri Meslek

Liselerindeki TKY Uygulamalarının Yakından Takip Edilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin



Marmara Bölgesi



26 3,81 0,895 358 2,351 0,019*Okul Yönetimi 334 3,34 0,973

Akdeniz Bölgesi


12 3,67 0,778 228 0,999 0,319Okul Yönetimi 218 3,37 1,022



24 3,29 0,859 423 0,993 0,321Okul Yönetimi 401 3,08 1,024

Karadeniz Bölgesi


6 4,17 0,753 90 1,922 0,058Okul Yönetimi 86 3,31 1,066



5 3,60 1,342 82 0,599 0,551Okul Yönetimi 79 3,28 1,154



11 3,64 1,206 133 1,109 0,269Okul Yönetimi 124 3,27 1,023


32

“Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY Uygulamalarının Yakından Takip

Edilmesi” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.15’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY Uygulamalarının Yakından

Takip Edilmesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin verdikleri cevaplar Marmara

( X =3,39) ve İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,29)’la “orta”, Ege ( X =3,81), Akdeniz

( X =3,67), Karadeniz ( X =3,17), Doğu Anadolu ( X =3,60) ve Güneydoğu Anadolu

Bölgelerinde ( X =3,64) “iyi” olurken, okul yönetimi gruplarında Marmara ( X =3,39), Ege

( X =3,34), Akdeniz ( X =3,37), İç Anadolu ( X =3,08), Doğu Anadolu ( X =3,33), Karadeniz

( X =3,31), Doğu Anadolu ( X =3,28) ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,27) ile

“orta” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Ege

Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi

grubunda manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,019). Diğer bir ifade ile Ege

Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Diğer Endüstri Meslek

Liselerindeki TKY Uygulamalarının Yakından Takip Edilmesi” konusunda farklı

düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek lisesi yönetimi TKY uygulamalarının takibini orta,

il/ilçe yöneticileri genel olarak iyi düzeyde yerine getirildiği anlaşılmaktadır. Ancak okulların

bulundukları yerlerde birer tane olmaları bakımından karşılaştırmada zorlukları olabilir.

Çeşitli sportif ve sosyal ilişkilerde TKY çalışmaları yakın takibe alınabilir olmasına rağmen

okulların çevredeki çalışmaları yeterince izlemedikleri izlenimi verebilir.

33

Tablo 3.16

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Öğrenci-Öğretmen-Veli

ve Yöneticilerin Birbirine Kolay Erişebilmesi.”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre



Marmara Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 28 3,93 0,813 450 -2,338 0,020*Okul Yönetimi 424 4,29 0,802


26 4,23 0,815 358 0,212 0,832Okul Yönetimi 334 4,20 0,765

Akdeniz Bölgesi


12 4,42 0,669 228 1,255 0,211Okul Yönetimi 218 4,11 0,844



24 3,83 0,637 423 -1,300 0,195Okul Yönetimi 401 4,08 0,925

Karadeniz Bölgesi


6 4,33 0,516 91 -0,173 0,863Okul Yönetimi 87 4,39 0,798



5 4,00 1,000 82 -0,096 0,924Okul Yönetimi 79 4,04 0,854



11 4,36 0,924 133 0,929 0,354Okul Yönetimi 124 4,10 0,882


“Okulda Öğrenci-Öğretmen-Veli ve Yöneticilerin Birbirine Kolay Erişebilmesi”

sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.16’da yer almaktadır.


bakıldığında, tüm bölgelerin il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetiminin “Okulda

Öğrenci-Öğretmen-Veli ve Yöneticilerin Birbirine Kolay Erişebilmesi” hususunda, “iyi”

derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre Marmara


grubunda manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,020). Marmara Bölgesinde il/ilçe

34

millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okulda Öğrenci-Öğretmen-Veli ve Yöneticilerin

Birbirine Kolay Erişebilmesi” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise

katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin

birbirlerine kolay bir şekilde erişmektedirler. Değerlendirme sonuçlarına göre bu okullardaki

açık iletişimin TKY uygulamalarını kolaylaştırmada önemli bir etken olduğu söylenebilir.

Tablo 3.17

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Tüm

Hizmetlerin Zamanında Sunulması”na İlişkin Görüşlerin Bölgeler Göre Dağılımın



Marmara Bölgesi



26 4,08 0,891 358 -0,157 0,875Okul Yönetimi 334 4,10 0,768

Akdeniz Bölgesi


12 4,25 0,452 228 1,469 0,143Okul Yönetimi 218 3,90 0,820



24 3,71 0,690 423 -0,943 0,346Okul Yönetimi 401 3,89 0,916

Karadeniz Bölgesi


6 4,00 0,894 91 -0,370 0,712Okul Yönetimi 87 4,13 0,804



5 4,00 0,707 82 0,190 0,850Okul Yönetimi 79 3,92 0,874



11 4,09 0,944 133 0,669 0,505Okul Yönetimi 124 3,91 0,846

Tablo 3.17’de “Okulda Verilen Tüm Hizmetlerin Zamanında Sunulması”na ilişkin




35

Verilen Tüm Hizmetlerin Zamanında Sunulması” hususunda, “iyi” derecede görüş




anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Verilen Tüm

Hizmetlerin Zamanında Sunulması” konusunda her iki grubun aynı görüşü paylaştığı

anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde yapılan tüm hizmetlerin zamanında

sunulması bölgelerin hemen hemen tamamında iyi düzeydedir. Bu okulların mesleki eğitim

çalışmalarında takip olunan iş zaman çizelgesi değerlendirme alışkanlığının verdiği

zamanlılık uyumu nedeniyle beklenen sonuç olduğu söylenebilir.

Tablo 3.18

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Tüm

Hizmetlerin Eksiksiz (Sıfır Hata Anlayışı İçerisinde) Sunulması”na İlişkin Görüşlerin

Bölgeler Göre Dağılımın Karşılaştırılması


Marmara Bölgesi



Akdeniz Bölgesi


12 3,50 1,087 228 -0,341 0,733Okul Yönetimi 218 3,59 0,897



24 3,21 1,062 423 -0,974 0,331Okul Yönetimi 401 3,40 0,949

Karadeniz Bölgesi


6 3,33 0,516 91 -1,011 0,315Okul Yönetimi 87 3,70 0,878



5 4,00 0,707 82 1,492 0,139Okul Yönetimi 79 3,38 0,910



11 3,82 1,079 133 0,818 0,415Okul Yönetimi 124 3,59 0,874


“Okulda Verilen Tüm Hizmetlerin Eksiksiz (Sıfır Hata Anlayışı İçerisinde)

Sunulması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.18’de yer almaktadır.

36



Verilen Tüm Hizmetlerin Eksiksiz (Sıfır Hata Anlayışı İçerisinde) Sunulması”

hususunda, “iyi” ve “orta” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Marmara



Millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okulda Verilen Tüm Hizmetlerin Eksiksiz (Sıfır

Hata Anlayışı İçerisinde) Sunulması” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise

katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde verilen tüm hizmetlerin iyi ve orta düzeyde

gerçekleşmektedir. Tamlık göstergesi olan “0” hatanın tüm bölgelerde Tablo 3.22’deki

“zamanlılık” kadar iyi olmayışı, hizmetteki niteliğin tam oluşturulamadığı anlamını

verebileceği söylenebilir.

Tablo 3.19

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Eğitim-Öğretimin Tam

Öğrenme (sıfır hata) Anlayışına Göre Yapılması”na İlişkin Görüşlerin Bölgelere Göre






İl/İlçe M.E. Müdürü 23 3,17 0,937 421 -0,732 0, 465Okul Yönetimi 400 3,31 0,864Karadeniz Bölgesi


İl/İlçe M.E. Müdürü 5 3,80 0,44782 1,212 0,229Okul Yönetimi 79 3,33 0,858




Tablo 3.19’da “Okulda Eğitim-Öğretimin Tam Öğrenme (Sıfır Hata) Anlayışına

Göre Yapılması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.

37


bakıldığında, “Okulda Eğitim-Öğretimin Tam Öğrenme (Sıfır Hata) Anlayışına Göre

Yapılması” hususunda, il/ilçe Millî eğitim müdürlerinin verdikleri cevaplar Marmara

( X =3,18) ve İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,17) “orta”, Akdeniz ( X =3,42) ve Doğu

Anadolu Bölgesinde ( X =3,80) “iyi” olurken, okul yönetimi gruplarında Marmara ( X =3,56)

“iyi”, Akdeniz ( X =3,39), İç Anadolu ( X =3,31) ve Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,33)

“orta” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Marmara



millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okulda Eğitim-Öğretimin Tam Öğrenme (Sıfır

Hata) Anlayışına Göre Yapılması” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise

katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde eğitim-öğretimin tam öğrenme (sıfır hata)

anlayışına göre yapılması kriterinin orta ve iyi düzeyler arasında yerine getirildiği

söylenebilir.

Tablo 3.20

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Müşterilerin (öğrenci-

veli-sektör-üniversite vb.) Beklentilerinin / Memnuniyetlerinin Karşılanmasında

Esnekliğin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması







İl/İlçe M.E. Müdürü 5 3,60 0,89482 -0,256 0,798Okul Yönetimi 79 3,71 0,922



38

Tablo 3.20’de “Okulda Müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.)

Beklentilerinin / Memnuniyetlerinin Karşılanmasında Esnekliğin Sağlanması” Kriterine

verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.



Müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) Beklentilerinin / Memnuniyetlerinin

Karşılanmasında Esnekliğin Sağlanması.” hususunda, “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Müşterilerin

(öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) Beklentilerinin / Memnuniyetlerinin

Karşılanmasında Esnekliğin Sağlanması” konusunda her iki grubunda aynı görüşü


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde müşteri memnuniyetindeki beklentilere

gösterilen esnekliliğin iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.21

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda İş ve İşlemler

Yürütülürken TKY İlkelerini Gerçekleştirmede Gerekli Esnekliğin Sağlanması”na











39

Tablo 3.21’de “Okulda İş ve İşlemler Yürütülürken TKY İlkelerini

Gerçekleştirmede Gerekli Esnekliğin Sağlanması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel

sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, tüm bölgelerin il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetiminin “Okulda İş ve

İşlemler Yürütülürken TKY İlkelerini Gerçekleştirmede Gerekli Esnekliğin

Sağlanması” hususunda, “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda İş ve İşlemler

Yürütülürken TKY İlkelerini Gerçekleştirmede Gerekli Esnekliğin Sağlanması”

konusunda her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde iş ve işlemler yürütülürken TKY ilkelerini

gerçekleştirmede gerekli olan esnekliliği yöneticilerin iyi düzeyde sağladığı söylenebilir.

Tablo 3.22

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Hizmet Sunulan Müşterilerin

Okula Karşı Olan Güveninin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre



Marmara Bölgesi



26 3,88 0,816 358 -0,670 0,503Okul Yönetimi 334 3,99 0,777

Akdeniz Bölgesi


12 4,33 0,492 228 1,829 0,69Okul Yönetimi 218 3,89 0,822



24 3,71 0,624 422 -0,434 0,665Okul Yönetimi 400 3,79 0,852

Karadeniz Bölgesi


6 4,17 0,753 91 0,018 0,986Okul Yönetimi 87 4,16 0,761



5 4,20 0,837 82 1,060 0,292Okul Yönetimi 79 3,80 0,922



11 4,18 0,751 133 1,095 0,276Okul Yönetimi 124 3,88 0,889

40

Tablo 3.22’de “Hizmet Sunulan Müşterilerin Okula Karşı Olan Güveninin

Sağlanması” kriterine verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Hizmet Sunulan Müşterilerin Okula Karşı Olan Güveninin Sağlanması”

hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürleri Akdeniz Bölgesinde ( X =4,33) “çok iyi”, okul

yönetimi grubu da aynı bölgede ( X =3,89) “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Hizmet Sunulan

Müşterilerin Okula Karşı Olan Güveninin Sağlanması” konusunda her iki grubunda aynı


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde sunulan hizmetlerdeki müşteri güveninin iyi olduğu rahatlıkla söylenebilir.

Tablo 3.23

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Çalışanların

Birbirlerine Olan Güvenlerinin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre



Marmara Bölgesi



26 4,04 0,958 358 0,887 0,375Okul Yönetimi 334 3,87 0,905

Akdeniz Bölgesi


12 4,17 0,835 228 1,166 0,245Okul Yönetimi 218 3,82 1,007



24 3,63 1,013 423 -1,1 0,286Okul Yönetimi 401 3,84 0,944

Karadeniz Bölgesi


6 4,33 0,516 91 0,907 0,367Okul Yönetimi 87 4,01 0,856



5 3,80 0,837 82 0,125 0,901Okul Yönetimi 79 3,75 0,926



11 4,00 0,894 133 0,354 0,724Okul Yönetimi 124 3,90 0,944

41

“Okulda Çalışanların Birbirlerine Olan Güvenlerinin Sağlanması” sorusuna

verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.23’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Çalışanların Birbirlerine Olan Güvenlerinin Sağlanması”

hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz Bölgesinde ( X =4,33) “çok iyi”, okul

yönetimi grubu da aynı bölgede ( X =4,01) “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre 0,05

anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Çalışanların

Birbirlerine Olan Güvenlerinin Sağlanması” konusunda her iki grubunda aynı görüşü


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde çalışanların birbirine olan güvenlerinin iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.24

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda TKY Uygulamasını

Gerçekleştirecek Fiziksel Donanımın Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere

Göre Dağılımın Karşılaştırılması

Bölge Görev N X s Sd t p

Marmara Bölgesi



26 3,96 0,916 358 1,128 0,260Okul Yönetimi 334 3,75 0,900

Akdeniz Bölgesi


12 4,25 0,452 228 4,246 0,001*Okul Yönetimi 218 3,63 0,942



24 3,17 1,090 423 -2,1 0,039*Okul Yönetimi 401 3,60 0,981

Karadeniz Bölgesi


6 3,83 0,753 91 0,126 0,900Okul Yönetimi 87 3,78 0,982



5 4,20 0,837 82 1,917 0,590Okul Yönetimi 79 3,43 0,872



11 3,91 0,944 133 1,409 0,161Okul Yönetimi 124 3,45 1,039


42

Tablo 3.24’de “Okulda TKY Uygulamasını Gerçekleştirecek Fiziksel Donanımın

Sağlanması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda TKY Uygulamasını Gerçekleştirecek Fiziksel Donanımın Sağlanması”

hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Akdeniz Bölgesinde ( X =4,25) “çok iyi” ve İç Anadolu

Bölgesinde ( X =3,17) “orta” olurken okul yönetimi grubu Akdeniz ( X =3,63) ve İç Anadolu

Bölgesinde ( X =3,60) “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Akdeniz

Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde (p=0,001) ve İç Anadolu Bölgesinde (p=0,039) ile

il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi gruplarında manidar bir farkın olduğu

görülmektedir. Karadeniz ve İç Anadolu Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul

“Okulda TKY Uygulamasını Gerçekleştirecek Fiziksel Donanımın Sağlanması”

konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde TKY uygulamasına yönelik fiziksel

donanımın sağlanma yeterliliğinin iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.25

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Fiziksel Donanımın

Etkin Kullanımının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın





İl/İlçe M.E. Müdürü 12 4,33 0,651 228 2,179 0,030*Okul Yönetimi 218 3,74 0,925İç Anadolu Bölgesi







43

“Okulda Fiziksel Donanımın Etkin Kullanımının Sağlanması” kriterine verilen

cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.25’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Fiziksel Donanımın Etkin Kullanımının Sağlanması” hususunda,

il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Akdeniz ( X =4,33) ve Karadeniz Bölgesinde ( X =4,67) ile

“çok iyi”, okul yönetimi gruplarının Akdeniz ( X =3,74) ve Karadeniz Bölgesinde ( X =4,08)

“iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Akdeniz


grubunda manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,030). Diğer bir ifade ile Bölgesinde

il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul “Okulda Fiziksel Donanımın Etkin Kullanımının

Sağlanması” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü

paylaşmaktadır

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde fiziksel donanım etkin kullanıldığı

söylenebilir.

Tablo 3.26

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yönetim ile Çalışanlar

Arasında Açık İletişim (iki yollu iletişim) Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere

Göre Dağılımın Karşılaştırılması



Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3,85 0,967 358 -1,092 0,276Okul Yönetimi 334 4,04 0,845Akdeniz Bölgesi







44

Tablo 3.26’da “Okulda Yönetim ile Çalışanlar Arasında Açık İletişim (iki yollu

iletişim) Sağlanması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Yönetim ile Çalışanlar Arasında Açık İletişim (iki yollu iletişim)

Sağlanması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz ( X =4,33) ve Doğu

Anadolu Bölgesinde ( X =4,40) “çok iyi”, okul yönetimi grubunda Karadeniz ( X =4,21) “çok

iyi” olurken Doğu Anadolu Bölgesi ( X =3,91) “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna 0,05 anlamlılık

düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Yönetim İie Çalışanlar

Arasında Açık İletişim (iki yollu iletişim) Sağlanması” sorusunda her iki grubunda aynı

görüşü paylaştığı görülmektedir.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde okul yönetimi ile çalışanlar arasındaki

iletişimin iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.27

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okuldaki TKY Çalışmalarının

Çevreyle İletişim Kurularak Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre







İl/İlçe M.E. Müdürü 6 4,50 0,837 91 2,011 0,047*Okul Yönetimi 87 3,61 1,060Doğu Anadolu Bölgesi



İl/İlçe M.E. Müdürü 11 3,82 1,079133 1080 0,282Okul Yönetimi 124 3,50 0,924


45

“Okuldaki TKY Çalışmalarının Çevreyle İletişim Kurularak Yapılması” kriterine

verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.27’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okuldaki TKY Çalışmalarının Çevreyle İletişim Kurularak Yapılması”

hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz Bölgesinde ( X =4,50) “çok iyi”, okul

yönetimi grubu aynı bölgede ( X =3,61)’le “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Karadeniz


gruplarında manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,047). Karadeniz Bölgesinde il/ilçe

millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okuldaki TKY Çalışmalarının Çevreyle İletişim

Kurularak Yapılması” konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı

görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde TKY çalışanlarının çevre ili iyi bir iletişim

kurularak yapıldığı söylenebilir.

Tablo 3.28

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yapılan Her Çalışmanın

Öğrenci Memnuniyeti Düşünülerek Planlaması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre






İl/İlçe M.E. Müdürü 24 3,46 0,833 423 -1,5 0,142Okul Yönetimi 401 3,75 0935Karadeniz Bölgesi





46

Tablo 3.28’de “Okulda Yapılan Her Çalışmanın Öğrenci Memnuniyeti

Düşünülerek Planlaması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.



Yapılan Her Çalışmanın Öğrenci Memnuniyeti Düşünülerek Planlaması” hususunda,




anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Yapılan Her

Çalışmanın Öğrenci Memnuniyeti Düşünülerek Planlaması”nda her iki grubunda aynı


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde TKY uygulama başarısındaki planlama

öğrenci memnuniyetini artırdığı söylenebilir.

Tablo 3.29

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-

sektör vb.) Tatmini Artırmaya Yönelik Hedeflerin Sürekli Olarak Geliştirilmesi”ne











“Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) Tatmini Artırmaya Yönelik

Hedeflerin Sürekli Olarak Geliştirilmesi” kriterine verilen cevapların istatistiksel sonuçları

Tablo 3.29’da yer almaktadır.

47


bakıldığında, “Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) Tatmini Artırmaya Yönelik

Hedeflerin Sürekli Olarak Geliştirilmesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin

Karadeniz Bölgesinde ( X =4,33) “çok iyi”, okul yönetimi grubu aynı bölgede ( X =3,89)




anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Müşteri

(öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) Tatmini Artırmaya Yönelik Hedeflerin Sürekli

Olarak Geliştirilmesi” konusunda her iki grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde öğrenci-veli-üniversite ve sektör tatminini

artırmaya yönelik hedeflerin sürekli olarak geliştirilmesi ifadesine katılımcıların iyi düzeyde

değerlendirmeleri başarılı bir sonuç olarak kabul edilebilir.

Tablo 3.30

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yer Alan Tüm

Grupların Karar Verme Sürecine Katılımının Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin



Marmara Bölgesi



26 3,88 0,952 358 1,267 0,206Okul Yönetimi 334 3,64 0,957

Akdeniz Bölgesi


12 3,92 0,793 228 1,317 0,210Okul Yönetimi 218 3,60 1,052



24 3,29 0,908 423 -1,0 0,304Okul Yönetimi 401 3,51 1,032

Karadeniz Bölgesi


6 4,00 0,632 91 0,595 0,553Okul Yönetimi 87 3,76 0,976



5 4,00 0,707 82 0,515 0,608Okul Yönetimi 79 3,78 0,915



11 4,09 0,944 133 1,661 0,099Okul Yönetimi 124 3,54 1,062

48

Tablo 3.30’da “Okulda Yer Alan Tüm Grupların Karar Verme Sürecine

Katılımının Sağlanması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Yer Alan Tüm Grupların Karar Verme Sürecine Katılımının

Sağlanması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Marmara ( X =3,39) İç Anadolu

Bölgesinde ( X =3,29) “orta”, okul yönetimi grubu Marmara ( X =3,71) ve İç Anadolu




anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. Diğer bir ifade ile “Okulda

Yer Alan Tüm Grupların Karar Verme Sürecine Katılımının Sağlanması”nda her iki

grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde karar verme sürecine tüm grupların

katılımlarının iyi olduğu söylenebilir.

Tablo 3.31

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Karar Verme Sürecine

Katılanlara Kararları Uygulama Sorumluluğunun Verilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin



Marmara Bölgesi



26 3,88 0,816 358 0,640 0,523Okul Yönetimi 334 3,77 0,913

Akdeniz Bölgesi


12 3,67 0,778 228 -0,545 0,566Okul Yönetimi 218 3,81 0,874



24 3,54 0,721 422 -0,568 0,570Okul Yönetimi 400 3,65 0,895

Karadeniz Bölgesi


6 4,17 0,408 90 0,724 0,471Okul Yönetimi 86 3,90 0,908



5 3,60 1,140 82 -0,432 0,667Okul Yönetimi 79 3,77 0,847



11 4,09 0,831 133 1,483 0,140Okul Yönetimi 124 3,65 0,946

49

“Okulda Karar Verme Sürecine Katılanlara Kararları Uygulama

Sorumluluğunun Verilmesi” kriterine verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.31’de

yer almaktadır.



Karar Verme Sürecine Katılanlara Kararları Uygulama Sorumluluğunun Verilmesi”

hususunda “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.



anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Karar Verme

Sürecine Katılanlara Kararları Uygulama Sorumluluğunun Verilmesi” konusunda her iki

grubunda aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde karar verme sürecine katılanlara, kararları

uygulama sorumluluğu verilmesinin iyi düzeyde yerine getirildiği söylenebilir.

Tablo 3.32

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Maddi Kaynaklarının

Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre






İl/İlçe M.E. Müdürü 24 3,33 1,007 422 -2,1 0,034*Okul Yönetimi 400 3,76 0,951Karadeniz Bölgesi




İl/İlçe M.E. Müdürü 11 4,27 0,647133 2,567 0,021*Okul Yönetimi 124 3,72 1,040


Tablo 3.32’de “Okulun Maddi Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun

Değerlendirilmesi” kriterine verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.

50


bakıldığında, “Okulun Maddi Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun

Değerlendirilmesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz ( X =4,33) ve

Güney Doğu Anadolu Bölgesinde ( X =4,27) “çok iyi”, okul yönetimi gruplarında Karadeniz

( X =4,03) ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde ( X =3,72) “iyi” derecede görüş bildirdikleri

gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, İç Anadolu

ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde il/ilçe millî eğitim müdürleri

ve okul yönetimi gruplarında manidar bir farkın olduğu görülmektedir. Şöyle ki İç Anadolu

(p=0,034) ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde (p=0,021) olmaktadır. Diğer bir ifade ile İç

Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi

“Okulun Maddi Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi” konusunda

farklı düşünürken diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liseleri maddi kaynaklarının kalite değerlerine uygun

değerlendirildiği söylenebilir.

Tablo 3.33

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun İnsan Kaynaklarının

Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi”ne İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre







İl/İlçe M.E. Müdürü 6 4,50 0,837 90 2,307 0,023*Okul Yönetimi 86 3,79 0,721Doğu Anadolu Bölgesi





51

Tablo 3.33’te “Okulun İnsan Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun

Değerlendirilmesi” kriterine verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulun İnsan Kaynaklarının Kalite Değerlerine Uygun

Değerlendirilmesi” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz Bölgesinde

( X =4,50) “çok iyi”, okul yönetimi aynı bölgede ( X =3,79)’ la “iyi” derecede görüş



manidar bir farkın bulunmasına ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Karadeniz


gruplarında manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,023). Diğer bir ifade ile Karadeniz

Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okulun Maddi Kaynaklarının

Kalite Değerlerine Uygun Değerlendirilmesi” konusunda farklı düşünürken, diğer

bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde çalışanların kalite değerlerine uygun

değerlendirildiği söylenebilir.

Tablo 3.34

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Hizmetlerin

Kalitesinde Sürekliliğin Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın











52

“Okulda Verilen Hizmetlerin Kalitesinde Sürekliliğin Sağlanması”na ilişkin

soruya verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.34’te yer almaktadır.



Verilen Hizmetlerin Kalitesinde Sürekliliğin Sağlanması” hususunda, “iyi” derecede görüş




anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Verilen

Hizmetlerin Kalitesinde Sürekliliğin Sağlanması” konusunda her iki grubun da aynı görüşü


Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde yapılan hizmetlerin kalitesinde sürekliliğe

önem verildiği söylenebilir.

Tablo 3.35

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Verilen Hizmetlerin

Eksiksiz Sunulabilmesi İçin Sürekli İyileştirme Çalışmalarının Yapılması”na İlişkin



Marmara Bölgesi



26 4,00 0,748 358 0,151 0,880Okul Yönetimi 334 3,88 0,793

Akdeniz Bölgesi


12 3,67 0,778 227 -0,897 0,371Okul Yönetimi 217 3,70 0,895



24 3,50 0,722 421 -1,3 0,190Okul Yönetimi 399 3,75 0,922

Karadeniz Bölgesi


6 4,67 0,516 90 1,604 0,112Okul Yönetimi 86 4,09 0,863



5 3,80 0,447 82 -0,059 0,953Okul Yönetimi 79 3,82 0,859



11 4,18 0,874 133 1,406 0,162Okul Yönetimi 124 3,79 0,886

53

Tablo 3.35’te “Okulda Verilen Hizmetlerin Eksiksiz Sunulabilmesi İçin Sürekli

İyileştirme Çalışmalarının Yapılması”na ilişkin verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer

almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Verilen Hizmetlerin Eksiksiz Sunulabilmesi İçin Sürekli

İyileştirme Çalışmalarının Yapılması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin

Karadeniz Bölgesinde ( X =4,67) “çok iyi”, okul yönetimi aynı bölgede ( X =4,09)’ la “iyi”

derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunmasına ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Karadeniz

Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda

Verilen Hizmetlerin Eksiksiz Sunulabilmesi İçin Sürekli İyileştirme Çalışmalarının

Yapılması”nda her iki grubun da aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde verilen hizmetlerin tam sunulmasında

iyileştirme çalışmalarının sürekli olduğu söylenebilir.

Tablo 3.36

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Yapılan Tüm

Çalışmaların Sadece Sonuçlarına Göre Değil, Süreçlerine Göre Değerlendirilmesinin

Sağlanması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması



Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3.88 0,766 358 0,725 0,469Okul Yönetimi 334 3.75 0.911Akdeniz Bölgesi







54

Tablo 3.36’da “Okulda Yapılan Tüm Çalışmaların Sadece Sonuçlarına Göre

Değil, Süreçlerine Göre Değerlendirilmesinin Sağlanması”na ilişkin olarak verilen

cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Yapılan Tüm Çalışmaların Sadece Sonuçlarına Göre Değil,

Süreçlerine Göre Değerlendirilmesinin Sağlanması” hususunda, il/ilçe millî eğitim

müdürlerinin İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,38) “orta”, okul yönetiminin aynı bölgede

( X =3,51) “iyi” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunmasına ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, 0,05 anlamlılık

düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Yapılan Tüm Çalışmaların

Sadece Sonuçlarına Göre Değil, Süreçlerine Göre Değerlendirilmesinin Sağlanması”

konusunda her iki grubun da aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde TKY uygulamalarında yapılan tüm

çalışmaların sonuçlarından ziyade süreçlerine göre değerlendirmesinin sağlandığı

söylenebilir.

Tablo 3.37

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulda Mezun Öğrencileri

(Çıktının) İzleme Çalışmalarının Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre











55

“Okulda Mezun Öğrencileri (Çıktının) İzleme Çalışmalarının Yapılması”na

ilişkin verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.37’de yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulda Mezun Öğrencileri (Çıktının) İzleme Çalışmalarının Yapılması”

hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Marmara ( X =4,43), Akdeniz ( X =3,42) ve

Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,82), ile “iyi” olurken İç Anadolu Bölgesinde

( X =3,00) “orta”, okul yönetimi Marmara ( X =3,38), Akdeniz ( X =3,28), İç Anadolu

( X =3,24) ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,27) “orta” derecede görüş




düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulda Mezun Öğrencileri (Çıktının)

İzleme Çalışmalarının Yapılması”nda her iki grubun da aynı görüşü paylaştığı

anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde mezun öğrencileri izleme çalışmalarının orta

seviyede olduğu söylenebilir.

Tablo 3.38

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Mezun Öğrenci İzleme

Çalışmalarından Elde Edilen Geri Bildirimlerin Okulda Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasında

Kullanılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın Karşılaştırılması



Ege Bölgesi İl/İlçe M.E. Müdürü 26 3,81 0,849 357 2,238 0,026*Okul Yönetimi 333 3,39 0,920Akdeniz Bölgesi








56

Tablo 3.38’de “Mezun Öğrenci İzleme Çalışmalarından Elde Edilen Geri

Bildirimlerin Okulda Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasında Kullanılması”na ilişkin



bakıldığında, “Mezun Öğrenci İzleme Çalışmalarından Elde Edilen Geri Bildirimlerin

Okulda Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasında Kullanılması” hususunda, il/ilçe millî

eğitim müdürlerinin Ege ( X =3,81), Karadeniz ( X =4,00), Doğu Anadolu ( X =3,60) ve

Güney Doğu Anadolu Bölgesinde ( X =3,64) “iyi” Marmara ( X =3,39), Akdeniz ( X =3,33)

ve İç Anadolu Bölgesinde ( X =3,00) “orta”, okul yönetimi Marmara ( X =3,24), Ege

( X =3,39), Akdeniz ( X =3,18), İç Anadolu ( X =3,10), Karadeniz ( X =3,32), Doğu Anadolu

( X =3,38), ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =3,20) “orta” derecede görüş



manidar bir farkın bulunma durumuna ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Ege


gruplarında manidar bir farkın olduğu görülmektedir (p=0,026). Ege Bölgesinde il/ilçe Millî

eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Mezun Öğrenci İzleme Çalışmalarından Elde Edilen

Geri Bildirimlerin Okulda Gerekli Düzenlemelerin Yapılmasında Kullanılması”

konusunda farklı düşünürken, diğer bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinde mezunların izlenmesi ile elde edilen geri

bildirimleri okul yönetimlerinin sistemli kullanımının orta seviyede olduğu söylenebilir.

57

Tablo 3.39

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okulun Tedarikçilerine

(ilköğretim okullarına) Tanıtılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre Dağılımın



Marmara Bölgesi

İl/İlçe M.E. Müdürü 28 4,00 0,903 448 -0,188 0,851


Ege Bölgesi İl/İlçe M.E.

Müdürü 26 4,04 0,774 358 -0,507 0,613


Akdeniz Bölgesi


12 3,75 1,288 227 -0,882 0,379Okul Yönetimi 217 3,99 0,897



24 3,58 0,830 422 -0,670 0,503Okul Yönetimi 400 3,72 0,941

Karadeniz Bölgesi


6 4,00 1,095 89 -0,491 0,643Okul Yönetimi 85 4,22 0,777



5 4,40 0,548 82 1,529 0,130Okul Yönetimi 79 3,76 0,923



11 4,18 0,982 133 0491 0,624Okul Yönetimi 124 4,02 1,024

Tablo 3.39’da Yönetimlerinin “Okulun Tedarikçilerine (ilköğretim okullarına)

Tanıtılması” sorusuna verilen cevapların istatistiksel sonuçları yer almaktadır.


bakıldığında, “Okulun Tedarikçilerine (İlköğretim Okullarına) Tanıtılması” hususunda,

il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Karadeniz ( X =4,00) “iyi”, Doğu Anadolu Bölgesinde

( X =4,40) “çok iyi”, okul yönetimi Karadeniz ( X =4,22) “çok iyi”, Doğu Anadolu




58

düzeyinde manidar bir farkın olmadığı görülmüştür. “Okulun Tedarikçilerine (İlköğretim

Okullarına) Tanıtılması”nda her iki grubun da aynı görüşü paylaştığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liselerinin üniversite giriş zorluğuna rağmen ilköğretim

okullarında ciddi bir tanıtım faaliyeti uyguladıkları söylenebilir.

Tablo 3.40

İl/İlçe Millî Eğitim Müdürleri ve Okul Yönetimlerinin “Okula, Okulun Hedeflerine

Uygun Kalitede Öğrenci Seçiminin Yapılması”na İlişkin Görüşlerinin Bölgelere Göre



Marmara Bölgesi



26 3.58 1,065 358 2,666 0,008*Okul Yönetimi 334 3,00 1,063

Akdeniz Bölgesi


12 3,08 1,165 228 0,843 0,400Okul Yönetimi 218 2,79 1,159



24 2,54 1,062 422 -0,569 0,570Okul Yönetimi 400 2,68 1,141

Karadeniz Bölgesi


6 3,17 0,983 89 1,484 0,141Okul Yönetimi 85 2,48 1,098



5 4,00 0,707 82 1,856 0,067Okul Yönetimi 79 2,92 1,279



11 3,82 1,168 133 2,206 0,029*Okul Yönetimi 124 2,95 1,255


“Okula, Okulun Hedeflerine Uygun Kalitede Öğrenci Seçiminin Yapılması”na

ilişkin verilen cevapların istatistiksel sonuçları Tablo 3.40’ta yer almaktadır.


bakıldığında, “Okula, Okulun Hedeflerine Uygun Kalitede Öğrenci Seçiminin

Yapılması” hususunda, il/ilçe millî eğitim müdürlerinin Marmara ( X =3,43), Ege ( X =3,58),

59

Doğu Anadolu ( X =4,00) ve Güney Doğu Anadolu Bölgesinde ( X =3,82) “iyi” Akdeniz

( X =3,08) ve Karadeniz Bölgesinde ( X =3,17) “orta”, İç Anadolu ( X =2,54) “az” okul

yönetimi Marmara ( X =3,11), Ege ( X =3,00), Akdeniz ( X =2,79), İç Anadolu ( X =2,68),

Doğu Anadolu ( X =2,92), ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde ( X =2,95) “orta”,

Karadeniz ( X =2,48)’la “az” derecede görüş bildirdikleri gözlemlenmektedir.


manidar bir farkın bulunmasına ilişkin olarak yapılan t-testi sonucuna göre, Ege ve Güney

Doğu Anadolu Bölgesinde 0,05 anlamlılık düzeyinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul

yönetimi gruplarında manidar bir farkın olduğu görülmektedir (Ege Bölgesinde p=0,008 ve

Güneydoğu Anadolu Bölgesinde p=0,029). Diğer bir ifade ile Ege ve Güney Doğu Anadolu

Bölgesinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi “Okula, Okulun Hedeflerine

Uygun Kalitede Öğrenci Seçiminin Yapılması” konusunda farklı düşünürken, diğer

bölgelerde ise katılımcılar aynı görüşü paylaşmaktadır.

Sonuç olarak, endüstri meslek liseleri hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin

bölgelere göre “az”, “orta” ve “iyi” düzeylerde olduğu söylenebilir.

60

Tablo 3.41

İllerin Gelişmişlik Düzeyine Göre Katılımcı Görüşlerine İlişkin Varyans Analiz Sonuçları

Sıra

Anket soruları Ç.G G A.G

F P Aralarında

manidar fark olan il grupları

X

ss

X

ss

X

ss

01 Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar tarafından paylaşımı

3,45

0,922 3,68

0,940 3,75

0,83817,913

0,000* Ç.G - G Ç.G –A.G

02 Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi

3,33

0,9283,59

0,9123,67

0,785

22,102

0,000* Ç.G - G Ç.G – A.G

03 Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışanları tarafından takip edilmesi

3,26

0,9433,56

0,9183,63

0,821

26,300

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

04 Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması

3,60

0,9363,90

0,9313,93

0,836

22,613

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

05 Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması

3,51

0,993 3,77

1,011 3,72

0,90611,466

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

06 Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması

3,33

0,942 3,71

1,002 3,61

0,83625,779

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

07

Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip çalışmasının teşvik edilmesi

3,76

0,942

3,97

0,947

4,07

0,848

14,067

0,000*Ç.G – G

Ç.G – A.G

08 Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma gruplarındaki kişilerin etkili ekip çalışması yapması

3,42

0,9453,66

0,9433,69

0,885

15,039

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

09

Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi

3,15

1,009

3,42

0,985

3,32

0,986

10,032

0,000*

Ç.G – G Ç.G – A.G

10

Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi

3,10

1,054

3,46

1,032

3,27

1,014

15,096

0,000*


11

Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine katkıda bulunulması

3,39

0,936

3,72

0,912

3,61

0,861

18,532

0,000*Ç.G – G

Ç.G – A.G

12

Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer, panel, konferans vb.) yer verilmesi

3,41

1,042

3,76

1,053

3,40

1,054

13,462

0,000*

Ç.G – G A.G - G

* 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar. Açıklama:

Ç.G = Çok gelişmiş il katılımcıları (Millî Eğitim Md. ve Okul Yönetimi) G = Gelişmiş il katılımcıları (Millî Eğitim Md. ve Okul Yönetimi) A.G = Az gelişmiş il katılımcıları (Millî Eğitim Md. ve Okul Yönetimi)

61

Tablo 3.41


Sıra


F P Aralarında


X

ss

X

ss

X

ss

13 Okulun topyekun bir “öğrenen organizasyon” olması 3,25

0,9583,61

0,9763,51

0,87222,627

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

14

Okulun diğer meslek liseleri ile kıyaslandığında müşteri (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) istek ve beklentilerini karşılamada daha fazla tercih edilen bir kurum olması 3,69

1,024

3,74

1,068

3,55

1,063

2,851

0,058

_

15

Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi 3,25

1,021

3,52

1,027

3,32

1,051

8,085

0,000*Ç.G – G

16 Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi 4,13

0,863

4,25

0,787

4,25

0,790

3,818

0,220_

17 Okulda verilen tüm hizmetlerin zamanında sunulması 3,91

0,8474,18

0,7944,10

0,77915,966

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

18 Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması 3,51

0,931

3,76

0,874

3,65

0,842

10,468

0,000* Ç.G – G

19 Okulda eğitim-öğretimin tam öğrenme (sıfır hata) anlayışına göre yapılması 3,36

0,915

3,67

0,841

3,51

0,860

15,560

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

20

Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin / memnuniyetlerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması 3,66

0,861

3,92

0,805

3,85

0,781

14,997

0,000*


21 Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli esnekliğin sağlanması 3,59

0,835

3,87

0,827

3,75

0,780

15,146

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

22 Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan güveninin sağlanması 3,85

0,8534,10

0,7794,01

0,71512,876

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

23 Okulda çalışanların birbirlerine olan güvenlerinin sağlanması 3,82

0,9334,01

0,8934,02

0,9678,255

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

24 Okulda TKY uygulamasını gerçekleştirecek fiziksel donanımın sağlanması 3,61

0,973

3,85

0,982

3,69

0,905

7,225

0,001* Ç.G – G

25 Okulda fiziksel donanımın etkin kullanımının sağlanması 3,78

0,9384,02

0,8954,01

0,83113,292

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

26 Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması 3,92

0,902

4,01

0,912

4,11

0,882

5,692

0,003* Ç.G – A.G A.G - G

27 Okuldaki TKY çalışmalarının çevreyle iletişim kurularak yapılması 3,49

0,948

3,80

0,916

3,71

0,851

16,681

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G



62

Tablo 3.41


Sıra


F P Aralarında


X

ss X

ss X

ss

28 Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması 3,79

0,932

4,12

0,875

3,96

0,784

17,506

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

29

Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin sürekli olarak geliştirilmesi 3,63

0,923

3,91

0,892

3,80

0,811

13,491

0,000*Ç.G – G Ç.G – A.G

30 Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması 3,54

0,991

3,81

0,987

3,81

0,921

14,881

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

31 Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun verilmesi 3,69

0,884

3,89

0,914

3,92

0,846

11,063

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

32 Okulun maddi kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi 3,79

0,942

4,05

0,887

4,00

0,832

13,054

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

33 Okulun insan kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi 3,69

0,894

3,93

0,811

3,87

0,794

11,335

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

34 Okulda verilen hizmetlerin kalitesinde sürekliliğin sağlanması 3,75

0,881

4,03

0,822

3,91

0,812

13,509

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

35

Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme çalışmalarının yapılması 3,82

0,914

4,10

0,876

3,95

0,810

11,720

0,000*Ç.G – G

36

Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de değerlendirilmesinin sağlanması 3,60

0,909

3,89

0,830

3,79

0,835

15,428

0,000*Ç.G – G

Ç.G – A.G

37 Okulda mezun öğrencileri (çıktının) izleme çalışmalarının yapılması 3,27

0,974

3,62

0,926

3,56

0,922

22,483

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G

38

Mezun öğrenci (çıktının) izleme çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli düzenlemelerin yapılmasında kullanılması 3,14

0,978

3,54

0,915

3,42

0,957

25,833

0,000*


39 Okulun tedarikçilerine (İlköğretim okullarına) tanıtılması 3,85

0,926

4,29

0,755

4,09

0,884

31,341

0,000* Ç.G – G Ç.G – A.G G – A.G

40 Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması 2,91

1,176

2,89

1,113

2,95

1,172

0,242

0,785_



63

İllerin gelişmişlik düzeyine göre Tablo 3.41’ deki değerler incelendiğinde;

Çok gelişmiş illerden katılan (millî eğitim müdürü ve okul yönetimi) denekler, 16.

soruda “Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi” nde

en yüksek aritmetik ortalamayla ( X = 4.13, ss = 0.863) iyi derecede yerine getirilmekte

olduğunu değerlendirilirken 40.soruda “Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci

seçiminin yapılması” konusunda ise en düşük aritmetik ortalamayla ( X = 2.91, ss = 1.176)

orta derecede yerine getirilmekte seçeneğini tercih etmişlerdir.

Gelişmiş illerden katılan (millî eğitim müdürü ve okul yönetimi) denekler, 16. soruda

“Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi” kriterine en

yüksek aritmetik ortalamayla ( X = 4.25, ss = 0.787) çok iyi derecede yerine getirilmekte

olduğunu değerlendirilirken 40.soruda “Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci

seçiminin yapılması” konusunda ise en düşük aritmetik ortalamayla ( X = 2.89, ss = 1.113)

orta derecede yerine getirilmekte seçeneğini tercih etmişlerdir.

Az gelişmiş illerden katılan (millî eğitim müdürü ve okul yönetimi) denekler, 16.

soruda “Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi”

kriterine en yüksek aritmetik ortalamayla ( X = 4.25, ss = 0.790) çok iyi derecede yerine

getirilmekte olduğu değerlendirilirken 40.soruda “Okula, okulun hedeflerine uygun

kalitede öğrenci seçiminin yapılması” konusunda ise en düşük aritmetik ortalamayla ( X =

2.95, ss = 1.272) orta derecede yerine getirilmekte seçeneğini tercih etmişlerdir.

İllerin gelişmişlik düzeyine göre, endüstri meslek liselerinde öğrenci-öğretmen-veli ve

yöneticilerin birbirine kolay erişebilmeleri, çok gelişmiş illerde iyi, gelişmiş ve az gelişmiş

illerde çok iyi seviyede olduğu söylenebilir. Bu kritere ilişkin Tablo 3.16’daki veriler bölgeler

bazında incelendiğinde katılımcı görüşlerinin örtüştüğü görülmektedir. Dolayısıyla Toplam

Kalite Yönetimi uygulamalarının okul ortamı ve bu ortamı denetleyen il/ilçe millî eğitim

müdürlüklerinde de olumlu karşılanması ile TKY uygulamalarının kurumsal nitelik kazanma

yönünde olduğu söylenebilir.

Diğer yandan illerin gelişmişlik düzeyine göre, endüstri meslek liselerinde okulun

hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçimi çok gelişmiş, gelişmiş ve az gelişmiş iller bazında

64

orta düzeydedir. Bu kritere ilişkin katılımcı grupların Tablo 3.40’taki bölgelere göre

karşılaştırılması incelendiğinde okul yönetimi grubu orta, il/ilçe millî eğitim müdürleri orta ve

iyi düzeyde görüş belirtmişlerdir. Ancak endüstri meslek lisesi mezunlarının son yıllardaki

üniversiteye giriş şanslarının azalmasıyla birlikte istihdam alanındaki düşüşlerin de etkisiyle

okula kayıt olma sayılarında düşme olmuştur. Bu okulların tüm bölümleri için yeterli kayıt

başvurularının olmadığı veya bazı bölümler için kayıt olmadaki yoğunluk artışları müracaat

sonuçlarından anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu okullara alınacak öğrenci alımı seçiminde

kalite arayışı, yoğun kayıt talebi olan bölümler için geçerlilik kazanmaktadır. Diğer

bölümlerde ise öğrenci seçim kriterine ilişkin hususların göz önünde bulundurulmadığı

anlaşılmaktadır. TKY uygulama kriteri dahilinde okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci

seçiminin okul yönetimi gruplarınca orta düzeyde yapıldığını söyleyebiliriz.

Coğrafi bölgelere göre seçilen iller (Çizelge 1) ve bu illerin sosyo - ekonomik

gelişmişlik düzeyi kapsamında Tablo 3.41’de katılımcı görüşlerine ilişkin varyans analiz

sonuçları incelendiğinde; 40 anket sorusunun tamamına yakınında katılımcılar arasında 0.05

düzeyinde manidar bir fark olduğu görülmektedir. Yalnızca 14, 16 ve 40’ıncı sorularda

katılımcılar aynı görüşü paylaşırken diğer 37 soruda farklı düşünmektedir.

Manidar farklar bulunan grupların belirlenmesine yönelik olarak yapılan Scheffe testi

sonuçlarına göre ankette yer alan 15. soru “Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY

uygulamalarının yakından takip edilmesi”, 18. soru “Okulda verilen tüm hizmetlerin

eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması”, 24. soru “Okulda TKY uygulamasını

gerçekleştirecek fiziksel donanımın sağlanması” ve 35. soru “Okulda verilen hizmetlerin

eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme çalışmalarının yapılması”nda çok gelişmiş

il ile gelişmiş illerde katılımcılar arasında manidar bir fark bulunmaktadır. Diğer yandan 39.

soruda “Okulun tedarikçilerine (İlköğretim okullarına) tanıtılması”nda bölge il katılımcı

grupların tamamı arasında manidar fark bulunmaktadır. Bu soru kriterleri ve 14,16 ve 40. soru

dışında kalan 32 soru kriterinin tamamında çok gelişmiş - gelişmiş ve çok gelişmiş - az

gelişmiş iller arasında manidar farklar olduğu gözlemlenmektedir.

TKY kriterlerinin okullardaki uygulama düzeyinin illerin gelişmişlik durumuna göre

önemli farklılıkların görülmediği katılımcıların cevaplarında görülmektedir. 2001 yılında

“MEB Taşra Teşkilatı TKY Uygulama Projesi”nin yürürlüğe girmesi ile Millî Eğitim

Bakanlığı taşra teşkilatı birimleri uygulama kapsamına alınmıştı. Yönerge ile okullarda

65

TKY’nin uygulama amacına yönelik bir standardı sağlamaktı. Dolayısıyla okulların

bulunduğu illerin gelişmişlik düzeyinin, TKY uygulamasında önemli bir etki yaratmadığı

katılımcı grupların Tablo 3.41’deki cevapların incelenmesinde anlaşılmaktadır.

Gelişmişlik düzeyine göre çok ve az gelişmiş il katılımcılarının 16. soruda “Okulda

öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi” kriterine, gelişmiş il

katılımcılarının da benzer görüş belirtmeleriyle TKY uygulamalarının düzenli yürütüldüğü

söylenebilir.

66

Tablo 3.42

Katılımcı Grupların Görüşlerine İlişkin Varyans Analiz Sonuçları

Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Md.

Müdür Yrd.

Bölüm Şefi F P

Aralarında manidar

fark olan il grupları X

ss

X

ss

X

ss

X

ss

01 Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar tarafından paylaşımı 3,66

0,844

3,80

0,824

3,53

0,899

3,48

0,955

5,803

0,001* OM-MY OM-BŞ

02

Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi 3,56

0,878

3,66

0,822

3,41

0,912

3,39

0,929

4,634

0,003*OM-MY OM-BŞ

03

Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışanları tarafından takip edilmesi 3,53

0,870

3,63

0,836

3,38

0,921

3,30

0,958

5,382

0,000*OM-MY OM-BŞ

04 Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması 3,79

0,915

4,11

0,797

3,70

0,914

3,63

0,951

9,520

0,000* MEM-OMOM-MY OM-BŞ

05 Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması 3,65

0,877

4,09

0,740

3,61

0,986

3,47

1,013

17,022


06 Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması 3,47

0,880

3,83

0,725

3,46

0,966

3,36

0,961

10,219


07

Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip çalışmasının teşvik edilmesi 3,97

0,822

4,22

0,726

3,90

0,899

3,72

0,989

14,539

0,000*

OM-MY OM-BŞ

08

Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma gruplarındaki kişilerin etkili ekip çalışması yapması 3,64

0,826

3,75

0,851

3,49

0,931

3,46

0,975

4,722

0,003*OM-MY OM-BŞ

09

Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi 3,33

0,972

3,49

0,956

3,24

0,985

3,15

1,030

5,298

0,001*

OM-BŞ

10

Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi 3,31

0,978

3,38

0,948

3,19

1,052

3,13

1,075

2,924

0,033*

OM-MY OM-BŞ


MEM = İl/İlçe Millî Eğitim Müdürü OM = Okul Müdürü MY = Okul Müdür Yardımcısı (Müdür Baş Yrd. dahil) BŞ = Bölüm Şefi

67

Tablo 3.42


Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Md.

Müdür Yrd.

Bölüm Şefi F P

Aralarında manidar


ss

X

ss

X

ss

X

ss

11

Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine katkıda bulunulması 3,58

0,965

3,84

0,784

3,47

0,924

3,42

0,939

8,664

0,000*

OM-MY OM-BŞ

12

Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer, panel, konferans vb.) yer verilmesi 3,49

1,022

3,82

0,969

3,51

1,043

3,37

1,067

7,930

0,000*

OM-MY OM-BŞ

13

Okulun topyekun bir “öğrenen organizasyon” olması

3,62

0,932

3,69

0,789

3,34

0,963

3,26

0,967

11,411

0,000* MEM-MY MEM-BŞ OM-MY OM-BŞ

14


0,965

4,00

0,964

3,74

1,029

3,57

1,055

9,016

0,000*

MEM-OMOM-BŞ MY-BŞ

15

Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi 3,57

0,956

3,73

0,769

3,33

1,030

3,17

1,054

16,080

0,000* MEM-BŞOM-MY OM-BŞ MY-BŞ

16

Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi

4,10

0,782

4,49

0,626

4,24

0,816

4,07

0,881

13,314

0,000* MEM-OMOM-MY OM-BŞ MY-BŞ


0,781

4,29

0,615

4,05

0,808

3,89

0,879

11,349


18

Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması 3,48

0,958

3,88

0,717

3,65

0,893

3,47

0,935

11,550

0,000* MEM-OMOM-BŞ MY-BŞ


0,898

3,71

0,775

3,45

0,893

3,38

0,921

5,796

0,001* OM-MY OM-BŞ



68

Tablo 3.42


Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Md.

Müdür Yrd.

Bölüm Şefi F P

Aralarında manidar


ss X

ss X

ss X

ss

20

Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin / memnuniyet-lerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması 3,67

0,821

4,01

0,677

3,76

0,833

3,67

0,876

7,118

0,000* MEM-OM OM-MY OM-BŞ MY-BŞ

21

Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli esnekliğin sağlanması 3,76

0,774

4,05

0,585

3,68

0,846

3,57

0,842

14,623


22 Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan güveninin sağlanması 3,93

0,756

4,27

0,652

3,97

0,801

3,81

0,861

14,585



0,937

4,31

0,686

3,93

0,893

3,77

0,984

15,254



0,958

3,97

0,839

3,73

0,964

3,53

0,971

12,431

0,000* MEM-BŞOM-BŞ MY-BŞ


0,900

4,11

0,779

3,91

0,915

3,75

0,937

8,753

0,000* OM-BŞ MY-BŞ

26

Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması 3,87

0,895

4,35

0,684

4,04

0,840

3,86

0,965

14,575



0,917

3,96

0,768

3,60

0,923

3,47

0,956

12,231

0,000* OM-MY OM-BŞ

28

Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması 3,83

0,848

4,29

0,678

3,89

0,892

3,80

0,946

12,146


29

Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin sürekli olarak geliştirilmesi 3,71

0,874

4,09

0,750

3,71

0,884

3,63

0,937

10,958


30

Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması 3,67

0,934

4,20

0,656

3,67

0,953

3,49

1,031

22,765




69

Tablo 3.42


Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Md.

Müdür Yrd.

Bölüm Şefi F P

Aralarında manidar


ss X

ss X

ss X

ss

31

Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun verilmesi 3,73

0,805

4,21

0,628

3,78

0,883

3,68

0,917

15,079



0,875

4,35

0,654

3,91

0,911

3,77

0,947

17,970



0,885

4,19

0,618

3,80

0,854

3,65

0,893

16,644



0,804

4,21

0,639

3,86

0,864

3,72

0,889

13,992


35

Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme çalışmalarının yapılması 3,83

0,815

4,32

0,636

3,92

0,878

3,80

0,937

14,834


36

Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de değerlendirilmesinin sağlanması 3,71

0,812

4,08

0,624

3,70

0,895

3,58

0,918

13,631



0,933

3,83

0,851

3,38

0,941

3,28

0,994

13,750

0,000* OM-MY OM-BŞ

38

Mezun öğrenci (çıktının) izleme çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli düzenlemelerin yapılmasında kullanılması 3,46

0,967

3,66

0,839

3,25

0,938

3,15

1,012

13,153

0,000* MEM-BŞOM-MY OM-BŞ


0,917

4,37

0,730

3,97

0,914

3,89

0,913

11,800



1,181

3,23

1,145

2,88

1,177

2,84

1,140

8,576

0,000* MEM-MYMEM-BŞOM-MY OM-BŞ



70

Katılımcı grupların görüşlerine göre Tablo 3.42’ deki değerler incelendiğinde;

Katılımcı grupların vermiş oldukları cevaplar en yüksek aritmetik ortalamayla 16. soru

“Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi” kriterinde

il/ilçe millî eğitim müdürleri ( X = 4.10, ss = 0.782) ve bölüm şefleri grubu ( X = 4.07, ss =

0.881) iyi derece olurken, okul müdürleri ( X = 4.49, ss = 0.626) ve müdür yardımcıları

grubu ( X = 4.24, ss = 0.816) çok iyi derecede yerine getirilmekte olduğu seçeneğini tercih

etmişlerdir.

Katılımcı grupların vermiş oldukları cevaplar en düşük aritmetik ortalamayla 40.soru

“Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması” kriterinde il/ilçe

millî eğitim müdürleri ( X = 3.29, ss = 1.181), okul müdürleri ( X = 3.23, ss = 1.145), müdür

yardımcıları ( X = 2.88, ss = 1.177) ve bölüm şefleri grubu ( X = 2.84, ss = 1.140) orta

derecede yerine getirilmekte seçeneğini tercih etmişlerdir.

Katılımcı grupların görüşlerine ilişkin varyans analiz sonuçları Tabloda incelendiğinde

soruların tamamında katılımcı gruplar arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar bir fark

olduğu görülmektedir.

İl katılımcı grupları endüstri meslek liselerinde öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin

birbirine kolay erişebilmeleri kriteri çok iyi ve iyi seviyesinde, okulun hedeflerine uygun

kalitede öğrenci seçimi kriterini tüm grupların orta düzeyde değerlendirdikleri görülmektedir.

Dolayısıyla Toplam Kalite Yönetimi uygulamaları okul ortamı ve bu ortamı denetleyen il/ilçe

millî eğitim müdürleri grubu değerlendirmesinin yakınlık göstermesiyle TKY

uygulamalarında sistematik bir nitelik olduğu söylenebilir.

71

Tablo 3.43

Okul Yönetimi ile Millî Eğitim Müdürlerinin Görüşlerine İlişkin Dağılım ve Sonuçlar

Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Yönetimi

X 1 - X 2 Sd P X 1 ss

X 2 ss

01 Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar

tarafından paylaşımı 3,660,844

3,530,925 0,13 1777 0,143

02 Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi 3,56

0,8783,42

0,916 0,14 1776 0,112

03 Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışanları tarafından takip edilmesi 3,53

0,8703,36

0,936 0,17 1776 0,074

04 Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması 3,79

0,9153,70

0,932 0,09 1776 0,355

05 Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması 3,65 0,877 3,58 0,995 0,07 1778 0,459

06 Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması 3,47

0,8803,44

0,953 0,03 1775 0,712

07 Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip çalışmasının teşvik edilmesi 3,97

0,822

3,84

0,9430,13 1778 0,141

08 Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma grupların-daki kişilerin etkili ekip çalışması yapması 3,64

0,8263,50

0,949 0,14 1776 0,110

09 Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi 3,33

0,972

3,22

1,0090,11 1777 0,247

10

Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi 3,31

0,978

3,18

1,056

0,13 1777 0,189

11 Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine katkıda bulunulması 3,58

0,965

3,48

0,9270,10 1776 0,261

12 Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer, panel, konferans vb.) yer verilmesi 3,49

1,022

3,47

1,0560,02 1777 0,813

13 Okulun topyekun bir “öğrenen organizasyon” olması 3,62

0,9323,33

0,958 0,26 1776 0,002*

14


0,965

3,68

1,044

- 0,10 1777 0,340

15 Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi 3,57

0,9563,29

1,034 0,28 1776 0,005*

16 Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi 4,10

0,7824,18

0,844 - 0,08 1777 0,330


0,7813,99

0,838 - 0,04 1778 0,579

18 Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması 3,48

0,9583,58

0,909 - 0,10 1776 0579,


0,8983,44

0,902 - 0,03 1776 0,708

20 Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin / memnuniyet-lerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması 3,67

0,821

3,74

0,848- 0,07 1778 0,416

21 Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli esnekliğin sağlanması 3,76

0,774

3,66

0,8350,10 1777 0,214

72

Tablo 3.43

Okul Yönetimi ile Millî Eğitim Müdürlerinin Görüşlerine İlişkin Dağılım ve Sonuçlar

Sıra

Anket soruları

İl/İlçe MEM

Okul Yönetimi

X 1 - X 2 Sd P X 1 ss

X 2 ss

22 Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan

güveninin sağlanması. 3,930,756

3,920,830 0,01 1777 0,876


0,9373,88

0,936 0,05 1778 0,633


0,9583,65

0,967 0,18 1778 0,061


0,9003,85

0,921 0,13 1774 0,135

26 Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması 3,87

0,8953,98

0,903 - 0,11 1778 0,210


0917,3,57

0,936 0,14 1775 0,130

28 Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması 3,83

0,8483,88

0,912 - 0,05 1778 0,598

29 Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin sürekli olarak geliştirilmesi 3,71

0,874

3,70

0,9090,01 1776 0,876

30 Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması 3,67

0,9343,63

0,991 0,04 1778 0,659

31 Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun verilmesi 3,73

0,8053,76

0,893 - 0,03 1774 0,715


0,8753,88

0,924 - 0,13 1774 0,151


0,8853,76

0,869 0,03 1774 0,759


0,8043,82

0,871 0,01 1772 0,943

35 Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme çalışmalarının yapılması 3,83

0,815

3,89

0,902- 0,06 1772 0,462

36 Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de değerlendirilmesinin sağlanması 3,71

0,812

3,67

0,8970,04 1771 0,711


0,9333,37

0,972 0,12 1765 0,207

38 Mezun öğrenci (çıktının) izleme çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli düzenlemelerin yapılmasında kullanılması 3,46

0,967

3,24

0,9770,22 1764 0,017*


0,9173,96

0,908 0,03 1771 0,686


1,1812,89

1,160 0,40 1773 0,001*

* 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar. Açıklama: İl/İlçe MEM = İl/İlçe Millî Eğitim Müdürü Okul Yönetimi = Okul Müdürü, Müdür Yardımcısı (Md. Baş Yrd. dahil) ve Bölüm Şefi

73

Katılımcı grupların görüşlerine göre Tablo 3.43’teki değerler incelendiğinde;



il/ilçe millî eğitim müdürleri ( X = 4.10, ss = 0.782) ve okul yönetimi grubu ( X = 4.18, ss =

0.844) iyi derecede yerine getirilmekte olduğu seçeneğini tercih etmişlerdir.


“Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması” kriterinde il/ilçe

millî eğitim müdürleri ( X = 3.29, ss = 1.189) ve okul yönetimi grubu ( X = 2.89, ss = 1.160)

orta derecede yerine getirilmekte olduğu seçeneğini tercih etmişlerdir.

Grupların vermiş oldukları cevaplar arasındaki farkların manidarlık durumuna ilişkin

olarak yapılan t-testi sonuçlarına bakıldığında ise 13.soru “Okulun topyekun bir (öğrenen

organizasyon) olması” (P = 0.002), 15.soru “Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY

uygulamalarının yakından takip edilmesi” (P = 0.005), 38.soru “Mezun öğrenci izleme

çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli düzenlemelerin

yapılmasında kullanılması” (P = 0.017) ve 40.soru “Okula, okulun hedeflerine uygun

kalitede öğrenci seçiminin yapılması” (P = 0.001) kriterlerinde 0.05 anlamlılık düzeyinde

manidar farkların bulunduğu görülmektedir. Diğer bir ifadeyle bu soruların dışında kalan

diğer soru kriterlerinde il/ilçe millî eğitim müdürleri ve okul yönetimi aynı görüşü

paylaşmaktadır.

İllerin katılımcı grupları endüstri meslek liselerinde öğrenci-öğretmen-veli ve

yöneticilerin birbirine kolay erişebilmelerinin iyi seviyede, okulun hedeflerine uygun kalitede

öğrenci seçimi kriterini okul yönetim gruplarının orta düzeyde değerlendirdikleri

görülmektedir. Dolayısıyla Toplam Kalite Yönetimi uygulamaları okul ortamı ve bu faaliyeti

denetleyen il/ilçe millî eğitim müdürleri değerlendirmesiyle yakınlık göstermesinin TKY

uygulamalarında sistematik bir nitelik kazanımı olduğu söylenebilir.

74

Tablo 3.44

Okul Müdürü ile Müdür Yardımcısı ve Bölüm Şeflerinin Görüşlerine İlişkin Dağılım ve Sonuçlar

Sıra

Anket soruları

Okul Müdürü

Md.Yrd. Bölüm Şf.

X 1 - X 2 Sd P X 1 ss

X 2 ss

01 Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar

tarafından paylaşımı 3,800,824

3,500,930 0,30 1665 0,000*

02 Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi 3,66

0,8223,40

0,921 0,26 1664 0,001*

03 Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışanları tarafından takip edilmesi. 3,63

0,8363,34

0,942 0,29 1664 0,000*

04 Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması. 4,11

0,7973,66

0,934 0,45 1664 0,000*

05 Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması. 4,09 0,740 3,53 1,003 0,56 1666 0,000*

06 Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması. 3,83

0,7253,40

0,964 0,43 1663 0,000*

07 Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip çalışmasının teşvik edilmesi. 4,22

0,726

3,80

0,9530,42 1666 0,000*

08 Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma gruplarındaki kişilerin etkili ekip çalışması yapması. 3,75

0,851

3,47

0,9550,28 1664 0,001*

09 Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi. 3,49

0,956

3,19

1,0100,30 1665 0,001*

10

Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi. 3,38

0,948

3,16

1,064

0,22 1665 0,018*

11 Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine katkıda bulunulması. 3,84

0,784

3,44

0,9320,40 1664 0,000*

12 Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer, panel, konferans,vb.) yer verilmesi. 3,82

0,969

3,43

1,0580,39 1665 0,000*

13 Okulun top yekun bir “öğrenen organizasyon” olması 3,69

0,7893,30

0,966 0,39 1664 0,000*

14

Okulun diğer meslek liseleri ile kıyaslandığında müşteri (öğrenci-veli-sektör-üniversite, vb.) istek ve beklentilerini karşılamada daha fazla tercih edilen bir kurum olması. 4,00

0,964

3,65

1,047

0,35 1665 0,000*

15 Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi. 3,73

0,7693,24

1,046 0,49 1664 0,000*

16 Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi. 4,49

0,6264,15

0,856 0,34 1665 0,000*

17 Okulda verilen tüm hizmetlerin zamanında sunulması. 4,29

0,6153,96

0,850 0,33 1666 0,000*

18 Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması. 3,88

0,7173,55

0,920 0,33 1664 0,000*

19 Okulda eğitim-öğretimin tam öğrenme (sıfır hata) anlayışına göre yapılması. 3,71

0,7713,41

0,909 0,30 1665 0,000*

20

Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin / memnuniyetlerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması. 4,01

0,677

3,71

0,858

0,30 1666 0,000*

* 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar.

75

Tablo 3.44

Okul Müdürü ile Müdür Yardımcısı ve Bölüm Şeflerinin Görüşlerine İlişkin Dağılım ve Sonuçlar

Sıra

Anket soruları

Okul Müdürü

Md.Yrd. Bölüm Şf.

X 1 - X 2 Sd P X 1 ss

X 2 ss

21 Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli esnekliğin sağlanması. 4,05

0,585

3,62

0,8450,43 1665 0,000*

22 Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan güveninin sağlanması. 4,27

0,6523,88

0,837 0,39 1665 0,000*

23 Okulda çalışanların birbirlerine olan güvenlerinin sağlanması. 4,31

0,6863,84

0,947 0,47 1666 0,000*

24 Okulda TKY uygulamasını gerçekleştirecek fiziksel donanımın sağlanması. 3,97

0,8393,62

0,973 0,35 1666 0,000*

25 Okulda fiziksel donanımın etkin kullanımının sağlanması. 4,11

0,7793,82

0,930 0,29 1662 0,000*

26 Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması. 4,35

0,6843,94

0,914 0,41 1666 0,000*

27 Okuldaki TKY çalışmalarının çevreyle iletişim kurularak yapılması. 3,96

0,7683,53

0,942 0,43 1663 0,000*

28 Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması. 4,29

0,6783,84

0,922 0,45 1666 0,000*

29 Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin sürekli olarak geliştirilmesi. 4,09

0,750

3,66

0,9140,43 1664 0,000*

30 Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması. 4,20

0,6563,57

1,000 0,63 1666 0,000*

31 Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun verilmesi. 4,21

0,6283,72

0,903 0,49 1662 0,000*

32 Okulun maddi kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi. 4,35

0,6543,84

0,934 0,51 1662 0,000*

33 Okulun insan kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi. 4,19

0,6183,72

0,878 0,47 1662 0,000*

34 Okulda verilen hizmetlerin kalitesinde sürekliliğin sağlanması. 4,21

0,6393,79

0,881 0,42 1660 0,000*

35 Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme çalışmalarının yapılması. 4,32

0,6363,85

0,913 0,47 1660 0,000*

36 Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de değerlendirilmesinin sağlanması. 4,08

0,624

3,63

0,9090,45 1659 0,000*

37 Okulda mezun öğrencileri (çıktının) izleme çalışmalarının yapılması. 3,83

0,8513,32

0,971 0,51 1654 0,000*

38 Mezun öğrenci (çıktının) izleme çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli düzenlemelerin yapılmasında kullanılması. 3,66

0,839

3,20

0,9800,46 1652 0,000*

39 Okulun tedarikçilerine (İlköğretim okullarına) tanıtılması. 4,37

0,7303,93

0,914 0,44 1659 0,000*

40 Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması. 3,23

1,1452,86

1,157 0,37 1661 0,000*

* 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar.

76

Katılımcı grupların görüşlerine göre Tablo 3.44 deki değerler incelendiğinde;



okul müdürleri ( X = 4.49, ss = 0.626) çok iyi derecede ve müdür yardımcıları ile bölüm

şefleri grubu ( X = 4.15, ss = 0.856) iyi derecede yerine getirilmekte olduğu seçeneğini tercih

etmişlerdir.


“Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması” kriterinde okul

müdürleri ( X = 3.23, ss = 1.145) ve müdür yardımcısı ile bölüm şefleri grubu ( X = 2.86, ss =

1.157) orta derecede yerine getirilmekte olduğu seçeneğini tercih etmişlerdir.

Grupların vermiş oldukları cevaplar arasındaki farkların manidarlık durumuna ilişkin

olarak yapılan t-testi sonuçlarına bakıldığında ise tüm sorulara verilen cevaplarda katılımcı

gruplar arasında 0.05 anlamlılık düzeyinde manidar bir fark olduğu görülmektedir.

Okul katılımcı grupları öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay

erişebilmeleri kriterini çok iyi ve iyi seviyesinde, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci

seçimi kriterini tüm grupların orta düzeyde değerlendirdikleri görülmektedir. Dolayısıyla

Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarında okul müdürlerinin gayreti müdür yardımcıları ve

bölüm şeflerine göre daha fazla olduğu söylenebilir.

77

BÖLÜM-IV

OKUL YÖNETİMİ ve İL/İLÇE MİLLÎ EĞİTİM MÜDÜRLERİNE AİT

GENEL GÖRÜŞ ve ÖNERİLER

Sıra No Görüş ve Öneriler Frekans

01 TKY tüm çalışanlar tarafından bilinmesi ve uygulanması için tüm

personelin hizmetiçi eğitimden geçirilmesi gerekir. 18

02 Sorunlu öğrencilerle ilgili rehabilitasyon imkanlarının olmaması, yıl

sonunda af beklentisi gibi nedenlerle öğrenci performansı sürekli

düşmektedir. Bu durum öğretmenlerin motivasyonunu olumsuz

etkilemekte TKY çalışmalarına ilgiyi azaltmaktadır. 10

03 Bölümlere ait donanımın tamamlanması. Norm kadro personel

sayısının sağlanması. 6

04 TKY çalışmalarının gönüllülük esasına göre olması. Öğretmenlerin bu

işe karşı duyarlı ve bilinçli olmaması işleri zorlaştırıyor. Egzersiz

çalışması gibi düşünülüp az da olsa maddi açıdan personel tatmin

edilirse daha iyi sonuç alınacağını düşünüyorum. 5

05 Öğretmen kalitesinin yükseltilmesi. 3

06 TKY ayrı bir ekiple yürütülür. Aynı öğretmene ders yükünün yanında

TKY çalışması verilmesi angarya olarak görülmekte yapılan çalışma

verimli olmamaktadır. 3

07 TKY çalışmalarında verimliliğin artırılması için bu işle uğraşacak

personelin yeteri kadar zamanını olması gerekliliğine inanıyorum. 2

08 Özel sektörde olduğu gibi “Planlama” yada “ARGE” gibi birimlerin

bağımsız olarak eğitim kalitelerini denetlemeleri. 2

09 TKY faaliyetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi için öğretmen,

personel ve hizmetli kadrosunun tamamlanması. 2

78

79

BÖLÜM-V

ÖZET, SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu bölümde araştırmanın özeti ve elde edilen sonuçlar ile bu sonuçlara dayalı olarak

geliştirilen öneriler yer almaktadır,

ÖZET

Bu araştırmanın genel amacı; Millî Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel

Müdürlüğü’ne bağlı Endüstri Meslek liselerinde yürütülen Toplam Kalite Yönetimi

uygulamalarına yönelik okul yönetimi ve bağlı bulunduğu il / ilçe Millî eğitim müdürlerinin

değerlendirmelerini belirleyerek bu liselerde “Toplam Kalite Yönetimi” anlayışıyla

gerçekleştirilmesi istenen esas ve usulleri geliştirmektir. Bu genel amaç doğrultusunda

aşağıda belirtilen;

4. Endüstri meslek liselerinde TKY anlayışı ne derece benimsenmiştir?

5. Endüstri meslek liselerinde TKY anlayışının yerleşmesi, benimsetilmesi için yeterli alt

yapı çalışması ne ölçüde yapılmıştır? (eğitim çalışmaları, mevzuat düzenlemeleri vb.)

6. Endüstri meslek liselerinde;

g) TKY anlayışı bir yönetim modeli olarak ne derece uygulanmaktadır?

h) Özdeğerlendirme çalışması yıllık olarak ne ölçüde yapılmaktadır ?

i) Öğrenci/veli/yönetici/öğretmen gibi paydaşların memnuniyeti ne derecede

ölçülmektedir? onların istek ve beklentileri, öneri ve şikayetleri belli bir sistem

dahilinde ne ölçüde alınmaktadır?

j) Gönüllü insanların katılımı ile iyileştirme çalışmaları ne ölçüde yapılmaktadır?

k) Endüstri meslek lisesi yöneticileri TKY anlayışında olduğu gibi okullarında

liderlik davranışlarını ne ölçüde sergileyebilmektedir ?

l) Yapılan plânlamalarda, uygulamalar ne derecede yürütülmektedir?

sorularına cevap aranmıştır.

80

Araştırma, iki bağımsız evren ve bu evrenlerden alınmış iki ayrı örneklem grubundan oluşmaktadır. Araştırmanın evrenini 2004-2005 öğretim yılında, Millî Eğitim Bakanlığı Erkek Teknik Öğretim Genel Müdürlüğüne bağlı Türkiye genelinde faaliyet gösteren endüstri meslek liseleri okul yönetimi ile bu okulların bağlı bulunduğu 81 ilin ve bu illere bağlı ilçelerin il/ilçe millî eğitim müdürleri oluşturmuştur.

Araştırma örnekleminin belirlenmesinde, sosyal, kültürel, demografik ve ekonomik değişkenler esas alınarak yedi coğrafî bölgenin her bölgesinden çok gelişmiş, gelişmiş ve az gelişmişlik durumuna göre 21 il belirlenmiştir.

Araştırmanın veri kaynağını anketlerle toplanan veriler oluşturmuştur. Araştırmanın

amacı çerçevesinde hazırlanan anket soruları okul yönetimi (okul müdürü, md. baş

yrd./md.yrd. ve bölüm şefi) ve il/ilçe millî eğitim müdürlerine uygulanmıştır.

Anket sorularının okul yönetimi ve il / ilçe millî eğitim müdürleri tarafından değerlendirilmesi posta yoluyla istenmiştir. Geri dönen 21 il kapsamındaki il/ilçe millî eğitim müdürleri anket oranı %100 olurken aynı illerin il/ilçe millî eğitim müdürlüklerine bağlı endüstri meslek lisesi okul yönetimi anketleri %97,1 oranında olmuştur.

Geri dönen anketler geçerlilik ve doğruluk yönünden incelenip, yönergeye uygun

cevaplandırılmayan anketler değerlendirme kapsamı dışında bırakılmıştır. Geçerli kabul

edilen anketlere verilen cevaplar, bilgisayar ortamında SPSS programı ile çözümlenmiştir.

Araştırma kapsamına alınan gruplara uygulanan anket sonucu elde edilen veriler,

frekans ve yüzdeler şeklinde hesaplanarak tablolarda gösterilmiştir. Anketlerde, gruplara ortak

sorulan sorulara verilen cevaplar arasındaki ilişkileri gösterebilmek için çapraz tablolar

oluşturulmuştur. Anket sorularının cevaplandırılmasında ve değerlendirilmesinde, beş ile bir

arasında değişen beşli Likert ölçeği kullanılmıştır. Beşli ölçeğin olumlu ucu (5) olumsuz ucu

ise (1) olarak değerlendirilmiştir. Anketlerde boş ve geçersiz olan cevaplar dikkate

alınmamıştır. Beşli ölçeğin kullanıldığı anket sorularına verilen cevapların aritmetik

ortalaması ve standart sapması hesaplanmış ve çoklu gruplar arasındaki ilişkinin

belirlenmesinde Kay-kare metodu, ikili gruplara ortak sorulan sorularda grupların aritmetik

ortalamaları arasındaki farkın test edilmesi için t-testi, çoklu gruplar içinde F-testi (tekyönlü

varyans analizi) uygulanmıştır. Ortalamalar arasında 0.05 güvenirlik düzeyi esas alınmıştır.

Çoklu gruplarda manidar fark olanların belirlenmesinde ise Scheffie testinden

yararlanılmıştır.

81

SONUÇ

Araştırmada cevap aranan sorulara ilişkin olarak araştırma sonunda elde edilen

bulgular ve sonuçları özet olarak aşağıda verilmiştir.

A. Okul Yönetimlerinin Okullarındaki Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarını

Değerlendirmeleri

Endüstri Meslek Liselerinde yapılan Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarına yönelik

bu araştırmada;

1. Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar tarafından paylaşımı,

2. Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi,

3. Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması,

4. Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması,

5. Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması,

6. Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip

çalışmasının teşvik edilmesi,

7. Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma gruplarındaki kişilerin etkili ekip çalışması

yapması,

8. Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine

katkıda bulunulması,

9. Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer,

panel, konferans vb.) yer verilmesi,

10. Okulun diğer meslek liseleri ile kıyaslandığında müşteri (öğrenci-veli-sektör-

üniversite vb.) istek ve beklentilerini karşılamada daha fazla tercih edilen bir kurum

olması,

11. Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi,

12. Okulda verilen tüm hizmetlerin zamanında sunulması,

82

13. Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması,

14. Okulda eğitim-öğretimin tam öğrenme (sıfır hata) anlayışına göre yapılması,

15. Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin /

memnuniyetlerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması,

16. Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli

esnekliğin sağlanması,

17. Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan güveninin sağlanması,

18. Okulda çalışanların birbirlerine olan güvenlerinin sağlanması,

19. Okulda TKY uygulamasını gerçekleştirecek fiziksel donanımın sağlanması,

20. Okulda fiziksel donanımın etkin kullanımının sağlanması,

21. Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması,

22. Okuldaki TKY çalışmalarının çevreyle iletişim kurularak yapılması,

23. Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması,

24. Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin

sürekli olarak geliştirilmesi,

25. Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması,

26. Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun

verilmesi,

27. Okulun maddi kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi,

28. Okulun insan kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi,

29. Okulda verilen hizmetlerin kalitesinde sürekliliğin sağlanması,

30. Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme

çalışmalarının yapılması,

31. Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de

değerlendirilmesinin sağlanması,

32. Okulun tedarikçilerine (İlköğretim okullarına) tanıtılması,

içerikli maddeler okul yönetimince “iyi”,

1. Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışanları tarafından takip edilmesi,

83

2. Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik

çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi,

3. Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla

değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi,

4. Okulun top yekun bir “öğrenen organizasyon” olması,

5. Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi,

6. Okulda mezun öğrencileri izleme çalışmalarının yapılması,

7. Mezun öğrenci izleme çalışmalarından elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli

düzenlemelerin yapılmasında kullanılması,

8. Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması,

içerikli maddeler okul yönetimi (okul müdürü, müdür yrd. ve bölüm şefi) tarafından “orta”

düzeyde değerlendirilmiştir.

B. İl/ilçe Millî Eğitim Müdürlerinin Endüstri Meslek Liselerinde Toplam Kalite

Yönetimi Uygulamalarını Değerlendirmeleri

1. Okulun vizyonunun kurumda çalışanlar tarafından paylaşımı,

2. Okulda bulunan tüm çalışanların kurum misyonuna uygun performans göstermesi,

3. Okul için tayin edilen stratejilerin kurumun tüm çalışmaları tarafından takip edilmesi,

4. Okulun kendine özel ve onu farklı kılan değerlerin varlığının sağlanması,

5. Okulda TKY anlayışı önderliğinin yapılması,

6. Okulda tüm uygulamaların TKY anlayışına uygun olması,

7. Okul personeli arasında (müdür yardımcıları, zümreler. hizmetliler vb.) ekip

çalışmasının teşvik edilmesi,

8. Okulda Planlı Okul Gelişimi Çalışma gruplarındaki kişilerin etkili ekip çalışması

yapması,

9. Okulda tüm personelin kendini geliştirme süreci içerisinde bireysel gelişimlerine

katkıda bulunulması,

84

10. Okulda eğitimi kurumsallaştırma çalışmaları içerisinde eğitim faaliyetlerine (seminer,

panel, konferans vb.) yer verilmesi,

11. Okulun top yekun bir “öğrenen organizasyon” olması,

12. Okulun diğer meslek liseleri ile kıyaslandığında müşteri (öğrenci-veli-sektör-

üniversite vb.) istek ve beklentilerini karşılamada daha fazla tercih edilen bir kurum

olması,

13. Diğer Endüstri Meslek Liselerindeki TKY uygulamalarının yakından takip edilmesi,

14. Okulda öğrenci-öğretmen-veli ve yöneticilerin birbirine kolay erişebilmesi,

15. Okulda verilen tüm hizmetlerin zamanında sunulması,

16. Okulda verilen tüm hizmetlerin eksiksiz (sıfır hata anlayışı içerisinde) sunulması,

17. Okulda eğitim-öğretimin tam öğrenme (sıfır hata) anlayışına göre yapılması,

18. Okulda müşterilerin (öğrenci-veli-sektör-üniversite vb.) beklentilerinin /

memnuniyetlerinin karşılanmasında esnekliğin sağlanması,

19. Okulda iş ve işlemler yürütülürken TKY’i ilkelerini gerçekleştirmede gerekli

esnekliğin sağlanması,

20. Hizmet sunulan müşterilerin okula karşı olan güveninin sağlanması,

21. Okulda çalışanların birbirlerine olan güvenlerinin sağlanması,

22. Okulda TKY uygulamasını gerçekleştirecek fiziksel donanımın sağlanması,

23. Okulda fiziksel donanımın etkin kullanımının sağlanması,

24. Okulda yönetim ile çalışanlar arasında açık iletişim (iki yolu iletişim) sağlanması,

25. Okuldaki TKY çalışmalarının çevreyle iletişim kurularak yapılması,

26. Okulda yapılan her çalışmanın öğrenci memnuniyeti düşünülerek planlaması,

27. Müşteri (öğrenci-veli-üniversite-sektör vb.) tatmini artırmaya yönelik hedeflerin

sürekli olarak geliştirilmesi,

28. Okulda yer alan tüm grupların karar verme sürecine katılımının sağlanması,

29. Okulda karar verme sürecine katılanlara kararları uygulama sorumluluğunun

verilmesi,

30. Okulun maddi kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi,

85

31. Okulun insan kaynaklarının kalite değerlerine uygun değerlendirilmesi,

32. Okulda verilen hizmetlerin kalitesinde sürekliliğin sağlanması,

33. Okulda verilen hizmetlerin eksiksiz sunulabilmesi için sürekli iyileştirme

çalışmalarının yapılması,

34. Okulda yapılan tüm çalışmaların sadece sonuçlarına göre değil, süreçlerine göre de

değerlendirilmesinin sağlanması,

35. Okulda mezun öğrencileri izleme çalışmalarının yapılması,

36. Mezun öğrenci izleme çalışmalarında elde edilen geri bildirimlerin okulda gerekli

düzenlemelerin yapılmasında kullanılması,

37. Okulun tedarikçilerine (İlköğretim okullarına) tanıtılması,

içerikli maddeleri il/ilçe millî eğitim müdürleri “iyi”,

1. Okulun personelinin (yönetici, öğretmen, memur, hizmetli) kalite geliştirmeye yönelik

çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi,

2. Okul personelinin kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla

değerlendirilmesinin belli aralıklarla yapılarak performans gelişiminin izlenmesi,

3. Okula, okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçiminin yapılması,

içerikli maddelerini il/ilçe millî eğitim müdürleri “orta” düzeyde değerlendirmişlerdir.

Diğer yandan araştırmanın bulgularına göre, Endüstri Meslek Liselerinde Toplam

Kalite Yönetimi uygulamaları Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı (EFQM) Mükemmellik Modeli

esas alınarak yürütüldüğünden katılımcı gruplar bu model kriterlerine göre değerlendirmeleri

yapmışlardır. Katılımcı grupların uygulamalar dahilinde soru kriterlerine verdiği cevap

çoğunluğunun “iyi” düzeyde olduğu görülmektedir. Endüstri Meslek Lisesi okul personelinin

kalite geliştirmeye yönelik çalışmalarının ölçme araçlarıyla değerlendirilmesi ve performans

gelişiminin izlenmesi ile okulun hedeflerine uygun kalitede öğrenci seçimi yapılması

hususundaki başarı orta düzeyde kalmıştır. Meslek lisesi mezunlarının üniversite

girişlerindeki zorluk son yılların en önemli kriteri olurken istihdamdaki daralmada meslek

liselerine olan ilgiyi olumsuz yönde etkilemektedir.

86

TKY uygulama kriterlerinin okullardaki faaliyet düzeyine, illerin gelişmişlik

durumunun önemli ölçüde etkili olmadığı katılımcıların cevaplarında anlaşılmaktadır. 2001

yılında “MEB Taşra Teşkilatı TKY Uygulama Projesi”nin yürürlüğe girmesi ile Millî Eğitim

Bakanlığı taşra teşkilatı birimleri uygulama kapsamına alınmıştı. Yönergenin amacı, TKY

uygulamasında bir standard sağlamaktı. Dolayısıyla okulların bulunduğu illerin gelişmişlik

düzeyi yönerge kapsamı dışında farklı bir sonuç vermemiştir.

Toplam Kalite Yönetimi uygulamaları okul tanıtımında anlamlı, yeterli en önemli bir

faktördür. Bu tür süreç ve yaklaşım sonucu sağlanan yönetimle mutluluk ve müşteri

memnuniyeti olacaktır.

Memnun olan öğrenci (müşteri) TKY uygulaması ile okulun tanıtımını yapacağından

öğrenci kaybının azalacağı beklenebilir. Okulun başarılı olmasının önemli bir göstergesi,

öğrenci tarafından bölüm tercihlerinin yapılmış olmasıdır.

Anket sorularına verilen cevapların yüzde yetmişten fazlası “iyi” olarak

değerlendirilmiştir. Bu durumda okulun hedeflerine uygun öğrenci seçiminde öğrenci kaybı

olmaması gerekirdi. Ama yukarıda da belirtildiği gibi endüstri meslek liselerinde öğrenci

kaybı bulunmaktadır. Araştırmaya katılan grupların değerlendirmelerinde samimi oldukları

görülmektedir. Bu durum Toplam Kalite Yönetimi felsefesinin tam anlaşılmadığı sonucu

düşünülmemelidir.

87

ÖNERİLER

Toplam Kalite Yönetimi uygulamaları araştırma sonuçlarına göre değerlendirildiğinde

yapılan uygulamaların genel olarak “iyi” derecede olduğu görülmüştür. Toplam Kalite

Yönetiminin Endüstri Meslek Liselerinde uygulanması hakkında il/ilçe millî eğitim müdürleri

ile okul yönetiminin görüşlerinden elde edilen sonuçlara göre aşağıdaki öneriler

geliştirilmiştir.

1. Mezunların izlenmesine yönelik sistem oluşturulmalıdır.

2. Mezun izlenmesi sonuçlarına göre ders programları yeniden düzenlenmelidir.

3. Okulun hedeflerine göre öğrenci seçme sistemini yeniden değerlendirilmeli ve

düzenlenmelidir.

4. Okulda çalışanların performans değerlendirilmeleri periyodik olarak yapılmalıdır.

5. Kurum çalışanlarının tamamı TKY uygulamalarına yönelik hizmetiçi eğitimden

geçirilmelidir.

6. Okulun bölümlerine ait gerekli olan araç-gereç donanımı ile norm kadro personel

sayısı sağlanmalıdır.

7. TKY çalışmalarının gönüllülük esasına göre yürütülmesi için personel ve

öğretmenlere egzersiz çalışması karşılığında az da olsa maddi bir imkan sağlanmalıdır.

8. TKY faaliyetlerinde verimliliğin artırılması için çalışma saatleri içerisinde yeteri kadar

zaman verilmelidir.

9. Özel sektörde olduğu gibi “Planlama” ya da “ARGE” gibi birimlerin bağımsız olarak

eğitim kalitelerinin denetlenmesine ilişkin periyodik araştırma yapılmalıdır.

10. Toplam Kalite Yönetiminde başarı sağlayan birim ve ilgili personele ödül verilmelidir.

11. Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarının endüstri meslek liseleri dışındaki okullar

düzeyindeki başarı durumu araştırılmalıdır.

12. Okullardaki Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarının başarı düzeyi öğrenci,

öğretmen, veli ve üst öğrenim kurumları iş hayatının görüşleri de alınarak

araştırılmalıdır.

88

13. Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarının okullar arası karşılaştırılmaları


14. Toplam Kalite Yönetimi uygulamalarında Milli Eğitim Bakanlığının “MEB TKY

Uygulamaları ve Ödül Yönergesi” kapsamında yapılan değerlendirmelerin okullardaki

TKY uygulama başarılarını etkileme düzeyine ilişkin araştırma yapılmalıdır.

15. Toplam Kalite Yönetiminin okullar dışındaki eğitim örgütleri ve kurumlarındaki

(Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatı, halk eğitim merkezleri vb.) uygulamalar


16. Okullarda TKY uygulamalarının kurumsallaşması ve eğitim-öğretim faaliyetlerinde

Kalite Güvence Sisteminin (KGS) sürekliliği ve geliştirilmesi için birimler

oluşturulmalıdır.

17. Okullarda TKY uygulamaları ile Planlı Okul Gelişimi ile stratejik planlama

çalışmaları koordineli yürütülmelidir.

18. Okullarda TKY uygulamalarının sistematik yürütülmesi için okul lider kadrosuna

hizmetiçi eğitim verilmelidir.

89

KAYNAKÇA

Akın, Besim, C. ÇETİN ve V. EROL. (1998), Toplam Kalite Yönetimi ve 1509000 Kalite

Güvence Sisteme, Uygulamadan Örnekler. İstanbul: Beta Yayınları.

Çetin, Kadir (2002), Toplam Kalite Yönetimi Felsefesi ve Temel Unsurları Millî Eğitim

Dergisi, Sayı 155-156 s,202

Çetinkaya, Ayşe Nur ve diğerleri (1999). Müfredat Laboratuar Okulları Modeli. Ankara:

Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Yayınları.

Ersen, Haldun. (2002). Topyekün Mükemmelleşme Sürecinde İnsan Kaynakları ve

Kalite. İstanbul: Bureav Veritas Yayınları.

Freemaan, Richard, Qulality Assurance in Training and Education How to Apply BS

5750 (ISO 9000) Standarsds, Kogan Page Ltd, (1993) London s,156

Flood, Robert L, Beyond TQM, John Wilwy & Sons, (1993) NewYork s,42

Gülseren, H, Ömer (2003), MEB Merkez Örgütünde Toplam Kalite Yönetimi

Uygulamalarının Örgüt Kültürüne Etkileri Yüksek Lisans Tezi, AÜ

Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı (Eğitim Yönetimi

ve Teftişi Programaı)

Harris, Melanıe Fox and R.C. Harris. (1992). Glasser Comes to a Rual School. Educational

Leadership, 50 (3), 18-21.

Hoekman, David. (2000). Total Quality Management Is on Its Way Back, Focus, March 13,

BI-B2.

Özden, Yüksel. (1998), Eğitimde Dönüşüm, Yeni Değer ve Oluşumlar. Ankara: Pegem

Yayımcılık.

Toffler, Alvin. (1996b). Üçüncü Dalga. (Çev. Ali Seden) İstanbul: Altın Kitaplar.

90

E K L E R

EK-1 ANKET FORMU

EK-2 ANKET KAPSAMINA ALINAN İL ve OKULLAR

Documents

kizlarinegitimi.meb.gov.trMİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ....................................................................................000 KAYNAK KİTAPLAR DİZİSİ