MODIMO O BUA LE RONA KA JEREMIA - JW.ORGdownload.jw.org/files/media_books/b7/jr_TN.pdf · wang The Washington Post lo ne lwa bitsa ﬁlimi nngwe e e bontshang ... O ne a bolelela

ˇ Dibuka tse Jeremia a dikwadileng di ama jang bathoba ba tshelang gompieno?

ˇ O ka ithuta dithuto dife mobukeng ya Jeremia?

MODIMO O BUALE RONA KA

JEREMIA

ˇ Dibuka tse Jeremia a dikwadileng di ama jang bathoba ba tshelang gompieno?

ˇ O ka ithuta dithuto dife mobukeng ya Jeremia?


JEREMIA

BUKA ENO KE YA GA


JEREMIA

� 2010Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

All Rights Reserved

Modimo o Bua le Rona ka Jeremia

BAGATISIWatch Tower Bible and Tract Society of South Africa NPC

1 Robert Broom Drive East, Rangeview, Krugersdorp, 1739, R.S.A.

E gatisitswe ka 2012

Buka eno ga e rekisiwe. Ke karolo ya thulaganyo ya lefatshelotlhe ya go ruta Baebele, thulaganyo e e tshegediwang ka

meneelo e e ntshiwang ka go rata.

Dinopolo tsa Dikwalo tse di mo bukeng eno di tswa mo Baebelengya Thanolo ya Lefatshe le Lesha ya Dikwalo Tse di Boitshepo,kwantle ga fa go supilwe ka tsela nngwe. Koo NW e latelang

morago ga nopolo nngwe gone, go supa gore e ranotswe go tswa moNew World Translation of the Holy Scriptures—With References.

Metswedi ya Ditshwantsho: ˇ Tsebe 54-55: Sekano sa Jukale le Sekano sa Gedalia:Gabi Laron/Institute of Archaeology/Hebrew University � Eilat Mazar

God’s Word for Us Through JeremiahTswana (jr-TN)

Made in the Republic of South AfricaE dirilwe mo Repaboliking ya Afrika Borwa J.G.

Kgaolo Tsebe

1 “Ke Tsentse Mafoko A me Mo Molomong wa Gago” � � � � 4

2 Go Direla mo “Bokhutlong Jwa Metlha” � � � � � � � � � � � 14

3 “O ba Reye Lefoko Leno” � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 32

4 Ela Tlhoko Gore o se Nne le Pelo e e Boferefere � � � � � � 43

5 O Tla Tlhopha Ditsala Tse di Ntseng Jang? � � � � � � � � � � 54

6 ‘ Tsweetswee, Ikobeleng Lentswe la ga Jehofa’ � � � � � � � � 67

7 “Ke Tla Lapolosa Moya o o Lapileng” � � � � � � � � � � � � � � 81

8 A o Tla “Nna o Tshela” Fela Jaaka Jeremia? � � � � � � � � � � 92

9 Tila go “Ipatlela Dilo Tse Dikgolo” � � � � � � � � � � � � � � 103

10 A Letsatsi le Letsatsi o Botsa Gore, “O Kae Jehofa?” � � � 114

11 ‘ Badisa ba ba Tumalanong le Pelo ya Me’ � � � � � � � � � � 128

12 “A Seo E ne E se Lebaka la go Nkitse?” � � � � � � � � � � � � 140

13 “Jehofa o Dirile se se Neng Se le Mo Mogopolongwa Gagwe” � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � 154

14 O ka Solegelwa Molemo ke Kgolagano e Ntsha � � � � � � 168

15 “Ga ke Kgone go Nna ke Didimetse” � � � � � � � � � � � � � � 182

DITENG

“GO NA le tsala e e ngaparelang go gaisa morwarra motho.” (Dia.18:24) A o dumalana le mafoko ano a a tlhotlheleditsweng? O kaikanya se tsala ya mmatota e go bolelelang sone. Fa a go bolelelasengwe se se itumedisang kgotsa se a ikaeletseng go se dira, o amo dumela. Fa a go bolelela gore go na le sengwe se o tlhokanggo tokafatsa mo go sone, o a mo reetsa o bo o dira fela jalo. Osetse a itshupile gantsi gore o a go rata, tota le fa a go naya kga-kololo. O batla gore o atlege le wena o batla gore a atlege gorebotsala jwa lona bo nnele ruri.

2 Gantsi banna ba Modimo a neng a ba dirisa go kwala dibukatsa Baebele e ne e le ditsala tse di ntseng jalo. Se ba go bolelelangsone o a se dumela. O tlhatswegile pelo gore se ba se buang se tlago solegela molemo. Baiseraele ba bogologolo ba tshwanetse babo ba ile ba ikutlwa jalo ka ‘banna ba ba neng ba bua se se tswangkwa Modimong e re ka ba ne ba tlhotlhelediwa ke moya o o boi-tshepo.’ (2 Pet. 1:20, 21) Mongwe wa banna ba Modimo a nenga ba dirisa go kwala nngwe ya dibuka tse ditelele tsa boporofetike Jeremia, yo gape a neng a kwala le buka ya Dikhutsafalo mmo-go le dibuka tse dingwe tse pedi tsa Baebele.

3 Mme gone, o ka tswa o lemogile gore babadi bangwe baBaebele ga ba rate go bala dibuka tse Jeremia a di kwadileng kagonne ba akanya gore ga di kgatlhe kgotsa gore ga di ba ame.Ba ka tswa ba akanya gore buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalodi bua fela ka ditlhagiso tse di botlhoko le dipolelelopele tse di

1, 2. Ke eng fa o ikanya se o se balang mo Baebeleng?3, 4. Batho bangwe ba ikutlwa jang ka buka ya Jeremia le ya Dikhutsa-falo, mme ke eng fa kgopolo eo e le phoso? Naya sekai.

KGAOLO YA NTLHA

“KE TSENTSE MAFOKOA ME MO MOLOMONG

WA GAGO”

4

hutsafatsang.�Mme gone, a ke yone tsela e e siameng e re tshwa-netseng go leba buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalo ka yone?

4 Gone ke boammaaruri gore Jeremia o bua puo phaa fa a kwa-la ditlhagiso le dikgakololo tsa Modimo, mme gone le wena o aitse gore ka dinako tse dingwe tsala le yone e a tle e dire jalo. Totale Jesu o ne a bua puo phaa fa ditsala tsa gagwe, e bong baapose-toloi, ba ne ba bontsha go nna le boikutlo jo bo sa siamang; o nea ba kgalemela ka tlhamalalo. (Mar. 9:33-37) Le fa go ntse jalo,molaetsa wa konokono wa ga Jesu o ne o kgatlha ka gonne o neo tlhalosa se batho ba tshwanetseng go se dira gore ba amogelweke Modimo le masego a ba tla a bonang mo isagweng. (Math. 5:3-10, 43-45) Go ntse jalo le ka dibuka tse Jeremia a di kwadileng,tse e leng karolo ya “Lokwalo lotlhe” lo lo thusang go ‘tlhama-latsa dilo.’ (2 Tim. 3:16) Jeremia o ne a tlhalosa sentle tsela eModimo a lebang ka yone batho ba ba ipolelang gore ba direlaJehofa mme gone ba tshwanelwa ke go roba matswela a ditselatsa bone tse di bosula. Le fa go ntse jalo, buka ya Jeremia le ya Di-khutsafalo di na le molaetsa wa tsholofelo e bile di bontsha kafaisagwe ya rona e tlileng go nna molemo ka gone. Jeremia o ne akwala boporofeti jo bo tlhalosang kafa Modimo a tla dirisanangle batho ka gone, mme gompieno re na le seabe ka tlhamalalomo go diragadiweng ga jone. Gape mo dibukeng tseo tse pedi, otla fitlhela mafoko a a molemo le a a kgothatsang.—Bala Jeremia31:13, 33; 33:10, 11; Dikhutsafalo 3:22, 23.

5 Boitumelo jwa batho ba Modimo mo motlheng ono le tsho-lofelo e re nang le yone mo isagweng di amana ka tsela nngwele dilo tse Jeremia a neng a di kwala. Sekai sa seo ke kutlwa-no e e leng teng mo bakaulengweng botlhe. Dibuka tsa gagwedi tla re thusa go nonotsha bokaulengwe joo le go dirisa kga-kololo eno ya ga moaposetoloi Paulo: “Bakaulengwe, tswelelanglo ipela, lo lolamisiwa, lo gomodiwa, lo akanya ka tumalano, lo

� Dipuo di le dintsi di na le lefoko le le amanang le leina Jeremia le lekayang “motho yo o itsiseng ngongorego ya gagwe phatlalatsa” kgotsa“komang ya motho yo o galefileng.” Lokwalodikgang longwe lo lo bidi-wang The Washington Post lo ne lwa bitsa filimi nngwe e e bontshanggo fetofetoga ga ditshedi le maemo a tlelaemete ka lefoko leo.

5. Dibuka tse Jeremia a di kwadileng di ka re solegela molemo jang?

“Ke Tsentse Mafoko A me Mo Molomong wa Gago” 5

tshela ka kagiso; mme Modimo wa lorato le wa kagiso o tla nnale lona.” (2 Bakor.13:11) Gape dibuka tsa ga Jeremia di amana katlhamalalo le molaetsa o re o rerang. Le fa gone re bolelela bathoka malatsi a bofelo le go ba tlhagisa ka bokhutlo jwa tsamaisoeno ya dilo, molaetsa wa rona o sa ntse o le molemo, ka gonneo naya batho tsholofelo. Gape dibuka tsa ga Jeremia di re thusamo botshelong jwa rona jwa letsatsi le letsatsi. Tsela e a neng atshela ka yone le molaetsa o a neng a o rera di tshwana ka ditse-la di le dintsi le maemo a re tshelang mo go one. Gore o kgonego tlhaloganya seo, sekaseka tsela e moporofeti yono yo o tlho-mang sekao se se molemo a godileng ka yone le kabelo e a nenga e newa. Moporofeti yono ke ene yo Modimo a neng a mo rayaa re: “Bona, ke tsentse mafoko a me mo molomong wa gago.”—Jer. 1:9.

6 Batsadi ba ba letetseng go tsholwa ga ngwana wa bone baakanya thata ka ngwana yono yo ba mo lebeletseng. O tla nnamotho yo o ntseng jang—dilo tse a tla di ratang, tiro e a tla edirang le dilo tse a tla di fitlhelelang mo botshelong? Batsadiba gago le bone ba tshwanetseba bo ba ile ba akanya ka dilotseo. Go tshwanetse ga bo gone go ntse jalo le ka batsadi baga Jeremia. Le fa go ntse jalo,boemo jwa gagwe jone bo nebo sa tshwane le jwa bana babangwe. Ke eng fa re rialo? Kagonne Mmopi wa lobopo lo-tlhe o ne a kgatlhegela thatabotshelo jwa ga Jeremia le dilotse a neng a tla di dira.—BalaJeremia 1:5.

7 Tota le pele ga Jeremia atsholwa, Modimo o ne a setse a

6, 7. Ke eng fa re ka tlhomamise-ga gore Modimo o ne a kgatlhegelaJeremia, mme maemo a ne a ntsejang kwa Juda fa a ne a tsholwa?

6 Modimo o Bua le Rona ka Jeremia

itse kafa a tlileng go mo dirisa ka gone. O ne a kgatlhegela thatamosimane yono yo o neng a tla tsholelwa mo losikeng lwa se-peresiti lo lo neng lo nna kwa bokone jwa Jerusalema. O ne atsholwa mo bogareng jwa lekgolo la bosupa la dingwaga B.C.E.,nako e ka yone maemo a neng a se monate kwa Juda gonne gone go busa kgosi e e bosula e bong Kgosi Manase. (Bona tse-be 19.) Mo pusong ya gagwe ya dingwaga di le 55, Manase o nea dira se se bosula mo matlhong a ga Jehofa. Morago ga gagwe,morwawe e bong Amone le ene o ne a latela tsela ya ga rraagwe.(2 Dikg. 21:1-9, 19-26) Go ne ga nna le diphetogo tse dikgolo fago ne go busa kgosi e e latelang ya Juda. Ee, Kgosi Josia o ne abatla Jehofa. Mo ngwageng wa bo18 wa puso ya gagwe, o ne atlositse kobamelo ya medingwana mo nageng. Seno se tshwane-tse sa bo se ile sa itumedisa batsadi ba ga Jeremia; Modimo o nea naya morwaabone kabelo ka nako ya puso ya ga Josia.—2 Di-tir. 34:3-8.

MODIMO O TLHOPHA MMUELEDI8 Ga re itse gore Jeremia o ne a na le dingwaga tse kae fa

Modimo a ne a mo raya a re: “Ke go dirile moporofeti mo di-tshabeng.” A ka tswa a ne a tloga a tshwara dingwaga di le 25, eleng dingwaga tse moperesiti a neng a ka simolola tirelo ya ga-gwe ka tsone. (Dipa. 8:24) Mme gone, Jeremia o ne a araba kago re: “Ijoo, Morena Molaodimogolo Jehofa! Bona, ga ke itsego bua, gonne ke mosimanyana fela.” (Jer. 1:6) O ne a ikgogo-na, gongwe a akanya gore o sa ntse a le monnye thata kgotsa gaa tshwanelegele maikarabelo ao a a masisi le go bua phatlalatsajaaka baporofeti ba ne ba dira.

9 Jeremia o ne a newa kabelo ka nako ya fa Kgosi Josia a ne a

8. Jeremia o ne a newa kabelo efe, mme o ne a itshwara jang?9, 10. Maemo a ne a ntse jang fa Jeremia a simolola kabelo ya gagwe,mme ke eng se se neng sa dira gore fa nako e ntse e ya kabelo eno e nnethata?

Ke eng fa go le botlhokwa gore o kgatlhegele bukaya Jeremia le ya Dikhutsafalo?


fedisa kobamelo ya maaka mme a tsosolosa kobamelo ya boa-mmaaruri. Le fa Jeremia le Josia ba ka tswa ba ne ba dirisanammogo go le kana kang, eo e ne e le nako e e siameng ya gorego nne le moporofeti wa boammaaruri. Sefania le Nahume lebone ba ne ba porofeta mo Juda mo tshimologong ya puso yaga Josia.�Moporofeti wa mosadi yo o bidiwang Huleda le ene one a porofeta ka nako eo. O ne a bolelela pele dinako tse di bo-tlhoko tse di neng di larile kwa pele. Mme Jeremia o ne a bonafa dilo tseo di direga. (2 Dikg. 22:14) Tota e bile, ka dinako tse di-ngwe, ditsala tsa ga Jeremia e bong Ebede-meleke le Baruke bane ba tshwanelwa ke go mo thusa fa a ne a lebane le loso kgotsago mo sireletsa mo babeng ba ba neng ba batla go ipusolosetsa.

10 O ne o ka ikutlwa jang fa Modimo a ne a ka re o go tlho-phile gore o nne moporofeti yo o tshwanetseng go itsise bathomolaetsa mongwe o o masisi? (Bala Jeremia 1:10.) Akanya kasekai seno se le sengwe sa molaetsa o Jeremia a neng a tshwa-netse go o bolela. Ka 609 B.C.E., masole a Bababelona a ne a lemo tseleng a ya go tlhasela Jerusalema. Kgosi Sedekia o ne a ba-tla gore Jeremia a mo neye molaetsa o o gomotsang o o tswangkwa Modimong. Mme Modimo ga a ka a naya kgosi molaetsa oe neng e o lebeletse.—Bala Jeremia 21:4-7, 10.

MOTHO YO O TSHWANANG LE RONA11 Akanya fela re tshwanelwa ke go bolelela dikgosi tse di boi-

kepo, baperesiti ba maferefere le baporofeti ba maaka molaetsao o bogale le wa katlholo. Jeremia le ene o ne a tshwanelwa ke godira jalo. Mme fela jaaka ene, le rona Modimo o re eme nokeng.(Jer. 1:7-9) Modimo o ne a bontsha gore o tshepa lekawana lenoe bong Jeremia, ka go mo nonotsha ka mafoko ano: “Ke go dirilemotse o o sireletsegileng le pilara ya tshipi le dipota tsa kgotlho

� Moragonyana fa Jeremia e ntse e le moporofeti, go ne ga nna le ba-porofeti ba bangwe ba ba jaaka: Habakuke, Obadia, Daniele le Esekiele.Jeremia o ne a na le dingwaga di ka nna 40 e le moporofeti fa Jerusale-ma e ne e welwa ke masetlapelo ka 607 B.C.E., mme o ne a tshela di-ngwaga di feta 20 morago ga moo.

11. Ke eng se se neng se ka dira gore go nne thata gore Jeremia a direkabelo ya gagwe, mme o ne a nonotshiwa ke eng?


kgatlhanong le lefatshe lotlhe, mo dikgosing tsa Juda, mo dikgo-saneng tsa gagwe, mo baperesiting ba gagwe le mo bathong balefatshe. Mme ruri ba tla tlhabana le wena, mme ga ba na gogo fenya, gonne ‘Ke na le wena,’ go bua Jehofa, ‘go go golola.’”—Jer. 1:18, 19.

12 Ga re a tshwanela go akanya gore Jeremia o ne a kgethegileka tsela nngwe. Tota e ne e le motho fela yo o tshwanang le rona.Gape, re tshwanetse go lemoga gore le fa Jeremia a ile a tshelamo motlheng wa bogologolo, o ne a lebana le maemo a a tshwa-nang le a le rona re lebanang le one. Letsatsi le letsatsi fa re diraditiro dingwe le fa re dira ditiro tsa phuthego, re tshwanelwa kego dirisana le mefuta e e farologaneng ya batho fela jaaka Jere-mia le ene a ne a dirisana le batho ba a neng a tshela le bone.Tseno tsotlhe di bontsha gore re ka ithuta sengwe mo go Jere-mia, yo fela jaaka moporofeti Elija, e neng e le “motho yo o nangle maikutlo a a tshwanang le a rona.” (Jak. 5:17) Ela tlhoko dikaidingwe tsa dilo tse re ka ithutang tsone mo go Jeremia.

13 Ga go pelaelo gore nako nngwe mo botshelong, o ile wanna le dinako tse di monate le tse di botlhoko. Go ntse fela jalole ka Jeremia. Nako nngwe moperesiti mongwe yo o tlotlegange bong Pashure o ne a sotla Jeremia mme a dira gore a tsenngwemo disaneng. O ne a nna diura di le dintsi a tsentswe mo disa-neng tse di dirilweng ka logong; di mo tshwere maoto, matsogole molala, mo mmele wa gagwe o neng o obegile ka tsela e eneng e mo utlwisa botlhoko. Mo godimo ga botlhoko jo a nenga bo utlwa, gape o ne a tshwanelwa ke go itshokela go sotlwa kebaganetsi ba gagwe. A o akanya gore o ne o tla kgona go itshokafa o sotliwa jalo, gongwe e bile o utlwisiwa botlhoko mo mme-leng?—Jer. 20:1-4.

14 Boemo jo Jeremia a neng a le mo go jone bo ne jwa mopateletsa gore a bue mafoko ano: “A go hutsege letsatsi le ketsetsweng ka lone! . . . Ke ka ntlha yang fa ke dule mo sebope-long seo gore ke tle ke bone tiro ya bonatla le khutsafalo le gore

12. Ke eng fa re ka tlhaloganya tsela e Jeremia a neng a ikutlwa ka yone?13, 14. Ke eng fa Bakeresete bangwe ba ka tlhaloganya tsela e Jeremia aneng a ikutlwa ka yone ka se Pashure a neng a mo dira sone, jaaka gobontshitswe mo go tsebe 10?


malatsi a me a khutle ka matlhabisa ditlhong fela?” (Jer. 20:14-18) Ga go pelaelo gore dilo tse di mo diragaletseng di ne tsa diragore a ikutlwe a kgobegile marapo. A o kile wa kgobega marapojaana mo o neng o ikutlwa o se motho wa sepe, o bona e kete gago sepe se o kgonang go se dira sentle kgotsa mo o neng wa aka-nya le gore o latlhele seditse? Botlhe ba ba kileng ba ikutlwa jaloba ka solegelwa molemo thata ke go sekaseka se se neng sa dira-galela Jeremia le kafa dilo di ileng tsa mo tsamaela ka teng.

15 Mafoko a a bontshang khutsafalo a re a balang mo go Jere-mia 20:14-18 a latela morago fela ga gore moporofeti yono a buegore o tla opelela Jehofa le go mmaka. (Bala Jeremia 20:12, 13.)A ka dinako dingwe go a tle go direge gore ka tshoganyetso felao ikutlwe o fetofetoga maikutlo? O ne o itumetse thata mme ka

15. Ke eng fa re ka solegelwa molemo ke go ela tlhoko tsela e maikutloa ga Jeremia a neng a fetofetoga ka yone?

Ke eng se se go kgatlhang ka kabelo e Jehofa a neng a e nayaJeremia? Ke eng fa o kgona go tlhaloganya seemo seJeremia a neng a le mo go sone?

10

bonako fela maikutlo a gago a a fetoga mme o ikutlwa o kgo-begile marapo. Go bonala rotlhe re ka solegelwa molemo ke gosekaseka se se ileng sa diragalela Jeremia. Go bonala sentle goreo ne a na le maikutlo a a tshwanang le a rona. Ka jalo, re ka so-legelwa molemo thata ke go sekaseka dilo tse monna yono, yoMmopi a neng a mo dirisa thata go nna mmueledi wa gagwe, aneng a di dira le tsela e a neng a itshwara ka yone fa a sena godiragalelwa ke dilo dingwe.—2 Ditir. 36:12, 21, 22; Esera 1:1.

16 Lebaka le lengwe gape le le dirang gore bangwe ba ikutlweba le mo seemong se se tshwanang le sa ga Jeremia ke gore leene o ne a sa nyala. Modimo o ne a naya Jeremia taelo nngwee e sa tlwaelegang le e gongwe e neng e le thata: O se ka wanyala. (Bala Jeremia 16:2.) Ke eng fa Jehofa a ile a naya Jeremiataelo eo, mme o ne a ikutlwa jang ka seo? Pego eno e na le di-ntlha dife tse di ka thusang bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba senang balekane, e ka tswa e le ka gonne ba itlhophetse go sa tsenemo lenyalong kgotsa ba pateleditswe ke maemo mangwe? Totae bile, a go na le sengwe mo mafokong a Modimo a neng a araya Jeremia se Basupi ba gone jaanong ba leng mo lenyalongba tshwanetseng go tlhatlhanya ka sone? A go na le sengwe sebanyalani ba ba se nang “bana ba basimane le bana ba basetsa-na” ba ka ithutang sone? Pego ya ga Jeremia e ka go thusa jang?

17 Sengwe se se kgatlhang ke gore nako nngwe Jeremia o nea rotloetsa kgosi e e neng e busa kwa Judea ka nako eo a re:“Tsweetswee utlwa lentswe la ga Jehofa mo go se ke se buangle wena, mme dilo di tla go tsamaela sentle le moya wa gago otla tswelela o tshela.” (Jer. 38:20) Pego eno e re naya kaelo e emolemolemo ya kafa re tshwanetseng go dirisana le ba bangweka gone. Seno se akaretsa tsela e re tshwanetseng go dirisana kayone le batho ba ba sa direleng Jehofa mme go bonala re ka kgo-na go ba thusa. Gape Jeremia o re tlhometse sekao se se molemomo tseleng e a neng a dirisana ka yone le batho ba ba obame-lang Modimo. Ee, re ka ithuta dilo di le dintsi mo go Jeremia.

16. Ke bomang ba ba ka solegelwang molemo ke kgang ya go bo Jere-mia a ne a sa nyala?17. Mafoko a ga Jeremia a a mo go Jeremia 38:20 a ka dira gore re aka-nye ka eng?


BUKA ENO E GO TSHWARETSE ENG?18 Buka eno e tla go thusa go sekaseka le go ithuta sengwe

mo bukeng ya Baebele ya Jeremia le ya Dikhutsafalo. Ka tselaefe? Moaposetoloi Paulo o ne a tlhotlhelediwa go kwala jaana:“Lokwalo lotlhe lo tlhotlheleditswe ke Modimo e bile lo tswelamosola mo go ruteng, mo go kgalemeleng, mo go tlhamala-tseng dilo, mo go otlhayeng ka tshiamo.” (2 Tim. 3:16) Mafokoao a akaretsa le dibuka tse pedi tse re sa tswang go bua ka tsone.

19 Ke boammaaruri gore go na le ditsela tse di farologanengle tse di solegelang molemo tse motho a ka di dirisang goithuta buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalo. Ka sekai, motho a kaithuta dibuka tseno tse pedi temana ka temana, a leka go tlhalo-ganya bokao jwa temana nngwe le nngwe. Kgotsa a ka tlhomamogopolo mo dilong dingwe tse di tshwanang—kafa batho leditiragalo dingwe tse di tlhalosiwang mo bukeng ya Jeremia le

18, 19. Ke ditsela dife tse re ka di dirisang go ithuta buka ya Jeremia leya Dikhutsafalo?


ya Dikhutsafalo di tshwanang kgotsa di farologanang ka gonele ditiragalo tsa mo motlheng wa rona. (Bapisa Jeremia 24:6, 7;1 Bakorintha 3:6.) Mokgwa mongwe o re ka o dirisang ke goithuta tsela e ditiragalo dingwe tsa mo motlheng wa ga Jeremiadi diregileng ka yone. (Jer. 39:1-9) Tota e bile bontlhanngwe jwatshedimosetso eo bo botlhokwa gore motho a solegelwe mo-lemo ke go ithuta buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalo. Ka jalo,Kgaolo 2, e e reng “Go Direla mo ‘Bokhutlong Jwa Metlha,’” etla re naya maoko a dilo tse di neng di direga mo motlheng waga Jeremia le kafa Modimo a ileng a kaela dilo ka gone.

20 Joo ga se jone fela boikaelelobogolo jwa buka eno. Re tlaleba buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalo e le dimpho tse ditswang kwa Modimong tse di tla re thusang gore mo motlhengono wa rona re tshele ka tsela e Bakeresete ba tshwanetseng gotshela ka yone. (Tito 2:12) Ruri re tla lemoga gore dibuka tsenotse pedi di na le letlepu la tshedimosetso e e ‘tswelang mosolamo go ruteng.’ Di na le kgakololo e e molemo le dikai tse di kare thusang go itse gore re tshwanetse go dira eng fa re lebana lemathata mo botshelong. Botlhe ba tla solegelwa molemo, ba baseng mo lenyalong, ba ba mo lenyalong, bagolwane, babula-tsela, ba ba tlamelang mo lelapeng, bommalapa kgotsa baithutikwa sekolong. Mongwe le mongwe wa rona o tla bona thuso e etswang kwa Modimong mo dibukeng tseno tse pedi tse di tlho-tlheleditsweng mme di tla re thusa go ‘tlhomelela ka botlalo godira tiro nngwe le nngwe e e molemo.’—2 Tim. 3:17.

21 Fa o ntse o ithuta kgaolo nngwe le nngwe ya buka eno, batladintlha tse o ka di dirisang. Ga go pelaelo gore buka ya Jeremiale ya Dikhutsafalo di tla bontsha gore mafoko ano a Paulo a nenga a bua a boammaaruri: “Dilo tsotlhe tse di neng tsa kwalwa go sale pele di ne tsa kwalelwa go re laya, gore ka boitshoko jwa ronale ka kgomotso ya Dikwalo re nne le tsholofelo.”—Bar. 15:4.

20. Buka eno e tla re thusa jang go ithuta buka ya Jeremia le ya Dikhu-tsafalo?21. Ke eng fa o lebile pele go ithuta buka eno?

Go ithuta buka ya Jeremia le ya Dikhutsafalo go tla go thusajang mo botshelong jwa gago jwa letsatsi le letsatsi?


MODIMO o ne a botsa moporofeti yo o sa tswang go tlhomi-wa a re: “O bona eng?” Jeremia o ne a araba a re: “Ke bonapitsa e e molomo mogolo e e apeelang e e budulelwang, mmemolomo wa yone o furaletse bokone.” Go tswa fela kwa tshi-mologong, ponatshegelo eo e ne e bontsha gore molaetsa oJeremia a neng a tla o bolela e ne e le wa mofuta ofe. (Bala Je-remia 1:13-16.) Pitsa eo ya tshwantshetso e e apeelang e ne e

1, 2. (a) Jeremia o ne a bona ponatshegelo efe e e neng e bontsha semolaetsa wa gagwe wa boporofeti o tla se itsiseng? (b) Ke eng fa o tshwa-netse go kgatlhegela molaetsa wa ga Jeremia?

KGAOLO YA BOBEDI

GO DIRELA MO“BOKHUTLONG JWA METLHA”

budulelwa, e seng gore e tsidifale, mme e le go oketsa mala-kabe a yone. E re ka bosaikanyege bo ne bo rena mo nagengya Juda, Jehofa o ne a bolelela pele gore mathata, a a tshwa-ntshiwang le seedi se se mogote, a ne a tla tshologa mo pitsengmme a tshologele mo nageng eo. O akanya gore ke eng fa mo-lomo wa pitsa o ne o lebisitswe kwa ntlheng ya borwa? Seo sene se kaya gore mathata a ne a tla tswa kwa bokone—Babelonae ne e tla tlhasela e tswa ntlheng eo. Mme go ne ga nna felajalo. Fa Jeremia a ntse a porofeta, o ne a bona mathata a a sa fe-leng a a neng a tshologa mo pitseng eno e e belang, mme a nea felela ka gore Jerusalema e senngwe.

2 Motse wa Babelona ga o tlhole o le teng, mme gone o nale lebaka le le utlwalang la go kgatlhegela molaetsa wa ga Je-remia wa boporofeti. Ka ntlha yang? Ka gonne o tshela mo“bokhutlong jwa metlha” jo mo go jone batho ba le bantsi baipolelang fa e le Bakeresete; mme gone Modimo ga a ba amo-gele, bone le dikereke tsa bone. (Jer. 23:20) Mme wena ga otshwane le bone, ka gonne fela jaaka Jeremia, wena le Basupiba bangwe lo bolela molaetsa wa katlholo le wa tsholofelo.

3 Jeremia ga a ka a kwala ditiragalo tseo ka nako eo, go na lemoo, go bonala a ile a di bolelela mokwaledi mongwe go elakwa bofelong jwa dingwaga tsa gagwe tsa go porofeta. (Jer. 25:1-3; 36:1, 4, 32) Ditiragalo tsa buka eno ga di a kwalwa go ya katatelano ya tsone ka gonne Jeremia o rulagantse dikarolo tsedintsi tsa yone go ya ka ditlhogo. Ka jalo, o tla fitlhela go thusago itse se se neng se direga ka nako ya fa ditiragalo tse di kwadi-lweng mo bukeng ya Jeremia le ya Dikhutsafalo di ne di diregale tsela e di diregileng ka yone. Leba tshate e e mo go tsebe 19.Fa o itse gore ke mang yo e neng e le kgosi ya Juda ka nako efe,mme mo maemong mangwe, o itse se se neng se direga kwaJuda, o tla kgona go tlhaloganya botoka se Jeremia a neng a sebua kgotsa se a neng a se dira. Mme seo se tla go thusa gore osolegelwe molemo ke melaetsa e Modimo a neng a e bolelelabatho ba Gagwe a dirisa Jeremia.

3. (a) Ditiragalo tse di mo bukeng ya Baebele ya Jeremia di rulagantswejang? (b) Boikaelelo jwa Kgaolo 2 ya buka eno ke bofe?

Go Direla mo “Bokhutlong Jwa Metlha” 15

DILO TSE DI DIREGILENG FA JEREMIA A NE A POROFETA4 Maemo a ne a sa jese di welang ka nako ya fa Jeremia a ne

a porofeta. Mo nakong eo, Asiria, Babelona le Egepeto di ne dilwa. Dingwaga di ka nna 93 pele Jeremia a simolola go porofe-ta, Asiria e ne ya fenya bogosi jwa bokone jwa ditso tse di lesometsa Iseraele mme ya isa baagi ba le bantsi ba yone kwa botshwa-rwa. Ka nako eo, Jehofa o ne a sireletsa Jerusalema le kgosi yayone e e ikanyegang e bong Hesekia gore e se ka ya tlhaselwa keAsiria. O tla gakologelwa kafa masole a baba a le 185 000 a ilenga bolawa ka gone ka tsela ya kgakgamatso. (2 Dikg. 19:32-36)Mongwe wa barwa ba ga Hesekia e ne e le Manase. Mme go bo-nala Jeremia a ne a tsholwa mo nakong ya puso ya gagwe yadingwaga di le 55, nako e ka yone Juda e neng e laolwa ke pusoya bopolotiki ya Asiria.—2 Ditir. 33:10, 11.

5 Jeremia o ne a kwala buka ya Dikgosi wa Ntlha le wa Bobe-di, tse mo go tsone re ithutang gore Manase o ne a aga seshamafelo a a kwa godimo a rraagwe a neng a a sentse. Manase o nea agela Baale le masomo a legodimo dibeso, mme a bo a di agale mo tempeleng ya ga Jehofa. O ne a tsholola madi a le mantsia a se nang molato, mme a direla medimo ya maaka setlhabelose se fisiwang ka morwawe. Tota re ka re, “o ne a dira se se bosu-la mo matlhong a ga Jehofa ka selekanyo se segolo.” Ka ntlha yaditiro tseo tsotlhe tse di bosula, Modimo o ne a bolela gore Je-rusalema le Juda di tla welwa ke masetlapelo, fela jaaka go ne godiregile ka Samarea le Iseraele. (2 Dikg. 21:1-6,12-16) Fa Manasea sena go swa, morwawe e bong Amone le ene o ne a obamelamedingwana ya maaka fela jaaka rraagwe, mme go ise go ye kaedilo di ne di tla fetoga. Morago ga dingwaga tse pedi, Amone oile a bolawa, mme morwawe wa dingwaga di le robedi e bongJosia o ne a simolola go busa ka 659 B.C.E.

6 Ka nako ya puso ya ga Josia ya dingwaga di le 31, puso ya Ba-belona e ne ya simolola go nonofa go feta ya Asiria. Josia o ne abona seno e le tshono ya go golola Juda mo taolong ya dipu-so di sele. Josia ga a ka a tshwana le rraagwe le rraagwemogolo

4-6. Maemo a batho ba Modimo ba bogologolo e ne e le afe dingwagadi le mmalwa pele Jeremia a simolola go porofeta?


ka gonne ene o ne a direla Jehofa ka boikanyegi a bo a tlisa di-phetogo tse dikgolo mo kobamelong. (2 Dikg. 21:19–22:2) Mongwageng wa bo12 wa puso ya gagwe, o ne a senya mafelo a akwa godimo, dikota tse di boitshepo le ditshwantsho tsa koba-melo ya maaka mo nageng yotlhe mme morago ga moo a laelagore tempele ya ga Jehofa e baakanngwe. (Bala 2 Ditiragalo 34:1-8.) Se se kgatlhang ke gore Jeremia o ne a tlhomiwa go nnamoporofeti wa Modimo mo ngwageng wa bo13 wa puso ya gaJosia (647 B.C.E.).

7 Fa tempele e ntse e tsosolosiwa, mo ngwageng wa bo18 wapuso ya Kgosi e e molemo e bong Josia, moperesiti yo mogo-lo o ne a bona “buka ya molao.” Josia o ne a kopa mokwalediwa gagwe gore a mmalele yone. O ne a lemoga diphoso tse didirilweng ke batho ba gagwe, a batla kaelo ya ga Jehofa mo mo-porofeting wa mosadi e bong Huleda, mme a rotloetsa set

ˇshaba

sa gagwe gore se boloke melao ya Modimo. Huleda o ne a itsiseJosia gore Jehofa o tla tlisetsa Bajuda “masetlapelo” ka gonne bane ba sa ikanyege. Le fa go ntse jalo, e re ka Josia a ne a rata ko-bamelo e e itshekileng, masetlapelo ao a ne a se kitla a tla momotlheng wa gagwe.—2 Dikg. 22:8, 14-20.

8 Kgosi Josia o ne a ikemisetsa le go feta go tlosa sengwe lesengwe fela se se amanang le kobamelo ya medingwana. Go bo-ntsha kafa a neng a ikemiseditse ka gone, o ne a bo a ya kwamafelong a pele e neng e le a bogosi jwa kwa bokone jwa Iserae-le, go ya go senya mafelo a a kwa godimo le sebeso se se nengse le kwa Bethele. Gape o ne a rulaganya gore go nne le moletloo mogolo wa Tlolaganyo. (2 Dikg. 23:4-25) Ruri seo se tshwa-netse sa bo se ile sa itumedisa Jeremia fela thata! Mme gone,go ne go se motlhofo go rotloetsa batho gore ba fetole ditsela

7, 8. (a) Puso ya ga Kgosi Josia e ne e farologane jang le ya dikgosi tsedi neng tsa busa pele ga gagwe, e bong Manase le Amone? (b) Josia e nee le motho yo o ntseng jang? (Bona lebokose le le mo go tsebe 20.)

O ne o tla ikutlwa jang fa o ne o porofeta momotlheng wa ga Jeremia?


tsa bone. Batho ba ne ba sa tlhole ba rata kobamelo e e itsheki-leng ka gonne Manase le Amone ba ne ba ba rutile go obamelamedingwana. Le fa gone Josia a ne a dira diphetogo tseno, Mo-dimo o ne a tlhotlheletsa Jeremia gore a bolele fa medimo yaBajuda e le mentsi jaaka metse ya bone. Batho ba Juda ba ne batshwana le mosadi yo o sa ikanyegeng—ba ne ba tlogetse Jehofamme ba ya go akafala le medimo e sele. Jeremia o ne a ba itsi-se jaana: “Dibeso tse dintsi jaaka mebila ya Jerusalema batho kelona lo di beetse selo se se tlhabisang ditlhong, dibeso tse gokuisediwang Baale mosi wa setlhabelo mo go tsone.”—Bala Je-remia 11:1-3, 13.

9 Fela jaaka melaetsa e Jeremia a neng a e bolela e sa ka ya fe-tola Bajuda, ga ya ka ya fetola le kgang ya gore dit

ˇshaba tse di ba

dikologileng di ne di lwela puso. Ka 632 B.C.E., mephato ya ma-sole a Babelona le a Bameda e ne ya nna seoposengwe mme yafenya Ninife, motsemogolo wa Asiria. Dingwaga di le tharo mo-rago ga moo, Faro Neko wa Egepeto o ne a etelela pele mophatowa gagwe go ya kwa bokone gore ba ye go thusa Baasiria, ba mo-phato wa bone o neng o le bokoa. Ka ntlha ya mabaka mangwea a sa tlhalosiwang mo Baebeleng, Josia o ne a leka go dira goremephato ya Baegepeto e e neng e le kwa Megido e boele mora-go, mme o ne a gobadiwa botlhoko mo a neng a swa. (2 Ditir.35:20-24) Tiragalo eno e e utlwisang botlhoko e ne e tlile go tli-sa diphetogo dife mo maemong a dipolotiki le a bodumedi moJuda? Mme Jeremia o ne a tla lebana le dikgwetlho dife tse di-sha?

MAEMO A BODUMEDI A A FETOGA10 Akanya fela kafa Jeremia a neng a ikutlwa ka teng fa a

utlwa gore Josia o sule! O ne a utlwile botlhoko thata jaanamo a neng a opelela kgosi dipina tsa khutsafalo. (2 Ditir. 35:25)Eno e ne e le nako ya matshwenyego, mme dit

ˇshaba tse di ba

dikologileng tse di neng di lwa di ne di dira gore go se ka ga

9. Ke eng se se neng se direga mo ditshabeng tse dingwe mo dingwa-geng tsa bofelo tsa puso ya ga Josia?10. (a) Ditiragalo tse di neng tsa latela morago ga loso lwa ga Josia ditshwana jang le tsa motlha wa rona? (b) O ka solegelwa molemo jang kego sekaseka tsela e Jeremia a neng a itshwara ka yone?


nna le kagiso mo Juda. Dipuso tsedi neng di itaana ka noga e tshe-la—Egepeto, Asiria le Babelona—dine di lwela go busa kgaolo eo.Mme maemo a bodumedi a moJuda a ne a fetoga fa Josia a senago swa. Seo e ne e le bokhutlojwa puso e e ratang tiro ya ga Jere-mia mme go simologa puso e e sarateng tiro ya gagwe. Bontsi jwa ba-kaulengwe ba rona mo motlhengono ba ile ba diragalelwa ke diphe-togo tse di tshwanang le tseo, kwatshimologong ba obamela ka kgo-lolesego mme moragonyana ba boba bogisiwa le go thibelwa. Go kanna ga direga gore go ise go ye kaebangwe ba rona ba lebane le di-phetogo tse di tshwanang le tseo!Seo se tla re ama jang? Re ka nnara tshwanelwa ke go dira eng gorere nne re ikanyega? Re ntse re aka-ntse ka dipotso tseo, re tla thusiwathata ke go ela tlhoko mathata aJeremia a neng a lebana le oneka katlego.

11 Baagi ba Juda ba ne ba tlho-ma morwa Josia e bong Jehoahasegore e nne kgosi mo Jerusalema.Jehoahase, yo gape a neng a bidi-wa Shalume, o ne a busa dikgwedidi le tharo fela. Fa Faro Neko a boakwa borwa a tswa go tlhabana leBababelona, o ne a tlosa kgosi enoe e sa tswang go tlhomiwa a bo a

11. Go ne ga direga eng mo Juda mora-go ga loso lwa ga Josia?

Bodiredi Jwa ga Jeremia

660B.C.E.

650

640

630

620

610

600

590

580

Manase

Amone 661

Josia 659

Jeremia o newakabelo mo e ka

nnang ka 647

Ninifee a senngwa

632

Jehoahase 628(dikgwedi di le tharo)

Jehoiakime 628

Jehoiakine 618(dikgwedi di le tharo)

Sedekia 617

Jerusalemae a senngwa

607

Fa Amone a sena go swa,morwawe e bong Josia o nea nna kgosi kwa Juda a nale dingwaga di le robedi.Fa a ne a le dingwaga di le15, o ne a simolola go ba-tla Modimo le go “tsamayamo tseleng yotlhe ya ga Da-fide rraagwemogologolwa-ne.” Fa a le dingwaga di le19, o ne a simolola go tlosamafelo a kobamelo ya maa-ka mo Juda le mo Iseraelemme a thuba medingwana

ya bone. Fa a le dingwaga di le 25, o ne a simolola go baa-kanya tempele ya ga Jehofa.—2 Dikg. 21:19–22:2; 2 Ditir.34:2-8.

Fa go ntse go tsosolosiwa tempele, go ne ga fitlhelwabuka ya Molao e e neng e kwadilwe ke Moshe mme e neya balelwa Josia. O ne a ikokobetsa, a gagola diaparo tsagagwe a bo a lela. Josia o ne a rulaganya gore baperesiti,Balefi le batho botlhe ba a neng a ba busa, ba bannye leba bagolo, ba tle go reetsa fa buka eno e balwa. Pego yare kgosi e ne ya dira kgolagano ya “go sala Jehofa moragole go boloka ditaelo tsa gagwe . . . ka pelo yotlhe ya yonele ka moya otlhe wa yone.” Morago ga moo, Josia o ne arulaganya letsholo le legolo la go tlosa kobamelo yotlhe yamaaka. Gape kgosi e ne ya direla Jehofa moletlo o mogolowa Tlolaganyo, mme go ne go ise go tshwarwe moletlo oo tshwanang le oo fa e sa le mo motlheng wa ga Samuele.—2 Ditir. 34:14–35:19.

JOSIA—KGOSI YABOFELO E E

MOLEMO YA JUDA

e isa kwa Egepeto, mme Jeremia o ne a bolela gore Jehoahase“ga a na go tlhola a boa.” (Jer. 22:10-12; 2 Ditir. 36:1-4) Mo boe-mong jwa gagwe, Neko o ne a tlhoma mongwe wa barwa ba gaJosia e bong Jehoiakime. Jehoiakime ga a ka a latela sekao se semolemo sa ga rraagwe. Ga a ka a tswelela ka diphetogo tse rraa-gwe a neng a di dira, go na le moo o ne a obamela medingwana.—Bala 2 Dikgosi 23:36, 37.

12 Mo tshimologong ya puso ya ga Jehoiakime, Jehofa o nea laela Jeremia gore a ye kwa tempeleng mme a kgale phatlala-tsa boikepo jo Bajuda ba neng ba bo dira. Ba ne ba akanya goretempele ya ga Jehofa e na le maatla mangwe a masaitsiweng aa neng a ka ba sireletsa. Mme gone, fa ba ne ba sa tlogele me-kgwa ya bone ya ‘go utswa, go bolaya le go dira boaka le goikana ka maaka le go kuisetsa Baale mosi wa setlhabelo le gosala medimo e mengwe morago,’ Jehofa o ne a tla latlha te-mpele ya gagwe. Gape o ne a tla latlha le baitimokanyi ba baneng ba obamela mo go yone, fela jaaka a ile a latlha motlaaga-na kwa Shilo mo motlheng wa ga Moperesiti yo Mogolo e bongEli. Naga ya Juda e ne e se kitla “e nna sepe fa e se lefelo le le swa-fetseng.” (Jer. 7:1-15, 34; 26:1-6)� Ruri Jeremia o ne a tshwanetsego nna pelokgale gore a bolele molaetsa oo! Mme go bonala aile a o bolela phatlalatsa fa pele ga batho ba ba tlotlegang le baba nang le tlhotlheletso e kgolo mo set

ˇshabeng. Bakaulengwe le

bokgaitsadi bangwe mo motlheng wa rona le bone ba ile ba iku-tlwa ba tlhoka bopelokgale gore ba kgone go neela bosupi mommileng kgotsa go bua le batho ba ba humileng kgotsa ba batlotlegang. Mme gone, re ka tlhatswega pelo ka seno: Ga re be-laele gore Modimo o tla re ema nokeng, fela jaaka a ile a emaJeremia nokeng.—Baheb. 10:39; 13:6.

13 Maemo a bodumedi le a dipolotiki a a neng a rena mo Judaa ne a tla dira gore baeteledipele ba bodumedi ba itshware jang

� Tsela e Jeremia 7:1-15 le 26:1-6 di tshwanang ka yone, e dirile gorebangwe ba akanye gore dipego tseo ka bobedi di bua ka tiragalo e lenngwe.

12, 13. (a) Maemo a bodumedi a ne a ntse jang kwa tshimologong yapuso ya ga Jehoiakime? (b) Baeteledipele ba bodumedi ba Bajuda ba ileba tshwara Jeremia jang?


fa ba utlwa molaetsa wa ga Jeremia? Moporofeti yono o ne a re,“baperesiti le baporofeti le batho botlhe [ba ne ba ntshwara], bare: ‘Ruri o tla swa.’” Ba ne ba galefile thata, ba re: “Monna yo otshwanelwa ke katlholo ya loso.” (Bala Jeremia 26:8-11.) Le fa gontse jalo, baba ba ga Jeremia ga ba a ka ba atlega. Jehofa o ne aeme moporofeti wa gagwe nokeng gore a mo golole. Fa e le Je-remia ene, ga a ka a itetla go tshosiwa ke baganetsi ba gagwe bago neng go lebega ba galefile e bile ba le bantsi. Le wena ga o atshwanela go tshoga.

O akanya gore maemo a a neng a le teng fa go ne go busaManase, Amone le Josia a ne a farologana jang? O ka ithuta thutoefe mo tseleng e Jeremia a neng a lebana ka yone le kabelo yagagwe e e gwetlhang?


“O KWALE . . . MAFOKO OTLHE”14 Mo ngwageng wa bon

è wa puso ya ga Jehoiakime, Jehofa

o ne a bolelela Jeremia gore a kwale mafoko otlhe a a neng a abuile le ene go tloga mo metlheng ya ga Josia. Ka jalo, Jeremiao ne a bolelela mokwaledi wa gagwe e bong Baruke mafokootlhe a Jehofa a neng a mmoleletse one mo dingwageng di le23 tse di fetileng. Melaetsa ya gagwe ya katlholo e ne e amanale dikgosi dingwe di ka nna 20 le magosi a tsone. Jeremia one a laela Baruke gore a balele momeno ono kwa godimo montlong ya ga Jehofa. Boikaelelo jwa seo e ne e le bofe? Jehofao ne a re: “Gongwe ba ntlo ya Juda ba tla reetsa masetlape-lo otlhe a ke akanyang go a dira mo go bone, ka maikaeleloa gore ba boe, mongwe le mongwe mo tseleng ya gagwe e ebosula, le gore ke tle ke itshwarele tlolo ya bone le boleo jwabone.”—Jer. 25:1-3; 36:1-3.

15 Fa modiredimogolo wa kgotla a balela Jehoiakime mome-no oo, kgosi e ne ya o segaka mme ya o fisa. Go tswa foo ene ya laela gore Jeremia le Baruke ba tlisiwe fa pele ga yone.“Mme Jehofa [o ne] a ba tlogela ba ntse ba fitlhilwe.” (Bala Je-remia 36:21-26.) Ka ntlha ya boitshwaro joo jo bo sa siamangjwa ga Jehoiakime, Jehofa o ne a dirisa moporofeti wa gagwego bolela gore kgosi e ne e “tla fitlhwa ka phitlho ya esele e to-nanyana.” E ne e tla “gogwagogwa le go latlhwa, ka kwa ntlega dikgoro tsa Jerusalema.” (Jer. 22:13-19) A o akanya gore gosiame go tsaya fela gore Jeremia o ne a feteletsa dilo mme goitlhokomolosiwe boporofeti jono jwa gagwe jo bo tshosang?

16 Le fa gone Jeremia a ne a bolela melaetsa e e ntseng jaloya katlholo, o ne a sa bue fela ka masetlapelo. Gape o ne a bo-lelela pele molaetsa o o nayang batho tsholofelo. Jehofa o nea tla golola masalela a Iseraele mo babeng ba bone mme a babusetse kwa nageng ya bone, kwa ba neng ba tla nna gone ka

14, 15. (a) Ke tiro efe e Jeremia le mokwaledi wa gagwe e bong Barukeba neng ba e simolola mo ngwageng wa bone wa puso ya ga Jehoiaki-me? (b) Jehoiakime e ne e le motho yo o ntseng jang? (Bona lebokosele le mo go tsebe 25.)16. Jeremia o ne a bolela molaetsa ofe o o nayang tsholofelo?


polokesego. Modimo o ne a tla dira ‘kgolagano e ntˇsha le e e

sa khutleng’ le batho ba gagwe a bo a kwale molao wa gagwemo dipelong tsa bone. O ne a tla ba itshwarela diphoso tsabone le go lebala maleo a bone. Mo godimo ga moo, setlogo-lo sa ga Dafide se ne se tla “diragatsa tshiamiso le tshiamo molefatsheng.” (Jer. 31:7-9; 32:37-41; 33:15) Boporofeti jono bone bo tla direga mo dingwageng tse di neng di tla latela, mmetiragatso ya jone e ama matshelo a rona e bile e ka re nayatsholofelo ka isagwe. Mme gone, mo motlheng wa ga Jeremia,baba ba Juda ba ne ba ntse ba lwa.—Bala Jeremia 31:31, 33, 34;Bahebera 8:7-9; 10:14-18.

BABELONA E NNA LE MAATLA17 Ka 625 B.C.E., Bababelona le Baegepeto ba ne ba lwa ntwa

ya makgaolakgang kwa Karakemishe, gaufi le Noka ya Eufera-tese, dikilometara di ka nna 600 kwa bokone jwa Jerusalema.Kgosi Nebukadenesare o ne a fenya mophato wa masole waga Faro Neko, mme seo sa dira gore Egepeto e se tlhole enna le taolo. (Jer. 46:2) Jaanong Nebukadenesare o ne a laolaJuda, mme Jehoiakime o ne a patelesega go nna motlhankawa gagwe. Le fa go ntse jalo, morago ga dingwaga di le tharoJehoiakime o ne a mo tsuologela. (2 Dikg. 24:1, 2) Ka ntlha yaseo, Nebukadenesare le mephato ya gagwe ba ne ba tsena moJuda ka 618 B.C.E. mme ba dikaganyetsa Jerusalema. Akanyafela gore go tshwanetse ga bo go ne go le thata jang ka nakoeo, tota le mo moporofeting wa Modimo e bong Jeremia. Gobonala Jehoiakime a ile a swa mo nakong eo.� Morwawe e

� Daniele 1:1, 2 ya re Jehofa o ne a tsenya Jehoiakime mo seatleng saga Nebukadenesare mo ngwageng wa boraro wa puso ya ga Jehoiakime,gongwe ka nako ya fa e ne e le motlhanka wa ga Nebukadenesare. Go-ngwe seno se raya gore kgosi e ile ya swa fa Jerusalema, e kgabagare eileng ya fenngwa, e ne e dikaganyeditswe. Baebele ga e tlhomamise pegoya ga Josephus ya gore Nebukadenesare o ne a bolaya Jehoiakime mmea laela gore a se ka a fitlhwa le gore setopo sa gagwe se latlhelwe kwa ntlega dipota tsa Jerusalema.—Jer. 22:18, 19; 36:30.

17, 18. Go ne go direga eng mo ditshabeng tse dingwe kwa bofelong jwapuso ya ga Jehoiakime le ya ga Sedekia?


Jehoiakime o simolotsego busa Juda a le dingwagadi le 25, mme o ne a busadingwaga di ka nna 11.Pego e e sobokantswengmo go 2 Ditiragalo 36:5-8,e tlhalosa gore dilo tse aneng a di dira di ne di sebosula fela, mme e ne e le“dilo tse di makgapha.” Je-hoiakime o ne a itlhokomo-

losa ditlhagiso tsa ga Jeremia mme a busa ka go tlhokatshiamiso, a le bogagapa e bile e le mmolai. Fa moporo-feti Urija a ne a bua molaetsa o o tshwanang le wa ga Je-remia, Jehoiakime o ne a laela gore a bolawe. Go bonalakgosi eno e ile ya swa fa Bababelona ba ne ba dikaganye-ditse Jerusalema.—Jer. 22:17-19; 26:20-23.

JEHOIAKIME—KGOSI E E NENG

YA BOLAYAMOPOROFETI WA

GA JEHOFA

bong Jehoiakine o ne a ineela mo Bababeloneng morago gago busa Juda dikgwedi di le tharo fela. Nebukadenesare o ne atsaya dikhumo tsotlhe tse di neng di le mo Jerusalema mmeJehoiakine, malapa a kgosi le a batlotlegi ba Juda, banna baba nonofileng ba motse le badiri ba one ba ba ditswerere, baisiwa botshwarwa. Bangwe ba batshwarwa bano e ne e le Da-niele, Hanania, Mishaele le Asaria.—2 Dikg. 24:10-16; Dan. 1:1-7.

18 Jaanong Nebukadenesare o ne a tlhoma morwa yo mo-ngwe wa ga Josia e bong Sedekia gore a nne kgosi mo Juda.

E ne e tla nna ene kgosi ya bofelo ya losika lwa ga Dafi-de. Puso ya gagwe e ne ya fela fa Jerusalema le tempele yayone di senngwa ka 607 B.C.E. (2 Dikg. 24:17) Mme gone,mo dingwageng di le 11 tse a busitseng ka tsone, go ne go nale dikgotlhang tse dintsi tsa selegae le tsa dipolotiki mo Juda.Go bonala sentle gore Jeremia o ne a tshwanelwa ke go ikanyaEne yo a neng a mo tlhomile gore e nne moporofeti.

19 Akanya o le mo maemong a Jeremia a neng a le mo goone. Morago ga puso ya ga Josia, Jeremia o ne a bona fa go nnale tlhakatlhakano mo dipolotiking mme batho ba Modimo basa tlhole ba na le kamano e e siameng le ene. Mme o ne a itsegore maemo a tla senyegela pele. Batho ba motse wa gaabo bane ba mo raya ba re: “O se ka wa porofeta ka leina la ga Jeho-fa, gore o se ka wa bolawa ke seatla sa rona.” (Jer. 11:21) Totale fa boporofeti jwa ga Jeremia bo setse bo diragala, Bajuda bane ba re: “Fa e le ka lefoko le o le buileng le rona mo leinengla ga Jehofa, ga re a go reetsa.” (Jer. 44:16) Mme gone, matshe-lo a batho a ne a le mo kotsing, fela jaaka go ntse le gompieno.Molaetsa o o o bolelang o tswa kwa go Jehofa, fela jaaka wa gaJeremia. Ka jalo, go sekaseka kafa Jehofa a neng a sireletsa kagone moporofeti wa gagwe mo nakong ya pele Jerusalema ewa, go tla go thusa gore o tlhagafale le go feta mo bodireding.

19. Batho ba motlha wa ga Jeremia ba ne ba itshwara jang fa ba utlwamolaetsa wa gagwe, mme ke eng fa seo se le botlhokwa mo go wena?

MALATSI A BOFELO A LOSIKA LWA SEGOSI20 Gongwe dingwaga tse di thata go gaisa tsa fa Jeremia a

ne a porofeta ke mo nakong ya puso ya ga Sedekia. Fela jaaka

20. Ke eng fa go ne go le thata gore Jeremia a nne moporofeti mo pu-song ya ga Sedekia? (Bona lebokose le le mo go tsebe 29.)

Re ka ithuta eng mo tseleng e Jeremia a neng a itshwara ka yoneka nako ya puso ya ga Jehoiakime? Ke boporofeti bofe jo bokgatlhang jo Jeremia a neng a bo bolela jo bo diregang le momotlheng ono wa rona?


dikgosi tse dingwe tse dintsi tse di neng tsa busa pele ga ga-gwe, Sedekia le ene o ne “a tswelela go dira se se bosula momatlhong a ga Jehofa.” (Jer. 52:1, 2) E ne e le motlhanka waBababelona, mme Nebukadenesare o ne a dira gore a ikaneka leina la ga Jehofa gore o tla ikobela kgosi ya Babelona. Lefa gone Sedekia a dirile maikano ao, fa nako e ntse e tsamayao ne a tsuologa. Mo nakong eo, baba ba ga Jeremia ba ne bamo gatelela gore a eme nokeng botsuolodi joo.—2 Ditir. 36:13;Esek. 17:12, 13.

21 Go bonala mo tshimologong ya puso ya ga Sedekia gone ga tla barongwa bangwe mo Jerusalema ba tswa kwa di-kgosing tsa Edoma, Moabe, Amona, Ture le Sidona. Gongweba ne ba batla go tlhotlheletsa Sedekia gore a ba eme nokengmo boikaelelong jwa bone jwa go nna kgatlhanong le Nebu-kadenesare. Le fa go ntse jalo, Jeremia o ne a rotloetsa Sedekiagore a ikobele puso ya Babelona. Gape o ne a dira seo ka gonaya barongwa bano mepako ya jokwe, e le go bontsha goredit

ˇshaba tsa bone le tsone di tshwanetse go direla Bababelo-

na. (Jer. 27:1-3, 14)� Batho ga ba a ka ba rata se Jeremia a sedirileng, mme Hanania o ne a thatafaletsa Jeremia dilo le gofeta. Hanania e ne e le moporofeti wa maaka yo o neng a tlho-mamisetsa batho phatlalatsa a dirisa leina la Modimo gore bane ba tla gololesega mo jokweng ya Bababelona. Le fa go ntsejalo, Jehofa o ne a dirisa Jeremia go bolela gore mo sebakengsa ngwaga, motsietsi yono e bong Hanania o tla swa. Mme gone ga nna fela jalo.—Jer. 28:1-3, 16, 17.

22 Jaanong Juda e ne e kgaogane, e na le makoko a a ga-netsanang—ba ba neng ba dumalana le kgang ya gore goineelwe mo pusong ya Babelona le ba ba neng ba rotloetsabotsuolodi. Ka 609 B.C.E., Sedekia o ne a tsuologa ka gore

� Go umakiwa ga ga Jehoiakime mo go Jeremia 27:1 e ka tswa e le pho-so e e dirilweng ke mokwadi, ka gonne temana ya bo3 le ya bo12 di buaka Sedekia.

21-23. (a) Ke makoko afe a a ganetsanang a a neng a le teng mo Judafa go ne go busa Sedekia? (b) Jeremia o ne a tshwarwa jang ka ntlha yase a neng a se dira, mme o ka ithuta eng mo go seo?


a batle thuso ya sesole kwa Egepeto. Jaanong Jeremia o ne atshwanelwa ke go emelana le tlhakatlhakano e e neng ya ru-nya mo set

ˇshabeng ka ntlha ya batho ba ba neng ba ema

botsuolodi joo nokeng. (Jer. 52:3; Esek. 17:15) Nebukadene-sare le mephato ya gagwe ba ne ba boela kwa Juda gore bafedise botsuolodi joo, ba fenya metse yotlhe ya Juda ba bo badikaganyetsa Jerusalema gape. Molaetsa o Jeremia a neng a obolela ka nako eo e e thata, a o bolelela Sedekia le batho bagagwe, e ne e le gore Jerusalema e tla senngwa ke Bababelona.Ba ba neng ba tla sala mo motseng ba ne ba tla swa. Mme baba neng ba tla ya kwa Bakaladieng ba ne ba tla falola.—Bala Je-remia 21:8-10; 52:4.

23 Dikgosana tsa Juda di ne tsa bolela gore Jeremia o emaBababelona nokeng. Fa a ba bolelela boammaaruri, ba ne bamo itaya mme ba mo tsenya mo ntlong ya kgolegelo. (Jer.37:13-15) Mme gone Jeremia ga a ka a tlhofofatsa molaetsawa ga Jehofa. Ka jalo, dikgosana di ne tsa tlhotlheletsa Sede-kia gore a bolaye Jeremia. Ba ne ba latlhela moporofetiyono mo mogobeng o o se nang metsi gore a nwelelele molorageng. Mme Ebede-meleke, monna wa Moethiopia yo o di-relang mo ntlong ya kgosi, o ne a mo falotsa. (Jer. 38:4-13)Le mo motlheng wa rona, gantsi batlhanka ba Modimo ba ileba tshwanelwa ke go lebana le maemo a a kotsi ka gonne bagana go nna le seabe mo dikgannyeng tsa dipolotiki ka ntlhaya segakolodi sa bone! Ga go pelaelo gore se se diragaletsengJeremia se ka go nonotsha gore o lebane le diteko o bo o di fe-nye.

24 Kgabagare Bababelona ba ne ba tsena mo Jerusalema ka607 B.C.E., mme ba senya motse oo. Masole a ga Nebukade-nesare a ne a fisa tempele ya ga Jehofa, a diga dipota tsamotse, a bo a bolaya batlotlegi ba Juda. Sedekia o ne a lekago tshaba, mme o ne a tshwarwa a bo a tlisiwa fa pele ga gaNebukadenesare. Barwa ba ga Sedekia ba ne ba bolawa a ba le-bile mme Nebukadenesare o ne a mo foufatsa, a mmofa, a bo

24. Tlhalosa se se diregileng ka 607 B.C.E.


Sedekia e ne e le lega-tlapa, a sa tlhomama, e lekgosi e e laolwang ke di-kgosana tsa yone le ke poi-fo. Lekgetlo la bofelo faBababelona ba ne ba dika-ganyeditse Jerusalema, Se-dekia o ne a kopa kaelo yaModimo mo go Jeremia.Le fa go ntse jalo, fa kgosie ne e laelwa gore e ineele,e ne ya gana go reetsa tae-lo eo. Sedekia o ne a tse-

nya Jeremia mo kgolegelong gonne a sa rate molaetsao a neng a mmolelela one. (Jer. 21:1-9; 32:1-5) Le fa gontse jalo, kgosi e ne ya tswelela e ikgolaganya le Jeremiamo sephiring gonne e ne e sa batle go kgopisa dikgosa-na tsa Juda. Fa ba ne ba batla gore Jeremia a bolawe, Se-dekia o ne a ineela fela a tshogile, a re: “O mo diatlengtsa lona. Gonne ga go na sepe gotlhelele se kgosi e ka lofenyang mo go sone.” Fa Jeremia a sena go falola loso,kgosi e ne ya ikgolaganya gape le ene mme ya mmolele-la gore e ne e boifa gore batho ba ne ba tla e tshwaramakgwakgwa fa e ka ikobela Modimo.—Jer. 37:15-17; 38:4, 5, 14-19, 24-26.

Le fa go ntse jalo, Sedekia “o ne a se ka a ikokobeletsamoporofeti Jeremia . . . , mme a nna a thatafatsa thamoa kgwaralatsa pelo gore a se ka a boela kwa go Jehofa.”—2 Ditir. 36:12, 13; Esek. 21:25.

SEDEKIA—KGOSI YA BOFELO

YA JUDA

a mo isa kwa Babelona. (Jer. 39:1-7) Ee, mafoko a ga Jeremiamalebana le Juda le Jerusalema a ne a diragetse. Go na le goremoporofeti yono wa Modimo a ipele, o ne a hutsafalela mase-tlapelo a a wetseng batho ba gaabo. Tsela e a neng a ikutlwa kayone e tlhalosiwa sentle mo bukeng ya Baebele ya Dikhutsafa-lo. Buka eno e tla re ama maikutlo thata fa re e bala.

SE SE NENG SA DIRAGALELA MASALELA A JUDA25 Jeremia o ne a le kae fa dilo tseno tsotlhe di direga? Dikgo-

sana tsa Jerusalema di ne di mo tsentse mo kgolegelong, mmeBababelona ba ba fentseng ba ne ba mmontsha bopelonomi,ba mo golola. Moragonyana, Jeremia o ne a kopanngwa le Ba-juda bangwe ba ba neng ba isitswe kwa botshwarwa, mme one a gololwa. Go ne go na le dilo tse dintsi tse a neng a sa ntsea tshwanelwa ke go di dira; o ne a tshwanetse go thusa bafalo-di. Nebukadenesare o ne a tlhoma Gedalia gore e nne molaodimo nageng eo e e fentsweng, mme a solofetsa Bajuda ba basetseng koo gore ba tla nna ka kagiso fela fa ba mo direla. Lefa go ntse jalo, Bajuda bangwe ba ba sa kgotsofaleng ba ne balobela Gedalia dintsi. (Jer. 39:13, 14; 40:1-7; 41:2) Jeremia one a rotloetsa masalela a Bajuda gore a tswelele a nna mo na-geng eo mme a se ka a tshaba kgosi ya Babelona. Le fa go ntsejalo, baeteledipele ba bone ba ne ba re Jeremia ke moaki mmeba tshabela kwa Egepeto. Ba ne ba tsaya Jeremia le Baruke kadikgoka mme ba tshaba le bone. Mme gone, Jeremia o ne aporofeta gore le yone naga eo Nebukadenesare o tla e tlhaselaa bo a e fenye mme batshabi ba Bajuda ba welwe ke masetla-pelo.—Jer. 42:9-11; 43:1-11; 44:11-13.

26 Le mo lekgetlong leno, batho ba gaabo Jeremia ga ba a kaba reetsa moporofeti wa boammaaruri wa Modimo. Ka ntlhayang? Ba ne ba re: “Go tloga ka nako e re kgaoditseng go kuise-tsa ‘kgosigadi ya magodimo’ mosi wa setlhabelo ka yone le go

25, 26. (a) Go ne ga direga eng fa Jerusalema e sena go senngwa? (b) FaJerusalema e sena go senngwa, batho ba motlha wa ga Jeremia ba ne baitshwara jang fa ba utlwa molaetsa wa gagwe?


mo tshelela ditshupelo tsa sen¯

o re tlhaetse sengwe le sengwe,mme re fedisitswe ka t

ˇshaka le ka leuba.” (Jer. 44:16, 18) Seno

se bontsha sentle gore ruri batho ba motlha wa ga Jeremia bane ba se na kamano e e molemo le Modimo! Kafa letlhako-reng le lengwe, ruri go tshwanetse ga re kgothatsa go itse goremotho yo o sa itekanelang a ka kgona go nna a ikanyega mogo Jehofa le fa a tshela le batho ba ba sa ikanyegeng!

27 Tiragalo ya bofelo e Jeremia a e kwadileng—go gololwaga ga Jehoiakine mo kgolegelong, a gololwa ke motlhatlhamiwa ga Nebukadenesare e bong Efile-merodake—e diregile ka580 B.C.E. (Jer. 52:31-34) Ka nako eo, Jeremia o tshwanetse abo a ne a na le dingwaga di ka nna 90. Ga re tlhomamisegegore botshelo jwa gagwe bo ne jwa felela jang. A ka tswa a nea le kwa Egepeto mo dingwageng tsa gagwe tsa bofelo mme oile a swela teng a ikanyega, a diretse Jehofa tirelo e e kgethegi-leng ka dingwaga di ka nna 67. O ne a direla Modimo ka nakoya fa kobamelo ya boammaaruri e tsosolosiwa le mo dingwa-geng tse dintsi tsa fa go ne go rena botlhanogi. Go na le bathobangwe ba ba boifang Modimo ba ba ileng ba mo reetsa. Lefa go ntse jalo, ba le bantsi ba ile ba gana molaetsa wa gagwe,mme ba bontsha phatlalatsa gore ba mo tlhoile. A seo se nese raya gore Jeremia ga a dira tiro ya gagwe sentle? Nnyaa le eseng! Go tloga fela kwa tshimologong ya tirelo ya gagwe, Jeho-fa o ne a mo reile a re: “Ruri ba tla tlhabana le wena, mme gaba na go go fenya, gonne ‘Ke na le wena.’” (Jer. 1:19) Gompie-no, rona Basupi ba ga Jehofa re neilwe taelo e e tshwanang leya ga Jeremia. Ka jalo, re ka lebelela gore batho ba tla itshwaraka tsela e e tshwanang. (Bala Mathaio 10:16-22.) Jaanong, reka ithuta eng mo go Jeremia, mme re tshwanetse go dira bo-diredi jwa rona jang? A re sekasekeng dipotso tseno.

27. Ke eng se re se itseng ka dingwaga tsa bofelo tsa fa Jeremia a ne a po-rofeta?

Go ne ga direga eng ka Sedekia le setˇshaba sa gagwe se

se neng sa gana go reetsa molaetsa wa ga Jeremia? O akanyaeng ka Jeremia?


JESU KERESETE ke ene motho yo mogolo yo o neng a re tlho-mela sekao se re se latelang fa re rera dikgang tse di molemo.Mme gone, go bonala ka dinako tse dingwe batho ba mo le-kgolong la ntlha la dingwaga ba ne ba akanya ka moporofetiJeremia fa ba ntse ba reeditse Jesu. (Math. 16:13, 14) Fela jaakaJesu, Jeremia le ene o ne a laetswe ke Modimo gore a rere. Ka se-kai, nako nngwe Modimo o ne a mo raya a re: “O ba reye lefokoleno o re, ‘Jehofa . . . o buile jaana.’” (Jer. 13:12, 13; Joh. 12:49)Mme fa Jeremia a le mo bodireding, o ne a bonatsa dinonofodingwe tse di tshwanang le tsa ga Jesu.

2 Mme gone, Basupi bangwe ba ka nna ba re: ‘Tiro ya ronaya go rera ga e tshwane le e e neng e dirwa ke Jeremia. E nee le mmueledi wa Modimo mo set

ˇshabeng se se neng se inee-

tse mo go Ene, mme bontsi jwa batho ba rona re ba rerelang gaba itse Jehofa.’ Seo ke boammaaruri. Le fa go ntse jalo, mo mo-tlheng wa ga Jeremia, Bajuda ba le bantsi ba ne ba fetogile “baba seng botlhale” mme ba tlogetse Modimo wa boammaaruri.(Bala Jeremia 5:20-22.) Ba ne ba tshwanetse go fetoga mme baobamele Jehofa ka tsela e a e amogelang. Ka tsela e e tshwanangle gompieno, le fa batho ba ka ipolela gore ke Bakeresete kanae se bone, ba tshwanetse go ithuta go boifa Jehofa le go batlakobamelo ya boammaaruri. Mma re boneng kafa re ka etsangJeremia ka gone mme re direle Modimo wa boammaaruri le gothusa batho.

1. (a) Jesu le Jeremia ba ne ba tshwana ka ditsela dife? (b) Ke eng fa retshwanetse go etsa Jeremia fa re le mo bodireding?2. Batho ba motlha wa rona ba tshwana jang le Bajuda ba mo motlhengwa ga Jeremia?

KGAOLO YA BORARO

“O BA REYELEFOKO LENO”

32

‘JEHOFA O NE A AMA MOLOMO WA ME’3 Se lebale mafoko ano a Jeremia a neng a a utlwa fa a si-

molola tiro ya gagwe ya go porofeta: “O ye kwa go botlhe bake tla go romang kwa go bone; mme o bue sengwe le sengwese ke tla se go laelang. O se ka wa boifa ka ntlha ya difatlhegotsa bone, gonne ‘Ke na le wena go go golola,’ go bua Jehofa.”(Jer. 1:7, 8) Morago ga moo, Modimo o ne a dira sengwe se Je-remia a neng a sa se lebelela. Jeremia a re: “Jehofa a ntsha seatlasa gagwe mme a dira gore se ame molomo wa me. Go tswa fooJehofa a nthaya a re: ‘Bona, ke tsentse mafoko a me mo molo-mong wa gago. Bona, mo letsatsing leno ke go tlhomile.’” (Jer.1:9, 10) Go tloga mo letsatsing leo go ya pele, Jeremia o ne a itsegore ke mmueledi wa Modimo Mothatayotlhe.� E re ka Jehofaa ne a mo eme nokeng, tlhoafalo e a neng a na le yone mo tire-long e e boitshepo e ne ya gola.—Isa. 6:5-8.

� Fela jaaka go ne ga direga ka Jeremia, gantsi Jehofa o ne a roma ba-rongwa ba gagwe ba baengele gore ba ye go bua le batho mme go nnajaaka e kete go bua Ene.—Baatlh. 13:15, 22; Bagal. 3:19.

3. Modimo o ne a thusa Jeremia ka tsela efe kwa tshimologong ya bo-diredi jwa gagwe, mme moporofeti yono o ne a ikutlwa jang ka seo?

4 Gompieno Jehofa ga a tlhole aama batlhanka ba gagwe ka tlhama-lalo. Le fa go ntse jalo, o dirisa moyawa gagwe go ba thusa gore ba nne lekeletso e e maatla ya go rera dikgangtse di molemo. Bontsi jwa bone batlhoafetse fela thata. Ela tlhoko sekaisa ga Maruja wa kwa Spain. O na ledingwaga tse di fetang 40 a golafetsematsogo le maoto. Go thata gore arere ka ntlo le ntlo, ka jalo o batlileditsela tse dingwe tse di ka mo thu-sang go nna le seabe ka botlalo mobodireding. Tsela e nngwe e a e diri-sang ke go kwala makwalo. Maruja obiletsa morwadie se a tshwanetsenggo se kwala, mme morwadie a bo akwala. Nako nngwe fa go ne go nale letsholo la kgwedi yotlhe, Marujale “mokwaledi” yono wa gagweba ne ba romela makwalo a feta 150,ba tsentse pampitshana mo go le-ngwe le lengwe la one. Ka ntlha yamaiteko ano a bone, bontsi jwa ba-tho ba mo motseng o o gaufi le wabone ba ne ba amogela dikgang tsedi molemo. Maruja o ne a raya mo-rwadie a re: “Fa lengwe la makwaloa rona le ka amogelwa ke mothowa pelo e e siameng, Jehofa o tla resegofatsa ka thuto ya Baebele.” Mo-golwane wa phuthego ya bone okwala jaana: “Ke leboga Jehofa gobo a re neile bokgaitsadi ba ba jaa-

4. Ke dikai dife tsa batho ba ba tlhoafe-tseng mo bodireding tse o di itseng?

ka Maruja, ba ba thusang ba bangwe go itse dilo tse tota e lengtsa botlhokwa.”

5 Mo motlheng wa ga Jeremia, baagi ba le bantsi ba Jerusa-lema ba ne ba ‘sa itumelele’ lefoko la Modimo. A moporofetio ne a tlogela go rera gonne bontsi jwa batho ba ne ba sa kga-tlhegele molaetsa? Nnyaa! Go na le moo Jeremia o ne a re: “Ketletse t

ˇsararego ya ga Jehofa. Ke lapisitswe ke go itshwara.” (Jer.

6:10, 11) Ke eng se se ka go thusang gore o nne o tlhoafetse katsela eo? Tsela nngwe ke ka go tlhatlhanya ka tshiamelo e e mo-lemolemo e o nang le yone ya go nna moemedi wa Modimo waboammaaruri. O itse sentle gore batho ba ba tlotlegang ba le-fatshe leno ba ile ba kgoba leina la Modimo wa boammaaruri.Akanya gape le ka tsela e baruti ba tsieditseng batho ba lefelo leo nnang mo go lone ka yone fela jaaka baperesiti ba mo mo-tlheng wa ga Jeremia ba ne ba dira. (Bala Jeremia 2:8, 26, 27.)Wena o farologane le bone, dikgang tse di molemo tsa Bogosijwa Modimo tse o di bolelang di bontsha kafa Modimo a ratangbatho ka gone. (Dikhu. 3:31, 32) Ke boammaaruri gore go aka-nya ka dilo tseno go tla go thusa go nna o tlhoafetse fa o ntse obolela dikgang tse di molemo le go thusa batho ba sekadinku.

6 Gongwe o a dumela gore ga se ka metlha go leng motlhofogo nna o tlhoafetse mo bodireding jwa Bokeresete. Jeremia leene o ne a lebana le mathata a a masisi mmogo le baporofetiba maaka fa a ntse a direla Jehofa. Jeremia kgaolo 28 e tlhalosanngwe ya dilo tse di neng tsa mo diragalela. Bontsi jwa bathoba ne ba sa tseye tsia molaetsa wa gagwe mme ka dinako tse di-ngwe o ne a ikutlwa e kete o latlhegile. (Jer. 6:16, 17; 15:17) Mogodimo ga moo, gangwe le gape o ne a tshwanelwa ke go leba-na le baba ba ba neng ba batla go mmolaya.—Jer. 26:11.

5. (a) Ke eng se se thusitseng Jeremia go nna a tlhoafetse le fa a ne arerela batho ba ba sa kgatlhegeng? (b) Ke eng se se ka go thusang goreo nne o tlhoafaletse go rera dikgang tse di molemo?6. Jeremia o ne a lebana le mathata afe a a kgobang marapo?

Ke eng fa o tshwanetse go ikanya Jehofa gore o tla go thusa gofenya mathata a o lebanang le one fa o ntse o reradikgang tse di molemo?

“O ba Reye Lefoko Leno” 35

“O NTSIEDITSE, WENA JEHOFA”7 Nako nngwe fa Jeremia a ne a sotliwa e bile a tlhapadiwa

letsatsi le letsatsi, o ne a bolelela Modimo kafa a ikutlwang kagone. O akanya gore ke ka tsela efe o ka reng Jehofa o ne a ‘tsie-ditse’ moporofeti wa gagwe yo o ikanyegang, jaaka go umakilwemo go Jeremia 20:7, 8?—E bale.

8 Ga go pelaelo gore Jehofa ga a ka a tsietsa Jeremia ka godirisa tsela nngwe e e boferefere. Go na le moo, Modimo o nea ‘tsieditse’ moporofeti yono ka tsela nngwe e e siameng, e etla mo solegelang molemo. Jeremia o ne a ikutlwa a imetswefela thata ka ntlha ya go ganediwa, mo a neng a na le boikutlojwa gore ka boene fela ga a ka ke a kgona go diragatsa kabelo eModimo a mo neileng yone. Mme gone, e re ka Mothatayotlhea ne a mo eme nokeng e bile a mo thusa, o ne a kgona go dirakabelo ya gagwe. Ka jalo re ka re Jehofa o ne a mo fenya, a bo-ntsha gore o maatla go feta Jeremia le maikutlo a gagwe a goinyatsa. Fa monna yono wa Modimo a ne a akanya gore jaanongo feletswe, ga a ka ke a tlhola a kgona go tswelela, Jehofa o ne adirisa maatla mangwe a a tlhotlheletsang mo go neng ga lebe-ga e kete Jeremia o ne a tsieditswe. Modimo o ne a itshupa goreo nonofile go feta makoa a moporofeti yono a nang le one. Totale fa Jeremia a ne a lebane le batho ba ba sa kgatlhegeng, ba baganetsang le ba ba tletseng thubakanyo, o ne a kgona go tswe-lela a rera.

9 Jehofa o ne a ema Jeremia nokeng, a “nna jaaka yo o tha-ta yo o boifisang.” (Jer. 20:11) Mme le wena Modimo a ka gononotsha gore o nne o tlhoafaletse kobamelo ya boammaarurimme o kgone go tswelela le fa o lebane le mathata a magolo. Oka nna wa akanya ka kgang eno ka tsela e e tlhalosiwang ka yonemo thanolong nngwe—Jehofa o tla nna ‘lesole le le maatla’ le leemeng gaufi le wena.—Contemporary English Version.

10 Moaposetoloi Paulo o ne a gatelela ntlha eno fa a ne a kgo-thatsa Bakeresete ba ba neng ba lebane le kganetso. O ne a kwala

7, 8. Modimo o ne a ‘tsietsa’ Jeremia ka tsela efe e e molemo?9. Ke eng fa o tshwanetse go kgothadiwa ke mafoko a a mo go Jeremia20:11?10. O ikemiseditse go dira eng fa o lebane le kganetso?


jaana: “Itshwareng ka mokgwa o o tshwanelang dikgang tse dimolemo ka ga Keresete, gore . . . ke utlwe . . . gore lo eme lonitame mo maikutlong a le mangwe, ka moya o le mongwe lowa lo tsoga mmogo ka ntlha ya tumelo ya dikgang tse di mole-mo, mme le fa e le ka tsela efe lo sa tshosiwe ke baganetsi balona.” (Bafil. 1:27, 28) Fela jaaka Jeremia le Bakeresete ba mo le-kgolong la ntlha la dingwaga, o ka kgona go ikaega ka ModimoMothatayotlhe e bile o tshwanetse go ikaega ka ene fa o ntse odira bodiredi jwa gago. Fa batho bangwe ba go sotla kgotsa bago tlhasela, se lebale gore Jehofa o go eme nokeng mme o tla gonaya maatla. O ne a nonotsha Jeremia le bakaulengwe ba gagoba bantsintsi; ka jalo le wena o tla go nonotsha. Kopa thuso kwago ene ka thapelo mme o mo ikanye gore o tla araba thapelo yagago. Le wena o ka nna wa fitlhela gore o ‘tsieditswe’ fa Modimoa go naya nonofo ya go lebana le mathata ka katlego le ka bope-lokgale o sa boife. Ee, o ka kgona go dira dilo tse o neng o saakanye gore o ka di dira.—Bala Ditiro 4:29-31.

11 Se re se balang ka bodiredi jwa ga Jeremia se ka re thusa kaditsela tse di farologaneng gore re nne bareri ba dikgang tse dimolemo ba ba nang le matswela. Fa Jeremia a sena go direla e lemoporofeti wa ga Jehofa ka dingwaga tse di fetang 20, o ne akgona go bua jaana: “Ke ne ka nna ka bua le lona, ke tsoga go sale phakela ke bua, mme ga lo a ka lwa reetsa.” (Jer. 25:3) Ee, o nea simolola tiro ya gagwe go sa le phakela, e seng letsatsi le setsele ile. A re ka ithuta sengwe se re ka se dirisang mo sekaing sagagwe? Mo diphuthegong di le dintsi go na le baboledi ba ba tso-gang ka makuku gore ba kgone go bua le batho kwa mafelong ago emela dibese le kwa diteisheneng tsa diterena. Kwa metsese-legaeng, Basupi ba le bantsi ba dirisa diura tsa mo mosong goetela balemi le batho ba bangwe ba ba setseng ba simolotse diti-ro ka nako eo. A o ka akanya ka ditsela dingwe tse ka tsone o kadirisang se o se ithutileng malebana le go ikanyega ga ga Jere-mia mo bodireding? A o ka akanyetsa go tsoga ka nako gore o boo le teng fa thulaganyo ya pokano ya tirelo ya tshimo e simolola?

11, 12. (a) Ke diphetogo dife tse o ka di dirang gore o kgone go bua lebatho ba le bantsi fa o le mo bodireding? (b) Setshwantsho se se mo gotsebe 39 se bontsha ditsela dife tse di ka dirisiwang mo lefelong la lona?


12 Ke boammaaruri gore mo mafelong a le mantsi babolediba nna le matswela a a molemo fa ba dirisa nako ya thapamale ya maitseboa go rera ka ntlo le ntlo. Tota le bosigo go na lebaboledi bangwe ba ba ntseng ba rera, ba etela batho ba ba be-rekang mo mafelong a go tshelwang peterolo mo go one, modireset

ˇshurenteng le mo dikgwebong tse dingwe tse di nnang di

butswe diura di le 24 ka letsatsi. A o ka fetola thulaganyo ya gagogore o kgone go rera ka nako e batho ba leng teng ka yone kwamagaeng a bone kgotsa kwa mafelong a mangwe?

13 Nako nngwe Jehofa o ne a laela Jeremia gore a itsise me-laetsa ya boporofeti a eme mo dikgorong tsa tempele kgotsa tsaJerusalema. (Jer. 7:2; 17:19, 20) E re ka Jeremia a ne a bua a ememo dikgorong, batho ba le bantsi ba ne ba utlwa lefoko la ga Je-hofa. Mme e re ka batho ba le bantsi go akaretsa le banna baba tlotlegang ba motse, bagwebi le borakgwebo ba ne ba dirisakgoro eo ka metlha, Jeremia a ka tswa a ile a bua le batho ba-ngwe makgetlo a le mmalwa gore a ba thuse go tlhaloganya dilotse ba neng ba kile ba di utlwa. Re ka ithuta eng mo kgannyengeno malebana le go boela kwa bathong ba ba bontshitseng kga-tlhego?

14 Jeremia o ne a itse gore matshelo a batho a ne a ikaegile katiro ya gagwe jaaka moporofeti wa Modimo. Nako nngwe fa ane a sa kgone go dira thomo e Modimo a mo neileng yone yago bua le batho, o ne a romela tsala ya gagwe e bong Barukegore a e dire. (Bala Jeremia 36:5-8.) Re ka etsa Jeremia jang mokgannyeng eno? Fa re boleletse mong wa ntlo gore re tla boa, are dira jalo? Fa re sa kgone go boela kwa mothong yo re mo so-lofeditseng kgotsa go ya go tshwara thuto ya legae ya Baebele, a

13, 14. (a) Sekao sa ga Jeremia se amana jang le go boela kwa bathongba ba bontshitseng kgatlhego? (b) Ke eng se se bontshang gore tota gobotlhokwa gore o boele kwa bathong ba o ba solofeditseng gore o tlaboa?

Ke eng fa o tlhomamisegile gore Jehofa o go eme nokengfa o ntse o bolela molaetsa wa gagwe?


re kopa mongwe gore a re ele? Jesu o ne a re: “A lefoko la lona laEe le reye Ee.” (Math. 5:37) Go botlhokwa gore re diragatse tsho-lofetso ya rona gonne re emela Modimo wa boammaaruri le yoo dirang dilo ka thulaganyo.—1 Bakor. 14:33, 40.

15 Jeremia o ne a kgothatsa Bajuda ba ba kwa Babelona ka goba kwalela lekwalo le le buang ka ‘lefoko le le molemo’ la gaJehofa la go tsosolosiwa ga motse wa bone. (Jer. 29:1-4, 10) Legompieno, ‘lefoko le le molemo’ la se Jehofa a tlogang a se dirale ka anamisiwa ka makwalo le ka thelefouno. A o ka dirisa me-kgwa eno go thusa ba masika a gago kgotsa batho ba bangwe baba nnang kwa mafelong a a kgakala kgotsa ba go seng motlho-fo go ikgolaganya le bone?

16 Gompieno, gantsi baboledi ba Bogosi ba nna le matswela a

15, 16. (a) Ba le bantsi ba ne ba bontsha jang gore ba latela sekao sa gaJeremia ka go oketsa bodiredi jwa bone? (b) O ithuta eng mo maitemo-gelong a kwa Chile, a a bontshitsweng mo go tsebe 40?

A o fetotse thulaganyo ya gago le ditsela tse o di dirisang fa orera gore o kgone go rerela batho ba ba oketsegileng?


a molemo fa ba latela sekai sa ga Jeremia sa go wetsa bodiredi jwagagwe ka botlalo. Mosupi mongwe wa kwa Chile o ne a ya go buale mosadi mongwe yo o neng a tswa mo seteisheneng sa terenae e tsamayang kafa tlase ga lefatshe. O ne a kgatlhegile tota goutlwa molaetsa wa Baebele mme a dumela gore go ithutiwe Bae-bele le ene kwa legaeng la gagwe. Le fa go ntse jalo, Mosupi yonoga a ka a kwala aterese ya mosadi yono. Moragonyana, fa kgai-tsadi yono a lemoga gore go botlhokwa go thusa mosadi yonogore a itse boammaaruri, o ne a kopa Jehofa ka thapelo gore amo thuse. Mo letsatsing le le latelang, o ne a boela kwa setei-sheneng ka yone nako e a ileng a bua le mosadi yoo ka yone. One a kopana le ene gape. Mo lekgetlong leno o ne a kwala atere-se ya gagwe mme moragonyana a ya go etela mosadi yono kwalegaeng la gagwe gore a mo thuse go tlhaloganya Baebele. Go isego ye kae Modimo o tla atlhola lefatshe leno la ga Satane. Mmebatho ba ba ikwatlhayang le ba ba dumelang dikgang tse di mo-lemo ba na le tsholofelo. (Bala Dikhutsafalo 3:31-33.) Ka jalo, a

A o tsaya matsapa go thusa batho botlhe ba bakgatlhegang ba o kopaneng le bone?


re bontsheng gore re tsaya seo se le botlhokwa ka go bereka tshi-mo ya rona ka kelotlhoko.

“GONGWE BA TLA REETSA MME BA BOE,MONGWE LE MONGWE MO TSELENG YA GAGWE”

17 Jehofa o ne a sa batle gore batho ba latlhegelwe ke matshe-lo. Dingwaga di ka nna lesome pele Jerusalema e senngwa, o nea roma Jeremia gore a tlhalose tsholofelo e ba ba leng kwa bo-tshwarwa kwa Babelona ba ka nnang le yone. Re bala jaana: “Ketla baya leitlho la me mo go bone ka tsela e e molemo, mmeruri ke tla ba dira gore ba boele mo lefatsheng leno. Ke tla baaga, ga ke na go rutlolola; gape ke tla ba jala, mme ga ke na gokumola.” Jeremia o ne a raya batho bao a re: “Go na le tsholofe-lo ka isagwe ya gago.” (Jer. 24:6; 26:3; 31:17) Jeremia o ne a lebabatho ka tsela e Modimo a ba lebang ka yone. O ne a dira bodi-redi jwa gagwe a amegile thata ka bone, a ba bolelela molaetsaono wa ga Jehofa: “Boang, tsweetswee, mongwe le mongwe atswe mo tseleng ya gagwe e e bosula, mme lo dire ditiro tsa lonamolemo.” (Jer. 35:15) A o ka akanya ka ditsela tse dingwe tse oka bontshang ka tsone gore tota o kgatlhegela batho ba ba motshimong e o e berekang?

18 Lorato lo Jeremia a neng a rata batho ka lone ga lo a kalwa fela. Fa Jerusalema e ne e senngwa, o ne a ntse a ba utlwelabotlhoko. (Bala Dikhutsafalo 2:11.) Bajuda e ne e le baipolai baba sa lelelweng. Le fa go ntse jalo, Jeremia ga a ka a re, ‘ke loboleletse.’ Go na le moo, o ne a ba utlwela botlhoko thata kase se ba tlhagetseng. Le rona re tshwanetse go nna kelotlhokogore bodiredi jwa rona e se ka ya nna seomodiro, re bo dira felago diragatsa molao. Matsapa a re a tsayang fa re neela bosupia tshwanetse go bontsha kafa re ratang Modimo wa rona yo omolemolemo ka gone le kafa re ratang batho ba ba bopilwengmo setshwanong sa gagwe ka gone.

19 Mo lefatsheng leno, ga go tshiamelo kgotsa maemo ape a a

17. O ka etsa Jeremia jang fa o rerela batho ba mo tshimong ya lona?18, 19. (a) Ke maikutlo afe a re tshwanetseng go a tila fa re ntse re reradikgang tse di molemo? (b) Re tshwanetse go nna le boikutlo bofe jo botshwanang le jo Jeremia a neng a na le jone?


botlhokwa go feta go rera ka Modimo wa boammaaruri. Jere-mia o ne a ikutlwa ka tsela eo fa a ne a kwala jaana: “Mafoko agago a ne a bonwa, mme ke ne ka a ja; lefoko la gago mo go nnale nna go itumela le go ipela ga pelo ya me; gonne leina la gagole bidiwa mo go nna, wena Jehofa.” (Jer.15:16) Fa re ntse re reradikgang tse di molemo, ba le bantsi ba ka simolola go itse le gorata Ene yo o ba neileng botshelo. Fa re direla Modimo ka tlhoa-falo le ka lorato fela jaaka Jeremia, re ka ba thusa gore ba direjalo.

Fela jaaka Jeremia, ke ditsela dife tse dingwe tse o ka lekang go didirisa mo isagweng go anamisa ‘lefoko le le molemo’?

A o bontsha ba bangwe gore o a ba kgatlhegela?


AKANYA fela moso mongwe o tsosiwa ke setlhabi se se botlho-ko mo sehubeng e bile o ikutlwa o hupelwa. O ka nna wa tlelwake mogopolo wa go re, ‘A e seng gore ke kubugelwa ke bolwe-tse jwa pelo?’ Go ganela gore o na le bothata ga go ka ke ga gothusa ka sepe. O tshwanetse go dira sengwe ka yone nako eo. Kajalo, o ka nna wa tshwanelwa ke go bitsa ambulense gore o kgo-ne go bona kalafi. Ngaka e ka nna ya go tlhatlhoba ka kelotlhoko,gongwe e dirisa motshini wa go tlhatlhoba pelo o o bidiwangelectrocardiogram. Go itse gore tota o tshwerwe ke eng le go batlakalafi ka potlako go ka nna ga boloka botshelo jwa gago.

2 Jaanong go tweng ka pelo ya rona ya tshwantshetso? Go kanna ga se ka ga nna motlhofo go itse gore tota e mo seemongsefe. Ka ntlha yang? Re bala jaana mo Baebeleng: “Pelo e bofere-fere go gaisa sengwe le sengwe mme e gagamalela se e se batlang.Ke mang yo o ka e itseng?” (Jer. 17:9) Ka jalo dipelo tsa rona di kare tsietsa, tsa dira gore re dumele gore ga re na bothata mo se-moyeng fa batho ba bangwe bone ba ka tswa ba bona matshwaomangwe a a bontshang gore re na le bothata e bile ba tshwenye-gile ka rona. Ke eng fa re ka tsietsega? Tota go lemalela ga rona godira boleo mmogo le Satane le tsamaiso ya dilo e re tshelang mogo yone, di ka re kgoreletsa gore re se ka ra lemoga boemo jwammatota jwa dipelo tsa rona. Ka jalo, Jeremia le batho ba Juda bamo motlheng wa gagwe ba ka re thusa gore re kgone go tlhatlho-ba dipelo tsa rona.

3 Bontsi jwa Bajuda ba ne ba itshupile gore dipelo tsa bone tsatshwantshetso di ne di na le bothata. Ba ne ba tlogela Modimo

1, 2. Ke eng fa go le thata go lemoga seemo sa mmatota sa pelo ya ronaya tshwantshetso?3. Ke dilo dife tse batho ba le bantsi ba di dirileng medimo ya bone?

KGAOLO YA BONÈ

ELA TLHOKO GORE O SE NNELE PELO E E BOFEREFERE

43

yo o esi wa boammaaruri ba ya go obamela medimo ya Baka-nana mme ba dira seo go se tsapa le ba fisang pelo. Jehofa o nea gwetlha baobamedi bao jaana: “E kae medimo ya gago e o eitiretseng? A e nanoge fa e le gore e ka go boloka mo motlhengwa masetlapelo a gago. Gonne medimo ya gago jaanong e ntsefela jaaka palo ya metse ya gago.” (Jer. 2:28) Ga go pelaelo gorerona ga re itseye re le baobamedi ba medimo ya disetwa. Le fago ntse jalo, dikishinare nngwe e tlhalosa lefoko “modimo” jaa-na: “Ke motho kana sengwe se se tseelwang kwa godimo thata.”Selo se se tlang pele mo matshelong a batho ba le bantsi mo le-fatsheng ke tiro ya bone ya boitshediso, botsogo jwa bone, lelapala bone tota le diruiwa tsa bone tsa mo lelapeng. Bangwe ba tsayametshameko, batho ba ba tumileng, didirisiwa tsa thekenoloji,go ja nala kgotsa dingwao e le tsone di tlang pele mo matshe-long a bone. Ba le bantsi ba latelela dilo tseo mo ba feleletsang balatlhegetswe ke kamano ya bone le Mmopi. A Bakeresete ba boa-mmaaruri le bone ba ka diragalelwa ke seo fela jaaka batho baJuda ba mo motlheng wa ga Jeremia?

DIPELO TSE DI BOFEREFERE DI KA TSIETSA4 Gongwe o tla kgatlhiwa ke go itse gore ke eng se se dirileng

gore Jeremia a re pelo e gagamalela se e se batlang. O ne a lemo-ga gore batho ba ne ba re: “Lefoko la ga Jehofa le kae? Mma letsene, tsweetswee.” (Jer. 17:15) Mme gone a ba ne ba bua go tswapelong? Ela tlhoko gore kgaolo eo ya Jeremia e simolola ka ma-foko a a reng: “Boleo jwa Juda bo kwadilwe ka pene e e setang yatshipi. Bo gabilwe ka ntlha ya teemane mo sekwalelong sa peloya bone.” Bothata jo bogolo jwa Bajuda bao e ne e le gore ba neba ‘ikanya motho wa mo lefatsheng ba dira nama lebogo la bonemme ba faposa dipelo tsa bone mo go Jehofa.’ Ba ne ba farologa-ne thata le batho ba le mmalwa ba ba neng ba ikanya Modimo,ba ikantse ene gore a ba kaele le go ba segofatsa.—Jer. 17:1, 5, 7.

5 Tsela e bontsi jwa bone ba neng ba itshwara ka yone fa bautlwa mafoko a ga Jehofa e ne ya bontsha sentle gore dipelo tsa

4. A batho ba ba neng ba re: “Lefoko la ga Jehofa le kae? Mma le tse-ne,” ba ne ba bua go tswa pelong?5. Ke ka ditsela dife batho ba gaabo Jeremia ba ileng ba itlhokomolosataelo ya ga Jehofa?


bone di mo seemong sefe. (Bala Jeremia 17:21, 22.) Ka sekai, le-tsatsi la Sabata e ne e le la go ikhutsa mo ditirong tsa letsatsi leletsatsi mme e le tshono ya go nna le seabe mo ditirong tsa Mo-dimo. Batho ba gaabo Jeremia ba ne ba sa tshwanela go tsamaisadikgwebo tsa bone kgotsa go dira ditiro tse dingwe mo letsatsingla Sabata. Le fa go ntse jalo, tsela e ba neng ba itshwara ka yone ene ya senola seemo sa dipelo tsa bone. “Ga ba a ka ba reetsa kgo-tsa go sekega tsebe ya bone, ba ne ba thatafatsa thamo ya bonegore ba se ka ba utlwa le gore ba se ka ba amogela kotlhao epe.”Le fa ba ne ba itse molao wa Modimo, ba ne ba dira dilo ka tselaya bone—ba ne ba ipolelela fela gore ba tla tswelela ka mekgapeya bone mo letsatsing la Sabata.—Jer. 17:23; Isa. 58:13.

6 Gompieno ga re tlhole re laolwa ke molao wa Sabata. Mmegone re ka ithuta thuto nngwe ya botlhokwa mo tseleng e ba-tho bao ba neng ba itshwara ka yone e e neng ya bontsha seemosa dipelo tsa bone. (Bakol. 2:16) E le gore re kgone go dira tha-to ya Modimo, re tshwanetse go beela kwa thoko ditiro tsa ronatsa bogagapa kgotsa tse re tlwaetseng go di dira. Re lemoga kafa eleng boeleele ka gone go leka go kgatlha Modimo ka go dira diloka tsela e e kgotsofatsang rona. E bile re tshwanetse ra bo reitse batho ba le bantsi ba ba kgotsofetseng e bile ba na le kagisoya mogopolo gonne ba leka ka natla go dira thato ya Modimo.Mme gone re ka tsiediwa jang?

7 Fela jaaka batho ba le bantsi ba mo motlheng wa ga Jeremia,Mokeresete a ka nna a ithaya a re pelo ya gagwe ga e kitla e bo emo tsietsa. Ka sekai, rre wa lelapa a ka nna a re, ‘Ke tshwanetsego bereka gore ke kgone go tlamela lelapa la me,’ seo se a utlwa-la. Mme gone go tweng fa seo se dira gore a akanye jaana, ‘Ketlhoka go oketsa dithuto tsa me gore ke bone tiro e e duelang se-ntle’? Seo le sone e ka nna ya lebega e le lebaka le le utlwalangle le ka dirang gore a feleletse a swetsa ka go re: ‘Kana dinakodi fetogile, mme gore motho a tshele sentle le go bona tiro e esiameng o tshwanetse go ya kholet

ˇsheng kgotsa yunibesithing.’

Ruri go ka nna motlhofo gore motho a simolole go sa tseye tsiakgakololo e e botlhale le e e utlwalang ya setlhopha sa motlhanka

6, 7. (a) Mokeresete a ka akanya jang ka tsela e e seng botlhale, le fagone a itse kgakololo e motlhanka yo o boikanyego a re nayang yone go-mpieno? (b) Tsela e re yang dipokanong ka yone e ka amega jang?

Ela Tlhoko Gore O se Ka wa Nna le Pelo e e Boferefere 45

yo o boikanyego le yo o botlhale e e malebana le thuto e e oke-tsegileng mme a simolole go se nne teng mo dipokanong kametlha! Mme ka ntlha ya seo, kgabagare ba le bantsi ba feleledi-tse ba tshwaeditswe ke tsela e lefatshe le akanyang ka yone le e lelebang dilo ka yone. (Baef. 2:2, 3) Baebele e re tlhagisa jaana katsela e e utlwalang: “Lo se ka lwa letla lefatshe go lo bopa gore lotshwane le lone.”—Bar. 12:2, Phillips.�

8 Ke boammaaruri gore Bakeresete bangwe ba mo lekgolongla ntlha la dingwaga ba ka tswa ba ne ba humile e bile ba nale maemo mangwe a a rileng mo lefatsheng. Go ntse jalo le

� Kgatiso ya NET Bible (2005) e balega jaana: “Lo se ka lwa inyalanyale lefatshe la motlha ono.” Ntlha e e kwa tlase e oketsa ka gore: “Ke boa-mmaaruri gore go ‘inyalanya’ le lefatshe la motlha ono go ka tsewa e leselo se se itiragalelang fela gonne gongwe se direga motho a sa lemoge.Mme gone go ka direga gore ka tsela nngwe . . . motho a ka tswa a le-moga se se diregang kgotsa a dumalana le sone. Kgotsa go ka tswa go ba-kiwa ke mabaka oomabedi.”

8. (a) Ke eng se Mokeresete a ka nnang a ipelafatsa ka sone? (b) Ke engfa go sa lekana go itse fela ka Modimo le ka dilo tse a kileng a di dira?

A pelo ya gago e go tsieditsemo o sa tlholeng o yadipokanong ka metlha?


ka Bakeresete bangwe ba mo motlheng wa rona. Ba tshwane-tse go ikutlwa jang ka dilo tse ba di fitlheletseng, mme rona retshwanetse go leba jang batho ba ba ntseng jalo? Jehofa o dirisi-tse Jeremia go re naya karabo ya kgang eno. (Bala Jeremia 9:23,24.) Go na le gore motho a ipelafatse ka dilo tse a di fitlheletsengmo lefatsheng leno, go tla bo go le botlhale gore a lemoge goreselo sa botlhokwatlhokwa ke go itse Molaodimogolo wa LobopoLotlhe. (1 Bakor. 1:31) Mme gone, go kaya eng go itse Jehofa? Ai-tsane, batho ba mo motlheng wa ga Jeremia ba ne ba itse leina laModimo. Gape ba ne ba itse sentle kafa Jehofa a neng a bolokabagologolwane ba bone ka gone kwa Lewatleng le Lehibidu, kanako ya fa ba ne ba ya go tsena kwa Lefatsheng le le Solofedi-tsweng, ka nako ya Baatlhodi le fa go ne go busa dikgosi tse diikanyegang. Le fa go ntse jalo, tota ba ne ba sa itse Jehofa kgotsaba sa bontshe gore ba dumela mo go ene. Mme gone ba ne ba re:“Ke setse ke se na molato. Eleruri bogale jwa [Modimo] bo boe-tse morago bo dule mo go nna.”—Jer. 2:35.

TSELA E JEHOFA A RE BOPANG KA YONE9 Bajuda ba Jeremia a neng a ba rerela molaetsa o o tswang

kwa Modimong ba ne ba tshwanetse go fetoga mme ba boela-ne le Modimo. Seo se ne se ka kgonega ka gonne Modimo one a bua jaana ka Bajuda ba ba neng ba tla boa kwa botshwa-rwa: “Ke tla ba naya pelo ya go nkitse, gore ke nna Jehofa; mmeba tla nna batho ba me, mme nna ke tla nna Modimo wa bone,gonne ba tla boela mo go nna.” (Jer. 24:7) Le gompieno go a kgo-nega gore batho ba ka fetoga ka tsela eo. Mo godimo ga moo,bontsi jwa rona re ka tokafatsa seemo sa pelo ya rona ya semo-ya. Go tlhokega dilo di le tharo tsa botlhokwa: go ithuta Lefokola Modimo ka tlhoafalo, go tlhaloganya sentle kafa Modimo adirang ka gone mo matshelong a rona le go dirisa se re ithutileng

9. Ke eng fa re ka tlhomamisega gore go a kgonega gore motho a fetolepelo ya gagwe, mme seo se ka dirwa jang?

Ke eng fa go le botlhokwa go lemoga gore pelo ya rona eboferefere? Re ka tlhatlhoba jang pelo ya rona le go lemoga kafaMotlhatlhobi yo Mogolo wa dipelo a ka tswang a re leba ka gone?


sone ka ene. Go farologana lebatho ba motlha wa ga Je-remia, re tshwanetse go letlaMotlhatlhobi yo Mogolo wadipelo gore a tlhatlhobe dipe-lo tsa rona. Mme le rona re katlhatlhoba dipelo tsa rona redirisa kgakololo e e mo Baebe-leng le ka go lemoga kafaJehofa a ileng a re thusa kagone. (Pes. 17:3) Ruri go bo-tlhale go dira jalo!

10 Satane o batla go bopa batho ka go ba pateletsa gore botlheba bopege ka tsela e ene a e batlang, mme Modimo ene o ba bopaa akanyetsa tsela e ba leng ka yone. Seno re se bona sentle mo gose se neng sa diragalela Jeremia. Letsatsi lengwe Modimo o kile are a ye kwa ntlong ya mmopi wa letsopa. Mmopi wa letsopa o nea ntse a bereka ka leotwana la gagwe, mme fa sejana se a neng antse a se dira se senyega, o ne a tsaya lone letsopa leo mme a dirasejana sa mofuta o mongwe. (Bala Jeremia 18:1-4.) Ke eng fa Jere-mia a ile a laelwa gore a ye go leba mmopi yono wa letsopa mmerona re ka ithuta eng mo go seo?

11 Jehofa o ne a batla go bontsha Jeremia le Baiseraele gore Eneo na le thata ya go bopa batho le ditshaba gore ba nne se ene ase batlang. Modimo o tshwara jang letsopa fa a ntse a bopa? Jeho-fa ga a tshwane le batho ba ba bopang letsopa, ga a dire diphoso;e bile ga a senye tiro ya diatla tsa gagwe ka go tseega maikutlo.Tsela e batho ba itshwarang ka yone fa Jehofa a ba bopa e laolakafa a tla ba bopang ka gone.—Bala Jeremia 18:6-10.

12 Jaanong Jehofa o bopa jang mongwe le mongwe wa rona?

10, 11. (a) Ke eng fa Jeremia a ile a ya go leba mmopi wa letsopa? (b) Keeng se se laolang tsela e Jehofa a bopang batho ka yone?12. (a) Jehoiakime o ne a itshwara jang fa Jehofa a ne a leka go mmo-pa? (b) O ithuta thuto efe mo pegong ya ga Jehoiakime?

A o letla Jehofa e nna enea go bopang?

Selo sa botlhokwatlhokwa se a se dirisang gompieno ke Baebele.Fa motho a ntse a bala Lefoko la Modimo mme a dirisa se a se ba-lang o itshenola gore ke motho yo o ntseng jang mme Modimoo kgona go mmopa. Jaanong a re sekasekeng sekai sa ga KgosiJehoiakime go bona kafa batho ba mo motlheng wa ga Jeremiaba ka tswang ba ne ba bopegile ka gone mo dikgannyeng tse diamang botshelo jwa letsatsi le letsatsi. Molao o ne o laela goremotho a ‘se ka a tsietsa modiri yo o thapilweng’ mme kgosi e neya dira sone se molao o neng o se kganela, e ja Baiseraele ntsomaka go dira gore ba “age matlwana a a kwa godimo” mme ba due-lwa madi a a kwa tlase. (Dute. 24:14; Jer. 22:13, 14, 17) Modimoo ne a leka go bopa Jehoiakime a dirisa lefoko la Gagwe le le nengle tla ka baporofeti. Le fa go ntse jalo, kgosi e ne ya latela tshe-kamelo ya pelo ya yone e e boferefere. O ne a re: “Ga ke na goutlwa” mme a tswelela ka tsela e a neng a dira dilo ka yone go tlo-ga fa a sa ntse a le mosha go ya pele. Ka jalo, Modimo o ne a re:“[Jehoiakime] o tla fitlhwa ka phitlho ya esele e tonanyana, kago gogwagogwa le go latlhwa.” (Jer. 22:19, 21) Ruri e tla bo e leboeleele gore re ipolelele gore: ‘Ke botho jwa me mme ga nkitlake fetoga’! Gompieno Modimo ga a re romelele baporofeti ba bajaaka Jeremia mme gone o sa ntse a re naya kaelo. Setlhopha samotlhanka yo o boikanyego le yo o botlhale se re thusa go itsemelaometheo ya Baebele le go e dirisa. Dilo tseno di ka amana letsela e re dirang dilo ka yone letsatsi le letsatsi, jaaka tsela e re apa-rang le e re ipaakanyang ka yone kgotsa mmino o re o reetsang letsela e re binang ka yone kwa manyalong kana kwa dikokoanongtse dingwe tsa boitlosobodutu. A re tla letla Lefoko la Modimo enna lone le re bopang?

13 Ela tlhoko sekai se sengwe. Bababelona ba ne ba tlhoma Se-dekia mo bogosing jwa Juda gore e nne kgosi ya maemo a a kwatlase. Mme Sedekia ga a ka a dirisa kgakololo e Modimo a neng amo naya yone ka Jeremia, o ne a tsuologa. (Jer. 27:8, 12) Ka jalo,Bababelona ba ne ba dikaganyetsa Jerusalema. Kgosi le dikgosa-na tsa yone ba ne ba bona go tshwanela gore ba dire se Molao o

13, 14. (a) Ke eng fa Bajuda ba kwa Jerusalema ba ba neng ba na le ma-kgoba ba ile ba dumela go golola makgoba a bone a Bahebera? (b) Keeng se se neng sa senola seemo sa mmatota sa dipelo tsa batho ba baneng ba na le makgoba?


neng o se laela gore Modimo a tle a ba amogele. E re ka Sedekiaa ne a itse gore Bahebera ba e neng e le makgoba ba ne ba tla go-lolwa mo ngwageng wa bosupa wa botshwarwa jwa bone, o nea dira kgolagano ya go golola makgoba ao. (Ekes. 21:2; Jer. 34:14) Ba ne ba thanya lo le tsebeng; e re ka jaanong Jerusalema ene e dikaganyeditswe ke baba, e ne e le gone batho ba bonanggore ba tshwanetse go golola makgoba a bone!—Bala Jeremia 34:8-10.

14 Moragonyana masole a Egepeto a ne a tla go namola Jeru-salema mme Bababelona ba tloga mo motseng oo. (Jer. 37:5)Jaanong batho ba ba neng ba golotse makgoba a bone ba ne batla dirang? Ba ne ba tsaya gape makgoba a ba neng ba a rebotsemme ba a pateletsa go boela mo bokgobeng. (Jer. 34:11) Se re selemogang fano ke gore fa Bajuda ba ne ba le mo kotsing ba neba ikobela melao ya Modimo; jaaka e kete seo se tla phimola di-tiro tsotlhe tsa bone tse di bosula. Mme fa dilo di simolola go batsamaela sentle, ba ne ba boela gape mo ditirong tsa bone tsa bo-gologolo. Le fa gone ba ne ba itira e kete ba batla go kaelwa keMolao, tsela e ba neng ba itshwara ka yone moragonyana e neya bontsha gore mo dipelong ba ne ba sa batle go latela kaelo ee mo Lefokong la Modimo le go bopiwa ke yone.

LETLA JEHOFA A GO BOPE15 Phuthego ya ga Jehofa ya lefatshe lotlhe e ka re thusa go le-

moga melaometheo mengwe e e mo Baebeleng e e amanang letsela e re tshwanetseng go dira dilo dingwe ka yone. Ka sekai, re katswa re itse gore re tshwanetse go itshwara jang fa mokaulengwe are kgopisa. (Baef. 4:32) Re ka tswa re dumela gore kgakololo e emo Baebeleng ke e e siameng le e e botlhale. Le fa go ntse jalo,re tla nna letsopa le le ntseng jang? A tota re tla letla gore Jeho-fa a re bope? Fa pelo ya rona e ntse jaaka letsopa le le metsi, re

15. O ka rata gore Jehofa a go bope go ya bokgakaleng bofe? Tshwantsha.

O ithuta thuto efe ya botlhokwa mo kgannyeng e Jeremia a nenga e kwala ka mmopi wa letsopa? Jehofa o re bopajang gompieno?


tla fetoga go nna batho ba ba molemo; Mmopi yo Mogolo o tlare bopa gore re nne dijana tse di tla tshwanelang gore a di dirise.(Bala Baroma 9:20, 21; 2 Timotheo 2:20, 21.) Go na le gore re nnele boemo jwa pelo jo bo tshwanang le jwa ga Jehoiakime kgotsajwa batho ba ba neng ba na le makgoba ba mo motlheng wa gaSedekia, re tshwanetse go letla Jehofa a re bopele boikaelelo jo botlotlegang.

16 Tota le Jeremia o ne a bopilwe ke Modimo. Moporofeti yonoo ne a itshwara jang? Se a neng a se bua se re lemotsha kafa aneng a itshwara ka gone: “Ga se ga motho yo o tsamayang ka di-nao go kaela dikgato tsa gagwe.” Go tswa foo o ne a rapela jaana:“Nkgalemele, tlhe Jehofa.” (Jer. 10:23, 24) Basha, a lo tla etsa Je-remia? Ke boammaaruri gore go na le ditshwetso di le dintsi tselo tla tshwanelwang ke go di dira mo isagweng. Basha bangweba batla go ‘kaela dikgato tsa bone.’ A wena o tla kopa kaelo yaModimo fa o dira ditshwetso? A o tla tshwana le Jeremia mme odumele ka boikokobetso gore batho ba itshupile ba sa kgone gokaela dikgato tsa bone? Se lebale: Fa o batla kaelo ya Modimo, otla go bopa.

17 Kabelo ya ga Jeremia e ne e akaretsa gore a ikobele kaelo yaModimo. Fa o ne o le Jeremia, a o ka bo o ile wa amogela ditaelotse a neng a di newa? Nako nngwe Jehofa o ne a laela Jeremia gorea batle moitlamo wa leloba mme a ipofe ka one. Morago ga mooModimo o ne a mo laela gore a tseye loeto a ye kwa Euferatese.Fa o ka leba mo mmapeng, o tla bona gore o ne a tla tshwane-lwa ke go tsamaya dikilometara di ka nna 500. Fa Jeremia a gorogakoo, o ne a tshwanetse go fitlha moitlamo oo mo lopharong lwalefika le legolo mme a tseye loeto lo longwe gape a boele kwa Je-rusalema. Moragonyana Modimo o ne a mo laela gore a ye gotsaya moitlamo oo gape. (Bala Jeremia 13:1-9.) Loeto lotlhe lo Je-remia a tla bong a lo tsamaile e ne e tla nna dikilometara di ka nna1 900. Tota batshwayadiphoso bangwe ga ba dumele gore Jeremiao ne a ka tsaya loeto lo loleele jaana lo lo neng lo tla mo tsaya

16. Jeremia o ne a itse boammaaruri bofe jo bo botlhokwa?17-19. (a) Ke eng fa Jeremia a ne a tsaya loeto lo loleele go ya kwa Eu-feratese? (b) Go nna boikobo ga ga Jeremia go ile ga lekwa ka tsela efe?(c) Ke eng se se neng sa fitlhelelwa mo tseleng e Jeremia a neng a itshwa-ra ka yone ka kgang ya moitlamo?


dikgwedi.� (Esera 7:9) Mme gone ke se Modimo a neng a mo lae-tse sone mme ke sone se Jeremia a ileng a se dira.

18 Akanya fela moporofeti a ralala dithaba tsa Judea mme goikaegile ka gore o tsere tsela efe, a tsena mo sekakeng se se yangkwa Euferatese. A tsaya matsapa ano otlhe fela gore a ye go fitlhamoitlamo wa leloba! Baagelani ba gagwe ba tshwanetse ba bo baile ba ipotsa gore o ile kae fa ba bona go feta nako e telele a seyo.Fa a boela gae, o ne a sa tlhole a tshotse moitlamo wa leloba. MmeModimo o ne a mo laela gore a tseye gape loeto lo loleele a boelea ye go tsaya moitlamo o jaanong o neng o setse o senyegile e bile“o sa tshwanele sepe.” Ruri go ne go ka nna motlhofo gore a aka-nye jaana: ‘Ke utlwile jaanong. Selo se ke se dirang seno ga se natlhaloganyo.’ Le fa go ntse jalo, e re ka a ne a itetlile go bopiwa keModimo ga a ka a akanya jalo. Go na le gore a ngongorege, o ne adira fela jaaka a ne a laetswe!

19 Ke fela fa Jeremia a sena go tsaya loeto lwa bobedi Modimo aneng a mo tlhalosetsa lebaka la go bo a ne a mo roma jalo. Tsela eJeremia a neng a itshwara ka yone e ne ya mo thusa gore a kgonego bua molaetsa ono o o masisi: “Setshaba seno sa batho ba babosula ba ba ganang go utlwa mafoko a me, ba ba tsamayang mobologwading jwa pelo ya bone le ba ba nnang ba sala medimo emengwe morago gore ba e direle le go e ikobela, le bone ba tlanna fela jaaka moitlamo ono o o sa tshwaneleng sepe.” (Jer. 13:10) Ruri tsela eno e Jehofa a neng a e dirisa go ruta batho ba ga-gwe e a kgatlha! Tsela e Jeremia a neng a ikobela Modimo go tswapelong ka yone fa a ne a newa kabelo eo e e neng e lebega e se bo-tlhokwa, e ne ya thusa thata mo maitekong a Modimo a neng a adira go fitlhelela dipelo tsa batho.—Jer. 13:11.

20 Gompieno Modimo ga a kope Bakeresete gore ba tsamayemakgolokgolo a dikilometara e le gore a ba rute thuto nngwe.Mme gone, a gongwe tsela ya Bokeresete e o dirang dilo ka yone

� Bangwe ba re Jeremia ga a ka a goroga kwa Euferatese o ne a boa gologongwe gaufi le yone. Ka ntlha yang? Mokanoki mongwe o ne a re: “Le-baka le legolo le le dirang gore batho ba ganetse kgang eno ke gore gaba batle go dumela gore moporofeti yono o tsere maeto ano a mabedi amaleele go tswa kwa Jerusalema go ya kwa Euferatese.”

20. Ke eng fa bangwe ba ka gakgamadiwa ke tsela e o bontshang boiko-bo ka yone, mme ke eng se o ka tlhomamisegang ka sone?


e ka dira gore baagelani ba gago kgotsa batho ba o dirisanangle bone ba go gakgamalele kana ba go tshwayatshwaye diphoso?Seno se ka akaretsa tsela e o aparang le e o ipaakanyang ka yone,thutego e o e tlhophang, tiro e o e ratang, tota le tsela e o lebangbojalwa ka yone. A le wena o tla ikemisetsa go reetsa kaelo ya Mo-dimo fela jaaka Jeremia a ne a dira? Dilo tse o di tlhophang gonneo letlile Modimo go bopa pelo ya gago di ka nna bosupi jo bo mo-lemo mo bathong ba bangwe. Mme gone, go ikobela kaelo ya gaJehofa e e mo Lefokong la gagwe le go amogela kaelo e a go na-yang yone ka setlhopha sa motlhanka yo o boikanyego go tla gosolegela molemo fela thata. Go na le gore o itetle go kaelwa kepelo e e boferefere, o ka kgona go tshwana le Jeremia. Ka jalo, ike-misetse gore o tla letla Modimo e nna ene a go bopang; mo letlegore a go dire sejana se se tlotlegang se a tla nnang a se dirisa.

Ke eng fa go le botlhokwa go lwantsha kgatelelo e e tswangkwa go Satane, mo pelong ya rona e e sa itekanelang le e etswang mo lefatsheng?

Ke eng fa re tshwanetse go ikobela ditaelo tsa ga Jehofatota le fa re sa di tlhaloganye ka botlalo?

O NE o tla dirang fa badiri ka wena, baagelani ba gago, kgotsabatho ba o tsenang sekolo le bone ba ne ba ka go laletsa kwamoletlong wa Keresemose? Kgotsa fa mothapi wa gago a go kopagore o bue maaka kana o dire sengwe se se seng kafa molaong?Kgotsa o ne o tla dirang fa balaodi ba puso ba go kopa gore o tse-nele ditirelo tse di thulanang le se o se dumelang mo kgannyengya go se tseye letlhakore? Gongwe segakolodi sa gago se go bole-lela gore o se ka wa dira sepe sa dilo tseno, le fa go dira jalo go kadira gore o sotliwe kgotsa o tshwarwe makgwakgwa.

2 Jaaka re tla bona, gantsi Jeremia o ne a lebana le dikgwetlhotse di tshwanang le tseno. O ka solegelwa molemo thata ke goithuta ka batho bangwe le ditlhopha dingwe tsa batho ba Jere-mia a neng a kopana le bone mo dingwageng tsa fa a ntse a direlaModimo. Bangwe ba bone ba ile ba leka go mo kgoba marapogore a se ka a tswelela ka tiro ya gagwe. Jeremia o ne a tshwanelwake go dirisana le bone ka tsela nngwe, mmegone o ne a tlhomamisa gore ga a tsalane lebone. Le fa go ntse jalo, o ka solegelwa mole-mo thata ke go ela tlhoko gore Jeremia o ne atlhopha ditsala tse di ntseng jang, tse di nengdi mo ema nokeng le go mo kgothatsa gore anne a ikanyega. Ee, re ka ithuta sengwe motseleng e Jeremia a neng a tlhopha ditsala kayone.

1, 2. (a) Bakeresete ba lebana le dikgwetlho difetse di amanang le go tlhopha ditsala? (b) Ke eng fare tshwanetse go kgatlhegela tsela e Jeremia a nenga tlhopha ditsala ka yone?

KGAOLO YA BOTLHANO

O TLA TLHOPHA DITSALATSE DI NTSENG JANG?

54

O ITSALANYA LE BATHO BA BA NTSENG JANG?3 Pele Jerusalema e senngwa, kgosi Sedekia o ne a etela Jeremia

ka makgetlo a le mmalwa. Ka ntlha yang? Kgosi eno e ne e so-lofetse gore Jeremia o tla e bolelela dikgang tse di itumedisangmalebana le isagwe ya puso ya yone. O ne a batla gore Jeremiaa mmolelele gore Modimo o ne a tla tsenelela mo dikgannyeng

3. Sedekia o ne a batla eng mo go Jeremia, mme Jeremia o ne a dira eng?

O Tla tlhopha Ditsala Tse di Ntseng Jang? 55

Fa o bala ka Jeremia le Ebede-meleke, a o tlhatswega pelo gore rurie ne e le batho ba mmatota? Bosheng jaana, pego e e buang ka bonee e mo go Jeremia kgaolo 38 e ile ya tlhomamisiwa ke dilo tse peditse di ileng tsa ribololwa kwa Motseng wa bogologolo wa ga Dafide.

Moithutamarope mongwe e bong Eilat Mazar a re go ile ga epo-lolwa letsopa lengwe, kgotsa sekano se sennye sa letsopa se go nenggo gabilwe sengwe mo go sone. (kafa molemeng kwa tlase) Letso-pa leno le ile la bonwa ka 2005 mo letsholong le le etsweng tlhokola fa go ne go ribololwa karolo nngwe ya motse wa Jerusalema o oneng wa senngwa ka 607 B.C.E. Sekano seo se ne se na le leina le-ngwe le le kwadilweng ka Sehebera sa bogologolo, e bong “Yehu-chal ben Shelemyahu,” mo go rayang “Jukale morwa Shelemia” kaSetswana.

Moragonyana mo go yone karolo eo, dimmetara di se kae go tswamo lefelong leno, go ile ga bonwa sekano se sengwe sa letsopa.(kafa mojeng kwa tlase) Sone se ne se kwadilwe “Gedalyahu ben

Pashhur,” kgotsa “Gedalia morwa Pashure.”

Jaanong bala Jeremia 38:1 mme o bonemaina a dikgosana tse pedi tse di neng tsarotloetsa Kgosi Sedekia gore a laele gore Je-remia a bolawe, e leng leano le le neng la se-nngwa ke Ebede-meleke. Ruri batho ba gobuiwang ka bone mo go Jeremia kgaolo 38e ne e le batho ba mmatota.

mme a falotse Juda mo babeng ba yone. Sedekia o ne a romabarongwa gore ba reye Jeremia ba re: “Tsweetswee re boletse mogo Jehofa, ka gonne Nebukaderesare kgosi ya Babelona o lwa lerona. Gongwe Jehofa o tla re direla go ya kafa ditirong tsotlhetsa gagwe tse di gakgamatsang, gore [Nebukaderesare] a tle atswe mo go rona.” (Jer. 21:2) Kgosi e ne e sa batle go reetsa tae-lo ya Modimo ya gore e ineele mo Babelona. Moithuti mongwewa Baebele o ne a tshwantsha Sedekia le “molwetse yo o nnanga boaboela kwa ngakeng gore ngaka e mo thuse mme gone a sabatle go nwa melemo e ngaka e mo e nayang.” Jeremia o tla diraeng? Sedekia o ne a tla mo rata fa a ka bo a ile a mmolelela se abatlang go se utlwa. Jaanong he, ke eng fa Jeremia a ne a sa feto-le molaetsa wa gagwe mme a itlhofofaletse botshelo? O ne a ganago dira jalo ka gonne Jehofa o ne a mmoleletse gore a bolele goreJerusalema e tlile go senngwa.—Bala Jeremia 32:1-5.

4 Boemo jo o leng mo go jone bo tshwana ka tsela nngwe le joJeremia a neng a le mo go jone. Ga go pelaelo gore le wena o di-risana le baagelani ba gago, batho ba o berekang le bone kgotsaba o tsenang sekolo le bone, ba go ka tweng o a ba itse kgotsa otlwaelane le bone. Mme gone, a o ka batla go dirisana thata lebone, o itsalanya le bone le fa gone ba bontshitse gore ga ba ratego utlwa kaelo ya Modimo kgotsa gone go e latela? Jeremia o ne aka se kgone go kgaogana le Sedekia gotlhelele; e ne e sa ntse e lekgosi, le fa gone a ne a gana go reetsa kaelo ya Modimo. Le fa gontse jalo, Jeremia o ne a sa patelesege go dumalana le kakanyo ee sa siamang ya kgosi kgotsa gone go dira gore kgosi e mo rate.Gone ke boammaaruri gore fa Jeremia a ka bo a ile a dira dilo tseSedekia a di ratang, kgosi eno e ka bo e ile ya mo naya dimphotse dintsintsi le dilo tse dingwe tse di molemo. Le fa go ntse jalo,Jeremia ga a ka a ineela mo kgatelelong epe fela kgotsa mo thae-long ya gore a nne tsala ya ga Sedekia. Ka ntlha yang? Ka gonneJeremia o ne a sa ikaelela go fetola molaetsa o Jehofa a neng amo laetse gore a o bue. Sekai sa ga Jeremia se tshwanetse sa retlhotlheletsa go sekaseka gore a batho ba re ba tlhophang go nnaditsala tsa rona ba re rotloetsa go nna re ikanyega mo Modimong.

4. Ke ditshwetso dife tse re tshwanetseng go di dira malebana le go tlho-pha ditsala, gongwe mo bathong ba re berekang le bone?


Ke boammaaruri gore o ka se tile go nna o kopana le batho ba basa direleng Modimo—ba o berekang le bone, ba o tsenang sekolole bone kgotsa baagelani ba gago. (1 Bakor. 5:9, 10) Le fa go ntsejalo, o tshwanetse go lemoga gore fa o ka tlhopha go itsalanya lebatho ba ba ntseng jalo, o ka nna wa latlhegelwa ke kamano yagago le Modimo.

A O TLA ITSALANYA LE BATHOBA BA SA OBAMELENG MODIMO?

5 Sedekia ga se ene fela a neng a leka go tlhotlheletsa Jeremiaka tsela e e sa siamang. Moperesiti mongwe yo o bidiwang Pashu-re o ne a “itaya” Jeremia, gongwe a laela gore a itewe dititeo dile 39. (Jer. 20:2; Dute. 25:3) Dikgosana dingwe tsa Juda le tsonedi ne tsa itaya Jeremia mme morago ga moo “tsa mo tsenya montlong ya mehiri.” Moporofeti yono o ne a tsenngwa mo mole-teng wa kgolegelo o o neng o le mo maemong a a maswe, mo eleng gore morago ga malatsi a le mantsi o ne a setse a boifa gore

5, 6. Batho bangwe ba ile ba leka jang go didimatsa Jeremia gore a setlhole a porofeta?


o tlile go swela teng. (Bala Jeremia 37:3, 15, 16.) Morago ga foo,nakwana fela Jeremia a golotswe, dikgosana dingwe tsa Juda dine di emeletse Sedekia di re a mmolaye. Ba ne ba tsaya gore okgoba masole a Juda marapo. Ka ntlha ya seo, moporofeti yonoo ne a latlhelwa mo mogobeng o o tletseng loraga gore a swe.(Jer. 38:1-4) Re utlwile gore Jeremia o ile a falodisiwa mo losongloo lo lo setlhogo. Mme gone, dilo tse di neng tsa mo diragale-la di bontsha kafa batho ba go neng go lebeletswe gore ba itseModimo ba ileng ba nna kgatlhanong ka gone le se moporofetiyono a neng a se bua; ba mo tlhanogela.

6 Baba ba ga Jeremia e ne e se balaodi ba puso fela. Nakonngwe banna bangwe ba ba tswang kwa motseng o Jeremia atsholetsweng kwa go one wa Anathothe—re ka re baagelani ba ga-gwe—ba ne ba mo tshosetsa ka gore ba tla mmolaya fa a sa tlogelego porofeta. (Jer. 11:21) Ba ne ba sa rate se a neng a ba bolelelasone mme ba ne ba simolola go mo tshosetsa. Le fa go ntse jalo,Jeremia o ne a tlhopha gore Jehofa e nne ene tsala ya gagwe, eseng baagelani ba gagwe. Mme batho ba bangwe ga ba a ka bamo tshosetsa fela ka mafoko. Fa Jeremia a ne a dirisa jokwe go ro-tloetsa Bajuda gore ba beye melala ya bone kafa tlase ga jokwe yaBabelona mme ba nne ba tshela, Hanania o ne a ntsha jokwe eo e


e dirilweng ka logong mo molaleng wa ga Jeremia mme a e roba.Moporofeti yoo wa maaka o ne a re Jehofa o rile: “Ke tla robaga-nya jokwe ya kgosi ya Babelona.” Hanania o ne a swa mo go onengwaga oo, mme jaanong o a lemoga gore ke moporofeti ofe yoo neng a ka ikanngwa. (Jer. 28:1-11, 17) Fa Jerusalema e sena gosenngwa fela jaaka Jeremia a ne a tlhagisitse, Johanane le balaodibangwe ba mephato ya sesole ba ile ba gana go ikobela taelo yaModimo ya gore ba nne mo Juda. Ba ne ba raya Jeremia ba re: “Obua maaka. Jehofa Modimo wa rona ga a go roma, a re, ‘Lo se kalwa tsena mo Egepeto gore lo age teng.’” Ba ne ba nyatsa Jehofale go feta ka gore ba tseye Jeremia le Baruke mme ba ye le bonekwa Egepeto.—Jer. 42:1–43:7.

7 Go ne ga feta dingwagangwaga Jeremia a tshela mo gare gabatho ba ba mo ganetsang le ba ba sa obameleng Modimo. Aka-nya ka tsela e a neng a lebana le seemo seo ka yone. Go ka bogo nnile motlhofo gore a ineele mme a itsalanye le batho ba baneng ba sa tlotle Modimo kgotsa Lefoko la Gagwe. Kana e bile one a tshela mo gare ga bone. Wena maemo a gago a ntse jang?O ka tswa o ile wa dirisana le batho ba ba tshwanang le ba Je-remia a neng a tshela mo gare ga bone. Le fa ba ka tswa ba goganetsa kgotsa ba bonala e le batho ba ba itshiametseng fela, a otla tlhopha go itsalanya le bone? A go tla bo go le botlhale goitsalanya le batho ba ba sa tseyeng boporofeti jwa Modimo ma-sisi? Fa Jeremia a ka bo a ne a le mo maemong a gago, a o nea tla tlhopha go itsalanya le batho ba tsela ya bone ya botshe-lo e sa dumalaneng gotlhelele le Lefoko la Modimo kgotsa ba baikanyang batho ba bangwe? (2 Ditir. 19:2) Modimo o ne a itsiseJeremia gore go tla direga eng ka batho ba ba ikanyang batho babangwe go na le gore ba ikanye Ene. (Bala Jeremia 17:5, 6.) O iku-tlwa jang ka seo?

7. O lebane le kgwetlho efe e e amanang le go ikanyega ga gago mo goJehofa?

Jeremia o ile a tshwanelwa ke go dirisana le batho ba ba ntsengjang? O ithuta eng mo sekaing sa ga Jeremia?


8 Bakeresete bangwe ba ile ba akanya gore ba ka godisa kgwe-bo ya bone kgotsa ba tokafatsa tiro ya bone ka go fetsa nako entsi ba iketlile le batho ba lefatshe ba ba dirisanang le bone mokgwebong. Mme gone, a go dira jalo go ka dira gore Mokereseteyoo a tlwaelane le batho ba ba sa siamang mme a ithute me-kgwa mengwe e e sa siamang, e e jaaka puo ya matlhapa kgotsago nwa bojalwa ka tsela e e feteletseng? Gongwe jaanong o a tlha-loganya gore ke eng fa Bakeresete ba le bantsi ba ba lebaneng lego dira tshwetso eno ba ile ba tlhopha go se itlwaelanye le bathobano ba ba sa siamang, le fa seno se raya gore ba tla latlhegelwake lotseno kgotsa maemo mangwe a lefatshe le a tsayang a le bo-tlhokwa. Gape, mothapi kgotsa motho mongwe yo o berekang leene a ka tswa a sa bone sepe se se phoso ka go tsietsa batho ba lodirisanang le bone mo kgwebong. Le fa go ntse jalo, Bakerese-te ba boammaaruri ga ba itetle go tlhotlhelediwa ke batho ba batshelang le bone. Mme gone, ka dinako tse dingwe go ka nna gase nne motlhofo go dira ditshwetso mo dikgannyeng tse di jaakatseno. Re ka leboga thata go bo go na le batho ba ba ileng ba retlhomela sekao se se molemo ba ba jaaka Jeremia, ba ba ilengba tswelela ba tshela ka tsela e e ileng ya dira gore segakolodi sabone se nne se le phepa, mme sa botlhokwa le go feta, ba tswele-le ba na le kamano e e molemo le Modimo.

9 Tsela e Jeremia a neng a tshela ka yone le dilo tse a neng a didumela di ne tsa dira gore Bajuda ba gaabo ba mo je ditshego.(Jer. 18:18) Le fa go ntse jalo, o ne a ikemiseditse gore o tla faro-logana le batho ba a neng a tshela mo gare ga bone ba ba nengba latelela ‘tsela e e rategang.’ (Jer. 8:5, 6) Tota e bile, ka dinakotse dingwe o ne a tlhopha go ‘nna a le nosi.’ O ne a bona go lebotoka gore a nne a le nosi go na le go nna le batho ba ba bosula,go itsalanya le batho ba ba neng ba tla mo tlhotlheletsa ka tsela ee sa siamang. (Bala Jeremia 9:4, 5; 15:17.) Go tweng ka wena? Go-mpieno, fela jaaka go ne go ntse mo motlheng wa ga Jeremia,tsela e e rategang ke ya go se ikanyege mo Modimong. Batlhankaba ga Jehofa ga ba bolo go nna ba gakololwa gore ba ele tlhoko

8. Bolela dikgwetlho dingwe tse Bakeresete ba mo lefelong la lona ba kannang ba lebana le tsone.9. Go batla go ratwa go ka re tsenya mo kotsing efe?


ditsala tse ba di tlhophang. Seno ga se reye gore Jeremia o ne a sena ditsala. Go ne go na le bangwe ba ba neng ba mo sireletsa lego mo ema nokeng. Batho bao e ne e le bomang? Go ba itse goka go thusa fela thata.

JEREMIA O ILE A TLHOPHA DITSALATSE DI NTSENG JANG?

10 Jeremia o ne a tla itsalanya le bomang? Gangwe le gape Je-hofa o ne a mo laela gore a kgale batho ba ba bosula, ba batsietsang, ba ba sa siamang, ba ba ratang dikgoka, ba ba sa kga-thaleleng ba bangwe le ba ba se nang boitsholo—ba ba neng batlogela kobamelo e e itshekileng mme ba obamela medingwana,ka jalo ba dira boaka jwa semoya. O ne a rotloetsa Bajuda ba gaga-bo jaana: “Tsweetswee, bowang, mongwe le mongwe mo tselengya gagwe e e bosula, mme lo dire ditsela tsa lona le ditiro tsa lonamolemo.” (Jer. 18:11) Tota le fa Jerusalema e sena go senngwa,Jeremia o ne a ntse a galaletsa “ditiro [tsa Modimo] tsa bopelo-nomi jwa lorato,” “mautlwelobotlhoko” a gagwe le “boikanyegi”jwa gagwe. (Dikhu. 3:22-24) Jeremia o ne a batla go tsalana felale batlhanka ba ba ikanyegang ba ga Jehofa.—Bala Jeremia 17:7.

11 Re itse batho bangwe ba Jeremia a ileng a tlhopha gore e nneditsala tsa gagwe tse dikgolo. Go na le banna ba le mmalwa bago neng go bonala sentle gore e ne e le ditsala tsa gagwe—Ebede-meleke, Baruke, Seraia le bomorwa Shafane. Re ka nna ra ipotsagore: ‘Banna bao ba ne ba ntse jang? Ba ne ba tsalane go le kanakang le Jeremia? Ke ka tsela efe re ka reng e ne e le ditsala tse dimolemo? Mme ba ile ba thusa Jeremia jang gore a nne a ikanye-ga?’ Mma re arabeng dipotso tseno, re ntse re akantse ka seemosa rona.

12 Go bonala tsala e kgolo go di gaisa tsotlhe ya moporofetiyono e ne e le Baruke, morwa Neria. Jeremia o ne a mo tshepamo a bileng a mo naya le tshiamelo ya gore a kwale dipolele-lopele tsa ga Jehofa fa a ntse a mmolelela tsone le gore a bale

10, 11. (a) Ke eng se se ileng sa thusa Jeremia gore a kgone go tlhophaditsala? (b) Ditsala tsa ga Jeremia e ne e le bomang, mme re ka ipotsa di-potso dife ka bone?12. (a) Jeremia le Baruke, ba ba bontshitsweng mo go tsebe 58, ba neba tshwana ka eng? (b) Seraia e ne e le mang, mme re itse eng ka ene?


momeno oo, a o bale pele phatlalatsa mme morago ga moo ao balele dikgosana tsa Juda. (Jer. 36:4-8, 14, 15) Fela jaaka Jere-mia, Baruke le ene o ne a dumela e bile a tlhatswegile pelo goredilo tse Modimo a neng a di boleletse pele di tlile go direga. Ba-nna bano ka bobedi ba ne ba diragalelwa ke dilo tse di tshwanangmo dingwageng tsa bofelo di le 18 tse mo go tsone Juda e nenge tletse thubakanyo. Ba ne ba fetsa nako e ntsi ba bereka mmo-go mo kabelong e Modimo a neng a ba neile yone. Boobabediba ile ba lebana le mathata mme ba tshwanelwa ke go iphitlhelababa ba bone. E bile boobabedi ba ile ba nonotshiwa ke Jeho-fa. Go bonala Baruke a ne a tswa mo lelapeng le le tlotlegang labakwadi kwa Juda. Dikwalo di mmitsa “mokwaledi,” mme mo-rwarraagwe e bong Seraia e ne e le mongwe wa badiredi ba babotlhokwa mo pusong. Fela jaaka Baruke, moragonyana Seraia leene o ne a bereka le Jeremia mo tirong ya go itsise dikatlholo tsaga Jehofa tsa boporofeti. (Jer. 36:32; 51:59-64) Moporofeti Jere-mia o tshwanetse a bo a ile a kgothadiwa le go nonotshiwa ke gobona barwa bano ba babedi ba ga Neria ba ikemiseditse go bere-ka le ene mo dinakong tseo tse di thata. Le wena o ka nonotshiwale go kgothadiwa ke batho ba ka boikanyegi ba dirang le wenamo tirelong ya ga Jehofa.

13 Ebede-meleke le ene e ne e le nngwe ya ditsala tse dikgolotsa ga Jeremia. Fa dikgosana tse di neng di galefile di latlhela Jere-mia mo mogobeng o o se nang metsi gore a swele gone, mothoyo o neng a nna le bopelokgale jwa go mo thusa ke motswakwawa Moethiopia yo o neng a bidiwa Ebede-meleke. E ne e le moo-pafadiwa, ke gore modiredimogolo wa ntlo ya kgosi. O ne a yago bua le Sedekia phatlalatsa, yo o neng a ntse mo Kgorong yaBenjamine. Ebede-meleke o ne a nna pelokgale mme a kopa Se-dekia gore a mo neye tetla ya go ntsha Jeremia mo mogobeng o

13. Jaaka go bontshitswe mo go tsebe 63, Ebede-meleke o ile a itshupajang gore ke tsala e e molemo ya ga Jeremia?

O ka ithuta eng mo tseleng e Jeremia a nenga tlhopha ditsala ka yone?


o tletseng loraga. O ne a tsaya banna ba le 30 gore ba mo thuse,se se bontshang gore Ebede-meleke a ka tswa a ne a lebeletse gorebaba ba ga Jeremia ba ka nna ba ba lwantsha. (Jer. 38:7-13) Ga reitse sentle gore Ebede-meleke le Jeremia ba ne ba atamalane gole kana kang. Mme fa re akanya ka kamano e ba neng ba na leyone le Jehofa, go a utlwala go swetsa ka gore banna ba babedibano e ne e le ditsala tse dikgolo. Ebede-meleke o ne a itse goreJeremia ke moporofeti wa ga Jehofa. O ne a re se dikgosana dise dirileng se ne se le “bosula” mme o ne a ikemiseditse go la-tlhegelwa ke maemo a gagwe, fela gore a dire se se siameng. RuriEbede-meleke e ne e le monna yo o siameng. Re bona seno momafokong ano a Jehofa a neng a mo kgothatsa ka one: “Ke tla gogolola mo letsatsing [la masetlapelo a Jerusalema] . . . ka gonne oinkantse.” (Bala Jeremia 39:15-18.) A mafoko a a kgothatsang! Aono ga se mofuta wa tsala e o batlang go nna le yone?

14 Ditsala tse dingwe tsa ga Jeremia e ne e le barwa ba bararoba ga Shafane le setlogolo sa gagwe. Ba ne ba tswa mo lelapengla batho ba maemo a a kwa godimo, mme Shafane o ne a kile a

14. Ke eng se re se itseng ka lelapa la ga Shafane le kafa ba ileng ba di-risana le Jeremia ka gone?


nna mokwaledi wa ga Kgosi Josia. Lekgetlo la ntlha fa baba baga Jeremia ba ne ba batla go bolaya moporofeti yono, “e ne e leseatla sa ga Ahikame morwa Shafane se se neng se na le Jere-mia, gore a se ka a tsenngwa mo seatleng sa batho.” (Jer. 26:24)Ahikame o ne a na le morwarraagwe yo o bidiwang Gemaria.Fa Baruke a ne a bala dikatlholo tsa Modimo phatlalatsa, morwaGemaria e bong Mikaia o ne a mo utlwa mme a tlhagisa rraagwele dikgosana tse dingwe. E re ka ba ne ba tshwenyegile ka se Je-hoiakime a neng a ka se dira, ba ne ba tlhagisa Jeremia le Barukegore ba iphitlhe. Mme fa kgosi e ne e gana go reetsa molaetsa waModimo, Gemaria e ne e le mongwe wa batho ba ba neng ba ra-pela kgosi gore e se ka ya fisa momeno. (Jer. 36:9-25) Morwa yomongwe gape wa ga Shafane yo Jeremia a neng a mo tshepa ene e le Elasa, mme o ne a mo naya lekwalo la boporofeti le leyang kwa Bajudeng ba ba neng ba le kwa botshwarwa kwa Babe-lona. (Jer. 29:1-3) Jaanong o a lemoga gore barwa ba bararo baga Shafane le setlogolo sa gagwe ba ile ba ema moporofeti yonowa Modimo nokeng. Akanya fela kafa Jeremia a tshwanetseng abo a ne a rata banna bano ka gone! E ne e le ditsala, mme e sengka go bo ba rata dijo kgotsa dino tse di tshwanang, kgotsa ba rataboitlosobodutu kgotsa boitapoloso jo bo tshwanang. Go na lemoo, go na le sengwe sa botlhokwa se se neng se dira gore banne ditsala.


TLHOPHA DITSALA KA BOTLHALE15 O ka ithuta sengwe mo tseleng e Jeremia a neng a dirisana ka

yone le batho ba a neng a tshela mo gare ga bone, ba ba molemole ba ba bosula. Kgosi, dikgosana di le dintsi, baporofeti ba maa-ka le balaodi ba mephato ya sesole ba ne ba mo pateletsa gorea fetole molaetsa wa gagwe. Le fa go ntse jalo, Jeremia ga a ka aineela. Tsela e a neng a emela kobamelo ya boammaaruri ka yonee ne ya dira gore banna bano ba mo tlhoe, mme gone Jeremia one a sa batle gore e nne ditsala tsa gagwe. Jehofa o ne a sa bologo nna tsala ya gagwe e kgolo. Jeremia o ne a ikemiseditse gore otla nna a ikanyega mo Modimong le fa seo se ne se tla dira gorebatho ba mo tshware makgwakgwa. (Bala Dikhutsafalo 3:52-59.)Le fa go ntse jalo, jaaka re setse re bone, go na le batho bangweba le bone ba neng ba ikemiseditse gore ba tla direla Jehofa.

16 Selo se se neng se dira gore Ebede-meleke a nne tsala e emolemo e ne e le tumelo ya gagwe le gore o ne a ikanya Jeho-fa. Monna yono o ne a nna pelokgale mme a dira sengwe se seneng sa boloka botshelo jwa ga Jeremia. Baruke o ne a rata go fe-tsa nako e ntsi le Jeremia, mme a mo thusa go itsise melaetsa yaga Jehofa. Gompieno, ditsala tse di molemo tse di mo phuthe-gong ya Bokeresete le tsone di ka nna botlhokwa thata, fela jaakabanna bano. Mmulatsela mongwe yo o nang le dingwaga di le 20e bong Cameron, o itumelela thata tsela e e molemo e Kara, yole ene e leng mmulatsela, a mo tlhotlheletsang ka yone. Camer-on a re, “Kara o ne a nkgothaletsa gore ke dire gore Jehofa e nneene a tlang pele mo botshelong jwa me, mme o ne a dira seo kaditiro le ka mafoko.” Bokgaitsadi ba babedi bano ba ne ba sa nnemo lefelong le le lengwe, mme gone Kara o ne a founela Camer-on ka metlha e bile a mo kwalela go tlhomamisa gore tsala enoya gagwe e ntse e tshela sentle le go mo kgothatsa. Cameron a re,“Kara o ne a itse sengwe le sengwe ka seemo sa lelapa la rona. One a itse gore go diregileng ka nkgonne le kafa go neng ga nna

15. Jeremia o re tlhometse sekao sefe se se molemo malebana le go tlho-pha ditsala?16, 17. (a) Motlhanka wa ga Jehofa a ka thusiwa jang ke tsala e e mole-mo? (b) Go sa kgathalesege gore o nna mo nageng efe, ke kae kwa o kabonang gone ditsala tse di molemo go gaisa?


thata ka gone mo go nna fa a ne a tsuologa a bo a tlogela phu-thego. Mo nakong eno yotlhe o ne a nkeme nokeng, mme ga keitse gore ke ne ke tla dira eng fa a ne a sa nkgothatse jalo le gonthusa. Ruri o ile a nkema nokeng fela thata.”

17 O ka kgona go nna le ditsala tse di molemo mo phuthegongya Bokeresete, ba ka tswa ba lekana le wena ka dingwaga kgo-tsa ba sa lekane le wena. Bakaulengwe le bokgaitsadi ba gago badumela dilo tse o di dumelang, ba na le mekgwa e e tshwanangle ya gago, ba rata Jehofa fela jaaka wena, ba na le tsholofelo ele wena o nang le yone, e bile gongwe ba lebana le diteko tse ditshwanang le tsa gago. O ka dira mmogo le bone mo bodiredingjwa Bokeresete. Ba tla kgona go go kgothatsa fa o lebane le ma-thata, mme le wena o ka ba kgothatsa. Ba tla ipela le wena fa obona masego a go direla Jehofa. Mo godimo ga moo, botsala jobo ntseng jalo bo ka nnela ruri.—Dia. 17:17; 18:24; 27:9.

18 Ga go pelaelo gore re ithutile thuto ya botlhokwa mo goJeremia malebana le go tlhopha ditsala. Se lebale boammaarurijono jo bo se nang bana ba phefo: Ruri ga o ka ke wa tsalana le ba-tho ba ditumelo tsa bone di ganetsanang le se Baebele e se rutangmme o bo o kgona go nna o ikanyega mo Modimong. Go dirisakgakololo eno e e amanang le go tlhopha ditsala go botlhokwa legompieno fela jaaka go ne go le botlhokwa le mo motlheng waga Jeremia. Jeremia o ne a ikemiseditse gore a se ka a tshwana lebatho ba bantsi ba motlha wa gagwe gore a kgone go dira tiro yagagwe ka boikanyegi le gore Jehofa a mo segofatse. A le wena odira jalo? Jeremia o ne a tlhopha ditsala tse di neng di dumelase a se dumelang le tse di neng di mo ema nokeng fa a ntse adira tiro ya gagwe. Ke boammaaruri gore le gompieno Mokerese-te mongwe le mongwe yo o ikanyegang a ka ithuta sengwe mogo Jeremia malebana le go tlhopha ditsala ka botlhale!—Dia. 13:20; 22:17.

18. Ke eng se o ithutang sone mo ditsaleng tse Jeremia a neng a di tlho-pha?

Sekai sa ga Jeremia se ka go thusa jang fa o tlhopha batho ba etla nnang ditsala tsa gago le ba e se kitlang e nna tsone?


BATHO ba le bantsi gompieno ga ba batle go ikoba. Ba le bantsiga ba batle le go bolelelwa gore ba dire eng. Tota re ka re ba nale mogopolo wa gore ‘Dira se wena o se batlang’ kgotsa ‘Dira se oakanyang gore se siame.’ O kgona go lemoga seno fa o bona ba-kgweetsi ba sa ikobele matshwao a tsela, babeeletsi ba tlola melaoya tsa madi le fa badiredibagolo ba puso ba roba melao e ba thu-sitseng go e tlhoma. Mokgwa ono wa go tsamaya mo “tseleng e erategang,” o ne o le teng le mo motlheng wa ga Jeremia le fa goneo ne o sa siama e bile o le kotsi.—Jer. 8:6.

2 O a itse gore ba ba batlang go amogelwa ke Modimo Motha-tayotlhe ga ba a tshwanela go latelela ‘tsela eno e e rategang.’ Gobonala Jeremia a ile a tlhalosa pharologano e e leng teng mo ba-thong ba ba sa kang ba ‘ikobela lentswe la ga Jehofa’ le ba ba nengba batla go le ikobela. (Jer. 3:25; 7:28; 26:13; 38:20; 43:4, 7) Mo-ngwe le mongwe wa rona o tshwanetse go itshekatsheka gore eneo eme kae mo kgannyeng eno. Ka ntlha yang? Ka gonne tsela e Sa-tane a tlhaselang bothokgami jwa baobamedi ba boammaaruri kayone e setse e le setlhogo fela thata. Satane o tshwana le noga e ebobang ka tidimalo e letetse go tlhasela sengwe mme fa se tlhaga ese tlhasela se sa lebelela ka go se loma botlhoko. Fa re ikemisedi-tse go ikobela lentswe la ga Jehofa seno se tla re thusa gore re falolemeno a a bogale a noga eno. Mme gone re ka nonotsha jang boi-kemisetso jwa rona jwa go ikobela Jehofa? Dibuka tse Jeremia a dikwadileng di ka re thusa.

ENE YO RE TSHWANETSENG GO MO IKOBELA3 Ke eng fa Jehofa a tshwanelwa ke gore re mo ikobele ka

1, 2. Gantsi batho ba ba latelang ‘tsela e e rategang’ ba na le maikutloafe, mme ke eng fa wena o tshwanetse go farologana le bone?3. Ke eng fa Jehofa a tshwanelwa ke gore re mo ikobele?

KGAOLO YA BORATARO

‘TSWEETSWEE, IKOBELENGLENTSWE LA GA JEHOFA’

67

botlalo? Jeremia o tlhalosa lengwe la mabaka ka go mmitsa “Mo-diri wa lefatshe ka maatla a gagwe, Yo o tlhomamisang ka thatanaga e e ungwang ka botlhale jwa gagwe.” (Jer. 10:12) Jehofa keMolaodimogolo wa lobopo lotlhe. Re tshwanetse go mmoifa gofeta babusi bape fela ba bangwe. O na le tshwanelo e e feletsengya go re laela gore re ikobele melao ya gagwe e e botlhale, e tota-tota e solegelang rona molemo ka bosakhutleng.—Jer. 10:6, 7.

4 Le fa go ntse jalo, Jehofa ga se Molaodi wa Lobopo fela, gapeke Motlamedi wa botshelo—botshelo jwa rona. Bajuda ba mo mo-tlheng wa ga Jeremia ba ne ba bontshiwa seo ka tsela nngwe e ekgethegileng. Naga ya Egepeto e ne e ikaegile thata ka metsi a atswang mo nokeng ya Nile, mme go ne go sa nna jalo ka Lefatshele le Solofeditsweng. Batho ba Modimo bone ba ne ba ikaegilethata ka dipula tse di neng di na ka dipaka tse di rileng, mme ga-ntsi metsi ao a pula a ne a bolokiwa mo megobeng e e neng e lekafa tlase ga lefatshe. (Dute. 11:13-17) Ke Jehofa fela a neng a kanesa pula gore e kolobetse mmu gore o kgone go ungwa. Gape one a kgona go dira gore pula eo e ba neng ba e tlhoka e se ka ya na.Ke gone ka moo mo motlheng wa ga Jeremia Bajuda ba ba nengba sa ikobele Modimo ba neng ba welwa ke dipaka tsa komeleloka go latelana mme dipaka tseo di ne tsa tlogela masimo le mefi-ne ya bone e kgakgabetse, megobe le didiba tsa bone di kgadile.—Jer. 3:3; 5:24; 12:4; 14:1-4, 22; 23:10.

5 Le fa Bajuda bao ba ne ba tsaya metsi a mmatota a le botlho-kwa, ba ne ba gana “metsi a a tshelang” a Jehofa a neng a ba nayaone mahala. Ba ne ba dira seo ka go sa ikobele Molao wa Modimoka boomo mme ba ikanya dikgolagano tse ba neng ba di dirilele ditshaba tse di ba dikologileng. Fela jaaka batho ba ba ipoloke-lang metsi ka go a tshela mo mogobeng o o thubegileng o o kase kang wa kgona go a tshola, Bajuda le bone ba ile ba roba ma-tswela a a botlhoko a ditiro tsa bone. (Bala Jeremia 2:13; 17:13.)Ruri le rona re ithuta gore re se ka ra itlisetsa masetlapelo a mago-lo ka go latela tsela ya bone. Jehofa o tsweletse go re naya letlepula tshedimosetso e e ka re kaelang e e tswang mo Lefokong la

4, 5. (a) Ke boammaaruri bofe jo Bajuda ba ileng ba ithuta jone fa bale mo dinakong tsa komelelo? (b) Ke ka tsela efe baagi ba Juda ba nengba senya “metsi a a tshelang” a a tswang kwa go Jehofa? (c) O ka nwajang “metsi a a tshelang” a a tswang kwa Modimong?


gagwe le le tlhotlheleditsweng.Ga go pelaelo gore ‘metsi ao a atshelang’ a re solegela molemofela fa re a ithuta ka metlha lego leka ka natla go tshela tuma-lanong le one.

6 Fa letsatsi la gore Modimoa letlane le Juda le ntse le ata-mela, go ne ga nna botlhokwale go feta gore ba ikobe. Moju-da mongwe le mongwe o ne atshwanetse go ikwatlhaya le go simolola go ikobela Jehofa fa a ba-tla gore a mo amogele le go mo sireletsa. Kgosi Sedekia o ne alebana le seemo seo. O ne a sa tlhomama mo go direng molemo.Fa badiredi ba gagwe ba ne ba mmolelela gore ba batla go bolayaJeremia, o ne a sena bopelokgale jwa go gana. Jaaka re utlwile mokgaolong e e fetileng, moporofeti o ne a falola maiteko ao a go ba-tla go mmolaya a thusiwa ke Ebede-meleke mme moragonyana one a kgothatsa Sedekia jaana: ‘Tsweetswee ikobele lentswe la ga Je-hofa.’ (Bala Jeremia 38:4-6, 20.) Go bonala sentle gore fa kgosi ebatla dilo di e tsamaela sentle, e ne e tla tshwanelwa ke go diratshwetso: A e tla ikobela Modimo?

6. (a) Tlhalosa kafa Kgosi Sedekia a neng a itshwara ka gone malebanale kgang ya go ikobela Jehofa. (b) Ke eng fa o akanya gore kgosi e ne ese botlhale?

GO IKOBELA JEHOFA KE KGANG E E MASISI7 Go ikoba go sa ntse go le botlhokwa le gompieno fela jaaka go

ne go ntse mo motlheng wa ga Jeremia. O ikemiseditse go le kana

7. Ke maemo afe a mangwe a a ka nnang a leka go ikoba ga gago?

Ke eng fa go ne go tshwanela gore Jeremia a kgothaletse Bajudagangwe le gape gore ba ikobele Modimo?

Go nwa “metsi a a tshelang” aa tswang kwa go Jehofa go ka

go nonotsha gore o ikobe

kang go ikobela Jehofa? Fa go ka direga gore fa o ntse o lebile lefe-lo lengwe mo Internet, ka tshoganyetso fela go tlhage ditshwantshotse di hepisang, a o tla tswelela o di lebile kgotsa o tla lwantsha thae-lo epe fela ya go di leba mme o tswale lefelo leo ka bonako? O ne otla dira eng fa modirikawena yo o sa dumeleng kgotsa mongwe yoo tsenang sekolo le wena a go kopa gore o intshe le ene? A o tla nnale bopelokgale jwa go gana? A dikgatiso tsa batlhanogi kgotsa ma-felo a Internet a di tlhagang mo go one a a go kgatlha kgotsa a goferosa sebete? Fa o lebana le maemo ano kgotsa a mangwe, se leba-le mafoko a Jeremia 38:20.

8 Jehofa o ne a roma Jeremia gangwe le gape kwa bathong baGagwe gore a ye go ba kgothatsa ka mafoko ano: “Tsweetswee, bo-wang, mongwe le mongwe mo tseleng ya gagwe e e bosula, mmelo dire ditsela tsa lona le ditiro tsa lona molemo.” (Jer. 7:3; 18:11;25:5; bala Jeremia 35:15.) Ka tsela e e tshwanang, le gompieno ba-golwane ba Bakeresete ba dira sotlhe se ba ka se kgonang go thusabadumedi ka bone ba ba mo kotsing ya semoya. Fa ka nako nngwebagolwane ba go naya kgakololo ya gore o tile tsela nngwe e e kotsikgotsa e e seng botlhale e o batlang go e tsaya, ba reetse. Boikaelelojwa bone bo tshwana fela le jwa ga Jeremia.

8, 9. (a) Ke eng fa go le botlhale go reetsa fa bagolwane ba leka go gothusa? (b) O tshwanetse go leba jang kgakololo e bagolwane ba go na-yang yone gangwe le gape?

Fa bagolwane ba leka go go thusa, reetsa


9 Bagolwane ba ka nna ba go gopotsa melaometheo mengwe yaDikwalo e ba setseng ba kile ba bua le wena ka yone. Itse gore ga gomotlhofo go nna o gakolola motho gantsintsi ka selo se le sengwe,mme go nna thata le go feta fa motho yo o tlhokang thuso a na leboikutlo jo bo tshwanang le jwa Bajuda ba le bantsi ba Jeremia aneng a bua le bone. Fa bagolwane ba ntse ba leka go go thusa ga-ngwe le gape, leka go tsaya seo e le tsela e Jehofa a go bontshang kayone gore o a go rata. Gape lemoga gore go ne go se kitla go tlho-kega gore Jeremia a boaboeletse ditlhagiso tsa gagwe fa Bajuda baka bo ba ile ba tsaya tsia se a ba bolelelang sone. Ee, fa o sa batle gokgalemelwa gantsintsi, dirisa kgakololo e o e newang mme o e diri-se ka yone nako eo.

JEHOFA O ITSHWARELA A GOLOLESEGILE MMEGONE GO IKAEGILE KA BOEMO

10 Go sa kgathalesege gore re leka ka natla go le kana kang goikobela Jehofa, ga re ka ke ra kgona go mo ikobela ka botlalo motsamaisong eno ya dilo. Ka jalo, re mo leboga tota go bo a bontshagore o ikemiseditse go re itshwarela diphoso tsa rona. Le fa go ntsejalo, o leba pele seemo, pele ga a ka re itshwarela. Ka ntlha yang? Kagonne boleo ke selo se se makgapha mo go Jehofa. (Isa. 59:2) Kajalo o batla go tlhomamisega gore tota re tshwanelwa ke gore a reitshwarele.

11 Jaaka re setse re bone, Bajuda ba le bantsi ba motlha wa ga Je-remia ba ne ba itlwaeditse go se ikobele Modimo mme ka jalo ba saanaanele bopelotelele le kutlwelobotlhoko ya gagwe. A le gompie-no mongwe wa batlhanka ba Modimo a ka nna le mokgwa o otshwanang? Ee, fa a itlhokomolosa dikgakololo tsa ga Jehofa a bo asimolola go dira boleo. Mo maemong a mangwe, seno se diraga-la phatlalatsa, jaaka fa mongwe a ka tsena mo lenyalong la boaka.Tota le fa go ka direga gore batho ba bangwe ba bo ba sa itse ka bo-leo joo, motho yoo yo o sa ikobeleng Jehofa o tsamaya mo tselenge e kotsi tota. Motho yo o tshelang botshelo jwa boitimokanyi a kanna a akanya jaana, ‘Ga go ope yo o tla itseng ka kgang eno.’ Mmegone, boammaaruri ke gore Modimo o bona se se mo megopolong

10. Ke eng fa Jehofa a leba pele seemo, pele ga a re itshwarela maleo arona?11. Ke eng fa go sa kgonege gore motho a fitlhe boleo jo a bo dirilengmo sephiring?

‘Tsweetswee, Ikobeleng Lentswe la ga Jehofa’ 71

le se se mo dipelong mme o kgona go bona dilo tse di dirwang mosephiring. (Bala Jeremia 32:19.) Tota ke eng se se tshwanetseng godirwa fa motho a tlotse melao ya Modimo?

12 Bajuda ba le bantsi ba ne ba gana thuso e Jehofa a neng a banaya yone gangwe le gape ka Jeremia. Ka tsela e e tshwanang le go-mpieno, go ka direga gore motho yo o dirileng boleo jo bo masisia bo a sa ikwatlhaye, a gana thuso ya bagolwane. Fa go ntse jalo,bagolwane ba tshwanetse go latela kaelo ya Dikwalo ya go sireletsaphuthego ka go kgaola modiraphoso yoo. (1 Bakor. 5:11-13; bonalebokose le le reng “Go Tshela Kwantle ga Molao,” le le mo go tse-be 73.) Mme gone, a seo se raya gore motho yoo o tshwanetse gotlhobogwa, gore Jehofa ga a kitla a tlhola a mo amogela? Nnyaa, lee seng! Baiseraele ba ne ba sa bolo go nna ba tsuologa; mme goneModimo o ile a ba raya a re: “Boang, lona barwa ba batlhanogi.Ke tla fodisa boemo jwa lona jwa botlhanogi.” (Jer. 3:22)� Jehofa okopa batho ba ba dirileng diphoso gore ba boele kwa go ene. Totae bile, o ba laela gore ba dire jalo.

� Mono Jehofa o ne a bua le batho ba bogosi jo bo kwa bokone jwaIseraele. Fa Jeremia a ne a isa molaetsa ono, batho bao ba ba neng ba lemo bogosing jwa ditso tse di lesome tsa Iseraele ba ne ba na le dingwa-ga di ka nna 100 ba le kwa botshwarwa. O ne a bua gore go tla go fitlhamo motlheng wa gagwe, setshaba seo se ne se ise se ikwatlhaye. (2 Dikg.17:16-18, 24, 34, 35) Le fa go ntse jalo, batho ba ne ba sa ntse ba ka boe-lana le Modimo, le e leng go boa go tswa kwa botshwarwa.

12. Ka dinako tse dingwe bagolwane ba tshwanelwa ke go dira eng gosireletsa phuthego?

IKOBELE JEHOFA KA GO BOELA KWA GO ENE13 Jaaka Jeremia a bontshitse, gore motho a kgone go boela kwa

Modimong, o tshwanetse go ipotsa gore: ‘Ke dirile eng?’ Moragoga moo, a dirise melaometheo ya Dikwalo go itshekatsheka, mmea amogele kgakololo ya tsone. Bajuda ba ba ba sa ikwatlhayeng ba

13. Fa motho a batla go boela kwa go Jehofa, o tshwanetse go lemogaeng?

Ke eng fa go le botlhale gore fa re leofile re kope Modimogore a re itshwarele?



Botshelo jwa Bajuda bo ne bo ntse jang fa Jerusalemae sena go senngwa? Mo go Dikhutsafalo 2:9 Jeremia ore tlhalosetsa dilo dingwe tse di neng tsa direga. Dipotatsa motse di ne tsa thujwa, gongwe le dikgoro tse pele dineng di sireleditse motse. Mme se se maswe le go feta,go ne go se na “molao.” A Jeremia o ne a kaya gore ba-falodi ba ne ba fetogile segopa se se sa laolegeng? Gobonala a ne a bua ka go tlhoka tshireletsego ya semoyale kgomotso e ka nako nngwe Bajuda ba neng ba na leyone fa baperesiti le baporofeti ba ba ikanyegang ba neba ba ruta Molao wa Modimo. Baporofeti ba maaka bajaanong go neng go reediwa bone ba ne ba sa neye ba-tho ‘ponatshegelo’ kgotsa kaelo e e tswang kwa go Jeho-fa; ka jalo ‘ponatshegelo’ e ba neng ba e bona e ne e sena mosola.—Dikhu. 2:14.

Motho yo o kgaotsweng mo phuthegong ya Bokere-sete a ka ikutlwa a le mo seemong se se tshwanang leseo. Botsalano jo bo lorato jo a neng a bo itumelela lebakaulengwe le bokgaitsadi ba gagwe ba semoya mmo-go le tlhokomelo e e lorato ya bagolwane, di fedile. Mmeo kgakala le kaelo e e botlhokwatlhokwa ya semoya e aneng a itumelela yone pele. Kwa lefatsheng, kwa go senang “molao” wa ga Jehofa teng, a ka nna a ikutlwa a la-tlhegile tota. Le fa go ntse jalo, a ka kgona go boa gapea amogelwa ke Jehofa le go itumelela masego a magolo.(2 Bakor. 2:6-10) Le wena o tshwanetse wa bo o lemo-ga gore go molemo go ikobela Jehofa go na le go tshelakwantle ga molao wa gagwe.

GO TSHELA KWANTLE GA MOLAO

motlha wa ga Jeremia ba ne ba itlhokomolosa kgang ya go itshe-katsheka. Ba ne ba gana go dumela gore ba dira maleo a a masisi,ka jalo Jehofa ga a ka a ba itshwarela; tota o ne a sa kgone goba itshwarela. (Bala Jeremia 8:6.) Go farologana le bone, moleofiyo o ikwatlhayang o lemoga gore go sa ikobele Jehofa ga gagwe,go tlisitse kgobo mo leineng la Modimo le mo phuthegong yaBokeresete. Tota e bile motho yo o ikwatlhayang go tswa pelong ohutsafadiwa thata ke kutlobotlhoko e a ka tswang a e baketse ba-tho ba ba se nang molato. Motho yoo o tshwanetse go itse goreJehofa o tla mo itshwarela fela fa a bontsha gore o lemoga ka bo-tlalo matswela a ditiro tsa gagwe tse di bosula. Le fa go ntse jalo,go boela kwa Modimong ga go felele fela foo.

14 Motho yo o ikwatlhayang go tswa pelong o sekaseka maitlho-mo, dikeletso le mekgwa ya gagwe. (Bala Dikhutsafalo 3:40, 41.)O tla sekaseka maemo mangwe mo botshelong jwa gagwe a a bo-ntshang gore o na le bokoa jo bo rileng, jaaka tsela e a dirisanang

14. Motho o ‘boela kwa go Jehofa’ jang? (Akaretsa le dintlha tse di molebokoseng le le reng “Boikwatlhao ke Eng?”)


Mo Baebeleng, mafoko a Sehebera le a Segerika a atlhalosang boikwatlhao a kaya boikutlo jwa motho; ofetola mogopolo wa gagwe malebana le tsela e e pho-so e a ileng a e latela kgotsa e a neng a tloga a e tsaya.Gape mafoko ao a tlhalosa boikutlo jo motho a nang lejone, jo bo akaretsang go ikwatlhaya le go batla kgo-motso. (2 Sam. 13:39; Jobe 42:6) Baebele e tlhalosa se-ntle gore boikwatlhao jwa mmatota bo akaretsa ditirotse di tlhotlhelediwang ke maikutlo a a maatla le a atswang mo pelong. Joo ke jone boikwatlhao jo Jehofaa bo batlang mo bathong botlhe ba ba reng ba ikwa-tlhaetse maleo a bone.—Jer. 31:18, 19.

BOIKWATLHAO KE ENG?

ka yone le ditsala tsa bong bo sele, tsela e a lebang bojalwa kgo-tsa motsoko ka yone, tsela e a dirisang Internet ka yone le tsela ea dirang kgwebo ka yone. Fela jaaka mmalapa a gotlha le mafe-lo a a fitlhegileng a a leng mo ntlwaneng ya gagwe ya boapeelogore a boloke lelapa la gagwe le le phepa, motho yo o ikwatlha-yang le ene o tshwanetse go dira ka natla go phepafatsa megopoloya gagwe le dilo tse a di dirang fa a le esi. O tshwanetse go ‘boe-la kwa go Jehofa’ ka go dira dilo tse Modimo a di batlang le gotshela ka melao ya gagwe. Bajuda bangwe ba motlha wa ga Jere-mia ba ne ba boela kwa go Jehofa “ka maaka.” Ba ne ba itira ekete ba ikwatlhaile mme gone ba sa ka ba fetola dipelo tsa bonekgotsa matshelo a bone. (Jer. 3:10) Go farologana le bone, mothoyo tota a batlang go itshwarelwa ga a kitla a leka go fora Jehofa lephuthego ya Gagwe. Go na le gore a batle fela go boloka serodu-mo sa gagwe kgotsa botsalano le ba losika kgotsa batho bangwemo phuthegong, o batla go tlogela gotlhelele diphoso tse a di di-rileng mme a tshwanelwe ke gore Modimo a mo itshwarele le gomo amogela.

15 Thapelo e botlhokwa thata fa motho a batla go bontsha gore

15. Motho yo tota a ikwatlhayang o tshwanetse go rapela Modimo katsela efe?

‘Ke eng fa ke ne ke sa reetse?’

o a ikwatlhaya. Mo metlheng ya bogologolo, go ne go tlwaele-gile gore batho ba tsholeletse diatla tsa bone kwa legodimong faba rapela. Gompieno, fa motho yo tota a ikwatlhayang a rapela, o‘tsholeletsa pelo ya gagwe mmogo le magofi a gagwe kwa Modi-mong’ fela jaaka Jeremia a ne a dira. (Dikhu. 3:41, 42) Boikutlojwa go ikwatlhaya bo tlhotlheletsa moleofi yoo yo o ikwatlhayanggore a itshware ka tsela e e dumalanang le kopo ya gagwe ya gorea itshwarelwe. Dithapelo tsa gagwe ke tsa mmatota e bile di tswapelong.

16 O tshwanetse wa bo o lemoga gore moleofi yo tota a amo-gelang diphoso tsa gagwe a ka nna a tshwanelwa ke go tlogelaboikgogomoso. Mme gone ntlha ya botlhokwatlhokwa ke gore:Jehofa o batla gore baleofi ba boele kwa go ene. Fa Modimo abona gore motho o ikwatlhaya go tswa pelong, pelo ya Gagwe eipelela seo. O ‘fuduiwa’ ke maikutlo a a bonolo ka gonne a batlago itshwarela botlhe ba ba ikwatlhaelang maleo a bone, fela jaakaa ne a dira ka Baiseraele ba ba neng ba boa go tswa kwa botshwa-rwa. (Jer. 31:20) A bo go kgothatsa jang ne go itse gore Modimo onaya batho ba ba mo ikobelang kagiso le tsholofelo! (Jer. 29:11-14) Ba ka boa gape ba nna batlhanka ba ba ineetseng ba Modimo.

GO IKOBA GO KA GO SIRELETSA17 Go ikobela Jehofa ka botlalo go a sireletsa. Re bona seo mo se-

kaing sa Barekabe ba motlha wa ga Jeremia. Makgolo a a fetanga mabedi a dingwaga pelenyana, rremogologolwane wa bone waMokene e bong Jehonadabe, yo o neng a ema Jehu nokeng kaboikanyegi, o ne a ba neile melao e le mmalwa e e ba thibelanggo dira dilo dingwe. Mongwe wa melao eo e ne e le gore ba se kaba nwa beine. Jehonadabe o ne a sa bolo go swa, mme Barekabeba ne ba sa ntse ba mo ikobela. Jeremia o ne a ba leka ka go baisa kwa phaposing ya bojelo e e mo tempeleng mme a baya beinefa pele ga bone, a bo a ba kgothaletsa gore ba e nwe. Ba ne ba moraya ba re: “Ga re na go nwa beine epe.”—Jer. 35:1-10.

18 Mo Barekabeng, go ikobela mogologolwane yoo wa bone yoo neng a sa bolo go swa go ne go le botlhokwa. Baobamedi ba

16. Ke eng fa go tshwanela gore motho a boele kwa Modimong?17, 18. (a) Barekabe e ne e le bomang? (b) Jaaka setshwantsho se se mogo tsebe 77 se bontsha, ba ne ba itsege ka eng?


boammaaruri bone ba tshwanetse go nna kelotlhoko le go fetagore ba ikobele ditaelo tsa Modimo yo o tshelang. Jehofa o nea itumedisiwa thata ke tsela e Barekabe ba neng ba ikemiseditsego ikoba ka yone, mme seo se ne sa dira gore ba farologane thatale Bajuda ba ba neng ba sa mo ikobele. Modimo o ne a solofe-tsa Barekabe gore o tla ba sireletsa mo masetlapelong a a tlang.Gompieno, kgang eno ya Barekabe e re ruta gore batho ba ba iko-belang Jehofa ka botlalo ba tlhomamisediwa gore o tla ba sireletsaka nako ya pitlagano e kgolo.—Bala Jeremia 35:19.

JEHOFA O EMA NOKENG BA BA MO IKOBELANG19 Ga re a tshwanela go akanya gore Modimo ga a tlhole a si-

reletsa batho ba gagwe le go ba tlhokomela jaaka a ne a diramo nakong e e fetileng. Tota le mo motlheng wa rona, Jehofa o

19. Modimo o tla go sireletsa jang fa o mo ikobela?

Ke eng fa go ikwatlhaela boleo jo bo masisi e le kgato yabotlhokwa e e bontshang go ikoba? Go ikoba go ka thusa jangmotho gore a tile go dira boleo jo bo masisi?

77

sireletsa ba ba mo ikobelang gore ba se ka ba tsena mo kotsing yasemoya. Fela jaaka dipota tse di goletsegileng kwa godimo di nedi sireletsa metse ya bogologolo gore e se ka ya tlhaselwa, molaowa Modimo le one o sireletsa ba ba o ithutang le ba ba o dirisangka dinako tsotlhe. A o tla nna mo teng ga lobota lo lo sireletse-gileng lwa melao ya Modimo ya boitsholo? O ka tlhomamisega


Mosupi mongwe yo mosha wa kwa Spain o ne a sole-gelwa molemo thata ke go ikobela Jehofa. O kwala jaana:“Mosetsana mongwe yo ke leng mo tlelaseng e le nngwele ene o ne a batla gore ke intshe le ene. O ne a le montletota, mme gone ke ne ke itse sentle gore go kotsi go intshale motho yo o sa rateng Jehofa.

“Mo e ka nnang ka yone nako eo, baithutikanna ba ba-ngwe le bone ba ne ba nkgatelela gore ke ye le bone kwaphating e e neng e dirwa pele dikolo di tswalwa. Fa ke babolelela mabaka a a tswang mo Baebeleng a a tlhalosanglebaka la go bo ke sa kgone go ya kwa phathing eo, bane ba mpitsa ka maina. Ke ne ka ikutlwa ke le learogi. Kene ka bolelela mogolwane mongwe wa phuthego ya ronaka kgang eo. O ne a mpotsa jaana, ‘A go a kgonega gorebatho ba ba sa tlotleng ditshwetso tsa gago le melao yaModimo ya boitsholo e nne ditsala tsa gago tsa mmatota?’Mafoko ao a ne a nnonotsha le go nthusa gore ke kgonego emelana le kgatelelo ya baithutikanna.

“Ke itumelela tshwetso e ke neng ka e tsaya. Kwa pha-thing eo mosetsana mongwe o ne a betelelwa. Mo go jonebosigo joo, baithutikanna ba le bararo ba ne ba gobalathata mo kotsing ya sejanaga ka gonne mongwe wa bonea ne a kgweetsa a tagilwe. Fa nka bo ke ile ka ya phathingeo, nka bo ke ne ke na le bone mo koloing eo. Ke lebogaJehofa go bo a ile a nnonotsha gore ke mo ikobele fa ke neke lebane le kgatelelo ya balekane kwa sekolong.”

GO IKOBELA JEHOFA GO A SIRELETSA

gore dilo di tla go tsamaela sentle fa o ka dira jalo. (Jer. 7:23) Go nale bosupi bo le bontsi jwa kgang eno.—Bona lebokose le le reng,“Go Ikobela Jehofa go a Sireletsa.”

20 Batho ba ba re ganetsang ba dira gore go nne thata go direlaModimo, e ka tswa e le ba malapa a rona, badirimmogo, ba re tse-nang sekolo le bone kgotsa badiredibagolo ba ba mo lefelong le rennang mo go lone. Le fa go ntse jalo, o ka tlhomamisega gore fa oikobela Jehofa ka botlalo mo dilong tsotlhe, o tla go ema nokengle fa o ka kopana le maemo a a thata go le kana kang. Se lebale—Modimo o ile a solofetsa Jeremia gore o tla mo nonotsha le fa aka lebana le pogiso e e setlhogo go le kana kang, mme Jehofa o nea dira sone seo. (Bala Jeremia 1:17-19.) Nako nngwe e mo go yonego neng ga bonala sentle gore Modimo o ema Jeremia nokeng, kemo motlheng wa puso ya ga Kgosi Jehoiakime.

21 Babusi ba le mmalwa ba Iseraele ba ile ba ganetsa babuele-di ba Modimo setlhogo fela jaaka Jehoiakime. Re bona seno mokgannyeng ya ga moporofeti Urija, yo o neng a porofeta ka nakoe le nngwe le Jeremia. Kgosi Jehoiakime yo o boikepo o ne aikemisetsa go dira gore a latelelwe go fitlha le kwa melelwanengya ditshaba tse dingwe. Fa moporofeti wa ga Jehofa e bong Urijaa ne a tlisiwa fa pele ga kgosi, e ne ya laela gore a bolawe. (Jer.26:20-23) Mo ngwageng wa bone wa puso ya ga Jehoiakime, Je-hofa o ne a laela Jeremia gore a kwale mafoko otlhe a Modimo aneng a a buile le ene go tla go fitlha ka nako eo mme a a bale-le kwa godimo mo tempeleng. Jehoiakime o ne a tsaya momenowa ga Jeremia mme a laela modiredi mongwe wa ntlo ya kgosigore a mmalele one. Fa modiredimogolo a ntse a bala, kgosi e neya tsaya momeno oo, ya o gagoganya le go o latlhela mo mole-long le fa dikgosana dingwe tsa gagwe di ne di mo kopa gore ase ka a dira jalo. Go tswa foo o ne a roma banna bangwe gore baye go tshwara Jeremia le Baruke. Go ne ga direga eng? “Jehofa a batlogela ba ntse ba fitlhilwe.” (Jer. 36:1-6; bala Jeremia 36:21-26.)Jehofa ga a ka a letla Jehoiakime gore a utlwise banna bao ba ba-bedi ba ba ikanyegang botlhoko.

20, 21. (a) O ka tlhomamisega ka eng fa o ntse o direla Jehofa? (b) Kgo-si Jehoiakime o ne a itshwara jang fa a utlwa molaetsa o Modimo a nenga ba naya one ka Jeremia?


22 Fa Jehofa a bona go tshwanela, o sa ntse a ka fitlha batlhankaba gagwe ba mo motlheng ono gore ba se ka ba utlwisiwa botlho-ko. Le fa go ntse jalo, gantsi o ba naya bopelokgale le botlhale jwago mo ikobela le go tswelela ba rera dikgang tse di molemo. Mmemongwe yo o sa nyalwang yo re tla mmitsang Gulistan o na le banaba le bane. Jehofa o mo ema nokeng. Go ne ga feta lobakanyana ele ene fela Mosupi mo lefelong lengwe le legolo le le mo bogarengjwa Asia le kwa go lone puso e ganetsang tiro ya go rera ka Bogosi.Phuthego e e gaufi le ene e sekgala sa dikilometara di feta 400 gotswa mo a nnang teng, ka jalo Gulistan ga a kgone go kopana kametlha le Bakeresete mmogo le ene. Le fa gone a bogisiwa e bile ana le mathata a mangwe, o rera ka ntlo le ntlo mme o kopana le ba-tho ba le bantsi ba ba kgatlhegang. Go ya ka pego e e amogetswengbosheng jaana, o tshwara dithuto tsa Baebele le batho ba ka nna 20e bile o tlhokometse setlhotswana se se ntseng se gola sa dinku tsaga Jehofa.

23 Fela jaaka Modimo a ne a thusa Jeremia le Basupi ba bangweba ba jaaka Gulistan, o ikemiseditse go go thusa wena mmogo lebatlhanka ba bangwe ba ba mo ikobelang. Ititeye sehuba gore otla mo ikobela e le Mmusi bogolo go batho. Fa o ntse o dira jalo,kganetso le dikgoreletsi tse dingwe ga di ka ke tsa go thibela go ga-laletsa Modimo yo o esi wa boammaaruri phatlalatsa mo lefelongle o nnang mo go lone.—Jer. 15:20, 21.

24 Ga re ka ke ra bona boipelo le kgotsofalo ya mmatota fa re saikaege ka Mmopi wa rona. (Jer.10:23) Fa o sena go ithuta se Jeremiaa ileng a se kwala malebana le go ikoba, a go na le ditsela dingwe tseka tsone o ka letlang Jehofa gore a kaele dikgato tsa gago ka botla-lo? Ditaelo tsa gagwe ke tsone fela di ka re kaelang mo botshelonggore re bone boitumelo jwa mmatota le katlego. Jehofa o kgothatsajaana: ‘Ikobele lentswe la me, gore dilo di go tsamaele sentle.’—Jer.7:23.

22, 23. Se se diragaletseng Mosupi mongwe wa kwa bogareng jwa Asiase go bontsha eng malebana le tsela e Modimo a emang batho ba gagwenokeng ka yone?24. Go ikoba go lere masego afe gone jaanong?

Gore o kgone go nonotsha kamano ya gago le Modimo, o kadirisa jang se o ithutileng sone mo bukeng ya Jeremia malebanale kgang ya go ikoba?


“LEFATSHE le lesha.” Fa o utlwa mafoko ano, a o akanya ka mase-go mangwe a a boleletsweng pele a o tla a bonang mo isagweng?Gongwe mmele o o itekanetseng, letlepu la dijo tse di nang ledikotla, diphologolo tse di tletseng kagiso kgotsa matlo a a sirele-tsegileng. Gongwe e bile o itse ditemana dingwe tsa Baebele tse dibuang ka ditsholofetso tseno. Mme gone, go masego mangwe a osa tshwanelang go a tlodisa matlho—go itekanela sentle mo semo-yeng le mo maikutlong. Kwantle ga dilo tseno tse pedi, ga re ka kera kgona go itumelela masego otlhe a mangwe.

2 Fa Modimo a ne a laela Jeremia gore a bolelele pele go boa gaBajuda kwa Babelona, o ne a tlhalosa kafa ba neng ba tla ikutlwaka gone: “O sa ntse o tla ikgabisa ka meropana ya gago mme o yekwa go binang ba ba tshegang gone.” (Bala Jeremia 30:18, 19; 31:4, 12-14.) Modimo o ne a umaka sengwe gape se se ka go kgotha-tsang: “Ke tla lapolosa moya o o lapileng, mme ke tla kgorisa moyamongwe le mongwe o o topetegileng.” Thanolo ya NET Bible etlhalosa tsholofetso eo jaana: “Botlhe ba ba ngomogileng pelo ketla ba kgotsofatsa ka botlalo ka se ba se tlhokang mme meya ya baba lapileng ke tla e lapolosa ka botlalo.”—Jer. 31:25.

3 A tsholofetso e e molemolemo ruri! Jehofa o ile a re o tlalapolosa kgotsa a kgotsofatse ka botlalo yo o lapileng le yo o ngo-mogileng pelo. Se se itumedisang ke gore ka metlha Modimo odiragatsa ditsholofetso tsa gagwe. Ditemana tse Jeremia a di kwa-dileng di re tlhomamisetsa gore le rona re tla kgotsofadiwa. Mogodimo ga moo, ditemana tseo di re bontsha kafa tota le gone

1. Ke masego afe a o lebileng pele thata go a bona mo lefatsheng le le-sha?2, 3. Ditemana tse Jeremia a di kwadileng di re thusa go lebelela pelemasego afe a a kgethegileng?

KGAOLO YA BOSUPA

“KE TLA LAPOLOSA MOYAO O LAPILENG”

81

jaanong re ka kgothadiwang le go nna le tsholofelo ka gone. Gapedi re bontsha ditsela tse di molemo tse re ka di dirisang go kgo-thatsa ba bangwe, le go ba thusa gore meya ya bone e e lapileng elapologelwe.

4 Tsholofetso eo ke yone e neng ya gomotsa Jeremia fela thata,mme le rona e ka re gomotsa. Jang? Se lebale ntlha e e umakilwengmo go Kgaolo 1 ya buka eno—gore fela jaaka Elija, Jeremia le ene ene e le “motho yo o nang le maikutlo a a tshwanang le a rona.”(Jak. 5:17) Akanya ka mabaka a le mmalwa fela a a neng a dira goreka dinako dingwe Jeremia a ikutlwe a kgobegile marapo kgotsa atshwenyegile mo maikutlong. Fa o ntse o dira jalo, ipotse gore o neo tla ikutlwa jang fa o ne o le mo maemong a a tshwanang le ao legore ke eng fa maemo a o lebaneng le one a ka go kgoba marapo.—Bar. 15:4.

5 Gongwe dilo dingwe tse di neng di kgoba Jeremia marapo, dine di bakiwa ke batho ba motse wa gagabo. Jeremia o goletse kwaAnathothe. Motse oo wa Balefi o ne o le dikilometara di se kae gotswa kwa bokonebotlhaba jwa Jerusalema. Moporofeti yono a katswa a ne a na le batho ba a tlwaelaneng le bone gongwe le ba ma-sika a gagwe ba ba nnang mo Anathothe. Jesu o ile a re moporofetiga a bone tlotlo mo nageng ya gagabo, mme go ne go ntse jalo leka Jeremia. (Joh. 4:44) Ga se fela gore batho ba motse wa gaabo Je-remia ba ne ba sa kgatlhegele molaetsa wa gagwe kgotsa ba sa motlotle. Nako nngwe Modimo o ne a re ‘batho ba Anathothe ba ba-tla moya wa ga Jeremia.’ Ba ne ba bua jaana ba galefile fela thata:“O se ka wa porofeta ka leina la ga Jehofa, gore o se ka wa bolawake seatla sa rona.” Ruri go ne go utlwisa botlhoko gore baagelaniba gagwe gongwe le ba masika a gagwe ba ba neng ba tshwanetsego mo ema nokeng, ba ne ba mo tshosetsa jalo!—Jer. 1:1; 11:21.

6 Fa e le gore o gateletswe ke baagelani, bana ba o tsenang seko-lo le bone, batho ba o berekang le bone kgotsa maloko mangwe alelapa, gomodiwa ke tsela e Jehofa a neng a dirisana le Jeremia kayone. Ka nako eo, Modimo o ile a re o tla “lebisa tlhokomelo” ya

4. Ke ka ntlha yang fa re kgona go tlhaloganya tsela e Jeremia a neng aikutlwa ka yone?5. Ke eng se se ka tswang se ne se kgoba Jeremia marapo?6. Fa e le gore batho ba o berekang le bone kgotsa batho bangwe ba ago ganetsa, o ka thusiwa jang ke se se neng sa diragalela Jeremia ka “ba-tho ba Anathothe”?


gagwe kwa bathong ba Anathothe ba ba neng ba le kgatlhanong lemoporofeti wa gagwe. (Bala Jeremia 11:22, 23.) Ga go pelaelo goremafoko a Modimo a neng a tlhomamisetsa Jeremia ka one gore omo eme nokeng, a ne a mo thusa go fenya go kgobega marapogope fela go go neng go bakiwa ke batho ba motse wa gagabo baba neng ba mo ganetsa. Fa nako e ntse e tsamaya Modimo o ne atla lebisa tlhokomelo ya gagwe kwa Anathothe—mme ke sone se aneng a se dira—a “tlisa masetlapelo mo bathong ba Anathothe.” Lewena, tlhomamisega gore Modimo o bona dilo tsotlhe tse di go di-ragalelang kgotsa o lebisa tlhokomelo ya gagwe kwa go tsone. (Pes.11:4; 66:7) Kana gone, fa o ka kgomarela dilo tse o ithutileng tso-ne mo Baebeleng mme wa dira se se siameng gongwe o ka thusamongwe wa baganetsi bao gore a kgone go falola masetlapelo a atlileng go wela baganetsi botlhe.—1 Tim. 4:16.

Mo bukeng ya Jeremia, ke eng se se bontshang gore Modimoo kgathalela tsela e batho ba gagwe ba ikutlwang ka yone, mmeseno se ka tswa se ile sa thusa jang moporofeti yono?

“Ke Tla Lapolosa Moya o o Lapileng” 83

DILO TSE DI KAKGOBANG MARAPO

7 Batho ba motse wa gaaboJeremia ba ne ba sa mo tsho-setse fela ka mafoko. Tiragalonngwe ke e e amanang lemonna mongwe yo o itse-geng thata wa kwa Jerusalema,moperesiti yo o bidiwang Pa-shure.� Fa Pashure a sena goutlwa boporofeti jo bo tswangkwa Modimong o ne “a itayamoporofeti Jeremia mme a motsenya mo disaneng.” (Jer. 20:1, 2) Mafoko ano a ka tswa akaya gore o ne a dira se se fe-tang fela go mo faphola mosefatlhegong. Bangwe ba re Pa-shure o ne a laela gore Jeremiaa itewe ka dititeo di ka nna 40.(Dute. 25:3) Fa Jeremia a ntse autlwisiwa botlhoko jalo mommeleng, batho ba ka tswa ba ne ba ntse ba mo sotla ba motlhapatsa e bile ba mo kgwela mathe. Ga go a ka ga felela foo. Pa-shure o ne a laela gore Jeremia a tsenngwe mo “disaneng” bosigojotlhe. Lefoko la Sehebera le le dirisiwang foo le bontsha goremmele wa gagwe o ne o funagane e bile o obegile. Ee, Jeremia one a boga setlhogo bosigo jotlhe, gongwe a bofeletswe mo disa-neng tse di dirilweng ka logong.

8 Jeremia o ne a ikutlwa jang fa a tshwarwa ka tsela e e ntsengjalo? O ne a raya Modimo a re: “Ke ne ka nna setshego letsatsi lo-tlhe.” (Jer. 20:3-7) O ile a bo a akanya gore a tlogele go bua ka

� Mo nakong ya puso ya ga Sedekia, go ne go na le Pashure yo mo-ngwe, kgosana e e neng ya kopa kgosi gore e ntshe taelo ya gore Jeremiaa bolawe.—Jer. 38:1-5.

7, 8. Jeremia o ne a bogisiwa jang, mme seo se ne sa mo ama jang?

84

leina la Modimo. Mme gone, o itse sentle gore Jeremia o ne a kase kgone go dira seo e bile ga a ka a dira jalo. Tota e bile, molae-tsa o o tswang kwa Modimong o Jeremia a neng a laetswe gore ao rere o ne o ntse “jaaka molelo o o tukang o tswaletswe mo ma-rapong a” gagwe, ka jalo o ne a tshwanetse go bua ka molaetsawa ga Jehofa.—Bala Jeremia 20:8, 9.

9 Pego eno e ka re thusa fa re sotliwa botlhoko ke batho ba reba itseng, e ka tswa e le ba losika, baagelani, ba re berekang lebone kgotsa ba re tsenang sekolo le bone. Ga re a tshwanela gogakgamala fa ka dinako tse dingwe go ganediwa ka tsela eo godira gore re ikutlwe re kgobegile marapo. Gape re ka ikutlwa jalofa re kgokgontshiwa fela ka gonne re batla go tswelela ka koba-melo ya boammaaruri. Monna yo o sa itekanelang Jeremia o nea utlwisiwa botlhoko ke dilo tseno, mme le rona re ka ikutlwajalo gonne re na le maikutlo fela jaaka ene. Mme gone, ga re atshwanela go lebala gore Modimo o ne a thusa Jeremia gore a

9. Ke eng fa go le molemo gore re akanye ka se se ileng sa diragalela Je-remia?

85

boe a itumele a bo a nne le tsholofelo. Ga a ka a kgobegela mara-po ruri, le rona ga re a tshwanela go nna re kgobegile marapo.—2 Bakor. 4:16-18.

10 Ka dinako tse dingwe Jeremia o ne a tle a fetofetoge maiku-tlo fela thata. A le wena o kile wa nna le bothata jo bo tshwanang—gongwe o ikutlwa o tletse tsholofelo e bile o itumetse mme goise go ye kae o bo o ikutlwa o kgobegile marapo e bile o ngomo-gile pelo? Jeremia 20:12, 13 e tlhalosa tsela e Jeremia a neng aikutlwa a tletse tsholofelo ka yone. (E bale.) Morago ga dilo tso-tlhe tse Pashure a neng a mo dira tsone, Jeremia o ne a itumelelago nna jaaka mongwe wa bahumanegi ba ba golotsweng “moseatleng sa badirabosula.” Gongwe ka dinako tse dingwe o a tleo ikutlwe o tletse boipelo, o eletsa go opelela Jehofa, e ka tswae le fa o sena go gololwa ka tsela nngwe kgotsa o itumedisitsweke tiragalo nngwe e e amang botshelo jwa gago kgotsa bodiredijwa gago jwa Bokeresete. A bo boikutlo joo bo le monate jang ne!—Dit. 16:25, 26.

11 Mme gone, e re ka re sa itekanela, maikutlo a rona a ka feto-fetoga fela jaaka a ga Jeremia. Fa a se na go goa a re, “opelelang

Jehofa” o ne a ikutlwa a ngo-mogile pelo fela thata gongwee bile a tsholola dikeledi. (BalaJeremia 20:14-16.) O ne a olemoya jaana mo a ileng a bo a

10. Baebele e tlhalosa jang tsela eJeremia a neng a tle a ikutlwe kayone?11. Fa re na le bothata jwa gofetofetoga maikutlo, ke eng se retshwanetse go nna re se gopotse kaJeremia?

Go ganediwa kgotsa go sotliwago ka re ama jang momaikutlong?


ipotsa gore tota ke eng fa a ile a tsholwa! Fa a ntse a hutsafetsejalo, o ne a re monna yo o neng a itsise go tsholwa ga gagwe otshwanetse go hutsiwa jaaka Sodoma le Gomora. Le fa go ntsejalo kgang ya botlhokwa ke eno: A Jeremia o ile a nna a ntse angomogile pelo? A o ile a latlhela seditse, a ipolelela gore o tlatswelela jalo a ntse a kgobegile marapo? Nnyaa le eseng. Go na lemoo, o tshwanetse a bo a ile a leka ka natla gore a fenye maiku-tlo ao mme o ne a atlega. Ela tlhoko gore buka ya Jeremia ya rego ile ga direga eng morago ga moo. Pashure yo mongwe, yo eneng e le kgosana, o ne a ya kwa go Jeremia a romilwe ke KgosiSedekia gore a botse ka Bababelona ba ba neng ba thibeletse moJerusalema. Go na le gore Jeremia a boife, o ne a nna pelokgalemme a mmolelela molaetsa wa ga Jehofa wa katlholo le se se tladiregang morago ga foo. (Jer. 21:1-7) Ruri go a bonala gore Jere-mia o ne a tswelela e le moporofeti yo o tlhagafetseng!

12 Le gompieno batlhanka bangwe ba Modimo ba na le bo-thata jwa go fetofetoga maikutlo. Seno se ka tswa se bakiwake mathata mangwe mo mmeleng—gongwe go fetofetoga ga di-horomone kgotsa go sa lekalekane ga dikhemikale dingwe mommeleng—mme ngaka e ka akantsha ditsela dingwe tse di kathusang go fokotsa bothata jono jwa go fetofetoga maikutlo.(Luke 5:31) Mme gone, bontsi jwa rona ga se gantsi re a tleng reikutlwe re itumetse ka tsela e e feteletseng kgotsa re ngomogilepelo thata. Gantsi maikutlo a re a tleng re nne le one ke a a tlwae-legileng mo botshelong gonne re sa itekanela. A ka tswa a bakiwake letsapa kgotsa ke go swelwa ke mongwe yo re mo ratang. Fa relebana le maemo a a ntseng jalo, re tshwanetse go gopola goreJeremia le ene o ne a na le bothata jwa go fetofetoga maiku-tlo, le fa go ntse jalo o ne a tswelela a ikanyega mo Modimong.Gore re kgone go lebana le seemo seo, re ka nna ra tshwanelwake go fetola tsela e re dirang dilo ka yone gore re nne le nakoe e lekaneng ya go ikhutsa. Kgotsa re ka nna ra tshwanelwa kego ipha nako ya go bona kgomotso fa re se na go latlhegelwa katsela e e botlhoko ke mongwe yo re mo ratang. Le fa go ntse jalo,go botlhokwa thata gore re nne teng ka metlha mo dipokanongtsa Bokeresete mme re tswelele re nna le seabe ka metlha mo

12, 13. Re ka dira eng fa re na le bothata jwa go fetofetoga maikutlo?


ditirong tsa puso ya Modimo. Tseno ke tsone dilo tsa botlhokwatse di tla re thusang go nna re itumetse fa re ntse re direla Modi-mo.—Math. 5:3; Bar. 12:10-12.

13 Le fa go tshwenyega ga gago mo maikutlong go ka tswa godirega gantsi, go direga ka sewelo kgotsa o na le bothata jwa gofetofetoga maikutlo, se se diragaletseng Jeremia se ka go thusa.Jaaka go tlhalositswe, ka dinako tse dingwe o ne a ikutlwa a kgo-begile marapo fela thata. Le fa go ntse jalo, ga a ka a letla seo semo kgaoganya le Modimo yo a neng a mo rata e bile a mo direlaka boikanyegi. Fa baganetsi ba gagwe ba ne ba busolosa molemowa gagwe ka bosula, o ne a kopa thuso kwa go Jehofa le go moikanya. (Jer. 18:19, 20, 23) Ititeye sehuba gore o tla etsa Jeremia.—Dikhu. 3:55-57.

A O TLA LAPOLOSA MEYA E E LAPILENG?14 Go molemo gore re ele tlhoko kafa Jeremia a ileng a kgotha-

diwa ka gone le kafa a ileng a kgothatsa ba bangwe ba e neng ele ‘meya e e lapileng.’ (Jer. 31:25) Moporofeti o ne a kgothadiwathata ke Jehofa. Akanya kafa o neng o tla ikutlwa o nonofile kagone fa o utlwa Jehofa a go raya a re: “Fa e le nna, bona, gompie-no ke go dirile motse o o sireletsegileng . . . Ruri ba tla tlhabanale wena, mme ga ba na go go fenya, gonne ‘Ke na le wena,’ gobua Jehofa, ‘go go golola.’” (Jer. 1:18, 19) Jeremia o ne a na le le-baka le le utlwalang la go bo a ile a bitsa Jehofa, “nonofo ya me lekago ya me e e thata, le lefelo la me la botshabelo mo motlhengwa matshwenyego.”—Jer. 16:19.

15 Ela tlhoko gore Jehofa o ne a raya Jeremia a re: “Ke na lewena.” A kgang eno e go lemotsha sengwe se le wena o ka se di-rang fa mongwe yo o mo itseng a tlhoka kgothatso? O ka tswa o

14. Jeremia o ne a kgothadiwa jang ka tsela e e kgethegileng?15, 16. Tsela e Jehofa a neng a kgothatsa Jeremia ka yone e re bontshaeng se le rona re ka se dirang fa re kgothatsa ba bangwe?

O ka dirisa jang se o se badileng mo bukeng ya Jeremia faka dinako tse dingwe o ikutlwa o kgobegile marapo kgotsa ongomogile pelo?


itse gore mokaulengwe kgotsa kgaitsadi mongwe wa Mokeresetekgotsa mongwe wa losika o tlhoka kgothatso; mme sa botlhokwake gore o dire sengwe ka gone. Mme gantsi, tsela e e molemo-lemo ke go dira se Modimo a ileng a se direla Jeremia—go emanokeng motho yo o utlwileng botlhoko. Go tswa foo o mo kgo-thatse, mme gone o se ka wa bua lolololo. Go ka nna molemogore o bue mafoko a sekae mme gone e le a a kgothatsang le a aagang. Ga o tlhoke go nna kgeleke mo puong gore o kgone godira jalo. Bua mafoko a sekae a a bontshang gore o kgatlhegelamotho, o amegile ka ene le gore o a mo rata. Mafoko a a ntsengjalo a ka thusa motho fela thata.—Bala Diane 25:11.

16 Jeremia o ne a kopa Modimo a re: “Tlhe Jehofa, nkgakolo-gelwa mme o lebise tlhokomelo ya gago mo go nna.” Go tswafoo go ne ga direga eng? Moporofeti a re: “Mafoko a gago a ne abonwa, mme ke ne ka a ja; lefoko la gago mo go nna le nna goitumela le go ipela ga pelo ya me.” (Jer. 15:15, 16) Motho yo o ba-tlang go mo kgothatsa le ene a ka nna a tlhoka gore o mmontshegore o amegile ka ene ka lorato. Ke boammaaruri gore mafoko agago ga a ka ke a tshwana le a ga Jehofa. Le fa go ntse jalo, o kaumaka mafoko mangwe a a mo Lefokong la gagwe fa o ntse okgothatsa. Fa o bua jalo ka bopeloephepa, o bua go tswa pelong ebile se o se buang se tswa mo Baebeleng, ga go pelaelo gore mafo-ko ao a tla dira gore pelo ya yo o kgobegileng marapo e itumele.—Bala Jeremia 17:7, 8.

17 Ela tlhoko gore Jeremia ga a ka a amogela fela kgothatso e etswang kwa Modimong, le ene o ne a kgothatsa ba bangwe. Katsela efe? Nako nngwe Kgosi Sedekia o ne a bolelela Jeremia goreo boifa Bajuda ba ba dirileng kgolagano le Bababelona. Moporo-feti o ne a bolelela kgosi mafoko a a kgothatsang, a mo rotloetsagore a ikobele Jehofa gore go nne le matswela a a molemo. (Jer.38:19, 20) Fa Jerusalema e se na go senngwa mme go setse Baju-da ba sekae fela mo nageng, molaodi wa bone wa sesole e bongJohanane o ne a batla go tsaya batho ba ba setseng a ba ise kwaEgepeto. Mme o ne a simolola pele ka go batla Jeremia. Moporo-feti o ne a reetsa se Johanane a neng a se tlhalosa mme morago

17. Re ka ithuta thuto efe ya botlhokwa mo tseleng e Jeremia a ileng adirisana le Sedekia le Johanane ka yone?


ga moo a rapela Jehofa. Go tswa foo o ne a bolelela batho karaboe e kgothatsang ya ga Jehofa a ba itsise ka molemo o o tla nnangteng fa ba ka reetsa taelo ya Modimo ya gore ba se ka ba tswamo nageng. (Jer. 42:1-12) Mo makgetlong ano a mabedi, Jeremiao ne a tlhwaya tsebe—a reetsa pele ga a ka bua. Go reetsa ka ke-lotlhoko go botlhokwa fa o kgothatsa ba bangwe. Letla motho yoo utlwileng botlhoko gore a go bulele mafatlha. Mo reetse gore oamegile ka eng le gore ke eng se a se boifang. Fa go tshwanela,mo kgothatse. Modimo ga a ka ke a go senolela mafoko a o ka adirisang fa o kgothatsa mongwe, mme gone o ka bua mafoko a atswang mo Lefokong la Modimo, dikakanyo tse di tlhalosang seisagwe e re tshwaretseng sone.—Jer. 31:7-14.

18 Sedekia le Johanane ga ba a ka ba reetsa kgakololo e e kgo-thatsang e Jeremia a neng a ba naya yone, mme le gompienobatho ba bangwe ba ka nna ba se ka ba go reetsa fa o ba gakolo-la. O se ka wa letla seo se go kgoba marapo. Go na le bangwe baba ileng ba reetsa kgakololo ya ga Jeremia, mme go tla nna le babangwe ba bantsi ba ba tla go reetsang le wena. Akanya ka Bare-kabe, e leng setlhopha sa Bakene se se neng se agile le Bajuda kadingwagangwaga. Nngwe ya ditaelo tse ba neng ba di neilwe kerraabonemogologolwane e bong Jehonadabe, e ne e le gore ga baa tshwanela go nwa beine gonne e le banni ba bajaki. Fa Bababe-lona ba ne ba tlhasela, Jeremia o ne a isa Barekabe kwa phaposingya bojelo e e mo tempeleng. Modimo o ne a laela Jeremia gore abeye beine fa pele ga bone. Barekabe ga ba a ka ba tshwana leBaiseraele ba ba seng kutlo, ba ne ba ikobela rraabonemogologo-lwane mme ba gana go nwa beine. (Jer. 35:3-10) Jeremia o ne aba bolelela masego a Jehofa a tla ba nayang one le se a ba solofe-tsang sone mo isagweng. (Bala Jeremia 35:14, 17-19.) Eo ke yonetsela e o ka e dirisang fa o kgothatsa ba bangwe: Akgola ba ba-ngwe go tswa pelong fa go tlhokega.

19 Jeremia o ne a dira fela jalo le ka Ebede-meleke, Moethiopiayo go bonalang e ne e le modiredi mo ntlong ya ga Kgosi Sedekia.Kgosana ya Juda e ne ya laela gore Jeremia yo o neng a se mola-to a latlhelwe mo mogobeng o o tletseng loraga mme a tlogelwe

18, 19. Pego ya Barekabe le ya ga Ebede-meleke e re ruta eng ka tsela ere ka e dirisang fa re kgothatsa ba bangwe?


teng gore a swe. Ebede-mele-ke o ne a ya go ikuela kwago Kgosi Sedekia yo o neng amo letla gore a boloke mopo-rofeti yono. Monna yono wamodit

ˇshaba o ne a golola mo-

porofeti yono le fa seo se nese ka dira gore a tlhaselwe kadikgoka. (Jer. 38:7-13) E re kase a se dirileng se bakile goredikgosana tseno tsa Judea dise ka tsa tlhola di mo rata,Ebede-meleke o tshwanetse abo a ne a tshwenyegile kagore a o tla latlhegelwa ke tiro.Jeremia ga a ka a didimalafela a solofetse gore kgabaga-re Ebede-meleke o tla emisago tshwenyega. O ne a bua leene, a mmolelela mafoko a akgothatsang le masego a Mo-dimo a mo solofetsang onemo isagweng.—Jer. 39:15-18.

20 Ke boammaaruri gore fare ntse re bala buka ya Je-remia, re bona dikai tse dimolemolemo tsa kafa re ka

dirang ka gone se moaposetoloi Paulo a ileng a rotloetsa bakaule-ngwe ba kwa Thesalonika gore ba se dire: “Nnang lo gomotsanelo bo lo agane . . . Bopelonomi jo bo sa re tshwanelang jwa Mo-rena wa rona Jesu Keresete bo nne le lona.”—1 Bathes. 5:11, 28.

20. Ke eng se re ka batlang go se direla bakaulengwe ba rona, ba bashakgotsa ba ba godileng?

Ke dithuto dife tse o ithutileng tsone mo go Jeremia tse oikaeletseng go di dirisa fa o ntse o leka ka natla go kgothatsameya e e lapileng?


FA Joshua a sena go rotloetsa Baiseraele gore ba tlhophe yo ba ba-tlang go mo direla, o ile a re: “Nna le ba ntlo ya me, re tla direlaJehofa.” (Josh. 24:15) Joshua o ne a ikemiseditse go ikanyega moModimong, mme o ne a tlhomamisegile gore le ba lelapa la gagweba tla dira fela jalo. Moragonyana, fa go senngwa ga Jerusalema gontse go atamela, Jeremia o ne a bolelela Kgosi Sedekia gore fa a kaineela mo Bababeloneng, ‘kgosi le ba ntlo ya gagwe ba tla nna batshela.’ (Jer. 38:17) Tshwetso e e seng botlhale e kgosi e neng ya edira e ne ya ama ene, basadi ba gagwe le barwa ba gagwe. Barwa bagagwe ba ne ba bolawa a ntse a ba lebile; go tswa foo ene o ne afoufadiwa mme a isiwa botshwarwa kwa Babelona.—Jer. 38:18-23;39:6, 7.

2 Mo dipolelwaneng tse pedi tse di kwadilweng ka mokwalo o osekameng, go buiwa ka tlhamalalo le motho a le mongwe. Mmegone, lelapa la gagwe le lone le a umakiwa. Seno se a utlwala ka go-nne motho mongwe le mongwe yo o godileng o ikarabelela moModimong. Le fa go ntse jalo, set

ˇshaba sa Iseraele se ne se dirilwe

ka malapa. Le gompieno Bakeresete ba tsaya lelapa le le botlhokwatota. Re lemoga seno mo go se re se balang mo Baebeleng le mogo se re ithutang sone kwa dipokanong tsa Bokeresete malebana lelenyalo, go godisa bana le go tlotla maloko a lelapa.—1 Bakor. 7:36-39; 1 Tim. 5:8.

TAELO E E SA TLWAELEGANG3 Jeremia ke ene a neng a “nna a ntse a tshela” mo motlheng

1, 2. Ke eng fa go utlwala gore go buiwe ka tlhamalalo le motho le le-lapa la gagwe?3, 4. Ke ka ditsela dife seemo sa ga Jeremia se neng se farologane le sabatho ba bangwe ba bantsi, mme seo se ne sa mo solegela molemo jang?

KGAOLO YA BOROBEDI

A O TLA “NNA O TSHELA”FELA JAAKA JEREMIA?

92

wa gagwe. Le fa seemo sa gagwe se ne se farologane le sa batho babangwe ba bantsi ba mo motlheng wa gagwe, o ne a falola fa Je-rusalema e senngwa. (Jer. 21:9; 40:1-4) Modimo o ne a mo laetsegore a se ka a nyala kgotsa a nna le bana le gore a se ka a dira diti-ro dingwe tse Bajuda ba motlha wa gagwe ba neng ba tlwaetse godi dira.—Bala Jeremia 16:1-4.

4 Batho ba motlha wa ga Jeremia ba ne ba dumela gore motho otshwanetse go nyala mme a tshole bana. Banna ba le bantsi ba Ba-juda ba ile ba nyala, gore naga ya borraabonemogologolwane lelosika lwa bone di se ka tsa ba latlhegela.� (Dute. 7:14) Ke eng fa Je-remia ene a ne a ileditswe go nyala? Ka ntlha ya se se neng se larilekwa pele, Modimo o ne a mo laela gore a se ka a nna le seabe momeletlong e e tlwaelegileng ya khutsafalo kgotsa ya go ipela. O nea sa tshwanela go gomotsa ba ba hutsafetseng kgotsa go ja le bonemorago ga phitlho; e bile o ne a sa tshwanela go nna le seabe momanyalong a Bajuda a a neng a sa tsewe masisi. Go ise go ye kaemeletlo eo le mekete e ne e tla felela ruri. (Jer. 7:33; 16:5-9) Tsela eJeremia a neng a dira dilo ka yone e ne e tla tlhotlheletsa bathogore ba dumele molaetsa wa gagwe e bile e ne e tla gatelela mo me-gopolong ya bone kafa katlholo e e tlang e tla nnang botlhoko kagone. Kgabagare masetlapelo ao a ne a goroga. Akanya fela kafa ba-tho ba neng ba ikutlwa ka gone fa ba tshwanelwa ke go ja nama yabatho gonne ba tlhoka dijo kgotsa kafa ba neng ba ikutlwa ka gonefa baratiwa ba bone ba ba tlhokafetseng ba bola ba ntse ba ba lebi-le! (Bala Jeremia 14:16; Dikhu. 2:20.) Jeremia yo o sa nyalang eneo ne a sa tlhoke go utlwelwa botlhoko. Mo dikgweding di le 18 tsafa Jerusalema e ntse e dikaganyeditswe mme malapa a le mantsi agailwa, Jeremia o ne a se kitla a utlwa botlhoko jwa go swelwa kemolekane kgotsa ke ngwana gonne a ne a sa nyala.

5 Mme gone, a go ka twe mafoko a a mo go Jeremia 16:5-9 aa dira le mo go rona? Nnyaa. Bakeresete ba kgothalediwa gore ba‘gomotse ba ba leng mo mofuteng ofe fela wa pitlagano’ le gore ba‘ipele le batho ba ba ipelang.’ (2 Bakor. 1:4; Bar. 12:15) Jesu o nea ya kwa lenyalong mme o ne a oketsa boipelo jo bo neng bo legone koo. Le fa go ntse jalo, se se tlileng go direga mo isagweng ka

� Mo Dikwalong tsa Sehebera, ga go na lefoko le le kayang “kgope.”

5. Kgakololo e e mo go Jeremia 16:5-9 e ama Bakeresete jang?

A oTla “Nna oTshela” Fela Jaaka Jeremia? 93

tsamaiso eno e e boikep, se a tshosa. Bakeresete ba ka nna ba le-bana le mathata ba bo ba tlhoka dilo dingwe. Jesu o ne a gatelelagore go botlhokwa gore re nne re ipaakanyeditse go dira sotlhe sere ka se kgonang gore re kgone go itshoka le go nna re ikanyegafela jaaka bakaulengwe ba rona ba ba ileng ba tshaba kwa Judeamo lekgolong la ntlha la dingwaga. Ka jalo, motho o tshwanetsego akanya ka thata fa a dira tshwetso ya go se tsene mo lenyalong,ya go nyala kgotsa go nyalwa kgotsa ya go nna le bana.—Bala Ma-thaio 24:17, 18.

6 Re ka ithuta eng mo taelong e Modimo a neng a e naya Jeremiaya gore a se ka a nyala kgotsa a nna le bana? Gompieno go na le Ba-keresete bangwe ba ba ikanyegang ba ba seng mo lenyalong kgotsaba ba se nang bana. Ba ka ithuta eng mo kgannyeng ya ga Jeremia?Mme ke eng fa Bakeresete ba ba mo lenyalong e bile ba na le banale bone ba tshwanetse go sekaseka karolo eno ya botshelo jwa gaJeremia?

7 Sa ntlha, ela tlhoko gore Jeremia o ne a sa tshwanela go nna lebana. Jesu ga a ka a laela balatedi ba gagwe gore ba se ka ba nnale bana. Le fa go ntse jalo, ela tlhoko gore o ne a re “go latlhega”basadi ba baimana le ba ba anyisang masea fa pitlagano e tlela Je-rusalema ka 66-70 C.E. Nako eo e ne e tla nna thata le go feta mo

6. Ke bomang ba ba ka solegelwang molemo ke go akanya ka kelotlho-ko ka taelo e Modimo a neng a e naya Jeremia?7. Kgang ya gore Jeremia o ne a sa tshwanela go nna le bana e tshwane-tse go dira gore re akanyetse eng gompieno?

go bone segolobogolo ka ntlha ya seemo se ba leng mo go sone.(Math. 24:19) Gone jaanong re lebane le pitlagano e kgolo go fetaeo. Banyalani ba Bakeresete ba ba dirang tshwetso ya go nna le banaba tshwanetse go akanyetsa kgang eno ka kelotlhoko. O tshwanetsewa bo o lemoga gore go ntse go nna thata le go feta go lebana le di-nako tseno tse di boima. Mme banyalani ba le bantsi ba a dumelagore go thata go godisa bana ba ba tla ‘tswelelang ba tshela’ fa tsa-maiso eno ya gone jaanong e ya bokhutlong. Le fa gone banyalanibangwe le bangwe ba tshwanetse go itirela tshwetso ya gore a batla nna le bana kgotsa ga ba kitla ba nna le bone, go botlhokwa gosekaseka kgang ya ga Jeremia. Mme gone, go tweng ka taelo e Mo-dimo a neng a e neile Jeremia ya gore a se ka a ba a nyala?

ITHUTE SENGWE MO KGANNYENG YA GOBO JEREMIA A NE A SA NYALA

8 Fa Modimo a ne a laela Jeremia gore a se ka a nyala, o ne asa beele batlhanka botlhe ba gagwe molao o ba tshwanetseng goo latela. Lenyalo le monate. Boikaelelo jwa Modimo fa a simololalenyalo e ne e le gore a tlatse lefatshe ka batho le gore ba itumele-le lenyalo le go le kgotsofalela. (Dia. 5:18) Le fa go ntse jalo, ga sebatho botlhe ba ba neng ba le mo lenyalong. Fa Jeremia a ntse aporofeta, go ka tswa go ne go na le bangwe mo gare ga batho baModimo ba e neng e le baopafadiwa.� Gape go tshwanetse ga bogo ne go na le batlholagadi le baswagadi. Ka jalo, Jeremia e ne e seene fela moobamedi wa boammaaruri yo o neng a se na moleka-ne. Gone ke boammaaruri gore o ne a na le lebaka la go bo a sanyala, mme go ntse jalo le ka Bakeresete bangwe ba mo motlhengwa rona.

� Fa Isaia a ne a porofeta, o ne a bua ka baopafadiwa ba mmatota bamotlha wa gagwe, ba ba neng ba sa nne le seabe ka botlalo mo kobame-long mo Iseraele. O ne a bolelelapele gore fa ba ikoba ba tla amogela“sengwe se se botoka go na le barwa le barwadi,” e leng “leina ka bosa-khutleng” mo ntlong ya Modimo.—Isa. 56:4, 5.

8. Ke eng fa re ka re motho ga a tlhoke gore a bo a le mo lenyalong gorea itumedise Modimo?

Jeremia o ne a newa taelo efe e e sa tlwaelegang, mme seno setshwanetse sa re tlhotlheletsa go akanyetsa eng?


9 Bakeresete ba le bantsi ba tsena mo lenyalong, mme gone ga sebotlhe. O a itse gore Jesu o ne a sa nyala, mme o ne a re barutwa ba-ngwe ba ne ba tla kgona go “tshola” mpho eno ya go sa nyale momegopolong le mo dipelong tsa bone. O ne a kgothaletsa ba ba kakgonang gore ba dire jalo. (Bala Mathaio 19:11, 12.) Ka jalo, go nale gore re dire metlae ka batho ba ba batlang go nna ba se mo lenya-long gore ba kgone go dira go le gontsi mo tirelong ya Modimo, gomolemo gore re ba akgole. Gone ke boammaaruri gore Bakerese-te bangwe ba tlhopha go nna ba se mo lenyalong ka lobaka lo lorileng ka ntlha ya maemo. Ka sekai, ba ka tswa ba ise ba bone mo-lekane wa Mokeresete yo o ba tshwanetseng mme go molemo gobo ba ikemiseditse go boloka molao wa Modimo o o reng ba nyale“mo Moreneng fela.” (1 Bakor. 7:39) Mme go na le batlhanka ba-ngwe ba Modimo ba ba seng mo lenyalong gonne e le baswagadikgotsa batlholagadi.� Ga ba a tshwanela go lebala gore Modimo (leJesu) ga ba a bolo go nna ba bontsha gore ba amega ka batho ba bamo seemong seo.—Jer. 22:3; bala 1 Bakorintha 7:8, 9.

10 Ga go pelaelo gore e re ka Jeremia a ne a sa nyala, o ne a ikaegi-le ka Modimo gore a mo eme nokeng. Jang? Aitsane, se lebale goreJeremia o ne a itumedisiwa ke lefoko la ga Jehofa. Le tshwanetsela bo le ne le mo nonotsha le go mo naya tsholofelo ka masome-some a dingwaga fa a ntse a tlhomile mogopolo mo bodireding joModimo a neng a mo abetse jone. Mo godimo ga moo, o ne a nnakelotlhoko gore a se ka a tsalana le batho ba ba neng ba ka mo so-tla ka ntlha ya go bo a sa nyala. O ne a bona go le molemo go ‘nnaa le nosi’ go na le go nna mo gare ga batho ba ba nang le mekgwaeo.—Bala Jeremia 15:17.

11 Bakeresete ba le bantsi ba ba seng mo lenyalong—banna le ba-sadi, ba ka tswa ba le basha kgotsa ba godile—ba latela sekao se semolemo sa ga Jeremia. Maitemogelo a batho ba bangwe a bontsha

� Ba bangwe ba ka tswa ba nna ba le bosi ka gonne balekane ba bone,gongwe ba ba sa dumeleng, ba kgaogane le bone kgotsa ba tlhalane lebone semolao.

9. Ke kgakololo efe e e tlhotlheleditsweng e e malebana le lenyalo e retshwanetseng go e akanyetsa ka kelotlhoko?10, 11. (a) Ke eng se se neng sa thusa Jeremia gore a nne a itumetse lefa a sa nyala? (b) Ke maitemogelo afe a mo motlheng wa rona a a bo-ntshang gore batho ba ba seng mo lenyalong ba ka kgona go itumelelabotshelo?


kafa go thusang thata ka gonegore motho a dirise nako e ntsia direla Modimo, a nne le seabeka botlalo mo ditirong tsa semo-ya. Ka sekai, Mosupi mongweyo o direlang mo phuthegongya puo ya Se-China a re: “Bobu-latsela bo dira gore botshelo jwame bo nne le bokao. E re ka kesa nyalwa, ke nna ke tshwaregilethata, mme seo se nthusa goreke se ka ka jewa ke bodutu. Kwabokhutlong jwa letsatsi lengwele lengwe ke ikutlwa ke kgotso-

fetse tota ka gonne ke kgona go bona gore bodiredi jwa me bo thusabatho. Seno se intumedisa fela thata.” Mmulatsela mongwe yo onang le dingwaga di le 38 a re: “Ke akanya gore se se tlisetsang mo-tho boitumelo ke gore a ipelele melemo e a e bonang mo boemongle fa e ka nna bofe jo a leng mo go jone.” Mokeresete mongwe yo osa nyalwang wa kwa borwa jwa Yuropa o dumela jaana: “Botshelojwa me bo ka tswa bo se ka tsela e ke neng ke eleditse gore bo nneka yone, mme gone ke itumetse e bile ke tla tswelela ke ntse ke itu-metse.”

12 A gongwe Jeremia o ne a bona gore botshelo jwa gagwe ga boa nna ka tsela e a neng a eleditse gore bo nne ka yone fa a ntse agola? Mme gone, a ka tswa a ile a lemoga gore le batho ba bangweba bantsi ba ba ileng ba tsena mo lenyalong ba bo ba nna le bana,dilo ga di a ka tsa nna jaaka ba eleditse. Mmulatsela mongwe wakwa Spain o tlhalosa se a se lemogileng jaana: “Ke itse banyalani baba itumetseng le ba bangwe ba ba sa itumelang. Seno se dirile goreke bone gore boitumelo jwa me ga bo a ikaega ka gore a ke tla nya-lwa mo isagweng kgotsa ga nkitla ke nyalwa.” Ga go pelaelo gore sese ileng sa diragalela Jeremia—mongwe wa batho ba bantsintsi baba seng mo lenyalong—se bontsha gore go a kgonega gore mothoyo o seng mo lenyalong a itumelele botshelo jo bo kgotsofatsang,

12, 13. (a) Re tshwanetse go nna le pono efe e e siameng malebana lekgang ya go se tsene mo lenyalong le go tsena mo lenyalong? (b) Bo-tshelo jwa ga Paulo le kgakololo ya gagwe di gatelela ntlha efe malebanale go se tsene mo lenyalong?

97

jo bo nang le bokao le jo bo itumedisang. Re tlhomamisediwa senoke moaposetoloi Paulo yo le ene a neng a kwala jaana: “Ke raya ba-tho ba ba seng mo lenyalong le batlholagadi ke re, go molemo goreba nne fela jaaka ke ntse.” (1 Bakor. 7:8) Gongwe Paulo e ne e le mo-swagadi. Mme gone se re se itseng ke gore, o ne a sa nyala fa a ne adira go le gontsi mo tirelong ya gagwe ya borongwa. (1 Bakor. 9:5)A ga go utlwale go swetsa ka gore go nna a sa nyala go mo thusitsego dira go le gontsi mo bodireding? Mo go ene, seno se ne se bole-la go “direla Morena ka metlha yotlhe kwantle ga go iteega tsebe,”mme o ne a kgona go dira dilo di le dintsi tse di molemo.—1 Bakor.7:35.

13 Paulo o ne a tlhotlhelediwa go bua sengwe gape: “Ba ba [tse-nang mo lenyalong] ba tla nna le pitlagano mo nameng ya bone.”Modimo o ne a tlhotlheletsa Paulo gore a kwale mafoko ano a aboammaaruri: “Fa mongwe a ema a tlhomame mo pelong ya ga-gwe . . . gore a boloke bokgarebane jwa gagwe, o tla dira sentle.Ka gone le yo o neelang bokgarebane jwa gagwe mo lenyalong odira sentle, mme yo o sa bo neeleng mo lenyalong o tla dira boto-ka.” (1 Bakor. 7:28, 37, 38) Jeremia o ne a sa itse mafoko ano, mmetsela e a ileng a tshela ka yone ka dingwagangwaga e bontsha goremotho a ka kgona go itumelela go direla Modimo le fa a se mo le-nyalong. Tota e bile, go ka thusa motho gore a nne le botshelo jobo itumedisang fa a ntse a direla Modimo. Le fa Kgosi Sedekia a nea nyetse, ga a ka a reetsa kgakololo ya ga Jeremia gore a tle a ‘nne atshela’; mme moporofeti yo o neng a sa nyala ene o ne a latela tse-la e e neng ya mo thusa go nna a tshela.

O ka ithuta eng mo sekaong sa ga Jeremia sa go nnadingwagangwaga a sa nyala?


“Dinako tsa fa ke le nosi ke tsa botlhokwa thata mo gonna. Ke kgona go bua le Jehofa ka thapelo. Ke itumelelago tlhatlhanya le go ithuta ke le nosi ke sa kgorelediweke sepe. . . . Go se nne mo lenyalong go ntliseditse boi-pelo jo bogolo fela thata.”—Babette

LAPOLOSA BA BANGWE LE WENAO TLA LAPOLOSIWA

14 Jaaka re bone pelenyana, banna le basadi ba le bantsi bamotlha wa ga Jeremia ba ne ba le mo lenyalong e bile ba na lemalapa. Go ne go ntse jalo le mo motlheng wa ga Paulo. Ke boa-mmaaruri gore Bakeresete ba le bantsi ba ba neng ba na le malapaba ne ba sa kgone go nna le seabe se segolo mo bodireding jaakaPaulo, mme gone ba ne ba na le tiro e ntsi go e dira mo lefelong leba neng ba nna mo go lone. Seo se ne se akaretsa gore ba emenokeng bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba seng mo lenyalong. Selebale gore fa Paulo a ne a goroga kwa Korintha, Akhwila le Perisi-la ba ne ba mo amogela mo lelapeng la bone mme ba bereka leene mo tirong ya bone ya letsatsi le letsatsi. Mme ba ne ba dira sese fetang seo. Ga go pelaelo gore botsala jo lelapa la ga Akhwila leneng le bo bontsha Paulo, bo ne bo lapolosa tota. Akanya fela kadinako tse di monate tsa fa ba ne ba ja mmogo le fa ba itumelelabotsalano jo bo lorato. A Jeremia le ene o ne a na le ditsala tse dintseng jalo? E re ka a ne a sa nyala o ne a dirisa nako e ntsi a dire-la Modimo, mme gone ga re a tshwanela go akanya gore e ne e lemotshelanosi. A ka tswa a ne a itumelela botsalano jo bo lorato leba malapa a batlhanka ba ba ineetseng ba Modimo, gongwe le Ba-ruke, Ebede-meleke kgotsa ba bangwe.—Bar. 16:3; bala Ditiro 18:1-3.

15 Le gompieno, Bakeresete ba ba seng mo lenyalong ba ka so-legelwa molemo ke botsala jo bo lorato jo bo tshwanang le jolelapa la ga Akhwila le neng le bo bontsha Paulo. Fa e le goreo na le lelapa, a o tlhomamisa gore o bontsha batho ba ba sengmo lenyalong botsalano jo bo molemo? Kgaitsadi mongwe o nea tlhalosa maikutlo a gagwe jaana: “Ke tlogetse lefatshe e bile gake eletse go boela kwa go lone. Mme gone ke sa ntse ke tlhokago kgathalelwa le go bontshiwa lorato. Ke rapela Jehofa gore ronaba ba seng mo lenyalong re newe dijo tsa semoya tse di oketsegi-leng re bo re kgothadiwe. Re tlhoka go engwa nokeng e seng gotlhokomologiwa, mme ga se gore rotlhe re eletsa go nyalwa. Le fago ntse jalo, go bonala e kete ga go ope yo o re kgathalelang. Ee,

14. Botsala jwa ga Paulo le lelapa la ga Akhwila bo gatelela ntlha efe?15. Malapa a Bakeresete a ka thusa jang Bakeresete ba ba seng mo lenya-long?


re ka ikanya Jehofa ka dinako tsotlhe mme gone re tlhoka bathoba re ka tsalanang le bone, re kopa gore bakaulengwe ba ronaba semoya ba se ka ba re itlhokomolosa!” Bakaulengwe le bo-kgaitsadi ba le bantsi ba ba seng mo lenyalong ba dumalana lemafoko ano. Ba itumelela go nna le ditsala mo diphuthegong tsabone. Ga ba tsalane fela le bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba le-kanang le bone ka dingwaga. E re ka ba rata go nna mo gare gabatho ba bangwe, ba itumelela go tsalana le batho ba dingwagatse di farologaneng, go akaretsa bagodi kgotsa basha ba ba mo di-phuthegong tsa bone.

16 O ka akanyetsa go sa le gale gore o nne motswedi o o lapolo-sang mo bathong ba ba seng mo lenyalong ka gore ka dinako tsedingwe o ba akaretse mo ditirong tsa lelapa la gago, tse di jaaka goba laletsa mo maitseboeng a lona a Kobamelo ya Lelapa. Go laletsamokaulengwe kgotsa kgaitsadi yo o seng mo lenyalong go tla go ja

16. Ke dilo dife tse o ka di dirang go lapolosa Bakeresete ba ba seng molenyalong ba ba mo phuthegong ya lona?


le lona dijo tse di monate go ka mo kgothatsa fela thata. A o katsaya kgato pele go dira dithulaganyo tsa gore o bereke le ene motshimong? Gape a o ka akanyetsa go laletsa Mokeresete mongweyo o seng mo lenyalong gore a tle go bereka le lelapa la gago moporojekeng nngwe ya go baakanya Holo ya Bogosi kgotsa gore kadinako tse dingwe lo ye mabenkeleng mmogo? Malapa mangwe aile a laletsa motlholagadi, moswagadi kgotsa mmulatsela yo o sengmo lenyalong gore a tsamaye le bone kwa kopanong kgotsa kwalefelong lengwe la boikhutso. Ga go pelaelo gore seo se ka ba lapo-losa fela thata.

17 Kgang e nngwe gape e e amanang le bakaulengwe le bokgai-tsadi ba ba seng mo lenyalong e re tlhokang go e ela tlhoko emalebana le go tlhokomela batsadi ba ba godileng. Mo mo-tlheng wa ga Jesu, Bajuda bangwe ba ba leng mo maemong a akwa godimo ba ne ba itlhokomolosa ka bolotsana kgang ya gotlhokomela batsadi ba bone. Ba ne ba re go diragatsa maikarabe-lo a ba neng ba ithwesitse one a bodumedi go ne go tla pele gago diragatsa boikarabelo jo Modimo a neng a ba neile jone jwa gotlhokomela batsadi ba bone. (Mar. 7:9-13) Malapa a Bakeresete ga atshwanela go dira jalo.—1 Tim. 5:3-8.

18 Mme gone, go tweng fa batsadi ba ba godileng ba na le banaba le mmalwa ba e leng Basupi? Fa mongwe wa bana bano a se molenyalong, a seo se raya gore go tshwanetse ga lebelelwa gore e nneene a rwalang boikarabelo jwa go tlhokomela batsadi bano? Kgai-tsadi mongwe wa kwa Japane o kwala jaana: “Nka rata go nyalwa,mme gone ga ke kgone ka gonne ke nna ke rweleng boikarabelojwa go tlhokomela batsadi ba me. Ke a itse gore Jehofa o tlhalo-ganya go ngomoga pelo go go tlisiwang ke go tlhokomela batsadile kutlobotlhoko e batho ba ba seng mo lenyalong ba lebanang leyone.” A gongwe kgaitsadi yono o na le bokgaitsadie le bomonna-we ba ba leng mo lenyalong, ba kwantle ga go buisana le ene, basweditseng ka gore e nne ene a rwalang boikarabelo jwa go tlhoko-mela batsadi gonne a sa nyalwa? Batho ba ba leng mo seemong seo

17-19. (a) Ke eng fa bana ba ba rulaganyetsang go tlhokomela batsadiba bone ba ba lwalang kgotsa ba ba godileng ba tshwanetse go akanye-tsana ka lorato le go nna tekatekano? (b) Re ka ithuta thuto efe e emolemo mo go Jesu malebana le tsela e a ileng a tlhokomela mmaagweka yone?


ba tshwanetse go lemoga gore Jeremia le ene o ne a na le bomorwa-rraagwe ba ba neng ba sa mo tshware sentle.—Bala Jeremia 12:6.

19 Jehofa o tlhaloganya maemo a batho ba ba seng mo lenya-long ba lebanang le one e bile o amega ka batho ba ba lebanang lemaemo a a thata. (Pes. 103:11-14) Mme gone, go tlhokomela batsa-di ba ba godileng le ba ba lwalang ke boikarabelo jwa bana botlhemo lelapeng, e seng jwa ba ba seng mo lenyalong fela. Gone keboammaaruri gore bana ba bangwe ba ka tswa ba le mo lenyalonge bile ba na le bana. Le fa go ntse jalo, seo ga se reye gore ba go-lolesegile mo batsading ba bone kgotsa gore ga ba tlhoke go babontsha lorato, e bile ga se ba golole mo boikarabelong jwa bonejwa Bokeresete jwa go tlhokomela batsadi ba bone fa go tlhoke-ga. Re sa ntse re gopola gore tota le fa Jesu a ne a le mo kotenga letetse go swa, o ne a itse gore ke boikarabelo jwa gagwe gore adire sengwe go tlhokomela mmaagwe. (Joh. 19:25-27) Baebele ga ena melao e e gagametseng ya kafa batsadi ba ba godileng le ba balwalang ba tshwanetseng go tlhokomelwa ka gone; e bile ga e rebana ba ba seng mo lenyalong ke bone ba tshwanetseng go rwalamaikarabelo a magolo a go tlhokomela batsadi ba bone. Mo kga-nnyeng eno e e masisi, botlhe ba ba amegang ba tshwanetse goakanyetsa sentle tsela e ba tla dirang seno ka yone e bile e le ka te-katekano, ba gakologelwa sekao se Jesu a re tlhometseng sone kago tlhokomela mmaagwe.

20 Jeremia o ne a bolelela pele jaana a tlhotlhelediwa ke moya oo boitshepo: “Mongwe le mongwe ga a kitla a tlhola a ruta mole-kane wa gagwe le mongwe le mongwe morwarraagwe, a re, ‘ItsengJehofa!’ gonne botlhe ba tla nkitse.” (Jer. 31:34) Boammaaruri kegore gone jaanong re setse re itumelela botsalano jo bo ntseng jalomo phuthegong ya Bokeresete, go akaretsa le jwa bakaulengwe lebokgaitsadi ba rona ba ba seng mo lenyalong. Ga go pelaelo gorerotlhe re batla go nna le botsala jo bo lapolosang le batho ba baseng mo lenyalong mme re batla go ba bona ba ‘nna ba tshela.’

20. O ikutlwa jang ka kgang ya go tsalana le batho ba ba seng mo lenya-long ba ba mo phuthegong ya gago?

Ke dikgato dife tse dingwe tse o ka di tsayang go lapolosa babangwe le go lapolosiwa ke bakaulengwe le bokgaitsadi ba baseng mo lenyalong?


MOKWALEDI yo o ikanyegang wa ga Jeremia e bong Baruke, one a setse a lapile. E ne e le ngwaga wa bon

è wa puso ya ga Kgo-

si Jehoiakime yo o boikepo, kgotsa mo e ka nnang ka 625 B.C.E.Jeremia o ne a bolelela mokwaledi yono gore a tseye buka yamomeno mme a kwale mo go yone mafoko otlhe a Jehofa aneng a a buile le moporofeti ka ga Jerusalema le Juda, mafo-ko a a ileng a buiwa dingwaga di feta 23 go tloga fa Jeremia asimolola tiro ya gagwe go tla go fitlha ka nako eo. (Jer. 25:1-3;36:1, 2) Baruke ga a ka a balela Bajuda ka nako eo mafoko a aneng a kwadilwe mo momenong. O ne a tla ba balela one mongwageng o o latelang. (Jer. 36:9, 10) Mme gone, a go sengwese Baruke a neng a tshwenyegile ka sone?

2 Baruke o ne a bua jaana a hutsafetse: “A bo go latlhega nna,gonne Jehofa o okeditse botlhoko jwa me ka khutsafalo! Ke la-pile ka ntlha ya go fegelwa ga me.” Gongwe go na le dinakodingwe tse le wena o ileng wa bua mafoko a a bontshang goreo lapile, o ka tswa o ne o buela kwa godimo kgotsa o buela mopelong. Go sa kgathalesege gore Baruke o ne a dira seo jang, Je-hofa o ne a reeditse. Motlhatlhobi wa dipelo tsa batho o ne aitse gore ke eng se se neng se tshwenya Baruke, mme Modimo one a dirisa Jeremia gore a neye Baruke kgakololo e e lorato. (BalaJeremia 45:1-5.) Mme gone, o ka tswa o ipotsa gore ke eng se seneng se dira gore Baruke a ikutlwe a lapile jaana. A ke kabelo ea neng a sa tswa go e newa kgotsa maemo a a neng a tshwanetsego e dira mo go one? Nnyaa, tota bothata bo ne bo le mo pe-long ya gagwe. Aitsane Baruke o ne a “ipatlela dilo tse dikgolo.”

1, 2. (a) Baruke o ne a lebana le bothata bofe mo ngwageng wa bonewa puso ya ga Jehoiakime? (b) Jehofa o ne a thusa Baruke jang?

KGAOLO YA BOROBONGWE

TILA GO “IPATLELA DILOTSE DIKGOLO”

103

Dilo tseo e ne e le eng? Jehofa o ne a mo solofetsa eng fa a ne aka amogela kgakololo le kaelo ya Gagwe? Mme re ka ithuta engmo go se se diragaletseng Baruke?

‘DILO TSEO TSE DIKGOLO’ E NE E LE ENG?3 Baruke o tshwanetse a bo a ne a itse gore ‘dilo tseo tse dikgo-

lo’ ke eng. Mokwadi yono o ne a itse gore ‘matlho a Modimoa mo ditseleng tsa motho, mme o bona dikgato tsotlhe tsa ga-gwe.’ (Jobe 34:21) Kabelo e Baruke a neng a e neilwe ga se yonee neng ya dira gore fa a ntse a kwala mafoko a ga Jeremia aboporofeti a nne le maikutlo a gore ga a na “lefelo lepe la boi-khutso.” Bothata e ne e le se ene a se tsayang se le botlhokwa—se se neng se le mo pelong ya gagwe. E re ka Baruke a ne atshwaregile ka go ipatlela “dilo tse dikgolo,” o ne a lebala dilotsa botlhokwatlhokwa, e leng dilo tse di amanang le go dirwaga thato ya Modimo. (Bafil. 1:10) Thanolo ya Lefatshe le Lesha etlhalosa sentle lediri le le dirisitsweng fano, mme e le ranola e lego “nna o ntse o ipatlela.” Ka jalo, e ne e se fela kakanyo e e fe-tang. Baruke o ne a sa bolo go nna a batla “dilo tse dikgolo” faJehofa a mo tlhagisa gore a emise go dira jalo. Le fa mokwalediyono yo o ikanyegang wa ga Jeremia a ne a ntse a dira thato yaModimo, mo go yone nako eo, o ne a ntse a batla “dilo tse di-kgolo.”

4 Sengwe sa dilo tse Baruke a ka tswang a ne a tshwenyegi-le thata ka tsone ke go batla maemo le go batla go tuma. Lefa Baruke e ne e le mokwaledi wa ga Jeremia, e ka tswa e nee se wa ga Jeremia fela. Mo go Jeremia 36:32, Baruke o bidi-wa “mokwaledi.” Bosupi jo bo ntshitsweng ke baithutamaropebo bontsha gore e ne e le modiredimogolo mo ntlong ya kgosi.Tota e bile sereto se Baruke a neng a bidiwa ka sone se dirisiwale mo go “Elishama mokwadi” yo e neng e le mongwe wa di-kgosana tsa Juda. Seno se bontsha gore e re ka Baruke e ne e le

3. Ke eng se totatota se neng se dira gore Baruke a nne le bothata mosemoyeng?4, 5. Ke eng fa “dilo tse dikgolo” tse Baruke a neng a di batla e ka tswae ne e le maemo a a kwa godimo le go tuma, mme ke ka ntlha yang fago ne go tshwanela gore Jehofa a mo tlhagise?


modirimmogo le Elishama, le ene o ne a kgona go tsena mo“phaposing ya bojelo ya mokwaledi” e e neng e le mo “ntlongya kgosi.” (Jer. 36:11, 12, 14) Ka jalo, Baruke e tshwanetse ya boe ne e le modiredimogolo yo o rutegileng mo ntlong ya kgosi.Morwarraagwe e bong Seraia e ne e le molebedi wa masole a gaKgosi Sedekia mme o ne a tsamaya le kgosi fa e ne e ya go diratiro nngwe ya botlhokwa kwa Babelona. (Bala Jeremia 51:59.) Ere ka Seraia e ne e le molebedi wa masole, o tshwanetse a boa ne a tlhokometse dilwana tsa kgosi e bile a e rulaganyetsa lemarobalo fa ba ntse ba le mo loetong, mme ruri seo e ne e lemaemo a a kwa godimo tota.

5 Jaanong o ka tswa o tlhaloganya gore motho yo o tlwae-tseng tiro ya maemo a a kwa godimo jaana, a ka nna a lapisiwake go nnela go bolela melaetsa ya katlholo ka go latelana kga-tlhanong le Juda. Tota e bile, Baruke o ne a ka nna a latlhegelwake maemo le tiro ya gagwe ka ntlha ya go ema moporofetiwa Modimo nokeng. Gape akanya ka se se neng se tla direga faJehofa a ne a ka rutlolola se a neng a se agile, jaaka re bala mo goJeremia 45:4. “Dilo tse dikgolo” tse Baruke a neng a akantse katsone—e ka tswa e le go nna le maemo a a tlotlegang mo ntlongya segosi kgotsa go nna le dikhumo—e ne e tla nna lefela. Fa e legore Baruke o ne a batla go nna le maemo mo tsamaisong yanako eo ya Sejuda e e neng e tlile go senngwa, Modimo o ne ana le lebaka le le utlwalang la go mo thiba go akanya jalo.

6 Gape “dilo tse dikgolo” tse Baruke a neng a di batla e ka tswae ne e le dikhumo. Dit

ˇshaba tse di neng di dikologile Juda di ne

di ikaegile thata ka dikhumo le matlotlo. Moabe o ne a ikanya‘ditiro tsa gagwe le matlotlo a gagwe.’ Amone le ene o ne a ntsefela jalo. Mme Jehofa o ne a dira gore Jeremia a kwale gore Ba-belona e ne e le “yo o nang le matlotlo a magolo.” (Jer. 48:1, 7;49:1, 4; 51:1, 13) Le fa go ntse jalo, ntlha ke gore Modimo o nea kgala dit

ˇshaba tseo.

7 Ka jalo, fa e le gore Baruke o ne a batla dithoto le dikhumo,

6, 7. Fa e le gore “dilo tse dikgolo” tse Baruke a neng a di batla ke di-khumo, ke dilo dife tse di tshwanang le tsa motlha wa gagwe tse le ronare ka di akanyetsang?

Tila go “Ipatlela DiloTse Dikgolo” 105

re kgona go tlhaloganya lebaka la go bo Jehofa a ile a mo tlha-gisa ka dilo tseo. Fa Modimo a ‘otlololela banni ba lefatshe laJuda seatla sa gagwe,’ matlo le masimo a bone a ne a tla newababa ba bone. (Jer. 6:12; 20:5) A re re o ne o tshela kwa Jeru-salema ka nako ya ga Baruke. Bontsi jwa baagi ba motse wa lona—go akaretsa dikgosana, baperesiti le dikgosi ka botsone—ba nale boikutlo jwa gore ba tshwanetse go lwantsha Bababelona baba tlhaselang motse wa lona. Le fa go ntse jalo, wena o itse mo-laetsa ono wa ga Jeremia: “Direlang kgosi ya Babelona mme lotswelele lo tshela.” (Jer. 27:12, 17) Fa o na le dithoto di le di-ntsintsi mo motseng oo, a go ne go tla nna motlhofo fela goreo ikobele kaelo ya Modimo? A tsela e o ikutlwang ka yone kadithoto tseo tsa gago e ne e tla go tlhotlheletsa gore o tlhwaeletsebe tlhagiso ya ga Jeremia kgotsa o latele mmudubudu? Totaboammaaruri ke gore dilo tsotlhe tse di tlhwatlhwakgolo tse dineng di le mo Juda le Jerusalema, go akaretsa le tse di neng dile mo tempeleng, di ne tsa gapiwa mme tsa isiwa kwa Babelona.Ka jalo, go lelekisa dikhumo e ne e tla nna matsapa a bophirifela. (Jer. 27:21, 22) A go sengwe se re ka ithutang sone mo kga-nnyeng eno?

“KE TLA GO NAYA MOYA WA GAGO E LE THOPO”8 Jaanong akanya ka ntlha eno: Baruke o ne a tla solegelwa

molemo jang fa a ka ikobela taelo ya Modimo? Aitsane o ne atla boloka moya wa gagwe! O ne a solofeditswe seo “e le thopo”ya gagwe. (Bala Jeremia 45:5.) Go bonala go ile ga falola bathoba se kae fela. Bomang? Ke ba ba ileng ba ikobela taelo ya Modi-mo ya gore ba ineele mo Bakaladieng. (Jer. 21:9; 38:2) Bangweba ka nna ba ipotsa gore, ‘A seo ke sone sotlhe se ba neng ba senewa gonne ba ile ba ikoba?’

8, 9. Ke eng fa o ka re go ne go le botlhokwa gore Baruke a amogelemoya wa gagwe e le thopo?

Jehofa o ne a kgalemela Baruke jang ka bothata jo a neng a nale jone jwa go batla “dilo tse dikgolo”? Ke eng fa o akanya gorego botlhale go amogela kgakololo ya Modimo?


9 Akanya fela gore maemo a tshwanetse a bo a ne a ntsejang kwa Jerusalema fa Bababelona ba ntse ba e dikaganyedi-tse. Baagi ba Jerusalema ba ne ba tshelela mo letshogong. Reka re Sodoma yone e ne e le botoka gonne e ne ya digwa kaponyo ya leitlho. Gongwe go ile ga nna motlhofo go itshoke-la go senngwa ga Sodoma. (Dikhu. 4:6) Baruke o ne a kwalaboporofeti jo bo neng bo tlhalosa gore baagi ba Jerusalema bane ba tla bolawa ka t

ˇshaka, ka leuba kgotsa ka bolwetse jwa le-

roborobo. Ka jalo, o tshwanetse a bo a ile a bona fa bo ne bodiragadiwa. Dijo tse di neng di le mo mabolokelong kwa Jeru-salema di ne tsa fela. Ruri go ne go garola pelo tota go nna momotseng o bomm

è, ba ka tlholego go itsegeng gore ba “pelo-

tlhomogi,” ba neng ba apaya bana ba bone le go ba ja! (Dikhu.2:20; 4:10; Jer. 19:9) Le fa go ntse jalo, Baruke ene o ile a falola.Ee, mo maemong ao a a tsitsibanyang mmele, botshelo e ne e lethopo, fela jaaka tuelo e e newang bafenyi morago ga ntwa. Go

bonala sentle gore Baruke o tshwanetse a bo a ile a utlwa kgako-lolo ya Modimo le go e dirisa mme a tlogela go ipatlela “dilo tsedikgolo.” Go falola ga gagwe ke bosupi jwa seo, ke gone ka mooJehofa a ileng a mo amogela.—Jer 43:5-7.

A O TLA BATLA “DILO TSE DIKGOLO”?10 Le fa Baruke a ne a tshwaregile ka go dira thato ya Modimo,

go ne ga feta lobaka lo loleele a ntse a lwantshana le keletso yago batla “dilo tse dikgolo.” Jehofa o ne a mo tlhagisa ka kotsiya seo, mme o ne a falodisiwa mo masetlapelong a semoya lemo losong. A le rona, fela jaaka Baruke, re ka raelesega mme go-ngwe ra fekeediwa ke dikeletso tse di nweleletseng mo dipelongtsa rona, tota le fa re ntse re tshwaregile ka go direla Jehofa?

11 Teko e kgolo ya ga Baruke e tshwanetse ya bo e ne e le gobatla go itirela leina. A o kgona go mmona ka leitlho la mogo-polo a ntse a ipotsa gore: ‘A tiro ya me ya ‘bokwaledi’ ga e nago ntatlhegela? A gongwe ke tla tlhatlosiwa mo tirong ke newemaemo mangwe a a kwa godimonyana?’ Jaanong go tweng karona? Ipotse jaana, ‘A go na le dilo dingwe tse ke di gagamale-lang, gongwe tse di itseweng ke nna fela, tse di tla dirang goreke atlege mo lefatsheng leno kgotsa mo isagweng?’ Basha ba-ngwe ba Bakeresete ba ka nna ba tlhatlhanya ka potso eno, ‘Aditshono tse ke nang le tsone tsa go nna le maemo a a kwa go-dimo le tiro e e duelang sentle ka ntlha ya thutego e ke nang leyone, di ka dira gore ke raelesege go ipatlela “dilo tse dikgolo”?’

12 Mokaulengwe mongwe yo o direlang kwa ntlokgolong yalefatshe o ne a na le dingwaga di le 15 fa a ne a newa basari yago ya yunibesithing. Morutabana wa gagwe o ne a gakgametsetota fa mokaulengwe yono a e gana mme go na le moo a tlho-pha go nna mmulatsela. Le fa go ntse jalo, o ne a ntse a rata goithuta. O ne a nna morongwa kwa setlhaketlhakeng sengwe sese kwa thoko. Fa a le koo, o ne a tshwanelwa ke go ithuta puo ee neng e buiwa ke batho ba ba kwa godimonyana ga 10 000.

10, 11. Pego ya ga Baruke e bontsha jang se se diregang mo motlhengwa rona le se se ka nnang sa diragalela mongwe le mongwe wa rona?12. Ke ka tsela efe mokaulengwe mongwe a ileng a batlela Jehofa dilotse dikgolo, mme wena o akanya eng ka tshwetso ya gagwe?


E re ka go ne go se na dikishinare ya puo eo, o ne a itirela bukae e nang le lenaane la mafoko a puo eo le ditlhaloso tsa one.Kgabagare o ne a nna setswerere mo puong eo mme a kopiwa goranola dikgatiso dingwe tsa rona tsa Bokeresete. Moragonyana,buka ya gagwe ya mafoko e ne ya dirisiwa fa go dirwa dikishina-re ya ntlha ya puo eo. Nako nngwe o ne a bolelela bareetsi babantsi kwa kopanong ya kgaolo a re: “Fa nkabo ke ile ka dume-la go ya yunibesithing, thutego epe fela ya sekolo e nka bong kena le yone e ne e tla dira gore batho ba nkgalaletse. Gone jaa-nong ga ke na thutego epe e ke ithutetseng yone. Ka jalo, ga goope yo o nkgalaletsang ka se ke se dirileng. Kgalalelo yotlhe e yakwa go Jehofa.” (Dia. 25:27) O akanya eng ka tshwetso e a nenga e dira fa a le dingwaga di le 15? Mo dingwageng tseno tsotlhe,o ile a itumelela go nna le ditshiamelo mo phuthegong ya Mo-dimo. Wena o batla go dirisa jang bokgoni jo o nang le jone?Go na le gore o ipatlele kgalalelo, a o ikemiseditse go bo dirisago galaletsa Jehofa?

13 Go na le kotsi e nngwe gape e e amanang le kgang eno: gobatla “dilo tse dikgolo,” o di batlela batho ba o ba ratang le bao ka ba tlhotlheletsang motlhofo kgotsa o dirisa bone go nna letsone. Gongwe o ka tswa o ile wa bona batsadi bangwe ba e sengBakeresete, ba tsela e ba dirang dilo ka yone e bontshang goreba batla gore bana ba bone ba atlege thata mo botshelong gofeta kafa bone ba atlegileng ka gone kgotsa ba nne batho ba baka ikgantshang ka bone. Gongwe o kile wa utlwa mongwe a re:“Ga ke batle gore ngwanake a sotlege jaaka nna” kgotsa “Ke ba-tla gore ngwanake a ye yunibesithing gore a tle a tshele sentle.”Batsadi ba Bakeresete le bone ba ka nna le mogopolo o o tshwa-nang le oo. Gone ke boammaaruri gore motho a ka nna a re,‘Tota ga ke ipatlele dilo tse dikgolo.’ Mme gone, a a ka tswa a di“batlela” motho yo mongwe kgotsa a dirisa motho yo mongwe,morwawe kgotsa morwadie gore a di bone? Fela jaaka Baruke aka tswa a ile a dirisa tiro ya gagwe go ipatlela maemo a a kwa go-dimo, batsadi le bone mo dipelong tsa bone ba ka tswa ba batlamaemo a a kwa godimo ba dirisa bana ba bone. Le fa go ntse

13. Ke eng fa batsadi bangwe ba tshwanetse go akanya ka kelotlhoko kakgwetlho e Baruke a neng a lebane le yone?


jalo, a “motlhatlhobi wa dipelo” ga a kitla a lemoga seno felajaaka a ile a dira le ka Baruke? (Dia. 17:3) Tota re tshwanetse gokopa Modimo gore a tlhatlhobe dikakanyo tsa rona tse di kwateng fela jaaka Dafide a ile a dira. (Bala Pesalema 26:2; Jeremia17:9,10.) Jehofa a ka nna a dirisa ditsela tse di farologaneng—tsedi jaaka se re ithutileng sone ka Baruke—go re tlhagisa ka kotsiya go batla “dilo tse dikgolo.”

SERAI SA “DILO TSE DI TLHWATLHWAKGOLO”14 A re re gongwe “dilo tse dikgolo” tse Baruke a neng a di

batla e ne e le dikhumo. Jaaka re bone pelenyana, fa Baruke aka bo a ile a rata dilo tse a neng a na le tsone le dithoto tsa ga-gwe tse di kwa Juda ka tsela e e feteletseng, gongwe go ka bogo nnile thata mo go ene gore a ikobele taelo ya Modimo yagore ba ineele mo Bakaladieng. Gongwe o ka tswa o lemogi-le gore gantsi motho yo o humileng o ikaega ka ‘dilo tsa gagwetse di tlhwatlhwakgolo,’ mme gone Baebele e re tlhomamisetsagore tshireletsego e dilo tseno di mo nayang yone e mo “mogo-polong wa gagwe.” (Dia. 18:11) Batlhanka botlhe ba ga Jehofaba ka solegelwa molemo ke go nna ba ikgopotsa gore Lefoko laModimo le re gakolola go nna tekatekano malebana le dikhu-mo. (Bala Diane 11:4.) Le fa go ntse jalo, bangwe ba ka nna bare, ‘Ke eng se se phoso ka go itumelela menate ya lefatshe lenogo sekae?’

15 Fa Mokeresete a rata dithoto tsa gagwe ka tsela e e fetele-tseng, a ka nna a feleletsa a eletsa dilo tse e leng karolo yalefatshe leno le le fetang. Jeremia le Baruke ga ba a ka ba dirajalo. Dingwaga moragonyana, Jesu o ne a tlhagisa batho ba baneng ba tshela ka nako ya fa ‘Morwa motho a tla bo a senolwa.’O ne a re: “Gakologelwang mosadi wa ga Lote.” Go tla bo go le

14, 15. Ke jang dikhumo di ka fetogang “dilo tse dikgolo” mo go rona?

Ke tsela efe e nngwe e Baruke a ka tswang a ne a batla“dilo tse dikgolo” ka yone? Ke thuto efe e o ithutang yone mokgannyeng eno?


molemo go gakolola Bakeresete jaana: ‘Gakologelwang Jeremiale Baruke.’ (Luke 17:30-33) Fa re ka itetla go rata dithoto ka tse-la e e feteletseng, go ka nna thata gore re ikobele mafoko ao aga Jesu. Mme gone, se lebale—Baruke o ne a tsaya tsia tlhagisoe e tswang kwa Modimong mme ka ntlha ya seo o ne a nna atshela.

16 Akanya ka boemo jo bakaulengwe ba kwa Romania baneng ba le mo go jone ka nako ya puso ya Bokomonise. Ka di-nako dingwe fa badiredi ba puso ba ntse ba phuruphutsa matloa Basupi, ba ne ba tsaya dithoto tsa Basupi bano, segolobogolodilo tse ba neng ba ka kgona go di rekisa. (Dikhu. 5:2) Bakaule-ngwe le bokgaitsadi ba le bantsi ba ba neng ba laolwa ke pusoeo, ba ne ba ikemiseditse go latlhegelwa ke dithoto tsa bone. Ba-ngwe ba bone ba ile ba tshwanelwa ke go tlogela dithoto le dilotsa bone tse dingwe kwa morago fa ba ne ba fudusediwa kwalefelong le lengwe; le fa go ntse jalo, ba ne ba nna ba ntse babolokile bothokgami jwa bone mo go Jehofa. Fa o ka lebana leteko e e tshwanang le eo, a o tla letla tsela e o ratang dithoto tsagago ka yone e dire gore o se ka wa tswelela o ikanyega mo Mo-dimong?—2 Tim. 3:11.

17 Ela tlhoko gore Jeremia le Baruke ba ne ba engwa nokengke baporofeti ba bangwe ba nako eo. Sefania o ne a porofeta kanako e le nngwe le Jeremia fa go ne go busa Josia. Jeremia a ka

16. Tlhalosa seemo sengwe se mo go sone batlhanka ba Modimo baneng ba bontsha gore ba leba dithoto ka tsela e e siameng.17. Baporofeti bangwe ba ba neng ba porofeta ka nako e le nngwe le Je-remia le Baruke ba ka tswa ba ile ba ba thusa jang?

tswa a ile a akanya ka eng fa a utlwa mafoko a a mo go Sefania1:18? (E bale.) Re ka tlhomamisega gore o ile a bolelela Baru-ke ka mafoko ao a a tlhotlheleditsweng. Moporofeti yo mongwegape e ne e le Esekiele, yo o neng a isiwa botshwarwa kwa Babe-lona ka 617 B.C.E. Ditiro dingwe le melaetsa mengwe ya gagwee ne e amana ka tlhamalalo le Bajuda ba ba neng ba boetse kwanagagaeng ya bone, ka jalo Jeremia a ka tswa a ile a utlwa se Ese-kiele a ileng a se bua le go se dira kgotsa Esekiele le ene a katswa a ile a utlwa se Jeremia a ileng a se dira le go se bua. Seo seakaretsa le mafoko a a mo go Esekiele 7:19. (E bale.) Fela jaakamafoko ano a a tlhotlheleditsweng a ne a solegela Jeremia le Ba-ruke molemo, le rona a ka re thusa. Batho ba le bantsi ba tlakopa medimo ya bone gore e ba sireletse ka letsatsi la ga Jehofa.Le fa go ntse jalo, medimo ya bone le fa e le dikhumo tsa bonega di kitla di ba boloka.—Jer. 2:28.

A O TLA AMOGELA “MOYA WA GAGO E LE THOPO”?18 Re tshwanetse go nna re gopola gore Jehofa o re solofeditse

gore thopo ya rona e tla nna ‘meya’ ya rona. Tota le fa batlha-nka bangwe ba gagwe ba ka swa ka nako ya pogiso e e tla nnanggone ka ‘pitlagano e kgolo,’ fa dinaka tsa sepolotiki tsa sebata-na di nna kgatlhanong le bodumedi, ruri ba ba ikanyegang baoba tla bo ba sa latlhegelwa ke sepe. Ruri ‘meya’ ya bone e tlatsosiwa gape gore ba itumelele “botshelo jwa mmatota,” mo le-fatsheng le lesha. (Tshen. 7:14, 15; 1 Tim. 6:19) Le fa go ntse jalo,re ka tlhomamisega gore batlhanka ba le bantsi ba Modimo baba tla ikanyegang ka nako eo ba tla falola pitlagano e kgolo. O katlhomamisega gore fa Modimo a tlisa masetlapelo kgatlhanongle ditshaba, ga go motho ope yo o ikanyegang yo o tla nnang ga-reng ga “ba Jehofa a ba bolaileng.”—Jer. 25:32, 33.

19 Bangwe ba ka nna ba nametsega pelo fa ba akanya gore batla amogela ‘meya’ ya bone e le “thopo,” mme gone ga ba a

18. Ke “moya” wa ga mang o re tshwanetseng go o batla e le thopo, mmere ka dira seo jang?19. Ke ka ditsela dife go sekaseka sekao sa ga Jeremia le Baruke go diri-leng gore o ikemisetse le go feta gore o tla tila go ipatlela “dilo tsedikgolo”?


tshwanela go tshwenyega ka seo. Se lebale gore fa batho ba Je-rusalema ba ne ba swa ka ntlha ya leuba, Jehofa o ne a bolokaJeremia a tshela. Jang? Kgosi Sedekia o ne a laela gore Jeremiaa tsenngwe mo kgolegelong kwa Lolwapeng lwa Badisa mmea mo naya “senkgwe se se kgolokwe letsatsi le letsatsi go tswakwa mmileng wa babesi ba senkgwe, go fitlha senkgwe sotlhe sefela mo motseng.” (Jer. 37:21) Mme Jeremia o ne a falola! Je-hofa a ka dirisa tsela le fa e le epe fela go tlhokomela batho bagagwe. Mme ruri o tla tlhokomela batho ba gagwe, ka gonneo ba tlhomamiseditse gore ba tla bona botshelo jo bo sa khu-tleng. E re ka Baruke a ile a tlogela go “ipatlela dilo tse dikgolo,”o ne a falola fa Jerusalema e senngwa. Le rona re ka lebelelapele go falola Aramagedona gore re galaletse Jehofa ka ‘meya’ya rona e e leng thopo e re tla e itumelelang ka bosakhutleng.

Ke eng fa go le botlhale gompieno gore re se ke ra ipatlela“dilo tse dikgolo,” go na le moo re lebelele pele go amogela‘meya’ ya rona e le thopo?

Tlhopha se tota se leng botlhokwa (Bapisa tsebe 46.)


JEREMIA o ne a lela. O ne a utlwisitswe botlhoko ke seemo sebatho ba gagabo ba neng ba le mo go sone ka nako eo le ke di-kgang tse Modimo a neng a mo laetse gore a di bolelele pele kaisagwe ya bone. O ne a eletsa e kete tlhogo ya gagwe e ka bo etshwana le motswedi wa metsi mme matlho a gagwe le sedibagore a tle a lele a sa kgaotse. Jeremia o ne a na le lebaka le leutlwalang la go hutsafadiwa ke seemo se setshaba se neng se lemo go sone. (Jer. 9:1-3; bala Jeremia 8:20, 21.) Bajuda ba ne batsweletse ka go gana molao wa Modimo e bile ba sa ikobele le-ntswe la ga Jehofa, ka jalo ba ne ba tla welwa ke masetlapelo.—Jer. 6:19; 9:13.

2 Le fa go ntse jalo, batho ba Juda ba ba neng ba rata goutlwa baeteledipele ba bone ba bodumedi ba ntse ba ba raya bare, ‘tsotlhe di apere tshiamo,’ ba ne ba se na sepe le gore Je-hofa o akanya eng ka boitsholo jwa bone. (Jer. 5:31; 6:14) Bane ba tshwana le balwetse ba ba batlang ngaka e e ba bolele-lang dilo tse di tla ba itumedisang mme gone e itlhokomolosamatshwao a a bontshang gore tota ba a lwala. Fa o lwala thata,a o ne o se kitla o batla go bolelelwa gore tota o tshwerwe keeng gore o kgone go batla kalafi ka bonako? Bajuda ba mo mo-tlheng wa ga Jeremia ba ka bo ba ile ba batla go itse boammaa-ruri ka bomoya jwa bone. Ba ka bo ba ile ba botsa gore: “O kaeJehofa?”—Jer. 2:6, 8.

3 Fa Bajuda ba botsa gore, “O kae Jehofa?” seo se ne se tla bo

1, 2. (a) Bajuda ba mo motlheng wa ga Jeremia ba ne ba ntse jang se-moyeng? (b) Bajuda bano ba ka bo ba ile ba dira eng ka seemo sa bone?3. (a) Bajuda ba ka bo ba ile ba araba jang potso e e reng, “O kae Jeho-fa?” (b) Tsela nngwe e Bajuda ba neng ba ka batla Jehofa ka yone ke efe?

KGAOLO YA BOLESOME

A LETSATSI LE LETSATSI OBOTSA GORE, “O KAE JEHOFA?”

114

se raya gore ba batla kaelo ya Modimo fa ba dira ditshwetso tsedinnye le tse dikgolo. Bajuda ba mo motlheng oo ga ba a ka badira jalo. Mme fa Jerusalema e se na go senngwa le fa ba se nago boa kwa Babelona, ba ne ba tshwanetse go ‘batla Jehofa.’ Faba ka dira jalo, ba ne ba tla mmona ba bo ba ithute le ditse-la tsa gagwe. (Bala Jeremia 29:13,14.) Ba ne ba tla dira seo jang?Tsela nngwe e ne e le ka go rapela Modimo ka tlhoafalo ba mokopa gore a ba kaele. Eo ke yone tsela e Kgosi Dafide a nenga dira ka yone. O ne a kopa Modimo jaana: “Nkitsise ditselatsa gago, wena Jehofa; nthute ditselana tsa gago.” (Pes. 25:4)Ela tlhoko taletso e Moutlwi wa thapelo a neng a e naya ba-tho a dirisa Jeremia mo ngwageng wa bolesome wa puso ya gaKgosi Sedekia. “Mpitse, mme ke tla go araba ke bo ke go bo-lelela dilo tse dikgolo le tse di sa tlhaloganyegeng tse o sa diitseng ke sa okaoke.” (Jer. 33:3) Fa kgosi le setshaba seno sa ba-tsuolodi se ka bo se ile sa kopa thuso mo Modimong, a ka bo aile a ba senolela dilo tse di neng di sa ‘tlhaloganyege’ mo gobone, go kgakgabadiwa le go tsosolosiwa ga Jerusalema mora-go ga dingwaga di le 70.

4 Tsela e nngwe e Bajuda ba ka bong ba ile ba batla Jehofa kayone e ne e le ka go batlisisa dilo tse di diregileng mo nakong ee fetileng le go ela tlhoko kafa Modimo a neng a dirisana le ba-tho ba gagwe ka gone. Ka go dira jalo, ba ka bo ba ile ba lemo-ga gore ke eng se se neng se itumedisa Modimo le se se neng semo galefisa. Ba ne ba na le mekwalo ya ga Moshe le dipego dile mmalwa tsa hisitori tse di tlhotlheleditsweng mmogo le di-pego tsa se se neng sa direga ka dikgosi tsa Iseraele le tsa Juda.Fa Bajuda ba motlha wa ga Jeremia ba ne ba ka tlhatlhanya kadilo tseno ba bo ba reetsa baporofeti ba boammaaruri ba Mo-dimo, ba ka bo ba ile ba kgona go bona karabo ya potso eno,“O kae Jehofa?”

5 Tsela ya boraro e Bajuda bao ba ka bong ba ile ba batla Je-hofa ka yone e ne e le ka go ithuta mo dilong tse di ba diraga-letseng le tse di diragaletseng batho ba bangwe. Seo ga se reye

4, 5. Batho ba Modimo ba ka bo ba ile ba batla Jehofa ka ditsela difetse dingwe?

A o Botsa Letsatsi le Letsatsi Gore, “O Kae Jehofa?” 115

gore ba ne ba tshwanetse go ithuta sengwe le sengwe ka golekeletsa le ka diphoso, mme gone ba ka bo ba ile ba solege-lwa molemo fa ba ne ba ka ela tlhoko dilo tse ba ileng ba didira mo nakong e e fetileng le kafa Jehofa a neng a leba tsela eba neng ba dira dilo ka yone. Fa ba ne ba le kelotlhoko, ba kabo ba ile ba tlhaloganya kafa Modimo a lebang boitsholo jwabone ka gone.—Dia. 17:10.

6 Mma re boneng gore rona re ithuta eng mo go seno. Fa odira ditshwetso le fa o tlhopha dilo tse o batlang go di dira, a kametlha o botsa gore, “O kae Jehofa?” Bangwe ba ka nna le boi-kutlo jwa gore gantsi ga ba dire seo ka metlha jaaka ba tshwa-netse. Fa e le gore le wena o ikutlwa jalo, o se ka wa kgobegamarapo. Tota le Jobe, yo e neng e le tlhogo e e ikanyegang ya lo-tso o ne a na le bothata jono.Fa a ne a na le mathata o nea akanya fela ka se se mo di-ragalelang. Elihu o ile a tshwa-nelwa ke go mo gakolola katshekamelo e e tlwaelegilenge batho ba nang le yone: “Gago na ope yo o neng a re, ‘Okae Modimo Modiri wa me yoMogolo?’” (Jobe 35:10) Elihuo ne a kgothatsa Jobe jaana:‘Ela tlhoko ditiro tse di gakga-matsang tsa Modimo.’ (Jobe37:14) Jobe o ne a tshwanetsego leba ka kelotlhoko ditirotse dikgolo tsa ga Jehofa tse dibonalang mo dilong tse di modikologileng tse Modimo a dibopileng le mo tseleng e Mo-dimo a dirisanang le batho kayone. Dilo tse di diragaletsengJobe di ne tsa mo thusa gore

6. Sekai sa ga Jobe se go kgothatsajang?


a tlhaloganye ditsela tsa ga Jehofa. Fa Jobe a sena go itshokelamatshwenyego a gagwe le go bona kafa Jehofa a ileng a rarabo-lola kgang eo ka gone, o ne a re: “Ke ne ka bua, mme ke ne kesa tlhaloganye dilo tse di gakgamatsang tota mo go nna, tse kesa di itseng. Ke utlwile kaga gago ka magatwe, mme jaanong lei-tlho la me le a go bona.”—Jobe 42:3, 5.

7 Fa e le moporofeti Jeremia ene, o ile a tswelela a batla Jeho-fa mme o ne a mmona. Ga a ka a tshwana le batho ba gagabo;mo dingwageng di le masomesome tse Jeremia a neng a ntse adirela Jehofa ka boikanyegi ka tsone, o ne a ntse a botsa gore:“O kae Jehofa?” Mo dirapeng tse di latelang tsa kgaolo eno, retla ithuta mo sekaing sa ga Jeremia gore ke jang re ka batlangJehofa le go mmona ka go rapela, ka go ithuta le ka dilo tse dire diragaletseng.—1 Ditir. 28:9.

7. Jaaka go bontshitswe mo go tsebe 116, re tlile go ithuta eng mo dira-peng tse di latelang?

JEREMIA O ILE A RAPELA JEHOFA8 Mo dingwageng tse ka tsone Jeremia e neng e le mmueledi

wa Modimo mo setshabeng sa Juda, o ne a batla Jehofa ka gomo rapela ka tlhoafalo. O ne a ikaega ka Modimo gore a moeme nokeng fa a ntse a bolela melaetsa e batho ba neng ba sae rate, fa a ne a kgobegile marapo mo a neng a batla go latlhe-la seditse, le fa a ne a sa tlhaloganye lebaka la go bo dilo di-ngwe di ne di direga. Modimo o ne a mo araba a bo a mo kae-la gore a dire eng. Ela tlhoko dikai di le mmalwa.

9 Nako nngwe fa Jeremia a ne a neilwe melaetsa ya katlholo

8. Jeremia o ne a lebane le maemo afe fa a ne a rapela Modimo gore amo thuse?9. (a) Jeremia o ne a tlhalosa maikutlo a gagwe jang mo go Jeremia 15:15, 16, mme Jehofa o ne a mo araba jang? (b) Ke eng fa o akanya gorego botlhokwa go tlhalosa kafa re ikutlwang ka gone fa re rapela?

Go kaya eng go botsa gore, “O kae Jehofa?” Bajuda ba momotlheng wa ga Jeremia ba ka bo ba ile ba botsa seo kaditsela dife?


e a neng a tshwanetse go e bolela, o ne a na le boikutlo jwagore batho botlhe ba ne ba mo hutsa. Ka jalo, moporofeti o nea kopa Modimo gore a mo gopole. Ela tlhoko thapelo ya gagwee e mo go Jeremia 15:15, 16 e mo go yone a tlhalosang kafaa neng a ikutlwa ka gone ka karabo e Modimo a ileng a monaya yone. (E bale.) Mo thapelong eo, Jeremia o tlhalosa kafaa ikutlwang a tlaletswe ka gone. Le fa go ntse jalo, o ne a itu-mela tota fa a sena go bona mafoko a Modimo le go a tsenyamo molomong wa gagwe! Jehofa o ne a mo thusa go anaane-la tshiamelo e a neng a na le yone ya go tshola leina la Modi-mo le go bolela melaetsa ya Gagwe. Jeremia o ne a bona sentlegore Jehofa o ikutlwa jang ka kgang eno. Re ithuta eng mo goseno?

10 Nako nngwe fa moperesiti Pashure morwa Imere a senago mo itaya, Jeremia o ne a re ga a kitla a tlhola a bua ka leinala ga Jehofa. Modimo o ne a tsibogela jang se Jeremia a neng ammolelela sone mo thapelong? (Bala Jeremia 20:8, 9.) Baebelega e re bolelele gore Modimo o ne a thusa Jeremia ka go bua leene a le kwa legodimong. Go na le moo, ya re lefoko la Mo-dimo le ne la nna jaaka molelo o o tukang o tswaletswe momarapong a gagwe, o ne a sa kgone go le tshola ka jalo o ne atlhotlheletsega go le bolela. E re ka Jeremia a ile a tlhalosetsaModimo ka boikanyegi kafa a ikutlwang ka gone a bo a itetlago tlhotlhelediwa ke se a se itseng ka thato ya Modimo, o nea kgona go tswelela a dira se Modimo a neng a batla gore a sedire.

11 Jeremia o ne a tshwenyegile thata fa a bona baikepi baatlega. (Bala Jeremia 12:1, 3.) Le fa gone a ne a sa belaele tshia-mo ya ga Jehofa, o ne a batla gore Modimo a mo tlhalosetse“ngongorego” ya gagwe. Tsela e a neng a bua le Modimo katlhamalalo ka yone e ne e bontsha sentle gore o ne a na le ka-mano e e nonofileng le Modimo e e tshwanang le ya ngwana

10. Modimo o ne a dira eng fa moporofeti a ne a re ga a kitla a tlhola abua ka leina la ga Jehofa gape?11, 12. Jeremia o ne a bona jang karabo ya potso e a neng a na le yonemalebana le baikepi ba go neng go bonala ba atlega?


le rraagwe yo o mo ratang. Ke fela gore Jeremia o ne a sa kgo-ne go tlhaloganya gore ke eng fa Bajuda ba le bantsi ba ne baatlega jaana le fa ba le boikepo. Mme gone, a o ne a bona ka-rabo e e mo kgotsofatsang? Jehofa o ne a mo solofetsa gore otlile go kumola baikepi. (Jer. 12:14) Tsela e Jeremia a ikanyangtshiamiso ya Modimo ka yone e ne ya nonofa le go feta fa abona dikgang tse a di boleletseng Modimo ka thapelo di rara-bologa. Mme ka ntlha ya seo, o tshwanetse a bo a ile a rapelaModimo le go feta, a tshololela Rraagwe maikutlo a gagwe.

12 Go ela kwa bofelong jwa puso ya ga Sedekia, fa Bababelo-na ba ntse ba dikaganyeditse Jerusalema, Jeremia o ne a re Je-hofa ke mongwe ‘yo matlho a gagwe a bulegetseng ditsela tso-tlhe tsa bomorwa batho, gore a neye mongwe le mongwe goya ka ditsela tsa gagwe le go ya ka maungo a ditiro tsa gagwe.’(Jer. 32:19) Jeremia o ne a kgona go bona gore Jehofa o iku-tlwa jang ka kgang ya tshiamiso, gore tota o lebile se mongwele mongwe a se dirang le gore o utlwa dithapelo tse di tswangpelong tsa batlhanka ba gagwe. Mme go dumalana le seo, bane ba tla nna ba bona bosupi jo bo oketsegileng jwa gore Mo-dimo o naya “mongwe le mongwe go ya ka ditsela tsa gagwe lego ya ka maungo a ditiro tsa gagwe.”

13 Re ka tswa re sa belaele sepe ka tshiamiso ya Modimo le kabotlhale jo a bo dirisang fa a diragatsa thato ya gagwe gone jaa-nong le mo tseleng e a tla e diragatsang ka yone mo isagweng.Le fa go ntse jalo, re ka solegelwa molemo ke go tlhatlhanyaka se se ileng sa diragalela Jeremia mme re tlhalose maikutlo arona ka botlalo fa re rapela. Go itlhalosa ka tsela eo go ka no-notsha tsela e re tshepang Jehofa ka yone, gore eleruri thato yagagwe e tlile go diragadiwa. Tota le fa gone jaanong re sa tlha-loganye sentle gore ke eng fa dilo di direga ka tsela e di dire-gang ka yone, kgotsa gore ke eng thato ya Modimo e direga kaselekanyo se e diregang ka sone, re ka bolelela Modimo ka tha-pelo gore tota re ikanya gore ke ene a laolang dilo ka botlalo.Thato ya gagwe e tlile go direga ka tsela le ka selekanyo se enea bonang se siame. Ga go mme o rile; ruri seo se tlile go direga.

13. Ke eng fa o tlhomamisegile gore thato ya Modimo e tla direga?


Re tla tswelela re botsa gore, “O kae Jehofa?” ka go mo rapelare batla go tlhaloganya thato ya gagwe le go bona bosupi jwakafa e diragadiwang ka gone.—Jobe 36:5-7, 26.

JEREMIA O NE A TSENYA KITSO MOPELONG YA GAGWE

14 Jeremia o ne a itse sentle gore o tshwanetse go ‘itse Jeho-fa’ gore a kgone go araba potso e e reng, “O kae Jehofa?” (Jer.9:24) O tshwanetse a bo a ne a batlisisitse ka hisitori ya bathoba Modimo fa a ne a kokoanya tshedimosetso e e mo dibukengtse jaanong di itsegeng e le Dikgosi wa Ntlha le wa Bobedi. One a umaka ka tlhamalalo ‘buka ya ditiragalo tsa ga Solomone,’‘buka ya ditiragalo tsa metlha ya dikgosi tsa Iseraele,’ le ‘bukaya ditiragalo ya metlha ya dikgosi tsa Juda.’ (1 Dikg. 11:41; 14:19; 15:7) Seo se ne sa mo thusa go tlhaloganya kafa Jehofa aileng a rarabolola maemo a a farologaneng ka gone. Jeremia one a bona gore ke eng se se itumedisang Jehofa le kafa a lebangditshwetso tse batho ba di dirang ka gone. Gape o ne a ka batladikwalo tse di tlhotlheleditsweng tse di neng di le teng ka nakoeo, jaaka tse di kwadilweng ke Moshe, Joshua, Samuele, Dafidele Solomone. Ga go pelaelo gore o ne a itse ka baporofeti ba bannileng teng pele ga gagwe le ka ba ba neng ba tshela mo na-kong ya gagwe. Jeremia o ne a solegelwa molemo jang ke goithuta a le esi?

15 Jeremia o ile a kwala pego ka ga Jesebele, mosadi yo o boi-kepo wa ga Kgosi Ahabe wa Samarea. Mo pegong ya gagwe one a kwadile le se Elija a ileng a se bua, gore dintsa di tla jelaJesebele mo sebateng sa lefatshe sa Jesereele. (1 Dikg. 21:23)Mme go dumalana le se Jeremia a ileng a se kwala, o a itse gore

14. Re itse jang gore Jeremia o ile a dira dipatlisiso ka hisitori ya bathoba Modimo?15. Jeremia a ka tswa a ile a solegelwa molemo jang ke go dira dipatlisi-so ka boporofeti jwa ga Elija?

Se se ileng sa diragalela Jeremia fa a batla Jehofa ka thapelose go tlhomamisetsa eng?


dingwaga di ka nna 14 morago ga moo, Jesebele o ne a digiwaka fensetere, a gatakwa ke dipitse tsa ga Jehu mme a jewa ke di-ntsa. (2 Dikg. 9:31-37) Go dira dipatlisiso ka boporofeti jwa gaElija le go diragadiwa ga jone, tota le ka dintlha tse dingwe tsedi tlhalosiwang mo go jone go tshwanetse ga bo go ile ga no-notsha tsela e Jeremia a ikanyang lefoko la Modimo ka yone.Eleruri, selo se se thusitseng moporofeti yono gore a itshoke ketumelo e e nonotshitsweng ke go ithuta ka dilo tse Jehofa a didirileng mo nakong e e fetileng.

16 Mma re sekasekeng sekai se sengwe gape. O akanya goreke eng se se ileng sa thusa Jeremia—le fa a ne a bogisiwa—gorea tswelele a tlhagisa dikgosi tse di boikepo tse di jaaka Jehoia-kime le Sedekia? Lebaka la konokono e ne e le gore Jehofa one a dirile Jeremia “motse o o sireletsegileng le pilara ya tshi-pi le dipota tsa kgotlho” mo dikgosing tsa Juda. (Jer. 1:18, 19)Mme gone a re se itlhokomoloseng kgang ya gore Jeremia o nea dirile dipatlisiso tse di tseneletseng ka dikgosi tse di kileng tsabusa Juda le Iseraele pelenyana ga foo. O ne a kwadile pego yagore Manase o ne a “agela lesomo lotlhe la magodimo dibesomo malwapaneng a mabedi a ntlo ya ga Jehofa,” a dira setlha-belo ka morwawe mo molelong, a bo a tsholola madi a le ma-ntsi a batho ba ba seng molato. (2 Dikg. 21:1-7, 16; bala Jeremia15:4.) Mme gone, Jeremia o tshwanetse a bo a ne a itse gorefa Manase a ka ikokobetsa mme a nna a rapela Jehofa, ‘Modi-mo o dumela go rapelesega’ mme o tla busetsa kgosi mo ma-nnong a yone.—Bala 2 Ditiragalo 33:12, 13.

17 Mo dikwalong tsa gagwe, Jeremia ga a ka a umaka kgangya gore Jehofa o ne a bontsha Manase bopelotlhomogi. Kanagone Manase o sule dingwaga di ka nna 15 pele Jeremia a si-molola tiro ya gagwe ya go porofeta. Mme gone, moporofetiyono o tshwanetse a bo a ile a utlwa ka se se ileng sa direga fakgosi e ne e ikwatlhaela boikepo jwa yone jwa mo nakong e efetileng. Go batlisisa ka boitsholo jo bo sa siamang jwa ga Ma-nase le ka matswela a jone, go tshwanetse ga bo go ile ga thusa

16, 17. O akanya gore ke eng se se ileng sa thusa Jeremia gore a itsho-kele go nna a tlhagisa dikgosi tse di boikepo tsa mo motlheng wa gagwe?


Jeremia gore a bone botlhokwa jwa go rotloetsa dikgosi tse dijaaka Sedekia gore di batle bopelotlhomogi le bopelonomi jwaga Jehofa. Tota le kgosi e e neng e itsege ka ditiro tse di maswetsa go obamela medingwana le go tsholola madi e ile ya ikwa-tlhaya mme ya itshwarelwa. Fa o ne o le mo seemong sa ga Je-remia, a ditiragalo tse di amanang le Manase di ka bo di ile tsago kgothatsa, tsa go naya lebaka la gore o itshoke mo nakongya dipuso tsa dikgosi tse dingwe tse di bosula?

GO ITHUTA MO GO SE SE MO DIRAGALETSENG18 Fa Jeremia a ntse a dira tiro ya gagwe ya go porofeta, ga go

pelaelo gore o ile a ithuta mo go se baporofeti ba bangwe bamo motlheng wa gagwe ba neng ba se dira mo maemong a afarologaneng a ba neng ba lebana le one. Mongwe wa bone ene e le moporofeti Urija, yo o neng a porofeta kgatlhanong leJerusalema le Juda mo nakong ya puso ya ga Jehoiakime. E reka Urija a ne a boifa Kgosi Jehoiakime, o ne a tshabela kwa Ege-peto. Morago ga foo, kgosi e ne ya romela banna gore ba ye gomo tsaya kwa Egepeto, mme ya laela gore Urija a bolawe. (Jer.26:20-23) A o akanya gore Jeremia o ne a ithuta sengwe mogo se se diragaletseng Urija? Kgang fela ya gore Jeremia o ile atswelela a tlhagisa Bajuda ka katlholo e e neng e ba gomago-mela—a dira seo le mo tempeleng—e bontsha sentle gore o nea ithutile sengwe. Jeremia o ne a tswelela a le pelokgale, mmeJehofa ga a ka a mo latlha. Modimo o tshwanetse a bo a ile atlhotlheletsa Ahikame, morwa Shafane, gore a sireletse botshe-lo jwa moporofeti yono yo o pelokgale.—Jer. 26:24.

19 Gape Jeremia o ne a ithuta mo go se se mo diragaletsengfa Jehofa a ntse a mo dirisa gore a tlhagise batho ba Gagwe.Mo ngwageng wa bone wa puso ya ga Kgosi Jehoiakime, Je-hofa o ne a laela Jeremia gore a kwale mafoko otlhe a Ene a abuileng go tloga mo motlheng wa ga Josia go tla go fitlha momotlheng oo. Ke eng fa Modimo a ne a mo laela gore a dire

18. Jeremia o ne a ithuta eng mo sekaing sa ga Urija, mme ke eng fa orialo?19. Jeremia o ile a kgona go lemoga eng fa Jehofa a ntse a romela ba-porofeti kwa bathong ba gagwe?


jalo? Gore a tle a kgothatse batho gore ba tlogele go dira bo-sula mme ba itshwarelwe. (Bala Jeremia 36:1-3.) Jeremia, yo oneng a tsoga go sa le phakela go tlhagisa batho ka melaetsa e etswang kwa go Jehofa o ne a bo a kopa batho gore ba tlogele di-tiro tsa bone tse di makgapha. (Jer. 44:4) A seno ga se bontshegore se se ileng sa diragalela Jeremia ke sone se dirileng gorea lemoge gore Modimo o rometse baporofeti gonne a utlwelabatho ba gagwe botlhoko? Mme a seno ga se a tlhotlheletsa Je-remia gore le ene a nne kutlwelobotlhoko? (2 Ditir. 36:15) Jaa-nong o kgona go tlhaloganya lebaka la go bo Jeremia a ile akgona go bua jaana fa a falola go senngwa ga Jerusalema: “Keditiro tsa bopelonomi jwa lorato tsa ga Jehofa, go bo re sa fela,ka gonne mautlwelobotlhoko a gagwe ruri ga a na go khutla. Amasha moso mongwe le mongwe.”—Dikhu. 3:22, 23.

Jeremia o tshwanetse a bo a ile a amiwa jang ke go dira dipatlisisoka tsela e Modimo a ileng a dirisana ka yone le batho ba gagwemo nakong e e fetileng le go tlhatlhanya ka se se ileng sadiragalela ene le batho ba bangwe? Re ka ithuta eng mo go seno?

A WENA O BOTSA LETSATSI LE LETSATSIGORE, “O KAE JEHOFA?”

20 Letsatsi le letsatsi fa o tshwanelwa ke go dira ditshwetso, ao tsaya matsapa go batla go itse gore thato ya Modimo ke engka seo, ka go botsa gore “O kae Jehofa?” (Jer. 2:6-8) Jeremia one a sa tshwane le Bajuda ba mo motlheng wa gagwe, ka me-tlha o ne a batla kaelo ya Mothatayotlhe gore a mo thuse go le-moga tsela e a tshwanetseng go e latela. Go tla bo go le botlha-le gore le rona re etse Jeremia ka go batla kaelo ya ga Jehofaletsatsi le letsatsi fa re dira ditshwetso.

21 Ga go tlhokege gore tshwetso e o e dirang e bo e le e kgolokgotsa e le e e tla amang isagwe ya gago. Ka sekai, a o tlhokakaelo ya ga Jehofa fa o dira tshwetso ya go ya bodireding jwatshimo mo letsatsing le o le rulagantseng? Gongwe fa o tsogamo mosong o bona maru a thibile mme o akanya gore ga ona o itumelela bodiredi mo seemong seo. Tshimo e o tshwane-tseng go e bereka mo letsatsing leo e ka tswa e le e e berekwangkgapetsakgapetsa. Gongwe o ka tswa o gopola gore mo nakonge e fetileng batho bangwe mo tshimong eo ba ile ba itira e keteba pelonomi mo go wena kgotsa bangwe ba bone ba go tshwa-ra setlhogo ba sa fitlhe. Mo go yone nako eo, a o ka botsa jaanaka thapelo, “O kae Jehofa?” Go dira jalo go ka nna ga go thusagore o akanye ka melemo ya molaetsa o o o tshotseng le gotlhaloganya ka botlalo gore Modimo ke ene a batlang gore obolele molaetsa oo. Go tswa foo o ka nna wa utlwa lefoko la gaJehofa le go itumedisa le go go tlatsa boipelo fela jaaka Jere-mia. (Jer.15:16, 20) Fa moragonyana mo tshimong o kopana lemongwe yo o bogale kgotsa yo o go tshosetsang, o ka nna wabua gape le Modimo ka thapelo o mmolelela kafa o ikutlwangka gone. A o tla dira jalo? Se lebale gore a ka go naya moya o oboitshepo gore o arabe ka tsela e e tshwanetseng mme keletsoe o nang le yone ya go bolela molaetsa wa Modimo e ka fe-keetsa maikutlo a a sa siamang a o ka nnang le one.—Luke 12:11, 12.

20. O ka etsa Jeremia jang fa o batla Jehofa?21. Ke thapelo ya mofuta ofe e e ka go thusang fa o le mo bodireding,gongwe fa o kopana le motho yo o bogale?


22 Go molemo go lemoga gore dithapelo dingwe di ka kgore-lediwa kgotsa tsa thibelwa. (Bala Dikhutsafalo 3:44.) Jehofa ga aka a reetsa dithapelo tsa Bajuda ba ba neng ba tsuologa gonneba ne ba ‘faposa tsebe ya bone mo go ene’ mme ba tsweletse kaditiro tsa go tlhoka molao. (Dia. 28:9) Jeremia o tshwanetse a boa ile a ithuta thuto nngwe ya botlhokwa e le rona re tshwane-tseng go e ithuta: Fa motho a sa dire go dumalana le dithapelotsa gagwe, seo se swabisa Modimo mme se ka dira gore a se ka autlwa dithapelo tsa gagwe. Ke boammaaruri gore re tshwanetsego dira bojotlhe gore seo se se ka sa re diragalela.

23 Mo godimo ga go rapela go tswa pelong re batla kae-lo ya ga Jehofa, re tshwanetse go tswelela re ithuta re le nosie leng tsela e nngwe e e ka re thusang go itse thato ya ga Je-hofa. Rona re na le ditshono di le dintsi tsa go dira seo gofeta Jeremia. Re na le Baebele e e feletseng. Fela jaaka Jeremiayo o neng a dira dipatlisiso tse di tseneletseng gore a kokoanye

22. Ke eng fa dithapelo dingwe di ka thibelwa?23, 24. (a) Selo sa botlhokwa ke eng fa re batla go itse thato ya ga Je-hofa? (b) O ka dira jang gore go ithuta o le nosi go go solegele molemo?


pego e e tlhotlheleditsweng ya hisitori, le wena o ka nwelela moLefokong la Modimo mme o batle kaelo ya gagwe, o botse gore,“O kae Jehofa?” Fa o ntse o leka go ithuta thato ya gagwe, o bo-ntsha gore o a mo ikanya, mme o “tla nna jaaka setlhare se se ja-dilweng fa metsing, se se romelang medi ya sone mo moselengwa metsi.”—Bala Jeremia 17:5-8.

24 Fa o ntse o bala le go tlhatlhanya ka Dikwalo tse di Boitshe-po, leka go bona gore ke eng se Jehofa a batlang o se dira momaemong a a farologaneng a o lebanang le one. O ka nna wabatla melaometheo e o ka ratang go e gopola le go e dirisa mobotshelong jwa gago. Fa o ntse o bala dipego tsa hisitori, ditae-lo tsa Modimo, melaometheo ya Modimo, le dipolelo tse di bo-tlhale tse di mo Lefokong la Modimo, ela tlhoko kafa ditemanatseo di tshwanetseng go ama ka gone ditshwetso tse o di dirangletsatsi le letsatsi. Fa o ntse o botsa gore, “O kae Jehofa?” Modi-mo a ka dirisa Lefoko la gagwe le le kwadilweng go go senolelase o ka se dirang mo maemong a a thata a o ka lebanang le one.Aitsane, mo Baebeleng o ka nna wa fitlhela “dilo . . . tse di satlhaloganyegeng tse o sa di itseng” kgotsa tse o neng o sa di tlha-loganye ka tsela e di tlhalosiwang ka yone ka nako eo!—Jer. 33:3.

25 Gape o ka ithuta mo dilong tse di go diragaletseng le tse didiragaletseng ba bangwe. Ka sekai, o ka nna wa lemoga gore felajaaka Urija, go na le batho ba le mmalwa ba ba ileng ba tloge-la go ikaega ka Jehofa. (2 Tim. 4:10) O ka ithuta mo go se seba diragaletseng mme le wena o tile go welwa ke masetlapelo aa neng a ba wela ka ntlha ya ditiro tsa bone. Fela jaaka Jeremia leene a ile a nna a anaanela bopelotlhomogi le boutlwelobotlho-ko jwa Modimo, le ka motlha se lebale tsela e e lorato e Jehofaa dirisanang le wena ka yone. Le fa o ka tswa o le mo maemonga a thata go le kana kang, o se ka wa akanya gore Mogodimodi-mo ga a go kgathalele. Ruri o amega ka wena, fela jaaka a ne aamega ka Jeremia.

26 Fa o ntse o tlhatlhanya ka tsela e Jehofa a dirisanang le ba-tho ka yone gompieno, o tla lemoga gore letsatsi le letsatsi okaela batho ka ditsela tse di farologaneng. Kgaitsadi mongwe

25, 26. Ke eng fa dilo tse di re diragaletseng le tse di diragaletseng babangwe di ka re solegela molemo?


yo mosha wa kwa Japane yo o bidiwang Aki, o ne a ikutlwaa sa tshwanelwe ke go nna Mokeresete. Letsatsi lengwe fa Akia ntse a bereka tshimo le mosadi wa molebedi wa potologo, one a mmulela mafatlha a re: “Ke ikutlwa e kete Jehofa o tloga ankgwa mo molomong wa gagwe, mme ke itsetsepetse fela ka di-pounama tsa gagwe ke mo kopa gore a mphe nakonyana.” Mo-sadi wa molebedi wa potologo o ne a mo tlhoma matlho mmea mo raya a re: “Ga ke ise ke tsamaye ke nne le maikutlo a goreo Mokeresete yo o mololo!” Moragonyana, Aki o ne a tlhatlha-nya ka mafoko ao a a kgothatsang. Tota e bile, go ne go se sepefela se se bontshang gore Jehofa o kile a mo tsaya a le mololo.Morago ga foo, Aki o ne a rapela Jehofa jaana: “Nthomele go-ngwe le gongwe fela kwa o ratang teng. Ke tla dira sengwe le se-ngwe fela se o batlang ke se dira.” Mo e ka nnang ka yone nakoeo, o ne a etela kwa nageng e sele kwa go neng go na le setlho-pha se sennye sa Bajapane ba ba neng ba tlhoka mongwe yo obuang puo eo yo o ka nnang mo lefelong leo mme a bereke lebone. Ka lesego Aki o ne a tsholetswe kwa nageng eo, mme seose ne sa dira gore go nne motlhofo gore a fudugele teng go yago ba thusa. Mme gone, o ne a tla nna kae? Kgaitsadi mongweyo morwadie a neng a sa tswa go fuduga o ne a mo naya pha-posi e a ka nnang mo go yone. Aki o konela ka gore: “Dilo di nedi simolola go ntsamaela sentle jaanong; Jehofa o ne a mpuleladitsela.”

27 Bakaulengwe ba le bantsi le bokgaitsadi ba ka tlhalosa mae-mo a mo go one ba ileng ba lemoga gore Modimo o a ba kaela,gongwe fa ba ne ba dira mmalo wa Baebele kgotsa ba ithuta bale nosi. Le wena o ka tswa o kile wa ikutlwa jalo. Seo se tshwa-netse go nonotsha kamano ya gago le Jehofa mme se go tlho-tlheletse gore o mo rapele ka metlha le ka tlhoafalo go feta le fae le leng pele. Tlhomamisega gore fa letsatsi le letsatsi re botsagore, “O kae Jehofa?” o tla re bontsha tsela.—Isa. 30:21.

27. Potso e e reng, “O kae Jehofa?” e tshwanetse go ama jang sengwe lesengwe se o se dirang?

O ka bona jang karabo ya potso e e reng, “O kae Jehofa?”O ka batla kaelo ya gagwe ka ditsela dife?


HIROYASU wa kwa Japane e ne e sa ntse e le mosimanyana fammagwe a ne a reka phelefu le nku e e namagadi. O ne a ditlhokomela, mme nku e e namagadi e ne e tsala dikonyana tsepedi ngwaga le ngwaga, ka jalo letsomane le ne le ata. Fa a le di-ngwaga di le 12, o ne a setse a na le dinku di le 12 kgotsa 13.O tlhalosa jaana: “Moso mongwe fa ke sa ntse ke robetse, ke neka di utlwa di lela. Ga ke a ka ka tswela kwa ntle ka yone nakoeo. Fa kgabagare ke tswa, ke ne ka bona setlhopha sa dint

ˇsa tsa

naga se tshaba mme se garotse dikonyana tsa me. Ke ne ka tlha-kana tlhogo tota mme ka simolola go batlana le mmaatsone. Kene ka fitlhela a sa ntse a tshela mme a rapaletse mo bodibengjwa madi. Go ne go falotse phelefu fela. Ke ne ke utlwile bo-tlhoko thata. Nkabo ke ile ka ya go tlhola letsomane lekgetlo lantlha fela fa ke utlwa le lela. Le ne le sa kgone go iphemela modint

ˇseng tseno.”

2 Mo e ka nnang motho mongwe le mongwe mo motlhengwa ditiragalo tsa Baebele, o ne a itse tiro e e dirwang ke modisa.Tiro ya gagwe e ne e le go etelela pele letsomane la gagwe go yakwa mafulong le go tlhomamisa gore diphologolo tse a di tlho-kometseng di fepiwa sentle. Gape o ne a di sireletsa mo dibata-neng e bile a batla tse di latlhegileng. (1 Sam. 17:34-36) Modi-sa o ne a tlhomamisa gore letsomane la gagwe le a ikhutsa lesa tshwenngwe ke sepe. Gape o ne a thusa fa dikonyana di tsa-lwa e bile a di tlhokomela morago ga moo. Bakwadi ba le bantsiba Baebele, go akaretsa le Jeremia, ba ile ba dirisa setshwantshosa modisa go bontsha boikarabelo jo monna yo o tlhokomelang

1, 2. (a) Ke eng se se ka diregang fa letsomane le sa sirelediwa? (b) Momotlheng wa ditiragalo tsa Baebele, tiro ya modisa e ne e akaretsa eng?

KGAOLO YA BOSOMENNGWE

‘BADISA BA BA TUMALANONGLE PELO YA ME’

128

batho a nang le jone, e ka tswa e le mmusi wa bone kgotsa mo-lebedi wa phuthego.

3 Batho bangwe mo phuthegong ya Bokeresete ba ka nna batsaya gore bagolwane ke badisa, fela ka gonne ba bona bannabano ba etela bakaulengwe ba bone gore ba ba thuse le go bakgothatsa. Le fa go ntse jalo, fa re leba tsela e Jeremia a dirisi-tseng ka yone mafoko “modisa” le “go disa,” re lemoga gore one a a dirisa mo dikarolong tsotlhe tse di tlhalosang kamano ebalebedi ba Juda ba neng ba na le yone le batho ba ba ba tlho-kometseng. Gantsi Modimo o ne a kgala dikgosana, baporofetile baperesiti ba kwa Juda a ba bitsa badisa ba ba bosula ka gonneba ne ba sa kgathalele batho ba maemo a a kwa tlase. (Jer. 2:8)E re ka ba ne ba le pelotshetlha mme ba gagamalela dilo tse diamang bone fela, ba ne ba tshwara “dinku” tsa bone makgwa-kgwa, ba di timetsa e bile ba di tlhokomologa. Batho ba Modi-mo ba ne ba tlogelwa ba le mo seemong se se hutsafatsang sa se-moya. Jehofa o ne a re, “go latlhega” badisa bao ba maaka, mmeo ne a tlhomamisetsa batho ba gagwe gore o tla ba naya badisaba ba tla ba tlhokomelang, ba ba akanyetsang le ba tota ba tla si-reletsang letsomane.—Bala Jeremia 3:15; 23:1-4.

4 Tsholofetso ya Modimo e ne ya diragadiwa ka tsela e kgo-lo mo Modiseng yo Mogolo wa dinku tsa ga Jehofa, e bongJesu, yo o neng a nna Tlhogo ya phuthego ya Bokeresete. One a ipitsa “modisa yo o molemo,” yo o neng a bontsha ku-tlwelobotlhoko ya mmatota mo go ba a ba eteletseng pele. (Joh.10:11-15) Gompieno, Jehofa o tlhomile badisa gore ba tlhoko-mele letsomane la gagwe la mo lefatsheng, mme letsomane leole akaretsa bakaulengwe ba ba tloditsweng ba setlhopha sa mo-tlhanka yo o boikanyego le yo o botlhale mmogo le bagolwa-ne ba ba kelotlhoko ba “boidiidi jo bogolo.” (Tshen. 7:9) Badi-sa bano ba leka ka natla go bontsha moya o Jesu a nang leone wa go intsha setlhabelo. Ba batla go etsa Keresete ka gootla le go ngomaela phuthego. A bo go latlhega ope fela yo

3. Jeremia o ne a bua ka eng fa a ne a dirisa mafoko, “modisa” le “godisa”?4. Ke bomang ba ba tlhokometseng letsomane la Modimo gompieno,mme ba bontsha moya ofe?

‘Badisa ba ba Tumalanong le Pelo ya Me’ 129

o tlhokomologang bakaulengwe ba gagwe, a rena mo go bonekgotsa a dirisana le bone ka tsela e e makgwakgwa kgotsa a baikgogomosetsa! (Math. 20:25-27; 1 Pet. 5:2, 3) Jehofa o lebeletseeng mo badiseng ba Bakeresete gompieno? Re ka ithuta eng modibukeng tse Jeremia a di kwadileng ka boikutlo jo bo siamengle maitlhomo a bagolwane ba tshwanetseng go nna le one fa bantse ba dira boikarabelo jwa bone? Mma re sekasekeng ditiro tseba di dirang mo phuthegong tse di jaaka go thusa, go tlhokome-la ka lorato, go ruta mo teng le kwa ntle ga phuthego le go nnabaatlhodi.

GO SIRELETSA LETSOMANE KA LORATO5 Moaposetoloi Petere o ne a re Jehofa ke ‘modisa le molebedi

wa meya ya rona.’ (1 Pet. 2:25) Modimo o ikutlwa jang ka “di-nku” tsa gagwe? Re bona karabo ka go ela tlhoko se se ileng sadirega mo motlheng wa ga Jeremia. Fa Jehofa a sena go kgala ba-disa ba ba bosula ba ba neng ba phatlalatsa letsomane le go letlhokomologa, o ne a re o tla “phutha” dinku tsa gagwe mme a

5-7. (a) Jehofa o lebeletse gore dinku tsa gagwe di tlhokomelwe ka tse-la efe, mme ka ntlha yang? (b) Bagolwane ba ka bontsha bakaulengweba bone lorato lwa mmatota jang, go akaretsa le ba ba duleng mo letso-maneng?


di tlise mo lefelong la tsone la mafulo. O ne a ba solofetsa goreo tla tlhoma badisa ba ba molemo ‘ba ruri ba tla ba disang’ le gotlhomamisa gore batho ba gagwe ba sirelediwa mo babeng ba basetlhogo. (Jer. 23:3, 4) Ee, Jehofa o ne a tsaya dinku tsa gagwe dile botlhokwa thata. Mme le gompieno o sa ntse a di tsaya di lebotlhokwa. O ntshitse mpho e e tlhwatlhwakgolo gore di bonebotshelo jo bo sa khutleng.—1 Pet. 1:18, 19.

6 Fela jaaka badisa ba mmatota, balebedi ba Bakeresete ga ba atshwanela go tlhokomologa boikarabelo jwa bone jwa go tlho-komela phuthego. Fa e le gore o mogolwane, a o leka ka natla golemoga matshwao ape fela a a bontshang gore bakaulengwe bagago ba tlhoka thuso, mme a o ikemiseditse go ba thusa ka yonenako eo? Kgosi e e botlhale Solomone o ne a kwala jaana: “Otshwanetse go itse ponalo ya letsomane la gago sentle. Tlhomapelo ya gago mo metlhapeng ya gago.” (Dia. 27:23) Temana enoe gatelela tsela e badisa ba mmatota ba dirang ka natla ka yone;mme gone, e ka dirisiwa gape go bontsha kafa badisa ba phu-thego ba tlhokomelang phuthego ka gone. Fa e le gore o mogo-lwane, a o leka ka natla go lwantsha tshekamelo epe fela e o katswang o na le yone ya go rena mo bathong ba bangwe? Lebakala go bo Petere a ile a bua ka “go rena mo go ba e leng boswa jwaModimo” le bontsha gore tota go a kgonega gore mogolwanea dire jalo. O ka dira eng gore se se tlhalosiwang mo go Jeremia33:12 se fitlhelelwe? (E bale.) Batsadi ba ba godisang bana ba lebosi, batlholagadi, malapa a motsadi wa bobedi, batsofe le bashaba ka tlhoka tlhokomelo le thuso e e kgethegileng.

7 Fela jaaka modisa a ka dira ka dinku tsa mmatota, ka dinakotse dingwe modisa wa phuthego a ka tshwanelwa ke go batla lego thusa batho ba ka ntlha ya mabaka mangwe ba duleng moletsomaneng mme ba latlhegile. Gore a kgone go dira jalo o tlatshwanelwa ke go intsha setlhabelo le go nna boikokobetso. Odirisa nako a thusa ba a ba tlhokometseng ka dilo tse ba di tlho-kang mme o dira jalo ka bopelotelele. Go ka nna molemo gorebagolwane ba phuthego ba ipotse jaana: ‘Ke leka ka natla go lekana kang go kgothatsa le go aga bakaulengwe ba me go na lego ba kgala kgotsa go ba tshwayatshwaya diphoso? A tota ke ba-tla go tokafatsa mo ntlheng eno?’ Ka dinako tse dingwe o ka nna


wa tshwanelwa ke go leka gantsintsi go thusa motho gore a lebedilo jaaka Modimo a di leba. Fa mokaulengwe kgotsa kgaitsadi aokaoka go amogela kgakololo ya dikwalo (kgakololo eo e se felamaikutlo a mogolwane), se lebale tsela e Modisa yo Mogolo leMolebedi e bong Jehofa a dirang dilo ka yone. O ile ‘a nna a bua’le batho ba gagwe ba diganana le go leka go ba thusa a le pelo-telele. (Jer. 25:3-6) Gompieno batho ba le bantsi ba Modimo gaba dire dilo tse di bosula, mme fa kgakololo e tlhokega, mogo-lwane o tshwanetse go e neela fela jaaka Jehofa.

8 Le fa go ne go na le tsholofelo ya gore Bajuda ba ne ba kaboela kwa go Jehofa, Jeremia o ne a ba rapelela. O ne a raya Mo-dimo a re: “Gakologelwa go ema ga me fa pele ga gago gore kebue molemo kaga bone, go busa t

ˇsararego ya gago mo go bone.”

(Jer. 18:20) O kgona go bona mo mafokong ano gore Jeremiao ne a batla dilo tse di molemo mo bakaulengweng ba gagwe,a sa ba akanyetse bosula. Gompieno, balebedi ba Bakeresete batshwanetse go etsa Jeremia ka go batla dilo tse di molemo mobakaulengweng ba bone go fitlha ba nna le bosupi jo bo bona-lang jwa gore motho o ikemiseditse go dira bosula a sa ikwatlha-ye. Kgato e e molemo e ba ka e tsayang ke go akgolela ba bangwemolemo o ba o dirang, ka go ba rapelela le go rapela le bone.—Math. 25:21.

8. Badisa ba phuthego ba ka etsa jang sekao sa ga Jeremia?

“RURI BA TLA LO FEPA”9 Go dumalana le se re se balang mo go Jeremia 3:15, badisa

ba Bakeresete ba tshwanetse go “fepa [ba bangwe] ka kitso le te-mogo,” mo go rayang gore ba nne barutisi. (1 Tim. 3:2; 5:17) Je-hofa o ne a solofetsa batho ba gagwe gore badisa ba ba molemo

9, 10. Ke ka ntlha yang fa go nna modisa yo o molemo (mogolwane waphuthego) go kaya go nna morutisi?

Ke tsholofetso efe e e malebana le badisa ba semoya e Modimoa neng a e dira ka Jeremia? Balebedi ba Bakeresete ba ka sireletsajang letsomane ka lorato?


ba tla dira jalo. Mme o ne a kgothaletsa Bajuda gore ba amogelethuto e e solegelang molemo e moporofeti wa gagwe Jeremia aneng a ba naya yone. (Bala Jeremia 6:8.) Dinku di tlhoka go otli-wa gore di nne di itekanetse. Ka tsela e e tshwanang, gore ba-tho ba Modimo ba nne ba itekanetse semoyeng ba tshwanetsego otliwa ka Dikwalo le go kaelwa.

10 Go na le dilo di le pedi tse bagolwane ba tshwanetseng godi dira fa ba ruta—go thusa ba ba setseng ba le mo phuthegongle go thusa ba e iseng e nne Bakeresete ba boammaaruri. Mokgannyeng ya go thusa ba e iseng e nne Bakeresete, se lebale:Lengwe la mabaka a konokono a go bo phuthego ya Bokerese-te e le teng, ke gore go rerwe dikgang tse di molemo tsa Bogosijwa Modimo. Ka jalo, bagolwane ba tshwanetse go nna bareri baba tlhagafetseng. (Jer. 1:7-10) Fa ba dira jalo, ba diragatsa maika-rabelo a ba a neilweng ke Modimo e bile ba tlhomela bakaule-ngwe ba bone sekao se se molemo. Fa e le gore o mogolwane,ruri o tshwanetse wa bo o lemogile gore go rera ka metlha le ba-kaulengwe le bokgaitsadi ba ba farologaneng go go naya tshonoya go ba thusa le go tokafatsa bokgoni jwa bone le jwa gago jwago ruta. Mme fa o etelela pele ka tlhoafalo mo tirong ya go rera,o naya kgothatso ya botlhokwa e e ka thusang phuthego yotlhegore e gatele pele.

11 Dilo tse bagolwane ba di rutang mo phuthegong di tshwa-netse tsa bo di theilwe mo Baebeleng; fa ba dira jalo, thuto eo etla nna dijo tse di agang tsa semoya. Ka jalo o ka lemoga gore, ele gore badisa bano ba phuthego ba nne barutisi ba ba nang lematswela, ba tshwanetse go nna baithuti ba ba tlhagafetseng baLefoko la Modimo. Bapisa seno le lebaka le Jeremia a ileng a reke lone le dirang gore baeteledipele ba batho ba gagabo ba se kaba nna barutisi ba ba nang le matswela: “Badisa ba itshwere kago sa akanye, e bile ga ba a batla Jehofa. Ke ka lone lebaka leo basa dirang ka temogo, mme diphologolo tsa bone tsotlhe tse difudisiwang di gasame.” (Jer. 10:21) Batho ba e neng e tshwane-tse go nna barutisi ba ne ba sa latele melaometheo ya Dikwalo e

11, 12. Mogolwane yo o batlang go nna modisa yo o molemo o tshwa-netse go ela tlhoko eng?


bile ba sa senke Modimo. Ke gone ka moo tsela e ba neng ba diradilo ka yone e neng e bontsha gore ga ba kaelwe ke botlhale jwabomodimo. Jeremia o ne a itsise molaetsa o o bogale wa katlho-lo e e botlhoko e e tla welang batho bao ba go neng go twe ke ba-porofeti.—Bala Jeremia 14:14, 15.

12 Go farologana le badisa bao ba maaka, balebedi ba Bakere-sete bone ba a ithuta mme ba etsa sekao sa ga Jesu. Ka jalo, bakgona go nna badisa ba ba botlhale ba letsomane. E re ka ba nale maikarabelo a mantsi a a ba tlhokang nako le a ba tshwane-tseng go a dira, go ka nna thata gore ba nne le thulaganyo ya goithuta ka metlha. Mme gone, fa e le gore o mogolwane, a tota otlhatswegile pelo gore kaelo e o e nayang phuthego e ka nna yaboammaaruri e bile e ka solegela molemo, ya bontsha gore o nale kitso le temogo, fela fa e le gore e tswa mo Lefokong la Modi-mo e bile ke kaelo e e tswang mo setlhopheng sa motlhanka yoo boikanyego le yo o botlhale? Fa o lemoga gore ga o tlhole o nale thulaganyo ya go ithuta o le nosi jaaka o ne o dira mo nakonge e fetileng, o tla dira eng gore o tswelele o farologane le badisaba maaka ba motlha wa ga Jeremia?

13 Sengwe sa dilo tse di neng di dira gore Jeremia e nne mo-rutisi yo o nang le matswela ke tsela e a neng a dirisa ditshwa-ntsho ka yone. Kana gone o ne a rutwa ke Jehofa. Ruri e tshwa-netse ya bo e ne e le tiragalo e e sa lebalesegeng go mmona athubaganya sejana sa letsopa fa fatshe mme a bo a bolela goreJerusalema le batho ba yone ba ne ba tla thubaganngwa ka tse-la eo! (Jer. 19:1, 10, 11) Sekai se sengwe se Jeremia a neng a sedira ke sa fa a ne a rwala jokwe ya logong e le go bontsha kafabatho ba gagabo ba tlileng go boga botlhoko ka gone fa ba lekwa botshwarwa kwa Babelona. (Jer., kgao. 27-28) Bagolwaneba mo phuthegong ya lona bone ga ba a laelwa gore ba diredilo dingwe tse di sa tlwaelegang go tlhalosa dintlha dingwe.Le fa go ntse jalo, o tshwanetse wa bo o itumelela go utlwa badirisa ditshwantsho le maitemogelo a a tshwanelang fa ba ruta.Ruri ditshwantsho le dikai tse di akanyeditsweng sentle le tse

13. Ke eng se se thusitseng Jeremia go nna morutisi yo o molemo, mmebadisa ba Bakeresete ba ka ithuta eng mo go ene gompieno?


di tshwanelang, di ka go no-notsha le go go tlhotlheletsafela thata.

14 A bo re tshwanetse goanaanela jang ne tiro ya goruta e e dirwang ke badisaba Bakeresete! Jeremia o ne abona go tlhokega gore bathoba mo motlheng wa gagwe baalafiwe semoyeng. O ne a bo-tsa jaana: “A ga go na bale-ma mo Gileade? Kgotsa a gago na mofodisi teng?” (Jer. 8:22) Go ne go na le balema yammatota kwa Gileade, e lengkarolo ya Iseraele e e kafa bo-tlhaba jwa Joredane. Semelaseno se se nang le oli e e

nkgang monate se ne se itsege ka maatla a sone a go alafa, ga-ntsi oli eo e ne e tshasiwa mo dinthong gore e di alafe le go difodisa. Le fa go ntse jalo, kalafi ya semoya yone e ne e seyo. Kantlha yang? Jeremia o ne a re: “Baporofeti ba porofeta maaka;mme fa e le baperesiti bone, ba fenya go ya ka maatla a bone.Le batho ba me ba ratile go ntse jalo.” (Jer. 5:31) Gompienogone go ntse jang? A ga o dumele gore ruri go na le “balemamo Gileade”—teng mo phuthegong ya lona? Re ka tshwantshabalema e e fodisang le kgomotso e badisa ba ba lorato ba Bake-resete ba e nayang ka go kaela bakaulengwe melaometheo yaDikwalo, go ba aga, go ba rapelela le go rapela le bone.—Jak.5:14, 15.

14. (a) Jeremia o ne a bua ka eng fa a umaka “balema mo Gileade”?(b) Bagolwane ba Bakeresete ba ka thusa jang bakaulengwe ba bone goreba nne ba itekanetse semoyeng?

Ke dilo dife tse o di ratang thata mo tseleng e bagolwane baphuthego ya lona ba rutang ka yone? Ke eng se se dirang goretsela e ba rutang ka yone e nne le matswela?

135

“JEHOFA O BUILE JAANA”15 Akanya fela kafa modisa wa mmatota a itumelang ka gone fa

dikonyana tse di itekanetseng sentle di tsalwa morago ga gore afetse diura tse dintsintsi a dira ka natla! Le fa go ntse jalo, o a itsegore dikonyana tseno di tshwanetse go tlhokomelwa gore di golesentle. Modisa o tshwanetse go tlhomamisa gore di otliwa sentle.Dikonyana di tsalwa di na le megatla e meleele e e ka gogobangmo motshotelong le mo lesweng. Modisa o batla gore dipholo-golo tsa gagwe di nne di le phepa e bile di itekanetse sentle, kajalo a ka nna a fokotsa megatla ya tsone, a dira jalo ka matsetsele-ko gore di se ka tsa utlwa botlhoko go sa tlhokege. Badisa ba se-moya le bone ba tlhokomela maloko a phuthego ya bone ka lo-rato. (Joh. 21:16,17) Gape bagolwane ba itumela thata fa ba bonabatho ba ba kgatlhegang ba tsaya kgato gore e nne Bakeresete baboammaaruri. Balebedi ba Bakeresete ba batla gore dinku tsotlhe,tse dinnye le tse di godileng, di itekanele mme di otliwe ka tshwa-nelo, ka jalo ga ba kgaotse go di tlhokomela, le go tsereganya fago tlhokega. Ga go pelaelo gore tiro eno e akaretsa le go gakololabakaulengwe ba bone ka se ‘Jehofa a se buileng,’ ke gore, se Di-kwalo di se rutang.—Jer. 2:2, 5; 7:5-7; 10:2; Tito 1:9.

16 Jeremia o ne a tshwanetse go nna pelokgale gore a kgonego itsise molaetsa wa Modimo. Ka jalo, balebedi ba phuthego lebone ba tshwanetse go nna pelokgale, segolobogolo fa ba tshwa-nelwa ke go bua gore ba sireletse bakaulengwe ba bone. Ka sekai,go ka direga gore modisa wa semoya a bone go tlhokega gore atsenelele mo maemong mangwe go thusa ‘konyana e e sa tswanggo tsalwa’ kgotsa “nku” e e godileng gore e se ka ya kgotlelwa keleswe la lefatshe la ga Satane. Motho yo o mo kotsing a ka tswa asa kopa kgakololo. Le fa go ntse jalo, a modisa yo o kelotlhoko aka ema fela a sa dire sepe le fa a bona gore nngwe ya dinku tsa ga-gwe e wela mo kotsing? Nnyaa le e seng! Tota e bile a ka se tseyemaemo ao motlhofo, a dira e kete tsotlhe di apere tshiamo le fagone go bonala sentle gore go na le bothata jo bo ka dirang goremodumedi ka ene a latlhegelwe ke kamano ya gagwe le Jehofa.—Jer. 8:11.

15, 16. Ke ka ntlha yang fa matsomane a mmatota le a semoya a tlho-ka go tlhokomelwa?


17 Fa go ne go ka nna le sengwe se se dirang gore nku e e sengkelotlhoko e katogele kgakala le letsomane, modisa yo o kelo-tlhoko o ne a tla nna bonako go e kaela gore e boele mo letsoma-neng gore e sireletsege. (Bala Jeremia 50:6, 7.) Ka tsela e e tshwa-nang, ka dinako tse dingwe molebedi a ka nna a tshwanelwa kego kgalema a tiisitse mme a dira jalo ka lorato fa a lemoga goremongwe o tloga a wela mo maemong a a kotsi. Ka sekai, a kanna a lemoga gore batho bangwe ba ba beeletsaneng ba fetsanako ba le babedi fela go se ope yo o ba beileng leitlho mme bale mo mafelong a maikutlo a bone a ka nnang a ba fekeetsa. Mo-golwane yo o lorato le yo o tekatekano a ka nna a ba thusa goreba tile maemo ao a a ka ba tsenyang mo kotsing. Le fa gone atshwanetse go nna kelotlhoko gore a se ka a ba latofatsa, a kanna a gatelela dilo dingwe tse di ka dirang gore ba feleletse baitshwara ka tsela e Jehofa a e tlhoileng. Fela jaaka Jeremia, bago-lwane ba ba ikanyegang ba kgala se Modimo a se kgalang. Fa badira jalo ba etsa Jehofa, yo o neng a bua le batho ba gagwe jaanaka bonolo a dirisa moporofeti: “Ka tsweetswee, lo se ka lwa diraselo sa mofuta ono se se makgapha se ke se tlhoileng.” (Jer. 5:7;25:4, 5; 35:15; 44:4) A ruri o anaanela tsela e badisa ba ba loratoba bontshang ka yone gore ba amega ka letsomane?

18 Gone ke boammaaruri gore ga se batho botlhe ba ba ilengba reetsa Jeremia fa a ba gakolola. Mme gone, go bangwe ba baileng ba mo reetsa. Ka sekai, fa tsala ya ga Jeremia e bong Baru-ke, yo gape e neng e le mokwaledi wa gagwe a ne a tlhoka kga-kololo e e maatla, Jeremia o ne a mo e naya ka lorato. (Jer. 45:5)Go ne ga nna le matswela afe? Baruke o ne a amogelwa ke Mo-dimo mme a falola fa Jerusalema e senngwa. Ka tsela e e tshwa-nang le gompieno, go nna le matswela a a molemo fa badume-di ka rona ba thusiwa mme seo se ka kgothatsa bagolwane mophuthegong gore ba ‘tswelele ba dira ka bojotlhe’ mo “go ro-tloetseng le mo go ruteng” go go bolokang botshelo.—1 Tim.4:13, 16.

17. Ke leng modisa a ka tlhokang go thusa nku nngwe ka tsela e e kge-thegileng, mme a ka dira seo jang?18. Maiteko a a dirwang ke badisa ba semoya a dira gore go nne le ma-tswela afe a a kgothatsang?


GO OTLHAYA “KA SELEKANYO SE SE TSHWANETSENG”19 Tiro e nngwe e e dirwang ke balebedi gompieno ke ya

go nna baatlhodi mo phuthegong. Ka dinako tse dingwe ba-golwane ba ka nna ba tshwanelwa ke go thusa batho bangweba ba leofang ka boomo, baleka go ba thusa gore ba ikwa-tlhaye. Jehofa o ne a kgalemabadiraphoso ka bopelonomimme gone a nitame, a ba ro-tloetsa gore ba tlogele ditselatsa bone tse di bosula. (Jer. 4:14) Le fa go ntse jalo, fa mo-ngwe mo phuthegong a satlogele go dira boleo, balebe-di ba tshwanetse go tsaya kga-to go sireletsa letsomane momothong yoo yo o ka le tlho-tlheletsang ka tsela e e sa sia-mang. Jaaka Dikwalo di laela,ba ka nna ba tshwanelwa kego leleka modiraphoso yoo.Mo maemong a a ntseng jalo,Jehofa o lebeletse gore bago-lwane ba dire dilo go duma-lana le tshiamiso ya gagwe.Kgosi e e molemo e bong Jo-sia, o ne a tlhoma sekao se semolemo mo kgannyeng eno.“O sekasekile kopo e e kafamolaong ya yo o bogisiwangle yo o humanegileng.” O nea etsa Modimo yo o ratang tshiamiso. Ke gone ka moo Jehofaa ileng a botsa jaana ka ditiro tsa ga Josia: “A seo e ne e se leba-ka la go nkitse?” E re ka Josia a ne a dira dilo ka tshiamiso le katshiamo, dilo di ne tsa ‘mo tsamaela sentle.’A ga o ikutlwe o si-

19, 20. Bagolwane ba na le maikarabelo afe fa ba dirisana le badira-phoso?


reletsegile le go feta fa bagolwane ba mo phuthegong ya gagoba leka ka natla go etsa sekao sa ga Josia?—Jer. 22:11, 15, 16.

20 Tlhomamisega gore Jehofa o otlhaya badiraphoso “ka se-lekanyo se se tshwanetseng.” (Jer. 46:28) Ka tsela e e tshwa-nang, bagolwane ba ka nna ba tshwanelwa ke go gakolola, gokgothatsa le go kgalemela badumedi ka bone go ikaegile kamaemo le boikutlo jo motho yo o kgalemelwang a bo bo-ntshang. E bile go ka nna ga tlhokega gore ba kgaole modi-raphoso yo o sa ikwatlhayeng. Mo maemong ao, bagolwanega ba rapelele phatlalatsa motho yo o lelekilweng mo phuthe-gong mme a tsweletse ka go dira boleo; go dira jalo ga go thu-se sepe.� (Jer. 7:9, 16) Le fa go ntse jalo, ba tla etsa Modimomme ba bontshe motho yo o kgaotsweng gore a ka dira enggore a boele a amogelwa ke Modimo. (Bala Jeremia 33:6-8.) Lefa go kgaolwa go ka nna botlhoko, re ka tlhomamisega goremelao ya Modimo e siame e bile e re solegela molemo rotlhe.—Dikhu. 1:18.

21 Fa badisa ba phuthego ba itse melao e e tlhotlheledi-tsweng ya Modimo e bile ba e dirisa, letsomane le tla otlega,le itekanele mme le sireletsege sentle. (Pes. 23:1-6) Jeremia ore bolelela go le gontsi ka boikutlo le maitlhomo (a a siamengle a a sa siamang) a balebedi ba Bakeresete ba tshwanetsenggo nna le one fa ba ntse ba diragatsa boikarabelo jo bo masisijwa go tlhokomela dinku tsa Modimo. Ka jalo, mongwe le mo-ngwe wa rona o tshwanetse go ipotsa jaana, ‘A ke tla tswelela kebontsha gore ke anaanela thulaganyo ya ga Jehofa ya go ruta,go kaela le go sireletsa batho ba gagwe ka go ema nokeng ba-disa ‘ba ruri ba disang’ letsomane “ka kitso le temogo”?’—Jer.3:15; 23:4.

� Bona Tora ya Tebelo ya December 1, 2001, tsebe 30-31.

21. Letsomane la Modimo le tshwanetse go nna mo seemong sefe, mmeo ka dira eng gore seo se kgonege?

Ke mo maemong afe mo balebedi ba ka tshwanelwang ke godira dilo ka bopelokgale? Jehofa o lebeletse eng mo bagolwanengba Bakeresete fa ba atlhola?


KGOSI JEHOIAKIME o ne a aga ntlo, mme e ne e tlile go nnakgolo. O ne a setse a rulagantse gore e nne le diphaposi tse peditse dikgolo mo matlhatlaganyaneng a le mabedi. Difensetere tsayone di ne di tla nna dikgolo jaana mo marang a letsatsi a nenga tla tsena sentle mo go tsone e bile di ne di tla tsenya le pheswa-na e e monate e kgosi le ba lelapa la gagwe ba neng ba tla e itume-lela. Dipota tsa yone di ne di tla kgabisiwa ka dikgong tsa setlharese se nkgang monate sa mosedara wa kwa Lebanona. Diphapositsa yone tse di mo teng di ne di tla pentiwa ka pente ya bohibidujo bo galotseng e e rekilweng kwa dinageng di sele, e e neng e ra-twa thata ke batho ba maemo le ba ba tlotlegang ba ba nnangkwa dinageng tse dingwe.—Jer. 22:13, 14.

2 Porojeke eo ya go aga e ne e tlile go ja madi a le mantsi tota.Mo e ka nnang ka yone nako eo, go bonala matlotlo a mantsi asetshaba a ne a felela mo sesoleng le mo go dueleng lekgetho leEgepeto e neng e le batla. (2 Dikg. 23:33-35) Mme gone, Jehoia-kime o ne a bona tsela ya go duelela ntlo ya gagwe e ntsha ya se-gosi. O ne a tlogela go duela badiri ba ba neng ba mo agela! Je-hoiakime o ne a ba tshwara jaaka makgoba, a dira gore ba berekeka natla fela gore a kgone go tsweledisa puso ya gagwe pele.

3 Modimo o ne a dirisa Jeremia go kgala Jehoiakime ka ntlhaya bopelotshetlha jwa gagwe.� O ne a gakolola Kgosi gore rraa-gwe e bong Kgosi Josia, o ne a bontsha badiri le batho ba mae-

� Go bona diphelelo tse di botlhoko tse di ileng tsa tlela Jehoiakime,bona Kgaolo 4, serapa 12, mo bukeng eno.

1, 2. Ke eng fa go ne go se botlhale gore Jehoiakime a simolole poroje-ke ya go aga?3. Jehoiakime o ne a farologane jang le rraagwe, mme ka ntlha yang?

KGAOLO YA BOSOMEPEDI

“A SEO E NE E SE LEBAKALA GO NKITSE?”

140

mo a a kwa tlase bopelonomi jo bogolo e bile a rata go ba abe-la dilo tse ba di tlhokang. Josia o ne a bo a ba buelela semolaokwa kgotlatshekelo. Jehofa o ne a gopotsa Jehoiakime lebaka lago bo Josia a ne a tlhokomela batho ba maemo a a kwa tlase, kago mmotsa jaana: “A seo e ne e se lebaka la go nkitse?”—Bala Je-remia. 22:15, 16.

4 Fa maemo a lefatshe leno la ga Satane a ntse a senyegela pele,re tlhoka thuso le tshireletso e Jehofa a e nayang batho ba baatamalaneng thata le ene. Ka jalo, re tshwanetse go atamalana leModimo go feta le fa e le leng pele. Gape re tshwanetse go bo-ntsha dinonofo tsa gagwe tse di molemo gore re kgone go atlegafa re rera dikgang tse di molemo. Le fa go ntse jalo, o ka tswa oipotsa jaana, ‘Ke eng se Mokeresete a ka se dirang gore a kgone goitse Jehofa sentle jaaka Kgosi Josia?’

SE GO ITSE MODIMO GO SE KAYANG5 Akanya ka ditsela tse rre yo o molemo a tlhotlheletsang ma-

tshelo a bana ba gagwe ka tsone. Ka sekai, fa ba mmona a thu-sa batho ba maemo a a kwa tlase, go ka direga gore le bone batlhotlheletsege go nna le seatla se se bulegileng. Fa ba bona loratole tlotlo tse a tshwarang mmaabone ka tsone, seo se ka nna sa bathusa gore le bone ba akanyetse batho ba bong bo sele. Fa bautlwa gore rraabone o itsege e le motho yo o dirisanang le ba-tho sentle mo dikgannyeng tsa madi e bile o a ikanyega, seo setshwanetse sa ba tlhotlheletsa gore le bone ba dire dilo ka tsela ee siameng le gore ba ikanyege. Ee, fa bana bano ba bannye ba itsetsela e rraabone a dirang dilo ka yone le dinonofo tse di mole-mo tse a nang le tsone, gongwe fa ba gola le bone ba tla batla gotshwana le ene mme ba tshware batho ba bangwe fela jaaka rraa-bone.

6 Ka tsela e e tshwanang, Mokeresete yo o itseng Jehofa jaakaJosia, ga a mo tseye fela e le Molaodimogolo wa Lobopo Lotlhe.Fa Mokeresete a bala Baebele, o ithuta kafa Modimo a tshwarangba bangwe ka gone, mme go tswa foo o batla go etsa Rraagwe yo

4. Ke eng fa go itse Jehofa go tshwanetse ga nna botlhokwa mo go wena?5, 6. (a) Rre yo o molemo o na le tlhotlheletso efe mo baneng ba ga-gwe? (b) Go farologana le tsela e Jehoiakime a neng a itshwara ka yone,go itse ditsela tsa ga Jehofa go tshwanetse ga re ama jang?

“A Seo E ne E se Lebaka la go Nkitse?” 141

o kwa legodimong. Letsatsi le letsatsi fa a ntse a ithuta ka dilo tseModimo a di ratang le tse a sa di rateng, lorato lo a ratang Jehofaka lone lo a gola. Kafa letlhakoreng le lengwe motho yo o sa tse-yeng tsia melao le dikgakololo tsa Modimo, ka go gana kaelo yaModimo mo botshelong jwa gagwe, ga a kitla a itse Modimo waboammaaruri. O tshwana le Jehoiakime, yo o neng a tsaya lefo-ko le Jehofa a neng a le neile Jeremia mme a le latlhela mo mo-lelong.—Bala Jeremia 36:21-24.

7 Go atlega ga rona mo tirelong e e boitshepo le tsholofelo e renang le yone ya go tshela mo lefatsheng le lesha, go ikaegile kagore re itse Jehofa sentle. (Jer. 9:24) Mma re sekasekeng dinono-fo di le mmalwa tsa Modimo tse di tlhalositsweng mo dibukengtse Jeremia a di kwadileng. Fa re ntse re sekaseka dinonofo tsenotsa Modimo, batla ditsela tse di tla go thusang gore o mo itse obo o mo etse fela jaaka Kgosi Josia.

7. Ke eng fa o tshwanetse go itse Jehofa fela jaaka Kgosi Josia?

“BOPELONOMI JWA GAGWE JWA LORATOKE JWA BOSAKHUTLENG!”

8 Mo dipuong di le dintsi, go thata go bona lefoko le le lengwefela le le tlhalosang bokao jo bo feletseng jwa nonofo ya Modimoe leng bopelonomi jwa lorato kgotsa lorato lo lo ikanyegang. Goya ka dikishinare nngwe ya Baebele, lefoko leno la Sehebera leakaretsa dinonofo tse di jaaka maatla, go nitama le lorato. Diki-shinare eo e tswelela ka go re: “Tlhaloso epe fela ya lefoko leno laSehebera e e se nang dinonofo tseno tse tharo ga e tlhalose bokaojo bo feletseng jwa lefoko leno.” Ka jalo, motho yo o bontshangbopelonomi jwa lorato ga se fela motho yo o molemo. Ke mothoyo o tshwenyegang thata ka batho ba bangwe mme a leka ka na-tla go ba thusa ka dilo tse ba di tlhokang, segolobogolo tse ba ditlhokang semoyeng. Lebaka la konokono la go bo a dira jalo ka

8. Bopelonomi jwa lorato ke eng?

Ke eng fa re ka re Kgosi Josia o ne a itse Jehofa sentle? Ke eng sese tlhokegang gore o kgone go itse Jehofa fela jaaka Josia?


bopelotshweu ke ka gonne a eletsa go itumedisa Modimo Mo-thatayotlhe.

9 Tsela e e molemolemo ya go tlhaloganya bokao jo bo fele-tseng jwa lefoko leno le le mo Baebeleng e leng “bopelonomi jwalorato,” ke ka go ithuta tsela e Modimo a neng a dirisana ka yonele baobamedi ba gagwe ba boammaaruri ka dingwagangwaga. Je-hofa o ne a sireletsa Baiseraele le go ba naya dijo mo dingwagengdi le 40 tse ba di feditseng ba le mo nageng. Fa ba ne ba le mo Le-fatsheng le le Solofeditsweng, Modimo o ne a ba naya baatlhodigore ba ba golole mo babeng ba bone le go ba busetsa mo koba-melong ya boammaaruri. E re ka Jehofa a ile a ema nokeng se-tˇshaba seno ka masomesome a dingwaga fa go ne go le monate

le fa go le bosula, o ne a ka ba raya a re: “Ke go ratile ka lorato lwabosakhutleng. Ke lone lebaka le ka lone ke go gogileng ka bope-lonomi jwa lorato.”—Jer. 31:3.�

� The New English Bible e ranola mafoko ano a ga Jehofa jaana: “Ke goratile thata go tloga bogologolong, mme ke sa ntse ke go tlhokometse kalorato.”

9. Tsela e Jehofa a neng a tshwara Iseraele ka yone e bontsha eng?

Josia le Jehoiakime—ba ne ba itshwara ka ditsela tse difarologaneng fa ba utlwa molaetsa wa Modimo

10 Mo motlheng wa rona, Modimo o sa ntse a bontsha baoba-medi ba gagwe bopelonomi jwa lorato ka ditsela tse di ba solege-lang molemo. Akanya ka kgang ya thapelo. Jehofa o reetsa ditha-pelo tsotlhe tse di rapelwang ka pelo e e feletseng, mme o reetsaka kelotlhoko thata fa batlhanka ba gagwe ba ba ineetseng ba morapela. Le fa go setse go fetile lobaka lo loleele re ntse re rape-la gantsintsi ka bothata bo le bongwe jo bo re tshwenyang thata,Jehofa ga a re felele pelo; e bile ga a lapisiwe ke go reetsa ditha-pelo tsa rona. Nako nngwe Jehofa o ne a laela Jeremia gore a isemolaetsa kwa setlhopheng sa Bajuda se se neng se setse se le kwabotshwarwa kwa Babelona. Ba ne ba le bokgakala jwa dikilome-tara di feta 800 go tswa mo tempeleng, ba le kgakala le ba mala-pa a bone le ditsala kwa Juda. Mme gone, le fa ba ne ba le kgakalajalo le tempele, seo ga se a ka sa thibela Jehofa go utlwa dikopo tsabone tsa gore a ba amogele le mafoko a bone a pako. O ntse o aka-ntse ka dithapelo tse wena o di rapelang ka tlhoafalo, ela tlhokotsela e Bajuda ba neng ba ikutlwa ba gomotsegile ka yone fa bautlwa mafoko a Modimo a a mo go Jeremia 29:10-12.—E bale.

10. Jehofa o bontsha jang bopelonomi jwa lorato mo tseleng e a reetsangdithapelo ka yone jaaka a ile a dira ka Bajuda ba ba neng ba le kwa Ba-belona?

144

11 Re bona bosupi jo bongwe gape jwa bopelonomi jo bo lo-rato jwa ga Jehofa mo tseleng e e siameng e a lebang dilo kayone. Fa go senngwa ga Jerusalema go ntse go atamela, baagiba motse oo ba ne ba ntse ba tsweletse ka botsuolodi jwa bone.E re ka tota ba ne ba tsuologela Modimo, isagwe ya bone e nee tla nna jang? A ba ne ba tla bolawa ke leuba kgotsa ke tshakaya Bababelona? Sengwe gape se se neng se ka ba diragalela ene e le gore ba fetse dingwagangwaga ba le kwa botshwarwa legore ba swele kwa nageng e sele. Le fa go ntse jalo, ba ba ilengba ikwatlhaya le go fetola matshelo a bone Jehofa o ne a banaya ‘lefoko le le molemo.’ O ne a solofetsa gore o tla ‘lebisatlhokomelo ya gagwe’ kwa go bone. O ne a tla ba ntsha kwaBabelona e e neng e le kgakala mme a ba busetse mo “lefelongleno,” e leng nagagae ya bone. (Jer. 27:22) Ka ntlha ya seo, bane ba tla goa jaana: “Bakang Jehofa wa masomosomo, gonneJehofa o molemo; gonne bopelonomi jwa gagwe jwa lorato kejwa bosakhutleng!”—Jer. 33:10, 11.

12 Ka ntlha ya bopelonomi jwa gagwe jo bo lorato, Jehofa keMotswedi wa kgomotso mo go bao go ya ka batho ba lebegangba le mo maemong a a thata. Gompieno go na le bangwe baba kileng ba bo ba le karolo ya phuthego ya Bokeresete mmegone ba ile ba tshwanelwa ke go kgalemelwa ka lorato. Ba katswa ba tshwenngwa thata ke go ikutlwa ba le molato mme seose dira gore jaanong ba okaoke go boela mo phuthegong. Go-ngwe ba ipotsa gore a Jehofa o tla tsamaya a ba itshwarela le goboa a ba amogela gape. Modimo Mothatayotlhe o tshwaretsebatho bao botlhe ‘lefoko le le molemo.’ Ba ka thusiwa ka lora-to gore ba dire diphetogo dipe fela tse di tlhokegang mo tse-leng e ba akanyang ka yone le e ba dirang dilo ka yone. Mmejaaka re badile mo serapeng se se fetileng, le bone Jehofa o tlaba ‘busetsa mo lefelong la bone,’ mo bathong ba gagwe ba baitumetseng.—Jer. 31:18-20.

13 E re ka Jehofa e le Modimo wa bopelonomi jwa lorato,

11, 12. (a) Jehofa o ne a solofetsa batho ba Jerusalema eng? (b) Mothoyo go ileng ga tlhokega gore a kgalemelwe a ka thusiwa jang?13. Ke eng fa o tshwanetse go kgothadiwa ke tsela e Jehofa a ileng a emaJeremia nokeng ka yone?


gape o thusa batlhanka ba gagwe ba ba ikanyegang. Mo mala-tsing ano a bofelo a lefatshe la ga Satane, re na le mabaka a autlwalang a go nna le tsholofelo ya gore Jehofa o tla tlhokome-la le go sireletsa botlhe ba ba batlang Bogosi jwa gagwe pele. Selebale gore fa Jerusalema e ne e le gaufi le go senngwa, Jeremiao ne a ikaegile ka Jehofa gore a mo tlamele ka dijo le go mosireletsa. Le ka motlha Modimo ga a ise a swabise moporofe-ti yono. (Jer. 15:15; bala Dikhutsafalo 3:55-57.) Fa o ikutlwa oimetswe ka tsela le fa e ka nna epe fela, tlhomamisega gore Je-hofa o gopola ditiro tsa gago tsa boikanyegi. Ka ntlha ya bope-lonomi jwa gagwe jo bo lorato, o batla go go ema nokeng goreo se ka wa “khutla.”—Dikhu. 3:22.

“JAAKA JEHOFA A TSHELA . . . KA TSHIAMISO!”14 Batho bangwe ba fetsa dingwagangwaga mo kgolegelong

ka ntlha ya melato e ba sa e dirang. Go ile ga nna le dikgetsi di-

14. Ke ditiro dife tsa tshiamololo tse o di boneng bosheng jaana?

Ke karolo efe ya bopelonomi jwa ga Jehofa jo bo lorato e o eratang thata? Ke eng fa o ikutlwa jalo?


ngwe tse mo go tsone kgotlatshekelo e ileng ya atlholela mo-tho loso mme fa motho yoo a sena go bolawa e bo e le gone babonang bosupi jwa gore o ne a se molato. Mo dinageng tse di-ngwe, batsadi ba tlalelwa jaana ka ntlha ya go tlhoka dijo moba feleletsang ba rekisitse bana ba bone gore e nne makgobafela gore lelapa le bone sengwe sa go buga legaba. O ikutlwajang fa o utlwa ka tshiamololo e e kana kana e e diregang go-mpieno? O akanya gore Jehofa ene o ikutlwa jang? Baebele etlhalosa sentle gore o batla go fedisa pogo yotlhe. Ke Ene felayo o ka kgonang go dira seo. Ka jalo, batho ba ba dikobo dimagetleng le ba ba senang molato ba ba bogang gompieno, baka gomodiwa ke go itse seo. Jehofa, Modimo wa tshiamiso, odira sengwe go ba golola mo maemong a a ngomolang pelo aba leng mo go one.—Jer. 23:5, 6.

15 Mo motlheng wa ga Jeremia, bangwe ba ne ba itse ka no-nofo e kgolo ya Modimo e leng tshiamiso. Ka sekai, moporofe-ti o ne a re go ka nna ga direga gore Iseraele e ikwatlhaye momaleong a yone mme e bue mafoko ano e itira e kete e fetotsepelo ya yone, e re: “Jaaka Jehofa a tshela ka boammaaruri, katshiamiso le ka tshiamo!” (Jer. 4:1, 2) Seo se boammaaruri kagonne Jehofa ga a batle tshiamololo. Mme gone go na le bosu-pi jo bongwe gape jo bo bontshang gore Jehofa o rata tshia-miso.

16 Ga go pelaelo gore Modimo o diragatsa ditsholofetso tsagagwe mme ga se moitimokanyi. Le fa batho ba le bantsi ba sadiragatse ditsholofetso tsa bone, Jehofa ene ga a nna jalo. Totale melao ya tlholego, e a e tlhomileng le e e re solegelang mo-lemo, ga e fetoge. (Jer. 31:35, 36) Gape re ka ikanya ditsholofe-tso tsa gagwe le ditshwetso tsa gagwe tsa boatlhodi, ka gonnedi molemo ka dinako tsotlhe.—Bala Dikhutsafalo 3:37, 38.

17 Fa Jehofa a atlhola, ga a okole kgang fela fa godimo. O

15, 16. (a) Jeremia o ne a gatelela dintlha dife tse di boammaaruri kaJehofa? (b) Ke eng fa o ka ikanya melao ya Modimo le ditsholofetso tsagagwe?17. (a) Jehofa o dira eng fa a atlhola? (b) Ke eng fa o ka ikanya tsela ebagolwane ba rarabololang mathata ka yone mo phuthegong? (Bona le-bokose le le reng, “Ba Atlholela Jehofa,” mo go tsebe 148.)


sekaseka dintlha tsotlhe tse di amang kgang eo. Gape o sekase-ka le maitlhomo a ba ba amegang mo go yone. Bosheng jaanadingaka di na le didirisiwa le mekgwa e e kgethegileng ya gotlhatlhoba pelo ya molwetse e ntse e pompa madi, ka go dirajalo ba kgona go bona sentle boemo jo e leng mo go jone. Ebile ba kgona go tlhatlhoba diphilo tse tiro ya tsone e leng gophepafatsa madi. Jehofa ene o kgona go dira se se fetang seo.O tlhatlhoba pelo ya tshwantshetso le go sekaseka maitlhomoa motho le diphilo tsa gagwe tsa tshwantshetso, tse di tshwa-ntshetsang maikutlo a motho a a kwa tengteng. Ka jalo, o kgo-na go bona gore ke eng se se tlhotlheleditseng motho gore aitshware ka tsela e e rileng le kafa a ikutlwang ka gone ka se ase dirileng. Mme Mothatayotlhe ga a lapisiwe pelo ke tshedi-mosetso e ntsintsi e a e bonang fa a tlhatlhoba motho. O faro-logane kgakala le baatlhodi ba le bantsi ba ba botlhale ka go-nne Ene o dirisa tshedimosetso eo ka tsela e e siameng le e e


Jehofa o dirisa Lefoko la gagwe le le kwadilweng lephuthego ya Bokeresete go thapisa bagolwane gore baitse ditsela tse a atlholang ka tsone. O ba neile boikara-belo jwa gore ba mo rarabololele dikgang tsa phuthe-go. Bakaulengwe bano ga ba a itekanela, ga ba kgonego bona se se mo pelong jaaka Jehofa. Mme gone ba ba-tla go tshwara baobamedi ka bone ka tsela e ModimoMothatayotlhe a ba tshwarang ka yone. Ba rapelela kae-lo ya Modimo e bile ba leka ka natla go dirisa melaome-theo e e tshwanelang ya Baebele, ka go dira jalo ba ba-tla go “atlhola ka tshiamo,” fela jaaka Jehofa. (Jer. 11:20)Ka gone, re na le lebaka le le utlwalang la go ba ikanya,‘gonne ba nna ba lebeletse meya ya rona jaaka ba ba tlaikarabelelang.’—Baheb. 13:17.

BA ATLHOLELA JEHOFA

tekatekano go bona gore isagwe ya rona e lebile kae.—Bala Je-remia 12:1a; 20:12.

18 Ka jalo, o na le mabaka a a utlwalang a go ikanya Jehofa,tota le fa ka dinako tse dingwe o tle o ikutlwe o tshwenngwake segakolodi ka ntlha ya diphoso tse o di dirileng mo nakonge e fetileng. Se lebale gore Jehofa ga a tshwane le mosekisi yoo seng kutlwelobotlhoko yo ka metlha a senkang lebaka la gootlhaya motho yo o dirileng molato, go na le moo, ke Moatlho-di yo o kutlwelobotlhoko yo o batlang go thusa ba bangwe. Fa ele gore o tshwenngwa ke sengwe se o se dirileng mo nakong e efetileng kgotsa o tshwenngwa ke kgang nngwe e o e itseng kamongwe, kopa Jehofa gore a go ‘tlhabanele,’ kgotsa a go thusego lwantsha maikutlo ao, gore o kgone go lebala ka kgang eo.�Modimo a ka go thusa gore o bone kafa a anaanelang ka tengmaiteko a o tswelelang o a dira mo tirelong e e boitshepo.—BalaDikhutsafalo 3:58, 59.

19 Go a utlwala go bo Modimo yo o nang le tshiamiso e e ka selekanngweng le sepe a bo a ka lebelela gore batho ba ba batlanggo mo itumedisa le bone ba dire dilo ka tshiamiso. (Jer. 7:5-7;22:3) Go rera dikgang tse di molemo ntle le go tlhaola batho ketsela ya botlhokwa ya go bontsha tshiamiso eno ya Modimo. Fao leka ka natla go dira maeto a go boela le go tshwara dithuto tsaBaebele, o bontsha tshiamiso ya Modimo ya maemo a a kwa go-dimo ka tsela e ruri e solegelang molemo. Ke eng fa re rialo? Kagonne Modimo o eletsa gore batho ba mefuta yotlhe ba ithuteka ene le gore ba bone poloko. (Dikhu. 3:25, 26) Ruri o na letshiamelo e kgolo ya go nna modirimmogo le Modimo, o bo-ntsha tshiamiso ya gagwe ka go dira tiro eno e e bolokang ma-tshelo!

� Fa mokaulengwe kgotsa kgaitsadi a dirile sengwe se go bonalang se-ntle gore se kgatlhanong le melao ya Modimo, kgang eo e tshwanetse yabolelelwa bagolwane ba phuthego gore ba kgone go e rarabolola mmeba neye motho yoo thuso ya Dikwalo.—Jak. 5:13-15.

18, 19. Go itse tshiamiso ya Modimo go ka re ama jang?

Go itse gore Jehofa o tshiamiso go go gomotsa jang? O kagomotsa ba bangwe jang ka go etsa tshiamiso ya Modimo?


“GA KE NA GO NNA KE KGOTˇSWILWE

KA BOSAKHUTLENG”20 Batho ba le bantsi ba tsaya gore buka ya Jeremia le ya

Dikhutsafalo ke dibuka fela tse di kgalang dilo tse di bosu-la. Go akanya jalo ke go itlhokomolosa kgang ya gore gangwele gape mo dibukeng tseno Jehofa o bontsha ka bopelono-mi gore o batla go itshwarela batho ba gagwe. O ne a ikue-la jaana mo Bajudeng: “Tsweetswee, bowang, mongwe le mo-ngwe mo tseleng ya gagwe e e bosula, mme lo dire ditsela tsalona le ditiro tsa lona molemo.” Mo lekgetlong le lengwe Jere-mia o ne a ba rotloetsa jaana: “Dirang ditsela tsa lona le ditirotsa lona molemo, mme lo utlwe lentswe la ga Jehofa Modimowa lona, mme Jehofa o tla ikwatlhaela masetlapelo ao a a bui-leng kgatlhanong le lona.” (Jer. 18:11; 26:13) Mo motlhengwa rona, Jehofa o sa ntse a itshwarela botlhe ba ba ikwatlha-yang go tswa pelong mme ba tlogela ditiro tsa bone tse di bo-sula.

21 Le fa go ntse jalo, Jehofa ga a bue fela a re o itshwaretsemotho. O dira ditiro tse di bontshang seo. O ne a dirisa Jere-mia go rotloetsa jaana: “A ko o boe, wena Iseraele wa motlha-nogi . . . Ga ke na go lo leba ka bogale . . . Ga ke na go nna kekgotswilwe ka bosakhutleng.” (Jer. 3:12) Modimo ga a nne agalefetse batho ba gagwe ba a ba itshwaretseng. Go na le moo,le fa motho a dirile boleo, Jehofa o batla go baakanya kamanoya gagwe le motho yoo. Go sa kgathalesege maleo a mothoa ka tswang a a dirile, fa moleofi yoo ruri a ikwatlhaya mmea kopa Modimo gore a mo itshwarele, Jehofa o tla ‘mmusa’gore a mo amogele gape le go mo segofatsa. (Jer. 15:19) Kgangeno e e nametsang pelo e tshwanetse go tlhotlheletsa ope felayo gone jaanong a tlogetseng Modimo wa boammaaruri gorea boele kwa go ene. Ruri tsela e Jehofa a itshwarelang ka yone

20. (a) Jeremia o ne a gatelela eng ka tsela e Modimo a dirisanang lebatho ka yone? (b) Ntlha ya gore Jehofa o a ‘ikwatlhaya’ e amana jangle go itshwarela ga gagwe? (Bona lebokose le le reng, “Jehofa o ‘Ikwa-tlhaya’ ka Tsela Efe?”)21. Boikaelelo jwa ga Jehofa ke eng fa a itshwarela motho?



Go sekaseka tsela e Modimo a ileng a dirisana ka yonele batho ba ba neng ba dirile boleo mme moragonyanaba fetola dipelo tsa bone go ka re thusa go tlhaloganya se-ntle kafa Jehofa a itshwarelang ka gone ka tsela e kgolo.Fa a bona gore ba fetotse matshelo a bone mme ba a moikobela, o a “ikwatlhaya.” (Jer. 18:8; 26:3) O ikwatlhaya katsela efe?

Modimo ga a na boleo mme le ka motlha ga a dire pho-so fa a atlhola, ka jalo ga se gore o ikwatlhaya ka tsela ebatho ba ikwatlhayang ka yone fa ba dirile phoso mo tse-leng e ba ileng ba atlhola kgang nngwe ka yone. Go nale moo, Jehofa o ikwatlhaya ka go fetola tsela e a dirangdilo ka yone, a dira jalo ka ntlha ya go bona motho a feto-la pelo ya gagwe.

Jehofa ga a fetole katlholo fela a sa amege maikutlo. Ofetola tsela e a ikutlwang ka yone ka moleofi yo o ikwa-tlhayang. Go ya ka baithuti bangwe ba Baebele, lediri laSehebera le le ranotsweng e le go “ikwatlhaya” le le moditemaneng tse di umakilweng fa godimo go akanngwagore le kaya “go hemela kwa godimo,” gongwe go kgwamowa. Seno se ka tswa se bontsha gore fa Jehofa a bonamotho a ikwatlhaya go tswa pelong, o hemela kwa godi-mo ka tsela ya tshwantshetso, go bontsha gore o imologi-le. Modimo a ka bontsha motho yo o ikwatlhayang tlho-komelo e e lorato e e itumelelwang ke batho ba a baamogelang. Moleofi yoo a ka nna a lebana le ditlamoragotsa se a se dirileng, mme gone Modimo o itumelela go boa fetotse pelo. O nolofatsa “masetlapelo,” kgotsa kotlhaoya Modimo, e a neng a ka lebana le yone. (Jer. 26:13) Kemoatlhodi ofe yo o iketleeleditseng go batla boikwatlhaojwa mmatota mo mothong ka tsela eno? Jehofa o itume-lela go dira jalo.—Jer. 9:24.

JEHOFA O “IKWATLHAYA” KA TSELA EFE?

e dira gore re batle go atama-lana le ene.—Bala Dikhutsa-falo 5:21.

22 Fa mongwe a go utlwi-sa botlhoko ka se a se buangle se a se dirang, a o tla etsaJehofa? Modimo o ne a rayaBajuda ba bogologolo a re otla “itshekisa” ba a ba itshwa-retseng. (Bala Jeremia 33:8.)O kgona go itshekisa, kgotsago tlhatswa maleo a mothoyo o ikwatlhayang mo go ra-yang gore o lebala maleo aole go naya motho yoo tsho-no e nngwe gape ya go simo-lola sesha go mo direla. Goneke boammaaruri gore kgangya gore Modimo o itshware-tse motho yoo, ga e kaye gore

o itshekisitswe mo bosaitekanelang jo a bo ruileng, gore jaa-nong o itekanetse, ga a na boleo. Mme gone, go na le sengwese re ka ithutang sone mo go se Modimo a neng a se buaka batho ba ba itshekisitsweng. Re ka leka ka natla go lebaladiphoso, kgotsa se motho yono a re kgopisitseng ka sone, katsela ya tshwantshetso go nna jaaka e kete re itshekisa mo di-pelong tsa rona tsela e re mo lebang ka yone. Re ka dira seojang?

23 A re re mongwe o go naya mpho ya sejana kgotsa nkgwa-na e ntle. Fa e tlala leswe kgotsa e tshasegelwa ke sengwe, a one o tla itlhaganelela go e latlha? Le e seng. O ne o tla leka kanatla go e phepafatsa mme o le kelotlhoko, o ntsha leswe lepefela le le mo go yone. O batla go bona bontle jwa yone, tse-

22, 23. Mokgele wa gago e tshwanetse go nna ofe fa o ntse o etsa Jeho-fa mo kgannyeng ya go itshwarela?

la e e phatsimang ka yone fa e beilwe mo letsatsing. Ka tselae e tshwanang, o tla dira sotlhe se o ka se kgonang go tlosakgalefo kgotsa maikutlo a go tenega a o ka tswang o na le oneka mokaulengwe kgotsa kgaitsadi yo o go kgopisitseng. Lwa-ntsha maikutlo a go nnela go akanya ka mafoko a a botlho-ko kgotsa ditiro tse di bosula tse a go dirileng tsone. Fa o ntseo atlega go dira jalo, o phimola mo pelong ya gago setshwa-ntsho le dilo tse di diregileng tse o di bolokileng ka motho yoo mo itshwaretseng. Fa o setse o itshekisitse pelo ya gago jaloo sa tlhole o na le dikgopolo tse di bosula ka motho yoo, jaa-nong o kgona go boa o nna le botsalano jo bo atamalaneng jogo bonalang bo ne bo senyegetse ruri.

24 Re sekasekile dinonofo di le mmalwa fela tsa ga Jehofa letsela e a dirang dilo ka yone tse re ka ithutang tsone fa re ntsere mo itse botoka. Re kgona go lemoga gore melemo e mo-tho a ka nnang le yone ka ntlha ya go itse Jehofa sentle e kamo tlhotlheletsa gore a obamele Modimo ka tsela e a e amo-gelang. Fa re itse Jehofa sentle fela jaaka Kgosi Josia a ne a moitse, botshelo jwa rona bo tla nna le boitumelo jo bogolo, eleng karolo e nngwe ya botho jwa Modimo.

25 Go itse Jehofa sentle go tla nonotsha botsalano jwa ronale batho ba bangwe. Fa re etsa Jehofa ka go leka ka natlago bontsha bopelonomi jwa lorato, tshiamiso le moya wa goitshwarela, botsalano jwa rona mo phuthegong ya Bokerese-te bo tla oketsega mme bo nonofe le go feta. Mo godimo gamoo, re tla tshwanelegela go ruta ba bangwe fa re ntse re diramaeto a go boela mo tshimong ya rona e bile re tshwara di-thuto tsa Baebele tse di gatelang pele. Batho ba ba kgatlhege-lang molaetsa wa rona ba tla rata tsela ya Bokeresete e ba bo-nang re tshela ka yone. Ka jalo, re tla bo re tlhomeletse kabotlalo go ba thusa go obamela Jehofa ka tsela e a e amoge-lang, gore ba latele “tsela e e molemo.”—Jer. 6:16.

24, 25. O ka bona melemo efe fa o itse Jehofa ka tsela e Kgosi Josia aneng a mo itse ka yone?

Dikhutsafalo 5:21 e go kgothaletsa go dira eng?


JERUSALEMA ke matlotla. Go sa ntse go kua mosi wa melelo e etshubilweng ke Bababelona ba ba fentseng. Jeremia o sa ntse agopola sentle selelo se se botlhoko sa batho ba ba neng ba bola-wa. Modimo o ne a mmoleletse se se tlileng go direga, mme gone ga direga fela jalo. Moporofeti yono o ne a bua jaana a hutsafe-tse: “Jehofa o dirile se se neng se le mo mogopolong wa gagwe.”Ruri go wa ga Jerusalema e ne ya nna masetlapelo a a seng kanaka sepe!—Bala Dikhutsafalo 2:17.

2 Ee, Jeremia o ne a bona go diragadiwa ga dipolelelopele dile dintsi tse di neng tsa itsisiwe batho ba Modimo, go akaretsa letsa pele ga motlha wa gagwe. Makgolokgolo a dingwaga pele ga

1. Fa Jerusalema e sena go senngwa, Jeremia o ne a reng ka boporofetijwa ga Jehofa?2. Jeremia o ne a bona go diragadiwa ga boporofeti bofe jo bo neng boboleletswe pele makgolokgolo a dingwaga pelenyana?

KGAOLO YA BOSOMETHARO

“JEHOFA O DIRILESE SE NENG SE LE MO

MOGOPOLONG WA GAGWE”

moo, Moshe o ne a bolelela Baiseraele ditlamorago tsa go iko-bela Modimo le tsa go sa mo ikobele—gore e tla nna “tshegofa-tso” kgotsa “phutso.” Jehofa o ne a batlela batho ba gagwe dilotse di molemolemo, e leng tshegofatso. Mme phutso e e neng etla nna gone ka ntlha ya go sa ikobele Modimo, e ne e tla nnabotlhoko thata. Moshe o ne a ba tlhagisa gore batho ba ba itlho-komolosang Jehofa le ba ba nnang kgatlhanong le ene ba tla ‘janama ya bomorwaabone le nama ya bomorwadiabone,’ mmemoragonyana Jeremia le ene o ne a ba tlhagisa ka seo. (Dute. 30:19, 20; Jer. 19:9; Lefi. 26:29) Bangwe ba ka tswa ba ile ba ipotsajaana, ‘A tota selo se se maswe jalo se ne se ka direga?’ Ee, se ilesa direga fa Bababelona ba ntse ba dikaganyeditse Jerusalema kanako e go neng go sena dijo mo motseng ka yone. Jeremia one a bega jaana: “Diatla tsa basadi ba ba pelotlhomogi di bedisi-tse bana ba bone. Ba fetogile go nna jaaka senkgwe sa kgomotsomo mothong mo nakong ya tshenyego ya morwadia batho bame.” (Dikhu. 4:10) A masetlapelo ruri!

3 Ke boammaaruri gore boikaelelo jwa ga Jehofa fa a roma ba-porofeti ba ba jaaka Jeremia, e ne e se fela gore ba itsise melae-tsa ya tshenyego. Modimo o ne a batla gore batho ba gagwe baboele ba ikanyege mo go ene. O ne a batla gore baleofi ba ikwa-tlhaye. Esera o ne a tlhalosa seno jaana: “Jehofa Modimo wa bo-rraabonemogologolwane a nna a roma kgatlhanong le bone kabarongwa ba gagwe, a roma gangwe le gape, ka gonne o ne atlhomogela batho ba gagwe le bonno jwa gagwe pelo.”—2 Ditir.36:15; bala Jeremia 26:3, 12, 13.

4 Fela jaaka Jehofa, Jeremia le ene o ne a tlhomogela batho bagaabo pelo. O kgona go bona seno mo go se a neng a se buapele Jerusalema e senngwa. O ne a tshwentswe thata ke mase-tlapelo a a neng a tloga a ba wela. Masetlapelo ao a ne a ka tilwafa fela batho ba ne ba ka reetsa le go ikobela molaetsa o Jeremiaa neng a ba bolelela one! Leka go bona ka leitlho la mogopo-lo tsela e Jeremia a neng a ikutlwa ka yone fa a bolela molaetsawa Modimo. O ne a bua jaana a lela: “Mala a me wee, mala a

3. Boikaelelo jwa Modimo e ne e bofe fa a romela baporofeti kwa ba-thong ba gagwe?4. Jeremia o ne a ikutlwa jang ka molaetsa o a neng a o bolela?

“Jehofa o Dirile se se Neng Se le Mo Mogopolong wa Gagwe” 155

me wee! Ke na le ditlhabi tse di botlhoko thata mo dipoteng tsapelo ya me. Pelo ya me e a fuduega mo teng ga me. Ga ke kgo-ne go nna ke didimetse gonne moya wa me o utlwile modumowa lonaka, mokgosi wa tlhagiso wa ntwa.” (Jer. 4:19) O ne a sakgone go nna a sa bue sepe ka masetlapelo a a neng a tla.

KE ENG FA A NE A TLHOMAMISEGILE JAANA?5 Ke eng fa Jeremia a ne a ka tlhomamisega gore dilo tse a di

porofetileng di tla direga? (Jer. 1:17; 7:30; 9:22) E ne e le monnawa tumelo yo o neng a ithutile Dikwalo e bile a itse gore Jehofake Modimo yo dipolelelopele tsa gagwe di leng boammaaruri.Dilo tse di diregileng mo nakong e e fetileng di ile tsa bontshasentle gore Jehofa o na le bokgoni jwa go bolelela pele ditiraga-lo tse go ya ka batho di bonalang di sa kgonege, jaaka go golo-lwa ga Iseraele kwa bokgobeng jwa Egepeto. Jeremia o ne a itsesentle pego e e buang ka Khudugo ya Baiseraele e bile a tlwaela-ne le mafoko a mosupi a le mongwe yo o boneng ditiragalo tseoka matlho. Joshua o ne a gakolola Baiseraele ka ene jaana: “Loitse sentle ka dipelo tsa lona tsotlhe le ka meya ya lona yotlhegore ga go na lefoko le le lengwe le le sa diragadiwang mo ma-fokong otlhe a a molemo a Jehofa Modimo wa lona a a builengle lona. A lo diragaletse otlhe fela. Ga go na le fa le le lengwe laone le le sa diragalang.”—Josh. 23:14.

6 Ke eng fa o tshwanetse go tswelela o ithuta boporofeti jwa gaJeremia? Sa ntlha, ke ka gonne o ne a na le lebaka le le utlwa-lang la go tshepa gore Jehofa o tla diragatsa mafoko a gagwe. Sabobedi, ke ka gonne dipolelelopele dingwe tse Modimo a ilenga di bua a dirisa Jeremia di a diragadiwa gompieno, mme o santse o tlile go bona tse dingwe di diragadiwa. Sa boraro, ke kagonne dipolelelopele di le mmalwa tse Jeremia a neng a di buaa dirisa leina la Modimo, le tsela e a neng a tlhagafetse ka yonefa a di bolela, di mo dira motlhanka yo o tlhomologileng thatawa Modimo. Moithutabodumedi mongwe a re: “Tota moporo-

5. Ke eng fa Jeremia a ne a tlhomamisegile ka molaetsa o a neng a o rera?6, 7. (a) Ke eng fa o tshwanetse go kgatlhegela dipolelelopele tsa ga Je-remia? (b) Ke eng se se tla go thusang gore o tlhomamisege ka molaetsao o o rerang?


feti Jeremia ke mogaka fa a bapisiwa le baporofeti ba bangwe.”Jeremia o ne a tsewa e le moporofeti wa botlhokwa mo baporo-feting ba ba kileng ba dirisana le batho ba Modimo mo e lenggore fa Jesu a ne a bua, batho ba ba neng ba mo reeditse ba neba ithaya ba re ke Jeremia.—Math. 16:13, 14.

7 Fela jaaka Jeremia, le wena o tshela mo nakong e mo goyone boporofeti jo bo botlhokwa thata jwa Baebele bo diragadi-wang. Mme fela jaaka ene, le wena o tshwanetse go nna o tshe-pa gore ditsholofetso tsa Modimo di tla direga. (2 Pet. 3:9-14)O ka dira seo jang? Ka go tswelela pele o nonotsha tumelo e onang le yone ya gore ruri Lefoko la Modimo la boporofeti le aikanyega. Gore o kgone go dira seo, re tla sekaseka dipolelelope-le di le mmalwa mo kgaolong eno, tse Jeremia a neng a di bole-la le tse a neng a di bona di diragadiwa. Tse dingwe tse re tla disekasekang di ile tsa diragadiwa moragonyana. Mme dingwe tsatsone di go ama ka tlhamalalo gone jaanong e bile di tla amaisagwe ya gago. E kete se re tlileng go se ithuta se ka nonotshatsela e o ikanyang Lefoko la ga Jehofa la boporofeti ka yone goreo tlhomamisege le go feta gore ‘o tla dira se se leng mo mogo-polong wa gagwe.’—Dikhu. 2:17.

BOPOROFETI JO JEREMIA A NENG A BO BOLELALE GO BO BONA BO DIRAGADIWA

8 Go na le batho ba le bantsi ba ba lekang go bonela peleisagwe. Akanya ka baitseanape ba ikonomi, boradipolotiki, ba-tho ba ba dirisanang le meya le ba ba lepang maemo a bosa. Otshwanetse wa bo o lemogile gore le dilo tse di sa reng sepe tseba lekang go di bolelela pele—jaaka se se ka nnang sa direga momalatsing kgotsa mo dibekeng di le mmalwa—ga di direge jaakaba buile. Mme gone, sengwe sa dilo tse Baebele e tlhomologi-leng thata ka tsone ke boporofeti jwa yone jo bo boammaaruri.(Isa. 41:26; 42:9) Dipolelelopele tsotlhe tsa ga Jeremia di ne di

8, 9. Ke ka tsela efe e nngwe Baebele e leng buka e e tlhomologileng?

Ke eng fa Modimo a ne a roma baporofeti? Ke eng fa o ikanyadipolelelopele tse di buang ka tshenyego e e tlang?


nepile, e ka tswa e le tse di neng di tla direga mo nakong e khu-tshwane kgotsa mo isagweng. Bontsi jwa tsone di ne di amana lebatho bangwe le ditshaba dingwe. Mma re sekasekeng pele di lemmalwa tse di ileng tsa diragadiwa mo motlheng wa ga Jeremia.

9 Gompieno ke mang yo o ka kgonang go bolelela pele goreseemo sa lefatshe se tla bo se ntse jang mo ngwageng o le mo-ngwe kgotsa di le pedi tse di tlang? Ka sekai, ke moitseanape ofewa dikgang tsa lefatshe yo o ka kgonang go bolelela pele diphe-togo tse di ka nnang teng mo dipusong? Mme gone, Modimo one a tlhotlheletsa Jeremia go bolelela pele gore puso ya Babelo-na e ne e tla anama. O ne a re Babelona e ne e le “senwelo sagouta” se Jehofa a neng a tla se dirisa go tshololela bogale jwagagwe mo go Juda le mo metseng e mentsi e e bapileng le yonele mo bathong, mme ba ne ba tla patelesega go nna makgoba.(Jer. 51:7) Jeremia le baporofeti ba bangwe ba ba neng ba tshelamo motlheng wa gagwe ba ne ba bona fa dilo tseo tsotlhe di di-rega.—Bapisa Jeremia 25:15-29; 27:3-6; 46:13.

10 Gape Jehofa o ne a dirisa Jeremia go bolelela pele se se nengse tla direga ka dikgosi di le nne tsa Juda. Modimo o ne a bole-lela pele gore Jehoahase kgotsa Shalume, morwa Kgosi Josia, one a tla isiwa botshwarwa mme o ne a se kitla a tlhola a boelakwa Juda. (Jer. 22:11, 12) Go ne ga direga fela jalo. (2 Dikg. 23:31-34) Modimo o ne a bolela gore motlhatlhami wa ga Jehoaha-se e bong Jehoiakime, o tla fitlhwa “ka phitlho ya esele e tona-nyana.” (Jer. 22:18,19; 36:30) Baebele ga e tlhalose tsela e a nenga swa ka yone kgotsa gore go ne ga dirwa eng ka setopo sa gagwe,mme gone e bontsha gore morwawe e bong Jehoiakine o ne amo tlhatlhama ka nako ya fa Jerusalema e ne e dikaganyeditswe.Jeremia o ne a bolelela pele gore Jehoiakine (yo gape a neng a bi-diwa Konia le Jekonia) o ne a tla isiwa botshwarwa kwa Babelonamme o ne a tla swela teng. (Jer. 22:24-27; 24:1) Go ne ga diregafela jalo. Go tweng ka kgosi ya bofelo, e bong Sedekia? Jeremia one a bolelela pele gore Sedekia o tla tsenngwa mo diatleng tsababa, ba ba neng ba se kitla ba mo utlwela botlhoko. (Jer. 21:1-10) Go ne ga diragala eng? Baba bao ba ne ba mo tshwara. Ba

10. Ke eng se Jehofa a ileng a se bolelela pele ka dikgosi di le nne tsaJuda?


ne ba bolaya bomorwawe ba ba botlana a ntse a lebile, ba mofoufatsa, mme ba mo isa Babelona kwa a neng a swela gone. (Jer.52:8-11) Ee, dipolelelopele tseno tsotlhe di ne tsa diragala.

11 Mo go Jeremia kgaolo 28 re bala gore ka nako ya fa go nego busa Sedekia, moporofeti wa maaka e bong Hanania o ne aganetsa molaetsa o Jehofa a neng a o neile Jeremia wa gore Ba-babelona ba ne ba tla busa Jerusalema. Hanania o ne a itlhoko-molosa lefoko la Modimo a bolela gore jokwe ya bokgoba e Ne-bukadenesare a neng a e rwesitse Juda le ditshaba tse dingwe ene e tla rojwa. Le fa go ntse jalo, Jehofa o ne a laela Jeremia gorea senole maaka a ga Hanania, a itsise gore ditshaba di le dintsidi ne di tla tshwanelwa ke go direla Bababelona, le go bolelelamoporofeti yono wa maaka gore o tlile go swa mo sebakeng sangwaga. Mme go ne ga nna fela jalo.—Bala Jeremia 28:10-17.

12 Ke boammaaruri gore molaetsa wa konokono o Modimo aneng a o naya Jeremia o ne o amana le go wa ga Jerusalema. Je-remia o ne a tlhagisa Bajuda gangwe le gape gore motse wa boneo ne o tla senngwa fa ba sa ikwatlhaye le go tlogela kobamelo yamedingwana, go dira tshiamololo le thubakanyo. (Jer. 4:1; 16:18; 19:3-5, 15) Batho ba le bantsi ba motlha wa ga Jeremia ba neba akanya gore Jehofa o ne a se kitla a dira jalo. Tempele ya Mo-dimo e ne e le mo Jerusalema. O ne a se kitla a letla gore lefeloleo le le boitshepo le senngwe. Ba ne ba akanya gore seo ga se nago direga le ka motlha. Mme gone, o a itse gore Jehofa ga a ke aaka. O ne a dira se se neng se le mo mogopolong wa gagwe.—Jer.52:12-14.

13 Gompieno batho ba Modimo ba iphitlhela ba le mo see-mong se se tshwanang le sa batlhanka ba ba ikanyegang ba gaJehofa ba motlha wa ga Jeremia. Re a itse gore mo nakong e esa fediseng pelo Jehofa o tla tlisa masetlapelo mo go botlhe baba ganang go reetsa ditlhagiso tsa gagwe. Le fa go ntse jalo, re ka

11. Hanania e ne e le mang, mme Jehofa o ne a bolelela pele eng ka ene?12. Batho ba le bantsi ba motlha wa ga Jeremia ba ne ba tsiboga jang faba utlwa molaetsa wa konokono wa boporofeti jwa gagwe?13. (a) Motlha wa rona o tshwana jang le wa ga Jeremia? (b) Ke eng fao tshwanetse go kgatlhegela dilo tse Modimo a neng a di solofetsa ba-tho bangwe ba mo motlheng wa ga Jeremia?


gomodiwa ke ditsholofetso tsa boporofeti, fela jaaka di ile tsa go-motsa ba ba neng ba ema nokeng kobamelo ya boammaarurimo motlheng wa ga Jeremia. E re ka Barekabe ba ile ba ikanyegamo go Jehofa le go ikobela ditaelo tsa ga rraabonemogologolwa-ne, Modimo o ne a re ba tla falola fa Jerusalema e senngwa. Goile ga nna fela jalo. Lebaka la go bo moragonyana go umakiwa“Malekija morwa Rekabe,” yo o neng a thusa go tsosolosa Jeru-salema ka nako ya puso ya ga Nehemia, e ka tswa e le bosupijwa seo. (Neh. 3:14; Jer. 35:18, 19) Jehofa o ne a tlhomamisetsaEbede-meleke gore le ene o ne a tla falola ka gonne a ile a ika-nya Modimo le go ema Jeremia nokeng. (Jer. 38:11-13; 39:15-18)Gape Modimo o ne a solofetsa tsala ya ga Jeremia e bong Baru-ke gore o ne a tla amogela ‘moya wa gagwe e le thopo.’ (Jer. 45:1, 5) Tsela e dipolelelopele tseno tsotlhe di ileng tsa diragadiwaka yone e dira gore o swetse ka goreng? O akanya gore Jehofa otla go direla eng fa o ka ikanyega?—Bala 2 Petere 2:9.

Ntlha ya go bo Jehofa a diragatsa boporofeti jwa gagweka dinako tsotlhe e ne ya ama jang Ebede-meleke, Baruke leBarekabe? Wena o ikutlwa jang ka dipolelelopele tsedi ntseng jalo?

Batsadi: Dirisang sekai sa Barekabe,Ebede-meleke le Baruke go aga tumelo ya bana ba lona


DIPOLELELOPELE TSE DI ILENG TSADIRAGADIWA MORAGONYANA

14 Modimo o ne a bolelela pele gore Nebukadenesare ga a ki-tla a gapa Juda fela mme o tla gapa le Egepeto. (Jer. 25:17-19) Gone go bonala e kete seo ga se kitla se kgonega ka gonne Egepetoe ne e le maatla jaana mo e neng e laola Juda. (2 Dikg. 23:29-35)Fa Jerusalema e sena go senngwa, masalela a Bajuda a ne a rula-ganya go tlogela naga ya bone mme ba ya go batla polokesegole tshireletsego kwa Egepeto. Ba ne ba batla go dira jalo le fa Je-hofa a ne a ba tlhagisitse gore ba se ka ba dira seo e bile a ba bo-leletse gore o tla ba segofatsa fa ba ka nna mo Juda. Mme fa bane ba ka tshabela kwa Egepeto, t

ˇshaka e ba neng ba e boifa e ne

e tla ba latela gone koo. (Jer. 42:10-16; 44:30) Dibuka tse Jere-mia a di kwadileng ga di tlhalose gore a o ile a bona fa Bababelo-na ba tlhasela Egepeto. Mme se re tlhomamisegileng ka sone kegore se Jehofa a ileng a se bolelela pele se ne sa diragalela ba-tshabi ba Baiseraele fa Bababelona ba ne ba gapa Egepeto momasimologong a lekgolo la borataro la dingwaga B.C.E.—Jer. 43:8-13.

15 Gape Jeremia o ne a porofeta ka go senngwa ga puso ya Ba-belona e e neng e fentse Egepeto. Dingwaga di le lekgolo pele gaseo se direga, Jeremia o ne a bolelela pele gore Babelona e ne etla wa ka tshoganyetso, mme seo se ile sa direga. Jang? Moporo-feti wa Modimo o ile a bolelela pele gore metsi a a neng a si-releditse motse ono a ne a tla “kgala,” mme banna ba one badiganka ba ne ba se kitla ba lwa. (Jer. 50:38; 51:30) Dipolelelo-pele tseno di ile tsa diragadiwa ka botlalo fa Bameda le Bapere-sia ba ne ba faposa metsi a Noka ya Euferatese, ba bo ba tsamayamo boalong jwa yone, ba tsena mo motseng mme ba tshoga-nyetsa Bababelona. O ka tswa o itse boporofeti jo bo tshwanangle jono jo bo tlhalosang gore motse ono o ne o tla nna matlo-tla, o sa nniwe. (Jer. 50:39; 51:26) Go tla go fitlha le gompieno,motse o o kileng wa bo o le maatla wa Babelona o jaanong o

14. Ke eng se se kgatlhang ka se Modimo a ileng a se bolelela pele ka Ba-belona?15, 16. Lefoko la Modimo le le kaga go gololwa ga batho ba gagwe lene la diragadiwa jang?


kgakgabetseng o bontsha gore boporofeti jwa Modimo bo ne bole boammaaruri.

16 Jehofa o ne a dirisa Jeremia go itsise gore Bajuda ba ne batla direla Bababelona ka dingwaga di le 70. Morago ga moo,Modimo o ne a tla busetsa batho ba gagwe kwa nageng yabone. (Bala Jeremia 25:8-11; 29:10.) Daniele o ne a ikanya bo-porofeti jono ka botlalo mme o ile a bo dirisa go bona gore‘Jerusalema e ne e tla nna e swafetse’ go fitlha leng. (Dan. 9:2)Esera o ne a re: “Gore lefoko la ga Jehofa le le tswang mo mo-lomong wa ga Jeremia le tle le diragadiwe, Jehofa o ne a tsosamoya wa ga Kurose kgosi ya Peresia,” yo o neng a fentse Babe-lona, gore a busetse Bajuda kwa nageng ya bone. (Esera 1:1-4)Go tswa foo, Bajuda ba ba boetseng gae ba ne ba tla ipelela ka-giso e e mo nagagaeng ya bone mme ba tsosolose kobameloya boammaaruri fela jaaka Jeremia a ne a boleletse pele.—Jer.30:8-10; 31:3, 11, 12; 32:37.

17 Gape Jeremia o ne a bolelela pele boporofeti jo bo nengbo tla diragadiwa mo isagweng. O ne a re: “Jehofa o bui-le jaana, ‘Go utlwiwa lentswe kwa Rama, selelo sa khutsafa-lo le go lela mo go botlhoko; Ragele o lelela bomorwawe. Oganne go gomodiwa kaga bomorwawe, ka gonne ga ba tlholeba le gone.’” (Jer. 31:15) Fa Jerusalema e sena go senngwa ka607 B.C.E., go bonala batshwarwa ba Bajuda ba ile ba phuthe-gela kwa motseng wa Rama, o o sekgala sa dikilometara di kanna robedi kafa bokone jwa Jerusalema. Bagolegwa bangweba ka tswa ba ile ba bolaelwa kwa Rama. Boporofeti jono boka tswa bo ile jwa diragadiwa lekgetlo la ntlha fano, jaaka ekete Ragele o lelela “bomorwawe.” Le fa go ntse jalo, makgo-lo a a fetang a le marataro a dingwaga morago ga moo, KgosiHerode o ne a laela gore masea a bolawe kwa Bethelehema.Mokwadi wa Efangele e bong Mathaio o ne a re Jeremia o bo-leletse pele tsela e batho ba neng ba tla galefa ka yone ka ntlhaya polao eo e e setlhogo.—Math. 2:16-18.

17. Tlhalosa kafa mafoko a ga Jeremia a a buang ka “selelo” sa kwa Ramaa ka tswang a kaya ditiragalo tse pedi tse di farologaneng ka gone.


18 Go na le boporofeti jo bongwe gape jo bo ileng jwa di-ragadiwa mo lekgolong la ntlha la dingwaga C.E. Modimoo ne a dirisa Jeremia go bolelela pele gore Edoma e ne e tlanna sengwe sa dit

ˇshaba tse Bababelona ba neng ba tla di gapa.

(Jer. 25:15-17, 21; 27:1-7) Mme Modimo o ne a umaka sengwegape se se neng se tla diragalela Edoma. Motse ono o ne o tlatshwana le Sodoma le Gomora. O itse sentle gore seo se nese kaya eng—ga go batho ba ba neng ba tla tlhola ba aga mogo one, e ne e tla nna e kete motse oo ga o yo. (Jer. 49:7-10,17, 18) Go ne ga nna fela jalo. O akanya gore maina Edoma leBaedoma a ka fitlhelwa kae gompieno? A a teng mo dimma-peng tsa gompieno? Nnyaa. A fitlhelwa fela mo dibukeng tsabogologolo le mo hisitoring ya Baebele kgotsa mo dimma-peng tsa nako eo. Flavius Josephus a re mo lekgolong la bobe-di la dingwaga B.C.E., Baedoma ba ne ba patelediwa go amo-gela tumelo ya Sejuda. Morago ga moo, fa Jerusalema e senago senngwa ka 70 C.E., set

ˇshaba seo se ne sa nyelela.

19 Jaaka o ka tswa o lemogile, dikgaolo tsotlhe tsa buka eno

18. Boporofeti jwa Modimo jo bo malebana le Edoma bo ne jwa diraga-diwa jang?19. Buka ya ga Jeremia e senola eng ka bokgoni jo Modimo a nang lejone jwa go diragatsa boporofeti jo a bo boletseng?

Baedoma ba kae gompieno?

ya Jeremia di tletse ka boporofeti jo bo buang ka batho ledit

ˇshaba. Bontsi jwa dipolelelopele tseno di setse di diragadi-

tswe. Kgang eno e dira gore o kgatlhegele go ithuta buka enole go feta ka gonne e go tlhomamisetsa sengwe ka Modimowa gago yo mogolo. Jehofa o dirile se se neng se le mo mogo-polong wa gagwe, e bile o sa ntse a tla se dira. (Bala Isaia 46:9-11.) Seno se ka dira gore o ikanye le go feta dilo tse Baebelee di bolelelang pele. Tota e bile, tsela e dipolelelopele dingwetse Jeremia a di kwadileng di diragadiwang ka yone e go amaka tlhamalalo e bile e tla ama le isagwe ya gago. Mma re se-kasekeng dingwe tsa tsone mo karolong e e setseng ya kgaoloeno.

BOPOROFETI JO BO GO AMANG20 Boporofeti bo le bongwe jwa Baebele bo ka diragadiwa ka

ditsela tse di farologaneng. Re bona boammaaruri jwa seno mokarabong e Jesu a neng a e naya balatedi ba gagwe fa ba ne bammotsa ka sesupo sa go ‘nna gone ga gagwe le sa bokhutlo jwatsamaiso eno ya dilo.’ (Math. 24:3) Boporofeti jono bo ne jwadiragadiwa ka ngwaga wa 66 go fitlha ka 70 C.E. Mme gone, gobonala sentle gore dikarolo dingwe tsa boporofeti joo di sa ntsedi tla diragadiwa ka nako ya “pitlagano e kgolo” e e tla tlelangtsamaiso eno yotlhe e e boikepo. Pitlagano eno e tla nna “e eiseng e ko e nne fa e sale ka tshimologo ya lefatshe go fitlha jaa-nong, nnyaa, le gone e se kitla e nna gone gape.” (Math. 24:21)Go na le dilo dingwe mo boporofeting jono tse di tshwanang letse Jeremia a ileng a di kwala. Dikarolo dingwe tsa boporofetijono di ile tsa diragadiwa lekgetlo la ntlha ka 607 B.C.E., mme

20-22. Ke eng fa go ka nna ga twe dipolelelopele tse di mo Baebeleng,go akaretsa dingwe tse di mo bukeng ya ga Jeremia, di diragadiwa ka di-tsela tse di farologaneng? Tshwantsha.

Ke dipolelelopele dife tse dingwe tse di neng tsa diragadiwafa Jeremia a sena go swa, mme ke eng fa di le botlhokwamo go wena?


jaaka re bone mo kgannyeng ya ga ‘Ragele yo o neng a lelela bo-morwawe,’ karolo ya bobedi ya boporofeti jono e tla diragadiwamo isagweng. (Jer. 31:15) Ee ruri, dingwe tsa dilo tse Jeremia aneng a di bolelela pele di amana le nako e o tshelang mo goyone, mme go diragadiwa ga tsone go a go ama.

21 O kgona go bona seno mo bukeng ya Tshenolo. Moapose-toloi Johane o ne a tlhotlhelediwa go kwala ka dipolelelopeletse Jeremia a neng a bua ka tsone tse di amanang le go senngwaga Babelona ka 539 B.C.E. Mo bukeng ya Tshenolo go na le dilotse di tshwanang ka tiragalo eo ya bogologolo le tshenyego ekgolwane e e tlileng go direga mo isagweng. Nngwe ya dipole-lelopele tse di neng tsa buiwa ke Jeremia mme tsa diragadiwamo motlheng wa rona ke tse di amanang le go wa ga mmuso-mogolo wa lefatshe lotlhe wa bodumedi jwa maaka, “Babelo-na o Mogolo.” (Tshen. 14:8; 17:1, 2, 5; Jer. 50:2; 51:8) Batho baModimo ba ne ba tla tshwanelwa ke go “tswa mo go ene” goreba se ka ba welwa ke se se tla mo diragalelang. (Tshen. 18:2, 4;Jer. 51:6) Metsi a motse oo wa Babelona, a a emelang batho baone, kgotsa ba ba o emang nokeng, a ne a tla ‘kgala.’—Jer. 51:36;Tshen. 16:12.

22 Boporofeti jo bongwe jo bo sa ntseng bo tla diragadiwa moisagweng ke jo bo amanang le tsholofetso e Modimo a e diri-leng ya gore o tla ipusolosetsa mo bodumeding jwa maaka kagonne bo ile jwa tshwara batho ba gagwe makgwakgwa. Jehofao tla ‘mo direla go ya ka sotlhe se a se dirileng.’ (Jer. 50:29; 51:9;Tshen. 18:6) Mme dinaga tsa tshwantshetso tsa bodumedi jwamaaka di tshwanetse go kgakgabala.—Jer. 50:39, 40.

23 Jaaka o ka tswa o lemogile, boporofeti jo Jeremia a nenga bo bolela bo na le mafoko a a nayang tsholofelo. Kegone ka moo a bolelelang pele ka go tsosolosiwa ga kobame-lo ya boammaaruri mo motlheng wa rona. Go gololwa ga ba-tshwarwa ba Bajuda mo motseng wa bogologolo wa Babelo-na go tshwana le go gololwa ga batho ba Modimo ba motlhawa gompieno mo go Babelona o Mogolo fa Bogosi bo sena go

23. Ke go tsosolosiwa gofe mo semoyeng mo go neng ga bolelelwa peleke Jeremia mme ga diragadiwa mo lekgolong la bo20 la dingwaga?


tlhomiwa kwa legodimong. Ka tsela e e tshwanang, Jehofa o nea busetsa batho ba gagwe mo kobamelong ya boammaaruri,mme seo se ne sa dira gore ba mo leboge le go itumela. O se-gofaditse maiteko a ba a dirang a go thusa ba bangwe gore batle go mo obamela le go otliwa ka dijo tse di nonneng tsa se-moya. (Bala Jeremia 30:18, 19.) Le wena o ka tswa o ile wa dira-galelwa ke dilo dingwe tse di go bontshitseng gore le mo mo-tlheng wa rona Jehofa o diragatsa tsholofetso ya gagwe ya goreo tla naya batho ba gagwe badisa—banna ba ba godileng semo-yeng ba tota ba amegang ka letsomane le ba ba tla le sireletsang.—Jer. 3:15; 23:3, 4.

24 Mafoko a Jeremia a neng a a bolelela batho ba Modimo babogologolo a bua ka dilo tse di molemo tse di tla diragalelangbatho ba ba ikanyegang mme gape a tlhagisa ka tshenyego e etla tlelang ba ba latlhileng Jehofa. Go ntse fela jalo le gompieno.Ga go pelaelo gore re bona kafa tlhagiso eno e e utlwalang se-

24. Ke mafoko afe a ga Jeremia a a tshosang a a sa ntseng a tla diraga-diwa?

O se ka wa ‘utswa mafoko a ga Jehofa’ ka go fitlhelabatho se se tla tlogang se direga

ntle e potlakileng ka gone: “Mo letsatsing leo ba Jehofa a ba bo-laileng ba tla bo ba le go tloga kwa ntlheng e nngwe ya lefatshego fitlha ntlheng e nngwe ya lefatshe. Ga ba na go hutsafalelwa,le fa e le go phuthwa kgotsa go fitlhwa. Ba tla nna jaaka motsho-telo mo godimo ga mmu.”—Jer. 25:33.

25 Ee, fela jaaka Jeremia, le rona re tshela mo dinakong tse dithata. Fela jaaka go ne go ntse mo motlheng wa gagwe, tsela ebatho ba itshwarang ka yone fa ba utlwa molaetsa wa ga Jehofae ka kaya botshelo kgotsa loso. Gompieno batho ba Modimo gase baporofeti. Ga re a newa tetla ya go oketsa mafoko a a boa-mmaaruri a ga Jehofa a a leng mo Baebeleng. Mme gone, re lae-tswe go rera mafoko a a molemo a Bogosi ka malatsi otlhe go fi-tlha tsamaiso eno ya dilo e ya bokhutlong. (Math. 28:19, 20) Gago pelaelo gore ga re batle go ‘utswa mafoko a ga Jehofa’ ka gofitlhela batho se se tla tlogang se diragala. (Bala Jeremia 23:30.)Re ikemiseditse gore ga re na go fokotsa maatla a mafoko a ga Je-hofa le tsela e a amang batho ka yone. Bontsi jwa dipolelelope-le tse Modimo a neng a laetse Jeremia gore a di bolele di setsedi diragaditswe. Seno se re tlhomamisetsa gore tse di sa ntsengdi tlile go diragadiwa le tsone di a ikanyega. Re tshwanetse gobolelela batho gore ruri Modimo o tlile go ‘dira se se leng momogopolong wa gagwe le se a neng a se laetse go tloga mo me-tlheng ya bogologolo.’—Dikhu. 2:17.

26 Re tla bo re sa fetsa go sekaseka dipolelelopele tsa ga Jere-mia le melaetsa ya gagwe fa re sa ithute ka tsholofetso e kgoloya “kgolagano e nt

ˇsha” e Jehofa a neng a e dira le batho ba ga-

gwe, e melao ya yone e neng e tla kwalwa mo dipelong tsa bone.(Jer. 31:31-33) Mo kgaolong e e latelang re tla sekaseka boporo-feti jono jo bo go amang ka tlhamalalo le tsela e bo ileng jwa di-ragadiwa ka yone.

25. Batho ba Modimo ba na le boikarabelo bofe gompieno?26. Ke boporofeti bofe jo re sa ntseng re tlile go bo sekaseka?

Ke dipolelelopele dife tse di mo bukeng ya ga Jeremia tse didiragaditsweng mo motlheng wa rona? O ikutlwa jang ka tse di santseng di tla diragadiwa?


JEHOFA o ne a naya Jeremia taelo e e gabedi. Ya ntlha e ne ele ‘gore a kumole le go rutla le gore a senye le go rutlolola.’ Enngwe e ne e le ‘gore a age le gore a jale.’ Moporofeti yono o nea diragatsa taelo ya ntlha ka go senola tsela e Bajuda ba ba ikgo-disang ba neng ba le boikepo ka yone, a itsise katlholo e Modi-mo a neng a tla ba e tlisetsa le e a neng a tla e tlisetsa Babelona.Mme gape dipolelelopele tsa ga Jeremia di ne di na le molaetsao o bontshang gore go na le tsholofelo ka isagwe. O ne a bolele-lapele ka go agiwa ga se Modimo a neng a ikaeletse gore se agi-we le go jalwa ga se a ikaeletseng gore se jalwe. Ka sekai, Jeremiao ne a diragatsa karolo ya bobedi ya kabelo e a neng a e neilwefa a ne a bua ka go busediwa ga Bajuda kwa nagagaeng ya bone.—Jer. 1:10; 30:17, 18.

2 Fa Jeremia a ne a bua ka tsosoloso o ne a sa reye gore Modi-mo o ne a tla mpampetsa pele dilo tse batho ba gagwe ba nengba di dira kgotsa a ba tlogele fela fa ba tlola melao ya gagwe yatshiamiso. Tota o ne a tlile go atlhola Bajuda bao ba ba seng ku-tlo. (Bala Jeremia 16:17, 18.) Mo motlheng wa ga Jeremia, ba-tho ba le bantsi kwa Jerusalema ba ne ba sa ‘dire tshiamiso’e bile ba sa ‘batle go ikanyega’ mme jaanong Jehofa o ne a satlhole a kgona go ba itshokela. O ne a re: “Ke lapisitswe ke goikwatlhaya.” (Jer. 5:1; 15:6, 7) Bajuda bao ba ne ba “boetse kwaditlolong tsa borraabonemogologolwane, ba ntlha, ba ba nengba gana go utlwa” mafoko a ga Jehofa. Mo godimo ga moo, bane ba galefisa Modimo ka go akafala le medingwana ya maaka.

1. Jeremia o ne a diragatsa taelo efe e e gabedi?2. Ke eng fa Jehofa a ile a atlhola batho ba gagwe, mme o ne a dira seoka selekanyo se se kana kang?

KGAOLO YA BOSOMENNÈ

O KA SOLEGELWA MOLEMOKE KGOLAGANO E NT

ˇSHA

168

(Jer. 11:10; 34:18) Jehofa o ne a tla kgalemela batho ba gagwe lego ba otlhaya “ka selekanyo se se tshwanetseng.” Gongwe seose ne se tla dira gore bangwe ba bone ba itharabologelwe mmeba boele kwa go ene.—Jer. 30:11; 46:28.

3 Modimo o ile a dirisa Jeremia gore a bolelele pele sengwe sese neng se tla ba leretse melemo e mentsi le e e nnelang ruri—kgolagano e nt

ˇsha. Fa re ntse re sekaseka dibuka tsa boporofe-

ti tse Jeremia a di kwadileng, re na le mabaka a le mantsi a a rethusang gore re tlhome megopolo mo kgolaganong eno e e renayang tsholofelo: kgolagano e nt

ˇsha. E ne e tshwanetse go tse-

na mo boemong jwa kgolagano e e neng e dirilwe le Baiserae-le morago ga Khudugo, e Moshe e neng e le motsereganyi mogo yone. (Bala Jeremia 31:31, 32.) Fa Jesu Keresete a ne a tlho-ma Sejo sa Morena sa Maitseboa o ile a bua ka kgolagano enoe nt

ˇsha, ka jalo ga go pelaelo gore e botlhokwa le mo go rona.

(Luke 22:20) Moaposetoloi Paulo le ene o ne a umaka kgola-gano eno fa a ne a kwalela Bahebera. O ne a nopola boporo-feti jwa ga Jeremia mme a gatelela botlhokwa jwa kgolagano ent

ˇsha. (Baheb. 8:7-9) Mme gone, totatota kgolagano e nt

ˇsha ke

eng? Ke eng fa e ne e tlhokega? Ke bomang ba ba leng mo goyone mme wena e ka go solegela molemo jang? Mma re bone.

KE ENG FA GO NE GO TLHOKEGA KGOLAGANO E NTˇSHA?

4 Gore re kgone go tlhaloganya kgolagano e ntˇsha, re tshwa-

netse go tlhaloganya pele boikaelelo jwa kgolagano ya ntlha, eleng kgolagano ya Molao. E ne e tla fitlhelela dilo di le mma-lwa tse di molemo tse di neng di tlhokwa ke set

ˇshaba se se

neng se letile Losika lo lo solofeditsweng, lo ba le bantsi baneng ba tla itshegofatsa ka lone. (Gen. 22:17, 18) Fa Baiseraeleba ne ba amogela kgolagano ya Molao, ba ne ba nna ‘thuo ee kgethegileng’ ya Modimo. Mo kgolaganong eo, baperesiti baba direlang set

ˇshaba ba ne ba tla tswa mo lotsong lwa ga Lefi.

Fa Jehofa a ne a dira kgolagano le setˇshaba sa Iseraele kwa Tha-

beng ya Sinai, o ne a umaka ‘bogosi jwa baperesiti le setˇshaba

3. Ke eng fa o tshwanetse go sekaseka boporofeti jo bo amanang le kgo-lagano e ntsha?4. Kgolagano ya Molao e ne ya fitlhelela eng?

O ka Solegelwa Molemo ke Kgolagano e Ntˇsha 169

se se boitshepo’ mme gone ga a ka a tlhalosa gore seo se ne setla direga leng le gore se tla direga jang. (Ekes. 19:5-8) Go fitlhaseo se direga, kgolagano eo e ne ya bontsha sentle gore Baise-raele ba ne ba sa kgone go ikobela Molao ka botlalo. Ka jalo, ene e senola maleo a bone. Go ya ka Molao, Baiseraele ba ne batshwanetse go ntsha ditlhabelo ka metlha gore ba itshwarelwemaleo. Le fa go ntse jalo, go ne go bonala gore go tlhokega se-ngwe se se fetang seo; setlhabelo se se itekanetseng se go nenggo se kitla go tlhokega gore se nne se boaboelediwa. Ee, tota gone go tlhokega sengwe se se tla dirang gore maleo a itshwarelweka bosakhutleng.—Bagal. 3:19-22.

5 Jaanong re kgona go bona lebaka la go bo Modimo a ilea laela Jeremia gore a bolelele pele ka kgolagano e ntsha le fagone kgolagano ya Molao e ne e sa ntse e dirisiwa. E re ka Jeho-fa a le lorato e bile a le pelonomi, o ne a batla gore go nne le se-ngwe se se tla solegelang ditshaba tsotlhe molemo ka bosakhu-tleng. Modimo o ne a dirisa Jeremia gore a bolelele pele jaanaka ba ba tla bong ba le mo kgolaganong eo ya mo isagweng:“Ke tla itshwarela tlolo ya bone, le boleo jwa bone ga nkitla ketlhola ke bo gakologelwa.” (Jer. 31:34) Le fa tsholofetso eo e ileya dirwa mo motlheng wa ga Jeremia, e tshwaretse batho bo-tlhe tsholofelo e e molemolemo. Ka tsela efe?

6 Le jaanong ga re a itekanela, mme gantsi go nna le dilo tsedi re lemotshang bosaitekanelang jwa rona. Seo se ne sa tlhalo-siwa ke mokaulengwe mongwe yo o neng a lwantsha bokoa bo-ngwe jo bo masisi jo a neng a na le jone. A re: “Fa ke fenngwake bokoa jono, ke ne ke utlwa botlhoko fela thata. Ke ne keakanya gore ga nkitla ke kgona go baakanya dilo. Go ne go lethata gore ke rapele. Ke ne ke a tle ke simolole ka gore, ‘Jehofaga ke itse gore a o tla reetsa thapelo eno, mme gone . . . . ’” Ba-tho bangwe ba ba kileng ba fenngwa ke bokoa jo ba neng balwantshana le jone kgotsa ba ba dirileng boleo bongwe, ba neba utlwa e kete go na le “leru le legolo” le le neng le thibile di-

5. Ke eng fa Jehofa a ile a bolelelapele ka kgolagano e ntsha?6, 7. (a) Batho bangwe ba ikutlwa jang ka maleo a bone? (b) Ke eng fago ithuta ka kgolagano e ntsha go ka go kgothatsa?


thapelo tsa bone gore di se ka tsa fitlha kwa Modimong. (Di-khu. 3:44) Bangwe ba ile ba tshwenngwa thata ke go nna ba go-pola maleo a ba ileng ba a dira mo nakong e e fetileng, tota lefa go fetile dingwagangwaga seo se diragetse. Tota le Bakeresetebangwe ba ba tlhomang sekao ba ka nna ba bua dilo dingwe tsemorago ba di ikwatlhaelang.—Jak. 3:5-10.

7 Ga go ope wa rona yo o tshwanetseng go akanya gore ga ana go tsamaya a itshwara ka tsela e e sa siamang. (1 Bakor.10:12)Tota le moaposetoloi Paulo o ne a itse gore o dira diphoso. (BalaBaroma 7:21-25.) Dilo tseno tsotlhe di re lemotsha gore re tlho-ka kgolagano e nt

ˇsha. Modimo o solofeditse gore sengwe sa dilo

tsa botlhokwa ka kgolagano e ntˇsha ke gore ga a kitla a tlhola a

gopola maleo gape. Ruri eo ke mpho e e molemolemo go di gai-sa tsotlhe! Jeremia o tshwanetse a bo a ne a amegile maikutlotota fa a bolelelapele ka kgolagano eno, le rona re ka nna ra iku-tlwa jalo fa re ntse re ithuta dilo tse dingwe ka kgolagano e nt

ˇsha

le go lemoga kafa e tla re solegelang molemo ka gone.

KGOLAGANO E NTˇSHA KE ENG?

8 Fa kitso ya gago ka Jehofa e ntse e oketsega, o nna o lemogakafa a bontshang batho ba ba sa itekanelang bopelonomi le bo-pelotlhomogi ka gone. (Pes. 103:13, 14) Fa Jeremia a ne a bo-lelelapele kgolagano e nt

ˇsha, o ne a gatelela gore Jehofa o tla

“itshwarela tlolo ya bone” mme ga a kitla a tlhola a gakologe-lwa maleo gape. (Jer. 31:34) Gongwe o akanya gore Jeremia otshwanetse a bo a ne a ipotsa gore Modimo o tla kgona jang goba itshwarela ka tsela eo. Mme gone, o ne a tlhaloganya gore faModimo a bua ka kgolagano e nt

ˇsha, o ne a kaya gore go tla nna

le tumalano fa gare ga Gagwe le batho. Ka tsela nngwe, Jeho-fa o ne a tla dirisa kgolagano eo go diragatsa se a neng a tlho-tlheleditse Jeremia gore a se tlhalose, go akaretsa le kgang ya goitshwarela. Dintlha tse dingwe tse di amanang le kgang eno di

8, 9. Jehofa o ile a latlhegelwa ke eng gore batho ba kgone go itshwa-relwa maleo?

Ke ka ntlha yang fa Modimo a ile a tlhoma kgolagano e ntˇsha?


ne di tla leta go fitlha Modimo a senola gape boikaelelo jwa ga-gwe, jo bo akaretsang le se Mesia a neng a tla se dira.

9 O ka tswa o itse batsadi bangwe ba ba tlekeetsang bana babone, ba sa ba kgalemele. A o lebeletse gore Jehofa le ene a nnejalo? Nnyaa, le e seng! Seno se bonala sentle mo tseleng e kgo-lagano e nt

ˇsha e ileng ya dira ka yone. Go na le gore Modimo a

phimole fela maleo, o ne a dirisa melao ya gagwe ya tshiami-so ka boikanyegi ka go rulaganya tsela e e tshwanetseng ya goitshwarela maleo mme tsela eo e ne e tla dira gore a latlhegelwefela thata. Gore o kgone go tlhaloganya seno, ela tlhoko se Pau-lo a ileng a se kwala fa a ne a tlhalosa kgolagano e nt

ˇsha. (Bala

Bahebera 9:15, 22, 28.) Paulo o ne a umaka go ‘gololwa ka the-kololo’ a bo a re, “kwantle ga fa madi a tsholotswe ga go boi-tshwarelo jo bo nnang gone.” Mo kgolaganong e nt

ˇsha, seno se

ne se sa kaye madi a dipoo kgotsa a dipodi a a neng a ntshiwasetlhabelo mo kgolaganong ya Molao. Madi a ga Jesu ke one aneng a tla dirisiwa mo kgolaganong e nt

ˇsha. Jehofa o ne a tla

dirisa setlhabelo seo se se itekanetseng go ‘itshwarela diphosole maleo’ ka bosakhutleng. (Dit. 2:38; 3:19) Mme gone, ke bo-mang ba ba tla bong ba le mo kgolaganong eno e nt

ˇsha le go

itshwarelwa ka tsela eo? Ga se setˇshaba sa Bajuda. Jesu o ile a re

Modimo o tla latlha Bajuda ba ba neng ba ntsha ditlhabelo tsadiphologolo mo kgolaganong ya Molao, mme o ne a tla ya kwa


setˇshabeng se sengwe. (Math. 21:43; Dit. 3:13-15) Go bonala se-

tˇshaba seo e ile ya nna “Iseraele wa Modimo” o o nang le Bake-

resete ba ba tloditsweng ka moya o o boitshepo. Tota re ka rekgolagano ya Molao e ne e le gareng ga Modimo le Iseraele watlholego, fa kgolagano e nt

ˇsha yone e le gareng ga Jehofa Mo-

dimo le Iseraele wa semoya, mme Jesu ke Motsereganyi mo goyone.—Bagal. 6:16; Bar. 9:6.

10 Jeremia o ne a re, Yo o tlang e bong Mesia, ke “letlhogela”la ga Dafide. Ruri seo se a tshwanela. Tota le mo nakong e kayone Jeremia a neng a direla e le moporofeti, losika lwa sego-si lwa ga Dafide lo ne lwa nyelela. Le fa go ntse jalo, ga lo a kalwa nyelelela ruri. Fa nako e ntse e tsamaya, Jesu o ne a tsho-lwa mo losikeng lwa ga Kgosi Dafide. O ne a ka bidiwa “Jehofake Tshiamo ya Rona” go bontsha kafa Modimo a ratang nono-fo eo thata ka gone. (Bala Jeremia 23:5, 6.) Jehofa o ne a letlagore Morwawe yo o tsetsweng a le esi a boge mo lefatsheng abo a swe. Mme Jehofa—go dumalana le tshiamiso ya gagwe—one a ka dirisa boleng jwa setlhabelo sa thekololo sa “letlhoge-la” la ga Dafide e le tsela ya go itshwarela. (Jer. 33:15) Seno sene sa dira gore batho bangwe ba tsewe e le ba ba “siametsengbotshelo” mme ba tlodiwe ka moya o o boitshepo gore ba nnemaloko a kgolagano e nt

ˇsha. Sengwe gape se se bontshang gore

Modimo o rata tshiamo ke gore bangwe ba ba seng mo kgola-ganong eno ka tlhamalalo le bone e ka ba solegela molemo jaa-ka re tla bona.—Bar. 5:18.

11 A o ka rata go itse dikarolo tse dingwe tse di kgethegileng tsakgolagano e ntsha? Pharologano nngwe e kgolo e e leng teng fagare ga kgolagano eno le kgolagano ya Molao wa ga Moshe kemo di neng di kwadilwe gone. (Bala Jeremia 31:33.) Melao e eLesome ya kgolagano ya Molao e ne e kwadilwe mo dikwalelongtsa leje, tse kgabagare di ileng tsa nyelela. Mme Jeremia ene one a bolelelapele gore molao wa kgolagano e ntsha one o ne otla kwalwa mo dipelong tsa batho mme o nnele ruri. Bakeresete

10. (a) “Letlhogela” la ga Dafide ke mang? (b) Batho ba ka solegelwamolemo jang ke “letlhogela” leno?11. (a) Molao wa kgolagano e ntsha o kwadilwe kae? (b) Ke eng fa “di-nku tse dingwe” di kgatlhegela molao wa kgolagano e ntsha?


ba ba tloditsweng ba e lengmaloko a kgolagano e ntsha,ba anaanela molao ono felathata. Go tweng ka ba kgolaga-no eno e ntsha e sa ba amengka tlhamalalo; “dinku tse di-ngwe” tse di nang le tsholo-felo ya go tshelela ruri mo le-fatsheng? (Joh. 10:16) Bano lebone ba ipelela molao wa Mo-dimo. Tota re ka re ba tshwanale baagi ba baeng kwa Iserae-le ba ba ileng ba amogela Mo-lao wa ga Moshe mme wa basolegela molemo.—Lefi. 24:22;Dipa. 15:15.

12 O ne o tla reng fa o ne oka bodiwa gore, ‘molao ono o o gabilweng mo dipelong tsa Ba-keresete ba ba tloditsweng ke ofe?’Aitsane, gape molao ono o bi-diwa “molao wa ga Keresete.” O ne wa newa pele Iseraele wa se-moya, e leng bao ba leng mo kgolaganong e ntsha. (Bagal. 6:2;Bar. 2:28, 29) Fa re sobokanya ‘molao ono wa ga Keresete’ re kare ke: lorato. (Math. 22:36-39) Bakeresete bano ba ba tloditswengba dira jang gore molao ono o kwalwe mo dipelong tsa bone?Ditsela tsa konokono tse ba ka di dirisang ke gore ba ithute Lefo-ko la Modimo mme ba bue le Jehofa ka thapelo. Tota e bile, Ba-keresete botlhe ba boammaaruri ba tshwanetse gore ka metlhaba dire dikarolo tseno tse di amanang le kobamelo ya boammaa-ruri, tota le ba ba seng mo kgolaganong e ntsha mme goneba batla gore e ba solegele molemo.

12, 13. (a) Molao wa kgolagano e ntsha ke eng? (b) Ke eng fa motho asa ikutlwe a patelediwa go direla Modimo fa a le mo ‘molaong wa ga Ke-resete’?

“Molao wa ga Keresete” otlhotlheletsa motho go direlaJehofa ka go rata

13 “Molao wa ga Keresete” o bidiwa ‘molao o o itekanetsengwa kgololesego’ le “molao wa batho ba ba gololesegileng.”(Jak. 1:25; 2:12) Ba le bantsi ba ne ba tsholetswe mo Molaongwa ga Moshe, mme ga go ope yo o tsholelwang mo kgolaga-nong e ntsha kgotsa mo molaong wa ga Keresete. Batho ba baikobelang molao wa ga Keresete ga ba patelediwe go direla Mo-dimo. Go na le moo, ba itumelela go itse gore Molao wa Mo-dimo o ka kwalwa mo dipelong tsa bone le gore le gompienobatho ba ka solegelwa molemo ke melemo e e nnelang ruri yakgolagano e Jeremia a ileng a bolelelapele ka yone.

BA BA SOLEGELWANG MOLEMO KE KGOLAGANO E NTˇSHA

14 Fa bangwe ba se na go lemoga gore Bakeresete ba ba144 000 ba mo kgolaganong e ntsha, ba ka tswa ba ile ba aka-nya gore bano ke bone fela ba ba solegelwang molemo ke kgo-lagano eno. Gongwe ba ile ba akanya jalo gonne batlodiwa e lebone fela ba jang ditshwantshetso kwa Segopotsong sa ngwagale ngwaga sa loso lwa ga Keresete, mo beine e emelang “madi akgolagano.” (Mar. 14:24) Mme gone, se lebale gore ba ba lengmo kgolaganong e ntsha ba tla nna mmogo le Jesu e le “losi-ka” lwa ga Aborahame, lo ditshaba tsotlhe di tla segofadiwangka lone. (Bagal. 3:8, 9, 29; Gen. 12:3) Ka tsela nngwe, Jehofa otla dirisa kgolagano e ntsha go diragatsa tsholofetso ya gagweya go segofatsa batho botlhe ka “losika” lwa ga Aborahame.

15 Jesu Keresete, yo e leng karolo ya konokono ya losika lwaga Aborahame, o direla e le Moperesiti yo Mogolo, mme oile a ntsha setlhabelo se se itekanetseng se se dirang gore ba-tho ba kgone go itshwarelwa diphoso le maleo. (Bala Bahebe-ra 2:17, 18.) Le fa go ntse jalo, Modimo o ne a sa bolo go bo-lelelapele ka ‘bogosi jwa baperesiti le setshaba se se boitshepo.’

14. Tota ke bomang ba ba solegelwang molemo ke kgolagano e ntsha?15. Ke tiro efe e go boleletsweng pele gore batlodiwa ba tla e dira?

Modimo o ne a dirisa jang kgolagano e ntsha gore batho bakgone go itshwarelwa? Ke ditsela dife tse o ka di dirisang go ithutaka molao o o kwadilweng mo dipelong?

O ka Solegelwa Molemo ke Kgolagano e Ntsha 175

(Ekes. 19:6) Mo Iseraeleng wa tlholego, baperesiti ba ne ba tswamo lotsong lo le longwe mme dikgosi di ne di tswa mo go lolongwe. Jaanong, set

ˇshaba seno se se solofeditsweng sa dikgo-

si le baperesiti se ne se tla nna teng jang? Lekwalo la ntlha laga moaposetoloi Petere le ne le ya kwa go ba ba itshepisitswengka moya. (1 Pet. 1:1, 2) O ile a re batho bao ke “boperesiti jwasegosi, set

ˇshaba se se boitshepo, setlhopha sa batho ba ba rui-

lweng ka tsela e e kgethegileng.” (1 Pet. 2:9) Ka jalo, Bakereseteba ba tloditsweng ba ba mo kgolaganong e nt

ˇsha e ne e tla nna

baperesiti ba ba kaelwang ke Keresete! Akanya fela gore seo sekaya eng! Letsatsi le letsatsi re a kgaratlha ka ntlha ya boleo jobo sa ntseng bo “busa jaaka kgosi.” Baperesiti ba ba kaelwangke Keresete le bone ba ile ba lebana le maemo a a tshwanang.(Bar. 5:21) Ba tla itse gore go ntse jang go dira diphoso le golwantshana le maikutlo a go nna molato. Ka jalo, bone mmogole Keresete ba tla kgona go re utlwela botlhoko fa re ntse re lekago fenya tshekamelo e re nang le yone ya go dira boleo.

16 Mo go Tshenolo 7:9, 14, “boidiidi jo bogolo” bo bonwa bo‘apere diaparo tse di telele tse di ditshweu’ tse di bontshanggore ba na le boemo jo bo phepa fa pele ga Modimo. Gone jaa-nong go ntse go phuthwa boidiidi joo jo bogolo gore bo falole‘pitlagano e kgolo.’ Ke gone ka moo le gone jaanong bano bakgonang go nna le seemo se se siameng mo Modimong. Ba bo-lelwa ba siame, e le ditsala tsa ga Jehofa. (Bar. 4:2, 3; Jak. 2:23) Abo seo se le molemo jang ne! Fa e le gore le wena o mongwe waboidiidi jo bogolo, o ka tlhomamisega gore Modimo o iketlee-ditse go go thusa fa o ntse o leka ka natla go nna o le phepa momatlhong a gagwe.

17 Go direga eng ka maleo a batho ba Modimo a ba amoge-lang? Jaaka go bontshitswe pelenyana, Jehofa o ile a bua jaa-na ka Jeremia: “Ke tla itshwarela tlolo ya bone, le boleo jwabone ga nkitla ke tlhola ke bo gakologelwa.” (Jer. 31:34) Mo-dimo o itshwarela batlodiwa a dirisa setlhabelo sa ga Jesu. Katsela e e tshwanang, Modimo a ka itshwarela maleo a boidiidi

16. Ba “boidiidi jo bogolo” ba ka kgothadiwa jang ke Tshenolo 7:9, 14?17. Ke ka tsela efe Jehofa a sa ‘gakologelweng’ maleo gape?


jo bogolo a dirisa ‘madi ao a kgolagano.’ Fa Jeremia a re Mo-dimo ga a kitla a tlhola a “gakologelwa” maleo, seo ga se kayegore Jehofa o tla fifalelwa ka nakwana a bo a sa tlhole a kgo-na go gopola maleo. Go na le moo, seo se bontsha gore fa Je-hofa a sena go naya moleofi yo o ikwatlhayang kgalemo e a etlhokang le go mo itshwarela, o lebala gotlhelele ka seo. Aka-nya ka maleo a Kgosi Dafide a neng a a dira a a amanang le Ba-the-sheba le Uria. Dafide o ne a kgalemelwa a bo a boga ditla-morago tsa maleo a gagwe. (2 Sam. 11:4, 15, 27; 12:9-14; Isa. 38:17) Le fa go ntse jalo, Modimo ga a ka a nnela go gopotsa Dafi-de maleo ao. (Bala 2 Ditiragalo 7:17, 18.) Jaaka go bontshitswemo kgolaganong e nt

ˇsha, fa Jehofa a itshwaretse maleo ka se-

tlhabelo sa ga Jesu, ga a tlhole a tla a gakologelwa gape.—Esek.18:21, 22.

18 Ka jalo, kgolagano e ntˇsha e gatelela tsela e e molemo e Je-

hofa a dirisanang ka yone le batho ba ba nang le boleo, batlodi-wa ba ba leng mo kgolaganong mmogo le batho ba ba nang letsholofelo ya go tshela mo lefatsheng. O ka tlhomamisega gorefa Jehofa a go itshwaretse maleo a gago, ga a kitla a tlhola a gogopotsa one gape. Ka gone, tsholofetso e Modimo a e dirilengka kgolagano e nt

ˇsha e ruta mongwe le mongwe wa rona thu-

to ya botlhokwa. Ipotse, ‘A ke leka go etsa Jehofa ka go se nneke gopotsa ba bangwe diphoso tse ke rileng ke ba itshwaretsetsone?’ (Math. 6:14, 15) Seno se akaretsa le diphoso tse dinnyemmogo le tse di masisi tse di jaaka fa molekane wa Mokerese-te a dirile boleo jwa boaka. Fa molekane yo o seng molato a du-mela go itshwarela moakafadi yo o ikwatlhayang, a ga go mo-lemo gore a se ‘tlhole a gakologelwa boleo joo gape’? Gone keboammaaruri gore go ka nna ga se ka ga nna motlhofo go leba-la diphoso, mme gone ke tsela e nngwe e re ka etsang Jehofa kayone.�

� Tsela e Modimo a iketleeleditseng go itshwarela ka yone e ne ya bo-ntshiwa mo kgannyeng ya ga Hosea le Gomere. Bona dintlha tsa Hosea2:14-16 mo bukeng ya Nna o Gopotse Letsatsi la ga Jehofa, tsebe 128-130.

18, 19. Kgolagano e ntsha e na le dithuto dife tse di amanang le goitshwarela ba bangwe?


19 Re ka dirisa thuto eno e e amanang le kgolagano e ntshatota le mo mothong yo o neng a kgaotswe mme a ikwatlhayale go busediwa mo phuthegong. Go tweng fa motho yoo a nea go utlwisitse botlhoko thata kgotsa a go sentse leina ka tse-la nngwe? Jaanong o buseditswe gape mo phuthegong. Se rese balang mo go Jeremia 31:34, se tla ama jang tsela e re aka-nyang ka yone le e re tla itshwarang ka yone? A re tla itshwa-rela moleofi yoo mme re tlogele go nna re mo gopotsa phosoe a e dirileng? (2 Bakor. 2:6-8) Eleruri seo ke se botlhe ba baanaanelang kgolagano e ntsha ba tshwanetseng go leka ka na-tla go se dira letsatsi le letsatsi mo matshelong a bone.

MASEGO A KGOLAGANO E NTˇSHA,

A GONE JAANONG LE A MO ISAGWENG20 Mo motlheng wa ga Jeremia, tota Bajuda ba le bantsi ba

ne ba re: “Jehofa ga a kitla a dira molemo, e bile ga a kitlaa dira bosula.” (Sefa. 1:12) Le fa ba ne ba itse gore Jehofa kemang e bile ba itse botho jwa gagwe, ba ne ba ithaya ba rega a kitla a tsaya kgato ka ditiro tsa bone; e bile ga a lebelelagore ba tshele ka melao mengwe. Mme gone, wena o itse se-ntle gore Modimo o bona sengwe le sengwe. O boifa Modi-mo ka tsela e e tlotlegang e bile o leka ka natla gore o se ka wadira bosula. (Jer. 16:17) Mme gone, o itse sentle gore Jehofake Rre yo o molemolemo. O bona ditiro tsa rona tse di mole-mo, go sa kgathalesege gore ba bangwe ba a di bona kgotsa gaba di bone.—2 Ditir. 16:9.

21 Karolo e nngwe ya botlhokwa ya kgolagano e ntsha keeno: “Ke tla tsenya molao wa me mo go bone, e bile ke tla okwala mo dipelong tsa bone. Ke tla nna Modimo wa bone, . . .

20. Boikutlo jwa gago bo farologana jang le jwa batho ba le bantsi bamo motlheng wa ga Jeremia?21, 22. Ke eng fa go sa tlhole go tlhokega gore o bolelelwe gore: ‘Itse Je-hofa’?

O ka dirisa jang thuto e e bontshitsweng mo kgolaganonge ntsha e e malebana le go itshwarela?


Mme mongwe le mongwe ga a kitla a tlhola a ruta molekanewa gagwe le mongwe le mongwe morwarraagwe, a re, ‘ItsengJehofa!’ gonne botlhe ba tla nkitse.” (Jer. 31:33, 34) Batlodi-wa ba ba leng mo lefatsheng gompieno ba bontshitse gore bana le molao wa Modimo mo go bone. Ba rata boammaaru-ri jo bo mo Baebeleng go na le go ikaega ka dithuto tsa ba-tho. Mme ba itumelela go abela ba boidiidi jo bogolo kitso ya

Batho ba ba ileng ba direla Modimo ka boikanyegiba tla itumelela masego a a tla ba nayang one mo isagweng


Dikwalo. Ka jalo, batho bano ba ba nang le tsholofelo ya gotshela mo lefatsheng le bone ba setse ba itse Jehofa e bile ba amo rata. Ba ikobela kaelo ya gagwe ka go rata mme ba ikanyaditsholofetso tsa gagwe. Le wena o tshwanetse wa bo o ntsejalo. O itse Jehofa sentle mme o na le kamano e e gaufi thatale ene. A bo seo se le molemo jang ne!

22 Ke dilo dife tse o di dirileng gore o kgone go nonotshakamano ya gago le Jehofa? Ga go pelaelo gore o gopola ma-kgetlo mangwe a mo go one o ileng wa bona gore o arabiledithapelo tsa gago. Fa seo se go diragalela, o ile wa anaanela lego feta tsela e Modimo a leng ka yone. O ka tswa o ile wa le-moga kafa a go thusitseng ka gone fa o ne o gopola temananngwe e e neng ya go thusa gore o kgone go lebana le matha-ta mangwe. O se ka wa tseela dilo tseo kwa tlase. Fa o ntse oithuta Lefoko la gagwe, kitso e o nnang le yone ka ene e tlanna e oketsega—mme seo ke molemo o o nneleng ruri.

23 Go na le tshegofatso e nngwe gape e e amanang le kgola-gano e nt

ˇsha e re ka e itumelelang gone jaanong. Go itse gore

Jehofa ke ene a itshwarelang a dirisa kgolagano eno go ka rethusa gore re se tlhole re tshwenngwa ke go nna re ikutlware le molato. Ka sekai, bangwe ba ba kileng ba senya mpa peleba itse melao ya Modimo ba ka ikutlwa ba le molato ba bo bahutsafadiwa ke go bo ba ile ba fedisa botshelo jwa motho yoo iseng a tsholwe. Bangwe ba ikutlwa jalo gonne ba ile ba nnale seabe mo dintweng mme ba bolaya batho. Setlhabelo saga Jesu sa thekololo—se e leng sone sa botlhokwatlhokwa mokgolaganong e nt

ˇsha—se thusa gore batho ba tota ba ikwa-

tlhayang ba itshwarelwe. Ruri seo se tshwanetse go re tlho-mamisetsa gore fa Jehofa a itshwaretse boleo, go raya gore gofedile ka kgang eo. Ka jalo, ga re a tshwanela go nnela go aka-nya ka maleo a Jehofa a re itshwaretseng one ka botlalo.

24 Mo go Jeremia 31:20, go na le bosupi jo bo bontshang se-

23. Go itse Jehofa go ka go golola jang mo maikutlong a a go tshwe-nyang go sa tlhokege?24. Pego e e mo go Jeremia 31:20, e ka go kgothatsa jang?


ntle tsela e Jehofa a itshwarelang ka yone. (E bale.) Masome-some a dingwaga pele ga motlha wa ga Jeremia, Jehofa o ne aotlhaya bogosi jwa Iseraele jwa kwa bokone jwa ditso tse di le-some (jo bo emelwang ke Eferaime e e neng e le lotso lo loitsegeng thata) gonne ba ne ba obamela medingwana. Ba neba isiwa botshwarwa. Le fa go ntse jalo, Modimo o ne a rataset

ˇshaba seno fela thata mme o ne a ba bontsha bopelono-

mi jo bo lorato. O ne a sa ntse a ba rata jaaka “ngwana yo otshwarwang ka lorato.” Fa a akanya ka bone, mala a gagwe ane a ‘fuduega’ go bontsha gore o ne a amega thata ka bone.Pego eno e re e fitlhelang fa re ithuta ka kgolagano e nt

ˇsha, e

bontsha kafa Jehofa a leng boutlwelobotlhoko ka gone le kafaa itshwarelang ka gone batho ba ba ikwatlhaelang ditiro tse dibosula tse ba di dirileng mo nakong e fetileng.

25 Tsholofetso e Jehofa a e dirileng ya gore o tla itshwarelamaleo a dirisa kgolagano e nt

ˇsha, e tla diragadiwa ka botlalo

kwa bofelong jwa Puso ya ga Keresete ya Dingwaga Tse di Se-kete. Jesu Keresete, mmogo le ba ba 144 000, ba tla bo ba diri-le gore batho ba ba ikanyegang ba boe ba itekanele. Moragoga teko ya bofelo, batho ba tla nna karolo ya lelapa la ga Jeho-fa la lobopo lotlhe. (Bala Baroma 8:19-22.) Go setse go fetilemakgolokgolo a dingwaga batho ba ntse ba fegelwa gonne baimelwa ke boleo. Le fa go ntse jalo, ka nako eo batho ba Jeho-fa a ba bopileng ba tla nna le “kgololesego e e galalelang yabana ba Modimo,” ba gololesegile mo boleong le mo losong.Ka jalo, o ka tlhomamisega gore o tla solegelwa molemo felathata ke thulaganyo e e lorato ya kgolagano e nt

ˇsha. O ka so-

legelwa molemo gone jaanong le ka bosakhutleng ke “letlho-gela” la ga Dafide mme o ipelele “tshiamo mo lefatsheng.”—Jer. 33:15.

25. Ke eng fa o tshwanetse go leboga Jehofa ka ntlha ya kgolagano entsha?

O ka solegelwa molemo jang ke kgolagano e ntˇsha gone jaanong

le mo isagweng?


“UTLWA lefoko la ga Jehofa.” Mafoko ano a ne a dumadumamo mebileng le mo dipatlelong tsa Jerusalema go simolola ka647 B.C.E. Mme moporofeti wa Modimo ga a ka a latlhela sedi-tse. Tota le fa motse ono o se na go senngwa dingwaga di le 40morago ga moo, o ne a tswelela a ba tlhagisa. (Jer. 2:4; 42:15)Modimo Mothatayotlhe o ne a romela baporofeti go tlhomami-sa gore Bajuda ba utlwa kgakololo ya Gagwe mme ba a ikwatlha-ya. Jaaka go bontshitswe pelenyana mo bukeng eno, Jeremiaene o ne a tlhomologile mo babueleding ba bangwe ba Modi-mo. Fa Modimo a roma Jeremia, o ne a mo raya a re: “O eme obue le bone sengwe le sengwe se ke se go laelang. O se ka wa we-lwa ke poifo epe.” (Jer. 1:17) Tiro eno e ne e le boima. Jeremia one a bogisiwa mo mmeleng le mo maikutlong, mme le fa a nea lebane le diteko tse di ntseng jalo, o ne a tlhotlheletsega go di-ragatsa kabelo ya gagwe. O ne a re: “Pelo ya me e a fuduega moteng ga me. Ga ke kgone go nna ke didimetse.”—Jer. 4:19.

2 Jeremia o ne a tlhomela batlhanka ba ga Jehofa sekao motseleng e a neng a porofeta ka yone. (Jak. 5:10) Moragonyanafela ga Pentekosete ya 33 C.E., balaodi ba Bajuda ba ne ba tshwa-ra moaposetoloi Petere le Johane mme ba ba laela gore ba tlo-gele go rera. O a itse gore ba ile ba araba jang. “Ga re ka ke ra tlo-gela go bua ka dilo tse re di boneng le tse re di utlwileng.” (Dit.4:19, 20) Fa Balaodi ba se na go tshosetsa Petere le Johane kagore mo nakong e e tlang ba tla ba dira se se bosula le go feta, ba

1. Ke ka ntlha yang fa Jeremia le baporofeti ba bangwe ba ga Jehofa bane ba sa kgone go didimala?2, 3. (a) Barutwa ba ga Jesu ba ile ba etsa Jeremia jang? (b) Ke eng fa otshwanetse go latela sekao sa ga Jeremia?

KGAOLO YA BOSOMETLHANO

“GA KE KGONE GO NNAKE DIDIMETSE”

182

ne ba ba golola. O itse se se ileng sa direga. Banna bao ba ba ika-nyegang ga ba a ka ba tlogela go rera.

3 A o kgona go bona kafa mafoko a ga Petere le Johane a amo go Ditiro 4:20 a bontshang tsela e ba neng ba tlhagafetse kayone fela jaaka Jeremia? E re ka o le modiredi wa ga Jehofa Mo-dimo mo malatsing ano a bofelo a a thata, ga go pelaelo gore lewena o tlhagafetse fela jalo mme o nna o akanya gore, ‘Nka sekgone go nna ke didimetse!’ Mma re boneng kafa re ka tswele-lang re na le bopelokgale jo bo tshwanang le jwa ga Jeremia jwago tswelela re rera dikgang tse di molemo le fa maemo a re tshe-lang mo go one a ntse a senyegela pele.

TSWELELA O RERA LE FA BATHO BA SA KGATLHEGE4 O tshwanetse wa bo o tlhomamisegile gore tsholofetso ya

Modimo ya gore go tla nna le isagwe e e itumedisang fa go busaMorwawe, ke dikgang tse di molemo go gaisa tse batho ba ki-leng ba di utlwa. Le fa go ntse jalo, batho ba le bantsi gompie-no ba bua se Bajuda bangwe ba kileng ba se raya Jeremia ba re:“Fa e le ka lefoko le o le buileng le rona mo leineng la ga Jeho-fa, ga re a go reetsa.” (Jer. 29:19; 44:16) Jeremia o ne a tlhola autlwa batho ba bua mafoko ano. Go ntse jalo le ka batlhankaba ga Jehofa gompieno, ka gonne batho ba le bantsi ba rata gore, “Ga ke kgatlhegele molaetsa wa lona.” Tsela e batho ba sakgatlhegeng ka yone e ka koafatsa tlhagafalo e mmoledi wa Bo-gosi a nang le yone. Fa e le gore go ntse jalo mo tshimong yalona, mme seo se ama bangwe mo phuthegong ya lona kgotsale wena se a go ama, ke eng se se ka dirwang?

5 Ela tlhoko boikutlo jo Jeremia a neng a nna le jone fa a nea tshwanelwa ke go rerela batho ba Juda ba bontsi jwa bone baneng ba sa kgatlhegele molaetsa wa gagwe. Fa Jeremia a ne a si-molola tiro ya gagwe, Jehofa o ne a mmontsha ponatshegelo yakatlholo e e neng e tla. (Bala Jeremia 4:23-26.) Ka nako eo, mo-porofeti yono o ne a bona gore matshelo a batho ba le bantsi a ne

4. Batho ba le bantsi ba ne ba na le boikutlo bofe kwa Jerusalema wa bo-gologolo?5. (a) Jeremia o ne a itshwara jang fa batho ba sa kgatlhegele molaetsawa gagwe? (b) Ke ka ntlha yang fa batho ba ba sa kgatlhegeleng dikgangtse di molemo ba le mo kotsing e e seng kana ka sepe?

“Ga ke Kgone go Nna ke Didimetse” 183


Mosadi mongwe wa kwa New Zealand o ne a re ga a ise ako a reetse Basupi mme jaanong o ne a kgatlhegela go ba ree-tsa. Mo go yone beke eo o ne a ile kwa phitlhong ya Mosupimongwe ka gonne monna wa gagwe a bereka le monna wakgaitsadi yo o tlhokafetseng. Mosadi yono o ne a lemoga gorebatho ba le bantsi ba ba neng ba le gone ba ne ba bua le mo-nna yo o tlhokafaletsweng ke mosadi ba mo gomotsa. Gape one a re o kgatlhilwe ke tsela e e utlwalang sentle e kgang yatsogo ya baswi e neng ya tlhalosiwa ka yone go tswa mo Bae-beleng.

Mosadi yono o ne a re tiro ya gagwe ke go thapisa baoki baba tlhokomelang batho ba ba lwalang thata. Ka ntlha ya se ase boneng kwa phitlhong eno, o ne a kgothaletsa baithuti bagagwe go ya phitlhong ya Basupi ba ga Jehofa. Ka ntlha yang?O ne a bolelela Basupi ba ba neng ba mo etetse gore o bo-leletse baithuti ba gagwe gore Basupi ba tlhalosa boemo jwammatota jwa baswi e bile ba naya tsholofelo e e molemo kaisagwe. O ne a akanya gore baoki ba ne ba tla dirisa dintlhatseno go kgothatsa balwetse ba bone.

Go bonala sentle gore le fa batho ba ka tswa ba na le lo-baka lo loleele ba sa kgatlhegele molaetsa wa rona, seno gase reye gore Jehofa ga a kitla a ba ‘naya pelo ya gore ba moitse.’ (Jer. 24:7) Batho ba ba sa kgatlhegeng ba mo tshimongya lona ba sa ntse ba ka reetsa dikgang tse di molemo mo na-kong e e tlang.

BATHO BA BA SA KGATLHEGENG BA KANNA BA SIMOLOLA GO KGATLHEGA

a tla bolokwa fa ba ne ba ka reetsa mafoko a a tla a buang mme batshele go dumalana le one. Le gompieno batho ba mo seemongse se tshwanang, go akaretsa le ba ba mo tshimong ya lona. Jesuo ne a bua jaana malebana le “letsatsi leo” la katlholo e Modimoa tla e tlisetsang lefatshe la gompieno le le boikepo: “Le tla tle-la botlhe ba ba nnang mo godimo ga lefatshe lotlhe. Jaanong,nnang lo tsogile, lo dira mokokotlelo ka nako yotlhe gore lo tle loatlege mo go faloleng dilo tseno tsotlhe tse di laoletsweng go di-ragala, le go ema fa pele ga Morwa motho.” (Luke 21:34-36) Ma-foko ano a ga Jesu a re bontsha gore batho ba ba ganang dikgangtse di molemo ba mo kotsing e e seng kana ka sepe.

6 Mme gone, batho ba pele ba neng ba sa kgatlhegele molae-tsa wa rona le ba ba reetsang molaetsa wa ga Jehofa o re o rerange bile ba o dirisa mo matshelong a bone, ba tla solegelwa mole-mo fela thata. Modimo o re bulela tsela ya go falola tshenyegoe e tlang le go tsena mo lefatsheng la gagwe le lesha. Tota re kare Jeremia le ene o ne a dira tiro e e tshwanang. Baagi ba Juda bane ba ka falola. (Bala Jeremia 26:2, 3.) Jeremia o ne a fetsa ma-somesome a dingwaga a leka go ba thusa ka go ba rotloetsa goreba ‘reetse mme ba boe,’ le gore ba utlwe lefoko la Modimo waboammaaruri. Ga re itse gore ke ba le kae ba ba ileng ba ikwa-tlhaya mme ba fetola matshelo a bone fa ba utlwa molaetsa wamoporofeti yono. Mme gone go na le bangwe ba ba ileng ba fe-toga, mme le mo motlheng wa rona ba le bantsi ba ntse ba fe-toga. Fa re ntse re tsweletse ka go rera dikgang tse di molemo,gantsi re utlwa kafa batho ba pele ba neng ba sa kgatlhege baneng ba simolola go amogela dikgang tse di molemo ka gone.(Bona lebokose le le reng, “Batho Ba ba Sa Kgatlhegeng ba kaNna ba Simolola go Kgatlhega,” mo go tsebe 184.) A seo ga se le-ngwe la mabaka a a tshwanetseng go dira gore re nne re tlhaga-fetse mo bodireding jwa rona jo bo bolokang matshelo jwa gorera dikgang tse di molemo?

6. Ke eng fa o tshwanetse go tswelela o rera, tota le mo bathong ba basa kgatlhegeleng molaetsa wa gago?

Ke eng fa o ikemiseditse go rera dikgang tse di molemo le fabatho bangwe ba sa di kgatlhegele?


BAGANETSI GA BA KA KE BA RE UTLWISABOTLHOKO GO YA GO ILE

7 Sengwe se se tlhomologileng ka bodiredi jwa ga Jeremia kekafa baganetsi ba ileng ba leka ka gone gantsintsi go mmolayale go emisa tiro ya gagwe. Baporofeti ba maaka ba ne ba mo ga-netsa phatlalatsa. (Jer. 14:13-16) Fa Jeremia a ntse a tsamaya momebileng ya Jerusalema, batho ba a neng a kopana le bone bane ba mo goa ba mo tlhapatsa e bile ba mo sotla. (Jer. 15:10)Baba bangwe ba gagwe ba ne ba loga maano a mangwe a go mosenya leina. (Jer. 18:18) Ba bangwe ba ne ba rulaganya matsho-lo a magolo a go mo senya leina ba batla gore batho ba ba di-pelo di ikanyegang ba tlhanogele mafoko a boammaaruri a Je-remia a neng a a rera. (Dikhu. 3:61, 62) A Jeremia o ne a latlhelaseditse? Nnyaa, go na le moo o ne a tswelela a rera. O ne a diraseo jang?

8 Sebetsa sa konokono se Jeremia a neng a se dirisa go lwa-ntsha baganetsi bano e ne le go ikanya Jehofa. Fa Jeremia a si-molola tiro ya gagwe, Modimo o ne a mo solofetsa gore o tlamo tlamela le go mo sireletsa. (Bala Jeremia 1:18, 19.) Jeremia one a ikanya tsholofetso eo, mme Jehofa ga a ka a mo swabisa. Fabaganetsi ba ntse ba mo kgokgontsha mme ba dirisa ditsela tsedingwe gape go mo sotla, Jeremia o ne a nna pelokgale le gofeta, a nna sebete mme a itshoka. Ela tlhoko kafa dinonofo tseodi mo thusitseng ka gone.

9 Nako nngwe baperesiti le baporofeti ba batsuolodi ba ne batlisa Jeremia fa pele ga dikgosana tsa Juda gore a bolawe. A ma-tshosetsi a bone a ne a dira gore Jeremia a boife mme a emisetiro ya gagwe? Nnyaa. Tsela e a neng a iphemela ka yone moditatofatsong tse di maaka tsa batlhanogi bano, e ne e tlhatswapelo jaana mo botshelo jwa gagwe bo neng jwa bolokwa.—BalaJeremia 26:11-16; Luke 21:12-15.

7. Baba ba ga Jeremia ba ile ba leka jang go emisa tiro ya gagwe ya goporofeta?8. Jeremia o ne a itshwara jang fa baganetsi ba ntse ba oketsa tsela e baneng ba mo sotla ka yone?9, 10. Ke dilo dife tse di diragaletseng Jeremia tse di tshwanetseng gogo tlhotlheletsa gore o nne pelokgale?


10 Se lebale gore modiredimogolo wa tempele e bong Pashu-re o ne a tsenya Jeremia mo disaneng fa a se na go utlwa molae-tsa o o maatla wa moporofeti yono. Pashure o tshwanetse a bo ane a akanya gore seo se tla tshosa Jeremia mme a didimale. Kajalo, mo letsatsing le le latelang, Pashure o ne a mo golola. MmeJeremia yo a neng a le mo ditlhabing tse di botlhoko ka ntlha yago tlhokofadiwa, o ne a bua ka tlhamalalo le Pashure a mmole-lela ka katlholo e Jehofa a neng a tla mo leretse yone. Ee, tota lego tlhokofadiwa ga go a ka ga tswala Jeremia molomo! (Jer. 20:1-6) Ka ntlha yang? Jeremia o re bolelela jaana: “Jehofa o ne ana le nna jaaka yo o thata yo o boifisang. Ke ka lone lebaka le baba mpogisang ba tla kgot

ˇswang mme ba sa fenye.” (Jer. 20:11)

Tota le fa Jeremia a ne a lebane le kganetso e e setlhogo, o ne anna pelokgale. O ne a ikanya Jehofa ka botlalo, mme le wena oka mo ikanya fela jalo.

11 Ga re a tshwanela go lebala gore Jeremia e ne e se mothofela yo o tseegang maikutlo. O ne a dirisa temogo fa a lebane lebaganetsi. O ne a itse fa e le nako ya gore a ikgogele morago. Ka

11, 12. (a) Jeremia o ne a dirisa jang temogo faHanania a ne a mo ganetsa? (b) Go nna o “ithi-bile mo bosuleng” go ka go solegela molemojang?


sekai, ela tlhoko se se neng sa direga fa a ne a lebane le Hanania.Fa moporofeti yono wa maaka a se na go ganetsa lefoko la bo-porofeti la ga Jehofa phatlalatsa, Jeremia o ne a mo kgalema abo a mmontsha kafa a ka lemogang moporofeti wa boammaa-ruri ka gone. Jeremia o ne a rwele jokwe ya logong e le go bo-ntsha gore ba tla nna mo jokweng ya Bababelona; Hanania o nea galefa mme a robaganya jokwe eo. Ga go ope yo o neng a itsegore Hanania o ne a tla dira eng morago ga foo. Ka jalo, Jere-mia o ne a dira eng? Re bala jaana: “Mme moporofeti Jeremia atsamaya.” Ee, Jeremia o ne a tloga mo lefelong leo. Moragonya-na Jehofa o ne a mo laela gore a boele kwa go Hanania mme amo itsise se Modimo a tla se dirang—gore Bajuda ba tla isiwa bo-tshwarwa kwa kgosing ya Babelona mme Hanania o tla bolawa.—Jer. 28:1-17.

12 Pego eno e e tlhotlheleditsweng e re bontsha sentle gorere tshwanetse go nna pelokgale le go dirisa temogo fa re rera.Fa mo legaeng lengwe motho a gana go amogela se Dikwa-lo di se buang mme a tlala bogale mo a re tshosetsang ka gonna dikgoka, re ka kopa go tsamaya mme ka maitseo re ye kwantlong e e latelang. Ga re tlhoke go ngangisana le ope ka di-kgang tse di molemo tsa Bogosi. Fa re nna re “ithibile mo bosu-leng,” re dira gore mo nakong e e tlang fa maemo a le botokamong wa ntlo a kgone go re amogela.—Bala 2 Timotheo 2:23-25; Dia. 17:14.

“O SE KA WA BOIFA”13 Baobamedi ba boammaaruri ba ne ba amiwa ke maemo a a

maswe a a neng a rena pele Jerusalema e senngwa ka 607 B.C.E.Ka jalo, o ka tlhaloganya gore ke eng fa Modimo a ile a raya Je-

13. Ke ka ntlha yang fa Jehofa a ile a raya Jeremia a re: “O se ka wa boi-fa,” mme ke eng fa re tshwanetse go sekaseka kgang eno?

Ke eng fa go ikanya Jehofa go le botlhokwa thata fa re ntse rerera dikgang tse di molemo? Ke eng fa re tshwanetse go nnatekatekano malebana le kgang ya go nna pelokgale lego nna le temogo?


remia a re: “O se ka wa boifa.” (Jer. 1:8; Dikhu. 3:57) Mme Jeho-fa o ne a mo laela gore a bolelele batho ba bangwe ba gagabomafoko ano a a kgothatsang. (Bala Jeremia 46:27.) Re ka ithutaeng mo go seno? Mo nakong eno e e kotsi ya bofelo, ka dinakotse dingwe re ka ikutlwa re boifa. Mo dinakong tseo, a re tla ree-tsa Jehofa, yo tota a re rayang a re: “O se ka wa boifa”? Pelenya-na mo bukeng eno, re bone kafa Modimo a neng a tlhokomelaJeremia ka gone ka dinako tse go neng go le thata tota. Mmare boeletseng ka bokhutshwane se se diragetseng go bona gorerona re ithuta eng mo go seno.

14 Fa masole a Bababelona a ntse a dikaganyeditse Jerusalema,mo Bajuda ba neng ba sa kgone le go tswa, batho ba ne ba fele-lwa ke dijo. Go ise go ye kae ba le bantsi ba ne ba aparelwa keleuba. (Jer. 37:21) Mathata ga a ka felela foo, Jeremia o ne a gae-letswe mo lefelong le le neng le ka fetoga lebitla la gagwe. Di-kgosana tsa Juda di ne tsa pateletsa Kgosi Sedekia yo o sa tlho-mamang gore a ineele. Go tswa foo, ba ne ba laela gore Jeremiaa latlhelwe mo mogobeng o o boteng. Metsi a teng a ne a kga-dile mme o tletse loraga. Fa Jeremia a ntse a nwelelela mo lora-geng, o ne a bona sentle gore ga a na kgoro ya botso. Fa o ne ole mo seemong seo, a o ne o se kitla o boifa?—Jer. 38:4-6.

15 Le fa Jeremia e ne e le motho fela jaaka rona, o ne a ikanyalefoko la ga Jehofa la gore ga a kitla a mo latlha. (Bala Jeremia15:20, 21.) A Jehofa o ne a mo segofatsa ka ntlha ya seo? Ee, retlhomamisegile ka seo. Modimo o ne a tlhotlheletsa Ebede-me-leke gore a nne pelokgale mme a kopa dikgosana gore di moneye tetla ya gore a golole Jeremia. Kgosi e ne ya mo naya tetla,mme Ebede-meleke a ntsha moporofeti yoo mo mogobeng, amo thusa gore a se ka a swela mo mosimeng oo o o boteng o otletseng loraga.—Jer. 38:7-13.

16 Tota le fa Jeremia a ne a falotse jalo, botshelo jwa gagwe bone bo sa ntse bo le mo kotsing. Fa Ebede-meleke a ne a kopela

14, 15. (a) Jeremia o ne a iphitlhela a le mo seemong sefe se se kotsi?(b) Jehofa o ne a diragatsa jang tsholofetso ya gagwe ya gore o tla sirele-tsa Jeremia?16. Jehofa o ne a golola batho ba gagwe ba ba ikanyegang mo dikotsingdife?


Jeremia kwa kgosing o ile a re: ‘O tla swela mo a leng teng kantlha ya leuba. Gonne ga go tlhole go na le senkgwe mo mo-tseng.’ (Jer. 38:9) Leuba le ne le tlhasetse jaana mo Jerusalemamo batho ba neng ba simolola go ja nama ya batho ba bangwe.Le fa go ntse jalo, Jehofa o ne a tsereganya gape gore a bolokemoporofeti wa gagwe. Mme Jeremia o ne a tlhomamisetsa Ebe-de-meleke gore Jehofa o tla mo sireletsa. (Jer. 39:16-18) Jeremiao ne a sa lebala tsholofetso eno ya Modimo: “Ke na le wena gogo golola.” (Jer. 1:8) E re ka banna bano ba babedi ba ne ba si-releditswe ke Modimo Mothatayotlhe go ne go se baba kgotsaleuba le le neng le ka ba bolaya. Ba ne ba falola loso mo mo-tseng oo o o neng wa senngwa. Re ithuta eng mo go seno? Je-hofa o ne a solofetsa gore o tla sireletsa motlhanka wa gagwemme o ne a diragatsa tsholofetso eo.—Jer. 40:1-4.

17 Go diragadiwa ga boporofeti jwa ga Jesu jo bo amanang lebokhutlo jwa tsamaiso eno ya dilo go ntse go atamela ka bofe-fo. Go ise go ye kae, go tla nna le “ditshupo mo letsatsing le mongweding le mo dinaleding, mme mo lefatsheng tlalelo e e ma-hehe ya dit

ˇshaba, e sa itse kgoro ya botso . . . fa batho ba ntse ba

tepelela ka ntlha ya poifo le tebelelo ya dilo tse di tlelang lefa-tshe le le nang le banni.” (Luke 21:25, 26) Re tshwanetse go le-tela go bona tsela e ditshupo tseno di tla diregang ka yone le

17. Ke eng fa o tshwanetse go ikanya tsholofetso ya ga Jehofa ya gore otla sireletsa batlhanka ba gagwe?


poifo e di tla e lereng mo go ba le bantsi. Mme gone, le fa go kadirega eng, le ka motlha o se ka wa belaela maatla le keletso e Je-hofa a nang le yone ya go boloka batho ba gagwe. Le fa go ntsejalo, batho ba Jehofa a sa ba amogeleng bone ba tla senngwa.(Bala Jeremia 8:20; 14:9.) Le fa go ka lebega e kete batlhanka bagagwe ba mo maemong a go senang tsholofelo mo go one, a ajaaka mogobe o o bongola le o o lefifi o Jeremia a neng a le mogo one, Jehofa a ka kgona go ba namola! Mafoko a Modimo aneng a a bolelela Ebede-meleke a tla dira le mo bathong ba ga-gwe: “‘Eleruri ke tla go falotsa, mme ga o na go wa ka t

ˇshaka; o

tla nna le moya wa gago e le thopo, ka gonne o inkantse,’ gobua Jehofa.”—Jer. 39:18.

MAFOKO A A KWALETSWENG WENA18 “O ye kwa go botlhe ba ke tla go romang kwa go bone;

mme o bue sengwe le sengwe se ke tla se go laelang.” (Jer. 1:7)Fa Jeremia a se na go utlwa taelo eo e e tswang kwa Modimong,botshelo jwa gagwe bo ne jwa fetogela ruri. Go tloga ka nako eogo ya pele, o ne a tshwenyegile thata ka go itsise “lefoko la ga Je-hofa.” Mafoko ano a tlhaga gangwe le gape mo bukeng ya Jere-mia. Mo kgaolong ya bofelo, Jeremia o bua ka go thopiwa gaJerusalema le go isiwa botshwarwa ga kgosi ya yone ya bofelo ebong Sedekia. Ee, Jeremia o ne a tswelela a ruta e bile a rotloe-tsa batho ba Juda gore ba ikobele Jehofa go fitlha ditiragalo dibontsha sentle gore tiro ya gagwe e weditswe.

19 Go na dilo di le dintsi tse kabelo ya ga Jeremia e tshwanangka tsone le bodiredi jwa phatlalatsa jo Basupi ba ga Jehofa ba bodirang gompieno. Fela jaaka Jeremia, le wena o direla Modimowa boammaaruri mo nakong eno ya katlholo. Maikarabelo ma-ngwe a tlhoka gore o dirise nako le maatla a gago; mme gone gorera dikgang tse di molemo ke tiro ya botlhokwatlhokwa go di

18. (a) Ke mafoko afe a a ileng a fetola botshelo jwa ga Jeremia? (b) Tae-lo ya Modimo e e mo go Jeremia 1:7 e kaya eng mo go wena?19, 20. (a) Ke eng fa tsela e Jeremia a ileng a direla Modimo ka yone ele sekao se o ka se latelang? (b) Tiro ya go rera dikgang tse di molemo eamana jang le go bona boipelo le kgotsofalo? (c) Go sekaseka buka yaJeremia le ya Dikhutsafalo go go amile jang?


gaisa tsotlhe e o ka e dirang mo tsamaisong eno ya dilo. Fa odira tiro eno, o tlotlomatsa leina le legolo la Modimo e bile oamogela gore o na le tshwanelo e e feletseng ya go busa gonnee le Molaodimogolo wa Lobopo Lotlhe. (Bala Dikhutsafalo 5:19.) Gape o bontsha gore o na le lorato lo logolo mo baagela-ning ka go thusa batho go itse Modimo wa boammaaruri le sea batlang gore ba se dire gore ba tshele.—Jer. 25:3-6.

20 Jeremia o ne a bua jaana ka tiro e Jehofa a mo neileng yone:“Lefoko la gago mo go nna le nna go itumela le go ipela ga peloya me; gonne leina la gago le bidiwa mo go nna, wena JehofaModimo wa masomosomo.” (Jer. 15:16) Gompieno batho bo-tlhe ba dipelo tsa bone di ba tlhotlheletsang gore ba bue jalo kaModimo wa boammaaruri ba nna le boipelo jo bo ntseng jalole kgotsofalo. Ka jalo, o na le lebaka le le utlwalang la gore otswelele o bolela molaetsa wa ga Jehofa fela jaaka Jeremia a ile adira.

Sekai sa ga Jeremia le sa ga Ebede-meleke di ka go thusa janggore o nne pelokgale? Ke nonofo efe ya ga Jeremia e o batlang goe etsa fa o ntse o rera?


A o ka rata go bona tshedimosetso e e oketsegileng?O ka ikgolaganya le Basupi ba ga Jehofa mo atereseng eno ya www.jw.org.

http://www.jw.org/en/

Documents

MODIMO O BUA LE RONA KA JEREMIA - JW.ORGdownload.jw.org/files/media_books/b7/jr_TN.pdf · wang The Washington Post lo ne lwa bitsa ﬁlimi nngwe e e bontshang ... O ne a bolelela