Moduli 16: Standardet Ndërkombëtare të Auditimit

Implementimi i ISAPërvoja në Republikën Çeke Petr Kriz17 Januar 2006

Agjenda

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja 5 Pyetjet dhe përgjigjet

Pjesa 1

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja 5 Pyetjet dhe përgjigjet

17 January 2006Page 4

Parathënie – Përvoja ime relevante

PriceëaterhouseCoopers

Që nga 1991 Partner që nga 2003

Oda e Auditorëve Çekë (CACR)

1995-1999 CACR Komiteti i Standardeve Audituese

1998-2000 CACR Anëtarët e Bordit

2000-2001 CACR Nënkryetari

2001-2004 CACR Kryetari

Fédération des Experts Comptables Européens (FEE)

Që nga 2002 FEE Anëtarët e Këshillit

Parathënie dhe mendimet fillestare

17 January 2006Page 5

Parathënie – Standardet Audituese në Republiken Çeke

1992 Themelimi i Odës (CACR)1993 Katër standardet e para audituese kombëtare Çeke të lëshuara (CNAS) 1994-2001 23 CNAS të lëshuara të përgjithshme 1998-2002 5 CNAS të lëshuara të specializuara2003 ROSC të Bankës Botërore mbi kontabilitet dhe auditim të kompletuara 2003 Vendimet e Bordit të CACR mbi adoptimin e plotë të ISA2004 Plani kombëtar i aksioneve mbi kontabilitet dhe auditim i kompletuar 2004-6 Kompletimi gradual i implementimit të ISA2005 Udhërëfyesit- aplikues të parë kombëtar në ISA

Parathënie dhe mendimet fillestare

17 January 2006Page 6

Mendimet fillestare

• Ligji autorizoi Odën e Auditorëve të lëshoj CNAS të bazuara në standardet ndërkombëtare

• CNAS ishin zhvilluar nga Komiteti i Standardeve Audituese që ishte një nga komitetet profesionale të Odës dhe përfundimisht të aprovuar nga Bordi i Odës

• CNAS gjithmonë të bazuara në ISA ekzistuese

• Çfarëdo devijimi nga ISA nevojitet të arsyetohet dhe shpjegohet

• ISA zakonisht ishin përkthyer dhe përdorur si bazë për zhvillim të CNAS të veçanta

PArathënie dhe mendimet fillestare

Pjesa e dytë

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja 5 Pyetjet dhe përgjigjet

17 January 2006Page 8

Standardet e para Audituese Kombëtare të Çekisë janë lëshuar më 1993

Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90

CAS 1 Qëllimet dhe parimet e auditimit

CAS 2 Evidenca e auditimit

CAS 3 Raporti auditues mbi pasqyrat financiare

CAS 4 Letrat e punës së auditimit

Plotësuar nga rekomandimet e Bordit të CACR për të përdorur ISA për fushat/hapësirat e pa mbuluara nga CNAS.

17 January 2006Page 9

Standardet kombëtare audituese Çeke të përgjithshme

Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90

Gjatë 1994 dhe 2001 23 CNAS të mëtutjeshme ishin përgatitur nga Komiteti i Standardeve të Auditimi dhe ishin aprovuar nga Bordi. Të gjitha ishin bazuar në ISA përkatëse.

17 January 2006Page 10

Pesë standardet audituese kombëtare Çeke të specializuara

Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90

CAS 51 Raporti midis mbikëqyrësve të bankës dhe auditorëve të jashtëm

CAS 52 Rishqyrtimi operacional dje auditimi i pasqyrave financiare të qeverisjes lokale

CAS 53 Publikimet e auditimit në lidhje me vitin 2000 (anuluar në 2002)

CAS 54 Rishqyrtimi i raporteve të marëdhënieve brenda grupit

CAS 55 Auditimi i organizatave jo-fitim prurëse

Këto i mbulojnë hapësirat speciale, në veçanti auditimin e entiteteve specifike apo punën speciale të kërkuar me ligj kombëtar.

CAS 52, 54 dhe 55 mbesin valide pas njohtimit të ISA.

17 January 2006Page 11

Komentet praktike

• Përbërja e shumëllojshme e Bordit të Standardeve të Auditimit

• Që nga 1999 drafti i ri i standardeve është ekspozuar ndaj komenteve nga auditorët, MoF, CNB (rregullatorët bankar) & SEC Çeke

• Rishqyrtimi sfidues i bordit për standardet e propozuara

• CNAS e zbatuar nga inspektimet e Komiteti Mbikëqyrës

Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90

Pjesa e tretë

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja 5 Pyetjet dhe përgjigjet

17 January 2006Page 13

Arsyet për aplikim të drejtpërdrejtë

• Harmonizim i plotë me rregullat ndërkombëtare• Perceptimi i raporteve audituese nga komuniteti ndërkombëtar• Vonesa në aprovimet e ISA të reja • Probleme me azhurimin e CAN ekzisutese duke përcjellur revizionet e ISA

Urë për aplikim të drejëpërdrejtë të ISA pas 2000

• Përleshje me kreativitetin kombëtar

• Redukimi i lejuar i involvimit të ekspertëve në procesin e caktimit të standardit

• Komiteti Auditues mund të përqëndrohet në monitorimin e zhvillimeve dhe komenteve në draftimin e ri të ISA

17 January 2006Page 14

Implementimi gradual • Diskutuar nga Komiteti i Standardeve Audituese në 2003

• Vendimet e Bordit të marrura dhe komunikuara në Qershor 2003

• Për 2003: ISA të rekomanduara për auditimet e IFRS FS

• Për 2004: ISA jo të detyrueshme në vend të CNAS, që ishin lejuar

• Për 2005: ISA të kërkuara për të gjitha auditimet e pasqyrave financiare

• Për 2006: ISA të kërkuara edhe për siguri të tjera dhe shërbime të ngjajshme

Urë për aplikim të drejëpërdrejtë të ISA pas 2000

17 January 2006Page 15

Procesi i implementimit • Kushtet e dakorduara me IFAC, për përkthim zyrëtar

• Bordi editorial i themeluar për përkthimin e ISA (EB)

• Kooperimi i dakorduar me firma të mëdha, për përkthim

• Përkthimi është përfunduar nga firmat e mëdha në 2004, rishqyrtuar nga EB

• Azhurimet e kryera në 2005

• Libri i plotë i IFAC ju është shpërndarë auditorëve falas në CD, në vjeshtë (çdo vit që nga 2004)

• Udhërrëfyesit implementues kombëtar të zhvilluara në 2005

Urë për aplikim të drejëpërdrejtë të ISA pas 2000

Pjesa e katërt

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja5 Pyetjet dhe përgjigjet

17 January 2006Page 17

Mësimet kyce nga aplikimi dhe implementimi i ISA

• Në përgjithësi pozitive, pa çështje specifike domethënëse kombëtare, përveç punës speciale audituese të krijuar nga legjislacione të tjera

• Implementimi nga firmat audituese në përgjithësi në nivel adekuat

• Firmat e vogla audituese dhe auditorë të vetëm që shpesh luftojnë me nivelet e vështirësisë dhe pajtueshmërisë janë ndonjëherë në nivel të ulët

• Aspektet kritike të implementimit janë strategji e komunikimit, implementimit gradual dhe programe të përshtatshme të trajnimit

• Siguria dhe zbatimi i kualitetit nga organi profesioanl dhe mbikëqyrja publike nevojitet për përmirësim të pajtueshmërisë

Mësimi nga gabimet

17 January 2006Page 18

Shënimet praktike në procesin e përkthimit

• EB duhet të mirë përbëhet nga njerëzit e fuqishëm në auditim dhe gjuhë Angleze

• Termet kyqe të fjalorit duhet të jenë në dakord nga EB dhe të behën të obligueshme për përkthime

• Përkthyesve t’ju lehojet propozimi i ndryshimeve në EB

• Rishqyrtim i përshtatshëm i përkthimit

• Bashkimi përfundimtar editorial i punës para publikimit

• Përmirësimet dhe korrigjimet mund të behën çdo vit

Mësimi nga gabimet

Implementimi i ISA në Republikën Çeke janë qartësisht zhvilime pozitive nga ISA- bazuara në

standarde kombëtare të auditimit.

Vendimi i Odës Çeke mbi implementimin e ISA parashikon kërkesën e Direktivës së 8 të re dhe do të

lehtëson implementimin e saj.

Pjesa e pestë

1 Parathënie dhe mendimet fillestare2 Standardet kombëtare të auditimit në vitet e 90 3 Urë për aplikim të drejtëpërdrejtë të ISA pas 2000 4 Përvoja5 Pyetjet dhe përgjigjet

??

Pyetje dhe pergjigje