Dosent. b. e.n. F.H.Qurbanov 1

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ

Məhsulun yığılması və hesaba alınması

Birbaşa hesaba alınma

Dolayı hesaba alma metodu

Xətli metr metodu

Quliyev R. Ə., Əliyeva K. Ə. Genetika. Dərslik, Bakı, 2002.

Quliyev R. Ə. Genetikanın əsasları ilə bitkilərin seleksiyası. Bakı, 2003.

Axundova E. M. Ekoloji genetika. Bakı, 2006. Musayev Ə.C.və b. Dənli taxıl bitkiləri

seleksiyasının metodikası.Bakı,2008 Turabov T. Genetika. Gəncə, 1997. Seyidəliyev N. Y. Genetika. Dərs vəsaiti, Gəncə,

2005. Qarayev L. Tarla bitkilərinin toxumçuluğu. Bakı,

1976. Cəfərov N. A. Çəkilin seleksiyası. Gəncə, 2008.

seleksiya təcrübələrində həyata keçirilən ən məsul işlərdən biridir.

Məhsulu yığmazdan əvvəl təcrübə diqqətlə yoxlanılmalı, ləklər payacıqlardan təmizlənməli, lazım gələrsə çıxdaş etməkdən ötrü ləkin məhv olmuş və ya xəta buraxılmış hissələri müəyyənləşdirilməlidir.

1) Təbii hadisələrin təsirindən məhv olduqda; 2) Mal-qara, quş və ya gəmiricilər tərəfindən

məhv edildikdə; 3) Təcrübə qoyulan zaman xətalara yol

verildikdə. Ləkin hesaba alınan sahəsinin 50%-dən çoxu

məhv olarsa o, çıxdaş edilməlidir

Seleksiya təcrübələrində məhsulun hesaba alınmasında iki metoddan istifadə olunur: birbaşa və dolayı.

Birbaşa hesaba alınma zamanı hər bir ləkin məhsulu birbaşa, bütövlüklə yığılır, çəkilir və ayrılıqda hesaba alınır. Bu metod müxtəlif ölçülü ləklərdə tətbiq oluna bilər.

Dolayı hesaba alma metodu- götürülmüş nümunə dərzlərinə və sahələrinə görə məhsulun hesaba alınmasıdır. Nümunə dərzləri biçinə başlamazdan əvvəl götürülməlidir. Bunun üçün ləkin düzünə və dioqanalı istiqamətlərində müəyyən məsafədən iki dərzdən ibarət bitkilər götürülür.

Məhsuldarlığı xətli metr metodu vasitəsilə də hesaba almaq olar., döyülür və dəni çə-kilir. 1 metr uzunluğunda cərgənin məhsuldarlığı tapıldıqdan sonra aşağıdakı ifadəyə əsasən bir Bunun üçün hərəsi 1 metr uzunluğunda olan 1-3 cərgədən bitkilər götürülür hektardan sentnerlə məhsuldarlıq hesablanılır:

c

10kM

burada M - hesablanmış məhsuldarlıq, sen/ha; c- cərgə aralarının eni, sm;k - bir cərgədəki bitkilərdən alınan dənin kütləsi, q.

DİQQƏTİNİZƏ GÖRƏ MİNNƏTDARAM!

DİQQƏTİNİZƏ GÖRƏ MİNNƏTDARAM!