78
Mozeček Veronika Němcová

Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

  • Upload
    others

  • View
    14

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

MozečekVeronika Němcovaacute

Mozeček - cerebellum

1 vestibulocerebellum

Lobus nodulofloccularis

3 pontocerebellum

Lobus posterior

2

Spinocerebellum

Lobus anterior

V zadniacute jaacutemě lebečniacuteTentorium cerebelli

Obraacutezky

bull Aferenty mozečku

bull Organizace mozečkoveacute kůry

bull Eferenty mozečku

bull Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bull Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Funkce

bull 1) kontrola volniacute motoriky

bull 2) koordinace pohybů

bull 3) kontrola časoveacuteho sledu jednotlivyacutech akciacute

bull 3) motorickeacute učeniacute

bull 4) kognitivniacute funkce

bull 5) kontrola svaloveacuteho tonu

bull 6) kontrola očniacutech pohybů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

19-vermis20-ncl dentatus21-hemisphera cerebelli22-mezera po tentorium cerebelli

21

22

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 2: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Mozeček - cerebellum

1 vestibulocerebellum

Lobus nodulofloccularis

3 pontocerebellum

Lobus posterior

2

Spinocerebellum

Lobus anterior

V zadniacute jaacutemě lebečniacuteTentorium cerebelli

Obraacutezky

bull Aferenty mozečku

bull Organizace mozečkoveacute kůry

bull Eferenty mozečku

bull Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bull Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Funkce

bull 1) kontrola volniacute motoriky

bull 2) koordinace pohybů

bull 3) kontrola časoveacuteho sledu jednotlivyacutech akciacute

bull 3) motorickeacute učeniacute

bull 4) kognitivniacute funkce

bull 5) kontrola svaloveacuteho tonu

bull 6) kontrola očniacutech pohybů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

19-vermis20-ncl dentatus21-hemisphera cerebelli22-mezera po tentorium cerebelli

21

22

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 3: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Obraacutezky

bull Aferenty mozečku

bull Organizace mozečkoveacute kůry

bull Eferenty mozečku

bull Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bull Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Funkce

bull 1) kontrola volniacute motoriky

bull 2) koordinace pohybů

bull 3) kontrola časoveacuteho sledu jednotlivyacutech akciacute

bull 3) motorickeacute učeniacute

bull 4) kognitivniacute funkce

bull 5) kontrola svaloveacuteho tonu

bull 6) kontrola očniacutech pohybů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

19-vermis20-ncl dentatus21-hemisphera cerebelli22-mezera po tentorium cerebelli

21

22

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 4: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Funkce

bull 1) kontrola volniacute motoriky

bull 2) koordinace pohybů

bull 3) kontrola časoveacuteho sledu jednotlivyacutech akciacute

bull 3) motorickeacute učeniacute

bull 4) kognitivniacute funkce

bull 5) kontrola svaloveacuteho tonu

bull 6) kontrola očniacutech pohybů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

19-vermis20-ncl dentatus21-hemisphera cerebelli22-mezera po tentorium cerebelli

21

22

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 5: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Frontaacutelniacute řez - impregnace

19-vermis20-ncl dentatus21-hemisphera cerebelli22-mezera po tentorium cerebelli

21

22

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 6: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

L

LC

Cu

N

F UT

VL

ALCQA

QP

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zepředu

LOBUS NODULOFLOCCULARIS - VESTIBULOCEREBELLUMLOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 7: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Cu

De

SS

SI

F

Tu

Gr

Biv

Pyr

U

To

Morfologickeacute děleniacute mozečku ndash pohled zezadu

LOBUS ANTERIOR ndash SPINOCEREBELLUMLOBUS POSTERIOR - PONTOCEREBELLUM

QP

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 8: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Draacutehy v mozečkovyacutech pedunkulech

1) PCS ndash brachium conjunctivum - Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr Chem syst2) PCM ndash brachia pontis ndash Po-Crbl3) PCI ndash corpora restiformia ndash S-Crbl dors Bulbo-Crbl Cuneo-Crbl Ol-Crbl Ret- Crbl Ve-Crbl Nucleo ndash Crbl Crbl-Ret Crbl-Vest

Aferenty do mozečkuEferenty z mozečku

1 23

401 konvergence signaacutelů

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 9: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Frontaacutelniacute řez - impregnace

1

1- PCS ndash brachium conjunctivum Crbl-Ru Crbl-Th S-Crbl ventr2- tectum3-SGC4-Thalamus

2

3

4

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 10: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Frontaacutelniacute řez - impregnace

14- fibrae pontis transversae 15- PCM ndash brachium pontis

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 11: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

flocculus

tonsilla

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 12: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Plexus choroideusbdquoBochdalkův keřiacutečekldquo

Cisterna cerebellomedullaris

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 13: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Ceacutevy mozečku

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 14: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Sagitaacutelniacute řez vyviacutejejiacuteciacutem se a vyvinutyacutem mozečkem

bull Vestibulocerebellum ndash archicerebellum- lobus nodulofloccularis

bull Spinocerebellum ndash paleocerebellum-lobus anterior

bull Pontocerebellum ndash neocerebellum- lobus posterior

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 15: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Cisterna magna(Cerebellomedularis)Sinus sphenoidalis

Sinus frontalis

Fissura prima

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 16: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 17: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Makroskopickeacute členěniacute mozečku

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 18: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

1- tuber2-pyramis3-uvula4-tonsilla5-lobulus biventer6-lobulus gracilis7-lobulus semilunaris inferior8-lobulus semilunaris superior9- polus occipitalis10 ndash fisura interhemispherica

Mozeček zezadu gyrifikace

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 19: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

The cerebellar cortex in four different species (A)Cresyl violet (CV) stained parasagittal section through the cerebellum and brainstem of a rat Scale bar 2thinspmm The image is from BrainMapsorg (B) Parasagittal CV-stained section through the cerebellum and brainstem of the cat Scale bar 2thinspmm Image from BrainMapsorg (C) Parasagittal section through the monkey cerebellum at the level of the dentate nucleus The image is from Madigan and Carpenter (1971) Figure 25 p 40 Scale bar 1thinspmm (D) Parasagittal section through the human cerebellum at a level lateral to the dentate nucleus Scale bar 10thinspmm The inset shows a photograph of an intact human cerebellum inferior view Case 188 (Witelson Normal Brain Collection female age 67) Scale bar in inset 1thinspcm

Unique Features of the Human Brainstem and CerebellumJoan S Baizer 2014

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 20: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

III ndashlingula

III- lobulus centralis

IVV- culmen

VI-declive

VIIA-folium

tuber

VIIB-tuber pars caudalis

VIII-pyramis

IX-uvula

X-nodulus

fissura

posterolateralis

fissura prima

MRI Sagitaacutelniacute řez mozečkem ve středniacute čaacuteře (x=0)

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 21: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Řez horniacutem pontem a mozečkem

Pcs

Pcm

Dent

PonsPars basilaris

Coe

vermis

IV komora

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 22: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

1-ncl dentatus2-ncl emboliformis + globosus3-vermis4-ventriculus quartus5- pedunculus crbl medius6-tr spinalis n trigemini7-flm8-lemniscus med9-pyramis10-hilum olivae11-ncl olivaris inferioris principalis12-amiculum olivae

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 23: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

ncl dentatus

Mozečkovaacute jaacutedranclemboliformis

ncl globosus

ncl fastigii

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 24: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Identification of cerebellar nuclei on susceptibility-weighted images The DCN are visible as hypo-intensities in the magnitude image but are more clearly outlined in the highpassfiltered phase image These images also show the folding of the dentate nucleus In the SWI images these two pieces of information are combined In comparison no informationabout the location of the nuclei is apparent in a T1-weighted MPRAGE scan The arrow

denotes the border of the fourth ventricle

Imaging the deep cerebellar nuclei A probabilistic atlas and normalization procedureJ Diedrichsen ab S Maderwald cd M Kuumlper e M Thuumlrling ce K Rabe ce ER Gizewski cdfME Ladd cd D TimmannNeuroimage 2010

Vysokyacute obsah železa v mozečkovyacutech jaacutedrech ndash hypointenzivniacute na 7 Tesla MR

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 25: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

3D-reconstruction of the probabilistic atlas

of the deep cerebellar nuclei The

probability density of the dentate nucleus

(red) the interposed nucleus

(green) and the fastigial nucleus (blue) are

shown

average extent of the nuclei in individual subjects

Mozečkovaacute jaacutedra 3D rekonstrukcena a) horizontaacutelniacutem a b) frontaacutelniacutem MR sniacutemku

Aferenty ndash kolateraacutely ze všeho co přichaacuteziacute do mozečkuaxony Purkyňovyacutech buněk

Eferenty ndash Th NR RF Ve

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 26: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Nucleus dentatus ndash největšiacute a nejlateraacutelnějšiacute Hustě uspořaacutedaneacute zaobleneacute multipolaacuterniacute neuronyHlavně velkeacute neuronyStočenyacute paacutesek s hilem mediaacutelněDorsaacuteniacute čaacutest hustěji uspořaacutedaneacute neurony než ventraacutelniacute

Nucleus emboliformis - bliacutezko vermis u hiluProti ncl dentatus řidčeji uspořaacutedaneacute velkeacute neurony

Nucleus globosus - bliacutezko vermis mezi ncl emboliformis anclfastigiinejmenšiacute maleacute hustě uspořaacutedaneacute neurony

Nucleus fastigii nejmediaacutelněji v bliacutezkosti vrcholu IV komoryZ jeho lateraacutelniacuteho okraje vybiacutehajiacute chapadloviteacute pruhy buněk k lateraacutelniacutemu okraji vestibulaacuterniacuteho jaacutedra

Cytoarchitectonic mapping of the human brain cerebellar nuclei in stereotaxic space and delineation of their co-activation patternsStefanie Tellmann Sebastian Bludau [] and Katrin AmuntsFrontiers in Neuroanatomy

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 27: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Cerebellum- stavba

Kůra ndash liacutestky (folia) 3 vrstvy

a) Molekulaacuterniacute - interneurony

b) Gangliovaacute s Purkyňovyacutemi bb

c) Granulaacuterniacute

Jaacutedra

1- ncl dentatus

2 - ncl emboliformis +

globosus

3- ncl fastigii

Vlaacutekna mechovaacute ndash k granulaacuterniacutem bb

Vlaacutekna šplhavaacute z dolniacute olivy ndash k dendritům Purkyňovyacutech bb

Vlaacutekna multilaminaacuterniacute ndash NA (locus coeruleus) serotonin (RD) Ach (PePo) histamin (hypothalamus) atd

a)

b)

c)

Hvězdicoviteacute bb

Košiacutečkoviteacute bb

Golgiho bb

Mechovaacute vlaacutekna

Šplhavaacute vlaacutekna

InterneuronyHvězdicoveacuteKošiacutečkoveacuteGolgiho

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 28: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Přehled hlavniacutech funkciacute mozečku

bull 1) udržovaacuteniacute vzpřiacutemeneacute polohy těla a rovnovaacutehy (vestibulaacuterniacute a proprioceptivniacute signaacutely)

bull 2) reflexniacute regulace napětiacute svalstva (proprioceptivniacute signaacutely)

bull 3) řiacutezeniacute jednotlivyacutech pohybů a obzvlaacuteště koordinace střiacutedavyacutech a diferencovanyacutech pohybů končetin (integrace všech signaacutelů)

bull 4) vliv na motorickeacute učeniacute (spraacutevneacute načasovaacuteniacute) i na kognitivniacute fce

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 29: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Schema zapojeniacute vestibulaacuterniacuteho mozečku

Fce Informace o poloze a

pohybech hlavy převod

na okohybneacute svaly a

šiacutejoveacute svalstvo

1- tr vestibulocerebelaris indirectus2- tr vestibulo-cerebelaris directus

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 30: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Organizace afferentů nucleus fastigii

a) Inhibičniacute GABAergniacute axony Purkyňovyacutech buněk ndash primaacuterniacute aferenty b) Dva druhy excitačniacutech glutamaacutetergniacutech kolateraacutel z oliva inferior (šplhaveacute vlaacutekna) a ncl reticularis tegmenti pontis Bechterewi oblongaacutetoveacute RF a ncl vestibularis medialis (mechovaacute vlaacutekna) serotonergniacute projekce z RF a rapheaacutelniacute RFd) Histaminergniacute a orexinergniacute aferenty z hypothalamu

CF climbing fiber FN fastigial nucleus IO inferior olive MF mossy fiber MRF medullary reticular formation NRTP nucleus reticularis

tegmenti pontis PC Purkinje cell PRF pontine reticular formation RN raphe nuclei

Cerebellar fastigial nucleus from anatomic construction to physiological functionsXiao-Yang Zhang Jian-Jun Wang and Jing-Ning Zhu 2016 Cerebellum and Ataxia

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 31: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Efferenty nucleus fastigiia) Kmen ndash vestibulaacuterniacute jaacutedra a RF a dvousynaptickeacute spojeniacute s primaacuterniacute motorickou kůrou ndash kliacutečoveacute pro

kontrolu motoriky axiaacutelniacuteho a proximaacutelniacuteho svalstvab) Nucleus interstitialis rostralis (FLM) a paramediaacutelniacute pontinniacute RF ndash řiacutezeniacute očniacutech pohybůc) Přiacutemeacute spoje do hypothalamu oblongaacutety (oblasti spojeneacute s visceromotorikou) a oblastiacute limbickeacuteho

systeacutemu spojenyacutech s regulaciacute přiacutejmu potravy kardiovaskulaacuterniacute činnosti dyacutechaacuteniacute a emociacuteFN fastigial nucleus M1 primary motor cortex MRF medullary reticular formation NA nucleus acumbens NGC gigantocellular nucleus NTS

nucleus of solitary tract PPRF paramedian pontine reticular formation PRF pontine reticular formation PRN paramedian reticular nucleus riMLF rostral interstitial nucleus of the medial longitudinal fasciculus VL ventrolateral nucleus of the thalamus

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 32: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Spoje z miacutechy a kmene

bull S-Crbl-D

bull S-Crbl-V kinetickaacute propriocepce z DK

bull S-Cu-Crbl (HK) kinetickaacute propriocepce HK

bull S-B-Crbl (z jader zadniacutech provazců) statickaacute propriocepce hmat

bull S-Ret-Crbl z precerebellaacuterniacutech jader RF (např retlat)

bull S-Ol-Crbl šplhavaacute vlaacutekna- oprava chyb

bull Trig-Crbl statickaacute a kinetickaacute propriocepce z hlavy

bull Raphe-Crbl serotonin

bull Coe-Crbl noradrenalin

bull Hypoth-Crbl ndash ovlivněniacute z autonomniacuteho systeacutemu ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna histamin orexin

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 33: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Schema průběhu

spinocerebellaacuterniacutech drah a

mozečkoveacute eferenty do

thalamu včetně přepojeniacute

do mozkoveacute kůry

Corpus restiforme

Brachium

conjunctivum

Tr spino-cerebellaris dorsalis II ndash komplexniacute pohyby kloubů

Trspino-cerebellaris ventralis X X ndash aktivita miacutešniacutech interneuronů

nclVL

Fce Vede propriorecepci z DK

(hlavně kinetickou složku)

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 34: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

DK

HKhlava

HKDK Kinetickaacute propriocepce

Dotyk a statickaacute propriocepce

Přepojovaacuteniacute propriocepce v jaacutedrech zadniacutech provazců

1) tr bulbo -thalamicus v lemniscus medialis do Th2) Tr bulbo- cerebellaris a cuneo-cerebellaris v PCI do Crbl

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 35: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

MIacuteCHA

OBLONGATA

SPINAacuteLNIacute GANGLION

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 36: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Draacutehy propriorecepce

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 37: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Schema zapojeniacute spinaacutelniacuteho mozečku

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 38: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Somatotopie spino-cerebellaacuterniacute a trigemino cerebellaacuterniacute projekce

Fissura prima

Fissura

posterolateralis

Sagitaacutelně orientovaneacute mikrozony

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 39: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Roztřiacuteštěnyacute homunkulus

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 40: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Schema zapojeniacute koroveacuteho mozečku

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 41: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Afferenty mozečku

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 42: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Stratum

moleculare

Stratum

gangliosum

Stratum

granulare

Kůra mozečku ndash barveniacute podle Nissla

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 43: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Organizace mozečkoveacute kůryH ndash hvězdicoveacute buňky

K ndash košiacutečkoveacute buňky

P ndash Purkyňovy buňky

Gr ndash granulaacuterniacute buňky

Go ndash Golgiho buňky

gl ndash Mozečkovyacute glomerulus

MLV ndash multilaminaacuterniacute vlaacutekna z locus

coeruleus raphaacutelniacutech jader a z

hypothalamu

ŠV ndash šplhavaacute vlaacutekna z olivy inf

INFORMACE O CHYBĚ V PROVAacuteDĚNIacute

POHYBU - EFEKT SILNYacute

MV ndash mechovaacute vlaacutekna

KAŽDEacute AKTIVUJE PŘES GRANULAacuteRNIacute

BB HODNĚ PURKYNOVYacuteCH BUNĚK

ALE EFEKT JE SLABYacute

bullZ VESTIBULAacuteRNIacuteHO APARAacuteTU

bullMIacuteCHY KMENE

bullNUCLEI PONTIS

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 44: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

2711903 - 251997

SIR JOHN CAREW ECCLES

The Cerebellum as a Neuronal Machine (1967)

Helena Taacutebořiacutekovaacute

1) DOPŘEDNIacute ZPRACOVAacuteNIacute INFORMACIacute chybiacute zpětnaacute vazba

2) DIVERGENCE A KONVERGENCE

3) MODULY pracujiacute samostatněchybiacute asociačniacute a komisuraacutelniacute spoje

4) PLASTICITA

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 45: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Olov Oscarsson (1931ndash1996) with Lady Helena (left) and Sir John Eccles and his wife Gerd Oscarsson taken in Canberra in the 1960s Courtesy of Gerd Oscarsson

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 46: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

MOZEČKOVYacute GLOMERULUS

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 47: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Červeně aktivace modře inhibice

Mikrozona ndash sagitaacutelně orientovanyacute pruh kůry mozečku s asi 1000 Purk bktereacute dostaacutevajiacute informace ze stejneacute čaacutesti těla

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 48: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

AKTIVAČNIacuteCf- šplhavaacute vlaacuteknaMf- mechovaacute vlaacuteknaPf- paralelniacute vlaacuteknaGR ndash granulaacuterniacute bbBR- kartaacutečkoviteacute unipolaacuterniacute nnVyacutestupy mozečkovyacutech jaderIO- oliva inferior

INHIBIČNIacutePC- Purkyňovy bInterneurony

ST-hvězdicoviteacuteBA- košiacutečkoviteacuteLU ndash Lugaro b synchronizujiacute

Golgiho bbMai Paxinos The Human Nervous system

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 49: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Zebrin II+ Purkyňovy bb Zebrin II- Purkyňovy bb

Fyziologoveacute zkoumajiacute Purkynovy bb se zebrinem a bez něj

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 50: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Orientace paralelniacutech vlaacuteken (paralelniacute s folii)a dendritů Purkyňovyacutech buněk (kolmo)

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 51: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Intracerebellaacuterniacute spoje z mozečkoveacute kůry do mozečkovyacutech jader a do ncl vestibularis lateralis Deitersi

Vermaacutelniacute zonaParavermaacutelniacute (intermediaacutelniacute) zona

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 52: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Efferenty mozečku

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 53: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Schema převodu efferentů mozečku na motoriku

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 54: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Afferenty mozečku

Srovnejte s

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 55: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Hlavniacute mozečkovyacute okruh

bdquomozečkoveacute draacutehy jsou 2x zkřiacuteženeacuteldquo

Mozečkovaacute hemisfeacutera ovlivňuje pohyb stejneacute strany těla

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 56: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Kontrolniacute mozečkovyacute okruh

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 57: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Poškozeniacute mozečku (syndrom hypotonicko hyperkinetickyacute)

Porucha vestibulaacuterniacuteho a spinaacutelniacuteho mozečku

Poruchy rovnovaacutehy při stoji i chůzi

Chůze u širokeacute bazi

Zaacutevrať nevolnost zvraceniacute

Kyvadlovyacute nystagmus

Porucha mozečkovyacutech hemisfeacuter nebo nucl dentatus

Poruchy iniciace pohybu a poruchy koordinace svaloveacute

aktivity při pohybu

Intenčniacute tremor ndash třes na začaacutetku pohybu

Dysmetrie ndash špatnyacute odhad vzdaacutelenosti při pohybech

Dysarthrie ndash trhanaacute neplynulaacute řeč

Adiadochokinesa - neschopnost provaacutedět střiacutedavě opačneacute

pohyby

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 58: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Cerebellaacuterniacute kognitivně afektivniacute syndrom

bull Porucha vyacutekonnostniacutech funkciacute - plaacutenovaacuteniacute abstraktniacute myšleniacute slovniacute plynulosti pracovniacute paměti

bull Při poškozeniacute vermis afektivniacute poruchy změny osobnosti

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 59: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Vyacutevoj dlouhyacute časneacute embr ndash 5 let

bull Z ventrikulaacuterniacute zony alaacuterniacute ploteacutenky ndash Purkyňovy buňky a jaacutedra

bull Z rostraacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash granulaacuterniacute bb

bull Z kaudaacutelniacuteho rhombickeacuteho valu ndash precerebellaacuterniacute jaacutedra

bull Vyacutevojoveacute vady jednostranneacute ndash např po krvaacuteceniacute

bull Malformace vermis (např sy Joubert)

bull Malformace vermis i hemisfeacuter (např sy Dandy Walker)

bull Hypoplasie pontocerebellaacuterniacute

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 60: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Vyacutevoj mozečku

ROSTRAacuteLNIacute A KAUDAacuteLNIacute RHOMBICKYacute VAL

4 tyacutedny

Tuberculum cerbelli

Tuberculum acusticum

Konec embryonaacutelniacuteho obdobiacute

13 tyacuteden

Tuberculum ponto olivare

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 61: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

5 měs

4 měs

13 tyacutednů

Vyacutevoj mozečku

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 62: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Syndrom Dandy Walker

1) Cystickaacute dilatace IV komory s posunem confluens sinuum nahoru2) Hypoplasie až aplasie vermis3) Hypoplasie hemisfeacuter4) Může byacutet hypoplasie corpus callosum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 63: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Vrozeneacute vady mozečku

Pontocerebellaacuterniacute hypoplasie Joubertův syndrom (chybiacute vermis)

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 64: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Arnold Chiary I II a III

Chronickaacute tonsilaacuterniacute herniace V paacuteteřniacutem kanaacutelu i oblongaacuteta a ponsZměna tvaru IV komory

Mozeček je obsahem encephaloceacutele

Mozeček je deformovaacutenPorucha vyacutevoje zadniacute jaacutemy lebniacute

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 65: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

In the early 1890s Dr Hans Chiari professor of pathological anatomy at the German University in Prague used autopsy specimens to describe four congenital anomalies later termed the Chiari malformations (types I to IV) Of these the mildest (type -I) is the most common one encountered in clinical practice

(1851-1916)

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 66: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Mozečkovyacute třespomalyacute (do 4 Hz)

bull Porucha kontrolniacutech zpětnovazebnyacutech mechanismů mezi mozečkem a senzorimotorickou kůrou a aktivace patologickyacutech centraacutelniacutech oscilaacutetorů v cerebello rubro olivaacuterniacutem trojuacutehelniacuteku

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 67: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Infarkt mozečku

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 68: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Infarkt mozečku

MR cerebellaacuterniacuteho infarktu v praveacutem dolniacutem laloku u pacienta s akutniacute zaacutevratiacute zvraceniacutem a nystagmem a těžkou ataxiiacute axiaacutelniacute T2 image ukazuje vysoce zvyacutešenyacute signaacutel (biacutelaacute) v praveacutem dolniacutem laloku mozečku a dislokaci prodlouženeacute miacutechy Operace byla nutnaacute k uvolněniacute stlačeneacuteho kmene pro nekomunikujiacuteciacute hydrocephalus a rychleacute zhoršovaacuteniacute duševniacuteho stavu - zmatenosti Den po operaci se pacientův duševniacute stav vyacuterazně zlepšil Za tyacuteden zmizel nystagmus a pacient začal znovu chodit

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 69: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Encefalopatie způsobenaacute metronidazolem (chemoterapeutikum uacutečinneacute proti anaerobniacutem mikrobům kumulativně neurotoxickeacute)

Na MR změny ve FLAIRu hyperintenzity většinou v ncl dentatusSymetrickeacute ustoupiacute po vysazeniacute metronidazolu

Ataxie zaacutevrať a dysarthrie

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 70: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

U mozečkovyacutech poruch byacutevaacute normaacutelniacute vestibulo okulaacuterniacute reflex ndash vyloučeniacute leze vestibulaacuterniacuteho aparaacutetu

Normaacutelniacute VOR

Vestibulaacuterniacute syndrom

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv

Page 71: Mozeček - Univerzita Karlovaanat.lf1.cuni.cz/souhrny/lekls0901a.pdf · Mozeček - cerebellum 1 vestibulocerebellum Lobus nodulofloccularis 3 pontocerebellum Lobus posterior 2 Spinocerebellum

Použiteacute zdroje

bull Petrovickyacute Anatomie III

bull Petrovickyacute Brabec Řezy mozikem

bull Druga Anatomie CNS

bull ten Donkelaar a spol Clinical Neuroanatomy

bull Rohen Yokochi Anatomie člověka fotografickyacute atlas

bull Koumlpf Maier Atlas of Human anatomy

bull Sobotta Atlas anatomie člověka

bull MA England JWakely Color atlas of the brain and spinal cord

bull Materiaacutely k přednaacuteškaacutem prof Petrovickeacuteho

bull Wikipedie

bull Vlastniacute archiv