Hãy giúp bé học hỏiTrò chuyện với béBé cần phải nghe thật nhiều để có thể nói cho tốt. Vì vậy quý vị hãy thường xuyên nói chuyện với bé và hãy nói cho bé biét mỗi khi bé phải ăn hoặc khi phải mặc áo vào, hãy nói với bé về những gì quý vị và bé thấy trên đường đi dạo

Quý vị và bé còn có thể trò chuyện bằng cách quý vị lập lại những âm thanh của bé phát ra và tạo những âm thanh đó thành lời. Mỗi lần như vậy hãy đợi bé đáp lại bằng những âm thanh hoặc cử đông trước khi quý vị bắt đầu câu nói khác

Hãy đọc sách chung với bé Sách là những đường nối tốt cho những cuộc trò chuyện với bé

Mỗi khi lật đến những trang sách có hình ảnh, thì hãy chỉ và kể cho bé biết về những hình ảnh đó. Hãy chiều theo sự thích thú của bé dù cho đôi lúc bé chỉ muốn nhìn vào cùng một trang nào đó hoài. Vào lúc mới bắt đầu có lẽ bé chỉ cảm thấy thích thú trong một thời gian gắn. Quý vị có thể đợi một chút và thử lại lần nữa

Một vài tham khảo về ngôn ngữ của bé khi bé được 6 tháng tuổiCác bé ở tuổi này bộc lộ cảm giác và những gì bé muốn qua những âm thanh, nét mặt và những hành động cử chỉ. Một số bé đã bắt đầu biết nói các âm thanh gần giống như chữ. Ví dụ như da và ma

Các bé ở tuổi này bắt đầu hiểu những câu nói thường xuyên được nhắc đến, ví dụ như: Xem này hoặc Con có đói bụng chưa?, Mẹ và ba và tên của bé

Ở tuổi này bé chưa có thể nói chuyện bằng ngôn ngữ một cách ý thức, nhưng bé sẽ ’trò chuyện’ với quý vị theo kiểu cách riêng của mình qua các trò chơi nhỏ. Ví dụ như ”trò chơi giấu mặt” hoặc ”trò chơi vỗ tay”

Thêm một vài tham khảo cho các phụ huynh để có thể giúp cho bé 6 tháng tuổi của mình tập nóiHãy nói chuyện với bé theo sở thích của béHãy nói về tất cả những gì mà bé cảm thấy thích. Ví dụ như khi quý vị thấy bé nhìn vào cốc/ly sữa khi ăn, thì quý vị có thể nói: Đúng rồi đấy, đây là một cái cốc/ly. Trong cái cốc/ly có sữa. Sữa này là cho con uống đấy. Khi nói quý vị hãy chỉ vào cái cốc/ly sữa để bé biết quý vị đang nói về cái gì

Lập lại những âm thanh của béLập lại âm thanh của bé phát ra và chờ đợi phản ứng của bé. Bé sẽ rất thích cách trò chuyện kiểu này và bằng cách này bé có thể luyện tập cách trò chuyện.

Hãy dụ bé ”nói chuyện” Hãy thử dụ bé ”nói chuyện” bằng âm thanh hay những động tác. Hãy để cho bé cảm thấy rằng quý vị luôn luôn lắng nghe khi bé phát ra âm thanh hoặc những động tác. Như thế bé sẽ cảm thấy muốn nói nhiều hơn.

Nếu có thể thì hãy chơi với ngôn ngữHãy hát nhữ bài nhạc thiếu nhi và hãy tạo những câu gieo vần hoặc chơi những trò chơi đơn giản như: ”trò chơi giấu mặt” hoặc ”trò chơi vỗ tay”. Cách này sẽ khiến cho bé được vui và đồng thời có thể tập nói cho bé.

Tìm những cuốc sách và đồ chơi thích hợp cho béBé còn có thể học bằng cách chơi với sách vở và những đồ chơi mà bé có thể cầm để lắc, tạo ra âm thanh, để vào miệng, chạm vào và bóp vào. Hãy trò chuyện với bé về những thứ này

Børn elsker bøger

Illu

stra

tione

r og

gra

fik:

Hel

le V

ibek

e Je

nsen

& M

aria

Hag

erup

Một vài tham khảo về ngôn ngữ của bé khi bé được 12 tháng tuổi

Hãy giúp bé học hỏiTrò chuyện với béKhi quý vị nói chuyện với bé, quý vị hãy lặp lại và tìm hiểu ý nghĩa của những âm thanh mà bé đã phát ra. Nếu bé nói ”da” và chỉ vào một con mèo thì quý vị có thể trả lời: Đúng rồi, đây là con mèo. Con mèo thật dễ thương há. Con có thích con mèo không? Quý vị hãy nhớ chờ đợi bé phản ứng hoặc trả lời

Quý vị càng nói chuyện nhiều với bé thì bé sẽ học được càng nhiều. Quý vị có thể nói chuyện với bé về tất cả mọi việc và vật thường ngày để giúp cho ngôn ngữ của bé được phát triển. Ví dụ như nếu bé tò mò về chiếc vớ khi quý vị đang giúp bé mặc đồ thì quý vị hãy nói chuện với bé về những đôi vớ (Ví dụ như quý vị có thể nói về màu sắc của chiếc vớ và nói cho bé biết là vớ dùng để làm gì)

Đọc sách chung với béHãy dùng nhiều thời gian để đọc sách chung với bé và chỉ vào những hình ảnh trong sách khi quý vị đọc sách với bé. Hãy nói tên của một vật nào đó trong sách và kêu bé chỉ vào.

Hãy thường xuyên đọc sách cho bé nghe và để bé tự tìm hiểu về cuốn sách bằng cách để bé tự lật sách. Nếu bé muốn xem thật lâu về một trang sách nào đó thì hãy cứ việc để cho bé xem.

Ở tuổi này bé đã bắt đầu tiến bộ hơn về cách trò chuyện. Bé đã bắt đầu biết dùng âm thanh lẫn ngôn ngữ cơ thể hoặc một vài chữ và hướng nhìn của mắt để nói hoặc kể cho quý vị biết về điều gì đó

Ở tuổi này bé bắt đầu hiểu được nhiều lời nói thường ngày hơn nhưng bé vẫn còn cần sự giúp đỡ để hiểu được hết mọi chữ (ví dụ như quý vị có thể giúp bé bằng cách chỉ vào những gì đang nói). Những chữ đầu tiên mà bé hiểu được đa số là những chữ về người nào đó (Ví dụ như tên của chị hoặc em của bé) hoặc những loại thức ăn và thức uống (Ví dụ như cái bánh hoặc trái chuối) hoặc là những từ mà bé biết đến trong thế giới riêng của bé (Ví dụ như chiếc xe và quả banh)

Ở tuổi này bé sắp bắt đầu có thể nói được những từ liên quan đến hiện tại-và-bây giờ (Cũng như lời chào, những âm thanh của động vât. Ví dụ: gâu gâu, cảm ơn hoặc ăn)

Thêm một vài tham khảo cho các phụ huynh để có thể giúp cho bé 12 tháng tuổi của mình tập nói

Hãy theo dõi sở thích của bé và hãy dùng lời nóiNhiều trẻ em thường xuyên hay chỉ vào mọi thứ xung quanh họ và muốn ba mẹ nói cho họ biết đó là thứ gì. Quý vị sẽ giúp bé có một vốn từ vựng phong phú khi quý vị dùng lời nói cho bé biết về những gì quý vị và bé thấy hoặc làm trong cuộc sống thường ngày. Hãy vận dụng cơ hội khi quý vị thấy bé thích thú một cái gì đó. Vì khi bé thích thú một cái gì đó thì bé sẽ học rất nhanh

Hãy nói những từ mới với bé trong nhiều câu nói khác nhau và lặp đi lặp lại nhiều lầnKhi trẻ em học từ mới, họ cần phải nghe từ mới đó nhiều lần trong những câu nói khác nhau. Ví dụ như khi bé ngồi với một con gấu bông thì quý vị có thể nói với bé: Con gấu bông này thật là đẹp. Con gấu bông này màu nâu. Ba/mẹ rất thích con gấu bông này. Khi bé được nghe nhiều lần bé sẽ nhanh chóng hiểu và biết dùng từ đó

Hãy để ý nghe khi bé nóiNếu quý vị lắng nghe một cách cẩn thận và trả lời những gì bé nói thì bé sẽ tự cảm thấy bé nói rất hay. Như thế bé sẽ rất nhanh học hiểu được một cuộc đối thoại phải diễn ra như thế nào(Đó là khi ta lần lượt thay phiên để kể cho nhau biết về một việc gì đó)

Nếu có thể thì hãy chơi với ngôn ngữHãy hát những bài thiếu nhi, nói các câu gieo vần và chơi những trò ca hát. Quý vị có thể hát cho bé nhữ bài hát trong các sách hát thiếu nhi.

Hãy khiến việc kể chuyện và đọc sách trở thành việc làm thường ngàyHãy kể cho bé những câu chuyện ngắn ví dụ như kể về những con sóc ngoài vườn, về con gấu bông của bé, về chuyến xe buýt mà quý vị và bé đang đón. Hãy nói cho bé biết về những người trong tâm ảnh chụp chung của gia đình quý vị. Hãy đọc sách cho bé mỗi khi có thời gian rảnh rỗi trong ngày. Khi bé càng nghe và nói nhiều thì bé sẽ học nói càng nhanh hơn

Børn elsker bøger

Illu

stra

tione

r og

gra

fik:

Hel

le V

ibek

e Je

nsen

& M

aria

Hag

erup

Một vài tham khảo về ngôn ngữ của bé khi bé được 18 tháng tuổi

Hãy giúp bé học hỏi Trò chuyện với bé

Bé cần được luyện tập để có thể nói cho tốt. Ở tuổi này bé có thể tích cực tham gia trong các cuộc nói chuyện nhưng vẫn cần nhiều sự giúp đỡ của quý vị để có thể trả lời lại. Quý vị có thể giúp bé bằng cách kể cho bé biết những gì quý vị cùng bé đã thấy được hoặc đã trải nghiệm, và hãy cho bé thời gian để bé từ từ trả lời. Như thế bé sẽ có cơ hội luyện tập

Khi bé trả lời, quý vị có thể bổ xung thêm vào câu trả lời của bé tạo thành những câu trả lời dài hơn và hãy lặp lại nhiều lần và dùng những chữ bé nói trong những câu nói dài hơn. Như thế quý vị sẽ tạo cơ hội cho bé tập nói thêm khi bé bắt chước nói theo quý vị.

Đọc sách chung với bé

Đối với bé ở tuổi này, quý vị đã có thể có những cuộc nói chuyện ngắn với bé về những gì xảy ra trong những cuốn sách. Quý vị hãy nhớ dành nhiều thời gian để đọc sách với bé và lắng nghe để bé có thời gian để trả lời và nói những gì bé muốn nói

Ở tuổi này, bé đã bắt đầu hiểu được nhiều chữ nên bé sẽ rất vui khi được đọc các cuốn sách khác nhau chung với quý vị. Hãy để những cuốn sách đó ở một nơi nào đó mà bé có thể tự lấy ra xem khi bé muốn.

Ở tuổi này bé có thể hiểu đến khoảng 200 từ và bắt đầu hiểu được đa số các từ trong cuộc sống thường ngày mà không cần sự giúp đỡ

Ở tuổi này bé có thể nói khoảng 25 chữ. Tuy thế nhưng cách dùng chữ của bé không giống như người lớn và những chữ đó có thể dùng với ý nghĩa khác nhau trong những trường hợp khác nhau. Ví dụ khi bé nói: gấu bông, thì hai chữ gấu bông ở đây có thể là một câu hỏi (bé muốn hỏi con gấu bông đâu rồi?) và cũng có thể là bé muốn được đưa cho con gấu bông (bé muốn nói là đưa con gấu bông cho con)

Ở tuổi này bé biết ghép cái chữ với nhau (ví dụ như: xe ba, có nghĩa là đây là xe của ba)

Hãy nói chuyện thường xuyên và nói nhiều câu khác nhauỞ tuổi này, bé vẫn cần sự giúp đỡ của quý vị để có thể tập nói cho tốt. Hãy thường xuyên kể cho bé nghe về những việc khác nhau mà quý vị và bé làm chung. Ví dụ như quý vị có thể nói: Bây giờ chúng ta phải nấu ăn. Cho nên chung ta phải phải đi vào nhà bếp. Quý vị càng kể nhiều cho bé nghe về những việc làm thường ngày thì bé càng học được nhiều hơn

Hãy giải thích và bổ xung thêm vào những câu nói của béKhi quý vị trò chuyện với bé, quý vị lập lại những lời nói của bé và bổ xung thêm những chữ khác nhau, như thế sẽ giúp cho bé học thêm những chữ mới. Nếu như bé nói: ăn, thì quý vị có thể nói: đúng rồi, đây là đồ ăn. Con đói bụng rồi đó nên con phải ăn đồ. Cái này ăn ngon lắm

Hãy đặt câu hỏi và đợi bé trả lờiỞ tuổi này, quý vị có thể đặt nhiều câu hỏi hơn cho bé về những gì quý vị và bé đã làm chung và bé ở tuổi này đã có thể trả lời lại được. Hãy nhớ là hãy cho thơ i gian bé trả lời, cho dù bé trả lời hơi lâu. Nếu bé không trả lời gì cả khi quý vị hỏi rằng bé có mệt không thì quý vị có thể giúp bé bằng cách đưa ra câu trả lời: Mệt rồi, mẹ/ba nghĩ là con đã hơi mệt rồi đó

Liên kết với thế giới riêng của béBé sẽ dễ dàng tiếp thu những thứ mới hơn khi quý vị liên kết những thứ mới đó với những gì bé đã biết sẵn. Ví dụ khi quý vị và bé thấy trong tấm hình có một cái quần thì quý vị có thể chỉ vào quần của bé và nói: Nhìn nè, quần của con đây nè. Con cũng có cái quần giống như cậu bé trong sách này vậy

Đừng sửa lỗi của bé một cách trực tiếpNếu bé gọi con mèo thành con mào thì quý vị cũng không nên sữa lời nói của bé vì như thế bé sẽ chẳng học được gì. Thay vào đó, quý vị nên lập lại những lời nói đó cho đúng chính xác để bé bắt chước nói đúng theo quý vị và như thế một thời gian thì bé sẽ nói được chính xác.

Børn elsker bøger

Thêm một vài tham khảo cho các phụ huynh để có thể giúp cho bé 18 tháng tuổi của mình tập nói

Illu

stra

tione

r og

gra

fik:

Hel

le V

ibek

e Je

nsen

& M

aria

Hag

erup

Một vài tham khảo về ngôn ngữ của bé khi bé được 3 tuổi

Hãy giúp bé học hỏi Trò chuyện với béQuý vị vẫn cần phải dạy cho bé các chữ mới về những điều xảy ra trong cuộc sống thường ngày, nhưng bây giờ quý vị có thể hỏi bé trực tiếp về những suy nghĩ và ý muốn của bé. Ví dụ, khi bé phải thay quần áo thì quý vị có thể hơi bé xem bé muốn thay bộ đồ nào và tại sao

Hãy trò chuyện với bé về những bé đã làm ở trường mẫu giáo vào ngày hôm đó. Hãy giúp bé bằng cách đặt câu hỏi cụ thể. Ví dụ như: Hôm nay có gì vui nhất đã xảy ra?

Đọc sách chung với béHãy trò chuyện với bé về nội dung của cuốn sách và để cho bé đặt câu hỏi trong khi trò chuyện. Khi bé đặt câu hỏi thì hãy dừng lại và trả lời cho bé. Hãy đặt lại câu hỏi cho bé về nội dung trong sách để bé cũng có cơ hội để kể câu chuyện

Hãy sử dụng những chữ mới trong sách nhiều lần và hãy liên kết những chữ mới đó với những gì bé đã biết sẵn.

Ở tuổi này bé đã nói được hàng trăm chữ và có thể ghép các chữ lại thành những câu nói dài hơn, và bé đã bắt đầu hiểu là ta dùng những chữ để chia sẻ thông tin, suy nghĩ và cảm xúc

Ở tuổi này bé đã có thể nói chuyện về một đề tài nhất định nào đó và thậm chí bắt đầu có thể kể một câu chuyện ngắn về những gì bé đã trải qua

Ở tuổi này bé đã bắt đầu hiểu rằng chữ được tạo nên bởi âm thanh và ta có thể chơi chữ

Hãy giải thích cho bé những chữ mà bé chưa biếtTất cả mọi trẻ em đều cần được giải thích cho những từ mới. Vì vậy nếu như bé không hiểu được ý nghĩa của chữ biển trong câu nói: các con tàu đang ở trên biển, thì quý vị có thể dùng một từ khác có ý nghĩa tương tự để giải thích với bé (ví dụ như: Biển cũng gần giống như một cái hồ - những nó lớn hơn rất nhiều) hoặc quý vị có thể dùng chữ đó trong một ví dụ khác (ví dụ như: khi chúng ta đi đến bãi biển, thì chúng ta tắm ở biển đó)

Hãy dùng những câu hỏi mởĐể cho bé có cơ hội được nói thêm thì quý vị có thể đặt cho bé những câu hỏi mở. Có nghĩa là những câu hỏi bé không thể chỉ trả lời có hoặc không. Ví dụ: Tại sao con thích ăn trứng vậy?

Hãy giải thích và bổ xung thêm vào những câu nói của béKhi bé kể về những gì đã xảy ra ở trường mẫu giáo, quý vị có thể giúp bé nói nhiều hơn bằng cách bổ xung thêm vào những câu nói của bé. Nếu bé nói: Con chơi xích đu. Quý vị có thể hỏi: Cái xích đu đó là cái xích đu đứng hay là xích đu treo trên cây? hoặc quý vị có thể hỏi xem tại sao bé lại cảm thấy vui khi chơi xích đu? Bằng cách này, quý vị có thể giúp cho bé tập nói nhiều hơn và dùng lời nói để miêu tả về những việc bé đã làm.

Liên kết với thế giới riêng của béLiên kết những kinh nghiệm của bé trong các cuộc trò chuyện. Ví dụ như nếu bé không biết chữ chiếc xe tải, quý vị có thể nói: Nó cũng giống như xe của mình vậy đó nhưng nó lớn hơn rất nhiều và ta có thể dùng nó để chở đồ.

Đừng sửa lỗi của bé một cách trực tiếpKhi bé nói một chữ gì đó mà không phát âm được hoàn toàn đúng, có nghĩa là đây là dấu hiệu cho thấy là bé đang bắt đầu tìm hiểu nhưng chưa hoàn toàn đúng hết. Hãy giúp bé bằng cách lập lại chữ đó cho đúng để bé có cơ hội nghe phát âm chính sát của chữ đó. Và như thế từ từ bé sẽ tự nói được đúng.

Thêm một vài tham khảo cho các phụ huynh để có thể giúp cho bé 3 tuổi của mình tập nói

Børn elsker bøger

Illu

stra

tione

r og

gra

fik:

Hel

le V

ibek

e Je

nsen

& M

aria

Hag

erup