Mühendislik Eğitiminde Akreditasyon ve MÜDEK Deneyimi

Mühendislik Eğitiminde Mühendislik Eğitiminde Akreditasyon Akreditasyon

ve ve MÜDEK DeneyimiMÜDEK Deneyimi

Ayşe Erdem-Şenatalar

MÜDEK Başkanı

ELECO’ 2006 Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu

6-10 Aralık 2006, Bursa

ELECO’ 2006, BursaELECO’ 2006, Bursa MÜDEK MÜDEK 22

İçerikİçerik

o MÜDEK’in kuruluşu, yapısı ve işleyişi

o MÜDEK değerlendirme süreci

o Değerlendirme ölçütleri

o Bugüne kadar yapılanlar, öğrenilenler

o Önümüzdeki işler, hedefler


• Ocak 2001: Mühendislik Dekanları Konseyi (MDK) kuruldu.

o Türkiye ve KKTC'deki devlet ve vakıf üniversitelerinde yer alan mühendislik ve mühendislik-mimarlık fakültelerinin dekanlarından oluşmaktadır.

o 2005 itibariyle 91 üyesi var.

• Mayıs 2001: Mühendislik Eğitimini Değerlendirme Grubu oluşturuldu.

• Ocak 2002: Ulusal Mühendislik Eğitimi Akreditasyon Sistemi’nin kurulması benimsendi.

• Mayıs 2002: Mühendislik Değerlendirme Kurulu (MÜDEK) kuruldu.

Mühendislik Değerlendirme Kurulu’nun Mühendislik Değerlendirme Kurulu’nun (MÜDEK) Doğuşu(MÜDEK) Doğuşu


Temel Amacı:

• Mühendislik eğitimini teşvik edip ilerletmek; böylece daha iyi eğitilmiş, kalitesi yüksek mühendisler yetiştirilmesini sağlayarak toplum refahını ileri götürmek

Temel Görevleri:

• Mühendislik (lisans) programlarını değerlendirmek

• Değerlendiricileri seçmek ve eğitmek

• Program yöneticilerini ve öğretim üyelerini program değerlendirmesi konusunda bilgilendirmek ve eğitmek

• Değerlendirme ölçütlerini gözden geçirmek ve yenilemek

MÜDEKMÜDEKMühendislik Değerlendirme KuruluMühendislik Değerlendirme Kurulu


MÜDEKMÜDEKTemel ÖzelliklerTemel Özellikler

• Bağımsız bir sivil toplum girişimi

• Fakülte Dekanları ile ilişkisiz kadro

• Değerlendirmelerde son karar organı

• Nesnel ölçütlere dayalı değerlendirme

• Açıklık, şeffaflık kurumsal gizlilik

• Hafızalı kadro değişimi


MÜDEK ÜyeleriMÜDEK Üyeleri• Toplam sekiz üye

o 4 üniversite öğretim üyesio 2 sanayi temsilcisio 1 KalDer temsilcisio 1 TMMOB temsilcisi

• Gönüllülük temeline dayalı görevlendirme

• MDK üyeleri MÜDEK üyesi olarak görev yapamıyor

• 2 yıllık görev süresi (ardışık en çok 3 dönem)

• Aralarından 3 üye:o Başkano Başkan yardımcısı (bir sonraki dönemin başkanı)o Önceki başkan


MÜDEK ÜyeleriMÜDEK Üyeleri(2006)(2006)

• Ayşe Erdem-Şenatalar (İTÜ) (Başkan)• Aydın Kosova (KalDer)• Bülent E. Platin (ODTÜ) (Önceki Başkan)• Erbil Payzın (Payzın Danışmanlık Ltd.) (Bşk. Yrd.) • Gökhan Baykal (Boğaziçi Ü.)• Hamit Serbest (Çukurova Ü.)• Orhan Örücü (TMMOB) • Refik Üreyen (TTGV)


EğitimÇalışmaGrubu

MDK

DeğerlendirmeTakımı



MÜDEK

MÜDEK YapısıMÜDEK Yapısı


MÜDEKMÜDEKDeğerlendirme TakımlarıDeğerlendirme Takımları

• Değerlendirilecek programları yürüten her fakülte için ayrı bir TAKIM

• TAKIM BAŞKANI (MÜDEK Üyesi)

• Değerlendirilen her program için en az bir PROGRAM DEĞERLENDİRİCİSİ


MÜDEKMÜDEKProgram DeğerlendiricileriProgram Değerlendiricileri

• Alanlarında yetkin kişiler (üniv. + sanayi)

• Değerlendirici eğitimi görmek zorundalar

• Gönüllülük temeline dayalı görevlendirme

• MDK üyeleri MÜDEK değerlendiricisi olarak görev yapamıyor

• Takımlar değerlendirici havuzundan seçilen üyelerce oluşturuluyor

• Kurumla organik bağı ya da çatışması olan değerlendiriciler o kurum için takım üyesi olamıyor


MÜDEK DeğerlendirmeleriMÜDEK Değerlendirmeleri

• Gönüllülük esasına dayanıyoro Program gönüllü olarak MÜDEK’e başvuruyoro Değerlendiriciler gönüllü olarak görev yapıyor

• Çıktılara dayalı nesnel değerlendirme ölçütleri

• Başvuran kurum ve program tarafından hazırlanan özdeğerlendirme raporu

• Meslektaşlardan oluşan değerlendirme takımı (akran değerlendirmesi)

• Kurum ziyareti (3 gün)

• Değerlendirmenin dönemsel tekrarı ( maks. 6 yıl)


MÜDEK Değerlendirme Süreci TakvimiMÜDEK Değerlendirme Süreci Takvimi[2006-2007 Değerlendirme Dönemi][2006-2007 Değerlendirme Dönemi]

1. MÜDEK'e başvuru (Dekanlıklar) [15 Ocak 2006]

2. Özdeğerlendirme Raporlarının (ÖDR) hazırlanması ve MÜDEK’e teslimi (Dekanlıklar + Bölümler) [01 Ağustos 2006]

3. Değerlendirme takımlarının kurulması (MÜDEK) [Ağustos 2006]

4. ÖDR incelenmesi, kurumlardan ek bilgi istenmesi (Değerlendirme Takımları) [Eylül-Ekim 2006]

5. Kurum ziyareti (Değerlendirme Takımları) [Kasım-Aralık 2006]

6. Değerlendirme raporları (Değerlendirme Takımları) [Ocak-Şubat 2007]

7. Değerlendirmenin sonuçlandırılması (MÜDEK) [Mart-Haziran 2007]


MÜDEK Değerlendirme ÖlçütleriMÜDEK Değerlendirme Ölçütleri

1. Öğrenciler2. Program Eğitim Amaçları3. Programın Çıktıları ve Değerlendirme4. Meslek Eğitimi5. Öğretim Kadrosu6. Altyapı7. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar8. Program Ölçütleri


MÜDEK Değerlendirme ÖlçütleriMÜDEK Değerlendirme Ölçütleri

Ölçüt 1

Öğrenciler

Ölçüt 6

Altyapı

Ölçüt 4

Meslek Eğitimi

Ölçüt 5

Öğretim Kadrosu

Ölçüt 8

Program Ölçütleri

Ölçüt 7Kurum Desteği

ve Parasal Kaynaklar

PROGRAM

Ölçüt 2

Program Eğitim

Amaçları

Ölçüt 3

Program Çıktıları ve

Değerlendirme

girdi nitelikli

çıktı nitelikli


Sürekli İyileştirme Çevrimleri

•Program eğitim amaçlarına erişimin

ölçülmesinde kullanılacak göstergelerin belirlenmesi

•Program çıktılarına nasıl erişileceğinin

belirlenmesi

•Program çıktılarına erişimin nasıl ölçülüp değerlendirileceğinin

belirlenmesi

•Eğitim programı ve öğrenci çalışmaları

Ölçme Değerlendirme

•Program eğitim amaçlarının belirlenmesi

•Paydaş girdilerinin

sağlanması

•Program eğitim amaçlarına erişmek için

gerekli program çıktılarının belirlenmesi


Ölçüt 2 - Program Eğitim AmaçlarıÖlçüt 2 - Program Eğitim Amaçları• Program eğitim amaçları, mezunların bir programı bitirmelerini

izleyen bir kaç yıl içinde gerçekleştirmeleri beklenenleri tanımlayan ifadeler olmalıdır.

• Bir kurumun, değerlendirilmesini istediği her mühendislik programı için;

(a) kurum özgörevi ile ve bu ölçütlerle uyumlu yayınlanmış ayrıntılı eğitim amaçları,

(b) programın paydaşlarının gereksinimlerine dayalı olarak amaçlarını belirlemeye ve düzenli olarak değerlendirmeye yönelik bir yöntemi,

(c) öğrencileri bu amaçlara ulaşmaya hazırlayacak bir eğitim programı ve uygulama yöntemi,

(d) bu amaçlara ulaşıldığını kanıtlayacak ve sonuçlarının programın etkinliğini geliştirmek üzere kullanıldığı bir sürekli değerlendirme mekanizması

olması gereklidir.


Ölçüt 3 - Program Çıktıları ve Ölçüt 3 - Program Çıktıları ve DeğerlendirmeDeğerlendirme

• Program Çıktıları, öğrencilerin programdan mezun oluncaya kadar kazanmaları gereken bilgi ve becerileri tanımlayan ifadeler olmalıdır.

• Mühendislik programları, mezunlarının bu ölçütte yer alan 11 niteliğe sahip olduğunu kanıtlamalıdır.

• Kurumun tanımlayacağı Program Çıktıları, bu 11 niteliğin yanında programın eğitim amaçlarına erişilmesi için gerekli diğer ek nitelikleri de içermelidir.



• Mühendislik programları, mezunlarının aşağıdaki niteliklere sahip olduğunu kanıtlamalıdır:

o matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama becerisio deney tasarlama, deney yapma ve deney sonuçlarını analiz etme ve

yorumlama becerisio istenen gereksinimleri karşılayacak biçimde bir sistemi, parçayı ya da

süreci tasarlama becerisio disiplinlerarası takımlarda çalışabilme becerisio mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisio mesleki ve etik sorumluluk bilincio etkin iletişim kurma becerisio mühendislik çözümlerinin, evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini

anlamak için gerekli genişlikte eğitimo yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme

becerisio çağın sorunları hakkında bilgio mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları

kullanma becerisi



• Her programın sonuçları belgelenmiş bir değerlendirme yöntemi olmalıdır.

• Değerlendirme yönteminin, program çıktılarının ölçülmesini sağladığı kanıtlanmalıdır.

• Ayrıca, değerlendirme sonuçlarının, programın geliştirilmesi ve iyileştirilmesi yönünde kullanıldığının kanıtları sunulmalıdır.


2003-2005

Değerlendirilen

2006

DeğerlendirmedeTürkiye + KKTC

Toplamı

Üniversite 6 2 79

Fakülte 6 2 93

Program Türü 11 9 52

Program Sayısı 31* 13* 559

MÜDEK Değerlendirmeleri ve MÜDEK Değerlendirmeleri ve Türkiye’deki Mühendislik ProgramlarıTürkiye’deki Mühendislik Programları

* Ara değerlendirmeler dahil


MÜDEK Eğitim ÇalışmalarıMÜDEK Eğitim Çalışmaları

• Program Değerlendiricisi Eğitim Çalıştayları:o 2003: 2 gün (ABET-ASME işbirliği ile) değerlendirici eğitimi (Ocak’03);

1 gün değerlendirici eğitimi (Eylül’03)

o 2004: 1 gün değerlendirici eğitimi + 1 gün takım üyeleri çalıştayı

o 2005: 1 gün değerlendirici eğitimi + 2x1 gün takım üyeleri çalıştayı

o 2006: 2 gün değerlendirici eğitimi + 2x1 gün takım üyeleri çalıştayı

o Toplam: Eğitimli 72 değerlendirici (18’i sanayiden)

• Başvuracak Fakülte ve Program Sorumlularına Yönelik Eğitim Çalıştayları:

o 2004: 2 x 1 gün

o 2005: 3 x 1 gün

o 2006: 4 x 1 gün

o Toplam: 49 kurumdan 206 katılımcı


Değerlendirmeler Sırasında Sıkça Değerlendirmeler Sırasında Sıkça Karşılaşılan SorunlarKarşılaşılan Sorunlar

• Program Eğitim Amaçları ölçütünün (Ölçüt 2) iyi anlaşılmaması

• Program çıktılarının (Ölçüt 3) ölçümünde yetersiz yöntemler kullanılması

• Programın mezunlarına belirli çıktıları (bilgi ve becerileri) kazandırmada yetersiz kalması

o Tasarım becerilerio Deney tasarlama, veri analizi ve yorumlama becerilerio Disiplinlerarası takımlarda çalışabilme becerilerio Etkin iletişim kurma becerilerio Yaşam boyu öğrenme becerilerio Çağın sorunları hakkında bilgi


Bazı İzlenimlerBazı İzlenimler

• MÜDEK değerlendirmeleri çok sıcak karşılanıyor, kabul görüyor.

• Programlar tarafından hazırlanan özdeğerlendirme raporlarıo mühendislik programlarının sürekli iyileştirilmesindeo paydaşları motive etmekte

önemli bir araç olarak kullanılıyor.

• Program yöneticilerinin, öğretim üyelerinin sürekli iyileştirme konusundaki heyecan ve kararlılıkları üst yönetimlerden kuvvetli destek buluyor.

• Sürekli iyileştirmeye yönelik olarak ölçüm sonuçlarına dayalı “değişim” kültürü yaygınlaşmaya başlıyor.


““EUR-ACE Implementation” Projesi EUR-ACE Implementation” Projesi ve ENAEE (European Network for ve ENAEE (European Network for

Accreditation of Engineering Education)Accreditation of Engineering Education)

• İlk “EUR-ACE” Projesine MÜDEK katılımı

• “EUR-ACE Implementation” Projesinde MÜDEK resmi ortak

• ENAEE’ye (European Network for Accreditation of Engineering Education) tam üyelik (17 Kasım 2006)

• Proje sonucunda mühendislik akreditasyon ajnslarının

“EURopean ACcredited Engineering Bachelor” ve

“EURopean ACcredited Engineering Master”

etiketlerini verme yetkilerini alabilmeleri için gerekli ölçüt ve süreçlerin tanımlanmış ve uygulanabilir olmaları beklenmekte


ÖnümüzdekiÖnümüzdeki İşler: Hedeflerİşler: Hedefler

• MÜDEK’in dernek haline dönüşüp tüzel kişilik kazanması

• MÜDEK’in mühendislik programlarına yönelik bir akreditasyon kurumu olarak ulusal düzeyde resmen tanınması (YÖDEK – Kalite Tescil Belgesi)

• MÜDEK’in EUR-ACE etiketli akreditasyon verir hale gelmesi

• ABET (Accreditation Board for Engineering and Technology) ile karşılıklı tanıma anlaşması imzalanması


MÜDEKMÜDEK

http://mudek.me.metu.edu.tr/

TEŞEKKÜRLER

Documents

Mühendislik Eğitiminde Akreditasyon ve MÜDEK Deneyimi