•

••

•

Gereg.isueer Dtw die H.P.Ii:.. as 'n N uusblad.

0

Di<> P arty st reu.:e daarna om S.r Majesteit se Rege-­ring te u ·ord.

0

TWEEDE JAARGANG.

Het

vVOJiiNSDAG, 2 DESEMDEl11942.

Ons Volk On tva! 'n Groot ~angs Die

f1an Weg Deutr Hom

Soos ons ucur die. Almagtigc ' n wceh geledc gcrocp was om mll t geboii hoofde en tr eurende har te by die graf van ons ontslape held en volksva der, gent. J. B. M. Hertzog te staan, wil ons in dankbare erkentenis bly staan by (Si,e nimmer stcrwcnuc idea te wat in hom beliggaam was en ons ' n blywcndc erfenis gcworu het.

Saam met ons t>rken die hcle Afri ka m•nlom, ook hullc w:1 t hom !ov die laastc drw va n s.v lowe bcvE}g heL, hom as die g rooLSL(' volks man en kampvegter van die volk w :1 t. hy !'0 inn ig liefg ehad h et tot. a an die ,-oora and van ~y ,-er­huil:-iog.

\Y:\L hy alles vir sy volk nie kon bcn•ik bet nic, was in gcen 12;1.'1'<11 aan vcrkecrdc leidin~.

gcbrek :1 an leicl iug of ,·ersuim in tlil• stryd to wyte nie, m~n r nan tconkant ing en parLy­in t.riges va n die k :Lnt. .-an hullo wat nooit Lot. d ieselfcle h oogtes , .:111 wa re ,-olk clien s en onself­~nglig1JCid bo t-ic of ~roepbelang k on klim n ie.

Van a!lo groo& volksmanne tothiC'rtO<> bet H ert?.og grot<>r mylpah.• op die pad v:1n innC'r­liko e n uit erlikc vrywordi ng as aile voorjl;angers boreik. Ahyddeur in d ie g r·oot.ste i>kommel ingo i t~ tl io volkslowo, in di o- wisselva11ighC'de v:tn die " "' randc rondc bi one- en bu itolan dso poliLieko tocsta ndc, ja i n d ie donkcr::;to n agtyd ,·a n d ie volksbcstaa n st~s holder die kocrs g(·~ien en dit :t:mgedui.

. 'kaa rs tcrug uit die bniteland om hom as rcgsgeleerde i.oL diens ,·a u sy volk to ;,! t'l, brock <lie Twecdo Vryhcid~oo rlog uit; en meL dit· R epu­hlikeiuse leer t rek hy uit om op cl io voorpu nt teen die vyandigc oorrn:ag t c veg. Ry d:lpporh eid op die slag \' eld (' !1 krygbbcleid vcrhef hom ~poe­dig toL bel'(~)voerende offisier. Yir 'n !yd ,-ocr hy be,·el as opperbcn•lhcbber ,-an die \·rystaat~e

:Lrtillerio, en ,-oorrs a-. genoraal on t Wt>Nlc in bevel onder genl. Ch ristiaan do Wet. oor die V rystaatse ru~gle .

J\leL vasher:1dc wil e n kr ygsoo1·lcg (.rck hy met Ry konuna:ndo's 'Kaap laud binno e n bc~wt. ctlikc digtrik te in die Xoordwoslo Lot. by I-'amhcrtsbnai aau die .-\.1lautie~~ o,oaan.

J1y die V redcskonfc rensie op Vorecnigin~ tree hy as w:1:1rLlemendo Prt•siden~ van clio Vry~>l<~ali

op, nad a.t sickLe prt•Sidt•nt SLcyn ge-nooclsaak hot. om \Ji (; die veld to i rl't', e n voor moL grooL deur­~ij::tigheic1 die ondt•rlwndclingo waardcur· <lil.. ccr van die t<>" vrNlc:.luiting: gedwongc lloerc,·olk g<>rcd word.

Kcer op kecr tot• dit TransvaaJ,o leit'l'" die st.ryd wou opgec, hd. ll crtzog sanm me! pres. Hlcyn lmllo bowec•g om voor!, to gaau. ':Hl:lt ~onl. J3ofha. op e ic Jwu lj ie Jnet die J•;ngolsc ondNhandcliugs :1an~cknoop be~, lw~ gonl. ] lcrl:t.Og die volksvC r)!;:ldering op \ '4'n•(•niging b~·gcwoon . l fy wa>- )!;cen nfge,·:l:lrdigdo nic. en kon dus nie stem uie: maar in :.y toC'sJ)l'a:lk h ot l1y die afgcvaa rcligdes aangcmocdi~ om teen n edoslni Ling fo stem en die stryd licwcr voort to sit .

Too die i erncorgcdrul,; tc; volk n :1. vc r·lics va.rt

sy vryhoid onder B ri tso juk mocs s wocg om i ot

Wyle Gent. J . B. M. 1-lertzog.

her;;tel to kom. was dit weer gt·n l. Hertzog wat. hullc uwl Jnoed bcsiel ht.>t, dcur Yir hul taal­J·egto in die kryL to t ree.

, .Die slculcl i.<>~ cl io vrywonl in~, geestel ik <'n -s t ofl ik", so hct hy indor Lyd Ye ddaar , ,is die oorwi nni ng in o ns t.nalst ryd, "

K orL na die LOt tandkoming va n die Unie, tr~c hy in ,·cr,e( teen die konsiliasie-poliliek v:m die Both:1-party on gee ~Y minislCrskap pry;; om di" volk toL n:l'iiouale on t.wnking op tc wok. J fy sl:1 :1g daari n en word .8t! rstt• .\l inistor in 192·1 on bly dit. loL 19:3\) Loo l1 y homsclf wcor opoffer - l1icrdit• kc<·•· ,·asbe1·n.do om d ie posil iowo sLryd v ir ' n l"C'publit>k a au i.e k noop.

,Partytwiste onder my Afri kancrvoll< lei steeds tot verder vcrbro!dtel ing van die Afri!<a· neruom," lwl hy ir1 19:3:3 ''t•rldaar.

,Die Afr ikanervolk sal onder d ie huidige stcl· sel van partys11ap ner-ens bcland nie. Daarom wil 'ck deur middel van s:~mcsmel ting ' n poging aanwcnd om wecr.l)ens aile Afrikaners, en d ie­gene wat versoenbaar is , in ccn ltamp bymcl<aar bring.,,

H ie r hc t die staatsman Hertzog reeds vir ons die weg na ' n volksbeweging in tcenstcllins met die p:~rl yskap aangewys. Dat hy nio geslaag het. nie, is uio sy sknld nic.

._ y c0 rslo i<UlJl in d ie nu w1• koNS, wog van die l ~rits-liheral ist.ieso tlemok rasit· w:ts die indio" niug Y:lll die S!aLuswci to, 'n N(ap in uio r igLi ng Y::tn otnorit~'r4' h<'win<.l en ~l'f>a~,;(aat.

J)E.\I OK RA 18 \ 'EH\n:n p

1 ii(n-dic l'i~ting stcl hy rh n ook later, na. h y dou r p :trLy-polil ioko i n!.ri:;!;CB ui t, die p nr ty-poli­t,iek gcLrco h<n., duiclelik on sn;tklik in ' n ope brief, waari n h y die p nrlcmenl::t risme virgoed

0

Die Osse u.;a­

bnmdlcag stn>u;e 0111

die baml e m et S·y

Majc~teit l e ver ­breek. 0

No.1.

,-cn,erp en die ,·olk Ieiding gee om die party­~-;t~hel te verwerp: -

Die A frikanerdom hct Lwco cloo<ls .. y:lllde, het. hy op 25 P oll. 1!)·12 in d ie br ief a ::t.rl sy volk vor­ld!1a r, die een B ri lsc oorheorsin~ i n R.A. en die a ndor . ,die hcersngt ige par Lykramor n it ons eic volk op sock n:t ('C'r <·n eio hel:mg: binnc eio part.'· . . . Die dcmokrat.ies-p:ulemen t.e ro party is rC'eds lanka! :h 'n dcugdelik e middcl tot be­vordering va n ,·olk~well'aan uitgcdien ou da:lr­meo ook clio domok rrttiese staatst.olscl."

Op g rond hiorvan bcpleit hy ' n volksp;cs:Jg­slaaL met die hcgi nsel : , Ek 1s m~· b rocr se hoeder."

Dis hiordio slagsprcuk: ck is my broer se wagtor. of soo~ dr. \'au Renshurg, die Kom­manda r:it-generaal, dit !>lei : Ben vi r alma!. en :tlmal vir een, wnt ~o ' n woerklank in Afri ka ­n orba rte g evind hot.

,So sal da ar," llO(, f.(C' nl. .H er t.r.og in genocrndo ope brief :wn ;,y 1·olk verklaar, ,dadL•I ik ' n middclpunl, van krag onb,t :Jan wa:1rva n invloed ~al uitgaan . afgesicn ,·an )lartyc en parl.''· oogmcrkc, waardcur die.- Afr ikancrdom, ,·audag verdwa:ts dour al dit• party-geskar r<·l l' rr -ge­knooi, weorccns gL•Ici sal word toL d io sla:tc va n ~cestelilm wolstaud wat J10m tans ont.ncom wo rtl ."

ln ' n p an t· dnidclikc )iinne, duidclik v ir a.Jmal, staa n ,-en ·ai. die koers wac geul. H ertzog \'ir ~y ,-olk aangcwys het. D it. is waarskyulik die laa,te wat hy op skrit ge,rel hoL. .Dit weergee

(Vcr volg op bls. 2)

T WI'JE

O.B. Bring Hru!de Aan Genff. /Hertzog Trcffcnde iluldc aan wyle gcnl. Hertzog is deur die ossewabrandwag Ln l<aapland ge·

bring by gelccntheid van 'n roudiens wat op die dag van sy begrafnis in die Hofmcyrsaal, Kaapstad, onder Ieiding van hoofgenl. dr. F. D. du Toit van Zyl gehou is. Oie diens is waargeneem deur· ds. T. N. Hanekom van Stellenbosch, terwyl die Assistcnt·kommandant· gcncraal, gsnl. J. A. Smith, '.n kragtige red·e genou hl! t in die t rant van ons huldigingsar­tikcl op die voorblad.

By gclccnthcid ,·a n gcnl. $mit h sc ,·crg<t ­<lering op Bonuicntlc op ti i(• d:tg van gcnl. H ed .r.og ~c hccngau n, hct llit• ,·ergadering on­

der d ie Vicrkleur wa L h:~lrsi.ok gcbang bet , ook dankbare hu ldc gcbring nan hierdie grooL Afrikane r . Ook op 8lell cnbo,c:h he L ,·e l'lede

·Sa tenlagaa nd ' n huldig ing:-.J>Iogtighoiu plaas-gevind.

ln d ie n ofmt•yrsaal, wa:1r' ' u s kan: nil, allc dele vau die 8 kie reiluud d io s:•al gevul hot, is cl io Vic dd en r ondl.'r t amboergoLrommcl nn halrstok-posi ~ie g<>briug, tNwyl die orke-sleicr, ,·eldkt. R. J . Rwant'poel, in eerhewys sy beucl gcbl:tas hen.

Die defLigt- wi ~ 1·an die l'l'OUC waL d ie een h clfte nw die sartl ~c,·ul hot , heL die ind ruk­wekkendheiu van clie pl E:>gLigheid ,·crhoog.

Do. Ila nekom ~t· redc het a~ volg g clui : -

, En loe het :\ Tose~ . tl ie kneg ,·a n die H ere, daa r ~cslerwc in d i<' bnd ,·an :\[oab, volgcus die hc,·cl l':ln die H e re . ..

- Deu L. 34 : 5.

Iu Deut . :3 I word 1·ir ons hc~krywc die dood ntn :\[oses. Vir clke rcg:genardc l s raeliet was hicrdie hoofbLuk 'n bladsy ,·an s mart. in sy g eskiedcnis . Daarin word hc:<kryf di<' dood Wtn ' n ,·olksvadc r , ' n held <:' tl 'n Codsrnan. Daarin word ui lg:cd ruk die sm:n t- n ie van een mocder or cl-n hu isge,sin nie, maar d ie d rocfheid e u wcemocd van haic moeders e n f:Hnilics - die smar t van ' n helc volk !

l\Iosc,; is g<' ho•·c op ' n dag van bcnoudhcid v ir sy vol k. ' l'oc bot, da:1.r ' n s tn ll t·tkt!ee t, opgc­st.yg lot. Gorl ui L mocd E> rh:nte - nie ornda t hulle I!IOC:< ldudc•r:< haa r nit' . mn:n omcb t hulle moe~ s ien ho<' hullc kinder:" ,·c nnoor word d eur ln !llc wr('de ondcrclrnkke r!

D aa rom is fliL da n ook ~e!'n wonder d al ) l oses hom ,·cre<•Hsclwig hN meL die nood va n :,~· ,·olk . Gcrocp<' dl•nr sy <.:od hct hy die »rnnrtkrcct \' aD ~y ,·olk ~ehoor en hull!' ,·er los en uitgelei uiL d i<> Sl:mclallfl. :\ie in die dug

vnn ,·oor,.,pocd ma ar in donk .. r cl:t .. hct )lo. es

' n G1·oo1 )Jan he-t on ,;; Volk O ntva1

(Vcr volg- va n bls . 1) mol. :;ulke pri.'s ic'<h e>id die :;(l' \'oel ,.:111 die volk , die idcaal wa:1 n 1a ll i,• ti<'nd uis!'tHle dag n :t chg in die Osscwa brand wag si rcwe, c· n wcorka;~ts d ie vnn t icndu iSl' tlliP andN t' \r:l i, rlc tn p a n y-goknooi di t nog uie bel.'· nit•, maar W<' l :tan vocl.

Di t i;-; di<> hoeksi!'!'n van dit' r cpu blikcinsc volks bcweging ou reed~ wclhokcu<l omdat cli t 11 io :tUccn woonleliks in on~ kolorum c k ct' r op kef'r verskyu hct, nie . tnaar inbcgn·pl• is in die m:1ni-5r>~ ,·:~u dil' Grootno:HI. l) iL lui :

, ,Die ~ladium \'!lll cutLwikkrl inp: v:t n cl ie hlauke hcskawin:,t nwt sy ingt•wi kkclde ekon omicsc en maat,knplikl' h<.''<l a~w~ l l' \1'1', vf' rl' is ' ':lltdag ' n 1H:r-:,kcppiug ,.,lll d ie g rondslac en instcll ings van sy ,[a:ttkuudigo b<'s taan~- en hed ryfslewe, op dio ba~i~ va n ' n ('h ris tt>lik-na<;ional<:' republi­kcinsc gt:>sngstaat . w•lci <:n gcvocr ooreenkontstig tlie bclcid va n ' u Sui<l-.\frikaan~c nasionalo e n "osiale aar<l , wa t, horn aanpa.., b~· die lewenswy;;o, morcle op·.oalling~ I' ll god~dicnstigc be:<kou iog:> Y:\n die Afrika u<>n·olk , e ll wa t, s l rccf na die hoogstc ~ ~~ lllN's algemt:>Cn n itgebrcidc mate ''an Yolk:sgeluk ''" volkswPh·a:u·t, bcide> geestelik en s t.o flik."

l n daoldwarheid tceuoor d ie Almagt.igc \'ir 'n H e r Lzog huig on~ ons !lC() r meL die gclofre daL ons g et.rou en volha rdetld Ral stry vir die vryhoid vt~n on~ Afrilm nervolk op die weg wat Hy om; van L~'d tot t yd dcu r sullm manne a s ' n H er t11og luat uanwys hot.

J. A. Smith .

hom me t sy \'Ol k \'f.' I'Cl' llSd wig! E n non na hwge jar,• ,·u n s wodi en swerwc

st~rwe .\l o~es op d ie berg :\eho- \'OOr d ie poortc " a n d ie bl.'loofdc laud. J)io belof tc w~1t

hom a l die jarc » 00" ' n IJCld(l!' lig bcsi raal hct, tree nic iu ,·crntl li n~ nic . Die bcloofdt.: h1nd ka11 h.,. uie binuc gaan uic·!

D it is dicp lragics. Daa rom is sy stcr fdag ' n dag ,·an snnuL - ' u rOttdll{4 vir ' n h elc volkl

Ons het. ook ,·andag hic r Haamgckom om uitdrnk king ic gee aan ons :,m:l.l't, hy die dood va n ' n om.slapc ,·olk:,man. Sy dood he!. ' n weerklau k gc,·ind in baio hnric - ook \'Cr oor die ;.eo ! Vau a ile lwulc - sclfl! Olll'!' rwagte kantc - hoor on~ woonlc \'an wa ardering van­dag. Daa r word gt:>wys op sy helnngclose diens - hoe,·cel h~ ,·erk r~· hct en hoc ofro r­,·a:trdig hy wa~ . Daa•· wonl gcsc: daL hy nooit sy cie ccr ge;,ock he~ en :o;y c ie bel:mgc nic. Daat· worcl \'Gt' \\',\'~ na die krag , ·an sy pcr,oonl ikhcirl - "~ c<• rl ikhcid . :-y op regthcid , "Y ka raklerndel.

\Vaarom hicrdit· clingc uit• in ".'' lcwc gesicn cu crken was. weet ek nit·. \Van t. as h ullc ,·andag waa r is . d an was lndlc l yclt'ns sy l owe mcer waa r as vand <t~ ( ' ll ook van oncinclig ,·eel mcer bclang.

Ons ,. C'l'~l;~an ook nie wuarom daa r J i<:g<:uo is wat nic l>:ta m tncl. ons l.rtlur ni t' . Oil. is t og ons hole volk ~e smarL waL ons hi r t· bring. I s di t omdat hulle. die sman, rl'cds oorwin h et? Of heL hull<, miskicn nog uooii. id s da;~rvan

govocl nic? En d it. verg root. oos i. tll:l r L1 om­dai. hicrd ic ~obcurlcni s nit• dicpor inslaan in on;, ' 'olk :-.P hart uic. Oa~• rom b d i t. ' n dag v:tn r·ou! Ons l rcur oo r hom wat dood is, maar ook oor diegNte wal WPll'r 0 1\l saa m met ons tc l rcu r !

:\ ht at· daar i" mecr. ~~~ o~cs ,.,Lc rw.: wcl onder tr:1gicsc om~t:llldiglw<l c . maar sy dood bring ·u bood~kap ' 'an ,·erwagt ing. ll y s lcrwe n ie in die vlak tc:-. nm .\l o:1h - maar kl im uit- op ·u hoc berg ! Hy lion die land self nie ingaan nic. rna:u· hy lwt die land gesien. ln die vcrtc hc t (:od a ::tn hom gcwys d ie bc­loofde l:l nd. En <li t was vir hom gcnoes ! Ook het hy duidclik gcsic n dil· wcg waarbngs sy ,·olk daardk land "011 hinnc).!;a an. l!:n d:w t· wa::. 'n <lui<ll•likc p:td rl t> ur (:oJ ui1gebakcn ''i r sy , ·olk - rlic wcp: na die, l)('}oofdc land . En d iL wa>. ~· ir h 01n g~not•g ! Ook kon h y nog YOOr s~· «tcrfdng :-,y h:t nd salwend mo l ' n scenbcdo lc op Josua ' n jongcr man, <l eur Coc.l geskenk om H,Y 1·oll{ op daardie wcg te lei na die beloof<lc la nd. l•:n d il. was vir hom ~cnoegl

rn h iorcl ic ge~kiedon is It· opg~slui~ ' tt cwigc wcL- 'n gen t! w:1:uin rlil· g,•skiNlenis hom wei hcrhaal ! On~ trc11 r \':mdag! ])i t, is ' n rou­flag - ' n dag va n ~ lila ri ! J\laar ons h oor ook ' ll boothkap \'an ,·c :·"ag ting op hiN·dio dag ! On:-. dwaal n ie in rnot·dn•rloor sc vlald c,;, maar 5taan op ·n hoi; hcrg ! Ons sil.'n die land­.. die land "·at d i<· liN<· on;;c God :t:tn ons geg ce h et. . , On!< l-<i<'n ook eli<· weg waL lei ua daa rdie la:1d. Ons on t,;lapc volksleic t· hot di t vir ons aaogc,,·ys ~ En on' ~icn ook ' n rnan d ou r God bcstem om on" volk tt· lei op daar­die weg ua n yheid !

~n ho a lies : ons lw t. dil' oog op onsc Cod ! Dit:>selfdc, on,•omndcr likc . i.rot ll' God, waL j,, die verledc o ns volk geloi ho&, sa l ook in die toekoms le i. Ons waag die tookoms in op s." bevel, en meL vnslc ver t rouc op H om en sy Almagtigc Hand!

Dit is ' n dag van rou l Mag ons sm::trL ons !outer vi r om; t,nak ! Di~ is ' n ll:tg v:ln ver­wagtiog. 1\:l.ag die \'O rwrtgLiu~ ons stork vir ons roc ping !

DIE O.B., WOENSDAG, 2 DES. 1942.

Komt ~ t reen wij dan gcmood igd voort., I n YaSl \'Crt rouwcn op zijn woord; IToc mocilijk ons de wcg ook sch ijn ', Het eind znl zckcr zal ig zij n.

Boodskappe

L-it Xata l hct. die K ommandaut-gcneraa l, dr. J. F. J . ,·an Ren;,burg. a~ volg gcu>ll.'fO· necr: ,S:l:tm met honderdduisC'ndt- Lrcur ek oor die a fst e r we ,·a n die groots te ~cu n \\':lt

ons volk in d ie afgelope scstig of ~ewcntig

j:HH voortgebring h e r.. Diu be~ Lll ltulde wat ons ka n br ing aa n sy nagedagtenis is om sy selflosc wcrk voort 1c sit. J)io s lryd v:tn ~onl. H er t zog is ' n kmp: e n bcsicling \'it· !'111<· reg­skape Afrikaner. "

Die Vrys~aa.t.sc Reh e<'rraad het die \'Olgonde boodskap gcstuu r : , l\lct, di?pe meegovool on iu ron saam mot die Afriktwcrdorn oot· die ve rlics van so ' n g root Afrikane r, simp:d.iscer on::; met die famili<: van die heengoguno volk,;­man. Gods wee i.:; wonclerl ik in oos oc, mat\r as gclowiges :;al ons daarin berus ."

Kamens die J ougfrou t van \\'olscloy is dio volgeodo boodskap d<)ur adj.-,·cldkt. I,oui~;

DiclclL gcstuur : , D io J eugfront. \'au Wolscley hring hulde aan d ie nagedag!.cnia van wylo genl. H e rt zog. Sy st ryd was bo alles vir ODl! \'OOrtbcstaan. .Kom, Pcnkop-maats, laa t ons <;t ry om hom welclra in n ye g rond te la a t rus."

Die persoHeel va n d ie K aaplandsc H oof­kwart ie t· hot. Dinsdagmore, 2·1 .l'<ovembor, om 10-uur vir 'n kwartic r s t<ilte bowuar on twec minute lank die hoofdc in ;,tiiLo gcbuig t or nagedagtenis va n wylc genl. H c rt 7.og, wio se s wflike oorskot <>p daardie v~'d te r rust.c golo is op sy pJaas \Vaten ·al, IJ.'rausntal.

OUD-GENEHAAJL M. J, TOJEAUJEN NA DlfJE KAMP

Mot leedwose moet ous ,·erncem da t oud-gcnl. l\f. J . 'l'oericn geinterucer is. Oud-genl. 'l'oorion was een van die eers to dric Generaa.ls wat, in .l9·10 die O.l3 . aa u die R a nd gestig hei.

Die vinuigc g t·oci van die O.B. a:tn cl io Rand is d:tn ook groteudecls nan sy ~·we r, orga nisasie­b lcm en d eurd ringende p crsooolikheid w dankc .

I n ) laa rt 1911 is by as staats:u nptonna r eorvol uit die o.n. ontsla:ln, en daarua hc t. h y hom nan sy studies gcwy. Try w:ts uog besig om sy

~f. A.-,·e rhaudcling in l!Y fi nale ,·orm le gie1., toe by on,·er wngs outdek dal. sy nyheid op die spcl is .

:\ada~; hy vir ollikc maando ' u voorldugf igo was, is hy nou in heglcnis genecm.- (1'ra nsva a.l­se K or. )

AFUliKANERS D is nie genoeg om jul mede-Afrikaners met woorde aan te moedig nic, onder­s t eun hulle met dade en stuur a! jul produk te, vrugt e en pluimvee aan die

bckende markagent e

G. C. DU PLESSIS EN KIE., M6REMARK, JOHANNESBURG.

Hoogst e pryse, eerlike bebandeling en onmiddel!ike afrckening gewaarborg.

P osbus 2817.

Teleg1·afiese Adrcs: ,.Duplesko."

Bankiers: Volkskas, Johannesburg.

MEUBELS P RYSE STl'O VINNIO.

KOOP NOV! ONS HOU ALLE;,NLIK GOEIE h."W h.LITEIT

M.EUBELS IN VOORRAAD.

Werda MeubeJhandelaars (Edms.) Boportt.

Groote O(er~gelbou, ~AAI?STAD.

P OAbttS 210. l'oon , 2~.

DIE O.B., WOENSDAG, 2 DES. 1942.

VERKlE§lNG VAt~ 1899- 1902? , Nic vcg nie omth t d ie oormag to groot is?

Dan sou die Lwce R cpub1ieke in 1899 gaan le en die Afrikaner so siel doodgelo heb," sk ryf Die Burger in ' n dramat.icsc ploidooi ten be­hoewe van die stembus.

, Die Voor t rekkers sou by die Groo~r ivicr

omgespring en die vryhcidsideaal sou doodge­bore gewecs hot," gaan hy verder.

.Presies so, s t.em ons i.oc, veg moel; ons. Maar sal die Burger ons nou meedecl wa t die uits!ag van di.e ,verldesing" van 1899-190'2 was - ons bedoel met hoeveel stemmo die B'ritse mag by die stembus gewen het? En ook wat die uitslag van die , ~verl~i·esing" was by Bloedri vier op 16 Oesember 1838, ons bedoel illet hoeveel stemmo die Voortreld{ers die meer­derhcid by die stembus oor die Soeloes .behaal het7

Indien hy ons h ierdie gegewens kan ver­st.rek, sal d iL ons vcrLroue io die stembus as wapen om 'n volk ,·au onderga11g to red bes moontlik nansienlik vcrsLerk.

S(dffi(Q)~ m surnilll e ~ ~®"' IDv ~rt!~ VIR KW ALITEIT EN TEVREDEN­

HEID DIE GOEDKOOPSTE

WYNE: Fonkelwyn 5/-Lewenswyn 3/ 6 Vermouth 2/ 6 Hanekraai-Cocktai l 2/ 6 Likeurwyn 2/-Jeripigo, Rooi 1/ 3 Jeripigo, Wit 1/3 Soet M uskadel 1/ 2 Port 1/ 2 Worcester Hock 1/ 1 Pontak 1/ 1 Spesiale Sjerrie l l d. Sjerrie lOd.

BRA NDEWYNE: Schoemanello 5/ 9 Ekst ra Spesiaal 5/ 6 F.C. 5/-

I JENEWER 6/-

LIKEURS: K crsie-Brandewyn 5/-Anys-Brandewyn 5/-Gemmer-

Brandewyn 5/-Lemoen

Brandewyn 5/-Peperment-Likeur 5/-Van der H um 5/-

JENEWER LIKE URS: Lemoen Jenewer 6/ -Suurlemoen-

Jenewer 6/-

5/ -3/ 6 2/ 6 3/ -1/ 8 1/ 1 1/ l 1/-1/-11d. lld . lOd.

9d.

5/ -4/ 9 4/ 3

5/-

4/ 3 4/ 3

4/ 3

4/ 3 4/ 3 4/ 3

5/ -

5/ -

8/ 6 6/ -6/ -5/ 6 5/ 6 51-5/-4/ 6 4/ -

26/ 6 25/-24/ -

24/-24/-:

24/-

24/-24/ -24/-

Voeg by 0/ - v ir J"ass te en tJotH:hl, en 1:!/ G ,~rr vnntj te wnt verg-oe<l &fil word by tcrugsrndlos; . Ons lower clranl{_ in ons inhoue rs solnnl.: ons voorrndo -vfm l'nhoucrs het, e.n n-ll ccnllk ov voorwnnrd c dat. c.1!e 1nhoucrs blnno sesttg dac nnn ous (e rug b<•sor~ word . \\"een" bot tcl slca:urr~f <> knu ons nllecnlfl~

1n ons rio both! lfi, k1SKlcs drank vcrt_)al;, wnnr sulko drnnl{' 'u tnlninlUrn prys \'an £1-J lS·O beloop. Imlieu goe.dl~oper I'J sslcs \'Crlang word moct u u ~le ln­houcr~ n.nn ons .stuur.

\VorU ve-rl,oop ln 12· bott.ci-Jd.ssle !1 or Q .. gcll lngvaatjte~

or f(J'otr·r. U k.l~sie van 12 lJottels l'nn \Vyu , Dran­\Jewyn , J·enewer, Llkcul', Vern1outh en llanekrna l btwnt. 1'<:rmc. : .JC"':\l.D. , J)ltJ!'O trc iu gchl no. sylyu o Ii .fi.A., plus !relnl<Onunls s le . V.O.S . OUl)1'S IIOORS.

BESTE!. VAN

POSBUS 142. OUD'I'SHOORN. .r

RfilA~~(AtlE Ni §K A p V fi'@e~ IXfn@t® ~ Msur~

KAAJP'§TAD

0

IBetalittg geskied onmiddellik, weekliks, maandeliks of soos

verlang. 6ES'l'f: rn;~;JlSENDE Pll\:SE.

MHNNAAR & !VAN SCflOOR 'Eieuanr : OUS1'A 'b' llETIEF .

Teletoon %-02U.

0 .B.-MU§J[EKBUNDEL 'n Volk sonder sang . ...

is 'n volk sander siel!!

Elke Brandwag behoort die O.B.­

MUSIEKBUNDEL te besit, die Iiedere

te leer en te s ing.

Die jongste bevel van die Grootraad

is dat iedere lid die , Ossewabrandwag­

lied" moet leer en s ing by aile O.B.-

geleenthede !I

Hierdie Bunde! bevat 22 pragt ige kom ­

posisies met woorde, passend vir aile

byeenkomste, vrol ik sowel as plegtig.

Prys 2/ 6 Posvry 3/ 6 insluitend 'n p ragtige portt-et van

ons Kommandant-Generaal.

BESTEL NOU!!

Ponbua 8576 - JOHANNESBURG.

Ond·ersteun ons Adverteerders

r HOOFSTRAAY

,DRIE KINDEHS ~'AT GESTAP HET

Onderstaande name is di6 vau ;;ommige van die kinclers v>at by gclcenthcid vnn die I\om­mandaul;-gcncraal se vcrgadering onla ngs naby Swart.ruggcns ' n afstand van 30 myl tc voet ondernecm het omdat die :Padvervoerraad ge­weicr hot om pennittc vir hu l vervoe r 11a d ie vcrgadering tlit to reik :

DOG'T'ERS

Susanna Venier, Helena Groenewald, J:l en­clriclla Harmsc, E lizabeth ZwiUinger, Helcen Zwillinger, Anna l\lcyer, Johann~~ J3o~cnstein , J"ina- Bodcnsi,ein, Hester Duvenhage, Beatriee Gilbert, J acoba van dcr Walt.

SEUN

J osef dtt 'r oic, Daniel }foyer, J ohannes van Vuuren, l •'rcdcrik Groenewald, Jakobus Groe­ncwald, Adrianus Blom, .Jan Carl Blom , J,ukas Wclgcmoed, Adolf J onker , D iederik J3esier .

a-~

W) \ N'S is dwm·sc1cur die Unie, sowel as ]mite s:' gr-cnse, bekencl vir gocic chukwerk teen konku rrerende p rysc.

C"""" BS'l'E is om ons te raadpleeg t ~ in verband meL u henodig-

LID hede. Prysnotcrings word gratis verskaf. E nige soort drukwel'k van.. visitekaar te tot geleerde Dissertasies word ondeJ·neem .

JTO U KOERS Nil

o r utd1ers, Uitgewers en soel1binders.

Di.e Laan, S tellenbosch.

I

ZllL§ · IPAARL

MANSUJ(TRUSTERS EN KLEREMAKEUS Besoek ons Snyersafdeling.

VERSKEIDENHEID

BAAIBROEKE, SOMERP AKKE EN MANSUITRUSTING. . GROOT VERSI<EIDENHEID RAKETTE I N VOORRAAO.

H ERSNA RlNG VAN RAKETTE £1-12-6 - BESTE SNARE. SKRYF AAN ONS VIR ' N K ATALOC US.

~ '========O=O=K=O=P===P=O=R=T=E="'R=,V=I=L=L=E========c!

VO()R§ILA6o1PYWJP~1ElllE~~§ DlllE VlElllLllGJE VIEIRIBANNIER VAN

AILJLIE JPYNlE .HOOlfo'P'ilN, SINKINGSPYN, RUMATIEK, VROUUKE PYN, TA...'l\TDPYN

EN VERKOUES EN INFLUENSA.

ID~e V (Q)(Q)rt[Ircet~k<err AR:Dli:~elk lK.elr' llda.aJrn9

KAAJPSlf' AID. 1\rllantRaundt§itJT'aat9

lBJLO IEMFO N 1rlEJ N &8 U HANDELAAR U NIE DAARV AN KAN VOORSIEN 1\l'l.E VRA HOJYY

OIVI DI T VIR U T.E BESTEL.

I

VIER

DIJ~ O.B ., WOJ~;K, DAG, 2 DES. 19,12.

9' •

Op 2i Aug usins 1941 hot dr. D . lf. '.\{alan die volk opgcrocp om kan t t e kics teen die 0 sewabrandwag omdat laasgenoemdc 'n konsep­g rouclwcL gcpubliseer het \'an ' n Clnisielik­nasionale Jl epubliek wa t toe dour die p artyleier as bcLreding van die ,pol iLiekc t en cin" bcskou W<IS. As d ie g rootstc be,,·ee~rede vir sy oproep tov skeuring het h y die feit genocm dat, die O.·sowabrand wag ,die Lerre:iu van die Party bcl.rce het." . Die oorsaa!< van die broeders t ryd spru it du s uit die partyfei·!w se afguns da t ' n a ncJ er organisa sic as sy par t y seggenskap op pofit ie!{e gcbi·ed sou ver kry . En ten einde d ie par t.y se alleenseggcnsk ap oor die tockoms va n ons volk to red, is d ie volk toe opgel'oep om ka nt t e k ies vir d ie p arLy en d ie volksbewcging t(l vernietig. D ie volk kon nic .,onsydig stna n Len opsigt.e v:m clio geskil nie en da m·om , docn ons ' n her oep op aile Afrikaners om op die aan­gewese p ad m et beslis th cid en sonder versuim to h andel. ]~aat diL kor t '1an duu r on beslis­sond wees !" So h eL clio oproep tot. skcuring u iL die monel van die pa r i.y so volksleier gekl iuk (D ie J3mgcr 3 OH. ) .

Dour 'n dee! van d ie volk is crch oor aer•ee arm hie1·clie oproep, ~naar n ot .dour <=;n deol7 : ant 'n g roob docl Yan die volk het geglo aan die Osse­wabranclwag en uiemand sal sy oor Lniging p rys­gee net op d io versoek van die een of ander politikus nie- a.! is d it non ook a! die g rootste boroepspol i ti~us in die land.

Die gevolgo va n dr•. Malan se oproep to t kant· kiesi ng was da t die Ossewabrandwag sower as die Her enigde Party van bo to t onder gesllcur is. Die vrugLe van sy ,Ieiding " was die groot­ste verdeoldheid wat die .'\ frikanervolk nog ondervind het, want diL hoL rcpnblikein van ropuhlikein geskour.

Ons moos loe vcr neem dat dit die Ossewa­bra.ndwag is wat d ie P a r ty goskeur hot.

Ander Organisasies.

}\.orL da:u ua. h ot die op roep aan , alle Afrika­ners" ook weorklank gevi od in die geledere v:m die studentcjeug en die A.~ .• . is op ' n paar plckko geskcur om c1at die onderst~uners van dr . Malan n i.e !anger wou saamwer-k met die res van clie Afri!{aanse s tuden te nie. I n .Augustus jl. kon dr. )\!'alan toe ook op K roonstad :w nkon­cl ig da t. clio A.l\.S. cleur die Ossewalm :md wag gcskeur is en da L , d ie C:d vin isticse J3ond besig is om in flenters goskenr Le word" . ' 11 P aar dao late r kon by die vrugtc van sy oproep ook in sy ,·crbeelding op 'n a nder plok sion swel: , As daar n ie versigt ig te werk gegaa,n word n i-e, sal die Spoorbond ook deur die O.B. geskeur wore!," so het hy op J3et.ldehem voo1·spel. '.Cor­loops wil o11s 11ct daarop w y s d at nic een onkelo O.R -Jid n it die ;\ .K.S . bed:mk het n ie en ook gcen O.J3 .• Jid uiL clio Ca!vi~1 isti cse J30lid nio. Sover da ar hier spr ako van skeul'i,ng is, he t d it dus beslis nie van d ie ka nt va n die 0.8 . gekom nie. Oit was volgelinge van dr. Malan wat ingevolge sy oproep ui t die Ossewabrandwag beda nk 11ct, uit die A. N.S. bedank het, , bes ig is" om ui t die Calvin istiese Bond te beda.nk en di t is dr. Malan wat sy eie par t y s keur deur 0 .8.-lede daaruit te s kop.

Die spol is duiclelik. Die Ossewabrandwa.g is clio clraer van die eenh eidsgcdagte V<ln ons volk . Dii. is die Ossowabranch1·;1g wat Afr ik aners van ,·erskillondo insigtc bymekanr hou op grond van hnl gemoenskaplike bloccl en t.oelwmsvcrwag­Li ng . t-l ie r die eenheiclsgedagte staan in reg­strec!{se teenstelling met die par ty se verdeli ngs­beleid. wat e H<e Afr ika ner ui twerp wat nie ge· willig is om sy oortu iging t e verpand aan die koulw sgelo>oei nie. En h ierclie eenheidsgedagte. blyk stet l{er te we.es as die verdeeldheidsgedagte va n die Party. Da:nom word clio con org::misn.­sie na die anckr dou r die pa r ty geskeu r met die 1·crskoning cla t cl i i. oint lik die Ossewabrand­w:~g is \vaL die doen O!llclnt clie Ossewabrantlwa~ weier om op bevel van die p:vrtyleier doocl to

gaan ! Die volk moet dan tot oor gawe gedwing wol'd deur die noodlottige verskcuring van a lles wat vir hom cticrbaar is.

D ib is ' n verdere ont.wikkel ing van dr. l\lalan

se p olit ieke geloof wat h y by die nam·ang van clio sLrycl as volg bely bet : , Die ,·olk wil nie sk eur nie . Die volk het eenmaul o esluit om bymeka:w te kom, en h y sal b:pnekna r bly ." (Die I h 11·ger 28 Aug. l 9,H. ) Or . Malan he t so 'n st er k geloof in d ie vofk se wi l tot eenheid gehad, dat hy gehoop het dat die volt{ as ' n gcheel u it die o sse.wabrandwag sal bedank en by sy pal'ty aa nslu it indien hy die volk met ' n sf{curing bedr eig deur midcle l van sy oor log· vcrklar ing aan d ie O.B.

Dat hy skromelik in sy verwag Lings gefaal hot, verhoecl egter nog uie dat h y sy p oli!.ieke beroep benut om die sk curingsgevaar nog steeds groter omva ng t o laat aanneem u ie.

Die Korte

.!!:n op Cer es hot h ierdie , volksm:t n" nou blyk­bna-r sy Jaast e Lroefkaa r t gespecl, hoewe:l ] 1y al corder s ubLicle pog ings in d aa rd ie rigting aa-n­gewend hot,. H y h et na clio halfgekool~te p ro­paga ndastof va n , kroonget uies" ven vys wa.t in ru il vir hu l p er soonl ike vr yh eitl sek ere p rop<{-

, DR. MALA.."N liS REGJERING SE G:HOOTSTE BATE"

Sappe Huld ig Sy Majesteilt. se Opposisieleier

,As jy die l·eiding van die Opposisie van d ie afgeiope dr ie jaar onder die vergroot· g las neem, beset jy eer s watter groot bate die Regering in dr. Mala n hct," h et die waarnemencJe Eerste Minister, mnr. J. H.

Hofme yr , vcriede week by gelee,n theid van ' n konferensie van die Vercnigde Par ty in Johannesbu rg vcf'!d aar. , W at ons bet r.ef is hy d ie rcgte man op die reg tc plek. Sofanl{ dr . Mala n Ieier is van d ie Opposi· s ie, hC t ons ,niks to vr ees n i·e. Dit lyk vandag of dr. Malan desperaat is; hy wil net tronf<·toe gaan . Eors was dit oor d ie o ssewabrandwag as daar maar' net ' n vin· ger aan claardie ver eniging gcsi t wor d. v a.ndag pra at I'IY and-2rs oor die Ossewa· bra ndwag. Nou is dit weer as die Rege· r ing dit sou wa ag om op te komman decr·. Waarom, vra ek u, sal ons dr. Malan t ronl<· t oe stuur? w a arom van hom 'n martelaar maak? IE k se weer , wat ons bctref is hy die r cgt.e man op die r.egte plel<," he t min. Hoflll'e.yr onder toejuiging verkfaar.

gandis t.ieso aan t yg ings ondersk ryf, en l oc as volg Len opsigtc van die 0 .13. verklaar : ,As dit ons godsdiens, ons sedelikheid as volk c.n d ie reg van ons gewete betret, KAN DI E K EIRK NI E NEUTRAAl. DAART EENOOR STAA N NI E." (Die Burger 2 l Kov.)

Die hulp van die kerk moet nou ingcroep wor d om die. Ossewabrandwag onder te sit ! Net soos die hu lp van die voll< op 27 Augustus 1941 inge· 1·oep is 'en die hu lp van ,aile Afr ikaners " op 3 Oktobcr daardi·e jaar met d ie tragiesc gevolg dat sowel die Afrik a,ner volk as geheel as ver· ski llende ander Afr ikaanse organisasies met verdeefctheid a angctas is.

D r . :\fala n wcet net so good as ons da t die ke rk nit Afrika.ncrs van alle poli tioke oort u i­g ings bestaa.n en cla t inclie.n die kcr!l gehoor sou gee aan sy oproep om k ant t·e kies in die poli· t iel\'e t wis,, die t1erk daar deur middefdcur sal skeur . R y wcet neL so goed as ons dat kan t­kiesiog van clio kork i n sy p olit.ieke stryd 'n h crhaling op u itgebreid c skaa.l ' ' a n 1914 S:ll beLeken t oo da:n op versk ille:nde dorpo ' n , S ap­kork" on ' n , N<H.-ke rk " in d iesclfcle gernecrlte on Lst.a an hct. Nog tans deins hy ni·e terug vir hierdie aa ntassing va n die Afrik aner se grootsto he iligdom nie , sofank hy maar ne t daarmee sy polit ieke doel !1an berci t{, n l. om die voll1 tot oorgawc aan sy feier skap te dwing me.t die

aaklignede van sy skeur ingsbeleid. R eeds op Burgersdorp 'n paar maande gclcde

DIE O.B., WOENSDAG, 2 DES. 1942.

h et h y die kork as handlangor p robeer inroop clem· d ie Ger eformcerde K erk ' n uitspr ank t en opsigte van nasionaal-sosialisme io clie mond Le lc wa.t daardie kerk nie geneem h ot nie, en dit icn spytc vau die ui t.clruklike uitspraak van g c· noemcle kerk so sinode da.t , ' n ''eroordelendo beslnit oor die een of nndex bu iLelandsc -ismo in die hu idige: omst.andiglt'ede net daartoe sal lei dat die Geref. K·ll t k as trekdier ingespan word voor een of a nder se. propaganda·!<ar retj ie" (D ie K crkbl.ad 10 April 1942) .

E n op 15 Oktober j l. hoi, die H.ing van Stel­Jcmbosch ,met dankbaarheid kennis geneem cla t 111erskil van opinie op pofi t ieke gebi'i!d nic d ie eenheid op l{er k iike gcbied in d ie gemccntes va.111 die Ring verbreck het n ic."

. Ondanks him·die ni tgosprokc bcgeer Le van die kerk om eenheid binnc die gomeen Los to bewaar, kom die m an wat eenma:il aa nspraak op volks­leiersk ap gcmaa.k hot., nou en eis dat die kerk kan t moot kies in die poliLieke gesk a rrcl, sodat ons volk volmaak geskeur kan word.

, :'lliskien", so hoop d ie p artyloicr, , sa l die volk as sy lmrk ook vau bo Lot onder geskeur is soos clio volk, d ie A. K .S ., cl io Calvinisi.iesc J3ood en hopclik ook die Spoorbond, met soveel bitter­Jwid vcn •u l woes dat hy die O,ssewahra ndwag as die sondebok sal vor werp."

Vir die ,volksleier " is hie.rdie spef ' n proef· nemi.ng m·e.t ' n baie onsekcre uitsfag, maar as ' n faaste wanhcopspoging om di·e Ossewabrantl· wag van d ie , pa-r ty se t errein " te ver'Wyder ­die oorsaak v~n die stryd - sal hy d it probeer. Misfuk hy, wei, dan het hy m islul< - , kom e!< om, so kom ek om" .

JIEHJOON§JiEllLTING ! DIE VROUE -1\:0M~fAr-; J)O ' S V . .U'I Dl EJ

SKIE REILANDSE GE:l' J:: RAALSKAPPE

hou 'n

Ten t.oonstelling van han<lwcrk en klerasie wat gema·ak Js ten belloewe va n d ie afhank l!kcs van gci ntcnccrdcs

ln d ie

KOJVHTIEJEKAMEH GROOT E l{E UJW E BOU

op

DONDERDA.G·, 3 NOV. 1942 0 1n 3 n.m.

DI E lfA::-ID\V WERK EN KLE R ASI E SAL TE KOOP AANC: E BIED WORD.

l\OFFI E, T E .E J<:N 1\0E K S AL 001> VEHT\001~

wonn.

'n Gesamentlike Publiehe v .ergadering

v,an a lle Nasionaalgcsind e A frikaners

sal te

VlEN1fEIRSIOHOJRIP ' in die

STADSAAL toegesp r eek word deur

Dr s. Malau en Van Uens1mrg

op Woensclag, 9 Des. 1942 o m 2 n.m.

onder voorsit terskap van

P rof . J. C. van Rooy vol gens ooreenkoms t u ssen

Oenl. M. C. Eloff en Kol. Jacob Wilkens, L.V.

DIT WORD VERSOE K DAT BY DIE GE L E E NTHE ID GEE N O NDERSKEI­DINGST E KENS VAN ORGANISA·

SIES GEDRA SAL WORD NIE.

•

•

DlE O.B., vVOENSDAG, 2 DES. 1942.

Min. Lawrence Scouts·

Roep Praktyl< Weer Un lewe

Van Kaffer-

In The Guardia n van 19 November verSityn die volgende belangwek ltende aankondiging : , ,Die Regering het onlangs £3 elk gcgee aan na turelle (A fricans ) wat inl igt ing aangaande

ontsnapte gei·n te rneerdes aa.n die owerheicl V·l!rstrek het. ,D ie Minister van Bin nela ndsc Sa ke , m nr. H. G. Lawrence, hc t daarna d ie gedagt·e onder·

skryf da t h!erdie voorval onder die aandag va n a il e naturelle gebring moe t word en da t die owcrheid voortaan geen inlig t ing wa t to t die inhegtenisname va n ontsna pte geinternl)erdes kan lei, ongemerk verby sal laat gaan n ie.

,E ike .nature! wat ju is te inl igting verskaf, l<a n dus voortaan vcr wag da t hy ' n veq;oeding sal on t vang . l nligting van hicrd ie aard kan a an enige staa tsamptenaar soos ' n polisieagen t, ' n magis tra a t of ',!1 speurder v-ers trek word."

1V errig V olhsdiens!

Lenings vir gesalariccrde personc YCrkrygbaar.

Term e uiters billik.

RAADPLEEG SASllANK

PAARL:- PosbuS' 266.

WORCESTER:- Posbus 57.

. .KAAPSTAD :- Posbus 2387.

·'N PRAGTIGE KER FP:J<J.'{.

BESENDJXG

nou net u itgcpak

IWJ£ MAAJ( U 1\.EUSF:!! by

PAROW DIE SKIEREILAN DSE M ODERNE

AFRIKAANSE DAMES-MODISTE.

ilE1' U DlT?

O.B.-SKRYFBLOK (ligblou) met

bypassende koeverte

2/ 6 posvry.

Bros jure: -( 1) Die lcwensbeskrywing van die

Kommandant-Generaal met drie

toesprake.

1/3 posvry. --:-

(2) Knopie met die Kop van die K.G.

daarop . 1/ 6 posvry.

(3) O.B.-Vlag-Knopie.

1/ 6 posvry.

( 4) Rangbande. 1/ 3 elk.

Beste! dcur

0 .8.-llOOFIOVARTDEU, Groote Kerkgebou 916, Kaapst.ad.

ONDERSTEUN ONS BLAD

W'fffl' p fTB SMk$ce;$v©Uffce O..oopbtaJZJff11

Studie met behulp van die bcproef­de les.ings van die Helpmekaar Kor­

respondensie Kollege is die beste en goedkooptso manier om u su.kses in die lewe te verscker.

MEER AS 200 l(URSUSSIE

Die Helpmekaar is d ie enigste .Afrikaanse

m Suid-

suiwer opvoedh.llildigc Korrespondensie Kollege .Afrika.

llleeds mcer a s 16,000 § uuden 1Le het met behulp van ons 1esings su.kses behaal. Ook U kan dit doen.

Pos die Koepon nog vandag

vir gratis bcsonderhede

Dle Beeturendc Dlreii tcur,

Helpmekaar l{orreepondensto Kolleco.

Poobub 3~12, Voortrekl<crgebou,

JOllANNES BUHO.

Stuur my alleCI>Ifet besonderbede omtreot 'II

'ttoM'cs pondcu.stc Kureu11oo..

El< otel bClAnl! !II. .. .. .. .. .. .. • . . . . . . .. .. • .. .

N3:8.Cl: ....... .... ........ . . .. _ .. .... .. . .. ..

Acl.re:a ••••••• ••• •• • •• •• • • . . ..... · · · · ······ •

(O.IJ. 4. Nov. J!lt2) , . ..................•........

Besturcndo Dlrcktcur: Dr. H. G. L uttlt:;, M.A.. (S.-A.), D.Lill. Cl Pllll. (Lefdeo).

Mcdc-Dircktcurc: J. H. C reljbc (voors .), S. N .

va-o Vuurcn, P. Joubert~ P. J. v. z. JinHtngh,

A. C. v. W. Stroh.

KORRESPONDENSIE KOLLEGJE

JOHANNESBURG.

Posbus 3512. !FOOD 22-3512.

VREEi\iDE ONKRUID OP EIE BOD EM

( , Tuinior")

l' rof. J,. J. du Plessis hoL oolangs in ' n {,ocspr ::tak beklcm Loon da!. die wcroldomwcn tc­ling wat t aus aa n die gang is, 'n oorgang is \':lll , demokraticsc vryhcid cn gelykheid," na , gesag e n ,·erantwoordel ikheid.'' liierdic woordc was \'i r Die T ra ns,·aler eens Le ,-eel on in sy oorborrelendo liefde vi r die demo­krasie probeer die bind dan sy lcsers 'lt)·smaak dat. , ,·e rantwoordelikhcid en ~esag" nou een­ma:ll nie te r ym is met. die begiusel van

71soewerein itci t. iu cie kr ing" nie. Verant.­woordclikh eid en gesag ,word blykbaar as iets u i1. die bose beskou.

'J'u inier kon n io l1Clp om hieroor w lag nio w:ln t dit het hom Ina~ dink aan 'n ouder­vinding wat hy me(, ccn van sy vrugtoboorde gehad bet. In die boord was daar peer-, p cr;:ke- en appelkoosbomc. \'ir ' n pa3r jaar (daardio t yd toe hy met. aile geweld in die p:ulement wou kom ), het. Tuinier nie die bome gesnoei e n die board ,-ersorg nic. 2\La.w. die I.Jomo is ,·olle domokratieso \'ryheid toegoken ­elkccn kon maak soos hy Ius hetl 'l'oe 'l'ni­nicr 11:1 'n p:1ar ja:l.r weer in die boord kom, moes b y Lot sy \'orbasi ng a auskou h oe d ie waLorlolo van clio pccrbomo en allcrlci andor onkruide die hole boord \·ervuil bet. D ie arme perske- en nppclkoosbomo k on h ierdie ' 'erdrukking nie wcerslaan nio eo was aan die wegkwyn. Ook die pcerbome was nie gesond nio. D ie watc rlote en onkmid hot. hulle uit­gcput sodat die n ugte Jdoin en sieklik was. Die insekte het, daarin krioel.

•

Die bome is aan hul vryheid oorgelaat en die gevolg was dat die hcle. boord daaronder gely het.

N ct so is di t met ' n vollc Word aan eH1een vrye spel gegse in sy demokra t iese vryheid e n ~e.lykheid, dan vind ems sonder uit sondering da t die persoon of groep w:n oor die meeste middels of jakka lss t r eke bcsk ilt en dus mscr .,wa terlote en on kruidsgcwasse" ka n u itsid et, spoedig die oorhand oor die swakkcres en min· dergegos des kr y. D ie ,~lorkeres" maak dan van hul posisio misbruik om die ,sw::t.kkeres" nog Yerder uit; i.e buiL. Dio gevolg i;:; dat die bolo volk daarondc r ly1 w ant. nie aileen word ' n gcdeelte omlerdruk nic, ma:w diegene wat;

ocnskynlik in die beLcr ]lOsisie is, is \l·eens die baio , watcrloto en onlcruidgewasso" a.s gc-,·olg van die wclig<' bc~ta:m in die meesle go,·alle fisies en mor('d ,·ersw:lk. Die mens i:, nou maar cenmaal mcns en as hy \'rye •cue! ~cgee word gaau hy homself tc buitc.

Om dns na \'ryhcid en gelykhcid in dieselfde nsem to strcef, is onmoontlik, want die onder· vinding he t oor en oor geleer dat demokra· fiese vryheid tot niks a.nders as ongelykheid lei nic ; tot ontsettende armoed.~: teenoor u iter· st e r ykdom , tot gei\Onsent ree-rde politie!t e mag in die hande van 'n paar teenoor di>l> massa wat slegs as stcmvce u itgcbu it word, tot vyandiggesinde klasse bin.ne die samele· wing, ens. Is dit nof: nodig om te wys op al die vrugts wat die Afr iltanerdom van sy ,de­mo!~ratiese vryheid en gelykheid" gepluk het?

Ten einde 'n gelukl;igt• t·H waarl ik v rye vollcsbest.aan to vcr~ekl·r ll\O('t. daar geso.g on ,·erantwoordelildlOid wecs, nie 'n dcspot.iesc gcsag om die men:; :;y nonun le v ryhedo te ont-­ncem nio, maar om hom sy verantwoordelik­heid teenoor s y m edemens te laat beser. Not ~oos die pcerboom iu sy cie belang en in be­l:J.n~ van die hole boord ~erecld gesnoei en in toom gehot1 moet word, moet. die enkoling hom/haa.r onderwcrp nan die gcs:~-g wat in be­lang van die gehccl uitgeoefen word sod::t.G hy/ ::.y sleod:; van die veraotwoordolikheid t.conoor ' n vo!ksgenoo!. t'll die volk as gehecl bowus kan wces.

Oiegene wat gesag en vera n tt'JOOrdclikhcid vr·ees, verraai daardcur hut neig~ng tot los­bandigheid en onverantwoordcl ikheid. !lit is ju is d ics ulkes wat die m eestc be.ho-ef te aan ' n organ iese gesagsordoning h"et .

SES

, JA VYAND, NJEJE JBROEJR !"

Die Nasionale koe ran te wat hoofsaaklik puL 11it Joodsc ach·encnsics, wcier n Of.!; konsE>kwcnt om ad,•crtensies ten behoewc ,·an die republi­keinse Volksbe weging op to neem. So he!; Die ' rr::msvalcr onb ngs nog weer gcweier om 'n kennisgewing van ' n 0.13.-vergadering op Ut­rech t a.~ a<lver tcnsic to p laas .

W.t\l?EN§KOliJ EN DliE O.B.

§'flfJ JI)J liiE-S1I'lUJKK E

Die cerste van die reeks amptelike O.B.­studie-stukke wat in aansluiting by die bros­jure: !Jiie O.B., Vanwaarr en Waarheen, deur die Groot raad uitgevaardig word, word volledig in die Novembernommer van Wa­penskou, die amptelike orgaan van die A.N.S., afgedruk. Hierdie beleidstuk gaan oor die gcsinsbelcid wat die O.B. voornemens is om in die toekomstige Boerestaat in be­oefening te bring. Brandwagte word gevolg­lik sterk aangeraai om die jongste Wapenskou aan te skaf. Bestellings kan gerig word na Bus 28, Stellenbosch. Die intekengeld vir 'n volle jaargang se nommers van Wapenskou is 5/-, vooruitbetaalbaar. Enkele nommers kos 1/3.

Brandwagte sal ook belangstel in die arti­kel : Demokrasie of Volkstaat, die Keuse va11 die Afrikanerdom, van dr. P. J. Meyer, wat ook in hierdie nommer van Wapenskou ver­skyn. Hierdie artikel sluit aan by dr. Meyer se vorige Wapenskou-artikel: Die Toekom­stige Ordening van die Volksbeweging in Suid-Afrika. Ander belangwekkende bydraes in die jongste Wapenskou is o .a . : Ons Ver­houding tot die Tradisie, deur prof. dr. A. ]. H. v. d. Walt, van P .U.K. vir C.H.O., Die Belang van die Protektorate, deur dr. F . J. Language, van U.S., Rassevraagstukke in S.-A., deur drr. Coertze, Van Eeden, en Language, alma! van U.S., Die Biologiese Opvatting van Misdadigheid, deur J. D. de Villiers Truter, Arbeid en Roepingsbewus­syn, deur J. H . Coetzee, ens.

Die volgende verderc bydraes In Kaapland tot one fonds vir hulpvcrlenlng nun afbacklikcs van ge!nter· nccrdes IB aan Die O.B. bcl<end gemaral<.

Reeds erken . . . . . . . . . . ~ev. M. Oosthuizcn Stanford V ricndln B eaufort-W cs. . . . . Vriendc Beaufort · Wes . . . . . . . . . . Bydmc Stclienbosch Vrouc -Werkgeselskup

v lr Oktobermaand P ortervlllc Vrouc-Kommancto 13ydra e

Novcmbcrmaa,nd Uplngton Vroue·Kommando .. P c nkop Christine Lombard. Ma lmesbury Pcnkop K oos S mit, Malm esbur y P apendorp Vroue-Komma ndo :.fur. J . Maree P aar l . . . . . . . . . .

£ s. d . 4, 732 3 s

17 6 1 5 0

5 6

5 0

3 15 0 1 10 6

2 6 4 0

3 0 0 10 0

H.7H l S S

RYlHt~E TOl' AAN 130D H / GE :'U,. S CUOE MA::"'.

needs erken . . . . . . . . . . . . . . . . . . ~28 10 o Vc ld l<t. J. W . H . Obermeyer S.uther la nd . . 5 0 0

£33 10 0

T R ANSVAA l. T OT H NOVEMliER .

£ "· d . Reeds erken .. .. . . . . . . 9,761 4 9 l{witunsic No. 1305 Bydrac 2 2 0

" 1306 Kotnmando 11Al e n 11A4 5 s 2 ., 1307 l{ omm ando 11A2 5 0 0

" 1 308 Kommaudo 9 !32 1 18 9

" 1309 Kom ms:ndo 9B 1 16 14 0

" 13.10 Kommaodo 8C2 15 0 0

,. 1311 1-;.omma ndo 2 .. 7 6 ., 1312 }~ommando 2B·1 •1 12 0

" 1313 Kom mando 9B6 1 0 6 13H K omm ando 2A6 3H 0

., 1315 Komma ndo 2B5 1 0 0 " 1316 Kommando 3CS 3 2 6

" 1317 Komma ndo 1C6 7 16 0

" 131$ Kommnndo 9B5 3 2 6

" 1319 K ommando 7C1 12 6

" 1320 Kommando 9A6 11 5 3

" 1321 Kommaodo 3C4 13 19 ()

" 1322 Kommando 9B7 1 4 0

£9,863 311

O.JB. KJEIR§FEESKAAR1I'E! !' 'n K euse van vier pragtige kunswerkies

met passende versies.

P r ys 6 / · p er dosyn ( posvry ) insluitend koeverte.

V erkrybaar van:-

DIE O.B. , WOENSDAG, 2 DES. 1942.

H ooflmntoor:

Resorwe­fond3

£113.000

St. Johnstraat 65, BLOEMFONTEIN BEGRAFNISSE, KISTE. I<RANSE. GRAFSTEN

·.:;-~~· ~~,~~=~=-u~=~=-o~· ~::: ;;: = :: :: o :oo o;:; := :; :::oo<o~

I ~ ~ G. A. lFJI<CIHIARlDT, JBJPK. l(t O.JB..HOOiFKW A.JRTIJElf{

Posbu's 8576 · · - J OHANNESBURG. I E N PBOD~TE WL~DELAAES l t.U\.8.3Th'ERm l'S'l'EJI.H '!' A .. tt~l:

'------- - - - ----- - --- _ ~~~n JEJLOETh'.liFONTEJIN °~~~

=====-:.---- -..:;;:.- C,.~ e o o o o ' = ' = o o o o ~ o o = = , , = , o o ~

GEJBOORTJE .NEL. - Aa n mnr. en Hoof -Komm andante mev. M. C

Nel. S mitskraat. Pearston. ' n fr is O.B. ·dogter op 12 November 1942. Naas die 1-Ieer ons innig-e dank a.an doktcr en vcrpleeg-s ter.

<[;ONR ADlE. - Aa·n m nr. en Vcldl<ornct mcv. Plct Co nrnd1c, F.C.M. I.-geboue, Ha rrismlth. •n fris

brand wa{;-do;;tertjie in d ie v-roe~ urc van Sondagmore. AJbci gesond .

VAN .0\'K . - Aan liomdt. en mev . ..f"rullo van l>yl{. Rlnton.ls trn.nt, Sl~wel.l . Port E li:t.abetb, 'n Cris

Bra ndwas-seun op 22 N ov ember. :-:aas die .Hccr ons dnnlt ann verpleegster.

JH!UWJE!LliK (j)DEND .-\AL--SWAI"J, I'OEJ. : D ie fam ll !e en vriende

van Veldkornet Dulvie Swa ncpoel co P ict Odendaal word ha rtllk ul tg eoooi na hul huwe!ik (O.V . ) op Woen!;· dag 9 Dcscmbcr l!l12 om ll.30 v .m. i<l d ie Ned. Geret-:Kt!rk , R ouxvi lle. Geen ktta r tjlcs. Geen r esepsie.

JO)lE Vrot:c-Kommando va n S utherland trcur oor <lie plo tsclinge h eengaan op 19 November v:~>n ' n gc­

llef cte en pli~;sgetrouc Oms!cr , Marletj!e Olivier. Age­r end e Veldk ornettc va n dl<> Wyk -om-d le-Dorp. Ons m ls haa.r en br_lng hulde a.a·n haar oagedagtenis. Ons innige meegevoel met haar cggenoot en t wee kindertjies.

Rus sag - Oos sal koers hou . Jla.ar treur-cnde nlede-Orusierc en Brandwa.{;tc .

TE K00P wl'N. - 5 gellin t; P ort 30/ ·. Anl<er 43/ 6 . 5 gell lng

Musk adcl Jerlplgo 30/ · , Anker 13/ G. 5 gellino; soet Mus kadel 27/6, Anl<cr 38/ 6. 5 r;elllnr; Worcester Ro•~k of soet SJer r ie 22 /6. Ank er 32 / 6. Cclewer Bonnlevalc stas !c. Termc:- Kontant of K.B.A. Beste kwnliteit gewaarborg. Vaatjte.s moet terugr;cstuur word. J . 0 Jonker, \\1cltcvl'cdC· \\1ynmn.kcry, I~osbus G, r-.n. Boo­nievale.

'f'U~EL-AartapJ>Cis van d ie beste kwa lilei t teen 17/ 6 per sak. B estellings word net K. M. B. aangeneem

B estel Ya n: S. 1'. Gerber, J•.s. Serpentine, D lst. George.

]FRIE S 1\0ElE co VERS E van nou tot Juniema and In m el!< en s wa-ar lo kal r. Goele meikcrs . Pryse

ens. op aanvraa g. .L n. 1~1ctersc, nus 12, \\:inbth'g.

"'AltT.~l'PJ::r.s. - Moo! VM'S ta.felaartappels . No. 1 . f 'ii 17/G: No. 2, 16/ · per 153 po nd. Gelewcr Scroent lnc­s ylyu - K. M. B. P . G. J. llarmu-d, Serpentinc· sylyn ):-. .1{. \\rl l tl(!'f'rtC'SS.

TE KOOP pLANTJIES, gesond eo sterk: Ba rberton Madeliefies

(Daisies): 3/ 6, 15 / · en £6·10· 0. Amer tk nansc noomnn,;cllerc: Ida,ho Beauty (pcrs ) , Regina (I!gpt enk ), Salmon Regioa, Corona ( donkerroo i) , P ionier (roos· plenk) en R ex (bclderpienk) , 3 / 6, 15/ · en £7. Dairy Maid (wit met pienk · pers strepies) 7 / 6. £1·10· 0 en £10. Pryse per 12, 100 eo 1, 000 res pektlewelik. l<.M.B., posvry In Uille. John S mlt, nus 80, Tzauceu.

TE KOOP A NGEL.lEIU'L:\NT E. - Sterk gewortcldc A.ogeller ­

plant j !cs - Regl.na ( l!g·roos); Rc:< (hcldcr-roos) : Corona (donkcrrooi) ; Salor lteglnn: 3 / 6 per dosyn;

. 15 / - per 100; !7 per 1 .000. Dairymaid (wit me t fyn roos -strcples ) 7 / 6 dosy n ; J DniJo-neanty (pers) 7 / G dosyn . K .)f.J3. a llccnlilc P osvry Unlc. :t'hos . Do•u•, l'o~1ms 51, 'l "znnccn.

Bk~TREKKING GEVRA 0 JB · OI;'I:'ISlER m et ,10 jaar on<lerv ioding lo a lg e-

• • m cne handei::uu sbeslsh cld , socl< ' n n ndcr bctrckking. Tce:nswoord ig:e ·w f:'rkkrlng vya ndiggesind. C etu igskr lftc en b esonderhedc op navraag. Skrywe aa11 G. J ., l'osbu< Hll, Ii :•a r •ta d .

W AK K E R jong Af r ik aner (21) met kenn is van boer· dcry en 5 jnar p rn l<ticsc ondcrvinding vn'n . ,Ca ter­

pills:r" en ander 'l'rekkcrs, soek 'n bctrclddng a s rr reJ<kCr · dl":!l WC:l" Cn Ulgcmcne reparasie.'J Op 'n Afrik~.t .. n~r plaas. Sl<rywc aan : J . f•. SmJth, Stn.hlH­win J.:c l, P.l~ . Amalfi.

KlCRSWENSE-TARl EF JEEI'EUli'l'E ruimt e sal In ons uilgawe va o 18 O csember

vcrkrybaar wees. vir KERSWENSE. Tarief 2d. per w oord en 6d. vlr ell<c a fs ondcrllke vcrs reH of naatn Minimum 3/ · per plastn~;. Koplc~ moet d !e O. B. bereik nie later as :-.faanda g, 14 Dcsember nie.

Ultr;e,;oo dcor Voorslag (Etlms.) B eperlc, K amer 016, Orootc Kcr lq;ebou, A dlderloysttaat, h=ps tad, en gcdorlc <lew- P ro EcclL'tiill-Drul<l<ery, Die L:Mm, S teUenboscb.

A FRIH.A..llffiR S L OI S'l'ER mER ! - Hler Is dle g:.~.ruJ wat vir · u die goue elers sal Je: Bestudecr oru:­

Korrcspoodenslekursus in Boekhou deur mediwn van Afrikaans o! Engels slegs vier roaande lank eo word dan •o gekwalitlscerde Boekbouer met 'n goele salerlo. Ons kursus is goedkoop en docltreaeod. Oos waart>org . ultmuntende resultate. Ons SJ>cslal!seer ook In Ns.­tuurs ene3lng. Llggnnmsbou, Skoonheldskultuur, Magne­tleae Persoonl!kheid en EuergleboUI<ursusse. Laaago· nocmde kur.ausse word r;ratls u ttgerelk aao ons Boetr· holl3tudente. Bcsonderhde gratis van: Unle-Boel<hoa­kol.lege, l'osbuo 3Z, 8Jo:<andrlll>.

DlE MODERNE KLEREMAKERS (Die Afrll<aansc 1-'lrmn)

0 VIR 'N Bill'fENGEWOON DEFTIGE EN GE· RIEFLIKE DAMES · KOSTUU~1 OF MANS PAK KLERE , PROBEER ONS EERSTE. DlT IS NOU TYD OM 'f E LAAT l>IAAK, DAA.R MATE ·

RIA AL DAAG!..D<S SKAARSER WORD.

0 Sk,ryt om monsters en

mantvorms.

GROOTE KERKGEBOU 306 3<le Verdieping - - - - - KA.APSTAD.

Fom.ll 62 iPoshllll€l 53

rHI JE R IL IB R 0 l\Tf «'J)f?,q te weet d it 1is die pleUt waar u &:.a!lli

ttoop na u smaaet en sover u ba~aro

dit toelaat jBIElTIE&<IEINI oneincJig veei vir u, waali' 1!.'1

met vriendelihheid bedien word In an eie taal.

Veo:rtvol'ili~ll. OOIDOOLBUUIG, ll'vl.

Horofo~tl, tGIH)BI.EflSDAI!., illl

II!lcnaav: D. D. DlJ I<.OCK

'J!'OT lU D!ENS!

W. M. lih. A.J\\.NlEI!ZWJElElL. I 1-----------------------------------------

--------------------------------~

·mgcm~ IXlaet~aitil<Mi' ()i'i .ProdMh.ae ~tt~.J. 0

$pesialis in Dames Tabberds <m Manspakke~

()

Mans en Dames Sk.oenc 0

H:rodeniersware teen die bi.llilw~o pryse

0 mcwtellings word opgeneem en c~

clldlili by u buis afgelewer 0

IXl f o. ll\'IMWIE• 0Ul l!ii.9.1'il'JCDA8'1i"lffi&:!.A'ii'0

!rO~ft 83 - !i'>OSitlUID 613

IffilEA\IUJFOR1I' o WJE§

•