Nacionalni Cilj OIE Jan 2012

dr Igor Kovaevi Sektor energetike, Ministarstvo ekonomije

Nacionalni cilj korienja obnovljivih izvora energije u Crnoj GoriSastanak sa predstavnicima NVO za oblast obnovljivih izvora energijeMinistarstvo ekonomije, Vlada Crne Gore Podgorica, 30. januar 2012. godine

Pregled prezentacije1. Strateki i zakonodavni okvir u Crnoj Gori Strate2. OIE u Evropskoj uniji 3. Nacionalni cilj OIE u Crnoj Gori 4. ZakljuciObnovljivi Izvori Energije (u nastavku prezentacije: OIE) su izvori energije koji su sauvani u prirodi i obnavljaju se u cijelosti ili djelimino, posebno energija vodotoka, vjetra, neakumulirana suneva energija, biogorivo, biomasa, biogas, geotermalna, hidrotermalna i aerotermalna energija, energija talasa, plime i osjeke, gasa iz deponija, gasa iz postrojenja za preradu otpadnih voda (definicija Zakon o enegetici).

Sastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

1.1. Strategija razvoja energetike Crne GoreEnergetski sektor je prepoznat u Crnoj Gori (CG) kao znaajna pokretaka snaga nacionalne ekonomije. Strategija razvoja energetike CG do 2025. godine (2007.) (SRE) i Akcioni plan za implementaciju Strategije 2008-2012. godina Strategija daje smjernice energetskog progresa i odrivog razvoja: poveanje energetske efikasnosti; vee korienje OIE; revitalizacija postojeih i izgradnja novih elektroenergetskih objekata; postizanje balansa izmeu energetskog razvoja i zatite ivotne sredine i CG kao investicioni izazov za ulaganja u OIE.Kanjon rijeke Tare


1.1. Strategija razvoja energetike Crne Gore (nast.)Energetska politika Crne Gore do 2030. godine (usvojena 2011. godina)definie 3 glavna prioriteta: sigurnost snabdijevanja konkurentnost trita i odrivi energetski razvoj

Inovirana Strategija razvoja energetike CG do 2030. godine sepriprema od strane stranih konsultanata koji se ve due vrijeme bave konsultnatskim poslovima u CG

Hidroelektrana Piva


1. Strateki i zakonodavni okvir


1.2. Zakoni u oblasti energetikeZakon o energetici (Slubeni list CG, br.28/10) tretira OIE u skladu sa najnovijom EU Direktivom 2009/28/EC Pod OIE ukljuuje se elektrina i toplotna energija kao i energija u saobraaju Povlaeni proizvoa koji ima pravo na podsticaj za proizvedenu elektrinu energije i pravo prvenstva preuzimanju energije u elektroenergetski sistem Garancija porijekla za energiju proizvedenu iz OIE Nacionalni cilj za udio OIE u finalnoj potronji sveukupne energije Program razvoja i korienja OIECrnogorski katun

Zajedniki projekti i zajednike podsticajne mjere Zakon o energetskoj efikasnosti (Slubeni list CG, br.29/10) podruje efikasnog korienja energije u sektorima finalne potronjeSastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

1.3. Regulatorni okvir za OIEMinistarstvo nadleno za energetiku je usvojilo regulativni okvir za OIE na osnovu Zakona o energetici: 1. Pravilnik o kriterijumima za izdavanje energetske dozvole, sadrini zahtjeva i registru energetskih dozvola (Slubeni list CG, br. 49/10) 2. Pravilnik o vrstama i klasifikaciji postrojenja koja koriste OIE i postrojenja za visokoefikasnu kogeneraciju (Slubeni list CG, br. 28/11) 3. Pravilnik o bliim uslovima koje treba ispunjavati pravno lice za mjerenje i istraivanje potencijala obnovljivih izvora energije (Slubeni list CG, br. 28/11) 4. Uredbu o nainu sticanja statusa i ostvarivanja prava povlaenog proizvoaa elektrine energije (Slubeni list CG, br. 37/11)

5. Uredbu o nainu izdavanja, prenoenja i povlaenja garancija porijekla energije proizvedene iz obnovljivih izvora energije i visokoefikasne kogeneracije (Slubeni list CG, br. 37/11)Sastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine



1.3. Regulatorni okvir za OIE (nast.)Pored navedenih propisa sa prethodne strane, ministarstvo je usvojilo i pripremilo: 6. Uredbu o tarifnom sistemu za utvrivanje podsticajne cijene elektrine enerigje iz obnovljivih izvora i visokoefikasne kogeneracije (Slubeni list CG, br.49/11)

7. Uredba o vrstama i nainu podsticanja proizvodnje iz obnovljivih izvora energije i kogeneracije (pripremljena, usvajanje u 2012. godini)

Planira se jo usvajanje: Nacionalnog cilja udjela OIE u ukupnoj energetskoj potronji

Programa razvoja i korienja OIE (NREAP iz Direktive 2009/28/EK)

Elektrina vozila u Perastu


Pregled prezentacije1. Strateki i zakonodavni okvir u Crnoj Gori

2. OIE u Evropskoj uniji3. Nacionalni cilj OIE u Crnoj Gori 4. Zakljuci

Nacionalni cilj korienja obnovljivih izvora energije je udio energije iz obnovljivih izvora energije u ukupnoj finalnoj potronji energije, koji se izraava procentualno i izraunava se prema metodologiji koju utvruje Ministarstvo, lan 17 stav 2 Zakona o energetici (Slubeni list CG, broj 28/10)c



2.1. Evropska politikaEvropska politika u oblasti klimatskih promjena/energetike

Do 2020. godine je Evropska politika u oblasti klimatskih promjena, tzv. 20-20-20 do 2020. godine

U dijelu energetske politike, energetska efikasnost i OIE su meusobno povezani

EU politika u oblasti klimatskih promjena i energetike


2.2. Metodologija za raunanje nacionalnog cilja OIEMetodologija je utvrena u Direktivi 2009/28/EK od Evropskog parlamenta i Savjeta Udio OIE [% ] se rauna po sljedeoj jednaini:

% OIE =

Ukupna proizvodnja energije iz OIE = UFEP

OIEee + OIEtop + OIEsao UFEP

EE elektrina energija; TOP toplota; SAO saobraaj i UFEP ukupna finalna potronja energije

Nacionalni cilj OIE se rauna u % u odnosu na ukupnu finalnu potronju energije Obavezujui Nacionalni cilj OIE do 2020. godine [%] za lanice EU:

% OIE = S2005

+ 5,5 % + f(BDP) .

S2005 - udio OIE u referentnoj 2005. godini; 5,5 % - fiksni dio nacionalnog cilja i f - promjenjivi dio udjela u zavisnosti od bruto domaeg proizvoda Sastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

2. OIE u Evropskoj uniji


20 % udjela korienja OIE na nivou Evropske unije

2.3. Nacionalni cilj OIE u zemljama Evropske unije

Nacionalni ciljevi za OIE za lanice EU do 2020. godine


Pregled prezentacije1. Strateki i zakonodavni okvir u Crnoj Gori 2. OIE u Evropskoj uniji

3. Nacionalni cilj OIE u Crnoj Gori4. Zakljuci



3.1. Crna Gora - lanica Energetske zajedniceCrna Gora je ugovorna lanica Energetske zajednice od 2005. godine U okviru Energetske zajednice, ugovorne lanice dobijaju obaveze: implementacije relevantnog acquis communautaire; uspostavljanje regulatornog okvira i otvaranje energetskog trita Radna grupa za OIE je uspostavljena 2009. godine (Predstavnik Crne Gore u Radnoj grupi je dr Igor Kovaevi) Obaveza ugovornih lanica u oblasti OIE je Direktiva 2001/77/EK, direktiva o proizvodnji elektrine energije iz OIEZemlje Energetske zajednice, kraj 2011. godine


3.2. Implementacija Direktive 2009/28/EKEnergetska zajednice je izradila Study on the Implementation of the New EU Renewables Directive in the Energy Community u periodu 2009-2010. godine

S2005=23,0 %; fiksni dio 5,5 %; f =1,0 % Crna Gora je iskazala spremnost za prihvatanje Nacionalnog cilja OIE

Study on the Implementation of the New EU Renewables Directive in the Energy Community, 2010


3. Nacionalni cilj OIE u Crnoj Gori

Nacionalni cilj OIE za Crnu Goru je izraunat na osnovu metodologije iz 2009/28/EK i iznosi 29,5 % do 2020. godine


3.2. Implementacija Direktive 2009/28/EK (nast.)Kljuan problem prilikom implementacije metodologije za izraunavanje Nacionalnog cilja za OIE je bila potronja biomase odnosno ogrjevnog drveta u referentnoj 2005. godini Zbog nesigurnih statistikih podataka o korienju ogrjevnog drveta, posebna studija o potronji biomase je izraena u toku 2011. godine Dobijeni rezultati o potronji ogrjevnog drveta u studiji su mnogostuko bili vei od svih dosadanjih statistikih podataka i istraivanja slinih studija u Crnoj GoriOgrjevno drvo kao OIE

Mnogo energije je potroeno da bi dokazali da rezultati studije o potronji biomase nisu tani i da su za Crnu Goru neprihvatljivi


3.2. Implementacija Direktive 2009/28/EK (nast.)Na osnovu novih podataka o potronji biomase, Energetska zajednica je predloila novi nacionalni cilj za Crnu Goru: 51 % u junu 2011. godine Struno i argumentovano su demantovani rezultati predloeni od strane Energetske zajednice, tako da predloeni nacionalni ciljevi nisu prihvani od strane Crne Gore Energetske zajednice razmilja da se za referentnu godinu izabere 2009. godina, ali se na taj nain mijenja metodologija za raunanje nacionalnih ciljeva OIEUpdated Calculation of the 2020 RES Targets for the Contracting Parties of the Energy Community, november Sastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE 2011

Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine


37 % u novembru 2011. godine


3.3. Podmorski kabal Italija Crna Gora375 km podmorski kabal 1000 MW kapacitet 200 MW je na raspolaganju CGES Ugovor je potpisan u novembru 2010. godine izmeu Vlade CG, TERNA (Italy) and CGES Dalekovod 400 kV CG obalaPljevlja Mogunost realizacije zajednikih projekata i/ili zajednikih podsticajnih mjera za OIE sa zemljama EU Razmjena potencijala za dostizanje Nacionalnih ciljeva OIESastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

ZakljuciCrna Gora je prepoznala interes u iskorienju potencijala OIE i krenula u stvaranje pozitivnog ambijenta za realizaciju OIE projekata donoenjem novog Zakona i regulative Zakon o energetici je transponovao novu Direktivu za OIE 2009/28/EK u dijelu koji se odnosi na elektrinu energiju i toplotu i uveo Nacionalni cilj OIE Nacionalni cilj OIE za Crnu Goru je oko 30 % u odnosu na ukupnu energetsku potronju do 2020. godine, relativni rast od 6,5 % u odnosu na referentnu 2005. godinu izraunat na osnovu utvrene metodologije iz Direktive 2009/28/EK Ukoliko se mijenja referentna godina za Nacionalni cilj OIE, nova metodologija za zemlje Energetske zajednice mora biti pripremljena Mogunost realizacije projekata OIE sa zemljama EU i razmjene potencijala za dostizanje Nacionalnih ciljeva OIESastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

4. Zakljuci


Igor Kovaevi Sektor energetike [email protected] +38220482498 www.oie-cg.meSastanak sa predstavnicima Nevladinih organizacija za oblast OIE Ministarstvo ekonomije, Podgorica, 30.01.2012. godine

Documents

Nacionalni Cilj OIE Jan 2012