Upload
nasze-szkraby
View
221
Download
4
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Darmowe czasopismo dla rodziców i dzieci
Citation preview
Pokój orientalny
Szparagi
SzkrabyDARMOWE CZASOPISMO DLA RODZICOW I DZIECI
04/2014N
AS
ZE
półka z książkami
Moje dziecko jedzie na kolonię
SPIS TREŚCI
fot.:
Ann
a W
ęcel
w
ww
.aw
-pho
togr
aphy
.pl
201404
06 Kreacja Dnia
Odświeżacz, którego użyjesz w domu...Kolorowych snówMiętówkaPokój dla chłopca w pastelowych kolorach
Made in Poland
Pora na pomidora
1214202226
30
32
51
56
Pokój orientalny dla dziewczynki
02 www.Nasze-Szkraby.pl
Kiedy myślisz, że wiesz a jednak....36
Kreacja Dnia
Miętówka
06
Świat dziecka widziany oczami babciPółka z książkami
6864
03www.Nasze-Szkraby.pl
Nowości i CiekawostkiDieta dziecka miesiąc po miesiącuMinisterstwo zdrowia rozpoczyna walkę...
545668
Moje dziecko jedzie na kolonię
Ubieramy szkraba by Aparatka
42
51Czym skorupka za młodu...48
Szparagi40
54
Dziś zaczniemy od sporej dawki prywaty w słowie wstępnym. Bo słowem wstępnym chciałabym przeprosić wszystkich czytelników za opóźnienie w wydaniu tego numeru. Co takiego się stało? W ciągu kilku minut moje życie wy-wróciło się do góry nogami. Starsza córka, już nie jest jedynakiem, bo pojawiła się na świecie jej maleńka siostrzyczka. Kropka w kropkę taka
04 www.Nasze-Szkraby.pl
www.nasze-szkraby.pl
KONTAKT:
Marta Gierszewska
tel. kom.: 509 088 093
sama, zupełnie jakby były bliźniaczkami, a jednak taka inna. Niby ten etap już przeżyłam, niby powinno być teraz łatwiej, jednak szalenie trudno pogodzić bycie mamą starszej, z byciem mamą młodszej córki, tak by ta starsza nie odczuła, że jej życie, jej pozycja w domu uległa pogorszeniu. Na szczęście już blisko 3 miesiące udaje mi się tego dokonać. I w końcu udało się złapać oddech, przespać kilka godzin więcej niż dotychczas i znaleźć czas by przysiąść i nadrobić gazetowe zaległości. Ot, tyle z mojej prywaty na dziś, a teraz zapraszam do lektury...
fot.:
Ann
a Ja
zuki
ewic
zl
ww
w.w
obie
ktyw
iean
i.pl
05www.Nasze-Szkraby.pl
fot.: Anna Węcel www.aw-photography.pl
06 www.Nasze-Szkraby.pl
KREACJA
DNIA
07www.Nasze-Szkraby.pl
08 www.Nasze-Szkraby.pl
09www.Nasze-Szkraby.pl
Alan ubrany
Bluzka - Kloo by boosoSpodnie - ZaraTenisówki - Zarabransoletki - hand
Dagmara
Mama i autorka bloga. Jest szczęśliwą mamą trójki dzieci Julii, Oliwii i Alana. Kocha podróże po świecie, kawę o poranku, gorzką czekoladę, francuskie kino i dobrą książkę. W wolnych chwilach szyje, robi na drutach, fotografuje, tworzy ,,coś z niczego”, przerabia.Uwielbia stylizować swoje dzieci, sprawia jej to ogromną frajdę.www.dailycreation.eu
AOliwia ubrana
Bluzka i spódniczka - Kids on the moon
Buty - Converse
12 www.Nasze-Szkraby.pl
Rodzic pyta: czy mając w domu dziecko, mogę używać środki od-świeżające powietrze? Jeszcze nie tak dawno temu odpowiedź brzmia-łaby – zdecydowanie nie! Dziś poja-wia się nowa kategoria odświeża-czy – produktów bezpieczniejszych i przyjaźniejszych dzięki wodnym recepturom, wolnym od szkodli-wych dla zdrowia substancji che-micznych, które można spotkać w klasycznych aerozolach.
Odświeżacz, którego użyjesz w domu pełnym
dzieci
Odświeżacze powietrza w aerozolach, mimo że pięknie pachną, niestety nie są polecane, gdy w naszych domach
przebywają dzieci lub alergicy. Ich czę-ste stosowanie może powodować bóle głowy, nasilać objawy alergii oraz dzia-
13www.Nasze-Szkraby.pl
łać podrażniająco na delikatną skórę najmłodszych mieszkańców. Rozwiąza-niem nie są też odświeżacze tworzone domowymi sposobami – receptury będące połączeniem np. octu spirytu-sowego, sody oczyszczonej, wody i olejków eterycznych to mało trwały i tylko potencjalnie bezpieczny środek. Równie szkodliwe mogą być kadzideł-ka, w których dymie znajdują się mie-szanki chorobotwórczych substancji, np. benzen czy węglowodory poliaro-matyczne.
Zatem czy istnieją bez-pieczniejsze środki od-świeżające, produkty,
dzięki którym zadbamy o dobrą jakość powie-
trza w domu, szczególnie gdy jego mieszkańcami
są dzieci?
Odpowiedzią może być nowa katego-ria wodnych odświeżaczy – środków nie tylko odświeżających powietrze oraz neutralizujących nieprzyjemne zapachy, ale dodatkowo – działających nawilżająco. Za taki efekt odpowiada wodna receptura, wolna od szkodli-wych dla zdrowia składników drażnią-cych (np. gazu, propan-butanu), dzięki czemu odświeżacz jest bezpieczniejszy i można go rozpylać nawet na tkaniny (jak zasłony i kotary, poduszki, koce i inne). Jedną z najnowszych takich
propozycji jest linia Brait Magic Mist, która została wzbogacona o wodne kuleczki spełniające funkcję absorbera kompozycji zapachowych. Dzięki temu rozpylona mgiełka zachowuje klarowną czystość oraz pachnie wyjątkowo trwa-le i świeżo. Kuleczki, oprócz właściwo-ści funkcjonalnych, przyciągają wzrok magicznym wyglądem i sprawiają, że produkt prezentuje się wyjątkowo efek-townie.
Dodajmy, że odświeżacze wodne Brait Magic Mist występują w czterech wa-riantach zapachowych: kwiatowym - Paradise Flowers i White Flowers, owocowym - Exotic Fruits oraz morskim - Ocean Breeze.
Produkty dostępne są w drogeriach oraz sieciach handlowych za cenę ok. 8 zł (opakowanie 425 gram).
15www.Nasze-Szkraby.pl
KOLOROWYCH SNÓW
Jak bardzo ważny jest sen wie chyba każdy z nas. A nasze maluchy potrzebują go najwię-
cej. Dziecięcy sen powinien być piękny, spo-kojny wypełniony kolorami. Kolorowy sen to
kolorowe dni!
16 www.Nasze-Szkraby.pl
ETAPY SNU DZIECKA
Każde dziecko jest inne, ale u większo-ści możemy zauważyć podobne reakcje dotyczące snu. Zanim dziecko zacznie
spać jak dorosły , jego mózg musi jeszcze troszeczkę „dojrzeć”. Powoli zorganizuje swoją pracę, w coraz bardziej złożone cykle, aż dojdzie do rozróżniania dnia od nocy, do którego my dorośli jesteśmy tak przyzwyczajeni. Na-uka snu jest dość specyficzna dla każdego dziecka, u jednego trwa dłużej, u drugiego krócej jednak
możemy im w tym pomóc poprzez regularne wykonywanie czynno-ści – maluchy uwielbiają mieć swój harmonogram dnia. Początkowo niemowlaki przesypianą większość doby. Tak naprawdę, prawie nic innego nie robią. To właśnie sen pozwala mu odzyskać siły, zuży-te po przebudzeniu, jak również zdrowo się rozwijać. Podczas snu przesadka mózgowa uwalnia hor-mon wzrostu. Sen dziecka, podob-
nie jak u dorosłego podzielony jest na dwie naprzemienne fazy. Pierwsza to sen głęboki inaczej nazywany wolnofa-lowym (NREM) – trwa około 20 min. Podczas tego snu dziecko śpi spokoj-nie, a uwalnianie hormonu wzrostu jest optymalne. Kolejna fazą jest sen płytki (REM) podczas której, maluch coraz bardziej zaczyna się wiercić. To właśnie w tej fazie zachodzi niezbędny proces dojrzewania mózgu.
MAGIA SNU
Oprócz wygodnego łóżeczka, zaśpie-wania kołysanki ważne jest stworzenie dziecku niezapomnianej magii snu.
17www.Nasze-Szkraby.pl
Poprzez nasze produkty staramy się rodzicom w tym pomóc. Jako młoda mama, ciągle szukałam tego co najlepsze dla swojego dziecka. Wszystkie pościele były do siebie bar-dzo podobne, niczym się nie wyróżnia-ły, dlatego postanowiłam to zmienić i sama zaprojektowałam i uszyłam coś szczególnego. Tworząc tym samym na-szą firmę Leotti. Uważam, że najpięk-niejsze są proste formy, bez zbędnych wzorów i dodatków. Nasza pościel jest delikatna, wielobarwna, nietuzinkowa, a za razem ma w sobie wiele uroku. Każda z nich wykonana jest z ogrom-ną starannością i dbałością o szczegó-ły. Bezpieczeństwo i komfort dziecka jest dla nas najważniejszy dlatego po-ściel wykonana jest ze 100% bawełny.
Wszystkie pościele są dwustronne, dzięki czemu każdej nocy dziecku może towarzyszyć inny kolor i kształt. Dodatkowo w trosce o nasze maluchy nie używamy guzików, suwaków oraz zamków. Kolorowe tasiemki umożli-wiają nam śliczne wykończenie pościeli a jednocześnie dodają jej „kropki nad i„ Jeżeli rodzice chcą wyróżnić się z tłumu, to na pewno nasz asortyment im w tym pomoże. Ochraniacz wypeł-niony jest hipoalergiczną włókniną, którą tak samo jak pościel można prać w pralce do 40 stopni. Wszystkie kom-plety uszyte są w jednym rozmiarze: kołdra 100x135 cm poduszka 40x60 cm (cena od 149 zł), ochraniacz 160x35 cm (cena 109 zł). Istnieje oczywiście możliwość uszycia dla Państwa także
18 www.Nasze-Szkraby.pl
innych rozmiarów, nie tylko do małego łóżeczka. Do każdego kompletu można samemu wybrać materiały z naszych zasobów i skomponować coś wyłącznie dla Państwa. Ślicznym dodatkiem do pokoju dziecięcego, są nasze poduszki RYBUSZKI (cena 59 zł). Wykonane są
z bawełny oraz mięciutkiego materiału minky, a wypełnione specjalnym hipo-alergiczną kulką z CERTYFIKATEM OEKO-TEX. Zapraszamy do odwie-dzenia naszej strony www.leotti.pl oraz na naszym fanpagu na Facebooku.
19www.Nasze-Szkraby.pl
Kolorowychsnów
z Leotti
ONLY STRIPES TUNICBawełniana tunika z krótkim rękawem. Całość uszyta z dzianiny w granatowe paski. Sznureczek na biodrach jest przewleczony przez szlufki, co zapobiega zsuwaniu. Na dole po bokach tunika ma dwa rozcięcia. Potrzebna w szafie każdej wielbicielki leggin-sów.
Skład: 100% bawełnaDzianina posiada certyfikat Oeko-tex Standard 100.Cena: 89 PLN
RASPBERRY TUNICTunika z krótkim rękawem w stylu kimonowym, uszyta z dzianiny w kolorze koralowym. Pod klatką piersiową ściągana białym sznu-reczkiem. Przedłużony, zaokrąglony tył dodaje jej lekkości i zakrywa plecy także na rowerze. Potrzebna w szafie każdej wielbicielki leggin-sów.
Skład: 100% bawełnaDzianina posiada certyfikat Oeko-tex Standard 100.Cena: 89 PLN
NOWOŚĆ! W słoneczne dni mamy ochotę na kolory orzeźwiające, delikatne i pastelowe. Dla Ciebie serwujemy je w postaci totalnie dziewczęcych sukienek, niezastąpionych tunik i wygodnych szor-tów. Cała kolekcja powstała z jedwabiu i bawełny w czystej postaci. Na dowód jakości i bezpieczeństwa użytych przez nas materiałów, każdy z nich posiada certyfikat Oeko-tex Standard 100. Nasze ubrania szyjemy ręcznie, w niewielkiej ilości egzemplarzy.
20 www.Nasze-Szkraby.pl
CASUAL DRESSSukienka wykonana z elastycznej dzianiny w granatowe paski. Fason lekko rozszerzany ku dołowi. Podwinięty reglanowy rękaw w ciepłym żółtym kolorze sprawia, że sukienka wyróżnia się wśród innych pasiastych propozycji. Z tyłu na szyi zapinana na guziczek. Bardzo wygodna, z pewnością sprawdzi się jako strój casual, do szybkiego założenia.
Skład: 100% bawełnaUżyte dzianiny posiadają certyfikat Oeko-tex Standard 100.Cena: 99 PLN
SEA GIRL T-SHIRTGranatowa koszulka z krótkim pod-winiętym rękawem. Jest niezwykła za sprawą trapezowej wstawki w poziome paski, zarówno z przodu jak i z tyłu. Uniwersalna, sprawdzi się w wielu sty-lizacjach, w zależności od wybranego dołu i dodatków.
Skład: 100% bawełnaUżyte dzianiny posiadają certyfikat Oeko-tex Standard 100.Cena: 69 PLN
PASTEL TROUSERSLekko zwężane spodnie w kolorze pastelowego błękitu, z imitacją rozporka. Gumka w pasie i wnętrze kieszeni w kolorze czar-nym.
Skład: 97% bawełna, 3% elastan Tkanina posiada certyfikat Oeko--tex Standard 100.Cena: 99 PLN
MIĘTÓWKA narodziła się w styczniu. Jest wodnikiem a zatem ceni sobie indywidualizm, ale bez ekstrawagancji. Tworzą ją dwie siostry; starsza jest mamą i spogląda praktycznym okiem na pomysły młodszej siostry projektant-ki. W rezultacie powstają ubranka z materiałów wysokiej jakości, szyte ręcznie i starannie wykończone. Miętówka ubiera dziewczynki.
21www.Nasze-Szkraby.pl
22 www.Nasze-Szkraby.pl
Pokój dla chłopca
Pokój dziecka jest jednym z większych wyzwań nie tylko dla rodziców, ale
również dla architektów wnętrz, którzy kierując się własnym gustem
oraz obowiązującymi kanonami muszą stworzyć miejsce wesołe, bezpieczne,
funkcjonalne i przede wszystkim ładne. Miejsce, w którym dziecko będzie czuło się dobrze. Jak to zrobić? Jakie dodatki
i kolory wybrać?
Urządzanie pokoju
Przystępując do urządzania pokoju dla dziecka należy pamiętać, że jest to pokój łączący w sobie szereg różnorod-nych funkcji. Musi być w nim miejsce na naukę, zabawę i odpoczynek. Wnę-trze nie może być przytłaczające, kło-potliwe oraz niebezpieczne, a dziecko musi czuć się w nim swobodnie. Bom-bardowane masą różnorodnych kolo-rów w szkole, na ulicy, czy przed tele-wizorem we własnym pokoju powinno mieć możliwość odpoczynku od tego całego zgiełku. Dlatego nie należy prze-sadzać. Wymyślne łóżeczka w kształcie samochodów, zamki księżniczki, czy tapety z jaskrawymi nadrukami ulubio-nych bohaterów może i są rozwiązania-
w pastelowych kolorach
mi na widok których mówimy „wow”, ale są również kiczowate i bardzo nieprak-tyczne. Nadające się po kilku latach do całkowitej wymiany.
Prostota i harmonia
Prostota i harmonia są wartościami, któ-rymi należy się kierować, jeżeli chcemy stworzyć miejsce ładne, służące małym mieszkańcom przez wiele lat. Warto po-stawić na minimalizm i zrezygnować ze wszystkich kolorów tęczy. Białe ściany oraz białe meble Pinio są świetną bazą do pozostałych rozwiązań. Biel jest bardzo wdzięcznym kolorem, nigdy nie jest jej za dużo, a do tego relaksuje i uspokaja.
Charakter wnętrza
Charakter całego wnętrza możemy uzy-skać natomiast za sprawą kolorowych dodatków i zabawek, które powinny być odpowiednio wyważone i połączone w jedną całość. Świetnie sprawdzają się dodatki w pastelowych odcieniach, np. bladoróżowym, miętowym i niebieskim. Nieintensywne, niekrzykliwe, niejaskra-we pasują niemalże do każdej aranżacji, zarówno w pokoju chłopca, jak i dziew-czynki. Zabawki, zasłony, dywany wszyst-ko powinno być zestawione z delikatno-ścią i dbałością o każdy szczegół. Warto zrezygnować z natłoku przedmiotów, aby można było odczuć czystość, harmonię i spokój. Wszystkie niezbędne detale i akcesoria należy pochować w regałach i komodach, tak aby można było rozkoszo-wać się czystą, nie zakłóconą przestrze-nią. Neutralny, miły dla oka pokój powi-nien pasować do stylistyki całego domu. Powinien być przytulny i oryginalny.
25www.Nasze-Szkraby.pl
www.pinio.com.pl stylizacja: Anna Olga Chmielewska www.holartstudio.pl fot. Celestyna Król
Pokój orientalny dla dziewczynki
www.Nasze-Szkraby.pl 27
Pokój małej Rity urządzony został w stylu orientalnym, który wbrew pozo-rom nie musi być przeznaczony jedynie dla starszych użytkowników. Styl ten
świetnie łączy współpracę mebli z wsze-lkiego rodzaju ozdobami, detalami i
dekoracjami. Wystarczy kilka odpow-iednio dobranych dodatków, aby
odczuć powiew Dalekiego Wschodu we wnętrzu.
Kokeshi
W przypadku pokoju Rity podstawowym japońskim akcentem jest kolekcja laleczek Kokeshi, ostatnio bardzo modna wśród małych dziewczynek. Kiedyś wręczane jako amulety miłości i przyjaźni, dziś mogą być wspaniałym prezentem do kolekcjonowania. Toczone z drewna, kolorowe, ręcznie ma-lowane figurki są doskonałym elementem dekoracyjnym, jak również inspiracją do pozostałych rozwiązań. Styl japoński uzy-skany został również dzięki naklejce ściennej przedstawiającej różowe kwiaty kwitnącej wiśni. Urzekają delikatnością i podkreślają skromny wystrój. Kolejnym orientalnym ak-
centem jest mo-bil zawieszony nad łóżeczkiem. Białe ptaszki inspirowane ori-gami, wprowa-dzają do pokoju ruch i lekkość oraz stają się dopełnieniem do pozostałych rozwiązań.
Meble
Mebelki użyte w projekcie zo-stały dobrane tak, aby obecnie kilkumiesięczna Rita mogła z nich korzystać jeszcze przez długi czas. Firma Pinio, bo to ona jest producentem wszyst-kich wykorzystanych w aran-żacji mebli, oferuje piękne, dobre jakościowo i wykonane z bezpiecznych materiałów produkty. Ciekawa stylistyka połączona z nowoczesnością wykonania, bogactwo barw i faktur dają niekończące się horyzonty możliwości. Dlate-go też nie było najmniejszych obaw dotyczą-cych dopaso-wania mebli do orientalnego charakteru dodatków. Szafa i komoda wraz z przewi-jakiem (który
bez pro-
blemu można
zdemontować) pochodzą z kolek-
cji Carpenter. Cechuje się ona umieszczonym,
charakterystycznym okien-kiem. Doskonale wygląda we
wnętrzach dla niemowląt, gdzie bez problemu pomieści wszystkie niezbędne
akcesoria, jak również w pokojach starszych dziewczynek.
W przyszłości, gdy mała Rita troszkę pod-rośnie meble te będą wspaniałym tłem do zabaw i niekończących się rozmów przy „ka-wie” z koleżankami i lalkami. Łóżeczko do spania posiada funkcję wyjmowania szcze-belków oraz regulację wysokości. Na za-
bawki, jak również inne mniejsze drobiazgi przeznaczono stylowe worki oraz kolorowe pudełka. W tym wszystkim nie zapomniano również o mamie, dla której przewidziano fotel bujany. Będzie mogła w nim, nie tylko nakarmić swoją pociechę, ale również zre-laksować się i odpocząć po całym dniu pracy.
Kolory
W pokoju dominują jasne, optymistyczne odcienie. Beżowa ściana jest doskonałym tłem dla kolo-rowych dodatków. Różowe zasłony ożywiają wnętrze i nadają mu charakteru. Warto wspomnieć również o zastoso-wanym oświetleniu. Światełka w formie kwiatów okręcone wokół karnisza, jak również papierowy abażur zawieszony na suficie, idealnie harmonizu-ją z pozostałymi elementami. Dodatkowo tworzą miły, przy-tulny klimat. Dobrane meble, dodatki i kolory w pokoju dają poczucie przyjaznej atmosfery, spokoju i harmonii.
www.pinio.com.pl stylizacja: Anna Olga Chmie-lewska www.holartstudio.pl fot. Łukasz Kozyra
30 www.Nasze-Szkraby.pl
MADE IN
POLAND
Yo Yarn dopiero powstaje, nie wszystko jest gotowe. Wie-le pomysłów siedzi jeszcze w mojej głowie, dojrzewa. Każ-dy czeka na swój moment, aby dołączyć do Yo Yarn w cał-kowicie dopracowanej formie (żeby było ładnie).
Znajdziesz tu zabawki, dekoracje i dodatki do Twojego domu. Yo Yarn jest nie tylko dla dzieci. Wiek nie robi róż-nicy – miękka bawełna, radosna forma są dla wszystkich.
Oto świat Yo Yarn – przedmiotów robio-nych ręcznie, z sercem, dla wszystkich poko-leń.
31www.Nasze-Szkraby.pl
Otyłość i nadwaga to problem już nie tylko ludzi dorosłych. Coraz częściej dotyka też dzieci
i młodzież. Dlatego w tym roku organizator IV edycji ogólnopolskiej kampanii „Pora na pomidora, czyli jak
tu nie kochać polskich warzyw i owoców” działania kieruje przede wszystkim
do najmłodszych oraz osób, które odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu ich nawyków
pomidora
na
pora
33www.Nasze-Szkraby.pl
fot.:
ww
w.sx
c.hu
Najpoważniejsze choroby cywilizacyjne
Eksperci oraz organizacje zajmujące się kwestiami zdrowia systematycznie donoszą o szybko rosnącej liczbie dzieci i młodzieży z nadmierną masą ciała. Co więcej, otyłość i nadwaga są traktowane jako najpoważniej-sze choroby cywilizacyjne naszych czasów. Potwierdzają to m.in. raporty WHO (Świa-towej Organizacji Zdrowia), UNICEF-u czy Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie (IŻiŻ). Z badań przeprowadzonych przez IŻiŻ w Warszawie wynika, że w grupie 13-latków co czwarty polski uczeń ma problem z otyłością (Raport Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie).
Bez większego znaczenia jest również płeć dziecka, albowiem w podobny sposób bory-kają się z tą przypadłością zarówno chłopcy, jak i dziewczynki.
Częstymi przyczynami przyrostu masy ciała ponad wytyczone normy są brak wiedzy na temat prawidłowych wielkości porcji posił-ków lub niestosowanie się do ogólnych zasad racjonalnego żywienia.
Co zatem robić, aby przeciwdziałać nadwadze i otyłości u najmłodszych? Jednym z rozwiązań jest zachęcenie dzieci i młodzieży do spożywania na co dzień większej ilości warzyw i owoców. W tegorocznej edycji organizator kampa-nii „Pora na pomidora…” działania kieruje m.in. do opiekunów, od których zależy, co i jak często dzieci zjadają. Podczas szkoleń dowiedzą się, jakie znaczenie mają warzywa i owoce w codziennej diecie dzieci i mło-dzieży, a także poznają sposoby zapobiegania przyczynom oraz skutkom nadwagi i otyło-ści.
– Warzywa i owoce odgrywają kluczową rolę w rozwoju dzieci, dlatego nie możemy zapo-minać o tych produktach podczas przyrządza-nia ich codziennych posiłków. Jeżeli chcemy, by nasze dziecko rozwijało się prawidłowo, warto zatroszczyć się o jego właściwą dietę i nauczyć je jedzenia bez pośpiechu – mówi Alicja Kalińska, dyrektor Centrów Diete-tycznych SetPoint, ekspert kampanii „Pora na pomidora…” – Gdy dziecko pozna zasady zdrowego odżywiania we wczesnym dzieciń-stwie, ma szansę stosować je w dorosłym życiu i na długie lata cieszyć się zdrowiem, pozy-
34www.Nasze-Szkraby.pl
tywną energią i szczupłą sylwetką.
Podczas kampanii zaplanowano m.in.:
- szkolenia dla kadry szkolnej, które popro-wadzi dietetyk – specjalista ds. żywienia, warzywno-owocowe warsztaty dla dzieci organizowane we współpracy z wybranymi szkołami i przedszkolami w kilku miastach w Polsce, - udział w pikniku Poznaj Dobrą Żywność oraz akjcach happeningowych w wybranych imprezach plenerowych, - konkursy dla rodziców i dzieci na wybra-nych portalach parentingowych.
Na stronie internetowej kampanii...
... www.poranapomidora.com będzie można zapoznać się z wieloma nowymi informa-cjami z zakresu żywienia dzieci, m.in. jak rozpoznać niepokojące sygnały wzrostu wagi u najmłodszych, jak zmieniać złe nawyki ży-wieniowe czy też dlaczego nie powinnyśmy zapominać o warzywach i owocach w codziennej dziecie. Na stronie regularnie pojawiać się będą przykładowe tygodniowe jadłospisy dla dzieci w różnym wieku oraz
propozycje ciekawych przepisów z wykorzy-staniem owoców i warzyw.
Organizatorem działań, sfinansowanych ze środków Funduszu Promocji Owoców i Wa-rzyw, jest Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych.
35www.Nasze-Szkraby.pl
Więcej informacji na stronie internetowej:
www.poranapomidora.comoraz na www.facebook.com/
PoranaPomidora
36 www.Nasze-Szkraby.pl
Kiedy myślisz, że wiesz a jednak
potrafią cię zaskoczyć.
37www.Nasze-Szkraby.pl
Czytasz, uczęszczasz na szkolenia, warsztaty i nadal to za mało, żeby poznać umysł małego dziecka. Nie da się przewi-dzieć jak zareaguje co odpowie na choćby najprostsze pyta-
nie. Zdaję sobie sprawę, że ten temat poruszany był u mnie nie raz. Ale kochani jak śmieszne i zaskakujące jest to, że dorosły
człowiek chce mieć pewność, że potrafi przewidzieć odpo-wiedź takiego małego brzdąca. A jednak to jest bardzo złudne
a dziecko bardzo nieprzewidywalne.
Przyszła wiosna i należy cieszyć się, że świeci słońce, rosną kwiaty, to wszystko okraszone dziecięcymi żartami dopełni cudowny kolo-ryt wiosny.
Elokwentnych i bystrych dzieciaków nie bra-kuje a właściwie powiedziałabym, że każde z dzieci ma swoją iskierkę, która zapłonie i odpali w odpowiednim momencie.
Dzieci bardzo lubią przyglądać się doro-słym, analizować ich zachowanie i pytać. Tak ostatnio wystrzeliła mała Basia, która mówi tak: „ Proszę pani ale ma pani ład-ną bluzkę” na co ja: „ dziękuję”. Basia nadal „i tutaj w tym miejscu te paski się rozcho-dzą” – wskazując okolice mojego biustu. Ja mówię jej „no tak bo ja już jestem duża i mam biust a twoje cycuszki są jeszcze małe” na to Basia odpowiada „ale ja mam za to pępek”. Sytuacja tak śmieszna, że już sama nie wiedziałam co mam Basi powiedzieć. Że niby ja go nie mam? Kiedy zniknie jej pę-pek będzie miała biust ;-). Taka konkluzja z tego zdarzenia.
Sytuacji o częściach ciała jest całe mnóstwo. Interesowanie się dlaczego kto coś ma a inni nie jest po prostu komiczne. Dwóch chłop-ców wepchnęło się do toalety, siusiają razem i jeden drugiego pyta co to jest? Wskazując na siusiaka kolegi. Krzyś odpowiada „ptaszek” a Mateusz patrzy z niedowierzaniem, bo chyba zauważa jakieś podobieństwo „a nie to soly mój to wlóbel”. Ptaszek wróbel dwa bratanki w tym przypadku zdecydowanie nie.
W tym czasie (trzylatki) pojawiają się pierw-sze miłości i zainteresowanie płcią przeciw-ną. Już teraz da się zauważyć pierwsze starcia chłopców o dziewczynę i flirt (jeśli oczywi-ście można tak to nazwać) z innę nie swoją dziewczyną. Jeśli konkurent zaczyna bawić się z moją dziewczyną od razu widać jak jej „chłopak” przestaje bawić się i podchodzi blisko niej. Jednak jeśli na leżakowaniu moja dziewczyna śpi a ja leżę obok innej to czemu nie można się do niej poprzytulać i pośmiać. Już w tym wieku jest to widoczne i bardzo urocze - w dorosłym życiu nie wiem czy mo-głabym tak powiedzieć.
KarolinaAptowiczPedagog przedszkolny i wczesnoszkolny. Pry-watnie studiująca pani nauczycielka z pasją ku-linarną. Zawodowo od 2009 pracuje w przed-szkolu od tego czasu moja dusza i serce zo-stało otwarte i stało się dzieckiem.
Sytuacja już pokazana potrzebny jest tu dia-log ale wystarczy jak powiem, że słowa wypo-wiedziane przez zazdrosnego chłopca brzmią „idź pobaw się z Kasią, zobacz jest wolna” a na koniec dla podkreślenia wcześniej wy-powiedzianych słów „to moja dziewczyna!!”. Nic dodać nic ująć.
Ostatnią dziś opisaną przeze mnie sytuacją będzie taka kiedy to dziewczynki są praw-dziwymi księżniczkami, a chłopcy rycerzami
w lśniącej zbroi. Kiedy nic nie jest w stanie zdjąć takiego stroju z dziecka i przyjęte role są zupełnie normalne. I właśnie pewnego dnia kiedy dzieci tak pięknie wyglądały pani zupełnie nie wiadomo dlaczego prosiła dzie-ci, by przed wyjściem na bal zrobiły siusiu. Dziewczynka w pięknej balowej sukni udała się do toalety, ale nie mogła poradzić sobie z długa suknią, wszystko jej się plątało, nie mówiąc już o możliwości posadzenia pupy na toalecie. Na ratunek koleżance przy-szli rycerze. Musicie to sobie wyobrazić jak trzech chłopców trzyma sukienkę, a Małgo-sia siada i wyglada jakby siedziała na tronie. Panowie dumnie stali i czekali aż skończy. A, że dziewczynki lubią sobie pogawędzić to trwało to dobrych kilka minut. Moim za-skoczeniem było to, że żaden z chłopców nie zrezygnował tylko dumnie stali i czekali aż do momentu kiedy Marcinkowi zaczęło się coraz bardziej chcieć siku. Przeskakiwał z nogi na nogę jednak sukienki nie puścił na-wet na moment. Po chwili odzywa się nie-pewny i mówi „przepraszam, że przeszka-dzam ale już dłużej nie mogę”. Przesunął sukienkę Małgosi i zrobił siku do tej samej toalety nadal trzymając jej sukienkę.
Puenta tej historii jest taka, Są na świecie prawdziwi rycerze szukajcie ich dziewczyny.
38 www.Nasze-Szkraby.pl
39www.Nasze-Szkraby.pl
Szparagi
Czy wiesz, że?Szparagi zawierają wysoki poziom asparaginy, która działa jak naturalny środek moczopęd-ny. Nie tylko uwalnia organizm z nadmiaru płynów, ale również z nadmiaru soli. Jest to szczególnie korzystne dla osób, które cierpią z powodu obrzęku (akumulacji płynów w tkan-kach) i tych, którzy mają wysokie ciśnienie krwi lub inne choroby związane z sercem.
40 www.Nasze-Szkraby.pl
Witaminy:• błonnik• kwas foliowy• witamina A• witamina C• witamina E• witamina K• chrom• miedź• żelazo• magnez• tiamina• ryboflawina • niacyna• rutyna• selen• mangan
10 KorzyśCi zdrowotnyCh
1. zmniejSza ryzyko cukrzycy
2. działa moCzopędnie
3. zapobiega wadom Cewy nerwo-wej u niemowląt
4. utrzymuje zdrowe KośCi
5. zapobiega rakoWi
6. WSpomaga traWienie
7. dba o zdrowe oCzy
8. działa jaK afrodyzjaK
9. uzupełnia dietę w żelazo
10. wzmaCnia włosy
błonniK poKarmowy - szparagi są bardzo bogate w błonniK. sto gram -
porCja szparagów zawiera oKoło 2,1 g błonniKa
pojawienie się szparagów na loKalnyCh ry-neCzKaCh jest oznaKą pierwszyCh dni wiosny. istnieje wiele różnyCh odmian szparagów, w tym brytyjsKiCh i ameryKańsKiCh odmian (Czyli zielonyCh szparagów), franCusKiCh (Czyli fioletowyCh) a taKże hiszpańsKiCh i holendersKiCh (Czyli białyCh ). bez względu na wybrany Kolor szaparagów, możesz Cieszyć się iCh smaKiem zarówno w wersji ugotowanej,
grillowanej, Czy też surowej.
KorzyśCi zdrowotne szparagów
Porcja szparagów pokrywa 69,6% zalecanej dziennej dawki witaminy K. To fantastyczna wiadomość dla kości, ponieważ witamina K jest niezbędna do utrzymania ich silnymi i zdrowymi.
Szparagi są też bogate w witaminę E, dzięki której twoja skóra utrzymuje zdro-wy i młody wygląd. Dzięki zawartym w szparagach przeciwutleniaczom, czy też witamienie C świetnie działają na włosy. Stymulują wytwarzanie sebum, które owiane jest złą sławą (trądzik) a ma zbawienny wpływ na włosy. Sebum jest bowiem naturalną odżywką i balsamem dla włosów, dzięki czemu stają się one silniejsze, nawilżone i nie łamią się.
Jak większość roślin zielonych, również szparagi zawierają kwas foliowy, dzięki któremu mają działanie antyrakowe. Porcja szparagów zawiera około 10,9 % dziennego zapotrzebowania na włókna, które pomaga w rozruszaniu systemu trawiennego. Doadtkowo jest jeszcze błonnik który na długo pozostawia uczu-cie sytości.
Szparagi zawierają potas, który pomaga w spalaniu tkanki tłuszczowej. Nie zawierają tłuszczu cholesterolu oraz sodu, dzięki czemu w trakcie miesiączki nie będą was męczyły wzdęcia. Pojedyncza porcja szparagów zawiera 15,9% zalecanej dawki żelaza .
41www.Nasze-Szkraby.pl
zagrożenia i środKi ostrożnośCiNie należy jeść szparagów, jeśli jest się uczulonym na nie. Skąd wiedzieć, czy jest się uczulonym? Ludzie, którzy są wrażliwi na warzywa należące do rodziny Liliaceae (np. cebula, czosnek i szczypiorek ) powinni być ostrożni. Jest bowiem spora szansa, że będą uczulenie również na szpa-ragi.
42 www.Nasze-Szkraby.pl
Moje dziecko jedzie na kolonię
jak bezpiecznie
wybrać obóz?
Powoli zbliża się czas letnich wyjazdów. Wła-śnie teraz trwają gorączkowe rodzinne nara-dy gdzie wysłać dziecko na kolonie, czy nie za wcześnie na pierwszy obóz, czy lepiej na spor-towy czy kolonie wypoczynkowe? Jak wybrać właściwy obóz i po czym poznać dobrego or-ganizatora?
43www.Nasze-Szkraby.pl
Dobry organizator gwarancją bezpieczeństwa
Organizowaniem kolonii i obozów dziecię-cych oraz młodzieżowych zajmują się biura turystyczne, specjalizujące się w tego rodza-ju imprezach. Na co zwrócić uwagę? Biuro powinno mieć już za sobą kilka udanych sezonów, posiadać wpis do Rejestru Organi-zatorów i Pośredników Turystycznych w wo-jewództwie, w którym ma główną siedzibę i posiadać certyfikat gwarancji ubezpiecze-niowej. Ważne jest także, aby biura współ-pracowały z w miarę stałą kadrą wychowaw-ców i instruktorów, natomiast jeśli firma istnieje kilka lat i co roku ogłasza nabór no-wej kadry na kolonie, to nie świadczy o niej dobrze. Każda kolonia i obóz musi posiadać swojego kierownika, który zajmuje się spra-wami organizacyjnymi.
Kadra z pasją
Wychowawcy, instruktorzy, ratownicy – ci wszyscy ludzie będą zajmowali się Twoim dzieckiem. Wychowawcą obozowym może
zostać osoba, która ukończyła odpowiednie kursy przygotowujące, zatwierdzone przez Kuratorium Oświaty. Najmłodsi mają inne potrzeby emocjonalne niż młodzież, dlatego opiekunami maluchów zostają osoby ciepłe, troskliwe i służące dzieciom pomocą w samoobsłudze. Na obozach tematycznych czyli np. sportowych, muzycznych, hobby-stycznych wychowawcami mogą być osoby zajmujące się na co dzień daną dyscypliną np. instruktorzy tańca czy żeglarstwa, dobrze jeśli mają także jakieś doświadczenie peda-gogiczne.. Dobrzy organizatorzy zapraszają gości, którzy prowadzą warsztaty z prawdzi-wego zdarzenia, nierzadko z użyciem profe-sjonalnego sprzętu. Opiekunem dzieci może być także nauczyciel szkolny. Wychowawca z pasją będzie potrafił udzielić nam w czasie obozu wyczerpującej informacji o naszym dziecku, nie oczekujmy jednak codziennych długich raportów, nie zabierajmy czasu prze-znaczonego na opiekę nad dziećmi! Profesjo-nalny organizator zapewnia podczas pobytu jak najwięcej zajęć i mało czasu wolnego – to znacznie zmniejsza tęsknotę i czasem niebezpieczne „pomysły własne” młodzieży.
Czytając ofertę, nie zadowalajmy się ogól-nymi informacjami w rodzaju „gry i zabawy na świeżym powietrzu” – domagajmy się konkretnych informacji o planie pobytu na obozie.
Zakwaterowanie i wyżywienie
Podział na grupy wiekowe zabezpieczy wrażliwego malucha przed różnymi sytu-acjami stresowymi. Wiele biur turystycznych najmłodsze dzieci zabiera w zupełnie inne miejsca niż młodzież, co dodatkowo zwięk-sza bezpieczeństwo. Budynki oczywiście powinny mieć pozytywną opinię Straży Po-żarnej, być ogrodzone, ciepłe i czyste. Jednak pamiętajmy, że dla dziecka udany obóz to niekoniecznie pobyt w czterogwiazdkowym
hotelu. Dla młodego człowieka liczy się atmosfera, program, kadra i koledzy przede wszystkim. Wspólna łazienka na koryta-rzu czy spanie na łóżkach piętrowych nie będzie dla niego za trudne, byleby zostały zachowane standardy higieny. Przeważnie organizator zapewnia 3 posiłki dziennie + podwieczorek w postaci owocu lub czegoś słodkiego. Napoje powinny być bez ograni-czeń. Uwaga na obozy zagraniczne – pobyty są w hotelach, gdzie najczęściej posiłki ser-wowane są w formie stołu szwedzkiego i tylko dwa dziennie tzn. śniadanie oraz obiadokolacja.
Przygotujmy dziecko
Jeśli dziecko jedzie na obóz pierwszy raz, nie
45www.Nasze-Szkraby.pl
obarczajmy go własnymi lękami! Niech nie słyszy mamy martwiącej się przez telefon „jak on sobie poradzi”. Pamiętajmy, że dziecko przeważnie w ogóle nie wie co go czeka na kolonii. Im bardziej temat jest nieznany tym większe budzi lęki. Dlatego najpierw opowiedzmy mu jak najwięcej szczegółów z życia kolonisty (rano pobud-ka, wspólne śniadanie, wycieczki, ognisko, każdy ma własne łóżko, wychowawca pomaga itd.), pokażmy zdjęcia dzieci z kolonii na stronie firmy, z którą zamie-rzamy wysłać dziecko, budujmy w malcu przekonanie, że na pewno sobie poradzi, a we wszystkich trudnych sprawach po-może mu wychowawca. Przez odpowied-nie przygotowanie praktyczne (składanie ubrań, buty na rzepy itd.) zminimalizuje-my stres.
Przygodowo, bajkowo czy sportowo?
To bardzo ważna kwestia: wysłać dziecko na kolonię zgodne z jego zainteresowania-mi. Niektórzy rodzice zapominają, że wakacje służą do relaksu i odpoczynku, nie muszą polegać na szlifowaniu języka obcego, zdobywaniu kolejnych sprawności czy rozwijaniu talentu malarskiego. Na pierwszym wyjeździe przede wszystkim chodzi o dobrą zabawę dziecka, nabycie swobody w relacjach z rówieśnikami, za-panowanie nad tęsknotą, samodzielność w obsłudze. To aż nadto zadań dla malucha! Na pierwszy wyjazd malucha bez mamy i taty szukajmy więc takich ofert, które zapewniają dzieciom bogaty program uzupełniający, wycieczki, po-znawanie kultury itd., ale niekoniecznie łączmy go ze szkoleniem survivalowym pod namiotem. W przypadku dziecka
46 www.Nasze-Szkraby.pl
9-letniego i starszego już można pokusić się na wyjazd artystyczny, związany z dyscypliną sportu uprawianą przez dziecko na co dzień, językowy czy inny.
Obozy zagraniczne
Obozy zagraniczne wymagają już od dziecka więcej samodzielności i odporności na stres. Zwykle za granicę wyjeżdżają dzieci nie młodsze niż 12-letnie. Dziecko powinno umieć samo zadbać o spożycie posiłku do określonej godziny, zaopatrzyć się w napoje na wyjście w teren, umieć posługiwać się obcą walutą itd. Czasy, gdy dzieci na koloniach „po prostu były” już dawno minęły. Obecnie mamy do wyboru obozy przygodowe (wszelkie India-na Jonesa, pirackie, indiańskie itp.), survi-
fot.:
ww
w.sx
c.hu
47www.Nasze-Szkraby.pl
valowe, artystyczne (od tańca przez muzykę do sztuki plastycznej), żeglarskie, militarne, językowe, kreatywne, robotyczne, ekologiczne, odchudzająco-kondycyjne, dla dziewczyn, dla chłopaków, sportowe, naukowe… oraz wiele innych.
Pamiętajmy o kilku zasadach:
1.
Obozy maluszkowe to kategoria dla dzieci 5-10 lat, z podwyższonymi standardami bezpieczeństwa, specjal-ną kadrą i programem, często w wersji także 5-dniowej.
2. Na obóz sportowy nie powinno jechać dziecko, które wy-jeżdża pierwszy raz i nigdy nie miało do czynienia z daną
dyscypliną sportu.
3. Obozy zagraniczne przeważnie mają tylko program re-
kreacyjny (czasem też zwiedzanie) i są przeznaczone dla dzieci raczej powyżej 10 lat, które będą potrafiły odży-
wiać się w formie stołu szwedzkiego czy posługiwać obcą walutą.
Autorem artykułu jest KOGIS Portal Turystyki Dzie-cięcej www.kogis.pl, organizator kolonii i zimowisk dla dzieci, wycieczek szkolnych, internetowa baza miejsc dobrego rodzinnego wypoczynku.
CZYM SKORUPKA ZA MŁODU NASIĄKNIE….
Wyniki badań poświęconych procesom zachodzą-cym w mózgach małych dzieci czynią to przysło-
wie jeszcze bardziej uzasadnionym. Udowodniono bowiem, że od urodzenia do 6 roku życia ludzki
mózg ma największą w życiu, wprost nadzwyczaj-ną zdolność do przyswajania wiedzy. Ten czas nie tylko warto, ale trzeba dobrze wykorzystać. Wła-
śnie trwa nabór do przedszkoli na rok szkolny 2014/2015, a rodzice stają przed nie lada wyzwa-
niem, by znaleźć miejsce, które rozwinie drzemiący w maluchach potencjał i przygotuje je do dalszej
edukacji, a jednocześnie zapewni przyjazną atmos-ferę.
Dobre przedszkole to inwestycja w przy-szłość dziecka. Świadomi tego faktu rodzice, wybierają dla swoich pociech placówki, które bazują na uznanych metodach nauczania, autorstwa polskich i zagranicznych specja-listów. Wiedzą, że kluczem do sukcesu jest umiejętnie opracowany program i atrakcyjna forma zajęć, która powinna wykorzystywać to, co dała dzieciom sama natura: wrodzoną ciekawość, wyobraźnię i odwagę, by do-świadczając odkrywać świat.
Wśród przedszkoli wdrażających nowo-czesne metody, ciekawą ofertą wyróżnia się warszawskie MyVinci, z autorskimi i nie-typowymi – jak na polskie warunki – roz-wiązaniami. Już sam wystrój tej placówki zapowiada niestandardowe podejście do kształcenia maluchów: brak typowych pa-stelowych, przesłodzonych dekoracji, na ścianach reprodukcje malarstwa światowej klasyki czy tablice pierwiastków Mendele-jewa na drzwiach w toaletach. Twórcy My-Vinci wzięli sobie bowiem do serca wnioski naukowców badających procesy rozwojowe u dzieci, którzy dowodzą, że codzienne ob-cowanie z nauką i sztuką w sposób dostoso-wany do dziecięcej percepcji przynosi zadzi-wiające efekty. – Choć początkowo miałam pewne obawy związane z tym czy te wszystkie wiadomości nie będą dla dziecka przeciążeniem, szyb-ko zrozumiałam, że syn zupełnie inaczej to odbiera. Wszystko, co stanowi część jego codziennej rzeczywistości bardzo szybko staje się naturalne. Znajomi przecierają oczy ze zdumienia gdy mój pięcioletni syn wy-mienia nazwy pierwiastków czy opowiada co namalował Velasquez równie swobodnie co relacjonuje przygody Boba Budowniczego, które obejrzał na dobranoc – mówi Kamila, mama ucznia MyVinci.
Typowe dla MyVinci są zajęcia prowadzo-ne w formie eksperymentów. Ten sposób
wykorzystuje wiele przedszkoli, ale raczej od święta np. zapra-szając raz na miesiąc na warsztaty z „Szalo-nymi Naukowcami”. W MyVinci takie doświadczenia to codzienność. I tak słomka pomiędzy kilkoma butelkami pokaże zasadę naczyń połączonych, a proste wycinanki są pretek-stem, by poznać style architektoniczne Starożytnej Grecji. W ten sposób dzieci niemal nieświadomie przyswa-jają wiedzę, wydawałoby się wyrastającą po-nad ich wiek: pojęcia z zakresu fizyki, chemii czy historii sztuki. Stają się małymi odkryw-cami, czerpiąc przy tym radość z zabawy i satysfakcję z efektów osiąganych pracą własnych rąk. Ich przewodnikami po świe-cie wiedzy są pedagodzy, dla których praca jest pasją. Wśród nich jest Anna, nauczy-cielka języka rosyjskiego (native speaker), z wykształcenia urbanista oraz filolog języka rosyjskiego. Wykształcenie architektonicznie pozwala jej rozwijać wyobraźnię przestrzen-ną dzieci, a pasja śpiewania, piękny głos i talent ga-wędziarski sprawia, że opowiadane przez nią bajki są naprawdę niezwykłe.– Wiemy, że wiedza jest dla dziecka prze-pustką do świata, a najlepszym czasem, by ją wchłaniały bez wysiłku jest okres przedszkolny. Dlatego bazując na odkryciach współczesnej nauki wychodzimy do ro-
49www.Nasze-Szkraby.pl
50 www.Nasze-Szkraby.pl
dziców z innowacyjnym programem, który poprzez zabawę, w naturalny i bezpieczny dla dzieci sposób pozwala im odkryć i roz-winąć talenty - mówi kierownik przedszkola MyVinci Katarzyna Eljasz.
W odróżnieniu od innych placówek, które w programie nauczania stosują wybrane no-woczesne metody, MyVinci postawiło na ich autorską kompilację korzystając z pomocy brytyjskiego instytutu Global Advanced Re-search Center zajmującego się nowatorskimi odkryciami naukowymi w dziedzinie eduka-cji, pedagogiki i psychologii dziecka. Dzięki temu zastosowano połączenie metod wypra-cowanych przez uznane światowe autorytety takie, jak: Glenn Doman (nauka czytania i matematyki), Paul Dennison (metoda poprawiania sprawności umysłowej), Moshe Fedlenkraise (edukacja ruchowa), czy też Alfred Tomatis (wykorzystanie mu-zyki w celu stymulacji procesów intelektual-nych). Równie ciekawy jest program naucza-nia języków obcych. O ile wprowadzenie do drugiego języka to już dość powszechna praktyka, przedszkole MyVinci poszło o krok dalej proponując zajęcia w pięciu ję-zykach: polskim, angielskim, niemieckim, hiszpańskim i rosyjskim prowadzone przez native speakerów. Do każdego dnia tygodnia przypisany jest inny język. Dzięki temu dzie-ci już od najmłodszych lat mają szansę oswo-ić się z innymi niż w języku ojczystym kon-strukcjami gramatycznymi i brzmieniem, co daje solidne przygotowanie do nauki języ-ków obcych na dalszych etapach edukacji i ułatwia ich późniejsze opanowanie mniej-szym nakładem czasu, środków i wysiłku.
W przedszkolu nauczanie obcej mowy nie jest celem samym w sobie. To kolejne narzę-dzie stymulacji młodego i żądnego wiedzy mózgu. Słuszność i celowość wprowadzenia takich rozwiązań potwierdzają wyniki badań nad wielojęzycznością prowadzone m.in. przez Ellen Bialystok, profesor neurobiologii
z University of York w Toronto. Wynika z nich, że lingwistyczna stymulacja mózgu we wczesnym dzieciństwie wspiera rozwój procesów poznawczych. Bialystok twierdzi, że dzieci, które posługują się więcej niż jed-nym językiem, są bardziej kreatywne i zdol-ne do podejmowania trafnych decyzji.
Konieczność ciągłego wyboru pomiędzy róż-nymi systemami lingwistycznymi sprawia, że takie dzieci szybciej i precyzyjniej dokonują wyboru pomiędzy sprzecznymi informacja-mi, które do nich napływają. - Okazuje się, że coś tak zwyczajnego jak mówienie kilko-ma językami, przestawia sieć naszego mó-zgu, pozytywnie wpływając na pewne czyn-ności umysłu1– mówi kanadyjska profesor. Twórcy programu MyVinci rozumieją, że to właśnie szybko zmieniająca się rzeczywistość jest we współczesnym świecie - paradoksal-nie - jedynym stałym i pewnym elementem. Jak potwierdza prof. Jacek Hołówka, filozof i etyk, członek Komitetu Nauk Filozoficz-nych PAN w niestabilnych czasach, w jakich żyjemy, to zdolność do zmiany staje się zale-tą. Dlatego dobór zajęć ma na celu oswojenie dzieci ze zmianą jako naturalnym procesem.
Jak zaznacza kierowniczka przedszkola Ka-tarzyna Eljasz zainteresowanie programem przedszkola MyVinci jest coraz większe. Do placówki mieszczącej się przy ulicy Biały Kamień 7 na Mokotowie (osiedle Eko Park) codziennie zgłaszają się kolejni rodzice. Dlatego zapadła już decyzja o uruchomieniu drugiego oddziału. Kolejnym etapem będzie uruchomienie na rok szkolny 2015/2016 szkoły podstawowej MyVinci, w której za-jęcia będą prowadzone głównie w języku angielskim.
Józio ma na sobie blu-zę proDUCKt,
ww.facebook.com/producktpl?fref=ts
Ubieramy
by Aparatka
Szkraba
51www.Nasze-Szkraby.pl
52 www.Nasze-Szkraby.pl
kamizelka i spodenki MIDFASHION www.facebook.com/pages/MidFA-SHION/247236032042603?fref=ts
fot.:
Vio
la C
hmie
lw
ww.
apar
atm
ojed
ziec
ko.b
logs
pot.c
om
53www.Nasze-Szkraby.pl
zestaw CZESIOCIUCH - www.facebook.com/czesiociuch
Klocki MokulockJapońska firma New Tech Shinsei Pprojekt wyprodukował Mo-kulock, limitowaną edycję pięknych drewnianych klocków typu lego. Klocki są ręcznie robione z klonu i brzozy. Intencją Moku-locków jest zapewnienie dzieciom, które dorastają w jałowym środowisku miejskim możliwość zrozumienia natury i ekologi podczas zabawy.
Wodoodporna obudowa
Smartfony opanowały już nawet łazienki. Wodoodporna obudowa to nie tylko zabezpieczenie twojego smartfona przed wodą. Obudowa ta wzmacnia dźwięk dzięki czemu możesz brać prysznic słuchając ulubionej muzyki, czy kontynuując rozmowę z przyjaciółmi tak długo jak to jest możliwe. Obudowa i hak dostosowują się do każdej łazienki. Obudowy dostępne są w czterech kolorachróżowym, żółtym, bia-łym i morskim niebie-skim.
55
Japoński plecak
Śliniaki zwierzęta
Randoseru to trady-cyjny japoński plecak. Do niedawna dziew-czynki nosiły czerwo-ne plecaki, a chłopcy czarne. Teraz można już kupić plecak w każdym kolorze. Plecaki są skórzane, a wiele z ich elementów wykonuje się ręcz-nie z dbałością o każdy szczegół. Dzięki takiemu podejściu do tworzenia plecaków są one bardzo wytrzymałe. Mają bowiem wystarczyć co najmniej na 6 lat japońskiej szkoły podstawowej. Często po tych 6 latach nadal są niemal w idealnym stanie.
Wiadomo, że karmienie dzieci nie zawsze wygląda tak jak w TV. Czę-sto wszystko łącznie z dzieckiem jest umazane jedzeniem. By unik-nąć plam na ubraniach zakładamy dzieciom śliniaki. Kto powiedział, że śliniaki muszą być nudne, lub pstrokacie ozdobione słonikami czy kwiatkami? Wybierz królika, jelenia, nietoperza, lub sowę, by twój maluch był czysty i stylowy.
www.Nasze-Szkraby.pl
Szmacianki Ciekawy pomysł na pokazanie i wyjaśnienie dziecku które spodziewa się rodzeństwa, jak właściwie dzieci pojawiają się na świecie. Lala powstała na specjal-ne zamówienie dla mamy kilkuletniej dziewczynki spodziewającej się rodzeństwa. Wcale nie trzeba zagłębiać się w szczegóły porodu. Ta lalka zaspokoi ciekawość większości maluchów.
Buzia dzidziusia to zatrzask, który pasuje zarówno do smoczka jak i do piersi mamy.www.facebook.com/szmacianki
56 www.Nasze-Szkraby.pl
fot.:
ww
w.sx
c.hu
57www.Nasze-Szkraby.pl
DIETA DZIECKAMIESIĄC PO MIESIĄCU
fot.:
ww
w.sx
c.hu
58 www.Nasze-Szkraby.pl
W Polsce dzieci w wieku od 1-3 lat jedzą zbyt mało warzyw, dlatego to właśnie od warzyw warto rozpocząć rozszerzanie die-
ty dziecka.
Dzieci są w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia alergii pokarmowej. Możliwe obja-wy alergii lub reakcji alergicznych należą: • wysypka • wzdęcia i wzrost gazów jelitowych • biegunka • nerwy po jedzeniu
Jeśli pojawią się pokrzywka, czy trudności w oddychaniu od razu skontaktuj się z lekarzem.
Pamiętaj by do pierwszego roku życia nie wprowadzać do diety dziecka miodu. Miód może spowodować u dzieci zatrucie jadem kiełbasianym. Do pierwszego roku życia nie podajemy dziecku również mleka krowiego. Nie ma ono żadnych wartości dla twojego malucha.
Jak wprowadzać nowe produkty do diety dziecka?
Pierwsze dania powinny mieć kremową konsystencję, zatem gotuj warzywa (najlepiej na parze) a później przetrzyj je przez sitko, lub zblenduj . Posiłek najlepiej podawać po kar-mieniu dziecka mlekiem. Jeśli jednak dziecko nie wykaże zainteresowania nowym sma-kiem, można odwrócić tę kolejność. Posiłki inne niż mleko mamy należy podawać po zakończonym karmieniu piersią.
59www.Nasze-Szkraby.pl
jabłko
ZBOŻA
dynia
WARZYWA OWOCE
marchewczarne jagody
PRZYPRAWY POZOSTAŁE
dzika róża
ziemniaki
słodkie ziemniaki
Maliny
ryż biały i brązowy
mąka ryżowa
Kasza ryżowa
kasza kukurydzia-na
mięso ryb
mięso z królika
mięso z indyka
mięso jagnięce
sezam
majeranek
kminek
koper suszony
9 MIESIĄC ŻYCIA DZIECKA
Gruszka
brokuł
brukselka
BananyCzereśnie
cukinia
fasolka szpara-gowa
Brzoskwiniemąka kukurydzia-na
kasza jaglana
mąka sojowa
kasza gryczana biała, niepalona
Pół żółtka, co drugi dzień
oliwa z oliwek
nabiał: Masło
tymianek
rozmaryn
oregano
bazylia
groszek zielony
kapusta białai czerwonakukurydza
pietruszka
seler
Kalafior
Burak
Porszczaw
soczewica czerwona
daktyle
kiwi
mango
daktyle
kiwimango
daktyle
kiwi
śliwki: mira-belki, renklody,
sok z kapusty kiszonej
jarmuż
cebula
groch
szparagiszpinak
śliwki suszone
winogrona
arbuz
aronia
borówka amerykańskajeżynyporzeczki białeczarne i czerwone
wiśnie
pestki słonecznika
pestki dyni
Ministerstwo Zdrowia
rozpoczyna walkę o nasze
zdrowie.
Jod był pierwszą substancją odżywczą, która została uznana za niezbędną
dla ludzkiego organizmu. Nieprawdo-podobnym więc może wydawać się fakt, że wciąż wiele osób cierpi na niedobory jodu, co potwierdzają badania. Niedo-bór jodu został uznany przez Świato-wą Organizację Zdrowia jako jeden z
czynników mający bezpośredni wpływ na stan zdrowotności i populacji, a
polskiej Ministerstwo Zdrowia wpro-wadziło program walki z niedoborem
jodu.
61www.Nasze-Szkraby.pl
fot.: www.sxc.hu
Jod jest wykorzystywany głównie przez tarczycę, znajdującą się w górnym odcin-ku szyi. Ze wszystkich chorób, które mogą mieć wpływ na zdrowie psychiczne i fizycz-ne, najbardziej znane są zaburzenia pracy tarczycy, powodowane niedoborem bądź nadmiarem jodu w organizmie. W przy-padku jego braku, tarczyca usiłuje wyrów-nać straty zwiększając pracę wydzielniczą, co powoduje jej powiększenie. Mówimy wtedy o woli endemicznej, najczęściej spotykanej u kobiet podczas menstruacji, kiedy to poziom przemiany materii jest wysoki, tak samo jak podczas okresu doj-rzewania czy ciąży.
Niedobór jodu może prowadzić do wielu innych chorób i poważnych powikłań zdro-wotnych. Niemowlęctwo, okres gwałtowne-go wzrostu i rozwoju mózgu, jest okresem
szczególnie wymagającym dostatecznych ilości hormonu tarczycy, co zależy od od-powiedniego przyjmowania jodu dla nor-malnego rozwoju mózgu. Nawet jeśli dziec-ko nie cierpi na wrodzoną niedoczynność tarczycy, deficyt jodu w tym okresie może spowodować rozwój „mózgu brzusznego”, co w konsekwencji prowadzi do upośledze-nia rozwoju intelektualnego.
Niedobór tego pierwiastka u dzieci i doro-słych może powodować ślepotę, depresję, bezpłodność, anemię i apatię. Także kata-rakty spowodowane są przez brak roztwo-ru wapnia wynikającego z deficytu jodu. Obszary geograficzne z niskim poborem żywieniowym jodu wyróżniają się znaczą-co wyższymi wskaźnikami zachorowań na raka piersi, jajników, tarczycy czy macicy. Charakterystyczne objawy choroby Grave-
fot.: www.sxc.hu
63www.Nasze-Szkraby.pl
sa, powiązanej z nadczynnością tarczycy, to: wyłupiaste oczy, uczucie niepokoju, irytacji, nadmierna potliwość, osłabienie mięśni oraz szybsze bicie serca. Głodówka jodowa kończy się regresywnym znisz-czeniem komórek, szczególnie w mózgu. Skutkiem niedoboru jodu może być także wzrost masy ciała niezależnie od ilości spożywanych pokarmów, bardzo ciężkie do obniżenia, a w sytuacji tej nie pomaga nawet uprawianie sportu. Co ciekawe, w Polsce mamy około 10 mi-lionów osób z powiększona tarczycą, wśród nich ok.150.000 kobiet to kobiety w ciąży – 20 % ma powiększoną tarczycę i tylko ok. 40% jest zabezpieczone rekomendowaną dawką profilaktyczną jodu.
Trzeba pamiętać, iż jod jest jednym z szes-nastu najbardziej istotnych elementów bio-chemicznych, trzymających nas stale przy zdrowiu. Dowiedziono, że uśmierza ból i urazy związane z guzami piersi. Jod ochra-nia też mózg poprzez niszczenie szkodli-wych toksyn i zwiększanie wchłaniania soli dla normalnej przemiany materii. Zażywa-jąc jod, tarczyca przyspiesza metabolizm
w narządach. Jod jest wysoce wrażliwy na elektryczny balans ciała. Także dzięki nie-mu obniża się ciśnienie tętnicze, a wzra-sta respiracja. Właściwe spożywanie jodu chroni także przed odmą skórną, katarem, zwiotczeniem tkanek, rozmiękaniem kości i powikłaniami menstruacyjnymi.
Rozwiązaniem problemu z niedoborem jodu w organizmie miało być wprowadze-nie przez Ministerstwo Zdrowia wiele lat temu obowiązku jodowania soli (tej, która gości w każdym z domów), jednak przez różne czynniki ten pomysł nie sprawdza się i poszukiwane są sposoby na rozwiąza-nie tego problemu (niestety – wakacje nad Morzem Bałtyckim również nie rozwiązują problemu, gdyż odpowiednie stężenie jodu występuję tylko podczas burz i sztormów, a wtedy raczej niewiele osób przebywa na plaży).
Andrzej Kowalczyk
64 www.Nasze-Szkraby.pl64 www.Nasze-Szkraby.pl
Półkaz
książkami
Czy każdy rodzic, wraz z pojawieniem się dziecka na świe-cie od razu wie jak się zachować w trudnych sytuacjach? Jak za-reagować, czy odpowiedzieć na kłopotliwe i trudne pytania? Oczywiście, że nie. Z pewnością radą służy im spora garstka zna-jomych oraz babcie i dziadkowie. Na półkach pojawiły się też nowe publikacje, które ułatwią rodzicom to nie lada wyzwanie...
Półkaz
książkami
65www.Nasze-Szkraby.pl 65www.Nasze-Szkraby.pl 65www.Nasze-Szkraby.pl
fot.:
Ola
Mos
akow
ska
ww
w.o
lam
osak
owsk
a.pl
66 www.Nasze-Szkraby.pl
Kłopotliwe zachowania dzieci. Proste reakcje na trudne sytuacjeJustyna Korzeniewska
Dzieci, będąc istotami niedojrzałymi, delikatnymi, naiwnymi, traktowane są jako obiekt troski, opieki, pomocy. Posiadają jed-nak również zupełnie inne cechy. Bywają napastliwe, wymaga-jące, bezkompromisowe. Potrafią stawiać zdecydowany opór i wysokie wymagania, walczyć o wpływy i możliwość kontroli sytuacji. Takie kłopotliwe zachowania i żądania dzieci zmienia-ją rodzicielski trud w ważne wyzwania i zmagania, a wytrzyma-łość i cierpliwość opiekunów wystawiają na ciężką próbę.Książka przybliża skomplikowany świat dziecka, wyjaśnia mo-
tywacje i przyczyny jego problematycznych zachowań oraz ich związek z tym, co robią i jak funkcjonują rodzice. Zależność ta jest istotna, ponieważ często problemy wychowawcze z dzieckiem są nieświadomie prowokowane przez rodziców.Publikacja podpowiada także, jak pokonać trudności z karmieniem, treningiem czystości, sprzątaniem zabawek, a usypianie dziecka zamienić w sprawną procedurę ku radości malu-chów i dorosłych. Zawiera też przykłady konkretnych odpowiedzi na trudne żądania dzieci wynikające z pragnienia posiadania zabawek, z nudy i frustracji, konfliktu z rodzeństwem i rówieśnikami. Lektura książki pomoże również rodzicom dzieci starszych zaakceptować zachowania swo-jego nastolatka, którego bardzo kochają, ale nie lubią jego ostrych manifestacji swojego „ja”. Nade wszystko jednak umożliwi mamom i tatom poczuć się kompetentnymi i spełnionymi rodzicami.
Wydawnictwo RMISBN 978-83-7243-902-4Oprawa miękkaStron 128Format 165x235Cena 19,90 złOdwiedź nas w Internecie: www.rm.com.pl
Rozmowy z dzieckiem. Proste odpowiedzi na trudne pytania Justyna Korzeniewska
Kto to jest niepełnosprawny? Skąd się biorą dzieci? Dlaczego ty palisz papierosy, a mi nie wolno? Mamo, czy ty kiedyś umrzesz? Kiedy dziecko zadaje rodzicowi pytania dotyczące sfery intym-nej, czyli seksu i miłości, oraz trudnych kwestii społecznych, takich jak przemoc, pedofilia, prostytucja czy śmierć, reaguje on zazwyczaj zażenowaniem i bezradnością. Jak zmienić tę sytuację i podchodzić do trudnych rozmów z
67www.Nasze-Szkraby.pl
dzieckiem jak do ciekawego wyzwania, pogłę-biania więzi, troskliwego przygotowywania go do życia? W jaki sposób, informując dziecko o trudnych zjawiskach społecznych i niebezpie-czeństwach, nie wzbudzać niepokoju, nie burzyć pozytywnej wizji świata, nie odbierać typowego dzieciom optymizmu? W książce rodzice znajdą przystępne wyjaśnienia prawidłowości rozwoju emocjonalnego dziecka, o jakich należy pamiętać, omawiając z nim trudne kwestie. Najbardziej pomocne będą przykłady odpowiedzi na dociekliwe, trudne dziecięce py-tania, ale też pytania, jakie należy zadać dzieciom w tym kontekście. Uśmiech i radość wprowadzają autentyczne anegdoty obrazujące dziecięce spoj-rzenie na świat, często odmienne od dorosłego, ale równie ciekawe, a na pewno sympatyczne. Wydawnictwo RM ISBN 978-83-7773-260-1 Stron 96 Format 165x210 Oprawa broszurowa Cena: 19,90 zł
AKCJA "BEZPIECZNE DZIECKO"
Czym jest dla Ciebie bezpieczeństwo Twojego dziecka?
Czy umiałbyś udzielić dziecku pierwszej pomocy? Czy umiałaby to zrobić Twoja znajoma, opiekunka czy Pani w przedszkolu?
Warto się nad tym zastanowić.
W ramach współpracy z Medycznym Studium Zawodowym, Centrum Szkoleń WSR zorganizowało akcję "Bezpieczne dziecko" .
Kampania ma na celu przeszkolenie jak największej liczby osób dorosłych w ramach kursu pierwszej pomocy dzieciom. Szkolenie trwa tylko 1 dzień!
A dzięki niemu zdobędziesz podstawową wiedze na temat udzielania pierwszej pomocy !
Kampania jest częściowo dofinansowana przez Wyższą Szkołę Rehabilitacji !
Centrum Szkoleń WSRul. Kasprzaka 49, 01-234 Warszawa
www.centrumszkolenwsr.pl
CENTRUMSZKOLEŃ
68 www.Nasze-Szkraby.pl
Świat dzieckawidziany oczami Babci
Jak pokochać swoją Siostrę
rys.
: K. B
lum
, ww
w.st
udio
blum
.com
69www.Nasze-Szkraby.pl
Dlatego już będąc w początkowej fazie ciąży zaczęłam przygoto-wywać moją Córkę na przyjście Braciszka. Dzięki temu z radością oczekiwała na Niego. Ale to był dopiero początek. Przecież do-piero po urodzeniu młodszego rodzeństwa, często zaczyna się problem.Maleństwo potrafi tak zaabsorbo-wać całą rodzinę, że często zapo-minają o tym starszym Dziecku, które do niedawna było tym je-dynym i zawsze w centrum uwa-gi. Sztuką jest tak podzielić czas i obowiązki Rodziców, aby starsze Dziecko nie było zazdrosne o to młodsze, a co za tym idzie nie robiło się w pojęciu wielu doro-słych nieznośne. Dzięki ścisłej współpracy mojego Męża, Córka nie czuła się ani zazdrosna ani zaniedbana. Oczekując na drugą Wnuczkę wielokrotnie zastanawiałam się
jak z tym problemem poradzi sobie moja Córka. ALE WŁAŚNIE! Muszę się po-chwalić, że miesiąc temu po raz drugi zostałam szczęśliwą Bab-cią drugiej Wnuczki. Nie muszę dodawać, że cudownej i jak kro-pla wody podobnej do starszej. Nie muszę też dodawać, że teraz jestem podwójnie zakochana w mojej najcudowniejszej najstar-szej Wnuczce oraz najcudowniej-szej najmłodszej Wnuczce. Ale wracając do tematu. Gdy dowiedziałam się, że Córka spo-dziewa się drugiego Dziecka i że różnica pomiędzy Dziećmi będzie wynosiła trzy i pół roku, zastanawiałam się, czy będzie jej łatwiej, czy trudniej. Większa równica wieku, to większa doj-rzałość ale i większa świadomość. Mniejsza, odwrotnie.Z przyjemnością obserwowałam, jak Córka przygotowuje swoją
Między Starszą Córką, a młodszym Sy-nem jest siedem lat różnicy. Nigdy nie bałam się, że mogę inaczej kochać swoje Dzieci, ale cały czas bałam się, żeby Cór-ka nie była zazdrosna o nowego członka rodziny, a już i nie daj Boże poczuła się zaniedbana, czy odepchnięta.
70www.Nasze-Szkraby.pl
Córkę na przyjście na świat no-worodka. Opowiadała Jej o ma-leńkich Dzieciach, o poszczegól-nych etapach ich rozwoju, o tym co robi przy nich Mama, jakie ma obowiązki, oraz jak przy tym pomocna może być Starsza Sio-stra. I te słowa stały się niezwykle ważne: Starsza Siostra, słyszycie jak to brzmi? A przecież starsza tylko o trzy i pół roku. Gdy brzuszek Mamy zaczął być już wyraźnie widoczny ze wzru-szeniem patrzałam, jak Wnuczka przytula się do niego, ni z tego ni z owego podciąga Mamie bluzkę do góry i całuje brzuch, bo musi się przywitać z Siostrą. A gdy maleństwo w brzuchu „dawało popalić” Mamie, Wnuczka po-uczającym głosem zwracała uwa-gę Siostrze. Dużo do niej mówiła, głaskała po brzuszku, przytulała się. Niesamowite, ale już wtedy, gdy maleństwo brykało mocno w brzuchu Mamy, uspakajało się na głos i ciepło ręki Wnuczki. Pod koniec ciąży Wnuczka nie mogła się już doczekać, kiedy nadejdzie TEN DZIEŃ. Ale to było tylko oczekiwanie, które jest przecież łatwiejsze niż konfrontacja. Na powrót Mamy i Siostrzyczki ze szpitala Wnuczka czekała kil-ka dni. Gdy córka i moja mała wnuczka otrzymały zgodę na wyj-ście, pojechałam Je odebrać, a na-stępnie w trojkę pojechałyśmy po starszą Wnuczkę do przedszkola. Radości nie było końca, starsza Wnuczka już w samochodzie z takim uczuciem patrzyła na Sio-strzyczkę, że łza się w oku kręciła. W domu musiała Ją pocałować na powitanie, a później poprosiła Mamę by Ta dała Jej Siostrzyczkę
ma ręce. Nie ukrywam, że serce mi na chwilę stanęło, gdy Córka podkładając poduszkę delikatnie położyła maleństwo na rękach Wnuczki. A trzeba było widzieć dumę w oczach Starszej Siostry. Przez kilka pierwszych dni Wnuczka była w domu wraz z Mamą i młodszą Siostrzyczką. Troskliwa i chętna do pomocy. Dzięki temu, że nie tylko Rodzice ale i my Dziadkowie poświęca-liśmy Jej dużo uwagi i nigdy nie pozostawała w cieniu noworodka nie musiała się czuć zazdrosna. Gdy nadszedł dzień, w którym musiała wrócić do przedszkola powiedziała: „Mamo nie mogę iść do przedszkola, bo jak Ty sama poradzisz sobie z Sio-strzyczką?” Prawda, że urocze? W trakcie wizyty lekarza, który badał obie moje Wnuczki, starsza po badaniu otrzymała naklejkę – odznakę odwagi, którą zaraz wręczyła swojej Mamie mówiąc: „To za to, że tak dobrze opieku-jesz się Siostrą i Mną”. Czasami zachodzę w głowę, skąd takiemu małemu Szkrabowi biorą się w główce takie przemyślenia. Minął już miesiąc, a w podejściu i miłości Wnuczki do młodszej Siostrzyczki nic się nie zmieniło. Wzrasta tylko Jej ranga jako Star-szej Siostry. Próbuje we wszyst-kim być samodzielna. Jestem przekonana, że przy takiej posta-wie dorosłych i ciągłej edukacji nie trzeba się obawiać, że zagości tu zazdrość.
Babcia
71www.Nasze-Szkraby.pl