İÇİNDEKİLER - pegem.net Eğitimde Sanal... · Her geçen yıl, eğitim hayatına yenilikler getireceği ve değişimler yaşanacağı bir gerçektir. Bu gelişimlerin ve değişimlerin

İÇİNDEKİLER

1. BÖLÜM

EĞİTİMGİRİŞ ........................................................................................................................................................................... 2

1.1 Geleneksel Eğitim ................................................................................................................................... 3

1.2 Mesleki Eğitim .......................................................................................................................................... 4

1.3 Formal Eğitim ve İnformal Eğitim ..................................................................................................... 4

1.4 Yaşam Boyu Eğitim ................................................................................................................................. 5

1.5 Çevrimiçi (Ofl ine) Eğitim ve Çevrimdışı Eğitim ............................................................................. 7

1.6 Hizmet İçi Eğitim ..................................................................................................................................... 8

1.7 E-Eğitim (Elektronik Eğitim) ................................................................................................................ 8

1.8 M-Eğitim (Mobil Eğitim) ....................................................................................................................... 9

1.9 K- Eğitim (Küresel Eğitim) ..................................................................................................................... 10

1.10 U- Eğitim (Uzaktan Eğitim) ................................................................................................................ 11

1.11 Harmanlanmış Eğitim ......................................................................................................................... 12

ÖZET ........................................................................................................................................................................... 14

BÖLÜM SONU SORULARI .................................................................................................................................... 15

2. BÖLÜMUZAKTAN EĞİTİM

GİRİŞ ........................................................................................................................................................................... 19

2.1 Uzaktan Eğitim Evreleri ......................................................................................................................... 19

2.1.1 Mektupla Eğitim ................................................................................................................... 20

2.1.2 Radyo veTelevizyonla Eğitim ........................................................................................... 21

2.1.3 Açıköğretim ve Konferans ile Eğitim ............................................................................. 22

2.1.4 İnternet ve Uydu Teknolojileri ile Eğitim ...................................................................... 24

2.1.5 Sanal Gerçeklik ve Simülasyonlar .................................................................................. 25

2.1.6 Uzaktan Eğitimin Tarihsel Gelişimi ................................................................................. 29

2.2 Uzaktan Eğitimde Zaman Kavramı ................................................................................................... 32

2.2.1 Senkron Uzaktan Eğitim (Eş Zamanlı Uzaktan Eğitim) ........................................... 34

2.2.2 Asenkron Uzaktan Eğitim ( Eş Zamansız Eğitim) ....................................................... 34

2.2.3 Karma (Blended) Uzaktan Eğitim ................................................................................... 35

2.3 Uzaktan Eğitimin Avantajları ve Dezavantajları ........................................................................... 36

2.4 Uzaktan Eğitimde Değerlendirme .................................................................................................... 38

2.4.1 Uzaktan Eğitimde Ölçme Araçları...................................................................................40

2.5 Uzaktan Eğitim Kuramları ................................................................................................................... 41

2.5.1 Bağımsız Çalışma Kuramı .................................................................................................. 42

Uzaktan Eğitimde Sanal Değişimlerviii

2.5.2 Öğretimin Endüstriyelleşmesi Kuramı ..........................................................................42

2.5.3 Etkileşim ve İletişim Kuramı ..............................................................................................42

2.5.4 Yetişkin Eğitimi Kuramı .......................................................................................................43

2.5.5 Eşitlik Kuramı .........................................................................................................................43

2.5.6 Bilişsel Kuram .........................................................................................................................43

2.5.7 Duyuşsal Kuram ....................................................................................................................44

2.5.8 Nörofizyolojik Kuram ..........................................................................................................45

2.5.9 Yapısalcı Kuram .....................................................................................................................46

2.5.10 Çoklu Zeka Kuramı ............................................................................................................47

2.5.11 Değişim Kuramı ..................................................................................................................47

2.5.12 Simülatif Gerçeklik Kuramı .............................................................................................48

2.6 Uzaktan Eğitimde Akreditasyon ........................................................................................................49

2.7 Uzaktan Eğitimin Beş Ana Koşulu .....................................................................................................51

ÖZET ...........................................................................................................................................................................53

BÖLÜM SONU SORULARI ....................................................................................................................................53

3. BÖLÜMUZAKTAN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ VE İNOVASYON

GİRİŞ ...........................................................................................................................................................................56

3.1 Uzaktan Eğitim Teknolojileri ...............................................................................................................56

3.2 Uzaktan Eğitimde Inovasyon (Yenilikçilik) .....................................................................................59

3.3 İnternet ......................................................................................................................................................61

3.3.1 İnternetin Hayatımızdaki Yeri ...........................................................................................63

3.3.2 İnternet ile Gelen Problemler ve Çözümleri ............................................................... 67

3.4 Web Tabanlı Uzaktan Eğitim ...............................................................................................................73

ÖZET ...........................................................................................................................................................................75


4. BÖLÜMWEB ARAÇLARI VE UZAKTAN EĞİTİM

GİRİŞ ...........................................................................................................................................................................78

4.1 Web Araçlarının Eğitimdeki Yeri .........................................................................................................78

4.2. Web 1.0 Araçları ......................................................................................................................................79

4.3 Web 2.0 Araçları .......................................................................................................................................79

4.4 Web 3.0 Araçları .......................................................................................................................................82

4.5 Web 4.0 Araçları .......................................................................................................................................83

ÖZET ...........................................................................................................................................................................84


İçindekiler ix

5. BÖLÜMWEB TABANLI UZAKTAN EĞİTİM TASARIMI

GİRİŞ ...........................................................................................................................................................................86

5.1 Uzaktan Eğitim Tasarım Modelleri ....................................................................................................86

5.2. Uzaktan Eğitim Materyalleri Hazırlama İlkeleri ...........................................................................89

5.3. Web Programcılığı .................................................................................................................................90

5.3.1 HTML .........................................................................................................................................90

5.3.2 Macromedia Dreamveawer ..............................................................................................93

5.3.3 Macromedia Flash ................................................................................................................100

5.3.4 Adobe Photoshop ................................................................................................................102

5.3.5 PHP ............................................................................................................................................102

5.3.6 MYSQL ......................................................................................................................................104

5.3.7 3DSMAX ...................................................................................................................................105

ÖZET ...........................................................................................................................................................................106


6. BÖLÜMYÖNETİM SİSTEMLERİ VE YARDIMCI ARAÇLAR

GİRİŞ ...........................................................................................................................................................................108

6.1 Ders Yönetim Sistemleri ......................................................................................................................108

6.2 İçerik Yönetim Sistemleri .....................................................................................................................109

6.3 YS Sıralaması .............................................................................................................................................110

6.4 Moodle (Modular Object Oriented Dynamic Learning Environment).................................111

6.5 Blackboard ................................................................................................................................................113

6.6 Drupal ........................................................................................................................................................116

6.7 Edu 2.0 ........................................................................................................................................................119

6.8 E-Sınav Programları ................................................................................................................................123

6.9 Elektronik Anket Programları ............................................................................................................132

6.10 Resim Çekme ve Video Kayıt Programları ...................................................................................134

6.11 Web Konferans Programları ..............................................................................................................136

6.12 FTP Serverler ..........................................................................................................................................139

ÖZET ...........................................................................................................................................................................143


EĞİTİM

1. BÖLÜM

Kazanımlar:

Bölümün sonunda okurlar;

• Geleneksel Eğitim kavramını kavrayabilecek,

• Mesleki Eğitimin özelliklerini açıklayabilecek,

• Örgün Eğitim, Formal Eğitim ve İnformal Eğitim kavramlarını karşılaştı-rabilecek,

• Halk Eğitimi, Yaygın Eğitim ve Yaşam Boyu Öğrenme kavramlarını ayırte-debilecek,

• Çevrimiçi Eğitim ve Çevrimdışı Eğitim kavramlarını karşılaştırabilecek,

• Hizmetiçi Eğitimi açıklayabilecek,

• E-eğitimi (Elekronik Eğitimi) açıklayabilecek,

• M-Eğitimi (Mobil Eğitimi) açıklayabilecek,

• K-Eğitimi (Küresel Eğitimi) açıklayabilecek,

• U-Eğitimi (Uzaktan Eğitimi) açıklayabilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Geleneksel Eğitim

• Mesleki Eğitim

• Formal Eğitim ve İnformal Eğitim

• Yaşam Boyu Eğitim

• Çevrimiçi Eğitim

• Hizmetiçi Eğitim

• E-eğitim (Elekronik Eğitim)

• M-Eğitim (Mobil Eğitim)

• K-Eğitim (Küresel Eğitim)

• U-Eğitim (Uzaktan Eğitim)

• Özet

• Bölüm Sonu Soruları

Uzaktan Eğitimde Sanal Değişimler2

GİRİŞ

Eğitim, öğrencide istenilen davranışları geliştirmek, yanlış öğrenilen davranışları

düzeltmek ve değiştirmek, istenmeyen davranışları silmek, kasıtlı kültürleme yapmak

gibi amaçlarla yapılan etkinlikler çerçevesinde kişileri yetiştirmedir (Turgut, 1990;

Ertürk, 1994; Varış, 1995; Adem, 1997; Erden,1998, Erden & Akman, 1998; Akçay,

2006). Her felsefi sisteme ve psikolojik yaklaşıma göre değişik şekillerde tanımlanmış-

tır (Sönmez, 2005). Dolayısı ile literatürde farklı araştırmacıların birbirinden farklı

tanımlarına rastlanmak mümkündür. Eğitim topluma ve sosyal çevreye göre farklı

görünümleri olan bir olgudur (Yılman, 1999). Diğer bir deyişle, insanların, ruh ve

beden sağlığını koruyarak geliştirilmesi için yapılan tüm çalışmalardır (Sezgin, 1991).

Eğitimi, daha geniş çerçevede tanımlamak da mümkündür: Eğitim, öğrencinin ken-

disine güvenmesi, yeterliliğine inanması, bireysel, çevresel ve sosyal yönlerden ba-

şarıya ulaşmasında, yüksek akademik ve kariyer beklentileri taşımasında yardımcı

olması gerekir (Aslan ve Eraslan, 2003; Özden, 2003). Literatürde, eğitim kavramı-

nın yanında, öğretim kavramının da pek çok farklı bakış açısı ile tanımı bulunmak-

tadır. Öğretim, teşkilatlı ve düzenli olarak genellikle bir öğretim kurumunda (okul

vs.) öğretmenler tarafından, öğrencilere, araç gereç kullanılarak bilgi aktarılması ve

öğretilmesi çalışmalarının tümüdür (Akyüz, 2005). Öğretme, öğrenme ve eğitimin

birbirinden farklı olduğu ile ilgili eğitimciler geçmişte pek çok açıklama yapmışlardır.

Tüm bu çalışmalardan çıkan ortak sonucu şu şekilde belirtilebilir: Eğitim öğretme ve

öğrenme kavramlarını kendi bünyesinde toplar. Bu kadar farklı eğitim kavramlarının

olmasının sebebi ise, pek çok farklı eğitim türünün olmasıdır. Aşağıdaki ağ bu şekle

bir örnek teşkil eder.

Eğitim 3

Prof. Dr. Hüseyin UZUNBOYLU - Dr. Nazime TUNCAY

Her geçen yıl, eğitim hayatına yenilikler getireceği ve değişimler yaşanacağı bir

gerçektir. Bu gelişimlerin ve değişimlerin olması ise gelişen teknolojiye ve teknoloji

içerisinde yetişen dijital gençliğe ayak uydurabilmek için zorunludur. Tüm bunların

üstünde eğitim ortamlarının gerçek yaşamla tutarlılık göstermesi, somutlaştırılması ve

öğrenciler için anlamlı hale getirilmesi, öğrencilerin başarılarına katkıda bulunan et-

kenlerin başında gelmektedir. Bu bölümde farklı eğitim kavramları incelenecek, bun-

ların birbirlerinden farklılıkları ve benzerlikleri tartışılacaktır.

1.1 Geleneksel Eğitim

Geleneksel öğretim etkinlikleri, öğreticilerin genellikle tek bir bilgi kaynağına,

kitaba, bağlı olduğu ve genellikle dört duvardan oluşan sınıf içerisinde gerçekleştirilen

etkinliklerdir. Geleneksel eğitim belirlenmiş gün ve saatler içerisinde gerçekleştirilme

zorunluluğu vardır. Öğrenciler, genelde geleneksel eğitim ortamlarında etkinlikle-

re edilgen bir alıcı olarak katılmakta ve kendine sunulan içeriği ezberlemekten öteye

gidememektedir. Öğretmen ise geleneksel eğitim etkinliklerinde tek bilgi kaynağı ol-

maktadır. Geleneksel eğitim ortamlarında öğrenci, kendisine gerekli olmayan pek çok

bilgi ile donatılabilmekte, kendi öğrenme sürecinin sorumluluğunu üstlenememekte-

dir. Diğer yandan, öğrenci-öğretmen-aile-okul-kaynak arasında yeterli ve sürekli bir

iletişim kolay ve hızlı bir şekilde sağlanmakta zorlanılmaktadır. Sınırlı bir zamanda

yetiştirilmek zorunda olan bir müfredat olduğundan dolayı, derslerde araştırma ko-

nuları üzerinde çok az durulabilmektedir. Geleneksel eğitim, fiziksel mekan gerektir-

mesi ve eşzamanlı olarak yürütülmesi açısından uzaktan eğitimden farklıdır.

(http://psyc208.wordpress.com/learning-styles/)


1.2 Mesleki Eğitim

Mesleki Eğitim, hayatın her alanında ihtiyaç duyulan mesleklere kalifiye eleman

yetiştirme hedefini güder. Teknolojinin her geçen gün önemli derecede geliştiği dü-

şünülürse Mesleki Eğitim’de verilen eğitim, ülkelerin çağın gereksinimleri ile bağıntılı

ihtiyaç duydukları elemanları güncel bilgi ile donatmaları olarak yansımaktadır. Gü-

nümüzde mesleki eğitimin önemi artmakta ve yeni projeler gündemdir. Bu projelere

örnek olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) mesleki eğitimin gelişimi

için çalışmalar yapan MEYAP projesini örnek olarak verilebilir. Ülkelerin, 5 parma-

ğında 5 maarifet olan kişilere ihtiyacı vardır. Sadece beyin

gücü değil, psikomotor beceriler ile de gelişmiş kişiler

ülkenin iş dünyasındaki dengesini sağlayacaktır. Kalite-

li, teknolojik yeniliklere açık bir mesleki eğitim, ülkeleri

refaha ulaştıran adımlardan birisidir. Unutulmamalıdır

ki, nitelikli işgücü açığının kapatılması için en etkin yol,

mesleki eğitimin yaygınlaştırılmasıdır. Günümüzde kar-

şılabilecek en yaygın mesleki eğitim branşlarına; Bilişim

Teknolojileri, Grafik Fotoğraf ve Matbaa, Çocuk Geli-

şimi ve Eğitimi, Makine Teknololeri, Motorlu Araçlar

Teknolojileri, Elektrik ve Elektronik Teknolojileri, İnşaat

Teknolojisi, Ahşap Teknolojisi, ... örnek olarak verilebilir.

1.3 Formal Eğitim ve İnformal Eğitim

Formal eğitim; belirli kurallar çerçevesinde ve önceden belirlenmiş bir öğre-

tim programına uygun olarak işlenilendir. İlköğretim, ortaöğretim, lise ve üniversi-

telerin büyük çoğunluğu formal eğitim veren kurumlardır. Eğitim dünyasında karşıla-

şılan diğer bir kavramda örgün eğitimdir. Örgün eğitim, okul sistemini ifade etmekte

ve okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretimden oluşan bir formal eğitim

sürecidir. İnformal eğitim belirgin bir plan ve uygulama olmadan, yaşam içinde ken-

diliğinden gerçekleşen eğitimdir. İnformal eğitim sürecinde iki önemli öğrenme yolu

vardır. Bunlar, “Gözlem” ve “Taklit”dir. Ör-

neğin; annesinin temiz ve tertipli giyindiğini

gözlemleyen öğrencinin okula giderken temiz

ve tertipli giyinmeyi öğrenmesi; veya hergün

dişlerini fırçalayan babasını gören bir kızın da

her gün dişlerini fırçalaması informal yolla öğ-

renilen iyi bir alışkanlıktır. Bu tür istendik dav-

ranışların oluşturulabilmesi için “model olma”

http://www.ebilegitim.com/?p=haber-detay&id=26

UZAKTAN EĞİTİM

2. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Uzaktan Eğitimin Everelerini kavrayabilecek,

• Uzaktan Eğitimin tarihsel hiyerarşisi hakkında bilgi sahibi olacak,

• Mektupla Eğitimi kavrayabilecek,

• Radyo ve Televizyon ile Uzaktan Eğitimi kavrayabilecek,

• Açıköğretimi ve Konferans eğitimini kavrayabilecek,

• Açıköğretim okullarını örneklendirebilecek,

• İnternet ve Uydu Teknolojileri ile Uzaktan Eğitimi kavrayabilecek,

• Sanal Gerçeklik ve Simülasyonlarla gerçekleştirilen Uzaktan Eğitimi tanım-

layabilecek,

• Uzaktan Eğitimde zamanın önemini anlayabilecek,

• Uzaktan Eğitimi zamana göre sınıfl andırabilecek,

• Eşzamanlı Uzaktan Eğitimi açıklayabilecek,

• Eşzamansız Uzaktan Eğitimi açıklayabilecek,

• Karma Uzaktan Eğitimin önemini anlayabilecek,

• Uzaktan Eğitimin avantajlarını ve dezavantajlarını örneklendirebilecek,

• Uzaktan Eğitimde Kuramları kavrayabilecek,

• Uzaktan Eğitimde Kuramları örneklendirebilecek,

• Uzaktan Eğitimde değerlendirme yöntemlerini örneklendirebilecek,

• Uzaktan Eğitimde akreditasyonun önemini açıklayabilecek,

• Uzaktan Eğitimin beş koşulunu bilecektir.


İçindekiler:

• Giriş

• Uzaktan Eğitimin Evreleri

• Uzaktan Eğitimde Zaman Kavramı

• Uzaktan Eğitimde Değerlendirme

• Uzaktan Eğitimin Avantajları ve Dezavantajları

• Uzaktan Eğitim Kuramları

• Uzaktan Eğitimde Akreditasyon

• Uzaktan Eğitimin Koşulları

• Özet


Uzaktan Eğitim 19


GİRİŞ

Hayatta karşılaşılan teknolojik tüm yenilikler ve değişimler gibi, Uzaktan Eğitim

de birdenbire oluşmamışır. Farklı evrelerden geçmiş, tarih boyunca farklı kuramlara

uydurulmaya çalışılmıştır. Avantajlı olduğunu söyleyen araştırmacılar olmuş, deza-

vantajlı olduğunu söyleyenler olmuştur. Bir kısım araştırmacı da geleneksel eğitime

yardımcı eğitim olarak düzenlenmesinin en uygun olacağı görüşünü savunmuştur.

Tüm görüşlere, var olan tüm itiraz ve yeniliğe karşı direnişlere rağmen, uzaktan

eğitim hayatımıza girmiştir. Uzaktan eğitim bir E-eğitim olabilir; bir K-eğitim; bir

M-eğitim olabilir ama tam olarak Geleneksel eğitimin zıttı olan bir eğitim türüdür.

Bu bölümde, uzaktan eğitimin evreleri; uzaktan eğitimde zaman kavramı; uzaktan

eğitimin avantaj ve dezavantajları; uzaktan eğitimde değerlendirme; uzaktan eğitim

kuramları ve uzaktan eğitimin beş ana koşulu incelenecektir.

2.1 Uzaktan Eğitim Evreleri

Uzaktan Eğitim, günümüze gelene kadar pek çok farklı isimle anılmış ve değişik

uygulamalarla ortaya çıkmıştır. Alkan’a (1996) göre Uzaktan Eğitimin sekiz aşaması

vardır. Uzaktan eğitimdeki uygulamaların bu doğrultuda başlangıçtan günümüze ka-

dar kaydettiği gelişmeler şunlardır:

1. Dışardan sınava alma uygulaması,

2. Yazılı iletişimi esas alma,

3. Radyo ve TV’yi esas alma,

4. Kitle iletişimini esas alma,

5. Bilgisayar ve çoklu ortamları esas alma,

6. Bireysel ve kitlesel süreçleri bütünleştirme,

7. Örgün ve yaygın eğitim kurumlarını bütünleştirmeyi esas alan örgütlenme,

ve

8. Uzaktan eğitim sistemini küreselleştirmesi gibi farklı nitelikte değişik aşa-

malardan oluşmaktadır (Alkan,1996).

Bu kavram kullanılmaya başlanmadan önce “Evde Öğrenim Kursları”, “Mektupla

Eğitim Kursları”, “Radyo İstasyonu Dersleri”, “Televizyon ile Eğitim” , “Açıköğretim”,

..vs. kavramları kullanılmakta idi. Bunların bir kısmı kaynaklarda “Uzaktan Eğitim”

olarak kayıtlı iken, bir kısmı ise kayıtlı değildir. İlk kez, “Uzaktan Eğitim” terimi, 1892

yılında Wisconsin Üniversitesi katologunda kullanılmıştır.


Uzaktan Eğitimin beş evresi vardır: Birinci evresi, “Mektupla Eğitim”dir; ikinci

evresi, “Radyo ve Televizyon” ile gerçekleştirilen eğitim; üçüncü evresi, “Açıköğretim

ve Konferans” ile gerçekleştirilen eğitim, dördüncü evresi “İnternet ve Uydu Bağlantı-

sı” ile gerçekleştirilen eğitim ve beşinci evresi, “Sanal Gerçekcilik ve Simülasyonlar”la

gerçekleştirilen eğitimdir.

Uzaktan Eğitim, birden bire internet üzerinde uygulanmaya başlanan bir eğitim

modeli değildir. Günümüzde olan çalışmaları anlayabilecek ve daha iyi çalışmalar ya-

pabilmek için uzaktan eğitimin geçirdiği evrelerden haberdar olmak gerekir.

2.1.1 Mektupla Eğitim

Uzaktan eğitimin başlangıcı sayılabilecek mektupla öğretim, bir okul veya yetki-

li kurum tarafından posta vasıtasıyla yürütülen eğitim yöntemidir. Eşzamansız ve kar-

ma eğitim olarak gerçekleştirilebilir. Mektupla eğitim, kültürel gelişim amacıyla veya

mesleki eğitim hedefi ile başlatılmıştır. Literatür incelendiğinde; fiziksel engellerin-

den dolayı eve bağlı olanlar, görme engelliler, işitme engelli çocukların anne-babaları

için özel programlar, mesleki eğitim hizmetlerinin mektup aracılığı ile düzenlendiği

görülmektedir. Uzaktan eğitimin avantajlarını farkeden iş çevreleri, dernekler ve si-

lahlı kuvvetler, mektupla öğrenimden yoğun biçimde yararlanan kurumlar olmuştur.

1840 yılında, İngiltere’de, bir stenograf olan Pitman, mektupla steno öğretmeye

başlamıştır. 1919 yılında ABD’ de eğitim ile ilgili ilk radyo istasyonu kurulana kadar

mektupla eğitim hızlı bir şekilde farklı ülkelerde kullanım alanı bulmuştur. Türki-

ye’de ilk uzaktan eğitim uygulaması 1956 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsünde başlatılmıştır. Bankada çalışanla-

rın hizmet içinde yetiştirilmesini amaçlayan bu çalışmada banka çalışanları mektupla

eğitim görmüşlerdir. Türk Eğitim Sisteminde 1958 yılında uzaktan eğitim uygulama-

sında, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Mektupla Öğretim Merkezi kurulmuş ve

dışarıdan okul bitirmek isteyenlere mektupla kurslar verilmeye başlanmıştır. 1974

yılında Mektupla Öğretim Merkezi, Mektupla Öğretim Okuluna dönüştürülmüştür.

UZAKTAN EĞİTİM TEKNOLOJİLERİ VE

İNOVASYON

3. BÖLÜM

Kazanımlar:

Bu bölümün sonunda okurlar;

• Uzaktan eğitim teknolojilerini sınıfl andırabilmek,

• Uzaktan eğitim teknolojilerinin avantaj ve dezavantajlarını açıklayabilecek,

• Teknoloji destekli işbirlikli öğrenme aktivitelerinin uygulanmasındaki sı-

kıntıları açıklayabilecek,

• Uzaktan eğitimde teknolojik araç gereçler satın alırken nelere dikkat edile-

bileceği ile ilgili bilgi sahibi olacak,

• Uzaktan eğitimde yenilikçilik kavramını açıklayabilecek,

• İnternetin hayatımızdaki yerini örneklendirebilecek,

• İnternet ile gelebilecek problemleri örneklendirecek ve çözüm önerileri ve-

rebilecek,

• İnternet bağımlılığı kavramını kavarayabilecek ve çözüm önerileri üretebi-

lecek,

• Web Tabanlı Uzaktan Eğitimi açıklayabilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Uzaktan Eğitim Teknolojileri

• Uzaktan Eğitimde İnovasyon

• İnternet

• Özet



GİRİŞ

Bu bölümde Uzaktan Eğitim Teknolojilerilerinden bahsedilecektir. Bu tekno-

lojilerin Uzaktan Eğitime getirdiği “Yenilikler” ve İnovasyon kavramı tartışılacaktır.

Uzaktan Eğitimin gelişmesinde önemli bir rolü olan “İnternet”den bahsedilecek ve

internet ile gelen problemlerden onları aza indirmek için neler yapılabileceğinden

bahsedilecektir. Uzaktan Eğitim çalışmalarında bir engel olarak duran çağın problemi

“İnternet Bağımlılığı” tartışılacaktır.

3.1 Uzaktan Eğitim Teknolojileri

Uzaktan eğitim teknolojileri genel olarak mektup yoluyla öğretimden, basılı ma-

teryal, radyo, televizyon, audio ve video kasetler, çoklu ortam teknolojileri, bilgisayar

destekli eğitim, elektronik posta, internet, veritabanları, uydu teknolojileri ve video-

konferanstan sanal gerçeklik olarak geniş bir yelpazede ortaya çıkmaktadır. Bunlar-

dan birkısmı etkileşimli iken, bir kısmı da etkileşimsiz olarak gerçekleşmektedir. Tüm

bu teknolojiler metin, ses, görüntü ve elektronik ortam gibi değişik ortamlarda farklı

uzaktan eğitim amaçlı kullanım özelliklerine sahiptir.

Uzaktan Eğitim Teknolojileri ve İnovasyon 57


Uzaktan eğitimde teknolojik araçlar sınıfl andırılacak olunursa;

• Yazı

• Ses

• Elektronik Ortam

• Görüntü, olarak dört sınıft a incelenebilir.

Uzaktan Eğitim Teknolojilerinin sınıfl andırılması ve karşılaştırılması aşağıdaki

tabloda özetlenmiştir.

Tablo.5 Uzaktan Eğitim Teknolojilerinin Sınıfl andırılması

(http://www.eogrenme.net/index.php?option=com_content&task=view&id=35&Itemid=30)

Uzaktan öğretimin en uygun teknoloji seçimi yaparken, öğrencinin ihtiyaçları

ve öğretilecek materyallerin gerektirdikleri dikkate alınarak yapılmalıdır. En uygun

teknoloji ihtiyaçları karşılayan teknolojidir. Eğitim açısından teknoloji, öğretimin

amacı değil, onun yardımcısıdır. Yapılan bazı araştırmalar göstermektedir ki; uzaktan

eğitimde en uygun teknoloji olarak canlı video konferans yöntemi önerilmiştir. Böy-

lelikle farklı bölgelerdeki insanlarla görüntülü, sesli ve yazılı olarak iletişim sağlama

gerçekleştirilebilir.


Uzaktan Eğitim Teknolojilerini Kullanmaktaki Sıkıntılar:

• Teknolojik Problemler,

• Elektirik kesintisi (elektronik cihazların kullanımında),

• Cep telefonu, labtop veya bilgisayarımıza virüs girmesi

• Kullanılacak programların çalışmaz durumda olması,

• Teknolojik aracın bozulması, gibi problemler uzaktan eğitim uygulamala-

rında sıkıntılar yaşanmasına sebep olabilir.

Uzaktan Eğitimde Teknolojik Araç Gereç Seçimi:

Çevrede pek çok teknolojik araç vardır. Bunlardan hangisi alınmalıdır? Ucuz

olan? Marka olan? En çok konuşulan, yoksa aradaşların aldığını mı? Burada herhangi

bir teknolojik araç alırken sorulabilecek birkaç soru, kişiyi doğu seçime yönlendire-

cektir:

• Alınacak teknolojik araç, kişinin şu an ihtiyaç duyduğu özellikleri taşıyor

mudur?

• Gelecek 3 yıl içinde de, gelişen teknolojiyi takiben ihtiyaçları karşılayacak

mıdır?

• Alınacak teknolojik aracın ve bileşenlerinin garantisi var mıdır?

• Aracın markasına, rengarenk ve süslü olmasına mı, yoksa özelliklerine mi

bakılmalıdır? (Tabi ki özelliklerine bakılmalıdır. Aracın güzel görünmesi,

kapasitesinin yüksek olması anlamına gelmez.)

• Taşınabilir olmasına mı, yoksa daha özellikli bir teknolojik araca mı ihtiya-

cınız vardır? (unutmamalıdır ki, bilgisayarın küçük ve daha güzel olması,

daha iyi olması demek değildir).

Alınacak bir teknolojik aracın tüm bileşenlerinin uyumlu özelliğe sahip olması

gerekir. İyi bir işlemcinin kullanıldığı bir bilgisayara düşük kapasiteli bir hafıza tak-

mak, o bilgisayarın işlemcisinden beklenen performansın alınmasını engeller. Diğer

yandan, bir ilkokul öğrencisine en iyi tasarımcıların dahi hayalini kurduğu ürünler,

sırf en iyisi olsun diye almak pek de mantıklı bir teknolojik araç seçimi olmaz. Unu-

tulmamalıdır ki, en son teknoloji her zaman en pahalıdır, bu durumda birkaç ay önce

çıkan modeller tercih edilerek performanstan çok fazla ödün vermeksizin hesaplı

alımlar yapılabilir.

WEB ARAÇLARI VE UZAKTAN EĞİTİM

4. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Web araçlarının eğitimdeki yerini kavrayabilecek,

• Web tabanlı uzaktan eğitimi kavrayabilecek,

• Web 1.0 araçlarını örneklendirebilecek,




• Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0 ve Web 4.0 araçları arasındaki farkı açıklayabi-

lecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Web Araçlarının Eğitimdeki Yeri

• Web 1.0 Araçları




• Özet



GİRİŞ

Bu bölümümde günümüzde en çok kullanılan Web araçları tanıtılacak ve anla-

tılacaktır. Bunların eğitimde, özellikle uzaktan eğitimde nasıl kullanıldığından bahse-

dilecektir. Ayrıca pek çok eğitim kaynağında karşılan Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0 ve

Web 4.0 araçlarının özellikleri açıklanacaktır.

4.1 Web Araçlarının Eğitimdeki Yeri

Öğretim araç gereçlerinde seçim çok önemlidir. İyi bir seçim yapmadan önce

mutlaka var olan araçlar incelenmeli, ve iyi bir literatür taraması yapılarak bu araç-

ların sunduğu özellikler kişilerin ihtiyaçlarını karşılayıp, karşılamadığı araştırılmalı-

dır. Ticari kazanç yeri haline gelen İnternette, pek çok araç bulunmaktadır. İnternette

ulaşılabilecek ve üye olup hizmetlerinden faydalanabilinecek web ortamlarına “Web

Araçları” ismi verilmiştir. Bunlar gelişim özelliklerine göre Web 1.0, Web 2.0, Web 3.0

ve Web 4.0 gibi isimler almışlardır. Aşağıdaki şekilde bu araçlardan örnekler görül-

mektedir.

Web Araçları ve Uzaktan Eğitim 79


4.2. Web 1.0 Araçları

Web 1.0 bilgiye erişim ve bulma amaçlı olarak kullanılmıştır. Kapp ve Driscoll

(2010)’unda Web 1.0’ ın gelişimini özetlerken; 1993’te tarayıcının ortaya çıkmasıyla,

toplumun daha çok bilgiye ulaşım fırsatı bulduğunu ifade etmiştir. Ayrıca interne-

te olan ilgi arttıkça mali hizmetlerdeki şirketler, bankalar ve seyahat endüstrisi daha

fazla ilgi çeken ve yenilik getiren müşterilerin web erişimi ile bilgiye ulaşmalarını

sağlama fırsatını yakaladıklarını vurgulamıştır. Web 1.0 teknolojileri içerisinde, bas-

langıçta Lycos ve WebCravler gibi arama motorları popüler olmuş, daha sonraları

Yahoo bu ihtiyacı karşılar hale gelmiştir. Son olarak Google, bu alanda yerini güvence

altına almıştır (Kapp ve Driscoll, 2010). Diğer web araçlarına örnek olarak Kurum-

sal web siteleri, web tabanlı e-posta programları (örneğin mail.com, gmail.com,

yahoo.com,…), kişisel web siteleri, gazete veya tanıtım amaçlı hazırlanan araçlar,

ft p payalaşımları ve IRC verilebilir. Bu araçların ortak özellikleri: bilgiyi sunarlar,

içerdikleri bilgileri aramanıza izin verirler, üye olup size ait bölümü kimsenin

görmemesini sağlayabilirler.

4.3 Web 2.0 Araçları

Web 2.0 araçları kullanıcılarına üye olma, içeriği takip etme yanında, kendine ait

bir alan ve kendi alanını aracının izin verdiği ölçüde düzenleme hakkı verir. Web 2.0

araçları eğitime pek çok kolaylıklar sağlamıştır. Pek çok kurum tarafından eğitime

yardımcı bir araç olarak kullanılmıştır. Kendi sesini duyurmak isteyen, reklamlarını

yayınlamak isteyen firmalar, yoğunlukla kullanılan Web 2.0 araçlarını kullanmak du-

rumunda kalmıştır. Bunlara örnek olarak; facebook, blogcu, fl ickr, hi5, linkedin, ning,

skype, twitter, wikispaces ve youtube verilebilir.

Facebook

20.yüz yılda çok kullanılan bir sosyal iletişim ağıdır. Bu ortamda kişi-

ler e-posta gönderebilir, video, resim, sunum gibi herhangi bir döküman

paylaşabilirler, kendi gruplarını oluşturabilirler, paralı/parasız oyun oyna-

yabilirler. Facebook, ayrıca pek çok kurumun ders ve etkinlik duyurlarını

gerçekleştirdiği bir ortam olarak da dikkat çekmektedir.

Blogcu

Bloglar son yıllarda yaygın olarak eğitim ve tanıtım amaçlı olarak kul-

lanılan sayfalardır. Blogcu, eblog, blogger,... gibi programlar ile kişiler hiç-

bir programcılık bilgisine sahip olmadan sadece üye olarak internet üzerin-

den yayın yapmaya başlayabilirler.

WEB TABANLI UZAKTAN EĞİTİM TASARIMI

5. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Uzaktan Eğitim tasarım modellerini tanımlayabilecek,

• HTML program kodları hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Macromedia Dreamweaver hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Macromedia Flash hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Adobe Photoshop hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Uzaktan Eğitim tasarım modelleri hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Uzaktan Eğitimde materyal hazırlama ilkeleri hakkında bilgi sahibi olabi-

lecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Uzaktan Eğitim Tasarım Modelleri

• Uzaktan Eğitimde Materyal Hazırlama İlkeleri

• Web Programcılığı

• Özet



GİRİŞ

Web tabanlı Uzaktan Eğitim tasarımı yapmadan önce daha önce denenmiş ta-

sarım ilkelerinden faydalanmak gerekir. Bu modeller doğrultusunda yeni tasarımlar

geliştirilebilir veya kurumlar kendi modellerini yaratabilirler. Modeli seçtikten sonra

adımları takip ederek platform tasarımına başlanabilir. Bu platform tasarımında eği-

timcilerin karşısına pek çok program isimleri çıkmaktadır. Bu bölümde bunlardan

örnekler verilecek ve bu örnek programlar tanıtılacaktır.

5.1 Uzaktan Eğitim Tasarım Modelleri

Uzaktan eğitimde pek çok tasarım modeli vardır. Literatür araştırmaları sonu-

cunda bulunan on üç tanesi şunlardır:

• Gerleach ve Ely Modeli (1971)

Bu model içerisindeki döngüler “hedefl er” ve “davaranışlar” kazandırılıncaya ka-

dar devam eder. “Öğretim ortamlarının belirlenmesi” ve “değerlendirilmesi” aşama-

ları da bu model içerisindeki unsurlardandır.

• Özel Ulusal Medya Modeli (1971)

ABD’de, Ulusal Medya Enstitüsü’nün geliştirdiği bu model; döngü içermemekle

birlikte dokuz tane basamaklardan oluşmaktadır: “Problemi tanıma”, “faaliyet analizi

yapma”, “faaliyet organize etme”, “hedefl eri belirleme”, “yöntemleri belirleme”, “proto-

tip model” ve “ön tasarımı hazırlama”, “ön tasarımı ve denemeyi yapma”, “sonuçları

analiz etme ve uygulamayı yapma”. Bu model pek çok üniversite tarafından kullanıl-

maktadır ve gelecek yüz yıl da kullanılmaya devam edilecektir(Gustafson & Bran-

ch,1997).

• Ramiszowski Modeli (1981)

Bu modelde esas olan öğretim sonrası “değerlendirme”dir; bu değerlendir-

me sonucunda istenen çıktılar elde edilinceye kadar; “hedef ” ve “davranışlar”da ve

“öğretim”de değişiklikler yapılır.

• Jerrold Kemp Modeli (1985)

Bu modelde daha çok “konuların analizi”, “öğrencilerin özellikleri”, “davranışlar”,

“öğretmen faaliyetleri”, “kaynaklar”, “destekleme hizmetleri” ve “değerlendirme” üze-

rinde durulmaktadır (Kemp, Morrison ve Ross,1994).

• Knirk ve Gustafson Modeli(1986)

Bu model “problem tanımı”, “tasarım” ve “geliştirme” olmak üzere, temelde üç

farklı aşamadan oluşur. Bu modelin zayıf yönlerinde biri, değerlendirme ve gözden

geçirmenin en son safh alarda ortaya çıkmasıdır. Bu eksikliği Hannafin ve Peck Mo-

delinde giderildiği görülmektedir (Hannafin ve Peck, 1988)

Web Tabanlı Uzaktan Eğitim Tasarımı 87


• Hannafin ve Peck Modeli(1987)

Bu modelde yapılan her aşamada (ihtiyaç belirleme, tasarım, geliştirme ve uy-

gulama aşamalarında ) “gözden geçirme ve değerlendirme” hedef alınmaktadır. Basit

fakat etkileyici bir model olan Hannafin ve Peck modeli, uzaktan eğitim uzmanları

için geliştirilmiştir (Hannafin & Peck, 1988). Bu model uzaktan eğitime yeni başlayan

kurumlar için uygun değildir.

• Diamond Modeli (1989)

Diamond tarafından geliştirilen model; “ihtiyaçların belirlenmesi”, “hedefl erin

belirlenmesi”, “öğrencilerin belirlenmesi”, “tasarımın belirlenmesi”, “uygulamanın be-

lirlenmesi”, “değerlendirme ve gözden geçirme” döngüsünden oluşmaktadır. Bu dön-

gü bütün değerlendirme ve gözden geçirme sonucunda ortaya çıkan bütün hatalar ve

eksiklikler düzeltilinceye kadar devam eder.

• Hızlı Protatipf Model (1990)

Hızlı Protatip model, Tripp ve Bichelmeyer tarafından,1990 yılında tasarlan-

mıştır. Bu model, “ihtiyaçların belirlenmesi”, “tasarım yapılması”, “kaynak taraması

yapılması” ve “sistemin yerleştirilmesi” unsurlarını içerir. Bu modelde tekrarlanan

döngüler olmadığından dolayı, kısa zamanda geliştirilmek istenen öğretimler için

kullanılabilir (Tripp and Bichelmeyer 1990)

• Dick ve Carey Modeli (1996)

Dick ve Carey tarafından 1996’da geliştirilen bir modeldir. Bu model sistem yak-

laşımını kullanarak “Formative Değerlendirme”üzerinde durmaktadır.

• Gagne,Briggs ve Wager Modeli (1992)

Gagne, Briggs ve Wager’in 1992’de geliştirdiği model; “ihtiyaçların belirlenmesi”,

“hedefl erin belirlenmesi”, “davranışların belirlenmesi”, “hedef kitle tanımı”, “gerekli

olan yeteneğin belirlenmesi”, “konu devamlılığı ve akışkanlık sağlanması”, “uygulama

faaliyetleri”, “değerlendirme faaliyetleri”, “belirlenen hatalar ve eksiklerin giderilmesi”

için “dönüt sistemi”nin oluşturulması bölümleriden oluşur.

• Syracuse Modeli(1992)

Genelde yüksek öğretim düzeyinde eğitim düzenlerken kullanılan model,

ABD’de 1992’de ilk taslağı oluşturulan ve denenen model, 1998 yılında tüm üniver-

sitede kullanılmaya başlanmıştır. Syracuse Üniversitesi tarafından geliştirilmiştir. Bu

model; “hedef belirleme”, “tasarım formatı belirleme”, “değerlendirme ve materyal se-

çimi”, “tasarım ve test yapma”, “koordinasyon”, “uygulama değerlendirme ve gözden

geçirme” faaliyetlerinin belli aşamalarında “tasarım ve değerlendirme” faaliyetlerine

dönmesi ve tekrardan gerkli olan kısımların organize edilmesi ile gerçekleşir.

YÖNETİM SİSTEMLERİ VE YARDIMCI ARAÇLAR

6. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Ders Yönetim Sistemlerini örneklendirebilecek,

• İçerik Yönetim Sistemlerini örneklendirebilecek,

• Moodle hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Blackboard hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Drupal hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Edu 2.0 hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• E-sınav programları hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Elektronik Anket Programları hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Resim Çekme ve Video Programları hakkında bilgi sahibi olabilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Ders Yönetim Sistemleri

• İçerik Yönetim Sistemleri

• Moodle

• Blackboard

• Drupal

• Edu 2.0

• E-Sınav Programları

• Elektronik Anket Programları

• Resim Çekme ve Video Programları

• FTP Serverler

• Özet



GİRİŞ

Yönetim sistemleri temel anlamda iki kategoride incelenebilir: Ders Yönetim Sis-

temleri (DYS) ve İçerik Yönetim Sistemleri (CMS). Özellikle Web tabanlı Uzaktan

Eğitimde, akla gelen ilk soru Ders Yönetim Sistemi mi, İçerik Yönetim Sistemi (DYS/

İYS) mi kullanmalıyım? sorusudur. Bu bölümde bunlar detaylı olarak incelenecek ve

örneklendirilecektir.

6.1 Ders Yönetim Sistemleri

Ders Yönetim Sistemleri (DYSDYS) öğrenci, eğitim elemanı ve ders materyalleri

arasında etkileşimi ve iletişimi kolaylaştıran, bunları yöneten, izleyen ve raporlayan

web tabanlı yazılımlara verilen genel isimdir. DYS, eğitim materyali sunma, sunulan

eğitim materyalini, eğitim aktivitelerinin ve eğitim etkileşimlerinin ağ üzerinden ya-

pılmasını sağlayan bir platformdur. En çok kullanılan DYS sistemleri, Blackboard ve

Moodle’dır. DYS, ingilizce olarak Learning Management System (LMS) olarak ifade

edilmektedir.

DYS kavramı Türkçe literatür taramalarında farklı isimlerle de görülebilmekte-

dir. Bu isimlerden bazıları:

• ÖYS: Öğrenme Yönetim Sistemi,

• KYS: Kurs Yönetim Sistemi,

• EYS: Eğitim Yönetim Sistemidir.

İngilizce literatürde de DYS kavramı yerine şu kavramlarla karşılaşılır:

• LMS: Learning Management System,

• CMS: Course Management System,

• LCMS: Learning Content Management System,

• MLE: Managed Learning Environment,

• LSS: Learning Support System veya

• LP: Learning Platform

• VLE: Virtual Learning Platform

• MLE: Mobile Learning Platform

Açık kaynak kodlu öğrenme yönetim sistemlerini incelemek için opensour-

cecms adresini ziyaret ediniz. Bunun dışında “www.eduforge.org” adresinde yer alan

yazılımlara da bakabilirsiniz.

Yönetim Sistemleri ve Yardımcı Araçlar 109


6.2 İçerik Yönetim Sistemleri

İçerik Yönetim Sistemleri (İYS). Genelde, ASP, PHP gibi web programlama dille-

riyle oluşturulan, üyelik sistemi, makale ekleme, haber yazma, anket, forum gibi, özel-

likleri kullanıcılarına sunan bir sistemdir. İYS, ingilizce olarak Content Management

System (CMS) olarak ifade edilmektedir. Bazı İYS sistemleri: Php Nuke, Post Nuke,

Xoops, eNvolution, E-xoops, EzContents, MyPhpNuke, MamboServer, Dcp Portal,...

vs. örnek olarak verilebilir.

Günümüzde bazı sistemler kendilerini geliştirerek, hem DYS, hem de İYS özel-

liklerini taşımaktadırlar. Bundan dolayı ilerleyen bölümlerde, DYS ve İYS, kısaca YS

(Yönetim Sistemi) olarak ifade edilecektir.

DYS ve İYS’lerin Avantaları:

• Hızlı ve kolay veri girdisi,

• Birçok bileşenin bir arada olması,

• Tasarım ve içerik değiştirebilme özelliği,

• Kolay kurulum,

• Özel üye bölümleri,

• Forum,

• Anket,

• Özel Mesaj gibi kullanıcı için önemli bileşenlerin bir arada olabilmesi,

• Kaynak kodlarının açık olması (bir kısmı hariç),

• Güncelleme yenilenmesidir.

(http://www.ismailk.net/e/messages.asp?message=206).

Ticari Amaçlı YS:

• Blackboard

• ecollege

• WebCT (Blackboard WebCT’yi satın almıştır)

• Desire2Learn

• ClassFronter

• FirstClass

• Lotus Learning Space

• LUVIT

• TopClass

• Angel_Learning,

• Tutor2000,...


Açık Kaynak Kodlu Yönetim Sistemleri

• MOODLE

• Interact

• Claroline

• ATutor

• Fle3 Learning Environment

• eXe

• dotLRN

• Jones e-education

• TinyLMS

• Dokeos

• Olat vs.

6.3 YS Sıralaması

Yönetim sistemleri ile ilgili detaylı bilgi bulunabilecek sitelerden bir tanesi de

Alexa.com' dur. Bu site' de, her bir platformun kaç tane bayan kullanıcısı, kaç tane

erkek kullanıcısı olduğu, bunların eğitim düzeyleri, internet bağlantı türleri gibi bil-

giler bulunabillir. Ayrıca, bu site içerisinde platformlar “Alexa Sıralaması” ile tercih

yoğunluğuna göre, puan almaktadırlar. Tablo' ya bakılarak, en çok tercih edilen Olat,

Edu 2.0, Docebo ve Atutor olduğu görülmektedir.

Tablo.7 YS’lerin Alexa Sıralaması

Sistem URL KullanımAlexa

Sıralaması

ATutor http://atutor.ca/ Ücretsiz 157960

Blackboard http://www.blackboard.com/ ÜCRETLİ 2565

Desire2Learn http://www.desire2learn.com/ ÜCRETLİ 39834

Docebo http://demo.docebo.com/ Ücretsiz 188251

Dokeos http://dokeos.com/ Ücretsiz 63935

Drupal http://drupal.org/ Ücretsiz 391

Edu 2.0 http://www.edu20.org ÜCRETLİ 212529

Moodle htttp://www.moodle.org Ücretsiz 4945

Olat http://www.olat.org/ Ücretsiz 368144

WordPress http://wordpress.org Ücretsiz 75

Yönetim Sistemleri ve Yardımcı Araçlar 111


6.4 Moodle (Modular Object Oriented Dynamic Learning Environment)

Moodle “Esnek (Modüler) Nesne Yönelimli Dinamik Öğrenme Ortamı”dır. Mo-

odle, ücretsiz kullanılabilecek, açık kaynak kodlu bir YS’dir.

MySQL ve PostgreSQL veri tabanı sistemleri altında ve PHP dilini destekleyen

herhangi bir ortamda (Linux, Windows vs) çalışmaktadır. Martin Dougimas tarafın-

dan Avustralyadaki Perth Üniversitesinde geliştirilmiştir. Moodle açık kaynak kodlu

ve ücretsiz bir yazılımdır.

Dünya’da MOODLE

Moodle Uygulamasını Kullanan Üniversiteler’den örnekler:

• Athabasca Üniversitesi,

• Alaska Pacific Üniversitesi,

• California State Üniversitesi,

• Dublin City Universitesi,

• Glasgow Üniversitesi,

• Lewis Üniversitesi,

• Caribbean Üniversitesi,

• Louisiana State Üniversitesi ,

• Concordia Üniversitesi,

• DePauw Üniversitesi,

• Christian Üniversitesi,

• Humboldt Üniversitesi,

• Newman Üniversitesi,

• Texas Üniversitesi,...vs.

Türkiye’de MOODLE

Türkiye’de kayıtlı 208 site bulunmaktadır (http://moodle.org/sites/) Bunlardan

bazıları:

• Anadolu Üniversitesi,

• Açıköğretim Fakültesi,

• Bilkent Üniversitesi (http://mdl.bilkent.edu.tr/moodle )

• İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (http://apps.iyte.edu.tr/moodle )

• Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü (http://karagoz.

ie.boun.edu.tr/moodle )

• İstanbul Teknik Üniversitesi (http://truva.uzem.itu.edu.tr )

UZAKTAN EĞİTİM ÖRNEKLERİ

7. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Dünyadaki ilk beş Mega Üniversite hakkında bilgi sahibi olacak,

• KKTC’de uzaktan eğitim veren okullardan örnekler verebilecek,

• Türkiye’de uzaktan eğitim veren okullardan örnekler verebilecek,

• Dünya’da uzaktan eğitim veren okullardan örnekler verebilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• İlk Beş Mega Üniversite

• KKTC’de Uzaktan Eğitim Uygulamalarından Örnekler

• Türkiye’de Uzaktan Eğitim Uygulamalarından Örnekler

• Diğer Uzaktan Eğitim Uygulamalarından Örnekler

• Özet



GİRİŞ

Bu bölümde ilk beş mega üniversitelerden bahsedilecektir. KKTC’de, Türkiye’de

ve Dünyada Uzaktan Eğitim Uygulamalarına örnekler verilecektir.

7.1 İlk Beş Mega Ünivesite

Günümüzde üniversiteler, öğrenci sayısına ve eğitim uygulamaları zenginiğine

göre: Küresel Üniversite, Mega Üniversite ve Süper Lig Üniversitesi adlarını alabi-

lirler. Bu üniversiteler 100.000’in üzerinde öğrenciye sahip, dünya üzerinde uzaktan

eğitim, bilgi ve iletişim teknolojileri tabanlı bir öğrenme ve yaşam boyu öğrenme or-

tamı sunan üniversitelerdir (Jung, 2004).

Üniversitelerin web sayfalarından ve kaynaklardan edinilen bilgiye göre ilk beş

“Mega Üniversite sırası ile “ Indira Gandhi National Open University”, “Alama IQ-

BAL Open University”, “Islamic Azad University”, “Anadolu Üniversitesi” ve “Natio-

nal University” dir. Web siteleri ve öğrenci sayıları aşağıda verilmiştir

Ülke Web SitesiKuruluş

TarihiÖğrenci Sayısı

1

Indira Gandhi

National Open

University

Yeni

Delphi,

Hindistan

http://www.ignou.ac.in/

igno 1985 Kamu 2,500,000

2

Alama IQBAL

Open Univer-

sity

İslamabad,

Pakistanhttp://www.aiou.edu.pk 1974 Kamu 1,806,214

3Islamic Azad

University

Tahran,

İranhttp://iau.ae 1982 Özel

1,600,000

(http://www.

iau.ac.ir/)

4Anadolu Üni-

versitesi

Eskişehir,

Türkiyehttp://www.anadolu.edu.tr 1958 Kamu 1.363.571

5National Üni-

versity

Gazipur,

Bangladeşhttp://www.nu.edu.bd 1992 Kamu 1,000,000

Uzaktan Eğitim Örnekleri 147


7.1.1 Indira Gandhi National Open University

1985’de kurulan Indira Gandhi National Open Universitesi (http://www.ignou.

ac.in/ignou),

• Dünyanın en büyük, en çok eğitim kurumunu ve en çok öğrenciyi bünye-

sinde barındıran Mega Üniversitesidir.

• Web sitesinden edinilen bilgiye göre 2,500,000 den fazla öğrencisi bulun-

maktadır.

• Üniversitenin, 338 tane programı ve 3,500 tane dersi vardır.Web sitesi İngi-

lizce ve Hintçe olarak hizmet vermektedir.

• Üniversite 1991’de Açık Uzaktan Öğrenme Sistemlerinin denetimi için

DEC’i kurdu. Bu kurum aracılığı ile akreditasyon verme yetkisini yasal ola-

rak elinde tutmaktadır.

• Asya ve Afrika’da pek çok ülke ile işbirliği yapmaktadır. Birden fazla dilde

Australia, United Kingdom, France, United Arab Emirates, Qatar, Kuwait,

Oman, Bahrain, Abu Dhabi, Seychelles, Mauritius, Maldives, Ethiopia, Ma-

dagascar, Papua New Guinea and Liberia ile ittifak içerisindedir.

• Yüzyüze eğitim olarak vermekte olduğu eğitimi uzaktan eğitim öğrencileri-

ne de; Fizik ve Doğa Bilimleri, Hemşirelik, Sağlık, Mühendislik ve Teknolo-

ji, Bilgisayar, Kütüphane ve Bilgi bilimleri ve bu gibi programlarda uzaktan

eğitim vermektedir.

• Üniversitenin web sayfası istenen yazı fontu büyüklüğüne göre düzenlene-

biliyor. Dial-up ve Broadband bağlantıları ile web sayfasını görüntülemek

mümkündür.


• World Education Summit (WES) 2011 ve PCF6 Conference düzenleyenler

arasındadır.

• Indira Gandhi Ulusal Açık Üniversite’sinin, “Uzaktan”, “Çevrimiçi” ve “Ge-

leneksel” Eğitim olmak üzere üç farklı eğitim verilmektedir.

• Üniversitenin kırk iki tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, bir tane çevrimiçi

eğitim yöntemi ile, on bir tane geleneksel eğitim yöntemi ile “doktora prog-

ramı” vardır.

• Üniversitenin kırk iki tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, sekiz tane çevrimiçi

eğitim yöntemi ile, kırk tane geleneksel eğitim yöntemi ile “master progra-

mı” vardır.

• Üniversitenin otuz dokuz tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile on üç tane gele-

neksel eğitim yöntemi ile “lisans programı” vardır.

• Üniversitenin yirmi sekiz tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, yedi tane gele-

neksel eğitim yöntemi ile “diploma programı” vardır.

• Üniversitenin seksen üç tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, dokuz tane çev-

rimiçi eğitim yöntemi ile ve dokuz tane geleneksel eğitim yöntemi ile “ileri

diploma programları” vardır.

• Üniversitenin yirmi dört tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, sekiz tane çevri-

miçi eğitim yöntemi ile ve bir tane geleneksel eğitim yöntemi ile “ileri serti-

fika programları” vardır.

• Üniversitenin doksan altı tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile, üç tane çevri-

miçi eğitim yöntemi ile ve on tane geleneksel eğitim yöntemi ile “sertifika

programları” vardır.

• Üniversitenin bir tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile ve bir tane geleneksel

eğitim yöntemi ile “kredisiz programları” vardır.

• Üniversitenin üç tane Uzaktan Eğitim yöntemi ile ve bir çevrimiçi eğitim

yöntemi ile “takdir programları” vardır.

• Tüm iç içe sunduğu

eğitim programların-

da bir ortamdan di-

ğerine giderken kayıt

zorunluluğu vardır.

Bazı sayfalarda kayıt

ücretsiz iken bazı say-

falarda ücretlidir.

Uzaktan Eğitim Örnekleri 149


Kendi içerisinde oniki bölümden yönetimi sağlamaktadır. Bu bölümlerin bazı-

larının ayrı portalları vardır. Bunlara; İnşaat ve Bakım Bölümü, Kütüphane ve Dökü-

mantasyon Bölümü, Bölgesel Hizmetler Bölümü, Yönetim Bölümü, Finans ve Hesap-

lamalar Bölümü, Öğrenci Değerlendirme Bölümü, Bilgisayar Bölümü örnek olarak

verilebilir.

Üniversitenin kendi dergisi de bulunmaktadır. Bu dergi “IGNOU Online Jour-

nal” dergisidir ve URL’i http://journal.ignouonline.ac.in/iojp/index.php dir.

UZAKTAN EĞİTİM DERGİLERİ VE ÇEVRİMİÇİ KAYNAKLAR

8. BÖLÜM

Kazanımlar:

Bölmün sonunda okurlar;

• Uzaktan eğitim dergilerini örneklendirebilecek,

• AJDE dergisi içeriği hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• EURODL dergisi içeriği hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• TOJDE dergisi içeriği hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• IRRODL dergisi içeriği hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Farklı çevrimiçi uzaktan eğitim kaynakları hakkında bilgi sahibi olabilecek-

tir.

İçindekiler:

• Giriş

• AJDE

• EURODL

• TOJDE

• IRRODL

• Özet



GİRİŞ

Bu bölümde uzaktan eğitim dergilerinden AJDE, EURODL, TOJDE ve IRRODL

dergileri incelenecektir. Ayrıca Türkçe ve İngilizce uzaktan eğitim ile ilgili araştırma-

lar yapabilecek bazı kaynaklar önerilecektir.

8.1 AJDE (American Journal of Distance Education)

American Journal of Distance Education dergisi Amerika’da Taylors & Francis

tarafından 1987 yılından itibaren yayınlanan hakemli bir uzaktan eğitim dergisidir.

2002 yılına kadar yılda 3 kez yayınlanan AJDE, bu tarihten itibaren yılda 4 kez yayın-

lanmaya başlamış.

8.2 EURODL (European Journal of Open, Distance and E-Learning)

1995 yılından itibaren yayın yapan EURODL (http://www.eurodl.org) Açık,

Uzak ve E-Öğrenme Dergisidir. Bu dergi özellikle Uzaktan Öğrenme ve E-Öğrenme-

nin iki farklı kavram olduğunu ve karıştırılmaması gerektiğini savunması dolayısı ile

çok özel bir dergidir. EDEN (European Distance and E-Learning Network) tarafından

desteklenen ve okul çalışmalarını sunan dergi, eğitimdeki yeni yönler ve açık kaynaklı

eğitimi desteklemektedir. Özetinin farklı dillerde (bu Avrupa’ daki herhangi bir dil

olabilir) olma esnekliğine karşın, yayın dili İngilizcedir. Yazarın talebi ile, iki hakem

eşliğinden geçirerek yayınladığı İngilizce makaleyi, daha sonra hakem kontrolünden

geçirmeden Avrupa’ nın herhangi bir dilinde de yayınlar.

Uzaktan Eğitim Dergileri ve Çevrimiçi Kaynaklar 177


http://www.eurodl.org

EURODL’nin yukarda görülen web sitesi şu an tasarım aşamasındadır (09.10.2011)

8.3 TOJDE (Turkish Online Journal of Distance Education)

TOJDE hakemli ve internet üzerinden İngilizce olarak yayın yapan bir dergidir.

Uzaktan eğitimle ilgili makaleler ve araştırmalar yayın kurulu tarafından değerlendi-

rilip yayınlanmaktadır. Dergi, eğitimciler, eğitim teknologları ve uzaktan eğitim uz-

manları arasında iletişim kurarak onların yeni stratejiler ve uzaktan eğitim konusun-

da yeni fikirleri paylaşmalarına olanak sağlamaktadır. TOJDE, uluslararası sanal bir

dergi olup yılda dört defa yayınlanmaktadır. TOJDE uluslararası yayın kuruluşlardan

SSCI (Social Science Citation Index), ERIC, EBSCO ONLINE ve EBSCO CD ROM

Database, DOAJ ve AERA SEG tarafından taranmaktadır. http://tojde.anadolu.edu.tr/


8.4 IRRODL (International Review of Research on Open and Distance

Learning)

Th e International Review of Research in Open and Distance Learning (www.

irrodl.org) açık kaynak kodlu bir elektronik dergidir. Orjinal araştırma teoriyi ve en

iyi praktisi açık ve uzaktan eğitim dünyasında ayırabilen bir yapıya sahiptir. IRRODL

ücretsiz olarak, internetten herkesin ulaşabileceği bir uzaktan eğitim dergisidir. Bu si-

tede tanıtım videosu, canlı müşteri desteği, örnek ders videoları ve kullanıcı görüşleri

bölümü de bulunmaktadır.

8.5 Çevrimiçi Uzaktan Eğitim Kaynakları

Uzaktanegitim.com.tr

1999’da hizmete giren uzaktan.egitim.com, E-Ticaret ve Uzaktan Eğitim Sis-

temleri gibi “web tabanlı yazılımlar” üretmektedir. Yazılım Geliştirme bölümünde

bilgisayar mühendisleri, yazı-lımcılar, grafik tasarımcılar

olmak üzere 17 personel ça-

lışmaktadır. Web tabanlı ve

Canlı eğitime olanak sağla-

maktadır. Türkiye bulunan

birçok özel üniversiteye ve

eğitim kurumuna sistemle-

rini kiralamaktadırlar.

Uzaktan Eğitim Dergileri ve Çevrimiçi Kaynaklar 179


Uzaktaneğitimmerkezi.org

Bu web sitesi uzaktan eğitimde araştırma yapmak isteyenler için bir kaynak oluş-

turmaktadır. Bu sitede bulunabilecek diğer bilgiler:

• Uzaktan eğitim haberleri,

• Yüksek lisans ve doktora programları hakkında bilgi,

• Türkiye’de bazı vakıf üniversitelerinin ve devlet üniversitelerinin bağlantıları,

• Forumlara kayıt,

• Teknolojik haberlerdir.

SANAL DÜNYADA EĞİTİM

9. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Sanal Öğrenci kavaramını tanımlayabilecek,

• Sanal Öğretmen kavaramını tanımlayabilecek,

• Sanal Eğitim kavaramını tanımlayabilecek,

• Avatarlar hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Sanal toplantı oldaları hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Active Worlds hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Second Life hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Second Life programının avantaj ve dezavantalarını sayabileceklerdir.

İçindekiler:

• Giriş

• Sanal Öğrenci

• Sanal Öğretmen

• Sanal Eğitim

• Sanal Toplantı Odaları

• Avatarlar

• Active Worlds

• SecondLife

• Özet



GİRİŞ

Bu bölümde sanal alemde olan eğitim örneklerinden, öğrencilerden, öğretmen-

lerden ve eğitim metodalarından bahsedilecektir. Üç boyutlu ortamlarda eğitim ya-

pılabilecek programlardan Second Life ve Active Worlds a nasıl üye olunabileceği

anlatılacaktır. Ayrıca sanal alemde nasıl sınav yapılabileceği, nasıl ders işlenebileceği

tartışılacak ve sanal değerlendirme için öneriler sunulacaktır. Sanal Dünyada eğitim-

cilerin işini kolaylaştırabilecek programlar olan Avatar Programları, E-Sınav Prog-

ramları ve E-Anket programlarından örnekler sunulacaktır.

9.1 Sanal Öğrenci

Sanal ortamlarda; televizyon, radyo, bilgisayar, cep telefonu gibi ortamlarda, fi-

ziksel mevcudiyet göstermeden eğitimlere katılan öğrencilere “Sanal Öğrenci” denir.

Bu tür öğrencilerin Geleneksel Öğrencilerden; diğer bir değişle fiziksel olarak eğitim

aldıkları alanda bulunan öğrencilereden; daha fazla sorumlulukları vardır. Bunları

şöyle sayabiliriz:

• Teknoloji-Okur-Yazarı Olma Zorunluluğu

Teknoloji okur yazarı olmayan öğrenciler; sanal araç gereçleri kullanamazlar. İyi

bir sanal öğrencinin iyi bir cep telefonu kullanıcısı, iyi bir bilgisayar kullanıcısı olması

beklenir. İnternette arama yapabilme, elektronik posta alıp gönderebilme becerisine

sahip olması gerekir.

• Kendi Kendine Çalışabilme Becerisi Zorunluluğu

Sanal öğrenci, daha bağımsız hareket eden öğrencidir. Bu tür öğrenci ortamdan

bağımsızdır. Eşzamansız aktivitelerde zamandan bağımsızdır. Bu tür öğrenci sorum-

luluk sahibi bir kişi olmalıdır. Örneğin; Geleneksel Öğrenciler bir ödevlerini yapmayı

unuttukları durumlarda, sınıfa gittikleri zaman öğretmenlerinden ve arkadaşlarından

utanabilirler; fakat sanal öğrenci elektronik posta ile gönderecekleri ödevi bilgisayarı

açmaz, internet bağlantısıı gerçekleştirmezse; ne sanal öğretmenlerinin yüzünü, ne

sanal arkadaşlarının yüzünü görür, ne de ödevi olduğunu hatırlar.

• İletişim-Etkileşim Bilgisi Zorunluluğu

Günümüzde bu gözardı edilen bir madde olmasına rağmen, geleneksel eğitim-

den çıkan öğrencilere Sanal Dünya Kültürü kazandırmak için eğitimler düzenlen-

mesi gereklidir. Yüzyüze görüşülen ve tanınan bir kişi ile iletişim kurmak, sanal or-

tamda iletişim kurmaktan farklı iletişim becerileri ister. Kimse bu becerileri doğuştan

getirmez, sonradan kazanılan beceriler olan sanal iletişim-etkileşim becerileri formal

veya informal eğitim ile kişilere kazandırılabilinir.

Sanal Dünyada Eğitim 185


9.2 Sanal Eğitimci

Sanal ortamlarda; televizyon, radyo, bilgisayar, cep telefonu gibi ortamlarda, fi-

ziksel mevcudiyet göstermeden eğitim veren kişilere “Sanal Eğitimci” denir. Günü-

müzde sanal bir eğitimciden beklenen özellikler:

• Esnek çalışma saatlerine hazır olması,

• Etkinliklerini sanal ortamda düzenleyebilmesi,

• Sanal Kültüre sahip olması,

• İyi iletişim ve etkileşim becerilerine sahip olması ve

• Planlı ve programlı olması beklenir.

Geleneksel eğitimden daha fazla plan isteyen bir görevdir sanal eğitimcinin gö-

revi. Sanal eğitimcnin, İnternet üzerinde karşısına çıkabilecek olan aksiliklere karşı

hemen “B-planı” olaması gerekir. Aksi takdirde durumdan şikayet eden öğrencilerle

karşı karşıya kalabilir ve öğretimini gerçekleştiremez.

9.3 Sanal Eğitim

Sanal Eğitim kelimesi günümüzde genelde İnternet üzerinden olan eğitimi ifade

etmek için kullanılır. Bu tür eğitimler Geleneksel Eğitimlerden daha çok hazırlık ge-

rektiren eğitimlerdir. Sanal Eğitimlerde olması gereken kişileri şöyle sıralanabilir:

• Rehber Öğretmen,

• Web Tasarımcı,

• Teknik Eleman,

• Yönetici,

• Eğitimci,

• Öğrenci,

• Sekreter, ve Sanal Eğitim

kurumunun büyüklüğü-

ne ve ihtiyaçlarına göre bu

kadro genişletilebilir.

UZAKTAN EĞİTİMDE İŞBİRLİKLİ ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ

10. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Uzaktan Eğitimde Takım Çalışması hakkında bilgi sahibi olabilecek,

• Tartışma Etkinkliklerini örneklendirebilecek,

• Yaparak Yaşayarak Öğrenme etkinliklerini örneklendirebilecek,

• Uygulama/Pekiştirme Etkinkiklerini örneklendirebilecek,

• Değerlendirme Amaçlı Etkinlikleri örneklendirebilecek,

• Oyun Tarzı Eğitim Etkinlikleri örneklendirebilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Tartışma Etkinkliklerini

• Yaparak Yaşayarak Öğrenme Etkinlikleri

• Uygulama/Pekiştirme Etkinlikleri

• Değerlendirme Amaçlı Etkinlikleri

• Oyun Tarzı Eğitim Etkinlikleri

• Özet



GİRİŞ

Teknoloji Destekli İşbirlikli Öğrenme Etkinlikleri (TDİÖE), uzaktan eğitime

zenginlik katmak ve farklı özellikteki öğrencilere hitap edebilmek için uygulanaması

gerekli olan etkinliklerdir. İlk başta tüm etkinliklerin uzaktan eğitimde uygulanması

zor gibi gözükse de, ilerleyen teknolojiler ve özellikle sanal değişimler ile imkansız gibi

gözüken şeylerin mümkün olduğu görülür. Bu bölümde tartışma etkinlikleri, yaparak

ve yaşayarak öğrenme etkinlikleri, uygulama/pekiştirme etkinlikleri, değerlendirme

amaçlı etkinlikler incelenecek ve uzaktan eğitime uygulanabilirliği tartışılacaktır.

10.1 Uzaktan Eğitimde Takım Calışması

Tüm Eğitim türlerinde olduğu gibi uzaktan eğitimde de grup çalışmaları önem-

lidir ve etkilidir. Grup çalışmaları ve takım çalışmaları bazı kişiler tarafından aynı

imiş gibi kullanılsa da aslında bunlar 2 farklı ve önemli kavramlardır. Grup ve takım

karşılaştırılması:

Gruplardaki, birim amaçlarının planlanması sü-

recine yeterince dahil edilmedikleri için üyeler kendi

amaçlarına odaklanmaya eğilim gösterirler. Grup üyeleri

işlerini sadece bir ücretli işgören olarak yaparlar; onlara

sadece yapmaları gereken şey söylenir, fikirleri sorulmaz.

Takımlarda üyeler hem kendi işlerine hem de biri-

me sahip çıkma duygusunu yaşarlar. Çünkü kendilerini oluşturulmasına katkıda bu-

lundukları amaçlara adamışlardır. Takım üyeleri sahip oldukları kişisel yeteneklerini

ve bilgilerini takım amaçları doğrultusunda kullanarak örgütün başarısına katkıda

bulunurlar. Takım üyeleri bir güven ortamında çalışırlar ve fikirlerini, anlaşmazlık-

larını ve duygularını açıkça ifade edebilmeleri yönünde yüreklendirilirler. Sorular ve

sorunlar saygıyla karşılanır.

Uzaktan Eğitimde İşbirlikli Öğrenme Etkinlikleri 241


10.2 Tartışma Etkinlikleri

Tartışma, iki veya daha çok kimsenin herhangi bir konuyu karşılıklı konuşarak,

birbirini dinleyerek, eleştirerek, gerektiğinde sorular sorarak incelemesine dayanan

bir öğretim yöntemidir. Tartışma etkinlikleri ise; sanal sınıf ortamında, mobil ortam-

da veya teknolojik araç gereçlerin kullanıldığı(örneğin, yerel ağ bağlantısı) ile birbiriy-

le iletişim kurabilmemizi sağlayan etkinliklerdir. Eğitimin gerçekleştiği her otamda;

sınıft a, bilgisayar laboratorlarında, sanal ortamında,..... tartışma etkinlikleri teknoloji

destekli işbirlikli öğrenme etkinliklerine uyarlanabilir.Tartışma etkinliklerini şöyle

örneklendirmek mümkündür:

• Panel,

• Kollekyum (Zıt Panel),

• Forum, Zıt Panel,

• Workshop (çalıştay),

• Büyük Grup (Large, Whole Group) Tartışması,

• Kısa Süreli Tartışma Grupları (“Vızıltı Grupları”),

• Seminer,

• Münazara,

• Beyin Fırtınası.

İlerleyen sayfalarda yukardaki tartışma etkinlikleri tek tek incelenecek, teknoloji

destekli işbirlikli öğrenme etkinliklerine uygulanışı tartışılacaktır ve örnek uygulama

tasarımları verilecektir.

10.2.1 Panel

Panel yöntemiyle oluşturulan bir grubun üyeleri belli bir konu ya da sorun üze-

rinde araştırma yapılarak önceden hazırlanılır. Bu toplantıda ayrılan süre bitinceye

kadar öğretmen konuşmacılara eşit sürelerle konuşma hakkı tanır. Panelden sonra

istenirse konu tüm sınıft a tartışılabilir. Panel sanal sınıf ortamında, uzaktan eğitim

derslerinde uygulanması mümkündür. Uygulanabilecek durumlara verilebilecek ör-

nekler ise:

• Öğrencilerin bir arada fakat öğretmenin farklı yerde olduğu bir sınıf orta-

mında chat, mIRC aracılığı ile panel tartışma etkinliğini kullanmak müm-

kündür.

• Panel’i oluşturan öğrenci grubu bir ortamda diğer öğrenciler ve öğretmen

farklı ortamda olduğu öğretim ortamlarında oluşturulabilecek ağ bağlantı-

ları ile gerçekleştirilebilir.


Bir sonrakı sayfadaki şekilde; öğrenciler tartışıyor ve öğretmenlerinin yorumla-

rını ekrandan görüyorlar. Bu etkinlikte C.T.E.M.L (Cengiz Topel Endüstri Meslek

Lisesi)’nde bulunan öğrencilerin, USA(United States of America)’da bulunan öğren-

ciler ile teknoloji destekli işbirliği etkinliği olarak gerçekleştirdikleri bir panel örneği

bulunmaktadır.

GELECEKTE UZAKTAN EĞİTİM İNOVASYONLARI

11. BÖLÜM

Kazanımlar:


• Uzaktan eğitim metaforlarını tanımlayabilecek,

• Uzaktan eğitim metaforları ile eğitime getirilebilecek yenilikleri açıklaya-

bilecek,

• Günümüzde uzakan eğitime var olan direnişleri örneklendirebilecek,

• Sanal Dünyaların ihtiyaç duyduğu inovasyonu anlayabilecektir.

İçindekiler:

• Giriş

• Metaforik İnovasyonlar

• Uzaktan Eğitim Direnişleri ve İnovasyon İhtiyacı

• Sanal Dünyada İnovasyonlar

• Geleceğin Uzaktan Eğitimi

• Özet



GİRİŞ

Gelecekte uzaktan eğitimde de yenilikler ve gelişmeler elbette olacaktır. Bu ina-

vosyonlar metaforik bağlamda istendik veya istenmedik gelişmeler gösterecektir.

Uzaktan eğitime günümüzde direniş olduğu ve tüm eğitimciler ve öğrenciler tarafın-

dan desteklenmediği bir gerçektir. Bu durumlarda izlenebilecek yol burada anlatıl-

maktadır.

11.1 Metaforik İnovasyonlar

Öğrenciler eğitim hayatlarında beraberinde pek çok metafor taşımaktadır. Orta

okulda matematik tüm matematik teksirleri üzerine “∑” işareti olan bir öğrenciler

matematik “toplama” işleminden ibarettir metaforunu taşıyabilir. Çevrimiçi tarih

ders notlarında hep savaş resimleri gören bir öğrenciler “Tarih=Savaş” metaforunu

taşıyabilir. Küçük yaşlarda edindikleri bu tür metaforlar onların tüm matematik ders-

lerini toplama olarak görmesini veya tarih derslerini savaş olarak anımsamasına yol

açar. Bu da onların duyuşsal anlamda öğrenmelerine ve yeniliklere açık olmalarında

önelerine engel olarak çıkar. Eğitimcinin ,küçük bir resimciktir, web sitesinde semap-

tik olur diye koyduğu her resim, her şekil, her ifade öğrenciler için çok büyük önem

taşıyor olabilir. Bunları önlemek için, uzaktan eğitimcilerin:

• Web sitelerine, ders notlarına, sınav sorularına, veya derste kullanacakları

herhangi bir metaryale ekleyecekleri; resimlerin, şekillerin, ifadelerin uy-

gunluğunu en az iki kez düşünmeleri gerekir.

• Öğrencilerinin beraberlerinde getirdikleri sosyal ve kültürel hayattan haber-

dar olmaları; diğer bir deyişle öğrencilerini tanımaları gereklidir. Öğrenci-

sini tanıyan bir öğretmen, onun ilgi alanına göre derslerini düzenleyebile-

cektir.

11.2 Uzaktan Eğitim Direnişleri ve İnovasyon İhtiyacı

11.2.1 Kurumların Direnişi

İlk başlarda Uzaktan eğitime geçiş, gele-

neksel eğitimlerde olduğundan çok daha fazla

maddi ve manevi yatırım gerekecektir. Bunlara

örnek olarak;

• Eğitim elemanlarının uzaktan eğitim

konusunda eğitimi

Gelecekte Uzaktan Eğitim İnovasyonları 263


• Web tasarım gruplarının kurulması ve web platformlarının tasarlanması

• Tüm bunları yapabilmek için gerekli maddi kaynağa sahip olması ve/veya

bu kaynağı uzaktan eğitim için harcamanın mantıklı olacağına inanması

gereklidir.

Bunlara sahip olmayan ve bir kurum ikna edilemez. İkna etmeye çalışmak da

olumlu bir sonuç doğurmaz. Dolayısı ile uzakan eğitimde kurumlarda inovasyonu

sağlayabilmek için tüm bunları yapabilecek yeni fikirler ile kurumları ikna edip, ona

nasıl eğitim verebileceği, nasıl tasarım yapabileceği, nasıl maddi kaynak bulabileceği

konusunda yardım edilmelidir.

11.2.2 Eğitimcilerin Direnişi

Eğitimcileri, alışageldikleri tekniklerden ve yön-

temlerden, yeni yöntem ve yeni teknikleri kullanmala-

rına yönlendirmek ve ikna etmek kolay bir iş değildir.

Onları bu konuda ikna etmek için;

• Sisteme güvenlerini sağlamak ve inandırmak,

• Materyal sıkıntılarının giderilmesini sağlamak,

• Onları Teknoloji okur yazarı olmasını sağla-

mak gereklidir.

11.2.3 Öğrencilerin Direnişi

Günümüzde öğrencileri ikna etmek öğretmenleri ikna etmekten daha kolaydır.

Onları uzaktan eğitime yönlendirebilmek için:

• Onların sisteme güvenmelerini sağla-

mak,

• Onların eğitimcilerine güvenmelerini

sağlamak,

• Eğitimcilerin öğrencileri ikna edici ve

örnek olucu davranışlar içerisinde ol-

ması gerekir.

11.3 Sanal Dünyada İnovasyonlar

Sanal Dünyaların yeniliğe ve değişikliğe ihtiyacı vardır. Her yaş kesmine uygun,

sınırlar getirebilen, dokunmatik olarak parmak izi ile girilebilecek sanal ortamlar ge-

lecek yüzyılın çalışmaları arasında olması bekleniyor.

http://portal.nexse.com/wp-con-

tent/uploads/2009/09/boss-employ-

ee-cartoonF-N-194963-13.jpg

(http://www.hafi f.org/yazi/anne-okula-gitmek-

istemiyorum)


• Gerçek dünyada araştırmalar sanal alemde gerçekleşecek. Simülasyon Ger-

çeklik Kuramı eğitim hayatının içerisine daha çok yer alacak.

Örneğin yukardaki şekilde, Second Life’da, “SL Dramaworks, Virtuoland HQ-

General”’da TeacherNazime, Jam Felisimo ile geliştirdiği ortam hakkında bilgi alıyor.

11.4 Geleceğin Uzaktan Eğitimi

Geleceğin uzaktan eğitimi içerisinde ışınlanma ve simülasyon teknolojisi olması

beklenmektedir. Gelecekte eğitimciler ders verecekleri ortamlara ışınlanarak eğitimi

aktarabileceklerdir. Teknolojide, üç boyutlu sanal simülasyon programlarının ço-

ğalması ve özellikle zihinsel ve mental özürlü kişiler için yeni programlar üretilmesi

beklenmektedir. İlkokuldan itibaren kendi kendine öğrenme becerilerinin aşılanması

ile bireyler yaşam boyu öğrenen bireyler haline gelecektir. Gelecekte, m-öğrenme, u-

öğrenme, e-öğrenme kavramları yerini k-öğrenmeye bırakacaktır. Küresel öğrenme

stratejileri ve modelleri gelişecektir. Kısacası geleceğin uzaktan eğitimi, küresel eğitim

olacaktır.

Documents

İÇİNDEKİLER - pegem.net Eğitimde Sanal... · Her geçen yıl, eğitim hayatına yenilikler getireceği ve değişimler yaşanacağı bir gerçektir. Bu gelişimlerin ve değişimlerin