12
43 1 1391 ) 154 - 143 ( * : ! "#$% &’( : 09122184389 [email protected] E-mail: Sitobion avenae (Hem.: Aphididae) Praon volucre (Hym.: Braconidae) 1 2 * 3 1 2 3 !" ) $% &% 25 / 9 / 90 ’,%!- &% 30 / 3 / 91 ( !"#$ /01 2 Sitobion avenae (F.) (Hemiptera: Aphididae) 345 647 /$8 % !9 Praon volucre (Hymenoptera: Braconidae) 24 :% ;< =>!%? % @% . BC :% 2 %5 = ? /01 @8 >!% 6 4E 4 ) 10 15 20 25 5 / 27 30 !G; 2H ( 9G !I 5 ± 60 ! < 16 % J 8 35 % J ) ? 6L ( $5 L % ! . M!I 2 NO 46 / 25 10 2 !G; 2H 48 / 8 25 24H !G4; $% Q= . % 2 Q%R$ >!%? NO M!I 10 25 !G4; 2H ? Q= S !I 2 . T : 2U S. avenae P. volucre 4 M V :S UW 1 UW = . :%4? 248 4UW M4 :XY !9 /01 2 !X P. volucre , 2 7 / 2 3 / 4 !G4; 24H 8 . ,4 24 @8 4>!%? /01 2 R %5 E 6 / 176 09 / 284 - 8 2H . M : M4 4 !4 4UW 4UW1 = Analytis-3 T [ M 2 !X = Logan-6 Logan-10 4 [ B :% 8 \ !9 !X T R 2 adj 4B :%4X SSE AIC ! . % &!"’ & : Sitobion avenae, Praon volucre %5 E !X :%? 28 . )*!* -./0 12/ Sitobion avenae (F.) (Hemiptera: Aphididae) /3 /4( 1/ 1/5 6/7% 8/9 -:; <% = >" ?2% 3 1=3 @A9 "A <% 1B#( C/A3 C@ / / CD/2E% -/F G/3 %< ) Leclercq-Le Quillec et al., 1995 ( . 12/ -./0 C/@ H/7( %/I( ! J <% C< IA 1/K / / %"/E /"A9 (Naeem et al., 2002) @/A2<%L J/A &/% 15 % 4 "3 C"24 M? (Stary, 1970) . %/F"< Aphidiinae %F <% Braconidae <% MA3 55 N/O K 400 12F 19 /% 1/9 1/@ 1/5 ; C/@ / C%"/’% /F% /AP2<%L J 12 2/@ /@ (Stary, 1989) . N///O Praon Haliday <% ///= NO &"29Q3 <% MA3 3 @ 50 / RA/$( 19 67% J4O "7%"7 .(Kavallieratos et al., 2005) < Haliday Praon volucre <% ////= J%//// 1////3 12/ S4 C@AP2<%L S. avenae J%"/% 12F/ 67% ) Rakhshani et al., 2008 ( . C %B//9"ATU( //< "//A0 V// &"//24 // 6AI: /3 2/< C/@ 6/7% JL . &/% W/0% C%"/3

New Sitobion avenae (Hem.: Aphididae)journals.ut.ac.ir/article_28652_4dcd6ea1692eefe30c7f7244... · 2020. 9. 18. · (143-154) 1391 1 43 E-mail:[email protected] 09122184389:&’˛(

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • ايران پزشكي دانش گياهمجله)143- 154(1،1391 شماره،43دوره

    :[email protected] 09122184389:تلفن اصغر طالبيعلي: نويسنده مسئول*

    و زنبور (Sitobion avenae (Hem.: Aphididaeنيازهاي گرمايي شته پارازيتوئيد

    Praon volucre (Hym.: Braconidae)

    3پوريعقوب فتحيو*2اصغر طالبي، علي1افروز فرهاد

    و استاد دانشكده كشاورزي دانشگاه تربيت مدرس1،2،3 دانشجوي سابق كارشناسي ارشد، دانشيار)30/3/91 تاريخ تصويب؛–25/9/90ت؛ تاريخ درياف(

    چكيده

    و يكي از آفات مهـم گنـدم (Sitobion avenae (F.) (Hemiptera: Aphididaeشته غالت يكي از پارازيتوئيدهاي اصلي اين شـته (Praon volucre (Hymenoptera: Braconidaeزنبور

    پيق، نيازهاي گرمايي شته در اين تحق.در ايران است و در غالت دمـاي ثابـت6ارازيتوئيد آنو دوره نوري60±5رطوبت نسبي،) درجه سلسيوس30و10،15،20،25،5/27( 16 درصد

    و پ( ساعت تاريكي، روي گندم8ساعت روشنايي طول.مورد ارزيابي قرار گرفت) يشتاز رقمازندوره در46/25ابالغ شته به10 روز در48/8 درجه سلسيوس سلـسيوس درجـه25 روز

    از. كاهش يافت درجه سلـسيوس25تا10طول دوره نابالغ پارازيتوئيد با افزايش دامنه دماييدر. به طور معني داري كاهش پيدا كرد و نرخ رشد بـا P. volucreو S. avenaeرابطه بين دما

    شد استفاده از مدل و غير خطي تعيين براساس تخمين مـدل خطـي آسـتانه پـايين. هاي خطيو زنبورد و نمو براي شته غالت درجـه سلـسيوس3/4و7/2به ترتيب P. volucreماي رشد

    و پارازيتوئيـد آن بـه ترتيـب. برآورد شد 09/284و 6/176ثابت گرمايي نيز براي شته غالتشد-روز و خطـي مـورد بررسـي مـدل از بين مدل. درجه برآورد Analytis-3هاي غيرخطـي

    ر و مدل برازش داده شده با نرخ و نمو شته برازش داده شـده Logan-10و Logan-6 هاي شدو نمو زنبور، از نظر آماري داراي بيشترين مقدار و SSEو كمتـرين مقـدار R2adjبا نرخ رشد

    AICبودند .

    ,Sitobion avenae:هاي كليدي واژه Praon volucreآستانه پايين نمو، ثابت گرمايي ،.

    مقدمه :Sitobion avenae (F.) (Hemiptera شـته غـالت،

    Aphididae) يكي از آفات گنـدم اسـت كـه نـه تنهـا بـا هاي بيمـاري تغذيه از شيره گياهي بلكه با انتقال ويروس

    Leclercq-Le(زا باعــث خــسارت اقتــصادي مــي شــود Quillec et al., 1995(.تعـداد توسـط هـاي غـالت شـته

    ط گيرنـد قـرار مـي مـورد حملـه بيعي زيادي از دشمنان(Naeem et al., 2002) كه در ايـن ميـان پارازيتوييـدها

    زيرخـانواده . (Stary, 1970)نقش مهمتري بر عهده دارندAphidiinae از خانواده Braconidae جـنس55 بيش از

    كـه همـه گونـه دارنـد گونه شناخته شده 400و حدودآ هــا هــستندتهن پارازيتوئيــد داخلــي انفــرادي شــهــاي

    (Stary, 1989) . ــنس ــي از Praon Halidayجـ يكـاز بزرگترين جنس در50ها با بيش گونه توصـيف شـده

    زنبور (Kavallieratos et al., 2005).سراسر جهان استHaliday Praon volucre ــي از ــوان يكــ ــه عنــ بــ

    شـناخته در ايـران S. avenaeپارازيتوئيدهاي مهم شـته.)Rakhshani et al., 2008(است شده

    ــذار روي ــده تأثيرگ ــر زن ــل غي ــرين عام ــا مهمت دمبـراي اغلـب ايـن. پايان اسـت هـاي زيـستي بنـد فعاليت

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 144

    و دمـاي بهينـه ها، آستانه فعاليت و بـاال هاي دماي پايين.)Roy et al., 2002(قابل تخمين است

    زمان الزم براي تغيير از يك مرحله زيستي به مرحلهوبعد و معكـوس)Development time( نمـو دوره رشد

    ــده ــان كنن ــان بي ــدت زم ــن م ــرعتاي و س ــد ــو رش نمDevelopment rate)(شــود ناميــده مــي)Cossins &

    Bowler, 1987(.مقـدار دمـاي الزم بـراي عبـور از يـكو ورود به يك مرحله زيستي ديگـر ثابـت مرحله زيستي

    )Degree Day(درجـه- است كه با واحد روز)K(گرمايي و موجودات. شودن مي بيا به طور كلي نرخ رشد حشرات

    & Andrewartha(خونسرد به تغييرات دما وابسته است Brich, 1954(.و نــرخ رشــد در اكثــر رابطــه بــين دمــا

    هايي كه حشرات در معرض آن هستند بـه صـورت دامنهو دماهاي نزديـك. خطي است اين ارتباط در دماهاي باال

    ك(ه آستانه رشدب تـر از آن هـيچ گونـهه در پايين دماييق بـه صـورت) شـود مـشاهده نمـي گيـري ابل اندازه رشد

    .)Wagner et al., 1984(غيرخطي است در واقع مقدار نرخ رشد در آستانه دماي پايين صـفرو بـه و بـه تـدريج بـا افـزايش دمـا افـزايش يافتـه است

    سـپس بـا. رسـد ترين مقدار خود در دماي بهينه مي بيش دمـايي بـه سـرعت كـاهشي دما در آستانه بـاال افزايش

    براي تفسير رابطه بين نرخ.)(Roy et al., 2002مي يابدو دما، مدل و غيرخطي متعددي رشد حشرات هاي خطي

    ا. توســط محققــين مختلــف ارائــه شــده اســت ز آگــاهيو زمـان بيني نيازهاي گرمايي حشرات براي پيش ظهـور

    در اين تحقيق با استفاده.نوسانات فصلي آنها مفيد استو غيرخطي، الگوي از مدل و هاي خطي نمو وابـسته رشد

    پ S. avenaeبه دما براي شته غالت آنو زنبور ارازيتوييدP. volucreو آستانه و توصيف شد هـاي دمـايي پـايين

    و دماي بهينه و نمو باال براي نمـو آنهـا در دماهـاي رشدشدمختلف . برآورد

    و روش هامواد تهيه كلني

    .S هاي آلوده به شته به منظور تهيه كلني شته، برگavenae ــشكده ــه دان ــع در محوط ــدم واق ــه گن از مزرع

    E, 1215 '8(كشاورزي دانشگاه تربيت مدرس در تهـران m◦43' N, 51 35◦(ــا و1388يزيدر پ ــع آوري ــه جم ب

    ها روي بوته هاي گندم سپس شته. آزمايشگاه منتقل شد9 ارتفـاعو سانتي متر10 قطرهايي به دانگلكه داخل و با طلـق هـاي اسـتوانه سانتي متر اي كاشته شده بودند

    متر پوشـانده شـده بودنـد سانتي30و ارتفاع10به قطر رويبه منظور تهويـه مناسـب منافـذي. رهاسازي شدند

    و با پارچـه تـوري ريزبافـت پوشـانده طلق ها ايجاد شده. شد

    درجــه25±1ته در دمــاي گلــدان هــاي حــاوي شــو16 دوره نوري،سلسيوس سـاعت8 سـاعت روشـنايي

    و رطوبت نسبي نگهـداري دو نـسل درصد60±5تاريكي P. volucre پارازيتوييد زنبور كلني تهيه منظوربه. شدند

    هاي موميايي شده از مزرعه گندم واقـع در محوطـه شتهت تربيت مدرس در ارديبهـش دانشكده كشاورزي دانشگاه

    و به منظور اطمينان از عدم وجـود جمع 1389ماه آوريو در اتــاق رشــدهاپارازيتوئيــدهيپر دمــاي( درون پتــري

    ساعت روشنايي16 درجه سلسيوس دوره نوري5/0±25ــسبي8و ــت ن و رطوب ــاريكي ــاعت ت ــد60±5 س ) درص

    .نگهداري شدندو شناسايي زنبـور پارازيتوئيـد پس از خروج زنبورها

    P. volucre ،زنبورهـا بـه، ايجاد نسل آزمايشگاهيبراي براي تغذيه زنبـور. هاي آلوده به شته منتقل شدند گلدان

    و يـك اليـه يك تكه نوارچسب روي كاغذ چسبانده شـدو عسل در20نازك آب و درصـد روي آن كـشيده شـد

    .اختيار زنبورها قرار گرفتو رابطه بين نرخ بررسي و نمـو رشد شـته غـالتآنپارازيتو دماو ئيد

    .S شته avenae عدد شته بالغ كـه 250به منظور انجام اين آزمايش

    آزمايش سپري كرده بودند، توسط يك نسل را در شرايطهاي دوبرگي گندم كاشـته شـده قلم موي ريز روي نهال

    از. به طور جداگانه مستقر شدند درون ميكروتيوب پـسشـ، ساعت 12 و تمام نتاج توليد ده بـه جـز حشرات بالغ

    و روزانه مورد بازديد قرار گرفتند . يكي از نتاج حذف شدو نتـايج آزمايش تا زمان بلوغ آخرين فرد ادامه پيدا كرد

    و نمو(حاصل شد) طول دوره رشد در. ثبت اين آزمايشــاي ــه5/32و10،15،20،25،30)±5/0( دماه درج

    و دوره نـوري60±5سلسيوس رطوبت نسبي 16 درصـد

    و ساعت شد8 روشنايي . ساعت تاريكي انجام

  • Hem.: Aphididae)... 145) نيازهاي گرمايي شته:و همكاران فرهاد

    volucre زنبور5/27و10،15،20،25 آزمـايش در دماهـاي اين

    و60±5 نـسبي رطوبـتوسيسلس درجه)5/0±( درصـد

    و16دوره نوري ساعت تـاريكي انجـام8 ساعت روشناييسنيبدين منظور تعداد. شد كه S. avenae شته2 پوره

    پ مرحله مرجح ميبراي زنبور 12 مدتبه باشد،ارازيتوئيد بـه كـه كرده جفتگيري ماده زنبورهاي معرضدر ساعتاز ساعت24 حداكثرو بودند شده سازگار آزمايش شرايط

    ايـن طـياز بعـد.ندشـد داده قـرار بود گذشته آنها عمر گنـدم هاي بوته رويها شتهو كرده خارجرا زنبورها مدت

    هـا روزانـه مـورد شته.در شرايط آزمايش نگهداري شدند هـردر شـده تـشكيل هـاي مومياييو گرفتندبازديد قرار

    ژرمينـاتوردر آزمـايش لولـهدرو جـدا گندم بوتهاز روز قـرار بازديـد مـورد روزانه نيزها موميايي. شدند نگهداري

    تعـداد. شـد يادداشت كامل حشرات خروج زمانو گرفتهكل افراد 100يـه دماهـا مورد بررسي در اين آزمـايش در

    .عدد بودهرو نمو پس از محاسبه دوره رشد قبل از بلوغ براي

    . دما، با معكوس كردن اين دوره، سرعت نمو محاسبه شدو سرعت و براي بررسي رابطه خطي بين دما و رشد نمـو

    و دو مـدل از ثابـت گرمـايي تعيين آستانه دمايي پايينو مـدل خطـي)درجـه-روز( معمـولي رگرسـيون خطـي

    Ikemoto and Takai افزارو نرمMinitab v.15 اسـتفاده و سرعت نمـو فقـط. شد در بررسي رابطه خطي بين دما

    مـورد داشـتند دماهايي كه در محدوده بخش خطي قرار با اسـتفاده از ايـن دو روش، آسـتانه. استفاده قرار گرفت

    و Campbell et( شـد تعيـين ثابت گرماييدمايي پايينal., 1974; Ikomoto & Takai, 2000:(

    DR= a+bT

    baT −=0

    bK 1=

    عـرض ازa، نـرخ رشـد DT دمـا،Tدر اين معادلـهو نموT0 شيب خط،bمبداء، محـل( آستانه پاييني رشد

    ثابـت گرمـاييKو)xتالقي خـط رگرسـيون بـا محـور .باشد مي

    D×T=K+T0×D

    و نمـو، دورD در اين معادله ثابـتK دمـا،Tه رشـدشـيب( آستانه پائين رشـدT0و) عرض از مبداء(گرمايي

    .باشدمي) خط، هـاي غيرخطـي دماهـاي بهينـه با اسـتفاده از مـدل

    و نمــو بــرآورد شــد و كمينــه رشــد هــاي مــدل. بيــشينهو و نمـو غيرخطي كه براي تفسير رابطه بين نـرخ رشـد

    دا3دول دما مورد استفاده قرار گرفتنـد در جـ ده نـشانو تخمين پارامترهاي مدل تجزيه. استشده هايو تحليل

    JMP v.7افزار غيرخطي مورد استفاده با استفاده از نرم(SAS, 1989) ها ارزيابي كارايي هر يك از مدل.شدانجام

    اصـالح شـده، ضريب تبيين هاي آماري شاخصبراساس)R2adj(،)SSE(ــريب ــا)Akaike )AICو ض ــدانج .م ش

    ــريب ــدا Akaikeض ــستقل از تع ــاق را م ــزان انطب د ميميپارامترهاي مدل اندازه .)Akaike, 1974(نمايد گيري

    pn

    SSEnAIC 2ln +

    =

    n،بيانگر تعداد مشاهدات pو تعداد پارامترهاي مدلSSEباشد مجموع مربعات خطا مي.

    . استفاده شدExcelافزار براي رسم نمودارها از نرم

    و بحثنت ايجونرخ رابطه دمابا نمو رشد هاي خطي مدل

    شـته نابالغ ميانگين دورهبدست آمدهبر اساس نتايجدر25تا10 دماي از و درجه سلسيوس كاهش پيدا كرد

    هـاي شـته).1جدول( درجه سلسيوس افزايش يافت 30 درجه سلسيوس قـادر بـه5/32نگهداري شده در دماي

    . نمو نبودندخ طـي در ايـن تحقيـق بـا اسـتفاده از مـدل معادله

    ــورت ــه صــ ــته بــ ــراي شــ ــي بــ ــيون خطــ رگرســx00566/0+0153/0-=Yــد ــن. بدســت آم ــق اي از طري

    و ثابت گرمايي شـته بـه و نمو معادله آستانه پايين رشدو7/2ترتيب درجه تخمين- روز 6/176 درجه سلسيوس

    آسـتانه Ikemoto and Takaiدر مـدل خطـي. زده شـد و درجـه-روز 159و ثابت گرمـايي03/4 نمو پايين رشد

    Ikemotoمـدل درR2 تر بـودن مقـدار پايين. برآورد شدand Takaiتر اين مـدل نـسبت نشان دهنده دقت پايين

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 146

    و .ثابت گرمايي استبه مدل خطي معمولي در تخمين آسـتانه پـايين نمـو

    و نمو-1جدول و نرخ رشد و نمو در دماهاي مورد بررسي Praon volucreو Sitobion avenae مدت زمان رشد

    (C◦) دما نمو نرخ)روز( دوره رشد قبل از بلوغP. volucre S. avenae P. volucre S. avenae

    10 3/0+30851/42 a14/0+46667/25 a023636/0039267/0

    15 29/0+35802/33 b16/0+16556/14 b029978/0070594/0

    20 26/0+19753/18 c24/0+587/10 c054953/0094456/025 3/0+63636/13 d485/8 ± 2/0 d073333/0117857/0

    5/2719/0+4/15 e064935/0

    30 ND 9± 53/0 dND 111111/05/32ND*ND

    .نبودندحشرات قادر به نمو تا مرحله بالغ*). SNK, P< 0.05(دار است حروف غيرمشابه در هر ستون بيانگر وجود اختالف معني

    وسرعت با افـزايش دمـا P. volucre نمو زنبور رشدپي25تا . دا كرد درجه سلسيوس به صورت خطي افزايش

    هــاي خطــي، در مــدل بــر اســاس نتيجــه تجزيــه مــدل)x00352/0+0154/0-=Y(رگرسيون خطـي معمـولي

    و نمو و37/4دماي آستانه پايين رشد درجه سلـسيوســايي ــت گرم ــي- روز09/284ثاب ــه تخم ــددرج .ن زده ش

    دمـاي Ikemoto and Takaiدرحالي كه در مدل خطـيدرجـه- روز292و ثابت گرمـايي23/4آستانه پايين نمو

    Ikemoto and Takai در مدلR2مقدار. تخمين زده شداز. بسيار كمتر از مدل خطي معمولي بود نتـايج حاصـل

    و نمو شـته ارزيابي شبيه و زنبـور S. avenaeسازي رشدP. volucre شده استارائهنشان2 در جدول .

    خطيهاي توسط مدل Praon volucreو زنبور Sitobion avenae شته)DD(و ثابت گرمايي)T0( برآورد دماي آستانه پايين نمو-2جدولنمو پايين آستانه دماي ثابت

    گرمايي

    PR2adj حشره روش معادله

    7/26/176 < 01/08/0Y = 0153/0- + 00566/0 XCommon 03/4159 < 01/054/0Y= 159+ 03/4 XIkemoto

    S. avenae

    37/409/284 < 01/085/0Y = 0154/0- + 00352/0 XCommon

    23/4292 < 01/054/0Y= 292+ 23/4 XIkemoto P. volucre

    دماي آستانه پايين نمـو شـته كمتر بودن با توجه بهS. avenae زنبـور نـسبت بـه P. volucre بـرآورد شـده

    تـوان انتظـار توسط مدل رگرسيون خطي معمـولي، مـي در ابتداي فصل زودتر S. avenaeداشت كه فعاليت شته

    .Kieckhefer et al. شـروع شـود P. volucreاز زنبـور .Sدر شته را آستانه پايين دما (Dean (1974و (1989)avenae 4با استفاده از مدل رگرسيون خطـي معمـولي

    ثابـت گرمـايي بـراي. نمودنـد جه سلـسيوس بـرآورد درو براي شته- روز 8/150هاي بالدار شته بـال ها بـي درجه

    شد- روز8/136 نيز (Lykouressis (1985. درجه برآوردو6/3 را S. avenaeآستانه پايين دماي درجه سلسيوس

    م و بـي ثابت گرمايي بـال را بـه ورد نياز براي افراد بالـداردر مقايسه بـا. برآورد كرد درجه- روز 133و 142ترتيب

    ، آستانه پـايين تحقيقات اكثر نتايج بدست آمده در ساير دمــايي محاســبه شــده بــا اســتفاده از رگرســيون خطــي

    و S. avenaeمعمولي مورد نياز براي شـته ثابـت بيـشترايـن. كمتر از نتيجه حاصل از تحقيق حاضر بـود گرمايي

    ب يشتر جمعيت مورد آزمـايش مطلب نشان دهنده تحملــ ــه ســاير در تحقيــق حاضــر ب ــسبت ب ــايين ن ه دمــاي پ

    Kieckhefer & Elliotهاي گزارش شده است جمعيتــد (1989) ــايين رش ــتانه پ ــه1/4 را D. noxiaآس درج

    بي ثابت گرمايي مورد نياز براي شتهو سلسيوس بال هايدرجــه گــزارش- روز158و 139و بالــدار را بــه ترتيــب

    روي P. volucreآستانه پايين رشد بـراي زنبـور.ندكردAlichi et al. (2007) 43/5 توسـط M. dirhodumشته

    ش- روز16/256 ثابت گرماييو .ددرجه برآورد

  • Hem.: Aphididae)... 147) نيازهاي گرمايي شته:و همكاران فرهاد

    Vorley )1986(ــايين آســتانه .Aرشــد زنبــور پrhopalosiphi را روي شته S. avenae با درجـه5 برابر

    و محاسـبه درجـه-وزر 176 را ثابـت گرمـايي سلسيوس زنبـور اين آستانه را براي) Campbell et al.)1974.كرد

    P. pequodorum Viereck روي شته A. pisum برابر بـا گ9/6 و ثابت را درجه سلسيوس درجـه- روز199رمـايي

    زنبور ثابت گرمايي)Krepsi et al.)1997. اند ذكر نمودهA. rhopalosiphiشـته را روي S. avenae 6/284روز -

    طبـق بررسـي انجـام شـده توسـط. درجه بدست آوردندSigsgaard (2000) مورد نياز بـراي رشـد ثابت گرمايي P. volucre وA. rhopalosiphi روي شته S. avenae به

    درجه تخمين زده شد، كه نتايج- روز 194و 276ترتيبحاصل از تحقيق حاضر با نتايج وي تا حـدودي مطابقـت

    و ثابت گرمايي مورد نياز زنبور آستا. دارد .Pنه پايين دماnear occidentale روي M. euphorbiae بـا اسـتفاده از

    درجـه58/8مدل رگرسيون خطي معمـولي بـه ترتيـبو ــسيوس ــت- روز84/235سل ــده اس ــين ش ــه تعي درج

    )Arias et al., 2009.( Sigsgaard)2000(آستانه پـايينوــم به مرحله شفيدماي مورد نياز براي رسيدن تخ رگي

    .A زنبورشفيره تا ظهور حشره كامل ervi شترا هــرويS. avenae و6/6و2/2 به ترتيب ثابت درجه سلسيوس

    - روز73و 159 براي اين دو مرحله را به ترتيب گرماييآستانه پايين دمايي براي اين دو مرحله. درجه اعالم كرد

    P. volucre شد5/5و8/3 به ترتيب دما فاكتور. گزارشو شته ميزبان آن اسـت تاثيرگذاري روي نمو پارازيتوئيد

    )Campbell et al., 1974(.ين تفــاوت در بــين همچنــمي جمعيت تـ ها نيز . ثير گـذار باشـدأتواند يكي از مـوارد

    ا جمـع D. rapaeچنانكه زنبورهاي ز امريكـا آوري شـدهكا نسبت به گونه مشابه جمع نادا بـه دمـاي آوري شده از

    Sigsgaardطبـق نظـر. بيشتري براي نمو احتياج دارند پ)2000( ــك ــد ي ــتانه رش ــتالف در آس در اخ ــد ارازيتوئي

    در توان بـه نـوع ميزبـان مناطق مختلف را مي هـايي كـه.اختيار پارازيتوئيدها هستند ارتباط داد

    هاي غيرخطي مدل در دماهـاي S. avenaeپارامترهاي برآورد شده شته

    3هـاي غيرخطـي در جـدول مـدل مختلف با استفاده ازشـ8از بـين. نمايش داده شده اند ده مـدل بـرازش داده

    ، Analytis-3هـاي با نـرخ رشـد شـته مـدل)4جدول(Briere-2 ،Logan-10 وBriere-1 ــب داراي ــه ترتيــ بــ

    ــدار ــشترين مق ــدار R2adjبي ــرين مق AICو SSEو كمتو دماي بهينه را در محـ درجـه8/27 تـا27دوده بودند،

    . سلسيوس برآورد كردند

    )(C◦به عنوان تابعي از دما Praon volucreو زنبور Sitobion avenaeهاي غيرخطي برازش داده شده با نرخ نمو شته مدل-3جدول منبع معادله مدل

    Logan-6/Lactin-1

    ( )

    −−

    −= TTT

    TT eeTr

    maxmaxρρ

    Lactin et al. (1995)

    Logan-6/Lactin-2

    ( ) λρ

    ρ +−=

    ∆−

    −T

    TTTT eeTr

    maxmax

    Lactin et al. (1995)

    Analytis-3 ( ) ( ) ( )mn TTTTaTr −−= maxmin Analytis (1977) Analytis-3/Briere-1 ( ) ( )( )2

    1

    maxmin TTTTaTTr −−=Briere et al. (1999)

    Analytis-3/Briere-2 ( ) ( )( )nTTTTaTTr1

    maxmin −−=Briere et al. (1999)

    Analytis-3/Kontodimas (Equation-16)

    ( ) ( ) ( )TTTTaTr −−= max2min Kontodimas (2004) Logan-6

    ( ) ( )[ ]T

    TT TTeeTr∆

    −=−= − maxmax , τψ τρρ

    Logan et al. (1976)

    Logan-10 ( )T

    TTTe

    KeaTr

    ∆−=

    += −−

    max ,1

    1 ττρLogan et al. (1976)

    دماي بيـشينه را بـه Briere-2وBriere-1 هاي مدل- برآورد كردند، با توجه به اينكه شته5/34،4/32 ترتيب

    ر بـه نمـو نبودنـد، درجه سلسيوس قاد5/32ها در دمايهـاي مناسـبي تواننـد بـه عنـوان مـدل اين دو مدل نمي

    د Analytis-3در مجموع مدل. انتخاب شوند ليل دقت بهو تخمين عدد ساير مدل باالتر نسبت به درجـه08/31ها

    و ــشينه ــاي بي ــوان دم ــه عن ــسيوس ب ــه36/2سل درجكـه بـه مقـدار(سلسيوس به عنوان آستانه دماي پـايين

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 148

    برآورد شده توسط مدل رگرسيون خطي معمولي نزديكنرخ رشـد شـته. به عنوان بهترين مدل برگزيده شد)بود

    S. avenae و دو هـاي غير شده با مـدل برازش داده خطـي. نشان داده شده است1شكلمدل خطي در

    Lactin-2

    00.020.040.060.08

    0.10.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40دما

    شدخر

    نر

    lactin-1

    00.020.040.060.08

    0.10.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40دما

    شدخر

    نر

    Briere-2

    00.020.040.06

    0.080.1

    0.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40

    دماشد

    خرنر

    Briere-1

    00.020.040.06

    0.080.1

    0.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40

    دما

    شدخر

    نر

    Logan-6

    00.020.04

    0.060.08

    0.10.12

    0.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40دما

    شدخر

    نر

    Equation-16

    00.020.040.060.08

    0.10.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

    دما

    شدخر

    نر

    Analytis-3

    00.02

    0.040.060.08

    0.1

    0.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40

    دما

    شدخر

    نر

    Logan-10

    00.020.040.060.08

    0.10.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35 40

    دما

    شدخر

    نر

    Ikemoto

    D×T = 4.03D + 159R2 adj= 0.45

    0

    50

    100

    150200250

    300

    350

    0 5 10 15 20 25 30 35

    و نمو طول دوره رشد

    دما×

    موونشد

    هرورلد

    Common linear modelطو

    y =- 0.0153 + 0.00566xR2 adj= 0.80

    00.02

    0.040.060.08

    0.1

    0.120.14

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    باو مدل) نقاط(Sitobion avenae نرخ نمو وابسته به دماي مشاهده شده براي شته-1شكل و غيرخطي برازش داده شده هاي خطي)خطوط( آن

    Kieckhefer et al. ــدل (1989) ــتفاده از م ــا اس بTaylor (1979) دماي بهينـه بـراي رشـد S. avenae را

    آسـتانه پـايين دمـاي Lactin-2مدل. گزارش كرد6/24بيد نياز براي شتهمور و را N. ribisnigriبـال هاي بالدار

    ــب ــه ترتي و3/2و3/5ب ــسيوس ــه سل ــه9/1 درج درجو بي بـال سلسيوس براي هر دو . بـرآورد كـرد فرم بالدار

    و بيشينه براي افراد بالدار توسط اين مدل به دماي بهينه

    بي6/33و2/25ترتيب و براي افراد بال درجه سلسيوسدو9/35و27به ترتيب 1/26 به ترتيـب فرمو براي هر

    ,.Diaz et al)( درجـه سلـسيوس بـرآورد شـد3/35و2007.Jandricic et al.(2010) و دماي بهينـه، كمينـ ه

    -Lactinمدل توسط را A. solaniبيشينه مورد نياز براياز1حدود(5/25،4به ترتيب2 درجه سلسيوس بيشتر

    و) بيني شده توسط رگرسيون خطي معمولي مقدار پيش

  • Hem.: Aphididae)... 149) نيازهاي گرمايي شته:و همكاران فرهاد

    مدلاخيردر تحقيق.ند درجه سلسيوس برآورد كرد35Lactin-1 را97/34 دماي بيشينه را 27و دماي بهينـه

    نشان Davis et al.)(2006. وس برآورد كرددرجه سلسي

    هنگامي كه شته سبز هلـو در شـرايطي بـا نوسـانندداددمايي نگهداري شود بيـشترين مقـدار دمـاي بيـشينه را

    .خواهد داشت

    و تخمين پارامترهاي مدل-4جدول .S. avenae هاي غيرخطي برازش داده شده با نرخ نمو شته ميزان انطباقها پارامترهاي محاسبه شدهد استفادههاي مور مدل نكويي برازش مدل با داده

    مقدار برآورد شده پارامتر)دامنه(مقدار برآورد شده پارامتر

    Tmax )6943/60-2314/20(75389/34SSE 5-e75/3Topt 27 R299/0∆)9129/15-3043/5(721299/7R2adj 98/0

    Logan-6/Lactin-1

    ρ)14045/0-0468/0(129026/0AIC 001/55-Tmax )5/46-5/15(5805/32SSE 000023/0Topt 4/28R299/0∆)0302/1-01007/0(740805/0R2adj 99/0ρ)0043/0-0014/0(004771/0AIC 38/57-

    Logan-6/Lactin-2

    λ)5035/0--51/1-(00691/1-Tmin )5516/3-1838/1(367757881/2SSE 06-e65/6Tmax )6329/46-5443/15(0886154/31R299/0Topt 5/27R2adj 99/0a)0032/0-00108/0(002166158/0AIC 64/63-m)2497/0-0832/0(166492803/0

    Analytis-3

    n)7737/1-5912/0(182464325/1Tmax )7752/69-2584/23(53291/34SSE 05-e23/1Tmin )50/3--59/10-(0172/7-R299/0Topt 27 R2adj 99/0

    Analytis-3/Briere-1

    a)00001/0-000003/0(05-e71/4AIC 55/60-Tmax )72/48-24/16(48332/32SSE 05-e03/1Tmin )5401/7--62/22-(6703/12-R299/0Topt 2/27R2adj 99/0a)0001/0-00003/0(05-e45/6AIC 43/61-

    Analytis-3/Briere-2

    n)5887/4-5295/1(056504/3Tmax )3086/61-4362/20(87241/40SSE 05-e34/2Tmin )359/0--0769/1-(71792/0-R299/0Topt 27 R2adj 99/0

    Analytis-3/Kontodimas (Equation-16)

    a)00001/0-000005/0(05-e09/1AIC 34/57-Topt 7/26SSE 05-e22/7Tmax )017/61-339/20(75136/33R298/0Ψ)2950/3-098/1(014735/2R2adj 97/0ρ)1937/0-06/0(141738/0AIC 72/51-

    Logan-6

    T∆)7876/14-9292/4(045211/7Topt 8/27SSE 000011/0Tmax )5992/48-1997/16(39948/32R299/0

    A)2091/0-0697/0(139426/0R2adj 99/0K)2811/20-7603/6(52075/13AIC 75/60-ρ)2562/0-0854/0(170848/0

    Logan-10

    T∆)7539/1-5846/0(169283/1

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 150

    با برازش داده P. volucreنرخ رشد زنبور هـشت شدهو دو مدل خطي در پارامترهايو2شكل مدل غيرخطي

    نـشان5هاي غيرخطي در جـدول برآورد شده براي مدل . اند داده شده

    Lactin-2

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    lactin-1

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35

    دما

    شدخر

    نر

    Briere-2

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    Briere-1

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    Analytis-3

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    Equation-16

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    Logan-10

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30دما

    شدخر

    نر

    Logan-6

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    Ikemoto

    D×T = 4.23D + 292R2 adj= 0.45

    0

    100

    200300

    400

    500

    600

    700

    0 10 20 30 40 50 60

    و نمو طول دوره رشد

    دماو×نمدو

    رشرهدو

    ولCommon linear modelط

    y =- 0.0154 + 0.00352xR2 adj= 0.85

    0

    0.02

    0.04

    0.06

    0.08

    0.1

    0 5 10 15 20 25 30 35دما

    شدخر

    نر

    و غيرخطي برازش داده شده)نقاط( Praon volucre نرخ نمو وابسته به دماي مشاهده شده براي زنبور-2شكل و مدل خطي)خطوط( با آن

    دمنتايج نشان داد ا تا حد مشخصي نـرخ با افزايشم و با گذر از اين حدوده كـاهش رشد زنبور افزايش يافته

    هـاي غيرخطـي قابـل اين رابطه به كمـك مـدل. يابد مي. يف استتوص

  • Hem.: Aphididae)... 151) نيازهاي گرمايي شته:و همكاران فرهاد

    و تخمين پارامترهاي مدل-5جدول .P. volucreهاي غيرخطي برازش داده شده با نرخ نمو زنبور ميزان انطباقها مترهاي محاسبه شدهپارا هاي مورد استفاده مدل نكويي برازش مدل با داده

    مقدار برآورد شده پارامتر)دامنه(مقدار برآورد شده پارامتر

    Tmax 16782/31 )0456/49-3485/16(SSE 000038/0Topt 3/25R29794/0∆836395/5 )8579/9-2859/3(R2adj 9725/0

    Logan-6/Lactin-1

    ρ171177/0 )22773/0-07591/0(AIC 817/54-Tmax 93456137/27 )42-14(SSE 0000647/0Topt 1/27R29657/0∆10253437/0 )1538/0-0512/0(R2adj 9543/0ρ00329296/0 )0049/0-0016/0(AIC 2763/52-

    Logan-6/Lactin-2

    λ01402/1- )507/0--521/1-(Tmin 393/495- )66/247--99/742-(SSE 00161/0Tmax 99982/27 )42-14(R21462/0Topt 26 R2adj 1383/0-a43/8 e-156 )0015/0-0005/0(AIC 2043/36-m222015/0 )33304/0-11101/0(

    Analytis-3

    n63362/56 )9404/84-3136/28(Tmax 56813/32 )8526/48-2842/16(SSE 00011/0Tmin 703862/0 )05522/1-35174/0(R29417/0Topt 1/26R2adj 9223/0

    Analytis-3/Briere-1

    a000047/0 )00006/0-00002/0(AIC 62/49-Tmax 6/27 )5/43-5/14(SSE 000191/0Tmin - 05525/6 )9222/2--73/8-(R28987/0Topt 3/26R2adj 865/0a000086/0 )00013/0-000043/0(AIC 8641/46-

    Analytis-3/Briere-2

    n96871/10 )1381/16-3793/5(Tmax 28015/30 )42-14(SSE 00007/0Tmin 96363/12 )04/19-34/6(R29584/0Topt 4/24R2adj 9445/0

    Analytis-3/Kontodimas (Equation-16)

    a0001/0 )0015/0-0005/0(AIC 3129/51-Topt 6/25SSE 000024/0Tmax 77672/29 )6651/44-8884/14(R298/0ψ008151/0 )01223/0-00408/0(R2adj 98/0ρ094952/0 )1424/0-0474/0(AIC 23/57-

    Logan-6

    T∆079852/2 )1197/3-0399/1(Topt 8/26SSE 000031/0Tmax 01606/28 )0241/42-008/14(R298/0

    a156913/0 )2353/0-0784/0(R2adj 97/0K4494/20 )6741/30-2247/10(AIC 81/55-ρ116142/0 )1742/0-0580/0(

    Logan-10

    T∆252991/0 )3794/0-1265/0(

    ــدل ــده م ــت آم ــايج بدس ــق نت ــاي طب ، Logan-6 هLogan-10 وLactin-1 به ترتيب داراي كمتـرين مقـدار

    AIC و بيشترين مقدارR2adj هـاي مدل. بودندLactin-1 ،Logan-6 وLogan-10 ازـن تخميـريـبه ترتيب بهت ن را

    Topt دماي آستانه پايين توسط مدل. داشتندEquation- درجه سلسيوس برآورد شد ولي طبق نتايج69/12، 16

    درجــه10 در دمــاي P. volucreزنبــور مــشاهده شــدهو نمو بود همچنين ايـن مـدل. سلسيوس نيز داراي رشد

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 152

    زد4/24دماي بهينه را امـا. درجـه سلـسيوس تخمـينو R2adjو SSE داراي هــاي مــدل. بــااليي بــودAIC كــم

    Briere-2 ،Logan-6 وLogan-10 ــه دمــاي بيــشينه را ب بـرآورد رجـه سلـسيوسد01/28و6/27،7/29ترتيبهاي تشكيل شده در دمـاي از آنجايي كه موميايي. كردند

    ه 30 يچكدام به مرحله بلـوغ نرسـيدند درجه سلسيوسو5/27توان انتظار داشت دماي بيشينه دمـايي بـين ميــد 30 ــسيوس باش ــه سل ــدل. درج داراي Analytis-3م

    . بـود R2adjو كمترين مقـدار AICو SSEبيشترين مقدارك از اينــرو نــسبت بــه مــدل متــري هــاي ديگــر از دقــت

    ــت ــوردار اس ــدل. برخ ــوع م ــاي در مجم و Logan-6هLogan-10 و معنـ داري زيـستيي به دليـل دقـت بـاالترهـاي ادير تخمـين زده شـده بـه عنـوان مـدل بيشتر مقـ

    با اسـتفاده از (Sigsgaard (2000.مناسب انتخاب شدند دماي بيشينه را بـراي رسـيدن Lactin-1 مدل غيرخطي

    ــه ــم ب ــاي تخ ــفيرگي زنبوره ــه ش .A. ervi ،Aمرحلrhopalosiphi وP. volucre و77/34،02/36 به ترتيب

    ايـن مـدل دمـاي. گزارش كـرد درجه سلسيوس76/33ن كامـل ها به حشره ياز براي رسيدن شفيره بيشينه مورد

    A. ervi ،A. rhopalosiphi وP. volucre را بـه ترتيـب . بـرآورد كـرد درجه سلسيوس76/32و11/31،51/33

    .Pدماي بيشينه (Arias et al.(2009در تحقيق near. occidentale با استفاده از مدل Lactin-1 48/33درجـه

    شدسلسيوس (Zamani et al.(2007در بررسي. برآورد.A آستانه پايين دماي زنبور Lactin-2مدل colemani

    و35/6 بـه ترتيـب A. gossypii روي A. matricariaeوس23/7 شتــلسيـ درجه و روي به M. persicaeهــوس

    مـدل. درجه سلسيوس برآورد كـرد69/6و57/6ترتيبBriere-1 ــايي ــايين دم ــتانه پ .Aو A. colemani آس

    matricariae را روي A. gossypii 8/3و9/3 به ترتيـبــشينه را ــاي بي ــبو دم ــه ترتي ــه3/33و1/33ب درج

    را. برآورد كرد سلسيوس اين مدل آسـتانه دمـاي پـايين روي A. matricariaeو A. colemaniبــراي زنبورهــاي

    M. persicae را2/4و06/5 به ترتيب و دمـاي بيـشينه. برآورد كرددرجه سلسيوس33/33و39/32به ترتيب

    ����� ����� ���� ������� ���� �� ��������������� ������� �!S. avenae "����# ���$�������� %P.volucre

    &��'�(� �������� �� )*��+ ���! %��!� ,�"� ��� -�.��� �� �/� �0�� ��� 1 23� %���������# ��$�� �� ������1 ��� 45�6 4���"� �� ,7���8 ��! 2�9�: ;��

  • Hem.: Aphididae)... 153) نيازهاي گرمايي شته:و همكاران فرهاد

    6. Briere, J. F., Pracros, P., le Roux, A. Y. & Pierre, J. S. (1999). A novel rate model of temperature-dependent development for arthropods. Environmental Entomology, 28, 22-29.

    7. Campbell, A., Frazer, B. D., Gilbert, N., Gutierrez, A. P. & Mackauer, M. (1974). Temperature requirements of some aphids and their parasites. Journal of Applied Ecology, 11, 431-438.

    8. Cossins, A. R. & Bowler, K. (1987). Temperature biology of animals. Chapman and Hall, London. 339 pp.

    9. Davis, J. A., Radcliffe, E. B. & Ragsdale, D. W. (2006). Effects of high and fluctuating temperatures on Myzus persicae (Hemiptera: Aphididae). Environmental Entomology, 35, 1461-1468.

    10. Dean, G. J. (1974). Effect of temperature on the cereal aphids Metopolophium dirhodum (Wlk.), Rhopalosiphum padi (L.), and Macrosiphum avenae (F.) (Hem., Aphididae). Bulletin of Entomological Research, 63, 401-409.

    11. Diaz, B. M., Muniz, M., Barrios, L., & Fereres, A. (2007). Temperature thresholds and thermal requirements for development of Nasonovia ribisnigri (Hemiptera: Aphididae). Environmental Entomology, 36, 681-688.

    12. Ikemoto, T. & Takai, K. (2000). A new linearized formula for the law of total effective temperature and the evaluation of line-fitting methods with both variables subject to errir. Environmental Entomology,29, 671-682.

    13. Jandricic, S. E., Wraight, S. P., Bennett, K. C. & Sanderson, J. P. (2010). Developmental times and life table statistics of Aulacorthum solani (Hemiptera: Aphididae) at six constant temperatures, with recommendations on the application of temperature-dependent development models. Environmental Entomology, 39, 1631-1642.

    14. Kavallieratos, N. G., Tomanovic, Z., Stary, P., Anthanassiou, C. G., Fasseas, C., Petrovic, O., Stanisavljevic, L. Z. & Veroniki, M. A. (2005). Praon Haliday (Hymenoptera: Braconidae: Aphidiinae) of southeastern Europe: Key, host range and phylogenetic relationships. Zoologischer Anzeiger. 243, 181-209.

    15. Kieckhefer, R. W. & Elliott, N. C. (1989). Effect of fluctuating temperatures on development of immature Russian wheat aphid (Homoptera: Aphididae) and demographic statistics. Journal of Economic Entomology, 82, 119-122.

    16. Kieckhefer. R. W., Elliot, N.C. & Walgenbach, D. D. (1989). Effects of constant and fluctuating temperatures on developmental rates and demographic statistics of the English grain aphid (Homoptera: Aphididae). Annals of the Entomological Society of America, 82, 701-706.

    17. Kontodimas, D. C., Eliopoulos, P. A. & Stathas, G. J. (2004). Comparative temperature-dependent development of Nephus includens Kirsch and Nephus bisignatus Boheman (Coleoptera: Coccinellidae) preying on Planococcus citri Risso (Homoptera: Pseudococcidae): Evaluation of a linear and various nonlinear models using specific criteria. Enviromental Entomology, 33(1), 1-11.

    18. Krepsi, L., Dedryver, C. A. & Nenon, J. P. (1997). Variability in the development of cereal aphid parasitoids. Environmental Entomology, 26(3), 545-551.

    19. Lactin, D. J., Holliday, N. J., Johnson, D. L. & Craigen, R. (1995). Improved rate model of temperature-dependent development by arthropods. Environmental Entomology, 24, 68-75.

    20. Leclercq-Le, F., Tanguy, S. & Dedryver, C. A. (1995). Aerial flow of barley yellow dwarf viruses and of their vectors in western France. Annals of Applied Biology, 126, 75-90.

    21. Logan, J. A., Wollkind, D. J., Hoyt, S. C. & Tanigoshi, L. K. (1976). An analytic model for description of temperature dependent rate phenomena in arthropods. Environmental Entomology, 5, 1133-1140.

    22. Lykouressis, D. P. (1985). Temperature requirements of Sitobion avenae (F.) necessary for ecological studies, by assessing methods for the estimation of instar duration. Zeitschrift fuer Angewandte Entomologie, 100, 479-493.

    23. Naeem, M., Compton, S. G. & Incoll, L. D. (2002). Population trends of barley-feeding aphids and their parasitoids to an agroforestry environment. Pakistan Journal of Arid Agriculture, 5, 43-52.

    24. Rakhshani, E., Tomanovic, S., Talebi, A. A., Kavallieratos, N., Zamani, A. A. & Stamencovic, S. (2008). Distribution and diversity of wheat aphid parasitoids (Hymenoptera: Braconidae: Aphidiinae) in Iran. European Journal of Entomology, 105, 863-870.

    25. Roy, M., Brodeur, J. & Cloutier, C. (2002). Relationship between temperature and developmental rate of Stethorus punctillum (Coleoptera: Coccinellidae) and its prey Tetranychus mcdanieli (Acarina: Tetranychidae). Environmental Entomology, 31, 177-187.

    26. SAS Institute (1989). JMP: A Guide to Statistical and Data Analysis, version 7.0. SAS Institute, Cary, NC.

    27. Sigsgaard, L. (2000). The temperature-dependent duration of development and parasitism of three cereal aphid parasitoids, Aphidius ervi, A. rhopalosiphi, and Praon volucre. Entomologia Experimentalis et Applicata, 95, 173-184.

  • 1،1391، شماره43دوره ايران پزشكي دانش گياهه مجل 154

    28. Stary, P. (1970). Biology of aphid parasites (Hymenoptera: Aphidiidae) with respect to integrated control. In: W, Junk (Ed.). Series entomologica 6. (pp. 1-643). The Hague, W. Junk Publishers.

    29. Stary, P. (1989). Aphidiidae. In: A. K. Minks & P. Harrewjin (Eds.), Aphids, Their Natural Enemies and Control. Elsevier, Amsterdam, The Netherlands. (pp. 171-184)

    30. Taylor, F. (1979). Convergence to the stable age distribution in populations of insects. American Naturalist, 113, 511-530.

    31. Vorley, W. T. (1986). The activity of parasitoids (Hym., Braconidae) of cereal aphids (Hem., Aphididae) in winter and spring in Southern England. Bulletin of Entomological Research, 76, 491-504.

    32. Wagner, T. L., Wu, H. I., Sharpe, P. J. H., Schoolfield, R. M. & Coulson, R. N. (1984). Modeling insect development rates: a literature review and application of a biophysical model. Annals of the Entomological Society of America, 77, 208-225.