Newsletter Volume 5 Issue 06

7/29/2019 Newsletter Volume 5 Issue 06

1/28

medhe.Te ikim , te ikim nje ore e me pare , temos ia shohim bojen ketij vendi te mallkuardegjoje shume te flisnin .(Dhimbje neshpirt e vuante kushdo) por mbijetesa edetyronte te largohejneper rrugete qyteteteve shihje tanket dhe ushtaret e

armatosur a thua ke do te sulmonin apo ngakush do te sulmoheshin nga armiqteimagjinare sic pretendonte dikur Hoxha..stervitje te rrepta se po na afrohet flota e6 amerikane drejt mesdheut dhe do te na

pushtojeCParadoksale. Porfaktet ishin fakte.Ne sterviteshimshume .Shqiperia u mbulua gjithandej nga

bunkered .Vete shteti ishte nje Burg per tegjithe popullin e tij.Nuk lejoheshin antenat teshikoje stacione te huaja si Italia etj keshilli Ilagjes organizonte fushatene lagjes ne kerkimte antenave dhe te armiqve te popullit ( armiqte imagjinuar se armiqte vertet nuk kish ne

popull.Ai mezi mbante frymen me buke.priste15 diteshin e rroges qe te vazhdonte jeten .Por

pas 1990 te gjithe luftuam te vendosnimdemokracine .Ate demokraci qe enderronimkurre se arritem ta shihnim ne vendin tone

Shqiperi.Makinacionet e diktatorit tjetertrasheguesit te Hoxhes Alia ishte dhe me Itmershmi, me mafiozi.Pergatitja e mashtrimitte popullit se po krijonin partine demokratikene shtepine e Gramoz Pashkos djalit te antar-es se KQ te PPSH do te na mbushte mendjense studentet luftuan per kete parti nder koheqe sigurimi I shtetit (ku ka bere pjese dhe

popullin shqiptare ku mori arratine ekurbetit te zi per te mos e pare vendinetij .50 vjet diktature nuk ishte pak.50 vjetvrasje , interrnime , persekutime massive ,

por ajo qe ishte me e keqja I gjithe popullijetonte nen tmerrin e burgosjes ne cdo

moment .Vete populli ishte I burgosur ngakjo diktature e tmerrshme hoxhiste.Dua terikujtoj hapjene ambasadave ku ne

pergjithsi ish

te persekutuarit u dynden qe te mos eshihnin kurre vendine tyre .E keqja shqip-

tarit nga ai regjim I kish hyre ne palce dhepo e gerryente dita dites.Prandaj me mireper te ishte largimi nga vendlindja se njepersekutim I metejshem..Eksodi nemars drejt brigjeve te Italise na t regonte se

jo vetem ish te persekutuarit por dhe vetepopulli I thjeshte kerkonte largimin nje oree me pare nga ajo toke qe I thohej me-

A DO TE LINDE NDONJEHERE DIELLI I DEMOKRACISE NE SHQIPERI?KUR SHTETIT DHE DREJTESISE I DOLI KALLAUZI (fq. 28)

S P E C I A L

P O I N T S O F

I N T E R E S T :

Will there be a de-

mocracy in Albania!!

No Sided articles

and no restriction

for our members,

our guest and our

friends.

Latest needs for our

community and the

latest resolutions

Our Free Voice

through our words.

I N S I D E T H I S

I S S U E :

DemocraciaFaqe

1-28

PerfitimetFaqe

1-11

Cafo Boga, Mimo-

za Agalliu

Faqe

2-3,

4-5

Raimonda Moisiu,

Silvana Berki, Vull-

net Mato,

Faqe

5-7

9, 12

Vasil Tabaku,

Cezar Ndreu,

Faqe6-7

7,-9,

10-14

17-19

Adresa

AnetaresimiFaqe

28

N E W L I F E J E T A E R E

Our Words

Weekly Issue

February 11 , 2013Volume 5, Issue 06

Prfitimet e diplomatve, zbardhet pakti Shqipri-Serbi Nga, VALENTINA

TIRANE Nj marrveshje dypalshe mesShqipris dhe Serbis bn t mundur qfamiljart e diplomatve respektiv t angazho-hen n veprimtari fitimprurse. Gazeta Shqip-tare ka siguruar dje ekskluzivisht tekstin e plott ktij pakti ku specifikohen t gjitha rastet kurfamiljart e diplomatve t t dy vendeve

prfitojn t drejtn pr tu marr me biznes.Sipas nenit 4 t marrveshjes, t miratuar pakjav m par n mbledhjen e Kshillit t Min-istrave prcaktohet se antart e familjes qgzojn imunitet nga juridiksioni civil dheadministrativ i Shtetit Prits n prputhje meKonventn e Vjens pr Marrdhniet Diplo-matike ose dokumenti ndrkombtar tzbatueshm, ky imunitet nuk do t zbatohet nlidhje me asnj akt t kryer gjat veprimtarisfitimprurse dhe q nuk pajtohet me legjislacio-ni civil dhe administrativ t Shtetit Prits. GSH

boton sot t plot paktin Tiran-Beograd dherelacionin shoqrues t saj.MARRVESHJA

NDRMJET KSHILLIT T MINISTRAVE

T REPUBLIKS S SHQIPRIS DHEQEVERIS S REPUBLIKS S SERBISPR T MUNDSUAR MBI BAZARECIPROKE FAMILJART E ANTARVET MISIONEVE DIPLOMATIKE APOPOSTEVE KONSULLORE PR TUMARR ME VEPRIMTARI FITIMPRURSE

Kshilli i Ministrave i Republiks sShqipris dhe Qeveria e Republiks s Se rbis(m posht referuar si Palt) dhe me qllimq t lehtsojn veprimtarin fitimprurse tfamiljarve t personelit t misioneve diplo-matike apo posteve konsullore t ShtetitDrgues n territorin e Shtetit Prits, biendakord si m posht:

NENI 1Objekti i MarrveshjesFamiljart q jan pjestar t familjes santarit t misioneve diplomatike apo postevekonsullore t Shtetit Drgues do t autorizohen,mbi baz reciproke, t merren me veprimtarifitimprurse n Shtetin Prits n prputhje medispozitat ligjore t Shtetit Prits.

Democracia

A DO TE LINDE NDONJEHERE DIELLI IDEMOKRACISE NE SHQIPERI?KUR SHTETIT DHE DREJTESISE I DOLIKALLAUZI

Janar 2011-2013

Dy vjet kane kaluar nga tragjedia famekeqeku humben jeten 4 demostrues.Akomafajtori seshte gjetur dhe nuk besoj qe tegjendet.Kjo eshte historia e populli timshqiptare qe vazhdon te vuaje nen diktaturefashiste sot ne shek 21. Kaluan 22 vjet dhe ne Shqiperine poskomuniste gjithkush mendoi se do tendryshonte gjithcka .Se fjala e lire drejtesiado te udhehiqte kete shtet qe sapo doli nganje diktature e eger 50 vjecare.Por cndo-dhi??Sot pas 22 vjetesh Shqiperia po perjeton njesistem edhe me te eger se diktatura

postkomuniste ate fashiste.Shqiptari I pam-brojtur nuk di ku te kerkoje drejte-siPo cu be me 22 vjet ? Si u zhvilluan ngjarjetne Shqiperi qe akoma pas 22 vjetesh nuk

shohim nje drite te gjelbert mbi demokracine

Nese do ti hishnin nje retrospective ngjar-jeve tqe fillonojne nga viti 1990 dhe tevazhdonim me tej deri ne keto momenteeshte nje kalvare I gjate dhe me plotdhimbje .Dhimbje mbi Shqiperine ku fabri-kat dhe uzinat u shkaterruan , dhimbje mbi


2/28

P a g e 2 O u r W o r d s

Quo Vadis Koso-va On the Eve ofThe 100th Anni-versary of theDeclaration ofIndependenceBy, Cafo Boga

plays a leadingrole in trainingthe 2,500-strong

Kosovo Security Force (KSF) called forby the Ahtisaari plan. NATO and theUnited States are providing technicalassistance and training, including arma-ment with small arms but no heavy weap-ons. At the June 2009 defense ministersmeeting, NATO decided to reduce KFORto a deterrent presence, supposedly be-cause the security situation in Kosova hadimproved. Since then, many tasks previ-ously performed by KFOR have beenhanded out to the Kosova police. KFOR

building barricades and burning one of theposts. In the process, a sniper killed one Koso-var policemen. Once KFOR moved in and tookcontrol of the border posts, a trade agreement

between Kosova and Serbia was reached, bywhich Serbia agreed to accept Kosovar goodsmarked Kosova Customs but not containingsymbols of Kosovar sovereignty. Furthermore,

Kosova had to agree not to send KosovarAlbanian custom officers to the border posts inthe Serbian-dominated area. The situation

became complicated when the Serbs againraised roadblocks and KFOR had to use heli-copters to supply its troops in northern Kosova.When KFORs troops attempted to remove the

barricades, they clashed with Serbian demon-strators; nine peacekeepers and sixteen demon-strators were injured. By then, Serbs in north-ern Kosova reportedly removed the last re-maining roadblock, and the local population

pledged not to interfere with freedom of move-ment for KFOR and EULEX in northern Koso-va. Paradoxically, at the same time they held a

when Kosovar delegations are invited asrepresentatives of an independent state.Serbia won a diplomatic victory when theU.N. General Assembly voted on October2008 to refer the question of the legality ofKosovas declaration of independence tothe ICJ. This victory for Serbia ultimately

backfired when the ICJ ruled in July 2010

that Kosovas declaration of independencedid not violate international law. Follow-ing that ruling, the EU and the UnitedStates pressed Serbia to facilitate talkswith Kosova on technical issues, ratherthan on the question of Kosovas status.The talks, which began in 2011, hadlimited success, but they came to a stand-still when Serbia refused to agree to thefree movement of goods bearing Kosovascustoms stamp across the border. In re-sponse, Kosovar authorities blockedSerbian goods from entering Kosova at thetwo custom posts in Serbian-dominatednorthern Kosova. Local Serbs reacted by

has now only little over 5,000 troops inKosovo and further cuts are contemplatedif the security in the country stabilizes, in

particular north of Mitrovica. The govern-ment of Kosova acquiesces KFORs planand wants the KSF to gradually assumeresponsibility for Kosovas security, butwith continued assistance from NATO in

preparing the country for eventual NATOmembership. However, since KFOR, likeEULEX, functions as a status-neutral

body, and given that a few NATO mem-bers have refused to recognize Kosovasindependence, this task will no doubt be

postponed to an unforeseeable future.

Complicating further Kosovas effortstoward European integration are Serbiasrejection of Kosovas independence asillegitimate and Serbias persistent asser-tion of sovereignty over its former prov-ince. Serbian officials refuse to participatein regional and international meetings

Quo Vadis Kosova On the Eve of The 100th Anniversary of the Declaration of Independence By, Cafo Boga

te shqiptaret ndodhi e kunderta. Kjoishte e thene qe, pasi u perpoqen ti

japim botes shembullin grotesk tepopullit te pare pa fe ne bote,majmunet e vendit tone u joshennga mbrapshtesia tjeter: te japinshembullin e popullit pa atdhe.Thyerja morale e popullsise shqip-tare ne kete fund shekulli ishte njenga humbjet me te renda te tij. Ajoishte, me sa duket, rrjedhoja metragjike e diktatures sfilitesekomuniste ne Shqiperi dhe e terroritshtazarak serb ne Kosove e vise tetjera te Jugosllavise.Thyerjet morale jane te njohura ne

jeten e popujve. Ashtu si jane tenjohura ringritjet. Per tu ringritur,kombit shqiptar i duhet te tendoset e

kane siguruar gjateshekujve, pa kursyerasgje, madje as forcen earmeve. Askush nukshqetesohetne France kur

presidenti e mbaron dofjalim me fjalet RrofteFranca! dhe askush nukacarohet ne SHBA kurne te gjitha meshat

bekohen shteti amerikan,presidenti i vendit, madjedhe ushtria amerikane.Le te pranojme metrishtim se ne krejtgadishullin Ballkanik, nekohen kur shumica evendeve u perfshine ngavalet e egra nacionaliste,

ngaterron patriotizmin menacionalizmin, qe e para-qet antipatriotizmin si

balsam kunder nacionaliz-miz, ata duhet ti

pergjigjen me nje jo teprere. Patriotizmi nukeshte nacionalizem dheantipatriotizmi eshte po aqi rrezikshem sa shoviniz-mi. Ata qe i japin shpeshkeshillat kunder patriotiz-mit, e kane siguruarnderkaq patriotizmin nevendet e tyre, dhe si tegjithe te velurit i lejojnevetes luksin te nazetohenme te. Nderkaq vetenderi-min per vendet e tyre e

Populli Shqiptar ne prag te mijevjearit te trete, Ismail Kadare (vijon)

te nxjerre nga thellesitegjithe rezervat qe kaskajuar aty, ato rezerva, qe

popujt, sipas njeteknologjie te lashte, iruajne per dite te zeza e inxjerrin ne stine fat-keqesish.Raportet me atdheun zenene kete rast vendin krye-sor. Shqiperia ska nevoje

per ekzaltime vulgare, poas me pak nevoje per

permim. Mendimi seShqiperia dhe shqiptaretkane qene teper te himni-zuar nga kultura shqiptare,ndaj tani duhet ti rrezoj-me ne balte per ti sjelle

ne vete, eshte dok-trine e antishqiptariz-mit. Kultura dhemendimi i nje populli

qendron gjithmone nenje lashtesi te shquarper ku perpiqet taterheqe e ta ngrejegjithe kombin. Dyshekuj me pare,Gjermania e Gthesdhe e Shilerit ishteshume larg Gjerman-ise se prapambetur efshatarake e,megjitheate, askushnuk e cileson mendi-min gjerman si elitistose ekzaltues. Nisurnga kjo, mund te

It takes for Diaspora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

thuhet pa droj, se mendimi rilin-das shqiptar, ndonese teper i lartene krahasim me gjendjen reale te

popullsise shqiptare, ishteplotesisht i perligjur. Nga anatjeter, duke e pranuar nevojen e

plotesimit te ketij mendimi me njevizion kritik e qortues(korrigjues), duke e pranuar, pra,si te drejte ne thelb prirjen kritikete Konices, megjithate ne emer tenje te vertete siperane, duhet thenese kritika e tij kunderthenese ishteme shume ka e tepruar dhe e

parakohshme. Vete ai e deshmonkete , jo vetem me ate pejse tevepres se tij qe eshte e mbrujtur

plot dashuri e pergjerim perShqiperine, por dhe me veprimta-rine e tij si ambasador i vendit tevet ne SHBA, detyre qe e kreu

Wolves waiting fro blood

scent

Dead men sit-ting.planning on how to

get away with mur-der.Current dictators inAlbania one of GOP one of

GOV

Current people in Albania as Sheep waitingto be slaughtered any second

Former & Currentpuppets

From a puppet to ahandicap

Anything he does he canstill get locked up for

corruption...no influencewhatsoever

US taxpayers waiting on ourreturn of our TAX dollars

currently donated...


3/28

P a g e 3V o l u m e 5 , I s s u e 0 6

Ballkani 100 vjet fui baruti. Aleat k kemi? Nga Ferderova Dauti (vijon) Ballkani 100 vjet fui baruti. Aleatk kemi? Nga Ferderova DautiHAP SYTE E MENDJEN!

me serb mes Kumanovs dhe Likovssic jan: Recica dhe Tabanoci, meqllim q pjesa strategjike e rrafshit tKumanovs dhe Preshevs (Lugina ePresheves) t mbipopullohet dhetransformohet n tok serbe, si dhe tindryshohet ekuilibri etnik me t vetminqllim prishjen e marrveshjes meAmerikant dhe krijimin e monopolit

Rus n hapjen e kanalit dhelundrueshmrin prmes tij.I planifikuar n mnyr precize dheekonomikisht shum mir i arsyetuar,ky plan kishte elektrizuar aq shumklasn sunduese serbe t asaj kohe, saq implikimi Rus ishte br aq i do-mosdoshm sa her q qeveria eObrenovicit mendonte se pozicioniserb ishte dobsuar n nivel ndrk-ombtar.far e kishte ushqyer aq shumqndrimin e ashpr Rus, nkundrshtimin dhe minimin e va-zhdueshm t fardo marrveshje mesQeveris Serbe dhe asaj Amerikane pr

ushtarake amerikan n Bondstill t Ferizajt,n ann e Kosovs.Jo vetm kjo, por edhe hapja e mhershme e

bazs ushtarake n fshatin Cepotin t Bu-janocit, e cila do t ket rreth 1200 trupa,tregojn pr synimet e qarta t Beogradit.Bhet e ditur se, n kt baz ushtarake katrupa t ndryshme ruse dhe shrbejn si bazlogjistike e Shrbimit Inteligjent Rus (KGB-ss dikurshme), por edhe presin ndonj momentt volitshm pr intervenim. Kto forca, t anim

jan duke vepruar n Lugin t Preshevs, dukeu prkujdesur pr popullatn shqiptare, por

edhe pr veprim npr enklavat serbe n Re-publikn e Kosovs, t cilave u ofrojnmbshtetje logjistike dhe materiale, sidomos tashtuquajturave struktura paralele serbe.Po ashtu, kto baza i duhen Rusis q tqndroj ende si pandan ndaj Bullgaris,Rumanis, Maqedonis dhe Kosovs, nmnyr q t ndikoj n kto vende n form

politike dhe ushtarake.Vlen t theksohet se baza ushtarake n Cepo-tin ka kushtuar rreth 200 milion euro, derisakto mjete financiare jan dhn nga bankat

perndimore pr qllime ekonomike, ndrsaBeogradi zyrtar kishte ndryshuar destinacionine tyre duke i investuar n baza ush-tarake.Pushtimi rus i Lugins s P reshevs

Maqedonis.M 20 tetor t vitit 2009, gjat vizits sPresidentit Rus, Dimitrij Medvedev, nBeograd ishte nnshkruar nj marrveshjen mes Kremlinit dhe Beogradit pr hapjene nj t ashtuquajture Qendr logjistikehumanitare ushtarake, e cila do tshrbente si prgjigje ndaj katastrofavenatyrore dhe teknologjike t ktyre dyvendeve, por edhe vendeve tjera t rajonit.Kjo baz humanitaro-ushtarake do tshrbente edhe si mbrojtje ndaj projektit tGazpromit rus, gypat e t cilit do t

kalojn npr tokn serbe. Ndrsa, ajo do tngrihet afr qytetit t Nishit, nj zon mjaftstrategjike, e cila gjendet n trekndshinafr Bullgaris, Kosovs dhe Maqedonis.Kt marrveshje e kishin nnshkruarSergej Shoigu, zv/ministr i ushtris rusedhe Ivica Dacic, zv/ministr i Punve tBrendshme t Serbis.Sqarim: Kshtu, kishin njoftuar mediatserbe, sidomos Televizioni B-92, m dat21 tetor 2009.Padyshim, kjo marrveshje i hap dyertRusis pr ta furnizuar Serbin me armatimt ndryshm pr nj periudh t gjat.Gjithashtu, kjo baz ushtarake konsiderohetedhe si nj prgjigje simbolike ndaj bazs

marrjen me koncension t terrenit ku do t rregullo-hej ky kanal, ishte frika Ruse pr rritjen e mundsh-me t influencs amerikane mbi ekonomin serbe tasaj kohe dhe tmerri i Rus i humbjes s faktoritSerbi n planet e saja pr rregullimin e Ballkanit.Ky qndrim i ashpr i Rus dhe pozita e saj efuqishme ndrkombtare n botn e viteve 1910-13,

prball pozits shum t dobt ndrkombtare tQeveris Amerikane (si nj shtet q po konsolidohejn vazhdimsi) kishte imponuar bisedimet e Janaritt 1913 -ts, n Oborrin Mbretror t Shn Peterbur-gut n Rusi.Rusia ka dislokuar forca speciale ushtarake n

Luginn e Preshevs Rusia prmes Serbisdshiron t krijoj nj pozicion t ri dhe t fortstrategjik n Ballkan. Qllimi i Rusis sht q

prmes ktyre bazave ushtarake t krijoj nj situatt tendosur n Ballkan, konkretisht n Kosov, nkundrshtim me planet e BE-s dhe t SHBA-ve.Gjithashtu, Rusia sht kundr nj shteti funksionaln Bosnj e Hercegovin dhe punon n kundrshtimme kursin e ktij shtetit drejt BE -s dhe NATO-s.Ajo (Rusia) sht duke mbshtetur ato forca politikefashiste n t ashtuquajturn Republika Serpska,nj krijes gjenocidiale, e cila krkon shkputje dhe

bashkngjitje me Serbin.Projekti tjetr strategjik i Rusis dhe Serbis shthapja e nj kanali detar nga Danubi prmes Mora-vs, npr Lugin t Preshevs dhe Vardar t

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

KRIZA LINDORE DHE LVIZJA SHQIPTARE (vazhdon)

edhe kjo u mbyll pas nj viti. Ndr penat publicistike AbdylFrashri u dallua n mnyr tveant pr gamn e problemeve, prforcn e argumenteve dhe prqartsin e mendimeve n shkrimet etij t botuara n shtypin turk, austriake frng. Ai shtjelloi n mnyrkoncize pothuajse t gjitha aspektet e

platforms ideologjike e politike tLvizjes Kombtare Shqiptare n

prgjithsi dhe t Lidhjes Shqiptare tPrizrenit n veanti. Nj veprimtari

po aq t pasur zhvilloi gjithashtuSami Frashri, i cili u shqua n fu-

shn e publicistiks polemizuesekundr armiqve t shtjes kombtareshqiptare. Ve ksaj, ai trajtoi ngazetn e vet Terxhuman-i Shark,nga kndi i interesave t Shqipris,edhe ngjarjet e prditshme ndrk-ombtare. N publicistikn e ktyreviteve morn pjes gjithashtu,ndonse n mnyr m t kufizuar,Jani Vretoja, Thimi Mitkoja dheshum atdhetar t tjer, t cilt i

botuan shkrimet e tyre pa emrin eautorit. Nj kontribut t rndsishmdha n kt fush edhe Jeronim deRada, nj nga arbresht m t shquart Italis.

Ndrmjet traktateve politike t ktyreviteve, vendin kryesor e z vepra ePashko Vass E vrteta mbi

Shqiprin dhe shqiptart, e cila ubotua m 1879 frngjisht, anglisht egjermanisht, kurse nj vit m von u

pasur shtetin kombtar n kufijte tyre etnik.Me kto shkrime e traktateautort solln nj varg argu-mentesh historike, filozofike,etnografike, filologjike e poli-tike, q provonin se shqiptart ikishin t gjitha vetit pr t qennj komb dhe pr t formuarshtetin e vet. Nj nga argumentete dors s par ishte prejardhja eshqiptarve nga ilirt, t ciltnjiheshin si pasardhs t pel-lazgve, pra, lashtsia e tyreshprehej n lashtsin e autok-

tonis, t gjuhs e t kulturs.Ata kritikuan tezn pseudosh-kencore t prhapur n ato vite,sipas s cils nuk kishte njgjuh t vetme shqipe, por aqgjuh sa ishin dialektet e saj osetezn tjetr se t folmet e sajishin dialekte t bastardhuarat greqishtes a t latinishtes dhembrojtn pikpamjen, t ciln ekishin pranuar gjuhtart m tshquar t kohs, se gjuha shqipeishte nj gjuh m vete nfamiljen e gjuhve indoevropi-ane, se dallimet dialektore bren-da saj nuk kishin rndsithemelore dhe se lidhjetndrmjet saj e greqishtes oselatinishtes ishin pak a shum

njsoj si lidhjet ndrmjetgjuhve t ndryshme indoevropi-ane. Po ashtu, ata solln argu-

nuk mund t shpresonte te Fuqite Mdha, se historia u diktonterrugn e bashkpunimit t ngusht

politik dhe se kt bashkpunim epengonin vetm qarqet zyrtaregreke, t cilat mendonin pa tdrejt se me zhvillimin e sajlvizja kulturore shqiptare do t

paksonte shklqimin e heleniz-mit. Nj vend t rndsishm nletrsin politike t ktyre vitevez, m n fund, broshuraShqiptart dhe demonstratanavale prpara juris eprore tshtypit, q nj autor anonim

shqiptar e botoi frngjisht m1880, pr qndresn q organizoiLidhja e Prizrenit n mbrojtje tUlqinit. N kt broshur autori u

bn nj akuz t ashpr Fuqive tMdha n prgjithsi dhe qeveris

britanike n veanti, t cilat, nvend q t prkrahnin iden ekrijimit t nj shteti kombtarshqiptar si e vetmja rrug e drejte zgjidhjes s Krizs Lindore,drguan flotn e tyre luftarake prt shtypur me dhun t drejtatlegjitime t nj populli liridashs.Shkrimet publicistike dhe traktatet

politike trajtojn po at tem qfrymzuan protestat e memoran-dumet e ksaj periudhe - njohjen eshqiptarve n arenn ndrk-

ombtare si nj komb i formuarplotsisht dhe miratimin e tdrejts s tyre supreme pr t

prkthye turqisht e greqisht. Mekt vepr autori kishte pr qllim,sikurse shkruante vet, ta bnte tnjohur popullin shqiptar para

bots s qytetruar me cilsit,me t metat, me nevojat dhe meshpresat e tij, t tregonteorigjinn e tij si nj nga popujt mt lasht t Evrops, t prshkru-ante fazat q ai kishte kaluar gjatshekujve, ta mbronte nga armiqtkeqdashs q e kishin prbuzurdhe t argumentonte t drejtatkombtare q i t akonin, duke

prfshir edhe at t bashkimit t

vilajeteve shqiptare n nj vilajett vetm, q do t shnonte njhap drejt autonomis sShqipris.shtjes s aleatve t shqiptarven luftn e tyre kombtare iukushtuan dy traktate t veanta.

N njrin prej tyre, t botuarbullgarisht n Sofje m 1879 ngaJusuf Ali beu, me titull Bisedimet dits q meritojn vmendje,autori shprehte mendimin seshqiptart e bullgart kishin mjaftinteresa t prbashkta, t ciltkrijonin mundsin pr t qen

bashklufttar. N tjetrn, tbotuar greqisht n Athin m 1880nga Thimi Brandi, me titullAnkime t shqiptarve, mbrohej

teza se shqiptart e grekt rreziko-heshin njsoj nga rritja e shtetevesllave, se asnjra nga t dyja palt

mente t reja me t cilat provuan seshqiptart e t gjitha besimeve e t tgjitha krahinave kishin t njjtin formimshpirtror. Shqiptart, shkruante AbdylFrashri, kan pasur kulturn e tyre tveant qysh n koht parahistorike; atau kan qndruar besnik, deri n njfarshkalle, traditave t lashta pasi prqafuan

jo vetm krishterimin, por edhe islamiz-min. N Shqipri dallimet fetare, nnvi-zonte ai, nuk kan ndonj rndsi pr-

ball dallimeve shoqrore. Shoqriashqiptare karakterizohej, sipas tij, ngandarja n krer e n popull dhe jo ngandarja n mysliman e t krishter.

Myslimant dhe t krishtert shqiptar,shkruante Pashko Vasa, flasin po atgjuh, kan po ato zakone, vazhdojn poato doke dhe po ato tradita. Midis tyrenuk ka pasur kurr smir t rrnjosur, asarmiqsira shekullore. Ndryshimi i fesnuk ka qen kurr shkak pr ti shtyturn nj prarje sistematike.Pothuajse t gjith autort e ksaj

periudhe evokuan n shkrimet e tyrepolitike figurn e ndritur t Sknderbeutsi mishrim i njsis kombtare, sisimbol i atdhedashuris shqiptare dhe siflamur i lufts lirimtare. N t njjtnkoh, nprmjet emrit t tij t l avdishm,ata u kujtonin sundimtarve osman seshqiptart ishin gati, n rast se nuk do tunjiheshin t drejtat e tyre kombtare, t

prsritnin epopen e shek. XV. Ve

ksaj, ata u kujtonin popujve t Evropsse vendet e tyre kishin detyrime tmdha ndaj Shqipris, e cila me luftn e


4/28


Intervist me historianin, publicistin dhestudiuesin Prof. Neki Babamusta

Bisedoi:Raimonda MOISIU

Jam Mbreti Diell! Diktatort: Pushtete tprjetshme me piramida egjiptiane.do njeri duhet t ndjehet dhe t punoj

si i barabart n mes t barabartve.Merita i takon vlerave popullore. Dekorimet - 21.1.1985 Medalje NaimFrashri

3.3.1994: Msues iMerituar

2.8.2004 DshmiMirnjohje nga Kongresi Amerikan

2.4.2004 Kastriot CaniDshmi Mirnjohje nga Kongresi

pas makinave, apo si n Indonezi, n v.60, kugjenerali Suharto bri rebelimin ekstremkundr P.K.-s t Indonezis me Aidit, duke imbushur lumenjt me mbi 1 milion kufoma, nedo t rikthenim luftn e klasave. Fatkeqsishtnj pjes e avancuar e nomeklaturs s kuqe,me dragojt e tyre u futn n vallen e demo-kracis me mentalitete komuniste. T menurit

bn kthes duke flakur teserat e kuqe.

ndalueme! Megjithat, le t mbjellimpem dhe t kultivojm lule prtrashgimtart. Inteligjenca jon: Memenuri hyjnore! Rreze Drite! Shklqim

pranveror si hyjneshat trime t Dardanis.Vepra e tyre si Butrinti i Arbrit, mearom t magjishme dhe Valbona trrjedh gjith jetn me pastrtin e kris-

talt!

20-Cfar dshironi t shtoni Ligji i Lustracionit. Mefistofel mefytyr engjlli!Populli shqiptar me ndjenja humane, seka n traditn e tij vllavrasjen. Nse mefillimin e demokracis do t kishim ve-

pruar si n Hungari apo eki v.56, kukundrshtart politik u lidhn me litar

Amerikan21.5.2004 Ermira Ba-

bamusta Dshmi Mirnjohje nga KongresiAmerikan

18-far nuk do t falnit n jet?? Dashuria sht parajsa e jets. Diktatort,kta luan t racs njerzore e shohin

popullin loj shahu. uditrisht, sot nBot ka sejmen servil q u prkulentiranve t kuq. Fundi i tyre gjithmon kaqen rruga e Ferrit.E kush popull nuk e do lumturin?! 19-Mesazhi pr inteligjencn shqiptareJeta sht e shkurtr pr ta shijuar, plotmblsi, por edhe me derte! T gjithafrutat e pemve nuk i kap dot dhe fat-keqsisht nuk i shijon. Ndoshta, moll e

Intervist me historianin, publicistin dhe studiuesin Prof. Neki Babamusta

Biggest Heist on private land continues tohappen in Albania...How can they, the Alba-

nian politicians sell someone elses land??

MENDIMET E ARISTIDHITRRETH SHTJES SHQIPTARE

T gjith perandort,prve Justianit, duke mbshteturshtetin Bizant, n mnyr t vendosur

prkrahnin dhe mbshtesnin prforci-min e kristianizmit dhe n mnyr tveant profilin e tij ortodoks.

N mjedisin e Iliris svjetr si epishkop t par t Durrsit

prmendet Asti ose Astiu, i cili umartirizua n epokn e Trajanit n 98

p.k. Thuhet se e lyen me mjalt dhevdiq nga thumbimi i bletve, prandaj ushkrojt se Asti, duke qen qesharak,gjeti vdekje qesharake, duke u ln nmshir t bletve ta coptojn memjalt.

Emri i atij t parit peshkop(despot) t Durrsit dhe shenjtor tortodoksizmit, q prkujtohet e fes-tohet m 6 qershor, krkon t marrdhe bashksia e ortodoksve n Greqi,e cila po bn hapat e para sot ktu.

rin, si shenjtor lufttar. Dhe ndrsa S hnGjergji nuk duhet t ket ndonj lidhje meBallkanin, prkundrazi Shn Mrkuri

prmendet si me prejardhje skithe nga teologdhe biograf t ndryshm. Megjithat, sitham edhe m pare, personaliteti i shenjtorve,ashtu si sht krijuar dhe paraqitur mengatrrimin e legjendave, i sjell n Ballkan dhei krijon me protipa t adhuruar popullor t s

kaluars s lasht.

Nga krahinat e Epirit dhe tShqipris ka prejardhje dhe Patr Kozmas(Etollos). Ndrsa ai vet u lind n Etolli dheEtollian quhet, prindrit e tij kishin zbritur ngakrahina ku ai m von dha msim. Jeta dhevepra e Kozmait sht shum e njohur. At qdo t doja t qartsoja sht se nuk u vra ngaAli Pash Tepelena, ashtu si prpiqen takalojn n publikun grek disa biograf, dukei shrbyer nj qllimi pa vler, dmprurs dhet shmtuar, q shum nga ne e njohim. P rkin-darzi ishte marr n mbrojtje nga Ali Pasha dheme ndrhyrjet e tija, Patriku shenjtroi dhe undrtua kasha e pare pr nder t tij dhe qmban emrin e tij.

udhrrfyes dhe me interes t veant.Titulli i ktij punimi sigurisht q prmenddhe preokupohet me Epirin, por si dihet,ktu e shum shekuj n at emr (Epir)evidentohet dhe e gjith Shqipria,

prderisa pr synime t caktuara dhedritshkurtr, emri Shqipri dhe shqiptar(Alvania dhe alvani) sht si nj qymyr ishum vyer n duart tona dhe nuk dim n

vend ta mbshtesim.

Q t rikthehemi tek shenjto-rt dhe martirt m t njohur, t cilt ose ulinden n krahinat e Epirit dhe tShqipris, qoftse propaganduan dhe umartirizuan atje, t themi se n Thesproti umartizuan gjat shekullit t dyt p.k,shenjtoria e Premte (Paraskevi), nj shen-

jtore e cila ka lidhje t ngushta dheadhurohet n mnyr t veant ngaarvanitasit e Greqis (Sin e Premte). Atjen Thesproti, n monastirin e shenjt tBundas, gjendet varri, q prmban trupin

pa kok t saj.sht e njohur se arvanitasit

nderonin Shn Gjergjin dhe Shn Mrku-

Njri nga shenjtort m tnderuar n Epir dhe t Shqipris s Jugut,sht Shn Donati, jeta e t cilit dhe udit

jan mbshtjellur me mite t mjegullta tlashtsis t krahinave n fjal. Si shem-

bull mund t prmendim rastin emrekullis s shfarosjes s dragoit, i ciliruante burimin, duke ln pa uj

jetdhns t gjith banort e krahins.

Nj tjetr udi e tij na bn t kujtojmlegjendat shum t lashta t dragoit tArias nga Kadmoja (Kadmoja ilir), tshfarosjes s Dragoit t Pithias nga Apol-loni, Persian dhe s fundi prjetimi ilegjends n fjal, nprmjet jets dhemrekullit e Shn Gjergjit.

Jan t shumt shenjtort q ishrbyen kristianizmit dhe n mnyr tveant ata t besimit t krishter ortodoksn krahinat e Epirit dhe Shqipris, prej tcilave kan prejardhje t gjitha degthelenike, por edhe arvanitasit tan. Punimii Foto Ikonomi Ajilloi pandon ton enIpiru Ajio (Shenjtrimi i t gjith shen-

jtorve t Epirit) sht shum

ARISTIDH KOLA DHE SHTYPI SHQIPTAR nga Arben Llalla (vijon)

T gjitha tregime popullore, historit dhelegjendat na japin nj panoram t

prgjithshme pr t kuptuar se si lindireligjioni tek njerzit dhe pr kt na vjenn ndihm studimi i miteve. Mitologjiadhe formimi i saj nga nj kultur p rak-tike, studimi dhe interpertimi t mi tevet tilla. Nj mit gjrsisht prkufizohet sinarrativ nprmjet shum tregimeve ka

br q t pranohen tradicionalisht n

shoqri. Nga ky prkufizim termi mi-tologji mund t prfshij q t gjithatregimet tradicionale nga krijimi i tregi-meve q nga Egjipti i vjetr deri tekletrsia e menur e Islands dhe tregimet

popullore Amerikane.Mitet jan universale dhe kan ndodhur

hypte dhe rrzohej nga ajo sa her q aiprovonte q t ngjitej n t sht prshkruarshum mir si nj legjend, prarsye se XhorxhWashingtoni ishte nj figur historike, porhistoria mbi pemn e qershis sht e njohursot si trilluese. Tregimet popullore j an njvariatet i tret. Tregimet tradicionale zakonisht

jan tregime t thjeshta t ndrtuara me aventu-ra dhe me shum element dhe karaktere. P. shnj i ri i cili v ret nj prbindsh dhe fiton dorn

e princeshs. Tregimet Greke pr Perseun jannj shembull i mir pr kt tem. Ai shptonprinceshn Etiopiane nga nj prbindsh detidhe m pas martohet me t. Tregimet populloremund t lidhen me nj moral ose observimrreth jets, por qllimi i tyre kryesor shtzbavitja. Mitet mund t prfshijn veorit e

njohur si nj legjend. Pavarsisht se bazate legjends jan ngjarje historike dhekarakteristikat e saj jan produkt iimagjinatave t histori treguesve.Legjendat e famshme prfshijn historitgreke nga lufta e Trojs dhe poemn epikeGjermane Mibelungenlied.Legjenda sht nj histori trilluese eshoqruar me persona historik ose vende.P.sh. shenjtort e kishs kristiane jan

figura historike t cilt kan jetuar dhezbukuruar legjendn. Legjendat shpeshjapin shembuj dhe virtyte t figuarave tndershme n histori nga nj grup osekomb. Historit tradicinale Amerikanerreth t riut Xhorxh Washington dhe t

pems s qershis s cils ai nuk mund ti

n t gjitha kulturat. Kto kan njprejardhje tipike prpara se t shpikejshkrimi dhe ato kan kaluar gojarisht nganjri brez tek tjetri. Nj pjes e madhe emiteve kan si baz pyetjet rreth natyrsdhe eksperiencs humane sepse ktorrethojn q t gjith natyrn. Mitet mundt ndriojn aspektet t nj kulture. Porfar jan mitet? Megjithse sht evshtir q t nxirren konkluzione t

tipeve t ndryshme nga tregimet tradicion-ale studjuesit e mitologjis e kan par tarsyeshme q ti kategorizojn ato. Tretipet m kryesore jan urtsia, legjendatdhe tregimet popullore. Kur nj tregimsht bazuar mbi nj ngjarje t madhehistorike, dhe n prgjithsi ai sht i

Mitet tek popujt dhe besimi Nga Kujtim Stojku nga Kujtim Stojku (vijon)


5/28


E VDEKURA E FUNDIT E GRDECIT (Nga ARTAN MULLAJ vijon)nga Zoti qysh n krijim, u largua i pari

dy vjet m par nga kjo bot, mevullnet dhe dhimbje t plot. Vrauveten, duke ln pas dy femra jetime,gjyshen dhe mbesn. N llogoren e ret fatit t zi, gjyshja jetime luftoi pr tmos e ln mbesn e vogl trefish

jetime mes nats s jets. Sa e fisme,por edhe e egr beteja me arsyen eqenies: kur jeta t fton t pushosh s

jetuari pr veten, ajo t krkon tfillosh t jetosh pr t tje rt. Ftesa dhesfida e Tushe Osmanit ishte kjo: T

jetonte tashm pr mbesn e brisht.Gjyshe, nn, motr, shpres, burim,ajr, gjithka pr fmijn, Tushjatriumfoi ndaj tundimit t helmit t

mbrojts ndaj nj krijese t brisht, t vetmuar

dhe t heqsh dor nga ky mision pr shkak tdhimbjes, ja, kjo sht dshmia e dhimbjes mt thell. E dhimbjes q shkon prtej kufijve tdurimit njerzor. T braktissh mbesn jetimen astin m sublim, at t nevojs s s aj pr tmos qen vetm, kjo dshmon nj fatalitet tmaterializuar, q nuk mund t shpjegohet mefjal

ardhmen kto dy koncepte t njeriut, n nj

t vetme. Vdekja dhe Zoti pas saj, q ka-pardiset n parajs sipas dogmave fetare, anuk jan t vetmet gjra t qarta n kufi ts ardhmes. A nuk mbaron e ardhmja aty

bashk me kohn dhe bashk me to?Tushja vrau veten, duke i privuar ndoshta tdrejtn vetes pr t qen n parajs. Sepsevetvrasja, n parim, sht nj lloj rebelimikundr perndis, vullnetit t saj. Por asht mkat t dorzohesh n betejnklthitse me fatin, aq sa kjo gj t t rrezi-koj parajsn? A mund ta prfytyrojm nedhimbjen e ksaj gruaje t gjor, q nukgjeti fuqi t jetonte as pr krijesn e vetmeq la pas n kt bot t shmtuar? E

pamundur. T kesh detyrn e engjllit

minjve pr dy vjet rresht pas vdekjes s burrit..

Rrall ndodh q fuqia e jets t buroj kaq kobshmn paqartsin e s ardhmes t nj krijese q kanevoj pr ty. Dy vjet sfid duke synuar t ardhmene vshtir t s mbess, derisa e shkuara fitoi. Fituankujtimet e kobshme. Atje nderej rndesa e filozofisq nj gjyshe mund t kuptonte n kufirin mes sshkuars dhe s ardhmes. Triumfi i s shkuarssht nj fenomen q sundon, dhe shpesh drejton

jetn ton. E kot t supozosh se brendia jon do tmund t shptoj nga kurthet e saj ndonjher. N tshkuarn fshihet djalli me tr ligsin q ruan prt perceptimi njerzor npr shekuj. Parajsa sht

prpara. Zoti fshihet n ret e bardha t s ardhmes,dhe prandaj nuk duket asnjher. Prandaj nuk etakojm kurr n t gjall. Po far sht e ardhmja?A nuk sht Zoti? Vdekja? A nuk njehsohen n t

MR.AVDI GJATA, FAKTET HISTORIKE T IDES S BASHKIMIT KOMBTAR (vijon)

MR.AVDI GJATA: FAKTET HIS-TORIKE T IDES S BASHKIMIT

KOMBTAR

Edhe m tutje sht nj numr i madh injerzve t cilt nuk ta marrin memend prgatitjen e luftn e masaveshqiptare, duke e pasur parasysh se

Jugosllavia socialiste ishte e fort dhe

demokratike, si edhe ndarjen e prer t popullitshqiptar nga do shqiptar me ide pro -

jugosllave. Ai q edhe pas tr ksaj, ende fletpr nj politik jo shqiptare dhe pr nj politikkundr bashkimit kombtar, nuk na mbetettjetr vetm q duhet ta drgojm n ndonjkopsht zoologjik pr ta shoqruar ndonjkangur australian apo ari polar t Grenlands.

t njjtat ideale evropiane nuk duhet e nukguxojm t jemi burim dshprimi dhe

burim i anarkis.

Ndryshimet progresive n Europ e vea-nrisht n Ballkan na treguan prsri mung-esn e karakterit dhe poshtrsin e liberaliz-imit anarkist, rndsin e jashtzakonshme

q ka e duhet t ket pavarsia e masave

shembja e saj, domosdo do t shtyhej edhe pr njkoh m t gjat. T gjith ata kan rn n dsh-

prim dhe kan hyr n anarkizm. E tani,atdhetart e populli e shohim se sa dritshkurtr dheshpirtvogl sht dshprimi i ktyre qytetarveqyqar e anarkist.

Fakti q populli shqiptar tet milionsh sht

vetdijesuar dhe sht futur me dshir n luft pr

ZBULIMET ARKEOLOGJIKE ILIRE - DARDANE ne ILIRIDA (ii) Disa fjal pr historikun e Shkupit ZBULIMET ARKEOLOGJIKE ILIRE- DARDANE ne ILIRIDA (ii) Disafjal pr historikun e Shkupit

t par n histori prmendet ngaKlaudie Diolomej me emrin e tij antikScupi (Skup)i[2].

Disa fjal pr historikun e Shkupit dheshprnguljae shqiptarve musliman

pr n Turqi

Behxhet Jashari

N shekullin III para ers son (p.e.s.)Shkupi ishte i banuar me dardan,ndrsa m von, me ardhjen e Peran-doris Romake, Shkupi u b pjes ePe*ran*doris Romake. Shkupi ishtekryeqytet i Dardanis. Pr ktd*sh*mojn shum t dhna t

periudhs romake me t cilat dispononarkeologjia dhe historia e gjeografis[3]. M. Shufflay, n librin KostadinBalsi (1392-1402) thot:

Shkupi shtrihet n pjesn m qendroret Dardanis dhe n kt tre*v shqipjanuk sht m e re se greqishtja[4].

N fillim t shekullit XVI njudhprshkrues venedikas pr Shkupinkishte shkruar: N Shkup gjuha e par

t ciln e flet gjith Shkupi e kazaja,sht gjuha shqipe[5].

Udhprshkrues t ndryshm q shkru-an edhe n shekujt e mvonshm prudhtimet e tyre, shprehn befasin,gzimin dhe knaqsin t ciln ekishin gjetur n kt qytet.Udhprshkruesi turk Deliger Zede, icili n shekullin XVII e kishte vizituarShkupin, shkruan:

Kam udhtuar nj koh t gjat nprshtetin e Rumelis dhe kam vizituarshum qytete t bukura. Kam qen i

dhe ato ekonomike q u paraqitn n disa qarqeosmane, si n radht e ushtris, administrats

etj., ishin shkak qSulltan Abdul Hamidii Dyt ti miratoj tashtuquajturat Refor-mat e Tanzimatit.Kto reforma uaprovuan n vitin1839[18]. M von,gjegjsisht n vitin1856, u shpall edheDekreti i Hatihuma-

junit[19].

T gjitha reformat tcilat u realizuan

brenda shtetit osmanthuajse aspak nuk iazgjatn jetn ksaj

perandorie. Fundi ishekullit XIX ishte

periudha kur shtetiosman e kishte brshprehi t humbsiprfaqe t mdhaterritoresh. KrizaLindore ishte faktorikryesor q ndikoi

drejtprdrejt ose trthorazi n marrdhniettjera politiko-shoqrore. Kto rrethanashoqroro - historike morn jo vetm prmasa

ballkanike, por edhe evropiane.

M rnien e pjesve t territoreve osmane nnokupimin sllavo-ortodoks, njkohsisht do tfillojn edhe dbimet dhe shprnguljet masivet popullats autoktone shqiptare e muslimanedrejt Azis s Vogl.

Shprnguljet e shqiptarve nga trojet e tyre urealizuan edhe fal marrveshjeve dhe

planeve t ndryshme q u zhvilluan n dm tt shprngulurve, gjegjsisht ndrmjet Serbisdhe administrats s athershme turke. shtme rndsi t theksojm se shprngulje tshqiptarve musliman pati q nga fundi ishekullit XIX dhe ato vazhduan deri n fund t

N PR N TURQI

Shprnguljet e mdha t shqiptarve jashttrojeve etnike t tyre filluan me t ash-tuquajturn Kriz Lindore n vitet 1877 -1878[17], gjegjsisht kur filloi lufta ruso -

turke. N t vrtet, kjo ishte edhe faza m errezikshme q e prjetoi Perandoria Os-mane, sepse fuqit e mdha evropiane bninorvatje perfide diplomatike me t vetminqllim q t smurin e Bosforit ta elim-inojn nga skena. Me kt mund t thuhet seshprnguljet e muslimanve, me kt edhet shqiptarve nga trojet e tyre, ishin tvarura drejtprdrejt nga dobsimi i shtetitosman dhe nga deprtimi i ushtrive sllaven viset shqiptare dhe viset tjera, t admin-istruara nga Porta e lart.

Shkatrrimi i Perandoris Osmane filloi kahmesi i shekullit XIX. Turbulencat politike

mahnitur nga t mirat e Allahut, mirpo asgj nukm ka impresionuar, uditur dhe gzuar aq shum,si qyteti i mrekullueshm, Shkupi, npr t cilinkalon lumi Vardar[6].

Behxhet JashariN vitin 1559 Shkupin e vizitoi njudh*prshkrues tjetr venedikas dhe shnoi seqyteti i ka 2.900 familje, kry*esisht muslimane[7].Edhe sipas buri*meve t Propagands Fide[8] (v.1623), thuhet se shumica e qyte*tarve t Shkupit

jan shqiptar mysliman me ndikim politik[9].

T dhnat antroponomike dhe toponomastike qsjellin deftert osman t shekujve XV -XVI qart

tregojn se edhe n periudhn kohore t shekujveXV-XVI, shqiptart ishin shumic drrmuese q

banonin n krahinat e Shkupit, Tetovs, Gostivarit,Krovs, Dibrs, Strugs, Presps, Manastirit,Velesit e t Prizrenit[10].

SHKUPI - KRYEQENDR E VILAJETIT TKOSOVS

Vilajeti i Kosovs u formua n vitin 1877[11] dheprfshinte nj siprfaqe t gjer gjeografike prej32.900 km katror. Brenda kufirit administrativ tVilajetit t Kosovs bnin pjes gjasht sanxhaqe.Ato ishin: sanxhaku i Prishtins, i Shkupit, iPrizrenit, i Jeni Pazarit, i Pejs dhe i Tashllixhes(Plevljes)[12].

Sipas shnimeve zyrtare t Perandoris Osmane tshpallura n gazetn zyrtare t qeveris s athersh-

me Osmane La Turquie (maj 1878), thuhet seVilajeti i Kosovs i kishte 1.199.154 banor[13],ndrsa sipas statistikave turke t viteve 1896 dhe1900, Vilajeti i Kosovs kishte nj popullsi t

prgjithshme prej 996.738 banorsh[14]. Sipasregjistrimeve osmane t viteve 1896-1900, Sanx-haku i Shkupit kishte 324.982 banor[15].

Sipas regjistrimeve osmane t vitit 1900, vetmkryeqendra e Vilajetit t Kosovs - Shkupi, i kishte4.682 shtpi me m shum se tridhjet mij banor,

pjesn m t madhe t t cilve e prbnin shqip-tart mysliman[16].

SHPRNGULJET E SHQIPTARVE MUSLIMA-


6/28


Ka vdekur Daniel Gazulli, nj z i nderuar i kulturs son (vijon)

fetar, kishin me e zbatue urdhnin kundr njpopullsie muslimane, sillet prej Taborrit t Zi,quejt kshtu prej xhurdinit t zi q mbanin, e uthot me gr anmiqt. Ndr ata trima katolik undje nj za i leht P asha kujton se duem me lyp

pare pr shprblim; e Aliu i sillet: Lypni sa tdoni, por mi grini kta qafira! Ather duelkomandanti i tyne Andrea Gzulli e i thot AliPashs: Na nuk kemi ardh ktu me u vra menjerzit tan! . Por u gjet nj far Athanas

Vajo, grek i pashpirt, e at dit qenpr n sakica 600 vet n Han tHormovs.Komandanti Andrea Gazulli moritaborrin e gegve e u kthye n Veri. Dom Gjon Gzulli kishte nj histo rishembullore mbas vetes, q do tishrbente n jetn e tij t panjoll.

III.

T ndalemi srishmi tek ai q asht quejtdikur Revolucioni i qershorit 1924,kurse sot inglishment e Tirans, lakejte Lek Zogollit e miqt Leks II (sic!) equejn me eleganc n frengjisht Coupdtat (grusht shteti),kurse Fishta equente Trazimet e qershorit 1924.

Nse q nj Coup dtat (grusht shteti),kush e bani at?Fan S. Noli! Japin prgjigjen menjher

historiant e papaguem t Tirans. Se ktuqndron e bukura tek na: historiant shitenedhe pa u pague.Po e vrteta? Po dshmitart e kohs thon?Vall akt i nj t menduni t quejtun SelimRei ishte vrasja e Avni Rrustemit me 22 prill1924?Zgjedhjet e 27 Nandorit 1923, edhe pse ifitoi, nuk e patn knaq Ahmet Zogollin.Ato u zhvilluen n rrethana e kushte tejet t

Shkrime nga NAFI EGRANI

RRFEN XHEL KALISHTIbashkpunimi me UDB-n...) Megjithat, edhe aq sa e mbajtn n

lidhje PPR Bukovikun (PPR Predmet vo predhodna Rabota) i evi-dentuar si Lnd e Puns Paraprake,kishin mjaft materiale komprometuesendaj Halitit, dosjen e t cilit e sajuanme dredhi, duke angazhuar rreth tijedhe nj rrjet t tr spiunazhi, por prkt le t flasin historiant dhe historia,un si shqiptar e kreva detyrn time.

Ndoshta edhe kto rrethana e kushte tasaj situate, kan ndikuar sadopak nkonfliktin tim q m von pata mekrert dhe bylykbasht e UDB-s nShkup dhe Beograd,(kur edhe do t mvn, n vitin 1981, prpara skuadrss pushkatimit me akuza fare t trill-uara dhe gnjeshtra pr gjra t pabra,kur Gjyqi i Qarkut t Zenics n Bos-nje sipas direktivs s fsheht zhvilloi

proces t inskenuar, t pa baza fare dhepa asnj prov reale).Kurse rasti i Tajar Zavalanit, redaktorn Radio Londra n gjuhn shqipe dhe

prkthyes i romanit Ana Karenina,madje Athanas Gegajt redaktor ngazetn Dielli t Bostont, ErnestKoliqi, drejtor n revistn Shejzat nRom, Qazim Prodanit, kryetar i or-ganizats Besa dhe revists me tnjjtin emr n Stamboll etj., etj. , janrrfime m vete. N to shpjegohen nmnyr analitike orvatjet e shrbimit tfsheht jugosllav, i cili si n fushn ezbulimit dhe t kundrspiunazhitmundoheshin q prmes lidhjeveoperative, apo n kontakt me agjentt-rezident ti fusnin direkt n rrjet

prmes t ashtuquajturs pala e tret

q gzonte po ashtu statusin e plot tkonspiracionit. Megjithat nuk arritndot nj qllimi t atill, sepse shpejtagjentet e UDB-s erdhn n prballjeme agjent mjaft t strvitur t CIA-s,MI-6, SIS dhe asaj turke, kur edhe uzhvilluan operacione shum interesantgjat kohs s Lufts s Ftoht, ku rolspecifik kishte edhe SIGURIMI iTirans, q tanim kishte infiltruaragjentet e vet edhe n radht e krervet emigracionit politik shqiptar si nAmerik, Itali, Austri, Belgjik,Franc, Stamboll dhe n disa shtete tAfriks Juglindore.

sht interesant t prmendet se gjat njvizite n Amerik, Nikolla Ilievski, q emori n lidhje Halit Shehun,,Bukoviku,,q t vazhdonte bashkpunimin me UDB-n, (pas kthimit tim nga SHBA-ja, e ktashkonin matan oqeanit t zbulonin kon-taktet e mia me krert e emigracionitshqiptar si dhe eventualisht lidhjen timeme CIA-n), kur Haliti e kishte strehuarKoln n dhomn e pritjes, n Nju Jork,ai e ka pyetur t zotin e shtpis: kaj qesedam jas, (ku do t ulem un). Haliti iishte prgjigjur: ju ktu e keni vendin, n

krye, nn portretin e Sknderbeut,-duke i

br edhe shej me dor drejt n krye tvendit, rezervuar pr t. I gjith rrethi ingusht, Halit Shehu dhe t tjer si ky, qe kishin prit kt far shefi t UDB-s ngaShkupi, sht pr tu habitur pornjkohsisht edhe fat, q nuk kishin dijenise ndodhesha ato vite n Amerik.

Ndoshta duke njohur sistemin dhemnyrn e veprimit operativ t shrbi-meve t fshehta jugosllave, lojrat qkurdisnin me shqiptart, m ka ruajturZoti! Po ta dinin ata se t amam kisha lidhjeme CIA-n dhe krert shqiptar t emigra-cionit atje, si: Luan Gashin, hafiz JusufAzemin, xha Ajet Rushitin, Ernest Koli-qin, Qazim Prodanin, Alinafi Hoxhn nMarsej t Francs, Sami Repishtin, VasilAndonin, Rexhep Krasniqin n Nju Jork,

nuk m shptonte pushkatimi. Por Zoti mndihmoi, dhe vetm Ai m shptoi, mbetagjall pr t rrfyer t vrtetn. Un kammbjell nj ar t lruar me far gruri tzgjedhur q do t jap m shum drith

pr buk! Kshtu e kisha amanet prejprindrve dhe gjyshit tim, portretin e tyree ruaj me mall n shpirt e n zemr...Gati e ngjashme me at t qindra shqip-tarve t tjer q SDB-ja punonte pr tifutur n rrugn e bashkpunimit ndrsa n

popull i paraqiste si t prndjekur meqllim q t ruante lidhjen n mnyrtepr konspirative, sht edhe situata eImer Imerit nga egrani. Imeri, i cilindodhej n Esen t Gjermanis, UDB -ja

prmes lidhjes dibrane i kishte vn ngjurm nj agjent tjetr t saj, shumkonspirativ e me prvoj t spikatur q

quhej NEXHAT GOLIJA, i cili pr tifutur shpejt shqiptart nn kthetrat dheinfluencn e tij, u prezantohej si NexhatAgolli, q nuk kishte kurrfar lidhje met. Nexhat Golija ishte vetm njmashtrues dhe tradhtar. N Tetov ka njmotr dhe ia quajn Ajshe, mbese e kaSuzana Kaben, e cila ishte spikere n TVn Shkup, me redaktor prgjegjs MenduhAjdinin, dhndr i Meti dhe Nushi Krliut.Megjithat, edhe ktyre si qindra e qindrat tjerve UDB-ja, n mnyr t koduarsipas sistemit operativ, ua sajonte dosjet,dhe me pas i prballte me materiale tashtuquajtura KOMPREMETUESE dhe i

przgjidhte si problematik n lnde tprpunuara paraprakisht, t quajtur PPR.Gjersa Nexhat Golija ishte n UDB iregjistruar si informator menofkn,,upi,,! Ai njkjohsisht punonteedhe pr intereset e policis gjermane. Vetm si shembull dua t theksoj ktu seUDB-ja dosjet e shqiptareve i ka sajuar pamarre parasysh se n far rrethanash,apokriteriumesh ligjore, me far statusi osekushtesh i ka futur n rrjetin e vet, edhe n

prbrje t grupeve t cilt i ka drguar nShqipri para dhe pas vitit 1948, n vitin

1955 por edhe pr katr vjet m pas nvitin 1959, madje para dhe pas rnies sRankoviit, m 1966.Kjo sht nj shtjetjtr dhe sag m vete.

N fillim kemi n disa mnyra zhvillimine veprimtaris s diversantve, ku dosje kaedhe Shibrit Kica e Shemo Merko ngaStruga. Ky i pari u b edhe viktim e saj,disa vite ishte i internuar.Kurse foret dhefintet t cilat i bri Merko,duke u nisurnga Frngova npr dbor me opingaveshur mbrapsht, kinse i kthyernga,,operacioni,, andej kufirit, n Shqipri,UDB-a kurr nuk arriti q ta zbulonte dhen vend t informacioneve u jepte diz-informacione.Kjo ishte nj merit e in-telegjencs personale e Shemo Merkos icili n kto anali bri nj histori ndryshe.Gjersa ajo q bri Bajram Dobrdolli me

shok, duke ardhur pr disa her medetyra t veanta nga Sigurimi drejtgrykave t Vrracs n ant e Gostivarit, u

prball me agjentt e UDB-s dhe VOS-itushtarak jugosllav,por duke falnderuarshkathsive t tija dhe intelegjencs qkishte,nuk arritn dot ta shinin n dor oseta kapnin n prit.Prandaj, krert e shrbi-meve t fshehta urdhruan q gruan eBajramit, Pemben, ta transferonin ngafshati Dobrdoll n Tetov, dhe pr ta,mbajturme vite nn vzhgimin rigoroz, e

punsuan si kuzhiniere n fabrikn etekstilit,,Teteks,, n Tetov. Aty,kryeshefii UDB s Tetovs t asaj kohe StojeGjorgjievski pregatiti disa kurthe dhekombinacione operative ndaj Pembes,bileduke e angazhuar nj informator (spiun) tloste rolin e dashnorit, do t shprehte

dashuri ndaj Pembes me qllim t caktuarq ta prpunonte dhe spiunonte n lidhjeme ardhjet e fshehta si diversionist tBajram Doberdollit, pr ka n ktdrejtim u angazhuan nga Llazar Mojsoviedhe bashkpuntori Mahir Zherovjani menofkn Majeri. Njkohsisht,,Majeri,, icili ato vite vuante dnim pr vrasje n

burgun e,,Idrizovs,, ishte angazhuar edherredh aktiviteteve agjenturore t HashimToplics dhe t tjerve,bile duke shkuarnga burgu disa her gjer n fshatin Qajdhe disa vende t tjera t anve t Kuksitdhe Lums, ku UDB-a kishte,,strofullat,, eveta t spiunazhit. Ktu mbeten edhe

lojrat e Sabri Gurgjevishtit, t cilat jan rrfim mvete... Por, edhe t atyre t cilt SIGURIMI i rikthen-te me detyra t veanta, si ishin Azi r Tenova, QailFazli egrani, Rasim Jashari, Jusuf Dobrdolli,Shaban Jaha nga Gradeci, Setki Koloveri, SabriBerzati, Kalosh Shefketi, Gani Gafuri i Strajanit,Lazim Jaja i Padalishtit, Sinan Seferi, ZylbeharQazimi nga Zdunja, Lazirn Lazimi etj.,etj......Shumica prej tyre, si thot populli, duke ikurnga shiu kan rn n breshr!Azir Tenovn dhe Qail egranin, n prit dhe metradhti i likuidoi UDB-ja n brigjet e 1umit Mazda-a,me skenar t posam si n filmin,,Kapetan

Lleshi,,. Nj dit vere, ishin futur nga gryka e Vracss Sharrit, edhe tre veteran t SIGURIMIT. Spiuntshqiptar t shitur lajmrojn UDB-n e Gos-tivarit.Nj grup i strvitur ushtaraksh dhe komandantZllatja e t tjer zn nj p rit t re n grykn e Sell-cs s Keqe.Prita ishte e gjat dhe eheshtur.Megjithat zbuluesit e shkatht t cilt erdhnandej maleve, u kthyen pa rn dielli mbi sukat e

bjeshks dhe kurr nuk arritn q ti kapnin. UDB-jaedhe sot e ksaj dite ua mbanin dosjet e tyre n kasa-forta eliku n Shkup dhe Beograd. Dosjet ua mbajnedhe atyre, t cilt u arratisn n Greqi s i jan XhelKalishti me grupin e tij, Qenan Zhupani nga egrani,i cili tani gjendet n Australi, Zuhdi Kajnaku tanigjendet n Belgjik. Hamdi Kalosh Reani figur eshquar e kauzs kombtare dhe n rradht e organiza-ts,,Lidhja e Prizrenit,, n ver t viti t 1972 u vra ngadora e zez tradhtare n Kenosha t Ameriks...(Kurse nj grup tjetr shqiptarsh, ironia e fatit t t

cilve ishte disi ndryshe: Ahmet Peres, Sali Lisit,Aqif Lleshit, Xheladin Krivcs, Xhafer Kodrsvllezrve Qemal dhe Nexhat Agolli, Neshat Goradhe ca t tjerve UDB ende, edhe pas vdekjes ua mbadosjet n sirtare t fshehta ).Ktu vlen t theksoj sedosje t sajuara dhe ende t hapura n kto sirtarembahen edhe pr veprimtar e atdhetar t ciltgjenden n SHBA, si vllezrit Beqir e Besim Sina,hafz Jusuf Azemin, Ajet Rushitin, Luan Gashin,Vasil Andonin, Hamza Halimin, Turan Rusin, NazmiDemishaun etj. Bile, edhe dosje grupesh e organiza-tash t ndryshme shqiptare, ku m s shumtikontribuonin pr UDB-n agjentet e koduar siSheji, Raketa, Radika, Dr. Zhivago, Drini,Shahini, Abazi, Porfesori etj., etj., t cilt ikoordinonte n fillim Arizan Nesterovski-Mare...Sedekun disa t tjer, t cilt jan t nj kategorietjetr, treguan prirje t veanta n fushn e zbulimitdhe t kundrzbulimit pr mbledhjen e informacion-

eve.Por nj tabor tjetr u drejtuan kundr mrgatsson n Amerik dhe disa shtete t EuropsPerndimore edhe nga kryeshefa t UDB-s ngaShkupi dhe Prishtina t cilt n rradht e emigracionitarritn t infiltronin edhe informator t tipitsi,,Hiltoni,,,,Emigrant,,,,Stari,,,,Oballa,,,,Kobra,,,,Xhon Vej,,,,Okean,, etj. dokumentacioni i tyre ishte n

prpunim t vazhdueshm operativ, n nivelin e SDBShkup - Prishtin - Beograd, / t angazhuar operativ-istt Nikolla Ilievski, Selim Brosha dhe dy kryeshefanga Beogradi t nivelit federativ jugosllav/. Me far nuk u morn shrbimet e fshehta jugosllaven jet kundr shqiptarve, duke organizuar mespiun edhe kurse t posame zbulimi antishqiptar.Tr kjo gjente mbshtetje dhe prkrahje edhe t


7/28


Shkrime nga Vullnet MatoPARAVOTATregim

mitingje?- m pyeti kryetari mesarkazm n zrin e jerr tashmdhe i bri syt sa dy vez laraske. - Jo, jam msues harabel, q cicrojgjith ditn pr t mbledhur thrri-

met e qindarkave t mia dhe pasvotimeve do shkoj prap t uuritklas m klas me tridhjet e ca ormsimi n jav...-Pse, far do ti m shum, po tushtosh qindarkave t tua dhe tetmilion?!... - m tha i habiturkomisioeri i partis B, i cili do tmerrte kryesimin e komuns prkandidatin e tij.-Dua q ai kryetari yt t m marrsekretar t komuns... Se un vehallit q u thash, ia kam dhnvotat q fituam partis sime mecelular dhe...- Ajo e celularit, korrigjohet prap,- ma preu ai, - me demek, u thua na

u prish rezultati, se erdhnme vones votat nga zonate fundit. Ndrsa punn esekretarit ta siguroj un! -m premtoi me seriozitetkomisioneri B.-Si ta besoj?- krceva

prap duke qndruar mbi

telin tim t pehlivanit.

-Na! - tha ai dhe mori njcop letr e ma shkroi

premtimin t firmosur.E lexova me kujdes dheme ndritn syt me teprse drita e dobt e dyllambave elektrike qkishim prsipr.-Ather hajt, gzuar e umbledhshim prap paskatr vjetsh kshtu si sot,kur drapri yn del e kullot!- thash un dhe s fundi umbyll ai muhabet.Filluam t firmosim

procesverbalet dhe afr

mngjesit, futm n xhepsecili nga nj shuk me para tmbshtjella n zarf tveant.Por dhe puna ime, u tha, u b.Pas nj jave un ia lashsqepin e harabelit nj msuesit ri n shkoll dhe u ula n

kolltukun e but t zyrs skomuns, duke u kthyer ngaharabel thrrimesh, n skifterzyre. Ja, kshtu!- tha krejtgazmor...- Por pas dy vjetsh, do

bhesh prap harabel! - iaktheva un duke e kundruarme simpati.-Kismet, ku i dihet, mbaseshtegtimi i ri, na krijon prapmundsin t bjm ndonjfole t re, m t rehatshme... Libri i ktij fabulisti tshkatht doli i plot dhe iilustruar nga nj grafist italentuar, me figurat pr-

katse pr do fabul. Nkopertinn e par, unsajova nj harabel qcicronte mbi tel dhe ai e

plqeu pa mas.

DASHURI MIZORE

Tregim

N fillimet e jets sime, unisha nj vajz krejt ndryshenga moshataret e mia. Kamdashur t jem e lir sifemr, q kur fillova tkuptoj se i prkas kryesishtvetes sime. Ndryshe nga atovajza q ishin prdhunuarfatkeqsisht n mosh t re,un e krkova zhvirgjrimintim, qkur isha

pesmbdhjet vje. Mdukej sikur liria ime duhejt fillonte s pari te trupiim. Dhe brava e ders aty,

ishte pikrisht ajocipz e holl, qne mamit ngjuh mjeksore ithemi Himeni,

pr t ciln duhejgjetur elsi. Dheat els e gjeta

shpejt tek njdjal, q ishte pesvjet m i madh seun. Ai m sillej

prqark n atmosh dhe un, pae zgjatur, pranovat futesha me t nguvn e nj shkmbi, pr-

ball monumentit t AliPash Tepelens, n qytetintim t lindjes, i cili i kishtedhn atij edhe mbiemrin.Pasi dola marrakmbshnga shpella, prball AliPashs, mendova se edheVasiliqia n at mosh, ia

kishte hedhur duart pr mesipashait t Janins, kur ai emori sipr kalit n sarajet e tijdhe e zhvirgjroi pr ta pasur

pr grua deri n fund t jets.Por krejt ndryshe nga AliPash Tepelena, pashai imfrikacak, nuk donte t binten sy t njerzve, i shoqruar

FATON MEHMETINN MASKN E

LIRIMTARVE

Ata q dikur hoqn maskat para Serbis,prironi tani kan vn maskat para qytetarvet Kosovs.Si parantez do theksuar serruga pr liri ishte e gjat dhe shum emundimshme pr qytetart e Kosovs.Mbase sht e teprt t shkruaj pr vuajtejt

dhe gjakun e derdhur pr liri,jo pse sht apanevojshme, por se liria po na vret mshum se lufta. sht ky realitet i hidhur,icili po na lndon dhe po na vret ndrrat tona

pr nj jet t dinjitetshme.As pesimistt met mdhenj,nuk do ta besonin,se ata qthirrshin n emr t UK-s,me t marr

pushtetin do pushtonin vendin e liruarnga t vet ashtuquajtrit lirimtar Duke u prball do dit me kt realitet thidhur,ku m e rnd se vdekja sht jeta,m

bn t dyshoj se kt q sot thirrn n emrt UK-s s lavdishme,kan t bjn sapo

pak me idealet e saj.Ns ksaj ia shtojmedhe faktin se dikur t mdhenjt e UK-s, ndrsa sot t paprekshmit e Qeveris

nuk u dshmua t ken marr pjes qoft nnj betej t vetme n kohn e lufts.Nmunges t fakteve,kta njerz kanzgjedhur propagandn e prvetsimit tdshmorve dhe lufts s tyre lirimta-re,pr t pasuruar egot e tyre maniakiste

pr pushtet dhe pasuri.Edhe pas 13 vjetsh n liri,asgj nuk kandryshuar pozitivisht.Dita dits gjratvetm sa po keqsohen,kjo po ndikon n

rritjen e numrit t qytetarve q do ditlargohen nga vendi prmes formava dhemnyrave t ndryshme,n t shumtn erasteve edhe bizare. M munges t

prspektivs,po na ikin edhe truri ishoqris.Segmendet me t rndsishmen shoqria :Ekonomia, Arsimimi,Shndetsia jan n nivelin m t ult tmundshm.

Niveli i varfris sht n shifra alarman-te, rreth 37 prqind e popullats llogaritetse jetojn n varfri sipas t dhnave ngaAnketa e Buxhetit t EkonomiveFamiljare .Deri m tani, trendi i ngritjes n Kosovnuk sht udhhequr nga ringjallja e

sektorit privat zyrtar q do t krijontevende m t qndrueshme zyrtare pune.Ende ekziston nj munges e prputhjesn t dhnat pr tregun e puns, por tdhnat nga AFP tregojn vazhdimishtshkall t lart t papunsis sipas ONP-sn periudhn e paslufts: 41.2 prqind n2001, 47.2 prqind n 2002, dhe 44.4

prqind n 2003. Duke iu referuar statisti-kave t organizatave vendor n vend,n

raportin e fundit q e kan dhn n vitit2009, 34 pr qind e popullsis konsidero-hen t jen t varfr me 1.5 euro n dit,kurse 12 pr qind n varfri t skajshmeme vetm 1 euro n dit.Ndrsa raporti iBanks Botrore jep shifra alarmante,mbi40 %, t varfris,q dshmon prdshtimin e Qeveris n kt drejtim.Shndetsia sht n gjendje t mjeruesh-me,qytetart n vend se t shrohen mtepr mund t marrin smundej.Kjo shpe-

jgohet tek rastet e lindve t fmijve,kugjat lindjes dhe gjat vitit t par t jetssht problem madhor, q shpjegohet meshkalln e lart t vdekjes s foshnjeve t

posalindura e cila sillet prej 18 deri n 44

n 1,000 (4 deri 10 her m e lart se mesatarje eBE). T ushqyerit jo adekuat sht problem i veantme ndikim n nj numr t madh fmijsh.Arsimi poashtu sht n gjendje t tmerrshme,kjo dshmohetedhe m raportet t cilat theksojn se Kosova sht e

para pr nga numri i analfabetimit nEvrop.Rezultatet prfundimtare t regjistrimit t

popullsis tregojn se 55 mij qytetar t Kosovsjan analfabet t plot.Cilsia n univeristete eshumta private ( por dhe n at publik )sht n

pikn me t ult t saj,kemi prodhim t t diplo-muarve analfabet.Lere m tani q skemi ngritje nkt segmend,por edhe pr t ardhm spo krijojm

baza t shndosha.Andaj e ardhmja shoqris sonduket t jet mjaft e zymt.Si rezultat i lufts s gjat

psikologjike,dhe vuajtjeve t qytetarve t Kosovssht krijuar nj apatia.Dhe kt gjum t Ujkut

po e shfrytzojn kta matrapaz,t cilve maska elirimtarve iu ka rn moti.Fytyrat e tyre doln n

pah,dielli nuk mbulohet me shosh!!!

Nga FATON MEHMETI NN MASKN E LIRIMTARVE


8/28


Aleanca pr Par (vijon)

Poezi

MIHALLAQ QILLERIBARISHTE E

VYSHKUR

Rreth meje sillen engjj,djaj, shtojzovalle,

Akrep t pshtir dheDash briprdredhur

Rreth teje trazohen gjithpluhurat e bots,

Si mjegullnaja galaktikasht shuara tashm.

E uditshme, them, sesi iv re magjistricat t

qeshin,

E uditshme sesa shumdyshime m ngarkon mbi

shpin,E uditshme sesi kshtu

ajrin tnd e ndjen tpastr,

Kur edhe akujt e thyer terrugve jan nxirr.

Me hijen e fajit t pad-ukshm, t paqen, t

pavrtet,Ngarkuar mbi shpinntime t prthyer tashm, Drejt toks ku zverdhinpremtimet e t dyve,

Si bar i shkelur e, diku,nj lule e vyshkur..

As dorn nuk ma shtrin

njerzisht pr tu ringritur

As mendon se mund t tshptoj ty e gjithka

prtej dshirave,Vetm duke t mbshtjell

si rrob dimri pas vetes,Sikundr t vrtetn e

ndjejm aq thell si zjarr..

Atdheu sot

Pr t liqt je parajs,pr t mirt, bhesh ferr;

Mmdheuthi im i dashurmidis jets edhe vdekjes

jep e merr.Nga koka po na vdes shteti,prej kmbsh e ngjall mileti;

Me durim e guximPastrojm gjakun ndr vena,

Teksa prmes plumbashengjjt e Tirans krcejn

M a k a r e n a ... 1997

Fjal t errta, t ndriuara( Gj a gjza )

- 1 -

Orolinga, torolinga,na vjen miku pa opinga;

Ku i ka opingat vall, vetm qan, nuk di nj fjal ...

Dikush, duket se e gjeti, Foshnja tek materniteti ...

- 2 -Lahet e ndrrohet,qepet e arnohet,

Shkon n kurbet e skthehetm,

gjeje vet, pra, mos bj z! Pa dyshim q sht i vdekuri,

q ndryshket si hekuri ... - 3 -

Ai q e bn pr vete se bn, ai q e ble, pr vete se merr;Pr t gjith sht detyr dhe

tmerr,Gjeje kush sht

dhe i kujt sht ?!Quhet Qivur ose Tabut,

Thn ndryshe Arkmort,t vdekurin e shkret brenda e

fut ...- 4 -

Ka ledh ara, ska ledh ara, ta tregova, se gjen dot ?!

Lexoje, e ke prpara,Trndafil e Borzilok!

Brohorit, or mik, e gjeta!Ledhi i ars, Tungjatjeta ...

- 5 -Do tiu pyes, Kapedan,

Ju, q e njihni paran:sht m mir nj thes me dhjam

apo 5 para mnjan ?!Dhjami tretet edhe shkon,Parja, - lepe, si urdhron! ...

- 6 -La fiq era, sla fiq era ?!

Sla lis era, jo t ler fiq era! ...Breth e sduket npr bot,

sht, pra, era e fort ... - 7 -

Peshku qelbet nga koka,por m leht i haet bishti!

M tha nj burr nga Vloishti. Vrtet qelben n vese qeveritart,

por hallet bien mbi t tjert;mbi ata q jan atdheu i vrtet,

puntort,fshatart ...

Nga Hysen Kobellari

Skender BrakaPorta e fshehur..

Diku tutje rri strukur vetmia,e heshtur,fytyrvrenjtur, lngimta-

re.Pas nj porte t fshehur qepallt e

rnduara prplt.Her qesh e her m qan, m e

keqe se nj tinzare.

Prgjumjen shkund n nj kaube.

Nn deg t xhveshura pemshmbuluar me dbor.

Tashti prej teje m vijn vetm catingllima zri t largt,

q m thon se dimri fillon srisht ngrij.

Se plaga brnda gjoksit timzmadhohet vazhdimisht.

Se t prthinjurit e flokve mafrojn pleqrin,

prmes s cils shkon gjarpri ijets.

Ah kto jehona t zri t thara,

q asnjher nuk m than,se brnda vetes njeriukurdoher ka nj far

e cila i shpton harress.

Shefki KaradakuPoezit e sirtarit 1972-

1985

Kngtari i reve

Jam kngtari i fundit i reve un barin n vend kollares

vardhe n xhep kam ekun e

hnst cilin asnj bank se

thyen pastaj

Un jam m i pasur seRokfeleri

Shefki Karadaku

me diell dhe gjethe gjer nmish

dhe n xhep kam ekun ehns

t cilin asnj bank nuk ethith

Pasurin time mateni mevjesht

dhe trishtimin vareni si

motordhe n xhep kam ekun e

hnst cilin asnj bank se

thyen jo.

M i pasur se t gjithshtetet e bots

me gzimin dhe lott enatyrs jam

dhe n xhep kam ekun ehns

t cilin asnj bank sekthen para

Ajo

T kndoj ty bukuroshe siAlkeu

un sjam poet i vjetrmelik

por zemra po aq e lashtsa dheu

prpara teje rreh si detantik

Por zemra e krkon nudone bukur

le t jet ajo simbretresh

q npr gjoksin e sajmalli i shkurtrsi tajfun Floride t

buzqesh

Kjo do t jet jeta m eshpejt

dhe e gjat pr nj ast siky

e do nj shekull gjumme harres

pa sy Alkeu jetn eprtyp

Un dua q t kem mijraaste

q ta shijoj vegimintoksor

i plakur skam nevoj pr

asnj malljese pr Helenn sqan m

asnj Troj

Dashuroj

Un dashuroj si t gjithburrat

dashuria ime e egr vjenajo si perndeshat t jet

mundetpor dashurin si grua e

ndien

N pasionin e thell tnats

fytyrn e zverdhur endesia shoh

un jam Paridi q ngaSparta e largt

luftn do t sjell si rrebeshn Troj

Helena ime me fustan tthjesht

cigare me filtr si pirattpi

nga dritaret e mia Mene-lau i egr

kollaren e gris n pasionine zi

E ngrihet qyteti i prgju-mur sonte

kalan e rrethuar e gjuanme gaz

por un Helenn sedorzo akoma

megjithse Trojn theshtur ajo la

N Trojn time nuk futetOdiseu

vetm portieri me shkoptroket

n kohn q Menelau mekostum t gjelbr

Helenn pirate me grushtprshndet.

Do t pi

Do t pi si Bodleri vern ehidhur

dhe kokn n gjirin tnd leta mbshtes

un jam Bodleri i helmitt nj nate

q ka nj Franc medhimbje n flet

Un jam Bodleri i natsgri orgjive

q n mejhane ngushllimkrkoj

q kur marrosem dern

Nga: ALFRED CAKOAleanca pr Par

e huaj perndimor strategjikn shum fusha si hekurudha,turizm, arsim, bujqsi etj; meDoktorin q edhe sot i hedhsyt kryesisht nga lindja dhe

kapitali grep turk. Madje jankto shtjet e fundit q efundosn Shqiprin pr tmarr statusin e vendit kandi-dat dhe jo thjesht shtja e

mosmarrveshjeveprocedurale me gjysmntjetr opozitare t degs sPPSH-PS (nuk sht udi q

pas kodit t ri konsensual qiu mbron privilegjet ngafrika se edhe n Shqipriqytetart do votojn pr

partit e reja, PD+LSI + PS= PPSH, t bjn koali-cionin kundr partive t rejaq duan t stopojn tranzi-cionin dhe krizn morale t

kombit).3. T shohim arritjet qtrumbetoi n kt takimDoktori. Ai e quajti tsuksesshme simbiozn 4-vjeare me LSI-nw (meqra fjala, a ju kujtohet vide-oja e Priftit me Metn?),

bashkpunim i cili ishteqeveriss. Tash duket se kanj gar midis dy forcavem t mdha aktuale par-lamentare, se kush do t

trheq aleat sa m tvlefshm. Zgjedhsit jant habitur dhe nuk din sesi ti justifikojn dy partite mdha prgjegjse prtranzicionin e strzgjaturdhe gjendjen e vshtirekonomike t qytetarve

t papun t cilt jorrallher shkojn drejtvetvrasjeve si rrugshptimi pr tiu larguarferrit postkomunist kur

ato bjn thirrje pr aleancat panatyrshme ideologjike e

politike. Zgjedhsit habitenkur shohin se dy t mdhat

po i shqyejn mngt IlirMets, i cili mund t ket

probleme identifikimi nprpikat e kalimit kufitar pr

shkak t zhdukjes sgjurmve t gishtave ngahollimi prej t numruarit tlekve. Ata habiten se si PS-

ja fton FRD-nw n nj koali-

cion opozitar! Zgjedhsithabiten sesi PD-ja dheFRD-ja nuk ftojn p.sh.njra-tjetrn n aleanc si

parti t t njjtit spektr!Por Doktori nuk mungoit shfaqej edhe si nacion-alist, pak m i sofistikuar

sesa para kamerave, nevenimentet e 100-vjetorit, nacionalizminfrenetik elektoral e jo realt t cilit me siguri q e

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neo-je per ndonje shtytje dhune si ne kohen e diktatures se 1945.a mjere ai popull dhe per

ato njerez atje...Ina Rama-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e

Shqiperise


9/28


Muzgje mbi bregdet SKENDER BRAKA

ROLI I PRESIDENTIT WOODROW WIL-SON N MBROJTJEN E T DREJTAVE TSHQIPRISKUJTESA E SHQIPTARVE T AMERIKS- ME RASTIN E PRVJETORIT TVDEKJES

Nga Prof. SAMI REPISHTI

Fatkeqsisht, Shqiperia nuk u njoh si shtetasnjanes (Konf. e Londres, 1913)(23) por unjoh si nji entitet politik ekzistues, dhe u

propozue te marre pjese si nenshkruese eTraktatit te Paqes. Ma vone u vendos qe pozitae Shqiperise te percaktohej nga Konferenca ePaqes, dhe shqiptaret te lejoheshin me paraqite

pikepamjet e tyne. (24) Ne nandor 1918, dele-gacioni amerikan kerkoi qe interesat shqiptarete mbroheshin nga nji Komision i Fuqive teMedha, ku te perfaqesohej edhe Amerika.(25)Prezenca e Amerikes ne eshtjet shqiptare uforcue me 27 nandor 1918, kur Qeveria britani-ke njoftoi indirekt Qeverine amerikane sefavorizonte nji Shqiperi te madhe, dhe se

preferonte nji mandat amerikanmbi Shqiperine.(26)

Me 3 shkurt 1919, Greqia para-qiti formalisht kerkesat e sajambi Shqiperine e Jugut (Vorio-Epirin). Kerkesa perfshinte

prefekturat e Kores dheGjirokastres (27) Me 12 shkurt,delegacioni shqiptar jo vetem qenuk pranoi te diskutonte kufinjt eShqiperise se 1913, por kerkoitoket e humbuna para luftes (28)Me 24 shkurt,. Shqiptaret para-qiten perseri kerkesat e tyne tuefaqe besimin ne parimet wilso-niane.(29). Para veshtiresive te

pakalueshme, shqiptaret ishinpothuejse te pashprese.

Me 6 mars 1919, Komisioni pereshtjet shqiptaro-greke paraqitiraportin e tij, i cili perkrahte, ne

vija te pergjithshme,kerkesat greke, por paunanimitet. Megjithate,delegacioni amerikan ishtei mendimit se ne jug-

perendim te lumit Vjosaduket se (it appears)sentimenti dhe prirja

politike e shumices ashtegreke, dhe shprehubindjen (the conviction)se ne veri-lindje te Vjoses,ndergjegja e bashkimitkombetar dhe e devocionit

per kauzen shqiptare janeveanerisht te forta.(3)Kundershtimi amerikan(dhe ai i Italise) per Kor-en pengoi marrjen e njivendimi deri me 14 maj1919, date ne te cileneshtja e Shqiperise seJugut (Vorio-Epirit) u

shtye defini-tivisht. Me 7 prill1919, Dr. Ad-hamidhi, ne emente shqiptareve teSvicrres falen-deronte Presiden-tin W.Wilson permbrojtjen fisnikete se drejtesshqiptare mbiKoren. Bashke-sia shqiptaro-amerikane dhe VATRA e inon-duen Konferencen me protesta.

Me 7 mars 1919, te frikesuem ngazhvillimet e padeshirueshme tengjarjeve, shqiptaret i u drejtuenAmerikes me kerkese per njimandat amerikan te perko-heshem dhe nji okupim adminis-trativ te tokave ne diskutim, per

nji afat prej njiose dy vitesh, meqellim qe te baheji mundun nji

plebishit i lire ipopullsise setokave nediskutim, (31)

Njikohesisht, Mr.Erickson, me anete shtypit, i udrejtue popullitamerikan qe te

mbronte shqiptaret dhe te favori-zonte nji mandat te perkoheshemamerikan mbi Shqiperine.(32)Amerika nuk pergjegji!

Me 14 prill 1919, shqiptaretdeklaruen se pranojshin ndihmene nji Fuqie te Madhe me konditeqe te zgjedhin ata vete Fuqine

per mandat, te respektohet

ROLI I PRESIDENTIT WOODROW WILSON (vijon)

Muzgje mbi bregdetSKENDER BRAKA TREGIM

M kujtohet si sot Ishte njbuzmbrmje e bukur dhe e magjishme fundmaji, kur ne muarm si zakonisht rrugn ton.Fillimi i saj niste tek nj lokal kozmetike, atyku ne takoheshim do dit e m tej, si pinim

nga nj kafe tek bari yn i preferuar, merrnimrrugn prgjat shtirores derisa dilnimbuzdetit duke vshtruar shkarazi kalimtarttek shkonin duke ngrn hamburger prej mishimbi njzet e ca vjear t ardhur prej Argjen-tine.

At dit po m dukeshe krejt ndrysheprej ditve t tjera. Nuk isha i sigurt nvetvete nse ti e kishe ngarkuar veten mshum nga duhej me tr ato ngarkesa emo-cione negative, apo m ishte krijuar mua kjo

bindje dhe nga ky shkak po prpiqesha pr tgjetur nj mnyr sa m bindse dhe t leht

pr t t sjell sadopak n gjndjen e za-konshme. Doja q me fardo lloj mnyre t tlargoja fardo lloj mendimi, qoft edhe at mt voglin, q t rndonte,t bezdiste dhe q tzvoglonte edhe at t paktn intensitet ener-gjie shpirtrore q t kishte mbetur..Ah sikur

t t mundja q t li roja qoftedhe pr disa aste prej tyre,sikur t'a lehtsoja sado pak atngarkes dhe t t'i shkulja atomomente t trishta prej jetstnde,ashtu si shkulja dikur prejtoks barishtet e kqija. Isha i

bindur se nse nuk do t m

mungonte ajo forc ebrndshme, ti do t rimerrje tetjera energji dhe aik do tndiheshe pse jo edhe m elumtur nga 'mund ta mendojaun. Edhe tani m vjen ta ha medhmb vetveten. Nuk di sendjeja kur t vshtroja tek rrijeashtu,gati e prhumbur dhe pam t vogln dshir,pr tshpalosur vetm paksa at hu-morin tnd, t cilin ditve tzakonshme ti e kishe pothuajseme tepri dhe nguroje prher prtu treguar e kursyer. Ajo brejtje eshpirtit q jo vetm ty por edhemua kishte nisur t m tor-turonte. Nuk di se si po mngjasonte gati e njjt me at

knaqsin lakmuse qndjen mola e fshehur ntrungun e pems. Nheshtje e qortoja veten q

po tregohesha aq i paafpr t hamndsuar mbiat q t mundonte, pasinuk dija se ku mund ti

kkrkoja ato kmbt epadukshme t asaj molejevrastare.

Ndonse nejetonim me qindra kilo-metra larg njri tjetrit, kjokurrsesi nuk na kishte

penguar q t gjenimmundsin dhe kohn emjaftueshme pr ti shijuardo dite at knaqsin e

prbindshme t tqndruarit pr pak aste

bashk. Muajve t funditkjo ndjenj na ishte brm e fort dhe qndrimi sam gjat, m se i do-mosdoshm. Dita pa ty mdukej e gjat, e pambarimt

dhe e mrzitshme. Qkurse tkisha njohur,gjithka e jotja kishtefilluar t bnte vnd n zmrntime.Dshiroja t t kishakurdoher prpara syve dhe tndjeja aromn e parfumit n atfytyrn tnde prej mermeri t

bardh si t ndonj perndie t

lasht. Rndom dhe ti m thoshese provoje po t njjtn ndj-esi,madje m tregoje sendonjher edhe ishe grindur mevetveten prej pashkaksissmungess sime t papritur.Ty tshtynte drejt meje m tepr se ajogrryerje e brndshme e shiprtit ,apo ajo ndjenj hakmarrjeje , ( tciln un kurr nuk doja ta besojase egzistonte nj e till n karak-terin tnd, por q ti n momente tthella dshprimi dhe ngashrimie shpaqje qoft edhe shkarazi, fare

pa e kuptuar ) gjetja e nj oazi tngroht n mesin e asaj knete tndotur, ku ti preheshe dhe i krijojemundsi vetes q t zbrazje gjithvreret e mbledhura t shpirtit,

duke shpresuar se do t vinte njdit, q lakuriqsia meshurdhmemecrin e saj, nmnyr t pashmangshmekishin pr tu platitur prparakmbve t tua. Ndrsa mua mtrhiqte pr tek ty prpossfumimit t ndjenjs s vetmis

dhe mbrthimit therpashershm t ca brengavetorturuese, t cilave iu trmbeshasi vet djallit dhe ajo ndjenjiltrsie dhe sinqeriteti, t cilat timi dhuroje me koshiencn tnde

pa pikn e ndrojes dhe t sfor-cimit. Pikrisht pr to, mua mishte krijuar bindja se kisha mshum nevoj se do gj tjetr n

jet pr ty dhe frymmarrjentnde. Kshtu pra, ne si ishimtakuar, kishim pir edhe kafen,kishim dal pr t br shtitjene zakonshme, t prm-

basditshme buz detit. Q prejvndit ku shkonim ngadal, tzn prej dore, vshtroja se situtje nxinte boja e errsuar e

PerfundimeIntervist me Zotin Besnik Ramapr t gjith muhaxhirt shqiptar t dbuarme dhun nga Sanxhaku i Nishit. Kjo nism eShoqats s Muhaxhirve t Kosovs do tduhej, ndrkaq, t pasohej edhe me disa nismat tjera, t tilla si: ngritja e nj MemorialiPrkujtimor kushtuar shqiptarve t dbuar ngatrojet e veta strgjyshore n Sanxhakun e

Nishit dhe n rajonin e Toplics dhe,njkohsisht, prjetsimi i ksaj kaptinetragjike n librat dhe n tekstet shkollore tnxnsve tan. T nderuar zonja dhe zotrinj.

N fund t ksaj fjale rasti, m lejoni q edhenjher tJu falnderoj pr organizimin e ksajtryeze, prmes t cils ne s bashku rikujtojmme dhembje, respekt e pietet nj nga ngjarjet

m t prekshme dhe m tragjike t historisson kombtare.Fjala e autorit, kryetar i S hoqats s Mu-haxherve t Kosovs e mbajtur n Tribunn,Dbimi i shqiptarve nga Sanxhaku i Nishit1877-78.

Testamenti i Mitrush Kutelit

q nuk realizohen dot. Mos umatni me hijen e mngjezit, qsjell mndjemadhsin. Do tikrkoni jets aq sa mund tju

jap.Ta doni dhe nderoni maman, seka qn trime n jet, ka vojturshum. T dy kemi vojtur.Emblsojani pak pleqrin paskaq tufanesh. Ajo ka grum-

bulluar shum prvoje nga jeta ehidhur, dhe kjo prvoje mund t

jet e dobishme pr ju, q t mosvuani.Doruntina sht m e vogla. Ajoka nevoj pr mjaft vjet ndihme

dhe drejtimi. Mos i kursenindihmn tuaj, q t mund t

prehem i qet n dhe.Mos m qani! Mbahuni! Un errojta jetn, mbarova qerthullintim. Nuk dua tju shohin t tjertkur qani. M dgjoni? Lott jant kot. Kush vdes nuk ngjallet.

Un asq dua t ngjallem,asq dua ta filloj jetn

prsri. Mjaft! Kt porosimos e shkelni.5. Efterpi, m fal pr ktmrzitje t fundit! Mbahudhe jepu zemr fmijve.Bj si t porosita. Mosndrysho asgj. Nuk duanjerz n varrimin tim. Mt shumtit vin pr sehir,

pr form. Un i kamurryer ngahera varrimet e

bujshme, me kallaballk.Edhe disa fjal: kuptohetse nuk do t lajmrosh as

njerzit e tu, ktu ose nKor, me prjashtim tFoqit dhe Nestit.T prqafoj, t lutem tm falsh dhe lamtumir.YtiDhimitraq

Nga Lediana Kapaj Vizioni immbi lumturine!

ai nuk do te jete i kenaqur.... Pasi ai do te deshironte me teper.Pikerisht prandaj dhe pasuria,lumturia e vertete eshte ajo qendodhet ne shpirt. Nje shpirt i

pakenaqur mbetet gjithmone ivarfer, pasi kopracia e shpirtit e leate gjithmone te pangopur.

Kufijte e lumturise jane te pad-ukshme..Kufijte e lumturise janesi te kerkosh te gjesh kufijte evdekjes..gje qe nuk arrin kurre..

Prandaj do te citoja qe aty kunjeriu mendon se ka arriturLumturine dhe gjithcka shkon

perfekt atehere kane filluar dhevuajtjet e tij,pasi fillon monotoniadhe humbja e Sensit per jeten.Lum ai njeri qe vazhdon e jeton,nen embelsine e bukur te endrres

per te arritur Lumturine..Ajo eshte per mendimin timgjendja e me lumtur shpirterore enje njeriu..Arritja e dickaje eshte fundi igjithckaje..Enderrimi eshte Shijimi..Lumturia nuk eshte dika abso-lute qe mund ta perkufizosh e tafusesh ne nje kuti. Lumturiaeshte me teper nje ndienje rela-tive, te cilen e ndjekim dhecmojme gjithe jeten... Dhe kjondjekje mua me lumturon au-tomatikisht....Molieri ka thene...."Lumturia

nuk eshte te arrish ate qe do,porte kenaqesh me ate qe ke!Une personalisht do ti shtoja...."Te kenaqesh me ate qe ke...dhete mundohesh gjithnje e memire,pa lene pa shijuar ate qe ke!"Rreze Abdullahu, nj Ana Frank


10/28

P a g e 1 0 O u r W o r d s

Protestohet n Plav - FtohetTirana dhe Prishtina zyrtare

t merren me problemet epopullit t vet n Mal t Zi

Gjat protestes degjoheshin dhebrohoritje me permbajtje tendryshme , nga ana e protestu-esve , te cilet mbanin edhe

pankarta ne duar. Disa ngabrohoritjet e tyre , mes tetjerash ishin :'Shqiperi Etnike' , 'Duam tedrejtat tona ' , 'Plave-Guci ,Jemi Nje' , ' Shkelja mbi tedrejtat tona , nuk eshte teren isigurte' ...etj.Pankartat qe mbanin ne duar ,ishin shumica ne gjuhen

Shqipe , dhe ndonje negjuhen Anglishte e Bosh-njake ( per t'u kuptuar dhenga tjeret).Ne to , kishte

permbajte te ndryshme , siper shembull : 'Shkelja mbit drejtat tona nuk shtteren i sigurt','S'vendoset

pr neve , pa neve', 'Plav-Guci - Jemi Nj', 'Nuk jeminumr i madh , por jemi"kafshat" e madhe', ' Ataq krcnojn Shqiptartme gojn e kujt poflasin ?', 'You can't go inEU, by walking upon therights of Albanians( Ju nukmund te ecni drejt Eu-se ,duke shkelur mbi te drejtat

e Shqiptarve)' ... etj.

Protesta perfundoi e qetedhe pa incidenteProtesta

perfundoi e qete dhe paincidente, prfundon njofti-min e vet shoqata ''AlpetShqiptare".Foto: Shoqata '' AlpetShqiptare"

Ke etje?

- Ke etje?- Kam.- Ja ku e ke goten e ujit. Sae mbushen.- Do te doja te pija meshishe.

Proteste ne Pllave & Ke etje- Shishe nuk po me zesyri. Une per vehte po pine gote.- zgjati doren emori e piu.

Ah, sikur te kisha dhe unenje mik apo mikesheimagjinare... Ne fillim nuki vija veshin fjaleve tesaja, thjesht mendoja sefliste me vehte. E humbemdhe kete, mendoja mekeqardhje sepse shpeshme pelqente te shkembeja

batuta me te, e te sajatishin gjithnje te mbushurame humor. Nje dite nukme ktheu pergjigje e njekohe te gjate nuk foli me.

Te vinte keq ta shikoje,misherim i trishtimit. E filloite fliste me vehte... keshtumendoja. E nje dite thashe ta

pergjoja se 'i thosh vehtes.Me beri habi fakti qe zeri i sajndryshonte, po po, ndryshon-te e kur e degjova se u

pergjigjej pyetjeve te vetaduke ndryshuar zerin...thashe, komplet e humbur.Komplet e humbur por

buzeqeshja ju kthye. Ju kthyepor jo per mua e per asnjetjeter aty rrotull,vese per

bashkebiseduesin e saj. Gje ebukur kjo, thashe me vehte,ah sikur te kisha dhe unendonje mik apo mikeshe

imagjinare me te cilen teflisja kur ndjehem vetem. Emos t'i vija udi askujt, psea nuk ju ka ndodhur valle tendjeheni vetem madje edhekur jeni mes njerezve... muame ndodh nganjehere, e nukmendoj aspak se nuk eshtenormale. Jo, jo aspak,imagjinojeni vehten ne njekolektiv... ne situata te tillaku asnje nuk merr

pergjegjesi mbi vehte porben mos t'ua shkarkoje et'ua ngece fajin te tjereve...Le qe kot qe zgjatem,imagjinoni nje grua qerropatet gjithe diten sa ne

pune e ne shtepi, duke

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

Enkelejd Gurbardhi

ekzekutuan, por pati masakrakolektive ku fmijt dhe gratu thern me thika, u dogjn,madje dhe veprime makabre sidjegie dhe rrjepje t gjall tnjerzve. Askush deri m sotnuk ka mbajtur prgjegjsi prkrimet. Sipas zyrtarve greke,u ekzekutuan bashkpuntortme italiant, q n kt rast

paskan qen edhe gra dhefmij.

Masakra e Napolon Zervs, 25qershor 1944

Napolon Zerva ishte nj nga

gjeneralt grek q bash-kpunoi me pushtuesin gjer-man. Kta t fundit i lan dort lir pr masakrat ndaj

popullsis ame. N faktmasakrat e tij ndaj popullsisshqiptare do ti kishin zili dhegjermant. N 25 qershor 44,forcat e Zervs ekzekutuan nmnyr barbare 2000 am

brenda nj nate n qytetinParamithia. Viktimat ishinkryesisht gra dhe fmij, tcilt u thern me thika dhe udogjn. Kjo ishte nj nga

masakrat m t egra tgrekve.

Ankesa e grekve nSHBA, dhjetor 1944

Grekt nuk e njohn qever-in e Enver Hoxhs me

pretendimin se ai ishte njmysliman q do t

persekutonte minoritetinortodoks n jug t vendit.Madje, ata shprehn mendi-min n qarqet ndrk-ombtare q as nuk duhet tkrijohej fare. N dhjetor t1944-s grekt iu drejtuanDepartamentit Amerikan tShtetit, me not proteste ku

pretendohej se forcat qever-itare shqiptare keqtrajtoninminoritetin grek. N ktmnyr pala greke po

prgatiste territorin pr njsulm dhe aneksim t VorioEpirit.

Incidentet n Konispol,1944

N linjn e mosnjohjes sqeveris q po krijohej,grekt vazhduan me nj serisulmesh n jug t vendit

edhe pse Lufta e DytBotrore nuk kish prfundu-ar. N kt koh do tregjistroheshin 58 incidenten kufirin shqiptaro-grek.

N 1 shtator, artileria grekee vendosur goditiKonispolin. Territori shqip-tar u shkel n disa pika dukeu shoqruar me goditje tarmatosura dhe reprezaljendaj popullsis civile.

Ministri grek: T rrzohetHoxha, Uashington, 9korrik 1945

Ministri i Jashtm i Greqis,Andreas Sofianopulos, do ta

shtronte shtjen e VorioEpirit edhe n takimin q

pati me Sekretarin e Shtetitn SHBA, Grew, n vitin1946. Ve ksaj prfa-qsuesi i qeveris grekeedhe kt her gjat biseds

pr synimet territoriale tshtetit t tij, nuk harroi t

paraqes edhe krkesn prmosnjohjen nga SHBA-ja tregjimit t Hoxhs, pasisipas tij udhheqsikomunist shqiptar nuk

prfaqsonte shumicn e

popullit.

Greqia krkon kufijt,Paris 1946

Prve incidenteve,Greqia n prfundim tLufts s Dyt Botrore u

prpoq ta shtronte shtjene Vorio Epirit dhe nqarqet diplomatike. Dukeshpresuar n ndihmn eSHBA-s e anglezve,diplomatt grek u

prpoqn ta ngrinin dheshtronin pr diskutim ktshtje. Ndrkoh qndrkombtart nuk kishinkoh t merreshin me

ndarje te reja n Ballkan,duke u prqendruar mshum n zgjerimin q po

bnin shtetet komuniste nEvrop. Ndrkoh Greqiau krkoi ndrkombtarvemarrjen e masave prndrhyrjet, q sipas saj, po

bnte Shqipria n punt ebrendshme t Athins.

Greqia kundr pranimittShqipris n OKB, 12shkurt 1946

Pas prfundimit t Lufts sDyt Botrore, Shqipriakrkoi nga Organizata eKombeve t Bashkuaraantarsimin si antare me tdrejta t plota. Prvembshtetjes q qeveria jonkishte nga shtetet komunistedhe linjs jo t qart ndiplomaci, edhe faktori grekluajti kartn kundr hyrjes sShqipris. N 12 shkurtministri i Jashtm grekdrgon nj letr n OKB, kuargumentonte se shtja eShqipris nuk duhet tdiskutohet, pasi Greqia shtende n gjendje lufte me tdhe Shqipria nuk ka

plotsuar t drejtat e mino-ritetit.

Sulmi n Radat, gusht 1946

N 1946-n nisin dhe planetushtarake t Greqis pr

pushtimin e Vorio Epirit. Njnga sulmet m t rnda gjatktij viti ishte ai i 200 ush-tarve, t cilt kaluan kufirinshqiptar dhe hyn n fshatinRadat. Sulmi u b me mit ra-loza dhe murtaja, ku ngelnt vrar shum civil. Kjo

ishte seria e nj srsulmesh q forcat grekekishin planifikuar n gjithshtrirjen e territorit greko-shqiptar. N ato koh ush-tria shqiptare nuk ishteorganizuar n nivelet eduhura.

Greqia, nuk njeh luftnshqiptare, 1946

Marrdhniet mesShqipris dhe Greqis pasmbarimit t Lufts s DytBotrore kan qen mjaft ttensionuara. Shteti grek icilsonte shqiptart sinjerzit q bashkpunonin

me Italin n luftn italo-greke. Ndrkoh q shqip-

tart u prpoqn t liro-heshin vet nga Italia. Poashtu nuk ishin dakord qShqipria t renditej nkoalicionin fitues t Luftss Dyt Botrore dhe ekrkuan kt publikisht.

Propaganda e zyrtarvegrek, 20 shkurt 1948

Ve sulmeve sporadikeqarqet greke u prpoqn q

Enkelejd Gurbardhi Dosja e zez e Greqis, 1912-2007


11/28

P a g e 1 1V o l u m e 5 , I s s u e 0 6

Kurr nuk t takova liri N asnjrin brez gjyshi asstrgjyshiVetm ndrrave t ndjenimEdhe zemr e shpirt t falnim.

Pr T y si mikn eatdheun t donimE puthnim secilin yll tmbrmjeve

N shoqri m hnnlutemido nat vargut i jepnim

jet.

E pagzonim tok e atdheMe emrin tnd liri meemrin bac AdemU ngrita n diell n tvetmn shkndij

Npr secilin lapidar merdhe si sydrit.

Edhe kng e fituar be-

tejave si kushtrimPr t vetmn ndrr t shpirtittimKur bashkjetoja m t njjtinflamurPr kt tok t dheut tim u

bra gur.

Emrin liri e bac Adem i falavargutMes rreshtash kur m lexojmike

Nj fal t bukur borgj ta kamKur ta gjj m t bukurn eshpirtit tim.

Ta shkruaj n seciln gjethtrndafili

Aromn t`ia vjedh pr Tyndrra e ksaj tokeTa shkruajm si kngflamurit

Npr mijra lapidar.

Mes pr mes ShqiprisAh si u shua etja e ksaj

tokeMe zjarrin e liris.

Poeteka Mba-rkombtare Bytyi

do jesh i ftuar special netakimin e pare te poetekes

kam fjallse kam lot ,ky me mbyet mimerr fjalet me te bukura qekam per ty dhe me ver-

bon,me mbyet te teriketo fjal tua du ti ruaj sivargje frymezimi per jete

per secilen kohe per secilin

dielli,dhe nuk do te themaskuj per driten ,as diellit ikam keto rreshta tuaj ,ketamargaritar qe me bejndrit,qe me japin shprese ,me

japin jete,ja i mora i vura nezemer,ketu do ti ruaj,edhekur nuk te kam pran,me jeme vargje tua oj drita ediellit:

Marqe Domgjoni

Marqe DomgjoniJu do te arrini i

pari ne Drenice e ne Ru-gove,dhe mes per mesShqiperise.Aty ku eshte vargu i

poezive,ku eshte dashurija e

paster ;ne petalet e trendefilitaty e gjene aty eshte caku.Kurrs'te ka ikur ,ke vrapuar e se ke

pa .Te ka pritur por se ka diturse kush eshte ,heshtja nukflet.Poezit e jueja i lexoji paksame ndryshe nga te tjerat ;Persemos me pyet ,se e kane njed.m.th. te veqante per muavetem per shpirtin tim.

Shkrime nga Agim Desku

Albania heading toward anew Dictatorship where the

parliament commits fraud

the president follows and

the premier orders it. Ku eshte Kallezimi Penal ne GjykatenKushtetuese per votimin me dy duar?

Fjale shume dhe veprahic...Shperdoroet besimi, vullneti & ...

ditn e par t muajit pas dats smarrjes s njoftimit t fundit n t cilinPalt njoftojn njra-tjetrn se krkesat etyre prkatse kushtetuese e ligjore prhyrjen n fuqi t ksaj Marrveshjeje

jan prmbushur.RELACIONPRMIRATIMIN N PARIM TMARRVESHJES NDRMJETKSHILLIT T MINISTRAVE TREPUBLIKS S SHQIPRIS DHEQEVERIS S REPUBLIKS SSERBIS PR MUNDSIMIN MBIBAZA RECIPROKE TFAMILJARVE T ANTARVE TMISIONEVE DIPLOMATIKE APOPOSTEVE KONSULLORE PR TUANGAZHUAR N VEPRIMTARIFITIMPRURSEMarrveshja ndrmjet Kshillit t Min-istrave t Republiks s Shqipris dheQeveris s Republiks s Serbis prmundsimin mbi baza reciproke, tfamiljarve t antarve t misionevediplomatike apo posteve konsullore, prtu angazhuar n veprimtari fitimprurse,ka si qllim kryesor lehtsimin eantarve t misioneve diplomatike apo

posteve konsullore, pr tu angazhuar nveprimtari fitimprurse mbi baz reci-

prociteti, n prputhje me dispozitatligjore t Shtetit Prits. N nenin 1, tksaj marrveshje jan prcaktuar kate-

gorit personave qprbjn antar t misionitdiplomatik ose postevekonsullore. N nenin 2, tksaj marrveshjes

prcaktohet veprimtariafitimprurse q mund tushtrojn familjart eantarve t misionevediplomatike apo postevekonsullore, procedura e

pajisjes dhe mospajisjesme autorizim nga ShtetiPrits, si dhe procedurnq duhet ndjekur prej tyre

pr tu pajisur me au-torizim, pr t ushtruarkt veprimtari, dukerespektuar ligjet dherregullat

Documents

Newsletter Volume 5 Issue 06