Upload
others
View
11
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
9 . S I N I F 125 K A R A F İ Z İ K
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
1. Hareket Yasası (Eylemsizlik Yasası):
“Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise o
cisim hareket durumunu korur,” şeklinde ifade
edilen bu yasaya eylemsizlik yasası denir.
Sabit hızla giden otobüste, şoför frene bastığı
anda yolcular öne doğru hareket ederler. Bu olay
yolculara bir eylemsizlik kuvveti etki etmesi sonu-
cu gerçekleşir.
Bir ilk hız verilen cisme herhangi bir net kuvvet
etki etmezse cisim, hareketine sabit hızla sonsu-
za kadar devam eder.
2. Hareket Yasası (Temel Yasası):
“Bir cisim net bir kuvvetin etkisinde kalırsa ivmeli
hareket yapar,” şeklinde ifade edilen yasadır.
a.mF
)Kütle(ma
F
Sabita
F
a3
F3
a2
F2
a
F
3. Hareket Yasası (Etki – Tepki Yasası):
Ayakta duran bir çocuk yere kuvvet uygular. Yer
de çocuğa eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet
uygular.
Çocuğun uyguladığı kuvvet etki, yerin uyguladığı
kuvvet tepki dir.
Her etki kuvvetine karşı, eşit ve zıt yönlü bir tepki
kuvveti vardır.
Sürtünmesiz or-
tamda 3 kg’lık
cisme 15N’luk
kuvvet şekildeki gibi uygulanıyor. Cismin ivmesi
kaç m/s2’dir?
2m/s53
15
m
Fam.aF
Sürtünmesiz
yatayda K ve L
cisimlerine etki
eden kuvvetin
ivmeye göre
değişim grafiği
şekildeki gibidir.
Bu cisimlerin
kütleleri oranı mK
mL kaçtır?
F=m.a mK=10
40=
1
4 mL=
20
20= 1
mK
m𝐋=𝟏
𝟒
Çözüm
Çözüm
NEWTON’UN HAREKET YASALARI Bölüm - 3
m= 3 kg
F= 15N
Kuvvet
3F
0a
2F
F
2a 3a İvme
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 126
Sürtünmeli zeminde K, L, M cisimlerine kuvvetler
şekildeki gibi etki ettiğinde cisimler hareket
etmemektedir.
K, L, M cisimlerine etki eden statik sürtünme
kuvvetleri fK, fL, fM arasındaki ilişki nedir?
Cisimler hareket etmiyorsa, sürtünme kuvveti,
çeken kuvvete eşittir.
fK = 2F fL = 4F fM = 6F
fM>fL>fM
Sürtünmesiz
ortamda cisme
kuvvet şekildeki
gibi uygulanı-
yor. Cismin ivmesi kaç m/s2’dir?
Cisme ivmeyi
hareket ettiren
kuvvet kazandı-
rır.
2s/m45
20
m
Fa
M kuvvetli cisme F kuvveti etki ettiğinde cisim
hareketsiz kalıyor.
Bu durumda cisme etki eden statik sürtünme
kuvveti fs, zemin tepkisi N’dir.
Bu cismin üzerine özdeş bir cisim daha
konulursa fs ve N nasıl değişir?
Bir cisim daha konulursa,
zemin tepkisi N artar.
Sürtünme kuvveti çeken
kuvvete eşit olacağından,
F değişmediği için fs
değişmez.
N: artar
fs: değişmez
Sürtünmesiz
ortamda cisim-
lere şekildeki
gibi kuvvet uygulanıyor. Cisimlerin ivmesi kaç
m/s2’dir?
2
T
net s/m512
60
M
Fa
Kuvvet iki cismi de hareket ettirdiği için ivme-
leri eşittir.
2F2m
K L
4F 6F
M
2m 3m
Çözüm
Çözüm
Çözüm
Çözüm
25N
37
15N
20N
m= 5 kgF= 25N
378 kg4 kg
60N
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 127
Sürtünmeli yatayda m kütleli cisme etki eden
kuvvetin ivmeye göre değişim grafiği şekildeki gi-
bidir.
Buna göre cismin kütlesi kaç kg’dır?
𝐦 = 𝐟𝐧𝐞𝐭
𝐚
𝐦 = 𝟒𝟎−𝟏𝟔
𝟔=
𝟐𝟒
𝟔=4kg
Sürtünmesiz
ortamda ci-
simlere kuv-
vet şekildeki gibi uygulanıyor. İp gerilmesi kaç
N’dur?
Cisimler aynı kuvvet etkisinde hareket ettiği için
ivmeleri eşittir. Kuvvet iki cismi çekerken T ipi 5
kg kütleli cismi çekmektedir.
N306.5a.mT
s/m612
72
m
Fa 2
Şekildeki sürtünmesiz sistemde T ip gerilmesi
kaç N’dur?
N605.12a.mT
s/m516
80
m
Fa 2
Sürtünmesiz sistemde T1 ve T2 ip gerilmeleri
kaç N’dir?
N153.5a.mT
N63.2a.mT
s/m310
30a
2
1
2
.
Sürtünmesiz sistem ser-
best bırakılıyor. Siste-
min ivmesi kaç
m/s2’dir? (g=10 m/s
2)
Sistemi hareket ettiren
kuvvet 20N’dur.
2
T
net s/m54
20
M
Fa
Çözüm
Çözüm
4 kg12 kg
F= 80NT
İp
Çözüm
30N
5 kg3 kg2 kgT1 T2
Çözüm
Çözüm
7 kg5 kg
F= 72NT
İp
2 kg
2 kg
2 kg
2 kg
20N
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 128
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. 4 kg
kütleli cismin ivmesi kaç m/s2’dir? (g=10 m/s
2)
Sistemi hareket etti-
ren kuvvet 10N’dur.
Cisimlerin ivmeleri
eşittir.
2s/m25
10a
.
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. 1 kg
kütleli cismin ivmesi kaç m/s2’dir? (g=10 m/s
2)
2
T
net s/m3M
F
10
1040a
Kütlelerin ivmeleri eşit ve 3 m/s2’dir.
Sürtünmesiz sistem ser-
best bırakılıyor. T ip ge-
rilmesi kaç N’dur?
(g=10 m/s2)
N244.6T
a.6a.mT
s/m410
40a 2
Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. T ip ge-
rilmesi kaç N’dur? (g=10 m/s2)
N93.3a.mT
s/m310
30a 2
1 kg
4 kg
Çözüm
4 kg
5 kg
1 kg
Çözüm5 kg
10N 40N
Çözüm
3 kg
3 kgT
4 kg
Çözüm
1 kg
4 kg
10N
4 kg
6 kgT
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 129
Sürtünmeli or-
tamda cismin
ivmesi kaç
m/s2’dir?
fs = k.N
fs = 0,5.50 = 25N
2s/m5a
5
25
5
2550
m
fsFa
.
Sürtünmeli ortamdaki cismin ivmesi kaç
m/s2’dir?
fs = k.N
fs1 = 0,5.20 = 10N
fs2 = 0,5.40 = 20N
2s/m5a
6
30
6
201060a
.
Sürtünmeli or-
tamdaki cismin
ivmesi kaç
m/s2’dir?
fs = k.N
fs = 0,2.40 = 8N
2s/m9a
4
36
4
844
m
fsFa
.
Şekildeki sistem serbest bırakıl-
dığında T ip gerilmesi kaç N
olur? (g=10 m/s2)
2s/m2a
5
10
5
2030a
T – 20 = 2.a
T – 20 = 2.2
T = 24 N
Çözüm
4 kg2 kg
60N
k= 0,5
Çözüm4 kg2 kg
60N
k= 0,5
20N 40N
Çözüm
Çözüm
m= 4 kg
F= 44N
k= 0,2
m= 5 kg
F= 50N
k=0,5
2 kg 3 kg
T
20 N 30 N
T
2 kg
3 kg
50N
50N
fs
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 130
1)
Sürtünmesiz ortamda, kütleler F kuvveti etki-
sinde hareket etmektedir. T ip gerilmesi kaç
Newton’dur?
2)
Sürtünmesiz ortamda, kütlelere F kuvveti şekilde-
ki gibi etki ediyor. P kütlesinin S kütlesine uy-
guladığı etki kuvveti kaç Newton’dur?
3)
Sürtünmesiz ortamda kütleler, F kuvvetinin etki-
sinde hareket etmektedir. T ip gerilmesi 16 N
olduğuna göre, F kuvveti kaç Newton’dur?
4)
Şekildeki sürtünmesiz sistemler serbest bırakılı-
yor. X cisminin ivmesi aX, Y cisminin ivmesi aY ol-
duğuna göre, aX/aY oranı kaçtır?
ÇÖZÜM:
(20)
ÇÖZÜM:
(48)
ÇÖZÜM:
(68)
ÇÖZÜM:
5
3
TEST - A
9 kg4 kg
F=65N
T
F=112NP
SK
3kg
5kg
6kg
F
T=16N
5kg4kg 8kg
R SP
3 kg
2 kg
X
2 kg
1 kg
Y
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 131
5)
Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimlerine şekildeki
gibi kuvvetler uygulanıyor. X cisminin ivmesi 5
m/s2, Y cisminin ivmesi 10 m/s
2’dir. X ve Y cisim-
lerinin kütleleri oranı mX/mY kaçtır?
6)
Şekildeki sürtünmesiz sistemde K cisminin ivmesi
10 m/s2 olduğuna göre, N cisminin kütlesi kaç
kg’dır?
7) Şekildeki sürtünmesiz
sistem serbest bırakı-
lıyor. T ip gerilmesi
kaç N.dur?
8) Şekildeki sistemde sa-
dece yatay zemin sür-
tünmeli ve k= 0,2 dir.
Sistem serbest bırakıl-
dığında T ip gerilmesi
kaç N. dur? (g= 10
m/s3)
9) Şekildeki sürtün-
mesiz sistem ser-
best bırakılıyor T
ip gerilmesi kaç
N. dur? (g= 10
m/s2, sin 30°=0,5)
ÇÖZÜM:
3
4
ÇÖZÜM:
(11)
ÇÖZÜM:
(10)
ÇÖZÜM:
(6)
ÇÖZÜM:
(15)
X
20N
Y
30N
K F=160N
5kg
N
2 kg
2 kgT
1 kg
1 kg
k= 0,2
T
30
2 kg
2 kg
T
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 132
1) Sürtünmesiz ortam-
da m kütleli cisme
12 N luk kuvvet şekildeki gibi uygulandığında
cismin ivmesi 4m/s2 olmaktadır. m kütlesi kaç kg
dır?
A) 3 B) 4 C) 6 D) 12 E) 48
2)
Sürtünmesiz ortamda eşit kütleli K ve L cisimleri-
ne 4F ve 6F kuvvetleri şekildeki gibi uygulandı-
ğında, cisimlerin ivmeleri oranı ak/aL kaçtır?
A) 2 B) 2
3 C)
3
1 D)
3
2 E)
3
4
3)
Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimlerine kuvvetler
şekillerdeki gibi uygulanıyor. Cisimlerin ivmeleri
oranı aX/aY kaçtır?
A) 2
1 B) 1 C)
2
3 D)
4
5 E) 2
4)
Sürtünmesiz ortamda K ve L cisimlerine kuvvetler
şekillerdeki gibi uygulandığında cisimlerin ivmele-
ri eşit olmaktadır. L cisminin kütlesi m kaç kg
dir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5)
Sürtünmesiz ortamda X, Y, Z cisimlerine kuvvet-
ler şekillerdeki gibi uygulanıyor. Cisimlerin ivme-
leri aX, aY, aZ ise bunlar arasındaki ilişki nedir?
A) aX = aY = aZ B) aX > aY > aZ C) aY = aZ > aX
D) aZ > aY > aX E) aY > aZ = aX
6)
Sürtünmesiz ortamda X, Y, Z cisimlerine kuvvet-
ler şekillerdeki gibi uygulandığında, cisimlerin iv-
meleri eşit olmaktadır. Cisimlerin kütleleri ara-
sındaki ilişki nedir?
A) mX = mY = mZ B) mZ > mX > mY
C) mX > mZ > mY D) mY > mX > mZ
E) mX > mY = mZ
7) Sürtünmesiz
ortamdaki C
cisminin ivmesi
kaç m/s2’dir?
A) 15 B) 12 C) 10 D) 8 E) 5
8) Sürtünmesiz sistemde
cismin ivmesi kaç
m/s2’dir? (Kuvvetler ay-
nı anda uygulanıyor.)
A) 25 B) 10 C) 6 D) 4 E) 2
TEST - 1
F = 12Nm
4FK 6FL
20N5 kg 8N
YX
4 kg
20N4 kg 10N
LK
m
mF
X
m2F
Y
2m4F
Z
3FX
4FY
2FZ
F1
5kg20N30N
F2
m= 5 kg
F= 40NC
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 133
9) Düşey düzlemde K ve L cisimlerine 30N’luk F
kuvveti etki ediyor.
K cisminin ivmesi aK, L cisminin ivmesi aL ise 𝐚𝐊
𝐚𝐋 oranı kaçtır?
A) 4
5 B)
2
5 C)
5
3 D) 1 E)
3
2
10) Sürtünmesiz
sistemde m
kütleli cisme
kuvvetler şe-
killerdeki gibi
uygulanıyor.
Cisimlerin
ivmesi
şekil –I’de, aI, şekil –II’de, aII dir. II
I
a
a oranı kaç-
tır?
A)5
2 B)
5
4 C)
2
5 D)
3
4 E)
3
5
11)
Statik sürtünme katsayısı k=0,5 olan sürtün-
meli yatay zeminde cisme 12N’luk kuvvet uy-
gulandığında cisme etki eden statik sürtünme
kuvveti kaç N olur? (g=10 m/s2)
A) 20 B) 18 C) 16 D) 12 E) 0
12)
Şekillerdeki ortamlar sürtünmesizdir. K’nın ivme-
si aK, M’nin ivmesi aM ise, aK/aM oranı kaçtır?
A)5
2 B)
3
2 C)
2
5 D)
2
4 E)
5
4
13)
Düşey düzlemde m, 2m, 3m kütleli K, L, M cisim-
lerine F, 2F, 3F kuvvetleri uygulandığında cisim-
ler, kuvvetler yönünde düzgün hızlanan hareket
yapmaktadırlar.
Bu cisimlerin ivmeleri aK, aL, aM arasındaki
ilişki nedir?
A)aK>aL>aM B) aM>aL>aK C) aK=aL=aM
D) aL>aK>aM E) aL>aK=aM
14)
Sürtünmeli yatay zeminde durmakta olan K ve L
cisimlerine uygulanan kuvvetin ivmeye göre deği-
şim grafiği şekil-I ve şekil-II’deki gibidir.
K cisminin kütlesi mK, L cisminin kütlesi mL
ise mK
mL oranı kaçtır?
A) 𝟏
𝟑 B)
𝟐
𝟑 C)
𝟏
𝟐 D) 1 E)
𝟒
𝟑
1-A 2-D 3-E 4-B 5-C 6-D 7-D 8-B 9-A 10-E 11-C 12-E 13-C 14-B
F=30N
L
2 kg
K
5 kg
F=30N
m
4FK
2m
10FM
F
2m
K
m
L
2F
M
3m
3F
m 4F
F
Şekil I
m 4F
Şekil II
F
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 134
1)
Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimleri şekildeki
gibi F kuvveti ile hareket ettiriliyor.
Buna göre;
I. X’in ivmesi, Y’nin ivmesinden büyüktür.
II. T ip gerilmesi 3
Ftür
III. T ipi koparılırsa, X cismi sabit hızlı hareket
eder.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I ve III
2)
Sürtünmesiz ortamda kütleler şekildeki gibi F
kuvveti etkisinde hareket etmektedirler.
F kuvveti zamanla artırılırsa;
I. T ip gerilmesi azalır.
II. X kütlesinin ivmesi artar.
III. Y kütlesinin hızı artar.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III
D) I ve III E) I, II ve III
3) Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim o
andaki hareket durumunu korur. Duruyorsa dur-
maya devam eder, hareket halinde ise sabit hızla
hareketine devam eder.
Yukarıdaki ifade, Newton’un hangi hareket
kanuna aittir?
A) Etki – Tepki B) Kütle Çekimi
C) Temel Prensip D) Eylemsizlik
E) Sürtünme Kuvveti
4) Sürtünmesiz or-
tamda, 0,2 kg’lık
cisme şekildeki
gibi 4N’luk kuvvet uygulanıyor. Cismin ivme-
zaman grafiği nasıldır?
5) Şekildeki
sürtünme-
siz sis-
temde,
kütlelerin hız – zaman grafiği aşağıdakilerden
hangisi gibidir?
TEST - 2
4m8m
FT
X Y
5m6m
FT
XY
B) a
tt
20
0
A) a
tt
4
0
C) a
tt
8
0
D) a
tt
20
0
E) a
tt
20
0
A)
t(s)4
20
0
C)
2
24
0
(m/s) B)
5
60
0
(m/s)
t(s)
(m/s)
t(s)
D)
2
5
0 t(s)
(m/s)
E)
1
20
0
4
t(s)
(m/s)
0,2 kg
4N
8 kg4 kg
60Nİp
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 135
6) Sürtünmesiz or-
tamda bulunan
cisimler 2N’luk
kuvvet ile hareket ettiriliyor. T ip gerilmesi kaç
N’dur?
A) 2
1 B)
5
1 C)
8
1 D)
10
1 E)
20
1
7)
Sürtünmesiz ortamda kütleler F kuvveti ile hare-
ket ettiriliyor. Bir süre sonra T1 ipi kopuyor.
Buna göre;
I. K cismi yavaşlayarak durur.
II. M cismi sabit hızlı hareket eder.
III. T2 ip gerilmesi azalır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) II ve III
8) X ve Y cisimle-
rine durgun
halde iken şe-
kildeki gibi
kuvvetler etki
ediyor.
Buna göre;
I. Y’nin ivmesi X’ten büyüktür.
II. X’in birim zamandaki hız değişimi,
Y’ninkinden büyüktür.
III. Birim zamandaki yer değiştirme miktarı X’in,
Y’den küçüktür.
Yargılarından hangileri doğrudur?
(Sürtünme yok)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve III E) II ve III
9) Sürtünmesiz ortamda
sistem serbest bıra-
kılıyor. T ip gerilme-
si 32N ise, Y’nin
kütlesi kaç kg’dir?
(g=10 m/s2)
A) 4 B) 8 C) 12 D) 15 E) 16
10)
Sürtünme katsayısının sabit olduğu ortamda küt-leler F kuvvetinin etkisinde ivmeli hareket yapı-yorlar.
T1 ipi koparılırsa;
I. A cismi yavaşlayarak durur.
II. B cisminin ivmesi artar.
III. T2 ip gerilmesi artar.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) I ve III C) I ve II
D) II ve III E) Yalnız II
11) Şekildeki sürtünmesiz
eğik düzlemdeki cisim
serbest bırakılıyor.
Cismin ivmesi kaç
m/s2 dir? (g= 10 m/s
2,
sin37= 0,6)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 8
1-B 2-C 3-D 4-E 5-A 6-A 7-B 8-D 9-E 10-C 11-D
FNMK
T2T1
5m 3m m
A FB C
5m4mm
K = 0
T1 T2
5 kg
37
K= 0
yer
Y
X
4 kg
T15 kg5 kg
2N
T
4F
6m
2F
2m
Y
X
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 136
1)
Sürtünmeli zeminde X, Y, Z cisimlerine 2F, 2F,
3F kuvvetleri şekildeki gibi uygulandığında cisim-
ler hareketsiz kalmaktadır. Cisimlere etki eden
statik sürtünme kuvvetleri fX, fY, fZ arasındaki
ilişki nedir?
A) fX > fY > fZ B) fZ > fY = fX
C) fZ > fY > fX D) fX > fY = fZ
E) fX = fY = fZ
2.
Sürtünmeli zeminlerde X ve Y cisimleri sabit hızla
hareket etmektedirler. Cisimlere etki eden kine-
tik sürtünme kuvvetleri fX ve fY ise, fX/fY oranı
kaçtır?
A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 E) 0,5
3.
Sürtünmeli zeminde X, Y, Z cisimleri sabit hızlarla
hareket etmektedirler. Cisimlere etki eden sür-
tünme kuvvetleri fX, fY, fZ arasındaki ilişki ne-
dir?
A) fX > fY > fZ B) fZ > fY = fX
C) fY > fY = fX D) fZ > fY > fX
E) fX = fY = fZ
4.
Sürtünmeli zeminlerde X, Y, Z cisimleri şekildeki
gibi uygulanan kuvvetler sayesinde sabit hızla ha-
reket etmektedirler. Yüzeylerin kinetik sürtün-
me katsayıları kX, kY, kZ arasındaki ilişki nedir?
A) kX > kY > kZ B) kZ > kY = kX
C) kX = kY > kZ D) kZ > kY > kX
E) kX = kY = kZ
5.
Sürtünmeli zeminde K ve L cisimleri F kuvveti ile
sabit hızda hareket etmektedir. K ve L cisimleri-
ne etki eden sürtünme kuvvetleri fk ve fL dir.
Buna göre,
I. T = fK
II. T= fL
III. F = fK + fL
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
TEST - 3
m2F
X
2m2F
Y
3m3F
Z
3m4F
X
4m2F
Y
mF
X
3m3F
Y
m4F
Z
2m4F
X
m2F
Y
mF
Z
kX kY kZ
2mT
K
mF
L
fK fL
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 137
6.
Şekil –I deki cisim sabit hızla hareket etmek-
tedir. Bu cisme uygulanan kuvvet şekil-II’deki
gibi 8 n olursa, cismin ivmesi kaç m/s2 olur?
(Cisim hareket boyunca aynı ortamdadır.)
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 8
7.
Şekillerdeki K, L, M cisimleri 8N, 10N, 12N’luk
kuvvetlerle hareket ederken cisimlere 2Nluk sür-
tünme kuvvet etki ediyor. Cisimlerin ivmeleri aK,
aL, aM arasındaki ilişki nedir?
A) aK > aL = aM B) aM > aL > aK
C) aK = aL = aM D) aM > aL = aK
E) aL > aM > aK
8.
Şekil-I’deki K cismi sabit hızla hareket etmektedir.
Aynı ortamdaki L cisminin ivmesi kaç
m/s2’dir?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 10
9)
Şekildeki sistemler sürtünmesizdir. T1/T2 oranı
kaçtır?
A)16
5 B)
5
4 C)
5
1 D)
4
1 E)
16
1
10)
Şekildeki sistemler sürtünmesizdir. K’nın L’ye et-
kisi T1, N’nin M’ye etkisi T2’dir. T1/T2 oranı kaç-
tır?
A)7
5 B)
14
15 C)
2
3 D)
7
2 E)
4
3
11. Düşey düzlemdeki 1 kg’lık cis-
me 14N’luk kuvvet uygulandı-
ğında cismin ivmesi kaç m/s2
olur?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 10
1.B 2.C 3.D 4.C 5.E 6.B
7.A 8.D 9.A 10.B 11.C
4N
2 kg
8N
2 kg
Şekil -I Şekil -II
K8N
2 kg
L10N
M12N
fS= 2N
4 kg 5 kg
fS= 2N fS= 2N
20N
4 kg
20N
2 kg
Şekil -I Şekil -II
K L
m
FT1
3m m 4m
T2F
3m4m
FK
L
F
M
N
2m3m
14N
1 kg
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 138
1) Sürtünmeli düşey duvardaki cisim şekildeki
konumdan serbest bırakılıyor.
Cisim ile duvar arası kinetik sürtünme
katsayısı 0,4 ise cismin ivmesi kaç m/s2 dir?
(g=10 m/s2)
A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10
2) Sürtünmeli zeminde durmakta olan cisme kuvvet
uygulandığında, uygulanan kuvvet-ivme grafiği
şekilde verilmiştir.
Bu cismin kütlesi kaç kg’dır?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6
3) Sürtünmesiz ortamda m kütleli cisme F1 kuvveti
uygulandığında cismin ivmesi 3a, F1 ile F2 aynı
anda uygulandığında cismin ivmesi ok yönünde
a değeri almaktadır.
Buna göre 2
1
F
F oranı kaçtır?
A) 3 B) 2 C) 2
3 D) 1 E)
4
1
4) Sürtünmesiz sistem ser-
best bırakıldığında ip ge-
rilmesi 21N oluyor. M küt-
lesi kaç kg’dır?
(g= 10 m/s2)
A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10
5) Sürtünme katsa-
yısı k= 0,3 olan
yüzeyde 5 kg’lık
cisme şekildeki
gibi kuvvet uygu-
lanıyor. Cismin ivmesi kaç m/s2’dir?
A) 8 B) 10 C) 11 D) 12 E) 14
6) Yatay sürtünmeli yolda hareket eden cisme
etki eden sürtünme kuvveti ile ilgili olarak;
I. Hareket yönüne terstir.
II. Yere temas eden yüzey alanı ile doğru orantı-
lıdır.
III. Yere temas eden ağırlık ile doğru orantılıdır.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
D) I ve III E) II ve III
7) I. Yürüyebilmemizi sağlar.
II. Araçların hızlanma ve yavaşlamasını sağlar.
III. Yağmur damlalarının sabit hızla düşmesini
sağlar.
Yukarıdaki ifadelerden hangilerinde sürtünme
kuvveti etkilidir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
TEST - 4
30N4kg
k=0,4
F1m m
F1F2
3a a
m
3 kgT= 21N
5 kg
F= 70N
k= 0,3
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 139
8) Şekildeki sürtünme-
siz sistemde 0,2 kg’lık
cisim serbest bırakıl-
dığında hız – zaman
grafiği nasıldır?
9)
Sürtünmesiz yatay düzlemde K ve L cisimlerine
yatay olarak uygulanan kuvvet – ivme grafiği şe-
kildeki gibidir.
K ve L cisimlerine 15 Newton'luk yatay kuvvet
uygulandığında cisimlerin ivmeleri oranı L
K
a
a
kaçtır?
A) 1 B) 3
4 C)
5
3 D)
3
5 E) 3
10) Şekildeki sür-
tünmesiz or-
tamda, m kütleli
cisim K’dan
serbest bırakı-
lıyor. Cismin
K – L ve L – M
arasındaki hız – zaman grafiği nasıldır?
11)
Sürtünmeli yatay düzlemde durmakta olan cisme
uygulanan kuvvetin sürtünme kuvvetine göre gra-
fiği şekildeki gibidir. Buna göre;
I. Cisme 10N.luk kuvvet uygulandığında sür-
tünme kuvveti 10 Newton'u gösterir.
II. Cisme 20N.luk kuvvet uygulandığında sür-
tünme kuvveti 14 Newton'u gösterir.
III. Cisme 15N.luk kuvvet uygulandığında sür-
tünme kuvveti 14 Newton'u gösterir.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
A)
t(s)1
4
0
C)
2
8
0
(m/s) B)
1
8
0
(m/s)
t(s)
(m/s)
t(s)
D)
5
40
0 t(s)
(m/s)
E)
4
20
0 t(s)
(m/s)
a(m/s2)
F(N)
K
L
4
12 20
A)
t(s)
(m/s) B) (m/s)
t(s)
D)
t(s)
(m/s)C) (m/s)
t(s)
E)
t(s)
(m/s)
0
Sürtünme kuvveti(N)
Kuvvet(N)
fstatik= 16
fkinetik= 14
F1 F2
K
L M
m
0,8 kg
0,2 kg
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 140
12)
Şekilde K, M, N cisimlerinin kuvvet – ivme grafiği
verilmiştir. Bu cisimlerin kütlelerinin büyüklük
sırası nedir?
A) MK > MM > MN B) MK = MM = MN
C) MN > MM > MK D) MM > MK > MN
E) MK = MM > MN
13) Sürtünmeli yatayda
m kütleli cisme etki
eden m kütleli kuvve-
tin ivmeye göre kuv-
veti şekildeki gibidir.
Cisimle yüzey arası
sürtünme kuvveti kaçtır?
A) 0,5 B) 0,2 C)3
2 D)
4
1 E) 0,1
14) )5 kg kütleli cisme
düşey duvarda şe-
kildeki gibi 20N.luk
kuvvet dik olarak uy-
gulandığında Cis-
min ivmesi kaç
m/s2'dir?
(g= 10 m/s2)
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
15)
Sürtünmesiz yatay düzlemde cisme uygulanan
kuvvetin sürtünme kuvvetine göre grafiği şekildeki
gibidir. Durmakta olan cisme 2F kuvveti uygulan-
dığında cisme etki eden sürtünme kuvveti f1, 5F
kuvveti uygulandığında sürtünme kuvveti f2 ol-
maktadır.
2
1
f
f oranı kaçtır?
A) 2
1 B) 1 C) 2 D)
2
3 E)
3
2
16) Şekil-I'de K cismi hareketsiz kalırken şekil-II'deki
L cismi ok yönünde sabit hızla hareket etmekte-
dir.
K'ya etki eden statik sürtünme kuvveti f1, L'ye etki
eden kinetik sürtünme kuvveti f2'dir.
2
1
f
f oranı kaçtır?
A) 3
1 B)
2
1 C)
3
2 D) 1 E)
2
3
17) I. Hareket halindeki cisme, hareket yönünde net
bir kuvvet etki ederse cisim düzgün hızlanır.
II. Her etkiye eşit ve zıt yönde bir tepki oluşur.
III. Durgun haldeki cisme bir kuvvet etki ederse,
cisim ivmeli hareket yapar.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri kesinlikle
doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I ve III
30
20
10
0
2 4 6 8
K M
N
a(m/s2)
F(N)
fS= 4F
fK= 3F
0
Sürtünme Kuvveti
Uygulanan Kuvvet
4NK
Şekil -I
6NL
Şekil -II
1- C 2-B 3-C 4-C 5-C 6-B 7-E 8-D 9-D 10-B
11-C 12-A 13-A 14-C 15-E 16-C 17-C
0 20 40
5
F(N)
a(m/s2)
20N
k= 0,5
5kg
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 141
1.
Kinetik sürtünme katsayısının k= 0,4 olduğu ze-
minde 2 kg kütleli cisim durmaktadır.
Cisme etki eden sürtünme ukvvetinin büyüklüğü,
F kuvveti 2N iken f1, 4N iken f2, 10N iken f3 ol-
maktadır.
f1, f2, f3 arasındaki ilişki nedir?
A) f1>f2>f3 B) f1=f2=f3 C) f3>f2>f1
D) f3>f1=f2 E) f1=f2>f3
2.
Sadece yatay zemin sürtünmeli olduğu sistem
dengededir.
T1 ve T2 ip gerilmeleri kaç Newton değerini
gösterir?
T1 T2
A) 10 10
B) 10 12
C) 12 2
D) 2 2
E) 10 0
3.
Sadece yatay zeminin sürtünmeli olduğu sistem
dengededir.
T1 ve T2 ip gerilmeleri oranı 2
1
T
T kaçtır?
A) 5
2 B)
4
3 C)
2
1 D) 1 E)
5
3
4.
Duvarla cisim arası sürtünme katsayısı k= 0,6'dır.
3 Kg kütleli cisim şekildeki konumdan serbest
bırakıldığında ivmesi kaç m/s2 olur?
(g= 10 m/s2)
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
TEST - 5
F
2kg
k= 0,4
1kg
T1
k= 0,6
2kg
T2
X
Y
T1
2kgT2
k= 0,6
2kg
k= 0,6
Duvar
3kg
F= 40N
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 142
5. G ağırlıklı cisim du-
varda şekildeki gibi
dengede iken duvarın
tepki kuvveti N ve ci-
simle duvar arası sta-
tik sürtünme kuvveti
fS'dir.
Sadece F kuvvetinin büyüklüğü arttırılırsa;
I. N artar.
II. fS artar.
III. Cisim yukarı yönde harekete başlar.
Yargılarından hangileri gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
6.
Sürtünmesiz ortamda cisimler F kuvveti ile şekil-
deki gibi hareket ettiriliyor.
K cisminin ivmesi aK, L cisminin ivmesi aL ise
L
K
a
a oranı kaçtır?
A) 1 B) 2
5 C)
5
4 D)
4
5 E)
8
5
7. Yerde durmakta olan 5 kg ve
2kg kütleli K ve L cisimleri F=
60N'luk kuvvet ile şekildeki
konumdan çekiliyor.
K ve L cisimlerinin ivmesi
kaç m/s2'dir?
(Makara ağırlıksız, g= 10 m/s2)
K'nın İvmesi L'nin İvmesi
A) 6 15
B) 4 5
C) 0 5
D) 0 15
E) 6 2
8.
Sürtünmeli zeminde durmakta olan G ağırlıklı
cisme F kuvveti uygulandığında ip gerilmesi sıfır-
dan büyük T değerini, zeminle cisim arası sür-
tünmeli kuvveti fS değerini almaktadır.
Sadece F kuvvetinin büyüklüğü arttırılırsa T
ve fS değeri nasıl değişir?
T fS
A) Değişmez Artar
B) Artar Artar
C) Artar Azalır
D) Azalır Değişmez
E) Artar Değişmez
4kg
5kg
F= 80N
K L
T
GF
K L
5kg 2kg
F= 60N
Duvar
F
G
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 143
9.
Şekil –I'deki sistem sürtünmesiz, şekil –II'de ze-
min ile cisimler arası sürtünmeli ve zemindeki
sürtünme katsayısı sabittir.
Şekil –I'de cisimler arası ip gerilmesi T ve X cis-
minin ivmesi a'dır.
Bu sistem şekil –II'deki ortamda aynı kuvvetle
hareket ettirilirse T ve a nasıl değişir?
T a
A) Azalır Azalır
B) Değişmez Değişmez
C) Değişmez Azalır
D) Artar Artar
E) Artar Azalır
10.
Sabit sürtünmeli ortamda cisimler, F kuvveti ile a
ivmesiyle hareket ettiriliyor. Bir süre sonra T ipi
kesiliyor.
İp kesildikten sonra;
I. X sabit hızla hareket eder.
II. Y cisminin ivmesi a'dan daha büyük olur.
III. Y cismi hızlanmaya devam eder.
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I ve III
11.
Sadece yatay düzlemin sürtünmeli olduğu sis-
temde cisimler serbest bırakıldığında a ivmesiyle
hızlanıyorlar.
m kütleli cisimle yatay düzlem arasındaki sürtün-
me kuvveti fS'dir.
(g= yerçekim ivmesi, T= ip gerilmesi)
Buna göre;
I. T > mg
II. T > fS
III. a = g
Yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I ve III
12.
Sürtünmesiz ortamda m kütleli X, Y, Z cisimlerine
F kuvveti şekildeki gibi uygulanıyor.
Cisimlerin ivmeleri aX, aY, aZ arasındaki ilişki
nedir?
A) aX>aY>aZ B) aX=aY=aZ C) aZ>aY>aX
D) aY>aX>aZ E) aY>aX=aZ
1-C 2-E 3-A 4-B 5-A 6-D 7-C 8-E 9-C 10-D 11-B 12-A
F2m
X
mT
Şekil -I Şekil -II
F2m
X
mT’
F
m
X Y
mT
mT
K
m
30
m
X
F
45
m
Y
F
60
m
Z
F
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 144
1) Sürtünmesiz
ortamda, şekil-
deki cismin iv-
mesi kaç
m/s2’dir?
(Cos60= 0,5; g=10 m/s2)
A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4
2) Şekildeki
sürtünme-
siz sis-
temde K
cisminin ivmesi kaç m/s2’dir?
(Cos37= 0,8; g=10 m/s2)
A)3
5 B) 4 C) 3 D)
3
4 E) 2
3)
Sürtünmesiz ortamda cisimler F kuvveti ile hare-
ket ettiriliyor. İp gerilmeleri oranı T1/T2 kaçtır?
A)3
1 B)
2
1 C) 1 D)
6
1 E)
4
1
4)
Şekildeki sürtünmesiz sistemde T ip gerilmesi
kaç N’dur?
A)16 B) 32 C) 60 D) 80 E) 400
5)
Şekil – I’de zemin sürtünmesiz, şekil –II’de zemin
sürtünmeli ve sürtünme katsayısı k= 0,4’dür. N
cisminin ivmesinin, K cisminin ivmesine oranı
aN/aK kaçtır?
A) 3
2 B)
3
4 C)
3
1 D)
5
3 E)
2
1
6)
Sürtünmesiz sistemde kütleler 40N’luk F kuvve-
tiyle hareket ettiriliyor. T ip gerilmesi kaç N’dur?
A) 15 B) 20 C) 24 D) 30 E) 32
7)
Sistem sürtünmesiz. T ip gerilmesi kaç N’dur?
A) 66 B) 54 C) 48 D) 36 E) 30
TEST - 6 merak edene...
P FR T
12m8m4mT1 T2
F= 120N15 kg7 kg8 kgT
5 kg
F= 20NN
6 kg
F= 60NK
k= 0
Şekil - I
k= 0,4
Şekil - II
4m 4mT 40N
F
6 kg9 kg
F= 80NT
10 kg120N
60
4 kg2 kgF= 15N
K M
37
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
9 . S IN I F KARA FİZ İK 145
8) Tüm zeminde
sürtünme katsa-
yısı k= 0,5’dir.
Sistemin hareketi
F kuvveti ile hız-
landırılıyor. X’in
Y’ye etkisi T1, Y’nin Z’ye etkisi T2 olduğuna
göre; T1/T2 oranı kaçtır?
A) 4 B) 2 C)2
5 D)
5
2 E)
3
1
9) Sürtünmesiz
sistemlerde
kütlelere
kuvvetler
şekillerdeki gibi
uygulanıyor.
ip gerilmeleri
oranı 2
1
T
T
kaçtır?
A)2
5 B)
3
5 C)
5
4 D)
5
7 E)
8
5
10)Sürtünmesiz sis-
temlerde kuvvet-
ler şekillerdeki
gibi uygulanıyor.
X’in ivmesi aX,
Y’nin ivmesi aY
ise Y
X
a
aoranı kaçtır?
A) 3
8 B)
6
7 C)
4
3 D)
8
7 E)
3
7
11) Sürtünmesiz or-
tamda kütlelere F
kuvveti şekildeki
gibi uygulanıyor.
T cisminin
S cismine uyguladığı etki kuvveti kaç F’dir?
A)3
2 B)
5
3 C)
2
1 D)
5
4 E) 2
12) Sürtünmesiz ortam-
da 72N’luk kuvvet
kütlelere şekildeki
gibi uygulanıyor.
M’nin K’ya etkisi
kaç N dur?
A) 24 B) 36 C) 40 D) 42 E) 54
13) Sürtünmesiz
ortamda küt-
lelere kuvvet
şekildeki gibi
etki ediyor.
Cisimler
arası etkileşme kuvveti W ile T arasında F1, T
ile P arasında F2 ise F1/F2 oranı kaçtır?
A)7
9 B)
3
5 C)
4
9 D)
4
3 E)
2
3
T1
5m m2F
T24m 2m
F
F= 72NM
K
7 kg5 kg
7m m
X
2F
3m FY
Y
6m
X
3mm
ZF
k= 0,5
5FW
T
2m3m
4m
P
FT
S
6m4m
NEWTON’UN HAREKET YASALARI
KARA FİZ İK 9 . S IN I F 146
14)
Şekildeki sistem sürtünmesizdir. T ip gerilmesi
kaç N’dur?
A) 60 B) 70 C) 80 D) 90 E) 120
15)
Kütleler eşit sürtünme katsayısına sahip zeminde
F kuvveti ile çekiliyor. T ip gerilmesi 32N oldu-
ğuna göre, F kuvveti kaç N’dur?
A) 76 B) 88 C) 96 D) 100 E) 110
16)
Tüm zeminde sürtünme katsayısı sabit ve k=
0,1’dir. Sistem F kuvveti ile çekiliyor. T1/T2 oranı
kaçtır?
A)4
1 B)
5
6 C)
2
7 D)
7
9 E)
7
10
17)
Tüm yüzeyde sürtünme katsayısı k= 0,2’dir. Sis-
tem 80N’luk kuvvet ile çekiliyor. T ip gerilmesi
kaç N’dur?
A) 16 B) 20 C) 22 D) 28 E) 32
18)
Sistem sürtünmesiz. 64N’luk F kuvveti şekildeki
gibi uygulandığında, K’nın L’ye etkisi kaç N
olur?
A) 22 B) 26 C) 28 D) 32 E) 40
19)
Tüm zeminde sürtünme katsayısı k= 0,5’tir.
90N’luk kuvvet sisteme uygulandığında K’nın
L’ye etkisi kaç N’dur?
A) 20 B) 30 C) 35 D) 40 E) 60
20)
Şekildeki sürtünmesiz sistem F kuvveti ile hareket
ettiriliyor. L’nin N’ye etkisi kaç F olur?
A)5
1 B)
9
1 C)
9
4 D)
5
3 E)
3
1
1- D 2-E 3-A 4-B 5-A 6-B 7-C 8-A 9-A 10-C
11-B 12-D 13-E 14-C 15-C 16-D 17-A 18-E 19-B
20-B
7 kg8 kg
F= 150NT
8 kg4 kg
F
T=32N
k= 0,5
F1 kg2 kg7 kg
k= 0,1
T2 T1
F= 80N6 kg10 kg4 kg
k= 0,2
T
5 kg3 kgF= 64N
K
L
L
4 kg
F= 90NK
2 kg
k= 0,5
L
5m
K
3m m
NF