NGUYÊN TẮC VÀ KỸ THUẬT MỔ XẼ

Ts Lê Văn SơnTs Lê Văn Sơn

Trường đại học RĂNG HÀM MẶTTrường đại học RĂNG HÀM MẶT

CÁC NGUYÊN TẮC ĐÓ LÀ: PHẪU THUẬT KHÔNG ĐAU VÔ KHUẨN GÂY SANG CHẤN TỐI THIỂU ĐƯỜNG VÀO THÍCH HỢP LÀM SẠCH DẪN LƯU ĐÓNG VẾT THƯƠNG KIỂM SOÁT VÀ NGĂN NGỪA NHIỄM

TRÙNG VẾT MỔ HỖ TRỢ BỆNH NHÂN.

NGUYÊN TẮC PHẪU THUẬT KHÔNG ĐAU

– CHỈ ĐỊNH GÂY MÊ KHI:CHỈ ĐỊNH GÂY MÊ KHI:+ KHI CÓ NHIỄM TRÙNG CẤP + KHI CÓ NHIỄM TRÙNG CẤP

HOẶC BÁN CẤP MÀ KHÔNG GÂY HOẶC BÁN CẤP MÀ KHÔNG GÂY TÊ TẠI CHỖ ĐƯỢC.TÊ TẠI CHỖ ĐƯỢC.

+ PHẪU THUẬT Ở NHIỀU VÙNG + PHẪU THUẬT Ở NHIỀU VÙNG CỦA MIỆNG, KÉO DÀI, KHÓ.CỦA MIỆNG, KÉO DÀI, KHÓ.

+ TRẺ EM VÀ NGƯỜI LỚN TUỔI KHÔNG HỢP TÁC.

GÂY TÊ TẠI CHỖ THÍCH HỢP CHO NHIỀU PHẪU THUẬT NHỎ Ở MIỆNG, CHỈ ĐỊNH CHO BỆNH NHÂN ĐÃ ĂN RỒI, KHÔNG MUỐN CHỜ ĐỢI LÂU, CÓ BỆNH LÝ TOÀN THÂN (HEN PHẾ QUẢN).

PHỐI HỢP GÂY TÊ TẠI CHỖ VỚI GIẢM ĐAU TĨNH MẠCH BENZODIAZEPINE RẤT TỐT CHO BỆNH NHÂN DỄ XÚC ĐỘNG, LO LẮNG NHƯNG CÓ ĐỘI NGŨ ĐƯỢC HUẤN LUYỆN TỐT VÀ CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN NHƯ GÂY MÊ.

NGUYÊN TẮC VÔ KHUẨN

VÔ KHUẨN LÀ LOẠI VI KHUẨN KHỎI VÙNG MỔ ĐỂ NGĂN NGỪA VI KHUẨN XÂM NHẬP VÀO VÙNG MỔ.

CHỐNG NHIỄM KHUẨN: NGĂN NGỪA VI KHUẨN GÂY BỆNH XÂM NHẬP VÀ LÂY LAN BỆNH NHIỄM TRUNG TỪ BỆNH NHÂN SANG NGƯỜI KHÁC

TiỆT TRÙNG DỤNG CỤ:TiỆT TRÙNG DỤNG CỤ:

-SẤY KHÔ-SẤY KHÔ

-HẤP ẨM-HẤP ẨM

-HÓA CHẤT-HÓA CHẤT

-ETHYLENE OXIDE-ETHYLENE OXIDE

CHUẨN BỊ BỆNH NHÂNCHUẨN BỊ BỆNH NHÂN

VỆ SINH RĂNG MIỆNG, LẤY CAO RĂNG TỐT TRƯỚC KHI LÀM THỦ THUẬT

CHUẨN BỊ THẦY THUỐC

THIẾU CẨN THẬN, THIẾU NHÌN XA TRÔNG RỘNG SẼ LÀM SANG CHẤN, HUỶ HOẠI NHIỀU TỔ CHỨC XUNG QUANH.

NGUYÊN TẮC GÂY SANG CHẤN TỐI THIỂU

NGUYÊN NHÂN HAY GẶP NHẤT CỦA SANG CHẤN NHIỀU TRONG PHẪU THUẬT LÀ DO KẾ HOẠCH MỔ KÉM, THIẾT KẾ VẠT KHÔNG TỐT, ĐƯỜNG VÀO LẤY XƯƠNG VÀ RĂNG KHÔNG CẨN THẬN, PHẪU THUẬT VIÊN VÀ TRỢ THỦ SỬ DỤNG LỰC QUÁ MẠNH KHI SỬ DỤNG KÉO, BANH MIỆNG, KÉO VẠT, BẨY, MŨI KHOAN VÀ ĐỤC

NGUYÊN TẮC CHỌN ĐƯỜNG VÀO THÍCH HỢPĐƯỜNG RẠCH :

NGÓN TAY PHẢI CÓ ĐIỂM TỰA

RẠCH VUÔNG GÓC VỚI MẶT DARẠCH VUÔNG GÓC VỚI MẶT DA RẠCH CẢ NIÊM MẠC VÀ MÀNG XƯƠNGRẠCH CẢ NIÊM MẠC VÀ MÀNG XƯƠNG ĐƯỜNG RẠCH ĐÚNG VỚI ĐƯỜNG THIẾT ĐƯỜNG RẠCH ĐÚNG VỚI ĐƯỜNG THIẾT

KẾKẾ RẠCH BẮT ĐẦU PHÍA NIÊM MẠC DI RẠCH BẮT ĐẦU PHÍA NIÊM MẠC DI

ĐỘNG VÀ KẾT THÚC Ở 1/3 NHÚ LỢIĐỘNG VÀ KẾT THÚC Ở 1/3 NHÚ LỢI ĐƯỜNG RẠCH BÁN KHUYÊN PHẢI CÁCH ĐƯỜNG RẠCH BÁN KHUYÊN PHẢI CÁCH

RÃNH LỢI < 0,5 cmRÃNH LỢI < 0,5 cm

TẠO VẠT :

-CHIỀU RỘNG CỦA VẠT PHẢI ĐỦ ĐỂ THAO TÁC

-ĐÁY VẠT PHẢI LỚN HƠN PHÍA TỰ DO

KÍCH THƯỚC CỦA VẠT PHẢI LỚN HƠN KHUYẾT XƯƠNG

NIÊM MẠC VÀ MÀNG XƯƠNG KHÔNG ĐƯỢC TÁCH NHAU

BỆNH NHÂN CÓ CƯỜI RỘNG VÀ CÓ HỞ LỢI PHẢI THẬT THẬN TRỌNG TRÁNH LÀM TỔN THƯƠNG ĐÉN VẠT DO CO KÉO,GẤP VẠT..

TẠO VẠT VÀ RẠCH CẦN TRÁNH TỔN TẠO VẠT VÀ RẠCH CẦN TRÁNH TỔN THƯƠNG: BÓ MẠCH THẦN KINH THƯƠNG: BÓ MẠCH THẦN KINH CẰM, KHẨU CÁI LỚN, RĂNG CẰM, KHẨU CÁI LỚN, RĂNG CỬA,THẦN KINH DƯỚI Ổ MẮT,THẦN CỬA,THẦN KINH DƯỚI Ổ MẮT,THẦN KINH LƯỠI,KINH LƯỠI,

ỐNG DẪN TUYẾN DƯỚI HÀM VÀ ỐNG DẪN TUYẾN DƯỚI HÀM VÀ MANG TAI,ĐÁM RỐI TM DƯỚI LƯỠI, MANG TAI,ĐÁM RỐI TM DƯỚI LƯỠI, ĐỘNG MẠCH MẶT,THẦN KINH MẶTĐỘNG MẠCH MẶT,THẦN KINH MẶT

CÁC KIỂU VẠT :

VẠT HÌNH THANG :

ƯU ĐIỂM :ƯU ĐIỂM :

- TRƯỜNG MỔ ĐỦ RỘNG- TRƯỜNG MỔ ĐỦ RỘNG

-PHẪU THUẬT THỰC HIỆN TRÊN 1-2 -PHẪU THUẬT THỰC HIỆN TRÊN 1-2 RĂNGRĂNG

-ĐÓNG VẠT DỄ-ĐÓNG VẠT DỄ

-LIỀN THƯƠNG NHANH-LIỀN THƯƠNG NHANH

NHƯỢC ĐIỂM :NHƯỢC ĐIỂM :

TẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNHTẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNH

VẠT TAM GIÁC : CẮT CUỐNG RĂNG,CẮT NANG,LẤY CHÓP RĂNG

ƯU ĐIỂM:ƯU ĐIỂM:

-ĐẢM BẢO CUNG CẤP MÁU -ĐẢM BẢO CUNG CẤP MÁU

-TRƯỜNG MỔ RỘNG.-TRƯỜNG MỔ RỘNG.

-DỄ MỔ RỘNG VẠT-DỄ MỔ RỘNG VẠT

NHƯỢC ĐIỂM:NHƯỢC ĐIỂM:

-HẠN CHẾ CHIỀU DÀI DỌC CHÂN RĂNG -HẠN CHẾ CHIỀU DÀI DỌC CHÂN RĂNG

-VẠT DỄ BỊ CĂNG-VẠT DỄ BỊ CĂNG

-TẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNH-TẠO SẸO LÕM Ở LỢI DÍNH

VẠT PHONG BÌ PHẪU THUẬT VIỀN LỢI Ở MẶT NGOÀI VÀ MẶT TRONG,CẮT CUỐNG RĂNG Ở PHÍA VÒM MIỆNG,LẤY RĂNG NGẦM,NANG...

ƯU ĐIỂM : TRÁNH ĐƯỜNG RẠCH DỌC,DỄ ĐẶT LẠI VẠT ĐÚNG VỊ TRÍ

NHƯỢC ĐIỂM: KHÓ TÁCH VẠT,CĂNG,HẠN CHẾ TRƯỜNG MỔ,DỄ TỔN THƯƠNG MẠCH VÀ THẦN KINH

VẠT BÁN KHUYÊN : ĐỈNH CỦA CUNGPHẢI CÁCH VIỀN LỢI ÍT NHẤT 0.5 CM, MỖI BÊN CUẢ ĐƯỜNG RẠCH CÁCH MÉP VÙNG XƯƠNG LẤY ĐI ÍT NHẤT LÀ MỘT RĂNG .

ƯU ĐIỂM : ĐƯỜNG RẠCH NHỎ VÀ DỄ BÓC TÁCH VẠT,KHÔNG ẢNH HƯỞNG VÙNG QUANH RĂNG , DỄ VỆ SINH HƠN SO VỚI CÁC VẠT KHÁC .

NHƯỢC ĐIỂM : ĐƯỜNG RẠCH DỄ ĐI QUA TỔN THƯƠNG XƯƠNG NẰM PHÍA DƯỚI , KHÓ KHÂU ĐÓNG,HẠN CHẾ ĐƯỜNG VÀO VÀ TẦM NHÌN , DỄ BỊ RÁCH VẠT

VẠT CHỮ Y VÀ X THƯỜNG SỬ DỤNG ĐẺ CẮT BỎ LỒI XƯƠNG Ở VÒM MIỆNG .ĐƯỜNG RẠCH CHỮ Y ĐỂ LẤY LỒI XƯƠNG CÓ KÍCH THƯỚC NHỎ , ĐƯƠNG RẠCH CHỮ X ĐỂ LẤY LỒI XƯƠNG KHẨU CÁI CÓ KÍCH THƯỚC LỚN

VẠT CÓ CUỐNG

- BÓC TÁCH (PHẪU TÍCH): DÙNG CÂY TÁCH BÓC (ELEVATOR) ĐỂ TÁCH VẠT NIÊM MẠC – MÀNG XƯƠNG.

VỚI VẠT DA, DÙNG KÉO ĐẦU TÙ BÓC TÁCH VẠT, CŨNG CÓ VỊ TRÍ CÓ THỂ SỬ DỤNG DAO ĐỂ CẮT, ĐIỀU QUAN TRỌNG LÀ GIỮ ĐƯỢC CUNG CẤP MÁU TỐT CHO VẠT.

TỔ CHỨC LIÊN KẾT, CÂN, CƠ, XƯƠNG ĐƯỢC XÁC ĐỊNH VÀ PHẪU TÍCH THEO LỚP, TẤT CẢ CẤU TRÚC GIẢI PHẪU QUAN TRỌNG PHẢI ĐƯỢC GIỮ NGUYÊN VẸN.

CẮT XƯƠNG: TRONG PHẪU THUẬT MIỆNG ĐỂ MỞ ĐƯỜNG VÀO TỔN THƯƠNG QUA XƯƠNG THƯỜNG SỬ DỤNG MŨI KHOAN SẮC. TUY NHIÊN CÓ THỂ DÙNG ĐỤC, GOUGES, RONGEUR VÀ DŨA.

MŨI KHOAN TUNGSTEN CARBIDE ĐẦU HOA HỒNG (ASH7-16) HOẶC RÃNH CAO (ASH7-12). NÊN DÙNG KHOAN HIGH SPEED VỚI ÁP SUẤT TỐI THIỂU. TRONG QUÁ TRÌNH KHOAN PHẢI TƯỚI NƯỚC BẰNG HUYẾT THANH MẶN ĐẲNG TRƯƠNG VÔ TRÙNG. ĐỤC VÀ MŨI KHOAN: DÙNG KHOAN ĐỤC LỖ VÀ ĐƯỢC NỐI BẰNG ĐỤC RỒI ĐỤC LẤY MẢNH XƯƠNG.

LÀM SẠCH TRƯỜNG MỔ: NGƯỜI PHỤ PHẢI THƯỜNG XUYÊN BƠM RỬA LÀM SẠCH VÙNG MỔ, LẤY BỎ CÁC CẶN TRONG KHI KHOAN, ĐỤC, HÚT SẠCH VÙNG MỔ. THỈNH THOẢNG HÚT NƯỚC ĐỂ TRÁNH LÀM TẮC ỐNG HÚT.

NGUYÊN TẮC CẦM MÁU:KHÂU CẦM MÁU, BUỘC CẦM MÁUĐẶT MÈCHE: CÓ THỂ LÀ TẠM THỜI TỪNG LÚC MỘT TRONG LÚC MỔ HOẶC ĐỂ CẦM MÁU 24–48 GIỜ.-ĐIỆN ĐÔNG: DÙNG ĐỐT ĐIỆN ĐƠN CỰC HOẶC LƯỠNG CỰC-CHẢY MÁU TỪ XƯƠNG: DÙNG GẠC TẨM NÓNG, SÁP XƯƠNG (CẦN LẤY ĐI SAU KHI CẦM MÁU ĐỂ TRÁNH PHẢN ỨNG DỊ VẬT). DÙNG ĐỤC ĐỤC MẢNH XƯƠNG ÉP MẠCH ĐỂ CẦM MÁU.

NGUYÊN TẮC RỬA VẾT THƯƠNG:

KHI PHẪU THUẬT KẾT THÚC, VẾT MỔ TRƯỚC KHI ĐÓNG PHẢI LẤY BỎ TOÀN BỘ CẶN RỬA, TÚI RĂNG BỆNH LÝ, MẢNH XƯƠNG RỜI, MẢNH RĂNG GÃY... HỐC XƯƠNG CẦN BƠM RỬA SẠCH BẰNG HUYẾT THANH MẶN ĐẲNG TRƯƠNG. VẠT PHẢI CẮT BỎ TỔ CHỨC BỊ DẬP NÁT, HOẠI TỬ.

NGUYÊN TẮC DẪN LƯU:

VẾT THƯƠNG CẦN DẪN LƯU KHI NHIỄM BẨN VÀ NHIỄM TRÙNG, APXE, VẾT THƯƠNG CÓ KHOẢNG CHẾT.

- DẪN LƯU NÔNG NHỎ: DÙNG LAM CAO SU GĂNG TAY ĐỂ 48 GIỜ.

- DẪN LƯU NÔNG RỘNG: ĐỂ DẪN LƯU APXE.

- DẪN LƯU SÂU: ỐNG CÓ LỖ NHỎ.DẪN LƯU HÚT LIÊN TỤC: ĐỂ 3 – 7 NGÀY

NGUYÊN TẮC ĐÓNG VẾT MỔ:

TRƯỚC KHI ĐÓNG VẾT MỔ PHẪU THUẬT VIÊN PHẢI CHẮC CHẮN RẰNG CUỘC MỔ ĐÃ HOÀN TẤT, KHÔNG CÒN CHẢY MÁU, KHÔNG CÓ DỊ VẬT...

CÁC KiỂU KHÂU ĐÓNG;

-KHÂU MŨI RỜI

-KHÂU LIÊN TỤC

-KHÂU LIÊN TỤC CÓ KHÓA

.

KHÂU ĐỆM NGANG

KHÂU ĐỆM DỌC