No. 11-1 ทบ & หลักการทางจริยศาสตร์...ใหๆ อเสมอ 5 •องเ−นMz‰ใจbกในอา…พ ปV

ชชวาล วงคสาร (อ.นท)

วทยาลยพยาบาลและสขภาพ มรภ.สวนสนนทา

พย.บ.(เกยรตนยม) ม. ราชธาน อบลราชธาน

ปร.ด.(การบรหารพยาบาล) กำลงศกษา ม. ครสเตยน ประเทศไทยพย.ม. (การพยาบาลผใหญ) ม. หวเฉยวเฉลมพระเกยรต

นตศาสตร ภาคบณฑต (กำลงศกษา) ม. ธรรมศาสตร

การศกษา

การศกษาเฉพาะทางการพยาบาล :

2. การพยาบาลผปวยฟอกเลอดดวยไตเทยม มหาวทยาลยนวมนทราธราช

1. การพยาบาลหองสวนหวใจและการตรวจรกษาพเศษ สถาบนโรคทรวงอก กรมการเเพทย

3. ศาสตรและศลปการสอนพยาบาล จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4. การพยาบาลผสงอาย มหาวทยาลยมหดล

สาขาการพยาบาลผใหญและผสงอาย

facebookData link

(ลขสทธภาพถายเพอการสอนเทานน)เผยเเพร กนยายน 2561

Line

โดย

ปรบปรงครงท -

Lecture No. 11-1

บรรยายแก นศ.พยาบาลศาสตร

ป 2 รนท 11วทยาลยพยาบาลและสขภาพ

CNH:SSRUแนวคดและทฤษฏจรยศาสตร

มโนจรยศาสตรกบการปฏบตการพยาบาล อ.นท

nutt_ch

ut

กรอบปฏบตรายดานทพฒนามาจากทฤษฏจรยศาสตร

• การเคารพเอกสทธ/อสระ (Autonomy)

• การทำประโยชน (Beneficence)

• การไมทำอนตราย (Nonmalficence)

• ความยตธรรม /เสมอภาค (Justice)

• ความซอสตย (Fidelity)

• การบอกความจรง (Veracity)

• การพทกษสทธ ทำหนาทแทน (Advocacy)

• (อทยวรรณ พงษบรบรณ,2557;Fry,1994)

TOPIC OUT LINE : ทตองเขาใจสำหรบสอบ

College of Nursing and Health Suansunundha Rajabhaj University

Line ID: nutt-chut ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Tel. 095-8499-681

2

การพฒนาจรยศาสตร อ.นท

nutt_ch

ut

ในวชาชพการพยาบาล P.203

แนวคดการพฒนาทฤษฏหลกทเกยวของ - โคลเบอรก

- การกระจางคานยม

- ตนไมจรยธรรม

วธการพฒนาจรยศาสตรการปลกฝงจรยศาสตร

Topic out lineจงตอบคำถามตามความเปนจรง N Y

เราม 1. สตปญญา 2. สตสมปรชชญญะ 3. จตสำนกสวนบคคล 4. จตรสกผดชอบชว- ด 5. พฤตกรรมทเหมาะสม 6. พฤตกรรมขามวฒนธรรมตามฮต 7. มความพรอมทจะพฒนา 8.เพอนเรามความพรอมทจะพฒนา 9. คดวา 8 คำตอบของเราเพอนไมคดคาน ?



3

4

มโนจรยศาสตรกบการสรางสรรคสงคม อ.นท

nutt_ch

ut

สงคมไทยมมมมองตอพยาบาลแบบไหน ??

1 เปนอาชพทมเกยรต สงคมใหการยอมรบและยกยองผทประกอบอาชพน

30.42%

2 การใหบรการของพยาบาลระหวางของรฐและ เอกชน มความแตกตางกน เชน การพดจา กรยา ทาทางและเลอกปฏบต เปนตน

22.61%

3 ควรมหนาทรกษาพยาบาล ดแลผปวยทงทางดานรางกายและจตใจใหเปนไปตามมาตรฐานและ จรรยาบรรณวชาชพ

20.64%

4 ตองเสยสละ อดทนและมใจรกในวชาชพ

15.20%

5 เปนอาชพทหางานทำไดไมยาก11.13%

สำนกนโยบายและยทธศาสตร สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ๒๕๕๓



4

5


nutt_ch

ut

พยาบาลแบบไหน? ทประชาชนตองการ●1 จตใจด สภาพ ยมแยม เปนกนเองกบทกคน/ ใหบรการทประทบใจ●2 เปนคนด ยดมนในคณธรรม จรยธรรม ●3 เปนผทเสยสละและทมเท โดยเฉพาะในพนทหางไกลหรอในพนททตองการความชวยเหลออยางเรงดวน

●4 มความรความชำนาญในวชาชพ สามารถใหความรแกประชาชนในเรองการดแลรกษาสขภาพอนามยไดอยางถกตอง/เรยนร และพฒนาสงใหมๆ อยเสมอ●5 ตองเปนผทมใจรกในอาชพ ปฏบตหนาทอยางเตมกำลงความสามารถ ● 41.29% ● 19.33% ● 17.02% ● 14.41% ● 7.95%



5

6


nutt_ch

ut

ความสำคญของจรยศาสตรในวชาชพการพยาบาล

• จรยศาสตรใหความรเกยวกบพฤตกรรมมนษย

• พยาบาลทำงานกบมนษยทงผทมสขภาพดและเจบปวย

• การเขาใจในมนษย คด วเคราะหสงทเหมาะควรไดจะชวยใหปฏบตงานไดอยางม

ประสทธภาพประสบความสำเรจในการประกอบวชาชพ

• จรยศาสตร เปนพนฐานของจรรยาบรรณวชาชพ ชวยใหวชาชพมมาตรฐาน เปน

ทยอมรบของสงคม



6


nutt_ch

ut

คณธรรม

จรยธรรม บนได 2 ขนนำความเจรญสชวต

คณ !! มคณธรรมแลวหรอยง

ขยน ประหยด ซอสตย มวนย สภาพ สะอาด สามคค มนำใจ

พฤตกรรมในเงาธรรม

ความจรงทเปนความด ทเปนคำสอนใหเกดพฤตกรรมทเปนประโยชน

เอกสทธเเหงตน การทำประโยชน การไมทำอนตราย การบอกความจรง

การรกษาความลบ ความเสมอภาคและยตธรรม

คานยมตามหลกธรรม



7


nutt_ch

ut

มมมองในยคเปลยนผานตามการรบรจรศาสตรทางสงคม

อดต - ยาของหมอหวาน

ปจจบน - เลยงยา เลยงไข

กายเมตตา ใจพงได

ธรกจกบการลงทน ผลตอบเเทนเปนทตง

“หากรถงโอกาสทจะเกดตงแตตน กจะหาทางระมดระวง

ปองกน ยอมชวยใหสามารถปลอดจากความผดตางๆได”



8

มโนจรยศาสตรพนฐานสงคมทวไป อ.นท

nutt_ch

ut

1. ความเอออาทร2. การใหเกยรต เชอถอและไววางใจ3. การตระหนกรในตนเอง 4. ความเขาใจเเละการตระหนกรในตวตนของบคคล5. การใหความเคารพ6. การมอารมณขน

อทยวรรณ พงษบรบรณ(2557)หนา 231

ทานคดวาสงคมคาดหวงพฤตกรรมเชงจรยศาสตรจากผประกอบวชาชพอยางไร

ทานคดวาคาดหวงพฤตกรรมเชงจรยศาสตรจากอาจารยพยาบาลอยางไร

ทานคดวาพยาบาลยคใหมควรมความเกงแบบไหน นอกจากจะมความรและจรยศาสตรทเขมเเขงขน



9


nutt_ch

ut

พฤตกรรม คอ ตวบงชทางจรยศาสตรทดทสด“ความประพฤตทด มนษยควรปฏบต” เปนผลจากการไตรตรอง พจารณาดวยเหตผล

จรยธรรมภายนอก

โกรธ รก

โลภ

จรยธรรมภายใน1.ความร2.เหตผล3.ทศนคต



10


nutt_ch

ut

ปจจยทกำหนดจรยธรรมของมนษย

•พระธรรมปฎก “ ความสขอยทการไดสนองความตองการหรอความอยาก”

“การมงหาความสขอยกบการเสพสงภายนอกเทากบหมดอสรภาพลงไปทกท”

“มนษยเปนสตวประเสรฐดวยการฝก”

ศาสนา

ปรชญา/กฏหมาย

สงททกศาสนากลาวถงในขอบขายของจรยธรรม

• สงทควรแสวงหาในชวต

• คาทางจรยธรรม- ด ชว ถก ผด

• มาตรการตดสนการกระทำ

• วฒนธรรม • การเคารพผใหญ

• ตำแหนงสำคญของรางกายจากศรษะจรดเทา

• การใชวาจาสภาพ

– สรางสรรค นาฟง

- ไมนนทาวาราย ไมใชคำหยาบ

- ไมสอเสยด ยยง

คานยม



11

โมเดลจรยศาสตรทางการพยาบาลทสงคมตองการ อ.นท

nutt_ch

ut



12

มโนจรยศาสตรองแนวทฤษฏ อ.นท

nutt_ch

ut

ทฤษฎจรยศาสตร

เนนผลของการกระทำโดยหลกของผลประโยชน - บคคลตองทำ

สงทมคณคาทางบวก มผลดมากกวาผลเสยเกดผลดตอคนสวนใหญ

1.ทฤษฏประโยชนยม

“คาของคนอยทผลของงาน” • ความสข ประโยชนสงสด • แกคนจานวนมากท:สด

จอหน สจวต มลล



13

มโนจรยศาสตรองแนวทฤษฏ อ.นท

nutt_ch

ut

ทฤษฎจรยศาสตร

2.ทฤษฏหนาทนยม

จอหน สจวต มลล

เนนเจตนาของการกระทำ - การทำหนาททพงกระทำ

ตามกฎเกณฑสากล หลกการอยเหนอผลประโยชน

“คณคาทางศลธรรม ถกผดตายตว ความดยงอยไมมขอแม”

• ชวตทสมบรณคอชวตทอยกบหนาทดวยการทำศลใหบรสทธ

• การทำตามหนาทโดยสำนก ไมไดเกดจากแรงกระตนอารมณ ความรสก ทปราศจากการ

ไตรตรองดวยเหตผล และทำโดยไมหวงผลใดๆ



14

15


nutt_ch

ut

ทำด ไดด มทไหน

ทำชว ไดด มถมไป

คณรสกอยางไรกบคำกลาวเหลาน.......มนคอความจรงใชหรอไม

เราทำดแลวผด

คนไมทำไมเหนโดนดา โดนวา

เเตบางคนเลอกทำชว เพราะหาทางออกไมได

หากเลอกไดใครอยากจะ “ขโมย” เพราะสามญสำนกยงมจง “จำใจ”ตองขโมย

ผลของการ “ไมตดสน”และ “ไมหวงผลตอบเเทน”ในทสดกเกดขน



15

มโนจรยศาสตรทพงประสงค อ.นท

nutt_ch

ut

คณลกษณะเชงจรยศาสตรทพยาบาลตองมมากกวาคนทวไป 9 ขอ : P.234

(สภาการพยาบาล,2551)

•1.ความซอสตย

ซอตรงตอหนาทซอตรงตอบคคลยดมนคำสญญายดมนความสจรตบรการดวยใจรก

ความจงรก-ภกด



16


nutt_ch

ut

คณลกษณะเชงจรยศาสตรทพยาบาลตองมมากกวาคนทวไป 9 ขอ : P.234(สภาการพยาบาล,2551)

•2. ดานความมเมตตากรณา

ใหความเชอเหลอใหเกยรตและศกดศร

ใหความกรณา-ใหอภย

ใหกลยาณมตร

ใหการดเเลดวยความเอออารโดยใจเอออาทร



17


nutt_ch

ut


•3. ดานวนยการพยาบาลทมคณภาพยดหลกทศพธราชธรรม

ศล : พฤตกรรมทด

บรจาค : เสยสละอาชชวะ : ซอตรง สจรต

ทาน : การให

มททวะ : ความออนโยน

อโกธะ : มเหตผลตปะ : ความเพยร ไมหมกหมน

อวสงหา : ไมเบยดเบยน /หลงขนต : ความอดทน

อวโรธะ : ประพฤตไมผดธรรม

รป

“บนได”เราไมจำเปนตองขนทกขนเพยงเเตมความตงมนทจะกาวขน ขนเเรกทมนคงกถอวาจดประกาย การกาวเทาขนถดไปไดเเลว

Cr.ผชายธรรมดา



18

19


nutt_ch

ut


•4. ดานความยตธรรม

เคารพสทธพนฐานเคารพในความจรงทำหนาทแบบโปรงใส

รกษาความเปนธรรม

•5. ดานความรบผดชอบ

บรการดวยความรรกษาความลบเปนทตง

ใฝศกษาพฒนา เชดชวชาชพ

ปลกจตสำนก รบผดชอบความร มงพฒนาวชาชพ

มสต สรางสมความอดทนรบผดชอบตอผลงานของตนเอง

เปดทางเลอกใหผปวยรวมตดสนใจดแลดวยมาตรฐานวชาชพอยางตอเนองชแจงขอสงสยและไขคำอธบาย

รบผดชอบสงสดตอจรรยาบรรณวชาชพ



19


nutt_ch

ut


•6. ดานความเสยสละ

เเสดงนำใจ : ผปวยคลายทกข

แบงปนทรพยสน : ผปวยหายกงวล

ใหเวลาดแล : คำนงถงองครวมการบรการ

อทศกาย ใจ : ผปวยสบายขน

สละใจใหเปนกลาง : ละทงอคต สลดความไมพอทง



20


nutt_ch

ut


•7. อธยาศยเปนมตร กรยาสภาพนมนวล

9. ทสามคคพรอมเพรยง นำหนงใจเดยวกน

8.อดทนตอการทำงาน เหนดเหนอยไมทอถอย



21


nutt_ch

ut


• การเคารพเอกสทธ/อสระ (Autonomy)

• การทำประโยชน (Beneficence)

• การไมทำอนตราย (Nonmalficence)

• ความยตธรรม /เสมอภาค (Justice)

• ความซอสตย (Fidelity)

• การบอกความจรง (Veracity)

• การพทกษสทธ ทำหนาทแทน (Advocacy)

• (อทยวรรณ พงษบรบรณ,2557;Fry,1994)

TOPIC OUT LINE : ทตองเขาใจสำหรบสอบ



22


nutt_ch

ut


(อทยวรรณ พงษบรบรณ,2557;Fry,1994)

การเคารพอสระ Respect for Autonomy• อยบนพนฐานของคานยม ความเชอ เหตผล และความตงใจ

• อาศยขอมลทถกตองและเพยงพอ ทำดวยความเขาใจ

• เปนอสระจากการถกบงคบ

การตดสนใจ การกระทำตามความปรารถนาของตนเอง

การเคารพในความเปนบคคลของผใชบรการ

•ตระหนกในความเปนคนและความเปนตวเองทแตกตางเฉพาะบคคล

•มความจรงใจ สามารถเอาใจเขามาใสใจเรา รบฟงเพอเขาใจความรสก

นกคด ปญหา ความตองการ



23


nutt_ch

ut



การทำประโยชน (Beneficence)

• การทำประโยชน ปองกนอนตราย สงเสรมสงทด

• การสมดลระหวางประโยชนและอนตราย

การทำในสงทด มเมตตา ปรารถนาดตอเพอนมนษย• ชวยใหผบรการไดรบประโยชนตามทสมควรจะได

• ลดความเสยง ปองกนอนตราย บรรเทาทกข

• สงเสรมใหผปวยไดรบการดแลอยางดทสด



24


nutt_ch

ut



การไมทำอนตราย (Nonmalficence, Doing no harm)

การไมทำใหผอนไดรบอนตรายทงทางรางกายและจตใจ

ทงโดยตรงและโดยออม ไดแก หามฆา ทำใหปวด ทำใหพการ

ทำใหไรความสามารถ ทำใหทกข จำกดอสรภาพ



25


nutt_ch

ut



ความยตธรรม/เสมอภาค

(Justice)

สงทเทากนตองไดรบการปฏบตเหมอนกน

ทำใหเหมอนกน ไมเลอกกลม ศาสนา วรรณะ

การใหรางวล การลงโทษ



26


nutt_ch

ut



ความซอสตย(Fidelity)

• การรกษาสญญา ทำสงทรบปากไว

• การปกปดความลบ ขอมลของผปวยจะเปดเผยไดเฉพาะกบบคคลทเกยวของกบการดแลผปวยเทานน

พนธะหนาททจะตองซอสตยตอตนเองและผอน1.ผปวยยนยอม

2.ปฏบตตามกฎหมายหรอตามหนาท 3. เปดเผยตอผรวมทมในการดแลรกษาผปวย



27


nutt_ch

ut



•การบอกความจรง

• (Veracity)



28

- เขอนไขในการบอกความจรง

- รปแบบ/วธในการบอกความจรง

- บทบาทพยาบาลกบการบอกความจรง

• บอกสทธทผปวยม หาทางปองกนการละเมดสทธผปวย

• ชวยผปวยคนหาความตองการของตนเอง และหาทางตอบสนอง

• พยายามทำสงทดทสดใหกบผปวย


nutt_ch

ut



การพทกษสทธ

(Advocacy)

การรกษา ปกปอง หรอชวยใหผอนไดรบประโยชน เปนผ

แทนในการตดสนใจและลงมอกระทำเพอประโยชนสงสดของผปวย

พยาบาลตองมความร เขาใจในสทธ พฤตกรรมและความเปนบคคล

ของผปวยทจะมชวต อสรภาพในการตดสนใจ และมความเตมใจ

ใชความสามารถของตนอยางเตมท



29

มโนจรยศาสตรทเกดขนจากการเออประสาน อ.นท

nutt_ch

ut

การยนยอม

จรยศาสตร- การทผประกอบวชาชพทางสขภาพใหขอมลแกผปวยอยางเพยงพอเพอใหผปวยตดสนใจไดภายหลงไดรบขอมล

กฎหมาย - ลกษณะความยนยอมทกฎหมายยอมรบ 1. ความยนยอมโดยแจงชด 2. ไมขดตอศลธรรมอนด 3. เกดขนในเฉพาะคราว เฉพาะเรอง 4. บรสทธ ปราศจากการจงใจ

ลกษณะการยนยอม

ยนยอมโดยตรงดวยลายลกษณอกษร

ยนยอมโดยตรงดวยวาจา

ยนยอมโดยทางออม

การใหความชวยเหลอโดยไมตองยนยอมทไมผดหลกการทางจรยศาสตร



30


nutt_ch

ut

การยนยอม

จรยศาสตร- การทผประกอบวชาชพทางสขภาพใหขอมลแกผปวยอยางเพยงพอเพอใหผปวยตดสนใจไดภายหลงไดรบขอมล

กฎหมาย - ลกษณะความยนยอมทกฎหมายยอมรบ 1. ความยนยอมโดยแจงชด 2. ไมขดตอศลธรรมอนด 3. เกดขนในเฉพาะคราว เฉพาะเรอง 4. บรสทธ ปราศจากการจงใจ

ลกษณะการยนยอม

ยนยอมโดยตรงดวยลายลกษณอกษร

ยนยอมโดยตรงดวยวาจา

ยนยอมโดยทางออม

การใหความชวยเหลอโดยไมตองยนยอมทไมผดหลกการทางจรยศาสตร

• ขณะเรงดวน

• ผปวยขอสละสทธ

• การเปดเผยจะกอใหเกดผลเสยแกผปวย

• ผปวยมสภาพจตใจไมสมประกอบ

• ผลรายเกดขนโดยไมไดคาดหมาย



31


nutt_ch

ut

ความรบผดชอบ ( Accountabilily

การทบคคลสามารถใหคำตอบในสงทตนไดกระทำหรอรบผดชอบตอผใช

บรการ ตอวชาชพ เพอนรวมงานและตนเอง ตามกฎหมายและจรยธรรม

พยาบาลในปจจบน ตองวเคราะหไดวา ควรทำอะไร

ใหผปวยมากนอยเพยงใดเพราะอะไรตอผใชบรการ

• ใหการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค ใหการดแลรกษาและฟนฟสภาพในยามเจบ

ปวยโดยใชความร ทกษะ ศลปวทยาการอยางเตมความสามารถดวยความรกเพอน

มนษย

ตอตนเอง

• การพฒนาความร ทกษะ และสตปญญาเพอใหทำหนาทไดอยางมประสทธภาพ

• การพฒนาคณธรรมใหมมโนธรรม ประพฤตอยในความด

• การพฒนามนษยสมพนธ เพอมชวตและทำงานอยในสงคมไดดวยความสข

• มชวตอยอยางมเกยรตและศกดศรของความเปนมนษย



32


nutt_ch

ut

ความรบผดชอบ ( Accountabilily

การทบคคลสามารถใหคำตอบในสงทตนไดกระทำหรอรบผดชอบตอผใช

บรการ ตอวชาชพ เพอนรวมงานและตนเอง ตามกฎหมายและจรยธรรม

พยาบาลในปจจบน ตองวเคราะหไดวา ควรทำอะไร

ใหผปวยมากนอยเพยงใดเพราะอะไรตอผใชบรการ

• ใหการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค ใหการดแลรกษาและฟนฟสภาพในยามเจบ

ปวยโดยใชความร ทกษะ ศลปวทยาการอยางเตมความสามารถดวยความรกเพอน

มนษย

ตอตนเอง

• การพฒนาความร ทกษะ และสตปญญาเพอใหทำหนาทไดอยางมประสทธภาพ

• การพฒนาคณธรรมใหมมโนธรรม ประพฤตอยในความด

• การพฒนามนษยสมพนธ เพอมชวตและทำงานอยในสงคมไดดวยความสข

• มชวตอยอยางมเกยรตและศกดศรของความเปนมนษย

• ตอวชาชพ

• ใหบรการอยางมประสทธภาพดวยเกยรตและศกดศรแหงวชาชพ

• รวมกนสรางความกาวหนาทางวตถาร พฒนาความรและทกษะเพอ

พฒนาประสทธภาพและประสทธผลของบรการพยาบาล

• แลกเปลยนและเผยแพรความรระหวางสมาชกพยาบาลและสงคม

• รกษาจรรยาบรรณวชาชพ เพอสรางความศรทธาใหสงคมเกดความเชอ

ถอ ไววางใจในบรการของวชาชพ

จรรยาบรรณวชาชพการพยาบาล



33


nutt_ch

ut

ความรวมมอ(Cooperation)

การมสวนรวมงานอยางจรงจงเพอใหการดแลผปวยมคณภาพ

• คณคา เปาหมายของตนเอง

• การเสยสละ

• การมสมพนธภาพกบผอน

ความเอออาทร(Caring)

การทพยาบาลปกปองดแลผปวยใหม

สขภาพดสมศกดศรของมนษย

ความรก ความเขาใจ ความเหนใจ ใสใจใน

ปญหา ความตองการของผปวยและญาต

การใหกำลงใจ ยมแยมแจมใส มไมตร

ลกษณะความเอออาทร(Watson,1995)

1. ชวยเหลอโดยคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล

2. ใหเวลาในการฟง รกษาความลบ

3. ตอบสนองความตองการของผปวยอยางรวดเรว

4. ทำดวยความเมตตาและเหนใจอยางตอเนอง

5. ใหคำอธบายทเหมาะสม

6. มความกรณา เออเฟอเผอแผ สภาพ ใหความเคารพ



34


nutt_ch

ut

ในวชาชพการพยาบาล P.203

แนวคดการพฒนา

(ศวล ศรไล,2553; อทยวรรณ พงษบรบรณ,2557)

1. แนวคดพฒนาการทางสตปญญา นกทฤษฏทเกยวของPiaget, Kohlberg

ขอสรปของเเนวคด : จรยศาสตรในตวบคคลจะพฒนาตามลำดบขนและ มความตอเนองตลอดอายขย

2. แนวคดการเรยนรทางสงคม Bandura, Skinner

ขอสรปของเเนวคด : จรยศาสตรในตวบคคลจะพฒนาตามการเรยนรใน สงคม การขดเกลาทางสงคม

ชชวาล วงคสาร (อ.นท) Line ID : nutt_chut



35


nutt_ch

ut

(ศวล ศรไล,2553; อทยวรรณ พงษบรบรณ,2557)

1. แนวคดพฒนาการทางสตปญญา

แรกเกด – 2 ป พฒนาการสมผส การเคลอนไหว การเลยนแบบ การจำ

Piaget – Cognitive Development

2 – 7 ป พฒนาความคดรวบยอด แตใชวจารณญาณ ยงไมได7 - 11 ป แกปญหาเชงรปธรรมได11 ป ขนไป

พฒนาการใชเหตผล คดแกปญหาเชงนามธรรมได

Kohlberg – Cognitive Development (กลาวในทฤษฏหลก Next)

แนวคด 2 กลมความเชอหลกแนวคดพฒนาการทางสตปญญา

ประชาชน

นสตพยาบาล

พยาบาลวชาชพ

อาจารยพยาบาลผบรหารคณะพยาบาลศาสตร

1.พนฐานการพฒนามาจากปญญาและเหตผลเชงจรยศาสตรผบรหารสงสดของสถาบน

ระดบความคาดหวงเชงจรยศาสตร

2.การจงใจเบองตน เชน ยอมรบความสามารถ ความปลอดภย คลายความวตกกงวล

วทยากร/ผทรงคณวฒ

3.การพฒนาจรยศาสตรถอเปนวฒนธรรมสากล เพราะไมมบทบาทและลดความขดเเยง

4. ประสบการณจากการมปฏสมพนธระหวางคนอนในสงคม

5. คณภาพและขอบเขตของความรและสงเราจากสงคมมผลตอการพฒนาจรยศาสตรตลอดเวลา



36


nutt_ch

ut

แนวคด 2 กลม 2. แนวคดการเรยนรทางสงคม (เนนอตลกษณพฤตกรรมจรยศาสตรของผปรกอบวชาชพการพยาบาล)

เเรงกดดนจากคานยมวชาชพพยาบาล

ความเเตกตางทางวฒนธรรมกบการพยาบาล

ชองทางสอสารทางการพยาบาล

การยอมรบความเเตกตางทาง

วฒนธรรม

ความรบผดชอบในหนาเชงลก(เฉพาะ)

ความรบผดชอบในหนาโดยรวมของพยาบาล

อตลกษณพฤตกรรมจรยศาสตรของผประกอบวชาชพการพยาบาล



37

มโนจรยศาสตรกบ Socialization อ.นท

nutt_ch

ut

จงบอกกระบวนการ Socialization ทชวยพฒนาจรยศาสตรในตวคณ

ใหเวลา 10 นาท พรอมสมนำเสนอ 3-4 คน ในเวลา 15 นาท

ใบงานในชนเรยน (2 คะเเนน)

เกณฑคะเเนน : 1) กระบวนการ Socialization สมพนธกบจรยศาสตร = 1 คะเเนน2) จากตามขอ 1) + อธบาย กระบวนการ Socialization ทสมพนธกบจรยศาสตรไดมากกวา 5 หวขอ = 2 คะเเนน

แบงกลม 3 กลม คดเลอกตวเเทนนำเสนอ คะแนนของกลม = ตวเเทนนำเสนอ



38

ทฤษฏหลกทเกยวของกบการพฒนาจรยศาสตร อ.นท

nutt_ch

ut

บนได

6 ขน

ของการพฒ

นาจรยศ

าสตร

Lawrence Kohlberg’s stages of moral development

1

2

3

4

5

6

คดถงตนเองเปนหลก

คดถงตนเองเปนหลก

ความสมพนธ

ความถกตอง

ประโยชนคนหมมาก

เปนสากล

เสพ

สราง

กอนเกณ

ฑตามเกณ

ฑเหนอ

เกณฑ

<7

7-10

10-16

10-16

> 16

โทษ + รางวล

เเลกเปลยน ตาตอตา ตนไดประโยชน

ความรก มตรภาพ อารมณ รสกรวม

หนาท เคารพอำนาจ ฟงกฎระเบยบ

เเรงจงใจ ทำตามเกณฑเพอสวนรวม

เนนความยตธรรม



39


nutt_ch

ut

Values and Values clarificationสถานการณ

กรณตรวจพบผปวยรายหนงเปนมะเรงเตานมมทางเลอกในการรกษาโดยแพทยแนะนำใหตดเตานมขางทเปนทง ผปวยเงยบและขอทางเลอกอนแพทยบอกวามอกวธคอการรกษาดวยเคมบำบด และฉายแสง แตไมรบรองผลการรกษา

ในฐานะพยาบาลผดแลจะทำอยางไร?

❑ บอกผปวยใหผาตดเพราะเปนทางเลอกทดทสด❑ บอกผปวยวาตามใจจะอยกบกอนเนอราย กเอา เลอกใหเคมกแลวกน

❑ ไมรซ เรองแบบนตองตดสนใจเอง ใครจะเลอกใหได

????????



40


nutt_ch

ut

Values and Values clarification

มสฟลอเรนซกลาววา การพยาบาลเปนศลปะและวทยาศาสตร ศลปะไดมาจากการจดระบบในการปฏบตการพยาบาล สวนวทยาศาสตรไดมาจากองคความรทแทจรง มเหตผลในการปฏบต



41


nutt_ch

ut


ความหมายของคณคา●เปนความเชอของบคคล กลมคน หรอสงคม เกยวกบความมคาของความคด เจตคต ประเพณ และไดลงมอปฏบตตามสงทเชอ● เปนความศรทธายอมรบจากความรสก มากกวาเหตผลขอเทจจรง



42


nutt_ch

ut

Values and Values clarificationประเภทของคณคา

❖ คณคาสวนบคคล Personal values เปนสงทบคคลใหคณคาตามความเชอและทศนคตของตน❖ คณคาทางวฒนธรรม Cultural values❖ คณคาแหงวชาชพ Professional values เปนสงทวชาชพใหคณคา และจะกำหนดเปนจรรยาบรรณวชาชพ

Fry, 1994• คณคาทางจรยธรรม – ผด ถก ชว ด

• คณคาสวนบคคล – ความเชอ ทศนคต

• คณคาแหงวชาชพ - จรรยาบรรณวชาชพ

• คณคาทางวฒนธรรม-ประเพณ



43


nutt_ch

ut


✓ เลอกความเชอและพฤตกรรม ✓ การใหคณคาของความเชอ และพฤตกรรม ✓ การกระทำตามคณคา อยางสมำเสมอ

❑ ตระหนกถงความสำคญของความแตกตางระหวางบคคล❑ ลดความขดแยงระหวางคณคา❑ สงเสรมใหพยาบาลไดแสดงบทบาท advocacy❑ ผปวยไดรบการดแลทสอดคลองกบคณคาของตน❑ รจกและเขาใจตนเอง พฒนาตนเอง



44


nutt_ch

ut


❖ คณคาเกยวกบชวต : การทำแทง การใสเครองชวยหายใจ การชวยฟนคนชพ❖ คณคาเกยวกบสขภาพ: การกนเจ การออกกำลงกาย ❖ คณคาเกยวกบความเจบปวย : เปนตามครรลองของชวต ถกกำหนดมา ถกลงโทษ❖ ความตาย : สถงทสด ตายอยางสงบ



45


nutt_ch

ut


ผลจากความกระจางในคณคา

• รจกตนเองดขน มนใจในตนเองมากขน

• สอความคด คานยมของตนเองใหผอนทราบไดชดเจนขน

• ยอมรบเขาใจในความแตกตางระหวางความคดของบคคลไดดขน

• มทกษะในการจดการกบความรสกขดแยงไดดขน

• ตดสนใจไดดขน



46


nutt_ch

ut

ประการแรก พฒนาจตและพฤตกรรมพรอมกนในสดสวนทตางกนตามวย ประการทสอง การพฒนาบคคลตองอยบนพนฐานองคความรทางการวจยและพฒนา

ประการทสาม การพฒนาเพยงแค “ความรและทศนคต” ไมเพยงพอใหเกดพฤตกรรมท นา ปรารถนาได

ประการทส การพฒนาบคคลใหมพฤตกรรมทนาปรารถนา ตองพฒนาใหครบเครอง โดยตองพฒนา 1) เหตผลการตดสนใจแกปญหาเชงจรยธรรม เพอปรบเปลยนกระบวนการคด 2) ตองพฒนา “พลงหรอเครองยนต” คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ ลกษณะมงอนาคต การควบคมตน ความเชอในสงทถกตอง

ประการทหา การพฒนาตองคำนงถงความแตกตางระหวางบคคลดานลกษณะทางจตใจ ความสามารถในการรบการพฒนา ซงขนกบความพรอมทางจตใจ

Grow the Bodhi Tree



47


nutt_ch

ut

Grow the Bodhi Tree



48

วธการพฒนาจรยศาสตร อ.นท

nutt_ch

ut

ขนแรก วดระดบเหตผลเชงจรยธรรมของผไดรบการฝกกอน การศกษาทถกวธ

ขนสอง เสนอปญหาหรอเหตการณขดแยงทางจรยธรรม โดยเนนทครอบครวดแล

ขนสาม ใหคดตดสนใจและแสดงเหตผลเกยวกบปญหาหรอสถานการณท เสนอไป

ขนส สรางใหเกดความขดแยงภายใน จากการไดพบปะสบการณใหมๆ หรอ เหตผลใหมๆ จนกลายเปนจรยธรรมทถกตองเคยชน

ขนหา ความเขาใจหรอความกระจางในเหตผลใหมทสงกวาและใหการอบรม อยางตอเนอง

ขนหก การสรปยนยนการตดสนใจเลอกเเนวทางการพฒนาและแสดงเหตผลอกครง



49

หลกการปลกฝงจรยศาสตร อ.นท

nutt_ch

ut

คอ การปลกฝงคานยมคานยมหลกของคนไทย 12 ประการ1. มความรกชาต ศาสนา พระมหากษตรย ซงเปนสถาบนหลกของชาตในปจจบน

2. ซอสตย เสยสละ อดทน มอดมการณในสงทดงามเพอสวนรวม

3. กตญญ ตอพอแม ผปกครอง ครบาอาจารย

4. ใฝหาความร หมนศกษา เลาเรยน ทางตรงและทางออม

5. รกษาวฒนธรรมประเพณไทยอนงดงาม

6. มศลธรรม รกษาความสตย หวงดตอผอน เผอแผและแบงปน

7. เขาใจ เรยนร การเปนประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทถกตอง

8. มระเบยบวนย เคารพกฎหมาย ผนอยรจกการเคารพผใหญ



50

หลกการปลกฝงจรยศาสตร อ.นท

nutt_ch

ut

คอ การปลกฝงคานยมคานยมหลกของคนไทย 12 ประการ

11.มความเขมแขงทงรางกายและจตใจ ไมยอมแพตออำนาจ

ฝายตำ หรอกเลส มความละอาย เกรงกลวตอบาป ตามหลก

ของศาสนา

12.คำนงถงผลประโยชนของสวนรวม และตอชาต มากกวาผล

ประโยชนของตนเอง



51

Line ID : nutt-chut / ชชวาล วงคสาร (อ.นท) / โทร 095-8499-681


Documents

No. 11-1 ทบ & หลักการทางจริยศาสตร์...ใหๆ อเสมอ 5 •องเ−นMz‰ใจbกในอา…พ ปV