NOORDNIEUWS

> VNO-NCW NOOrd Neemt afsCheid VaN haNs haerkeNs eN LOuWe dijkema

> staatsseCretaris VaN BijsterVeLdt: “ik Weet dat ONderNemers Vaak tijd tekOrt kOmeN”

> N381: ONtsLuitiNg OOsterWOLde mOet tOekOmstVast zijN

> eeN CaNON VOOr de NOOrdeLijke eCONOmie

MAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 13 NUMMER 6 > 2008

Kredietcrisis: donKere dagen voor Kerst

Kredietcrisis: Donkere dagen voor kerstMKB Vriendelijkste Gemeente: Stijgen met stip

Ondernemenderwijs met Staatssecretaris Van Bijsterveldt N381: Vier banen voor bereikbaarheidNooit voltooid verleden tijd: canon van de noordelijke economie

Women in Business 2008: Sterke verhalenHans Haerkens: Noorderling met een zachte GGewerkt aan waterLouwe Dijkema: een dijk van een voorzitter

Goede tijden, slechte tijdenNavigeren in de mistNoordermatchSleutelen aan technisch onderwijsFrans Keur: “Ik geniet op afstand van het succes van anderen”

BedrijfsnieuwsColumnHoe is het een jaar later met...ActualiteitenVNO-NCW Noord in actiePersonaliaWelkom nieuwe leden

1

Opinie

Actualiteit

Vereniging

Praktijk

Vaste rubrieken

4

20

10

22

14

26

218

42426

10141720

81322 2328

79

3032333435

Inh

ou

d n

oo

rd

nIe

uw

s 6

> 2

008

2 NoordNieuws december 2008 Jan-Willem Lobeekjw.lobeek@vno-ncwnoord.nl

donkere dagen voor kerst

Kredietcrisis vraagt alert bedrijfsleven en ondernemende overheid

Hoewel de eerste helft van 2008 al

tekenen liet zien van groeivertraging

heeft bijna niemand de enorme dreun

van de kredietcrisis zien aankomen.

Met een grote klap, vergelijkbaar met

11 september 2001, kwam de financiële

economie even tot stilstand. Nadat de

banken ontwaakten uit hun – om met

Herman Wijffels te spreken – ‘bijna dood

ervaring’ was ineens het vertrouwen uit

het financiële systeem verdwenen. Overal

ter wereld traden overheden handelend

op, de ene na de andere financiële instel-

lingen nationaliserend.

Het was een kwestie van tijd voordat

deze financiële crisis zijn impact op de

rest van de economie zou hebben. Het

consumentenvertrouwen was achter de

horizon verdwenen en wereldwijd trap-

ten mensen op de rem waar het uitgaven

betrof. Net als bij de bedrijven werden

alle grote investeringsbeslissingen tot

nader order uitgesteld. Inmiddels was het

niet meer de vraag of de economie zou

krimpen, maar met hoeveel.

hectiekRecent werden de resultaten van de

eerste Conjunctuurenquête Nederland

(COEN) gepresenteerd. Dit gezamenlijke

conjunctuuronderzoek van VNO-NCW en

MKB Nederland samen met het Centraal

Bureau voor de Statistiek, de Kamers van

Koophandel en het Economisch Instituut

Sinds afgelopen oktober is het alle hens

aan dek. Door de totale paniek in de

financiële sector konden de gevolgen voor

de reële economie niet uitblijven.

Met een grote klap kwamen de bouw-

keten en industrie tot stilstand. Een vraag-

terugval van 70% bleek geen uitzonde-

ring. Maar hoe staan we er nu voor?

voor de Bouwnijverheid (EIB) verschijnt

vier keer per jaar. Het brengt de belang-

rijkste ontwikkelingen en verwachtingen

van het Nederlandse bedrijfsleven in

kaart, uitgesplitst naar regio en bedrijfs-

tak. De eerste enquête is midden in de

hectiek van kredietcrisis (oktober/novem-

ber) gehouden onder 12.000 onderne-

mers, over vrijwel de hele linie van het

bedrijfsleven. De enquête is gebaseerd

op kwalitatieve verwachtingen van

ondernemingen en geeft daarom meer

een stemmingsbeeld van ondernemingen

over de huidige en toekomstige gang

van zaken dan een kwantitatief beeld.

Bedrijfsleven eind 2008 in onzekerheid

Het Nederlandse bedrijfsleven heeft in

het derde kwartaal van 2008 niet slecht

gepresteerd, zeker niet in het licht van

mondiale ontwikkelingen zoals de kre-

dietcrisis. Wel moet met een volumeda-

ling van de activiteiten rekening worden

gehouden. De omzetbalans is nog wel

positief over het derde kwartaal, terwijl

de exportindicator licht negatief is. Het

beeld van het bedrijfsleven in Noord-

Nederland wijkt niet wezenlijk af van het

landelijk beeld.

Samengevat is het beeld van het bedrijfs-

leven als volgt

• Economisch klimaat verslechtert

• Omzetverwachting positiever dan

-realisatie

• Bedrijfsresultaten onder druk

• Werkgelegenheidsgroei vlakt af

• Investeringen lopen terug

• Tekort arbeidskrachten belangrijkste

productiebelemmering

• Export op de wip

Harde landing ondernemersvertrouwen

2009

De indicator van het ondernemersver-

trouwen heeft een harde landing ge-

maakt op het laagste niveau ooit geme-

ten sinds het bestaan van de index (sinds

1988). Dit heeft alles te maken met de

kredietcrisis en de daaruit voortgekomen

verslechterende economische situatie. Bij

het bedrijfsleven overheerst onzekerheid

over de nabije toekomst, dat zich laat

samenvatten in de volgende termen:

• Omzetverwachting loopt terug

• Werkgelegenheidsverwachting nega-

tiever

• Investeringen zakken in

• Exportgroei zwakt af

Opmerkelijk is het gegeven dat wat

betreft de lengte van de economische

terugval uit de Conjunctuurenquête

naar voren lijkt te komen dat de meeste

ondernemers vooralsnog uitgaan van een

betrekkelijk korte economische dip en

niet van een verdere verslechtering in de

tijd (glijbaan).

3o

pIn

Ie

spelmakerDe overheden zullen ondernemend

moeten gaan opereren. Niet omdat ze

een aantal bedrijven hebben genatio-

naliseerd, maar omdat ze voortdurend

waakzaam moeten zijn. Het is nog steeds

niet duidelijk wat de concrete gevolgen

voor bedrijven of bedrijfstakken zal zijn.

Maar daar waar als gevolg van de crisis

meer dan een individueel bedrijfsbelang

aan de orde is, kan de overheid zichzelf

de vraag stellen of ingrijpen gerechtvaar-

digd is. Op zich is dat, in het licht van

het liberale denken dat de laatste jaren

opgeld deed, een revolutionaire wijzing

van beleid: de overheid als spelmaker

aan de bal.

Een aantal generieke maatregelen om

de nationale economie te schragen is ge-

vraagd. Belangrijkste prioriteit is het zo

veel mogelijk helpen voorkomen van een

ernstige en hardnekkige economische

terugslag voor ons bedrijfsleven als ge-

volg van de kredietcrisis. Daarnaast is het

zaak dat voor de lange termijn verkeerde

regulering als reactie op die kredietcrisis

wordt voorkomen.

Dit kabinet heeft zich vooralsnog tot vier

maatregelen beperkt: invoering van een

tijdelijke vervroegde afschrijving, verlen-

ging van het verlaagde mkb-tarief in de

vennootschapsbelasting, sneller betalen

van rekeningen door de overheid en

tijdelijke verruiming van de regeling voor

werktijdverkorting. Dit pakket komt nog

onvoldoende tegemoet aan de huidige

financierings- en verzekeringsbottlenecks

voor bedrijven. Verruiming en verlenin-

gen van de getroffen maatregelen zijn

direct vereist en daarnaast kunnen nog

meer (deels) fiscale tegemoetkomingen

worden getroffen.

Of een aldus aangevuld kabinetspakket

voldoende zal zijn, is geenszins zeker. De

vooruitzichten voor onze economie als

onlosmakelijk onderdeel van de Europese

economie zijn zeer ongewis qua diepte

en lengte van de economische terugslag.

In verband met die ongewisheid valt nu

nog niet goed vooraf aan te geven in

welke mate en in welke vorm verder ad-

ditioneel beleid nodig zal zijn. De vinger

zal stevig aan de pols moetenworden ge-

houden. Op dit moment zal het kabinet

worden aangesproken door VNO-NCW

op de volgende zaken:

• Open houden van de kredietlijnen

en gezond maken van het financiële

stelsel.

• Het open houden voor gezonde bedrij-

ven van de mogelijkheid van krediet-

verzekering van debiteurenrisico’s

• Handhaven mogelijkheden tot werk-

tijdverkorting ook na 1 januari.

• Herwinnen consumentenvertrouwen

• Versterking structureel groeivermogen

• Geen overhaaste doorschietende regu-

lering van de financiële sector

• Geen stijging werkgeverslasten 2009

regionale investeringenNu de overheid het initiatief heeft op het

gebied van investeringen is het de vraag

waarin en met welk doel moet er geïn-

vesteerd worden. De roep om versnelling

van investeringen in infrastructuur wordt

alom gehoord. Zeker met de Zuiderzee-

lijngelden in het verschiet. Hier wreekt

zich echter de complexe procedures die

we in de afgelopen jaren gebouwd heb-

ben. Deze kunnen niet zomaar buiten

werking worden gesteld. Concrete pro-

jecten liggen niet panklaar op de plank.

Dus versnelling nu betekent niet dat we

in 2009 aan de slag gaan. Wat dan wel?

De gehele bouwketen lijkt momenteel

wel stil te liggen. Dit terwijl de bouw-

en renovatiedoelstellingen nog recht

overeind staan. Dat er op de nieuwbouw-

markt voor koopwoningen weinig vraag

is betekent niet dat er niets te doen is.

Juist in de bestaande woningvoorraad

dient in het licht van het vorig jaar afge-

sloten Energieakkoord van het Noor-

den massief geïnvesteerd te worden.

Woningcorporaties kunnen richting de

nieuwe minister Van der Laan laten zien

dat zij hun maatschappelijke taak serieus

opvatten. Zij kunnen werk maken van

het investeren in duurzame woningen

die ook voor de laagste inkomens tot

lage energielasten zullen leiden.

De energietransitie is nog even actueel

als voor de crisis. Noord-Nederland is

Energy Valley. Dat betekent dat we drie

vliegen in een klap kunnen slaan als we

extra investeren in dit energie program-

ma. De energiedoelstellingen kunnen

eerder worden gehaald, Noord-Neder-

land kan zijn positie van energieregio

versterken en de noordeljke economie

krijgt een flinke impuls.

Veerkrachtig bedrijfslevenGelukkig stond de noordelijke econo-

mie na de inhaalslag van de afgelopen

decennia er niet slecht voor. Dat blijkt

ook wel uit het feit dat de noordelijke

cijfers niet wezenlijk van het landelijke

beeld afwijken. Denken vanuit een

achterstandspositie is dus onterecht

en ongepast. Daarom is nu boven alles

ondernemerschap gevraagd. In tijden van

tegenwind is het vermogen tot aanpas-

sing en innovatie essentieel om vitaal

uit deze crisis tevoorschijn te komen.

Het is duidelijk dat aan het einde van de

crisis de wereld niet meer hetzelfde zal

zijn. Bedrijven zullen daarop nu moeten

inspelen, want degene met het grootste

aanpassingsvermogen zullen overwinnen.

Deze natuurwet is ook voor bedrijven

van toepassing.

Er wordt veel naar de overheid geke-

ken. Maar in de kern zal uiteindelijk het

bedrijfsleven juist onafhankelijk van deze

overheid succesvol moeten kunnen ope-

reren. Dat was zo en dat blijft zo. Slechts

in de randvoorwaardelijke sfeer kan de

overheid op de langere termijn een rol

spelen. Infrastructuur, ruimtelijke orde-

ning, wet- en regelgeving zullen deze be-

drijven moeten faciliteren. Voortdurend

zullen lokale en provinciale overheden

langs deze maatstaf worden getoetst en

aangesproken. Daarin ligt de missie van

VNO-NCW Noord opgesloten. Opdat een

vitaal bedrijfsleven optimaal in en vanuit

Noord-Nederland kan ondernemen. <

De indicator voor het ondernemersvertrouwen bestaat uit de optelsom van saldi van negatieve en

positieve verwachtingen van vier indicatoren: omzet, export, investeringen en werkgelegenheid.

Index ondernemersvertrouwen in Noord-Nederland

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009jaar

4 NoordNieuws december 2008 Foto: Hans KouwenhovenAnnemarie van Oorschotoorschot@vno-ncwwest.nl

ac

tua

lIte

It

Staatssecretaris Van Bijsterveldt: “Ik weet dat ondernemers vaak tijd tekort komen”

Ontmoetingen tussen onderwijs en be-

drijfsleven in de regio vindt Van Bijster-

veldt ontzettend belangrijk. ‘Met name

het middelbare beroepsonderwijs ope-

reert op een regionale markt. Als in een

gebied veel logistieke bedrijvigheid aan-

wezig is dat geen mensen kan krijgen,

dan moet er in dat gebied een opleiding

logistiek komen. In een andere regio kan

een groot energieconcern actief zijn. Die

heeft andere onderwijsbehoeften. Maar,

het is waar, een ondernemer moet in de

eerste plaats de schoorsteen laten roken.’

wat bedoelt u?’Steeds vaker vragen we werkgevers deel

te nemen aan regionale platforms voor

de aanpak van maatschappelijke proble-

men. Zij lopen van overleg naar overleg

en kunnen daar gek van worden. Daarom

wil ik voor een betere afstemming tussen

onderwijs en arbeidsmarkt aansluiten bij

“De regio werkt” van het ministerie van

Sociale Zaken en geen nieuwe overleg-

structuur in het leven roepen.’

wat doet ‘de regio werkt’? ‘Het doel van “De regio werkt” is om

honderdduizend mensen aan een be-

taalde baan te helpen. Driekwart van

deze mensen zit in de kaartenbakken van

de gemeenten en heeft een uitkering. In

vier pilotgebieden willen we de komende

maanden structureel overleg starten

tussen bedrijfsleven, gemeente en

onderwijs. Van deze regio’s brengen we

beroepsbevolking, arbeidsparticipatie en

opleidingsniveau in kaart. Centraal staat

een optimale afstemming van vraag naar

en aanbod van goed geschoolde (jonge)

mensen. Het overleg zal zich daarnaast

buigen over vragen als: hoe kunnen we

uitkeringsgerechtigden zo omscholen dat

zij aantrekkelijk worden voor bedrijven

in de regio en hoe kunnen we mensen

mét een baan omscholen. Het bedrijfs-

leven zou in het overleg van “De regio

werkt” vroegtijdig haar vraag naar per-

soneel moeten inbrengen. Als we enkele

jaren van tevoren weten waar vacatures

en tekorten ontstaan, kan ons onderwijs

veel beter aansluiten op de vraag.’

het bedrijfsleven vraagt al jaren om die betere aansluiting. wat gaat u anders doen dan uw voorgangers om aan deze wens tegemoet te komen?‘Er zijn jongeren op het vmbo die al op

hun veertiende, vijftiende jaar weten in

welke sector ze willen werken. Daarom

wil ik al op vmbo-niveau het onderwijs

laten aansluiten op de arbeidsmarkt. De

vakscholen van Hans de Boer, voorzitter

Taskforce Jeugdwerkloosheid, passen

hierbij. Een vakschool is een publiekpri-

vate technische opleiding binnen het

reguliere vmbo/mbo, dat jongeren een

vak leert, zoals metselaar of technisch

tekenaar, en hen een baan in dat vak

garandeert. Inmiddels zijn er dertien vak-

scholen in Nederland. Er zijn nu al meer

aanmeldingen dan plaatsen.”

daarmee voorkomt u ook vroegtij-dige schoolverlaters?‘Ja, dit soort initiatieven voegen echt iets

toe. De vakscholen mogen bovendien

deelnemen aan het VM2-experiment.

Sinds 2007 zijn jongeren tot 18 jaar

leerplichtig als zij nog geen startkwali-

ficatie hebben. (De startkwalificatie is

een diploma van mbo-niveau 2 , havo

of vwo – red.) In 2002 waren er 75.000

jongeren die hun school zonder diploma

verlieten, vorig jaar waren dat er 60.000,

we willen naar 35.000 in 2012. In het

VM2-experiment krijgen vijfduizend

leerlingen de mogelijkheid in één keer

door te stromen van het vmbo naar het

mbo – niveau 2, op dezelfde vertrouwde

school, met dezelfde docenten. Zij

hoeven geen vmbo-examen te doen. De

Tweede Kamer had aanvankelijk bezwaar

tegen mijn plan, dat ik in december vorig

jaar heb ingediend. Ze was bang dat nog

meer jongeren zonder diploma het mbo

zouden verlaten. Maar er zijn al scholen

die hebben gezegd: we besparen zoveel

tijd als examenvoorbereidingen en exa-

men wegvallen, dat we de vier jaar kun-

nen terugbrengen tot drie jaar. Inmiddels

is de eerste groep leerlingen aan het

VM2-experiment begonnen. De Tweede

Kamer is vanwege het grote enthousias-

me in het veld inmiddels positief over het

experiment. Over 3 of 4 jaar weten we of

het geslaagd is.’

Behalve vakscholen zien bedrijfsscholen

het levenslicht. Grote ondernemingen

ontwikkelen, meestal in samenwerking

met het regionale opleidingscentrum

(ROC), binnen hun muren een mid-

delbare beroepsopleiding. Tussen de

betrokken onderwijsinstelling en bedrijf

of groep van bedrijven worden afspraken

gemaakt over verantwoordelijkheden,

taken en bekostiging. De onderwijsin-

stelling blijft eindverantwoordelijk voor

Het beroepsonderwijs verplaatst zich steeds meer naar onderne-

mingen. Marja van Bijsterveldt, staatssecretaris van Onderwijs, ziet

in dat de lasten voor kleine en middelgrote bedrijven (mkb) soms

groot zijn. ‘Ik kom zelf uit een ondernemersgezin.’ Toch moeten

ondernemers investeren in het beroepsonderwijs.

ondernemenderwijs

55

de ontwikkeling van de leerling en het

halen van een door de overheid erkend

diploma. In de strategische agenda voor

het beroepsonderwijs 2008 – 2011 schrijft

Van Bijsterveldt dat ze de oprichting van

bedrijfsscholen wil stimuleren. Nog meer

onderwijstaken op de schouders van het

bedrijfsleven? Ook in het kader van leer-

werktrajecten en stageplaatsen neemt

het beroep op ondernemers immers toe.

wordt het niet tijd dat ondernemers een financiële tegemoetkoming krijgen voor al die onderwijstaken? dan kunnen ze bijvoorbeeld een stagebegeleider aanstellen.‘Ik kom zelf uit een mkb-gezin. Ik weet

dat ondernemers vaak tijd tekort komen

en realiseer me heel goed dat je dus

niet altijd ruimte voor stagiaires hebt.

Scholen maken hun opleidingen prak-

tijkgerichter en programmeren daardoor

ook steeds meer stagetijd in de beroeps-

opleidende leerweg (BOL). Dat is een

dagopleiding, waar leerlingen minimaal

40 procent van de tijd op school en dus

maximaal 60 procent in een leerbedrijf

zitten. Het vergoten van de tijd in een

leerbedrijf door scholen maakt het voor

het bedrijfsleven zwaarder, maar biedt

natuurlijk ook de mogelijkheid om toe-

komstige medewerkers te vormen. Dat

zie je van oudsher al bij de leerling in de

deeltijdopleiding (BBL), die 4 dagen per

week in een bedrijf werkt en 1 dag op

school zit. Maar ik zie ook dat scholen

echt gaten laten vallen in de begeleiding

van hun leerlingen in bedrijven. Dat

moet beter en daarom onderzoek ik op

dit moment de mogelijkheid van een

prikkel in de wet en/of de bekostiging

van scholen, waarbij ik de tevredenheid

van bedrijven wil laten meewegen.’

de vraag is of het voor het bedrijfs-leven behapbaar blijft.‘Beroepsonderwijs is in het belang van

het bedrijfsleven. In New York heeft

telecombedrijf AT&T 100 miljoen dollar

gestoken in de aanpak van voortijdige

schoolverlaters. Ondernemers treden op

scholen op als mentor. In Amerika zien

we steeds meer van dit soort projecten.

Ze werken. Het bedrijfsleven zal ook

veel meer energie moeten steken in

beroepsoriëntatie, eigenlijk al op de

basisschool. Jongeren hebben geen idee

wat techniek inhoudt en wat je ermee

curriculum Vitae Janneke Marlene (Marja) van Bijsterveldt-Vliegenthart

Geboren op 27 juni 1961 te Rotterdam.

1981 – 1990 werkzaam in de gezondheidszorg als verpleegkundige

1990 – 1994 lid gemeenteraad Almere voor het CDA, waarvan het laatste jaar als

fractievoorzitter

1990 – 1993 wethouder sociale zaken en welzijn van Almere.

1994 – 2002 burgemeester Schipluiden (Westland)

2002 – 2007 voorzitter CDA

Sinds 22 februari 2007 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in

het Vierde Kabinet-Balkenende.

6 NoordNieuws december 2008

kan doen. Laat het zien! Natuurlijk moet

het behapbaar blijven voor het bedrijfs-

leven. Maar wat behapbaar is, kan ik hier

in Den Haag niet bepalen. Dat moet op

regionaal niveau gebeuren. Van belang

is dat het bedrijfsleven representatieve

mensen naar het regionale overleg van

gemeenten, bedrijfsleven en onderwijs

afvaardigt, mensen die met de voeten

in de praktijk staan. Daar ontbreekt het

nog wel eens aan.’

hoe kan onderwijs inspelen op vraag naar technisch personeel van-uit de energiesector?‘Als het regionale bedrijfsleven de

behoefte naar personeel duidelijk voor

ogen heeft (in termen van kennis en

vaardigheden) en de loopbaanperspec-

tieven (die vaak heel goed zijn!) helder

zijn, dan kunnen jongeren uit de regio

daarop hun studiekeuze baseren. Dat

neemt niet weg dat het een individuele

keuze van jongeren is om een richting

te kiezen. Jongeren kunnen nu eenmaal

niet worden gedwongen om een bepaal-

de opleiding te volgen. Maar een school

kan wel de te verwachten arbeidsmarkt-

positie van afgestudeerden transparanter

maken en duidelijker studiekeuzevoor-

lichting bieden waardoor jongeren een

meer afgewogen keuze kunnen maken.

Overigens gebeurt er op dit terrein al

het nodige. Zo maakt COLO steeds meer

zichtbaar wat de kans op werk is voor

afgestudeerden van de diverse mbo-

opleidingen. Deze informatie is op de

website van COLO raadpleegbaar.” <

Oosteinde 4b Postbus 145 9300 AC Roden T 050 50 15 455 F 050 50 15 456www.schuurmans.nlE info@schuurmans-advocaten.nl

(advertentie)

7

Bed

rIjfsn

Ieuw

s

> Boelens Jorritsma biedt al haar woonconsumenten in het

noorden sinds 8 december een digitaal woondossier aan. Het

digitale woondossier is een website voor de eigen woning,

waarop de koper zelf eenvoudig onder andere foto’s kan

plaatsen en een dagboek. Daarnaast wordt de mogelijkheid

geboden verhuisplanningen te maken en de nutsvoorzieningen

te regelen. Ook ontvangt de consument herinneringen met

betrekking tot zaken als het versturen van verhuisberichten.

> Arriva heeft een akkoord bereikt met de provincie Fryslân

in een geschil over het busmaterieel in Zuidoost Fryslân. De

provincie Fryslân startte de boete-procedure nadat Arriva de

dienstregeling niet volledig uitvoerde met bussen met een lage

instap. Arriva verzorgt het vervoer in dit concessiegebied weer

volledig met lagevloerbussen waarmee het voldoet aan de

concessievoorwaarden. De provincie Fryslân zet op haar beurt

de boete-procedure stop,

> Algemeen Belang werkt ter ere van haar 75-jarig bestaan

samen met Stichting De Brug provincie Groningen in het

project ‘School en Sport Speciaal Groningen’. Het project wil

kinderen met een verstandelijke beperking de mogelijkheid

bieden wekelijks te sporten in een (reguliere) sportomgeving.

Stichting De Brug provincie Groningen organiseert in totaal vijf

sportdagen die Algemeen Belang financieel ondersteunt. De

sportdagen worden georganiseerd op de vijf ZMLK-scholen in

de provincie Groningen.

> NUON is een stap dichterbij hervatting van de bouw van de

elektriciteitscentrale NUON Magnum gekomen. De minister

van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit heeft een Beslissing

op Bezwaar afgegeven. De minister acht de meeste bezwaren

die zijn ingediend tegen de bouw van de centrale ongegrond.

Wel schrijft zij in haar Beslissing op Bezwaar enkele extra maat-

regelen voor om de nieuwe centrale zo verantwoord mogelijk

in de omgeving in te passen. De Beslissing op Bezwaar is afge-

geven in het kader van de Natuurbeschermingswet.

> Totaalduurzaam.nl is onlangs als partner aangesloten bij

MVO Nederland, een kennis- en netwerkorganisatie die het

bedrijfsleven stimuleert maatschappelijk verantwoord te

ondernemen. Totaalduurzaam.nl is een online (in)koopcentrum

met meer dan 1100 energiebesparende producten. Totaalduur-

zaam.nl is een onderdeel van ANY Concept bv.

> DSW Stadspark heeft een overeenkomst gesloten met

Administratiekantoor Kuipers over het onderbrengen van de

bedrijfs- en verenigingsadministraties voor derden die tot op

heden bij Zodiak werden uitgevoerd. Vanaf 1 januari 2009 wor-

den deze voortgezet door Administratiekantoor Kuipers. De

twee medewerkers van Zodiak Administratief bedrijf worden

op basis van detachering bij Administratiekantoor Kuipers BV

geplaatst. Inzet van de samenwerking is het bevorderen van

arbeidsontwikkeling voor de administratieve medewerkers van

Zodiak.

> NHL Kenniscentrum Jachtbouw gaat tien bestaande mo-

torjachten uit de verhuurbranche duurzaam ombouwen. De

dieselaandrijving van de boten wordt vervangen door elektro/

hybride aandrijving. Het project ‘Elektrificering van de Friese

verhuurvloot’ van het Kenniscentrum Jachtbouw is door Pro-

vinciale Staten goedgekeurd in het kader van het programma

Fryslân Fernijt. De provincie ziet in het project een kans om de

aanwezige kennis voor innovatie te benutten.

> De Jong & Laan accountants belastingadviseurs hebben hun

nieuwe kantoor op het Europapark in Groningen feestelijk in

gebruik genomen. Zij zijn verhuisd vanuit de binnenstad naar

de nieuwe zichtlocatie aan de A7 waar ze de onderste twee

verdiepingen van het pand huren. De vestiging biedt de ruimte

om nieuwe medewerkers te kunnen huisvesten. Bij de Jong &

Laan werken 850 medewerkers verspreid over 30 kantoren in

Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland en Flevoland.

> Hooghoudt heeft met het product Hooghoudt& Vodkamix de

Innova Klassiek 2004-2008 in de wacht gesleept. Voor de prijs

kwamen 140 producten in verschillende categorieën in aanmer-

king. Deze producten hebben allemaal met elkaar gemeen dat

de introductiedatum in 2004 lag en nog altijd in de schappen

van de Nederlandse supermarkten te vinden zijn. Hooghoudt

was genomineerd in de categorie alcoholische dranken. Ten

tijde van de introductie van Hooghoudt& Vodkamix was een

prijzenoorlog aan de gang, waarbij er voor nieuwe producten

des te minder tijd was om zich te bewijzen.

> Groningen Airport Eelde heeft op 12 november jl. haar

185.000ste passagier van dit jaar verwelkomd. Met dit resultaat

heeft Groningen Airport Eelde het record van 2003 ruim ver-

broken. Toen maakten 178.000 passagiers gebruik van de lucht-

haven. De 185.000ste passagier, de heer Bosma uit Steenwijk,

werd door Luchthavendirecteur Jeroen Meulendijks feestelijk

onthaald met champagne.

– Geef uw bedrijfsnieuws door via noordnieuws@vno-ncwnoord.nl –

8 NoordNieuws december 2008 R.W. Lagerwaardr.w.lagerwaard@schuurmans-advocaten.nl

De gevolgen van de kre-

dietcrisis worden zowel in

negatieve als positieve zin

ondervonden in de advoca-

tuur. In mindere tijden wordt

misschien wel nog meer dan

in goede tijden een beroep

gedaan op de advocatuur.

Bij een inschatting van de gevolgen

van de kredietcrisis binnen de advoca-

tuur, dient een onderscheid gemaakt te

worden tussen de echte grote kantoren,

die voornamelijk in het westen van het

land voorkomen, en de middelgrote en

kleinere kantoren, verspreid over heel

Nederland. Voor de hele grote advo-

catenkantoren (80 – 100 advocaten of

meer) kan de stelling worden geponeerd

dat slechte tijden voor hen niet bestaan.

Als het economisch goed gaat, wordt

hun hulp ingeroepen bij overnames,

fusies, uitgebreide patentgeschillen. In

mindere tijden, zoals thans, dient veel

werk te worden verleend ten behoeve

van de financiële wereld. Denk aan reor-

ganisaties, het opzetten van sterfhuiscon-

structies, etc..

Inmiddels hebben deskundigen al voor-

speld dat ook de strafrechtadvocaten in

ieder geval niet onder de financiële crisis

zullen lijden. Recessies schijnen gepaard

te gaan met een hogere criminaliteit.

Burgers en buitenlui, waaronder onder-

nemers, zijn zodoende gewaarschuwd.

Men doet er als ondernemer goed aan

om meer oog te hebben voor eventuele

(interne) fraude en/of criminaliteit.

Tevens zijn er reeds legio bedrijven die

de financiële crisis in zoverre gebruiken,

danwel zelfs enigszins misbruiken, om

hun organisatie met rigoureuze hand te

stroomlijnen. Deze (arbeidsrechtelijke)

Goede tijden, slechte tijdenDe invloed van de kredietcrisis op de advocatuur

reorganisaties worden vaak begeleid

door daarin gespecialiseerde advocaten.

Ook zij kunnen betere tijden tegemoet

zien.

Kantoren die voor particulieren optre-

den krijgen zowel te maken met een

toename als afname van zaken. Zo

wordt er in economisch slechtere tijden

enerzijds meer gescheiden (onenigheid

over o.a. de financiën) terwijl anderzijds

minder vaak bijstand verleend wordt bij

burenruzies, omdat de burger daar sim-

pelweg zijn goede (schaarsere) geld niet

meer aan wenst uit te geven. Niet dat er

minder geschillen zijn, maar zij worden

anders (of niet) opgelost.

Vooral binnen het ondernemingsrecht

is een verschuiving waarneembaar. De

overnamemarkt is in het derde kwartaal

van dit jaar nagenoeg ingestort. Een en

ander valt af te leiden uit publicaties

op OverFusies.nl. De grootste recente

overname kan op het conto van de Ne-

derlandse staat worden bijgeschreven. Zij

was het die Fortis, inclusief ABN-AMRO

bank, opkocht. Overnames die te bestem-

pelen zijn als ‘zonder franjes’ waarbij de

aankopende partij voldoende geld heeft

en dit niet hoeft te lenen, vinden nog

steeds plaats. Maar ingewikkelde over-

names waarbij (financiële) syndicaten

worden ingeschakeld, zijn thans haast

non-existent. Tevens valt in de sector her-

structurering en insolventie de toename

van het werk op, hetgeen alleen maar zal

toenemen. De laatste jaren was er sprake

van een tendens van steeds minder faillis-

sementen op jaarbasis, wat zeer zeker zal

gaan veranderen.

In Noord-Nederland kan geconstateerd

worden dat een aantal kantoren het

zekere voor het onzekere neemt. Advo-

catenkantoren kijken voornamelijk naar

hun duurste kostenpost, namelijk hun

medewerkers. Van enkele kantoren is

al bekend dat zij medewerkers hebben

aangemoedigd om naar een andere

werkkring om te zien. Een en ander vindt

meestal in stilte plaats, maar in de bran-

che spreekt het zich vrij snel rond. Echter

zo massaal als bijvoorbeeld in de Ver-

enigde Staten, waar honderden advoca-

ten op straat worden gezet, zal het hier

in Nederland niet plaatsvinden. Dit laat-

ste is mede het gevolg van het feit dat

het percentage advocaten per honderd-

duizend inwoners hier aanmerkelijk lager

ligt dan in de Verenigde Staten. Ook in

Engeland zijn de tijden in de advocatuur

slechter dan hier in Nederland, getuige

de verhalen dat zaken als kantooruitjes,

broodjes bij een vergadering en koffie

tijdens intern overleg worden geschrapt.

Het ziet er niet naar uit dat het hier ooit

zo ver zal komen, doch wanneer dat het

geval is, dan is het daadwerkelijk: armoe

troef. <

pra

ktI

jk

99

ningen positief gestemd over de hernieuwde belangstelling voor

dit initiatief. Niet alleen voor forenzen en winkelend publiek is

de kabelbaan namelijk een interessante manier van vervoer. Met

de komst van de kabelbaan naar de Groninger binnenstad, lijkt

Groningen verzekerd van een permanente stroom bezoekers,

terwijl de baan tegelijkertijd parkeerproblemen oplost.

Jaap Borg,

Voorzitter VNO-NCW Groningen

Het lijkt op het eerste gezicht een ’mission impossible’, maar de

realiteit is dat steeds meer mensen serieus aandacht vragen voor

het onderwerp van een kabelbaan in Groningen. Al tijden wordt

gekeken naar een oplossing voor de alsmaar sterk toenemende

stroom mensen die zich dagelijks van buiten de stad Groningen

naar de binnenstad verplaatst. Met de kabelbaan krijgt het

openbaar vervoer een nieuwe impuls. Men hoeft niet meer te

wachten tot er een bus, trein of tram vertrekt, je stapt gewoon

in. De kans op vertraging is er niet. Een tocht van het Europa-

park naar de Grote Markt duurt ongeveer tien minuten.

Recentelijk is een debatavond georganiseerd over de kabelbaan.

Deze debatavond werd georganiseerd op initiatief van Jan

Evenhuis van de VVD in samenwerking met de JOVD. Tijdens het

debat hield de Oostenrijkse kabelbaanfabrikant Doppelmayr een

presentatie. Doppelmayr schat de kosten van een baan tussen

het Europapark en de binnenstad op 25 miljoen euro.

Het idee voor een kabelbaan – op het traject Europapark,

UMCG, het Groninger Forum – kreeg in eerste instantie niet

voldoende steun bij B en W van de gemeente. Nu de tram op dit

traject is afgeblazen, komen de kaarten voor de kabelbaan an-

ders te liggen. In de gemeenteraad kijkt men thans welwillend

naar dit initiatief. Daarnaast ben ik als voorzitter VNO-NCW Gro-

co

luM

n

hoezo, nuchtere Groningers?

(advertentie)

Handelsweg 16c TynaarloT (0592) 53 09 53

www.afier.com

‘Hoe een accountantskantoor

kan zijn’

mensen voor cijfers

mr. André Kool FBbelastingadviseur/vennoot

‘Inzicht in structuren’

* Meer weten over het

Afierisme? Vraag het

boekje aan: afierisme@ afier.com

Het Afierisme*

Afier 86x134 Kool.indd 1 03-07-2008 13:21:33

(advertentie)

10 NoordNieuws december 2008 Foto’s: Jan BuwaldaAkke Groenewouda.groenewoud@vno-ncwnoord.nl

Ver

enIG

InG

sterke verhalenWomen in Business 2008

Onder luid gejuich werd Renske Bos

van Bos& Bos Catering op 28 oktober

jl. uitgeroepen tot Zakenvrouw van het

Noorden 2008. In een bomvol Martinplaza

in Groningen werd de kersverse zaken-

vrouw van het noorden 2008 uitbundig

onthaald. Naast Renske Bos waren Alfride

Groenewold van Area Reiniging en Ma-

non Copini van ING genomineerd voor de

prijs die dit jaar voor de tweede keer werd

uitgereikt. Het drietal was eerder door

een negenkoppig jurypannel geselecteerd

uit de groep van 11 zakenvrouwen die

zich kandidaat hadden gesteld voor de

verkiezing. Een absoluut record. Met de

verkiezing van Renske Bos is gekozen voor

kenmerkend ondernemerschap. Renske

Bos straalde dat vooral uit. Door zowel de

jury als het publiek werd dit overtuigend

beloond.

Voordat de uitslag van de verkiezing

bekend werd gemaakt door juryvoorzit-

ter Eric Jansen, directeur van de Noor-

delijke Kamer van Koophandel, was het

woord aan Alice Wösten, directeur van

HanzeConnect. Zij won in 2007 als eerste

de Verkiezing van Zakenvrouw voor het

Noorden. In een terugblik op haar jaar als

zakenvrouw van het noorden gaf Wösten

aan dat het winnen van de verkiezing

onvermoede gevolgen met zich mee heeft

gebracht. Variërend van het werkelijk

overal voor gevraagd worden, tot het feit

dat het voor HanzeConnect de nodige

profiel renske BosAls mede-eigenaar van Bos&Bos Catering (2003), het Koetshuys Ennemaborgh

(2004) en Brasserie Bites (2006) heeft Renske Bos met haar zakelijke instinct en

onuitputtelijke drive een prachtige portfolio opgebouwd als succesvolle Noorde-

lijke onderneemster. In 2003 startte zij het succesvolle cateringconcept Bos&Bos

Catering; een bedrijf dat binnen de afgelopen jaren is uitgegroeid tot een nog

steeds vernieuwend cateringconcern met vele terugkerende opdrachtgevers.

De Zakenvrouw van het

Noorden 2007, Alice Wösten-

Kreeft, zei het vorig jaar al:

“Vrouwen in topfuncties

hebben een meerwaarde.”

Dit bleek wel toen voor de

verkiezing voor Zakenvrouw

van het Noorden 2008 een

recordaantal kandidaten werd

opgegeven.

11

federatie Zakenvrouwen: de vrouwelijke ondernemer van 2008De Groningse Joke van der Ven is

op 10 november 2008 in Utrecht

uitgeroepen tot Dé Vrouwelijke

Ondernemer 2008. ’We hebben

Groningen hiermee op de kaart

gezet’ riep de directeur-eigenaar

van Briefopbestelling na afloop.

Joke van der Ven was door VNO-

NCW Noord gekandideerd voor

deze prestigieuze verkiezing. De

prijs, ook wel FZ-award genoemd, is

voor de vierde keer uitgereikt. Het is

de prijs van de Federatie Zakenvrou-

wen en bedoeld voor ondernemen-

de vrouwen. De FZ-award heeft als

eis dat de onderneemster minstens

drie jaar een eigen onderneming

runt. Van der Ven begon in 2004

met Briefopbestelling. Via internet

kan men bij dit bedrijf een sollicita-

tiebrief of CV bestellen, maar ook

een rouwbrief of een liefdesbrief.

In Nederland werken reeds 150

medewerkers voor Van der Ven. Ook

in Duitsland, België, en Engeland

heeft Van der Ven vestigingen. En in

China gaat ze binnenkort de markt

op. Joke van der Ven won in 2007

de Jonge Ondernemersprijs van

Noord- Nederland.

bekendheid en handel heeft opgeleverd.

Hoewel het winnen van de titel Wösten

geen windeieren heeft gelegd, beschreef

ze ook de keerzijde. Het voortdurende

bewustzijn als roll-model was soms zwaar:

‘Ineens verkondigde ik niet meer een

persoonlijke mening of overtuiging, maar

leek het wel of het een waarheid was

waarop ook ik kon worden afgerekend.’

Het feit dat bovendien werd verwacht dat

Wösten vrijwel overal ‘ja’ op zou zeggen,

of het nu om een bestuursfunctie of am-

bassadeursrol ging, eiste op den duur z’n

tol. ‘Het winnen van de titel heeft daar-

mee toch een extra druk op de organisatie

HanzeConnect maar ook op mijn persoon-

lijke situatie gelegd’ aldus Wösten, die

haar man Ben en de medewerkers van

HanzeConnect dankte voor hun support

gedurende het afgelopen jaar.

BoeddhistNa de inleidende woorden van Alice

Wösten, was het aan Lucia Rijker, veel-

voudig wereldkampioen kickboksen,

actrice en presentatrice om het publiek

te inspireren met haar bespiegelingen.

‘Waar ligt jouw kracht?’ Was de vraag die

Rijker repeterend terughaalde. Want hoe-

wel Lucia Rijker jarenlang ongenaakbaar

was als kickbokser en ook als actrice in de

Verenigde Staten inmiddels naam heeft

gemaakt, gaf zij aan dat haar levensloop

niet bepaald over rozen is gegaan. Ook

een fenomeen als Rijker heeft voortdu-

rend moeten vechten voor haar positie.

Letterlijk en figuurlijk. Want hoe wordt

je als vrouw überhaupt serieus genomen

in de bokswereld? Natuurlijk heeft een

flinke portie fysiek vermogen daaraan

bijgedragen, maar Rijker gaf aan dat het

meeste dat ze in haar leven heeft bereikt,

is geput uit mentale kracht. Als overtuigd

boeddhist heeft Rijker voordurend het

vermogen gehad de negatieve ervaringen

die zich in haar leven aandienden om

te zetten in positieve energie. Energie

waarmee ze zelf ‘the best female fighter

in the world’ werd en waarmee ze velen

in haar directe en indirecte omgeving

motiveerde.

ambassadeursnetwerkOok het noordelijk bedrijfsleven heeft er

een groot zakelijk belang bij meer vrou-

wen op te nemen in het management.

Om dat te bevorderen hebben zeventien

grote werkgevers in het noorden zich

verenigd in een regionaal netwerk. Van

Gasunie tot Alescon, van de Regiopolitie

Drenthe tot partijen in de Geestelijke

Gezondheidszorg. Ook VNO-NCW Noord

ondersteunt dit initiatief. ‘Ambassadeurs’

van deze werkgevers en vertegenwoordi-

gers van andere betrokken partijen zoals

vakbonden en de RUG kwamen op 10

november jongstleden voor het eerst bij

elkaar in het NAM-hoofdkantoor in Assen

voor een debat over de kansen en hinder-

nissen om meer vrouwen in de top van

het noordelijk bedrijfsleven te krijgen.

Onderzoek van onder andere McKinsey

en The Economist wijst uit dat bedrijven

met meer vrouwen in de directiekamer

meer winst en hogere verkoopresultaten

behalen. <

12 NoordNieuws december 2008

Bondgenoot BrusselForse investeringen in Noord-Nederland

Kurt Vander Eecken werkt sinds 1991 voor de Europese Commissie en houdt zich binnen het Directoraat Generaal voor Regionaal Beleid bezig met Nederland. Het was een bewuste keuze om voor dit beleid te werken: ‘Mensen willen zich vaak identificeren met een geografische entiteit. Doordat markteconomie, informatie en fysieke mobiliteit steeds minder gehinderd worden door nationale grenzen, vervagen deze laatste. Daardoor wint het niveau regio sinds een tiental jaren aan belang. Mijn ervaring met regio’s in verschillende lidstaten heeft mij overtuigd dat er een specifieke kracht van uitgaat. Ze zijn vaak dichter bij mensen dan een natie, maar hebben toch een zekere economische, culturele, politieke massa. En deze herken-baarheid, dit “thuis”-gevoel, speelt volgens mij voor velen mee in de keuze van de omgeving waar ze gaan wonen en werken. Dit persoonlijke gezichtspunt sluit aan bij de hoofddoelstelling van het Europese regionale beleid: de mensen kansen bieden om zich te vestigen en ontplooien niet al-leen in de meest welvarende delen van een land, maar net zo goed in regio’s waar de ontwikkeling niet zo vlug is gegaan. Hier-door en hiervoor wordt optimaal gebruik gemaakt van het regionale potentieel.’

In 2006 onderhandelde de Europese Commissie met lidstaten en regio’s over de programmaperiode 2007-2013 van het Europese Fonds voor Regionale Ontwik-keling (EFRO). Voor elk van de vier Ne-derlandse landsdelen (noord, oost, zuid en west) werd een operationeel programma vastgesteld. Tijdens de onderhandelingen was het soms moeilijk om de juiste balans te vinden tussen enerzijds de aspiraties

van Nederland als natie en anderzijds de wensen van de regio’s. Het zijn dan ook in-tensieve onderhandelingen geweest, waar-bij de wensen van de nationale overheid niet altijd ingewilligd werden. Volgens Vander Eecken steunt het regionale beleid in de programma’s – eens de hoofdlijnen op niveau van Europa vastliggen en voor zover in overeenstemming met nationaal gecoördineerde acties - voornamelijk op wat de regio’s zelf voorstellen: ‘Vermits de regio’s het best geplaatst zijn om hun spe-cifieke noden en sterkten te kennen, blijft de Europese Commissie op redelijk grote afstand wat betreft de concrete invul-ling van de overeengekomen prioriteiten. Subsidiariteit dus.’

Wat is de doelstelling voor Noord-Nederland? ‘Noord-Nederland heeft nog een achter-stand in te halen. Daarom werd voor het Operationeel Programma voor Noord-Nederland een relatief grotere investe-ring gereserveerd dan voor de andere landsdelen. Uiteindelijk is de doelstelling dat het bruto regionale product en de werkgelegenheid tijdens de periode 2007-2013 procentueel sneller groeien dan het Nederlandse gemiddelde. De afname van de werkloosheid moet onder het Neder-landse gemiddelde komen te liggen en de uitgaven voor Onderzoek en Ontwikke-ling moeten zich minimaal gelijk ontwik-kelen als het nationale gemiddelde. Om dit te bereiken zijn drie sleutelgebieden in Noord-Nederland aangewezen die een rol kunnen spelen op internationaal niveau: Energy Valley, het Watercluster en (multi)sensortechnologie (met als belangrijkste project ASTRON/LOFAR). Daarnaast zijn een aantal speerpuntsectoren be-noemd in verband met een groot innova-tiepotentieel: agribusiness, chemie, com-merciële zorg, life sciences, scheepsbouw/metaal en toerisme. Voor de invulling is in totaal zo’n 372 miljoen euro beschikbaar waarvan bijna 170 miljoen euro afkomstig van de Europese Unie.’

Wat kunnen ondernemers met dit programma?‘Om voor subsidie in aanmerking te komen, moeten ingediende projecten aan-sluiten bij de genoemde sleutelgebieden of

de speerpuntsectoren. Bovendien moet het project voldoende kritische massa hebben. Wanneer een ondernemer in zijn eentje een project indient, is deze minder kans-rijk dan wanneer een collectief van onder-nemers met een voorstel komt. Projecten kunnen worden ingediend bij de noorde-lijke provincies. Daar zitten mensen met kennis van de Europese regelingen en die kanaliseren welke projecten het beste bij welke subsidiekanalen passen. Dat gebeurt al in een vroeg stadium. Vaak gaan ze om tafel met mensen met een idee en helpen ze mee om die ideeën in een concrete vorm te gieten, zodat het als projectvoorstel kan worden ingediend. Vervolgens worden de projecten in noor-delijk verband beoordeeld. Vaak bestaat hierover misverstand maar de Europese Commissie laat zich niet in met de selectie van individuele projecten. Om mee te be-slissen over het al dan niet opportuun zijn van cofinanciering van één of ander pro-ject, zijn wij meestal niet goed geplaatst, dus dat wordt overgelaten aan de mensen van de betreffende provincies en het SNN.’

Afgaande op de cijfers waarover we be-schikken, doet Noord-Nederland het qua projecten erg goed. Waar het gaat om het oormerken van geld voor projecten heeft Noord-Nederland op dit moment de kop-positie ten opzichte van andere landsdelen. Dat is vooral te danken aan de samenwer-king in het SNN. Vander Eecken: “Op het moment dat de Europese Commissie haar akkoord gegeven had voor het Operatio-neel Programma Noord, had het noorden al een aantal grote projecten in voorberei-ding, die nu in een vergevorderd stadium van goedkeuring zitten. Hierbij haalt het programma voordeel uit de rol die SNN speelt want via hun vele contacten bereikt de informatie over de beschikbare middelen binnen de kortste keren net die ondernemers die op innovatieve wijze het economische weefsel van Noord-Neder-land kunnen helpen versterken.’

Regionaal beleid is sinds kort de grootste financiële poot van het Euro-pese beleid. Met een budget van 347,4 miljard voor 2007-2013 (35,6% van het EU-budget voor dezelfde periode) werd het landbouwbeleid ingehaald. Daarmee wordt fors geïnvesteerd in regionale ontwikkeling.

(advertorial)

13Hans van der Stijlstijl@awvn.nl

pra

ktIjk

Werkgeversvereniging AWVN verleent diensten rond onder meer arbeidsvoor-

waarden (cao’s), functiewaardering, arbeidsrecht, beloningssystemen, competen-

tiemanagement en sociale innovatie. AWVN werkt nauw samen met VNO-NCW.

Het hoofdkantoor is gevestigd in Den Haag. AWVN heeft vestigingen in Haarlem,

Barendrecht, Apeldoorn, Roermond en Groningen. Meer informatie: www.awvn.nl

of neem contact op met de AWVN-werkgeverslijn, 070 850 86 05.

navigeren in de mist Lange termijnvisie bij slecht zicht

Momenteel wordt veelal nog een

afwachtende houding aangenomen.

Orders worden stopgezet, aankopen uit-

gesteld en beslissingen op de lange baan

geschoven. Dat geeft aan dat onderne-

mers voor de korte termijn ongerust zijn

en hopen dat de economie wel weer

aantrekt wanneer de mist is opgetrok-

ken en de rust enigszins terugkeert. Deze

ondernemers willen graag maatregelen

nemen om op dat moment te anticipe-

ren. Dat blijkt bijvoorbeeld duidelijk uit

de vele verzoeken vanuit ondernemingen

om werktijdverkorting. Bedrijven willen

hun duur verworven en pas ingewerkte

personeel niet de laan uitsturen als het

even minder gaat. Dat wordt beschouwd

als een ongewenste korte termijnreactie,

omdat dit zowel intern als extern veel

onrust en onzekerheid teweegbrengt. In

essentie gezonde bedrijven verwachten

hun personeel binnenkort weer nodig te

hebben.

De krapte op de arbeidsmarkt is mis-

schien nu even minder zichtbaar, maar

het risico van een tekort is op iets

langere termijn nog zeer nadrukkelijk

aanwezig. Om dezelfde redenen is het

verstandig om bij onderhandelingen over

arbeidsvoorwaarden rekening te houden

met die lange termijn. Alhoewel we met

z’n allen nu heel reactief reageren op

de huidige onzekere periode, biedt deze

voor de goede verstaander ook kansen

om structureel anders tegen de invulling

van bepaalde arbeidsvoorwaarden aan

te kijken. Na de recessie komen we toch

weer terecht in de lange termijnproble-

matiek van vergrijzing en krapte, en daar

moeten we dan ook nu al rekening mee

houden.

Zo kunnen mogelijk afspraken worden

gemaakt over flexibilisering bij de inzet

van medewerkers. Immers, niet alleen

in de macro-economie zitten pieken en

dalen, ook op bedrijfsniveau komen

altijd drukke en minder drukke periodes

voor. Denk bijvoorbeeld ook aan de wijze

waarop de inzetbaarheid van werkne-

mers wordt bevorderd. Juist in tijden dat

de inzet van het personeel wat lager kan

is er ruimte voor aanvullende scholing,

een investering waar zowel de werkgever

als de werknemer baat bij heeft. Welke

maatregelen passend zijn is vanzelfspre-

kend afhankelijk van de bedrijfssituatie.

Een frisse blik kan u helpen door de mist

de kansen te zien, en daar een invulling

aan te geven waar u tot ver na de reces-

sie plezier van heeft. <

De ondernemingswereld staat

op scherp: de Crisis dreigt

toch een Recessie te worden.

Voor velen voelt de huidige si-

tuatie als een dichte mist met

zo’n 20 meter zicht. Er valt

niet te navigeren, dus blijven

we even stilstaan.

14 NoordNieuws december 2008

noorderling met een zachte G Bij het afscheid van Hans Haerkens

De carrière van Hans Haerkens bij VNO-

NCW Noord begon met een toevallige

blik in de advertentiebijlage van het NRC,

waar gevraagd werd naar een secretaris

VNO Noord-Nederland. ‘Ik was vooral ge-

raakt door VNO-NCW, want ik vond een

ondernemers-collectief met Alexander

Rinnooy Kan als voorzitter een span-

nende werkgever. Op hetzelfde moment

werd ik gevraagd voor een aantrekke-

lijke positie bij Afvalbedrijf Rotterdam.

Maar ik heb de keuze geen moment

betreurd.’

Tot dan toe was Hans Haerkens na

gymnasium, Nijenrode, een masterstudie

international business in de VS, werk-

zaam geweest bij Cargill en Campbell

Soup. ‘Daarna werd ik door mijn vader

gevraagd mijn bijdrage te leveren aan

het champignonbedrijf te Oeffelt. Een

vraag die net op tijd kwam, omdat ik op

het punt stond in Amerika aan de slag te

gaan. Gedurende de vakanties en in mijn

vrije tijd was het volstrekt normaal actief

te zijn in het familiebedrijf. Zelf was ik

er nooit zo mee bezig geweest dat het

ook mijn bedrijf zou kunnen worden. Ik

vond het vanzelfsprekend iets terug te

doen voor de kansen die ik had gekregen

dankzij het thuisfront. Samen met mijn

broers heb ik ruim zeven jaar het bedrijf

geleid. Een middelgroot bedrijf met 120

medewerkers. Ik heb daar geleerd wat

het betekent in een marktomgeving

actief te zijn en verantwoordelijkheid te

dragen. Uiteindelijk is het bedrijf in an-

dere handen overgegaan en ben ik zelf

naar Groningen vertrokken.’

In het kantoor van VNO Noord-Nederland

ontdekte Haerkens gaandeweg pas wat

het werk van een algemeen secreta-

ris inhield. ‘We deelden de etage met

AWVN en FME-CWM. Mannenbroeders

in de strijd tot de dag van vandaag. De

organisatie kende vier personen en de

onderlinge band was intensief. Het werk-

geversfront was destijds ook in de regio

behoorlijk verdeeld met liefst vijf collecti-

viteiten. Zonder valse overdrijving waren

we geen fractie van wat we nu zijn. In de

loop van de tijd is er erg veel veranderd.

Ik ben er wel achter gekomen hoeveel

kracht te mobiliseren valt door collectief

op te treden en hoeveel kennispotentieel

er in ondernemend (Noord-)Nederland

zit. Om dat optimaal te benutten is het

zaak vooruit te kijken en de juiste strate-

gie te kiezen. Polderen beheersen we hier

tot in de vingertoppen.’

Op basis van de opgedane ervaring kon

Hans Haerkens ook eigen accenten leggen

binnen de organisatie. Een belangrijk

voorbeeld daarvan is het gegeven dat

VNO-NCW Noord zich breder betrokken

Hans Haerkens was de afge-

lopen vijftien jaar gezichts-

bepalend voor VNO-NCW

Noord. Als Brabander bleek

hij goed te kunnen aarden

temidden van de nuchtere

noorderlingen. Een afscheids-

interview over de kracht van

het collectief, engagement en

noordelijk ondernemerschap.

Daan Bultjed.bultje@vno-ncwnoord.nl

15

voelt dan alleen bij zaken die onderne-

mers direct raken.

’Maatschappelijke vraagstukken zijn niet

het exclusieve domein van de politiek.

Ondernemers zijn betrokken bij hun om-

geving en zijn ook bereid actief uiting te

geven aan hun engagement.’ Een ander

belangrijk accent is de positionering van

VNO-NCW Noord binnen de internatio-

nale context. ’Noordelijke ondernemers

leven niet op een eiland. Velen weten hun

markten uit te breiden naar andere regio’s

in binnen- en buitenland. Het is belangrijk

vanuit een sterke regionale verbonden-

heid te blijven acteren in een globalise-

rende wereld. Niet achterom kijken maar

vooruit. De grenzen vervagen, dus ook de

mentale barrière moet geslecht worden.

Om ondernemers daarbij te faciliteren

is vorig jaar het VNDU opgericht. Die

samenwerking richting het oosten zal in

de komende jaren alleen nog maar verder

worden uitgebouwd.’

Er zijn weinig mensen die zo gepassio-

neerd spreken over Noord-Nederland.

Voor mensen die Hans Haerkens niet ken-

nen zal het wellicht enige verbazing wek-

ken hoe iemand met Brabantse tongval zo

vol vuur over de noordelijke zaak spreekt.

Haerkens: ’Ik ben vanaf mijn eerste

kennismaking met deze regio geholpen

en gesteund door mensen die het voor

me opnamen. Gevraagd en ongevraagd.

Het was een vorm van thuiskomen. Ik

wist me omringd door mensen die in hun

omgeving het verschil maakten. Heel veel

kanjers die mijn denken en doen hebben

beïnvloed. Mijn kinderen zijn hier gebo-

ren en getogen en spreken inmiddels met

een harde g. Daarbij gaf het werk me erg

veel energie. Never a dull day. Ik genoot

met volle teugen van maatschappelijk

relevant bezig kunnen zijn voor dit lands-

deel. Het heeft me altijd licht verbaasd

dat ik hiervoor maandelijks een financiële

beloning ontving. Daarbij denk ik dat het

voor een zuiderling gemakkelijker aarden

is in het noorden dan voor een noorder-

ling in het zuiden.’

VNO-NCW Noord was in de afgelopen

jaren een belangrijke speler binnen de

noordelijke samenwerking. Haerkens

heeft vanuit die positie ook altijd goed

zicht gehad op de ontwikkeling van de

bestuurlijke samenwerking in Noord-

Nederland. ‘Het georganiseerde bedrijfs-

leven heeft er veel aan gedaan dat het

noordelijke denken zich heeft ontwikkeld.

Ik verwijs naar de Noordelijke Ronde Tafel

(1995-1999) die provincies opriep werk

te maken van noordelijk vormgegeven

ruimtelijk-economisch beleid. Sociale

partners hebben bij herhaling in de SEAN

en SER Noord-Nederland de dames en

heren politici opgeroepen werk te maken

van noordelijk gestroomlijnd overheids-

beleid. De lijst met discussieonderwerpen

is eindeloos: mal-contramal, economische

kernzones, de transformatie van regionaal

beleid naar ruimtelijk economisch beleid,

het Langman rapport, provincie-over-

stijgende regiovisies, vestigingslocaties

van ministeries, vermoeiende discus-

sies over FES middelen, het noordelijke

duurzaamheidsakkoord, de identificatie

van de noordelijke Pieken in de Delta,

de natuurlijke en economische waarden

van de Waddenzee, de Zuiderzeelijn en

andere infra-projecten. Deze discussies

hebben allemaal bijgedragen aan beter

gearticuleerd noordelijk denken. Geleide-

lijk ontstond er bij politieke partijen het

inzicht dat provinciale belangen gediend

zijn bij een noordelijke insteek. Bovendien

vereisen nogal wat nieuwe vraagstuk-

ken een provincie-overstijgende aanpak

om voldoende kritische massa te kunnen

mobiliseren. Illustratief voor dit kantelend

denken is bijvoorbeeld het gegeven dat

in het verleden het noordelijke belang

vooral werd afgemeten aan de omvang

van de regionale paraaf in de rijksbegro-

ting. Daar durf je nu niet meer mee aan te

komen als politicus.’

Desondanks moet Haerkens ook consta-

teren dat de noordelijke samenwerking

niet per definitie een opgaande lijn is.

‘Telkens opnieuw zul je op het niveau van

gemeenteraden, provinciale staten en Sa-

menwerkingsverband Noord-Nederland je

positie sterk moeten herdefiniëren, reke-

ning houdend met snel veranderende om-

standigheden. Dingen gaan nooit vanzelf.

Zeker niet op onderwerpen die noodzake-

lijk zijn. Het veronderstelt ook krachtige

bestuurders die het brede verhaal willen

en kunnen vertellen. Politiek gaat over

de toekomst. Mensen verwachten van de

Ver

enIG

InG

16 NoordNieuws december 2008

politiek dat ze bindend vermogen hebben

en met antwoorden komen over lastige

maatschappelijke vraagstukken.’

Gevraagd naar de meest in het oog

springende gebeurtenissen en dossiers die

Haerkens gedurende zijn tijd heeft mee-

gemaakt, volgt een top 6 in willekeurige

volgorde:

• fusie VNO-NCW in de regio

• wisselwerking onderwijs – arbeidsmarkt

/ aandacht voor ondernemerschap

• publiek debat Zuiderzeelijn / ‘hier trek-

ken we de lijn’

• gaswinning Waddenzee

• hoofdlijnen noordelijk ruimtelijk econo-

misch beleid

• verdieping relatie ondernemend Noord-

Nederland en Noord-Duitsland

Vooral de rol van actieleider die Hans

Haerkens vervulde in het kader van Hier

trekken we de lijn zal velen nog lang bij-

blijven. Middels een intensieve campagne

met als hoogtepunt de demonstratie

op 23 mei 2006 in Den Haag, werd de

doodverklaarde Zuiderzeelijn weer terug-

gezet op de politieke agenda. Uiteindelijk

besloot het kabinet dat de Zuiderzeelijn

niet uit kon en werd een alternatief pak-

ket ingesteld ter hoogte van 2.16 miljard

euro. Het is zeer de vraag of dit bedrag

ook zo hoog was geweest zonder de ac-

ties van Hier trekken we de lijn. Haerkens:

’ik heb bij dit dossier geleerd om het

eindresultaat te aanvaarden, zonder het

te accepteren. Ik ben ervan overtuigd dat

die snelle verbinding er gaat komen, en

waarschijnlijk sneller dan verwacht. ’

Wellicht dat hij vanuit zijn nieuwe functie

bij VNO-NCW in Den Haag nog een

steentje kan bijdragen aan het noorde-

lijke infra-wensenlijstje. Haerkens: ’Ik ga

me in Den Haag bezig houden met de

“wespennest-dossiers”. Denk nu niet wat

sneu. Ik vind dat bijzonder leuk. Onder-

werpen die niet vanzelf gaan. Ruimtelijk

– economische vraagstukken van nati-

onaal belang. Strategische issues zoals

Schiphol, de Maasvlakte, vernieuwende

werklandschappen, het in de praktijk

brengen van de aanbevelingen van

Noordanus, kernenergie, het beter duiden

van knelpuntoplossende investeringen

versus strategische investeringen etc. Het

debat over de Zuiderzeelijn was destijds

in essentie een discussie over een andere

ruimtelijke kaart van Nederland versus de

beperkte ‘Haagse’ insteek dat het hier

een knelpuntoplossende investering zou

zijn. Ook bij VNO-NCW nationaal hebben

we verhalenvertellers nodig die op een

vernieuwende wijze het publieke debat

voeden met – als het even kan - scherpe

observaties.’

Wat betreft de toekomst van VNO-NCW

Noord wil Haerkens nog wel een aantal

zaken benadrukken:

’Koester en kapitaliseer het merk Noord-

Nederland; de ware avant garde wordt

niet ontdekt maar pas later herkend;

wees zelfbewust over je toekomstige

(investerings)-agenda. Ons talent voor

ondergeschiktheid zijn we kwijtgeraakt

en moeten we ook nooit meer terug

willen vinden; houdt vast en werk actief

aan krachtige noordelijke samenwer-

kingsverbanden; de ‘licence to operate’

wordt niet langer alleen afgegeven door

de overheid, zorg ervoor dat je in touch

blijft met je omgeving en handel hiernaar;

Duurzame ontwikkeling zal de basis zijn

van toekomstig economisch handelen;

hoe eerder je hiermee begint des te beter.

Betrek hierin ook de buurregio’s ten volle.

Tot slot dank ik iedereen vanuit het diepst

van mijn hart. Het is veeleer een voorrecht

dan een verdienste zo lange tijd algemeen

secretaris te zijn geweest van VNO-NCW

Noord. Mijn opvolger mag zich gelukkig

prijzen.’ <

17

Werk aan Water was voor de water-

schapsverkiezingen een uniek samenwer-

kingsverband van ondernemersorgani-

saties VNO-NCW Noord, MKB-Noord en

LTO Noord. Nergens anders in Nederland

deed een dergelijke lijst mee. In vijf wa-

terschappen werden 10 zetels behaald:

3 zetels in Reest en Wieden, 2 zetels

in Hunze en Aa’s, Noorderzijlvest en

Wetterskip Fryslân en 1 zetel in Velt en

Vecht. VNO-NCW Noord is tevreden met

dit resultaat. Gemiddeld twee zetels in

vijf waterschappen betekent een stevig

draagvlak voor de zakelijke belangen.

Zeker wanneer de krachten gebundeld

worden met de geborgde zetels ingevuld

door de Kamer van Koophandel, LTO

Noord en het Bosschap.

Het is naar verluid goed vissen in troebel

water, maar in dit geval liepen de ach-

terbannen van de verschillende deelne-

mende partijen misschien wel iets te veel

door elkaar. Menig ondernemer is lid van

een politieke partij en/of natuurorga-

nisatie en vice versa. Dit kan tot gevolg

hebben gehad dat potentiële kiezers

in een innerlijke loyaliteitsstrijd terecht

gekomen zijn. Overigens is het succes van

de partij Water Natuurlijk, sterk gestoeld

op de provinciale milieufederaties, opval-

lend maar niet geheel onverklaarbaar.

Gewerkt aan water10 zetels voor zakelijke waterschapspartij

De waterschapsverkiezingen

in een notedop: tegenval-

lende opkomst, relatief veel

ongeldige stembiljetten, een

versnipperde uitslag, maar

wel tien zetels in vijf water-

schappen voor Werk aan

Water.

Bij de invoering van een nieuw kies-

systeem is vooraf lastig te bepalen met

welke uitslag je als partij tevreden zou

moeten zijn. Dat gold ook zeker voor

de afgelopen waterschapsverkiezin-

gen. Deze verkiezingen werden altijd

gekenmerkt door een lage opkomst. Zou

dit veranderen door de deelname van

politieke partijen aan de verkiezingen?

Achteraf moet vastgesteld worden dat de

landelijke opkomst met 24% nagenoeg

gelijk was aan voorgaande edities en

dat de deelname van politieke partijen

niet heeft geleid tot meer kiezers en dus

ook niet tot meer draagvlak onder de

bevolking. Sterker nog, het waterschaps-

bestuur is vooral versnipperd geraakt. De

vraag dient dan ook gesteld te worden

wat de meerwaarde is van politisering

van een functioneel bestuur.

Hunze en Aa’s:

Pieter Hofstra, Hein in ’t Hout

Noorderzijlvest:

Frans Jaspers, Wouter Schep

Reest en Wieden:

Karst Spijkervet, Dirk Bruins, René Genee

Velt en Vecht:

Jan van Keulen

Wetterskip Fryslân:

Tine Bijstra, Harm Beerda

de gekozenen namens werk aan water:

Akke Groenewouda.groenewoud@vno-ncwnoord.nl

Het heeft een relatief grote achterban

en de partij was waarschijnlijk een veilig

alternatief voor mensen die vonden dat

politieke partijen niets in de waterschap-

pen te zoeken hebben en voor hen die

zich minder in de materie verdiept heb-

ben. Duurzaam, natuurlijk, groen, daar

kun je je nauwelijks een buil aan vallen.

Maar ook Water Natuurlijk heeft in de

verschillende waterschappen meestal

maar één zetel meer gehaald dan de

nummer twee. De waterschapsverkiezin-

gen hebben vooral geleid tot versnip-

pering van het waterschapsbestuur. Veel

partijen met 2 á 3 zetels. Daardoor zal

het naar alle waarschijnlijkheid meer tijd

en energie kosten om tot overeenstem-

ming te komen op dossiers die juist met

voorrang afgehandeld moeten worden.

De namens Werk aan Water gekozenen

zullen in elk geval in het belang van een

efficiënt waterschap de samenwerking

zoeken met bestuursleden in het water-

schap die een vergelijkbare heldere en

zakelijke lijn voorstaan.

Hartelijk dank aan iedereen die op

Werk aan Water heeft gestemd en een

bijdrage geleverd heeft aan draagvlak

voor een zakelijk waterschap in Noord-

Nederland! <

Ver

enIG

InG

18 NoordNieuws december 2008 Christel Slimc.slim@vno-ncwnoord.nl

De prijsuitreiking is een initiatief van MKB-Nederland, samen

met het Ministerie van Economische Zaken en de landelijke

Kamer van Koophandel. Door de prijs moet een positief on-

dernemersklimaat in gemeenten dichterbij gebracht worden.

De ranglijst geeft aan wat de relatieve positie is van iedere

gemeente in haar provincie als het gaat om de kwaliteit van het

ondernemersklimaat. Het zegt feitelijk niet zozeer iets over de

absolute prestaties van de afzonderlijke gemeenten, maar wel

over de prestaties in vergelijking met andere gemeenten.

Het onderzoek dat aan de basis ligt van de rangordening van de

MKB-Vriendelijkste Gemeente Noord-Nederland werd even-

als de vorige edities uigevoerd door HanzeConnect. Naast de

verkiezing van de `MKB-Vriendelijkste Gemeente van Noord-

Nederland` heeft dit jaar tevens een verkiezing plaatsgevonden

van de meest `MKB-Vriendelijke Gemeente van Nederland’. Het

onderzoek naar de MKB-Vriendelijkste Gemeente van Noord-

Nederland heeft betrekking op 68 gemeenten. HanzeConnect

heeft voor heel Nederland onderzoek gedaan naar het onder-

nemersklimaat van alle 443 gemeenten.

De rangorde van de gemeenten is gebaseerd op volgende vier

onderdelen:

• Tevredenheid van de ondernemers over de eigen gemeente;

• Het imago van de gemeente bij ondernemers buiten de

gemeente;

• Communicatie en beleid met betrekking tot het MKB; en

• Hoogte van de gemeentelijke lasten.

Deze vier onderdelen zijn bepaald doormiddel van een kwan-

titatief digitaal en telefonisch onderzoek. Het onderzoek is in

iedere gemeente in Nederland gehouden. Hiervoor hebben in

totaal 15.537 ondernemers (die voldoen aan de MKB-criteria)

hun medewerking verleend. Dit zijn gemiddeld 35 onderne-

mers per gemeente; de grootste gemeenten meer, de kleinere

meestal minder.

Onderzoeksleider Edwin van der Woude geeft aan dat de

verkiezing van invloed is op het beleid van gemeenten. ‘Wat

opvalt is dat veel gemeenten aan de slag gaan aan de hand van

hun positie op de ranglijst. Zo zijn er gemeenten die zich ten

doel stelden om in de top tien of een aantal plaatsen hoger te

komen. Zij gingen actief aan het werk om de dienstverlening en

communicatie richting ondernemers verder te verbeteren. Een

goed voorbeeld hiervan is de gemeente Assen.’

De gemeente Assen stond op de vorige MKB-ladder ongeveer in

het midden. Marco Attema, senior adviseur Economische Zaken

van de gemeente Assen zegt daarover: ‘de gemeente doet veel

voor ondernemers, maar niet alles is zichtbaar. We werken aan

verbetering van de communicatie met ondernemers.’ Marco At-

tema geeft aan dat de notering van de gemeente Assen op de

MKB-ranglijst intern is besproken. De gemeente heeft als reac-

tie hierop besloten geen ad hoc veranderingen door te voeren.

Dat geeft alleen op de korte termijn succes en dat is volgens

Attema niet de keuze van de gemeente. Assen was al bezig om

de werkwijze richting ondernemers structureel te verbeteren en

zal dat voortzetten. Een voorbeeld van de verbetering van het

ondernemersklimaat waar Assen aan werkt, is de vermindering

van de regeldruk. ‘Er zijn nou eenmaal regels waar iedereen

zich aan moet houden, maar we kunnen er als gemeente wel

voor zorgen dat het proces voor een ondernemer soepeler en

duidelijker verloopt. Verder vinden we het noodzakelijk dat we

meer naar ondernemers toe gaan; ons proactief opstellen. Hoe

eerder we op de hoogte zijn van plannen en wensen van een

stijgen met stip MKB Vriendelijkste Gemeente Noord-Nederland

Op 7 oktober jongstleden werd voor de derde keer op rij de prijs voor de

‘MKB-Vriendelijkste Gemeente van Noord-Nederland’ uitgereikt. De prijs

dient als stimulans voor de gemeenten om zich meer in te spannen voor

het midden- en kleinbedrijf.

opIn

Ie

rang

2008

rang

2006

Gemeente provincie

1 1 Skarsterlân Fryslân

2 14 Ferwerderadiel Fryslân

3 2 Leek Groningen

4 7 Sneek Fryslân

5 5 Tytsjerksteradiel Fryslân

6 16 Hoogeveen Drenthe

7 6 Leeuwarderadeel Fryslân

8 12 Bolsward Fryslân

9 36 Ten Boer Groningen

10 62 Menaldumadeel Fryslân

11 11 Smallingerland Fryslân

12 3 Vlagtwedde Groningen

13 22 Pekela Groningen

14 32 Stadskanaal Groningen

15 17 Coevorden Drenthe

16 19 Harlingen Fryslân

17 8 Heerenveen Fryslân

18 30 Marum Groningen

19 40 Wûnseradiel Fryslân

20 50 het Bildt Fryslân

top 20 MkB-Vriendelijkste Gemeente van noord-nederland

19

MKB-Vriendelijkste GemeenteNoord-Nederland 2008Hoe ondernemend is uw gemeente?

De verkiezing is een initiatief van MKB-Noord met medewerking van HanzeConnect en de KvK Noord

ondernemer, des te beter we kunnen meedenken en advise-

ren.’ Dit accountmanagement komt inmiddels van de grond.

De gemeente is steeds vaker actief betrokken bij activiteiten

van ondernemers. Assen kan ondernemers bij elkaar brengen,

fungeren als aanjager en uiteraard ook meefinancieren. Zo is

de gemeente betrokken geweest bij het opzetten van park-

management op drie bedrijventerreinen in Assen en bij het

oprichten van de Binnenstadvereniging MKB Assen, voor alle

ondernemers in de binnenstad. Marco Attema geeft aan dat of

de gemeente Assen nu hoog, laag of in het midden eindigt, de

gemeente haar werk zo doet, dat ondernemers goed kunnen

ondernemen, maar sluit af met de volgende woorden: ‘Iets

hoger zou natuurlijk wel mooi zijn.’

Gemeenten zijn zich dus goed bewust van de MKB-ladder en

proberen een goede notering te bewerkstelligen. Waar het

bij de verkiezing voor de `MKB-Vriendelijkste Gemeente van

Noord-Nederland` om gaat is om gemeenten en ondernemers

bewust te laten worden van de beleving van het onderne-

mersklimaat in de gemeente. In het algemeen kan voorzichtig

worden geconcludeerd dat de kwaliteit van het ondernemers-

klimaat van een gemeente in belangrijke mate samenhangt met

de mate waarin ondernemers en gemeente samen het onderne-

mersklimaat willen verbeteren. Door naar elkaar te luisteren en

elkaars doelen beter te begrijpen wordt al een belangrijke stap

gemaakt naar een beter ondernemersklimaat. Dat gemeenten

de lijst “meenemen” bij het bepalen van beleid, geeft aan dat

het op de agenda staat en dat zal haar vruchten afwerpen voor

een gunstiger ondernemersklimaat. <

(advertentie) (advertentie)

Tel. 050 312 34 85 | www.vanede.nlEmmaplein 5 | 9711 AP Groningen

Ondernemen met talenten...

NIEUWE COLLECTIE

MARELLA | WEEKEND by MaxMara

ALCHEMIST | ROSEMUNDE Copenhagen

...Competentie én commitment.

AMSTERDAM . ARNHEM . BREDA . DEN HAAG . EINDHOVEN . ENSCHEDE

GRONINGEN . MAASTRICHT . NIJMEGEN . ROTTERDAM . ZEIST . ZWOLLE

Koninklijke Van Gorcum BVIndustrieweg 38, 9403 AB Assen

Postbus 43, 9400 AA Assen

[t] 0592 37 95 55

[f] 0592 37 20 64

[e] info@vangorcum.nl

[i] www.vangorcum.nl

Natuurlijk drukwerk

Natuurlijk drukwerk

20 NoordNieuws december 2008 Daan Bultjed.bultje@vno-ncwnoord.nl

Foto’s: JAV Studio’s; Bas van Mierlo

Louwe Dijkema werd in 2004 voorzitter

van VNO-NCW Noord. Een jaar eerder

had Popke de Jong zijn voorzitterschap

onverwachts moest neerleggen, waardoor

nog niet in de opvolging voorzien was.

Symen van der Velde, toenmalig voorzitter

van VNO-NCW Friesland, werd bereid ge-

vonden om als interimvoorzitter de tijd te

overbruggen tot een opvolger gevonden

was. Dijkema trad in 2004 als beoogd voor-

zitter toe tot het bestuur van VNO-NCW

Noord, om, na eerst een paar maanden

proefgedraaid te hebben, de voorzittersha-

mer ter hand te nemen. Hij liep toen al een

kleine tien jaar rond binnen de vereniging:

‘Persoonlijk ben ik in 1995 lid geworden.

Daarvoor was Van Gorcum al wel lid. Zo is

mijn voorganger bij Van Gorcum, Ger-

rit Vlieghuis, voorzitter van VNO-NCW

Drenthe geweest en heeft hij de fusie

mede vorm gegeven. Hij was ook degene

die me in de vereniging introduceerde. Dus

ik was al wel goed bekend met het werk

van VNO-NCW, maar ben pas lid geworden

toen ik het bedrijf overnam. Sindsdien ben

ik een betrokken lid geweest en kwam ik

in 2003 in het bestuur van Drenthe.’

In hoeverre is de vereniging van nu anders dan toen je aantrad? ‘Ik ben me in de eerste plaats persoonlijk

bewuster geworden van de betekenis

die VNO-NCW heeft, landelijk maar ook

noordelijk. Die betekenis is veel groter

dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.

Verder vind ik dat we behoorlijk gegroeid

zijn: onze invloed in de regio is sterker. We

worden door vooraanstaande bestuurders

en politici vaker gezien als een partij die

staat voor z’n woord en er toe doet, maar

vooral ook als een betrouwbare partner in

allerlei trajecten. Ook intern is de vereni-

ging sterker geworden. De kwaliteit van

de programma’s die we bieden is hoger

Vier jaar geleden trad Louwe

Dijkema aan als voorzitter van

VNO-NCW Noord. Tijdens de

Algemene Ledenvergadering

op 4 december jl. droeg hij

de voorzittershamer over aan

Bert van der Haar. Hoe kijkt

Dijkema terug op vier jaar

voorzitterschap?

geworden en niet in de laatste plaats

zijn de verhoudingen binnen het bestuur

sterker geworden. Er zit vriendschap en

collegialiteit in, inhoudelijk professioneel

maar vanuit betrokkenheid bij elkaar. Als

dagelijks bestuur durf je elkaar inhoudelijk

de maat te nemen, maar tegelijkertijd is

er een grote wil om er

samen uit te komen. Ik

doe dingen graag met

een beetje passie en het

liefst met mensen die ook

gepassioneerd zijn. Als

ik het huidige team zie,

en zeker het dagelijks bestuur, dan is er

een onderlinge chemie, en daar wordt het

werk veel leuker van.’

er is de afgelopen jaren veel gebeurd. wat beschouw je als de hoogtepun-ten van je voorzitterschap?‘Er zijn een paar dingen waar ik heel

content mee ben. De Zuiderzeelijn bij-

voorbeeld, omdat het veel positiefs voor

de vereniging betekend heeft, ondanks

het teleurstellende eindresultaat. Ik ben

er van overtuigd dat we er meer hebben

uitgesleept dan er anders voor Noord-

Nederland beschikbaar zou zijn gekomen.

Het heeft in Noord Nederland de gelede-

ren gesloten, we hebben laten zien dat we

met elkaar op kunnen en durven trekken.

De immateriële winst van

de hele actie rond de Zui-

derzeelijn is in die zin ook

gunstig voor de vereni-

ging: daar hebben wij aan

alle partijen laten zien

dat we een betrouwbare

partner zijn. Ondanks de scepsis die er af

en toe wel was, ook binnen de vereniging,

“moeten we wel zo ver gaan?”, denk ik

dat het goed is geweest dat we zover zijn

doorgegaan.’

Louwe Dijkema kijkt ook met een goed ge-

voel terug op de samenwerking met MKB:

’Ik ben die samenwerking persoonlijk ge-

start door Jan Henk Veenhouwer te bena-

deren en te kijken naar de samenwerking

3 voorzitters: Bruggeling, Dijkema en Van der Haar

Louwe Dijkema neemt het stokje over van Erica Terpstra in het kader van Sport en Zaken

een dijk van een voorzitter

Louwe Dijkema: “ik ben

groot voorstander van

het poldermodel met een

beetje peper erin”

21

Ver

enIG

InG

in het Noorden. Dat heeft goed uitgepakt.

Voor de ontwikkelingen in Noord-Neder-

land is het goed geweest dat wij als onder-

nemers met één mond zijn gaan praten.

De animositeit tussen beide verenigingen

die er eerder wel was, is nu helemaal weg.

Beide besturen trekken goed op, we zitten

zelfs onder één dak. Ik heb alle vertrouwen

in de stappen die in dit kader nog gemaakt

zullen worden. Ik ben er ook trots op dat

we met alle betrokkenen één Kamer van

Koophandel hebben kunnen realiseren in

Noord Nederland. Volgens mij opereert

die nu ook heel goed. Er zijn natuurlijk

kanttekeningen bij te plaatsen, zoals altijd

bij alles, maar ik ben er heel gelukkig mee.

We hebben een goede verhouding met

directie en bestuur.’

Toch waren er gedurende vier jaar voorzit-

terschap ook momenten van teleurstelling.

Zoals het niet van de grond komen van

Horizon Noord: de bundeling van krachten

door het bedrijfsleven, de kenniswereld

en de overheid om te komen tot concrete

projecten rondom kansrijke economische

clusters. Dijkema: ‘Wij stonden in de start-

blokken. Ik vind het jammer dat op dat

moment onvoldoende draagvlak te vinden

was op bestuurlijk niveau. Ze durfden op

het goede moment niet door te pakken,

en dat is een verlies voor Noord-Nederland.

Gelukkig worden er nu weer vergelijkbare

initiatieven opgepakt. Het is belangrijk dat

alle partijen samen worden gebracht: de

overheden, het onderwijs, de werkgevers-

en werknemersorganisaties en natuurlijk

de individuen daarbinnen. Daar moet regie

op gevoerd worden.’

wat neem je voor jezelf mee uit de afgelopen vier jaar?‘Een enorm stuk ontwikkeling. Ik ben een

ander persoon geworden door alles wat ik

gezien en gehoord heb en mee heb mo-

gen maken, zeker ook op landelijk niveau.

Ik heb met veel genoegen geparticipeerd

in het landelijk bestuur van de vereniging

en daar geprobeerd voor Noord te doen

wat nodig is. Ik heb het gevoel dat dit

goed is aangeslagen en dat we goed geres-

pecteerd worden bij directie en dagelijks

bestuur. Ik heb het altijd als een plicht

gezien om daar veel te zijn, want dan pas

heb je recht van spreken en word je ook

gehoord. Ik ben inmiddels al weer een

paar jaar voorzitter van de klankbordgroep

levensbeschouwing en ondernemen op het

landelijk niveau. Dat doe ik met ongeloof-

lijk veel plezier. Ik merk dat ik ook daar

een bijdrage mag leveren. Men heeft mij

gevraagd voorlopig aan te blijven dat blijf

ik heel graag nog een tijdje doen.’

Het voorzitterschap blijkt ook nuttig zijn

waar het gaat om het leiding geven aan

een onderneming. Dijkema: ’Ik heb mezelf

vooral ontwikkeld in het spel van het

besturen van een onderneming. Het spel

tussen leiding geven, leiding krijgen en

geleid willen worden, verantwoordelijk-

heid nemen en geven. Deel uitmaken van

de bestuurlijke organisatie van VNO-NCW

Noord betekent dat je een enorme verdie-

ping krijgt in hoe het spel gespeeld wordt

en gespeeld dient te worden. De krachten

die er spelen en de complexiteit daarvan.

Maar ook hoeveel je kunt bereiken als

je een gezamenlijk doel hebt. Ik ben en

blijf een Rijnlander en een Polderaar: ik

vind de manier waarop wij in Nederland

vorm en inhoud proberen te geven aan

sociaal-economische rechtvaardigheid,

gebouwd op een solide economie, veruit te

verkiezen boven de vechtmentaliteit die je

bijvoorbeeld in Frankrijk of Duitsland vaak

tegenkomt. Al moeten we daarin ook niet

te ver gaan. Zo nu en dan is een beetje wa-

pengekletter wel nodig. Maar ik ben een

groot voorstander van het poldermodel

met een beetje peper erin. Met een open

vizier en zonder dubbele agenda’s.’

Uiteindelijk overheerst bij Louwe Dijkema

de trots: ‘ik ben trots op de mooie bloei-

ende vereniging die we hebben, met een

sterk bestuur en een goed bureau. Ik ben

ervan overtuigd dat Lambert Zwiers dit

straks goed oppakt en dat Bert van der

Haar de ingezette lijn doorzet. Hij heeft

natuurlijk deze periode ook al meege-

maakt en mee vorm en inhoud gegeven.

Wat dat betreft laat ik de zaak met een

gerust hart over aan mijn opvolger.’ <

Meet the Chairmen: Bernard Wientjes en Louwe Dijkema

Overhandiging bedrijventerreinenrapport aan minister Cramer

22 NoordNieuws december 2008

Een belangrijke vraag die veel bedrijven

bezighoudt is op welke wijze jongeren

kunnen worden geïnteresseerd voor de

techniek en hoe zij daarnaast gekwa-

lificeerd technisch personeel aan zich

kunnen binden. Techniek is namelijk toe

aan een nieuw imago. Het oude jasje

moet hoognodig worden verruild voor

een hedendaags outfit. De technicus van

tegenwoordig staat in het centrum van

spectaculaire ontwikkelingen in de maat-

schappij en er zijn steeds meer technici

nodig. De verwachting bestaat dat zich in

2012 de volgende tekorten aan technisch

personeel zullen voordoen: Dit tekort

heeft structurele oorzaken. De vervan-

gingsvraag is veel hoger dan de arbeids-

marktinstroom van schoolverlaters. De

werkgelegenheid voor hoger opgeleiden

groeit vanwege een upgrading van de

opleidingseisen.

Naast het imagoprobleem spelen nog

een aantal andere factoren een rol. Zo

verlaat één op de zes MBO-studenten

het onderwijs zonder diploma. Terwijl de

vraag vanuit het bedrijfsleven juist ver-

schuift van laag gekwalificeerde technici

(web 1 & 2 niveau) naar hoger gekwali-

ficeerde technici (web 3 & 4 niveau). Een

uitdaging dus voor onderwijs, bedrijfs-

leven en intermediairs om te komen

tot een betere aansluiting onderwijs en

arbeidsmarkt. Het is van groot belang

dat deze partijen met elkaar samenwer-

ken. Alleen dan kan gewerkt worden

aan een oplossing. Het hoofddoel is het

interesseren van meer jongeren voor

de techniek. Het bedrijfsleven zal hierin

als belanghebbende partij een heldere,

gezamenlijke opvatting moeten hebben

over wat wordt beoogd, waarbij deelbe-

langen moeten worden overstegen en

gedacht moet worden op het niveau van

de T van Techniek.

Stichting Engineering Noord is een

samenwerking van een aantal technische

bedrijven in en het Noorderpoort College

met als doel het realiseren van technisch

toponderwijs in Noord-Nederland. Door

deze samenwerking is het mogelijk om

de aantrekkelijkheid en de kwaliteit van

het technisch onderwijs te vergroten en

onder de aandacht te brengen. De visie

van Stichting Engineering Noord is een

duurzame samenwerking met één regio-

nale ROC en een groot aantal regionale

bedrijven die gezamenlijk de volgende

doelen nastreven:

• Bevorderen instroom leerlingen voor

de technische opleiding;

• Optimaliseren kwaliteit onderwijs/

opleiding;

• Verhogen uitstroom leerlingen met

diploma;

• Verbeteren imago techniek/opleiding.

Door deze samenwerking is de gehele

opleiding (MBO op web-niveau 4) voor

de student gratis. Bij het succesvol

afronden van de opleiding heeft de

student gegarandeerd een baan bij een

van de bij het samenwerkingsverband

aangesloten bedrijven. De student is vrij

om te bepalen waar hij gaat werken. Als

vangnet is het voor de student mogelijk

om uit te stromen op web 3 niveau, ter

voorkoming van de uitstroom zonder di-

ploma. Na een succesvolle afronding van

zijn studie, heeft de student de mogelijk-

heid om duaal een HBO studie te volgen.

Het eerste en tweede schooljaar worden

de studenten breed opgeleid, vanaf het

derde jaar vindt differentiatie plaats.

Voor de bedrijven geldt dat zij de samen-

werking voor vijf jaar aangaan. In de sta-

tuten van de Stichting is bepaald dat ie-

der bedrijf hetzelfde stemrecht heeft. De

reeds aangesloten bedrijven en/of grote

bedrijven hebben dus niet meer zeggen-

schap. Stichting Engineering Noord heeft

als kenmerk dat zij zich niet beperkt tot

de grote technische bedrijven. Het kan

een belangrijke rol spelen voor het mid-

den- en kleinbedrijf bij het opleiden en

vinden van gekwalificeerd technisch per-

soneel. De Stichting sluit overeenkomsten

met het ROC voor de praktische uitvoe-

ring van de door de Stichting/bedrijven

te behalen doelstellingen. De ROC draagt

op haar beurt de verantwoordelijkheid

voor de organisatie van de opleiding en

voert Stichtingsactiviteiten uit. Het ROC

rapporteert periodiek over vorderingen

en behaalde resultaten van de leerlingen

aan de Stichting. Daarnaast bevordert de

ROC dat leerlingen zoveel mogelijk sta-

geopdrachten uitvoeren bij deelnemende

bedrijven.

De Stichting zorgt voor de financiële

continuïteit voor zover de beschikbare

middelen niet uit de reguliere gelden

opgebracht kunnen worden. En het

draagt zorg voor het beschikbaar stellen

van voldoende stageplaatsen en voor de

professionele begeleiding van de leerling

tijdens de stage. Tenslotte is de Stichting

actief in diverse werkgroepen.

Stichting Engineering Noord heeft de

ambitie uitgesproken om de technische

opleiding te laten groeien tot één van de

best presterende opleidingen van Neder-

land door toponderwijs aan te bieden.

Teneinde dit te kunnen realiseren wordt

de nadruk gelegd op de kwaliteit van de

opleiding, het interesseren van nieuwe

studenten en het zorgdragen voor een

grotere instroom studenten.

Voor meer informatie kunt u terecht op

www.engineeringnoord.nl of u kunt een

e-mail te sturen naar

info@engineeringnoord.nl. <

In Stichting Engineering

Noord werken technische

bedrijven en het Noorder-

poort College samen met als

doel het realiseren van tech-

nisch toponderwijs in Noord-

Nederland. Zodoende worden

kwaliteit en aantrekkelijkheid

van het technisch onderwijs

vergroot.

sleutelen aan technisch onderwijsStichting Engineering Noord

aantal percentage

MBO 81.000 10%

HBO 31.000 13%

WO 12.500 9%

Bron: ROA, De arbeidsmarkt naar oplei-

ding en beroep tot 2012.

pra

ktIjk

Christel Slimc.slim@vno-ncwnoord.nl

23Daan Bultjed.bultje@vno-ncwnoord.nl

Van donderdag 15 tot en met zater-

dag 17 januari staat de stad Groningen

geheel in het teken van Noorderslag

Eurosonic. Zo’n 2.500 professionals uit

de creatieve (muziek)industrie uit heel

Europa komen een lang weekend samen,

om de laatste ontwikkelingen in de bran-

che te bespreken en aanstormend talent

live aan het werk te zien.

Al ver voor de kredietcrisis had de

muziekindustrie te maken met een

aantal revolutionaire verschuivingen

in de markt. Als gevolg van de digitali-

sering van muziek - mp3’s - en nieuwe

distributiekanalen van muziek - internet

- kwamen grote, gevestigde platenmaat-

schappijen in zware problemen. Deels

leidde die verandering tot faillissemen-

ten, ontslagen en reorganisaties, deels

tot innovatieve en succesvolle product-

marktcombinaties.

De muziekindustrie verkeert nog altijd in

zwaar weer. Toch hebben er in de afge-

lopen jaren interessante ontwikkelingen

plaatsgevonden. Dankzij het ontwikkelen

van nieuwe producten, nieuwe distribu-

tiekanalen en het toepassen van interac-

tieve web 2.0-principes, waaronder user

generated content, weblogs, web-tv,

podcast en co-creatie, werden succesvolle

business cases gerealiseerd. Hoewel de

muziekindustrie natuurlijk een specifieke

branche is, kan het reguliere bedrijfs-

leven wel degelijk iets leren van de

inspirerende ervaringen en innovatieve

marktprincipes uit de muziekindustrie.

netwerken en matchenNoordermatch 2009 begint met een

aantal succesvolle matches uit de twee

voorgaande edities. Tijdens de gezamen-

lijke Business Lunch is er alvast gelegen-

heid om te netwerken. Na de lunch doen

diverse sprekers kort en krachtig hun

succesvolle business case uit de doeken.

In een korte film trekken de beschikbare

subsidieregelingen voor noordelijke

bedrijven voorbij. Vervolgens kunnen de

handen uit de mouwen tijdens de snel-

kookpansessie. Deelnemers buigen zich

concreet over vragen als: ‘hoe kan mijn

bedrijf gebruikmaken van de ervaringen

uit de muziekindustrie, bij het innove-

ren en/of exporteren van mijn product/

dienst? en: ‘welke rol kunnen de noorde-

lijke onderwijsinstellingen spelen in dit

proces’ en: ‘welke subsidieregelingen zijn

hierop mogelijk van toepassing?’

korting leden Vno-ncw noordLeden van VNO-NCW Noord kunnen aan

Noordermatch 2009 deelnemen voor 85

euro (normaal 95 euro), exclusief BTW,

inclusief Business Lunch en consumpties.

Registratie is mogelijk via:

www.noordermatch.nl/registratie Ver-

meld bij opmerkingen s.v.p.: “Lid VNO-

NCW”. Aangezien er slechts een beperkt

aantal plaatsen beschikbaar is, geldt het

principe vol=vol. Na ontvangst van de

bevestiging is uw deelname verzekerd.

datum: donderdag 15 januari 2009

tijd: 11 tot 17 uur

plaats: cultuurcentrum de ooster-

poort, trompsingel, Groningen

entree: voor Vno-ncw-leden 85 euro,

ex Btw (normaal 95 euro)

inclusief Business lunch en

consumpties

website: www.noordermatch.nl

Noordermatch is een initiatief van Stich-

ting Noorderslag, uitgeverij iMediate,

Buma Cultuur, Statement communicatie-

adviesbureau en theFactor.e, in samen-

werking met SNN/Nordconnect, provincie

Groningen, gemeente Groningen, provin-

cie Fryslân en VNO-NCW Noord. <

Op donderdag 15 januari

vindt in Cultuurcentrum De

Oosterpoort Groningen,

Noordermatch 2009 plaats.

Een evenement van inspire-

rende en zinvolle ontmoetin-

gen tussen circa 75 beslissers

uit de creatieve industrie en

75 beslissers uit het Noord-

Nederlands bedrijfsleven.

noordermatch 2009Co-creatie, export en subsidie

24 NoordNieuws december 2008 Akke Groenewouda.groenewoud@vno-ncwnoord.nl

De N381 loopt van Drachten via Ooster-

wolde en Appelscha naar Beilen en via

Emmen naar Duitsland. VNO-NCW Noord

heeft altijd ingezet op een vierbaans weg

van Drachten naar Oosterwolde. Voor de

veiligheid en doorstroom van het verkeer

heeft Oosterwolde de meeste baat bij

opwaardering van de N381 tot een

vierbaanstracé. Maar de Friese politiek

heeft besloten dat het Friese deel van de

N381 wordt opgewaardeerd tot een au-

toweg (100 km/uur) met ongelijkvloerse

kruisingen. VNO-NCW Noord vindt dit

teleurstellend. Met het uitblijven van een

vierbaans verkeersader dreigt Ooster-

wolde één van de slechtst ontsloten

kernplaatsen in Friesland te worden. Dat

is jammer, zeker omdat Oosterwolde in

het Streekplan van 2007 is gedefinieerd

als regionaal centrum en de N381 als

onderdeel van de Friese hoofdinfrastruc-

tuur wordt gezien. De politiek had haar

verantwoordelijkheid moeten nemen en

een toekomstvaste variant voor Ooster-

wolde moeten bedingen.

De ontsluiting van Oosterwolde middels

opwaardering van de N381 moet vooral

ook in samenhang gezien worden met

het ontwikkelen van de Centrale As naar

Dokkum. De Centrale As is onderdeel van

integrale gebiedsontwikkeling dat van

groot belang is voor de gehele vitali-

teit van Noord-Oost Friesland. Ooster-

wolde mag daarom niet opzij geschoven

worden in de discussie rond de N381.

Een regionaal centrum hoort te worden

meegewogen in de integrale kaart van

Friesland. De opwaardering van de N381

is niet slechts een infrastructureel werk in

uitvoering, maar een exercitie in het licht

van gebiedsontwikkeling voor een vitale

zuidoosthoek van Friesland.

Vier banen voor bereikbaarheid Ontsluiting Oosterwolde moet toekomstvast zijn

De N381 is een belangrijke verkeersroute door Zuidoost-

Fryslân maar is als doorgaande route niet aantrekkelijk.

Automobilisten kiezen vaak alternatieve routes, waardoor ook

andere wegen in het gebied te zwaar worden belast.

VNO-NCW Noord zet nog steeds in op een 4-baansweg.

25

ac

tua

lIteIt

De doelen van de opwaardering van de

N381 zijn:

1. betere verbinding tussen economische

kernzones

2. een veilig wegennetwerk in Zuidoost-

Fryslân

3. betere bereikbaarheid van Drenthe en

Duitsland

4. verbetering van de veiligheid op en

om de N381

5. verbetering van de leefbaarheid in het

gebied rond de N381

elf alternatievenGedeputeerde Staten hebben eind

november 2008 ingestemd met de

concept MER/Tracéstudie voor het mid-

dengedeelte van de N381 (het traject

Donkerbroek-Oosterwolde). In de deze

uitvoerige studie zijn elf verschillende

tracéalternatieven onderzocht. Vier van

deze alternatieven zijn aangedragen

door inwoners en organisaties tijdens de

inspraakperiode van 3 december 2007 tot

en met 28 januari 2008 op de Startno-

titie/MER. Bij gedeputeerde staten zijn

93 inspraakreacties binnengekomen van

zowel voor- als tegenstanders. Uit de

inspraakreacties zijn 9 kernkwesties te

onderscheiden:

• het coalitieakkoord 2007 – 2011

• de positie van de landbouw

• de relatie met de RAK Tjabbekamp

• De beoordeling van het landschap

• De cultuurhistorische betekenis van het

gebied

• Het verleggen van de Opsterlânske

Kompajonsfeart

• De verkeersveiligheid en doorstroming

bij W1

• De keuze van het Meest Milieuvriende-

lijke Alternatief

• De vraag waarom er niet verdubbeld

wordt

Er komt uit de studie één meest milieu-

vriendelijk alternatief (MMA) naar voren.

Dit alternatief volgt het huidige tracé,

maar vraagt wel enkele ingrijpende

maatregelen. Consequentie van dit

’inspraakalternatief’ is, dat er 12 huizen

gesloopt moeten worden. Met betrek-

king tot levende natuur en milieu kent

dit tracéalternatief de minste negatieve

effecten, maar op het thema ‘cultuurhis-

torie’ pakt het negatief uit. Zowel voor

het landgoed Ontwijk als ook de Opster-

lânske Kompanjonsfeart wordt de bele-

vingswaarde aangetast. Ondanks dat dit

het meest milieuvriendelijke alternatief

(MMA) is, steekt het alternatief niet met

kop en schouders boven de andere alter-

natieven uit. Twee andere alternatieven,

het tracé met een ruime boog om bos

Ontwijk en het oostelijk tracéalternatief

met aquaduct, komen als zeer kansrijk

uit de studie naar voren. Het verschil met

het MMA is afhankelijk van het accent

dat wordt gelegd: is cultuurhistorie be-

langrijk, of juist woon- en werkklimaat.

De keuze voor een voorkeurstracé is dan

ook sterk afhankelijk van de bestuurlijke

accenten.

De tracékeuze voor de N381 op het

gedeelte Donkerbroek – Oosterwolde

wordt door de provincie als een complex

vraagstuk gezien. Voordat een defini-

tieve tracékeuze wordt gemaakt door GS,

worden er diverse onderzoeken uitge-

voerd. Dit levert enerzijds veel vertraging

op, maar vergroot anderzijds het draag-

vlak onder ondernemers en omwonen-

den. ‘Juist in deze complexe situatie waar

de effecten van de alternatieven niet

eenduidig dezelfde richting op wijzen, is

een breed maatschappelijk draagvlak van

groot belang,’aldus gedeputeerde Piet

Adema. Het college wil voor de keuze

voor een voorkeurstracé eerst de reacties

vernemen van bewoners, de Commissie

m.e.r. en andere wettelijke adviseurs. Als

deze bekend zijn neemt de provincie een

besluit.

VNO-NCW Noord het uiteindelijke besluit

in ieder geval toetsten op toekomstvast-

heid en doorstroom. Ook als er niet

voor een vierbaanstracé gekozen wordt,

dringen we erop aan de opwaardering

zodanig te doen, dan het tracé in de

toekomst relatief eenvoudig kan worden

opgewaardeerd tot een vierbaanstracé.

Provinciale Staten van Fryslân vergade-

ren op 17 december aanstaande over

de MER/ Tracéstudie N381 Donkerbroek

- Oosterwolde. Als Provinciale Staten

instemmen worden de stukken vanaf

5 januari 2009 zes weken lang ter inzage

gelegd. Het Realisatiebesluit voor de aan-

pak van het gehele tracé, dus inclusief

de tracégedeelten Noord en Zuid waar

al een tracé voor is vastgesteld, wordt

medio 2009 door Provinciale Staten

genomen. <

26 NoordNieuws december 2008 Daan Bultjed.bultje@vno-ncwnoord.nl

Elke dag wordt geschiedenis geschreven.

Letterlijk en figuurlijk. Dat het verleden

leeft blijkt wel uit de vele canons die

het levenslicht zien: van Nederland, van

Groningen en op 11 november jl. werd

de Friese canon gepresenteerd. Deze

presentatie was een van de activitei-

ten in het kader van het project ‘Het

verleden van Nederland’ dat tussen 10

oktober en 7 december plaatshad. Deze

multimediacampagne is gevormd rond

de gelijknamige documentaireserie

over de Nederlandse geschiedenis en

werd per provincie gelardeerd met tal-

loze activiteiten rond het verleden. Zo

werd op 12 november in samenwerking

met VNO-NCW Noord een bijeenkomst

georganiseerd over het verleden van de

noordelijke economie.

Tijdens de bijeenkomst presenteerde

Jaap Borg, voorzitter van VNO-NCW Gro-

ningen, een aanzet tot de canon van de

noordelijke economie. Deze 10 ’vensters’

geven een verre van compleet beeld. Het

is een overzicht van gebeurtenissen en

ondernemers uit Noord-Nederland die

tot op de dag van vandaag een impact

gehad hebben en waarvan nog altijd

sporen terug te vinden zijn; in Noord-

Nederland, nationaal en soms zelfs in-

ternationaal. In de komende periode wil

VNO-NCW Noord samen met haar leden

verder bouwen aan deze canon. Opmer-

kingen, aanvullingen en verbeteringen

zijn dan ook van harte welkom.

Het verleden leeft. Vele ca-

nons zien het levenlicht met

feiten die iedereen dient te

kennen. De bijdragen die

ondernemers leveren aan de

ontwikkeling van hun om-

geving rechtvaardigen een

canon van de Noordelijke

economie.

nooit voltooid verleden tijdEen aanzet tot de canon van de Noordelijke economie

[1] fré MeisOm maar provoca-

tief te beginnen:

als VNO-NCW

Noord zouden we

eigenlijk moeten

beginnen met Fré

Meis, de commu-

nistenleider uit

Oost-Groningen.

Ondernemers in

Noord-Nederland

begonnen zich rond de jaren ’60 te

verenigen onder druk van zijn mobilise-

rende vermogen, vooral onder arbeiders

in oost-Groningen. Dus in zekere zin heb-

ben we het bestaan van onze vereniging

te danken aan een communist.

[2] w.a. scholten & j.e. scholtenTegenover Fré Meis kunnen we bij uitstek

industriëlen pur sang als Willem Albert

en Jan Evert

Scholten zetten.

Willem Albert

Scholten begon in

1841 een aardap-

pelmeelfabriek in

de Veenkoloniën.

Daarmee was hij

de grondlegger

van de aardap-

pelmeelindustrie

in Nederland (en

van de achterban

van Fré Meis). Zijn

zoon Jan Evert

Scholten (1849-

1918) nam later

de leiding over

het concern over.

Mede op zijn

initiatief kwam

in 1896 de eerste

suikerfabriek in

Groningen tot stand. De was in Gronin-

gen zou nooit meer hetzelfde ruiken.

[3] douwe egbertsDan liever de geur van koffie. De ouders

van Douwe Egberts begonnen in 1753

een winkel in koloniale waren in Joure.

Douwe kwam rond 1780 bij de zaak en

zorgde ervoor dat de afzetmarkt steeds

groter wordt. Inmiddels is Douwe Egberts

onderdeel van het Amerikaanse Sara

Lee, maar er staat nog steeds een grote

fabriek in Joure. Het bekende spaarpun-

tensysteem werd in 1924 ingevoerd.

[4] tt assenEen jaar later (1925) werd de eerste

motorwegrace verreden in Nederland.

Organisator was de in 1922 opgerichte

motorclub ‘Assen & Omstreken’. Het

circuit liep over de 28,4 kilometer lange

27

wegendriehoek tussen Rolde en Borger

en Schoonloo. Er werd gereden over

zandwegen, over bruggetjes van twee

planken breed en de coureurs moesten

hun machines sturen door onverharde

bochten. De gemeente Borger wilde

geen geld steken in de verbetering van

het circuit, waardoor de tweede Dutch

TT een jaar later al verhuisde naar een

nieuwe locatie even ten zuiden van As-

sen. Inmiddels is de TT in Assen uitge-

groeid tot het grootste sport-event in

Nederland.

en uiteindelijk in 1997 samensmolt met

Coberco, Twee Provinciën en de Zuid-

Oost Hoek tot Friesland Coberco Dairy

Foods en uiteindelijk: Friesland Foods.

[7] roelof van echtenOverzichtelijker was de vervening in het

gebied waar nu Hoogeveen ligt. Roelof

van Echten sloot in 1625 een overeen-

komst met de buren van Steenbergen en

Ten Arlo. Hij kreeg

de beschikking

over het grootste

deel van het veen-

gebied van beide

buurschappen en

vroeg onmiddellijk

octrooi aan voor

de ontginning van

zijn venen. In 1631

werd de Algemene Compagnie van de

5000 Morgen opgericht om de uitgifte

aan derden te organiseren. Van Echten

vond vooral participanten onder Leidse

notabelen en onder de Bentincks, fami-

lieleden van zijn vrouw.

[8] clemens & august BrenninkmeijerEveneens een familie-aangelegenheid:

de broers Clemens en August (C&A)

Brenninkmeijer verlieten halverwege de

19de eeuw hun

geboorteplaats

Mettingen in

Duitsland en be-

landen in Sneek.

Daar begonnen

ze in 1841 een

handel in linnen.

Het eerste C&A

filiaal werd in 1861 geopend in Sneek en

was één van de eerste winkels die kant

en klare kledingstukken in verschillende

maten aan een

breed publiek

aanbood. De

onderneming had

in 1910 al tien

filialen in Neder-

land, waarna geleidelijk ook filialen in

het buitenland volgden. De familie Bren-

ninkmeijer stond in 2008 bovenaan in de

Quote 500 met een geschat vermogen

van 24,1 miljard euro. Hoe hoog dat ver-

[5] theodorus niemeyerHoewel tabakreclames inmiddels zelfs

niet meer zijn toegestaan op racecircuits,

herbergt Groningen tot de dag van van-

daag een tabaksfabriek. Meindert Nie-

meyer begon in 1819 een groothandel in

tabak, koffie en thee. Zijn zoon Theo-

dorus Niemeyer bouwde het bedrijf uit

tot een tabaksfabriek. Na overname van

diverse andere tabaksfabrieken, werd in

1904 een nieuwe fabriek neergezet aan

de Paterswoldseweg. Het ontwikkelde

zich tot internationale onderneming

met producten als Samson en Javaanse

Jongens. Bij het 150-jarig bestaan in 1969

ontving Niemeyer het predikaat ‘konink-

lijk’.

[6] ZuivelEveneens koninklijk, zij het pas sinds

1 januari 2005, is Koninklijke Friesland

Foods. Het was een sluitstuk op een pro-

ces dat in 1879 begon toen in Veenwou-

den de Freia, de eerste zuivelfabriek van

Nederland gesticht werd. Binnen 10 jaar

waren er 87 zuivelfabrieken in Friesland,

waarvan 44 cooperatief. In 1898 werd

de Friesche Cooperatieve Zuivel Export

Vereenging (Frico) gesticht, dat een

kleine eeuw later fuseerde met DOMO

mogen momenteel is, is niet zeker, want

het blijven dagkoersen.

[9] havenschap delfzijl/eemshavenOndanks de economisch mindere tijden,

komen er positieve geluiden vanuit

Groningen Seaports. De basis voor deze

havens werd gelegd rond 1300, toen

in de Delf (tegenwoordig bekend als

het Damsterdiep) een zijl (sluis) aange-

bracht. Doordat de schepen moesten

wachten voor de sluis, ontstond handel

en vestigden zich

mensen rondom de

sluis. Zo ontstond

Delfzijl. In juni 1973

werd de Eemsha-

ven geopend. Eind

jaren ’60 werd tot

de bouw van de

diepzeehaven be-

sloten als overloop

voor de groeiende

zeehavenindustrie. De oliecrises in 1973

en 1979, en de daarmee samenhangende

economische recessie, gooiden echter

roet in het eten. Maar inmiddels groeit

de Eemshaven als kool, met grote inves-

teringen, waaronder twee innovatieve

energiecentrales.

[10] naMDe basis van Noord-Nederland als ener-

gieregio werd gelegd in 1947, toen de

Nederlandse Aardolie Maatschappij werd

opgericht voor de exploitatie van Neder-

landse aardolie. In 1948 kreeg de NAM

het exclusieve recht op opsporing en

ontginning van olie en andere delfstof-

fen in een gebied van 15.000 ha in onder

meer de Drentse gemeenten Schoone-

beek, Coevorden, Dalen, Emmen en

Sleen. In 1948 werd bij Steenwijksmoer

de eerste aardgasvondst gedaan. Hoewel

de NAM primair een oliebedrijf bleef,

kenmerkten de jaren ‘50 zich vooral door

aardgasvondsten. Na de ontdekking van

het Groningse gasveld bij het Groningse

Slochteren in 1959, richtte de maatschap-

pij zich vooral op gas. Het Groningse

gasveld werd voor rekening van een

maatschap (waarin zijzelf voor 60% par-

ticipeerde) door de NAM geëxploiteerd.

In 1967 werd het hoofdkantoor vanwege

de voornamelijk noordelijke activiteiten

naar Assen verplaatst. <

ac

tua

lIteIt

28 NoordNieuws december 2008 Daan Bultjed.bultje@vno-ncwnoord.nl

“Ik geniet op afstand van het succes van anderen”

Frans Keur: van arbeider via manager naar consultant

Frans Keur heeft er inmiddels een halve

eeuw aan werk opzitten. Hij groeide op

in Losser, tegen Enschede aan, waar wer-

ken in de textielsector vanzelfsprekend

was. Keur: ‘Mijn vader was textielarbei-

der, dus ik moest gewoon de textiel in.

Ik begon als leerling-wever. Toen ik daar

binnenkwam kreeg ik een hand van de

baas die zei “daar staan twee weefge-

touwen waar tetraluiers op geweven

worden. Je hebt er genoeg versleten, dus

nu maak je er maar weer een paar bij.”’

Na stages binnen het hele bedrijf volgde

Keur een opleiding tot arbeidsanalist.

Vlak na de afronding daarvan werd hij

bij de directeur ontboden met de mede-

deling dat de fabriek op korte termijn

ging sluiten en hij er goed aan zou doen

alvast elders te solliciteren. Maar dit was

makkelijker gezegd dan gedaan. Keur: ‘Ik

had geen schijn van kans, de hele textiel-

industrie lag op z’n gat. Er waren zoveel

arbeidsanalisten en ik was het nog maar

net. Dus ik heb een jaar maar wat aan-

gerommeld, tot ik aan de slag kon bij de

Technische Hogeschool Twente, college-

ondersteuning bij de afdeling chemische

technologie.’ Maar ook daar kreeg hij

na 3 jaar een seintje van de directie dat

het niet zo goed ging met de chemische

sector en het beter was om rond te gaan

kijken naar een andere baan.

Keur gooide het over een andere boeg in

een andere omgeving en werd beroeps-

kundige in Middelburg bij de Arbeids-

voorziening. Het was een boeiende tijd

omdat er veel vernieuwende ontwik-

kelingen gaande waren. Zo begon de

SOB (Scholing in samenwerking tussen

overheid en bedrijfsleven) en deed

hij een project rondom de bouw van

toch goed. Na wat interne strubbelingen

werd Keur hoofd personeelszaken van

de beide vestigingen in Assen en die in

Hengelo. In 1997 werd de zaak verkocht.

Keur handelde voor de nieuwe eigenaar

de reorganisatie in Assen en Hengelo af

en er was eigenlijk geen werk meer voor

hem. ‘Ik ben gaan solliciteren, maar dat

is buitengewoon lastig als je 54 bent.

Tegen mijn cliënten zei ik altijd dat ze

zich daar niets van moesten aantrekken,

maar in de praktijk werkt dat anders. Je

bent te duur en niet zo makkelijk meer

te sturen.’ Na een heel aantal gesprekken

besloot Keur voor zichzelf te beginnen.

Hij kon direct weer bij Stork aan de slag

met een interim klus. Vervolgens rolde

hij door in nieuwe klussen, en werkte in

de loop der jaren bij een veelvoud aan

bedrijven. Hij richt zich vooral op perso-

neelsontwikkeling. `Bedrijven moeten

wel weten wat ze met hun mensen wil-

len doen. De expertise en het potentieel

bepaalt waar de mensen kunnen worden

pra

ktI

jk

In de afgelopen vijftig jaar was Frans Keur (64) achtereenvolgens textielarbei-

der, directeur van een arbeidsbureau, hoofd personeelszaken bij Stork, om

uiteindelijk voor zichzelf te beginnen met Keur Consultancy voor personeels-

ontwikkeling. Een boeiend carrièreverloop dat bovendien goed van pas komt

bij zijn huidige werkzaamheden.

de Oosterscheldekering. Uiteindelijk

kwam hij terecht bij het Arbeidsbureau

“nieuwe stijl” in Terneuzen: ‘daar mocht

ik de begeleiding van de mensen doen.

Daar was de eerste grote reorganisatie

bij de arbeidsvoorziening, waarbij er

een overgang plaatsvond van vakbemid-

delaars naar algemene bemiddelaars. De

bouwbemiddelaar moest plotseling naar

het ziekenhuis om vacatures te vervullen.

Dat was best heftig, maar op den duur

werkte het redelijk. Ze moesten op een

heel andere manier gaan werken, met

nieuwe vormen van informatievoorzie-

ning zoals een vacaturebank. Als je dat

soort nieuwe dingen mag doen, dan ben

je spekkoper. Dat vind ik leuk! Laat mij

geen routineklussen doen.’

Na tien jaar werken in Zeeland ver-

trok Frans Keur in 1981 naar Noord-

Nederland. Hij kon als directeur van het

arbeidsbureau in Hoogezand-Sappemeer

aan de slag. ‘Ik had ervaring met het

arbeidsbureau nieuwe stijl, en dit was

een nieuw bureau. Ik kon daar helemaal

opnieuw beginnen. In die tijd stond de

scheepsbouw hier zwaar onder druk en

kon ik me opnieuw met een reorganisa-

tie bezighouden.’ De overgang van Zee-

land naar Groningen was niet makkelijk,

Keurs echtgenote wilde Zeeland eigenlijk

helemaal niet verlaten. ‘Daarom gaan we

hier ook niet meer weg.’

In 1987 maakte Keur de overstap van

overheid naar bedrijfsleven. Hij ging wer-

ken voor Stork in Assen, onderdeel van

de Pompengroep. Toen hij daar net was

begonnen, wilden ze het bedrijf sluiten.

Na wat twijfel over of hij wel de juiste

keuze had gemaakt, ging het ditmaal

29

ingezet. Niemand is erbij gebaat als

mensen beschadigd raken. Werkgevers

hebben baat bij gemotiveerd personeel

en wat betreft werknemers: werken is de

spil van je leven. Als je met tegenzin naar

je werk gaat, dan trekt dat een wissel op

je thuissituatie.’

De ervaringen die Frans Keur opdeed

gedurende zijn carriere hielpen daarbij

enorm. ‘Ik ben gewoon arbeider ge-

weest, ik heb in het middenkader geze-

ten, ik heb in het managementteam van

bedrijven gezeten, ik heb interim werk

gedaan. Doordat je erin werkt, wordt

je geconfronteerd met de sfeer van de

verschillende kanten. Ik ben jaren hoofd

personeelszaken geweest en ben niet

iemand die zich laat platdrukken door

enerzijds de werknemers en anderzijds

de directie. Ik vind daar mijn weg in en

probeer daar integer en eerlijk in te zijn.

Dat geldt ook voor de ontslagadviescom-

missie waar ik al heel lang namens de

werkgevers in zit. Daar praat je ook met

de vakbond, want dat is de andere partij.

Ik geloof dat we in al die jaren nog nooit

een conflict gehad hebben.’

keur consultancyde Akkers 23

9649 JA MUNTENDAM

Telefoon: 0598 63 14 68

Telefax: 0598 63 14 89

http://www.keurconsultancy.nl/

fkeur@keurconsultancy

Tegenwoordig is Keur lid van de

Mensium groep, waarbij 26 zelfstandigen

een basisorganisatie vormen. Via die con-

structie kan hij ook grotere klussen aan-

nemen, waarvan de groep penvoerder

is. De leden zijn geen concurrenten van

elkaar, maar vullen elkaar juist aan. Keur:

‘Ik ben niet echt een trainer, meer een

begeleider. Dus als ik een klus heb waar-

bij een training verzorgd moet worden,

dan doe ik dat altijd samen met iemand

van de Mensium groep. Dat werkt ideaal.

Je moet je beperkingen kennen en vooral

niet met alle geweld proberen iets te

doen wat je eigenlijk niet in je hebt. Mijn

motto is: “Iedereen deugt, de vraag is

waarvoor”. Dus ik werk met mensen om

erachter te komen of ze op de juiste plek

zitten of misschien eens iets heel anders

zouden moeten doen. En als dat na een

periode van hard werken leidt tot succes,

dan zet ik een stapje terug. Ik geniet op

afstand van het succes van anderen.’

Soms haalt Frans Keur tijdens zijn werk

een maquette te voorschijn die hij gedu-

rende zijn opleiding tot arbeidsanalist

maakte van een systeem om Wehkamp-

pakketten voor de uitzet in te pakken.

‘Ik gebruik het als lesmateriaal om team-

work en functieverdeling duidelijk te

maken: je hebt een inpakker, iemand die

het pakket weegt om te bepalen of het

compleet is, en iemand die het materiaal

aanvoert en de pakketten afvoert. Dus

dan geef ik mensen de opdracht om een

functieomschrijving te maken en de ta-

ken die daarbij hoort. Zo krijgen mensen

spelenderwijs mee hoe dat in elkaar zit.

En dat met een maquette van bija 40 jaar

oud! Dan is de cirkel weer rond.’ <

30 NoordNieuws december 2008 Foto: Kamer van KoophandelAkke Groenewouda.groenewoud@vno-ncwnoord.nl

een jaar geleden fuseerden de drie noordelijke kamers van koophan-del tot één kamer voor alle drie de noordelijke provincies. jij werd voor-zitter. hoe gaat het na dit eerste jaar met je?’Met mij gaat het goed. Met de Ka-

mer ook. De opbouw van een nieuwe

organisatie na een dergelijke ingrijpende

fusie neemt echter toch meer tijd dan ik

vooraf had gedacht.’

waarom?’Eigenlijk gewoon omdat we ineens een

heel groot geografisch gebied beslaan

waardoor we met veel stakeholders te

maken hebben. Denk je maar in: ineens

ben je een organisatie die niet meer met

één maar met drie provinciebesturen

moet communiceren. Je hebt niet één of

twee grotere steden in je gebied maar

een veelvoud. Ieder met z’n eigen dyna-

miek. Dat vergt toch het nodige van de

organisatie.’

Zijn de mensen in de organisatie in staat gebleken deze veranderingen op te vangen?’In mijn beleving wel. Kijk, een fusie

levert intern verschuivingen op. We heb-

ben daarnaast een heel nieuw bestuur,

een andere directiestructuur. Dat geeft

gewoon een nieuwe dynamiek. Ik be-

schouw dat als positief. Het leuke is dat

de organisatie dat zelf ook op die manier

oppikt. Medewerkers vroegen zich

het afgelopen jaar ineens af, hé welke

mogelijkheden zijn er binnen de nieuwe

constellatie voor mij? Daarmee verdween

de onzekerheid die door de fusie was

ontstaan. Ineens was de fusie een kans.’

je klinkt verrast. had je dat niet verwacht?’Ik vond dat inderdaad verrassend. En

nee, daar had ik eerlijk gezegd niet op

gerekend. Het effect ervan is echter wel

heel goed. Voor ons allemaal. Want dat

Hoe is het een jaar later met…

een ja

ar

later

jacob emmelkamp, voorzitter kamer van koophandel noord nederland?

positieve gevoel neem je mee en straal

je ook weer uit in je omgeving. Iedere

medewerker op z’n eigen manier.’

Zijn Groningen, friesland en drenthe nu echt één?’Nee, het zou te ver gaan dat te bewe-

ren. Je houdt regionale verschillen. We

hebben natuurlijk ook nog steeds drie

grote regionale kantoren. Zelfs als je

daar in de verre toekomst iets aan zou

willen veranderen, dan nog blijft de

provinciale signatuur. Dat kan ook niet

anders in mijn beleving. Het gebied loopt

van Emmen tot Harlingen, van Oude Pe-

kela tot Meppel. Dan heb je het ook over

wezenlijk verschillende gebieden.’

Maar je kunt natuurlijk wel dege-lijk kijken naar zaken die los van geografie integraal kunnen worden opgepakt. hoe zie jij dat?’Ik ben ervan overtuigd dat de provincia-

le verschillen kunnen worden ontstegen.

Denk aan aansturing, exportbegeleiding,

regiostimulering. Op die terreinen zie

31

je na één jaar echt al één Kamer van

Koophandel Noord Nederland. Niets is

volmaakt na een jaar, dus daarin zullen

we blijven ontwikkelen en verfijnen.

Maar het is goed te zien dat we op die

terreinen meer en meer overstijgend

werken.’

Bestuurlijk en aan de directietafel zal dat zo zijn. Maar beleven de medewerkers dit ook zo?’We zijn nog maar een jaar onderweg.

Het blijft natuurlijk best zo nu en dan

nog een beetje zoeken. Voor de één is

het soms meer dan voor de ander nog

even wennen. En als je je vroeger als

medewerker regiostimulering alleen

maar hoefde te verdiepen in gemeente X

en je moet dit nu ook voor gemeente Y

en Z doen, tja, dan is het zaak dat de me-

dewerker zich in die nieuwe omgeving

verdiept. De instrumenten waarmee je

die regiostimulering toepast zijn echter

gelijk gebleven. Daarmee is er dan toch

ook weer een stuk herkenning en rust.

Ik heb daar alle vertrouwen in. En trou-

wens, ook voor een bestuur is een hele

nieuwe constellatie wel even wennen.

Wij hebben daarom de bestuurlijke ver-

antwoordelijkheden ook niet geografisch

verdeeld, maar juist thematisch. Elk DB-

lid heeft een aandachtsgebied dat samen

met enkele AB-leden wordt bestierd.

Door dekking te zoeken op thema’s

zorgen we dat we niet ongemerkt teveel

terugvallen op geografie.’

als je terugkijkt, wat heeft je dan het afgelopen jaar als meest opval-lend getroffen?’Dat is de kwaliteit van de mensen. Er

gebeurt zo ontzettend veel bij de Kamer.

Als ondernemer had ik niet het vermoe-

den dat de Kamer zoveel in huis heeft.

Zoveel kennis en kunde. Maar tegelijk

constateer ik ook dat we dat echt te

weinig naar buiten brengen. De Kamer

heeft naar mijn mening een ongeloof-

lijke beleidskracht. Dat moet je veel meer

inzetten. Enerzijds zelf, maar ook via

lobby- en belangenorganisaties als VNO-

NCW Noord en MKB-Noord. Dan toon

je pas je toegevoegde waarde voor het

noordelijk bedrijfsleven.’

wat is jouw kritiek als je achterom kijkt naar dit eerste jaar?’Dat we in de markt bij tijd en wijle veel

te veel langs elkaar heen werken. Dan

zie ik dat een grote stad een handelsmis-

sie naar bijvoorbeeld noordoost Europa

stuurt, vervolgens vaardigt een provincie

een maand later een missie af naar dat-

zelfde gebied en weer een half jaar later

heeft Kamer van Koophandel bij wijze

van spreken een hele noordelijke delega-

tie in zo’n gebied rondlopen. Dat vind ik

jammer. Dat moet je veel meer kunnen

combineren en coördineren. Zo zijn wij

nu aan het kijken of er niet soort data-

base kan komen waarin we alle activitei-

ten in het noorden inzichtelijk kunnen

maken. Dan heb je direct een antwoord

Al sinds 1871 een gastvrij huis in hartje Stad.Slapen op steenworpafstand van de Martinitoren.

Martini Hotel Groningen

(advertentie)

als je wilt weten wat er op enig moment

op een bepaalde plek gebeurt. Kunnen

we ook allemaal wat beter rekening met

elkaars planning en initiatieven houden.’

hoe zie jij de toekomst van de ka-mer van koophandel noord neder-land?’Mijn wens is dat de Kamer van Koophan-

del Noord Nederland een zelfstandige

organisatie blijft waar iedereen plezier

heeft en met betrokkenheid voor een

goed ondernemersklimaat werkt. Dat

kan wat mij betreft ook. Want we heb-

ben in Noord Nederland goede contacten

met elkaar en het netwerk is voor een

groot deel noordelijk en homogeen. We

kennen elkaar. Tegelijk denk ik dat we als

noordelijke Kamer meer over grens moe-

ten gaan kijken. Meer in NOA verband

moeten denken. Internationalisering is

voor mij een kerndoel voor het Noorden.

Zelf zal ik daar met veel inzet voor ijve-

ren. Want ik heb ongelooflijk veel plezier

in mijn rol bij de Kamer. Zoveel plezier,

dat had ik niet kunnen vermoeden toen

ik werd gevraagd voorzitter te worden.’

kunnen we spreken van een onver-wacht genoegen?’Ja, zo zou je het zeker kunnen noemen.

Een onverwacht genoegen!’ <

32 NoordNieuws december 2008

Compensatieregeling Met ingang van 1 juli 2009 krijgen werkgevers de loonkos-ten vergoed van oudere en langdurig zieke werknemers die voor ze in dienst kwamen minstens 52 weken werkloos waren. De regeling geldt voor personen die 55 jaar of ouder zijn. Deze compensatiemaatregel is door het kabinet toegezegd aan de sociale partners tijdens het Najaarsover-leg. Het doel van de maatregel is het vergroten van de kans dat oudere werklozen een baan krijgen. Deze groep kampt met de beeldvorming dat ouderen een hoger ziek-teverzuim hebben. Om die drempel weg te nemen, gaat het UWV de werkgever compenseren voor de doorbetaling van het loon als de oudere werknemer langer dan dertien weken ziek is. De werkgever krijgt de compensatie als de werknemer binnen vijf jaar na indiensttreding ziek wordt. De regeling geldt tot 1 juli 2019.

Halvering energieverbruikHuishoudens in Nederland zijn de afgelopen dertig jaar de helft minder gas gaan verbruiken. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS. In 2007 verstookten huishoudens in ons land gemiddeld bijna 1400 kubieke meter gas. Dat is bijna een halvering van het verbruik sinds 1978. Deze daling houdt onder meer verband met de fors verbeterde isolatie van woningen en de warmere winters van de laatste jaren. Dertig jaar geleden waren de meeste woningen nog niet geïsoleerd: minder dan 1 op de 3 woningen had dubbel glas en maar 20 procent dakisolatie en spouwmuurisolatie. In 2007 hadden ruim 9 op de 10 woningen dubbel glas, 60 procent had dakisolatie, en ruim 60 procent spouwmuur-isolatie. Huishoudens zijn de laatste jaren wel steeds meer geld gaan besteden aan gas. In 2007 was een huishouden in Nederland gemiddelde 838 euro kwijt aan gas, tegen-over 511 euro in 2000 (in prijzen van 2007). De huidige bestedingen liggen wel onder het niveau van de jaren tachtig. In 1985 was een huishouden omgerekend naar huidige prijzen bijna duizend euro kwijt.

Vaste momenten wijziging wetgevingNieuwe wetten en algemene maatregelen van bestuur met directe relevantie voor bedrijven en instellingen, worden voortaan op twee vaste momenten ingevoerd. Het kabinet komt hiermee tegemoet aan de klachten van ondernemers over frequente wijzigingen van wetten en regels gedu-rende het jaar. Met ingang van 2009 gelden 1 januari en 1 juli als de vaste invoeringsmomenten. Daarnaast zal een minimale invoeringstermijn gaan gelden van drie maanden tussen publicatie en inwerkingtreding. Zodoende hebben bedrijven en instellingen de tijd zich voor te bereiden op nieuwe wetgeving. In het kader van het reduceren van administratieve lasten zal per 1 januari ook de eerstedags-melding afgeschaft worden. Daarmee vervalt de verplich-ting om nieuwe werknemers aan te melden bij de Belas-tingdienst op de dag dat de werkzaamheden beginnen.

VNO-NCW prominent in ranglijst invloedrijke NederlandersVNO-NCW heeft haar positie in de ranglijst van 200 in-vloedrijkste Nederlanders, van de Universiteit van Am-sterdam, verstevigd. Voorzitter Bernard Wientjes is ten opzichte van vorig jaar twee plaatsen gestegen en staat nu op plek 4. Algemeen directeur Niek Jan van Kesteren is met stip gestegen van plek 46 naar 12. De rangschikking

van de lijst is gebaseerd op een netwerkanalyse, waarbij geldt: hoe hoger op de lijst, des te groter de kans dat iemand invloed kan uitoefenen op het regeringsbeleid. Dit jaar is voor het eerst ook rekening gehouden met de zogeheten ‘Unieke Buren’: exclusieve contacten met be-stuurders in andere gremia die hun collega’s niet bezitten. SER-voorzitter Rinnooy Kan voert de lijst aan. Nummer 2 is Bouwend Nederland-voorman (en vice-voorzitter van VNO-NCW) Elco Brinkman. Agnes Jongerius is op plek 6 de meest invloedrijke vrouw.

Groen licht omgevingsvergunningDe Eerste Kamer heeft groen licht gegeven aan de omge-vingsvergunning. Burgers en ondernemers kunnen met deze vergunning gemakkelijker, goedkoper en sneller vergunningen van gemeenten krijgen benodigd om bouw-plannen te realiseren. Vanaf januari 2010 kan de vergun-ningaanvrager terecht bij één loket waar in één keer alle benodigde gegevens aangeleverd worden. De gemeente moet vervolgens alle elementen bijeen brengen en één vergunning verlenen. Op dit moment moet iemand die iets wil bouwen, rekening houden met 25 verschillende wetten en talloze lokale verordeningen. Verschillende vergunnin-gen moeten bij verschillende loketten opgehaald worden. In de toekomst zal het ook mogelijk worden om de aan-vraag digitaal in te dienen.

Tijdelijke krimpVolgens het CPB krimpt de economie in 2009 naar ver-wachting ¾ procent. De terugval van de economische bedrijvigheid wordt toegeschreven aan de kredietcrisis. Voor 2010 verwacht het CPB een licht herstel van de we-reldhandel en kredietverlening. Hierdoor trekt de groei van de Nederlandse economie aan en wordt een groei van 1% verwacht. Lagere prijzen voor grondstof en energie drukken de inflatie. Dit komt volgens het planbureau de koopkracht ten goede.

ac

tua

lIteIten

Koeltechniek: Commercieel en Industrieel • Koelmeubelen• Koel- en vriescellen• Koel- en

vriesinstallaties• Procesregeling

Klimaatbeheersing• Airconditioning• Bedrijfsventilatie• Luchtbehandeling-

kasten• Warmtepompen

U bent van harte welkom in onze 500 m2 grote

showroom in Vries.

Postbus 55, 9480 AB Vries Handelsweg 329482 WE Vries/TynaarloBedr.terr. Vriezerbrug a/d A28, afslag 35Telefoon (0592) 530 310 Fax (0592) 530 315Internet: www.koelgroep.nlE-mail: info@koelgroep.nl

2226 • Adv fc VNO 86*76 25-02-2004 15:58 Pagina 1

Koeltechniek Dorenbos,Coolings Systems Holland, KoelAirco en Wiekamp Installaties maken deel uit van KoelGroep Dorenbos.

(advertentie)

33

Nieuws uit Friesland

economisch belang centrale as onderschatVNO-NCW Friesland heeft op 12 decem-

ber 2008 krachtig afstand genomen van

de berichtgeving in de media dat de

Centrale As weinig bedrijvigheid op zou

leveren. In diverse media werd begin de-

cember de afstudeerscriptie aangehaald

van een student Economische Geografie

met de stelling dat de Centrale As de

bedrijvigheid in Noordoost Friesland

nauwelijks stimuleert. Er valt echter het

nodige af te dingen op het onderzoek

waarop deze conclusies stoelen. Voor

het afstudeeronderzoek werden 175

bedrijven geselecteerd in de kern direct

liggend aan de huidige hoofdweg (N356)

die vervangen gaat worden door de Cen-

trale As. De selectie van bedrijven in deze

afstudeeropdracht is op geen enkele

wijze representatief voor de economie

in het gebied dat als gevolg van de

aanleg van de Centrale As een positieve

impuls moet krijgen. De Centrale As is

juist gericht op integrale gebiedsont-

wikkeling en gaat dus veel verder dan

enkele ondernemers die langs de huidige

hoofdontsluiting gevestigd zijn. VNO-

NCW en MKB zijn warm voorstander van

de Centrale As en hebben hoge verwach-

tingen van de economische spin-off van

de weg. VNO-NCW Noord ijvert al jaren

voor een goede regionale infrastructuur.

In een recent landelijk onderzoek van

MKB-Nederland is de grote economische

betekenis van goede regionale infrastruc-

tuur nog eens bevestigd. Volgens VNO-

NCW Friesland heeft de Centrale As niet

alleen voordelen voor de economie maar

ook voor de bereikbaarheid, leefbaar-

heid in de dorpen en sociaal-economi-

sche infrastructuur. Een ander belangrijk

argument om de Centrale As direct als

2x2 autoweg uit te voeren is dat alleen

daarmee het probleem van de verkeers-

onveiligheid in het gehele gebied Noord

Oost Fryslan wordt opgelost. VNO-NCW

Friesland vindt dat de tijd rijp is om na

jaren van debat de schop in de grond te

zetten.<

Nieuws uit Groningen

Belang Blauwestad overschaduwd Als gevolg van de discussies over ge-

volgde procedures rond Blauwestad,

dreigt volgens VNO-NCW Groningen

het belang en het succes van het project

overschaduwd te worden. Blauwestad

is een diepte-investering die zorgt voor

een kwaliteitsimpuls voor de regio Oost-

Groningen. Een project van een derge-

lijke omvang vergt een lange adem en

het vermogen verder vooruit te kijken.

Daarom is het zaak ook in economisch

mindere tijden vast te houden aan

het concept de Blauwestad. Het is een

uniek project in Nederland dat tot stand

is gekomen door publieke en private

partijen die bereid waren hun nek uit

te steken. Eind november werd bekend

dat de werkgelegenheid in omliggende

dorpen stevig in de lift zit door de komst

van tientallen banen. Daarnaast is ook

de kavelverkoop gestegen, ondanks de

recente negatieve publiciteit. De Blauwe-

stad geeft het platteland in het Oldambt

een nieuwe economische basis. Een

spectaculair en maatschappelijk relevant

landschapsproject dat een dam opwerpt

tegen een dreigende leegloop.<

Nieuws uit Drenthe

eurochamp verdient opvolgerBij tijd en wijle komen de zwarte kanten

van een individuele ondernemer in de pu-

bliciteit. Sinds de zomer sudderde in Dren-

the de ‘affaire Eurochamp’. Als gevolg van

een omslachtige aanbestedingsconstructie

die samen met de provincie Drenthe was

opgezet bleek dat de directeur het niet

zo nauw nam met zijn financiële handel

en wandel. Complicerende factor was dat

hij zijn eigen bedrijf inhuurde voor al-

lerhande activiteiten. Als gevolg van deze

malversaties ging afgelopen zomer deze

stichting failliet. VNO-NCW Drenthe werd

hierbij meermalen aangesproken om een

moreel oordeel te geven over deze feiten.

Hoewel VNO-NCW Drenthe zich altijd

heeft uitgesproken voor een transparante

aanbestedingsprocedure is het niet aan

een werkgeversorganisatie om op de stoel

van de rechter te gaan zitten.

Ondertussen was de doelstelling van de

Stichting Eurochamp uit beeld verdwenen.

Deze stichting was opgericht om evene-

menten en andere activiteiten te organi-

seren voor de gehandicapten (top)sport.

Een zeer eerbare doelstelling die werd

ondersteund door diverse Drentse bedrij-

ven. Om de focus weer terug te krijgen

waar deze thuishoorde heeft VNO-NCW

Drenthe publiekelijk een oproep geplaatst

om werk te maken van een opvolger

van de failliete stichting. Dat bleek niet

zonder effect. Als gevolg hiervan trok de

provincie aan de bel en enkele gemeen-

ten. Ook diverse bedrijven lieten weten

deze oproep te ondersteunen.

Inmiddels is VNO-NCW Drenthe bezig

met allerlei partijen te kijken hoe een en

ander uitgewerkt moet worden. Dit onder

de voorlopige werktitel ‘Platform Aange-

past Sporten’. Naar het zich laat aanzien

zal binnen afzienbare tijd er voldoende

basis zijn om de gehandicaptensport weer

eer aan te doen met een stichting die in

staat zal zijn om topsportevenementen

naar Drenthe te halen. Een van de eerste

grote toernooien waar het platform zich

op gaat richten is het organiseren van het

WK voetbal voor gehandicapten in 2011.

En in de verdere toekomst, Als Nederland

zich in 2028 kandidaat stelt voor de Olym-

pische Spelen, wil Drenthe de Paralympics,

de spelen voor gehandicapten, organise-

ren.<

In deze rubriek houden we u op de hoogte van de activiteiten van Vno-ncw noord in de regio.

Vn

o-n

cw

no

or

d In

ac

tIe

34 NoordNieuws december 2008per

son

alIa

Arij Peerbolte (47) treedt per 1 januari 2009 toe tot PeoplePro HR Professionals. Hij zal als partner HR vooral ondersteuning bieden aan bedrijven, organisaties en instellingen in de pro-vincie Friesland. Peerbolte was de afgelopen vier jaar manager P&O, Hygiëne en Algemene zaken bij Koopmans Koninklijke Meelfabrieken BV in Leeuwarden.

Roel Dijkhuis neemt op 31 december afscheid als directeur-hoofdredacteur van RTV Noord in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leef-tijd. Dijkhuis vervulde deze functie sinds april 1990, toen het nog enkel Radio Noord was. TV kwam er in 1995 bij. Na zijn afscheid zal Dijkhuis zich onder andere bezig gaan houden met de organisatie van een congres in Groningen van Circom, de Europese organisatie van regionale omroepen.

Janny Vlietstra ruilt haar burgemeesterspost in Winschoten in voor het gedeputeerdenschap in Drenthe. Vlietstra volgt de zieke gedeputeerde Huub Looman op. Zij was de afgelopen veertien jaar burgemeester van Winschoten en was daarvoor wethouder in Leeuwarden.

Frank Tichelaar is per 1 januari 2009 Regiodirecteur Leeuwar-den, Groningen, Enschede van Holland Casino. De benoeming van Tichelaar hangt samen met de invoering van een regiostruc-tuur bij Holland Casino. Franks Tichelaar is momenteel nog locatiemanager bij Holland Casino in Scheveningen.

Wierd Koops is per 1 december als lector ‘Maritiem, Marien Milieu & Veiligheidsmanagement’ benoemd aan het Maritiem Instituut Willem Barentsz van de NHL. Vanuit het instituut op Terschelling zal Koops leiding geven aan praktisch onderzoek gerelateerd aan de opleiding Ocean Technology.

Ruud Lozeman van Tos-cana IJsmakerij heeft Dé Jonge Ondernemers Prijs 2008 gewonnen. Lozeman opende in maart 2003 Toscana IJsmakerij en heeft inmiddels vestigingen in Emmen, Hoogeveen, Mep-pel, Haren en Groningen. Volgens de jury blonk hij uit door het goede concept van zijn franchiseformule, doelma-tigheid, consistent in opbouw, heldere doelstellingen en de al geboekte resultaten. De publieksprijs ging naar Sylvia van der Laan van Stichting Droomkinderen uit Bourtange.

Olaf Keur van KeurICT heeft de regiofinale van LiveWIRE Young Business Award gewonnen. Hij wist op 25 november in het gebouw van de NAM het publiek en de jury met een elevator pitch van vijf minu-ten te overtuigen van het succes van zijn onderneming. KeurICT pioniert op het snijvlak van gps, serious gaming en educatie. Olaf Keur vertegenwoor-digt op 13 januari het Noorden in de landelijke finale van de Young Business Award. Hij maakt daar kans op de prijs van w 10.000,-.

Anita Andriesen, Gedeputeerde in de provincie Fryslân na-mens de PvdA, is op 3 december overleden. VNO-NCW Noord en MKB-Noord zullen haar met respect gedenken als een betrok-ken en kundig bestuurder. Hoewel het Friese belang altijd richtsnoer van handelen is geweest, heeft zij zich voortdurend met veel energie en overtuiging ingezet voor de noordelijke samenwerking.

Bert van der Haar is op 4 december door de Algemene Leden-vergadering gekozen tot voorzitter VNO-NCW Noord. Hij nam de voorzittershamer over van Louwe Dijkema. Bert van der Haar geeft succesvol leiding aan !pet Hoogeveen dat in 2007 haar 150-jarig bestaan vierde en bij die gelegenheid het predicaat hofleverancier verwierf. !pet Hoogeveen telt 150 medewerkers. Bert van der Haar is tevens uitgever van de Hoogeveensche Courant sinds 1857. In de volgende editie van NoordNieuws een interview met de nieuwe voorzitter.

Janneke Hadders volgt Alfred Welink op als voorzitter van JNO (Jonge Noordelijke Ondernemers), de afdeling van VNO-NCW Noord voor leden onder de 40 jaar. Hadders is directeur-eigenaar van Dacom Plant Service B.V.. Alfred Welink, directeur-eigenaar van Distrivers wordt op zijn beurt voorzitter van VNO-NCW Drenthe, als opvolger van Bert van der Haar.

Jaap Brakke, plaatsvervangend directeur van het Drents Mu-seum, wordt de nieuwe directeur van het Landesmuseum van Hannover. Brakke wil het museum modernerniseren en interna-tionaler laten werken. Hij begint in april 2009 in Hannover.

NoordNieuws neemt afscheid

van Lilian de Winter. Jarenlang verzorgde zij de advertentieac-quisitie voor het magazine van VNO-NCW Noord. De redactie van NoordNieuws dankt Lilian de Winter voor de zeer prettige samenwerking!

Voor nadere informatie over ad-verteren in NoordNieuws kunt u contact opnemen met VNO-NCW Noord via 050-5343844 of noordnieuws@vno-ncwnoord.nl

35Hans Haerkensh.haerkens@vno-ncwnoord.nl

Welkom nieuwe ledenDe volgende personen zijn lid geworden van de vereniging:

ir. J.H. Bogers Hoomark Gift-Wrap Partners BV, HoogeveenMw M. Hofstra Arbo Unie, HeerenveenH. Jansen Nederlandse Aardolie Maatschappij BV, Assendrs. D.J. van Leeuwen Congrescentrum De Tamboer, HoogeveenL.S. Meertens Lucien Meertens, GietenM. Nagel Hof van Saksen, AssenJ.M.M. Polman Arcadis Nederland BV, Assen

drs.ing. J.O.K. Vroom Vroom Management & Advies, Heerenveen

J. Beckers PQ Nederland B.V., AmersfoortA.K.E. Hof Idiomorf infographics, BedumG.J. Koers Thermiek BV, Groningenmr. D. Plantinga PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., GroningenP.A. Schipper Nedmag Industries Mining & Manufacturing B.V., VeendamR.J. Tinga Perspectief-Match & Mobiliteit, Groningen

nIe

uw

e le

den

Microkredieten tegen microcrisesToegang tot financiële diensten essentieel voor economische ontwikkeling

Door de kredietcrisis beseffen we ook hier

weer hoe belangrijk een betrouwbare en

transparante financiële sector is. Zonder een

goed functionerend financieel systeem loopt

de hele economie en samenleving vast.

In de meeste ontwikkelingslanden hebben mensen aan de

onderkant nog geen toegang tot financiële diensten en dat is

één van de oorzaken van armoede. Microfinanciering biedt die

toegang door kleine leningen aan mensen die daarmee hun

bedrijfje verder kunnen uitbouwen.

Marilou van Golstein Brouwers, directeur Triodos Investment

Management: ‘Microfinancieringsbanken houden zich bezig

met de kernfunctie van bankieren het vervullen van een inter-

mediaire rol tussen spaarders en kredietnemers. Dit gaat ook

in tijden van crisis gewoon door. De goede microfinancierings-

banken doen dat op een transparante en zorgvuldige manier;

zij kennen hun klanten. Ze letten er op dat mensen niet te veel

lenen en dat ze in staat zijn hun lening terug te betalen, ook

als het misschien wat tegen zit. Daarnaast kunnen arme mensen

ook steeds vaker bij deze

banken sparen. En dat is soms

nog wel belangrijker dan het

krijgen van een krediet. Zo

kun je veilig sparen voor het

schoolgeld van je kinderen of

een buffer voor tegenslagen

als ziekte. Deze basale financi-

ele diensten zijn cruciaal voor

het opbouwen van een lokale

economie.’

Er komen nog ieder jaar nieu-

we microfinancieringsbanken

bij. De groei in de leningen

die ze verstrekken gaat in

eerste instantie vaak sneller dan het aantrekken van spaargeld.

Daarom zijn juist bij deze groeifase investeringen nodig uit

het buitenland van fondsen zoals Triodos Fair Share Fund. Dat

investeert in microfinancieringsinstellingen in ontwikkelingslan-

den via leningen en via deelnemingen in het aandelenkapitaal.

Meer informatie over microfinanciering en Triodos Fair Share

Fund is te vinden op www.triodos.nl <

Woensdag 14 januariNet wakker, netwerken

De ontbijttafel wordt gedekt voor 15

ondernemers die allemaal de mogelijk-

heid krijgen zich in drie minuten aan hun

tafelgenoten te presenteren.

Plaats: Restaurant Van der Valk,

Spier

Ontvangst: 07.45

Einde: 09.00

beperkte deelname

Donderdag 15 januariNoordermatch

De derde editie van Noordermatch

tijdens het Noorderslag EuroSonic festival

in Groningen. Noordermatch 2009 richt

zich op het faciliteren van inspirerende

en zinvolle ontmoetingen tussen 75

beslissers uit de creatieve industrie en

75 beslissers uit het Noord-Nederlandse

bedrijfsleven, met als doel succesvolle

matches. Het thema is: “Co-creatie en

Subsidie”. Diverse sprekers belichten

de rol van co-creatie in het proces van

waardevolle content development en

(creatieve) zakelijke dienstverlening.

Noordermatch is een initiatief van Stich-

ting Noorderslag, uitgeverij iMediate,

Statement communicatie adviesbureau

en theFactor.e, in samenwerking met

onder andere VNO-NCW Noord.

Kijk voor meer informatie op

www.noordermatch.nl

Plaats: De Oosterpoort, Groningen

Ontvangst: 11.00 uur

Aanvang: 11.30 uur

Einde: 18.00 uur

Dinsdag 20 januariIt runs in the family

JNO-bijeenkomst over bedrijfsovernames.

Met praktijkvoorbeelden van Janneke

Hadders (Dacom Plant Service) en Jeanine

de Vries-Zwart (Ecostyle). JNO is een

afdeling binnen VNO-NCW Noord voor

ondernemers en managers tot en met 40

jaar.

Plaats: Ecostyle, Appelscha

Ontvangst: 15.00 uur

Einde: 18.00 uur

Dinsdag 27 januariLunch met inhoud: goed werkgeverschap

buiten de poorten van het bedrijf

In navolging van de netwerkontbijten

colofon

NoordNieuws, het magazine van

VNO-NCW Noord verschijnt zes

maal per jaar en wordt verspreid

onder leden in Drenthe, Friesland

en Groningen.

Jaargang 13 nummer 6

December 2008

Oplage

2.000 exemplaren

Redactie

Daan Bultje (hoofdredacteur)

Akke Groenewoud

Hans Haerkens

Jan-Willem Lobeek

Christel Slim

noordnieuws@vno-ncwnoord.nl

Postbus 132

9700 AC Groningen

T 050 5343844

F 050 5346145

www.vno-ncwnoord.nl

Advertentieverkoop

Koninklijke Van Gorcum bv,

Assen

Lilian de Winter

T 0592 37 69 33

Basisvormgeving

studio Tineke Wieringa bno,

Haren

Prepress, druk en distributie

Koninklijke Van Gorcum bv,

Assen

VNO-NCW Noord vertegenwoor-

digt in Groningen, Friesland

en Drenthe 12.000 bedrijven

waarbij ruim 1.400 persoonlijke

leden de harde kern van de

vereniging vormen. Genoemde

bedrijven representeren tachtig

procent van de werkgelegenheid

in de marktsector. Zestig procent

van het ledenbestand zijn mkb-

bedrijven.

aG

end

a

organiseert VNO-NCW Noord dit vereni-

gingsjaar ook een tweetal themalunches.

Onder het genot van een lunch kunnen

de deelnemers van gedachten wisselen

over het thema ‘goed werkgeverschap’.

Plaats: Het Wapen van Leiden, Vries

Ontvangst: 11.30 uur

Aanvang: 11.50 uur

Einde: 13.00 uur

beperkte deelname

Maandag 2 februariStatebijeenkomst

Het vermarkten van een regio. ‘Friesland

moet niet willen bieden wat het niet

heeft, maar z’n beperkingen accepteren

om vervolgens de kernwaarden van de

provincie te promoten. De consument

moet een product kennen om het te kun-

nen kopen.’

Sprekers: Johan Priem, Board of Ma-

nagement Friesland Foods,

voormalig voorzitter RvT

Stichting Marketing Drenthe

Paul van Gessel, directeur

Fryslân Marketing

Plaast: Epema State Ysbrechtum

Ontvangst: 17.00 uur

Welkom: 17.30 uur

Einde: 20.30 uur

Dinsdag 10 februariNet wakker, netwerken

De ontbijttafel wordt gedekt voor 15

ondernemers die allemaal de mogelijk-

heid krijgen zich in drie minuten aan hun

tafelgenoten te presenteren.

Plaats: Restaurant Hajé, Heerenveen

Ontvangst: 07.45

Einde: 09.00

beperkte deelname

Woensdag 11 februariOlifanten nabij stadshart

Gebiedsgericht ontwikkelen par excel-

lence.

Sprekers: Cees Bijl, burgemeester Em-

men

Henk Hiddingh, directeur

Noorder Dierenpark Emmen

Gert de Roo, hoogleraar

ruimtelijke ontwikkeling RUG

Plaats: Paviljoen Noorder Dieren-

park, Emmen

Ontvangst: 13.30 uur

Einde: 17.15 uur