Ο μεγάλος περίπατος

του Πέτρου

Άλκη Ζέη

Περιεχόμενα

Βιογραφία του συγγραφέαΗ υπόθεση του έργουΟ χώρος και ο χρόνος του έργουΗ σημασία του τίτλουΟι χαρακτήρες του έργουΑλήθειες μέσα από το έργοΑποσπάσματα που μου έκαναν εντύπωση

Βιογραφικό σημείωμαΗ Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας της καταγόταν από την Κρήτη και η μητέρα της από τη Σάμο όπου η Άλκη Ζέη πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια. Παντρεύτηκε με τον θεατρικό

συγγραφέα και σκηνοθέτη, Γιώργο Σεβαστίκογλου που πέθανε το 1990. Έχει δύο παιδιά, την Ειρήνη που ζει στις Βρυξέλλες και εργάζεται σαν διερμηνέας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Πέτρο που είναι σκηνοθέτης κινηματογράφου και ζει και εργάζεται στην Ελλάδα.

Η Άλκη Ζέη σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας στο τμήμα Σεναριογραφίας.

Από το 1954 έως το 1964 έζησε σαν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα για να ξαναφύγουν πάλι όλοι μαζί με τον ερχομό της Χούντας το 1967. Αυτή τη φορά ο τόπος διαμονής τους είναι η Γαλλία και συγκεκριμένα το Παρίσι.

Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. Στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου ακόμα άρχισε να γράφει για το κουκλοθέατρο. Αργότερα έγραψε μια σειρά διηγημάτων που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Νεανική Φωνή" ένα περιοδικό για νέους που ανάμεσα στους συνεργάτες του ήταν ο Τάσος Λιγνάδης και ο Μάριος Πλωρίτης. Κατά την παραμονή της στη Σοβιετική Ένωση, γράφει διηγήματα που τα στέλνει στην Ελλάδα και δημοσιεύονται στην "Επιθεώρηση Τέχνης" και αργότερα θα εκδοθούν σε βιβλίο με τον τίτλο "Αρβυλάκια και Γόβες". Πρώτο της μυθιστόρημα είναι το "Καπλάνι της Βιτρίνας" που το έχει εμπνευστεί από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες και στα Ελληνικά βρίσκεται στην 49η έκδοση. Μετά το "Καπλάνι" συνεχίζει να γράφει πάντα για παιδιά. "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" βρίσκεται στην 61η έκδοση και έχει μεταφραστεί σε 14 γλώσσες.

Άλλα έργα της: "Κοντά στις Ράγες" 33η έκδοση, "Ο Θείος Πλάτων" 24η έκδοση, "Μια Κυριακή του Απρίλη", "Τα Παπούτσια του Αννίβα", "Η Μωβ Ομπρέλα".

"Το Καπλάνι της Βιτρίνας", "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" και το "Κοντά στις Ράγες" έχουν πάρει στις Ηνωμένες Πολιτείες το Βραβείο Μίλντρεντ Μπάτσελντερ - 1974, 1974, 1976 που δίνεται για το καλύτερο ξένο παιδικό βιβλίο. Το 1987 εκδίδει το πρώτο της μυθιστόρημα που δεν είναι για παιδιά, την "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα" που έγινε μπεστ σέλλερ και έχει πουλήσει 135.000 αντίτυπα. Έχει μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά και δανέζικα. Η Άλκη Ζέη έχει μεταφράσει πολλά βιβλία. Έχει ακόμα γράψει δύο θεατρικά έργα για παιδιά. Η Άλκη Ζέη πήρε το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας για το έτος 1992.

Η υπόθεση του έργου

Η ιστορία του βιβλίου ξεκινά στις 27 Οκτωβρίου 1940, μια ημέρα δηλαδή πριν την έναρξη της επίθεσης των Ιταλών εναντίον της Ελλάδας. Βασικός ήρωας του βιβλίου της Άλκης Ζέη είναι ο εννιάχρονος Πέτρος. Ένα παιδί που οι περιστάσεις τον αναγκάζουν να αφήσει την ανεμελιά της παιδικής του ηλικίας απότομα και να ενταχθεί τελικά στην αντίσταση, για να βοηθήσει και αυτός, όπως μπορεί στους αγώνες εναντίον των κατακτητών. Κι ενώ αρχικά είναι λυπημένος για το θάνατο του τριζονιού του, η μεγαλύτερη αδερφή του θέλει να του δώσει το κουτί από το βραχιόλι της για να το θάψει. Ο ίδιος πάλι συλλογιέται να το χώσει στη χαραμάδα ενός δοκαριού. Δεν προλαβαίνει όμως, διότι το άλλο πρωί τον ξυπνά απότομα η μητέρα του. Σήκω, του λέει, να είσαι ντυμένους. Έγινε πόλεμος. Ήταν 28 Οκτωβρίου 1940. Ο Πέτρος ήξερε τον πόλεμο μέσα από τα βιβλία του. Ο μικρός ήρωας ζει τον πόλεμο μαζί με την οικογένειά του, τον παππού του και τη χελώνα του το Θόδωρο. Εμείς από τη μεριά μας παρακολουθούμε τον μεγάλο περίπατό του με όλες στις αληθινές του πια περιπέτειες από τον Οκτώβρη του 1940 ως τον Οκτώβρη του 1944, που η Ελλάδα επιτέλους ελευθερώθηκε.

Χώρος-Χρόνος του έργου

Η Άλκη Ζέη καταφέρνει στο έργο της αυτό να μας φέρει την κατοχική Αθήνα μπροστά στα μάτια μας. Από το βιβλίο ξεπηδούν εικόνες ζωντανές που άλλες φορές σε τρομάζουν, άλλες σε κάνουν να δακρύζεις και άλλες σχηματίζουν ένα χαμόγελο αισιοδοξίας στο πρόσωπό σου.

Η σημασία του τίτλου του έργου.

Διάλεξε μια πρόταση από το κείμενο που πιστεύεις ότι ενσωματώνει το θέμα της ιστορίας. Εικονογράφησε το θέμα χρησιμοποιώντας εικόνες από το κείμενο που νομίζεις ότι το πλησιάζουν.

Το θέμα του μυθιστορήματος είναι η διαδρομή του μικρού Πέτρου στα χρόνια της γερμανικής κατοχής και πως όσα έζησε τότε τον οδήγησαν να ωριμάσει και να ενηλικιωθεί. Η φράση η οποία ενσωματώνει το θέμα είναι : «Έρχομαι τους φωνάζει ο Πέτρος και κουτρουβαλάει τις σκάλες να πάει μαζί τους κι ας είναι άντρας πια δεκατριών χρόνων!!». Στον περίπατό του ο Πέτρος έρχεται αντιμέτωπος με τη σκληρότητα του πολέμου, βιώνει τις δύσκολες συνθήκες της κατοχής και αντικρίζει εικόνες που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη του. Την ημέρα που ο Πέτρος θρηνεί το χαμό του τριζονιού του, ηχούν οι σειρήνες του πολέμου. Τη μέρα

αυτή δε θα την ξεχάσει ποτέ. Με την είσοδο των Γερμανών όλα αλλάζουν. Οι άνθρωποι μένουν για μέρες για μέρες κλειδαμπαρωμένοι στα σπίτια τους και ο Πέτρος κρυφοκοιτάει μέσα από μια χαραμάδα τους Γερμανούς που πηγαινοέρχονται στους δρόμους φορώντας τις μαύρες στολές τους.Εικόνες βίας και σκληρότητας γίνονται πια καθημερινότητα.

Ο θείος Άγγελος δε γυρίζει από το μέτωπο νικητής όπως όλοι περιμένουν. Ο Πέτρος συντετριμμένος αντικρίζει τον αγαπημένο του θείο ξαπλωμένο στο κρεβάτι να υποφέρει από κρυοπαγήματα.

Ο Πέτρος πονάει βλέποντας έναν Γερμανό στρατιώτη να μαστιγώνει αλύπητα ένα σκύλο, καταφέρνει όμως να τον γλιτώσει.

Η πείνα μαστίζει τους ανθρώπους. Κάποιοι ψάχνουν στα σκουπίδια για φαγητό. Η εικόνα με τον άντρα που κείτεται στο δρόμο υποσιτισμένος έχει μείνει χαραγμένη στη μνήμη του μικρού παιδιού. Η φιλευσπλαχνία των συνανθρώπων που τρέχουν κοντά του και του προσφέρουν κουραμάνα, σταφίδες και λίγο γάλα του σώζουν τη ζωή.

Το γεγονός ότι ο παππούς του κλέβει ψωμί ακόμη και από τα μέλη της ίδιας του της οικογένειας ή ζητιανεύει για ένα ξεροκόμματο, γεμίζει τον Πέτρο λύπη και θυμό.

Ο Πέτρος γίνεται ένας μικρός επαναστάτης που βγαίνει τη νύχτα, γράφει συνθήματα στους τοίχους κατά των Γερμανών και συμμετέχει στις διαδηλώσεις. Το τίμημα που θα πληρώσει είναι βαρύ.

Η φίλη του, η Δροσιά, πέφτει νεκρή από σφαίρες κατά τη διάρκεια διαδήλωσης.

Αλλά εκείνο που θα παραμείνει για πάντα στη μνήμη του Πέτρου και θα τον σημαδέψει για πάντα είναι ο άδικος θάνατος του καλύτερού του φίλου του Σωτήρη. Είναι μάλιστα τραγική ειρωνεία ότι ο Σωτήρης πεθαίνει από σφαίρα Γερμανού στρατιώτη τη μέρα της αποχώρησης των γερμανικών στρατευμάτων από την Αθήνα.

Όλα αυτά συντελούν στην ενηλικίωση του Πέτρου, ενώ ήταν ακόμα δεκατριών χρόνων. Όλες αυτές οι περιπέτειες που έζησε των έκαναν από παιδί άνδρα.

Οι χαρακτήρες του έργου

Κατά τη διάρκεια του βιβλίου βλέπουμε συγκεκριμένες αλλαγές στα συναισθήματα των βασικών χαρακτήρων του βιβλίου, του Πέτρου, τι της μητέρας του, του αδερφού του, του πατέρα του, του παππού και του Σωτήρη. Το βιβλίο που ξεκινά μια ηλιόλουστη Κυριακάτικη μέρα όταν ο Πέτρος ξυπνάει και παρατηρεί με λύπη του ότι το περίζωμα του έχει πεθάνει με έναν περίεργο τρόπο. Η αδερφή του Αντιγόνη πολύ ευγενικά προσφέρει το κουτί όπου φυλάει τα κοσμήματά της για να θάψει ο Πέτρος το νεκρό τριζόνι. Αυτό το επεισόδιο αποτελεί μία που ετοίμασε για τους αναγνώστες για όλα τα σημεία που θα επακολουθήσουν. Στην αρχή του βιβλίου ήρωες είναι ήρεμη, κάνοντας δουλειές του σε μια καθημερινή βάση, πηγαίνουν στο σχολείο ώσπου ένα πρωινό ξυπνούν και ακούν τον ήχο των στρατιωτικών παπουτσιών σε τους δρόμους. Όλοι αναρωτιούνται τι συνέβη και προσπαθώ να πρόνοια λογική απάντηση. Σύντομα η απάντηση έρχεται από τα χείλια της μητέρας με τη λέξη πόλεμος. Εκείνη τη στιγμή όλοι κυριεύονται από ανάμεικτα συναισθήματα. Ο Πέτρος είναι χαρούμενος γιατί μετά πάει στο σχολείο και δεν χρειάζεται πια να παραδώσει την εργασία την οποία δεν έχει ολοκληρώσει το προηγούμενο βράδυ αλλά εκτός από τα χαρούμενα συναισθήματά του είναι επίσης και περήφανος επειδή ξέρει από την ιστορία ότι οι Ελλήνες πάντα δικούς τους πολέμους. Η αδελφή του είναι επίσης χαρούμενη και ευτυχισμένη και περήφανη για τους άντρες που θα πήγαιναν στον πόλεμο που αντίκρισαν τον εχθρό και γι αυτό τους δίνει κουράγιο τραγουδώντας παλιά ένδοξα τραγούδια και χαιρετώντας τους στρατιώτες πετώντας τους λουλούδια. Η μητέρα μου κι ο παππούς να είναι δυστυχισμένοι γιατί γνωρίζουν τι σημαίνει πόλεμος εξάλλου ο θείος Αγγέλος έπρεπε να πει να πάει να καταταχθεί για να πω πολεμήσει τον έκτο στην πρώτη γραμμή. Στη μητέρα του Πέτρου βλέπουμε με αξιοσημείωτη αλλαγή συμπεριφοράς από την πρώτη μέρα που κηρύχτηκε ο πόλεμος μέχρι το τέλος του βιβλίου. Η μητέρα σιγά σιγά γίνεται συντηρητική και Παθιακάκη καθημερινά αντιμετωπίζει

προβλήματα με την πρώτη της οικογένειας γιατί τώρα που ο πόλεμος έχει αρχίσει αν έπρεπε να σπαταλούν τα τρόφιμα. Σημασία καθώς η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη αρχίζει η μητέρα και πουλά ένα ένα παλιά ακρίβεια αντικείμενα του σπιτιού για ένα κομμάτι ψωμί. Ιδιαίτερη ανησυχία της μητέρας είπαν αν ο τρόπος της οποίας πολεμούσε στο μέτωπο της Αλβανίας ζούσε η όχι. Πιστεύω ότι η μητέρα του Πέτρου είναι ένας από τους πιο άσχετους και πιο σημαντικούς χαρακτήρες του μνημείου για τη χάρη στον αγώνα της για χάρη στα μέτρα που πήρε κατά κάποιον τρόπο έσωσε την οικογένειά της. Αν κάτι παθαίνει αυτή κανένας δε θα μπορούσε να επιβιώσει στις δύσκολες συνθήκες της κατοχής. Η μητέρα μου μπορεί να περιγραφεί σαν μια πολύ δραστήρια και γενναία γυναίκα η οποία δεν διστάζει ακόμη και στην πιο δύσκολη περίοδο της γερμανικής κατοχής ο χίλια εννιακόσια σαραντατρία διάκριση έναν πρώην εχθρό, ένα αντίπαλο στρατιώτη, ένα πομπό είθισται να δραπετεύσει από τους Γερμανούς. Στον πατέρα της οικογένειας διαπιστώνουμε μια παθητική συμπεριφορά. Πριν τον πόλεμο είχε για δουλειά σε νόμο κατάστημα όπου βολεύει και πληρώνονται πολύ καλά. Από τη στιγμή που άρχισε ο πόλεμος έχασε τη δουλειά του γιατί το παιδικό του έκλεισε το μαγαζί και η κύρια δραστηριότητα και η κυρία καθημερινή δραστηριότητά του ήταν να πούμε τώρα διώκομαι. Συνηθίσει να ακούω στα κρυφά για πολλούς ξένους ραδιοφωνικούς σταθμούς όπως το Μπι Μπι Σι και προσπαθεί να καταλάβει που πηγαίνει ο πόλεμος στην Ευρώπη και να πυροβολήσει όλους στην οικογένεια. Η σχέση του με τη γυναίκα του μπει απαλλάσσεται κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η μητέρα συνεχώς παραπονιέται τον κατηγορεί για τη κάθεται όλη τη μέρα

κάποιος δίπλα στο ραδιόφωνο και δεν κάποτε να ψάξει να βρει κάποια δουλειά ως ένα χέρι είναι χρήματα στην οικογένεια. Ο πατέρας ωστόσο συμμετέχει σε διάφορα γεγονόταν με το δικό του τρόπο κουβαλώντας κρυφά μηνύματα της αντίστασης συμμετέχοντας σε διαδηλώσεις και βοηθώντας να κρυφτεί ένας υπάλληλος στο σπίτι με περισσότερη ζωή της οικογένειάς του. Ο παππούς του Πέτρου πριν τον πόλεμο ήταν χαρούμενος γεμάτος

από ζωή και αισιοδοξία για την επόμενη μέρα αλλά από το ξεκίνημα του πολέμου η διάθεση του άλλαξε. Κυρίως ανησυχούσε και το θείο Χάγκελ ο οποίος πολεμούσε στο μέτωπο. Ένα χρόνο ζήτημα που τον ενοχλούσε πολύ το μπόι του είπαν ότι δεν ήξερε αν θα έβγαινε ζωντανός από το Μπολερό την επόμενη μέρα αν θα είχε τη δύναμη να σηκωθεί από το κρεβάτι του. Ήταν πολύ ανήσυχος γιατί ήξερε από προηγούμενη εμπειρία πολέμων που είχε ότι αυτή ήταν μια πολύ δύσκολη στιγμή για να ζήσει κανείς χωρίς να έχει τα απαραίτητα αγαθά που ήταν Κίνα πριν τον πόλεμο. Ήταν ο ηλικιωμένος και πρέπει να προσέχει την υγεία του. Όταν είδε ότι είχε ιδέα πως ότι πεθαίνει από την μπίντα άρχισε να ανησυχεί για το μέλλον του. Κυριευμένος από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης γίνεται εγωιστής δεν ενδιαφέρουν οι άλλοι παρά μόνο αυτός του πως θα βιαστώ ζωντανός από το Μπολάνου. Ένας από τους της ηλικίας του τα σκεφτόταν τουλάχιστον τα παιδιά αλλά αυτός αρχίζει να πλένει το ψωμί από τους άλλους και ακόμα να βγαίνει έξω και να ζητιανεύει για ένα κομμάτι ψωμί. Ο πατέρας του ο Σίμων ο παππούς έχει δύο ολοκληρωτική έλλειψη αλληλεγγύης για τους άλλους και σκέπτεται μόνο τη ζωή του. Ο Σωτήρης είναι ο καλύτερος φίλος του Πέτρου, πήγαιναν μαζί στο σχολείο στην ίδια τάξη και ζουν μαζί στο ίδιο κτίριο. Δεν παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της υπόθεσης του έργου, αλλά ο χαρακτήρας του είναι ιδιαιτέρως. Πριν τον πόλεμο ήταν ένα καλό παιδί το οποίο συνηθίζει να παίζει ποδόσφαιρο με τους φίλους του αλλά ο πόλεμος των αλλάζει εντελώς. Αναπτύσσει μια νέα προσωπικότητα γίνεται ένα πολύ για νέο παιδί το οποίο ήταν παρών σε κάθε διαδήλωση και κατέστρεφαν την ομάδα του γερμανικά φορτηγά προκαλώντας τους δολιοφθορές. Βλέπουμε ότι μισεί τον πόλεμο και ότι πιστεύει πως με τις πράξεις του τον βοήθησε να τελειώσει αυτός νωρίτερα. Στην αρχή του Ιουλίου ο Σωτήρης δίνει την εντύπωση ενός συνηθισμένου παιδιού αλλά αργότερα παρουσιάζει μια εντελώς διαφορετική συμπεριφορά γίνεται ένα γενναίο και πολιτικό παιδί το οποίο έκανε οτιδήποτε χωρίς κανένα φόβο για τον εχθρό μη διστάζοντας μάλιστα να βάλει σε κίνδυνο και την ίδια του τη ζωή. Παρατηρείται ότι ο Σωτήρης στο τέλος του έργου όταν ο γερμανικός στρατός εγκαταλείπει την Ελλάδα βγαίνει έξω στο δρόμο και προκαλεί με μια χειρονομία ένα Γερμανό στρατιώτη Πάτμου που του κόστισε τη ζωή του. Ο Σωτήρης είναι ένας από τους λόγους οι ήρωες του βιβλίου που σκοτώνεται. Πιστεύω πως ήταν ένας αληθινός ήρωας. Ζω τώρα την αδερφή του Πέτρου την Αντιγόνη δύσκολα βλέπουμε κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά της. Από την αρχή μέχρι το τέλος του βιβλίου βλέπουμε την Αντιγόνη να κάνει

επαναλαμβανόμενες κινήσεις χώροι ΕΕ καθώς η κύρια ασχολία της ήταν τα μαλλιά της τα ρούχα η μόδα η φίλη της και το χωριό. Μεσοπολέμου γιατί καταστρέφει την καλή ζωή που ζούσε πριν. Μπορούμε να περιγράψουμε αν μπορούμε να την περιγράψει μέσα από αγωνία για τη δίνει η προσοχή σε ασήμαντα πράγματα και ζει μέσα στο δικό της κόσμο. Οχ ο πόλεμος τελειώνει επέστρεψε ξανά στις παλιές του συνήθειες σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Όλοι οι ήρωες δρούν στούς ήρωες του σημαδεύει ο πόλεμος αλλά μόνο αυτήν φαίνεται να έχει μείνει ανεπηρέαστη και ανέγγιχτη απ αυτόν. Ο βασικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Πέτρος οποία σιγά σιγά αρχίζει να ωριμάζει και να δουλεύει στο μυαλό του σχέδια για το πως ανήκει στον χώρο κάνοντάς τον να πέσει. Μέσω Σουίτι ένας μέσος όλο το μυθιστόρημά μου βλέπουμε την εξέλιξη του Πέτρου από την παιδική ηλικία στην ωριμότητα. Ο Πέτρος είναι ένας καλός μαθητής ήσυχος και σταθερό στις υποχρεώσεις του. Παίζει μπάλα όπως όλα τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Κατά τη διάρκεια του πολέμου ωστόσο αλλάζει. Στη διάρκεια του πολέμου παραμελείται από τους γονείς το παιδί και το σπίτι ο τι ώρα θέλει και κανένας δεν μπορώ πάνω που ήταν και τι έκανε. Αλλά ο Πέτρος όλη αυτή την ώρα συμμετέχει σε μία αντιστασιακή οργάνωση Τύπου παράλληλα δει αν ερχόμενος καθημερινά σε επαφή με το θάνατο. Χάνι φίλους αγαπημένα πρόσωπα και αυτό το κάνει σύντομα να ωριμάσει να μεγαλώσει και να εκτιμήσει τα απλά πράγματα της ζωής.

Αλήθειες μέσα από το έργο

Συμπόνια: Οι ήρωες του βιβλίου διοργανώνουν συσσίτιο, για να μπορέσουν να συμπαρασταθούν και να δώσουν ένα χέρι βοήθειας στους συνανθρώπους τους. Ελπίδα: Ο κόσμος φωνάζει για ψωμί δυνατά και για λευτεριά σιγανά που σημαίνει πως ο κόσμος παρόλο που έχει σαν κύριο μέλημα την επιβίωση καλύπτοντας τις βασικές ανάγκες του, όπως την τροφή, δεν παύει να πιστεύει στην ελευθερία.

Μια άλλη αλήθεια για την ανθρώπινη φύση είναι το πόσο έντονο είναι το ένστικτο της επιβίωσης. Το γεγονός που το

αποδεικνύει αυτό είναι στο σημείο όπου η ηλικιωμένη γυναίκα ψάχνει στα σκουπίδια για τροφή για να μπορέσει να επιβιώσει.

Τέλος οι δύσκολες καταστάσεις λένε ότι βγάζουν στους ανθρώπους τον καλύτερο η το χειρότερο εαυτό τους. Σε δύο

σημεία του βιβλίου συναντάμε έντονα αυτό το φαινόμενο. Στο σημείο που ο παππούς κλέβει από τις μερίδες του ψωμιού που θα φάνε τα εγγόνια του, για να χορτάσει και στο σημείο που οι πεινασμένοι Αθηναίοι πετούν ψωμί και τσιγάρα στους στρατιώτες Ιταλούς (που πριν λίγες μέρες ήταν οι κατακτητές) και μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας έχουν συλληφθεί από τους Γερμανούς.

Αποσπάσματα που μας έκαναν εντύπωση.

Ο κόσμος φώναζε για ψωμί δυνατά δυνατά και για λευτεριά σιγανά σιγανά. Οι άνθρωποι ήταν τόσο πεινασμένοι και ταλαιπωρημένοι, είχαν στερηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα βασικά αγαθά, με αποτέλεσμα να έχουν φτάσει σε σημείο να ενδιαφέρονται περισσότερο για το ψωμί, παρά για την ελευθερία τους. Άλλωστε ο φόβος ήταν μεγάλος και ήταν πραγματικά δύσκολο να φωνάξουν δυνατά για τη λευτεριά τους, αφού οι Γερμανοί παραμόνευαν παντού.

Σαν τελειώσει ο πόλεμος, σαν φύγουν οι κατακτητές... Για άλλη μια φορά φαίνεται πως η ζωή των Ελλήνων θα αρχίσει μόλις αποχωρήσουν οι κατακτητές, αφού είναι ακατόρθωτο γι’

αυτούς να ζουν με την απειλή τους. Παρ όλες όμως τις δύσκολες συνθήκες που βίωναν, πίστεψαν και ήλπιζαν πως θα ξημέρωνε και γι’ αυτούς μια άσπρη μέρα.

Πόσος καιρός άραγε να πέρασε από τότε που έχει να φιλήσει τη μαμά; Μια φράση που είναι πραγματικά συγκινητική και δίνει έμφαση στο πόσο ο πόλεμος αλλάζει τους ανθρώπους, τους κάνει πιο σκληρούς και ταυτόχρονα πιο δυνατούς. Είναι αναμφισβήτητα πολύ δύσκολο, αν σκεφτεί κανείς ένα παιδί της ηλικίας μας, να περνά τόσο δύσκολες καταστάσεις χωρίς να έχει στο πλάι του τη μητέρα του. Ο Πέτρος μάλιστα έχει φτάσει σε σημείο να ξεχάσει την τελευταία φορά που τη φίλησε. Τη μητέρα του Πέτρου την απασχολούσαν άλλα πιο σημαντικά προβλήματα, όπως η καθημερινή επιβίωση, χωρίς να έχει χρόνο για τρυφερότητες. Στη σημερινή εποχή είναι απαραίτητη η παρουσία της μαμάς αφού είναι αυτή που εμπιστευόμαστε τις δυσκολίες μας, τα προβλήματά μας αλλά είναι και η πρώτη που της λέμε τις ευχάριστες ειδήσεις. Όλοι μας ουσιαστικά νιώθουμε τόσο χαρούμενοι μόλις αισθανθούμε το φιλί της, αλλάζει η διάθεσή μας και βλέπουμε τη ζωή με μια άλλη ματιά. Σήμερα μας επιτίθενται εκείνοι…αύριο εμείς. Για τίποτε λοιπόν δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι. Ο τροχός της τύχης συνεχώς γυρίζει. Άλλους τους ανεβάζει κι άλλους τους κατεβάζει. Γι αυτό λοιπόν θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στο τι λέμε αλλά και στο τι κάνουμε. Η τύχη των ανθρώπων γυρίζει ασταμάτητα όπως και ο τροχός. Δεν είναι λίγες οι φορές που και στη σημερινή κοινωνία άνθρωποι από καθαρή τύχη βιώνουν ανατροπές στη ζωή τους, θετικές ή αρνητικές. Ένα λαχείο, μια αρρώστια, ένας θάνατος, ένας γάμος μπορούν να τα ανατρέψουν όλα μια και καλή. Από το ξημέρωμα άνοιξαν όλα τα παραθυρόφυλλα και απλώθηκαν στα παράθυρα και τα μπαλκόνια σημαίες. Οι άνθρωποι προσπαθούν με κάθε τρόπο να εκφράσουν τη χαρά τους για την ελευθερία. Επιτέλους το όνειρο, οι ευχές τους είχαν γίνει πραγματικότητα. Πήγαν οι κοπέλες κι έχωσαν από ένα λουλούδι σε κάθε τρύπα και από μακριά μοιάζουν να άνθισαν οι τοίχοι και να ρίζωσαν τα λουλούδια μέσα στην πέτρα. Γιατρού που προσπαθώ να εκφράσουν οποιοδήποτε μέσο την απερίγραπτη χαρά τους με τα λουλούδια λοιπόν σύνολο επιτυχίας και αγάπης προς πάππον εκφράζουν αυτά τα συναισθήματα Σπανό

μπροστά σε όλα τα σημεία της πόλης και οι δύο αυτές εικόνες είναι πολύ όμορφες εικόνες από την στιγμή της απελευθέρωσης.

Είπε η συγγραφέας για το έργο της

Ύστερα από μια δεκάχρονη παραμονή μου μακριά από την Ελλάδα, όταν γύρισα το 1964, διαπίστωσα με μεγάλη μου έκπληξη πως τα παιδιά δεν ήξεραν σχεδόν τίποτα για τον πόλεμο - έξω από το «όχι» του Μεταξά - και τη μεγάλη αντίσταση της χώρας μας στον κατακτητή. Πολλοί γονείς που ήξερα πως οι ίδιοι είχαν πάρει μέρος στην αντίσταση δεν είχαν αφηγηθεί τίποτα στα παιδιά τους. Όσον αφορά το σχολείο, αυτά τα γεγονότα και κυρίως η Αντίσταση, ήτανε τελείως έξω από το σχολικό πρόγραμμα και ούτε επιτρεπόταν στους δασκάλους να μιλάνε γι’ αυτή την Ιστορία που δεν ήτανε και τόσο μακρινή και την είχα ολοζώντανη στη μνήμη μου.

            Έτσι έγραψα τον Μεγάλο περίπατο του Πέτρου, ενώ βρισκόμουνα μακριά από την Ελλάδα στο Παρίσι, εξαιτίας της Χούντας αυτή τη φορά. Στο βιβλίο αυτό μιλώ για τον πόλεμο, την κατοχή και την αντίσταση. Βάζω για  ήρωα ένα μικρό αγόρι, για να είναι το έργο πιο κοντά στα παιδιά και το τοποθετώ σε μια οικογένεια που δεν έχει σχέση με τη δική μου, για να απομακρυνθώ από την αυτοβιογραφία. Πώς όμως να απομακρυνθώ όταν τα γεγονότα που περιγράφω τα έχω ζήσει εγώ η ίδια, μέρα τη μέρα, στιγμή τη στιγμή; Έτσι σε κάθε σελίδα του βιβλίου υπάρχει ένα κομμάτι από μένα. Βρίσκομαι ακόμα μέσα στο τριζόνι, στη χελώνα, το σκύλο, που παίζουν σημαντικό ρόλο στη αφήγηση.

            Όταν λέω έζησα την ιστορία κι εγώ κι ολόκληρη η γενιά μου, εννοώ πως η ζωή μας ήτανε ο πόλεμος, η κατοχή και η αντίσταση. Η πείνα, ο φόβος, το μίσος για τον κατακτητή, ανακατεύονταν μέσα στα παιχνίδια μας, στα διαβάσματα μας, στους έρωτές μας, μαζί με τον πόθο για ζωή και ελευθερία. Το αίσθημα της πείνας ήθελα να το περιγράψω και να κάνω τα παιδιά να νιώσουν πώς ζούσαν εκείνη την εποχή οι συνομήλικοί τους. Η πείνα από μόνη της είναι μια ιστορία φρίκης. Κι αν το δει κανείς με ψυχρό μάτι θα αναρωτηθεί αν μπορούμε να πούμε στα παιδιά μια τόσο φριχτή ιστορία, σαν κι αυτή που περιγράφω στον Μεγάλο

περίπατο του Πέτρου, όπου οι δυο μικροί ήρωες πήγαν να πετάξουν την πεθαμένη γιαγιά του Πέτρου - που την αγαπούσε πολύ - γιατί αν δήλωναν τον θάνατό της, για να τη θάψουν, έπρεπε να παραδώσουν το δελτίο του ψωμιού της, πολύτιμο για την επιβίωση.

            Αυτό νομίζω ήτανε το πιο μεγάλο μου κατόρθωμα, να διηγηθώ αυτή τη σκηνή, μα με το χιούμορ, την ευαισθησία και τη συγκίνηση που χαρακτηρίζει τα παιδιά, έτσι που να μην προκαλεί φρίκη. Στη Γαλλία, όταν μεταφράστηκε το βιβλίο, πήρα γι’ αυτή ειδικά τη σκηνή τόσο καλές κριτικές, που δεν μου είναι βολικό να τις αναφέρω.

Βιβλιογραφία

Για την εργασία μας χρησιμοποιήσαμε τις παρακάτω πηγές:

Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1983.Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-ΛαρούςΆλκης Ζέη, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 1

Από το Διαδίκτυο

el.wikipedia.org/wiki/Άλκη_Ζέηwww.ert-archives.gr (εκπομπή Μονόγραμμα)www.alkizei.com (Επίσημη ιστοσελίδα της συγγραφέα) Φωτογραφίες Κατοχήςhttp://www.agrino.org/greeklibrary/projects/German_Occupation/index.htmhttp://www.spartans.gr/ellas.htmhttp://users.dra.sch.gr/symfo/sholio/g28/giorti_28.htmhttp://www.phpbbserver.com/phpbb/viewtopic.php?mforum=pfor&p=6574Όλες οι φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν για να εικονογραφήσουμε την εργασία μας τις πήραμε από τους παραπάνω ιστότοπους.

Φωτόπουλος Στέλιος, Τσιμοπούλου Ειρήνη, Σούλιος Κωνσταντίνος, Σαββίδης Ανέστης