Embed Size (px)
Citation preview
o "' en sar
EN SAR NEŞRiYAT TiC. A.Ş. © Eserin her türlü basım hakkı anlaşmalı olarak Ensar Neşriyat'a aittir.
Takım Nuıı;ıarası: 978-605-2174-50-0 (Tk) ISBN: 978-605-2174-51-7 (Le)
Sertifika No: 17576
Kitabın Adı
Osmanlı Dönemiııde Tefsir .;ıw..ıı~ı .:;~ı
Tafsir iıı tlıe ONomaıı Period
Yayın Yönetmeni Hüseyin KADER AdemSAYDAN
Editörler Prof. Dr. ~dayet AYDAR
İstanbul Oııiversitesi ilahiyat Fakültesi
Doç. Dr. Abdulhameed MAJEED . lstanbııl Oııiversitesi İlalıiyat Fakültesi
: Dr. Öğr. üyesi Abdullah TIRABZON İstanbul Oııiversitesi !lahiyat Fakültesi
Dr. Ziyad ALRAWASHDEH İstanbııl Oııiversitesi İlalıiyat Fakültesi
Arş. Gör. Alaaddin GÜNAY İstanbul Oniversitesi İlalıiyat Fakültesi
Arş. Gör. Fatma Nur ŞENER İstaııbııl Oııiversitesi İlalıiyat Fakültesi
Reda1."tör Prof. Dr. Hidayet AYDAR
Kapak Tasarım Halil YILMAZ
d:: rumbul
ru1·F\inun lbMyot V..l<h
istanbul Oaru'l Fünun ilahiyat Vakfi'nın katkılanyla basılmıştır.
Baskı
Matsis Matbaa Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. Tevfikbey Malı. Dr. Ali Demir Cad. No: 51 Sefaköy-İstanbul
Tel: 0212 624 2111 pbx Faks: 0212 624 21 17 Sertifika No: 40421
ı. Basım
Ekim 2018 1 300 adet basılmıştır.
İletişim Ensar Neşriyat Tic. A.Ş.
Düğmeciler Malı. Karasüleyman Tekke Sokak No: 7 Eyüpsultan 1 İstanbul Tel: (0212) 491 19 03- 04 Faks: (0212) 438 42 04
W\vw.ensarnesriyat.com.tr [email protected]
OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
l)WJ\ ~\ J _froM 4-j\ ~ ~
TAFSIR IN THE OTTOMAN PERIOD
CİLT- 1-
İstanbul, 2018
J_,.) cr. J! J..a.:=l ~y~l 4>-WI .)\.ı.:..\ ~w.JI ~_,.ili ~~ 4......J.ı.ll )i jJli.
0f ~ ~J~>- y J.s:-_, ,~r ~w.Jı ~_,..uı ö.Jb! J cfo t J' J_,..uJ_, ı..?'~'i' t wı ifj J! (i' toi) J:.i Lo \op.cill .!.ili l) 0T_;J1 iPJ s:.~~ tf-~ lJ.r.o t...l:i! .!l~ t0ll rf'-P 4......y.L..5' ~4J_,..lll l) ö~l ~)1 <.J").ı.ll cj t,.,ra> '(i''\ '1' t) 4,ıJ~I
~pl 0~ ~~ ..:.ılJ_<J~ (.)").ı.ll ~.ı..:. cj ~ ,~Wl ,.)\~ ,.......,JY. ,4..iJ.)i
iiıı -Y' tf. <.J"W} tf. ~ t Wl ıJ.!~I ı:. 'Yy. if) 'r'fr"lcjjJ ~rJ ~~
·(i' t VA - ' t · · /.~AA '1' -A • '1') ı$.r"'l:JI
~ cj ~!f...-1 (.)")..ı... Ul>- e:i~ cj ..:...i\.5' ~if')L..'jl ~}:ll y- <.J").ı.ll ~.ı..:. 01
aJ_,..Uı 4,ıy ~) t...l>.-.::.-o J5' ~_,.:}_, ty_rll ~6:-l>- ~~) ~_,.ili ~ ~~)
~~ l) r--\11 ~ ~Y'J cj_,J.I ~ J!' ~\! ~ ~_,..lll 4,ı~ ..:...i\.5' LlJ ,.!ll~ J5' J_,;
Dr. Ziyad Alrawashdeh, İstanbul üniversitesi İlahiyat ,.ı;.L...... .)\.:....i ,-=...1.,1. )'1 ~ ,J_,.,.:.b-.1 w k
Fakültesi, [email protected]
·r\!ı
162 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
y~\ıı ~i ıY' 01 ... ~ l,. ~ \.j_r= l) ~!_, y_,.lı ~ı Jı_,.,.-i l) )ol:.l!_,
J;.\A.J..ı liG ıY ~ı ~!f--)lı .kJı>...:Jı ..:.ıL..._;.. YY' ~4-o\ıı ~rJ ö_,.lı J~ı l) 1
....... ~ ıY' ~ J!r-L. t_Ş..ilıtj_rl.ı .:.ı!f.J!_, ~tA:!!_,' ~ı ..:.ıl.i_,..<... J>-
ı.:.r....Uı ~'l.o.hı J•·+-ı......:..:.ı_ 0\5'" .!.li.U_, .. -~~~ 4.J_,...uı ~'\.A.l_.,:. ~i 0r.il...WI L>G ..ı.A.l
,,__.~~ y.r ıY .b-\ı ·~ ı.:.r....UII'Wç 14 ~ ~~ ;;_,12j-ı ~ ~ ,v.t.ı......:..:.ı t,.:ı6:.
l.A)y ~1 ~1 ~I..J-4 ~ ~l.:ı~l o.k 01 ,t~~l ö.:ıl.ill if fr$"'~ tJ ·. T' ·l'w..u 4.J_,...Uı
~ı.s:.... co~)\j c"->-~ colil!.; co...Uy c~ c~l : .,....Wı öl? JF :i....ıl_j.)_ :'Jji
.<~il!_, coliWy ,~ı
a......~.:ı f ,~..u; a......~.:ı ..k_,b:..ll a......~.:ı ~ ,1)\..o.;ı:Jı _? ~ ~J :i....ııJ.) :l:.;ü-
l) U_,~ ~ı ı.t".raJI ~ ö~'!j .!.l\:..o 0~ L.5" c(illh- ~ a......~.:ı)· tj_rl.ı o~
• .:Ji-' ·if .J_,L;; { L. ö~'l.fo! C:: ~ ..:..4~ o~
dJ~T 0~_, c(~l 0\..J..ı ;;) o~ J _rA.Jı & ı)~~ :i....ıl_j.) :i:lü
y.ll!_, ~ı ..:.ıl!)b:.')U .ı.:J:.ı.,... ~ 0~ C:: cp--<dıı.k J)6:. ıY' ~~!_,~.:ı'+>:-)lı
.p--<dı ı.k J)t:.:. ıY' 4-s-~ı J>-
GOUHAR, Masoud, Kur'an'da Stratejik Planlama Ö~ekleri Üzerine, Dini Araştırmalar, Ocak
Haziran 2014, Cilt: 17, Sayı 44.
GOUHAR, Masoud, Osmanlı Devletinin İslami İlimler Ve Arapçadaki Rolü, Bütün Yönleriyle
OSMANLI ve MİRASI, Uluslar arası Sempozyumu, Bildiri Kitabi, 26-27.2016. Kınkkale
·" Üniversitesi, İslam ilimler Fakültesi, s 314.
t Wl cJ ~~ ..::..~y.;ll ~ı..l"\>. .)..~>- ••.r(JJ ojl::>- ~\5'_,.!.]1 Jç- .:r. ..loS- (Lo~\ ,~ <o..l.ıı......
. \' • iı.J"' '( Y • \ t ,,:ıw. 'ı/-y.._. ~\ .r<..ul ı)WI -4,..11 'if-y.._. ~\
T
163
4.:--iJ ~1 • i
JfiJ '0!...U1 ~\.j '':?~\..;]4 ~ (.;;AA 'l' - A • 'l') iiıı ..y:. ıJ. c..I'W} ıJ. ~
~ ~ .. l.ii) '~J L ~J ,~\.A.l4 :.ı.ı_, ,y_J.ı 0Y,.i if ,_rl.;. ''-:-:!.:.i :c..I'W} r---4
l.~\.A.l4 ..:.>Lo_, <,-illi ~ ..J~J '~J ,~~ _r>l.hll
~ı J_,i ~ <.:>w_, ts}!.ll Jı.,.JI ıJ. .:ıp JL...l.1 Jç- 0\jj1 ~ ~ Wj 0w~ ..u_,
J~..A.II ıJ. .:._#) ..J_tlJ1 <~!.:>j-o J i.:.~! ~1 dç.~l .b:-~ ~ ıf_rl { ~ d~_, ,.!.i:-J-1
;_;~~ ~jJ1 if l;j> .b:-r~j : ~Ç>:?I.ü_;iı ~')\.:.JI ~ ~1 .:f ~1 .b:-~ '(tsp1
.)~ ~ ıfl>.J ifrS' ~_, '~ _?:. :J jı..:;,J ,J)-ı ~j y5\ıl c..I'..J.)J ,J..LJ,.~ ~~
(Jl.J..I) ıEWI ~ ~j ,~ t:.:.;;. ~.J)) '(~ \ t i V) ~~ fiı1J1 4 ~.ı.iij ,_;.::Jı
•• ~L.;.J ~.:.i 015' /~~ ..._<.._. oli. _rJ-ı YJ.:ı (...~ LAWf ~J-1.\ wj ~.f-4' ~Ofl?~
. o~')~ If~ ..1.:>:-i (J ' 1J_}-I ~J y.:ı~l ıJ ~ ,0~4 ~~
....A)t:ıı ylA.:Iı ~_,; a.........._;..,_,...;.L:l-ı ~ı~-' r)L.'Jı _;..w:. if ..:r-.r-"lı r-"'"""' ,J.,t.P ,~_,...;
. ı. v ı..T' '" ~ , r/J:. 'r' o. AA rt.P ,.:ıw -~_,.r-! ·r-J~ ar. ;.ı~ t)I.P~ı <\ "ı'\'\ J \ 'IT\' d' .J_,.:l::Jı J.!S, \o Ad" .:ıt,.<.Jı ~ , '1' "ı '1' ı.J"''At. C')\Jı ~_,...;..!ı : )ı.;ı
. \ 'fY<.J"' <'1'~ .ı..il>.$' H\ ı.J"'' ~~ ..:,.ı.r-"11 ..:.ı\.4b <'1'\ • ı.J"'''I'~ c.ı:ô_;WI ~~ <'l'f'l' ı.J"''Y~
. \o,\ ı./' ,~..v-~ı , \o • d' , \ \ ~ <c.J:AlJll r-"'"""' <\ fV ı.J"'' t~
).> ~~_,.;..;... 't-"1:11 0_;!1 JAI.j t"~1 ı:-~1 <.:?")..!.,? .:r. ~ p:l-1 y.i ..:,.ı.ıJI ~ <($JI.:>.......l1
. '1''\'l'ı.J"'<A~ '~Jft. ,öl.,J..ı~
~1 '<r ...,..H ~ ,.:ı~.,P\rı .:ı~.,Pi ıJ .J\,kJ1 ~ <..:,.ı.ıJ1 J)l.:,. r~ ~i l.J! .:?") J..,?<ı}>_,_ll i
164 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
.dscl,Al~ 4AA.Iı u:>W.ı cy..Jı o...l.:>- <J"J:l ~v~Lr. cJ. ~ ı.:r-..l.lı y- .ı..iLoj ~~ • \
'.4AA.!~ JJJ,.~ Jbl.ı cJ y.:.:.~ ~A ~ı (,Ş:lı~ı i')L.Jı --Y'- ı.J-..l.J\ f' ~ı . "
'· . ...ı y:ly JJi 0\.Sj cvlsc!,AJ~ 0l,Alı ~ <.J"J:l ~ts_;,!.! J~ı cJ. :l_,....? J\..J..I . \
~ 0\.Sj '~~ ~ 0\.Sj ~1 Jl ~~ 0i ..J jXi ,lı.L.,o tl.~ <J"W} .:.r-1 015'
JJ; .t~l 4J_rv if~ 0\.Sj ,_r-AJı scy.i:> ~ ~<. 015' ~ ~~ ıJ ~ .:.r<JJ tc-Jl
~1 ~J..l.Ç ~SJ '(i\tVA/.t>AAr) ~ ı)y c4J ~ ~J _rıı1Jı d.J,j ~
,~ı (,Ş_rıü.lı eş~~~ <J"w_;j .:.r. ~ ı.:r-..l.l' .r"'u it..)'ı ~~.ı 0.1":! .Y'J ".u.Ld
~WJı f'~ ~ ,f ''\iAA r) OJI..Cil_, ~llJ ~ı ~ J~ ıJ (ö_rıü.lı) ~ dpı
. .J if.-..;. Jı <(-"Vi V) ~tr. tf. .:r....UI f' u-)
. .J if J"' Jı <(-"i • •) ~L!Jir:>\....JI ~ .:r. .r-...UI y-u-)
, _,..;.1.:.11 J!r-ıı ~w.JI ,y o.:.h ,;# <.r-_r-Al.l .:.:..ıli,k '.J-...UI ı.r1" t...Li'-l.:r. Js' tf. ..Lo$ <<,Ş.)J)I...UI
. . rrr ..r' '"<::. ,v_,~ ,~1...,_.-<11 Jb
. r'\ l..r' '"<::. 'C:""l:.ll ı) _;ll J>~ C::")UI ~--...,a.ll <<,Ş)L;....jl
-~
V
\·
,J~I ı.;..\i,k J! J"'....,_,.)j rL ,J_v.l.l <Jw..ll ~1 .1!1 ~ .:r. ~ ,~ ..,_;\S' ''
. H t..r' ;rı::. '1"" · ' · r~ tt.s) ~J_,:.h...! '15:..-J! ~ ,..b_,_;liJ~I J.)WI ~ .)yJ- .._yi '
,~1 ..,_-<.. ,.:ı_,:.OJ~ ...,......-<ıı if'-i .:/ .:ıp.ıı ..._A..!.S" ·~ ..,_;IS' .tı~ .:r. ~ ı,?'"l,... ~
165
tj ır~ Jl ~ ~-' ı Ir(:')\ ~1 ol..c-'_, A>-_r._, ~,.Wl .U.~ cj e7)\ _r>j • \
.)~ı.$~-~ <I..Ü.> .u_, ,~,.Wl t_lyi _?..ü
.~1 cj ıJ"""JI ~ ıY ~1 c.Jl...J:.I_? ıö..lli; rJ-? cj 01AJI ~ . "
.~1~\..c-'~l~cj~l~l .i 11 ·e-"J _r:;. .J_, ıy_,..,.JI ..:.ıl.;lr._;J~ y_.WI ..:.ı~W.I . t
·ı.$..r..f-1 ..:.ıLa \..i. a...;,)...... . o
·t -Jü_,~~ J_,_;.ı ~ cj J~\3.1 ~ . ı
a......~~ { ,~..ı;; a......~~ ~_,.6>.11 ....... ~~ .J-=J ~~~~ _;; ~ ~J 4...ıi.J ~ :i.;~ cj tA_,L:::.... Jı u0_,...a.:Jı ~ ö~!} !ll:..eı 0_,...C LS ı(4ilb ö_r- a......~~) cj_rll o~
.l.f-.- ıY .J_,\..;j {La Öç.\.;:>1 C:~ .;..ı~~ o~
.-~ ~ J;,~iı 0T·Hı . !~ıı ~ .U' 0T·~iı 1 · '-'1... li~ ~ W- ·. ı 0\5' ..ı..Al "?. ~ , ~ ~ ~ , '.;""1. !J-A-'J (.r"" . ı../' ~ cJ.
:y. ~~ cj ~Jj ı0\r.--ıiJ dW} ~ /~1 ~~ <JJ ı l•j..lli; rJ-?
ı~l ...,__<. ı.J_,:.ôl!_, ~1 <$'Li 1/ 0_,:.12.11 J.,!S ı~ ..,_;IS'" ..3ıı..y- ıJ. ~ ı.j"b- ~ 1r
. '\o '\d' , r c 'f', '\ t, r~ '.)'.Mı <!.o\jll ~1.:>1 ;b ı._s:l.l ...,__<. ı~ _;il ~ ı..ş.aJI _y;. ıJ. ..,..S.~ ~ ıJ. W>; ıJ. .rJ- ı-.lbS 1
t
• , o ' d',, 'c ,..:..J.ft! •ı;..,Jı
, '.ı. ,~.)_,......ıı 'r-<J.!_, r#' ...,__<. ıc..Şjlı .:ıı....J.... ~ '..:r...r-<l' ..:..t.c.k ,..LJ. ..:r. u-i 'c$f;.)~ı '•
'f' )\...... )11 .:ı~.) ı.:,r )1 _y;. ıJ. ..LJ. ı.,_lWI y.i ..:r..ıJI ._,..;- ıc..ŞjJI ..:r.l : ).;!_, . ro t d' 'f' \ '\'\V f'~
. tr d' , tc 'r, '\ '\. r~ , , .ı. ,.:.ıı.:.,ı..:..J.ft! ,~ı '-:--<.ıı ;b 'ı:r>- c$ Jr-S'~"~
166 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
~<.. <.) ı:ı~ o~.:... ,.J.L;; .:.r-.rs- <.) <0"'"} c..:;) ~~ ~\l_,i ~ ı;..uı _r.-A:Jı . ,
.?) ~ ~1 ~\.:ll o~ 4.,.~ ıj (ur} ~) l..i.J. o_r.---A; J! JL!.i ~_, ,4_,liJ.ı ıj .y_,...,
Jt.; '11C1 · .. ı:ıi_,A.Iı ~ lJ ur)1 ~ '-}.1:5' r ı:ıU.ı r:?J1 .)-!. w; :Jw (JlJ..I
IV-~ ~ Y) e:-"~ if ~ :(.AC\. '1') ı;_,b..-Jı
~ ~\.:ll _r.-A:}I Y'J ,~~.) .)~ ,:j- ı;.l.ll (0"'")1 ~ if ~1 Jt.J..ı _?) . '\'
:Jli 0i Jl .. ·J'l:.U <.:->:-.f""i a..i pl 01_,A.II J_;:.-- Jı ..L.J-1" :_r.-A:)I l..i.J. ~1-4_, 'J'W}
~~ ı;~ <\.:... ~~ 0i ı:ı~ 'i ı ıP" c.?..L,aj '0"'")' ~ '-}.1:;5' r rP' .)-!. w.;
lA .~!_,if ıJ-.r-Ai~ .:.-ı~~~ ~~) öb...:lJ oy ~ c) ty ,..:,.J...I$- L..l; (.)!;i\ Js-
..._4.1 r1J _r.-A:JI ~ . y
(0"'")1 ~) ~~ ~1 o~ if _r.-A:}I lh ~ ,:.r J'W} ;ı.:..~ . \ ... .
<~.:... ~ı Jl J~ 'jl 0;S- cJ..L,aj :(JlJ..I _?) o_r.---A; ~ı-4 cj J_,AJ <~.:... ~Lp)fl .M.ı
Y~l if J r:? ~_, '~!_,if .:.r-_r-Ai~ vl~~ı ~~J öb...:.U y ~ ... ~ı <$~
_?11
if ı)->-f \_? <.:.J~ ~) ,.:.-ı_,.. ..:.-~':/\ <.:JJ..r~ 'J-.1-J .:.-W,~~ _r----A;) ,
~) \~~ ._A.:..all _j'~ a.....li\.1 oh t} AJ (o_r.-ij r-"1 Jl ~L!.! '" t_l. " \>lJ..I
·<0t.J..ı .?)J <urJı
IV
~ <J.llP <~j : )2.;ı_, . i \ JJ_,ll , o AV ($..t,.J.I ıo-i) <.L.,r-4 '-:-<... ,.:.ıl.J:I _;; -.b~ 1"
. i .,vd' , "<:::. , _rPI.:l-ı ~ı c.S>-J r-:;._. 'i' J.J...p .y .:r-.r-"1'
~ <J.llP <~j :)2.;ı_, .i \JJ_,ll ,oAV ($..t,.J.I ıo-i) <.L.,r-4 ~ <cJl.J:I _;; 4.6# ·1 '
. i . vd' , "<:::. , ;.l.:l-ı ~ı c.S>-J r-:;._. 'J' J.J...p if .:~,rilı
167
L. ~-' 'C"'\y if ~ ,J.b; ı:.r-? <.) {~) ~ :(-~'\ • Y) <$J~I Jti . '1'
0l.J..I) ~i .J_, .~_,...., <.) 4.:.A 0Ts:.y:- <t -0'i_,AJI ~ <.) ı.:r)l ~) olc-' :cl; ,~
.?~ L:.A_, 'T. 4:.-- <l.ij_; ?~ ~1 if ~ ~ ,Yı ı:.r->-. 0\5) '~ ( 0 'i_,AJI ~
.(0l.J..I .?J /ı.:r)l ~) ~ı:.r-_r.-A:ll <$J~I
'{:?JI 0'i_,AJI ~ :4;.-- öP." ..:.ıU:...,a.. .J_, :ı:.r-_,-Ail ..:.ı~ <.) <$,}JJI..lll J~ :i
Tl .t_l .. (ı.:r)l ~) olc-'
ol~ ı:>~J (~1) J:,~ı ~J ·~
:0~ (0\.J..I _?) ~ .1_,b:J.
ı:.r:::>-rs. <.) ~~ oJA t}JJ ~ T_TJ~I ~~J-~ ? <.) ~J/~1 ~~ . \
s:._;.ı ~ J_,\11 ..llAI ,s:.!i>--i ~) ~~0~.ı!:-.:A '~7- ~ <$~ #. Jsj '(J-.ı.b;) ' ( -4;~) ~<.. A.:>.....j ~_, ~~ ~t!~!J ..:Jl:ll ı:.):-1 ~ <$~ <Jl:ll ..uA!J '<Jl:l!J J_, \tl
:ı}-~
,:,;:>-rs. ~ -4; ~ A.:>.....i ..;.. y-1 . I
. JJJ (i'\ O) ~ <$~) '(B587- JPG) d.,ç.r. .A
,~\.All Ö_;y ~if J_,\11 ı:.):-1 '~7- Jl ~ ~..l:>-!J J.b; <.) 4.YrAI o-lA t}J
Ö_;y _r.:-A; 4.al..lı if <Jl:ll ~):-!J ,(in i) :~_; J_;J ,s:.WI Ö_;y ~~ J! (h) :~J JJJ
~1 ~_, '(y'l"A'\) :~J JJJ ,._A.....y. Ö_;y ~~ J! (yY\V) :~J JJJ ,ö..UIJ.I
_;_,JI ı./' ,0I,AJI <.) ı.:,..i.pJ ~1 4-.r)l 0i ~!J :.J~ J_,\11 .lli:...JJ t_~l ~ (y'l"A'\)
rt;, <\oJ. c.:r.:,ı')\....l] r-WI ).:ı 'r~~l '<.1')_; 0! J;- 0! ~ 0! ::.~ 0! .:.r...LII _r.>- cı)S_;)I T •
: t { \ l"V : '1' 4i~<Jı_, , '1' 'H :A ~)\.ll ~_,.,ajı_, , \ oA L.ıy_..ll ~ :_).;1 . \ • ._r <Ve <(1' • • '1'
. \ rv
cf-l:.ll ._;~~ ~l...WI ıY' 6.:.h "';.,;.i- <.:.r._r-All ..:..~ ,.:.r...LII ~ c..l..i"-i 0! J>' 0! ~ '<.PJJI..LII Tl
. "rr ._,., <'1' c ,..:.._,_r-ı ,a,.....w1 <-:--<.!1 )::.
....... G..LII olA 4-:lı:- ~_r-f .şJ!_, ,~..Ll ~_,;ll ~1 1./'J n
168 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
r-ı..u._, ,~_,:ı~ ~_;1.1 y_,ü JY c$.uı ~ 'wrJI r)IS* c.s-\.6.' if_;ı.ı ~ ıJ ~~ cj'
t\..p Jl ~~_, '~J.r.iJ ,~_,t J~J ' ~J)..l...:> 0 0i r:.?JI JL; ,--4..L...:l~ ~l.!.J)'4
,~T ,~f ~-'. -.n_, ~ ~~ ~ ..iıı J..P_, , Jt..,;:ı}~~ rw'ıl J_, -.;1 ,J~'ıı
·tY-)JI ~~ Jl c$~u1 Y'-' ,~_,:ı1 1iı4_, tJ\!JI ~?.-~ t ,~wı YJ ..iı ..lJ-~
o~ :,Y Jı.; ~~ ty}l ..Y J. i..L>-~ !,k-. .._,5 ~&JI ..Y if ~ı 0f ~J
lh t:J C""~ d Jl H ~..ı.w 41----J ö)b t;:PJ { . .1 ..lJ-~ ..ı.&-)1 ôJ_,..,. o.!J\!JI ~?.-ı
.Mı
.ıJJJ (t IV)~ c$#-J c(B588_}PG) ~~ .B
if f-4_, co.!J\!JI ~_;J,-1 ~\..rı c~_;>:- Jl ~ ~~j ..1.>-~ ..ı.b; cJ ~_,...J:I .oh & e~ı ~?:-~ '(Y,.. O) ~J ~J-' ,.;._,~L.,aJı ~_,..... ~ı.ı Jl (y\) ~J ıJJJ. ..ı.&-)ı ~_,..... __r.:-A;
.(ft • 1) ~J JJJ ü'L:.ll ~_,..,. ~1.& Jl (y'l' • I)~J dJJ '(ı..t" öJ_,....) .r.:--AJ ~1--4 if
u...,.,.~ ,~, r.?J~ ~_,ı.:ı ı~ 4 :.u~ t?L:Jı ..l.b.......l.l t:YJ' ~ cft. r) ~~ ~_, .!.ll W ,~\.1 d:J! '~ .!.l.Jl cc:.r..lı'Y ~ 'cJ. ..U ls-~ 'cJ._ft.;. .!.ll 'V-_}i~ ~ ~
c-J.-_, ,~.q~ .!).l;..i ıJ J._, , ~i ..!.Y J.J ,~b.....:.~ \.:j~ 'j_, ,~JJ~_, ,L:J ö_;J.ı
YJ 1iı ..lJ-~ ,~T ~1 ~-' cc:.r._rılk.!l .J"G ~ ~~ ~ ~-' j.-.o_, c~_;J.I
.~Wl
:-'-!y.4 ~ .;._,\..i.ply ~i if .II
• ...~.:>:- ~ a.ı;, #J ,~..ı.b; 4-!.ı.k..ç d.k ~~ .A
. ~_,b)~ .._il:.U 4-i~J i ~ _, 4.6:- ._;, .A ( . B
• ._,..L:JI ~_,..... ~ 1.& Jl 4.i \..4.1 ı ~_,..... .r.:--AJ if U.I.S' 4.:>...-.:Jı oh . C
~4-).i cjl ~~ '(~1) ~ .:.>~k- (\) ~J JJ_,ll if j_,'Jı ~~ ıJ .D
c? if 0l..J:.I _?if J_,'Jı) :~~ eMI ~J _?~ t: ~_r---A:JI r--'1 ~yp__.~
~~ p-J-ı · a...~ı (Wl it..)'l ~~ ~L; ~ı ı~ ~_;J.ı r-' .;.t W' '(eY"")'
~1 0i h)l.i W'cc.l:ll ~ r'~~ 0~1 ~ '(ı...t'W.} ıJ. ı:r...UI .r"l.i a...4-4J1 '
169
'0:--4 ~ ~ J_,ll '<Jı_,rll k..ıtS:.li e::_}l &'Y ~ ..l>.-y.J ,y..L._, .,;..f"-Y j_,fyı
(\-j5:..:JI) ıJ W""··~_,~ ~ . ..t:-JI o.)~ ,~1 j_,fyı ~
( \ - j.-<.:JI)
W"" ,...;jJ J.)L.,a.. rY ı..:....ilS" tJ'i 1lg.A.!y ...~.:-! ~ ~fyı Js- U._,.b:.-1.1 4::>......,; .E
~..l>.-J \... llı_, , n.~ i$ (Jl.J:.I) J!\Jll ~ C.......;J :JI.i ~1 !<ŞJI>.....JI .!.lb ~J
),) ..:..ı~p 't"'\:11 ıJ.}l1 ~"J ~')\.!1 s-~1 c,:r-)l..yo ıJ. ..ı....s. .J-1 y.l uı..U1 ._,..;. <ıŞJt>._.J1 n
• '1' '\ Y <.J" ı Ar_ ı..:..ıJ.r.ı cöV-1 4,:-<...
170 OSMANU DÖNEMİNDE TEFSİR
if ( ...:Jjll) y> 4ii Jl ~ ,~_,.wl Ji ~lhl ~ı,J-1 ~ ~ıJ.MI ıJ .=...~ oJ.? 4_,:-<..
tt.J:--Ti;;_oi o~~J .ı...o_?i 000 :f')L.'jl ~ ~P ~ ~1.:!.11 ...1..t.ı J~ ~1 ~p-i:JI lle.~
pl '4:S) .!.il~ Jü ,~Wl YJ .1 ..\.J.~ (~i .y_.,J .JTJ ~ t;~ ~ .11 J-PJ ('1' --J-<..:..11) if~~ ~Lll ıJ ~LS, ut.J:--T 4.:$-.11 ~ c..f'W} ı:r. ~
o(~l) ~ .=...l/y~ '(~1) ~ p-i:J~ p-i:lll.l.e. <-4" oF
l>_,.lj4 j-.:>~1 ı..:...c:"JJ tJJ.-1 J..:>~J ~1 ~;;~~ p-A.:JJ .ı.>.......i ~Gl ..;J_;.I.I rü oG
of~\
171
l} '(~1) .1.:t: ~ ~~ ~ { ,c.l:JI .1.:t: ?~1 0}1'-ı ~~ j5' ~ .H
oL:..... '~.J .Jiı.ç_, :~_,AS',~ _r-:;, _,i ·4..YY""-"' ~~ ~)U o~ ts~_, t(i-J-.GI)
to .~\.i ~~J t'4>J'::J ~l-;.1 _,i.~
_r>-T_, "-.cJ..~ul {.-J.Z ;;,......A..,.. k:,b....ci..p ö~ l} ~ ,~_, r .b_,b:J.I Js- ...~.:>.-_,~ .İ
_)iul tO.)~ 0~1~ .)~1 ~~ ~ y\..:...<.11 l..l..eı ...»_, :,Y ~ ,J_,~I Ml if 4.>...i..o
( t - J-.GI)
172 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
· . . ı:ı_,-<....J\, LT-P\, ö..ı...:J\, ~~ ö..o...,a.~\, ~4 h::..W.<Jı J:..G .J
,y ...:. ;;>;)_,i.;..~ ~1 c:.ıi ~ .c...<J ,t-JI t'~t;J ı-'I &1 ~ ıJ ~ ( .K
(o-J.-<..:..11) ıJ LS" ,~ı ...Y ıJ ~ 4k--J ıJ ~)b ~Y ,J.)_;ll
I.I"W} .w..J !w--)' ~ ,;r ~~ c:ı~ı _;; ~ 173
t.l'~ )ı.... ?i Jl )ı.... J_,f ıY OJ_? ,~ (n) ~~ t) _):ı....\ıı .).ls- .L
~~ 0~ c_}Y ~ls; ı..?<.J yb.JJ t----UI ~ ~3,.$ . ..:,.ı.)~ 01J ,ö..l>-~ .)~~
.4.....15"' <' r) Jl <' '> ~ o!P ..l>-~ı _?-~ı ı:; ..:..ı~<.Jı .).ls- t..i ,\.2L...w_,
if 0l..J:.I _;:." :0~ J \<.}..) /61jJ~ -.;\.Aill ...1.>.-U\ :?.ro t) \~\!ll ~1 . y
,~!.i>--i -.....)ı:;&-'''"'~'~ \-4.r.4 ~..b:.~~ ,"ı:r""'")' c.,:;~
o.k) U.J..ı...a..,. 0i \<.}..) ~ ,y ö~l ..:..ıl.._,hil j)l.:- ıY _A_, (\ AX'I'V) JJ_,JI ~j
ıJ' ~,_.... .J5"-_r--A:}I ~!.>.- ~ .\c}'~l ~_,Li t) yl:oS$' _r--A:}I \~ ~ ıf-(:;
~ c:.r~ l.k c_}Y_, ,~1.3.1 t.I'W} uıl J~i ~ ~§' c_}Y ö_,)~,ç. ,~T Jl .U_,i
~.)i~§' ~l:...~ ~.,Yı ı:; <GJ4-- PJ ,_r--A:J\I.k ı:; 4J:.)\.:l!_, ~.,YI ~~ 0W LG.)
"' .. f_ ~ ~ LS' (~~~ .u.~ ı:; cı)' _r>j) ~ ~~ i_,k.J ,_r.-iill .ı.4u ~!.>.- Jl y.t.;._,
4..b._,.b.J.I ~ -4Y- l..iAJ '~ ~1 o.k .h.>- _,-.Q.\.1 0! if ,1,~ ~1 ~
. ....A.lr-tJ ~)rı ~1 ~ ,~ı..ı...a..,._,
.V~j ~1\.lıı J-<..;. _.;.
:Sl:ti :(ı-LJ 4>-1iı1 J-) ~~ c_}Y ö)l.aJ~ ~4 yl:...<.JI ~ ._A.ljll i-4_,
0_,s:Jı ~ 0 ,ı-L, ~;.ur, ~ ı.;~ c}Y ...tı j-P, 'r---)1 ı:?"}1iıı r t.?" c$.ÜI .U YJ c_}Y 't./'UJ ..:...>.-__.>'-f .,_. j _#- 01All J.? 1iı ..ı.J-1 . 0 _,.J!_, ~_:fıı ..4.:.,.. i
~~ .yy~,; ,)W_, tv~ .y ~, ,)~ u .uji 't.I'L::J)Iı , .!.L!..ll J)' ~<.Jı i)\.1;
<GJ..r"'! ~1 ı:.r"J ,<G\.i.. ~ 0l5" "-! ~)1 ~ '~ -.;._r._, 'f-"'.:; g.4-:-- ,)~
174 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
~ ı:_rr)l '~-' r.r(j) ~ ~P. '~b~ Lo~~,~~.::- ~..ı./-j ~~ jl; ~_,.ıı i-j..<..:JI t) _,;>Tv W"' .... 0~1 ~ ,ı)Li~l Jb'- ,ı)"I;JI
175
~ ~d.,ı~.ıJ~ ~~ı e:-~ (ı.:?-)1 ~) J/~ı o~ l) u"'W} ~ı .!.IL
· ~ J-<..!. Js-~ (Ü { ,J_,..aJ~ _r.:J~ ~i_;jı ..:.>ls.!;AJ\, c.:r._,-A.I.ı J~i o~
LS 'u"'W.J ~ı ......A4'J ...1.>- Js- to..l.,aj if J~ c:.ıi pS:- .y o.>~ J- <$.Uı ı;l!lı o_r.-A:!
V-J-<..:Jıl) TA~ Y'
176 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
bı;.~1.:ı~_, ,c~1 .:ıU1 .?) o~ ı) y-Wı ~ ~~ ~ 4...ıi;~ :W\j
y.ll~ WJI ..:..ı\.9~\..:;::.:.~\J .ı.:;I,.L....o ~ J~ C:: ,_r---4:l\ 1~ J)l.:.:. if ~.r(A)~ ~.)l.p:-)11
._r---4:JI 1~ J~b:. if ~Wl t?
Oj.)l..a.OJ u1Jj.JI ~
. ı;.\..:Jc._ıs,. . ~~· ı .... ) , . ~~wt.. . . i . u~>- ı~ . ~>-~~ ' ~ ~~ ~u?if ~~.) ~·
:~_#' ~lb ..ı:..~ ,~ı
~~ lf.) ($l.ll _r-5'~1 .)l&J.-1 y. ı~_, : J~ \~~1 ~ ~ ~ ,y:- ~-L>- ~ (a
·• ro' . .:ılj~l .)lp- Y'J ,~~~ .)l&J.-1 if~.) :.ı..!~ -'~ r-L.J . iııı ~ ,.yl
Y'J Lr)l ~ ~~)~ ~ ı:.Gj ı) J~ (~Wl ~.J .~ .. ..t..J-1) 4j_'j b~ ıj (b
o~~ '~ iııı t?.J Ö_;.!f' <Jj ~-L>- ı)) ,~\ ~ l.i..Lo~ .ı.:.r.;. l..:...J.ç ($l.l1 'r-:>")1
.r=-G ,.:ı_,..-.~ ~_, ,.:ı_..4Ji.b~ -~ ~4)~ u-i)'~ ı):-ı 0:ı ö-L>-~ ....,...) ~ 1ıı .:ıı ,q;.o 0.~-
'"'. ~ (::.a.ı ~...ı..:l-1 y5 ıj ~...ı..:l-1 1~ .).JJ ..ı.;_, , r. ı..J:!.ıJI i~ '~J ~
~ (.,Ak; ..:..>~':/ ~ ~~\J . "->-f-J b~ ı;.Gf ~ \01;]4 .:ı1;1J o~ • r
.. . : ı!JJ.) j:.. ,.ı..ly- _r-A.\.1 ~ ($l.ll (r"_,.\.1
r5-}~ ($l.ll y. s:.l-.!1 ı))'_, ~_}ll ı) ı:.~~~)' .t"ı J!) ~':/b~ ..t.;y (a
).)J \... ~~_; j>:- * :J~ '(OJ~ Jl)·(r-<.:L\ _r._rl\ y )'!.ı..l! )' ı;.~ ~ il>-J ~~ ıj
'-4..1- 11 Jti.ö.JI '<) Jl.,ai)'~ J..WI y> 1~_, '~ bp? if J~)l -0i ~ )'! ,)1) ~
.)! ~ .ı.......Aj ..G-_, (Y' )'! .ı..l! )') :.J_,;_, '(t i..::...l..a!) (~ {>U2;' ~J ı..._,) : Jlilı
(Y •ii) ...;_)_,<'c::) ,.:ıuı? ,...~.....? 'vWJ li
(i'")...;_)_, <'C:::) ,.:ıt.J..ı? ,...~.....? 'vW) ,.. .
.:ı_,r-J~ 0ü_,'ı'l ~~) 'J~ J-.,i ,__~ <.::.ı~J.I •.:?-)1 ~ ..lJ. ,~ı c,>.:ıl..li)l 4.?J .:r.l n
. '(oo..r, '<: •(f. ·A (~,\..b,_)..; ,~)L.)II
177
L.r"f) ,o4J ~J. ~\ ..:..~11~1 JW .J_,i ~ lh_, :.J_,i .!.U-iS) ,ny ~1 Ö~~l ~'Y
n .yı,...JI "=J ~ ıj ,y~l JWI ~i cJl; '(i '\' J...:ll) (o l&.~ 1~! _,.b..,a.\.1 c..,--6
~~i~' .!.U~ ıj PJ :J~ ~(t~lill) (~..Uı o~ .!..ULo) :JW .J_.,~ o~ ıj (b
~~ ~ ~ı.:..:Jı t$~ f.Y-) ,yLl~ ~~ı i~ .!,.UL\.1 Jt; ı.u_, ,p_(j_, }): if n.(\ • t~!.:./:ll) (~<JJ
ı:; .!.U~ Jt.:.. ~ p-A:Jı ı:; t..1 J~ Lo~ li~.:.>-i v..)~L.,.z.,. Jl ~~L>-~~ ~L>-1 . r
or. o..L.~ ,-.;s. iiıı ~.) ,ı)~ ~..b- if r-L--~ ı:;_, :J~ ~lill ~_,..J o~ 'ı./'J ~~ ...:.ı~L.....JI 0:! Lo ıJ~ ....,_J J.s'" ....,_J ~ 'ı./'J ~~ ...:.ı~L.....Jt Jb:. i.Y- Jb:. iiıt ,4.:...o
Js- ~ #~ t.fy>-_,}~ v...u_, Js- ö..U~ı ~ 4-:i ~J ı./'J ~1 ıj ~ Jc:J 0!J /"~Jw 1iı1 ~J ~ ~ y\..ı ,r-l--~ ıj LS u-W} ı.:r.l o~J_,i ~...ıJ-~ /·~
rv .(~o. o) J!;AJIS' &h <lii 'Yl ~~)ll)~ ı)\S'"
y~ı i-4_, ,~lilı ~ ~ ~ <ö~t..:....~lı> 0~W'- .:..i-L~>- li~ '-:--~ .t
,~p:~:.ı Js- ~I--' ,_r.h~ J..Wı y\.ı ...:.ıt.:...A..p o~ ı:; c.?~ { ,ö~~ 'jl.ı ~ı..yı ~
~ t _r.Jı 4.:...o ~~ _,ı_, ,ı)~l -=.)~ ıj 0ı.s:J ,ı)l....i'jl if ftll ~~ _,!! : J_,AJ
0i i.i~ -y_, ,~ ~~ yl:--f ..:..A.Lü_, '"-! )LoiS' 0_,s:Jı 0\S' ı.U_,d# t,;... kL. J. ,L:.-~T
rA ••• <lil.('j ~y i~T Jb'-~ 'Y LS ,<~.i~<.l ~ 0~1 Jb'- 0~
(i'\ li) c.3JJ (\C) <ıJ\..J:.I _;:,,~,..,.W} n
(i 'r) cJJ.ı (\C) ,.:.ıl.J:.ı _;:, ,~ 'U'W} rr
(Y '') c.3J) (\C) ,.:,l.J:,I _;:, '~ 'U'W) n
(i <ll) JJJ (\C) ,.J\..J..I _;:, '~ 'U'W} ro
..!.ıljll ~1.:=--1 ):. <c}~' ~ :.~ ~ J=iı].. •rl-' ~ <tŞJ_:ıWI .:rJ-ı y.i 'Cl>.J..ı .:;. r1-'
·" ' · \ . .r 'tc •r' ''' rl&. ''.ı. '<.':..>Jp! 'ı).rl' Bkz. MEABİDE, Yahya, HÜCCETÜ'L·İSLAM el·GAZZALİ'NİN HADiS TENKİD YÖNTEMİ,
900. VEFAT YILINDA IMAM GAZZALI,Milletlerarast Tartışmalı llim Toplantısı, 7-9 Ekim 20ll,Bilcüri Kitabi, İstanbul, s228.
rv
(i <r) JJ) (\C) ,.Jl.J:-1 _;:, ,~ 'U'W) rA
176 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
o~9 c:.ıt:ı_, '(~1 0\.J:.I _?)o~ J ..,-Wl~ c:>y ~ A...ıl_)~ :Wü y.ll\, ~~ ..:.ı\_;)b:.~ .d;.~.A.. ~ 0l:ı C: t.r.:-A=)II.i.e j)'.:.:. ıJ" ~~\, ~~\.p:-:/1
. .r.:-A=]l l..l.e j)'.:.:. .y ~Wl J.ç-
OJ~l..Aoj ~j.Jl ~
-.:.-_r.. ~Gi (~'lı J.ç-) 4J;W4 ~ c:.ıi ~ .y \.!b. J.ç- ..!..:!~b. 'Jı ~.J.Y- . \
:ôfr$"' .!Jj;, ~~ 't-~'
ı.;rJI 4-~ ı.Ş.ÜI _r.S''JI ~4-J:.I y. 1-l.e_, : J~ IJ.:l!r-1 ıS- ôfi a...a.i ,f ~...\.> ~ (a .. . - -. l~.c:.ı"!)'Jı ~4>-- .Y'J ,_;.....'Jı ~4-:l:-l ıJ' I..:.A>.-j :J~ .'.ı.# r-1--J iiıl J-.o t4!
.Y'J t/")1 ~ :~~IJ o~ ~Gi l) J~ (U:lWI ~.J Jı ..L....:ll) ~'1 o~ l) (b
o~~ <~ Jı1 ı_?.J ~f' ~Jj ~...\.> tJj ,~1 ~ li..Lo~ 4:-i'-f. ~ ı.Ş.Ül 'r->")1
.r=-~ , ı:.ı_,r~ ~_, ,ı:.ı_,Ak~ 4J ~1+.1\, ~'i\, uJ..ı ~ Ô..l.>~ u--.) 4.!.- .ılı c:.ıı ,4.:-o o.r. !"\ • t _,... • ı . ,.. . .ı '- 1 · . . ~ ~ ~.A:>-ı ~ l) ~-A>-1 ı..u. ~.)_, .ı.;_, , ,y....uı r.:r- ,~_, ~
~ Jki . ..:.ı4'1 ~ ~~IJ · ~_r.._, o~ ~Gi -'..g_; 10T;J~ 01AD o_.r-.-AJ • 'f
· .;.!Jj;, J;_. ,Jy- _r-All r-L~ ı.Ş.ÜI ~}l
~~ ı.Ş.Ül y ~L-.lll) ':l_, J'.J'Jll) ~if'~ ı_#-:1 iıı1 0!) ~'1 o~~ (a
.).ı.; L- )~_, J>.- ~ :J~ ,coc:.ı!r-s- Ji) cr-<-LI y,_:.t.~ı y. :11 J! :1~'-~ ~ rb..J'lıl)
<...\,ı_r. Ll. jliJI l) c ... A.aj'i\, j..WI y. l.i.ej ,)W o~ .y c)~~:/ ~j ......ı.J :/! ,:J) .ı.# . -
;,ı ~ .ı,._Aj ~_, CY' :11 J! ':l) :J_,;~ ,ct ı~) c~ r)~· ~J L-_,) :ywı
(Y <ri) J.;j (\~) ,.:.ıt..J,.ı _? <..loS- <u-W} l'\
(i <A) J.;J (\() ,.:.ıt..J,.ı_;; <..loS- <u-W} ,.. .
.:.ı_,_;.!.)~ c..Jli_,:Yı ö.;~-' 'J~ ~ ~ ,...:..ı~ı •.:?")' ~~,~ı ı.s.:ıı..l;..Jı 4}j .:.r.' n
. to oJ" , 'c 't" .. " riJ:., ,..~. ,~ ;~')L.:~ı
177
ı.J"i) 'c~ ..GJ. ~~ ..:.,.~\ 1~1 JW .J_,i cff'" \h) :.J_,; .!.UJS) 'n~ '::ll Ö.)~\ ~ '::/
rr .y~l "->--) ~ ıj ,..,...~ı jsL.JI ~i~ '("\ '1' J.Jl) (c~.) 1~1 _,k-,ail ~
dj~ ir.JI .!.U~ ıj foJ :J~ ~(t~IAll) (tY-..ı.ll f.J!. .!.llL.) :JW .J_,il o~ ıj (b
~ı ~ ~ı.:..:.Jı C$# f_Y-) ,...,...LJ..~ ~!}:-1 ir-l .!.Ull.l Jı.; ı..u.J ,~(;) };: ıJ" r• {, ·~:, .. (\ • t~~ YI) (~~
t)f. o...L.o~ ,.es- 1iıı ~J ,ı)l...L ~...1.>- ıJ" ~ ~ ıj) :J~ ~\All ö.)_,..J c~
,,_;..) ~~ -:..ıı_,L-Jı 0:! Lo Z;~ ......... .) JS' ......... .) b ,,_;..) ~~ -:..ı~L-J\ ~ iY.. ~ 1iıı '~
Js- ~ pldı_, J-y-_,J~ U. ..ı.!) Js- ö..ı.l~l .....olu.; 4J ......... .) ..}oJ~~ ıj '+--~ l.>!J 'nJW 1iıı .._....) ~ cj y~ '~ ~ l} W' v-W} 0!1 o.)J)i ~..\)..~ , ro .._,a....ı
" ,, • 1.1 • ,, .(~O. O) J~u ~.) <~.il '::1! ~lyll) ')\A.! ı)u
y~l i..t~J ,~\All ~.,..... ~ ~ (Ö~~'::I~) ı)~ J l,.,\>. i.;~ ~~ .t
,~_r.hl Js- .)_r-) ,_ph~ .)..Wl y~ -:..ıt.:...A...c> ..:...J~ l) JJ~ { ,ö~~'j~ ~ı..yı ~
~ ~ _rJI ~ ~~ _,JJ ,ı)~l "=J.) l} ı)~ ,ı)W~I ıJ" ftll ~~ _,!!: J_,A:;
ı:>i i~ '::IJ ,~ ~~ ...,...4--f ..:...Al.;J ,<1.! )LoiS' ı:>J.sJı ı:>IS'I..U.J'~ t.;.. i.(L. J. ,~.)T rA ••. -.;~~ ~y i.)T t.-ab:-~ '::/ W' ,<l.i~ ~ ı)~\ Jİ>- ı)~
(i,' ri) ı3;_, < '~) ,.:.ıLJ..ı _;; .~,._,..w; n
(i , r) ı3;J ( '~) ,.:.ıLJ..ı _;; ,~ ,._,..w; n
(Y •i) ı3;J <'~) ,.:.ıLJ..ı _;;,~,._,..w; n
(i'") ı3;J <'c) • .:.ıw..ı _;;.~.._,..w; r<>
..!.ı'.fll ~l:>-! }> •c.}~' ~ >~ti ~ ... ~ •rl-' c~ <lŞ;y.Wı .:rJ-ı y.i ,~k.J-1 ı:;. r1-- n
. "' . \..r , t~ •r' ; ; , rls- , , .b ... .:..ı_,.r-ı '<?_,..ı'
Bkz. MEABİDE, Yahya, HÜCCETÜ'L-İSLAM el-GAZZALİ'NİN HADİS TENKİD YÖNTEMİ,
900. VEFAT YILINDA IMAM GAZZALI,Milletlerarası Tartışmalı tlim Toplantısı, 7-9 Ekim 20 ll ,Bildiri Kitabi , İstanbul, s228.
rv
(i <r) ı3;J (\C) ,.JI..J..I _;; ,~,._,..W} rA
178 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
,JL. ,ı..:.J..Q..; ~JI.; ,ö>W.ı_, Jı_,J-1 y_,Li ~o_r.:-A; l} I..)"'W} 01\ ~~ .O
J>.-f ,y ı:ı_,..<JI .)\..f-}j 't Wl ~'-7- ~l ı:ıf ~_,.AJ ..:-L. .ti :>W.I Jli :j=..o .. ~!.;
y.i..,ı t _,ı :..::.J.; .J_,:Yı_, Ö_;>-~ll) l;~ ı:ıts" ı:ıı., ,J_,i ı:ıl5:J ~1 if .1ı ,_;s- _,ı; '~.)1
~'lfl l} ~L.._, ,.;.,~\ ~~ ':1 t :J_,A< ı:ıl, ,ıJW)II ~ e-olAJ ,ıJ~I
n ... ıJ ts" L. c... ı:ıts" .ti J '0~1 ..;.$-L,. W"' '..::.> l!,-J~
&-...i:> l} J~ı ı:ıi ~_, :.J_,; ~.) J~ ~ç.\....WI J~G ~ı.llı.wi if jijı .ı
,~ .1ı ~)~ı... ~ı... )lı J~.; .ti_, 'c:;ri' .:.r->- .ı.=JL. l} r:r<Jı cr !r-JG 'U l} yuı_, Jl _,k4>_~ ~ 1.)1 ı Wl ı:ıi" ,.,~ l..i..ot... ,.,~ L4::>l5" ,c... ~.J.J "->-JJ ı...ı-<..\.A:ı o..ı...G
~J ,~ ı:ıf 1F..~>.- ı:ıts" ,JW ı:ıf ~~b)., 'Y~~ .ı.#- c-=4 ı:ıf ~Y- 'Y~I !·. \' .. $ .v\..Ç.' \,.J.,.;._
ı..r-' .T-) u ı..s- .
J:r. 01 ~1 ı}i ıY ~~L. ~L.)II if t?JJL. Jl ~L;.)fl .)~i~ ı..J"W} 01\ ı:ıf J;.G ':1 :4-:-o ~")~,;_, ~~ l} Jlli ,~L. 0:~u6 ~t.C if ~ ~~ 01 ~t... ..:.ı~ .. :Jli .)l
:~.) J~ :.r---A=ll ~ l} ~.)~)\o~ l} i.f}..;,)ll.r---A=ll ı..,-j\>.- ~ .V
_;>-'ll!_, J_,~l y :.J~ (.11) -.5)\.J,.\ ~1 )-j ~~Wl ~r' l} ~ o_r.:-A; ~ (a
J)lJ,.I _,.) .!.LJ r----'1 !JJ~ ,~4f -..:..., l} tfJ ~ı_, ..:.ı!_,l.....-JI '-'.b:. ,y ı-'I ,~L:Jı_, flklı_,
,a})\),.1 ç.\.ı!.ı_,. ıJL.)Uı_, ~fyı , ,-.J':J..U\ c-"ı,JI (:"ll,.\ r---' ':ll yı ,,1ı <le"\ ı:ıf ~ı_, ,~!?)lı_,
ç.\.ı!.ı_, ıJL.)Uı_, 0-l:Yı_, ,.1.A.!Jı_, .k.J.~ ·ö..~.:-_,)1 J.ç_ J.]fyı_, ,~ı ~_,:ll __ J.ç_ ~ ö_;.JI Jx
r----'':11 -.5)\J,.ı.; ,_,;. ~yı ö}.;.l ç.\.ı!.ı_, ,.J -.5':1.) ç.\.ı!.ı_, ~)Uı_, ,~ -.5':1.) . ç.l.ı!.ı_, ıJL.)Uı_, ,,1ı r---''
\ . H .0_,_r\.l (:"ll,.\
(i, t ') 0,;_, (\(.) ":.ıt....J.:.ı.? ,~ 'c.J"W} n
ci ,r) 0,;_, <'t) ,.:.ıuı.? ,~ 'c.J"w; ~-
y.i ci.:R.lı ..ı.,.ıo- '-'~ ,~4-W' ~')wı w~ı ~. tJ ~I.A:i\lh..._A....Joı ~ ,ı i ,.,.ıJ.j\tı p~ı ..ı.,.ıo- .:r.' ~' .,
. yotJ"' 'r \ '\ '1 V r~' \ J:, ,._,..ı.,.. tv)p; t)L:.)I )b) -._,.')L.'/1 v~_,.kll 6..,--<.,. ,ö~
ci 'O) 0,;) ( \ (.) ,.:ıt....J.:.ı .? ,...t..$ ,,<../'W} 1T
179
rl4 '~_rJ .!JJ~J :J~ ~ö_,i:JI ;;JY ı) (f 1) Wü.ll JJ_rJ.l o~ ~li <JJ (b
tı-.~!)1 ü~l:-.J~ ,~).;!..\ ü~L.;,)'I ~\.; '{J <liTJJ '{...ti v)'S' ı:.ıi
Wl\ J'Yü .._,..Jl>.- J! ~4_,.-ll Ji <$~1 J'Yüll J! üW5:.U ~ ı) ~ .A
.)y:-_,.1.1 <li4 ,.Jy- ll_, .ıJI..c:-'~ ül..u.L.;, JJ.)-~ :J~ o-li. -..l')IJ,.I ...l:ı.A.lJ ~ ~ :~._rJI
...t>.-y .._.~ <:>..ÜI ,y.ı_,... y.i ~lp.JI <lÖ~J ,y. J! ~4.;-ll O~J ,..ı .)_,._,ı~
H ••• .)y:-_,ll
\(iili) a.o.L<J ~ <.) J'W} ı:r.l .Y! Jı..;,j L.. ...t>.-i ~ yl..JI Wl\ J'Yü ~~ ..lıJ
ciiıı) ~ <~}1) ~f ~~~ <JJ ,Jl ;;__,..wı ~r <JJ ,...ı)'ı cJl) ....,_;..-<; ~~~ ~ 1~ .i.A!J ...ıı ,.iiıı :~4.;-ll t;, ... .Ji if ).i.:l,.\ 4-WJ
J! ~..ı...;...I-J ,a.,.\.i:..... ~1 J.Y ~\ ~ ~ '~) J..~ ~\.>.- ü4~tl o~ • '\
(~1 .11_,-aJI t;..u.}) ~'J o~~ ,yLJ.I i_,J.)\~)tl J'UI .f"~J ,_r--Jı ~
J.Y L:..~_, ,j')W:ı.ll if~.)~ ')U:.J J>:- <lit.y '~~,~ı~~ y ıJ..:. :J~ co~üll)
.)w J.Y ~~ 't~G .r-i: if ~~ '""J iü" 'tu,G e::- if .y...Jı.; ,Jıy.. 'ıı ~i J}l ,~1 Ki { ,~1 <$~t.yı rll..lll '~~ jl.; t~l.k!ra]l J! ol...lJ:ı ~ '~
11·{:}:JI
~ u.~ ~ı.s:...ı <.S .r-J ,~ cJw) iiıı ;t:....ı ll Wülı JJ.J-ı ı:.ıi <.S_r-.,.
~ .iiıı J-..>) ~ı J! ~L.;,} Iii (f 1) ö_,i:Jı ~_,_J Wüll JJ.f-1 ~ ı) <.S..r- _,~ \~Jı..;,!
'r-" i~ ....;Ji c:.ıi ~ı :(Y-IWI) (Y ~J~ yt:...<JI.!JJ~ ff) :~ <.) J~ <(rLJ
~t5 J)i 0-'" <oY! U.l>-_,i J_,_JI JS~i ı) Wüil JJ.)-ü ,~1 ~_,All if '~ ö_;L.;,}
JJir!J <J.r.= lPr- ıf ~) 'C.~t.yl .Y! ~~ i\.A... <.) 'c.~'ıı ~)LA.,. ...L:.ç. ,.ys.
(Y , ' . ) .;.)_,<'c> ,.:.ıuı;; ,~ '..rW} tr
(i ,o>.;.)_, <'c> ,.:.ıuı;; ,~ ,..rw; u
<(1'. 't r~ '~ .J!i ,~_,ıı ..,_:.<.ıl )~ 'ifuı t?rl' <?ylll .!l.f-!-11 ~ '~ '~~ to
.\\V-\\o._r
(Y <~) .j.JJ (\C) ,.:,L..:l,.ı _;; '~ 'U'W} 11
ıso OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
~-' '.).,Jı ~ ıJ ~-UJı ..y b u. 'tv rh ....; _,.;.-' 'ı--L-' ~ ~ı J-P ~ ,JJ\SY-'
ıJ ı:;l5:; cli.:ı_, ~) { '~J ~ '{>Ü~I ~.r"' (!"J 'J#- .!..!.h 41 ~ ~ c.>_,::.-;- Jl
L!...J , t~c.>L Lo .:ı!;AII •. ,.dS' ı.,. 'ı.?Jf ı.,. o..y-. Jl c..?"._,t; , tA ıJ.:ıf _,i ~_; yl=S" ~ı
~ı ı:;i ~~ '()l.<JI f) J._,.:.JI J~f ıJ Wülı J_,)-1 S'U:--i .;.._rJ rW.I .!..tb ıJ 41 ol:.-_,i
v"::}.S' 0i rl4 ,~ _r' .!.JJ.)J ,~ .))'"-") <Jp Jr' ıJ ,Wüll J_,)-ı Jji ~~
, .. ~~~ ..:..ı~~~ ,-.;.Jı.;Lı ..:...ı~L!. )'1 ...l::ı.;l.ij '{J ~ Tj_, '{_u
t,Ş_r!-1 ~ı if C:""~J ,~<:1.1 ~~ 4>-~ ~l;l(Jlı d" ~ ~~ ..:..ı~ 'Yı." i -
J..pJ <J ·J~ ,CI'Wı) (ö~l ı:;~_, ~~ 0_,.:.-Y- ü:!.llı) ~'Y op.--A; ~ ,~.UI
0\...ç_)'ı ~ o.J.i.J ,•'y)ı 4>.-_,J '~~ d')\.,:.lJ ,ı:;~~~ Jos-J ,ı:;LJ.I~ ı_..&.b :0\...ç_)'l
Ol·~U;_, ~~ ~rw.ı ~
:Jt; ~ '(Yö_A.ll) (ö)L,alı0~J) o~~r-=J~ ..:...ı~'YI rW! ~ ~- \Y
Ct...,;,J y~l !ll.) ._Al,:. '4>.-JJ CL:._j ~'YY S'~lı:Jl
c_\..:.ıi.. y~ı !ll.ll ~' J.--.J ı.::->-_,.;. t,Şllı tl=J~ ...;,.yı ~J
or .c.ı.i; ~~ .li) ~~ 01 ~ .J2j J..!$J1 .)Y'"J .)lij c_JJij
~!i .JI.....!.i ~".:ı_, ,J;LQJ~I if ~~~ c:..L:J~ J..rJ~ ,ı:Jldl ö_; _r---A:JI ı.i.o ..:..ı~ ifJ
~ ,..:;..ı~~~ ~ _, ,J;W~ı t.r+-~ S' b.- lll ~4$"_rll ~ ıJ y)\.,:. ~1 ~).~ t.r"}l
.~ a.....t>- (<J_,.,.:JI) ~)\:;..~1 ~6:- ıJ Wl~~ 6...-.J..t.o ~
(i,,·) .;J_, C'c> ,.;w,.1 _}j ,~,._,.w; tv
('\~1) ;ÖJr' Jl oJl.:.l tA
<' '1'~1) :>J_,..... Jl>JL:.!
(Y , ' . > .;J_, <'c> ,.;w,.ı _}j ,~ ,._,.w; o.
<i,'\) .;J_, <'c> ,.;w,.ı _}j ,~,._,.w; O\
(i,''> .;J_, <'~) ,.;w,.ı.;; ,~,._,.w; •r
(i" '1') .;J_, (\~) ,.;l.J;.I _}j ,~· • ._,.w; or
ısı
Lç_, '~J ~ .. :A~U. . if iiıı ol:>- Lç ~.J a.l_r- .Jjb r.)i tŞı r.f' .li (>L'jl 01
ot · ./.J tyı <1>--J J.? iiıı Jb:. if ...t.>-f y .ilil( ~ ,ö..:......>- 6.;~) ~ i~.J if o~f
~~Wl 0l) :~i _r:,-A; c) .J_,A$"'1~':/1 ıj a.l~.ıJI u-;~~ o_r:,-A; c)~· H'
..:ı4iJ ,..:ı'1~.) ./~1 ~ :J~ I(T ıö_Ajl) (~_;.; ~ t;,~ ~ )Ü; y~ 0f a.l~.) ,01J._,4 .12J.ü '~J ~ ~ b!_, '~_,!_, ..:.ı}b ,~k- 1~1 4-:-- ,..:ıl:A.:,.
.o!Y> C:!\.j tf' 1~!_, ( o~y Jl e-.J _,k.-.~ t_k- 1~1 ,0L::..;'jl
:~~~ .J~..ı..:..;~ ö_,>:AJI o..i;.(if {
( TV .r · • ll) ( · ·~ı · ·~ ı•!. ·1 o.)w..l ·'•!-ll Wl b j-) e '-'.J.r- if.J '-:?, ~ , ., "-'.JJ' . _, ~
(1Jl.JI) (~1 JL::..;jl 0l) e .
l..:ı~\A... ö..ı...J y\.k:ll ~ o~ l..:ı4.,:-J. o_r:,-A; c) y\.k:ll v-W} uıl ~· \ f.
..U_, ,_;>-i ._s-..ı; ~~~ '1)')\AJI ~~ 0.!JJll ylk>. 14 .)~ l6-f J~ UJ.-1 ~o~
: ~ ':/1 _r::-A; J J~ ..!ll~ Jb lı.:r.)lS:U ~ ylk>. J! ~ . .
(T Aö_All) (~t IJ!9f ~ ~~ ı)_,~ .:_$)
"0_,_)..~ ~" cr'>WI cll.\.1 .Jü ,rWI y\.kj..l \..i;. ,iuı Jb:. .y s.)I.WI _r.- 4 • • ,/ıı
~.r:ıı ylk>._, 'L....._,...a>- 0.!J _;..ll ~_,:ll ylk>._, '~_,..s- ~f-}o-.u -4~1 ylk>.
~~r-<J~i ._,...)~.,pi cJ lik;~~~ ,0_,_;..<; J$ '0!;l5:.ıı-4~ ,L~..,a;>.ı ç.L)_,ty~ ç.~)U
iiı~ 0_,_;..(;'1 ı,?i Y0_,_;..<; J$ ,ıJ:G::l,ı ~Wl ~_,:ll ~i ,0.!Jjll ylk>. ~b ... ,0_,_;-<J~ t?i ,y0_,_;..<; J$ ,4JL)_,ty r:r<.:ı~ ,4J~ty ~.r:ıı ._,...lk>. ~r .... =• . 4J~b
CEVHER, Mesut, The Role of Quran in Fight Terrorist in the . \ \ A '\._,a '( T • \ i c...f"':!L. 7- t
Middle East, 2. Uluslar arası Sempozyumu, Bildiri Kitabi, 4-7 May 2016. Kınkkale Üniversitesi, İslam ilimler Fakültesi, s 1189.
(Y '" \) ..;J_, <'O ,.:ıt..J:.ı_;; .~,._,.w;
. r;..... •(i, H) ..;J_, (\c_) ,,:ıt..J,.ı _;; .~,._,.w;
00
••
182 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
~ ~ l) Lr.r<::!'-! ~l,:>-l; 'f..l.ill l) r-<# ~..1.9 lç 'f..wı ~ l) b!Yıi rs ~\j ov {ı .
···c!.2Jyl
:.!.U~ Jt=.._, \W~)'I ..:.>'-!~)'-! t.f'W).Lf.l ..i>.4. \o
sj::.ö.!l ri Jl ~ o..l4 sjJ~! c.Şi öfi .:f ..:,~ ~~ -~)u · o_r.-A; ~ (a
W~! ~!v ·if>-' , "" .. ~~ y._, ~y ~ ·.u~.;>-ı ,J::.ö.lı ~ .:.r ":>I.Yf j>-- _r.>-i { :.Jj4;
J_,:i\.1 ('"""'~ : (.,:.\o • ) ı)~ Lf.l Ji~ J~ '~.>\.:.-\j~ _r.-A::jl ~ l) ..:.>_?'~
0\~~ ' .>.ıy. '(rV.ö..Ulll) ccJl~ fSI ~~ w r §:re. Y~) (f.>T Jıl) ..:.>'-!~ o_r.-A; l) (b
i· ... 4/~ı _r.-A; l) ~~~~ W~)'l ..:.>'-!~)1
o_r.-A; J.:s. ç.!.Jj~ Jt=,. çi.J,'-!_, ~t1 LJ._,~ \~(; if_,.;. .y\.6:. \.# ~1 · ..:>'-!~1. \"\
(\Arö_HI) <f~l r-~ ~~~ &-~1 ~f ~) :~T ıY ~ ~ _rt1 _rlklü '~~ ı:.ı_,...(; _r\.k.ll ı:.ı_,...(; LS"~~~ ı:.ıi ~~ :J~
_fjl f_,.AAP Jj ~ 'Y~}I {:r<JI if ,y\.b)..l J:.~~ ,_,+=JI i~ Js- 'J"'J'-! J:>_,Ajl
-,, ···~~v)G
wwı
ı:r<.c-:J ,W-JI ~ .J _r.-A; t.f'W} 0 \ur)~ c:·• ,y ~~ 0\..J:.I _? _r.-A;
~b.9 '<JWI ~-' u..Y'-! ~~~ l) ~.>\jl ..;_,J ...,._.;\.>.. Jl ~.ıt..;,)'l fr"Lci:ll ~ J ~ ·.
~ t..._(.; 'C...,a..:J~ ~}~ ,;;-4_;51 "-::!W~ ,~~~ J:,W\j'-! ~(,. ç.J_,b Js- _r.;-A.:)I
. 'o;...... '(i '~'"".? ..;JJ <'<::) ,.:ıw.,.ı.? ,~,._,.w; ov
.(i .rv) JJJ <'c) ,.:ıw.,.ı.? ,~,._,.w; oA
~~.::--ı ).> ,.._;l>...,;. .,1ıı~ (.:•,#' t0l.J... .:J. ı.f\.A.. ~ (~ı ~ı y.i trJl..,L. .:J. ı.f\.A.. O\
, . , , i'-"", 'c,_.., i ·n·r~>-, ,.1 'UJ _M ,..:..~ı
(i <IH) (Y <IH)dJJ (\C) ,,:ıW.,.ı_? <~ '<.I'W} -,.
(Y <Al) JJJ (\C) ,.:ıW.,.ı_? ,~\_.rW} il
183
_r---dll.i.A 0i ~J_,AJI ~) ,~i J:>\.:.:.~1 ~.lll..,_..;~~ J:ul.ll if~~~ ~_,..-411
.~J....J~ ~~ ~)\SJI Wl ~i~~':/ )L.\.:.. ~L..a.:>-1 Js-
J l o ·- • \:..~ 'ı . ll -· -ı ı 4_., ..ı.l.l 4.!~ . - 1 ~ ~ ıı 4.!~ . . ~-ıı b • ~ ~ '-6-::', ~ lŞ' :; J' ~ .r--r if ~ ~
w '~~G-~~ .;:..~~)1 if _;yÜ.~~<... ,~ı~ j ~~~_,;;_,-.illi if -.:...<.i ..,_;b
u--i~J ,y)\SJI jsWI <J Wl ~i J~i c>'"J.. 015" ...;~ ~0~ ~ dy_,ll if ...;i
J' d Jl ~~l)l .;:..~~ ô_;L;.)'I <J ~· ~.ı.# i>.~~_, ,~L..WI _;\..? J' ~~)~
.o~ <J W~)'l ..:..~_,)1 if J.)AJI ~.7""-' Jl ~W>l ,ı3W1 oJ'l~
/~~ ,...; __ ~-' _r---dl ._,.._,LJ <J u-(j J-'~1 /~1 ~0:!/i l) u-(; l.i.A _r---dl ~
_r---dı .ı..b:-_, ,~ ~\;_~ rü ~J:i' 0~ ,p--0.:0 ~~~ ~.>lll w1 <J u-<; ~<Jl::ll
.ci_;>-j ..,_;b Jl cfrr.J e-P, ~
·(:r<Jı ıJi_;JI . \
'1 J, <~.>y-ll 'r-<j.~ (#1 4;.-<.. <<,?)-1 .:ıl..).... '-'~ •u._.,....;.ll ..:.ıli.,b ,..ı....s:. ..:r. ..ı...ri <<,?y.;.>~\ . '
·('~w r~>-
.:ı_,_;.:J~ ...... H!_, :Yı ~~J <.;~ ~ ._,..,;.]. ,..;..ı~\ <.f)l ..y. ~ ,~JI <?.>l.u.,ll 4}) .y.l . r
·(\ • • A (\$.ı \.k ep <y)\......'/1
}-!i C.t:..ill ..y. ~ ı$-l,;..WI a.')\.:!1 w:Yı ~ ıJ $-U:i)ll ıJ-..}-! ~ }-!i ıı,s-l..l.i:YI pll ..y. .y.l . i
·( \ '\'\V (\$.'\.k ~~ ıc.ıJpı ı )L:..,.ll )bJ y)\...... '/1 c.ıl>-_,.,h].l ~..(.. ,;;~
).> ·~ <?.J.;-5' .ı.,...._,..,;.]. <()\......'/1 ı)~.> •.f)\..Y. .y. ~ JWI _,-ıi .y..ı.ll ._r? •<?;JI .:r.l .o
·(' ~". r~>-, 1.1. ,ıJt.:.,ı c.ı_,.r.ı ,..,..._wı ~~
'tP' <.,::...<... ,ı)~~ ._,..;..<ıı 1$'\......i .y ı.)_,.:kll ~ ·~ ._,.;\) Jıı..y. rj! ~ <.i"'\,.. ~ . i
·(\~i\ (\$. <>1-~A.ı
ı_r.L:ll Jtr-~ $-L..LJI .y '-:h~ <.y._r-<ll cı~ <.y..ı.ll ._r? ,..v--i ·..:r. ~ ..:r. ~ <<?.>J)I.ı.JI . V
.C.Ijpı ,..,..._wı ._,..;..<ıl .;b
184 OSMANLI DÖNEMİNDE TEFSİR
ry, ı\ oJ, t~)WJ r-LJI ).) ır~~~ ,._,..) .. ! .:1 ~ .:1 ~ .:1 .).rS .:1 .:r-..ıJI _r.>- •JSJ)I .A
.(1' •• '\'
).) ..:..1;~ ıc-L:lı .:ı _;lt?\! t:")\ll ~_,.aıı ı..:r)l ~ .:1 ~ ftLı y.i .:r-..ıJI ..rl" <c,SJ~.;>..-JI . '\
.1''\'\'._r <Ar::_ <vJ.f.!! ıöl.,:l-1 ~-<..,
~-<ll •ır ·. ).' .... ~ ı.JY,.\JI .JY,.f ıJ .Jt_.Wt ~ ı.:r-..ıJI J)6,. .r(._ ı).i .:1 ..:?-} ~ ı.}-~1 . \ •
. ..:.>Jp!<~l
;
.)rs ~ ,J_,.......;.ıı ..:..~ Jı Jr-_,ı' rL •1)~' ~~ .iıı ~ .:.r. ~ ·~ ..,_;ts' . , "
·r" .'. ry, ıl?) ,J...,.,.:.k....! .~J! ~-<... ,J._,_;t;}~ı J.)wı ~
..!..ı!f.lt ~\.,>-! ).) ,~ı ~-<... .~_;l.ı r-"""" ,~ı ~ .:.r. ~!> ~ .:.r. w.J .:.r. rY ı<Jb.S . \ r
.vJ.f.!! <<,3_,...11
·r" . ' t ry, • ..;. y.i .~_,ıı ..,_-<ıı ).) 'if u' ı,3_,...lı ı,s_,Allt .!l.f-!.iı r-"""" •d: .~~ . , t
..!..ı!f.ll ~\.,>-! ).) ıt}l..,ll ~ .)ı_;.; ~ ._~ •r-1--~ <c,SJy.ı._.:lı .:,-:1-t y.i •r::_W.I .:.r. r-1-- . \ o
·r,,,, r~.t. , \..b ,..:.._,p. 'l)_,...ıı
~\.,>-! ).) ,~~>....;. ..iıı~ ... ~ ı.JI....,l..... .:1 .;;u.. ~ ·~' .:,-:1-t y.l ı.JI....,l..... .:1 .;;u.. . \ "\ .~\ t trry,, \.k· ı..:..Jp. ı..!..ıi;JI
.....;.Jl::.ıJ ~I..A!II ~f ........... y , ?IJ..I ~1 ı.S>"J ('j._. 'jl J~ .:.r ..:r,r-<11 r-"""" ıJ.)Y, t~j . \V
·r' """ ry, ır .k <VJ.f.!! •..rl'J v.-.rJ'J -
-..,;I...!Jt w.ll .JJ..ıJ~j-oll._rl.;>. .).JS. ı~_,.J'J y')\....'jl ..:..\....l;..ıJI ıJ ı.:.r::,;I...!JI JJ.) <.)_,-... 'rY. . \ A
. ..:..L-\.i.)ll J-<.._ ~'r-J
GOUHAR, Masoud, Osmanlı Devletinin İslami İlimJer Ve Arapçadaki Rolü, Bütün
Yönleriyle OSMANLI ve MİRASI, Uluslar arası Sempozyumu, Bildiri Kitabi, 26-27.2016.
Kırıkkale Üniversitesi, İslam ilimler Fakültesi.
185
ıL./ıll J_,.!ll t)l!ll ,,!J..UI .}jil ıL/ıli J_r..ll <J yV>;)'I "".ı~ <J 01AJI ;JJ ıJy-- ı_,:>~ . \ '1
CEVHER, Mesut, The Role of Quran in Fight Terrorist in the ·r Y • \ i ~L. 7- t
Middle East, 2. illuslar arası Sempozyumu, Bildiri Kitabi, 4-7 May 2016. Kırıkkale Üniversitesi, İslam ilimler Fakültesi.
.>.Wl , \V k ı0!_,ı_r -t)t; 0j\S" ı01AJI <J ~~)ll ..b,b:..:ll .y J~ ı.>_:a-o ı_,:.~ . Y ·
GOUHAR, Masoud, Kur'an'da Stratejik Planlama Örnekleri Üzerine, Dini . f. f.
Araştırmalar, Ocak- Haziran 2014, Cilt: 17, Sayı 44.
(Wl <J ~.r<.Jı -.:.o\'~1 !._,..6:. .>J.s. ,._f.;J ~y.. t)l5.:...;JI .)s- cJ. ~ rL-)'1 ,~ ıö..lıt.... . n
.(f · \ t ı0\..s. 'ı$''::}.....)'1 .r<.w JWI ~~ 'ı$''::}.....)'1
MEABİDE, Yahya, HÜCCETÜ'L-İSLAM el-GAZZALİ'NİN HAD İS TENKİD . '1' '1'
YÖNTEMİ, 900. VEFAT YILINDA IMAM GAZZALI,Milletlerarası Tartışmalı ilim Toplantısı, 7-9 Ekim 20ll,Bildiri Kitabi, İstanbul, s228.
