ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ / ΤΕΧΝΕΣ / ΙΣΤΟΡΙΑ / ΒΙΒΛΙΑ / ΜΟΥΣΙΚΗ / ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

διαδρο έςδιαδρομέςΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ 11 Αυγούστου 2018

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ “ΕΘΝΙΚΟ ΣΠΟΡ” ΑΛΛΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Τα κα άκιαΤα “καμάκια” των Χανίωντων Χανίων

Τα κα άκιαΤα “καμάκια” των Χανίωντων Χανίων

οο

διαδρομές ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ

11 Αυγούστου 20182/ 26γι

ορτά

ζουν

γιορ

τάζο

υν

11/8Εύπλους

15/8Παναγιώτης,

Παναγιώτα,

Δέσποινα, Μαρία,

Μάριος,

Γεσθημανή,

Θεοτόκος,

Μαριάντζελα,

Μαρινέλα,

Ελώνα,

Ηλιοστάλακτη,

Καθολική,

Κρυστάλλω,

Πρέσβεια,

Συμέλα

16/8Αλκιβιάδης,

Γεράσιμος,

Γερασιμούλα,

Διομήδης,

Σεραφείμ,

Σεραφειμία,

Σαράντης,

Σαραντούλα,

Απόστολος,

Αποστολία,

Σταμάτης,

Σταματία

17/8Λευκοθέα,

Μύρων, Μύρα,

Στράτος, Στράτα

σελσελ. 3 - Πολιτισ όςΠολιτισμός

σελσελ. 4 - 6 ~ Τα κα άκιαΤα “καμάκια”

των Χανίωντων Χανίων

σελσελ. 7 ~ Παιδότο οςΠαιδότοπος

σελσελ. 8 ~ Υγεία βόταναΥγεία & βότανα

σελσελ. 9 - 10 ~ Παιδότο οςΠαιδότοπος

σελσελ. 11 ~ ΙστορίαΙστορία τηςτης ΙατρικήςΙατρικής

σελσελ. 12 ~ Αφορ ή βιβλίαΑφορμή, βιβλία

εριεχό εναπεριεχόμενα

ββΒρισκόμαστε στην καρδιά του καλο-καιριού. Τα Χανιά είναι γεμάτα κό-σμο, ξένους και Ελληνες επισκέπτεςπου απολαμβάνουν τις διακοπέςτους. Ο τουρισμός στον τόπο μας άρχισενα αναπτύσσεται συστηματικά μετάτη δεκαετία του ’80, ωστόσο το“εθνικό σπορ” που χαρακτήρισε τηχώρα μας τις περασμένες δεκαετίες,το “καμάκι”, εμφανίζεται ήδη απότη δεκαετία του ’70 και μάλιστα,σύμφωνα με τις μαρτυρίες κάποιωνπου διέπρεψαν σε αυτό, γεννέτειρατου όρου ήταν τα Χανιά.Το κλίμα της εποχής και της κουλ-τούρας του “καμακιού” από τη δε-καετία του ’70 έως αυτήν του ’90,αναζητάμε στο σημερινό αφιέρωματων “διαδομών” μέσα από τις χαρα-κτηριστικές αφηγήσεις ανθρώπωνπου έζησαν ιστορίες, που μοιάζουνβγαλμένες από ταινίες του παλιούελληνικού κινηματογράφου...

diadromes@haniotika-nea.gr

ΕΛΙΑ ΚΟΥΜΗ

editorial

διαδρο έςδιαδρομέςτεύχος 791

Εβδομαδιαίο Πολιτιστικό Ενθετο

της εφημερίδας “Χανιώτικα Νέα”

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ -

ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ Α.Ε.

ΙΔΡΥΤΗΣ: Γιάννης Ε. Γαρεδάκης

ΕΚΔΟΤΗΣ: Μανώλης Α. Γαρεδάκης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:

Παρασκευάς Ν. Περάκης

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ

“ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ”:

Ελευθερία Μ. Κουμή

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ:

Γιώργος Δρακάκης, Γιώργος

Kώνστας, Γιάννης Λυβιάκης,

Δημήτρης Μαριδάκης, Γιάννα

Μαρουλοσηφάκη, Βασιλική

Τωμαδάκη, Ελένη Φουντουλάκη

ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:

Δέσποινα Βάλλα, Νίκη Ξυφανταράκη,

Ελένη Σταυρίδη

ΔIOPΘΩΣEIΣ:

Νεκτάριος Κακατσάκης

ΠΙΕΣΤΕΣ: Hussein Rajaiftikhar,

Γιάννης Περάκης,

Γιώργος Στεφανάκης

ΣYNTAΞH: Εμπορικό Κέντρο

“Ερμής” (Μπουνιαλή 11-19)

τηλ. 28210 51.003 - 6,

fax 28210 51.007

e-mail: info@haniotika-nea.gr

ΓPAΦEIA ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗΣ:

Kαραϊσκάκη 49, τηλ. 28210 70.563 -

6 fax 28210 91.900

Διαφημιστικό Τμήμα:

Εύα Κουμή τηλ.: 2821070.563 - 6

e-mail: ads@haniotika-nea.gr

Η 2η Έκθεση Εικαστικών τεχνών εργαζομένων στην Εφορεία Αρχαιοτή-των Χανίων εγκαινιάζεται τη Δευτέρα 13 Αυγούστου στις 8:30 μ.μ. στοΚέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου.

ΣΤΟ ΚΑΜ

Εκθεση εικαστικών τεχνώνΕκθεση εικαστικών τεχνών

Οπως αναφέρεται στο σχετικό Δ.Τ.,«υπάλληλοι του ΥΠΠΟ και της ΕφΑ Χανίωνόλων των ειδικοτήτων και παράλληλα ει-καστικοί καλλιτέχνες, υπηρετούν στονελεύθερο χρόνο τους και πάλι την τέχνη,δημιουργώντας τα δικά τους έργα μέσαστο πνεύμα του σήμερα. Σύνθετες δημι-ουργίες με έργα γλυπτικής, ζωγραφικής,αγιογραφίας, χαρακτικά, φωτογραφία, κα-τασκευές συνθέτουν μία εικόνα με πολλα-πλές προεκτάσεις. Δημιουργία,συνεργασία, αγάπη, αφοσίωση στον πο-λιτισμό. Την επιμέλεια της έκθεσης ανα-λαμβάνουν οι συμμετέχοντες και μησυμμετέχοντες συνάδελφοι».

Οι εκθέτες που συμμετέχουν στην έκ-θεση είναι: Ελευθέριος Βεργεράκης,Παντελής Σεργάκης, Μανώλης Τσιτσιρί-δης, Γεώργιος Σιγανάκης, Γεώργιος Μα-κράκης, Χρυσούλα Λιγγερίδου,Δημήτριος Τομαζινάκης, Ηλίας Μιχαλο-γιάννης, Νικόλαος Μπλαζάκης, ΠιπίναΔημητριάδου, Μάιρα Τιρτιράκη Ισα-βέλλα Βούρου, Άννα Μυλωνά, ΜισέλΧάιντ.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 24 Αυγού-στου με ώρες λειτουργίας: 09.00-14.00 &18.00-21.00.

Είσοδος ελεύθερηΔιοργάνωση: Εφορεία Αρχαιοτήτων ΧανίωνΣυνδιοργάνωση: Δήμος Χανίων|ΚΕΠΠΕΔΗΧ

ΚΑΜ

ΣΤΙΣ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Ροκ στονδημοτικόκινηματογράφο

Το τρίτο Rock Under The ClockFestival που θα πραγματοποι-ηθεί στις 13 Αυγούστου στις 8μ.μ. στον δημοτικό κινηματο-γράφο: “Κήπος” θα κλείσουν οιΑθηναίοι rockers Planet OfZeus! Είσοδος ελεύθερη: Μεπροσκόμιση τροφίμων γιαευπαθείς ομάδες της πόληςμας.

Συνδιοργάνωση: ΔήμοςΧανίων, Κεππεδηχ ΚΑΜ

ΣΤΟΝ ΤΣΙΒΑΡΑ

Γιάννης Αγγελάκας και 100°C

Ο δημιουργικός, ανατρεπτικός και ανήσυχος Γιάννης Αγ-γελάκας μαζί με την μπάντα του τους 100°C θα είναι στονΤσιβαρά Αποκορώνου το Σάββατο 18 Αυγούστου στις 9:30μ.μ. Τη συναυλία θα ανοίξει το Χανιώτικο συγκρότημα “Χα-λικούτηδες”.Τους 100°C αποτελoύν οι: Λαμπρινή Γρηγοριάδου στην

ακουστική κιθάρα, Αλέξης Αρχοντής στα τύμπανα, ΓιάννηςΣαββίδης στην ηλεκτρική κιθάρα, Γιώργος Αβραμίδης στηντρομπέτα, James Wylie στο σαξόφωνο και ο καινούργιος μου-σικός στην μπάντα Ηλίας Μπαγλάνης στα πλήκτρα. Την επιμέ-λεια του ήχου έχει ο Γιώργος Ταχτσίδης.Την εκδήλωση οργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Τσιβαρά,

υπό την αιγίδα του Δήμου Αποκορώνου.Προπώληση: 10 ευρώ, Ταμείο: 12 ευρώ.

Μια περιήγηση στην Ιστορία των Χανίων έχειπρογραμματιστεί την Κυριακή 12 Αυγούστουστις 9 το βράδυ, στην πλατεία πίσω από το ΓιαλίΤζαμισί, στο Ενετικό Λιμάνι των Χανίων στοπλαίσιο της 6ης έκθεσης βιβλίου που διοργα-νώνει ο Δήμος Χανίων σε συνεργασία με βι-βλιοπωλεία της πόλης.

Ο Χάρης Στρατιδάκης, συγγραφέας του βι-βλίου “Ιστορικές Περιηγήσεις Στα Χανιά” τωνεκδόσεων ΠΕΚ-Πυξίδα της πόλης, θα ταξιδέψειτους παρευρισκόμενους με την προβολή που θαπραγματοποιήσει σε μια ιστορία 55 αιώνων μεκείμενα & φωτογραφίες από στην ιστορία τωνΧανίων.

ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ

Περιήγηση στην ιστορία των ΧανίωνΠεριήγηση στην ιστορία των Χανίων

ττ

πολιτισμός 3/ 27ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Aυγούστου 2018

Γνωριμία με την παράδοση, την ιστορία, τα προϊόντα της Ρουμαθιανής γης για δεκάδες επισκέπτες που συμμετείχαν προχθές στο 2ο Φεστιβάλ το-πικής παράδοσης και προϊόντων, στα Παλαιά Ρούματα, του ορεινού δήμου Πλατανιά. Οι εκδηλώσεις “Ρουμάτων Γη” ξεκίνησαν με τα εγκαίνια τωνσυλλογών του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου, που έκλεψε τις εντυπώσεις με τον πλούτο των εκθεμάτων του.

ΓΙΑ ΔΕΚΑΔΕΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ

Γνωρι ία ε την γη των Π Ρου άτωνΓνωριμία με την γη των Π. Ρουμάτων■ Πολιτιστικό αντάμωμα με εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου

Τις εκδηλώσεις διοργάνω-σαν το Σωματείο Λαϊκή Βι-βλιοθήκη, ο ΑγροτικόςΣυνεταιρισμός Π. Ρουμάτων,οΣύλλογος Γυναικών Π. Ρου-μάτων,ο Συνεταιρισμός Γυναι-κών “Η Αρχόντισσα” με τηνσυμμετοχή δεκάτων κατοίκωντου χωριού το οποίο έχει πα-ράδοση στην συλλογικήδράση. Συνδιοργανωτές ήτανη Περιφερειακή Ενότητα Χα-νίων και η Κοινωφελής Επι-χείρηση Δήμου Πλατανιά.

Από νωρίς το απόγευμα οιεπισκέπτες ξεναγήθηκαν στηΜνημειακή Ελιά ΠαλαιώνΡουμάτων στο “Λιοφυτάκι τουΠαπαδερού” (φωτ. 1), ηοποία κατά την Τουρκοκρατίααποτέλεσε κρυπτή φύλαξηςοπλών σε πιθάρι κρυμμένο σελάκκο μέσα σε αυτή ενώ κατάτην κατάληψη της Κρήτης απότα Γερμανικά στρατεύματα το1941, η κουφάλα της ελιάςαποτέλεσε χώρο οπού συνε-δρίασε «επιτροπή» κατοίκωντου χωριού προκειμένου νααποφασίσει για την αντίστασητου χωριού.

Στον Αγροτικό και Ελαιουρ-γικό Συνεταιρισμό, οι επισκέ-πτες είχαν την ευκαιρία ναγνωρίσουν το έργο του συνε-ταιρισμού από τον πρόεδροτου Γιώργο Παπαδεράκη αλλάκαι το καινούριο προϊόν τουΣυνεταιρισμού, το τυποποι-ημένο τσουνατόλαδο των Πα-

λαιών Ρουμάτων. Επίσης στοπαλιό δημοτικό σχολείο τουχωριού, να δοκιμάσουν γευ-στικά ντόπια εδέσματα στοΠαρασκευαστήριο τοπικώνπροϊόντων του ΣυνεταιρισμούΓυναικών “Η Αρχόντισσα”

(φωτ.2), αλλά και να δουν επίτω έργω την επεξεργασία τουπανάρχαιου λιναριού στο Κέν-τρο Χειροτεχνίας του Συνεται-ρισμού των Γυναικών (φωτ.3). Στην Λαϊκή ΒιβλιοθήκηΠαλαιών Ρουμάτων ο πρό-εδρος του Σωματείου Ματ-θαίος Κουμάκης (φωτ. 4)ξεναγούσε τους επισκέπτεςστην ιστορική βιβλιοθήκη πουπεριλαμβάνει 7.000 τίτλουςβιβλίων ενώ νωρίτερα μπο-ρούσαν να περιηγηθούν σεφυσιολατρικές διαδρομές τουχωριού στο φαράγγι Βαβου-λέδων, στις Βυζαντινές Εκκλη-σίες, σε ενετικά αρχοντικά κ.α

Το "παρών" στα εγκαίνιαέδωσαν ο ΑντιπεριφερειάρχηςΧανίων Απόστολος Βουλγα-ράκης, ο δήμαρχος ΠλατανιάΓιάννης Μαλανδράκης (φωτ.5) κ.α Ο ΑντιπεριφερειάρχηςΧανίων εξήρε τις πρωτοβου-λίες των φορέων και των κα-τοίκων του χωριού, το οποίοόπως είπε, φημίζεται για τηνιστορία, την πολιτιστική καιπολιτική του παράδοση. Απότην πλευρά του εξέφρασε τηνστήριξη του δήμου σε τέτοιεςεκδηλώσεις ενώ για το Λαο-γραφικό μουσείο επεσήμανεότι μέσα από αυτό διασώζεταιμια ολόκληρη εποχή, στηνοποία ταξιδεύει ο κάθε περιη-γητής.

Στα εγκαίνια του Λαογραφι-

κού και Ιστορικού Μουσείουπαρουσιάστηκε το έμβληματου, ένα ματωμένο, διάτρητοαπό σφαίρες λάβαρο της Κρη-τικής επανάστασης του 1866.Όπως εξήγησε ο εμπνευστήςτης ιδέας του Μουσείου Μαν.Μπομπολάκης (φωτ. 6), ησυλλογή αναδεικνύει την λα-ογραφία και ιστορία του χω-ριού ενώ περισσότερα από1500 εκθέματα προέρχονταιαπό εκατοντάδες κατοίκουςτων Π. Ρουμάτων που δώρι-σαν οικογενειακά τους κειμή-λια. Η συλλογή θα είναιανοικτή κάθε Τετάρτη, Σάβ-βατο και Κυριακή από τις10.30 το πρωί έως τις 13.30το μεσημέρι.

Ακολούθησε συναυλία απότον Παγκρήτιο Σύλλογο Καλ-λιτεχνών Κρητικής Μουσικής,για φιλανθρωπικό σκοπό ενώσυμμετείχε και ο ΣύλλογοςΚρητικές Μαδάρες. Στο τρα-γούδι ο Χαράλαμπος Γαργα-νουράκης και ΣτέλλαΣειραγάκη.

ΕΛΕΝΗ

ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ

4

5

6

1

3

2

«Είναι παρεξηγη-μένη η λέξη “καμάκι”.

Τότε οι νεολαίοι ήμασταν εν-τάξει. Η παρέα μας ήταν διαφήμιση για τα Χα-νιά», είναι τα λόγια του Γιάννη Σταματάκη. Δυ-νατός καρδιοκατακτητής της εποχής του έχει ναμας διηγηθεί πολλές ιστορίες. «Η έδρα μας ήταν το Καλαμάκι. “Σαν Τροπέ” τολέγαμε τότε», αναφέρει και μας λέει μια ιστο-ρία για το πώς προέκυψε η λέξη “καμάκι”. «Ήταν μια Αγγλίδα, η Σούζαν, ωραία κοπέλα, χο-ρεύτρια και τραγουδίστρια. Τότε που βγάλαμετη φωτογραφία με την πετσέτα με το σήμα τηςΕιρήνης στα 1971, ήμασταν στην παραλία στοΚαλαμάκι και πολλοί από εμάς ψαρεύαμε χτα-πόδια με τα καμάκια. Το έβλεπε αυτή και τηςέμεινε. Την επόμενη μέρα πήγε μια βόλτα στολιμάνι και γύρισε αναστατωμένη στο Καλαμά-κι. “Τι έγινε, ρε Σούζαν;” τη ρωτήσαμε, “μουόρμησαν στο λιμάνι 4 - 5 άτομα, με τα χέ-ρια... Όπως εσείς ψαρεύατε τα χταπόδια μετο καμάκι έτσι ήλθαν και σε εμένα!”. Τηςτην “έπεσαν” κάποιοι τώρα με άσχημο τρό-πο και πήγαν να της βάλουν χέρι. Τέλοςπάντων αυτό μας έμεινε και αρχίσαμε νατο λέμε γι’ αυτόν που ψάχνει γυναίκα: “Τηνκαμάκωσα”, “Αυτός είναι καμάκι” κ.ά. Μετάτον χειμώνα όταν είχαμε ανέβει στην Αθήνα διά-φοροι “Κολομπίτες” των Χανίων το λέγαμε καιεκεί “ρε συ κάνε καμάκι” αν βλέπαμε μια ωραίαγυναίκα. Το άκουγε ο κόσμος και έμεινε η έκ-φραση. Γι’ αυτό σου λέω το “καμάκι” βγήκε απότα Χανιά, όχι από τη Μύκονο που λένε...», ανα-φέρει ο Γιάννης.

ΩΡΑΙΟΙ ΤΥΠΟΙ

Τον ρωτάμε για το στυλ του εν Χανίοις “καμα-κιού”. «Ήμασταν ωραίοι τύποι, προσεγμένοι,γυμνασμένοι, παίζαμε ρακέτες, βόλεϊ, κο-λυμπούσαμε. Πηγαίναμε στην κοπέλα, τηςλέγαμε “είσαι πολύ όμορφη”, “είσαι πολύωραία”, “θέλεις να κάνουμε παρέα”; Δενκάναμε χυδαιότητες... Ξέραμε και να χά-νουμε, υπήρχαν και αποτυχίες, αν μαςαπόρριπτε μια γυναίκα, δεν την βρίζαμε,

δεν είχαμε άσχημη συμπεριφορά! Παίζαμερακέτες συνέχεια, έφευγε το μπαλάκι πήγαινεεκεί που καθόταν η κοπελιά, πήγαινες να το πά-ρεις, έκανες τη γνωριμία σου...Το ωραιότερο κα-μάκι γινόταν στο ντους. Έβλεπαν οι δικοί μας μιαωραία κοπέλα που καθόταν στον ήλιο, πήγαι-ναν να της μιλήσουν, έτρωγαν τη χυλόπιτα. Στοντους στο καλαμάκι ήταν τότε ο κ. Πέτρος καιεισέπραττε μια δραχμή για τη χρήση του, αλλάτις τουρίστριες τις άφηνε τζάμπα. Με συμπα-θούσε λοιπόν και μου έκανε νόημα και πήγαι-να τότε να ανοίξω συζήτηση, να τους πιάσω κου-βέντα, αφού είχαν κάνει το μπάνιο τους».Πέρα από την παραλία γνωριμίες γίνονταν και

σε άλλα σημεία. «Πηγαίναμε στο λιμάνι και κα-τεβαίναμε τη Χάληδων και έπεφταν πάνω σουοι γυναίκες. Ήταν πολλές που ψάχνονταν, ήτανπιο απελευθερωμένες, πιο άνετες, τους άρεσεκαι το στυλ του μελαχρινού Έλληνα. Όταν τιςγνωρίζαμε πηγαίναμε σε εστιατόρια, δεν υπήρ-χαν τότε καφετέριες και beach bar όπως τώρα.Στις ντίσκο ήταν η Number One, η Stork, τοΚρι-κρι, το Vat, το “Λυχνάρι”. Ντυνόμαστανωραία, μαύρο πουκάμισο, άσπρο παντελόνι,ή όλα μαύρα - όλα άσπρα. Είχε έλθει καιμια Αμερικάνα δημοσιογράφος που έκανερεπορτάζ και μας είχε πάρει συνέντευξη γιατο “καμάκι”. Με ρώτησε και αυτή πώς γνω-

ρίζουμε τις τουρίστριες. Και της λέω π.χ. ότι ορεσεψιονίστ του ξενοδοχείου του “Λουκία”ήταν φίλος μου, αυτός ρωτούσε τις πελάτισσεςτου από πού είναι, σε ποια πόλη μένουν, σε ποιομαγαζί συχνάζουν εκεί και μου τα μετέφερε. Τηνέβλεπα μετά εγώ στον δρόμο την κοπέλα και τηςέλεγα “ωωω σε έχω δει στο τάδε club, στην τάδεπόλη”. Ξαφνιαζόταν! Αυτός ο τρόπος ήταναλάνθαστος, έπιανε πάντα. Τρελάθηκε η Αμε-ρικάνα δημοσιογράφος το έγραψε κατευθείανστις σημειώσεις της. “Οι καλές πληροφορίες, εί-ναι το πιο σημαντικό”, της λέω...Μετά η οικο-γένειά μου είχε ένα ξενοδοχείο στη 1866 το“Αβέρωφ”. Έβλεπα και εγώ τι έμπαινε, τι έβγαι-

σσ

αφιέρωμα4/ 28ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ “ΕΘΝΙΚΟ ΣΠΟΡ” ΑΛΛΩΝ ΕΠΟΧΩΝ

Τα κα άκια των ΧανίωνΤα “καμάκια” των ΧανίωνΓΙΩΡΓΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΣ

Μαζί με την άνθιση του τουρισμού, ξε-πετάχτηκε και το “εθνικό σπορ” τηςεποχής, το “καμάκι”. Τα Χανιά είχαν τηδική τους ιστορία, αφού σε μια εποχήπου τα ήθη ήταν “σφιχτά” οι αλλοδα-πές καλλονές από τον Βορρά ήλθαν ναφέρουν τα πάνω - κάτω στην καθημε-ρινότητα της εποχής.

Η λέξη “καμάκι” καθιερώθηκε από εδώ!

εξουαλική απελευθέρωση, ανατροπή των καθιε-ρωμένων στα ΄70ς και στα ΄80ς κυρίως αλλά όχιμόνο. Την αλήθεια για τα “καμάκια” των Χανίωναναζητήσαμε μέσα από διηγήσεις ανθρώπων πουέζησαν τις εποχές αυτές. Για περισσότερο από 4μήνες, μιλήσαμε με πάνω από 50 ανθρώπους,ακούσαμε και καταγράψαμε ιστορίες, επιβεβαι-ώσαμε ή απορρίψαμε γεγονότα, μας διηγήθηκανυπερβολές αλλά και αλήθειες. Πολλοί εκ των πρω-ταγωνιστών των εποχών εκείνων δεν θέλησαν ναμιλήσουν ανοικτά. Άλλοι οικογενειάρχες, άλλοιφαίνεται να αφήνουν πίσω τις νεανικές τρέλες καινα μη θέλουν να τις επαναφέρουν, άλλοι πάλι δέ-χτηκαν να θυμηθούν μαζί μας ιστορίες από μια όχικαι τόσο μακρινή εποχή.

΄70ςΣτο Καλαμάκι εν μέσω

ρακετών (φωτ.) καιβόλει γινόταν το

καλύτερο καμάκι.

νε, μόλις μου άρεσε κάποια πήγαινα κατευθεί-αν να της μιλήσω. Υπήρχαν φορές που γνώρι-ζες μια, της έκλεινες ραντεβού για το βράδυ,αλλά γνώριζες στο “καπάκι” μια άλλη και πή-γαινες με αυτή. Θυμάμαι που είχα κλείσειραντεβού με μια Γαλλίδα αλλά δεν πήγα,γιατί γνώρισα μια Σουηδέζα. Ήμουν με τηΣουηδέζα στο club, έρχεται η Γαλλίδα καιμε ρωτάει “είσαι ο Ζαν;”. Τι να πω και εγώ“όχι, όχι, μάλλον θα συνάντησες τον δίδυμοαδελφό μου”».

ΠΛΑΚΕΣ

«Γνώρισα ένα ξεναγό που έφερνε από τα Μά-λια κάθε Παρασκευή ένα λεωφορείο γυναίκεςγια να πάνε την επομένη στη Σαμαριά. Μου λέειλοιπόν αυτός να τις συνοδεύσω στη θάλασσα.Αποφασίζω να κάνω μια πλάκα στην παρέα μου

στο Καλαμάκι! Συνεννοού-μαι λοιπόν με τις του-

ρίστριες, θα ήταν

καμιά 20αριά, να πάνε στο Καλαμάκι να ξα-πλώσουν στη σειρά στην παραλία και μετά μό-λις εμφανιστώ να τρέξουν, να με περικυκλώσουν,να με αγκαλιάσουν! Τους άρεσε η ιδέα και συμ-φώνησαν... Πάνε στο Καλαμάκι, ξαπλώνουν, “πέ-φτει σύρμα” εκεί στα “καμάκια” που είναι απόπάνω και “ξερογλείφονται” και ετοιμάζονται, εμ-φανίζομαι λοιπόν και τρέχουν αυτές με περι-κυκλώνουν φωνάζοντας “Τζον, Τζον”, έπαθανπλάκα οι δικοί μου!... Κάτι άλλο που κάναμε ήτανοι γάμοι. Κοιτούσαμε στην εφημερίδα πού θα γι-νόταν γάμος, παίρναμε λοιπόν τις ξένες και πη-γαίναμε εκεί στο τραπέζι, χωρίς να ξέρουμε τοζευγάρι ή τους κουμπάρους. Είχε έλθει πίσω σταΧανιά ένας φίλος, ο “Μάικ”, που έλειπε για μια10ετία στην Ελβετία. Γνωρίζω λοιπόν 5 Γερ-μανίδες και λέω στον φίλο θα τις πάμε βόλ-τα σε γάμο. Βρήκαμε ένα γάμο στις Μουρ-νιές, πάμε λοιπόν εκεί και καθόμαστε στοτραπέζι. Έλα όμως που ο γαμπρός ήταν παι-δικός φίλος του “Μάικ”! Τρελάθηκε ο γαμ-πρός νόμιζε ότι ο άλλος ήλθε από την Ελβετίαγια τον γάμο! Μας έβαλαν μπροστά στην πίσταμε τις Γερμανίδες και “δώστου” να μας φέρνουνφαγητά και ποτά! Ωραίες πλάκες, ωραίες επο-χές... Μετά κάπου χάλασε η δουλειά τη δεκαε-τία του ΄80, ήταν κάποιοι που την “έπεφταν”άσχημα, κάποιοι άλλοι που προσέγγιζαν τις κο-πελιές για να τις κλέψουν. Π.χ. ήταν τότε τα “Λυ-ράκια” όπου σύχναζαν πολλές ξένες και “κα-μάκια” αλλά τις μεθούσαν, τσακώνονταν μετα-ξύ τους, αν πήγαινες με ξένη εκεί της την έπε-φταν για να την πάρουν».Το τελευταίο “καμάκι” του Γιάννη ήταν και το κα-λύτερο καθώς γνώρισε την Karen, που έγινε γυ-ναίκα του και μαζί έφτιαξαν μια ωραία οικογέ-νεια.

«Ο ΤΡΟΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΝ...»

«Εμένα η διαφορά ήταν ότι μου έκαναν καμά-κι οι γυναίκες, δεν έκανα καμάκι...», είναι τα λό-για του Νίκου. Γέννημα - θρέμμα του παλιού λι-μανιού, μεγάλωσε με μεγάλες δυσκολίες τα

πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, αργότερα δούλε-ψε στον τουρισμό, έφυγε στο εξωτερικό, ξα-ναγύρισε, έκανε δική του δουλειά.«Δεν θέλω να το παινευτώ αλλά ήμουν πολύπαιδαράς όταν ήμουν νέος. Έτσι δεν μου έλει-παν οι κατακτήσεις. Πάνω που είχα τελειώσειτον στρατό και βλέπω ένα κολλητό μου εκείστις αρχές της δεκαετίας του ΄70 να φτιά-χνει ένα μαγαζί στη Νέα Χώρα. “Νικόλα θακάνω ντισκοτέκ, σε θέλω γιατί ψάχνω άτο-μο να παίξει μουσική”, μου λέει. Ξέρεις εγώήμουν “γιεγιές”, μου άρεσε η ξένη μουσι-κή, είχα και έχω ακόμα πολλούς δίσκους.Είπα λοιπόν ναι και ξεκίνησα να δουλεύω τότεστη Number One την πρώτη ντίσκο των Χανίων

ως Dj. Ως Dj τότε δεν χρειαζόταν να κάνεις τί-ποτα, οι γυναίκες έρχονταν σε εσένα», θυμάταιο Νίκος.Του ζητάμε να φέρει στη μνήμη του κάποια ιδι-αίτερα συμβάντα. «Εκεί που είναι τώρα τοStarbacks στην πλατεία Συντριβανίου ήτανένα καφενείο. Καθόμασταν εκεί μια παρέα καικατεβαίνουν δύο κοπέλες από τη Χάληδων πα-νέμορφες! Μου λέει ένας φίλος εκεί “αν πας καιτις φέρεις εδώ έχει κέρασμα από μένα ένα τρα-πέζι”. Περνάνε αυτές από μπροστά τις ακολου-θώ, τις περνάω, μπαίνω μπροστά και τις στα-ματώ. Τότε δεν μιλούσα πολύ καλά τη γλώσσα,σπαστά Αγγλικά αυτό όμως άρεσε στα κορίτσιαέτσι που προσπαθούσα να τους μιλήσω τους φά-νηκε διασκεδαστικό. Τους λέω, λοιπόν, ότιέβαλα στοίχημα με έναν φίλο μου ότι είναιΣουηδέζες. Γελούσαν αυτές, μου λένε δενείναι Σουηδέζες, “κρίμα” τους λέω “έχασατο στοίχημα... Δεν έρχεστε εδώ στο καφε-νείο να σας κεράσουμε” και ήλθαν! Έπαθανεγκεφαλικό οι άλλοι, μέσα σε 3 - 4 λεπτάτις είχα φέρει στο τραπέζι μας».Ακολούθησαν πολλές άλλες γνωριμίες και τα-ξίδια στο εξωτερικό, αφού «αυτές που γνώρι-ζα το καλοκαίρι με προσκαλούσαν μετά στηχώρα τους τον χειμώνα και πήγαινα. Έχω πάεικαι εγώ δεν ξέρω σε πόσες χώρες».Όσο για το “μυστικό” πέρα από την εμφάνισηγια τον Νίκο ήταν ο τρόπος. «Πάντα ήμουν χα-λαρός. Μιλούσα ωραία, δεν πήγαινα σαχωριάτης. Ήταν μερικά “καμάκια” πουήθελαν αμέσως να ρίξουν τη γυναίκα στοκρεβάτι... μα δεν γίνονται έτσι τα πράγματαρε παιδιά. Δεν γίνεται! Εγώ είχα ένανωραίο τρόπο, τον σωστό κατά την άποψήμου. Ήμουν τζέντλεμαν! Επίσης είναι ση-μαντικό να ψυχολογήσεις τη γυναίκα. Τι ρόλοπαίζει, τις της αρέσει, είναι ευαίσθητη, ρομαν-τική, πιο δυναμική. Τα πρώτα “καμάκια” έβλεπαντουρίστρια και έπεφταν πάνω της λες και δενείχαν ξαναδεί γυναίκα!».

Αρχές δεκαετίαςτου ΄80 ήταν από

τις “χρυσές” εποχές του“καμακιού” στα Χανιά, αφού ο τουρισμός γινό-ταν πιο μαζικός. Ανάμεσα στα “καμάκια” αυτώντων ετών οι “Λάκηδες”. Μια παρέα 4 - 5 νέωνΧανιωτών της εποχής. «Ήταν ψηλοί, γυμνα-σμένοι, φορούσαν ωραία ρούχα για την εποχή,μαύρα γυαλιά και δεν “κώλωναν” πουθενά. Ανήταν να την πέσουν σε τίποτα χίπισσες έβαζανχαϊμαλιά, αν ήταν να την πέσουν σε τίποτα κυ-ριλέ ντύνονταν ανάλογα. Τους έλεγαν “Λά-κηδες” γιατί -ο ας πούμε αρχηγός τους- λε-γόταν Λάκης και έτσι είχε βγει το όνομα σεόλη την παρέα. Η αλήθεια είναι πως τους

κυνηγούσαν και οι γυναίκες γιατί ήτανωραία παιδιά. Δεν υπήρχε περίπτωση να τηνπέσουν σε γυναίκα και να μην φύγουν μαζί της,δεν “παίζονταν” με τίποτα οι τύποι. Θυμάμαι έναζευγάρι Αυστριακών που είχε έλθει για “μήνα τουμέλιτος” και ένας από τους “Λάκηδες” ξελόγιασετη γυναίκα και την πήρε, την έψαχνε ο άνδραςτης πήγε και τη δήλωσε στην Αστυνομία! Απί-στευτα πράγματα! Τους έβλεπες να κατεβαίνουνστην παραλία και σε πέντε λεπτά να ανεβαίνουνκαι πάλι με μια γυναίκα ο καθένας!», θυμάται οKωστής, παλιός του λιμανιού.Τους “Λάκηδες” θυμάται και ο Σωκράτης Με-λισσινός. «Τους “Λάκηδες” επειδή ήταν ωραίαπαιδιά τους κυνηγούσαν οι ξένες, τους έψα-

χναν».Δική του ομάδα είχε ο Γιώργος που διατηρού-σε πανσιόν στην πόλη. «Το 1983 ήμουν 20 χρο-νών και μαζί με άλλους 4 φίλους κυνηγούσα-με τις ξένες, γιατί ήταν πιο απελευθερωμένες.Μέχρι τότε οι περισσότερες ντόπιες έμεναν στολιμάνι μέχρι τις 7 - 8 το απόγευμα. Μετά σπίτιτους. Εγώ ήμουν τυχερός γιατί είχαμε μια παν-σιόν και καθημερινά πήγαινα στο ΚΤΕΛ. Έβλε-πα αυτές που έρχονταν με τα σακίδια και τουςπρότεινα να έλθουν στην πανσιόν μας. Αν μουάρεσαν τους έλεγαν να βγούμε το βράδυ, ναπάμε για φαγητό, για χορό. Οι περισσότερεςήταν Γερμανίδες και Αγγλίδες και κάποιεςΙταλίδες. Ήταν από ντίσκο η Majestic, η

Αριάδνη, η Εστέλ, η Φιγκαρό, η Λατώ, ηStork. Τα μαγαζιά μάς ήθελαν και μας έλε-γαν ανοικτά να τις φέρνουμε στα δικά τουςεστιατόρια, στα δικά τους καφέ και μαςέκαναν καλύτερες τιμές για τα δικά μαςποτά και μας κερνούσαν και μερικές φορές.Μας θέλανε γιατί τους φέρναμε κόσμο.Έπαιρνα το αμάξι του πατέρα μου και τις πη-γαίναμε βόλτα στο Μάλεμε στο “Χανδρής” το ξε-νοδοχείο που έκανε beach party, στη “Σφίγγα”τη Ντίσκο εκεί, σε μια άλλη που υπήρχε στις Κα-λύβες. Το κόστος ζωής μας επέτρεπε να ζούμεκαλά. Ήταν το μεροκάματο τότε 2.500 δρχ.τη μέρα, 100 δρχ. ο καφές, το Μάλμπορο37 δρχ. Υπήρχε και αλληλοϋποστήριξη

5/ 29ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Η προσέγγιση γινότανπάντα με ξεχωριστότρόπο ακόμα και αν

δίπλα ήταν ο πατέραςτης κοπέλας.

Παρέα Χανιωτών στο Καλαμάκι αρχές της δεκαετίας του ΄70, μαζί τους η Σούζαν, μια Αγγλίδα, από τηνοποία βγήκε η λέξη “καμάκι”.

Οι «Λάκηδες»...που δεν τους ξέφευγε τίποτα΄80ς

αφιέρωμα

“Καμάκι” σε Καναδέζα στο μπαρ “Κούκος” στηνπαλιά πόλη.

O Nίκος με την τελευταία του κατάκτηση, πουέγινε και γυναίκα του.

6/ 30ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

«Γιατί έκανα “κα-μάκι”; Προσωπικά μου

άρεσε ο τύπος αυτός της γυναίκας, η ξανθιά,ηψηλή, η γαλανομάτα. Στο τέλος βέβαια παν-τρεύτηκα Ελληνίδα και μελαχρινή (γέλια)»,αναφέρει ο “Παντελής” που μαζί με τον “Γιάν-νη” δραστηριοποιούνταν έντονα τη δεκαετίατου ΄90 στο “σπορ”. «Σε εμένα αυτό πουάρεσε περισσότερο από όλα ήταν τοφλερτ. Η φάση του να πας, να της μιλή-σεις, να την “ψήσεις”. Αυτό για μένα ήταντο πιο ωραίο πράγμα», λέει ο “Γιάννης”.«Τελειώσαμε το Λύκειο το ́ 91. Άλλος φοιτη-τής, άλλος στρατιώτης, άλλος βρήκε μια δου-λειά. Ήμασταν μια παρέα 4 - 5 άτομα που βρι-σκόμασταν τα καλοκαίρια και ψάχναμε για του-ρίστριες. Αυτό γίνονταν για 6 - 7 χρόνια, άλ-λοτε πιο έντονα, άλλοτε πιο χαλαρά. Είχαμεέναν φίλο που δούλευε στη Νέα Χώρα και μαςέλεγε τι κυκλοφορούσε εκεί στην παραλία, κά-ναμε “περασάδες” και εμείς στους Αγ. Απο-στόλους στο “Ιguana”, στις άλλες καντίνες. Καιβέβαια κάθε σχεδόν βράδυ στον Πλατανιά. Αρ-χικά με τα παπάκια, μετά με το παλιό Citroenπατέρα φίλου μας. Παρκάραμε πίσω από τον“Μύλο του Κερατά” και η... περιπολία μας ήτανστον κεντρικό δρόμο. Ήταν νύχτες που μπο-ρεί να πηγαίναμε και 3 και 4 φορές μέχρι καιτο Rock House. Την “πέφταμε” σε αυτές πουέκαναν βόλτα στα μαγαζιά, που κάθονταν στηνπλατεία, όχι πάντα με επιτυχία, αλλά σου είπαμας άρεσε το φλερτ. Θυμάμαι να έχουμε γνω-ρίσει δύο Νορβηγίδες και στο cafe που πήγαμεδούλευε επίσης μια Νορβηγίδα. Τους έλεγεαυτή στη γλώσσα τους, γιατί μας το μετέφε-ραν, ότι “να προσέχετε”, “να μην τους έχετε εμ-πιστοσύνη”. Εντάξει, εμείς γελούσαμε γιατί δενείχαμε κατά νου κάτι κακό», θυμάται ο “Γιάν-νης”. Ο “Παντελής” πάλι ξαναγυρίζει νοερά σταστέκια. «Πολύ καλό για γνωριμίες ήταν τότετο “Splendid” που υπάρχει ακόμα, η “Διέ-λευση”, το “Eclipse”. Εκεί μπορούσες εύκο-λα να κάνεις γνωριμία, αν και δεν συνέφερενα κάτσεις πολύ με γυναίκα γιατί στα μαγαζιάαυτά ήταν πολλά τα “καμάκια”, ήταν και οι“μπάρμεν” και οι Dj που παίζανε “μπάλα” και

είχανε το πλεονέκτημα ότι μπορούσαν να κε-ράσουν όσο θέλουν και να την έχανες τη δι-κιά σου. Όταν λοιπόν γνωρίζαμε κάποιες θατης πηγαίναμε τότε στην “Ουτοπία”, πουήταν πιο χαλαρό μέρος και καλύτερο για ναγίνει κάτι. Άλλοι πήγαιναν και στο “Rock Hou-se” όπου σύχναζαν πιο ώριμες γυναίκες. Βέ-βαια υπήρχε και η “Portocali” ήταν από τις κα-λύτερες disco τότε στη χώρα. Πηγαίναμε απόνωρίς για να δούμε τι παίζεται, σε ποιασημεία κάθονται και είναι μόνες τους καιπεριμέναμε να ξεκινήσει το πρόγραμμα,να κατέβουν τα ρομποτικά από την ορο-φή, να πλημμυρίσει η πίστα καπνό καιμετά να μπει όλο το μαγαζί να χορεύει.Εκεί ήταν η καλύτερη ευκαιρία για γνω-ριμία, πάνω στον χορό! Όταν άνοιξε και ο“Μύλος” πηγαίναμε και από εκεί αν και στηναρχή είχε “σκληρή” πόρτα. Στην παλιά πόληήταν τότε το “Klik”, το “Ελ Μούντο”, το“Νota Bene” που ήταν καλά στέκια αρκεί ναμην ήταν πολλοί Αμερικάνοι από τη Βάση καιτα πλοία γιατί έπιναν πολύ, την έπεφτανάγαρμπα και έκαναν και φασαρίες. Αυτά μέ-χρι τέλη του ΄90, μετά... σοβαρευτήκαμε.Τώρα όλοι λένε ότι ελάχιστο “καμάκι” γίνεται.Κάτι παιδιά Αλβανοί κάτι Σύροι που δουλεύουνστα μαγαζιά αυτοί κάνουν “καμάκι”».Όσο για τις τεχνικές προσέγγισης, οι φίλοι μαςθυμούνται δύο χαρακτηριστικές. «Ήταν έναςαπό την παρέα που δεν ήταν ζωόφιλος.Φρόντιζε όμως να δανειστεί ένα κουτά-βι πολύ μικρό το καλοκαίρι, το έπαιρνελοιπόν και κατέβαινε στην παραλία. Τρε-λαίνονταν τα κορίτσια, “τι γλυκό” και “τιωραίο! Και πώς το λένε;”. Γινόταν στο πικαι φι η γνωριμία, καθόταν δίπλα τους,κανόνιζε για το βράδυ. Δύο άλλοι, πάλιείχαν πάρει μια κάμερα της εποχής, με βιν-τεοκασέτα και ένα μικρόφωνο. Πήγανλοιπόν στο Λαφονήσι και έλεγαν ότι είναι απότο ΜΤV και ότι κάνουν ένα ρεπορτάζ για τηνπεριοχή και όπου ήταν γυναίκες πήγαιναν καιτις ρωτούσαν δήθεν γιατί ήταν δημοσιογρά-φοι. Πήγαν σε όσες βρήκαν εκεί και μετά κά-θισαν για να ξεκουραστούν σε αυτές που τουςάρεσαν περισσότερο...».

«Αποστολή... Πλατανιάς»΄90ς

αφιέρωμα

μεταξύ μας και εμπιστοσύνη, οι φίλοι ήτανφίλοι! Μετά το χειμώνα από τις καλοκαιρινέςγνωριμίες πηγαίναμε για να τις βρούμε στη Γερ-μανία και στις χώρες τους και μας φιλοξενού-σαν αυτές. Θυμάμαι ότι είχε κατέβει τότε η ΕΡΤμε ένα συνεργείο το 1985 και είχε κάνει εκπομπήγια τα “καμάκια” στο “Κανάλι” και είχα μιλήσειτότε. Επειδή έπαιζα μπάλα επρόκειτο να πάρωμετεγγραφή από μια ομάδα του τοπικού σε άλλη.Τη μέρα που θα υπέγραφα μου λένε εκεί «σε εί-δαμε χθες στην ΕΡΤ να μιλάς για τα “καμάκια”.Αφού ξενυχτάς πως θα παίζεις; Η μετεγγραφήπαραλίγο να μην προχωρήσει ... Τώρα, τόσα χρό-νια μετά μαζευόμαστε η ίδια παρέα, τα συζητάμεκαι γελάμε με τις παλιές μας ιστορίες».Ρωτάμε τον Γιώργο για τους “Λάκηδες”. «Αυτοίήταν άλλη παρέα. Άλλαζαν ρούχα πρωί, μεση-μέρι, βράδυ, φορούσαν και κάτι φουλάριαστον λαιμό. Δεν ήταν μορφωμένα παιδιά, αλλάείχαν θράσος, ήταν ομορφόπαιδα. Ό,τι ήθελαντο έπαιρναν. Λίγα Αγγλικά ήξεραν, αλλάήταν από το πρωί μέχρι το βράδυ στο λι-μάνι. Δεν έκαναν τίποτα άλλο, το έπαιζανεραστές και τους κερνούσαν οι κοπέλεςγιατί αυτοί δεν είχαν λεφτά. Είχαν βρει ένατρόπο να περνάνε καλά την τουριστική σεζόν.Θα το έκαναν για καμιά 10ετία. Κινούντανμόνο στο λιμάνι και στην παλιά πόλη γιατί δενείχαν μεταφορικό μέσο...».

ΣΤΙΣ ΜΟΥΣΕΣ

Από το 1978 στο παλιό λιμάνι στις “Μούσες” οΣωκράτης Μελισσινός, τότε το μαγαζί τουήταν επίκεντρο της όλης τουριστικής κίνησης.«Τέλη ΄70 και αρχές ΄80, είχαμε ελάχιστουςΣκανδιναβούς στα Χανιά. Ήταν περισσότερεςΓαλλίδες, Γερμανίδες και βέβαια Αγγλίδες.Λέγαμε όλοι τα δικά μας τα παιδιά “καμά-κια” αλλά στην ουσία οι ξένες ήταν που ζη-τούσαν συντροφιά και τους την έπεφταν.

Ηλιοκαμένα τα δικά μας τα παιδιά είχανεμεγάλη πέραση. Το μαγαζί μου θυμάμαι χα-ρακτηριστικά ότι το ΄81 όταν το κλείναμεστις 3 τα ξημερώματα μπορεί να περίμεναναπ’ έξω και 80 ξένα κορίτσια. Γιατί; Γιατί μετάτις παίρνανε και πήγαιναν σε διάφορα σπίτια στοΑκρωτήρι ήταν δύο, ένα στη Χαλέπα, όπου γί-νονταν πάρτι μέχρι το πρωί. Καταλαβαίνεις τι γι-νόταν...Αλλά και άλλα πολλά πράγματα γίνον-ταν τότε στο λιμάνι γιατί έρχονταν ζευγάρια ξέ-νων πολύ απελευθερωμένων που έκαναν διά-φορα πράγματα που τρελαίνονταν οι δικοί μαςγιατί και τα ήθη ήταν ακόμα λίγο αυστηρά. Μετάμε τους Σκανδιναβούς που έφεραν τα γραφείατα πράγματα χαλάρωσαν ακόμα περισσότερο...».

ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΚΑ ΠΑΙΔΙΑ

Όλοι οι συνομιλητές μας έχουν να θυμηθούνόμως και κάποιες άσχημες ιστορίες. «Ήταν καιορισμένοι που προσέγγιζαν τις ξένες με άλλουςσκοπούς, για να τις κλέψουν. Γνώριζε ο άλλοςμια τουρίστρια πήγαιναν για μπάνιο στηΝέα Χώρα και κανόνιζε όταν ήταν μέσα στηθάλασσα ο κολλητός του να πάει να ψά-ξει τα πράγματά της και να της πάρει λε-φτά, χρυσαφικά ό,τι είχε. Επίσης άλλοι τιςμεθούσαν επίσης για να τις κλέψουν. Ήτανκαι αυτά συμπτώματα της εποχής», θυμάται έναπαλιό “καμάκι”. Ο Σ. Μελισσινός πάλι θυμάται πως «ήταν καιορισμένοι κακά παιδιά. Τους είχα “κόψει” απότο μαγαζί! Αν πατούσαν μέσα θα τους έκοβα ταπόδια και το είχα ξεκαθαρίσει και στην Αστυ-νομία και σε κάθε υπεύθυνο. Γιατί; Γιατί έκα-ναν ασχήμιες, σαχλαμάρες, έβαζαν φασα-ρίες! Το μαγαζί μου είχε ένα “πρόσωπο”,ήταν κάθε μέρα γεμάτο, δεν μπορούσα ναδεχθώ άσχημες συμπεριφορές από κάτι“μαγκάκια”».

Δεκαετία του ΄80 στις “Μούσες” ένα από τα μεγαλύτερα στέκια της εποχής.

Η�νηστεία�τουΔεκαπενταύγουστου

Από την 1η Αυγούστου αρχίζει η νηστεία τουΔεκαπενταύγουστου, που κρατάει 15 μέρες. Ηνηστεία αυτή την εποχή δεν είναι δύσκολη,εξαιτίας των άφθονων οπωρικών και κηπευτι-κών. Παράλληλα φροντίζουν να καθαρίσουν ταχάλκινα αγγεία τους και συνηθίζουν να προ-σφέρουν στην εκκλησία σύκα και σταφύλια,που τα μοιράζουν στο εκκλησίασμα μετά τονεσπερινό.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ

Θ. ΚΑΚΑΤΣΑΚΗΣ

kakatsakis@sch.grΚαλοί μου φίλοι, καλό Σαββατο-

κύριακο!Στην κεντρική θέση του σημερι-

νού Παιδότοπου το ποίημα “Αύ-γουστος” της Ρένας Καρθαίου σεεικονόλεξο της νηπιαγωγούΑνθής Ζήση που αλίευσα από το

Διαδίκτυο (dreamskinder-garder.blogspot.com/2011/06/blog-post-6668html) Γύρω απ’αυτό κάποια απ’ τα ήθη και ταέθιμα του Αυγούστου, όπως ταέχει καταγράψει στο βιβλίο της“Λαογραφικό Ημερολόγιο - Οι

δώδεκα μήνες και τα έθιμά τους”η Αικατερίνη Τσοτάκου - Καρ-βέλη, διανθισμένα με αυγουστιά-τικες φωτογραφίες τής καισυνεργάτιδος της εφημερίδαςμας καθηγήτριας ΠληροφορικήςΕιρήνης Καλαϊτζάκη.

Αύγουστε, καλέ μου μήνα, να’σουν δυο φορές τον χρόνο!

Σας χαιρετώ με αγάπη όλουςΒαγγέλης Θ. Κακατσάκης

δάσκαλος

AΥΓΟΥΣΤΕ, ΚΑΛΕ ΜΟΥ ΜΗΝΑ...

ΉθηΉθη καικαι έθι αέθιμα τουτου ΑυγούστουΑυγούστου

παιδότοπος 7/ 31ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Η�Πρωταυγουστιά

Την παραμονή της 1ης Αυγούστου σε πολλάμέρη συνηθίζουν ν’ ανάβουν και να πηδούνφωτιές, γιατί πιστεύουν πως την Πρωταυγου-στιά αρχίζει μια νέα χρονική περίοδος και πρέ-πει πηδώντας τη φωτιά να μπουν καθαροί καιαμόλυντοι σ’ αυτήν. Γίνονται και αγιασμοί στασπίτια και στην εκκλησία κι οι χωρικοί ραντί-ζουν με αγιασμό τ’ αμπέλια και τα περιβόλιατους. Σε κάποια μέρη συνήθιζαν ν’ αγιάζουν τιςπηγές και τα πηγάδια κι ύστερα να διασκεδά-ζουν έξω στ’ αμπέλια. Θυμούνται και τους νε-κρούς τους· κάθε νοικοκυρά έβαζε σ’ ένα πιάτοελιές, μισές μαύρες, μισές άσπρες και τιςέστελνε στους γειτόνους που δεν είχαν.

Του�Σωτήρος�το�σταφύλι

Ο λαός τη λέει απλά “του Σωτήρος” καιγιορτάζεται για να θυμίσει στους χριστια-νούς τη Μεταμόρφωση του Χριστού στοόρος Θαβώρ, μπροστά σε τρεις μαθητές τουπριν σταυρωθεί.

Τη νύχτα, λέει, της παραμονής ανοίγουν οιουρανοί και πολλοί αγρυπνούν για να δουντο άγιο φως, γιατί “το ’χουν σε καλό”. Οι γε-ωργοί φέρνουν στην εκκλησία, πάνω σε δί-σκους, τις απαρχές των σύκων και τωνσταφυλιών, δηλαδή τα πρώτα σύκα και στα-φύλια.

Τ’ Αϊ-Λιου καρύδι,του Σωτήρος σταφύλικαι της Παναγιάς το σύκο. Ύστερα τα βάζουν μπροστά στο εικόνισμα

του Σωτήρα, ο παπάς τα ευλογεί, εύχεται“πλούσια σοδειά” και στη συνέχεια τα μοι-ράζουν στο εκκλησίασμα.

Και�Επιτάφιος�της�ΠαναγίαςΣε μερικά μέρη της Ελλάδας (Πάτμο, Κασσιόπη Κέρκυρα)

στολίζουν Επιτάφιο της Παναγίας και τον περιφέρουν στουςδρόμους, ενώ οι πιστοί ακολουθούν μ’ αναμμένα κεριά. Και

πανηγύρια γίνονται σε πολλές εκκλησίες. Επίσηςσε κάποιους τόπους συνηθίζουν τη μέρα

αυτή οι τσελιγκάδες να κάνουν συμ-φωνίες με τους πιστικούς που θα

φυλάνε όλο το χρόνο τα κοπά-δια τους. Αλλού πάλι δίνουναπολυσιό, δηλαδή αφήνουννα μπει ελεύθερα όποιοςθέλει στους κήπους και τ’αμπέλια.

Ο�Άγιος�μάντηςΟ Αϊ-Φανούρης είναι ο Άγιος που όλα

τα φανερώνει, κατά το λαό. Αν χάσειςζώο, αν χάσεις πράγμα, στον Άγιο θα τά-ξεις να σου το βρει. Μπορεί ακόμη να σε

βοηθήσει να προμαντέψεις μια τύχη ή πώςθα πάει κάποια δουλειά σου. Κι όσο για τα

κορίτσια, θα τους φανερώσει, λέει, ποιον θαπάρουν. Γι’ αυτό κι ο Άγιος στις εικόνες του κρα-

τάει ένα κερί αναμμένο. Το τάξιμο συνήθως είναι μια πίτα, η Φανουρόπιτα, που οι

νοικοκυρές ζυμώνουν με μυρωδικά και τη μοιράζουν στουςγείτονες και τους περαστικούς. Εκείνοι τότε πρέπει να ευ-χηθούν: “Ο Θεός σχωρέσ’ τη μητέρα του Αγίου Φανούριου”.Γιατί η μητέρα του, λέει η παράδοση, ήταν πολύ αμαρτωλήκι έχει ανάγκη από συγχώρεση.

Ο�ΝηστευτήςΣτις 29 Αυγούστου, που γιορτάζεται η

Αποκεφάλισή του, οι Χριστιανοί νη-στεύουν αυστηρά Γι’ αυτό τον λένε καιΝηστευτή ή Νηστικό. Όσοι νηστεύουν,αποφεύγουν ιδιαίτερα τα μαύρα σταφύ-λια ή τα μαύρα σύκα, τα βατόμουρα, τιςμαύρες ελιές, το μαύρο κρασί, γιατί πι-στεύουν πως τα ’βαψε το αίμα του Αγίου.Δεν τρώνε και καρύδια, γιατί έκοψαν τοκαρύδι του. Αποφεύγουν να κόβουν με μα-χαίρι, αποφεύγουν να κόβουν καρπούζι ήψωμί γιατί είναι σαν να αποκεφαλίζουν τονΆγιο. Αν δεν τηρήσουν νηστεία φοβούνταιπως θα βγάλουν μαύρα σπυριά.

Αύγουστος

Τα�μερομήνιαΜε την πρώτη μέρα του Αυγούστου αρ-

χίζουν κι οι προγνώσεις για τον καιρό, τα με-ρομήνια. Παρατηρούν, δηλαδή, τι καιρό κάνειτην πρώτη μέρα· ό,τι καιρό θα κάνει απ’ το πρωίμέχρι το μεσημέρι, θα κάνει το Γενάρη, και θακάνει την άλλη μισή μέρα, θα κάνει το Φλε-βάρη. Η δεύτερη μέρα αντιστοιχεί με τοΜάρτη και τον Απρίλη κ.ο.κ. Έτσι μηνολο-

γιάζουν προμαντεύουν από τις έξιπρώτες μέρες για όλους τους

μήνες του χρόνου.

Οι�ΠαράκλησεςΤα απογεύματα του Δεκαπενταύγου-

στου, με τις Παρακλήσεις, τις Παράκλησες,όπως τις λένε πολλοί, προετοιμάζουν μαζί μετη νηστεία τους χριστιανούς για τη μεγάληγιορτή της Παναγίας. Ψέλνεται επίσης στηνεκκλησία ο Μικρός κι ο Μεγάλος Παρα-

κλητικός Κανόνας, ακολουθίες πουαναφέρονται στην Παναγία.

έλαια, ενώ η σάρκα του βιταμίνες Α,Β,C, D, κι-τρικό και μηλικό οξύ, άλατα καλίου, φωσφό-ρου, ασβεστίου, μαγνησίου, νατρίου, πυριτίου.Το λευκό μέρος του περικαρπίου περιέχει εσπε-ριδίνη. Τα σπέρματα του καρπού περιέχουν λι-μονίνη.

Άνθιση – χρησιμοποιούμενα μέρη -συλλογή:

Η κοινή λεμονιά είναι δέντρο με δύο ανθίσεις.

Τα λεμόνια της πρώτης άνθισης είναι πιο μα-κρουλά από της δεύτερης.

Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνταιο καρπός, τα σπέρματα, ο φλοιός και τα φύλλα.

Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις:

Ο χυμός του λεμονιού είναι αντιβακτηριακός,δροσιστικός, αντισηπτικός, ανθελμινθικός, αν-τισκορβουτικός, διουρητικός, στυπτικός και ει-δικός κατά της δηλητηριάσεως από όστρακα,την οποία πολλές φορές προλαβαίνει ότανχυθεί μέσα στα όστρακα, πριν από το φάγωματους.

Η ανάμιξη του χυμού με αλκάλιαδίνει αντιεμετικά ποτά, όπως τοποτό Riviere που δίδεται από τουςγιατρούς και σαν δροσιστικό σεόσους έχουν πυρετό.

Το λεμόνι χρησιμοποιείται ενάντιοστο σκορβούτο, πονόλαιμο και αμυ-γδαλίτιδα.

Συνίσταται κατά των πεπτικών εμ-φραγμάτων χολικής αιτίας, τωνναυτιάσεων, των εμέτων, της ανορε-ξίας, των ικτέρων, των ηπατικώνφλογώσεων, των φλογώσεων τηςκοιλίας, των φλογώσεων των οργά-

νων της κεφαλής, των πυρετών, του κίτρινουπυρετού, του τύφου, της ανατολικής πανώλης.

Ο χυμός λεμονιού χρησιμοποιείται για το κα-τέβασμα του πυρετού, όταν αυτός συνοδεύεταιμε δίψα και μείωση ούρων. Υπό μορφή γαργά-ρας χρησιμοποιείται για το ξέπλυμα του στόμα-τος σε περιπτώσεις ερεθισμού στόματος ήλαιμού. Σε φλεγμονές ερεθισμού βλεφάρωνλίγες σταγόνες ώριμου λεμονιού βοηθούν ση-μαντικά.

Τα φύλλα της λεμονιάς είναι αντισπασμωδικά,συνιστώνται δε σε υδατώδες έγχυμα συνήθωςτο πρωί, όταν είμαστε νηστικοί.

Παρασκευή και δοσολογία:Για θεραπεία ο χυμός 1-3 λεμονιών πίνεται

κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι φλούδες λε-μονιών χρησιμοποιούνται υπό μορφή οινο-πνευματούχου διαλείμματος (αλκολάτ).

Προφυλάξεις:Ο χυμός του λεμονιού μπορεί να προκαλέσει,

όπως όλα τα οξέα, βήχα στους πάσχοντες απόφλόγωση των αναπνευστικών οργάνων. Το λε-μόνι λόγω της οξύτητάς του στους καρπούς καιτης δραστικότητας των αιθέριων ελαίων πουπεριέχονται στη φλούδα του φυτού (εξαιρούν-ται τα φύλλα) αντενδείκνυται σε περιπτώσειςουρικής αρθρίτιδας, ρευματισμών και ρευματο-πάθειας, κολικών, πέτρες νεφρών.

Είναι αυτοφυές στις Ινδίες και μάλιστα πάνωστα όρη Νιλκίμ, Σαλπούρα, δυτικές Γκατ καιστους πρόποδες των Ιμαλαΐων.

Είναι ένα όμορφο αειθαλές δέντρο που τούψος κυμαίνεται από 2 έως 7 μέτρα. Τα κλαδιάτου έχουν αγκάθια. Φύλλα αρωματικά, αδε-νώδη, δερματώδη, ωοειδή – προμήκη, ελαφράπριονωτά, μυτερά, με μίσχο χωρίς πτερύγιο.Άνθη λευκά, με 5 πέταλα, μοναχικά ή σε μικρέςμασχαλιαίες δέσμες. Το φυτό είναι ερμαφρό-διτο (έχει αρσενικά και θηλυκά όργανα) και επι-κονιάζεται από τα έντομα. Καρποί ωοειδείς,κίτρινοι, με χαρακτηριστική επάκρια μαστοειδήθηλή. Περικάρπιο πλούσιο σε αιθέριο έλαιο καισάρκα ξινή, αρωματική. Τα άνθη του θεωρούν-ται σύμβολο της αγνότητας και για αυτό χρησι-μοποιούνται στις γαμήλιες τελετές. Οι καρποίτης τα λεμόνια είναι πολύτιμα στη μαγειρικήαλλά έχουν και εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιό-τητες.

Ιστορικά στοιχεία:Την λεμονιά την καλλιεργούσαν στην αρχαία

Αθήνα από την εποχή του Αριστοφάνη, οοποίος αναφέρει την μεταφορά του σπέρματοςτου φυτού από την Περσία στην Αθήνα. Ο Θε-όφραστος γνώριζε και περιέγραφε το λεμόνιως «μήλο Περσικό» ή «Μηδικό». Ο Διοσκουρί-δης αναφέρει για αυτό, ότι οι Ρωμαίοι το ονό-μαζαν «κίτριον».

Στη λαϊκή ιατρική οι συνταγές με το λεμόνιήταν πάρα πολλές. Το μίγμα σκόνης καφέ καιχυμού λεμονιών για τον πυρετό ήταν ελληνικόλαϊκό φάρμακο. Το λεμόνι μαζί με κιτρικό οξύτο χρησιμοποιούσαν κατά των οξέων ρευματι-σμών των άκρων.

Στη Γαλλία το 1855 σε μια μεγάλη επιδημίαδιφθερίτιδας οι γιατροί χρησιμοποίησαν έναμίγμα από ίσες ποσότητες λεμονιού και σκόρ-δων από το οποίο με ένα πινέλο από γάζα διέ-βρεχαν κάθε 1-2 ώρες τα πάσχοντα μέρη, κατάτην ένταση των συμπτωμάτων, έδιναν δε στονασθενή εσωτερικώς ένα κουτάλι της σούπαςκάθε 2 ώρες από το ακόλουθο μίγμα: 10 δρά-μια χυμό λεμονιού, 7 δράμια σκόρδου, 75 δρά-μια νερού απεσταγμένου υσσώπου ή μέλισσαςκαι 10 δράμια σιροπιού γόμας.

Για ελμινθοκτόνο μίγμα χρησιμοποιούσαν 5-20 δράμια χυμό λεμονιού, ανακατεμένο με ρε-

τσινόλαδο ή καρυδέλαιο ή ελαιόλαδο ή λινέ-λαιο με προσθήκη λίγου κονιάκ.

Στην Κρήτη θεωρούσαν την λεμονιά αριστο-κρατικό δέντρο. Στο Ηράκλειο φύτευαν τις λε-μονιές στις αυλές των αρχοντόσπιτων,χριστιανών και τούρκων. Τις λεμονιές τις έφερ-ναν από την Χίο.

Ο Μπελόν αναφέρει τις λεμονιές στην Κρήτητο 1549. Η λεμονιές όμως και όλα τα εσπερι-δοειδή ευδοκιμούν ιδιαίτερα στη Δυτική Κρήτη.

Τους τρυφερούς βλαστούς και τα φύλλα οιΚρητικοί τα έκαναν αφέψημα εναν-τίον της δυσπεψίας. Τα πράσινα λε-μόνια κομμένα φέτες τατοποθετούσαν στους κροτάφουςτων πασχόντων από πονοκέφαλο.Φέτες λεμόνι με λίγο ασβέστη έβα-ζαν στα πόδια τους οι πάσχοντεςαπό μαργωτίδες (χιονίστρες). Τονχυμό του λεμονιού μαζί με ωμόκαφέ τον έπιναν οι πάσχοντες απόδιάρροια. Την λεμονάδα την έπιναννηστικοί όσοι ένοιωθαν ζαλάδες.Την λεμονάδα βραστή με ζάχαρητην έπιναν για βελτίωση της πέψηςκαι ευεξία. Την λεμονόκουπα μελίγο αλάτι την χρησιμοποιούσαν γιατον καθαρισμό των δοντιών τους και για να αν-τιμετωπίζουν τις ουλίτιδες. Την λεμονόκουπαψημένη με λάδι στα κάρβουνα την χρησιμοποι-ούσαν για να μαλακώνει τα χέρια. Με άνθη λε-μονιάς και νεραντζιάς έφτιαχναν το ανθόνεροπου χρησιμοποιούσαν κατά της αϋπνίας με λίγηζάχαρη.

Συστατικά-χαρακτήρας:Το λεμόνι έχει οσμή ευχάριστη, ευώδη, ο

χυμός του είναι ξινός, δριμύς και αναψυκτικός.Ο φλοιός του είναι θερμός, αρωματικός και πι-κρός. Τα σπέρματα είναι δηκτικά και πικρά,οφείλουν ίσως την πικρότητά τους στη μικρήποσότητα υδροκυανικού οξέως που περιέχουν.

Ο χυμός περιέχει κιτρικό οξύ (1,77%), κύριοπικρό συστατικό, γόμα, μηλικό οξύ (0,72%) καινερό (97,51%). Περιέχει ακόμη κιτρικό κάλιο,κιτρικό ασβέστιο, σακχαρόζη, σάκχαρο, λευκω-ματοειδείς ουσίες, γόμα ή γλισχραματώδηουσία, ίχνη σιδήρου, πυριτίου και φωσφόρου.

Η φλούδα του λεμονιού περιέχει αιθέρια

υγεία - βότανα8/ 32ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Επιμέλεια:

ΣΑΚΗΣ ΚΟΥΒΑΤΣΟΣ

info@herb.gr

ηηBιότοπος - περιγραφή

Η λατινική ονομασία της λεμονιάς είναι CITRUS limon (Κίτρον ηλεμονιά). Ανήκει στην οικογένεια των Ρουτιδών. Το δέντρο αυτόκατάγεται από τη Μηδία και την Ασσυρία. Σήμερα καλλιεργείταισε όλη την Ευρώπη και προπάντων σε Ελλάδα, Ισπανία, Πορτο-γαλία, Ιταλία και Γαλλία.

Y.Γ: Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr. Επίσης αν κάποιος φίλος αναγνώστης γνωρίζει οποιαδήποτε θεραπευτική ιδιότητα βοτάνου του τόπου μας που δεν είναι ευρέως γνωστή ή έχει κάποιο ερώτημα μπορεί νατο απευθύνει στην ηλεκτρονική διεύθυνση skouvatsos11@gmail.com

Λε ονιάΛεμονιά

ααΑπό τις 19:00 μέχρι και τις 00:00, το γραφικό χωριό μετατρέ-πεται σε χώρο θεάτρου, κάνοντας κάθε δρόμο, αυλή και ανοι-χτό χώρο, μέρος ενός μεγάλου σκηνικού και το χωριό Κερά,μια Σκηνή.

Πώς θα γίνει αυτό; Όπως μας εξήγησε η καλλιτεχνική διευ-θύντρια της θεατρικής δράσης Κερά, μια Σκηνή, Μέτη Πανα-γιωτοπούλου, «φέτος το χωριό της Κεράς που από πέρυσισυμμετέχει ενεργά στις Γιορτές Ρόκκας φιλοξενεί τις δράσειςθεάτρου. Έτσι σκεφτήκαμε να μετατρέψουμε όλο το χωριό σεμια σκηνή για δρώμενα, αποσπάσματα έργων, αφηγήσεις κτλ.Συγκεκριμένα μπαίνοντας ο θεατής στο χωριό θα έχει την δυ-νατότητα με ένα χάρτη να περιπλανηθεί από τις 7 το απόγευμαμέχρι τις 12 τη νύχτα και να παρακολουθήσει μικρά δρώμενα ταοποία θα επαναλαμβάνονται». Έτσι ο επισκέπτης ουσιαστικά θακάνει ένα ταξίδι στο χώρο και στον χρόνο». Στην δράση, όπωςεπεσήμανε η ίδια, συμμετέχουν καλλιτέχνες που έχουν κατα-γωγή ή δραστηριοποιούνται στην Κρήτη.

Παράλληλα η κα Παναγιωτοπούλου, υπογράμμισε την θερμήανταπόκριση των ντόπιων κατοίκων της Κεράς που πραγματικά“αγκάλιασαν” αυτήν την θεατρική δράση η οποία θα ζωντανέ-ψει το χωριό τους. « Η φιλοξενία τους, ο τρόπος με τον οποίοανοίγουν τα σπίτια τους είναι πραγματική συγκινητικός. Όλοι οικάτοικοι αυτές τις μέρες, μας βάζουν μες στα σπίτια τους κερ-νώντας μας ένα καφέ, ένα γλυκό και ουσιαστικά συζητάμε γιατην ιστορία του χωριού τους και των ανθρώπων τους».

«Η Κερά, είναι ένα υπέροχο, πανέμορφο χωριό, όπου σε κάθεγωνιά βλέπεις τη φύση στο μεγαλείο της, αναγνωρίζεις από τηνπρώτη στιγμή την κρητική φιλοξενία και το μεράκι, το γέλιο καιτο μπρίο των ανθρώπων. Αφετέρου 40 καλλιτέχνες από όλητην Κρήτη, επαγγελματίες, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, χορευτές συ-νεργάζονται για να δημιουργήσουν το καλύτερο αποτέλεσμαώστε το αποτύπωμα που θα έχουμε όλοι φεύγοντας από εδώνα είναι κάτι μαγικό» τόνισε.

«ΘΕΑΤΡιΚΗ πΕΡιπΛΑΝΗΣΗ»

Από την πλευρά της η Τρυφωνία Αγγελίδου, εκ μέρους τηςεταιρίας Θεάτρου Θέση που έχει αναλάβει το δραματουργικόκομμάτι της εκδήλωσης, εξήγησε ότι η δράση «Κερά ΜιαΣκηνή» περιλαμβάνει ελληνικά κείμενα από όλες τις χρονολο-γικές περιόδους, με αποσπάσματα θεατρικών έργων που δια-τρέχουν τα σημαντικότερα γεγονότα της ελληνικής ιστορίας

απο τον 17ο αι. έως και σήμερα. Συγκεκριμένα περιλαμβάνει σημαντικά λογοτεχνικά κείμενα

των Θεοτόκη, Παπαδιαμάντη, Ελύτη, μονολόγους της Ε. Παπα-δημητρίου για την Μικρασιατική καταστροφή κ.α

Ιδιαίτερη θέση κατέχει το Κρητικό θέατρο με κείμενα από τονΕρωτόκριτο.

Μάλιστα, σύμφωνα την ίδια, παρόμοιο πρότζεκτ δεν έχει ξανάγίνει στην Κρήτη ή στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Μετά τις παραστάσεις θα ακολουθήσει συναυλία από ρεμπέ-τικο σχήμα στην πλατεία της Κεράς.

ΤΟ πΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ

Οι δράσεις θεάτρου για παιδιά ξεκινούν από τις 18:00 το από-γευμα διαρκούν μέχρι τις 21:00. Τα θεατρικά δρώμενα ξεκινούνστις 19:00 κι ολοκληρώνονται στις 00:00. Οι θεατές έχουν τηδυνατότητα να επισκεφτούν το χωριό ανά πάσα στιγμή από τις17:30 και μετά.

Χρηστικά προτεινόμενα: μαξιλάρι, αθλητικά παπούτσια, ζα-κέτα.

πολιτισμός 9/ 33ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ�ΝΕΑΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

40 καλλιτέχνες από όλη τηνΚρήτη με 15 θεατρικές ομάδεςθα μετατρέψουν αύριο σε θεα-τρική σκηνή το χωριό της Κεράς,στη γνώριμη περιοχή της Κισά-μου, στο πλαίσιο των καλλιτε-χνικών και εκπαιδευτικών εκ-δηλώσεων Γιορτές Ρόκας.

ΣΤΗΝ ΚΕΡΑ

Ενα ολόκληρο χωριόΕνα ολόκληρο χωριόετατρέ εται σεμετατρέπεται σε

θεατρική σκηνήθεατρική σκηνή

ΕΛΕΝΗ

ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ

Από�τις�7�τοαπόγευμα�της�Κυριακής�στην

Κερά�Κισάμου,�ένας�πολυσυλλεκτικόςθίασος�καλλιτεχνών�της�Κρήτης

πρόκειται�να�μετατρέψει�όλο�το�χωριό�σεπαραστατική�σκηνή. ΣΤΗΝ ΚΙΣΑΜΟ

Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τον Ειρηναίο Γαλανάκη

Η Ιερά Μητρόπολις Κισάμου και Σελίνου και η Ενωση Προ-βολής του έργου του από Κισάμου και Σελίνου αοιδίμου Μη-τροπολίτου Ειρηναίου διοργανώνουν αύριο Κυριακή 12Αυγούστου και ώρα 7.30 μ.μ. στην αίθουσα του Τσατσαρω-νάκειου Πολιτιστικού Πολύκεντρου της Ιεράς ΜητροπόλεωςΚισάμου και Σελίνου, στην καθιερωμένη ετήσια εκδήλωσηΜνήμης και Τιμής στον αοίδιμο Μητροπολίτη Ειρηναίο Γαλα-νάκη. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα γίνει προσφώνησηαπό τον Σεβ. Μητροπολίτη κ. Αμφιλόχιο και σύντομη ανα-φορά στο κοινωνικό έργο του αοιδίμου Ιεράρχου Ειρηναίουαπό τον Πρόεδρο της Ενωσης κ. Δημ. Κυριτσάκη. Ακολούθωςθα τιμηθούν οι μεγάλοι δωρητές της Μητροπόλεως:

• Η κ. Παναγιώτα Φαλδαμή, για τη δωρεά ανέγερσης τουΦαλδάμειου Οικήματος στη μνήμη του συζύγου της ΣτέλιουΦαλδαμή και ανέγερσης πτέρυγας του Αννουσάκειου Ιδρύ-ματος. • Ο κ. Νικόλαος Τσατσαρωνάκης για τη δωρεά ανέ-γερσης του Τσατσαρωνάκειου Πολιτιστικού Πολύκεντρου και• Ο αείμνηστος Στρατηγός Βενιζέλος Σκαλίδης, για τη δωρεάανέγερσης πτέρυγας στο Αννουσάκειο Ιδρυμα Σύντομες ανα-φωνήσεις θα κάνουν οι τιμώμενοι και από μέρους του Στρα-τηγού Βενιζέλου Σκαλίδη, ο ανιψιός του ΜανώληςΜαυρομανωλάκης.

ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ “ΚΗΠΟΣ”

Παιδική παράσταση

Την παιδική παράσταση “Ο λύκος και τα 7 κατσικάκια” θαπαρουσιάσει το “Μικρό Θέατρο Λάρισας” την Τρίτη 14 Αυ-γούστου στις 7 μ.μ. και στις 9 μ.μ. στον Δημοτικό Κινηματο-γράφο “Κήπος”.

Κείμενο - Σκηνοθεσία : Γιώργος Πουλής Σκηνογραφία, Κο-στούμια, Ειδικές Κατασκευές, Κίνηση-χορογραφίες: Βαλεν-τίνο Βαλάσης Σχεδιασμός Φωτισμών : Πασχάλης Λόκας

Μουσική Επιμέλεια : Δημήτρης ΚαράτζιοςΠαίζουν: Γιώργος Πουλής, Κώστας Φερεντούρος, Ελισάβετ

Νομικού, Αντώνης Βαρθαλίτης, Άννα Κρίνου, Δάφνη Μαρ-κάκη, Κωνσταντίνα Τσιριμώνα, Μάιρα Αλεξοπούλου, JasonCollins

Είσοδος : 10 € Προπώληση : 8 €Έναρξη προπώλησης στο κιόσκι : 10/8/2018

ΣΤΑ ΚΑΘΙΑΝΑ

"Παραμύθια στο ταψί" Η παιδική παράσταση "Παραμύθια στο ταψί" θα

παρουσιαστεί την Δευτέρα 13 Αυγούστου στις 8μ.μ. στην πλατεία Καθιανών. Η παράσταση απευ-θύνεται σε παιδιά Νηπιαγωγείου και πρώτωντάξεων του Δημοτικού. Είσοδος Ελεύθερη.Διοργάνωση: Δήμος Χανίων, ΠολιτιστικόςΣύλλογος Καθιανών.

ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΩΡΙΟ

ΠαναποκορωνιώτικοςΕσπερινός

Παναποκορωνιώτικο Εσπερινό στον Ιερό Ναό Αγ. Χαρα-λάμπους στο Κόκκινο Χωριό διοργανώνει σήμερα Σάββατο11 Αυγούστου και ώρα 18.00 ο Σύλλογος Κοκκινοχωριανών«Αγ. Γεώργιος» σε συνεργασία με τον Δήμο Αποκορώνου καιτην Ομοσπονδία Σωματείων Αποκορώνου. Ο Εσπερινός θασυνδυαστεί με επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο για τη θυσίατων 120 Κοκκινοχωριανών στον Καραβόσπηλιο «ΜΕΤΑ-ΞΑΡΗ» καθώς και με επετειακή εκδήλωση για τη συμπλή-ρωση 40 χρόνων ζωής και δράσης του Συλλόγου.

ΣΤΑ ΔΕΛΙΑΝΑ

“Μπαλαντίνεια 2018”

Tα “Μπαλαντίνεια 2018”, διοργανώνουν ο Δήμος Πλατα-νιά, η Τοπική Κοινότητα Δελιανών και o Εκπολιτιστικός Σύλ-λογος την Κυριακή 12 Αυγούστου και ώρα 7.30 μ.μ., σταΔελιανά της Δημοτικής Ενότητας Κολυμπαρίου, αφιερωμέναστην Άλκηστη Αγοραστάκη. Το πρόγραμμα περιλαμβάνειΕπιμνημόσυνη δέηση, χαιρετισμούς, ομιλία από τον κ. Γε-ώργιο Αγοραστάκη με θέμα: “Αλκηστη Αγοραστάκη - ΜιαΣύγχρονη Τραγική Ηρωίδα” και κατάθεση στεφάνων. Θαακολουθήσουν παραδοσιακό κέρασμα από τον Δήμο Πλα-τανιά και τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Δελιανών και ΚρητικήΒραδιά από τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Δελιανών με το μου-σικό συγκρότημα του Ηλία Χορευτάκη ενώ θα συμμετάσχειτο Χορευτικό Συγκρότημα του Λαογραφικού Ομίλου Χανίων.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΑΕΑ

Εκδήλωση στο Κατσοματάδω Το παράρτημα Χανίων της πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιστών Εθνικής Αν-

τίστασης και Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας(ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ) διοργανώνει εκ-δήλωση αύριο Κυριακή 12 Αυγούστου στις 7 το απόγευμα στο Κατσοματάδω

Κισσάμου (στον δρόμο για Ελαφονήσι, στον χώρο του μνημείου) για τη μάχηκαι το συντριπτικό χτύπημα που έδωσε ο ΕΛΑΣ στη Σήραγγα Τοπολίων ενάντια

στους φασίστες Γερμανούς.

εε

πολιτισμός10/ 34ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Ο Σύλλογος Φίλων Θεάτρου Χανίων παρουσιάζει το έργο τουΝίκου Καζαντζάκη "Στα Παλάτια της Κνωσού» με τη συνδιοργά-νωση της Περιφέρεια Κρήτης, των Δήμων Αποκορώνου, Πλατα-νιά, Χανίων, Κισσάμου, ΚΕΠΕΔΔΗΧ – ΚΑΜ,, Jazz Train Studio.Το πρόγραμμα των παραστάσεων που ξεκινούν στις 9 το βράδυμε ελεύθερη είσοδο έχει ως εξής: Παρασκευή 17/8/2018 Θέα-τρο Α. Μινωτής, Άγιος Αντώνιος, Δήμου Πλατανιά Κυριακή19/8/2018 Κηποθέατρο Ν. Καζαντζάκης, Ηράκλειο Δευτέρα20/8/2018 Θέατρο Ανατολικής Τάφρου, Χανιά Τετάρτη22/8/2018 Δημοτικό Σχολείο Δήμου Πλατανιά Δευτέρα27/8/2018 1ο Δημοτικό Σχολείο Δήμου Κισσάμου Τετάρτη29/8/2018 Θέατρο Ερωφίλη, Fortezza, Ρέθυμνο Η ιστορία εκτυ-λίσσεται στα παλάτια της Κνωσού, στην Μινωική Κρήτη. Τηνεποχή που η Κρήτη ήταν αληθινά παντοδύναμη, με αποικίες απότη Δύση ως την Ανατολή και ο Μίνωας πανίσχυρος ηγέτης. Στοπαλάτι ζουν και οι δύο κόρες του Μίνωα, η Αριάδνη και η Φαί-δρα, δύο εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες. Ένας ξένος έρχεται

να ταράξει τα νερά και να προκαλέσει τα πρώτα ρήγματα στηνκυριαρχία του Μίνωα. Ο Θησέας, το βασιλόπουλο από τηνΑθήνα, έρχεται να δώσει ένα τέλος στον άδικο φόρο αίματοςπου πληρώνουν κάθε χρόνο οι Αθηναίοι. Στη γνωστή περιπέτεια,παίρνουν μέρος και τρία παιδιά: Η Κρινώ, πιστή υπηρέτρια τηςΑριάδνης, ο Χάρης, ο αδερφός της και ο Ίκαρος, ο καλός τουςφίλος.

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ – ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΥΗ - ΣΤΙΧΟΙ: Γιώτα ΜπούραΣΚΗΝΙΚΑ: Ευαγγελία Βολακάκη ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΒασιλικήΝτουντουλάκη – Jazz Train Studio ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΜΟΥΣΙΚΗ: Αλ-κυόνη Μαλεκάκη

ΔΙΑΝΟΜΗ (με σειρά εμφάνισης): Μαρία Καποκάκη, ΓιώργοςΒορνιωτάκης, Χρυσούλα Ψυλλάκη, Νάσος Αθανασόπουλος, ΛίναΚελαϊδή, Κατερίνα Ποντικάκη, Χριστίνα Βεριβάκη, Λιάνα Κωστο-πούλου, Παύλος Καστρινάκης, Ντένια Καραβασιλειάδη, Αργυρέ-νια Σπινθουράκη, Έλενα Αθανασοπούλου, ΑπόστολοςΜπουζάκης.

Ειδικότερα: Σάββατο 11 Αυγούστου• Θέατρο για παιδιά, ώρα έναρξης

20:15, προαύλιο δημοτικής σχολής Κε-φαλά

«Παραμύθια στο ταψί!» από το “Θέ-ατρο του παπουτσιού πάνω στο δέντρο”

Η θεία Μαργαρίτα και ο Ρένος ταξι-δεύουν όπου μπορούν να συναντήσουνπαιδιά που θέλουν να ακούσουν παρα-μύθια και να δοκιμάσουν τραγανά καιμυρωδάτα κουλουράκια…

Σύλληψη – Σκηνοθεσία-Αφήγηση: Βα-λεντίνα Παπαδημητράκη Στίχοι - Μου-σική: Αλέξανδρος ΙερωνυμίδηςΣκηνικά-Κοστούμια: Έμμα Μολλέ Επιμέ-λεια κίνησης: Μυρτώ ΠαπαδοπούλουΛαούτο, τραγούδι: Αλέξανδρος Ιερωνυ-μίδης

• Συναυλία παραδοσιακής μουσι-κής, ώρα έναρξης 22:22, προαύλιο δη-μοτικής σχολής Κεφαλά

Το μουσικό σχήμα “Μίτος” παρουσιάζειτραγούδια από τη νέα δισκογραφική τουδουλειά με τίτλο “Από την άκρη τωνακριώ” και μας ταξιδεύει στα μονοπάτιατης ελληνικής μουσικής παράδοσης.Από την Κρήτη ως τη Λέσβο κι από τηνΠελοπόννησο ως τη Θράκη, ο Αλέξαν-δρος Ιερωνυμίδης (λύρα), η ΜαρίαΠλουμή (λαούτο) και ο Γιάννης Χίνος(κιθάρα, λαούτο) ερμηνεύουν τραγούδιακαι σκοπούς της λαϊκής μας παράδοσης.

Κυριακή 12 Αυγούστου“Σιλάνς σιλβουπλέ” θεατρική παρά-

σταση βασισμένη στο ομώνυμο μυθι-στόρημα της Μαρινέλλας Βλαχάκη Ώραέναρξης 21:00, προαύλιο δημοτικήςσχολής Κεφαλά

Ένα κορίτσι μεγαλώνει κατά τη δεκαε-τία του 1960 σ’ ένα ορεινό χωριό τηςΚρήτης…

Κείμενο – σκηνοθεσία - ερμηνεία: Μα-ρινέλλα Βλαχάκη Δημιουργία video:

Βαγγέλης Καλαϊτζής Μουσική: Λεωνί-δας Μαριδάκης/ Ήχος – φώτα: Δ.Μα-νουσάκης Στα βίντεο εμφανίζονται οι:Μάνος Πετράκης (γάλλος φοιτητής) Γι-ούλικα Σκαφιδά (βιολογική μητέρα),Αναστασία Μανωλικάκη (μικρό κορίτσι),Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου (θετή μη-τέρα - φωνή), Αντώνης Περαντωνάκης(θετός πατέρας - φωνή) Προβάλλονταιαποσπάσματα της ταινίας μικρού μή-κους, «Σιλάνς σιλβουπλέ» του ΘοδωρήΠαπαδουλάκη.

Παρασκευή 17 ΑυγούστουΆνθρωπος και περιβάλλον: Να γνωρί-

σουμε τον Ορπακιά. Εκδρομικός περί-πατος στο δάσος του Ορπακιά,εκκίνηση από την πλατεία του χωριούώρα 18:00 Ανοιχτή συζήτηση για θέ-ματα τοπικού ενδιαφέροντος. Ώρα20:00, στο Λαογραφικό Μουσείο Κε-φαλά. Τη συζήτηση συντονίζει η περι-βαλλοντολόγος κα Αλέκα Μελιάδου.

ΣΤΙΣ 13 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

Συναυλία με τον ΠαντελήΘαλασσινό

Συναυλία με τον Παντελή Θαλασ-σινό θα γίνει τη Δευτέρα 13 Αυγού-στου στις 9 μ.μ. στο ΘέατροΑνατολικής Τάφρου. Οπως αναφέ-ρεται στο σχετικό Δ.Τ., ο ΠαντελήςΘαλασσινός, γυρίζει στο «κάστροτο παλιό του» τούτο το καλοκαίρι,κρατώντας το κλειδί που ανοίγει τιςθύμησες της ψυχής μας, μέσα απότο κύμα των μουσικών και το κα-ράβι των στίχων, που σαν γάργαρονεράκι μας τα τραγουδά εδώ και 30χρόνια...

Τραγούδια από την εποχή των Λα-θρεπιβατών, εως και την τελευταίατου δισκογραφική δουλειά “Με δυορολόγια”, θα μας παρουσιάσει,διανθισμένα με πολλές εκπλήξεις,έχοντας συνοδοιπόρους, το εκλεκτότου συγκρότημα, που το αποτελούν

οι:Σωτήρης Μαργώνης, βιολί, Λευτέ-

ρης Χαβουτσάς, κιθάρα, ΠέτροςΒαρθακούρης, κοντραμπάσο, Φί-λιππος Λευκαδίτης, τύμπανα, κρου-στά, Πάνος Δημητρακόπουλος,κανονάκι.

Σχεδιασμός ήχου-ηχοληψία:Γιώργος Καρυώτης & ΕυτύχηςΓιαννακούρας

Διοργάνωση : Αθλη-τική Ένωση Καμι-

σιανών - Ραπανιανών “Ο Ποσειδώ-νας”

Συνδιοργάνωση: ΔήμοςΧανίων|ΚΕΠΠΕΔΗΧ ΚΑΜ

Με τη στήριξη της ΠεριφέρειαςΚρήτης

Μέρος τον εσόδων θαδιατεθούν για φιλαν-θρωπικό σκοπό

Είσοδος: 15 € Προ-πώληση: 12 €

Έναρξη προπώλη-σης στο κιόσκι:6/8/2018

Καλοκαιρινές εκδηλώσεις, που περιλαμβάνουν θεατρικές και μουσικές παραστάσεις, περίπατουςκαι συζητήσεις διοργανώνει ο Σύλλογος Κεφαλιανών Αττικής - γιορτάζοντας τα 40 χρόνια λειτουργίαςτου - σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και τον Δήμο Αποκορώνου.

ΣΤΟΝ ΚΕΦΑΛΑ

Καλοκαιρινές εκδηλώσειςΚαλοκαιρινές εκδηλώσεις

ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΛΛΟΓΟ ΦΙΛΩΝ ΘΕΑΤΡΟΥ ΧΑΝΙΩΝ

Στα αλάτια της Κνωσού“Στα παλάτια της Κνωσού”

ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΤΑΦΡΟ

“Αντιγόνη” του Σοφοκλή

Θεατρική παράσταση: “Αντιγόνη” του Σοφοκλή θα ανέβειστο θέατρο της Ανατολικής Τάφρου σήμερα Σάββατο 11Αυγούστου στις 9.30 το βράδυ.

Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, «μετά την επι-τυχημένη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» του Ευριπίδη, o ΑιμίλιοςΧειλάκης και o Μανώλης Δούνιας συν-σκηνοθετούν φέτοςτην «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Η νέα μετάφραση είναι τουποιητή Γιώργου Μπλάνα, η πρωτότυπη μουσική του Στα-μάτη Κραουνάκη και τους πρωταγωνιστικούς ρόλους ερ-μηνεύουν η Αθηνά Μαξίμου, ο Αιμίλιος Χειλάκης και οΜιχάλης Σαράντης.

Οι δύο σκηνοθέτες ακολουθούν τα πρότυπα της αρχαίαςτραγωδίας, όπου όλοι οι χαρακτήρες του δράματος μοιρά-ζονται σε τρεις υποκριτές. Έτσι, ο Αιμίλιος Χειλάκης γίνεταιΚρέοντας και Ευρυδίκη, η Αθηνά Μαξίμου, Αντιγόνη και Τει-ρεσίας και ο Μιχάλης Σαράντης, Αίμονας, Σκοπός καιΙσμήνη. Τα οκτώ μέλη του χορού αναλαμβάνουν το ρόλοτων αφηγητών και διηγούνται την ιστορία της εμμονικήςσχέσης των ηρώων με τα πιστεύω τους.

Τιμές εισιτηρίων : 18 € κανονικό 14 € φοιτητικό –μαθη-τικό

Προπώληση : Κιόσκι Δημοτικής Αγοράς & viva.gr

ΣΕ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΑΝΙΑ

“Σινεμά στις πλατείες”

Συνεχίζονται οι κινηματογραφικές προβολές που διοργα-νώνει ο Δήμος Πλατανιά σε συνεργασία με το ΦεστιβάλΚινηματογράφου Χανίων, σε χωριά του Δήμου Πλατανιά .Η δράση “Σινεμά στις πλατείες”, αυτή τη βδομάδα θα βρί-σκεται στα παρακάτω χωριά:

- Σήμερα Σάββατο 11 Αυγούστου ώρα 9 μ.μ., στον Πλα-τανιά (παλιό Δημοτικό Σχολείο), με την προβολή της ται-νίας“ το παιδί που ήθελε να γίνει αρκούδα”

- Αύριο Κυριακή 12 Αυγούστου, ώρα 9 μ.μ., στο Κολυμ-πάρι (στον αύλειο χώρο της ΔΙΚΤΥΝΑ), με την προβολή τηςταινίας “ Το Μέσα Φως”.

ΣΤΙΣ 17 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

“Πολυτεχνίτης κι Ερημοσπίτης”

Το θεατρικό έργο των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου “Πο-λυτεχνίτης κι Ερημοσπίτης” θα παρουσιαστεί την Παρασκευή17 Αυγούστου στις 9:30 μ.μ. στο Θέατρο Ανατολικής Τάφρου.

Ο Θανάσης ένας φτωχός και αγράμματος επαρχιώτης έρχε-ται στην Αθήνα αναζητώντας μια καλύτερη τύχη.

Η Ρένα Νταλκά μεγάλο αστέρι του Μπουζουκιού τον βοη-θάει να βρει δουλειά. Σερβιτόρος, φωτογράφος βοηθός φαρ-μακοποιού, αστυφύλακας μέχρι και διατητής αγώνωνπυγμαχίας.

Από γκάφα σε γκάφα κι από πλάκα σε πλάκα δεν καταφέρ-νει να στεριώσει πουθενά.

Σκηνοθεσία: Βασίλης ΘωμόπουλοςΜε τους : Σπύρο Πούλη, Κώστα Καζάκος, Σοφία Βογιατζάκη,

Νικολέττα Καρρά, Τάκη Βλαστό, Ανδρέα Κωνσταντινίδη, Κα-τερίνα Θεοχάρη, Βασίλη Γιακουμάρο, Μαριλένα Ράδου.

Είσοδος: 16 €ΑΜΕΑ, Άνεργοι,Φοιτ., Μαθητές 6-12 ετών: 12 €Προπώληση: 12 €Έναρξη προπώλησης στο κιόσκι : 10/8/2018

ΣΤΑ ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙΑΝΑ

Μουσική βραδιάμε Idra Kayne και Dj MCD

Η Idra Kayne συναντά τον Dj Mcd σήμερα Σάββατο, μετάτις 10 μ.μ. στο “Καϊμάκι” στα Κουνουπιδιανά, σε ενα μονα-δικο live PA DJ set, όπου θα παρουσιάσει ζωντανα τις επι-τυχιες της καθως και γνωστα τραγούδια –soul, jazz, r’n’b -από τη διεθνή μουσική σκηνή.

Ιστορία της ΙατρικήςΙστορία της Ιατρικής: Eναναα ίθανο ταξίδι στον χρόνοαπίθανο ταξίδι στον χρόνο

Οι ιατρικές πρακτικές συνοδεύουντον άνθρωπο από τη στιγμή που έκα-νε τα πρώτα του βήματα στη γη. Οδρόμος που ακολούθησε η ιατρικήστο πέρασμα του χρόνου, είναι γε-μάτος από εκπληκτικές ιστορίες αυ-τοσχεδιασμού, άγνοιας, απάτης, πά-θους ή και λάθους.

ΓIAννης

ςτεφανοΓιAννης

M.Sc.

μέρος 91ο

ιστορικές αναφορές 11/ 35ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Γιατρός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, περίπουτο 750 π.Χ. Οι γιατροί της εποχής αυτής διέθετανσημαντικές γνώσεις για πολλές ασθένειες, έχονταςμελετήσει με προσοχή τα γραπτά των Ελλήνων για-τρών Ιπποκράτη και Γαληνού, αλλά και των ΙνδώνSushruta και Charaka.

Πανεπιστήμιο Πάντοβας στην Ιταλία, στα μέσα του16ου αιώνα. Ειδική αίθουσα ανατομίας, σχεδιασμένημε τρόπο ώστε όλοι οι φοιτητές να έχουν οπτικήεπαφή με τον καθηγητή και τις ιατρικές πράξεις του.

Συλλογή εξειδι-κευμένων χει-ρουργικών εργα-λείων, από το βι-βλίο του διάση-μου Γάλλου για-τρού και ανατό-μου Jean-Bapti-ste Marc Bourge-ry με τίτλο ‘’Πλή-ρης πραγματείαγια την ανθρώπι-νη ανατομία, συμ-περιλαμβανομέ-νης της λειτουρ-γικής ιατρικής’’(1830).

Απεικόνιση χει-ρουργείου ρωμαϊ-κών λεγεώνωνστο πεδίο τηςμάχης, περιόδου1ου έως 3ουαιώνα μ.Χ.

Νοσοκόμα εκπαιδεύει παιδί με σακχαρώδηδιαβήτη, ώστε να μπορεί να κάνει μόνο τουτις ενέσεις ινσουλίνης, Νέα Υόρκη, 1962.

Εξαγωγή εμβρύου από τη μήτρα με ειδικό εργαλείο, απότο άτλαντα ανατομίας Frank Netter (1952).

Σύριγγα για υποδερμικές ενέσεις, περιόδου 1910-1920.

»

»

»

»

Οδοντιατρικά εργαλεία της Βικτωριανής εποχής, από το Λον-δίνο των μέσων του 19ου αιώνα.

Tα σκευάσματα θεραπείας διαφόρων ασθενειών μετην ετικέτα “Kickapoo” έκαναν θραύση στην Αμερική του19ου αιώνα, βασιζόμενα (όπως υποστήριζαν) σε συντα-γές μάγων της ομώνυμης φυλής Ινδιάνων, που ζούσεπαλαιότερα στα βουνά της πολιτείας του Τέξας…

»

»

»

βιβλίαβιβλία

Το ο τικό νεύροΤο οπτικό νεύροΜαρία Γκάινσαμετάφραση: Μαρία Μπεζαντάκου

Εκδότης: Opera

"Το οπτικόνεύρο" είναιένα βιβλίογραμμένο με"ματιές", τιςματιές μιαςγ υ ν α ί κ α ςπου εστιάζεισε πίνακεςζωγραφικής,

στους καλλιτέχνες που τους ζωγρά-φισαν, στον ιστορικό τους χρόνο καιστην προσωπική ιστορία κάθε ζω-γράφου μέσα στο περιβάλλον του.Δεν πρόκειται, όμως, για ένα δοκί-μιο ιστορίας της τέχνης, ούτε για κά-ποια εικαστική προσέγγιση έναντιμιας άλλης. Καθένα από τα έντεκακεφάλαια του βιβλίου μπορεί ναδιαβαστεί ως μέρος ενός μυθιστο-ρήματος που αφηγείται μια προσω-πική και οικογενειακή ιστορία, ή ωςμια διαφορετική ιστορία που εισδύειστη ζωγραφική για να ανιχνεύσειτους μυστηριώδεις δεσμούς ανά-μεσα στο έργο τέχνης και τον παρα-τηρητή του.

Το κορίτσι α ταΤο κορίτσι απ' τα

κα νοχώραφακαπνοχώραφα

και άλλεςκαι άλλες

ιστορίεςιστορίεςΔημήτρης ΡέζοςΕκδότης: Ραδάμανθυς

Επτά ιστορίεςπεριέχει το βι-βλίο του Δημή-τρη Ρέζου.Διηγήσεις απότην εποχή τηςτρυφηλότηταςκαι της ευμά-ρειας, εκεί, σταχρόνια της αλ-λαγής της Χιλιε-

τίας, ως τους συναρπαστικούς καιρούςμας. Λογοτεχνικοί στοχασμοί, έρωτες,φόβοι και ανασφάλειες μα και αισιόδο-ξοι συνειρμοί με χιουμοριστική προσέγ-γιση στην σκληρή, καταθλιπτικήπραγματικότητα. Από τα νησιά του Ιο-νίου στις Κυκλάδες, μετά στις Αθηναϊ-κές γειτονιές και από κει στην Κρήτη, οσυγγραφέας ταξιδεύει με καρφωμένοτο βλέμμα του σε έναν μεγεθυντικόφακό που αναδεικνύει χρώματα καιμουσικές μιας χώρας που όλα τα έχεικαι όμως υποφέρει. Ένα κύμα ζωγρα-φίζει πάνω στην αμμουδιά και τα αστέ-ρια βάφουν με φως άλλη μια νύχτα...

Μετά τα αφύσικαΜετά τα αφύσικαΙωάννης Π. ΙωαννίδηςΕκδότης: Κέδρος

Έχεις κάτι καλόνα προτείνεις γιατίτλο; Δεν χρει-άζεται να διαβά-σεις το βιβλίο,δεν έχουμεκαιρό, απλώςσκέψου κάποιονκαλό τίτλο. Δενφαίνεται πια ούτετο όνομα του

συγγραφέα, πάει, σάπισε κι αυτό, δενξέρω καν ποιος έγραψε το κείμενο. Θαδιασώσω το βιβλίο του σαπισμένου συγ-γραφέα, αφού δεν μπορώ να διασώσωτον ίδιο. Θα βάλω κι ένα όνομα για συγ-γραφέα. Μη μου πεις πως θα το πάρουνείδηση. Και λοιπόν; Όλοι θα καταλάβουνκαι κανείς δεν θα κάνει τίποτα. Είναι όλαψεύτικα, Ευζώιε, πρέπει να το συνηθί-σεις. Ακόμα κι εσύ είσαι ψεύτικος. Ακόμακι εγώ είμαι ψεύτικος. Δεν υπάρχουμε,απλώς σκεφτόμαστε. Σκεφτόμαστε, άραδεν υπάρχουμε. Ας βρούμε ένα καλόόνομα συγγραφέα.

ΣουφλέΣουφλέΑσλί Ε. Περκέρμετάφραση: Θάνος Ζαράγκαλης

Εκδότης: Ωκεανός

Η Λίλα όποτεέβλεπε να κα-ταρρέει το κέν-τρο του σουφλέτης, είχε την εν-τύπωση πωςέβλεπε μπροστάτης την ίδια τηζωή της να ξε-φουσκώνει καινα καταρρέει...

Ξαφνικά βούλιαζε το κέντρο της ψυχήςτης και η ζωή γύρω της γινόταν συντρίμ-μια. Τα σκαμπανεβάσματα της μοίραςτης της θύμιζαν το θρυλικό της σουφλέ...Όποτε συνέβαινε κάτι που της έδινεχαρά και φούσκωνε την ψυχή της, σύν-τομα μια δυστυχία ερχόταν να της χτυ-πήσει την πόρτα και να την βουλιάξειστα τάρταρα...Ο Μαρκ έμαθε να μαγειρεύει για να για-τρέψει τον πόνο και να ξεπεράσει τοπένθος που τον είχε πλακώσει μετά τονθάνατο της γυναίκας του...Η Φερντά μοναδική διέξοδο είχε τηνκουζίνα της και τη μαγειρική για να γλυ-τώνει από τη υστερία της μητέρας τηςπου χρησιμοποιούσεκάθε τρόπο για να την καταρρακώνει...Η Λίλα πάσχιζε να λησμονήσει τις απο-γοητεύσεις του παρελθόντος μαγει-ρεύοντας για τους νοικάρηδές της...Τρεις καρδιές ραγισμένες που ζουν στοτρίγωνο Παρίσι, Ιστανμπούλ, Νέα Υόρκηπου βρίσκουν το φάρμακο στον πόνοτους σε μια συνταγή για σουφλέ.

Aφορμή

Ο Ζία Χάιντερ Ράχμαν γεννή-θηκε σε μια αγροτική περιοχή τουΜπλαγκλαντές, μεγάλωσε στηΜεγάλη Βρετανία και σπούδασεσε κορυφαία πανεπιστήμια. Εργά-στηκε επί σειρά ετών στον χρημα-τοπιστωτικό τομέα και σήμεραείναι δικηγόρος με αντικείμενοδραστηριότητας τα ανθρώπιναδικαιώματα και το διεθνές δίκαιο.Το Υπό το φως των όσον γνωρί-ζουμε είναι το πρώτο του μυθι-στόρημα.

Σπάνια ξεκινώ κάποιο κείμενομε αναφορά στο βιογραφικό τουσυγγραφέα, εντούτοις σήμερανιώθω πως αυτό αποτελεί το κα-τάλληλο κλειδί εισόδου. Γιατί συ-νέβη αυτό άραγε; Για δύο λόγους.Ο πρώτος λόγος είναι η αντανα-κλαστική κίνηση, μετά την ανά-γνωση ενός τόσο σπουδαίουμυθιστορήματος, για αναζήτησηλεπτομερειών σε σχέση με τονσυγγραφέα, ιδιαίτερα για όσασχετίζονται με την υπόλοιπη ερ-γογραφία του· και όμως, αυτόείναι το πρώτο βιβλίο του Ράχμαν.Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνειμε την αλήθεια του βιβλίου, όχιτην αλήθεια των γεγονότωναυτών καθ' εαυτών, αλλά τηναλήθεια του συγγραφέα, γιατί,πίσω από όλες τις τεχνικές αρετέςτου μυθιστορήματος, και είναι αρ-κετές αυτές οι αρετές, εκείνο πουκαθηλώνει τον αναγνώστη είναι ηανάγκη του αφηγητή να γράψειτην ιστορία τού φίλου του πουεμφανίστηκε, χρόνια μετά την τε-λευταία τους συνάντηση, έναπρωινό στην πόρτα του σπιτιούτου.

Στις πρώτες ώρες ενόςπρωινού του Σεπτεμβρίου2008, έκανε την εμφάνισήτου στην πόρτα του σπι-τιού μας στο νότιο Κένσιγ-κτον ένας εξουθενωμένος,ταλαίπωρος σκουρόχρω-μος άνδρας που τα μήλατου εξείχαν πάνω από μιααπεριποίητη γενειάδα.Έμοιαζε κάπου μεταξύ σα-ράντα και πενήντα χρο-νών και είχε ύψος γύρω

στο ένα και ογδόντα, με-ρικά εκατοστά πιο κοντόςαπό μένα.

Ο Ζαφάρ, λοιπόν, φίλος τουσυγγραφέα και συμφοιτητής τουστην Οξφόρδη, θα χτυπήσει έναπρωί το κουδούνι της οικείας τουΡάχμαν στο νότιο Κένσιγκτον τουΛονδίνου. Αρχικά δεν θα τον ανα-γνωρίσει. Τα χρόνια που μεσολά-βησαν, το ταλαιπωρημένο τουπαρουσιαστικό και το αναπάντεχοτης επίσκεψης. Η αλήθεια είναιόμως πως ο Ράχμαν δυσκολεύε-ται να αναγνωρίσει τον ίδιο τουτον εαυτό. Η καριέρα του καταρ-ρέει, ο γάμος του περνάει κρίση,οι άξονες περιστροφής τής ζωήςτου δείχνουν προβληματικοί.

Ο Ράχμαν θα προσφέρει φιλο-ξενία στον Ζαφάρ, εκείνος θα τηνδεχτεί χωρίς στιγμή όμως να εγ-καταλείψει την εικόνα του ταξι-διώτη, εκείνου που ανά πάσαστιγμή είναι έτοιμος να ανοίξειτην πόρτα και να εξαφανιστεί,χωρίς προειδοποίηση. Μέσα απότις συζητήσεις των δύο αλλά καιτα δεκάδες σημειωματάρια που οΖαφάρ έχει κουβαλήσει, και πρό-κειται να αφήσει στον φίλο του, οΡάχμαν, αφού επανειλημμένωςπροσπαθήσει ανεπιτυχώς να τονπείσει να γράψει ο ίδιος την ιστο-ρία του, θα καταπιαστεί με τηνιστορία του φίλου του, ιστορίαόμως που αφορά και τον ίδιο,ίσως όχι εξ αρχής αλλά σίγουραστην πορεία της, στη διαδρομήτης εξιστόρησής της, όχι μόνοεξαιτίας των κοινών τόπων στουςοποίους συναντήθηκαν οι δυοτους ή από τους οποίους πέρα-σαν οι δυο τους, αλλά και όσωνανέκυψαν παραπλεύρως, εξαφορμής της διήγησης τουΖάφαρ, φαινομενικά άσχετων, μαικανών να προκαλέσουν μικρότε-ρες ή μεγαλύτερες εκρήξεις στονΡάχμαν.

Οι δύο πλευρές του Ράχμαν, ομπαγκλαντεσιανός και ο δυτικόςτου εαυτός, η διαρκώς αιωρού-μενη αίσθηση του απάτριδα, οιανησυχίες σε προσωπικό, συναι-σθηματικό και επαγγελματικό επί-

πεδο, θα έρθουν να συναντήσουντον κόσμο στις αρχές του 21ουαιώνα, με την έννοια του τοπικούνα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί, ταμαθηματικά και την εφαρμογήτους στα πλέον σύνθετα χρημα-τοοικονομικά προϊόντα αλλά καιως φιλοσοφική προσέγγιση, τοξεθώριασμα του αμερικανικούονείρου, παρότι πλέον έχει υπο-στεί κι αυτό παγκοσμιοποίηση, τησπουδαία λογοτεχνία, καταφύγιοκαι αφετηρία του κόσμου.

Ο Ράχμαν πατάει στέρεα στηνκλασσική λογοτεχνία, την οποίααγαπάει και στην οποία δεν χάνειευκαιρία να αναφέρεται. Ο απο-λογιστικός χαρακτήρας της αφή-γησης, ευρισκόμενης μετά τοπέρας του τέλους της ιστορίας, οισυνεχείς παρεκβάσεις, τόσο απόπλευράς Ζαφάρ κατά τη διάρκειατων συζητήσεων, όσο και απόπλευράς Ράχμαν κατά τη διάρκειατης συγγραφής, αλλά κυρίως ηεπιτακτική ανάγκη να ειπωθείαυτή η ιστορία, δημιουργούν ένααίσθημα αναγνωστικής αγωνίαςκαι βαραίνουν την κάθε λεπτομέ-ρεια, ανεξαρτήτως μεγέθους, πουσε συνδυασμό με το εύρος τωνγνώσεων και των αναφορών τουβιβλίου μετατρέπουν το Υπό τοφως των όσων γνωρίζουμε σεένα σπουδαίο μυθιστόρημα.

Ένα εκκωφαντικό λογοτεχνικόντεμπούτο.

ΓιΑννης ΚΑλοΓΕροΠουλος

yannis.kalo@gmail.com • no14me.blogspot.gr/

Υ ό το φως των όσων γνωρίζου εΥπό το φως των όσων γνωρίζουμε» Zia Haider Rahman (μτφρ. Ανδρέας Μιχαηλίδης, εκδόσεις Πόλις)

πολιτισμός12/ 36ΧΑΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ11 Αυγούστου 2018

Δύο ελληνικά βίντεο διαγωνίζονται για το ευρωπαϊκό βραβείο Museums in Short 2018

ΑΠΕ-ΜΠΕ »

Δύο σύντομα βίντεο, ένα από το ΔιαχρονικόΜουσείο Λάρισας και ένα από το ΑρχαιολογικόΜουσείο Κυθήρων, είναι μεταξύ των 12 φιναλίστπου διεκδικούν το βραβείο Museums in Short2018. Φέτος, πέμπτος χρόνος λειτουργίας του ευ-ρωπαϊκού διαγωνισμού, συμμετείχαν συνολικά 49μουσεία από 20 ευρωπαϊκές πόλεις. Τα φιλμ πουσχετίζονται με τα δυο ελληνικά μουσεία επιλέχθη-καν στη βραχύβια λίστα μαζί με άλλα δέκα που αν-τιπροσωπεύουν μουσεία από τη Δανία, τηνΟλλανδία, την Ισπανία, τη Σλοβενία, τη Λιθουανία,την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Βοσνία & Ερζεγοβίνη και

τη Σουηδία.Οι νικητές θα ανακοινωθούν στην τελετή απονο-

μής στο Πιράν της Σλοβενίας την 31η Αυγούστου2018, όπως επίσης και το φιλμ που απέσπασε τηνπροτίμηση του κοινού (η ηλεκτρονική ψηφοφορίαθα ξεκινήσει σε λίγες ημέρες από την ιστοσελίδατου Museums in Short 2018 http://www.museum-sinshort.eu ). Τους 12 φιναλίστ, που επέλεξε μιακριτική επιτροπή αποτελούμενη από μουσεία,ΜΜΕ και επαγγελματίες βίντεο, μπορεί να παρα-κολουθήσει κανείς στην ιστοσελίδα του Museumin Short στο Facebook

(https://www.facebook.com/museumsinshort/ ).