ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑΞΗ Β΄

Αγαπητά μας παιδιά, Όπως παρατηρείτε στο σχεδιάγραμμα , φέτος θα πρέπει να διδαχθείτε τρεις χρονικές περιόδους της Ιστορίας της Κύπρου από το 58 π.Χ./30 π.Χ. περίπου μέχρι το 1489 μ.Χ. Κάθε τμήμα μέχρι τη μέρα που έκλεισαν τα σχολεία- λόγω του κορωνοϊού- έχει φτάσει σε ένα ορισμένο σημείο, επομένως η επανάληψη που θα κάνει ο καθένας/η καθεμιά από εσάς θα στηριχτεί στα όσα διδάχθηκε. Το υλικό που έχετε στα χέρια σας περιέχει ερωτήσεις μέχρι και την περίοδο της Φραγκοκρατίας σε περίπτωση που κάποιος/κάποια από εσάς ενδιαφέρεται να προχωρήσει παρακάτω. ΓΕΝΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ Κατά Ρωμαϊκή περίοδο η Κύπρος εκχριστιανίστηκε. Με τον διαχωρισμό της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η Κύπρος έγινε μέρος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Σε όλη αυτή την περίοδο, που κράτησε σχεδόν χίλια χρόνια, δέχτηκε επιδρομές από Σαρακηνούς. Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος κατέκτησε την Κύπρο το 1191 και την μεταβίβασε σε ξένους βασιλιάδες, τους Ναΐτες, αργότερα στους Λουζινιανούς που την πούλησαν αργότερα στους Ενετούς. Η περίοδος αυτή ήταν δυσβάστακτη για τον λαό της Κύπρου.

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΥΨΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2019-2020

ΧΡΗΣΙΜΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΤΕ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ: Στη διάρκεια της σχολικής χρονιάς η διδασκαλία ακολουθούσε τη χρονική σειρά των ιστορικών γεγονότων στον Μεσογειακό χώρο και για τον λόγο αυτό φέρνατε εναλλάξ τα δύο βιβλία Ιστορίας. Για λόγους πρακτικούς στην επανάληψη σας δίνονται ξεχωριστά οι ερωτήσεις για τα δύο βιβλία. Για το βιβλίο Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία έχουν ήδη αναρτηθεί οι ερωτήσεις. Κατά τη μελέτη σας καλό είναι να μελετάτε κάθε περίοδο και στα δύο βιβλία και μετά να προχωρείτε στην επόμενη. Για να διευκολυνθείτε σας δίνεται στο τέλος των ερωτήσεων ο ιστότοπος, όπου μπορείτε να δείτε τον ετήσιο προγραμματισμό του μαθήματος. Ευελπιστούμε ότι θα ξεπεραστούν τα προβλήματα και ότι η διδασκαλία θα συνεχιστεί κανονικά μέχρι το τέλος σχολικής χρονιάς. Σημειωτέον ότι για την επανάληψή σας μπορείτε να χρησιμοποιείτε και άλλες πηγές, όπως άλλωστε γινόταν και κατά τη διδασκαλία, από τους μαθητές τουλάχιστον οι οποίοι έδειχναν περισσότερο ενδιαφέρον. Επί πλέον δεν θα σας δοθούν ερωτήσεις για θέματα που διδάχθηκαν, αλλά δεν περιλαμβάνονται στο βιβλίο , π.Χ. «Οι Αρμένιοι στην Κύπρο.»

Ξεκινάμε λοιπόν τις

Τις απαντήσεις θα τις δώσετε εσείς.

ΡΩΜΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ (30 π.Χ.-330 μ.Χ.) [σελ. 56-63] 1. Ποιοι ήταν οι λόγοι για τους οποίους οι Ρωμαίοι ήθελαν να καταλάβουν την Κύπρο; ( να αναπτυχθούν οι οικονομικοί, στρατιωτικοί και πολιτικοί λόγοι) 2. Ποια υπήρξε η αφορμή για την κατάληψη της Κύπρου από τους Ρωμαίους ; 3. Ποιες ήταν οι συνέπειες της ρωμαϊκής κατάληψης της Κύπρου; ( να αναπτυχθούν τέσσερις τουλάχιστον συνέπειες) 4. Με ποια μέτρα ο Κικέρων προσπάθησε να διορθώσει την άσχημη κατάσταση που επικρατούσε στην Κύπρο λόγω κακοδιοίκησης; 5. Τι αποτέλεσε η Κύπρος αμέσως μετά την κατάληψη της από τους Ρωμαίους και από ποιον διοικήθηκε ; 6. Σε πόσες και ποιες επαρχίες διαιρέθηκε η Κύπρος κατά τη ρωμαϊκή περίοδο;

7. Ποιους θεσμούς (διοικητικά σώματα ) είχαν οι διάφορες πόλεις της Κύπρου και ποιες οι αρμοδιότητες των θεσμών αυτών κατά τη ρωμαϊκή περίοδο;; 8. α. Τ ι ήταν το «Κοινόν των Κυπρίων » και ποιες οι αρμοδιότητές του; β. Ποια υπήρξε η συμβολή του «Κοινού των Κυπρίων»; 9. Ποια υπήρξε η συμβολή (συνεισφορά ) των αιρετών συμβουλίων στη ζωή των Κυπρίων;

10. Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι παράγοντες της πολιτιστικής ανέλιξης της Κύπρου κατά τη ρωμαϊκή περίοδο; 11. Τι φανερώνει η ύπαρξη πολλών επιβλητικών, ιδιωτικών και δημόσιων κτηρίων στις μεγάλες πόλεις της Κύπρου, κατά τη ρωμαϊκή περίοδο; 12. Να αναφέρετε τα σπουδαιότερα θέατρα και στάδια που δημιουργήθηκαν στην Κύπρο κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Για ποιους σκοπούς χρησιμοποιούνταν; 13.Να δώσετε κατατοπιστικό σημείωμα για τα Ασκληπιεία ( τι ήταν, ως τι λειτουργούσαν, τι φανερώνει η ύπαρξη τους στην Κύπρο ) 14. Να περιγράψετε μια ιδιωτική κατοικία εύπορης οικογένειας της ρωμαϊκής εποχής στην Κύπρο. Να αναφέρετε τις ονομασίες τέτοιων κατοικιών και τις πόλεις/τα χωριά στις οποίες/στα οποία βρίσκονται. 15. Πότε και ποιοι Απόστολοι δίδαξαν τον Χριστιανισμό στην Κύπρο; Να παρουσιάσετε τη δράση τους. 16. Ποια δεινά μάστιζαν την Κύπρο όταν η Αγία Ελένη έφτασε στο νησί; Πώς βοήθησε η παρουσία της στην αναζωογόνηση του νησιού; Με ποιο μοναστήρι συνδέεται το πέρασμα της Αγίας Ελένης από το νησί;

Αγία Ελένη Μονή Σταυροβουνίου Η ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ (4ος – 7ος αιώνας)[σελ. 68-75] 1.Πώς είναι οργανωμένη η διοίκηση της Κύπρου κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο; (επαρχία στην οποία ανήκει ανήκει , τμήμα της αυτοκρατορίας στο οποίο ανήκει, πρωτεύουσα, διοικητής, διοικητικές περιφέρειες) 2. Ποιοι υπήρξαν οι σημαντικότεροι παράγοντες της κυπριακής οικονομίας κατά τη διάρκεια των πρωτοβυζαντινών χρόνων; ( πέντε παράγοντες ) 3.Ποιες ήταν οι κυριότερες ασχολίες των Κυπρίων κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο; Ποιες από αυτές τις ασχολίες συνεχίζονται μέχρι σήμερα; 4. ΤΟ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ -Τι σημαίνει ο όρος αυτοκέφαλο της Εκκλησίας; -Για ποιο λόγο οι πατριάρχες της Αντιόχειας επιθυμούσαν την υποταγή της Κυπριακής Εκκλησίας; -Ποιο επιχείρημα προέβαλλαν για να την υποτάξουν. -Πότε έγινε η πρώτη προσπάθεια/ απόπειρα υποταγής και ποια κατάληξη είχε η προσπάθεια των Αντιοχέων; -Πότε έγινε η δεύτερη προσπάθεια/απόπειρα υποταγής και από ποιον; Ποιο επιχείρημα προέβαλλε αυτή τη φορά ο Πατριάρχης Αντιόχειας για να υποτάξει την Εκκλησία της Κύπρου; Ποια ήταν η θέση του αυτοκράτορα Ζήνωνα στο ζήτημα της υποταγής; -Ποιο γεγονός μεσολάβησε ώστε η Εκκλησία της Κύπρου να γλιτώσει από την επιβουλή των Αντιοχέων; (Να γίνει αναφορά στα γεγονότα που αφορούν στο όραμα του Ανθέμιου και στον ρόλο που διαδραμάτισε) -Με ποια Σύνοδο διασφαλίστηκε η ανεξαρτησία της Κυπριακής Εκκλησίας; -Ποια προνόμια παραχώρησε ο αυτοκράτορας Ζήνωνας στον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου και ποια υπήρξε η σημασία τους για την Κυπριακή Εκκλησία; ( τρία προνόμια, τρία σημεία για τη σημασία) 5.Ποιος τύπος κυριάρχησε στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική του 5ου και 6ου αιώνα π.Χ.

6. Από πού αντλούσαν οι τεχνίτες τα θέματα των μωσαϊκών δαπέδων των εκκλησιών και γιατί; 7.Που οφείλεται η μεγάλη αξία των κυπριακών ψηφιδωτών παραστάσεων της Πρωτοβυζαντινής περιόδου; Να αναφέρετε μία εκκλησία στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου, στην οποία ένας σύγχρονος

επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει τα ψηφιδωτά αυτής της περιόδου. Να αναφέρετε δύο εκκλησίες στα κατεχόμενα, από τις οποίες κλάπηκαν τα ψηφιδωτά αυτής της περιόδου. 8. Στη σελίδα 69 του βιβλίου να μελετήσετε τις εικόνες και το κείμενο που αφορά τους θησαυρούς της Λάμπουσας και να είστε σε θέση να αναγνωρίζετε τα εικονιζόμενα αντικείμενα, αν τα δείτε εκτός της συγκεκριμένης σελίδας του βιβλίου. Για την ενότητα «Οι Αρμένιοι στην Κύπρο» δεν θα υποβληθούν ερωτήσεις αλλά ρίξτε μια ματιά στις σημειώσεις σας, για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα της πρωτοβυζαντινής περιόδου.

ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (7ος – 10ος αιώνας) [σελ. 74-75] 1. Ποιος ήταν ο κύριος στόχος της αραβικής πολιτικής και σε ποιον βαθμό η κατάληψη της Κύπρου θα

συνέβαλλε στην υλοποίησή του; Ή Ποια ήταν τα αίτια των αραβικών επιδρομών στη Κύπρο; (4 σημεία)

2.Να παρουσιάσετε τα γεγονότα της πρώτης επιδρομής του Μοαβία στην Κύπρο το 649 μ.Χ. και της

δεύτερης επιδρομής του το 653/4 μ.Χ.

3.Τι ήταν το καθεστώς συγκυριαρχίας που επιβλήθηκε στην Κύπρο μεταξύ Βυζαντινών και Αράβων; Τι

προέβλεπε; Γιατί κατά την άποψή σας οι Άραβες και οι Βυζαντινοί κατέληξαν σε αυτή τη λύση;

4. Τι σημαίνει μετοικεσία; Για ποιους λόγους ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός ο Β΄ μετέφερε τους Κυπρίους

στον Ελλήσποντο; Τι καταδεικνύει η απόφασή του; ( Ενδιαφερόταν για τη σωτηρία των Κυπρίων ή είχε

άλλα κίνητρα;) Κατά την προσωπική σας γνώμη ήταν σωστή ή λανθασμένη απόφαση και γιατί; Ποια

φράση που ακούγεται σήμερα στη λειτουργία, θυμίζει το γεγονός της μετοικεσίας;

5.Ποιες ήταν οι συνέπειες των αραβικών επιδρομών στην Κύπρο από τον 7ο μέχρι τον 10ο αιώνα μ.Χ.;

6. Ποιο μνημείο στη Λάρνακα συνδέεται με την πρώτη αραβική επιδρομή στην Κύπρο και με ποιον τρόπο

συνδέεται;

7.Πότε και από ποιον απελευθερώθηκε οριστικά η Κύπρος από τους Άραβες;

Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς

Για την ενότητα «Οι Μαρωνίτες στην Κύπρο» δεν θα υποβληθούν ερωτήσεις , γιατί εκτός του ότι δεν έχει διδαχθεί ακόμη, δεν έχει καμία σχετική πληροφορία το βιβλίο σας και υπό τις περιστάσεις δεν επιθυμούμε να σας επιβαρύνουμε με επί πλέον έρευνα. Επιφυλασσόμαστε για το μέλλον….

Η ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΡΙΩΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟ (965 – 1191) [σελ. 76-79]

1. Πώς είναι οργανωμένη διοικητικά η Κύπρος κατά την κυρίως βυζαντινή περίοδο;

2.Να εξηγήσετε , γιατί οι Κομνηνοί θωράκισαν αμυντικά τη βόρεια Κύπρο. Ποια κάστρα έκτισαν για να

υλοποιήσουν τον στόχο τους;

3. Να αναφέρετε τέσσερις αιτίες των αποστασιών των διοικητών της Κύπρου.

Να αναφέρετε τις τρεις αποστασίες αυτής της περιόδου, τους πρωτεργάτες τους και το αποτέλεσμά τους.

Ποια από τις τρεις αποστασίες έγινε αιτία να περιέλθει η Κύπρος σε ξένο λαό ;( στους Άγγλους αρχικά…)

4. Ποια προϊόντα καλλιεργούσαν και ποια εμπορεύονταν οι Κύπριοι κατά την κυρίως βυζαντινή εποχή;

5. Τι καταδεικνύει η ίδρυση πολλών μοναστηριών στην Κύπρο κατά την κυρίως βυζαντινή περίοδο;

6.Ποιο ρόλο διαδραμάτισαν τα μοναστήρια στη ζωή των Κυπρίων;

7. Ποιο ιδιαίτερο στοιχείο παρουσιάζει η εκκλησιαστική αρχιτεκτονική στην Κύπρο τον 12ο αιώνα μ.Χ. σε

σχέση με τον υπόλοιπο βυζαντινό κόσμο; Σε τι βοήθησε η ιδιομορφία αυτή;

Εκκλησία Αγίου Νικολάου

8. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των τοιχογραφιών της κυρίως βυζαντινής περιόδου;

9.Πού προσφερόταν η αγωγή των παιδιών κατά την κυρίως βυζαντινή περίοδο και τι περιελάμβανε;

10.Τι είναι η ακριτική ποίηση, πώς μεταφέρθηκε στην Κύπρο και γιατί είχε τόσο μεγάλη απήχηση στον

λαό;

Η ΦΡΑΓΚΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ- ΟΙ ΛΑΤΙΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ (1192 – 1489) [σελ. 80-91]

Απαντήστε τις ερωτήσεις για να κατανοήσετε τα γεγονότα που οδήγησαν το νησί μας στη Φραγκοκρατία:

1.

- Για ποιους λόγους ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος παραχώρησε την Κύπρο στους Ναϊτες Ιππότες;

- Πώς συμπεριφέρθηκαν οι Ναΐτες στους Κύπριους και ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτής της

συμπεριφοράς;

- Αφού ο Ριχάρδος ακύρωσε τη συμφωνία με τους Ναΐτες σε ποιον παραχώρησε το νησί; Ποια περίοδος

αρχίζει για την Κύπρο με αυτή την παραχώρηση;

2. Με ποιο τρόπο θεμελίωσε ο Γκυ ντε Λουζινιάν το φεουδαρχικό πολίτευμα στην Κύπρο;

Για να κατανοήσετε τι είναι το φεουδαρχικό πολίτευμα σας δίνονται οι παρακάτω πληροφορίες:

Συνθήκες διαμόρφωσης της φεουδαρχίας

Κατά το Μεσαίωνα η οικονομία ήταν αγροτική, δηλ. στηριζόταν στη γεωργική παραγωγή. Επομένως, όσο περισσότερη γη κατείχε κάποιος, τόσο πιο πλούσιος και ισχυρός ήταν. Η ανασφάλεια που κυριαρχούσε στην Ευρώπη μετά τις βαρβαρικές επιδρομές και την κατάλυση του ρωμαϊκού κράτους συντέλεσε, ώστε πολλοί ελεύθεροι άνθρωποι που δεν είχαν τα αναγκαία για την επιβίωση τους να επιζητούν την προστασία των αρχόντων, δηλ. των ισχυρών γαιοκτημόνων. Οι τελευταίοι ζητούσαν ως αντάλλαγμα από τους πρώτους διάφορες υπηρεσίες και την αφοσίωσή τους. Παρόμοια πρακτική ακολούθησαν και οι μικροϊδιοκτήτες, οι οποίοι παραχωρούσαν τη γη τους στον άρχοντα, διατηρώντας όμως το δικαίωμα να την καλλιεργούν καταβάλλοντας του και ορισμένα τέλη. Ο άρχοντας με τη σειρά του εξασφάλιζε την παραγωγή τους από σκόπιμη καταστροφή, αρπαγή ή λεηλασία. Εξάλλου, ο βασιλιάς και άλλοι ισχυροί άνδρες, κάτοχοι μεγάλων εκτάσεων γης, είχαν αποκτήσει τη συνήθεια να συγκεντρώνουν γύρω τους ομάδες πιστών και ελεύθερων ανθρώπων, δηλ. υποτελών, τους οποίους αντάμειβαν για τις υπηρεσίες τους με παραχωρήσεις γης και προνόμια. Τις παραπάνω τάσεις ενίσχυε η εξασθένηση και ο κατακερματισμός της κρατικής εξουσίας κατά τον 8ο αιώνα.

Τα χαρακτηριστικά της φεουδαρχίας

Οι συνθήκες αυτές διαμόρφωσαν βαθμιαία μια νέα κοινωνική πραγματικότητα, τη φεουδαρχική κοινωνία. Οι διάφορες κοινωνικές ομάδες (ελεύθερων ανθρώπων) συνδέθηκαν μεταξύ τους με δεσμούς αλυσιδωτής εξάρτησης. Οι ιεραρχικά ανώτεροι άρχοντες παραχωρούσαν σε άλλους ευνοούμενους υποτελείς (βασάλους) γαίες, δηλ. εκτάσεις γης (φέουδα) και απαιτούσαν ως αντάλλαγμα πίστη, υποταγή και παροχή ορισμένων υπηρεσιών. Οι άρχοντες με τη σειρά τους είχαν την υποχρέωση να παρέχουν στους υποτελείς προστασία και

κάθε είδους βοήθεια. Από τη λέξη φέουδο το κοινωνικό σύστημα ονομάστηκε φεουδαρχία και οι άρχοντες αποκλήθηκαν φεουδάρχες. Η σχέση αυτή μεταξύ άρχοντα και υποτελούς πήρε βαθμηδόν επίσημο χαρακτήρα και οδήγησε στη διαμόρφωση μιας ειδικής τελετής, της τελετής της περιβολής. Μετά από αυτή άρχιζε να ισχύει το φεουδαρχικό συμβόλαιο που συνέδεε τον υποτελή με τον κύριό του και καθόριζε τις αμοιβαίες υποχρεώσεις τους.

Το φεουδαρχικό συμβόλαιο

0 Υποτελής οφείλει

στον Κύριο του

• Πίστη

• Υποταγή

• Στρατιωτική βοήθεια

• Οικονομική βοήθεια

• Συμβουλές

0 Κύριος οφείλει

στον Υποτελή του

• Προστασία

• Δικαστική βοήθεια

• Διατήρηση της ακεραιότητας του κτήματος που του

παραχώρησε

3. Στην Κύπρο ο Γκυ ντε Λουζινιάν εφάρμοσε το φεουδαρχικό πολίτευμα που επικρατούσε στη Δύση,

όμως το τροποποίησε. Αφού διαβάσετε την πρώτη πηγή στη σελίδα 81 (πάνω- αριστερά) να εντοπίσετε τις

βασικές διαφορές του φεουδαρχικού συστήματος που καθιερώθηκε στην Κύπρο από το αντίστοιχο της

Δύσης. Πού οφείλονταν αυτές οι διαφορές;

4.Ποιες ήταν οι εξουσίες του βασιλιά στο φεουδαρχικό πολίτευμα που καθιερώθηκε στην Κύπρο;

5. Ποια «πολιτικά σώματα» πλαισίωναν τον βασιλιά στην Κύπρο, με βάση το φεουδαρχικό πολίτευμα;

6. Ποιες ήταν οι αρμοδιότητες της Υψηλής Αυλής και από ποιους αποτελείτο;

7. Από ποιους αποτελείτο η Χαμηλή Αυλή και με ποιες υποθέσεις ασχολείτο το σώμα αυτό;

8. Τι ήταν οι Ασσίζες της Υψηλής Αυλής ; (λεπτομερής παρουσίαση)

9. Τι ήταν οι Ασσίζες της Χαμηλής Αυλής; (λεπτομερής παρουσίαση)

10. Ποιες κοινωνικές τάξεις υπήρχαν κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Κύπρο; Να

παρουσιάσετε κάθε τάξη χωριστά ( από ποιους αποτελείτο, αν είχαν προνόμια, αν είχαν υποχρεώσεις, με τι

ασχολούνταν, αν μπορούσαν να αλλάξουν τάξη, πώς ήταν η ζωή τους, κλπ)

ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΑΥΤΟ ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΜΙΑ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ: Το 1054 η Εκκλησία χωρίστηκε σε

Ανατολική και Δυτική δηλαδή σε Ορθόδοξους; Χριστιανούς και σε Καθολικούς Χριστιανούς, οι οποίοι

είχαν αρκετές διαφορές και δεν μπορούσαν να συμφιλιωθούν. Ως αποτέλεσμα αυτού του διαχωρισμού

ήταν και η κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το 1204- στη διάρκεια της τέταρτης

σταυροφορίας- και αργότερα η κατάληψη της από τον Μωάμεθ το 1453.

Στην Κύπρο οι Καθολικοί αντιπροσωπεύονταν από τη Λατινική Εκκλησία η οποία έκανε πολλά κακά

στους Ορθόδοξους κατοίκους . Οι Καθολικοί/ οι Λατίνοι λοιπόν Επίσκοποι, από τη στιγμή που έφτασαν

στο νησί, προσπάθησαν να κυριαρχήσουν και να έχουν κάτω από τον έλεγχο τους τους Ορθόδοξους. Για

τον λόγο αυτό στράφηκαν εναντίον τους με πολύ σκληρά μέτρα, χωρίς να ενδιαφέρονται αν οι πράξεις

τους ήταν σύμφωνες με τη διδασκαλία του Χριστού. Εκείνο που είχε σημασία γι΄αυτούς ήταν η εξουσία

και το συμφέρον τους.

ΑΝ ΔΙΑΒΑΣΑΤΕ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΤΕ ΣΤΗΝ

ΕΠΟΜΕΝΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

11. Ποιος ήταν ο στόχος της Λατινικής Εκκλησίας στην Κύπρο και ποια μέτρα έλαβε εναντίον της

Ορθόδοξης για να τον πετύχει;

12. Σε ποια μαρτύρια υπέβαλε ο λατινικός κλήρος τους δεκατρείς ορθόδοξους μοναχούς της Καντάρας και

για ποιον λόγο; (Να διαβάσετε, πριν απαντήσετε, την τρίτη παράγραφο στη σελ. 84 και την αντίστοιχη

πηγή στη σελίδα 85). Πώς αντέδρασε ο απλός λαός σε αυτές τις ενέργειες;

13. Τι ήταν η «Βούλλα Κυπρία»/ «Διάταξη Κυπρία» του 1260; Ποιος την εξέδωσε; Ποιο ήταν το

περιεχόμενο της και τι αποδεικνύει για την πολιτική που ακολουθούσαν οι Λατίνοι στην Κύπρο;

Αν ανήκετε στους πολύ μελετηρούς και φιλομαθείς μαθητές και φτάσατε μέχρι αυτό το σημείο,

χωρίς να είστε υποχρεωμένοι για την ώρα να το κάνετε, σας αξίζει μία επιβράβευση, γιατί

κουραστήκατε.

Φορέστε λοιπόν τη μάσκα σας, κάντε έναν περίπατο μέχρι το μπαλκόνι/ την αυλή ..…,

απολαύστε τη θέα και σας έχουμε απαντημένη την προηγούμενη καθώς και την επόμενη ερώτηση.

Η «Βούλλα Κυπρία» ήταν ένα έγγραφο που εκδόθηκε από τον Πάπα Αλέξανδρο Δ΄ και αποτέλεσε τον

καταστατικό χάρτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου στα χρόνια της Φραγκοκρατίας. Ουσιαστικά

προνοούσε:

• την κατάργηση του αξιώματος του ορθόδοξου Αρχιεπισκόπου και τη διατήρηση τεσσάρων μόνο

Επισκόπων, οι οποίοι θα υπάγονταν στο Λατίνο Αρχιεπίσκοπο

• την υποταγή των ορθόδοξων Επισκόπων (έδιναν όρκο πίστης και υποταγής) στους Λατίνους Επισκόπους.

Οι ορθόδοξοι μάλιστα Επίσκοποι θα έπρεπε να εγκατασταθούν στα χωριά, σύμφωνα με τις προειλημμένες

αποφάσεις των Συνόδων της Λεμεσού (1221) και της Αμμοχώστου (1222).

• την άσκηση των επισκοπικών καθηκόντων των ορθόδοξων Επισκόπων χωρίς οποιαδήποτε παρέμβαση

από τους Λατίνους (αυτό ήταν το μόνο θετικό που κέρδισε η Ορθόδοξη Εκκλησία από τη «Βούλλα»). Αυτές

οι αποφάσεις του Πάπα τελικά δημιούργησαν μεγαλύτερη ένταση και μίσος μεταξύ των Ορθοδόξων και των

Λατίνων.

14. Ποια πολιτική εφάρμοσε η Ελένη Παλαιολογίνα όταν έγινε βασίλισσα της Κύπρου (1442)

Η Ελένη Παλαιολογίνα ,κόρη του Δεσπότη του Μοριά Θεόδωρου (αδελφού του Κωνσταντίνου ΙΑ΄ του

Παλαιολόγου) και σύζυγος του βασιλιά Ιωάννη Β΄ ήταν δυναμική γυναίκα, και ασκούσε μεγάλη επιρροή στον

άβουλο σύζυγό της. Κατάφερε με ενέργειες της, να ενισχύσει την Ορθόδοξη Εκκλησία και να σταματήσει τις

διώξεις που η Ορθόδοξη Εκκλησία είχε υποστεί από τη Λατινική. Έδωσε για πρώτη φορά κρατικά αξιώματα

σε Έλληνες. Από τη στιγμή που ήρθε στην Κύπρο, η ελληνική κυπριακή διάλεκτος θεωρήθηκε ως «η γλώσσα

της Αυλής» και έγινε το επίσημο όργανο για τη σύναψη συνθηκών. Μετά την άλωση της Πόλης από τους

Τούρκους (1453), εγκατέστησε στο μοναστήρι των Μαγγάνων πολλούς πρόσφυγες, και ιδιαίτερα μοναχούς.

Ανακάλεσε τη «Βούλλα» του Πάπα (1260) και ενίσχυσε με κάθε τρόπο οποιαδήποτε εκκλησιαστική ή

πνευματική δραστηριότητα. Μετά από αυτές τις ενέργειες παρατηρήθηκε το φαινόμενο πολλοί Λατίνοι να

ασπάζονται την Ορθοδοξία και να εξελληνίζονται.

ΤΕΛΟΣ

ΣΤΟ

15. Ποιοι υπήρξαν οι λόγοι της οικονομικής ανάπτυξης της Κύπρου κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας;

Με βάση όσα γνωρίζετε μέχρι τώρα για την Φραγκοκρατία τι νομίζετε: Επωφελούνταν όλοι οι κάτοικοι

του νησιού από την οικονομική ανάπτυξη;. Ναι ή όχι και γιατί.

16.Γιατί οι Φράγκοι βασιλείς παραχωρούσαν προνόμια στους ξένους εμπόρους; Ποιες θετικές και ποιες

αρνητικές επιπτώσεις είχε η πολιτική αυτή; ( δεύτερη και τρίτη παράγραφος σελ.86)

17. Πότε κατέλαβαν οι Γενουάτες την Αμμόχωστο;; Ποια υπήρξε η αφορμή και ποιες οι συνέπειες της

κατάληψης της Αμμοχώστου;

18. Πότε και κάτω από ποιες συνθήκες περιήλθε η Κύπρος κάτω από την κυριαρχία της Βενετίας;

19. Τι είναι οι χρονογραφίες;

20.Ποιοι είναι οι συγγραφείς των δύο κυπριακών χρονογραφιών και ποια ιστορική περίοδο της Κύπρου

καλύπτουν; Ποια είναι η σημασία των δύο χρονικών για μας τους Κύπριους αλλά και για την παγκόσμια

ιστορία.

21. Ποιοι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί ακολουθούνται στη ναοδομία κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας;

22. Να αναφέρετε τρία δείγματα γοτθικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονική. Σε ποιες περιοχές της Κύπρου

ευρίσκονται;

23.Τι τύπους ναών κατασκευάζουν οι Ορθόδοξοι κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας;

24.Ποιος τύπος ναού κυριαρχεί στην περιοχή του Τροόδους την περίοδο της Φραγκοκρατίας;

25. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του φραγκοβυζαντινού ναού;

26 Ποια οχυρωματικά έργα ανακαίνισαν και κατασκεύασαν οι Φράγκοι στην Κύπρο;

Για την ενότητα οι Λατίνοι στην Κύπρο κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας δεν θα δοθούν

περαιτέρω ερωτήσεις για τον ίδιο λόγο που δεν δίνονται για τους Μαρωνίτες.

Πιστεύουμε σας δώσαμε αρκετό υλικό. Ελπίζουμε

να το αξιοποιήσετε. Θα επανέλθουμε με ασκήσεις

σωστού- λάθους, αντιστοίχισης κ.λπ.

Στην ιστοσελίδα του σχολείου θα βρείτε τα email

μας . Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας.

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ

ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Β΄ ΤΑΞΗΣ :

http://istom.schools.ac.cy/index.php/el/istoria/programmatismoi