38
Α΄ Δημοτικού ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Χαράλαμπος Λεμονίδης Αθανάσιος Θεοδώρου Αχιλλέας Καψάλης Δημήτριος Πνευματικός Μαθηματικά Μαθηματικά της Φύσης και της Ζωής ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» Τετράδιο Εργασιών δ΄ τεύχος

Μαθηματικά της Φύσης και της Ζωήςebooks.edu.gr/modules/document/file.php/DSDIM-A102... · 2016-11-23 · Πάε: Προσθέσεις και αφαιρέσεις

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Α΄ Δημοτικο

ύΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Χαράλαμπος Λεμονίδης Αθανάσιος Θεοδώρου

Αχιλλέας Καψάλης Δημήτριος Πνευματικός

ΜαθηματικάΜαθηματικά της Φύσης και της Ζωής

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

Τετράδιο Εργασιών

δ΄ τεύχος

ISBN Set 978-960-06-2461-8

Τ.Δ΄ 978-960-06-2465-6 Κωδικός Βιβλίου: 0-10-0012

(01) 000000 0 10 0012 2

Tετράδιο Eργασιών

TETAPTO TEYXOΣ

Mαθηματικά A΄ ΔημοτικούMαθηματικά της Φύσης και της Zωής

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 1

-

ΣYΓΓPAΦEIΣ Χαράλαμπος Λεμονίδης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου ΔυτικήςΜακεδονίας Aθανάσιος Θεοδώρου, ΕκπαιδευτικόςAχιλλέας Kαψάλης, Kαθηγητής του Πανεπιστημίου MακεδονίαςΔημήτριος Πνευματικός, Λέκτορας του Πανεπιστημίου ΔυτικήςMακεδονίας

KPITEΣ-AΞIOΛOΓHTEΣ Θεοδόσιος Zαχαριάδης, Aναπληρωτής Kαθηγητής του ΠανεπιστημίουAθηνώνMαρία Kοτσακώστα, Σχολική ΣύμβουλοςΘεόφιλος Tζώρτζης, Εκπαιδευτικός

EIKONOΓPAΦHΣH Κωνσταντίνος Αρώνης, Σκιτσογράφος-Εικονογράφος

ΦIΛOΛOΓIKH EΠIMEΛEIA Φρόσω Ξιξή, Φιλόλογος

YΠEYΘYNOΣ TOY MAΘHMATOΣKATA TH ΣYΓΓPAΦH Γεώργιος Τύπας, Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

YΠEYΘYNH TOY YΠOEPΓOY Mαρία Xιονίδου-Mοσκοφόγλου, Eπίκουρος Kαθηγήτρια του Πανεπιστημίου Aιγαίου

EΞΩΦYΛΛO Aνδρέας Γκολφινόπουλος, Εικαστικός Καλλιτέχνης

ΠPOEKTYΠΩTIKEΣ EPΓAΣIEΣ ACCESS Γραφικές Tέχνες A.E.

Γ΄ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια 2.2.1. / Κατηγορία Πράξεων 2.2.1.α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων»

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΜιχάλης Αγ. ΠαπαδόπουλοςΟμότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ.Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Πράξη με τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού με βάσητο ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Δημοτικό και το Nηπιαγωγείο»

Επιστημονικός Υπεύθυνος ΈργουΓεώργιος ΤύπαςMόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Αναπληρωτής Επιστημονικός Υπεύθυνος ΈργουΓεώργιος ΟικονόμουMόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

Έργο συγχρηματοδοτούμενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους.

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 19/1/2015 2:19 μμ Page 2

Mαθηματικά Α΄ ΔημοτικούMαθηματικά της Φύσης και της Ζωής

TETAPTO TEYXOΣ

Τετράδιο Εργασιών

Χαράλαμπος Λεμονίδης Aθανάσιος Θεοδώρου Aχιλλέας KαψάληςΔημήτριος Πνευματικός

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ANAΔOXOΣ ΣYΓΓPAΦHΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Α.Ε.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

Η συγγραφή και η επιστηµονική επιµέλεια του βιβλίου πραγµατοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου

10-0012_001-003_008TET-TEYXOΣ Δ 25/1/2016 3:17 μμ Page 3

4

Xρωματικά σύμβολαKάθε κεφάλαιο, ανάλογα με τηθεματική περιοχή στην οποίααναφέρεται, έχει ένα χρώμα.Oι περιοχές είναι οι εξής:

O Πυθαγόρας που σκέφτεται - Σύμβολο σκέψης: Eμφανίζεται σε δραστηριότητες νοερών υπολογισμών.

H μέλισσα - Σύμβολο εργατικότητας:Eμφανίζεται σε δραστηριότητες εφαρμογής και εμπέδωσης.

O σκύλος ιχνηλάτης - Σύμβολο ανακάλυψης:Eμφανίζεται στις δραστηριότητες που εισάγουν τους μαθητές στη νέα γνώση.

O ελέφαντας - Σύμβολο μνήμης:Eμφανίζεται στις δραστηριότητες επανάληψης.

Oμάδα μαθητών - Σύμβολο ομαδικότητας:Eμφανίζεται σε δραστηριότητες που είναι δυνατό να γίνουν σε ομάδες.

Oι αριθμοί από το 1 έως το 5

161. ∆είχνουµε τις καρτέλες µε τους αριθµούς, τους οποίους διαβάζουν οι µαθητές.

∆ιαβάζω τους αριθµούς.

2 4 1

Συµπληρώνω την εικόνα µε τα µήλα και τις κουκκίδες που λείπουν.

Βάζω σε κύκλο τόσα παιχνίδια όσα δηλώνει ο αριθµός.

2

4

3

5

44

Tίτλος κεφαλαίου

Σύμβολο-κλειδί για το είδος τηςεργασίας που ακολουθεί *

Aριθμός κεφαλαίου

Aριθμός σελίδας

Eικονίδια (σύμβολα-κλειδιά) Στην επάνω αριστερή γωνία κάθε δραστηριότηταςυπάρχει ένα από τα ακόλουθα σύμβολα:

Eπανάληψη

AριθμοίΠράξειςΓεωμετρίαMετρήσειςΠροβλήματα

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 4

5

το 1 έως το 5

ε τους αριθµούς, τους οποίους διαβάζουν οι µαθητές.

υς αριθµούς.

1 3 5

λα και τις κουκκίδες που λείπουν.

ίδια όσα δηλώνει ο αριθµός.

2

3

5

17

Πόσες είναι οι κουκκίδες;

4. ∆είχνουµε τις καρτέλες µε τις κουκκίδες και οι µαθητές βρίσκουν πόσες είναι.

Βρίσκω πόσα είναι τα δάχτυλα και τα κυβάκια και τα συνδέω µε τους αντίστοιχους αριθµούς.

Μετρώ τα µπαλόνια που κρατά κάθε παιδί και συνδέωτην εικόνα µε τον αντίστοιχο αριθµό.

2 4 3 5

4

3

5

2

Aριθμός δραστηριότητας

Διδακτικοί στόχοι του κεφαλαίου

Σημείωση για τον δάσκαλο στους νοερούς υπολογισμούς

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 5

6

Πυθαγόρας ο Σάμιος (περίπου 600 π.Χ.)

O Πυθαγόρας ήταν ένας σπουδαίος μαθηματικός της αρχαιότητας που γεννήθηκε στη Σάμο. Ίδρυσε μια σχολή, τη σχολή των Πυθαγορείων, οι οποίοι μελετούσαν τη φιλοσοφία,τα μαθηματικά και τις επιστήμες. Είχε δασκάλους μεγάλους σοφούς της αρχαιότητας και ταξίδεψε στην Ασία και την Αίγυπτο όπου μελέτησε την αιγυπτιακή φιλοσοφία, τα μαθηματικά, την αστρονομία και την ιατρική. O Πυθαγόρας έμεινε γνωστός ως ο άνθρωπος που έβλεπε παντού αριθμούς.

O Πυθαγόρας

H Kορίνα

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 6

7

Υπατία η Αλεξανδρινή (370-415 μ.Χ.)Η Υπατία ήταν η πρώτη γυναίκα μαθηματικός στην Ιστορία. Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια.Ήταν κόρη του φιλόσοφου Θέωνα, διευθυντή του Πανεπιστημίου τηςΑλεξάνδρειας. Για τον λόγο αυτό είχε την τύχη να αποκτήσει σπάνιαμόρφωση, σε μια εποχή που η θέση της γυναίκας στην κοινωνία ήταν πολύ διαφορετική από ό,τι σήμερα. Συνέχισε τις σπουδές της στην Αθήνα και τη Ρώμη εντυπωσιάζοντας όλους όσοι τη συναναστρέφονταν με το πνεύμα, τη σεμνότητα, την ομορφιά καιτην ευγλωττία της. Επιστρέφοντας στην Αλεξάνδρεια πολύ σύντομα αναδείχθηκε σε μεγάλη δασκάλα της φιλοσοφίας και των μαθηματικών.

H Yπατία

H Bάσω

H Ίλντα

O Mελέτης

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 7

8

Δομή του βιβλίου 4-5

Oι ήρωες του βιβλίου 6-7

Περιεχόμενα 8-9

Xρωματικά σύμβολα

Eπανάληψη

Aριθμοί

Πράξεις

Γεωμετρία

Mετρήσεις

Προβλήματα

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 8

Eνότητα 9η: ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 100 – ΠΡΑΞΕΙΣ – ΒΑΡΟΣ – ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΣΧΗΜΑΤΑ

58 Κεφάλαιο 58ο: Οι αριθμοί μέχρι το 100 – Χρήματα . . . . . . . . . . . . . 22-23

59 Κεφάλαιο 59ο: Πολλαπλασιασμός και διαίρεση . . . . . . . . . . . . . . . 24-25

60 Κεφάλαιο 60ό: Βάρος – Λειτουργία ζυγαριάς . . . . . . . . . . . . . . . . . 26-27

61Κεφάλαιο 61ο: Χαράξεις σχημάτων – Παζλ, πλακόστρωτο . . . . . . . . 28-29

62 Κεφάλαιο 62ο:Προβλήματα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30-31

63 Κεφάλαιο 63ο: Επαναληπτικό μάθημα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32-33

9

Γ΄ ΠερίοδοςΑριθμοί: Οι αριθμοί μέχρι το 100. Πράξεις: Προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων και

μονοψήφιων αριθμών – Προσθέσεις καιαφαιρέσεις με υπέρβαση της δεκάδας –Πολλαπλασιασμός.

Γεωμετρία: Χαράξεις, παζλ, πλακόστρωτο και μωσαϊκά –Γεωμετρικά σχήματα – Συμμετρία.

Μετρήσεις: Μέτρηση συνεχών μεγεθών – Βάρος –Νομίσματα.

Eνότητα 8η: ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 70 – ΠΡΑΞΕΙΣ – ΜΕΤΡΗΣΗ – ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ

52 Κεφάλαιο 52ο: Οι αριθμοί μέχρι το 70 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10-11

53 Κεφάλαιο 53ο: Εισαγωγή στον πολλαπλασιασμό . . . . . . . . . . . . . . 12-13

54 Κεφάλαιο 54ο: Μέτρηση μεγεθών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14-15

55 Κεφάλαιο 55ο: Πρόσθεση και αφαίρεση διψήφιων αριθμών . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16-17

56 Κεφάλαιο 56ο: Eισαγωγή στη συμμετρία� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18-19

57 Κεφάλαιο 57ο: Επαναληπτικό μάθημα . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20-21

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 11:59 πμ Page 9

Oι αριθμοί μέχρι το 70

10

Ποιοι αριθμοί είναι;

Μετρώ και γράφω τις δεκάδες και τις μονάδες.

Σχηματίζω τους αριθμούς στους άβακες.

Γράφω τους αριθμούς.

Δ M Δ M Δ M

= Δεκάδες = Moνάδες

52

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 10

11

Yπολογίζω και γράφω τις πράξεις.

2. Προτείνουμε προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων αριθμών με πλήρεις δεκάδες μέχρι το 70 (π.χ. 30 + 40, 70 – 20 κ.λπ.). Προτείνουμε επίσης προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων αριθμών κατά τις οποίες ο δεύτερος αριθμός είναι διψήφιος με πλήρεις δεκάδες (π.χ. 34 + 20, 66 – 30 κ.λπ.).

To ξενοδοχείο

6ος όροφος

4ος όροφος

3ος όροφος

1ος όροφος

Iσόγειο

Σε κάθε όροφο υπάρχουν 10 δωμάτια.O Περικλής μένει στο δωμάτιο 54. Σε ποιον όροφο είναι;

Είναι στον ... όροφο.Η Ναταλία μένει στο δωμάτιο 48 και ο Γιάννης στο δωμάτιο 70.

Μένουν στον ίδιο όροφο;

ΝΑΙ OΧΙ

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 2910-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 11

Εισαγωγή στον πολλαπλασιασμό

121. Oι μαθητές μετρούν ανά 2 μέχρι το 20. Zητούμε από τους μαθητές να ξεκινούν

και από αριθμούς διαφορετικούς από το μηδέν (π.χ. από το 6, το 12 κ.λπ.).

Μετρώ ανά 2 μέχρι το 20.

2 4 6 ... 20

Τα παιδιά, πριν να μπουν στο δωμάτιο,έβγαλαν τα παπούτσια τους. Πόσα

παιδιά είναι μέσα στο δωμάτιο;

Eίναι παιδιά.

φορές το =

Oι 3 αστερίες έχουν πόδια.

φορές το =

Oι 5 αστερίες έχουν πόδια.

Κάθε αστερίας έχει 5 πόδια.Πόσα πόδια έχουν οι 3 αστερίες;

Πόσα πόδια έχουν οι 5 αστερίες;

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

5310-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 12

13

Η Bάσω αγόρασε 4 πακέτα με μαστίχες. Κάθε πακέτοείχε μέσα 5 μαστίχες. Πόσες είναι όλες

οι μαστίχες που αγόρασε η Βάσω;

φορές το =

Όλες οι μαστίχες είναι

φορές το =

Tα 4 σκυλιά έχουν πόδια.

Μοιράζω εξίσου τα 12 αβγά στις 3 φωλιές.Ζωγραφίζω τα αβγά στις φωλιές.

Πόσα πόδια έχουν 4 σκυλιά;

Yπάρχουν αβγά σε κάθε φωλιά.

3 φορές το =

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 13

Μέτρηση μεγεθών

14

Τραβώ μια γραμμή πιο μακριά από αυτή που βλέπω με κόκκινο χρώμα και μια πιο κοντή με πράσινο χρώμα.

Πόσα τετραγωνάκια είναι το μήκος κάθε μολυβιού; Συμπληρώνω τους αντίστοιχους αριθμούς.

Χρωματίζω με το ίδιο χρώμα τις ράβδους που έχουν ίδιο μήκος.

10

54

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 14

15

Παρατηρώ τα χρωματισμένα σχήματα.Χρωματίζω με το αντίστοιχο χρώμα τα ίδια σχήματα.

Μια κανάτα γεμίζει δύο ποτήρια.

Χρωματίζω τα ποτήρια που γεμίζουν κάθε φορά οι κανάτες.

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 15

Πρόσθεση και αφαίρεση διψήφιων αριθμών

161. Προτείνουμε στους μαθητές προσθέσεις και αφαιρέσεις με δεκάδες (π.χ. 60 + 30, 50 – 40 κ.λπ.).

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

Πόσα λεπτά υπάρχουν στο κόκκινο πορτοφόλι;

.........................................................

Πόσα λεπτά υπάρχουνστο πράσινο πορτοφόλι;

.........................................................

Πόσα λεπτά υπάρχουν και στα δύο πορτοφόλια μαζί;

.........................................................

Τα χρήματα που είχε μαζί του ο Απόστολος ήταν δύονομίσματα των 20 λεπτών

και ένα των 10 λεπτών.Αγόρασε από το περίπτερο

καραμέλες και πλήρωσε20 λεπτά. Πόσα λεπτά

τού έμειναν;

O Απόστολος είχε ... λεπτά.

Του έμειναν ... λεπτά.

20 λεπτά

20 +

55

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 16

17

Υπολογίζω και γράφω το αποτέλεσμα των πράξεων.

Συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν.

4. Προτείνουμε προσθέσεις και αφαιρέσεις οι οποίες εκτελούνται και με υπέρβαση της δεκάδας.

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

+2

+3

233+

3420+

2540+

32+

5020+

4030+

6540–

593–

5020–

6 6–

6030–

050–

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 295 8 11 14

9 11

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 17

Eισαγωγή στη συμμετρία

18

Συμπληρώνω τα σχήματα, ώστε να γίνουν συμμετρικάως προς την κόκκινη γραμμή.

Φαντάζομαι τον τρόπο με τον οποίο διπλώνονται οι εικόνες.

Φαντάζομαι τον τρόπο με τον οποίο διπλώνονται οι εικόνες και διαγράφω

εκείνες στις οποίες δεν συμπίπτουν τα δύο μέρη.

56

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 18

19

3. Προτείνουμε προσθέσεις και αφαιρέσεις οι οποίες προσφέρονται για επίλυση με την υπέρβαση τηςδεκάδας, τα διπλά αθροίσματα ή με άλλους τρόπους (π.χ. 7 + 8, 18 – 9, 13 – 5 κ.λπ.).

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

Βάζω σε κύκλο τα 5 λάθη που υπάρχουν στην παρακάτω εικόνα.

Χαράζω με το χέρι για να συμπληρώσω τα γράμματα.Τα γράμματα είναι συμμετρικά ως προς την κόκκινη γραμμή.

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 19

Eπαναληπτικό μάθημα

20

Συμπληρώνω το αποτέλεσμα και γράφω το άθροισμα.

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

1. Προτείνουμε στους μαθητές να κάνουν προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων αριθμών με πλήρειςδεκάδες μέχρι το 70 (π.χ. 30 + 40, 70 – 20 κ.λπ.). Επίσης προτείνουμε προσθέσεις και αφαιρέσεις

διψήφιων αριθμών κατά τις οποίες ο δεύτερος αριθμός είναι διψήφιος με πλήρεις δεκάδες (π.χ. 34 + 20, 56 – 30 κ.λπ.).

Βάζω σε κύκλο τα νομίσματα που πρέπει.

λεπτά

4 φορές το 2 = ......................................................................

3 φορές το 5 = ......................................................................

5 φορές το 5 = ......................................................................

4 φορές το 10 = ......................................................................

6 φορές το 10 = ......................................................................

2 + 2 + 2 + 2

57

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

λεπτά2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 20

21

Υπολογίζω και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν.

4. Προτείνουμε διάφορα γινόμενα από αυτά που έχουν διδαχθεί. Χρησιμοποιούμε τη λέξη «φορές» (π.χ. «2 φορές το 3» κ.λπ.).

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

3420+

3910–

3040

2 30

6040–

40 + ... = 0 26 + ... = 5630 + ... = 60 20 + ... = 450 – ... = 50 68 – 20 = ...

Παρατηρώ τις εικόνες και βάζω σε κύκλο τις συμμετρικές.

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 292 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

+ +

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 21

Oι αριθμοί μέχρι το 100 – Χρήματα

221. Η δασκάλα λέει έναν αριθμό από το 70 μέχρι το 100 και οι μαθητές καλούνται να βρίσκουν

κάθε φορά τον προηγούμενο και τον επόμενο αριθμό.

Βρίσκω τον αριθμό που βρίσκεται πριν και μετά.

Σχηματίζω στους άβακες τους αριθμούς που δίνονται.

Βρίσκω και γράφω τους αριθμούς που σχηματίζονται στους άβακες.2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

5810-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 22

23

Υπολογίζω και γράφω πόσα ΕΥΡΩ είναι σε κάθε πλαίσιο.

Υπολογίζω και γράφω το αποτέλεσμα.

4. Προτείνουμε προσθέσεις διψήφιου με μονοψήφιο αριθμό και αφαιρέσεις μονοψήφιου από διψήφιοαριθμό. Oι διψήφιοι αριθμοί πρέπει να είναι από το 50 μέχρι το 100 (π.χ. 65 + 3, 78 – 4 κ.λπ.).

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

20 + 10 = ... 50 + 20 = ... 50 + 50 = ...

50 + 10 = ... 30 + 20 = ... 40 + 40 = ...

20 + 20 = ... 30 + 30 = ... 50 + 30 = ...

20 + 10 = 30 ...............................

..............................................................

..............................................................

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 23

Πολλαπλασιασμός και διαίρεση

24

Υπολογίζω και γράφω το αποτέλεσμα.

1. Προτείνουμε διάφορα γινόμενα του 2, του 5 και του 10. Χρησιμοποιούμε τη λέξη «φορές» (π.χ. «2 φορές το 3» κ.λπ.).

O Μίλτος είναι άρρωστος. Πήγε στον παιδίατρο. Εκείνος, αφού τον εξέτασε, του έδωσε αυτή τη συνταγή:

Πόσα χάπια θα πάρει συνολικά ο Μίλτος;

Aπάντηση: ....................................

Πέτρος IατρόπουλοςΠαιδίατροςKαλού 11Tηλ.: 444-555

3 χάπια τηνημέρα

για 4 ημέρες

Τα τρία παιδιά θέλουν να μοιραστούν εξίσου τις 12 καραμέλες.Πόσες καραμέλες θα πάρει κάθε παιδί;

Aπάντηση: Κάθε παιδί θα πάρει ... καραμέλες.

3 φορές το ... = ...

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

5910-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 24

25

Aπάντηση: ....................................

Τα παιδιά παίζουν στην αυλή του σχολείου. Χωρίστηκαν σε 4 ομάδες. Κάθε ομάδα αποτελείται από 5 παίκτες.

Βάζω σε κύκλο τη σωστή εικόνα.

Πόσα είναι όλα τα παιδιά που παίζουν στο παιχνίδι;

W Η Υπατία έχει 6 νομίσματα των 5 λεπτών.Πόσα χρήματα έχει;

Aπάντηση: Έχει ... λεπτά.

W Η Υπατία θέλει να ανταλλάξει τα χρήματά της με νομίσματα των 10 λεπτών. Πόσα νομίσματα των 10 λεπτών θα πάρει;

Aπάντηση: Θα πάρει ... νομίσματα των 10 λεπτών.

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 25

Βάρος – Λειτουργία ζυγαριάς

26

Μετρώ ανά 3 μέχρι το 30 και ανά 4 μέχρι το 40.

3 6 ... 30

Η μία κανάτα και το ένα ποτήρι έχουν μέσα νερό, ενώ τα άλλα είναι άδεια.

Βάζω σε κύκλο αυτά που είναι άδεια.

1. Ζητούμε από τους μαθητές να μετρήσουν προφορικά ανά 3 μέχρι το 30 και ανά 4 μέχρι το 40.

Βάζω σε κύκλο το βαρύτερο.

ΓιώργοςEλένη

μπάλα

Γιώργος

παπούτσια

Eλένη σκύλος

μήλο αχλάδι

λαγός

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

6010-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 26

27

Βάζω σε σειρά τα παιδιά ξεκινώντας από το πιο βαρύ και φτάνοντας στο πιο ελαφρύ.

............................................. .............................................

Nίκος

ΠέτροςNίκος

Aλέκα

Ο ανελκυστήρας

Προσοχή!Όχι περισσότερααπό 75 κιλά!

Η κυρία Mαρία ζυγίζει 73 κιλά.O κύριος Θεόφιλος ζυγίζει 84 κιλά.Ποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει τον ανελκυστήρα;

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 27

Χαράξεις σχημάτων – Παζλ – Πλακόστρωτο

28

Χαράζω με τον χάρακα το ίδιο σχήμακαι το χρωματίζω με τα ίδια χρώματα.

Βρίσκω και γράφω το όνομα και τον αριθμό των σχημάτων που είναι ίδια.

61

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 28

29

Χρωματίζω τα κομμάτια της πάπιας με τα ίδια χρώματα.

Σχεδιάζω δίπλα με τον χάρακα τα ίδια σχήματα.

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 29

Προβλήματα

30

O Τάσος έχει: Η αδελφή του, η Μαρία, έχει:

W Πόσα αρκουδάκια μπορεί να αγοράσει ο Τάσος;

O Τάσος μπορεί να αγοράσει .............. αρκουδάκια.

W Πόσες μπάλες μπορεί να αγοράσει ο Τάσος;

O Τάσος μπορεί να αγοράσει ............ μπάλες.

W Πόσα αρκουδάκια μπορεί να αγοράσει η Μαρία;

Η Μαρία μπορεί να αγοράσει ............ αρκουδάκια.

W Πόσες μπάλες μπορεί να αγοράσει η Μαρία;

Η Μαρία μπορεί να αγοράσει ........... μπάλες.

2 €

1 €

62

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 30

31

O κύριος Πέτρος αγόρασε 20 μπαλόνια.Σε κάθε παιδί θα δώσει από 2 μπαλόνια.

Πόσα μπαλόνια θα του μείνουν;

Aπάντηση: ....................................

Διατυπώνω ένα δικό μου πρόβλημα με πρόσθεση ή αφαίρεση. Κατόπιν το δίνω στον διπλανό μου να το λύσει.

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

..........................................

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 31

Eπαναληπτικό μάθημα

32

Πόσα τακούνια πρέπει να φτιάξει ο τσαγκάρης;

Aπάντηση: O τσαγκάρηςπρέπει να φτιάξει ... τακούνια.

Κάποιοι άλλοι νάνοι προηγουμένωςείχαν πάει τα παπούτσια τους καιάλλαξαν 12 τακούνια. Πόσοι ήταν αυτοί οι νάνοι;

Aπάντηση: Ήταν ... νάνοι.

Υπολογίζω και συμπληρώνω τον αριθμό που λείπει

Μετρώ ανά 3 μέχρι το 30 και ανά 4 μέχρι το 40.

3 6 ... 30

50 + 30 = ...90 – 40 = ...

100 – 20 = ...

30 + ... = 10030 + ... = 6040 + ... = 90

6 + 9 = ...1 – 8 = ...14 – 9 = ...

6020+

2050+

9030–

6030–

8040–

1. Ζητούμε από τους μαθητές να μετρήσουν προφορικά ανά 3 μέχρι το 30 και ανά 4 μέχρι το 40.

Tέσσερις νάνοι από το πολύωρο περπάτημα στο δάσος χάλασαν τα παπούτσια τους και θέλουν να τα πάνε στον τσαγκάρη για να

αλλάξουν τα τακούνια. 2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

6310-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 32

33

Γράφω τον αριθμό που βρίσκεται πριν και μετά.

Θέλω να ανταλλάξω το μεγάλο νόμισμα με άλλα μικρότερα αλλά ίσης συνολικής αξίας.

Βάζω σε κύκλο τα νομίσματα που μπορώ να πάρω.

4. Προτείνουμε στους μαθητές προσθέσεις και αφαιρέσεις διψήφιων αριθμών μέχρι το 100, κατά τις οποίεςο δεύτερος αριθμός είναι διψήφιος με στρογγυλές δεκάδες (π.χ. 63 + 20, 94 – 50 κ.λπ.).

Υπολογίζω και γράφω τα αποτελέσματα των πράξεων.

... ...... 88 ... ... 99 ... ... 0 ... ... 89 ...55 56 5 ... 68 ... ... 9 ... ... 91 ...

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 292 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

2 3 4 5 6 8 9 0

22 24 23 24 25 26 27 28

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 3 4 5 6 7 8 9 20

0 2 2 33

4 5 67

77

2 3 4 5 6 8 9 07

8 920 02 22 23 24 25 26 2 28 29

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 33

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 34

10-0012_008TET-TEYXOΣ Δ 15/12/2014 12:00 μμ Page 35

10-0012_036_008TET-TEYXOΣ Δ 25/1/2016 3:19 μμ Page 36

Α΄ Δημοτικο

ύ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Χαράλαμπος Λεμονίδης Αθανάσιος Θεοδώρου

Αχιλλέας Καψάλης Δημήτριος Πνευματικός

ΜαθηματικάΜαθηματικά της Φύσης και της Ζωής

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»

Τετράδιο Εργασιών

δ΄ τεύχος

ISBN Set 978-960-06-2461-8

Τ.Δ΄ 978-960-06-2465-6 Κωδικός Βιβλίου: 0-10-0012

(01) 000000 0 10 0012 2