ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΤΣ ΤΗΣsrv-vivl-livad.voi.sch.gr/ePublic/ViotikaAnalekta_8.pdf · Η Πανδώρα ήταν η πρώτη γυναίκα «νΰφη» και απ’

^ 0 1 A T IK Α A A A A < K T AΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΤΣ ΤΗΣ

■--------------------------------

ΑΝΤΩΝΙΟΥ I. ΠΕΤΡΟΓΛΟΥ,Δικηγόρον - τ. Αντιπροέδρου της Ε.Β.Μ.

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ 1ΙΑΝΔΩΡΑΣΗΒΗ - —

Εντελώς συμπτωματικά τελευταίως μου εδόθη η αφορμή να ανατρέξω στο μύθο της Πανδώρας. Με έκπληξη μου διεπίστωσα ότι έχει τις ρίζες του στη Βοιωτία.

Η ιστορία της είναι ποιητική έμπνευση του μεγάλου ποιητού Ησίοδου, ο οποίος γι αυτήν περιλαμβάνει αφηγήσεις στα δύο έργα του (Θεογονία 507-612 και Έ ργα και Ημέρες 42-105). Η Πανδώρα ήταν η πρώτη γυναίκα «νΰφη» και απ’ αυτήν θεωρεί ο Ησίοδος ότι προέκυψε η «φυλή» των γυναικών (Θεογονία 590) που έφερε στον κόσμο τη γέννηση και τον θάνατο.

Ο Ησίοδος διηγείται ότι πριν από την Πανδώρα χρόνια η ζωή ήταν εύκολη. Οι άνθρωποι που ήσαν όλοι άνδρες προφανώς μπορούσαν να ζουν με την εργασία μιας μόνο ημέρας για ένα ολόκληρο χρόνο και να διασκεδάζουν και να ξεφαντώνουν μαζί με τους θεούς. Κάποτε σε μία από αυτές τις διασκεδάσεις ο Προμηθέας διένειμε με απατηλό τρόπο το σφάγιο ενός ξεφαντώματος. Έκρυψε το κρέας και τα εντόσθια μέσα στο στομάχι του βοδιού και κάλυψε τα κόκκαλα του με λίπος. Ο Δίας θύμωσε και διαμαρτυρήθηκε αλλά ο Προμηθέας του υπέδειξε ότι μπορεί να διαλέξει ότι προτιμούσε.

Ο Δίας, παρότι υποψιάσθηκε ότι ο Προμηθέας τον εξαπατούσε, συγκαταβατικώς διάλεξε και πήρε το δεύτερο κομμάτι. 'Υστερα από αυτό οι Έλληνες συνήθιζαν όταν πρόσφεραν θυσία στους θεούς να του παραχωρούν τα καλύτερα μέρη του σφαγίου.

Ο Δίας θύμωνε πολύ γι αυτή την κατάσταση και για να τιμωρήσει τους ανθρώπους όπως το φαντάσθηκε ο Ησίοδος, τους στέρησε από τη δυνατότητα να ανάβουν φωτιά, καθιστώντας έτσι τη θυσία αδύνατη. Έ τσι κατά τον Ησίοδο επήλθε ρήξη μεταξύ θεών και ανθρώπων ο δε Προμηθέας σε ανταπόδοση έκλεψε τη φωτιά από τον Δία. Ο Ησίοδος διηγείται ότι τότε ο Δίας

ΤΙΜΗ

ΠΩΛΗ

ΣΗΣ

1Δρχ

Συλλογή ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ

κατέφυγε στο εξής τέχνασμα. Έπλασε με τη γη μια όμορφη κοπέλα, τόσο όμορφη που οι θεοί την κατέκλυσαν με δώρα για να στολισθεί. Έ τσι της εδόθη το όνομα Πανδώρα.

Στη συνέχεια οι θεοί προφανώς για να τιμωρήσουν τον Προμηθέα, την όμορφη Πανδώρα την πρόσφεραν ως δώρο στον αδελφό του Επιμηθέα. Ο Επιμηθέας είχε δώσει το λόγο του ότι δεν θα δεχθεί καμμία προσφορά από τον Δία αλλά τα θέλγητρα της Πανδώρας τον έκαναν να αλλάξει γνώμη, την έβαλε μάλιστα μέσα στο σπίτι του μαζί με ένα κιβώτιο (πίθο) που μετέφερε. Η Πανδώρα άνοιξε τότε από όπου δραπέτευσαν όλα τα δεινά η αρρώστια, η εργασία, η διχόνοια.

Παρά ταύτα ο Επιμηθέας δεν ικανοποιήθηκε με αυτά και παντρεύτηκε την Πανδώρα και με τον τρόπο αυτό ότι ανήκε σαυτή έγινε δικό του. Έτσι η πανουργία κυριάρχησε πάλι στις σχέσεις μεταξύ θεών και ανθρώπων. Ο μύθος της Πανδώρας κατά τον James Redfield HOMO DOMESTICUS (από το «ο Έλληνας άνθρωπος» σελ. 291-293)συμβολίζει την πτώση του ανθρώπινου γένους γιατί από τότε αρχίζει ο σιδηρούς αιώνας των ανθρώπων. Ο άνθρωπος μένει έκθετος σε όλες τις συμφορές της σάρκας (ασθένεια, αγώνα, μόχθο, θάνατο) από τις οποίες ήταν απαλλαγμένος μέχρι τότε. Θεωρεί δε ο Ησίοδος ότι και στις δύο περιπτώσεις οι γυναίκες φέρνουν μαζί τους την πτώση αφού η σάρκα κάθε νέου όντος προέρχεται από αυτές, ο δε πατέρας συμμετέχει με μικρή μόνο συμβολή στη δημιουργία του όντος που στην ουσία του παρέχεται από τη μητέρα.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ησίοδος δεν εξηγεί πως συνέβη να εμφανισθούν στον κόσμο μόνο οι άνδρες χωρίς να έχουν προϋπάρξει γυναίκες. Οι ειδικοί θεωρούν ότι ίσως νόμιζε ως αυτονόητο ότι οι άνδρες κατάγονταν από τη γη ή ίσως νόμιζε ότι μέχρι τότε ζούσαν αιώνια.

Ό πω ς όμως είναι γνωστό ο Ησίοδος ήταν μισογύνης (καθώς προκύπτει από τα «Έργα και Ημέρες» 375,66 και 78 και «Θεογονία» 594-600 και 589) όπου τους καταλογίζει ευθύνες για πλείστα όσα.

Ας τον συγχωρήσουμε όμως για τον μισογυνισμό του μέσα στα μυθώδη αφηγήματα του τα τόσο αφελή υπάρχουν και πολλές άλλες κοινωνικές και οικονομικές πληροφορίες για την τότε κοινωνική συμβίωση οι οποίες χρησιμοποιούνται και τώρα από τους ιστορικούς και ιδίως του οικονομολόγους και εργατολόγους ως ιστορική πηγή μεγάλης αξίας. □

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: « Τ Α ΙΚ ΙΑ kOIATIKO/V Λ < Λ < Τ Λ /ν Σίνα & Δαφνομήλη 106 80 Δ8ήνα

ΕΚΔΟΤΗΣ: Τούιουζας ΠαύλοςΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: Δ.Σ. (Τούιουζας Π., Γολεμάιης Β., Ταμβίσκος I., Κωνσιανιέλλος Γ., Κάλλιας Ν., Σπυρίδωνος Α., Γιανναράκου-Κιισιάκι Ε., Δούνια-Μάμαλη Ευ., Σιούρας I.) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣΥΛΗΣ: Ταμβίσκος Ιωάννης, Κωνσιανιέλλος Γεώργιος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ: ALTA GRAFICO ΕΠΕ, Τηλ.: 2314359, Fax: 2317705 ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Καιερίνα Κωνοιανιέλλου (Ζ. Πηγής 8-10, Τηλ.: 3819319, Fax: 3823077)

Ρεβέκκα Τούιουζα, Τηλ.: 3334130


----------------------------------- --------------------- ------------------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------------------------------— ---------------------------------------- -----------------------------------

Δρ. Μ αρίας Κονμο^ιανον, Ανθρωπολόγου

Η προώθηση των φυσικών μνημείων μέσα από την ιστορία και το μύθο. Η περίπτωση της Κρΰας στη Λεβαδιά.

--------- ----- - ____ . . . ____ ____

Ο τουρισμός διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μετατροπή ενός φυσικού μνημείου σε προϊόν εμπορευματοποίησης με την κατάλληλη διαχείριση και προβολή του, ιδιαίτερα όταν το μνημείο αυτό ικανοποιεί τη σύγχρονη απαίτηση για ιστορημένα τοπία.

Η περίπτωση της Κρύας στο κέντρο της Λεβαδιάς, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία βρισκόταν το μαντείο του Τροφωνίου Διός, απαντά στην απαίτηση των σύγχρονων καιρών για γεωτουρισμό και επισκέψεις φυσικών μνημείων που καθίστανται τουριστικοί πόλοι έλξης μέσα από μια δημιουργική δράση και παρέμβαση στο χώρο, ώστε να τονιστούν τα φυσικά και ιστορικά χαρακτηριστικά της περιοχής σύμφωνα με την προοπτική της αειφόρου ανάπτυξης.

Η επιτόπια έρευνα μας διήρκεσε από τον Δεκέμβριο του 1999 έως τον Απρίλιο του 2000 και το δείγμα περιελάμβανε 15 τουρίστες και 23 μόνιμους κατοίκους. Η ερμηνεία των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν ήταν αποκαλυπτική για τη στάση και των προσδοκίες όσων επισκέπτονταν το χώρο αυτό.

Οι επισκέπτες έλκονται από δυο παραμέτρους:

1) Το μυθολογικό και ιστορικό υπόβαθρο της περιοχής ικανοποιεί την απαίτηση των επισκεπτών για ιστορημένα τοπία. Το γεγονός πως η Λεβαδιά βρίσκεται στο δρόμο για τους Δελφούς ενισχύει το αίσθημα πολιτισμικής συνέχειας.

2) Ή γεωγραφική θέση και υπεροχή της Κρύας παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς από τους αρχαίους χρόνους πολυάριθμοι περιηγητές και ταξιδιώτες ύμνησαν και πρόβαλλαν τη φυσική ομορφιά του τοπίου της καθιστώντας το γνωστό. Η Κρύα αποτελεί μίξη πολλών διαφορετικών στοιχείων: ενός μυθολογικού παρελθόντος που συνδέεται με την ύπαρξη ενός αρχαίου ποταμού, μιας ιστορικής συνέχειας που συνδυάζεται με την προώθηση του πνευματικού και πολιτισμικού υπόβαθρου της περιοχής, όπως θα δείξουμε στη συνέχεια.

Αυτός ο δεύτερος λόγος αποδεικνύεται και ο πιο σημαντικός. Στο σύγχρονο επισκέπτη, η Κρύα δεν προκαλεί το ίδιο συναισθηματικό αποτέλεσμα όπως στον αρχαίο περιηγητή. Εντούτοις, η μετατροπή του αρχαιολογικού χώρου σε αστικό πάρκο με την ανάλογη παρέμβαση -γεφύρια, καταρράκτες, χείμαρροι, παγκάκια, χώροι αναψυχής και μονοπάτια περιδιάβασης-προκαλούν πολύ περισσότερο το αίσθημα μιας γραφικής διευθέτησης, παρά το αίσθημα του ιερού.

Από την πλευρά της ανθρωπολογίας του χώρου, η Κρύα αντανακλά μια αρμονική συμβίωση των τεχνητών, εξημερωμένων και φυσικών χαρακτηριστικών. Η ύπαρξη εκκλησιών και παρεκκλησιών μέχρι την κορυφή του φαραγγιού αναδεικνύει την συνύπαρξη του ιερού και του ανόσιου, της φύσης και του πολιτισμού. Πλακόστρωτοι δρόμοι, μονοπάτια, σκαλοπάτια σκαλισμένα στους βράχους οδηγούν στους χώρους προσκυνήματος. Η επίπεδη κοιλάδα με την καθετότητα των βράχων δημιουργεί το κατάλληλο σκηνικό για τον ευλαβή επισκέπτη. Οι επισκέπτες φαντάζονται ότι βρίσκονται στο "εσωτερικού ενός τεράστιου άσκεπου ναού" Η Κρύα και η Έρκυνα αποτελούν το κατάλληλο μέρος για ένα κοινό το οποίο επιζητεί μέρη που συνδυάζουν δέος και μοναδικότητα,


γεγονός που αναπαράγεται από τη σύγχρονη τέχνη και λογοτεχνία της περιοχής.

Το γεγονός ότι το αρχαίο προσκύνημα συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με διαφορετική βέβαια ένταση και χροιά, στην ίδια τοποθεσία δίνει στην Κρύα ένα ιδιαίτερο περιεχόμενο. Ο σύγχρονος προσκυνητής ξεκινά κατά μήκος του ποταμού στην αρχή, και αφού περάσει δίπλα από τις αρχαίες κόγχες, ανεβαίνει στο σχεδόν κάθετο μονοπάτι που τον οδηγεί στο εκκλησάκι

του προφήτη Ηλία και ακόμη παραπάνω στο χείλος του γκρεμού. Αυτά τα δυο τελευταία σημεία αποτελούν παρατηρητήρια που προσφέρουν μια πανοραμική άποψη της κοιλάδας και της καλλιεργημένης γης. Πολλοί καλλιτέχνες απαθανάτισαν τα ιδιαίτερα στοιχεία αυτής της σκηνής: τον απότομο γκρεμό, την καθετότητα των βράχων, την αρμονική γραμμή των λόφων πέρα από τις μυτερές στέγες των σπιτιών προσθέτοντας συχνά μια ανθρώπινη μορφή για να τονίσουν τη διαφορά μεγέθους και την ανθρώπινη δημιουργία. Το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι ότι εμπνέει τη φαντασία πολύ περισσότερο από ότι ικανοποιείτο μάτι.

Τέτοιες χωρικές διευθετήσεις προσπαθούν να συνδυάζουν την ειρηνική γη της ελληνικής υπαίθρου, έτσι όπως έχει υμνηθεί από ποιητές και πεζογράφους με ένα μυθολογικό παρελθόν που την εμπλουτίζει με την αύρα της Αρχαιότητας. Αν αυτό το πολυποίκιλο τοπίο ικανοποιεί καταρχήν το αίσθημα για γραφικότητα, έχει παράλληλα και μια θρησκευτική διάσταση, να συνεισφέρει δηλαδή στην αίσθηση που έχει ο επισκέπτης πως βρίσκεται σε ένα είδος προσκυνήματος και πως μυείται στα μυστήρια ενός ιερού χώρου. Από την κορφή της Έρκυνας ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει "τα πολυάριθμα χωριά, σημάδι ευημερίας και προόδου σε αντίθεση με την παρακμή της σύγχρονης πόλης". Ιδιαίτερα οι Αμερικανοί τουρίστες εκτιμούν μια τέτοια θέα, γιατί στη σκέψη τους "η θρησκευόμενη καλοκτισμένη και πλούσια κωμόπολη αντιστοιχεί με το ευ ζην. Σύμφωνα με τις απαντήσεις των ερωτούμενων, η θέα αυτή φέρει στο νου τους τη φράση "τα πάντα εν σοφία εποίησας".

Σήμερα η Κρύα έχει τη μορφή ενός αστικού πάρκου που προωθεί την εμπειρία της χαλάρωσης και της γαλήνης. Εκτός λοιπόν από την επιθυμία να θαυμάσουν τη θέα, να "επαναλάβουν" το αρχαίο προσκύνημα, η Κρύα λειτουργεί επίσης ως ένας χώρος ανάπαυλας και περισυλλογής, που απομακρύνει το θόρυβο, τους ρύπους και το άγχος της σύγχρονης πόλης.

Λόγω των παρεμβάσεων στο χώρο αποκλείονται τα βίαια αθλήματα, ενώ παράλληλα ενθαρρύνεται η πνευματική ξεκούραση και ανέλιξη μέσω της κατασκευής ενός υπαίθριου θεάτρου και ενός πολιτιστικού κέντρου. Η φυσική διαμόρφωση του χώρου δίνει επίσης την εντύπωση ενός αγροτικού σκηνικού. Ένα τέτοιο πάρκο θεωρείται ότι προσφέρει χαλάρωση και ασφάλεια μέσα από την επαφή με τη φύση, αν και πολλοί περίοικοι διαμαρτύρονται γιατί, κατά τη γνώμη τους, ο περιβάλλων χώρος έχει καταστραφεί από την εμπορευματοποίηση και τη βιομηχανοποίηση. Εντούτοις η διατήρηση της Κρύας με τη μορφή πάρκου αντιπροσωπεύει μια σημαντική καμπή στην ιστορία της περιοχής και στην αναζήτηση ενός τοπικού φυσικού μνημείου.

Τελειώνοντας θα ήθελα να συνοψίσω λέγοντας πως χώροι, όπως η Κρύα, οφείλουν να προωθούνται τουριστικά για ένα κοινό που διψά για συμβολικούς τόπους και μέρη. Η φυσική πρώτη ύλη μεταμορφώνεται σε πολιτισμικό προϊόν με την αναπαραγωγή και την προώθηση λεκτικών και οπτικών αναπαραστάσεων του τόπου μέσα από την λογοτεχνία, την τέχνη, τη διαφήμιση, το μάρκετινγκ. Σκοπός αυτών των αναπαραστάσεων είναι να δημιουργήσουν στη σκέψη των επίδοξων επισκεπτών την ύπαρξη μιας μυστηριακής αύρας που καλύπτει αυτά τα μέρη από την Αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. □


ΘΑΝΑΣΗ ΧΡΗΣΤΟΥΔιδάκτορα Νεότερης Ιστορίας τον Πανεπιστημίου Αθηνών

" Η μάχη της ΙΙέτρας και ο πρωταγωνιστής της Δημήτριος Υψηλάντης (12 Σεπτεμβρίου 1829)"

Στις 12 Σεπτεμβρίου 1829 διεξήχθη στην Πε'τρα της Βοιωτίας η τελευταία μάχη του αγώνα ανάμεσα στους επαναστατημε'νους έλληνες υπό το Δημήτριο Υψηλάντη και τους Τούρκους υπό τον Ασλάν μπέη, τον Καπλάν μπέη και το Μουσταφά Δουφεκτζήπαση του Ρούμελη βαλεσή Μεχμέτ πασά. Με τη συγκεκριμένη μάχη έπεσε η αυλαία των στρατιωτικών αναμετρήσεων που άρχισαν με την έκρηξη της ελληνικής επανάστασης στο Ιάσιο της Μολδαβίας στις 24 Φεβρουάριου 1821.'

Το σκηνικό της σύγκρουσης

Στα μέσα περίπου του Αυγούστου του 1829 αρκετά μεγάλες τουρκικές δυνάμεις ξεκινώντας από τη Θεσσαλία διήλθαν χωρίς καμία αντίσταση τη Λαμία, τις Θερμοπύλες και στις 21 του ίδιου μήνα εισήλθαν στη Λειβαδιά. Πιο πριν είχαν φροντίσει να αφήσουν μικρά αποσπάσματα για τη φύλαξη των Θερμοπυλών, της Μουδουνίτσας και της Φοντάνας.

Η έλευση των τουρκικών δυνάμεων υπό το γενικό πρόσταγμα του Ασλάν μπέη στη Στερεά Ελλάδα έγινε με εντολή του σουλτάνου και εφόσον είχαν προηγηθεί οι αρνητικές για τους Τούρκους εξελίξεις στο μέτωπο του ρωσοτουρκικού πολέμου των ετών 1828-1829. Η Τουρκική αυτή επιχείρηση είχε ως απώτερο στόχο να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη διέλευση μέσω της Βοιωτίας των τουρκικών τακτικών δυνάμεων που στάθμευαν στην Αττική, εκτός της φρουράς της Αθήνας, οι οποίες συνοδευόμενες μέχρι τη Λαμία θα μετέβαιναν κατόπιν στη Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να διοχετεύονταν στο μέτωπο εναντίον των Ρώσων. Επίσης, το τουρκικό αυτό εγχείρημα στόχευε και στην κατάληψη των περισσοτέρων στρατηγικών θέσεων από τις Θερμοπύλες έως την Αθήνα αμέσως μετά την αποχώρηση των τακτικών δυνάμεων από την περιοχή.2

Οι Τούρκοι αφού έγιναν κύριοι της περιοχής της Λειβαδιάς και της Θήβας κατέβηκαν χωρίς καμία αντίσταση στην Αθήνα. Ο Ασλάν μπέης συγκέντρωσε όλες τις τακτικές δυνάμεις των ομοεθνών του που βρίσκονταν στην Αττική και στο χώρο της Θήβας και πήρε το δρόμο της επιστροφής προκειμένου να συνοδεύσει τις συγκεκριμένες δυνάμεις μέχρι τη Λαμία. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1829 η τουρκική αυτή στρατιά άρχισε να κινείται προς τη Βοιωτία και την ίδια μέρα στρατοπέδευσε στη Στενή της Θήβας Η δύναμη της ανερχόταν στις 7.600 άνδρες, από τους οποίους οι 5.500 ήταν τακτικοί πεζοί, οι 600 τακτικοί ιππείς και οι 1500 ήταν άτακτοι Αλβανοί.

Στις 11 Σεπτεμβρίου οι Τούρκοι ξεκίνησαν από τη Στενή με κατεύθυνση την Πέτρα, όπου και στρατοπέδευσαν στη θέση του Σιάχου που βρίσκεται πολύ κοντά στον τόπο της σύγκρουσης.

Ας επισημανθεί εδώ ότι ο Δημήτριος Υψηλάντης με την ιδιότητα του στρατάρχη της Ανατολικής Ελλάδας είχε καταφέρει στο ενδιάμεσο να ανασυγκροτήσει τις ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις. Μάλιστα οι εν λόγω δυνάμεις και ειδικότερα εκείνες που ανήκαν στη 2η χιλιαρχία και διοικούνταν από το Χριστόδουλο Χατζηπέτρου συγκρούσθηκαν στις 6 Σεπτεμβρίου 1829 με 300 Αλβανούς κοντά στην Πέτρα με αποτέλεσμα να τους νικήσουν και


να καταλάβουν τελικά τη στρατηγική αυτή θέση, η οποία εξασφάλιζε τον έλεγχο της οδοΰ Θήβας-Λειβαδιάς. Κατόπιν, ο Δημήτριος Υψηλάντης προχώρησε στην οχύρωση της ευρύτερης περιοχής της Πέτρας κατασκευάζοντας πέντε σημαντικά αμυντικά έργα.

Έτσι, το πρωινό της 12ης Σεπτεμβρίου 1829 βρήκε τους Τούρκους αντιμέτωπους με τους έλληνες και τους πρώτους να κινούνται μαζί με τέσσερα κανόνια επιθετικά εναντίον των Ελλήνων. Η διάταξη των πεζών Τούρκων τακτικών είχε συγκροτηθεί σε δύο ισομεγέθεις γραμμές, καθώς επίσης και το τακτικό ιππικό τους είχε στοιχηθεί σε δύο γραμμές. Η συμπλοκή υπήρξε σκληρή και η μάχη αδυσώπητη, ύστερα όμως από δύο ώρες αντιπαράθεσης οι Τούρκοι εγκατέλειψαν τις θέσεις τους και επέστρεψαν στο πρόχειρο στρατόπεδο τους στο Σιάχου.3

Οι διαπραγματεύσεις και η Συνθήκη

Οι Τούρκοι μετά την απόκρουση τους από την Πέτρα και την απόσυρση τους από το πεδίο της μάχης με σοβαρές απώλειες αποφάσισαν το απόγευμα της ίδιας μέρας, της 12ης Σεπτεμβρίου δηλαδή, να διαπραγματευθούν με το Δημήτριο Υψηλάντη την υπό όρους ελεύθερη διέλευση τους στα βόρεια. Αίτημα που αποδέχθηκε ο Δημήτριος Υψηλάντης, χωρίς την προγενέστερη συνεννόηση και συναίνεση με τον Ιωάννη Καποδίστρια με αποτέλεσμα να αρχίσουν οι αλλεπάλληλες επαφές και διαπραγματεύσεις ανάμεσα στους Έλληνες που εκπροσωπούνταν από το γραμματέα του Δημητρίου Υψηλάντη, Ιωάννη Φιλήμονα, και τους Τούρκους και τον εκπρόσωπο τους Κολ-αγά Αχμέτ μπέη. Έτσι, στις 13 Σεπτεμβρίου 1829 υπογράφηκε στο στρατόπεδο της Πέτρας το κείμενο της Συνθήκης με τα δέκα άρθρα που συνέταξε ο Ιωάννης Φιλήμων από τους Οσμάν αγά, Οτζάκ αγά και Ασλάν Μουχουρδάρη, μια συνθήκη που επέτρεπε στους Τούρκους να περάσουν από την Πέτρα υπό τους εξής όρους:4

«Οι υποφαινόμενοι Οτζάκ αγάς Οσμάνης και Ασλάμπεης Μουχουρδάρης πολεμηθέντες εις την Πέτραν την δωδεκάτην ημέραν του τρέχοντος μηνός και αδυνατήσαντες να περάσωμεν με πόλεμον ταύτην την θέσιν, παρακαλέσαμεν τον στρατάρχην κύριον Δημήτριον Υψηλάντην, οδηγήσαντα την εναντίον μας ειρημένην μάχην και αξιούμεθα την συγκατάθεσιν του δια το ελεύθερον πέρασμα μας από την Πέτραν κατά την ακόλουθον συνθήκην:

Η εκλαμπρότης του ο κατά την ανατολική Ελλάδα στρατάρχης κύριος Δημήτριος Υψηλάντης υπόσχεται να αδειάσει τον επάνω της Πέτρας προμαχώνα ευρισκόμενον υπό την υπεράσπισιν του χιλιάρχου Χριστοδούλου Χατζηπέτρου άμα εξημερώσει και να ανταλλαχθούν τα αμοιβαία ενέχυρα.

Δίδει όσους έχει εις το στρατόπεδον του Τούρκους αιχμαλώτους άμα δοθούν οι ευρισκόμενοι εις τον τουρκικόν στρατόπεδον Έλληνες.

Δίδει τρία αμοιβαία ενέχυρα εις τον Οτζάκ αγάν Οσμάνην, τον πρώτον πεντακοσίαρχον της τέταρτης χιλιαρχίας Νάκον Πανουριάν, τον πρώτον πεντακοσίαρχον της πέμπτης χιλιαρχίας Τόλιαν Νικολάου και τον εκατόνταρχον ιππέα Κ. Μοναστηρλήν.

Συντροφεύει το τουρκικόν στρατόπεδον με την ανήκουσαν δύναμιν προς ασφάλειαν του μέχρι της Μπουδονίτζας, οπότε θέλουσιν αλλαχθή και τα ενέχυρα. Η δε ενδοξότης του ο Οτζάκ αγά Οσμάνης και Ασλάμπεης Μουχουρδάρης υπόσχονται:

Εις το πέρασμα των από πέτρας μέχρι Μπουδονίτζας να μη κάμωσι την παραμικρόν ζημίαν εις τους εγκατοίκους, τα γεννήματα και τα ζωντανά των.

Να λάβωσι πλησίον των τας ευρισκομένας φυλακάς των εις την πόλιν της Λεβαδίας, εις το Χάνι του Κατίκου, το Τουρκοχώρι και την Φοντάναν. Δηλονότι να αδειάσουν εντελώς όλας αυτάς τα θέσεις και την Μπουδονίτζαν μέχρι των Θερμοπυλών και της Αλαμάνας, ν’ αφήσωσι


μόνην την ευρισκόμενην εις αυτάς φρουράν, χωρίς να κάμωσι προσθήκην καμμίαν.Δίδουσιν εκ μέρους των ο μεν Οτζάκ αγάς Οσμάνης δυο ενέχυρα: τον Αχμέτ μπέη Κολ

αγάν και τον Καχραμάν αγά Κολ αγάν. Ο Δε Ασλάμπεης Μουχουρδάρης τον Μπουλούκμπασην Νουρ Εδίν αγάν.

Το κίνημα του τουρκικού στρατοπέδου δια της Πέτρας θέλει αρχίσει εκ προειδοποιήσεως του στρατάρχου, άμα τελειωθεί τελεία η αλλαγή των ενεχύρων και αδειάση ο προμάχων ο επάνω της Πέτρας.

Δίδουοιν όσους έχουν έλληνας αιχμαλώτους εις το στρατόπεδον των πριν λάβωσι την είδησιν της διαβάσεως των δια της Πέτρας.

Είς πίστωσιν τούτων όλων γεγραμμένων εν λόγω τιμής έγιναν δύο όμοια αντίγραφα της παρούσης συνθήκης, υπογεγραμμένα και εσφραγισμένα αμοιβαίως και από τα δύο μέρη.

Εν τω στρατοπέδω της Πέτρας την 13ην Σεπτεμβρίου 1829.Οσμάν αγάς-Οτζάκ αγάς, Ασλάν Μουχουρδάρης.Ο κατά την ανατολικήν Ελλάδα ΣτρατάρχηςΔ. Υψηλάντης».5

Αντί επιλόγου

Η Συνθήκη της Πέτρας που υπογράφηκε τη νύκτα της 13ης προς 14η Σεπτεμβρίου εφαρμόσθηκε κατά γράμμα και ως εκ τούτου η φερώνυμη μάχη είχε ως αποτέλεσμα να απελευθερωθεί η Στερεά Ελλάδα έως την Αλαμάνα, εκτός από την Αθήνα, την Εύβοια και το φρούριο του Καραμπαμπά που βρισκόταν στη βοιωτική ακτή της Χαλκίδας.

Η μάχη της Πέτρας ήταν μία από τις σημαντικότερες της επανάστασης και τα οφέλη της ήταν μεγάλα τόσο σε ηθικό όσο και σε στρατηγικό επίπεδο. Με τη μάχη αυτή ολοκληρώθηκε ο στρατιωτικός αγώνας του Ελληνισμού που είχε αρχίσει με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στο Ιάσιο της Μολδαβίας στις 24 Φεβρουάριου 1821 και ολοκληρώθηκε έχοντας ως πρωταγωνιστή ένα άλλο Υψηλάντη, το Δημήτριο, αδελφό του πρώτου. Ο Δημήτριος Υψηλάντης είχε την ευκαιρία στην εν λόγω μάχη να δείξει όχι μόνο τις στρατιωτικές του ικανότητες αλλά και τη διπλωματική του ευφυία.

Επίσης η μάχη της Πέτρας είχε και για τον Ιωάννη Καποδίστρια μία ξεχωριστή σημασία, γιατί είκοσι μήνες μετά την άφιξη του στην επαναστατημένη πατρίδα του έδινε την δυνατότητα να διεκδικήσει και de facto στην τράπεζα των διπλωματικών διαπραγματεύσεων την ενσωμάτωση της Στερεάς Ελλάδας στα όρια της υπό σύσταση ελληνικής επικράτειας. Διαπραγμάτευση που ευοδώθηκε με την ίδρυση του ελληνικού κράτους στις 22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουάριου 1830 με τα τρία πρωτόκολλα του Λονδίνου.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ1. Σ.Δ. Λουκάτος, "Η τελευταία μάχη του αγώνος της ελληνικής ανεξαρτησίας. Πέτρα Βοιωτίας, 12

Σεπτεμβρίου 1829. Ανε'κδοτοι εκθέσεις και έγγραφα", στην: Επετηρίς ΕταιρείαςΣτερεοελλαόικών Μελετών, τ. 5 (1974-1975), σ. 109-134, ειδικότερα βλ. σ. 111 Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τ. 12 (1975), σ. 20 επ. στο εξής: ΙΕΕ.

2. Σ.Δ. Λουκάτος ο.π. σ. 111 επ. και ΙΕΕτ. 12 (1975), σ. 531 επ3. Σ.Δ. Λουκάτος, ο.π. σ. 112 -117.4. Σ.Δ. Λουκάτος ο.π. σ. 117-123 και ΙΕΕ,τ. 12 (1975), σ. 533-5355. ΙΕΕ, τ. 12 (1975), σ. 534. □


ΑΓΛΑΙΣΜΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ - ΜΟΝΗ ΟΣΙΟΥ ΛΟΥΚΑ(ΕΚΔΟΣΗ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΘΗΒΩΝ & ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ)

Η πάνσεπτος βοιωτική γη είναι διάσπαρτη από ιερά μνημεία και λουλούδια θεία που ευωδιάζουν λατρεία και αποπνέουν μυστηριακή ζωή.

Αγαλλίαση των πιστών και ελπίδα των καταφρονημε'νων.Το 1996 συμπληρώθηκαν 1050 χρόνια από την ίδρυση της Μονής του Οσίου Λουκά. Κτισμε'νη

στους δυτικούς πρόποδες του Ελικώνα, η Μονή υπήρξε, σε ολόκληρη τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο, το πιο σημαντικό και περίφημο πνευματικό και μουσειακό κέντρο της Ελλάδας. Έ να βυζαντινό χτίσμα- μας λέει ο Χρήστος Γιανναράς- μαζί με τους "κεκλεισμένους ουρανούς" των θόλων και ημιθόλων του, είναι η κίνηση της σάρκωσης, της ένωσης του κτιστού με το άκτιστο. "Έκλινεν ουρανούς και κατέβη". Ο Θεός γίνεται άνθρωπος και ο άνθρωπος μπορεί να γίνει θεός, γιατί έχουν κοινό τον τρόπο του προσώπου.Και αυτός ο τρόπος περιλαμβάνει τη σάρκα και του ανθρώπου και του κόσμου. Το Βυζαντινό μοναστήρι του Οσίου Λουκά, κτισμένο τον 1 Ιο αιώνα, έχει δύο κολλητές εκκλησίες ανόμοιες σε όλα. Η μικρότερη, που είναι παλαιότερη και αφιερωμένη στην Παναγία, έχει ραδινές αναλογίες και στηρίζει τον τρούλο σε τέσσερις κολόνες. Κτίστηκε αμέσως μετά το θάνατο του Όσιου Λουκά το 953 μ.χ. από τους συνασκητές του, για τις λατρευτικές ανάγκες τους.

Ο Όσιος Λουκάς, ιδρυτής της Μονής, ο οποίος ήταν προικισμένος με όλα τα χριστιανικά χαρίσματα της ευσπλαχνίας, της εγκράτειας, της δικαιοσύνης, της ταπεινώσεως και της φιλοξενίας επροορίζετο να

γίνει το "βλάστημα και κόσμημα και ποθητό εντρύφημα και αγλάισμα της Έλλαδος". Γεννήθηκε στους Δελφούς (Καστρί) το 896 και σε ηλικία 14 ετών, έχοντας κλίση προς τον μοναχισμό, άφησε και την οικογένεια του και κατέφυγε πρώτα στα Γιαννημάκια έως το 917 και κατόπιν στο Τεμενό και στην Πάτρα έως το 927. Επέστρεψε και πάλι στα Γιαννημάκια όπου και ασκήτευσε έως το 932, στο Καλάμιο το 942, στον όρμο της Ζάλτσας έως το 945 και τέλος στην περιοχή του Στειρίου, όπου βρίσκεται σήμερα η Μονή, έως της Κοιμήσεως του το 953. Η φήμη του ως ενός αυστηρού αγίου μοναχού τον συνόδευε σε κάθε τόπο όπου ασκήτευε και πάντοτε τον επισκέπτονταν χριστιανοί από ολόκληρο το "Θέμα της Ελλάδος". Προικισμένος από τη θεία πρόνοια με την προφητική ικανότητα, ο Όσιος Λουκάς μπορούσε πάντοτε για τον καθένα (χριστιανό) που τον επισκεπτόταν, να προβλέψει το μέλλον.

Όταν το 950 τον επισκέφθηκε ο διοικητής του "θέματος της Ελλάδος", πρωτοσπαθάριος Κρηνίτης Αροτράς, ο Όσιος Λουκάς έκανε την πρόβλεψη ότι σε λίγα χρόνια η Κρήτη θα απελευθερωθεί από τους Άραβες και ο ελευθερωτής θα είναι βασιλιάς, ο οποίος

Ρωμανός ο Β\ ο Αυτοκράτορας Βυζαντίου 959-963, ιδρυτής της

Μονής του Οσίου Λουκά.ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ του Κ.

ΛΑΖΑΡΟΠΟΥΛΟΥ, 1880


θα ονομάζεται Ρωμανός. Όταν το 961 επαληθεύτηκε η πρόβλεψη του και απελευθερώθηκε η Κρήτη, ο αυτοκράτορας Ρωμανός Β’ για να τιμήσει τη μνήμη του, βοήθησε σημαντικά για την ανοικοδόμηση του μοναστηριού.

Μετά την αποπεράτωση του μικρού ναού άρχισαν αμέσως οι εργασίες για την ανέγερση του μεγάλου, ο οποίος είναι το καθολικό της μονής, αφιερωμένος στον Όσιο Λουκά. Κτήτορες της Μονής, η οποία ανηγέρθη το 1011, είναι ο ηγούμενος Φιλόθεος και οι μοναχοί Γαβριήλ,Γρηγόριος και Πέτρος. Η μεγάλη εκκλησία είναι η πληρέστερη μορφή του λεγάμενου οκταγωνικού τύπου που εμφανίζεται αυτή την εποχή στην Ελλάδα. Είναι, δηλαδή, σταυροειδής με τρούλο που στηρίζεται σε οκτώ τόξα, τα οποία στην κάτοψη σχηματίζουν οκτάγωνο και στηρίζονται με τη σειρά τους πάνω σε τοίχους και πεσσούς που μεταβιβάζουν τα βάρη στους ακραίους τοίχους. Έτσι ο τρούλος γίνεται πολύ μεγάλος και καλύπτει όλο τον κεντρικό χώρο του ναού. Στη Βόρεια κεραία, του σταυρού υπάρχει κρύπτη, αφιερωμένη στην Αγία Βαρβάρα, μέσα στην οποία βρίσκεται ο τάφος του Όσιου Λουκά.

Τη σημερινή του μορφή το Μοναστήρι την πήρε το 1860, ενώ το 1877 τοποθετήθηκε το ωρολόγιο της Μονής. Περιγραφές του καθολικού, καθώς και των εσωτερικών της χώρων, έχουν γραφτεί από κορυφαίους Έλληνες και ξένους επιστήμονες. Για τον ιστορικό ρόλο και τη συμβολή της Μονής του Οσίου Λουκά στην επανάσταση του 1821, το μικρό αυτό κείμενο, είναι παρμένο από το τρίτομο έργο του Γεωργίου Π. Κρέμμου και είναι χαρακτηριστικό: "Ο επί Μαχμούτ από το 1816 μέχρι το 1828 αγών της Μονής είναι ιστορική αφήγηση αγαθών μεν πράξεων, ουδεμίας δε πονηρής". Στο μεγάλο ναό οι μοναχοί τοποθέτησαν τα λείψανα του Οσίου Λουκά. Η Μονή, εκτός των δύο ναών, αποτελείται και από διώροφα κελιά, βοηθητικούς χώρους στις τέσσερις πλευρές, την τράπεζα και τον πύργο του κωδωνοστασίου. Στη Μονή προστέθηκαν επίσης και τα προσκτίσματα "βαρδοναρείον" (σταύλος), "φωτάναμα" (νοσοκομείο), "κινστέρνα" (δεξαμενή νερού) και άλλα πολλά τα οποία δεν διασώζονται σήμερα. Από τους τρεις πύργους που είχε παλαιότερα η Μονή, σώζεται σήμερα μόνον ο τετραώροφος τετράγωνος πύργος.

Συμβάλλοντας με τις λιγοστές δυνάμεις μας στο ιστορικό μεγαλείο της Μονής, δίνουμε στη δημοσιότητα γκραβούρες, χαρακτικά σχέδια και παλαιές φωτογραφίες που αναφέρονται σ’ αυτή, ως διαχρονική αναπαράσταση του μνημείου της Χριστιανοσύνης που μέσα από το υλικό αυτό αναδεικνύεται η ζωή, η ιστορία, η αισθητική και η τεχνοτροπία του. Ελάχιστη προσφορά, λιθαράκι μνήμης στο δυσθεώρητο μέγεθος της χιλιόχρονης ιστορίας του. Παράθυρο ανοικτό, που ξεδιπλώνει τους σταθμούς της ιστορικής τους πορείας. Κιβωτός του γένους το Μοναστήρι, έπαλξη ανδρειοσυνης, στήριξε την ελευθερία της πολύπαθης και πολυβασανισμένης φυλής μας στους δύσκολους καιρούς. Μνημείο απαράμιλλο. Χρέος μεγάλο όλων μας, να κρατήσουμε αναμμένο το φως που ξεδιαλύνει το σκότος της σύγχυσης και της μιζέριας, το οποίο γεννιέται από την αβάσταχτη καθημερινότητα. Ταπεινοί προσκυνητές θα στείλουμε τη σκέψη μας και θα θερμάνουμε την καρδιά μας στο καμίνι της πίστης.

Με την προσπάθεια αυτή, πιστεύουμε ότι βοηθάμε στη λαμπρότητα και την ανάδειξη της ιερότητας του μνημείου. □

(Εισαγωγή σιο λεύκωμα «Αγλάισμα της Βοιωτίας» - Μονή Οσίου Λουκά)

Ησαΐας Π. Δ αλιάννης 1766-1875 Ηγούμενος της Ιεράς Μονής τον Οσίου Λουκά, ο οποίος όιακρίθηκε για τους αγώνες του κατά τη διάρκεια της επανάστασης ΛΙΘΟΓΡΑΦΙΑ του Κ. ΛΑΖΑΡΟΠΟΥΛΟΥ, 1880


90 & Ο ΙΛ Τ ΙΚ Λ Α Λ Α Λ < Κ Τ Α

----- -----— -----------— ---- « - —- . . η .... — -............ ......................................... ............. — — -------

ΜΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗ ΕΚΔΟΣΗ

Θίσβη; Μία πόλη, μία Ιστορία.» ----------- ---------------------------------------- *_______________ . ____________ ______ ;ϊ_ώ---- — —— --------------------- — ----------.*■■ ... . ---------------- —

Με πρωτοβουλία και δαπάνη της θισβιακής ομογένειας των ΗΠΑ- Panthisvian Reunion- δημοσιεύτηκε εργασία με τίτλο "Θίσβη: Μία πόλη, μία Ιστορία".

Το πρώτο και το βασικότερο τμήμα της μελέτης αφορά την πορεία της Θίσβης από την προϊστορική της φάση ως το τέλος της Ρωμαϊκής κατάκτησης. Εκπονημένο από την Ε. Κοβάνη- ερευνήτρια του εθνικού κέντρου κοινωνικών ερευνών- το τμήμα αυτό περιλαμβάνει τα εξής κεφάλαια.

1. Από τη Μυκηναϊκή στην Αρχαϊκή εποχή: Δίδεται ε'μφαση στα αρχαιολογικά δεδομένα- όπως προκύπτουν από σχετικές μελέτες του τέλους του 19 αιώνα και των αρχών του 20ου αλλά και των προσφάτων σχετικών μελετών συγχρόνων Βοιωτολόγων- που πιστοποιούν τη μυκηναϊκή ταυτότητα της Θίσβης: μυκηναϊκή τάφοι, όστρακα (της Υστεροελλαδικής κυρίως εποχής), κτερίσματα- Η ταυτότητα αυτη συνδέεται και αποδεικνύεται από την ύπαρξη του πετρώδους Θισβιακσύ επινείου, σημαντικότατου λιμανιού του Βοιωτικού κορινθιακού τα μυκηναϊκά χρόνια.

2. Κλασσικά και ελληνιστικά χρόνια: Εξετάζεται η θέση της Θίσβης στο κοινό των Βοιωτών και με τη βοήθεια επιγραφικών δεδομένων- στρατιωτικοί κατάλογοι, προξενικά ψηφίσματα- εικονίζεται η σπουδαιότητα της πόλης κατά το τέλος της κλασσικής ως τις αρχές της Ελληνιστικής Εποχής Η πολιτιστική άνθιση κατά την εποχή αυτή- συνδεδεμένη κατά πρώτο με την εορτή των Θισβιακών Ηράκλειων- έχει αποτυπωθεί σε έργα τέχνης; αγγεία & τερακότες. Η ύπαρξη δε εργαστηρίου τερακοτών στην αρχαία Θίσβη μας είναι γνωστή από σχετικό δημοσίευμα στην GaTetle de beaux Arts (1875) του Παρισιού.

3. Ρωμαϊκοί Χρόνοι: Παρατίθενται τα συγκλητικά ψηφίσματα του 170 π.Χ. της χρονιάς της υποταγής της Θίσβης στη Ρωμαϊκή κυριαρχία. Να σημειωθεί ότι η εύρεση των ψηφισμάτων αυτών στη Θίσβη - στο τέλος της δεκαετίας του 1850- θεωρήθηκε το μεγαλύτερο & σημαντικότερο γεγονός των επιγραφικών χρονικών της εποχής σε ευρωπαϊκό επίπεδο επειδή, μεταξύ των άλλων, έριχναν φως στις πρώτες; κινήσεις και πράξεις της Ρωμαιοκρατίας στην Ελλάδα. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει επιγραφή με επιστολή του αυτοκράτορα Αντωνίνου του Πίου προς Θίσβη και Κορώνεια προς διευθέτηση συνοριακών θεμάτων. Αίσθημα επιπλέον αισιοδοξίας αναδύεται από επιγραφή σχετική με την αναβίωση του θυμελικού (μουσικού αγώνα) τον Πτώον Απόλλωνα.

4. Στο τελευταίο κεφάλαιο με τίτλο: Η Θίσβη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία εξετάζεται ο μύθος "Πύραυλος & Θίσβη" και η διαχρονική του μοίρα: από την πρώτη του καταγραφή στις "Μεταμορφώσεις" του Οβίδιου ως την τραγική θεατρική του ανάδειξη στο "Ρωμαίος και Ιουλιέττα" του Σαίξπηρ. Το Σαιξπηρικό αυτό αριστούργημα είναι επανάληψη του παλαιού εν λόγω μύθου: η αδύνατη ένωση δύο νέων, που στη χαρά της κρυφής συνάντησης έρχεται ο θάνατος, επειδή από μοιραίες παρεξηγήσεις ο καθένας πιστεύει ότι ο άλλος είναι νεκρός. Μετά το τέλος του πρώτου μέρους του βιβλίου ακολουθεί επιγραμματική σκιαγράφηση της Ιστορίας της Θίσβης από τον 4ον αιώνα ως την επανάσταση του 1821 και στη συνέχεια ως το ολοκαύτωμα της Θίσβης - μαζί με τη Δομβραίνα & τα Χώστια- στις 29/8/1943 από τις γερμανικές δυνάμεις κατοχής.

Ακολουθεί στη συνέχεια λαογραφική μελέτη της καθηγήτριας Ασπασίας Μίχα-Λαμπάκη με προσεκτική καταγραφή των ηθών & εθίμων: γύρω από την παραδοσιακή οικογένεια οικονομία & κοινωνία, από το σκοπό των εκφάνσεων του κοινοτικού πνευματικού βίου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συλλογή της Θισβιακής λαϊκής ποίησης & μουσικής. Η μελέτη πλαισιώνεται από πλούσιο φωτογραφικό σχετικό υλικό.

Στη συνέχεια έχουμε κείμενα του Διομήδη Σταμάτη κα. που έχουν σχέση κυρίως με τη Θισβιακή μετανάστευση στις ΗΠΑ. Στατιστικά στοιχεία για τη Θίσβη από το 1889-1891 παρέχονται από τον Σωκράτη Λουκά.

Να σημειώσουμε τέλος ότι στο βιβλίο περιλαμβάνεται το τμήμα από την εργασία του J.G.Erajer (Pausania’s Descriphion of Greece) που αναφέρεται στη Θίσβη -στα αγγλικά & σε ελληνική μετάφραση.

Ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό συνοδεύει αντίστοιχα όλα τα μέρη του βιβλίου. □


Εξεδόθησαν τα πρακτικά του Γ' Διεθνούς Συνεδρίου Βοιωτικών Μελετών (Θήβα 4-8 Σεπτεμβρίου 1996).

Το σύνολο του έργου περιλαμβάνεται σε δύο τόμους.

Στον πρώτο τόμο υπάρχουν περί τις 35 ακραιφνώς Αρχαιολογικές εργασίες, με αυστηρή μεθοδολογική επεξεργασία και υψηλό για τα διεθνή δεδομένα επίπεδο.

Την διεύθυνση και επιμέλεια του πρώτου τόμου είχε ο κ. Βασίλειος Αραβαντινός, Αρχαιολόγος, Προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ν. Βοιωτίας.

Στο δεύτερο τόμο υπάρχουν μελέτες με φιλολογικό χαρακτήρα. Στον τόμο αυτό βρίσκουν θέση οι γραπτές πηγές, η παράδοση, η αρχειακή έρευνα, οι φιλοσοφικές αναζητήσεις, η ιστοριοδιφία, η λαογραφία και τα σύγχρονα προβλήματα της Βοιωτίας.

Ε Π Ε Τ Η Ρ Ι ΣΤΗΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΒΟΙΩΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

ΤΟΜΟΣ Γ', ΤΕΥΧΟΣ ο '

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ

Διεύθυνση και Επιμέλεια εκδόοεβς ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ

Αρχαιολόγος

Γ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΒΟΙΩΤΙΚΏΝ ΜΕΛΕΤΏΝ Θήβα, 4-8 Σοπεμβρκ» 1996

Αθήνα 2000

Τη διεύθυνση και επιμέλεια του δευτέρου τόμου είχε η κ. Αλεξάνδρα Χριστοπούλου, Αρχαιολόγος του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Το δίτομο έργο έχει προλογίσει ο πρόεδρος της Καθηγητής κ. ΠαύλοςΤούτουζας. Την εκδοτική επιμέλεια και αυτών των πρακτικών είχε το μέλος του Δ.Σ κ. Νικόλαος Κόλλιας.

Το έργο αυτό μαζί με τα πρακτικά των προηγουμένων Διεθνών Συνεδρίων έρχεται να καλύψει σχεδόν μια δεκαπενταετία επιστημονικής έρευνας εις τον Βοιωτικό χώρο. Πιστεύουμε και ελπίζουμε ότι πλέον των 350 ανακοινώσεων που έχουν συμπεριληφθεί στους έξι τόμους που ήδη έχουν εκδοθεί αποτελούν κύρια πηγή άντλησης πληροφοριών για τους νέους επιστήμονες αφ’ ενός και παρέχουν την δυνατότητα μελέτης της ιστορίας της περιοχής. □

Ε Π Ε Τ Η Ρ Ι ΣΤΗΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΒΟΙΩΤΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

ΤΟΜΟΣ Γ , ΤΕΥΧΟΣ β

Π. ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΙΠ. ΙΣΤΟΡΙΑ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΑIV. ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Διεύθυνση και εχιμέλεια εκδόοεως ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

Αρχαιολόγος

Γ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΒΟΙΩΤΙΚΏΝ ΜΕΛΕΤΩΝ Θήβα, 4-8 Σεπτεμβρίου 1996

Αθήνα 2000


Επιμέλεια στήλης: Κατερίνα Κωνσταντέλλον ■ Η Η Η Η Η Η Η Η Η Η Η Η Η Η Β Η Η Η Η Η η Η Η Η Β Η Η η Η Η Η Η ·

Η «<ΤΑΙΙ><ΙΑ ^ΟΙΛΤΙΚΑ/V Λ<Α<ΤΛΑ» πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία την Κυριακή 5 Νοεμβρίου 2000 το ετήσιο δείπνο στο ξενοδοχείο «CARAVEL».

Ο Πρόεδρος της Εταιρείας Καθηγητής κ. Παύλος Τούτουζας καλωσόρισε τους εκλεκτούς προσκεκλημένους και τους ευχαρίστησε για την παρουσία τους εκεί και για την συμπαράσταση τους στο έργο της Εταιρείας όλα αυτά τα χρόνια.

Ο Ακαδημαϊκός κ. Χρύσανθος Χρήστου, ανέπτυξε το πολύ ενδιαφέρον θέμα «Έργα σταθμοί στη παγκόσμια τέχνη - Βελάσκεθ»

Στη συνέχεια η ομάδα χορού του Δήμου Φιλοθέης χόρεψε ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς με ιδιαίτερη χάρη και λεβεντιά.

Η κ. Θεοδοσία Στίγκα προσέφερε μοναδικές στιγμές με την θαυμάσια ερμηνεία των τραγουδιών της.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας κ.κ. Ιερώνυμος, ο πρ. Πρωθυπουργός κ. Ιωάννης Γρίβας, οι Βουλευτές Βοιωτίας κ.κ. Λουκάς Αποστολίδης και Ευάγγελλος Μπασιάκος, ο Νομάρχης Βοιωτίας κ. Νικόλαος Στάμος, οι Ακαδημαϊκοί κ. Χρύσανθος Χρήστου, κ. Σπύρος Ιακωβίδης, κ. Κ. Γρόλιος, κ. Λιγομενίδης, ο πρόεδρος του«Π.Κ.Ρ.» κ. Βασίλειος Κόκκινος,, οι Δήμαρχοι Θήβας κ. Αλέξανδρος Κοφίνης, Κορωνείας κ. Κων/νος Παπαγεωργίου, Θίσβης κ. Κων/νος Κοβάνης, Δαυλείας κα. Ευσταθία Ουρανού, ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Βοιωτίας κ.Παναγιώτης Αγνιάδης ο Αντ/δρος του Αρείου Πάγου κ. Ευάγγελλος Κρουσταλάκης, οι αρεοπαγίτες κ.κ.Παύλος Μεϊδάνης και Ευάγγελος Περλίγκας, ο καθ. Παν. Αθ. κ. Γεώργιος Κρουσταλάκης,, η εισηγήτρια του Ελ.Συνεδρίου κ. Αντιγόνη Στίνη, ο χορηγός του περιοδικού «Ποιοτικά Λλαμκτα» κ.Σταύρος Κομνόπουλος, ο τ. πρυτ. Οικ.Παν. Αθ. κ. Γεώργιος Χρήστου, οι τ.


βουλευτές κ. Νικόλαος Κτιστάκις, κ. Παναγιώτης Τουρίκης, ο Εισ. Θηβών κ. Μαραγιάννης, η κ. Ζαννέτ Κυδωνιάτη, ο τ. πρ. της «Ε.Β.Μ.» κ. Αθανάσιος Τομαράς, ο έφ. Αρχ/των Ν. Βοιωτίας κ. Βασίλειος Αραβαντινός, ο πολιτευτης κ. Αν. Μπουραντάς, ο στρατηγός ε.α. κ. Νικολάου, ο κ. Αγγ. Χρυσικόπουλος, ο Δρ. Ιστ. κ. Αθ. Χρήστου, οι ιατροί κ.κ. Γ. Γιανναράκος, Αν. Βούτσας, Μ. Παπακωνσταντίνου, Θ. Βα'ίνάς, Π. Καραμπιτσάκος, Ν. Κελέρμενος, Κλ. Σπύρου, Β. Κάπρος, Χλωρογιάννης τα μέλη του Δ.Σ. της «Ε.Β.Μ.» κ. I. Ταμβίσκος, κ. Ν. Κόλλιας, κ. Γ. Κωνσταντέλλος, κ. Ε. Γιανναράκσυ-Κτιστάκι, κ. Ε. Δοΰνια-Μάμαλη, κ. I. Στούρας, κ. Αργ. Σπυρίδωνος κ.α.

Η Υφυπουργός και Ακαδημαϊκός κ. Αγγελική Λάιου η οποία δεν μπόρεσε να παρευρεθεί απέστειλε χαιρετισμό καθώς και ο Δήμαρχος Λεβαδέων κ. Χρηστός Παλαιολόγος

Το Δ.Σ. της Εταιρείας εκφράζει τις ευχαριστίες του για την παρουσία των Βοιωτών και των φίλων της Βοιωτίας στην εκδήλωση.

« « «Η «< & Α » ΒΡΑΒΕΥΕΙ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΕΙΙΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ

Η Εταιρεία Βοιωτικών Μελετών πραγματοποίησε όπως κάθε χρόνο την βράβευση των επιτυχόντων σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα του νομού Βοιωτίας.

Έ γιναν δύο εκδηλώσειςΑιβαδειά, Σάββατο

16 Δεκεμβρίου 2000 :βραβεύτηκαν οι νέοι Επιστήμονες της επαρχίας, απόφοιτοι των Λυκείων, 1ου, 2ου και Τ.Ε.Λ., Λιβαδειάς, Αγ. Γεωργίου, Αντίκυρας, Άσπρων Σπιτιών, Αρά- χωβας, Διστόμου, Δαυ- λείας, Κυριακίου και Ορχομενού σε εκδήλωση που έγινε στο Συνεδριακό Κέντρο «Κρύα».

Χαιρετισμό προς τους νέους έκαναν νέους ο Πρόεδρος της Ε.Β.Μ. κ. Παύλος Τούτουζας, ο εκπρ/πος του Σεβασμιωτάτου, ο Βουλευτής κ. Ευαγγ. Μπασιάκος, ο Αντινομάρχης κ. Λουκ. Ανέστης, ο Δήμαρχος Αεβαδέων κ. Χρ. Παλαιολόγος και η κ. Γκάγκαρη Μαρία, Αντ/δρος της Εφ. της Δημ. Κεντρικής Βιβλ/κης Λεβαδείας. Η κ. Λίλα Τσάλτα, Ψυχολόγος, Λεκτ. Παν. Αθηνών


ανέπτυξε το πολύ ενδιαφέρον θέμα για το Στρες στον άνθρωπο και ιδιαίτερα στους νέους.

Τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση, ο πρ. του Επιμ. Βοιωτίας κ. Παν. Αγνιάδης, ο Δήμαρχος Χαιρωνείας κ. Νικ. Παπαγγελής, ο Λιμενάρχης Αντίκυρας, ο πρ. του Ν.Σ. κ. Τ. Γαλανός, το μέλος τουΔ.Σ. της Ε.Β.Μ. κ. Ν. Κόλλιας κ. α.

Η Ε.Β.Μ. εκφράζει τις θερμές της ευχαριστίες προς τον Δήμο Λεβαδέων και την Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λεβαδείας για την συνεργασία, το γραφείο Β'/θμίου Εκπ/σεως για την βοήθειά του, καθώς επίσης τις εκδόσεις «ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ» για την προσφορά τους.

Θήβα, Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2000: η ίδια εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Θήβα αίθουσα «Σ.Φ.Ε.» για τους αποφοίτους των Λυκείων: Ιο, 2ο και 3ο ενιαίο Θήβας, ΤΕΕ Θήβας, Σχηματαρίου, Θεσπιών, Ακραιφνίου, Ασωπίας, Αλιάρτου, Καπαρελίου, Οινοφύτων και Βαγίων. Επίσης βραβεύτηκαν νέοι επιστήμονες που έλαβαν το πτυχίο τους.

Χαιρετισμό προς τους νέους έκαναν, ο Πρόεδρος της Ε.Β.Μ. κ. Παύλος Τούτουζας, ο εκπρ/πος του Σεβα- σμιωτάτου, ο βουλευτής κ. Αλ. Ακριβάκης, ο Βουλευτής κ. Ευαγγ.Μπασιάκος, ο Δήμαρχος της πόλης κ. Αλ.Κοφίνης, ο προϊστάμενος Β'/θμίου Εκπ/σεως Θήβας κ. Γ.Κατσέλης κ.α.

Η κ. Λίλα Τσάλτα επανέλαβε και στην Θήβα την πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία της.

Εκφράζουμε ευχαριστίες προς το γραφείο Β’/θμίου Εκπ/σεως Θήβας για την βοήθεια που μας παρείχε.

Ευχόμεθα προς όλους τους νέους Επιστήμονες που με πολύ μεγάλη συγκίνηση είδαμε να κατακλύζουν τις αίθουσες αυτές τις δύο μέρες, ο αγώνας τους να βρει δικαίωση στον επαγγελματικό στίβο, χωρίς όμως ποτέ να εγκαταλείπουν τον αγώνα και στον κοινωνικό στίβο. Η ζωντάνια που διακρίναμε, το χαμόγελό τους η ορμή τους και


ο δυναμισμός τους να είναι τα στοιχεία που θα κτίσουν το με'λλον της Βοιωτίας. Επίσης θερμά συγχαρητήρια αξίζουν στους γονείς αυτών των παιδιών που αγωνίστηκαν μαζί τους, τους στήριξαν και προσέφεραν την αγάπη τους αντίδοτο σ’όλες τις δυσκολίες τους.

ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΙΙΟΔΡΑΣΕΙΣ

Την Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2000, στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής του Λιβαδίτη καλλιτέχνη κ. Πέτρου Μακρή (21-30 Νοεμβρίου 2000).

Η έκθεση είχε τον τίτλο «ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ» καιπραγματικά για όσους την παρακολούθησαν ήταν μιααπόδραση στο συναίσθημα - ιδιαίτερα οι πίνακες που είχαν σημείο αναφοράς τη Αιβαδειά- στην αναπόληση, στο όνειρο, στο ταξίδι, στη φυγή. Πόσοι στ’αλήθεια από εμάς δεν θα ήθελαν ν’αποδράσουν έστω και μυθοπλαστικά, έστω και για λίγο, έστω και σαν ένα πολύ μικρό όνειρο σαν αυτά που ζει κανείς όταν για λίγο αποκοιμιέται στον καναπέ, και αυτή την απόδραση μας την προσέφερε ο κ. Μακρής πηγαίνοντάς μας με τον χρωστήρα του στα μέρη που εκείνος αποτύπωσε και για μια στιγμή νιώσαμε κι εμείς συνταξιδιώτες του.

Στα εγκαίνια της έκθεσης παρευρέθησαν ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Απ. Κακλαμάνης, ο βουλευτής κ. Στ. Δήμας, ο πρ. Δήμαρχος Αθηναίων κ. Δημ.Μπέης, ο κ.Μαν. Γλέζος, ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Α. κ. Αντ. Ρουπακιώτης, ο Πρ. του Συλλόγου «Λάμπρος Κατσώνης»κ. Δ. Μπάκας και μέλη του Δ.Σ., ο Γ.Γ. της «^.&.Λ.» κ. Γ. Κωνσταντέλλος, πλήθος κόσμου και ιδιαίτερα πρέπει να τονιστεί η παρουσία πολλών Λιβαδιτών.

Ευχόμαστε στον κ. Μακρή να εξακολουθήσει να κάνει τις αποδράσεις του για να μας χαρίζει και στο μέλλον τέτοιο σπουδαίο έργο.

Τα εγκαίνια του Ιστορικού και Εθνολογικού μουσείου Λιβαδειάς έγιναν την Τρίτη 21 Νοεμβρίου 2000 στο ισόγειο της Νεροτριβής στην περιοχή της Κρύας.

Το υλικό που εκτίθεται στους χώρους του μουσείου οφείλεται στην γενναιοδωρία των απανταχού Λιβαδιτών.

Ευχόμαστε ευόδωσιν των σκοπών του Μουσείου και ελπίζουμε να λειτουργήσει ως φύλακας της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής και να ευαισθητοποιήσει τους πάντες, ειδικότερα δε τους νέους στην τοπική ιστορία και την παράδοση.

WWW


ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΗΒΑΣ

Στις 17 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους εγκαινιάστηκε στη Θήβα από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας, κ. Γιάννο Παπαντωνίου, το Δημοτικό Συνεδριακό Κέντρο, που αποτελεί ιδιοκτησία της Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής & Οικιστικής Ανάπτυξης Θήβας (ΔΕΠΟΑΘ) και αποτελεί έργο τεράστιας σημασίας για την πόλη και την πολιτιστική της ζωή.

Το Συνεδριακό Κέντρο είναι ένα σύγχρονο κτίριο ευρωπαϊκών προδιαγραφών ικανό να καλύψει πολιτιστικές- κοινωνικές εκδηλώσεις σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Περιλαμβάνει αίθουσα πολλαπλών χρήσεων 300 ατόμων για συνέδρια, μουσικές εκδηλώσεις αλλά και για θέατρο, κινηματογράφο, με πλήρη μεγαφωνική και μικροφωνική εγκατάσταση και σύστημα μετάφρασης τεσσάρων(4) γλωσσών.

Περιλαμβάνει επίσης τουριστικό περίπτερο, γραφεία, αίθουσα συσκέψεων, εκθέσεων και αναψυκτήριο.

Ο χώρος έχει ήδη φιλοξενήσει με επιτυχία σημαντικές εκδηλώσεις τοπικών φορέων και φιλοξενεί αυτή τη στιγμή έκθεση γλυπτών, ενώ θεωρείται βέβαιο ότι η λειτουργία του θα συμβάλλει ουσιαστικά στην πολιτιστική, πνευματική και τουριστική ανάπτυξη όχι μόνο της πόλης, αλλά ολόκληρης της περιοχής.

WWW

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

'"Την Τρίτη 5 Δεκεμβρίου 2000 στην αίθουσα τελετών του "φιλολογικού Συλλόγου1 Παρνασσός" το Ι.Γ. Ησυχαστήριο "Η ΜΗΤΗΡ ΤΟΥ ΗΓΑΠΗΜΕΝΟΥ" (Κλειδί Θηβών)

και ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιος Κρουσταλάκης παρουσίασαν το βιβλίο "Ο ΓΕΡΩΝ ΗΛΙΑΣ ΤΣΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ, με τη συμπλήρωση δέκα ετών από την εκδημία του Μακαριστού Γέροντος π. ΗΛΙΑ ΤΣΑΚΟΓΙΑΝΝΗ.

Το βιβλίο παρουσίασαν και μίλησαν εις μνήμην του αγίου Γέροντος

• ο καθηγητής κ. Γεώργιος ΚΡΟΥΣΤΑΛΑΚΗΣ, συγγραφέας του βιβλίου, με θέμα "Ο Γέρων Ηλίας Τσακογιάννης, πνευματικός πατέρας και παιδαγωγός".

• ο καρδιολόγος κ. Μιχάλης ΜΗΛΙΓΚΟΣ, με θέμα "Το έργο του ιερέως στο νοσοκομείο από τη σκοπιά ενός γιατρού".

• ο πρωτοπρεσβύτερος π. Ελευθέριος ΧΑΒΑΤΖΑΣ, θεολόγος- φιλόλογος με θέμα : "Ο π. Ηλίας Τσακογιάννης αληθινός ποιμενάρχης".

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πλήθος Βοιωτών. □


Documents

ΔΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΤΣ ΤΗΣsrv-vivl-livad.voi.sch.gr/ePublic/ViotikaAnalekta_8.pdf · Η Πανδώρα ήταν η πρώτη γυναίκα «νΰφη» και απ’