Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 47
ÜNİTE: KURTULUŞ SAVAŞI KONU: Hazırlık Dönemi ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Anadolu ve Trakya’da işgallere karşı Türk halkının vatanı kurtarma ve bağımsız yaşama
düşüncesinin sonucu olarak oluşturduğu örgütleme aşağıdakilerden hangisidir? A) Kuva-yı İnzibatiye B) Düzenli ordu C) Yararlı Dernekler D) Saltanat ordusu
Çözüm: Mondros Ateşkes Antalşmasından sonra işgallerin başlamasına karşın Osmanlı Hükümeti ses çıkarmamıştır. İşgallere karşı Türk milleti yurdun her köşesinde varlığını, mitinglerle, silahlı direniş çeteleri meydana getirmekle, yararlı dernekler kurmakla kabul ettirmeye çalışıyordu. Bu amaçla oluşturulan örgütleme Kuvayımilliyedir (Milli Kuvvetler). Doğru seçenek C’dir. 2. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilliye Birliklerinin özelliklerinden değildir?
A) Halkın içinden çıkmış, eli silah tutan herkesin katılabildiği gruplardır. B) Amaçları vatan topraklarını korumak ve Türk milletini onuruyla yaşatmaktır. C) Halk tarafından desteklenmiş ve ihtiyaçları halk tarafından karşılanmıştır. D) Kuvayımilliye birlikleri merkezi otoriteye bağlı düzenli birliklerdir.
Çözüm: Kuvayımilliye birlikleri D seçeneğinde belirtildiği gibi otoriteye bağlı birlikler değildir. Kuvayımilliye birlikleri belli bir otoriteden yoksun düzensiz birliklerdir. Yeterli askeri bilgi ve tekniğe sahip değillerdi. Bu özelliği Kuvayımilliye birliklerinin düşmanı durdurup yurttan atabilmesini imkansız hale getirmiştir. Bu yüzden TBMM Kuvayımilliye birlikleri yerine düzenli ordu kurmaya karar vermiştir. 3. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilliye hareketinin başlama nedenlerinden birisidir?
A) Balkanların Osmanlı Devleti’nin elinden çıkması B) Anadolu’nun işgal edilmesi C) Trablusgarp’ın İtalyanlarca işgal edilmesi D) Arapların İngilizlerle işbirliği yapması
Çözüm: İtilaf Devletleri’nin kendi çıkarları doğrultusunda Mondros Ateşkes Antlaşması’nı yorumlayarak Anadolu’yu işgale başlamaları, halkın tepkisine yol açmıştır. Bir de bu düşman işgalleri karşısında İstanbul Hükümeti’nin çaresizlik ve tepkisizliği halkı iyice ateşlemiştir. Madem ki İstanbul Hükümeti görevini yerine getiremiyor o zaman millet başının çaresine bakmalıdır. Bu düşünceyle Anadolu’nun işgal edilmesine tepki olarak Kuvayımilliye hareketi doğmuştur. Doğru seçenek “B” dir.
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 48
4. Mustafa Kemal, 9. Ordu müfettişi olarak İstanbul Hükümeti tarafından Anadolu’ya atanmıştır. Ancak bir süre sonra İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal ‘i geri çağımıştır.
Mustafa Kemal’in İstanbul’a geri çağırılmasına neden olan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Havza Genelgesi’ni yayınlanması B) Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümeti’ni yasa dışı ilan etmesi C) Erzurum Kongresine katılması D) Sivas Kongresi’ni yapması
Çözüm: Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak bastı. Pontusçu Rumlara karşı önlemler aldıktan sonra, işgallere karşı halkı teşkilatlandırmak için Havza’ya gitti. Mustafa Kemal Paşa “Türk bağımsızlığı yolunda” sesini ilk kez Havza’da duyurdu. Havza’da bir genelge yayınladı. Bu genelgede işgaller konusunda neden kayıtsız kalındığı konusunda hükümete ülkenin her yanından protesto telgrafları çekilmesi ve düzenlenecek mitinglerle işgallerin protesto edilmesini istedi. Bu olay üzerine İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal Paşayı İstanbul’a geri çağırdı. Doğru seçenek “A” dır. 5. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki maddelerin hangisiyle halk işgallere ve bölünmeye karşı
uyarılmıştır? A) Mlletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. B) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. C) İstanbul Hükümeti; üzerine düşen görevi yerine getirmemektedir, bu durum milleti yok gibi
göstermektedir. D) Genelge milli bir sır olarak saklanacaktır.
Çözüm: Amasya Genelgesi’nin; vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir maddesiye, halk işgaller ve bölünmeye karşı uyarılmıştır. Bu madde işgallere karşı ilk uyarıdır. Mustafa Kemal Amasya’da yayınladığı bu genelgeyle ülkenin içinde bulunduğu duruma dikkat çekmiş ve alınması gereken tedbirleri bir bir sıralamıştır. Doğru seçenek “B” dir. 6. Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermenni Devleti’nin kurulmasını önlemek ve Doğu Anadolu’nun
geleceğini görüşmek üzere 23 Temmuz - 15 Ağustos 1919’da Erzurum Kongresi yapılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu kongrenin özellikleri arasında yer almaz?
A) Sadece Doğu Anadolu’nun geleceği hakkında karar almak amacıyla toplanmıştır. B) Bölgesel bir kongre olmasına karşın alınan kararların ülkenin bütününe yönelik olmasıyla ulusal bir
kongre özelliği taşır. C) Alınan kararlar Sivas Kongresi’nde aynen kabul edilmiştir. D) Yurdun her yerinden gelen temsilcilerden oluşmuştur.
Çözüm: Erzurum Kongresi’nin toplanma sebebi Doğu Anadolu’nun geleceğiyle ilgili kararlar almaktır. Bölgesel özellikler içerir ancak alınan kararlar yurdun tamamını ilgilendirir niteliktedir.”Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür parçalanamaz”, maddesi bu durumu ortaya koymaktadır. Alınan kararların tamamı daha sonra yapılan Sivas Kongresi’nde aynen kabul edilmiştir.Bölgesel bir kongre olması nedeniyle sadece doğu illerinin temsilcileri katılmıştır. Yurdun her yerinden delegeler çağırılmamıştır. Doğru seçenek “D” dir.
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 49
7. Aşağıdakilerden hangisi Sivas Kongresi’nin toplanma nedenleri arasında yer almaz?
A) Tüm yurdun geleceği hakkında karar vermek B) Düzenli ordunun kurulmasını sağlamak C) İşgallere karşı alınacak önlemleri tüm millete mal etmek D) Dağınık halde bulunan milli kuruluşları birleştirmek
Çözüm : Sivas Kongresi’nin toplanma nedenlerinden birisi düzenli ordunun kurulmasını sağlamak değildir. Sivas Kongresi tüm yurdun geleceği hakkında karar vermek, işgallere karşı alınacak önlemleri tüm millete mal etmek ve dağınık halde bulunan yararlı dernekleri bir kuruluş altında birleştirerek tek elden yönetilmelerini sağlamak için toplanmıştır. Kongrenin sonunda yurt genelinde bulunan tüm yararlı dernekler bir çatı altında birleştirilmiştir. 8. Misak-ı Milli kararlarının, Osmanlı Mebusan Meclisi’nde kabul edilmesine, tepki olarak İtlaf Deletleri,
İstanbul’u işgal ettiler.
Bu durum aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?
A) TBMM’nin açılmasına B) İstanbul Hükümeti’nin gücünün artmasına C) Kuvayımilliye birliklerinin kurulmasına D) Başkent’in Ankara’ya taşınmasına
Çözüm: Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nde kabul edilen Misak-ı Milli kararları; Türklerin hangi şartlarda barış yapacağı yeni Türk vatanının sınırlarının nasıl çizileceği gibi kararlar içeriyordu. Bu kararların kabulüne tepki olarak İtilaf Devletleri İstanbul’u resmen işgal ettiler. Daha sonra İtilaf Devletleri meclisi basarak üyelerinin bir kısmını tutukladılar. Bu durum milli iradeye yönelik bir saldırı niteliğindeydi. Artık milletin haklarını savunacak bir organ yoktu. 23 Nisan 1920’de Ankara’da TBMM açılarak millet iradesinin devamı sağlamış oldu. Doğru seçenek “A” dır.
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 50
1. Milli Cemiyetler aşağıdakilerden hangisin de birleştirilerek bir isimle anılmaya başlanmıştır?
A) Erzurum Kongresi B) Amasya Genelgesi C) Sivas Kongresi D) Amasya görüşmeleri
2. Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra,
İtilaf Devletleri yurdumuzun önemli bölgelerini işgal etmeye başladılar.
İşgallere karşı ilk direniş aşağıdaki
cephelerden hangisinde olmuştur?
A) Batı Cephesi’nde B) Güney Cephesinde C) Doğu Cephesi’nde D) Kuzey Cephesi’nde
3. Mustafa Kemal Paşa, Kurtuluş
Savaşı’nın gerekçesini, amacını ve yöntemini aşağıdakilerden hangisinde ilk olarak belirtmiştir?
A) Amasya Genelgesi B) Erzurum Genelgesi C) Sivas Kongresi D) Amasya Görüşmeleri
4. Erzurum ve Sivas Kongreleri’nin ortak
özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Alınan kararların ulusal olması B) Amerikan mandası’nın tartışılmaması C) Gerekirse geçici bir hükümet kurulması
kararının alınması D) Temsil Heyeti’nin tüm yurdu temsil
etmesi
5. Milli Mücadele döneminde ilk silahlı çatışma aşağıdaki devletlerden hangisine karşı başlatılmıştır?
A) İngilizlere B) İtalyanlara C) Yunanlılara D) Fransızlara
6. Sivas Kongresi’nde durumun iyi
olmadığını ve dış yardımın zorunlu olduğunu düşünenler aşağıdaki fikirlerden hangisini savunmuşlardır?
A) İtlaf Devletleri ile barış yapılamasını B) Ulusal derneklerin etkinliğiin artırılmasını C) Amerikan Mandasının kabul edilmesini D) İstanbul Hükümeti’nden yardım
alınmasını
7. Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin
toplanmasına aşağıdakilerden hangisinde karar verilmiştir?
A) Amasya Genelgesinde B) Sivas Kongresinde C) Erzurum Kongresinde D) Amasya Görüşmelerinde
8. Batı Anadolu Yunanlılar tarafından işgal
edilmeye başlayınca halk direnişe geçmiş ve bu direnişlerde büyük fedakarlıklarda bulunmuşlardır.
Batı Anadolu’da başlayan bu direniş hareketlerinin genel özelliği aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) Düzenli ve devamlı direniş hareketleridir B) Yunan ordusu ile Türk halkı arasında
yapılan bir savaştır C) İki düzenli ordu arasında yapılan bir
savaştır D) Osmanlı orduları ile Yunan orduları,
arasında geçen bir savaştır
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 51
9. İstanbul Hükümeti’nin Amasya Genelgesi’ne ilk tepkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anadolu hareketlerini desteklemiştir B) İtilaf Devletleri’ne savaş ilan etmiştir C) Mustafa Kemal’i İstanbul’a çağırmıştır D) Amasya Genelgesi’ni kabul etmiştir
10. İstanbul Hükümeti’nin görevini yerine
getirememesi durumunda geçici bir hükümet kurulması kararı ilk olarak aşağıdakilerden hangisinde alınmıştır?
A) Amasya Genelgesi B) Erzurum Kongresi C) Sivas Kongresi D) Amasya Görüşmeleri
11. Batı Cephesindeki direniş hareketi İzmir’in
işgalinden sonra başlamış. Yunan ilerleyişi karşısında halk direniş göstermiştir.
Ödemiş’in işgali sırasında Yunanlılara
karşı verilen savaş aşağıdakilerden hangisidir?
A) Batı Cephesi Savaşları B) Güney Cephesi Savaşları C) İlk Kurşun Savaşı D) Dumlupınar Savaşı
12. Mustafa Kemal Paşa Amasya’ya geldiğinde
arkadaşlarıyla toplantılar yaptı. Bu görüşmelerde onların da görüşlerini alıp Amasya Genelgesi’ni yayınladı.(22 Haziran 1919)
Amasya Genelgesi’ne Mustafa Kemal’in
silah arkadaşlarından hangisi katılmamıştır?
A) İsmet İnönü B) Rauf Orbay C) Refet Bele D) Ali Fuat Cebesoy
13. Mustafa Kemal Paşa’nın Kurtuluş mücadelesinde sivil olarak katıldığı ilk etkinlik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sivas Kongresi B) Amasya Görüşmeleri C) Erzurum Kongresi D) Amasya Genelgesi
14. Mustafa Kemal’in Ankara’yı Kurtuluş
Savaşı’nın merkezi olarak seçmesinde aşağdakilerden hangsinin etkisi yoktur?
A) Ankara’nın haberleşme imkanlarının iyi
olması B) Ankara’nın kalabalık bir şehir olması C) Ankara’nın ulaşım açısından uygun bir
yerde olması D) Ankara’nın Anadolu’daki cephelere
yakın ve güvenli bir konumda olması
15. Son Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından
28 Ocak 1920’de kabul edilen Misak-ı Milli ( Milli Ant) kararları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi savunulamaz?
A) Misak-ı Milli Kararlarıyla Türk vatanının
sınırları çizilmiştir. B) Misak-ı Milli kararları Erzurum ve Sivas
Kongrelerinde alınan kararları içermektedir.
C) Misak-ı Milli kararları işgallere karşı çıkışı ifede eder.
D) Misak-ı Milli kararları İtilaf Devletleri’nin görüşleri doğrultusunda alınmıştır.
16. Erzurum Kongresi’nin toplanmasında
etkin rol oynayan yararlı cemiyet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Milli Kongre Cemiyeti B) Kilikyalılar Cemiyeti C) Doğu Anadolu Müdafa-i Hukuk Cemiyeti D) Trabzon Müdafa-i Hukuk Cemiyeti
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 52
17. 22 Haziran 1919’da yayınlanan Amasya Genelgesi’nde aşağıdakilerden hangisiyle ilgili karar yoktur?
A) Ulusal bir kongrenin toplanması B) Ulusal bağımsızlık C) Dış borçlar D) Ulusal egemenlik
18. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum
Kongresi’nin özelliklerinden biri değildir?
A) Mustafa Kemal’in Temsil Heyeti Başkanı
seçilmesi B) Doğu İllerinin temsilcilerinin katılımıyla
toplanması C) Vatanın bütünlüğünü savunması D) Yararlı cemiyetlerin birleştirilmesi
19. Aşağıdaki Erzurum Kongresi kararlarının
hangisinde ulusal egemenliğe vurgu yapılmıştır?
A) Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür.
parçalanamaz B) Manda ve himaye kabul edilemez C) Ulusal gücü etkin, ulusal iradeyi egemen
kılmak esastır. D) Azınlıklara ulusal bütünlüğü bozucu
haklar verilemez 20. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilli-
ye’nin kuruluş nedenlerinden birisidir?
A) Mandacıların işgalcilerden yardım istemesi
B) Anadolu’da iç isyanlar çıkması C) İtilaf Devletleri askerlerinin İstanbul’a
gelmesi D) Anadolu’nun işgal edilmesi
21. İstanbul’un resmen işgaline neden olan
olay aşağıdakilerden hangisidir?
A) Misak-ı Milli kararlarının alınması B) Erzurum Kongresi’nin yapılması C) Ulusal derneklerin birleştirilmesi
D) Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkması 22. Sivas Kongresi’nde yararlı cemiyetlerin
birleştirilmesiyle aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır ?
A) Kurtuluş Savaşı’nı tek merkezden
yönetmek B) Düzenli orduya geçmek C) Kurtuluş Savaşı’na hız kazandırmak D) Kurtuluş Savaşı’na hazırlık dönemini
bitirmek 23. Aşağıdaki etkinliklerden hangisinde
Temsil Heyeti ile İstanbul Hükümeti birlikte hareket etmiştir?
A) Erzurum Kongresi’nin toplanması B) Amasya Genelgesi’nin yayınlanması C) Mebusan Meclisi’nin toplanması D) İsyanların bastırılması
24. Aşağıdakilerden hangisi Kurtuluş
Savaşı’na hazırlık döneminde yapılmamıştır?
A) Temsil Heyet’in oluşturulması B) Sivas Kongresi’nin toplanması C) Cumhuriyet’in ilan edilmesi D) Yaralı cemiyetlerin birleştirilmesi
25. Aşağıdakilerden hangisi 20-22 Ekim
1919’da yapılan Amasya Görüşmeleri’nin sonuçlarından biri değildir?
A) Erzurum ve Sivas Kongreleri’nde alınan
kararları İstanbul Hükümeti temsilcisi kabul etmiştir.
B) İstanbul Hükümeti, Temsil Heyeti’nin hukuki olarak varlığını tanımıştır
C) Temsil Heyeti’nin gücü ve güvenirliliği artmıştır.
D) Ulusal cemiyetler birleştirilmiştir.
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 53
ÜNİTE: KURTULUŞ SAVAŞI KONU: TBMM’ye Karşı Ayaklanmalar, Sevr Antlaşması, Düzenli Ordunun Kurulması ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı sırada İstanbul Hükümeti;
* Dönemin Şeyhülislamından Mustafa Kemal ve arkadaşlarının yürüttüğü mücadelenin yanlış olduğunu belirten fetva aldı.
* Mustafa Kemal ve arkadaşlarının öldürülmelerini istedi.
* Milli Kuvetleri yok etmek için Kuva-yı İnzıbatiye adında bir ordu kurdu. Buna göre İstanbul Hükümeti’nin aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulabilir? A) Yeni bir devlet kurmak istemiştir. B) Milli Mücadeleye destek olmak istemiştir. C) Milli Mücadeleyi başsız bırakarak, başarısızlığa uğratmak istemiştir. D) Düzenli ordunun kurulmasına yardımcı olmak istemiştir.
Çözüm: İstanbul Hükümeti önce TBMM’nin açılmasını engellemeye çalıştı fakat başarılı olamadı. Daha sonra TBMM’yi ve Milli Mücadeleyi başarısızlığa uğratmak için çeşitli propagandalara girişti. İstanbul Hükümeti yaptığı ve yaptırdığı propagandalarla halkın inancını saf ve temiz duygularını istismar etmeyi başardı, bunun sonucunda Anadolu’nun çeşitli yerlerinde TBMM’ye karşı isyanlar çıktı. Bu ayaklanmalar Kurtuluş Savaşı için önemli bir engel teşkil etti. Yanıt “C” dir. 2. Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı çıkan isyanların bir kısmı İstanbul Hükümeti bir kısmı da İtilaf
Devletlerince desteklenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu ayaklanmalara karşı TBMM tarafından alınan tedbirlerden biri
değildir?
A) İstanbul Hükümeti ile olan bütün ilişkiler kesilmiştir. B) İtilaf Devletleri ile barış görüşmelerine başlanmıştır. C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmıştır. D) İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur.
Çözüm: İstanbul Hükümeti’nin gerek dolaylı gerek de dolaysız yollarla işgalci devletlerle yaptığı iş birliği ile TBMM’yi zayıflatıp çökertmek istemesine karşın TBMM İstanbul Hükümetiyle olan bütün ilişkilerini kesmiştir. İsyanlara katılanların cezalandırılması için Hıyanet-i Vataniye Kanunu (Vatana ihanet edenleri cezalandırma) çıkarılmıştır. Bu kanunun uygulanması için de İstiklal Mahkemeleri kuruldu. TBMM’nin isyanlara karşı aldığı tedbirler arasında İtilaf Devletleriyle barış görüşmelerine başlanması yoktur. Yanıt “B” dir. .
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 54
3. Aşağıdakilerden hangisi Sevr Antlaşması’nın hükümleri arasında yer almaz? A) Doğu Anadolu Türklerin kontrolüne verilecektir. B) Boğazlar bütün devletlerin gemilerine açılacaktır. C) Azınlıklara, geniş haklar verilecektir. D) Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacaktır.
Çözüm: Osmanlı Devleti’nin imzaladığı bu antlaşma, Türk milletine yaşama hakkı tanımayan ve Türk vatanının parçalanmasını öngören bir belgedir. Buna göre boğazlar İtilaf Devletleri’nin kontrolüne verilecek, azınlıklara geniş haklar tanınacak, kapitülasyonlardan tüm devletler faydalanacaktır. Sevr Antlaşması’nın Doğu Anadolu ile ilgili hükmünde ise burada iki devlet kurulması öngörülmüştür. A seçeneğinde verildiği gibi Türklerin kontrolüne verilmeyecektir. Sevr Antlaşması’nın bu hükümlerinin hiçbirisi uygulanamamıştır. Yani doğru seçenek “A” dır. 4. Sevr Antlaşması’nın hukuk olarak geçersiz sayılmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çok ağır şartlar taşıması B) Halk oylamasına sunulması C) Osmanlı Mebusan Meclisi tarafından onaylanmaması D) İtilaf Devletleri’nin aralarında anlaşamaması
Çözüm: Sevr Antlaşması imzalanmadan önce Osmanlı Mebusan Meclisi dağıtılmıştı. Osmanlı Anayasasına (Kanun-i Esasi)göre padişah barış yaparsa bunu parlamentonun onaylaması gerekirdi. Ama barışı onaylayacak parlamento ortada yoktu. Mebusan Meclisi dağılmadan önce de Misak-ı Milli’yi kabul etmiş, Türk yurdunun parçalanmasına razı olmadığını belirtmişti. Kısacası Sevr Antlaşması hukuk olarak ölü doğmuştur. Doğru seçenek “C” dir. 5. Kuvayımilliye birlikleri, kendi bölgelerinde işgalcilerle mücadele etmişlerdir. Batı Cephesinde
Yunanlıların ilerleyişi yer yer durduruldu. Güney Cephesinde, Fransızlara karşı başarılar kazanıldı.
Bütün bunlara karşın Kuvayımilliye birliklerinin yerine düzenli ordu kurulmasına aşağıdakilerden hangisi gerekçe olarak gösterilemez?
A) Kuvayımilliye birliklerinin disiplinden yoksun olması B) Belli bir otoriteye bağlı olmaması C) Düzenli düşman ordusunu yurttan atabilecek güce sahip olmaması D) Kuvayımilliye birliklerinin milleti temsil etmemesi
Çözüm: Kuvayımilliye birliklerinin milleti temsil etmediği söylenemez. Çünkü Kuvayımilliye birlikleri halkın içinden çıkmıştır. Kuvayımilliye birlikleri düşmana karşı yer yer başarılar kazanmasına rağmen belli bir otoriteden ve disiplinden yoksun olması düzenli düşman ordularına karşı savaşı kazanacak güçte olmaması gibi nedenlerden dolayı düzenli bir ordu kurulmasına ihtiyaç duyulmuştur. TBMM’nin açılmasından sonra temelleri atılan yeni Türk Devleti’nin kendi ordusunu teşkilatlandırması gerekiyordu. Bu devlet olmanın gereği ve yükümlülüğüdür. Bu sebeplerden dolayı Kuvayımilliye birliklerinin yerine düzenli ordu kurulmasına gerek duyulmuştur. Doğru seçenek “D” dir.
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 55
6. Sevr Antlaşması Türk milletine yaşama hakkı tanımayan ve Türk vatanının parçalanmasını öngören bir antlaşmadır. Bu antlaşmaya TBMM’nin tepkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) TBMM bu antlaşmayı uygulamaya koymuştur. B) TBMM bu antlaşmayı kabul etmeyip imzalayanların vatan haini sayılmalarına karar vermiştir. C) Savaşı durdurup askerlerini terhis etmiştir D) Halkın bu antlaşmaya uyması için tedbirler almıştır.
Çözüm: TBMM Sevr Antlaşması’nı kabul etmemiştir. TBMM bu antlaşmayı imzalayanların ve onaylayanların vatan haini sayılmalarına karar vermiştir. Sevr Antlaşması imzalandığı halde uygulanamayan antlaşmalardan birisidir. Milli Mücadelenin kazanılmasıyla Sevr Antlaşması hükmünü kaybetmiştir. Doğru seçenek “B” dir. 7. Doğu Cephesi’nde, Kazım Karabekir komutasında başarılı savaşlar yapılmıştır.
Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi’nde aşağıdakilerden hangisiyle mücadele edilmiştir?
A) İngilizlerle B) Fransızlarla C) Ermenilerle D) İtalyanlarla
Çözüm : Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi’nde Ermenilerle Mücadele edilmiştir. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Kafkasya’nın güneyinde bir Ermenistan Devleti kuruldu. İtilaf devletleri, Mondros Ateşkes Antlaşması’na bir madde ekleyerek Doğu Anadolu’yu Ermenilere vermeyi planladı. Bundan cesaret alan Ermenistan Devletine bağlı askeri birlikler ve çeteler Türkiye’ye karşı saldırıya geçti bunun üzerine TBMM Kazım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephesi Komutanlığına atadı. Kazım Karabekir Paşa Komutasındaki Türk birlikleri Ermenileri yenerek Türk topraklarını kurtardı. 8. Kurtuluş Savaşı’nda Doğu Cephesi’nde kazanılan zaferden sonra Ermenilerle 2 Aralık 1920’de
Gümrü Barış Antlaşması imzalanmıştır. Aşağıdakilerden hangisi Gümrü Barış Antlaşması için söylenemez?
A) TBMM’nin yaptığı ilk antlaşmadır. B) TBMM’nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarıdır. C) Ermeniler bu antlaşmayla Doğu Anadolu’ya yönelik toprak taleplerinden resmen vazgeçmişlerdir. D) Bu antlaşmayla Kurtuluş Savaşı sona ermiştir
Çözüm: Gümrü Antlaşmasıyla Kurtuluş Savaşı sona ermemiştir. Gümrü Antlaşmasıyla Doğu Cephesi’nde savaş sona ermiştir. Gümrü Antlaşması TBMM’nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi başarıdır. Antlaşma gereğince Ermeniler işgal ettikleri yerlerden çekildi. Kars ve çevresi Türkiye’ye bırakıldı. Ermeniler Doğu Anadolu’daki toprak taleplerinden resmen vazgeçtiler böylece, Ermeni sorunu çözüme kavuşmuş oldu. Gümrü Antlaşmasıyla Kurtuluş Savaşı’nın sona erdiği söylenemez. Doğru seçenek “D” dir.
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 56
1. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmaların özelliklerinden biri değildir?
A) İtilaf Devletleri ve İstanbul Hükümeti’nin
kışkırtması sonucunda çıkmışlardır. B) Anadolu halkının çoğunluğu bu
ayaklanmalara katılmıştır. C) Ülkede geçici olarak huzursuzluğa
sebep olmuştur. D) Kurtuluş Savaşı için önemli bir engel
olmuştur. 2. Aşağıdakilerden hangisi Ulusal
Mücadele yanlısı olup da, daha sonra TBMM’ye karşı olanların çıkardığı ayaklanmalardan biridir?
A) Yozgat Ayaklanmaları B) Çerkez Ethem Ayaklanması C) Halifelik Ordusu D) Afyon Ayaklanması
3. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ye karşı
çıkan ayaklanmalardan biri değildir?
A) Kavalalı Mehmet Ali Paşa Ayaklanması B) Yozgat Ayaklanması C) Milli Aşiret Ayaklanması D) Düzce- Hendek, Adapazarı Ayaklanması
4. Aşağıdaki olaylardan hangisiyle Kuva-
yımilliye birliklerinin görevi sona ermiştir?
A) Düzenli ordunun kurulmasıyla B) TBMM’nin açılmasıyla C) Sivas Kongresi’nin toplanmasıyla D) Erzurum Kongresinin toplanmasıyla
5. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmaları bastırmak amacıyla alınan tedbirler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ankara Müftüsü’nün Ulusal Mücadeleyi
öven fetva yayınlaması B) İstiklâl Mahkemeleri’nin kurulması C) Hıyanet-i Vataniye kanununun
çıkarılması D) Anayasanın kabul edilmesi
6. Aşağıdakilerden hangisi Kurtuluş Savaşı
yıllarında diğerlerinden sonra gerçekleşmiştir?
A) İşgallere karşı protesto mitinglerinin
düzenlenmesi B) Milli derneklerin birleştirilmesi C) Düzenli ordunun kurulması D) Yeni bir meclisin kurulması
7. Aşağıdakilerden hangisi Misak-ı Milliye
tamamen ters düşer?
A) Sevr antlaşması B) Lozan Antlaşması C) Ankara Antlaşması D) Gümrü Antlaşması
8. TBMM tarafından Milli Mücadele
sırasında çıkarılan Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun amacı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orduya ekonomik gelir sağlamak B) Askerlik işlemlerini kolaylaştırmak C) TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmaları
bastırmak D) Yararlı dernekleri birleştirmek
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 57
9. Kurtuluş Savaşı’nda TBMM’ye karşı çıkan isyanların bastırılması için aşağıdaki tedbirlerden hangisi alınmıştır?
A) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarıldı B) Yeni bir hükümet kuruldu C) Olağanüstü hal ilan edildi D) İsyancıların cezalandırılmayacağı
bildirildi.
10. TBMM’ye karşı çıkan isyanların ortak amaçları arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz?
A) TBMM’nin devamlılığını engellemek B) Bağımsız devlet kurmak C) Anadolu hareketini zayıflatmak D) Ulusal direnişe son vermek
11. Osmanlı Devleti’nin parçalanıp siyasal ve ekonomik açıdan yok olmasına yönelik olan Sevr Antlaşmasının koşulları İtilaf Devletleri tarafından hiçbir zaman uygulanamamıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Sevr Antlaşması’nın kağıt üzerinde kalmasının nedenleri arasında yer almaz?
A) TBMM Hükümeti’nin antlaşmayı kabul
etmemesi B) Osmanlı Devleti’nin antlaşmanın
koşullarına tepki göstererek Rusya ile İttifak kurması
C) Anadolu’da Milli mücadelenin başarılı olması
D) İtilaf Devletleri’nin yeni bir savaşı göze alamaması
12. Kurtuluş Savaşı’nda TBMM’nin
kazandığı ilk siyasi ve askeri zafer aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gümrü Antlaşması B) Moskova Antlaşması
C) Lozan Antlaşması D) Londra Antlaşması
13. Aşağıdakilerden hangisi İstanbul Hükümeti’nin TBMM’nin çalışmalarını engellemek amacıyla gerçekleştirdiği faaliyetlerden birisi değildir?
A) TBMM’ye karşı çıkan isyanları
desteklemesi B) Misak-ı Milli kararlarını kabul etmesi C) Halife ordusunun Anadolu’ya
gönderilmesi D) Sevr Barış Antlaşması’nı imzalaması
14. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın
hükümlerine uymayarak birliklerini terhis etmeyen komutan aşağıdakilerden hangisidir?
A) İsmet İnönü B) Ali Fuat Cebesoy C) Kazım Karabekir D) Rauf Orbay
15. Kurtuluş Savaşı’nda silahlı mücadelenin
sona erdiği ilk cephe aşağıdakilerden hangisidir?
A) Doğu Cephesi B) Batı Cephesi C) Güney Cephesi D) Trakya Cephesi
16. Aşağıdaki ayaklanmalardan hangisi
diğerlerinden daha sonra başlamıştır?
A) Anzavur Ayaklanması B) Bolu – Düzce Ayaklanması C) Afyon – Konya Ayaklanması D) Kuvayımilliye Ayaklanmaları
17. Kurtuluş Savaşımızın sonuçları
düşünüldüğünde, padişah ve taraftarlarının aşağıdakilerden hangisini dikkate almadığı söylenebilir?
A) Saltanatın gücünü B) İtilaf Devletleri’nin gücünü
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 58
C) Türk milletinin gücünü D) Sevr Antlaşmasını
18. İstanbul Hükümeti, zamanın şeyhülislamından alınan fetva ile Milli Mücadele hareketi’ni halifeye karşı bir ayaklanma olarak ilan etmekteydi.
TBMM buna karşılık aşağıdaki önlemlerden hangisine başvurmuştur?
A) İstanbul Hükümeti ile bağlantılar
kesilmiştir B) Şeyhülislamın fetvalarını çürütücü karşı
fetvalar yayınlatılmıştır C) Hıyanet-i Vataniye Kanunu çıkarılmıştır. D) İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur
19. TBMM’ye karşı çıkan isyanların
bastırılmasında aşağıdaki kuvvetlerin hangisinden faydalanılmamıştır?
A) Çerkez Ethem’in B) Demirci Mehmet Efe’nin C) Yörük Ali’nin D) Kazım Karabekir Paşa’nın
20. Aşağıdakilerden hangisi İstanbul
Hükümeti tarafından desteklenen isyanlardan biri değildir?
A) Doğu Karadeniz Rumları’nın çıkardığı
ayaklanmalar B) Konya Ayaklanması C) Milli Aşiret Ayaklanması D) Bolu-Düzce Ayaklanması
21. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ye karşı
çıkan ayaklanmaların sonuçlarından biri değildir?
A) Düşmanın ilerleyişini hızlandırmıştır. B) Genel asayiş bozulmuştur. C) Boşyere kardeş kanı dökülmüştür.
D) Mili mücadele hareketi sona ermiştir. 22. Aşağıdaki ayaklanmalardan hangisi
düzenli ordunun kurulmasından sonra çıkmıştır?
A) Anzavur Ayaklanması B) Yozgat Ayaklanması C) Çerkez Ethem Ayaklanması D) Konya Ayaklanması
23. Aşağıdaki olaylardan hangisi diğerlerinden daha önce gerçekleşmiştir?
A) TBMM’nin açılışı B) Sevr Antlaşması’nın imzalanması C) Gümrü Antlaşması’nın imzalanması D) Hıyanet-i Vataniye Kanununun
çıkarılması 24. TBMM’ye karşı çıkan ayaklanmalardan
hangisi doğrudan İstanbul Hükümeti tarafından yürütülmüştür?
A) Milli Aşiret Ayaklanması B) Kuva-yı İnzibatiye Ayaklanması C) Afyon Ayaklanması D) Konya Ayaklanması
25. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’nin
Anadolu’da çıkan isyanlara karşı aldığı önlemlerden biri değildir?
A) İstiklal Mahkemelerinin kurulması B) Hıyanet-i Vataniye Kanununun
çıkarılması C) Egemenlik hakkının padişaha ait
olduğunun açıklanması D) İstanbul Hükümetiyle bütün ilişkilerin
kesilmesi
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 59
1. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilliye birliklerinin özelliklerindendir?
A) İşgallere karşı halkın tepkisi sonucu
ortaya çıkmışlardır. B) Yunan işgalini durdurmuşlardır. C) Osmanlı Hükümeti tarafından
kurulmuşlardır. D) Düzenli ordu birlikleridir.
2. Aşağıdakilerden hangisi Amasya
Genelgesi’nde yer alan kararlardan değildir?
A) Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacaktır. B) Vatanın bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı
tehlikededir. C) Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim
ve kararı kurtaracaktır. D) Manda ve Himaye kabul edilemez.
3. Kuvayımilliye hareketinin doğmasında
aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden daha fazla etkili olmuştur?
A) Sevr Antlaşması B) İstanbul’un işgali C) İzmir’in işgali D) İç isyanların çıkması
4. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilliye
birliklerinin Ulusal Kurtuluş Savaş’ına katkıları arasında yer almaz?
A) Düşman ilerleyişini yavaşlatması B) İç isyanların bastırılması C) Güney’de Fransızlara karşı savaşılması
D) Yunanlıların yurdumuzdan atılması
5. Aşağıdakilerden hangisinin gerçekleşmesinde, Mustafa Kemal’in doğrudan katkısı yoktur?
A) Sivas Kongresi’nin toplanması B) Amasya Görüşmeleri’nin gerçekleşmesi C) Balıkesir Kongresi’nin toplanması D) Amasya Genelgesi’nin yayınlanması
6. Düzenli ordunun kurulmasıyla aşağıdakilerden hangisinin görevi sona ermiştir?
A) Temsil Heyeti’nin B) İstanbul Hükümeti’nin C) Kuvayımilliye birliklerinin D) TBMM’nin
7. Mustafa Kemal’in 22 Haziran 1919’da Amasya’da yayınladığı genelgede aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Sınırlarımız dışındaki Türklerin haklarına
B) Ulusal bir kongrenin toplanmasına C) Ulusal bağımsızlığa D) İstanbul Hükümeti’nin durumuna
8. Aşağıdakilerden hangisi Kurtuluş
Savaşı’na hazırlık döneminde gerçekleşmemiştir?
A) Erzurum Kongresi’nin toplanması B) Amasya Görüşmeleri’nin yapılması
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 60
C) Yararlı cemiyetlerin birleştirilmesi D) Gümrü Antlaşmasının imzalanması
9. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum Kongresi’nin özelliklerinden biri değildir?
A) Yararlı cemiyetler bir çatı altında
toplanmıştır. B) Manda ve Himaye ilk kez reddedilmiştir. C) Toplanış bakımından bölgesel, alınan
kararlar bakımından ulusaldır. D) Azınlıklara bütünlüğü bozucu haklar
verilmesine ilk kez tepki gösterilmiştir. 10. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden
önce gerçekleşmiştir?
A) İstanbul’un resmen işgali B) Amasya Görüşmeleri C) TBMM’nin açılması D) Misak – ı Milli kararlarının alınması
11. Osmanlı Hükümeti’nin görevini yerine
getirmemesi durumunda, yerine geçici bir hükümet kurulması kararı aşağıdaki çalışmalardan hangisinde alınmıştır?
A) Amasya Genelgesi’nde B) Erzurum Kongresi’nde C) Sivas Kongresi’nde D) Amasya Görüşmeleri’nde
12. Erzurum Kongresi’nin toplanmasını
sağlayan yararlı cemiyet aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kilikyalılar Cemiyeti B) Doğu Anadolu Müdafaa-i Hukuk
Cemiyeti C) Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti D) İzmir Redd-i İlhak Cemiyeti
13. Misak – ı Milli’de aşağıdaki illerden
hangisinde halk oyuna başvurulması önerilmemiştir?
A) Kars B) Ardahan
C) Artvin D) Erzurum 14. Erzurum Kongresi’nin toplanmasında
aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazla olmuştur?
A) İstanbul’un işgalinin B) İzmir’in işgalinin C) Doğu Anadolu’daki Ermeni tehlikesinin D) Osmanlı ordusunun dağıtılmasının
15. Aşağıdakilerden hangisi Sivas
Kongresi’nin özelliklerinden biri değildir?
A) Manda ve Himayenin kesin olarak red- dedilmesi B) Yararlı cemiyetlerin birleştirilmesi C) Sadece doğu illerinden temsilcilerin
katılmış olması D) Ulusal bir kongre olması
16. Aşağıdakilerden hangisi Sivas
Kongresi’nden sonra meydana gelmiştir?
A) Mustafa Kemal’in askerlik görevinden
istifa etmesi B) Amasya Genelgesi’nin yayınlanması C) İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal
edilmesi D) TBMM’nin Ankara’da açılması
17. Sivas Kongresi’nin bölgesel bir kongre
olmadığına aşağıdakilerden hangisi kanıt olarak gösterilebilir?
A) Manda ve himayenin kabul edilmemesi
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 61
B) Yurdun her yerinden gelen delegelerden oluşması
C) Erzurum Kongresi’nde alınan kararların kabul edilmesi
D) Temsil Heyeti seçilip başkanlığına Mustafa Kemal’in getirilmesi
18. Doğu Anadolu’da kurulması düşünülen azınlık devletine karşı alınacak tedbirleri belirlemek amacıyla toplanan kongre aşağıdakilerden hangisidir?
A) Balıkesir kongresi B) Alaşehir Kongresi C) Erzurum Kongresi D) Sivas Kongresi
19. Aşağıdakilerden hangisi Misak – ı Milli kararlarının özelliklerinden birisidir?
A) Kars ve Ardahan Ruslar’a verilmiştir. B) İşgaller hukuki hale gelmiştir. C) Türk vatanının sınırları saptanmıştır. D) Boğazlar İtilaf Devletleri’nin kontrolüne
bırakılmıştır.
20. İlk TBMM’ de alınan “TBMM’nin üzerinde bir güç yoktur.” kararı aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmeye yöneliktir?
A) Güçler ayrılığını B) Ulusal Egemenliği C) Çok partili hayatı D) Monarşik yönetimi
21. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’nin
aldığı kararlardan biri değildir?
A) Yararlı Cemiyetler birleştirilecektir.
B) TBMM’nin üstünde bir güç yoktur. C) Padişah ve Halife baskı ve zordan
kurtulduğunda Meclisin düzenleyeceği yasal ilkeler içinde yerini alır.
D) TBMM yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır.
22. Aşağıdakilerden hangisi ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluş amaçlarından birisidir?
A) Yararlı Cemiyetleri birleştirmek. B) İtilaf Devletleriyle Osmanlı Hükümeti’nin
ilişkilerini düzeltmek. C) Ulusal bağımsızlığı kazanmak D) Halifeliği kaldırmak
23. İlk TBMM’nin diğer dönemlerdeki meclislerden ayrılan özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halkı temsil eden bir meclis olması B) Ulusal egemenliği temsil etmesi C) “Türk” adını taşıyor olması D) Güçler birliği ilkesine göre çalışması
24. TBMM, ayaklanmaların bastırılması için aşağıdakilerin hangisinden yararlanmamıştır?
A) İstiklal Mahkemeleri B) Hıyanet–i Vataniye yasası C) Kuvayımilliye birlikleri D) Kuva-yı İnzibatiye kuvvetleri
25. Aşağıdakilerden hangisi Sevr Antlaşmasının özelliklerinden biri değildir?
A) Türk halkı tarafından reddedilmesi B) Doğu Anadolu’da iki ayrı devlet kurmak
istenmesi C) Kararları uygulanamayan bir antlaşma
olması D) Boğazların denetiminin Türkler’e
bırakılması
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 62
1. Balkan Savaşları’nda büyük kayıplar veren Osmanlı Devleti ordusunu modernleştirmek amacıyla aşağıdaki devletlerin hangisinden yardım almıştır?
A) Rusya B) İngiltere
C) Fransa D) Almanya 2. Balkan Savaşları’ndan sonra imzalanan
antlaşmalar hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) İstanbul - Atina B) Sevr - Atina C) Mondros - İstanbul D) Londra - Mondros
3. Osmanlı Devleti’nden ilk ve son ayrılan
Balkan Devletleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?
A) Sırbistan - Yunanistan B) Bulgaristan - Arnavutluk C) Yunanistan - Arnavutluk D) Romanya - Sırbistan
4. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na
girmesi aşağıdakilerden hangisine sebep olmuştur?
A) İtalya’nın taraf değiştirmesine B) Yunanistan’ın savaştan çekilmesine C) Almanya’nın galip gelmesine D) Savaşın geniş bir alana yayılmasına
5. Sanayi İnkılabı’nın sonuçlarından hangisi I. Dünya Savaşı öncesi Avrupa devletlerinin bloklaşmasına sebep olmuştur?
A) Sömürge ve hammadde yarışının
başlaması B) El tezgahlarının öneminin artması C) İşçi – iş veren çatışmalarının başlaması
D) İşçi haklarını savunan grupların ortaya çıkması
6. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’ndan çekilmesine sebep olmamıştır?
A) Rusya’nın doğu sınırını tehdit etmesi B) Almanya’nın savaştan çekilme
düşüncesinde olması C) Savaşı sürdürecek kuvvetinin kalmaması D) Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi
7. Rusya’nın Brest – Litowsk Antlaşması’nı imzalayarak I. Dünya Savaşı’ndan çekilmesi İtilaf Devletleri’nin Osmanlı Devleti’ni paylaşma planlarında değişiklik yapmasına neden olmuştur.
Aşağıdaki yerlerin hangisinde böyle bir
değişiklik yapılmıştır?
A) Batı Anadolu Bölgesi B) Boğazlar ve Doğu Anadolu Bölgesi C) Konya ve çevresi D) Çukurova ve Torosların kuzeyi
8. 18 Ocak 1919’da yapılan Paris Barış
Konferansı’ndan en kârlı çıkan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fransa B) İtalya
C) Yunanistan D) Romanya 9. Aşağıdakilerden hangisi Mondros
Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Fransızlar tarafından işgal edilen yerlerden değildir?
A) Maraş B) Antep
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 63
C) Adana D) Antalya 10. Mondros Ateşkes Antlaşması’nın
uygulanmaya başlanmasıyla işgallere karşı ilk direniş aşağıdaki yerlerden hangisinde gerçekleşmiştir?
A) Batı Anadolu’da B) Kilikya’da C) Orta Anadolu’da D) Boğazlar’da
11. I. Dünya Savaşı’nın başlarında
Anadolu’nun güney kıyılarının İtalyanlara vaat edilmesi aşağıdakilerden hangisine neden olmuştur?
A) İtalyanların İtilaf Devletleri’nin tarafına
geçmesine B) ABD’nin savaşa katılmasına C) Almanya’nın savaştan çekilmesi D) Fransızlar ile İngilizler’in aralarının
bozulmasına 12. Türklerin Balkanlar’daki varlığı
aşağıdakilerden hangisi ile sona ermiştir?
A) Mondros Ateşkes Antlaşması B) I. Dünya Savaşı C) Balkan Savaşlarının kaybedilmesi D) Edirne Antlaşması
13. I. Dünya Savaşı’nda, İttifak Devletleri ile
Rusya arasında Brest – Litowsk Antlaşması’nın imzalanmasında aşağıdaki olaylardan hangisinin etkisi daha fazladır?
A) ABD’nin savaşa girmesinin B) Mondros Ateşkes Antlaşmasının
imzalanmasının
C) Almanya’nın savaştan çekilmesinin D) Rusya’da ihtilal çıkmasının
14. I. Dünya Savaşı’ndan sonra, Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında yapılan barış antlaşması aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mondros Ateşkes Antlaşması B) Versay Antlaşması C) Sevr Barış Antlaşması D) Sen Jermen Antlaşması
15. Mustafa Kemal’in askerlik görevinden
ayrılmadan önce yaptığı en son görev aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dokuzuncu Ordu Müfettişliği B) Anafartalar Grup Komutanlığı C) Yıldırım Orduları Komutanlığı D) Temsil Heyeti Başkanlığı
16. Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün
kişisel özellikleriyle bağdaşmaz?
A) İleri görüşlü bir karaktere sahip olması B) Yersiz gurura kapılmaması C) Yaptığı inkılapları halka mal etmesi D) Çok zor durumlarda ümitsizliğe
kapılması 17. Mustafa Kemal, milletlin kendi kaderini
kendisinin çizmesi gerektiğini ilk kez nerede bildirmiştir?
A) Erzurum Kongresi’nde B) Amasya Genelgesi’nde
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 64
C) Sivas Kongresi’nde D) Amasya Görüşmeleri’nde
18. Amasya Genelgesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Türk ulusunun kendi geleceği hakkında
kendi karar vermesi için yapılan bir çağrıdır.
B) Bir bağımsızlık bildirisidir. C) Ulusal egemenlik ve ulusal bağımsızlık
fikri ilk kez ortaya çıkmıştır. D) Yararlı Cemiyetlerin bir çatı altında
toplanması sağlanmıştır.
19. Aşağıdakilerden hangisinde İtilaf Devletleri ile Osmanlı hükümeti’nin birlikte hareket ettikleri söylenebilir?
A) Misak – ı Milli kararları B) TBMM’ye karşı çıkan isyanlar C) Doğu Anadolu’da iki ayrı devlet
kurulması kararları D) Batı Anadolu Bölgesi’nin İtalyanlar yerine
Yunanlılara verilmesi kararları
20. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum Kongresi’nde yer alan kararlardan biri değildir?
A) Ulusal sınırlar içinde vatan bir bütündür,
parçalanamaz. B) Manda ve Himaye kabul olunamaz. C) Azınlıklara ulusal dengemizi bozacak
ayrıcalıklar verilemez. D) Vatanın bütünlüğü ve ulusun
bağımsızlığı tehlikededir.
21. Aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden
daha sonra meydana gelmiştir?
A) Erzurum Kongresi’nin toplanması B) Misak – ı Milli kararlarının alınması
C) Mondros Ateşkes Antlaşması’nın imzalanması
D) TBMM’ in açılması 22. Doğu Cephesi’nde Ermeniler’ e karşı
başarılı savaşlar yapan ve Mondros Ateşkes Antlaşması’nın kararlarına uymayarak ordusunu dağıtmayan komutan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ali Fuat Paşa B) İsmet Paşa C) Kazım Karabekir Paşa D) Fevzi Çakmak Paşa
23. Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde Manda ve Himayenin kabul edilemeyeceği aşağıdakilerden hangisinde ilk olarak bildirilmiştir? A) Amasya Genelgesi’nde B) Erzurum Kongresi’nde C) Amasya Görüşmeleri’nde D) Sivas Kongresi’nde
24. Aşağıdakilerden hangisi Kuvayımilli-ye’nin kurulmasında etkili olmuştur?
A) Balkan devletlerinin bağımsızlıklarını
kazanmaları B) Anadolu’nun yer yer işgale uğraması C) Rusya’ da yönetim değişikliği olması D) Anadolu’ da isyanlar çıkması
25. İlk TBMM’nin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Kurucu meclis olması B) Ulusal egemenliğe dayanması C) Çok partili demokrasiyi benimsemesi D) Yurdun kurtuluşunu sağlaması
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 65
1. İstanbul Hükümeti Mustafa Kemal’i müfettişlik görevinden alınınca o da askerlikten istifa etti. Hiçbir resmi görevi kalmayan Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi delegeleri tarafından kongreye başkan seçildi..
Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir
sonucudur?
A) Yararlı cemiyetlerin birleştirlmesinin B) Halkın Mustafa Kemal’i lider olarak
görmek istemesinin C) İç ayaklanmaların başlamasının D) Temsil Heyetinin kurulmasının
2. Amasya Genelgesi Kurtuluş Savaşı’na bir
çağrı özelliği taşır. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki
kararlarından hangisi Kurtuluş Savaşı’nın gerekçesi olarak gösterilebilir?
A) Vatanın bütünlüğü ve ulusun
bağımsızlığı tehlikededir. B) Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacaktır. C) Ulusun bağımsızlığını yine ulusun azim
ve kararı kurtaracaktır. D) Kongreye katılacak delegelerin hemen
yola çıkması gerekmektedir. 3. Erzurum Kongresi’nde alınan aşağıdaki
kararlardan hangisi ulusal egemenliğe dayalı yeni bir yönetime işaret sayılabilir?
A) Manda ve Himaye kabul edilemez. B) Yabancı işgallerine karşı İstanbul
Hükümeti’nin dağılması halinde ulus hep birlikte direnişe geçecektir.
C) Kuva-yi Milliye’yi etkin ve ulusal iradeyi egemen kılmak esastır.
D) Ulusal snırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz.
4. Amasya Genelgesinde, milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır denilmektedir.
Genelgede yayınlanan yukarıdaki hükme
bakılarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir
A) Yapılacak mücadelenin millete
dayanacağı vurgulanmıştır. B) İstanbul Hükümetiyle işbirliği yapılacağı
belirtilmişitr. C) Milletin bağımsızlığı ile ilgili faaliyetlerin
yetersiz olduğu vurgulanmıştır. D) İşgalci devletlerle barış görüşmelerine
başlanması gerektiği belirtilmiştir.
5. Aşağıdakilerden hangisi Temsil Heyeti ve İstanbul Hükümetinin ortak kararı ile meydana gelmiş bir olaydır?
A) Yararlı derneklerin birleştirilmesi B) Son Osmanlı Mebusan Meclisinin
toplanması C) TBMM’nin açılması D) Gümrü Barış Antlaşması
6. - Yararlı derneklerin birleştirilmesi - Temsil Heyetinin seçilmesi - Manda ve Himayenin kabul edilmemesi Kararları ile ulaşılmak istenen temel
amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Saltanatı kaldırmak B) Doğu Anadolu’da azınlıklar tarafından
bir devlet kurulmasını engellemek
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 66
C) Halkın desteğiyle bağımsızlığı elde etmek
D) İtilaf Devletleri’nin yardımını almak 7. Sivas Kongresi’nin toplanmasına
aşağıdakilerden hangisinde karar verilmiştir?
A) Erzurum Kongresi’nde B) Amasya Görüşmeleri’nde C) Amasya Genelgesi’nde D) Mebusan Meclisinde
8. Mustafa Kemal, Amasya Genelgesi’nde
Sivas’ta toplanacak kongre için bütün illerin her sancağından halkın güvenini kazanmış üç delegenin gönderilmesini istemiştir.
Mustafa Kemal’in böyle bir karar
almasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?
A) Ulusal Mücadelede halkın desteğini
almak B) İtilaf Devletleri’nin dikkatini çekmek C) İstanbul Hükümeti ile bağlantıyı
koparmamak D) Anadolu’da isyanlar çıkmasını
engellemek 9. - Yabancı ve azınlıklara devletin dengesini
bozacak ayrıcalıklar verilemez - Manda ve Himaye kabul edilemez hükümleri ilk kez aşağıdakilerden hangisinde alınmıştır?
A) Amasya Genelgesi’nde
B) Erzurum Kongresi’nde C) Sivas Kongresi’nde D) Amasya Görüşmeleri’nde
10. Sivas Kongresi’nde yararlı cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında birleştirilmiştir
Bununla aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır?
A) İtilaf Devletleri ile iyi ilişkiler kurmak B) İç isyanları bastırmak C) İstanbul Hükümeti’ne başkaldırmak D) İşgallere karşı yapılan direnişi tek elden
yürütmek 11. Mustafa Kemal, Amasya Görüşmeleri
sırasında Mebusan Meclisi’nin İstanbul’da değil Anadolu’nun güvenli bir yerinde toplanmasını istemiştir. Ancak Osmanlı Mebusan Meclisi İstanbul’da toplanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Mustafa Kemal’in bu konudaki endişesini haklı çıkarmıştır?
A) Salih Paşa’nın görevinden ayrılmaması B) İstanbul’un resmen işgal edilmesi C) Ayaklanmalar çıkması D) İtilaf Devletleri’nin azınlıkları kışkırtması
12. Anadolu Düşman kuvvetlerinin işgaline
uğrayınca, yurdun çeşitli bölgelerinde bu işgallere tepki olarak halk tarafından Kuvayımil-liye adı altında direniş hareketleri oluşturulmuştur.
Buna göre Kuvayımilliye hareketinin
ortaya çıkmasındaki temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halkın ekonomik durumunu düzeltmek
T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK İLKÖĞRETİM 8 67
B) İstanbul Hükümetini uyarmak C) Vatanı işgalcilerden kurtarmak D) Yeni bir devlet kurmak
13. Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı’nda zaman zaman Ankara müftüsü Rıfat (Börekçi) Bey-den fetvalar almıştır.
Bununla Mustafa Kemal aşağıdakilerden hangisini amaçlamıştır?
A) Kuvayımilliye hareketine güç
kazandırmayı B) Saltanata son vermeyi C) Halifeliği kaldırmayı D) Olumsuz propagandaları etkisiz hale
getirmeyi 14. TBMM’ye karşı ilk önemli ayaklanmalar
Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinde çıkarılmıştır.
Ayaklanmaların özellikle bu bölgelerde çıkarılmasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bu bölge halkına Kuvayımilliye’nin iyi
davranmaması B) Bu bölgelerin işgal edilmemiş olması C) İtilaf Devletlerinin boğazları ellerinde
tutmak istemesi D) İstanbul Hükümeti’nin bu bölgelerde
etkinliğinin kalmaması 15. TBMM’ye karşı Anadolu’da bir çok isyan
çıkmıştır. TBMM de isyanları önlemek ve halkın ulusal iradeye sahip çıkmasını sağlamak için önlemler almıştır. Bu amaçla “Hıyanet-i Vataniye” kanunu çıkarılmıştır.
Bu kanunun çıkarılmasıyla aşağıdakilerden hangisi amaçlanmıştır?
A) Düzenli orduyu kurmak B) Kuvayımilliye birliklerini güçlendirmek
C) Asker kaçaklarını önlemek D) Ulusal birlik ve beraberliği bozucu
çalışmaları önlemek 16. Sivas Kongresi’nde alınan “Manda ve
himaye kabul edilemez” kararı Türk halkının aşağıdaki konulardan hangisinde kesin tavrını ortaya koymuştur?
A) Eşitlik B) Bağımsızlık C) Yabancı dostluğu D) Halk egemenliği
17. Kuvayımilliye birlikleri bir çok başarı
kazanmıştır. Ancak bu yeterli görülmeyip düzenli orduya geçilmiştir.
Bunun temel nedeni aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ayaklanmaların bastırılması B) Yararlı derneklerin birleştirilmesi C) Düşman ilerleyişinin durdurulamaması D) İnönü Savaşlarının kazanılması
18. Amasya Genelgesi’nin aşağıdaki
maddelerinden hangisi ileride saltanatın kaldırılıcağına işarettir? A) Sivas’ta ulusal bir kongre toplanacaktır B) Vatanın bütünlüğü ve ulusun
bağımsızlığı tehlikededir. C) İstanbul Hükümeti üzerine aldığı görevi
yerine getirememektedir. D) Ulusun bağımsızlığı yine ulusun azim ve
kararı kurturacaktır.
19. • Ulusal sınırlardan söz edilmesi • Bölgedeki güçlerin birleştirilmesi
• Temsil Heyeti’nin oluşturulması Yukarıdaki kararlar ilk defa aşağıdakilerden hangisinde alınmıştır?
İLKÖĞRETİM 8 T.C. İNK. TAR. ve ATATÜRKÇÜLÜK 68
A) Amasya Genelgesi’nde B) Erzurum Kongresi’nde C) Misak-ı Milli’de D) Sivas Kongresi’nde
20. I. Amasya Görüşmeleri II. Erzurum Kongresi III. Yararlı Cemiyetlerin birleştirilmesi
Kurtuluş Savaşı’nın hazırlık döneminde yaşanan yukarıdaki olayların kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisidir?
A) II, III ve I B) I, II ve III C) III, II ve I D) I, III ve II
21. Kurtuluş Savaşı’nın hazırlık döneminde; - Yararlı Cemiyetler kurulmuş - Çeşitli yerlerde kongreler yapılmış - Kuvayımilliye teşkilatı oluşturulmuş Bu üç gelişmenin ortak yönü
aşağıdakilerden hangisidir? A) İstanbul Hükümeti’nin katkılarıyla
gerçekleşmesi B) Ulusal egemenliği gerçekleştirmek
istemeleri C) İşgaller karşısında bölgesel ve ulusal
örgütlenmeyi sağlamaya çalışmaları D) Halifeliğe karşı olmaları
22. Anadolu’nun İtilaf Devletleri tarafından işgaline tepki olarak kurulan Kuvayımil-liye birliklerinin aşağıdaki özelliklerinden hangisi ulusal mücadele hareketine zarar vermiştir? A) Düşmanı oyalamaları
B) Ulusal bilinci uyandırmaları C) Bazen halktan zorla asker ve para
toplamaları D) Yunan ordularıyla savaşmaları
23. İstanbul Hükümeti, İtilaf Devletleri ve çıkarları elden giden bazı kişilerin gayretleriyle TBMM’ye karşı ayaklanmalar çıkmıştır.
Bu ayaklanmalar aşağıdakilerden
hangisine yol açmamıştır? A) Silah ve cephane kaybına B) Anadolu’da birlik ve düzenin
bozulmasına C) İşgalcilerin işlerinin kolaylaşmasına D) Düzenli ordunun kuruluşunun
kolaylaşmasına
24. - Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nun çıkarılması
- İstiklâl Mahkemelerinin kurulması - İstanbul Hükümeti ile tüm ilişkilerin
kesilmesi kararının alınması Bütün bu kararlar aşağıdaki gelişmelerden hangisi karşısında alınmıştır? A) TBMM’ye karşı ayaklanmaların çıkması B) İzmir’in Yunanlılar tarafından işgal
edilmesi C) Saltanatın kaldırılması D) Sevr Antlaşması’nın imzalanması
25. İstanbul 16 Mart 1920’de İtilaf Devletleri
tarafından resmen işgal edilmiş, daha sonra da parlemento dağıtılmıştır.
Bu gelişme aşağıdakilerden hangisinin oluşmasını kolaylaştırmıştır? A) Misak-ı Milli kararlarının alınmasını B) TBMM’nin açılmasını C) İstiklal Mahkemelerinin kurulmasını D) Düzenli ordunun kurulmasını