18

YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

  • Upload
    others

  • View
    9

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla
Page 2: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

YAYIN KURULU

Hazırlayanlar

Kübra ÇAKMAKTAŞ, Ayşegül BULGU, Gülşah ERTAŞ, Abdulkadir ARsLAn

YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULU

Kurumsal Yayınlar Yönetmeni

saime YILDIRIM

Kurumsal Yayınlar Birimi – Dizgi & Grafik

Mustafa Burak sAnK & Ezgi GüLER & Meltem TEMEL

sumru ALMAcAK & Gamze KAYA & Pınar KORKMAZ

Yasin ÇELEBİ & Reyhan KARAHAsAnOĞLU

Baskı - Cilt

neşe Matbaacılık Yayıncılık sanayi ve Tic. A.Ş.

Adres:Akçaburgaz Mh. Mehmet Deniz Kopuz sk. no:17

3.Bodrum Esenyurt / İsTAnBUL

Yayıncı Sertifika No: 32077

Matbaa Sertifika No: 22861

ISBN: 978–605–9213–27–1

İstanbul – 2015

Bu eserin her hakkı saklı olup tüm hakları Elfi Yayıncılık’a aittir. Kısmi de olsa alıntı yapılamaz, metin ve soruları aynen değiştirilerek elektronik, mekanik, fotokopi ya da başka bir sistemle çoğaltılamaz, depolanamaz.

Copyright © Tüm Hakları Saklıdır.

Page 3: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

DİL VE ANLATIM

Page 4: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

ünite konularının belirtilerek soru tarzın-da öğrencinin ilgisini çekecek şekilde ya-zıldığı bölümdür.

Konu ile ilgili verilen örnekler bölümüdür.

Öğrencinin akıllı defter üzerinde not tut-ması için ayrılan bölümlerdir.

Konu ile ilgili dikkat edilmesi gereken, uyarılar, notlar vb.

Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla veya ailesiylebirlikte gerçekleştirebileceği ders dışı müze önerisi, roman tavsiyesi, atölye ça-lışması, bilimsel çalışmalar, vb. içeriklerin yer aldığı hareketli kutudur.

Derste işlenen konuların öğrenilip pekiş-tirilmesi için öğrencilerin çözeceği açık uçlu veya çoktan seçmeli sorularıdır.

Defterlerimizi Tanıyalım

Page 5: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

ünitenin sonunda yer alan üniteyi özetle-yen kavram ağlarıdır.

ünite sonunda ilgili ünitedeki tüm bölüm-leri ve konu / kavramları içerecek şekilde klasik ve / veya test türündeki soruları içeren bölümdür.

Ders esnasında öğrencilerin bireysel veya grupla çalışacağı konu ile ilgili üst düzey düşünme becerileri kazandırançalışma sayfasıdır.

İlgili ünitedeki bölümleri veya konuları öğ-rencinin ne kadar öğrendiğini test edecek açık uçlu ve çoktan seçmeli sorulardan oluşan bölümdür.

Konu ile ilişkili gerçek hayattan merak uyandıracak ilginç bilgiler bölümüdür.

Konu ile ilgili oyun, bulmaca, zeka soru-ları vb. eğlence köşeleridir. ünite sonun-da veya konu aralarında olabilir.

Defterlerimizi Tanıyalım

Page 6: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

1. ÜNİTE : SUNUM, TARTIŞMA VE PANELsunum 8Tartışma 9Panel 10

Ne Kadar Öğrendim 11Ünite Özetim 12Ünite Değerlendirme 13

2. ÜNİTE : ANLATIM VE ÖZELLİKLERİAnlatıma Hazırlık 20Anlatımda Tema ve Konu 21Anlatımda sınırlandırma 22Anlatımın ve Anlatıcının Amacı 23Anlatımda Anlatıcının Tavrı 23Anlatımın Özellikleri 26Anlatımın Oluşumu 28Anlatım Türlerinin sınıflandırılması 37

Ne Kadar Öğrendim 38Ünite Özetim 40Ünite Değerlendirme 43

3. ÜNİTE : ANLATIM TÜRLERİÖyküleyici Anlatım (Hikaye Etme) – İsim (Ad) 52Betimleyici Anlatım (Tasvir Etme) – sıfat (Ön Ad) 65coşku ve Heyecana Bağlı (Lirik) Anlatım – Zamir (Adıl) 76Destansı (Epik) Anlatım – Fiil (Eylem) – Fiilimsi (Eylemsi) 84Emredici Anlatım – Fiil – Fiilimsi 118Öğretici Anlatım – Zarf (Belirteç) 119Açıklayıcı Anlatım – Zarf (Belirteç) 119Tartışmacı Anlatım – Zarf (Belirteç) 120Kanıtlayıcı Anlatım – Zarf (Belirteç) 121Düşsel (Fantastik) Anlatım – Edat (İlgeç) 128Gelecekten söz Eden Anlatım – Bağlaç 140söyleşmeye Bağlı Anlatım (Diyalog) – ünlem 146Mizahi Anlatım – ünlem 146

Ne Kadar Öğrendim 149Ünite Özetim 150Ünite Değerlendirme 154

Page 7: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

Ünite 1SUNUM, TARTIŞMA VE PANEL

1. Sunum

2. Tartışma

3. Panel

Page 8: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

8

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Sunum, Tartışma ve Panel

Sunum

Bilgileri yenileyen, pekiştiren, hatırlatan önemli noktala-rı öne çıkaran bir tartışma sonucunu açıklayan, yapı-lan araştırmaların anketlerin sonuçlarını değerlendiren, olay ve olguları dile getirmek üzere yapılan konuşmala-ra sunum denir.

sunum 3 aşamalı bir çalışmadır. sunumda dikkat edil-mesi gereken bazı hususlar vardır. Bu hususların bazı-larına sunumdan önce, bazılarına sunum anında bazıla-rına ise sunumdan sonra dikkat edilmelidir.

Sunumdan önce yapılması gerekenler:

œ

œ

œ

Sunum anında yapılması gerekenler:

œ

œ

œ

œ

œ

œ

œ

œ

Sunumdan sonra yapılması gerekenler:

œ

œ

Page 9: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

9

ÜNİTE 1SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Verilen sunumun etkili bir sunum olabilmesi için, iletişim öğelerinin de bulunması gerekir.

İletişim Öğeleri Tablosu

Gönderici İleti (Mesaj) Kanal Alıcı

Bağlam

Dönüt

sunumda Kullanılan Teknolojik Araç

Ve GereçlerKullanılma Amaçları

Bilgisayar

cD

slayt Makinesi

Projeksiyon cihazı

Mikrofon

Tartışma

Önceden belirlenmiş bir konu çevresinde birbirinden farklı görüşlere sahip kişilerin bir araya gelerek düşün-celerini ortaya koymak, görüşlerini savunmak, problem-lere cevap ve çözüm bulmak için yaptıkları konuşmalara tartışma denir.

Tartışmada bir başkan bulunur. Bu başkanın görevleri şunlardır:

œ

œ

œ

œ

œ

œ

œ

Page 10: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

10

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Tartışmada tartışmacıların dikkat etmesi gereken hu-suslar ise şunlardır:

œ

œ

œ

œ

œ

œ

œ

Tartışmalar çeşitli gruplara ayrılır. Bu tartışma türleri şunlardır:

1. Münazara:

2. Açık Oturum:

3.Sempozyum (Bilgi Şöleni):

4. Forum:

Panel

Page 11: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

11

ÜNİTE 1SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

1. Aşağıda boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle doldurunuz.

œ Panellerdeki katılımcı sayısı.............................ile ......................................... arasında olur.

œ Panellerde dil ...................................................... işlevde kullanılır.

œ Panellerde konu ............................................ dir.

œ sunumda ............................................................ gibi teknolojik araçlardan faydalanılır.

œ Tartışmada başkan sonucu bir ........................................ şeklinde hazırlar.

œ Tartışmada dil .......................... işlevde kullanılır.

œ sunumda konu .....................................................olmalıdır.

2. Aşağıdaki ifadeleri Doğru (D), Yanlış (Y) olarak de-ğerlendiriniz.

( ) Panel de bir tartışma türüdür.

( ) Panelde aynı konunun farklı yönleri üzerinde durulur.

( ) Münazara daha çok sınıflarda düzenlenen bir tartışma türüdür.

( ) sunum hazırlığında farklı kaynaklardan yarar-lanmak faydalıdır.

( ) sunumda konuşmacının vücut dilini kullanma-sına gerek yoktur.

( ) Tartışılacak konunun ortaya konması başka-nın görevidir.

( ) Başkan tartışmacılardan birinin tarafını tutar.

( ) Panel sonunda dinleyiciye söz hakkı verilirse panel foruma dönüşür.

3. Sunumda görsel malzeme kullanmanın yararları nelerdir?

4. İyi bir tartışmada bulunması gereken özellikler ne-lerdir?

5. Tartışma ile münakaşa arasındaki farklar nelerdir?

Page 12: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

12

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Sunum, Tartışma, Panel

Sunum: Bilgileri yenileyen, pekiştiren, hatırlatan, önemli noktaları öne çıkaran; bir çalışma sonucunu açıklayan; la-boratuvar araştırmalarını sunan, anket sonuçlarını ifade eden; önemli olay ve olguları dile getirmek üzere yapılan konuşmalara denir.

Tartışma: Farklı düşüncelerdeki kişilerin bir araya gelerek bir konuyu çözümlemek, kendi görüşlerini açıklamak ve kanıtlamak, karşı tarafın zayıf yanlarını ortaya koymak amacıyla yaptıkları konuşmalara denir.

Tartışma Türleri:

1) Münazara Herhangi bir konu üzerinde zıt düşüncelerin karşılıklı olarak savunulması anlamına gelir.

2) Açık Oturum Geniş halk kitlelerini ilgilendiren bir konunun, uzmanlarınca bir başkan yönetiminde dinleyici grubu önünde tartışıldığı konuşmalara denir.

3) Sempozyum( Bilgi Şöleni)Bir konunun(çoğunlukla akademik konuların) çeşitli yönleri üzerinde, aynı oturumda, konunun uzmanı olan farklı kişiler tarafından yapılan konuşmalara denir.

4) Panel Toplumsal bir konunun bir karara varılmaktan çok çeşitli yönlerden aydınlatılması için dinleyiciler önünde uzmanlar tarafından bir sohbet havası içinde tartışılmasıdır.

5) ForumGenellikle panelin devamında yapılan, dinleyicilerin de tartışmaya katıldığı konuşmalardır. Forumda amaç belli kara-rlara varmak değil, konuyu değişik anlayışlarla, farklı boyutlarıyla ortaya koymaktır.

Page 13: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

13

ÜNİTE 1SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

1. Aşağıdakilerden hangisi iletişimin öğelerinden biri değildir?

A) Alıcı B) Kanal c) İleti D) sunum E) Kaynak

2. Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Eğlendirmeyi amaçlayan sunumlar, genellikle sosyal etkinlikte veya kutlamalarda kullanılır.

B) İkna etmeyi amaçlayan sunumlarda mizahi öğe-ler kullanılır.

c) Bilgilendirmeyi amaçlayan sunumlarda dinle-yicinin konuya ilişkin bilgi düzeyinin artırılması amaçlanır.

D) İkna etmeyi amaçlayan sunumlarda ileri sürülen tezi kanıtlayan bilgi ve belgelere başvurulur.

E) Bilgilendirme amaçlanan sunumlarda kullanılan dil, sade, açık ve anlaşılırdır.

3. Aşağıdakilerden hangisi sunuma hazırlık evrelerin-den biri değildir?

A) sunumu yapılacak konuya ayrıntılı biçimde ha-zırlanmak

B) İzleyiciler hakkında bilgi edinmekc) sunumdan önce hazırlık süresi belirlemekD) sunumda dağıtılacak belgeler hazırlamakE) sunum yapılacak salona önceden gitmek

4. Aşağıdakilerden hangisi sunumda faydalanılan tek-nolojik araçlardan biri değildir?

A) Disket B) slayt makinesic) Data show D) cd E) Mektup

5. Aşağıdakilerden hangisi sunumda “gönderici” göre-vindedir?

A) İşlenen konu B) Bilgisayarc) slayt D) Dinleyiciler E) Konuşmacı

6. Aşağıdakilerden hangisi sunumda görsel malzeme-nin kullanılış amaçlarından biri değildir?

A) Daha güçlü iletişim sağlamakB) Zaman kazanmakc) Hafızada bilgilerin daha kalıcı olmasını sağlamakD) Vakit geçirmekE) sunumu zenginleştirmek

7. Aşağıdakilerden hangisi sunumda konuşmacının konuşmasını yaparken dikkat etmesi gereken nok-talardan biri değildir?

A) sessiz konuşmakB) Vücut diliyle iletişim kurmakc) Jest ve mimiklerini kullanmakD) sahnede / kürsüde rahat olmakE) sözcükleri doğru telaffuz etmek

Page 14: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

14

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

8. Aşağıdakilerden hangisi tartışmada kullanılan cüm-lelerde bulunması gereken özelliklerden biri değil-dir?

A) Yalınlık B) Açıklık c) Duruluk D) Kapalılık E) Tutarlılık

9. Aşağıdakilerden hangisi, tartışmanın amaçlarından biri değildir?

A) Karşısındakinin fikrini küçümsemeB) Bilgi paylaşımıc) Farklı bakış açıları kazandırmaD) Karşılıklı saygı ve hoşgörünün olmasıE) sorun çözme

10. Aşağıdakilerden hangisi, bir tezle antitezin iki grup arasında, jüri önünde tartışıldığı konuşmalara veri-len addır?

A) sempozyum B) Açık oturumc) Panel D) Münazara E) Forum

11. Aşağıdakilerden hangisi bir konunun çeşitli yönleri üzerinde, aynı oturumda, konunun uzmanları tara-fından yapılan konuşmalara verilen addır?

A) Forum B) sempozyum c) Münazara D) Panel E) Açık oturum

12. Aşağıdakilerden hangisi tartışmalarda tartışanların uymaları gereken kurallardan biri değildir?

A) Tartışma konusunun dışına çıkmamakB) sorunun çözümü için öneriler hazırlamakc) Düşüncelerini açıkça belirtmekD) Tekrarlardan kaçınmakE) Karşıt düşüncelere hoşgörülü yaklaşmamak

13. Aşağıdakilerden hangisi bir başkan yönetiminde, toplumu ilgilendiren bir konuda, farklı gruplardan oluşan dinleyicilerin söz sırası alarak konuşma ku-ralları içinde yaptıkları konuşmalara verilen addır?

A) Forum B) Açık oturumc) sempozyum D) Münazara E) Panel

14. Aşağıdakilerden hangisi panelde dilin kullanıldığı iş-levdir?

A) Kanalı kontrol B) Göndergeselc) Heyecana bağlı D) Dil ötesi E) sanatsal

15. Aşağıdakilerden hangisi tartışmaların hedeflerin-den biri değildir?

A) sorunu çözmekB) Doğru bilgiler sunmakc) Hoşgörü ortamını bozmamakD) Tartışmayı kişisel sorun şekline getirmekE) sorunun çözümü için farklı bakış açıları ortaya

koymak

Page 15: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

15

ÜNİTE 1SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Page 16: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

16

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Page 17: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

17

ÜNİTE 1SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL

Page 18: YAYIN KURULU YAYINA HAZIRLAYANLAR KURULUelfiyayinlari.com/upload/files/pdf/10_sinif/10_dil_anlatim.pdf · Derste işlenen konular ile ilgili öğrencile-rin bireysel, arkadaşlarıyla

18

ÜNİTE 1 SUNUM, TARTIŞMA ve PANEL