ÜNİTE : TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELERİ KONU : Güneydoğu ...€¦ · ÜNİTE : TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELER İ ... Güneydoğu Anadolu Bölgesi coğrafi bölgelerimiz

İLKÖĞRETİM 7 SOSYAL BİLGİLER 34

ÜNİTE : TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELERİ KONU : Güneydoğu Anadolu Bölgesi ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. 1. Kapladığı alan bakımından en küçük coğrafi bölgemizdir. 2. Kuzey ve doğudan Doğu Anadolu , batıdan da Akdeniz bölgeleri ile çevrilidir. 3. Orta Fırat ve Dicle Bölümleri olmak üzere iki bölüme ayrılır. 4. Karacadağ volkanik kütlesi bölümleri birbirinden ayırır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile ilgili olarak yukarıda verilenlerden kaç tanesi doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

Çözüm: Güneydoğu Anadolu Bölgesi coğrafi bölgelerimiz içinde kapladığı alan bakımından en küçük olanıdır. Kuzeyinde ve doğusunda Doğu Anadolu, batısında Akdeniz bölgeleriyle, güneyinde Suriye ve güneydoğusunda Irak vardır.Bölgenin en önemli yüksekliği Karacadağ volkanik kütlesidir. Karacadağ volkanik kütlesi bölgeyi Orta Fırat ve Dicle bölümleri olmak üzere iki bölüme ayrılır. Buna göre soruda verilenlerin dördü de doğrudur. 2. Aşağıda verilen petrol rafinerilerinden hangisi hammaddeye en yakındır?

A) Orta Anadolu rafinerisi (Kırıkkale) B) Ataş rafinerisi (Mersin)

C) Batman rafinerisi (Batman) D) İpraş rafinerisi (İzmit)

Çözüm: Türkiye petrol ihtiyacının büyük bir bölümünü dış ülkelerden karşılar. Türkiye’de çıkartılan petrolün hemen hemen tamamı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden elde edilir. Batman rafinerisi de bu bölgede olduğundan hammaddeye en yakın rafinerimizdir.

3. Orta Fırat Bölümü’nde yazlar sıcak ve kurak, kışlar fazla sert değildir. Akdeniz iklim özellikleri etkilidir. Aşağıda Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilen dört tarım ürünü verilmiştir. Hangisi bölgede Akdeniz iklim özelliklerinin görüldüğünü kanıtlar?

A) Buğday B) Zeytin C) Pamuk D) Pirinç

SOSYAL BİLGİLER İLKÖĞRETİM 7 35

Çözüm: Buğday ve pamuk; yetişme dönemi olan ilkbaharda yağış, olgunlaşma dönemi olan yaz mevsiminde kuraklık ve sıcaklık isteyen tarım ürünleridir. Bu yüzden bu bitkiler hem Akdeniz iklim alanlarında hem de step iklimi alanlarında yetişebilir. Yani Akdeniz iklimine özgü bitkiler değildir. Pirinç yetişme ve olgunlaşma dönemini, su içinde geçiren bir bitkidir. Suyun bol olduğu iklim tiplerinde yetişir. Zeytin Akdeniz iklimine uyum sağlamış bir kültür bitkisidir. Güneydoğu Anadolu’da Gaziantep çevresinde zeytinin yetişmesi bu yörede Akdeniz iklim özelliklerinin varlığını kanıtlar. 4. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilen tarım ürünlerinden, hangi ikisinin payı Türkiye

üretiminde diğerlerinden daha fazladır?

A) Karpuz – zeytin B) Pamuk – zeytin

C) Antep fıstığı – mercimek D) Mercimek – tütün

Çözüm: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yetiştirilen antep fıstığı ( Gaziantep ve Urfa çevresinde) ile mercimek Türkiye üretiminde payları çok fazladır. Antep fıstığının tamamı, mercimeğin de büyük bir bölümü bu bölgemizden elde edilir. 5. Tarım ürünleri içinde kuraklığa en fazla uyum sağlayan tarım ürünü mercimektir.

Mercimeğin bu özelliği göz önüne alındığında üretimine en elverişli coğrafi bölgemiz hangisidir?

A) Doğu Anadolu Bölgesi B) İç Anadolu Bölgesi

C) Akdeniz Bölgesi D) Güneydoğu Anadolu Bölgesi

Çözüm: Türkiye’de yaz kuraklığının en çok hissedildiği coğrafi bölge Güneydoğu Anadolu’dur. Bu yüzden kuraklığa en fazla uyum sağlayan mercimek bu bölgemizde rahatlıkla yetiştirilebilir. 6. Aşağıda verilenlerden hangisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne ait bir özellik değildir?

A) Yaz kuraklığının en fazla hissedildiği coğrafi bölgemizdir. B) Türkiye’de üretilen petrolün tamamına yakını bu bölgemizden elde edilir. C) Coğrafi bölgelerimiz içinde ortalama yükseltisi en az olanıdır. D) Yaz mevsiminde en yüksek sıcaklık değerlerine bu bölgede rastlanır.


Çözüm: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaz mevsiminde sıcaklık çok yüksektir. Buna bağlı olarak buharlaşma fazla olduğu için kuraklığın da en çok hissedildiği coğrafi bölgemizdir. Türkiye’de üretilen petrolün tamamına yakını bu bölgemizde üretilir. Coğrafi bölgelerimiz içinde ortalama yükseltisi en az olanı Güneydoğu Anadolu değil, Marmara Bölgesi’dir.

7. Raman, Garzan, Kurtalan ve Ulaşlı’dan hangi maden çıkartılır?

A) Krom B) Fosfat C) Petrol D) Linyit

Çözüm: Raman, Garzan, Kurtalan ve Ulaşlı’dan Türkiye petrol üretiminin tamamına yakını elde edilir.

8. Aşağıda verilen ekonomik faaliyetlerden hangisi bakımdan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin

Türkiye ekonomisine katkısı en azdır?

A) Turizm B) Hayvancılık C) Madencilik D) Tarım Çözüm: Güneydoğu Anadolu’da hayvancılık önemlidir. Canlı hayvan ticareti ve hayvan ürünleri bölümün önemli gelir kaynağıdır. Türkiye’de üretilen petrolün tamamına yakını bu bölgeden elde edilir. Bunun dışında fosfat , linyit ve krom bölgede çıkarılan diğer madenlerdir. Bölgede tarım önemli bir ekonomik faaliyettir. Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile birlikte tarım alanları sulama imkanına kavuşacağından tarımsal gelir daha da çok artacaktır. Bölgenin ülke turizmine katkısı çok azdır. Turizm bölgede önemli bir ekonomik faaliyet değildir.


1. Aşağıdakilerden hangisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin genel özelliklerin-den biri değildir?

A) Bölge kuzey ve doğudan Doğu Anadolu Bölgesi, batıdan da Akdeniz Bölgesi ile çevrilidir. B) Kapladığı alan bakımından Türkiye’nin

en küçük bölgesidir. C) Tarıma elverişli alanlar çok sınırlıdır. D) Bölge, Orta Fırat Bölümü ve Dicle

Bölümü olmak üzere iki bölüme ayrılır.

2. Aşağıdakilerden hangisi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ nin dağlarından biri değildir?

A) Tahtalı B) Raman

C) Mazıdağ D) Karacadağ 3. Aşağıdaki barajlardan hangisi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndedir? A) Atatürk B) Sarıyar

C) Karakaya D) Hirfanlı 4. Aşağıdakilerden hangisi Güneydoğu

Anadolu Bölgesi’ nin başlıca ekonomik faaliyetlerinden birisi değildir?

A) Petrol

B) Otomotiv C) Hayvancılık

D) Dokuma

5. Aşağıdakilerden hangisi Orta Fırat Bölümü ile Dicle Bölümü arasındaki farklardan biri değildir?

A) Orta Fırat Bölümü, Dicle Bölümü’ne göre daha dağlıktır.

B) Dicle Bölümü, Orta Fırat Bölümü’ne göre deniz etkisinden daha uzaktır. C) Dicle Bölümü, Orta Fırat Bölümü’ne göre petrol rezervi bakımından zengindir.

D) Orta Fırat Bölümü, Dicle Bölümü’ne göre daha sıcaktır.

6. Aşağıda verilen kentlerden hangisi iş

olanakları nedeniyle çevresinden daha çok göç alır?

A) Batman B) Mardin

C) Şırnak D) Şanlı Urfa 7. Aşağıdaki devletlerden hangisi Güney-

doğu Anadolu Bölgesi’nin güney kom-şusudur?

A) Irak B) İran C) Ermenistan D) Suriye

8. Aşağıdakilerden hangisi Orta Fırat

Bölümü’nün fiziki özelliklerinden biri değildir?

A) Bölüm, bölgenin batı kesimini içine alır. B) Bölümün batısında Karacadağ volkanik kütlesi yer alır. C) Şanlı Urfa ve Gazi Antep platoları bölümde geniş yer kaplar.

D) Fırat nehri, bölümü ikiye ayırır.

O

K

U

L İ

S

T İ

K


9. Orta Fırat Bölümü’nün, aynı zamanda Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en önemli yükseltisi olan volkanik kütle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karacadağ

B) Erciyes Dağı C) Melendiz Dağı D) Hasan Dağı 10. Aşağıdakilerden hangisi Orta Fırat

Bölümü’nde yer alan ovalardan biri değildir?

A) Altınbaşak B) Ceylanpınar C) Suruç D) Diyarbakır

11. Orta Fırat Bölümü’nün en önemli akarsuyu

Fırat’tır. Fırat ve kolları derin vadiler içinde aktığından sulamada bunlardan güçlükle yararlanılır. Ancak Fırat nehri üzerinde kurulan baraj gerek sulamada, gerekse elektrik üretiminde bölüme büyük yarar sağlamaktadır.

Orta Fırat Bölümü’nde Fırat nehri üzerinde kurulan barajın ismi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Keban B) Atatürk C) Karakaya D) Demirköprü

12. Orta Fırat Bölümü ile ilgili olarak aşağıda

verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Tarımdan elde edilen gelir Dicle Bölümü’ne göre fazladır. B) Gaziantep ve Şanlı Urfa en büyük merkezleridir. C) Turizm önemli ekonomik bir faaliyettir. D) Dicle Bölümü’ne göre tarım alanları geniştir.

13. Orta Fırat Bölümü’nde tarım ekonominin temelini oluşturur.

Orta Fırat Bölümü’nün iklim özellikleri aşağıda verilen ürünlerin hangisinin yetiştirilmesine uygun değildir?

A) Antep fıstığı B) Portakal C) Pamuk D) Kırmızı mercimek


Bölümü’nde petrol çıkartılan önemli yörelerden biridir?

A) Gaziantep B) Adıyaman C) Diyarbakır D) Batman

15. Orta Fırat Bölümü’nün önemli

kentlerinden biri olan ve Milli Mücadele’de yöre halkının gösterdiği kahramanlık nedeniyle TBMM tarafından Gazi unvanı verilmiş kentin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Antep B) Maraş C) Urfa D) Adıyaman


Bölümü’nün önemli gelir kaynaklarından biri değildir? A) Canlı hayvan ticareti B) Demir yatakları C) Hayvan ürünleri

O

K

U

L İ

S

T İ

K


D) Tarımsal faaliyetler 17. Aşağıda Dicle Bölümü ile ilgili olarak

verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Türkiye’de üretilen petrolün hemen hemen tamamı buradaki kuyulardan elde edilmektedir. B) Hayvancılık önemli bir geçim ve gelir kaynağıdır. C) İklimi oldukça kuraktır. D) Turizm faaliyetlerinin ülke ekonomisine

katkısı oldukça fazladır. 18. Aşağıdakilerden hangisi Dicle

Bölümü’nün iklim özelliklerinden biri değildir?

A) Kışlar oldukça sert geçer. B) Don olaylarına sık rastlanır. C) Denizin ılıtıcı etkisi iç kesimlere kadar

sokulabilmektedir. D) Yaz aylarının sıcaklığı çok yüksek

olması nedeniyle buharlaşma fazladır. 19. Aşağıdakilerden hangisi Dicle Bölümü’nün doğal bitki örtüsüdür? A) Maki B) Orman

C) Bozkır D) Tundra 20. Aşağıdakilerden hangisinde Dicle Bölümü’nün tarım faaliyetleri ile ilgili yanlış bilgi verilmiştir? A) İklimin kurak olması, tarım ürünlerinin çeşidini azaltmıştır. B) En çok tahıl ve mercimek üretilir. C) Pamuk, tütün, kırmızı mercimek ve

karpuz önemli tarım ürünleridir.

D) Turunçgil tarımı yaygındır. 21. Aşağıdakilerden hangisi Dicle

Bölümü’nün nüfus özelliklerinden biri değildir? A) Başlıca kentleri, Diyarbakır, Mardin, Siirt ve Batman’dır. B) Diyarbakır, yoğun göç alan bir kenttir. C) Batman petrol sanayi sayesinde kısa zamanda gelişmiş ve nüfusu artmıştır. D) Kentleşme oranı yüksektir. 22. I. Bölümün en büyük yerleşim birimidir. II. Tarihi ve kültürel merkezidir. III.Yoğun göç alan bir kentimizdir. Yukarıda özellikleri verilen, Dicle Bölümü’nde yer alan kent aşağıdakilerden hangisidir? A) Diyarbakır B) Mardin

C) Siirt D) Batman 23. Aşağıda dört merkez ve bu merkezlerdeki

önemli ekonomik faaliyetler eşleştirilmiştir. Hangi eşleme yanlıştır? A) Gazi Antep – Dokuma B) Adıyaman – Metal işleme C) Siirt – Petrol merkezi D) Batman – Rafineri 24. Diyarbakır ve Siirt çevresi petrol yatakları- nın bulunduğu alanlardır.

Aşağıdakilerden hangisi Dicle Bölümü’ndeki önemli petrol kuyularından biri değildir?

A) Raman B) Garzan

C) Kahta D) Ulaşlı 25. Aşağıdakilerden hangisi Dicle Bölümü’-nün önemli yer altı kaynaklarından biri değildir?

A) Petrol B) Fosfat

C) Linyit D) Demir

O

K

U

L İ

S

T İ

K


ÜNİTE: TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELERİ KONU : Doğu Anadolu Bölgesi ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi’yle yaklaşık aynı paralel arasında yer almasına

rağmen kış mevsiminin, daha sert ve daha uzun olmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Daha doğuda olması B) Kapladığı alanın daha büyük olması C) Doğusunda büyük bir kara parçasının olması D) Ortalama yükseltinin fazla olması

Çözüm: 1. Yükselti 2. Enlem 3. Denize uzaklık 4. Güneşlenme süresi gibi faktörler sıcaklığı etkiler. İç Anadolu Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi yaklaşık aynı paraleller arasındadır. Yani ekvatora yaklaşık uzaklıkları aynıdır (Enlemleri yaklaşık aynı demektir). Her iki bölge de denize uzaktır. Güneşlenme süresi de enlemle ilişkilidir. Bu durumda bu iki bölgede sıcaklık ortalamalarının farklı olmasının nedeni yükseltilerinin farklı olmasıdır. Doğu Anadolu Bölgesi’nin ortalama yükseltisi daha fazla olduğu için İç Anadolu Bölgesi’ne göre ortalama sıcaklığı daha düşüktür. 2. Doğu Anadolu Bölgesi, coğrafi bölgelerimiz içerisinde kapladığı alan bakımından en büyüğü, yükseltisi

en fazla olanıdır. Doğu Anadolu Bölgesi; yeryüzü şekilleri, beşeri ve ekonomik özellikleri bakımından dört bölüme ayrılır.

Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu Bölgesi’nin bölümlerinden biri değildir?

A) Yukarı Fırat Bölümü B) Erzurum – Kars Bölümü C) Yukarı Murat – Van Bölümü D) Orta Fırat Bölümü

Çözüm: Doğu Anadolu Bölgesi dört bölüme ayrılır. Bunlar; Yukarı Fırat, Erzurum – Kars, Yukarı Murat – Van ve Hakkari bölümleridir. Orta Fırat Bölümü, Doğu Anadolu Bölgesi’nde değil, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndedir. 3. Coğrafi bölgelerimizin hepsinde az çok sebze tarımı yapılmaktadır. Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da aynı dönemde dikilen aynı tür sebzeden Doğu

Anadolu’dakinin daha geç olgunlaşmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sulamanın yetersiz olması B) Doğu Anadolu Bölgesi’nin daha geniş olması C) Yaz mevsiminin kısa, sıcaklığın düşük olması D) Arazinin engebeli olması


Çözüm: Sebze yetişme döneminde su, olgunlaşma döneminde su ve sıcaklık ister. Doğu Anadolu’da yaz mevsiminin kısa ve sıcaklığının düşük olması sebzenin geç olgunlaşmasına neden olur. 4. Doğu Anadolu Bölgesi’nde iklimin sert ve tarım alanlarının dar olması nedeniyle tarım etkinlikleri

kısıtlıdır. Tarımsal faaliyetler daha çok bölgenin güneyindeki tektonik çöküntü ovalarında yoğunluk kazanmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu çöküntü ovalarından birisi değildir?

A) Elazığ ovası B) Muş ovası C) Develi ovası D) Malatya ovası

Çözüm: Doğu Anadolu’nun güneyindeki tektonik çöküntü ovaları Elbistan, Malatya, Elazığ, Muş Ovalarıdır. Kuzeyde Erzincan, Tercan, Aşkale, Erzurum, Kağızman ve Iğdır Ovaları yer alır. Develi Ovası Doğu Anadolu’da değil, İç Anadolu Bölgesi’ndedir 5. Atatürk ve Karakaya hidroelektrik santralleri hangi ırmak üzerindedir?

A) Dicle B) Fırat C) Kızılırmak D) Aras

Çözüm: Atatürk ve Karakaya hidroelektrik santralleri Fırat Irmağı üzerindedir. 6. Aşağıda verilen tarım ürünlerinden hangisi Doğu Anadolu ‘da yetiştirilemez?

A) Pamuk B) Zeytin C) Elma D) Çavdar

Çözüm: Elma ve çavdar Doğu Anadolu Bölgesi’nde yetişir. Pamuk kuzeyde Iğdır ovasında özel konumu nedeniyle, güneyde Elbistan, Malatya , Elazığ ve Muş ovalarında yetiştirilir. Zeytin Akdeniz iklimine uyum sağlamış bir kültür bitkisidir. Kış mevsiminde sıcaklığın 0oC’nin altına düştüğü yörelerde yetişmez. Doğu Anadolu Bölgesi’nde kış mevsimi çok soğuk ve kar yağışlı olduğu için bu bölgede zeytin yetiştirilemez.


7. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Fırat Bölümü’nü Doğu Anadolu Bölgesi’nin diğer bölümlerinden ayıran özelliklerinden biri değildir?

A) Nüfus ve nüfus yoğunluğu diğer bölümlerden daha fazladır. B) Maden yatakları ve çeşitleri bakımından diğer bölümlerden daha zengindir. C) Diğer bölümlere göre yıllık yağış miktarı fazladır. D) Ortalama yükseltisi diğer bölümlerden daha azdır.

Çözüm: Yukarı Fırat Bölümü ; Doğu Anadolu Bölgesi içinde ortalama yükseltisi en az, iklimi en elverişli, tarım alanları en geniş nüfus ve nüfus yoğunluğu en fazla, yeraltı kaynakları bakımından en zengin bölümü’dür. Yukarı Fırat Bölümü aynı zamanda ülkemizin de yer altı kaynaklarının çeşitliliği bakımından en zengin bölümüdür. Diğer bölümlere göre yağış miktarı fazla değil, azdır. Bunun nedeni ortalama yükseltisinin az olmasıdır. 8. Doğu Anadolu Bölgesi’nde bazı merkezler ve bu merkezler çevresindeki en önemli ekonomik

faaliyetler eşleştirilmiştir. Hangi eşleme yanlıştır?

A) Hakkari – Arıcılık B) Kars – Büyükbaş Hayvancılık C) Maden – Bakır D) Malatya – Turizm

Çözüm: Hakkari’de arıcılık ve hayvancılık, Kars, Ardahan ve Erzurum ile Ağrı’da büyükbaş hayvancılık, Madende bakır işletmeleri önemli ekonomik faaliyetlerdir. Malatya’da turizm değil tarımsal faaliyetler en önemli ekonomik faaliyettir. Son yıllarda Erzurum çevresinde (Palandöken) ve Sarıkamış’ta kış turizmi gelişmektedir.


1. Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu Bölgesi’nin genel özelliklerinden biri değildir?

A) Kapladığı alan bakımından, İç Anadolu

dan sonra ikinci büyük bölgemizdir. B) Yeryüzü şekilleri, beşeri ve ekonomik

özellikleri bakımından dört bölüme ayrılır. C) Ortalama yükseltisi diğer coğrafi

bölgelerimizden daha fazladır. D) Güneydoğuda Irak devletiyle sınırı

vardır. 2. Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu

Bölgesi’nin komşu bölgelerinden biri değildir?

A) Ege Bölgesi B) Karadeniz Bölgesi C) Akdeniz Bölgesi D) Güneydoğu Anadolu Bölgesi 3. Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye’nin doğu

sınırlarından İç Anadolu’ya doğru daralarak uzanır. Doğuda birçok devlet ile sınırı vardır.

Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu

Bölgesi ile sınırı olan devletlerden biri değildir?

A) Gürcistan B) Suriye C) Ermenistan D) İran 4. I. Doğu Anadolu Bölgesi’nin batısını

kaplar. II. Bölümün kuzeyinde Tercan ve Erzincan

ovaları yer alır. Yukarıda özellikleri verilen bölüm

aşağıdakilerden hangisidir? A) Erzurum – Kars Bölümü B) Hakkari Bölümü C) Yukarı Murat – Van Bölümü D) Yukarı Fırat Bölümü

5. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Fırat Bölümü’nde yer alan dağlardan biri değildir?

A) Mercan B) Tunceli C) Tahtalı D) Allahuekber 6. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Fırat

Bölümü’nün iklim özelliklerinden değildir?

A) Doğu Anadolu’da diğer bölümlere göre kışlar kısa sürer ve çok sert geçmez. B) Deniz etkisinden uzaktır. C) Bitki örtüsünü genelde ormanlar

oluşturur. D) Bölgenin doğu kesimlerine göre daha

sıcaktır. 7. Karasu ve Murat akarsuları Keban yakınlarında birleşerek hangi akarsuyu oluşturur? A) Fırat B) Dicle

C) Aras D) Çoruh 8. Fırat devamlı bol su taşıyan bir akarsudur. Üzerinde büyük barajlar kurulmuştur. Barajlar üzerine kurulmuş olan hidro elektrik santrallerinden, önemli ölçüde elektrik enerjisi üretilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi Fırat nehri üzerinde kurulan barajlardan biri değildir? A) Keban B) Karakaya

O

K

U

L İ

S

T İ

K


C) Hirfanlı D) Atatürk 9. I. Yukarı Fırat Bölümü’nün sanayi, ticaret

ve kültür merkezidir. II. Kayısı önemli bir tarım ve ticaret ürünüdür. III. Yem, süt ürünleri fabrikaları ve et kombinası önemli sanayi kuruluşlarıdır.

Yukarıda özellikleri verilen kent aşağıdakilerden hangisidir?

A) Elazığ B) Malatya

C) Erzincan D) Tunceli 10. Aşağıda dört merkez ve bu merkezlerde kurulmuş sanayi kolları eşleştirilmiştir. Hangi eşleme yanlıştır? A) Malatya – Pamuklu dokuma B) Elazığ – Çimento C) Erzincan – Şeker D) Bitlis – Ferro-Krom 11. Yukarı Fırat Bölümü’nde zengin linyit yataklarından elde edilen kömürden, elektrik enerjisi elde etmek amacıyla

aşağıda verilen yerlerden hangisinde termik elektrik santrali kurulmuştur?

A) Afşin – Elbistan B) Çemişgezek C) Kemah D) Pötürge 12. Erzurum – Kars Bölümü, Doğu Anadolu Bölgesi’nin kuzeydoğusunu oluşturur. Yüksek platolar ve ovalar ile bunlar üzerinde yükseklikleri 3000 m’yi geçen dağlar bölümün yeryüzü şekillerinin esasını

oluşturur. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum – Kars Bölümü’nün dağlarından biri değildir? A) Kaçkar B) Kargapazarı C) Allahuekber

D) Kısır 13. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum – Kars Bölümü’nün iklim özelliklerinden biri değildir? A) Kışlar uzun ve karlıdır. B) Yüksekliği sebebiyle Türkiye’nin en

soğuk yeridir. C) Sıcaklığın –40 dereceye kadar düştüğü

olur. D) En az yağış yaz mevsiminde düşer. 14. I. Erzurum – Kars Bölümü’nün en çukur

yerini oluşturur. II. Sulama ile tarım yapılır. III. Pamuk, buğday, şeker pancarı yetiştirilir.

Yukarıda özellikleri verilen ova aşağıdakilerden hangisidir?

A) Iğdır B) Erzurum

C) Muş D) Erzincan

15. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum – Kars

Bölümü’nün ekonomik özelliklerinden biri değildir?

A) Çayır ve meraların çokluğu, bölümde

ekonominin daha çok hayvancılığa dayanmasını sağlamıştır.

B) Başlıca yeraltı kaynakları; manganez, linyit ve oltutaşıdır.

C) Tahıl, şeker pancarı, patates, baklagil başlıca tarım ürünleridir.

D) Erzurum ve Kars’ta otomotiv ve demir çelik sanayi kuruluşları vardır.

16. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum – Kars

Bölümü’nün yeraltı kaynaklarından biri değildir?

A) Manganez B) Bor

O

K

U

L İ

S

T İ

K


C) Linyit D) Oltutaşı 17. Aşağıdakilerden hangisi Erzurum – Kars

Bölümü’nün turistik yerlerinden değildir?

A) Çıldır Gölü’nün doğal güzellikleri B) İshak Paşa Sarayı C) Palandöken’deki kayak merkezleri D) Ardahan’ daki tarihi eserler 18. Yurdumuzun en büyük gölü olan Van Gölü,

Yukarı Murat – Van Bölümü’ndedir. Aşağıdakilerden hangisi Van Gölü’nün özelliklerinden biri değildir? A) Van Gölü, bulunduğu çukurluğun önünü

Nemrut volkanından çıkan lavların kapatmasıyla oluşmuştur.

B) Suları tatlıdır. C) Kapalı bir havza durumundadır. D) Üzerinde feribot seferleri yapılabilen tek

gölümüzdür. 19. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Murat –

Van Bölümü’ndeki sönmüş yanardağlardan biri değildir?

A) Nemrut B) Süphan

C) Aladağ D) Tendürek 20. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Murat –

Van Bölümü’nün ovalarından biri değildir?

A) Elbistan B) Muş

C) Bulanık D) Eleşkirt 21. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Murat -

Van Bölümü’nün özelliklerinden biri değildir?

A) Doğu Anadolu Bölgesi’nin en seyrek

nüfuslu alanlarındandır. B) Yerleşim yerleri, daha çok tarıma elverişli vadi tabanlarına kurulmuştur. C) Van, bölümün en önemli kentidir.

D) Yoğun göç alan bir bölümdür. 22. Aşağıda dört merkez ve bu merkezlerdeki

sanayi kolları eşleştirmiştir. Hangi eşleşme yanlıştır?

A) Muş – Şeker B) Van – Çimento C) Ağrı – Otomotiv D) Tatvan – Tersane 23. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Fırat

Bölümü’nün turistik değer taşıyan yerlerinden biri değildir?

A) Keban Baraj Gölü B) Hazar Gölü C) Ilıca’daki kaplıcalar D) Harput şehri 24. Aşağıdakilerden hangisi Hakkari

Bölümü’nün genel özelliklerinden biri değildir?

A) Yurdumuzun en dağlık alanlarındandır. B) Doğu Anadolu Bölgesi’nin güneybatısını

oluşturur. C) Türkiye’nin ikinci yüksek dağı olan Buzul

Dağları buradadır. D) Önemli akarsuları Büyük Zap ve

Botan’dır. 25. Aşağıdakilerden hangisi Hakkari Bölümü’nün ekonomik özelliklerinden biri değildir? A) Arıcılık yapılmaktadır. B) Hayvan ticareti oldukça gelişmiştir. C) Buğday, çavdar, mercimek ve patates

yetiştirilen ürünlerdir. D) Geniş tarım alanlarına sahiptir.

O

K

U

L İ

S

T İ

K


ÜNİTE: TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELERİ KONU: İç Anadolu Bölgesi ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ 1. İç Anadolu Bölgesi’nde yeryüzü şekilleri çok sadedir.

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun en önemli sonucudur? A) Doğal bitki örtüsünün step olması B) Bölge içi ulaşımın kolay olması C) Yaz kuraklığının etkili olması D) Kış mevsiminde kar yağışlarının etkili olması

Çözüm: Doğal bitki örtüsünün seyrek olması yağışların azlığı ile ilgili bir durumdur. Kış mevsiminin kar yağışlı, yazların kurak geçmesi de step ikliminin özellikleridir. Bu sayılanların yeryüzü şekillerinin sade olmasıyla bir ilişkisi yoktur. Yeryüzü şekilleri sade olduğu için bölge içi ulaşım çok kolaydır. 2. İç Anadolu Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi karşılaştırıldığında, İç Anadolu Bölgesi için

aşağıdakilerden hangisi yanlış olur? A) Ortalama yükseltisi daha azdır. B) Yıllık sıcaklık ortalaması daha yüksektir. C) Yıllık yağış miktarı daha azdır. D) Kar yağışlı gün sayısı daha fazladır.

Çözüm: İç Anadolu Bölgesi’nin, -Ortalama yükseltisi Doğu Anadolu Bölgesi’nden daha azdır. Yıllık ortalama sıcaklığı daha yüksek , yıllık yağış miktarı daha azdır. -Kar yağışlı gün sayısı Doğu Anadolu Bölgesi’nden daha fazla değil, daha azdır. 3. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Kızılırmak Bölümü’nün özelliklerinden birisi değildir?

A) İç Anadolu Bölgesi’nin en küçük bölümüdür. B) İç Anadolu Bölgesi içinde tarımsal faaliyetlerin en yoğun olduğu bölümdür. C) İç Anadolu Bölgesi içinde en engebeli bölümdür. D) İç Anadolu Bölgesi içinde ortalama yükseltisi en fazla olan bölümdür.

Çözüm: Yukarı Kızılırmak Bölümü’, İç Anadolu Bölgesi’nin en küçük, ortalama yükseltisi en fazla, en engebeli, tarım alanları en dar, iklimi en sert, ulaşımı en zor, en geri kalmış, nüfus ve nüfus yoğunluğu en az olan bölümüdür. Yukarıda verildiği gibi tarım alanlarının dar, iklimin sert olması tarımsal faaliyetleri olumsuz yönde etkiler. Buna göre Yukarı Kızılırmak Bölümü, İç Anadolu Bölgesi’nde tarımsal faaliyetlerin en yoğun olduğu bölge olamaz.

SOSYAL BİLGİLER İLKÖĞRETİM 7

47

5. İç Anadolu Bölgesi’nde turizm faaliyetleri aşağıda verilen yerlerden hangisinde yaygındır? A) Kayseri – Kırıkkale çevresi B) Eskişehir – Ankara çevresi C) Sivas – Yozgat çevresi D) Ürgüp – Göreme çevresi Çözüm: Ürgüp ve Göreme çevresinde doğal güzellikler olan peribacaları bu yörenin turizm açısından gelişmesini sağlamıştır. Bu doğa harikası yer şekillerini (peribacaları) ve buralardaki yer altı şehirlerini görmek için her yıl binlerce yerli ve yabancı turist yöreye gelmektedir. 6. İç Anadolu Bölgesi’nde aşağıdaki endüstri kollarından hangisi en yaygındır? A) Çay endüstrisi B) Süt endüstrisi C) Tahıla dayalı besin endüstrisi D) Konserve endüstrisi Çözüm: Tarımsal hammaddeler genellikle üretildikleri yörelerde işlenir. Çünkü işlenmeden uzun süre bekletilir ya da uzak bir yöreye taşınırsa bozulabilir, çürüyebilir. Bu yüzden; çay üretildiği Doğu Karadeniz Bölümü’nde işlenir. Çay fabrikalarının çoğu Rize çevresindedir. Süt endüstrisi de hayvancılığın ön planda olduğu yörelerde yaygındır. İç Anadolu Bölgesi’nde hayvancılık yapılır ancak tahıl tarımı daha yaygındır. Türkiye’de tahıl tarımının özellikle de buğday tarımının en çok yapıldığı bölgemizdir. Bu yüzden tahıla dayalı endüstri kolları da bu bölgede çok yaygındır. Özellikle un, bisküvi, makarna fabrikaları Konya Bölümü başta olmak üzere diğer bölümlerde de yaygındır. Konservecilik fazla yaygın değildir. Çünkü sebze ve meyve tarımı İç Anadolu’da Akdeniz, Ege ve Marmara bölgeleri kadar yaygın değildir. 7. Konya Bölümü, İç Anadolu Bölgesi’nde en az yağış alan bölümdür. Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Doğal bitki örtüsünün çok seyrek olması B) Kapalı havza olması C) Çevresine göre ortalama yükseltinin az olması D) Yeryüzü şekillerinin çok sade olması

İLKÖĞRETİM 7 SOSYAL BİLGİLER

48

Çözüm: Bir bölgedeki doğal bitki örtüsü iklimin nedeni değil, sonucudur. Örneklendirirsek, bir bölgede maki bitki topluluğu olduğu için orada Akdeniz iklimi oluşmaz. Akdeniz iklimi etkisiyle, o bölgenin doğal bitki örtüsü maki olur. Buna göre bitki örtüsünün seyrek olması yağışın nedeni değil, yağışın az olması bitki örtüsünün seyrek olmasının nedenidir. Bir bölge sularını akarsularla denize boşaltabiliyorsa o bölge açık havzadır. Kapalı ya da açık havza yağış miktarını etkilemez. Bir bölgede yağışın oluşabilmesi için nem yüklü hava kütlelerinin soğuması gerekir. Bu olay da üç şekilde oluşur: 1. Isınan havanın olduğu yerde yükselerek soğumasıyla oluşan yağışlar. (Yükselim yağışları ya da konveksiyonel yağışlar.) Bu yağışlar kısa süreli, dar alanlı sağanak yağışlardır. İç Anadolu’da bu yağışlara “kırkikindi” yağışları denir. 2. Sıcak ve soğuk hava kütlelerinin karşılaşmasıyla oluşan Türkiye’nin de içinde bulunduğu orta kuşakta etkili olan yağışlardır. Bunlara cephe yağışları denir. 3. Nem yüklü hava kütlelerinin yükseltilere çarparak yükselmesi sonucu soğumasıyla oluşan yağışlardır. (Yamaç yağışları ya da yeryüzü şekilleri yağışları) Karadeniz Bölgesi’nin kıyı kesimlerinin çok yağışlı olması Karadeniz’den gelen nem yüklü hava kütlelerinin Karadeniz Dağlarına çarpıp yükselmesiyle ilgilidir. Konya Bölümü çevresine göre çukur bir alandır. Bu yüzden buralara ulaşan hava kütleleri yamaç yağışları oluşturamaz. Konya Bölümü’nün, İç Anadolu Bölgesi’nin diğer bölümlerine göre daha az yağış almasının nedeni ortalama yükseltinin diğer bölümlerden daha az olmasıdır. 8. İç Anadolu Bölgesi’nde sebze tarımını engelleyen en önemli etmen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yeryüzü şekillerinin sade olması B) Yaz kuraklığının erken başlaması C) Tarım alanlarının geniş olması D) Yaz sıcaklığının düşük olması Çözüm: Buğday, arpa ve çavdar gibi tahılların tarımı kuru tarım yöntemiyle yapılır. Yani doğrudan doğruya yağışlara bağlıdır. Bu bitkiler yetişme döneminde (ilkbahar) yağış, olgunlaşma döneminde (yaz) sıcaklık ve kuraklık ister. İç Anadolu Bölgesi’nde ilkbahar yağışlı, yaz mevsimi sıcak ve kurak olan step iklimi etkili olduğu için tahılların yetişmesine elverişlidir (Mısır ve pirinç hariç). Sebze tarımında ise yetişme döneminde de olgunlaşma döneminde de suya ihtiyaç vardır. İklim özellikleri nedeniyle yaz mevsimi kurak geçtiğinden İç Anadolu Bölgesi sebze tarımına uygun değildir. Ancak sulu tarım yapılabilen alanlarda sebze üretimi kolaylıkla yapılmaktadır.


1. İç Anadolu Bölgesi yurdumuzun hemen hemen orta kesiminde yer almaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi İç Anadolu Bölgesi’nin komşu olduğu bölgelerden biri değildir?

A) Marmara B) Ege C) Doğu Anadolu D) Güneydoğu Anadolu 2. Aşağıdakilerden hangisi İç Anadolu Bölgesi’nin genel özelliklerinden biri değildir? A) Bölge, kuzeyden ve güneyden yüksek

dağlarla çevrilmiştir. B) Kapladığı alan bakımından Türkiye’nin

en büyük bölgesidir. C) Bölge; doğal, beşeri ve ekonomik

özellikleri bakımından dört bölüme ayrılmıştır.

D) Akdeniz bölgesine komşudur. 3. Aşağıdaki göllerden hangisi İç Anadolu

Bölgesi’nde değildir? A) Beyşehir Gölü B) Tuz Gölü C) Eber Gölü D) Akşehir Gölü 4. Aşağıdakilerden hangisi Konya

Bölümü’nün genel özelliklerinden değildir?

A) Karadağ ve Karacadağ volkanik dağları

bu bölümdedir. B) Bölgenin en az yağış alan bölümüdür. C) En çok büyükbaş hayvan beslenir.

D) Mevlana Müzesi bölümün turistik değerlerindendir.

5. Konya Bölümü, Tuz Gölü ve Cihanbeyli Platosu ile Toroslar arasında kalan büyük kapalı bir havzadır.

Aşağıdakilerden hangisi Konya Bölümü’nde yer alan göllerden değildir? A) Beyşehir B) Tuz gölü C) Eber gölü D) Akşehir gölü

6. Aşağıda verilen ürünlerden hangisinin

Türkiye üretim miktarının büyük bir kısmı Konya Bölümü’nden elde edilir?

A) Buğday B) Şekerpancarı C) Mercimek D) Patates 7. Aşağıdakilerden hangisi Konya

Bölümü’nün başlıca kentlerinden biri değildir?

A) Aksaray B) Niğde C) Karaman C) Çumra 8. Aşağıdakilerden hangisi Konya

Bölümü’nün başlıca sanayi kuruluşlarından biri değildir?

A) Şeker B) Cam

O

K

U

L İ

S

T İ

K

İLKÖĞRETİM 7 SOSYAL BİLGİLER

50

C) Gıda maddeleri D) Dokuma 9. Yukarı Sakarya Bölümü, İç Anadolu

Bölgesi’nin kuzeybatısını içine alır.

Aşağıda verilenlerden hangisi Yukarı Sakarya Bölümü’nün genel özelliklerinden biri değildir?

A) Kuzeyde Sündiken ve Köroğlu Dağları

vardır. B) Dağlar arasında Eskişehir, Yukarı

Sakarya ve Çubuk ovaları yer alır. C) Bölge içinde en az yağış alan bölümdür. D) Ankara yakınlarında Eymir ve Mogan

gölleri bu bölümdedir. 10. Aşağıdaki platolardan hangisi Yukarı

Sakarya Bölümü’nde yer alır? A) Bozok B) Cihanbeyli C) Obruk D) Haymana 11. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Sakarya

Bölümü’nün özelliklerinden biri değildir? A) Maden bakımından pek zengin değildir. B) Türkiye’nin başkenti bu bölümde yer alır. C) İç Anadolu’nun diğer bölümlerine göre

nüfusu azdır. D) Eskişehir, Polatlı, Sivrihisar bölümün

önemli kentlerindendir. 12. I. İç Anadolu Bölgesi’nin en büyük, Türkiye’nin ikinci büyük kentidir. II. Ticaret, sanayi, eğitim ve kültür merkezidir. III. Çeşitli yönlerden gelen yolların

kavşağında kurulmuştur.

Yukarıda özellikleri verilen kent aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ankara B) Sivas

C) Eskişehir D) Çankırı

13. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Sakarya Bölümünün başlıca yer altı kaynaklarından biri değildir?

A) Taş Kömürü B) Linyit C) Bor D) Lüle Taşı 14. Aşağıdakilerden hangisi Orta Kızılırmak

Bölümü’nün özelliklerinden biri değildir? A) Güneyinde sönmüş yanardağlar yer alır. B) Orta kesimde platolar geniş yer kaplar C) Bölge içinde kır nüfusunun en yoğun olduğu bölümdür. D) Güney kesimleri Kuzey kesimlerine göre

daha dağlıktır. 15. Aşağıdakilerden hangisi Orta Kızılırmak

Bölümü’nün sönmüş yanardağlarından biri değildir?

A) Hasan Dağı B) Melendiz C) Erciyes D) Hınzır Dağı 16. Kayseri, Develi ve Aksaray Ovaları, İç

Anadolu Bölgesi’nin hangi bölümünde yer alır?

A) Yukarı Sakarya B) Konya C) Yukarı Kızılırmak D) Orta Kızılırmak 17. Kızılırmak, İç Anadolu Bölgesi’nin önemli bir

akarsuyudur. Aşağıdakilerden hangisi Kızılırmak üzerinde kurulmuş barajlarımızdandır?

A) Demirköprü B) Sarıyar

O

K

U

L İ

S

T İ

K

SOSYAL BİLGİLER İLKÖĞRETİM 7

51

C) Hirfanlı D) Kemer 18. Aşağıda dört merkez ve bu merkezlerde

kurulmuş sanayi kolları verilmiştir. Hangi eşleme yanlıştır? A) Kırıkkale → rafineri B) Kırşehir → lastik C) Niğde → hava İkmal ve bakım D) Kayseri → meyve suyu 19. Aşağıdakilerden hangisi Orta Kızılırmak

Bölümü’nün başlıca yer altı kaynaklarından biri değildir?

A) Jips B) Kaya Tuzu C) Bakır D) Demir 20. Orta Kızılırmak Bölümü doğal güzellikler ve

tarihi eserler bakımından zengindir. Aşağıdakilerden hangisi Orta Kızılırmak Bölümü’nün turistik yerlerinden değildir?

A) Ihlara Vadisi B) Yedi göller C) Ürgüp D) Göreme 21. - Diğer bölümlere göre iklimi en sert

geçen bölümdür. - Bölgenin en dağlık bölümüdür. - Tarım alanları dardır. Yukarıda özellikleri verilen İç Anadolu Bölgesi’ne ait bölüm aşağıdakilerden hangisidir? A) Orta Kızılırmak B) Yukarı Sakarya

C) Konya D) Yukarı Kızılırmak 22. Yukarı Kızılırmak Bölümü, Kızılırmak’ın

yukarı kesiminin uzandığı yerleri ve çevresini içine alır.

Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Kızılırmak Bölümü’ndeki dağlardan biri değildir?

A) Akdağ B) Munzur C) Çamlıbel D) Hınzır 23. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı

Kızılırmak Bölümü’nün iklim özelliklerinden değildir?

A) İç Anadolu’da iklimi en sert geçen bölümdür. B) Don olayları çok sık görülür. C) Bitki örtüsü ormandır. D) İklimin nüfus üzerindeki etkisi olumsuzdur. 24. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı

Kızılırmak Bölümü’nün başlıca yer altı kaynaklarından biri değildir?

A) Lüle Taşı B) Demir C) Krom D) Linyit

25. İç Anadolu Bölgesi’nde silah fabrikası ve petrol rafinerisi hangi merkezde kuruludur? A) Ankara B) Kırıkkale C) Kayseri D) Konya

O

K

U

L İ

S

T İ

K


1. Aşağıdakilerden hangisi Batı Karadeniz Bölümü’nün turistik merkezlerinden biri değildir?

A) Abant Gölü B) Sümela Manastırı C) Kartalkaya D) Safranbolu

2. Milli Mücadele’mizde önemli bir yere

sahip olan, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da yurdumuzu işgalcilerden kurtarıp bağımsız bir devlet kurma mücadelesini başlattığı kentimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Samsun B) Sivas C) Erzurum D) Çanakkale

3. Doğu Karadeniz Bölümü, doğuda Gürcistan

sınırından başlayıp, batıda Ordu’nun doğusundaki Melet Çayı’na kadar devam eder.

Aşağıdakilerden hangisi Doğu Karadeniz

Bölümü’nün fiziki özelliklerinden biri değildir?

A) Karadeniz Bölgesi’nin en dağlık ve

engebeli bölümüdür. B) Dağlar, kıyıdan itibaren hemen yükselir. C) Giresun ve Rize Dağları bu bölümdedir. D) Kıyı düzlükleri oldukça geniştir.

4. Yıldız Bölümü’ndeki en önemli ekonomik

faaliyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ormancılık B) Meyvecilik C) Sanayi D) Balıkçılık

5. Çatalca-Kocaeli Bölümü’nde yer alan Adapazarı sanayinin geliştiği önemli bir kentimizdir.

Aşağıdaki sanayi kollarından hangisi

Adapazarı’nda yer almaz?

A) Vagon B) Kereste C) Seramik D) Besin

6. Aşağıda Güney Marmara Bölümü’nden

çeşitli yerleşim yerleri verilmiştir. Bu yerleşim alanlarından hangisinde

nüfus diğerlerine göre daha azdır? A) Biga Yarımadası

B) Gelibolu Yarımadası C) Bursa Ovası D) Balıkesir Ovası

7. I. Ege Bölgesi’nde dağlar kıyıya paralel

uzanır. II. Edremit ve Ayvalık Türkiye’nin başta gelen zeytin üretim alanıdır. III. Kıyı Ege Bölümü’nde Akdeniz ikliminin özellikleri görülür. Yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) I, II ve III 8. Aşağıdaki kentlerden hangisinin Ege

Denizi’ne kıyısı yoktur?

A) Manisa B) Aydın C) İzmir D) Muğla

O

K

U

L İ

S

T İ

K


9. I. Yunt Dağı II. Kaz Dağı III. Aydın Dağları IV. Madra Dağı V. Bozdağlar Yukarıda numaralandırılmış dağların kuzeyden güneye doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) IV, I, III, II, V B) I, IV, II, V, III C) V, II, III, IV, I D) II, IV, I, V, III

10. Aşağıda dört merkez ve buralarda çıkartılan

yer altı kaynakları verilmiştir. Hangi eşleme yanlıştır?

A) Menteşe yöresi - Krom B) Eğmir - Demir C) Afyon - Mermer D) Kütahya - Cıva

11.

Yukarıdaki haritada X, , ile belirtilen tarım ürünleri hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

XX A) Çay Tütün İncir B) Fındık Kenevir AntepfıstığıC) Zeytin Şekerpancarı Turunçgil D) Mısır Çay Antepfıstığı

12. I. İç Anadolu ile Silifke kıyıları arasındaki bağlantıyı Sertavul Geçidi sağlar. II. Akdeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu Bölgesi arasındaki bağlantıyı Belen Geçidi sağlar. III. İç Anadolu ile Çukurova arasındaki bağlantıyı Gülek Geçidi sağlar. IV. Gülek, Sertavul ve Belen geçitleri Adana Bölümü’ndedir ve bölümün gelişmesinde önemli rol oynamaktadır.

Yukarıda verilen bilgilerin kaç tanesi

doğrudur?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 13. Aşağıda verilen tarım ürünlerinden

hangisi Akdeniz Bölgesi’nde yetiştirilemez?

A) Pamuk B) Turunçgil C) Çay D) Muz

14. I. Uzunyayla

II. Teke III. Cihanbeyli

IV. Taşeli Yukarıdaki platolardan hangisi ya da

hangileri Akdeniz Bölgesi’nde yer alır?

A) Yalnız I B) I ve III

C) II ve III D) II ve IV

15. Kapladığı alan bakımından Türkiye’nin

en küçük bölgesi aşağıdakilerden hangisidir? A) Güneydoğu Anadolu B) Ege C) Marmara

xx

O

K

U

L İ

S

T İ

K


D) Akdeniz 16. Orta Fırat Bölümü’nün başlıca sanayi,

ticaret ve kültür merkezi neresidir?

A) Şanlı Urfa B) Gazi Antep C) Diyarbakır D) Mardin

17. Aşağıdakilerden hangisi Dicle

Bölümü’nün iklim özelliklerinden biri değildir?

A) Kışlar oldukça soğuk geçer. B)Yaz sıcaklıkları oldukça yüksektir. C) Don olayına sık rastlanır. D) Buharlaşma azdır.

18. I. Dicle Bölümü’nde tarım alanları dardır.

II. Dicle Bölümü’nde petrol, fosfat ve linyit başlıca yer altı kaynaklarıdır. III. Orta Fırat Bölümü’nde kışlar, Dicle Bölümü’ne göre daha sert geçer. IV. Orta Fırat Bölümü’nün önemli petrol kuyuları Raman, Garzan ve Kurtalan’dır. Yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?

A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I ve IV

19. Yurdumuzun coğrafi bölgelerini

yüzölçümleri bakımından büyükten küçüğe doğru sıraladığımızda Doğu Anadolu Bölgesi kaçıncı sırada yer alır?

A) l B) ll C) lll D) IV

20. Aşağıdakilerden hangisi Doğu Anadolu

Bölgesi’nin özelliklerinden biri değildir?

A) Ülkemizdeki en düşük sıcaklıklara bu bölgede rastlanır.

B) Ülkemizde yükseltisi en fazla olan bölgemizdir.

C) Ülkemizin en büyük gölü bu bölgemizdedir.

D) Ülkemizde, buharlaşma nedeniyle yaz kuraklığının en çok hissedildiği bölgemizdir.

21. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Fırat Bölümü’ndeki ovalardan biri değildir?

A) Elazığ Ovası B) Erzincan Ovası C) Altınbaşak Ovası D) Elbistan Ovası

22. Aşağıdakilerden hangisi Hakkari

Bölümü’nün özelliklerinden biri değildir?

A) Küçükbaş hayvancılık bölümdeki en önemli ekonomik etkinliktir.

B) Başlıca yer altı kaynağı fosfattır. C) Arıcılık önemli bir ekonomik faaliyettir. D) Tarım alanları çok dardır.

23. Aşağıdakilerden hangisi İç Anadolu

Bölgesi’nin özelliklerinden biri değildir?

A) Kuzeyden ve güneyden yüksek sıradağlarla çevrilmiştir.

B) Yıllık yağış ortalaması oldukça düşüktür. C) Güneydoğusunda göller geniş alan

kaplar. D) Tahıl üretimi bakımından başta gelir.

24. İç Anadolu’da kır nüfusunun en yoğun

olduğu bölüm aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yukarı Kızılırmak B) Konya C) Orta Kızılırmak D) Yukarı Sakarya

25. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin

jeopolitik önemini belirleyen faktörlerden biri değildir?

A) İstanbul ve Çanakkale Boğazları B) Orta kuşakta yer alması C) Güney ve Güneydoğusuda zengin petrol

yataklarına sahip ülkelerin bulunması D) Avrupa ile Asya Kıt’aları arasında köprü

durumunda olması

O

K

U

L İ

S

T İ

K


1. Orta Karadeniz Bölümü, önemli bir tarım alanıdır. İklimin de tarıma uygunluk göstermesi, burada çok çeşitli tarım ürünlerinin yetişmesini ve bol ürün alınmasını sağlamıştır. Yetiştirilen ürünler, bölüme önemli ölçüde gelir sağlamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi Orta Karadeniz Bölümü’ne gelir sağlayan ürünlerden biri değildir?

A) Mısır B) Tütün C) Soya fasulyesi D) Pamuk

2. Orta Karadeniz Bölümü’nün başlıca yeraltı

kaynağı linyittir.

Aşağıdakilerden hangisinde linyit çıkarılmaz?

A) Merzifon B) Niksar C) Havza D) Çeltek

3. Doğu Karadeniz Bölümü’nde eğimin fazla,

toprağın killi, yağışların bol olması toprak kaymalarına (heyelan) neden olur.

Aşağıdakilerden hangisi bu bölümdeki heyelan göllerinden biridir?

A) Ladik B) Çıldır C) Tortum D) Sapanca

4. Marmara Bölgesi, Trakya yarımadasının

bütününü içine alarak doğuda Adapazarı ve Bilecik’in doğusuna kadar uzanır. Adını aldığı denizin çevresinde yer alır.

Aşağıdaki adalardan hangisi, Marmara Bölgesi sınırları içerisinde yer almaz?

A) Bozcaada B) Avşa C) Gökçeada D) Sakız

5. Aşağıdaki göllerden hangisi Güney Marmara Bölümü’nde değildir?

A) Sapanca B) Kuş C) Ulubat D) İznik

6. Marmara Bölgesi’nin hem Avrupa’da hem

de Asya’da toprakları vardır. Avrupa kıtasında kalan kesimine Trakya denir. Trakya’da hangi iki Avrupa ülkesiyle ortak sınırımız vardır?

A) Bulgaristan - Yunanistan B) Yunanistan - Romanya C) Romanya - Bulgaristan D) Macaristan - Romanya

7. Ege Bölgesi’nde, deltaların oluşumu

sırasında kıyıda bazı set gölleri meydana gelmiştir.

Bu göllerin en büyüğü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bafra B) Çamiçi C) Marmara D) Karamık

8. Aşağıdaki kentlerden hangisinde termik

santral vardır?

A) Soma B) Ödemiş C) Eğmir D) Söke

O

K

U

L İ

S

T İ

K


9. Ege Bölümü yeraltı kaynakları bakımından zengindir.

Ege Bölümü’nün yeraltı kaynaklarından biri olan cıva nerede çıkartılır?

A) Eğmir B) Menteşe Yöresi C) Soma D) Ödemiş

10. Aşağıdaki dağlardan hangisi İç Batı

Anadolu Bölümü’nde değildir?

A) Murat Dağı B) Emir Dağı C) Beşparmak Dağı D) Eğrigöz Dağı

11. Tarım, Antalya Bölümü’nün ekonomik

faaliyetlerinden biridir.

Aşağıdakilerden hangisi Antalya Bölümü’nde, tarımda yaşanan temel sorundur?

A) Ormanların geniş alan kaplaması B) Tarım alanlarının yetersiz olması C) Yaz mevsiminin çok sıcak geçmesi D) Kış mevsiminde yağışların çok şiddetli

olması 12. Aşağıda Antalya Bölümünde iklime dayalı

olarak kıyıda, yükseklerde ve iç kesimdeki bitki örtüleri verilmiştir

Verilen bu bitki örtüsü sıralamalarından hangisi doğrudur?

Kıyıda Yükseklerde İç Kesimde A) Maki Orman Bozkır B) Orman Bozkır Tundra C) Maki Tundra Bozkır D) Maki Bozkır Orman

13. I. Manyas II. Akşehir III. Beyşehir IV. Kovada

Yukarıdaki göllerimizden hangileri Akdeniz Bölgesi’ndedir?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve IV D) III ve IV 14. Adana Bölümü, İç Anadolu’yu Akdeniz

kıyılarına, Güneydoğu Anadolu’ya, Ön Asya ülkelerine bağlayan yollar üzerindedir.

Bölümü Güneydoğu Anadolu’ya bağlayan geçit aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sertavul B) Belen

C) Gülek D) Kop

15. Aşağıdaki devletlerden hangisi

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin güneydoğu komşusudur?

A) İran B) Irak C) Suriye D) Ermenistan

16. Orta Fırat Bölümü’nde tarım, ekonominin

temelini oluşturur.

Aşağıdakilerden hangisi Orta Fırat Bölümü’nde yetiştirilen başlıca ürünlerden biri değildir?

A) Zeytin B) Baklagiller C) Turunçgiller

O

K

U

L İ

S

T İ

K


D) Pamuk 17. Dicle Bölümü’nün doğal bitki örtüsü

bozkırdır. Yer yer ormanlara rastlanır. Dicle Bölümü’nde ormanlara bölümün

diğer yörelerine göre daha çok nerede rastlanır?

A) Mardin eşiğinde B) Diyarbakır havzasında C) Batman ve çevresinde D) Güneydoğu Toroslar’ın eteklerinde

18. Aşağıdaki ovalardan hangisi Doğu

Anadolu Bölgesi’nde değildir? A) Altınbaşak B) Malatya C) Iğdır D) Muş

19. Doğu Anadolu Bölgesi’nin doğuda hangi devlet ile sınırı vardır? A) İran B) Gürcistan C) Irak D) Suriye

20. Aşağıdakilerden hangisi Iğdır Ovası’nın özelliklerinden biri değildir? A) Erzurum – Kars Bölümü’nde yer alır B) Pamuk, buğday, şeker pancarı

yetiştirilen ürünlerden bazılarıdır. C) Yer aldığı bölümün en çukur yerini

oluşturur. D) Bölümün en çok yağış alan kesimidir.

21. Karadağ ve Karacadağ Volkanları,

aşağıdaki bölümlerin hangisinde yer alır? A) Orta Kızılırmak B) Yukarı Sakarya

C) Yukarı Kızılırmak D) Konya

22. İç Anadolu Bölgesi aşağıdaki ürünlerden hangisinin tanımına uygundur? A) Buğday B) Limon C) Zeytin D) Çay

23. Aşağıda verilen yerlerden hangisi Yukarı Sakarya Bölümü’ndedir? A) Konya Ovası B) Haymana Platosu C) Bozok Platosu D) Aksaray Ovası

24. Aşağıdakilerden hangisi Yukarı Kızılırmak Bölümü'nde çıkartılan başlıca yeraltı kaynaklarından biri değildir? A) Lüle taşı B) Demir C) Krom D) Linyit

25.

1 2 3 A) Kocaeli Çatalca Gelibolu B) Gelibolu Kocaeli Çatalca C) Çatalca Gelibolu Kocaeli D) Çatalca Kocaeli Gelibolu

321

Yukarıdaki haritada belirtilen yarımadalar hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

O

K

U

L İ

S

T İ

K

Documents

ÜNİTE : TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELERİ KONU : Güneydoğu ...€¦ · ÜNİTE : TÜRKİYE’NİN COĞRAFÎ BÖLGELER İ ... Güneydoğu Anadolu Bölgesi coğrafi bölgelerimiz