DALGALARcapyayinlari.com.tr/demo/dalgalar.pdfÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK 10. ve 12. SINIF OKULA YARDIMCI KONU ANLATIMLI SORU BANKASI ISBN 978 – 605 – 7564 – 02 – 3 Dizgi ÇAP

ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK9., 10. SINIF

OKULA YARDIMCIKONU ANLATIMLI

SORU BANKASI

› Yay Dalgaları› Su Dalgaları› Su Dalgalarında Girişim› Ses ve Deprem Dalgaları› Doppler Olayı› Işıkta Girişim› Elektromanyetik Dalgalar

DALGALARFİZİK

ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK10. ve 12. SINIF

OKULA YARDIMCI

KONU ANLATIMLI

SORU BANKASI

ISBN978 – 605 – 7564 – 02 – 3

DizgiÇAP Dizgi Birimi

Kitap / Kapak TasarımFatma Özgür OFLAZ

1. BaskıEkim 2018

İLETİŞİMÇAP YAYINLARI

Ostim Mah. 1207 Sokak No: 3/C–D Ostim / Ankara

Tel: 0312 395 13 36Fax: 0312 394 10 04

[email protected]/capyayinlari

facebook.com/capyayinlari

Bu kitabın her hakkı Çap Yayınları’na aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve

Sanat Eserleri Yasası’na göre Çap Yayınları’nın yazılı izni olmaksızın,

kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz,

bilgisayarda depolanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.

SUNU

Sevgili Öğrenciler,

Gelecekteki hayatınızı şekillendirmek, düşlediğiniz bir yaşamı kur-mak için üniversite sınavını başarıyla atlatmanız gerektiğini biliyorsunuz. Bu bilinçle yoğun bir ders çalışma sürecinden geçmektesiniz. Böylesine önemli bir sınavı başarıyla atlatmanın en temel şartlarından biri sınavın ruhunu anlamak ve bu çizgide hazırlanmış kitaplardan yeterince fayda-lanmaktır.

Bizlerde gayretlerinize destek olmak, çalışmalarınızı daha verimli hâle getirmek amacıyla sınav ruhuna uygun elinizdeki fasikülleri hazır-ladık.

Kitaplarımız, Talim Terbiye Kurulunun en son yayımladığı öğretim programında yer alan kazanımlar dikkate alınarak hazırlanmıştır. Özgün bir yaklaşım ve titiz bir çalışmanın ürünü olan eserlerimizin ana yapısı şu şekildedir:

Kazanımlara ait bilgiler konu sayfasında verilmiştir. Özet konu an-latımından sonra örnek çözümlerine geçilmiş ve bu bölüm standart so-rular ve çözümleri ile ÖSYM tarzı sorular ve çözümleri olmak üzere iki kısımdan oluşturulmuştur. Buradaki amacımız konu ile ilgili soru çeşitle-rine hâkim olduktan sonra ÖSYM’nin son yıllarda sorduğu ve sınavlarda çıkma olasılığı yüksek soru türlerine yer vermektir. Örnek çözümlerin-den sonra da pekiştirme testleri bulunmaktadır. Bölümün tamamı bitti-ğinde ise tüm ünitenin özetini bulabilirsiniz. Konuyu özetledikten sonra Acemi, Amatör, Uzman ve Profesyonel adı altında dört farklı zorluk düze-yinde çoktan seçmeli soruların bulunduğu karma testlere yer verilmiştir. Arkasından ÖSYM’den Seçmeler adı altında son yıllarda üniversite giriş sınavlarında sorulmuş seçme sorular yer almaktadır.

Kitabımızdaki testlerin tamamını VİDEO ÇÖZÜMLÜ hazırladık. Yayınevimize ait olan akıllı telefon uygulamasını (çApp) kullanarakvideo çözümlerine ulaşabilirsiniz.

Kitaplarımızın eğitim öğretim faaliyetlerinizde sizlere faydalı olması ümidiyle, hepinize başarılı, sağlıklı ve mutlu bir gelecek dileriz.

ÇAP YAYINLARI

KİTABIMIZI TANIYALIM

KONU

12

56

7

3

4

KARMA TESTLER

ÖSYMʼden SEÇMELER

STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

PEKİŞTİRME TESTLERİÜNİTE ÖZETİ

ÖSYM TARZISORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

Konuya ilişkin bilgilerin özet halinde verildiği, “Aklında Olsun”,

“Hatırlatma”, “Uyarı” gibi pratik notların da olduğu alan…

İşlenen konuyla ilgili standart soru tiplerinin görülebileceği, çözümlü soruların olduğu alan…

Son yıllarda ÖSYMʼnin

sınavlarında sorduğu soru tarzları; sınavlarda

çıkabilecek seçici ve ayırt edici soruların olduğu alan…

Hem standart hem de ÖSYM tarzı sorulardan oluşan, kendinizi sınamanızı sağlayan, konuyu iyice

kavramanıza yardımcı özgün soruların olduğu alan…

Konunun tamamının özelliklerini, formüllerini

özet halinde bir arada bulabileceğiniz alan…

Dört ayrı zorluk düzeyine göre düzenlenmiş, “Acemi, Amatör,

Uzman ve Profesyonel” seviyelerinde tüm ünite ile ilgili karma, özgün

soruların olduğu alan…

ÖSYM çıkmış sınav sorularından seçilen ve işlenen konularla

paralel, yıl sıralamasına göre oluşturulan alan…

İÇİNDEKİLERDALGALAR

Dalga ve Dalga Hareketinin Değişkenleri .......................................................................................................................... 6

Konu Pekiştirme – 1 ........................................................................................................................................................ 14

Atmaların Yansıması, İletilmesi Ve Birbiri İçinden Geçmesi .............................................................................................. 16

Konu Pekiştirme – 2 ........................................................................................................................................................ 24

Su Dalgaları ...................................................................................................................................................................... 26

Konu Pekiştirme – 3 ........................................................................................................................................................ 33

Su Dalgalarının Yayılma Hızı ve Kırılma ........................................................................................................................... 35

Konu Pekiştirme – 4 ........................................................................................................................................................ 41

Su Dalgalarında Kırınım ve Girişim.... ............................................................................................................................... 43

Konu Pekiştirme – 5 ........................................................................................................................................................ 48

Ses ve Deprem Dalgaları ................................................................................................................................................. 50

Konu Pekiştirme – 6 ........................................................................................................................................................ 57

Doppler olayı .................................................................................................................................................................... 59

Konu Pekiştirme – 7 ........................................................................................................................................................ 62

Çift Yarıkta Girişim ve Tek Yarıkta Kırınım ........................................................................................................................ 63

Konu Pekiştirme – 8 ........................................................................................................................................................ 69

Elektromanyetik Dalgalar ................................................................................................................................................... 71

Konu Pekiştirme – 10 ...................................................................................................................................................... 75

Özet ................................................................................................................................................................................... 76

Acemi Testler (1 – 2 – 3) .................................................................................................................................................. 78

Amatör Testler (1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7) ......................................................................................................................... 84

Uzman Testler (1 – 2 – 3 – 4 – 5) ..................................................................................................................................... 98

Profesyonel Test 1 ............................................................................................................................................................ 108

ÖSYM'den Seçmeler ........................................................................................................................................................ 110

DALGALAR

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS YGS LYS TYT AYT

— 4 — 4 — 2 1 3 1 3 1 2 1 3 — 2 — 2

DALGALAR KONUSUNUNÖSYM SINAVLARINDAKİ SORU DAĞILIMI

Yay Dalgaları

Su Dalgaları

Su Dalgalarında Kırınım ve Girişim

Ses ve Deprem Dalgaları

Doppler Olayı

Çift Yarıkta Girişim ve Tek Yarıkta Kırınım

Elektromanyetik Dalgalar

FİZİK : : DALGALAR

6

Dalga ve Dalga Hareketinin Temel DeğişkenleriKONU

TitreşimDurgun su yüzeyine bırakılan bir taşın suda art arda halkalar oluşturduğunu gö-

rürüz. Taşın suda oluşturduğu etki halkaların oluşmasına neden olur. Bu ve bunun gibi sürekli yapılan etkilere titreşim denir.

DalgaEsnek ortamlara verilen titreşim ortamın molekülleri tarafından birbirine aktarıla-

rak yayılır. Ortama verilen bu titreşimin yayılmasına dalga hareketi denir.

Dalga hareketine örnek olarak su üzerinde meydana gelen şekil değişikliklerinin yayılmasını gösterebiliriz. Durgun bir su yüzeyinde yüzmekte olan bir mantar parça-sı, suda dalgalar meydana getirdiğimizde her dalga gelişinde yükselip alçalır, ancak su üzerinde yerini değiştirmez. Ortamda ilerleyen şey sadece şekil değişikliğidir. Or-tamın molekülleri yer değiştirmez. Şekil değişikliği moleküller tarafından taşınmaz, ancak moleküller tarafından itilerek ilerler.

Dalgalar titreşim doğrultusuna göre enine ve boyuna dalga olmak üzere ikiye ayrılır.

Bir yay yukarı aşağı sürekli titreştirildiğinde yayda şekildeki gibi bir dalga oluşur. Titreşim doğrultusu yayılma doğrultusuna dik olan dalgalara enine dalgalar denir.

Enine dalgalar

Gerilmiş bir lastik kordonun bir ucundan lastik biraz yukarı çekilip bırakıldığında bu şekil değişikliği, kordon molekülleri tarafından iletilir. Bu şekilde oluşan dalgalar enine dalgalardır. Su, yay, deprem ve elektromanyetik dalgalar enine dalgalara ör-nek verilebilir.

Titreşim doğrultusu yayılma doğrultusuna paralel olan dalgalara boyuna dalgalar denir.

Sarmal bir yayın birkaç halkasını sıkıştırıp bırakırsak bu sıkışma yay boyunca halkalar tarafından itilerek ilerler. Halkaların titreşimleri sıkışmanın hareketi doğrul-tusundadır. Bu şekilde oluşan dalgalar boyuna dalgalardır. Yay, ses, su, deprem dalgaları boyuna dalgalara örnek verilebilir.

Enine dalgalar

Dalgalar enerji taşırlar.

UYARI

Yay, su ve deprem dalgaları hem enine hem boyuna dalga özelliği gös-terirler.

UYARI

Dalgalar ve ışık olayları birbirlerine benzer özellik gösterir.

UYARI

10

Standart Sorular ve Çözümleri


10.1

K

+x

L

M

+x

+x

Şekildeki K, L, M atma-ları x ekseni üzerinde hareket etmektedir. Atmaların titreşim yönleri şekildeki gibi olduğuna göre hangi atmalar +x yönünde hareket etmektedir?

A) Yalnız K B) Yalnız L C) K ve L

D) K ve M E) L ve M

Atmaların ilerleme yönleri bulunurken atmanın çok kısa süre sonra ki hali çizilir. Eski atmadan yeni atmaya doğru titreşim yönleri çizilir.K atması +x yönünde ilerlediği düşünülürse,

KK atması üzerinde verilen ok şekile uygundur.

L atması +x yönünde ilerlediği düşünülürse,

LL atması üzerinde verilen ok şekile uygundur.

M atması +x yönünde ilerlediği düşünülürse,

MM atması üzerinde veri-len ok şekile uygun değildir.

Yanıt C

Bir atmanın sol ve sağ tarafı farklı yönlerde

titreşir.

Hatırlatma

10.2

KL M

Bir yay üzerinde oluşturulan atma, belirtilen ok yönünde hareket etmektedir.

Buna göre atma üzerindeki K, L ve M noktalarının titreşim yönleri aşağıdakilerden hangisidir?

K—— L—— M——A) ↑ ↑ ↑

B) ↑ ↓ ↓

C) ↓ ↓ ↑

D) ↓ ↑ ↑

E) ↓ ↑ ↓

Yay üzerinde atmanın yönü belirtilmiştir. +x yönde giden atmanın kısa bir süre sonraki hali çizilir ve eski halinden yeni haline doğru ok çizilir.

K L

M

Şekilden de görüldüğü gibi K; ↓, L; ↑, M; ↓ yönünde titreşir.

Yanıt E

Dalganın yayılma hızı ve titreşim hızı olmak

üzere iki hızı vardır. Genelde yayılma hızı x doğ-

rultusunda, titreşim hızı y doğrultusunda oluşur.

Hatırlatma

ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri

12


7

K

L

3x

2x

Türdeş teller üzerinde oluşturulan periyodik K, L dal-gaları şekildeki gibidir. K dalgalarının dalga boyu λK, L dalgalarınınki λL'dir.

Buna göre L

K

l

l oranı kaçtır?

A) 35 B) 3

2 C) 31 D)

43 E) 3

Dalga boyu, özdeş noktalar arası en kısa mesafedir.

λK2

λK

x x2 3 2kK

k&ll

l+ = = olur.

λL2

λL4

x x2 4 2 3

8L LL&

l ll+ = = bulunur.

Buradan xx

82

43

3L

K

l

l= = bulunur.

Yanıt D

8

L

K M

Türdeş bir yayda oluşturulan K, L, M atmaları şekil-deki gibidir.

Buna göre,

I. K atmasının hızının büyüklüğü, L atmasının hızının büyüklüğüne eşittir.

II. M atmasının genliği, L atmasınınkinden bü-yüktür.

III. K atmasının genişliği, L atmasınınkinden bü-yüktür.

yargılarından hangileri doğrudur?

(Bölmeler eşit aralıklıdır.)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

K atmasının genliği 2 birim, genişliği 1 birimdir. L atmasının genliği 1 birim, genişliği 2 birimdir. M atma-sının ise hem genliği hem genişliği 2 birimdir.

(II doğru, III yanlış)

Aynı yayda oluşturulan atmaların hızları eşit büyük-lüktedir. (I doğru)

Yanıt D

Yay dalgalarında,

→ Yayın kalınlığı – inceliği

→ Yayı geren kuvvet

dalganın yayılma hızını etkileyen değiş-

kenlerdir.

Hatırlatma

14


Konu Pekiştirme - 1

1.

180 cm

Şekildeki esnek yay üzerinde oluşturulan periyodik dalgaların hızı 30 cm/s'dir.

Buna göre dalgaların,

I. Dalga boyu 120 cm'dir.

II. Periyodu 3 s-' dir.

III. Genliği 45 cm'dir.




D) I ve II E) II ve III

2. Esnek türdeş bir yay üzerinde 60 cm/s hızla hare-ket eden periyodik dalgaların ardışık 6 çukur ara-sındaki mesafe 60 cm'dir.

Buna göre kaynağın frekansı kaç s–1'dir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

3. I. Yay dalgaları

II. Su dalgaları

III. Ses dalgaları

Yukarıda verilen dalga türlerinin hangilerinde yayılma doğrultusu titreşim doğrultusuna para-lel olabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

4. Periyodu 4 saniye olan birimlere bölünmüş düzlem-de bulunan dalganın t=0 anındaki konumu şekilde-ki gibidir.

1 yönü

2 yönü

K

10 cm

10 cm

t = 0 anında K noktası 1 yönünde titreştiğine göre dalganın,

I. Genliği

II. Yayılma hızı

III. İlerleme yönü

niceliklerinden hangileri bulunabilir?


D) I ve III E) I, II ve III

5. Türdeş bir sarmal yaydaki periyodik dalgaların hızını azaltmak için,

I. Titreşim periyodunu azaltmak

II. Frekansı artırmak

III. Yayı geren kuvveti azaltmak

işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?


D) I ve III E) II ve III

6. X

+xY Z

Gerilmiş bir yayda X, Y, Z atmaları oluşturuluyor.

Atmaların bazı noktalarının titreşim yönleri şekildeki gibi olduğuna göre hangi atmalar +x yönünde hareket etmektedir?

A) Yalnız X B) Yalnız Y C) X ve Y

D) X ve Z E) X, Y ve Z

76


ÖZET

Uç uca eklenmiş ağır ve hafif yaylardan ağır olanından baş yukarı gelen atma hafif yaya baş yukarı iletilirken ağır yaydan da baş yukarı yansır.

V gelen

o

o

x1

x2 x3

Vgelen = Vyansıyan < Viletilen , X1 = X2 < X3

Su Dalgaları

Su dalgalarının yayılma hızı suyun derinliğine bağlıdır. Dalgaların yayılma hızı, derin ortamdan sığ ortama geçtiğinde azalır. Buna bağlı olarak dal-ga boyu da azalır.

Dalgaların frekansı her iki ortamda da aynıdır.

DerinVderin > Vsığ

λderin > λsığ

fderin = fsığ

Dalgaların Özelliği

Dalganın oluşabilmesi için kaynak gerekir. Me-kanik dalgalar; yay, su, ses, deprem dalgaları için katı, sıvı, gaz ortamları gerekir. Elektromanyetik dalgalar için ise herhangi bir ortam gerekmez. Boş-lukta yayılırlar.

Dalgalar yayılırken ortam molekülleri bir nokta-dan diğer noktaya gitmez. Titreşim hareketi yapar. İletilen atma hareketidir.

Ses boyuna, ışık enine dalgadır. Yay, su, dep-rem dalgaları hem enine hem boyuna dalgalar olur.

Periyot, bir noktadan art arda özdeş iki nokta geçmesi için geçen süredir. Frekans ise bir saniyede üretilen dalga sayısıdır. Dalga boyu, art arda gelen iki tepe ya da çukur ara-sındaki uzaklıktır.

Yay Dalgaları

Yay dalgalarında oluşturulan atmanın yayılma hızı; yayın cinsine, kalınlığı, inceliğine ve yayı ge-ren kuvvete bağlıdır.

Yay dalgalarında oluşturulan dalganın frekansı, kaynağa bağlıdır.

Uç uca eklenmiş ve aynı kuvvetle gerilmiş hafif ve ağır yaylardan, hafif yaydan gönderilen baş yu-karı atma ağır yaya baş yukarı iletirken, hafif yayda baş aşağı yansır.

V gelen

o

o

x1

x2 x3

V

Vgelen = Vyansıyan > Viletilen , X1 = X2 > X3

DALGALAR

ACEMİ

TEST

1

78


1. Esnek bir ortamda oluşturulan bir titreşimin ortam içinde yayılmasına dalga denir.

Buna göre, dalga hareketinde yayılan;

I. Madde

II. Enerji

III. Sarsıntı

niceliklerinden hangisi ya da hangileridir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


2. Aşağıdaki dalgalardan hangisi hem boşlukta hem de saydam ortamda yayılamaz?

A) Işık dalgası

B) Ses dalgası

C) Radyo dalgası

D) Lazer ışığı

E) Gama ışını

3. 6 dakikada 120 dalga üreten kaynağı frekansı kaç Hertz dir?

A) 31 B) 1 C) 3 D) 20 E) 20

1

4. Periyodik bir dalgada 6 dalga çukuru arasındaki mesafe 120 cm'dir.

Buna göre dalganın dalga boyu kaç cm'dir?

A) 10 B) 16 C) 20 D) 24 E) 30

5. b

a

Periyodik bir dalgada a ve b bilindiğine göre,

I. Dalganın periyodu

II. Dalganın genliği

III. Dalganın dalga boyu

niceliklerinden hangileri bulunabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

6. Birbirini takip eden dalga tepesi dalga çukuru ara-sındaki uzaklık 24 cm'dir.

Buna göre dalganın dalga boyu kaç cm'dir?

A) 6 B) 12 C) 24 D) 36 E) 48

7. 30 cm

Şekildeki dalganın dalga boyu kaç cm'dir?

A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 30

AMATÖR

TEST

1

84


1.

Şekildeki atmanın engelden yansıdıktan sonra-ki görünümü aşağıdakilerden hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) B)

C) D)

E)

2.

Serbest uç

Şekildeki atmanın engelden yansıdıktan sonra-ki görünümü hangi seçenekte doğru verilmiş-tir?

A) B)

C) D)

E)

3.

Sabit uç Serbest uç

Şekildeki eşit kare bölmeli bir düzlemde bir saniyede iki bölme ilerleyen atma kaç saniye sonra şekildeki gibi aynı yönde ve konumda olur?

A) 6 B) 8 C) 12 D) 14 E) 28

4.

I II III

Şekilde verilen I, II, III periyodik dalganın dalga boyları sırasıyla λ1 ,λ2, λ3'tür.

Buna göre , ,1 2 3m m m arasındaki ilişki nedir?


A) λ3 > λ2 > λ1 B) λ3 = λ1 > λ2

C) λ2 > λ1 > λ3 D) λ1 = λ2 > λ3

E) λ1 = λ2 = λ3

5.

y

x

V

Serbest uç

İdeal bir yayda oluşturulan şekildeki atmanın hızı V, genliği y, genişliği x'tir.

Atma engelden yansıdıktan sonra,

I. Hızının büyüklüğü

II. İlerleme yönü

III. Genişliği

niceliklerinden hangileri değişmez?



UZMAN

TEST

1

98


K

1. Bir dalga leğenin-de K dalga kay-nağının ürettiği doğrusal dalgala-rın görünümü şekildeki gibidir.Buna göre,

I. Dalganın hızı kaynaktan uzaklaştıkça azalır.

II. Dalganın dalga boyu kaynaktan uzaklaştıkça artar.

III. Kaynaktan uzaklaştıkça leğenin derinliği azalır.

yargılarından hangileri doğru olabilir?



K

LM

2. Bir dalga leğenin-de L ortamında üretilen doğrusal dalgalar K ve M ortamlarına geçer-ken şekildeki görünümü almak-tadır. Buna göre, ortamların derinlikleri hK, hL, hM arasındaki büyüklük ilişkisi nedir?

A) hM > hK > hL B) hK > hL > hM

C) hL > hM = hK D) hK > hM > hL

E) hK = hM > hL3.

DerinDerin

Derin

Hangi şekildeki doğrusal dalgalar K ortamından L ortamına geçişte L ortamında odaklanır?



4. Bir dalga leğeninde doğ-rusal, periyodik atmalar şekildeki gibi yayılıyor.

Buna göre,

I. 1. ortamdaki frekans 2. ortamdaki frekansla eşittir.

II. 2. ortam derin, 1. ortam sığdır.

III. 1. ortamdaki yayılma hızı, 2. dekinden büyük-tür.



D) I ve II E) I, II ve III

5.

Doğrusal su dalgaları X ortamından Y ortamına şekildeki gibi geçmektedir.

Buna göre,

I. Dalgaların X ortamındaki hızı Y ortamındakin-den büyüktür.

II. Y ortamı X ortamına göre daha derindir.

III. Dalganın X ortamındaki frekansı Y ortamının-kinden büyüktür.




PROFESYONEL

TEST

1

108


1.

K1 K2

P

Şekilde aynı fazlı kaynaklar eşit periyotlu dalgalar üreterek girişim deseni meydana gelmektedir.

P noktası 2. katar çizgisi üzerinde bir katar noktası-dır.

P noktası üzerinde 1. katar çizgisi üzerinde bir katar noktası olması için,

I. K1 kaynağı daha büyük genlikli dalga üretmeli-dir.

II. Kaynakların frekansı azaltılmalı

III. Leğene su ilave edilmelidir.

işlemlerinden hangileri yapılmalıdır?



2.

II

II

II

Su

K M

L

K

LN

M

N

III

III

t1

t2

t3

Düşey kesiti şekil I deki gibi olan dalga leğeni-nin KL kenarından aynı anda şekil II deki oluş-turulan doğrusal atmaların karşı kenara varma süreleri t1, t2, t 3 ise aralarındaki ilişki nasıldır?

A) t2 > t3 > t1 B) t1 > t2 > t3 C) t3 > t2 > t1D) t1 > t3 > t2 E) t1 = t2 = t3

3. Düşey kesiti şekildeki gibi olan dalga leğeni A ve B eşit bölmeli olup su derinlikleri aynıdır. K kaynağı-nın oluşturduğu dalgaların her iki bölmedeki hızları eşit ve v dir.

Engel

Su

K

Su

A B

Buna göre A bölmesinin tabanına küçük bir demir blok konulursa A ve B bölmelerinde olu-şacak dalgaların hız büyüklükleri ile ilgili hangi seçenekteki doğru verilmiştir? A Bölmesi B BölmesiA) v vB) v'den az v'den büyükC) v v'den azD) v'den büyük vE) v'den az v

4.

K

Tabanı yatay olan dalga leğeninde K kaynağının ürettiği doğrusal dalgalar şekildeki gibi görünüyor.

Buna göre,

I. Zamanla dalganın genliği azalmaktadır.

II. Dalgaların hızı değişmemiştir.

III. Kaynağın frekansı azalmıştır.




5. Radyoda radyo kanalı değiştirilirken radyonun algıladığı dalganın hangi özelliği değişir?

A) Tını B) Hız C) Frekans

D) Dalga boyu E) Genliği

ÖSYM’den SEÇMELER

110

MATEMATİK

1. Bir radyo istasyonundan yapılan bir yayın, verici-den dalgalar hâlinde yayılarak alıcı antene gelir.

Radyo vericisinden yayılan ve alıcı antene kadar gelen bu dalgalar ile ilgili,

I. Ses dalgasıdır.

II. Enine bir dalgadır.

III. Yayılması için maddesel ortam gerekir.


A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II


2018-AYT-YKS

2. Canlılar uzun süre X ışınlarına maruz kaldığında olumsuz etkilenebilirken görünür ışığa aynı süre maruz kaldıklarında olumsuz etkilenmeyebilir.

Bu durumda X ışınlarının canlılar üzerinde olumsuz etkilere yol açabilmesi;I. hız,II. dalga boyu,III. frekans

fiziksel niceliklerinden hangilerinin görünür ışığa göre kesinlikle daha büyük olmasından kaynaklanır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IIID) I ve II E) II ve III

2018 / AYT

3. Bir dalga leğeni üç bölgeye bölünerek tabanına çeşitli yüksekliklerde katı bir madde konulup üzer-lerinde şekildeki gibi su derinliği su dalgasının hızını etkileyecek kadar sığ bir ortam oluşturuluyor. Kesiti şekildeki gibi olan bu dalga leğeninde ok yönünde hareket eden bir dalga, sırasıyla K, L ve M bölgelerinden geçiyor. Bu leğende ilerleyen su dalgasının K, L ve M bölgelerindeki dalga boyları sırasıyla λK, λL ve λM dir.

Bu dalgalar arasındaki büyüklük ilişkisi aşağı-dakilerin hangisinde doğru sırayla verilmiştir?

A) λK < λL < λM B) λL < λM < λK

C) λM < λK < λL D) λK = λM < λL

E) λL < λM = λK

2017 / LYS

4. Bir ucu sabitlenmiş sarmal bir yay, yere yatay doğ-rultuda gerilerek atma veya dalga üretiliyor.

Yayı bulunduğu noktadan;

I. Yalnız sağa çekip aynı yere getirip hareketi tek-rarlama,

II. sağa ve sola çekip hareketi tekrarlama,

III. öne ve arkaya çekip hareketi tekrarlama

işlemlerinden hangileri yapılırsa atma değil, dalga üretilir?

A) Yalnız l B) Yalnız II C) Yalnız IIID) II ve III E) I, II ve III

2016 / LYS

Documents

DALGALARcapyayinlari.com.tr/demo/dalgalar.pdfÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK 10. ve 12. SINIF OKULA YARDIMCI KONU ANLATIMLI SORU BANKASI ISBN 978 – 605 – 7564 – 02 – 3 Dizgi ÇAP