1

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2006 – 2007

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΙ ΛΥΚΕΙΑΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ

2

Μαθητές που συµµετείχαν στο πρόγραµµα: Γ΄ Γυµνασίου: Άννα Χαλκιά, Αγγελική Νικούδη, Κυριακή Καδούδη, Κατερίνα Μυλοπούλου, Ελένη Καραµπούκα, Αλεξάνδρα Ιατρού, Μαρία Μακαβού, Παναγιώτα Πολυχρονίδου, Φανή Πολυχρονίδου, ∆ηµήτρης Κόσµαρος, Ηλίας Αµπατζόγλου, Χρόνης Κεφαλάς, Γιάννης Ζαφειρίου, Γιώργος Καπετανικόλας, Θεόφιλος Καραµπίδης, Στέφανος Σκορδάς, Γρηγόρης Τριανταφυλλίδης, Θάνος Κυπαρίσσης, Αντώνης Μάτης, Αλέξανδρος Τσακιρίδης, Θοδωρής Στάµου. Α΄Λυκείου: Κική Γερακούδη, Εύα Τζιώτζιου, Ηρώ Μπουχορίκου, Κωνσταντίνος Κυπαρίσσης, Κωνσταντίνος Χριστέλλιας, Κωνσταντίνος Λαφαζάνης. Β΄Λυκείου: ∆ηµήτρης Κοσµάς, ∆ήµητρα Φυλακτού, Βασίλης Κεφαλάς, Ηλιάνα ∆ηµοπούλου, Γιώργος Ρόκκας, Ελένη Καραστεργίου. Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί: Μόσχου Ευφροσύνη, Ντάκουρη Μαρία

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος……………………………………………………….. σελ. 3

Γενικά στοιχεία για τα Βρασνά…………………………………..σελ. 4

Προλήψεις και δεισιδαιµονίες………………………………….. σελ. 5 Η µορφολογία του παραδοσιακού σπιτιού των Βρασνών………..σελ. 5-6 Υλικά δοµής…………………………………………………….. σελ. 7

Γλωσσάρι……………………………………………………….. σελ. 8 Συνέντευξη µε την αρχιτέκτονα κ. Παπαγερούδη Ιωάννα………..σελ.9-12 Συνέντευξη µε το ∆ήµαρχο Αγ. Γεωργίου, κ. Άγγελο Φραντζή….σελ.10-11 Η ακροστιχίδα του οικισµού…………………………………….. σελ. 13

Στιγµές δηµιουργίας………………………………………………σελ. 14-15

Επίλογος…………………………………………………………...σελ.16

3

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η εργασία που ακολουθεί έχει θέµα: " Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική των Βρασνών". Για την εκπόνησή της ακολουθήθηκε σχέδιο εργασίας που είχε ως στόχο την καλλιέργεια της ερευνητικής διάθεσης των µαθητών, την ενθάρρυνση της αυτενέργειας, της κριτικής σκέψης και της δηµιουργικότητάς τους. Μέσα από αυτή την εργασία επιδιώξαµε να καλλιεργηθεί και η καλαισθησία στους µαθητές αλλά και να γνωρίσουν και να αγαπήσουν την παράδοση, ιδιαίτερα αυτή του τόπου τους, να αισθάνονται υπερήφανοι γι’ αυτή και να αισθανθούν το χρέος τους να την διασώσουν και να την µεταδώσουν, ζώντας σε µια εποχή όπου η απειλή της παγκοσµιοποίησης, του ξενόφερτου και του µοντέρνου είναι βέβαιη. Τα στάδια που ακολουθήσαµε είναι τα εξής:

1. Επιλογή του θέµατος µε κριτήριο τα ενδιαφέροντα των µαθητών και τον τοπικό του χαρακτήρα, αφού πρώτα έγινε ευαισθητοποίηση και ακολούθησε συζήτηση.

2. Χωρισµός σε οµάδες εργασίας. 3. Συγκεντρώθηκαν πληροφορίες από βιβλία, περιοδικά,

οικογενειακά αρχεία, µαρτυρίες, συνεντεύξεις. 4. Πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη και περιήγηση στο χωριό. 5. Πραγµατοποιήθηκε εκπαιδευτική εκδροµή στο Κέντρο

Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Αρναίας Χαλκιδικής, όπου παρακολουθήσαµε το πρόγραµµα: "Στα στενά σοκάκια της Αρναίας", το οποίο ήταν σχετικό µε το δικό µας θέµα. Εκεί παρακολουθήσαµε προβολή διαφανειών και µας παρουσιάστηκαν από τους υπεύθυνους του Κ.Π.Ε. τα στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Πραγµατοποιήσαµε περιήγηση στην πόλη της Αρναίας, επισκεφτήκαµε το γειτονικό οικισµό Μ. Παναγιά, ετοιµάσαµε εικαστικό υλικό, όπως µακέτες και αφίσες.

6. Προετοιµάσαµε δραµατοποίηση σχετική µε το θέµα µας, την οποία παρουσιάσαµε στο Κ.Π.Ε. Αρναίας, στο σχολείο µας και στην εκδήλωση παρουσίασης των προγραµµάτων Π.Ε. στη Θεσσαλονίκη.

7. Πραγµατοποιήσαµε συνεντεύξεις µε το ∆ήµαρχο του ∆ήµου Αγ. Γεωργίου, κ. Άγγελο Φραντζή και την αρχιτέκτονα, κ. Παπαγερούδη Ιωάννα.

8. Εκπονήθηκε η παρούσα συνθετική εργασία. 9. Παρουσιάσαµε τα αποτελέσµατα της εργασίας µας στο σχολείο

µας και στη Θεσσαλονίκη, στην εκδήλωση παρουσίασης των προγραµµάτων Π.Ε. στο δηµοτικό θέατρο Νεάπολης.

4

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΒΡΑΣΝΑ Tα Βρασνά είναι ένα όµορφο χωριό σκαρφαλωµένο στους πρόποδες των Κερδυλλίων µε υψόµετρο 80 µέτρα πάνω απ’ την επιφάνεια της θάλασσας. Είναι χτισµένο αµφιθεατρικά πάνω σε λόφο µε ανοιχτό ορίζοντα και καταπληκτική θέα προς το Στρυµωνικό κόλπο. Από τη Θεσσαλονίκη απέχουν 80 χλµ. Η συνολική τους έκταση ανέρχεται σε 26800 σρέµµατα και αποτελείται από καλλιεργήσιµα χωράφια, δάσος και βοσκοτόπια. Το κλίµα είναι ηπειρωτικό και πολύ υγιεινό. Η ονοµασία Βρασνά προήλθε, όπως από την παράδοση γνωρίζουµε από τον Σπαρτιάτη στρατηγό Βρασίδα. Ο σπουδαίος αυτός στρατηγός, όταν πολιορκούσε την αρχαία Αµφίπολη, το 424 π.Χ. στρατοπέδευσε κοντά στην περιοχή των Βρασνών. Η περιοχή παρουσιάζει πλούσιο αρχαιολογικό, πολιτιστικό, θρησκευτικό και περιβαλλοντικό ενδιαφέρον. Χαρακτηριστικά είναι ο Βυζαντινός οχυρωµατικός πύργος (14ος - 15ος αιώνας), το αρχαίο ελαιοτριβείο και ιδιαίτερης οµορφιάς οι κρήνες Αγάδικο που είναι από µάρµαρο και ορείχαλκο και η Μουτσάρα.

5

ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ∆ΕΙΣΙ∆ΑΙΜΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ

Στα Βρασνά υπάρχει µια στοά που λέγεται δρακότρυπα. Σύµφωνα µε το µύθο, µέσα στην στοά ήταν ένας δράκος και όποιος έµπαινε µέσα στην στοά δε γλίτωνε, γιατί τον έτρωγε ο δράκος.

Ψηλά στο χωριό, εκεί που τώρα είναι χτισµένο το υδραγωγείο, υπήρχε µια πλούσια πηγή, που άφηνε τα νερά της να τρέχουν ελεύθερα αφρίζοντας προς τον κάµπο. Η τοποθεσία ονοµαζόταν, όπως και τώρα Μουτσάρα. Οι κάτοικοι πίστευαν πως το νερό το φύλαγε ένα στοιχειό, που, επειδή εξουσίαζε το νερό, το ονόµασαν Νεράιδα. Το στοιχειό είχε δέσει µε όρκο τους κατοίκους , κάθε χρόνο τα Θεοφάνεια να θυσιάζουν ένα ζώο στην πηγή του, για να γευθεί αίµα και να αφήσει το νερό να τρέξει. Στη θυσία έπαιρνε µέρος και η εκκλησία του χωριού. Το σφαγµένο ζώο µοιραζόταν στις οικογένειες που είχαν τις κατοικίες τους γύρω στη Μουτσάρα. Το έθιµο αυτό καταργήθηκε το 1940.

Η ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑ∆ΟΣΙΑΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ

Ο απλούστερος τύπος σπιτιού είναι το µονόχωρο που µπορεί να είναι µονώροφο ή διώροφο. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι το χαγιάτι, προέκταση του εσωτερικού του οικήµατος. Είναι ηµιυπαίθριος χώρος που καταλαµβάνει συνήθως ένα µεγάλο τµήµα του ορόφου στηριζόµενος σε ξύλινες καλοδουλεµένες κολώνες , τα ντιρέκια. Αποτελεί τον πυρήνα του σπιτιού εφ’ όσον είναι ο πνεύµονας ηλιασµού και αερισµού καθώς και το µέσον επικοινωνίας των δωµατίων που βρίσκονται γύρω του. Στο χαγιάτι εργάζονται, ζουν, κάποτε µαγειρεύουν, µεγαλώνουν τα παιδιά και

περνούν τα τελευταία χρόνια της ζωής τους οι γέροι της οικογένειας . Στο ισόγειο, το λεγόµενο κατώι, υπάρχουν οι αποθήκες , οι χώροι για τα ζώα και, όταν δεν υπάρχει µεσοπάτωµα, ο αργαλειός. Σε µερικά σπίτια υπάρχει καταπακτή , που οδηγεί σε υπόγειο χώρο όπου φυλάγουν κυρίως προϊόντα , όπως κρασί, λάδι, τυρί κλπ. Τέλος η σκάλα που συνδέει το ισόγειο µε τον πρώτο όροφο είναι εσωτερική ή εξωτερική .

Σε πολλά σπίτια το χαγιάτι αντικαθίσταται από την σάλα και όλες οι λειτουργίες εκτελούνται σ’ αυτήν. Μ’ αυτόν τον τρόπο το σπίτι αποκτά µεγαλύτερη ενδοστρέφεια και στις περιπτώσεις που ο εξώστης έχει πάρει µορφή µπαλκονιού, οι κατασκευές παίρνουν φρουριακό χαρακτήρα. Η καλή κάµαρη, ( ιδιαίτερα στα αρχοντόσπιτα ) όπου υποδέχονται τους ξένους και η επίπλωσή του είναι ιδιαίτερα επιµεληµένη.

6

Ένα βασικό µορφολογικό στοιχείο της λαϊκής αρχιτεκτονικής είναι το σαχνισί. Η διάσταση αυτής της καθαρά ξύλινης κατασκευής ποικίλλει. Η στήριξη της γίνεται ως επί το πλείστον µε ξύλινα δοκάρια. Η κατασκευή της επιβλήθηκε από την ανάγκη προεκτάσεως του εσωτερικού χώρου, ιδιαίτερα του πολύτιµου χώρου του ορόφου που χρησίµευε κύρια για κατοικία. Η προεξοχή αυτή συνήθως γίνεται στο καλύτερο δωµάτιο του οικήµατος, στον επίσηµο «οντά».

Οι αυλόπορτες είναι συνήθως µεγάλες δίφυλλες, κατασκευασµένες κυρίως από δρυ ή ξύλο καστανιάς. Τα θυρόφυλλα είναι απλά χωρίς ιδιαίτερη επεξεργασία και οι κρικέλες αποτελούν το µόνο διακοσµητικό στοιχείο . Στα παλιότερα σπίτια οι πορτάρες είναι µεγάλων διαστάσεων ώστε να χωρούν τα φορτωµένα ζώα. Επίσης οι εσωτερικές πόρτες είναι συνήθως ταµπλαδωτές και στα περισσότερα σπίτια παρουσιάζουν ιδιαίτερη ξυλογλυπτική επιµέλεια. Τα παράθυρα είναι µονά, διπλά ή τριπλά και τα παντζούρια ή αλλιώς κανάτια, όταν υπάρχουν, είναι απλά, χωρίς ιδιαίτερη καλλιτεχνική επεξεργασία .

Τέλος το τζάκι , λόγω του κρύου που επικρατεί, υπάρχει σε κάθε σπίτι και είναι κατασκευασµένο από πλιθιά. Είναι ενσωµατωµένο στον τοίχο και η βάση του είναι υπερυψωµένη µερικά εκατοστά από το δάπεδο. Οι καµινάδες κτισµένες από πέτρα ή πηλό, σοβατίζονται και ασπρίζονται . Έχουν συνήθως κυλινδρικές µορφές µε διάφορες διακοσµήσεις στις απολήξεις .

7

ΤΑ ΥΛΙΚΑ ∆ΟΜΗΣ

Τα υλικά δοµής είναι το ξύλο και η πέτρα. Οι κτίστες, οι οποίοι κατάγονταν κυρίως από την Κοζάνη, πελεκούσαν την πέτρα πριν την κτίσουν µε λάσπη.

Οι πέτρες έµπαιναν στα θεµέλια σε βάθος 1-1.80 µέτρων. Μόλις το κτίσιµο έφθανε στην επιφάνεια του εδάφους τότε έκαναν το λεγόµενο «δέσιµο» µε ξύλινο πλαίσιο το «σινάζι» από καστανιά. Ο πέτρινος τοίχος συνέχιζε πάνω από το έδαφος µε ξύλινα δεσίµατα από ξύλο λυγαριάς κάθε 50-60 εκατοστά. Στις γωνίες του σπιτιού έβαζαν γωνιόλιθους τα «αγκωνάρια». Σε πολλά σπίτια οι γωνίες είναι λαξεµένες (φαλτσογωνίες), ώστε να µην χτυπούν τα ζώα όταν είναι φορτωµένα. Στο κέντρο του ισογείου, όταν ξεκινούσε η κατασκευή του δεύτερου ορόφου έβαζαν µια κολώνα από ξύλο καστανιάς όπου πατούσε ο σταυρός, τα ξύλα δηλαδή που έχοντας σαν κέντρο την κολώνα, δηµιουργούσαν ένα σταυροειδές σχήµα πάνω στο οποίο εδραζόταν η όλη κατασκευή του πατώµατος. Πάνω στον σταυρό τοποθετούσαν µακρόστενα, παράλληλα µεταξύ τους ξύλα, σε απόσταση 50-60 εκατοστών, τα λεγόµενα αγριντιές. Πάνω σ’ αυτά έµπαιναν τα σανίδια ή τάβλες, τα ξύλα δηλαδή συνήθως από οξιά, τα οποία δηµιουργούσαν το πάτωµα. Ο σκελετός των εξωτερικών τοίχων του πάνω ορόφου είναι ξύλινος και αποτελείται από ένα πλέγµα κάθετων και διαγώνιων ξύλων. Το πλέγµα αυτό γεµιζόταν µε πέτρες που συνδέονταν µε λάσπη και άχυρα. Έπειτα τοποθετούσαν κάθετα προς τα κατακόρυφα ξύλα του πλέγµατος σανίδες πάχους 1 εκατοστού και πλάτους µέχρι και 10 εκατοστών, τα «πέταυρα». Η επιφάνεια αυτή σοβατιζόταν και βαφόταν µε λουλάκι ή ώχρα. Η όλη κατασκευή λεγόταν «πετροτσατµάς».

Ένα άλλο είδος τσατµά το οποίο χρησιµοποιούσαν για εσωτερικά χωρίσµατα στην ανωδοµή ήταν το εξής : τοποθετούσαν ένα πλέγµα κατακόρυφων ξύλων όπως ακριβώς στον πετροτσατµά. Κατόπιν χώριζαν τα µεταξύ τους διαστήµατα µε άλλα στενότερα ξύλα και µε βέργες από καστανιά δηµιουργούσαν ένα πλέγµα γύρω απ’ αυτό. Το πλέξιµο αυτό σαν σκοπό είχε την αύξηση της αντοχής σε περίπτωση σεισµού. Το πλέγµα τέλος σοβατιζόταν µε λάσπη και άχυρο. Σαν πρόχειρο εσωτερικό χώρισµα συνηθιζόταν και µια άλλη ελαφριά κατασκευή από δύο σειρές καλαµωτές µε κάποιο κενό µεταξύ τους. Αυτές σαν πρώτο επίχρισµα δέχονταν το γιαγλί, ένα µίγµα από ασβέστη και άχυρο. Η οροφή στα φτωχότερα σπίτια γινόταν από µπαγδατί, ένα είδος ελαφράς τοιχοποιίας. Η επένδυση ήταν ξύλινη, από µακρόστενες λωρίδες ξύλου, τις πέλες.

8

ΓΛΩΣΣΑΡΙ Αγκωνάρια = Οι λαξευτές πέτρες που τοποθετούνταν στις γωνίες του σπιτιού. Αγριντιά = Ξύλινο δοκάρι που στηρίζει τη στέγη. Ανώι = Άνω όροφος. Κανάτια = Παντζούρια. Σαχνισί = Προεξοχή στην όψη της οικοδοµής. Τσατµάς = Ξυλόπηκτος τοίχος µε σοβά ανακατεµένο µε γιδότριχα ή άχυρο. Χαγιάτι = Εξώστης χτισµένος από τις δύο πλευρές.

9

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ, κ. ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΠΑΓΕΡΟΥ∆Η

1. ΕΡΩΤΗΣΗ: Τα Βρασνά είναι παραδοσιακό χωριό; Αν ναι, για ποιους λόγους; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα Βρασνά είναι παραδοσιακό χωριό και αυτό που δίνει τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα είναι κυρίως τα υλικά δοµής, που είναι κατά κύριο λόγο φυσικά υλικά, όπως είναι η πέτρα, το ξύλο, το καλάµι, το κεραµίδι. Τα παλαιότερα σπίτια του χωριού, αλλά και αρκετά καινούρια, είναι κατασκευασµένα από τέτοια υλικά και παρουσιάζουν µια οµοιοµορφία µεταξύ τους.

2. ΕΡΩΤΗΣΗ: Έχει χαρακτηριστεί το χωριό ως παραδοσιακός οικισµός; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ναι, έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισµός από το 1985, πράγµα που σηµαίνει ότι υπάρχει δέσµευση στην αρχιτεκτονική των σπιτιών που χτίζονται τώρα ή αναπαλαιώνονται, δηλαδή να είναι σύµφωνα µε τα πρότυπα της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Για παράδειγµα, τα κτίρια πρέπει να έχουν εµφανή λιθοδοµή και να µην καλύπτονται, να µην ασβεστώνονται. Εξώστες (µπαλκόνια) επιτρέπονται σε µία µόνο όψη του σπιτιού και µάλιστα τα ανοίγµατα (πόρτες, παράθυρα) θα πρέπει να είναι συγκεκριµένων και µικρών διαστάσεων. Η στέγη πρέπει να στρωµένη µε βυζαντινά κεραµίδια και να είναι τετράστικτη. Τα κουφώµατα πρέπει να έχουν χρώµα καφέ. Η καµινάδα πρέπει να είναι στρογγυλή και λευκή. Σε διαφορετική περίπτωση δε δίνεται άδεια δόµησης από την αρµόδια επιτροπή. Οι λεπτοµέρειες, εν ολίγοις, που ορίζονται από τη νοµοθεσία είναι πολλές. Το µόνο που αποµένει είναι να τις τηρούµε όλοι, σεβόµενοι το περιβάλλον του παραδοσιακού οικισµού.

3. ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι σηµαίνει αναπαλαίωση παλαιού σπιτιού και µε ποια κριτήρια αναλαµβάνετε την αναπαλαίωση ενός παραδοσιακού σπιτιού; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αναπαλαίωση σηµαίνει να ξαναπροβάλουµε το ίδιο σπίτι, µε τα ίδια ή νέα υλικά, τα οποία πρέπει να είναι συµβατά µεταξύ τους, χωρίς να χάσει την αυθεντική του µορφή. Να έχει π.χ. οµοιοµορφία, συµµετρία στα ανοίγµατα κ.λπ. Τα κριτήρια εξετάζονται ανάλογα µε την περίπτωση. Με ενδιαφέρει κυρίως το πόσο µπορεί να αντέχουν τα στατικά του σπιτιού στις εργασίες αναπαλαίωσης, δηλαδή να µην είναι το σπίτι υπό κατεδάφιση.

10

4. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πόσο επίπονη, χρονοβόρα και πολυέξοδη µπορεί να είναι µια αναπαλαίωση; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι πολύ επίπονη. Φανταστείτε ότι στην αναπαλαίωση χρησιµοποιούνται οι ίδιες κυρίες πέτρες του σπιτιού. Αυτές πλένονται, δέχονται ειδική επεξεργασία και επανατοποθετούνται. Σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται να γίνει αµµοβολή στους τοίχους που είναι σοβατισµένοι, για να αποκαλυφθούν τα υλικά, µια διαδικασία πολύ πολυέξοδη. Είναι επίσης πολύ δύσκολο να βρεθούν οι κατάλληλοι τεχνίτες. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δε συµφέρει οικονοµικά να γίνει αναπαλαίωση, αλλά είναι προτιµότερο να χτιστεί το σπίτι από την αρχή. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή είναι πολύ γοητευτική.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η κ. Παπαγερούδη µας δέχτηκε µε περισσή προθυµία στο γραφείο της σε χρόνο που ήταν εντός του ωραρίου της εργασίας της. Με υποµονή απάντησε στις ερωτήσεις µας και προσπάθησε πολύ να µας κάνει σαφή τα στοιχεία που µας έδωσε. Η ίδια, µαζί µε τους συνεργάτες της εξήγησαν στη µαθήτρια που σχεδίασε την αφίσα µας πώς γίνεται ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο και την καθοδήγησαν. Την ευχαριστούµε θερµά.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ∆ΗΜΑΡΧΟ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ, κ. ΑΓΓΕΛΟ ΦΡΑΝΤΖΗ

1. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πιστεύετε ότι η Εγνατία οδός που περνάει έξω από τα Βρασνά επηρεάζει θετικά ή αρνητικά τη ζωή στο χωριό αλλά και την εικόνα που δείχνει αυτό προς τα έξω;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η κατασκευή ενός τόσου µεγάλου έργου εκτός από τις θετικές επιπτώσεις που έχει στην περιοχή κατασκευής του , έχει και αρνητικές επιπτώσεις. Έτσι και η ΕΓΝΑΤΙΑ Ο∆ΟΣ έχει προκαλέσει κάποια προβλήµατα και στον παραδοσιακό οικισµό των Βρασνών, όπως είναι :

• Η ηχορρύπανση • Η διάβρωση του περιβάλλοντος

11

• Η αύξηση των φαινόµενων πληµµύρας και των καταστρεπτικών συνεπειών τους.

Για όλα αυτά τα προβλήµατα γίνονται ενέργειες τόσο από το ∆ήµο Αγίου Γεωργίου όσο και από την ίδια την <ΕΓΝΑΤΙΑ Ο∆ΟΣ Α.Ε.> που είναι αρµόδια για την κατασκευή τους. Ειδικότερα , όσο αφορά στο πρόβληµα της ηχορρύπανσης , γίνονται ειδικές µετρήσεις από το Πανεπιστήµιο της Θεσσαλίας, για να διαπιστωθεί αν απαιτείται και σε ποια σηµεία η τοποθέτηση ηχοπετασµάτων. Για το πρόβληµα της διάβρωσης του περιβάλλοντος υπάρχουν ειδικές µελέτες αποκατάστασης του περιβάλλοντος που προβλέπουν φυτεύσεις στα πρανή. Τέλος , η αντιπληµµυρική προστασία του οικισµού και γενικά όλης της περιοχής του ∆ήµου αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα. Για τον λόγο αυτό, ο ∆ήµος εκτός από τα αντιπληµµυρικά έργα που υλοποίησε και συνεχίζει να υλοποιεί , αποφάσισε τη σύναψη προγραµµατικής σύµβασης µε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης για την εκπόνηση µελετών που στοχεύουν στη συγκράτηση του υδατίνου όγκου στην ορεινή περιοχή του ∆ήµου και πριν από την Εγνατία Οδό , έτσι ώστε να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος καταστροφών από πληµµύρες. 2. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς κατά τη γνώµη σας θα µπορούσε να αξιοποιηθεί τουριστικά το χωριό και πώς θα µπορούσε ο ∆ήµος να συµβάλει σ’ αυτό;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ήδη ο παραδοσιακός οικισµός των Βρασνών αποτελεί έναν αξιόλογο τουριστικό προορισµό. Ο ∆ήµος, όµως, µε συνεχείς δράσεις και έργα συµβάλλει στην ανάδειξη του οικισµού σε ακόµα µεγαλύτερο βαθµό. Συγκεκριµένα, τα τελευταία χρόνια κατασκευάζονται έργα που στοχεύουν όχι µόνο στη βελτίωση των υποδοµών αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Ειδικότερα:

• Αντικαταστάθηκε το δίκτυο ύδρευσης του οικισµού. • Πραγµατοποιήθηκε ανάπλαση της κεντρικής πλατείας. • Προβλέπεται σε σύντοµο χρονικό διάστηµα η κυβόστρωση

κεντρικών δρόµων του οικισµού. • Ήδη πραγµατοποιείται ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου του

παλιού δηµοτικού σχολείου του οικισµού και διαµόρφωση του κτηρίου, ώστε να λειτουργεί ως Λαογραφικό Μουσείο.

• Προβλέπεται ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου του Ι. Ναού Κοιµήσεως της Θεοτόκου.

12

• Με ενέργειες της ∆ηµοτικής Αρχής κατασκευάστηκε από τη Νοµαρχία Θεσσαλονίκης ο δρόµος που συνδέει τον οικισµό µε την παλιά Εθνική Οδό.

3. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ως παραδοσιακό χωριό, πώς θα µπορούσε να διασώσει τα στοιχεία του και να διατηρήσει τον παραδοσιακό του χαρακτήρα;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Έχουν προβλεφθεί από τις πολεοδοµικές διατάξεις περιορισµοί στη δόµηση και τα σχέδια κάθε κτίσµατος που πρόκειται να κατασκευαστεί στην περιοχή ελέγχονται από την ειδική Επιτροπή Αρχιτεκτονικού Ελέγχου της Πολεοδοµίας Λαγκαδά για το αν εναρµονίζονται µε τον παραδοσιακό χαρακτήρα του οικισµού.

4. ΕΡΩΤΗΣΗ: Προβλέπονται κάποια έργα από το ∆ήµο για το χωριό, τα οποία θα το αναβαθµίσουν και θα αναδείξουν τον παραδοσιακό του χαρακτήρα;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όλα τα έργα που προαναφέρθηκαν και όλα όσα πρόκειται να κατασκευαστούν στο µέλλον προσαρµόζονται στη διατήρηση και προστασία του παραδοσιακού χαρακτήρα του οικισµού και στοχεύουν στην αναβάθµισή του. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ευχαριστούµε θερµά το ∆ήµαρχο του ∆ήµου µας, κ. Άγγελο Φραντζή, ο οποίος, παρά το φόρτο των υποχρεώσεών του, πάντα δίνει προτεραιότητα στους µαθητές και µας αφιερώνει τον πολύτιµο χρόνο του, όντας αρωγός σε όλες τις σχολικές δραστηριότητες.

13

Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙ∆Α ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ

Με τα αρχικά γράµµατα των λέξεων θα σχηµατισθεί κάθετα η ονοµασία του χωριού µας.

1.__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 2.__ __ __ __ __ __ 3.__ __ __ __ 4.__ __ __ __ __ __ __ 5.__ __ __ __ __ __ __ __ 6.__ __ __ __ __ __ __ __

1.Το τοπικό ιδίωµα. 2.Έτσι λέγονται οι κρικέλες. 3.Ο επάνω όροφος. 4.Η προεξοχή στην όψη του σπιτιού. 5.Οι νυχτερινές εργασίες. 6.∆οκάρια που στηρίζουν τη στέγη.

14

∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ

15

16

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στο σηµείο αυτό θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε όλους όσους βοήθησαν στην εργασία µας µε την ενθάρρυνση και τη στήριξή τους αλλά και εµπράκτως και συγκεκριµένα το ∆ιευθυντή ∆.Ε. ∆υτ. Θες/νίκης, κ. Γ. Κωνσταντινίδη, την υπεύθυνη Π.Ε. κ. ∆έσποινα Μιχελάκη, το ∆ιευθυντή του σχολείου µας κ. Παύλο Αµπατζίδη, τους καθηγητές του σχολείου µας, τους υπεύθυνους του Κ.Π.Ε. Αρναίας, το ∆ήµαρχο ∆ήµου Αγ. Γεωργίου κ. Άγγελο Φραντζή, την αρχιτέκτονα, κ. Ιωάννα Παπαγερούδη, τους κατοίκους του χωριού.

Οι µαθητές της Π.Ο. και οι καθηγήτριες, Φρόσω Μόσχου και Μαρία Ντάκουρη.