ÉÓÔÏÑÉÅÓÊÑÕÌÌÅÍÅÓÓÅ ÐÁËÉÅÓ

ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

ÏðôéêÝò áöçãÞóåéòôùí ìáèçôþí êáé ìáèçôñéþí

ôçò Å´2 ôÜîçò

ôïõ 6ïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõÊáôåñßíçò

Êáôåñßíç 2008

ÉÓÔ

ÏÑ

ÉÅÓ

ÊÑ

ÕÌ

ÌÅ

ÍÅ

Ó Ó

Å Ð

ÁË

ÉÅÓ

ÁÓ

ÐÑ

ÏÌ

ÁÕ

ÑÅ

Ó Ö

ÙÔ

ÏÃ

ÑÁ

ÖÉÅ

Ó

Çêåíôñéêüôáôç áõôÞ ïäüò öõóéêÜ äåí åß÷åïýôå ðåæïäñüìéá, ïýôå êñÜóðåäá ìÝ÷ñé ôá

ôÝëç, ôïõëÜ÷éóôïí, ôçò äåêáåôßáò ôïõ '20. Êé Ýôóé ôïÊ. Ó. öéëïôéìïýìåíïí, óôéò 15 Íïåìâñßïõ ôïõ 1925áðïöáóßæåé ôçí øÞöéóç «ðïóïý ôéíüò äé' áðáéôçèç-óïìÝíçò äáðÜíçò áíáèÝóåùò åéò ìç÷áíéêüí ôçí åê-ðüíçóéí ìåëÝôçò êáôáóêåõÞò êñáóðÝäùí ôçò åðé-óêåõáæïìÝíçò êåíôñéêÞò ïäïý ôçò ðüëåùò ùò êáéôùí ðåæïäñïìßùí ôçò ïäïý ôáýôçò êáé ôùí ñåßèñùíôïõ åé äõíáôüí… äéá ôçí åîõãßáóéí ôçò ðüëåùò äéáôçò ìç óõóóùñåýóåùò ëáóðþí êáé áêáèáñóéþí».

ÌÝóá áðü ôá ðñáêôéêÜ ôùí óõíåäñéÜóåùí ôïõÊïéíïôéêïý Óõìâïõëßïõ äå óõíÜãåôáé ðüôå êáôá-óêåõÜóôçêáí ôá ðñþôá ðåæïäñüìéá, êñÜóðåäá êáéñåßèñá ôçò êåíôñéêÞò ïäïý. Áðü ðñïöïñéêÝò ìáñ-ôõñßåò ìÜèáìå üôé ôï Ýñãï ôçò êáôáóêåõÞò ôùíêñáóðåäïñåßèñùí Ýãéíå åðß äçìáñ÷ßáò ôïõ Áéì.Îáíèüðïõëïõ (ðåñßïäïò 1932 - 1936). Êé áõôü åß-íáé ðïëý ðéèáíü, ãéáôß ôï 1935 Ýêëåéóå ôï áõëÜêéðïõ äéÝôñå÷å ôçí êåíôñéêÞ ïäü, óôç äåîéÜ ôçò ðëåõ-ñÜ (êáôåâáßíïíôáò ôç óçìåñéíÞ ÌåãÜëïõ ÁëåîÜí-äñïõ áðü äõôéêÜ ðñïò áíáôïëéêÜ), êáé êáôáóêåõÜ-óôçêå ï õðüãåéïò áãùãüò ïìâñßùí êáé áêáèÜñôùíõäÜôùí. Êáé âÝâáéá ðïëëïß èá èõìïýíôáé ôá üìïñ-öá êñÜóðåäá, êáôáóêåõáóìÝíá áðü êáëÞò ðïéüôç-ôáò ëåõêü ìáóßö ìÜñìáñï, ôá ïðïßá åðÝæçóáí ìÝ-÷ñé ôéò ìÝñåò ìáò.

ÃéÜííçò Êáæôáñßäçò, ÊÁÔÅÑÉÍÇ, áðü ôç ìéêñÞêþìç óôçí ðïëýôñïðç ðüëç, åêäüóåéò «ìáôé.»

ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ

ÓÅ ÐÁËÉÅÓ

ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

ÃÅÍÉÊÇ & ÔÅ×ÍÉÊÇ ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÅÍÔÕÐÏÕ:ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÁ ÅÎÙÖÕËËÏÕ:Ï ÄçìÞôñéïò ÄçìçôñéÜäçò, Ýìðïñïò îçñþí êáñðþí, ðÜíù óôï ðïäÞëáôü ôïõ óôçí Êáôåñßíç, óôçí ïäü ÌåãÜëïõ ÁëåîÜíäñïõ (óçìåñéíü ðåæüäñïìï). Äåêáåôßá ôïõ ’50.

© 6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñßíçò Éïýíéïò 2008

6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñßíçò 28çò Ïêôùâñßïõ 15 ÊáôåñßíçÔ. Ê. 60100ôçë. 23510-29313e.mail: mail@6dim-kater.pie.sch.gr

Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò Å´2 ôÜîçòôïõ 6ïõ Äçì. Ó÷. Êáôåñßíçò

Éóôïñßåò êñõììÝíåò óå ðáëéÝò áóðñüìáõñåò öùôïãñáößåò

ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ

ÓÅ ÐÁËÉÅÓ

ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓ ÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

ÏðôéêÝò áöçãÞóåéòáðü ôéò ìáèÞôñéåò êáé ôïõò ìáèçôÝò

ôçò Å´2 ôÜîçòôïõ 6ïõ Äçìïôéêïý Ó÷ïëåßïõ Êáôåñßíçò

ÊÁÔÅÑÉÍÇÉÏÕÍÉÏÓ 2008

.

ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ

ÐÑÏËÏÃÏÓ.....9

ÅÉÓÁÃÙÃÇ.....11

ÏÐÔÉÊÅÓ ÁÖÇÃÇÓÅÉÓ.....19

ÁÕÔÏÂÉÏÃÑÁÖÉÅÓ.....57

ÐÏÉÇÓÇ.....99

ËÅÎÉËÏÃÉÏ.....107

[ÓÕËËÏÃÅÓ]ÅÉÊÏÍÅÓ ÔÇÓ ÐÏËÇÓ.....113

ÐÏÑÔÑÅÔÁ.....149

ÓÔÉÃÌÉÏÔÕÐÁ.....163

ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ.....171

7

ÐÑÏËÏÃÏÓ

Çìåãáëýôåñç ðñüêëçóç, ðïõ èÝôïõí ôá íÝá ðñïãñÜììáôáóðïõäþí óôï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï åßíáé ç äéá÷åßñéóç ôïõ ó÷ï-

ëéêïý ÷ñüíïõ êáé ïé äõíáôüôçôåò ÷ñÞóçò åñåõíçôéêþí ðñáêôéêþí.Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá ãßíïõí «åñåõíÞôñéåò» êáé«åñåõíçôÝò», óå èÝìáôá êáèçìåñéíÞò åìðåéñßáò, áíôëþíôáò ãíþ-óåéò, éäÝåò, óôÜóåéò, íïïôñïðßåò, áðü ôïìåßò ôçò êïéíùíéêÞò ðñáã-ìáôéêüôçôáò, ïé ïðïßåò óõíÞèùò ìÝíïõí åêôüò ôçò ó÷ïëéêÞò äéáäéêá-óßáò. Ôï ìåãáëýôåñï üìùò åêðáéäåõôéêü êÝñäïò áðü ôçí åíáó÷üëç-óç ì´ áõôÝò ôéò ðñáêôéêÝò åßíáé ïé äõíáôüôçôåò ðïõ äçìéïõñãïýíôáéóôá ðáéäéÜ, ãéá ôçí áíÜðôõîç êñéôéêþí éêáíïôÞôùí óôç ÷ñÞóç ôùíëüãùí ôçò êáèçìåñéíÞò åìðåéñßáò êáé óôç óõíáêüëïõèç åðéëåêôéêÞõéïèÝôçóç Þ êáé áëëáãÞ ðáëáéüôåñùí íïïôñïðéþí. Ôßðïôá óôçí åê-ðáßäåõóç äå ÷áñßæåôáé ùò Ýôïéìç ãíþóç êáé ôßðïôá äåí ìðïñåß íáìåôáäïèåß ÷ùñßò ôçí ðñïóùðéêÞ åìðëïêÞ ôïõ åêðáéäåõïìÝíïõ.

Ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò ðÝìðôçò ôÜîçò ôïõ 6ïõ Äçìïôé-êïý Ó÷ïëåßïõ Êáôåñßíçò, ìå ôç âïÞèåéá ôïõ äáóêÜëïõ ôïõò êáéðñþçí õðåýèõíïõ ðïëéôéóôéêþí èåìÜôùí Ðéåñßáò ÃéÜííç ÄçìçôñéÜ-äç åñãÜóôçêáí ôç ó÷ïëéêÞ ÷ñïíéÜ 2007 - ´08 óôçí êáôåýèõíóç áõôþíôùí äõíáôïôÞôùí ðïõ ðñïáíáöÝñáìå. ÓõíÝëëåîáí ðáëéÝò ïéêïãå-íåéáêÝò öùôïãñáößåò, ôéò åðåîåñãÜóôçêáí áôïìéêÜ êáé ïìáäéêÜ, ùòðïëéôéóìéêÝò êáé éóôïñéêÝò ìáñôõñßåò ôçò æùÞò ðáëáéüôåñá êáé óõã-

9

÷ñüíùò ôéò ÷ñçóéìïðïßçóáí ùò áöåôçñßåò Ýêöñáóçò ôùí åíôõðþóå-ùí êáé ôùí áðüøåþí ôïõò, ãéá ðïéêßëá èÝìáôá ôçò êïéíùíéêÞò æùÞò.×ñçóéìïðïßçóáí äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ôçò åèíïãñáöéêÞò Ýñåõíáò, ü-ðùò óõíåíôåýîåéò êáé ðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò áðü ôïõò ãåñïíôüôå-ñïõò, áíÜëõóç ðáëáéüôåñùí êáé íåüôåñùí åéêïíéóôéêþí ìáñôõñéþíêáé óôç óõíÝ÷åéá áöçãÞèçêáí ôéò äéêÝò ôïõò áõôïâéïãñáöéêÝò éóôï-ñßåò ìå âÜóç ôéò öùôïãñáößåò ôïõò.

Ïé åèíïãñáöéêÝò ðñáêôéêÝò óôï ó÷ïëåßï áíïßãïõí íÝåò ðñïïðôé-êÝò óôçí êáëëéÝñãåéá êñéôéêïý ãñáììáôéóìïý óôá ðáéäéÜ, äõíáôü-ôçôá ôüóï ðáñáìåëçìÝíç óÞìåñá. Áñêåß íá ôçñçèïýí êÜðïéåò ðñï-ûðïèÝóåéò. Ïé âáóéêüôåñåò åßíáé: ðñþôïí ç áíôáðüêñéóç óôéò ðñï-óùðéêÝò åìðåéñßåò ôùí ðáéäéþí, äåýôåñïí ç äéåîáãùãÞ ôùí åñåõíç-ôéêþí ðñáêôéêþí êáé ç ðáñáãùãÞ åñãáóéþí áðü ôá ßäéá ôá ðáéäéÜêáé ôñßôïí êáé óðïõäáéüôåñï, ç åðåîåñãáóßá ôïõ ðáñáãüìåíïõ ìá-èçôéêïý õëéêïý ìå óõíåñãáôéêÝò äéáäéêáóßåò áð´ üëç ôçí ôÜîç. Ôïãíùóôéêü êïììÜôé êáé ç óõìâïëÞ ôïõ åêðáéäåõôéêïý óôçí üëç äéáäé-êáóßá ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åêìÜèçóç ðñáêôéêþí ôå÷íéêþí, üðùò ôçòöùôïãñáöéêÞò ôÝ÷íçò, óõãêåêñéìÝíùí äéáäéêáóéþí ðåñéãñáöÞò êáéáíÜëõóçò åéêïíéóôéêþí ôåêìçñßùí êáé êõñßùò ç óõíå÷Þò áíáôñïöï-äüôçóç ìå ôçí åðåîåñãáóßá ôùí ðáñáãüìåíùí åñãáóéþí êáé ôçí á-íÜäõóç íÝùí åñåõíçôéêþí åñùôçìÜôùí.

Èåùñïýìå üôé ïé ìáèÞôñéåò êáé ïé ìáèçôÝò ôçò ôüóï åíäéáöÝñïõ-óáò åñãáóßáò, ðïõ êñáôÜìå óôá ÷Ýñéá ìáò, åñãÜóôçêáí ìå êÝöé êáéãíþóç óôçí êáôåýèõíóç áõôÞ êáé ôïõò áîßæïõí åéëéêñéíÞ óõã÷áñç-ôÞñéá. Åý÷ïìáé êáé óôïí êáëü äÜóêáëü ôïõò ôï ÃéÜííç ÄçìçôñéÜäçíá óõíå÷ßóåé íá «ðõñïäïôåß» ôïõò ìáèçôÝò ôïõ ìå ðáñüìïéåò éäÝåòêáé íá ãåìßæåé ôéò øõ÷Ýò ôïõò ìå ôç ÷áñÜ ôçò Ýêöñáóçò êáé ôçò äçìé-ïõñãßáò.

Íéêüëáïò Ãñáßêïò

Ó÷ïëéêüò Óýìâïõëïò 1çò Åêð/êÞò ÐåñéöÝñåéáò Ð.Å. Í. Ðéåñßáò

10

11

ÅÉÓÁÃÙÃÇ

Á. ÔÏ ÐËÁÉÓÉÏ

1. ÃÅÍÉÊÁ

Çåñãáóßá áõôÞ áðïôåëåß ìéá äéôôÞ ðñïóðÜèåéá äáóêÜëïõ êáéìáèçôþí íá ðñïóåããßóïõí êáé íá ãíùñßóïõí áðü ôç ìéá ðï-

ëéôéóôéêÜ áãáèÜ ìå åèíïãñáöéêÝò ìåèüäïõò êáé áðü ôçí Üëëç íá ìÜ-èïõí ïé äåýôåñïé íá ëåéôïõñãïýí ùò åñåõíçôÝò êáé ðÝñáí ôïõ ó÷ï-ëåßïõ, Ýôóé þóôå íá áñèåß ï ðåñéïñéóìüò ôùí ôåóóÜñùí ôïß÷ùí ôçòó÷ïëéêÞò áßèïõóáò. Óôï ðñüôæåêô áõôü ðñïïñéóìüò - ðïëéôéóôéêü á-ãáèü åßíáé ç öùôïãñáößá, ç ôÝ÷íç êáé ç ôå÷íéêÞ ôçò, êáé ü÷çìá çãëþóóá.

ËÝãïíôáò åèíïãñáöéêÝò ìåèüäïõò åííïïýìå ôçí Üíôëçóç ðëçñï-öïñéþí ðïõ áöïñïýí óôç æùÞ êáé ôïí ðïëéôéóìü êïéíùíéêþí ïìÜ-äùí ðïõ Ýæçóáí ðáëéüôåñá Þ æïõí óÞìåñá, áöïý «ç åèíïãñáößá ïñß-æåôáé ùò ç åðéóôÞìç ðïõ åíäéáöÝñåôáé íá ðåñéãñÜøåé êáé íá åñìç-íåýóåé ôçí ðïëéôéóìéêÞ æùÞ óõãêåêñéìÝíùí êïéíùíéêþí ïìÜäùí êáéíá óõìâÜëåé óôç ãåíéêüôåñç ãíþóç ìáò ãéá ôïõò êüóìïõò ðïõ äçìé-ïõñãïýí ïé Üíèñùðïé êáé íá âïçèÞóåé ôïõò áíèñþðïõò íá öáíôá-óôïýí êáé íá äçìéïõñãÞóïõí Ýíáí êáëýôåñï êüóìï».*

Ç áíÜèåóç åñãáóéþí åñåõíçôéêïý ôýðïõ óôïõò ìáèçôÝò óçìáßíåéüôé áõôïß äñáóôçñéïðïéïýíôáé ïëüðëåõñá êáé ïëüøõ÷á, áðïêôþíôáòÝôóé óõãêåêñéìÝíåò äåîéüôçôåò. Ïñãáíþíïõí ôç óêÝøç êáé ôéò äñÜ-óåéò ôïõò, êáôáóôñþíïõí ó÷Ýäéá, êñáôïýí óçìåéþóåéò, ðáßñíïõí óõ-íåíôåýîåéò, áíáæçôïýí ðëçñïöïñßåò, ôéò äéáóôáõñþíïõí êáé êáôá-ãñÜöïõí ôåëéêÜ ôï ðñïúüí ôçò ÝñåõíÜò ôïõò.

Ïé ìáèçôÝò äåí áíáðáñÜãïõí áðëþò ôç ãíþóç ðïõ ðáßñíïõí áðüôï äÜóêáëï êáé áðü ôá åã÷åéñßäéá (ãíþóåéò ôçò áõèåíôßáò) áëëÜ ðá-ñÜãïõí íÝá ãíþóç, ç ïðïßá íïìéìïðïéåßôáé, ãéáôß ðñïÝñ÷åôáé áðü ôïïéêïãåíåéáêü êáé ôï åõñýôåñï êïéíùíéêü ðåñéâÜëëïí ôùí ìáèçôþí.

*Ann Egan-Robertson & David Bloome, Ãëþóóá êáé Ðïëéôéóìüò, åêäü-óåéò Ìåôáß÷ìéï, 2001.

12

Ç óõóôçìáôéêÞ áíáæÞôçóç ðëçñïöïñéþí ðïõ áðáéôåß ç åðåîåñ-ãáóßá ôïõ èÝìáôïò ïäçãåß óå íÝá ãíþóç, ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß ôçíåìðåéñßá ôçò ðñïçãïýìåíçò, ðñïóöÝñïíôáò Ýôóé ìéá åíéáßá, ìç êá-ôáêåñìáôéóìÝíç ãíþóç. Ïé åñåõíçôÝò - ìáèçôÝò ÷ñçóéìïðïéïýí ôáäéêÜ ôïõò üðëá ãéá ôçí êáôÜêôçóç ôçò ãíþóçò áõôÞò, ðñÜãìá ðïõóçìáßíåé üôé ìðïñïýìå íá ìéëÜìå ãéá ïõóéáóôéêÞ ãíþóç, áõèåíôéêÞ,åðßðïíá áðïêôçìÝíç êáé áõóôçñÜ äéçèçìÝíç óôï ößëôñï ôçò áõôï-êñéôéêÞò.

Ç Ýñåõíá äåí áñêåßôáé ìüíï óôç âéâëéïèÞêç ôïõ ó÷ïëåßïõ Þ ôïõóðéôéïý áëëÜ ðñï÷ùñÜ óå âÜèïò ðÝñá áðü ôïõò ðáñáäïóéáêïýòôñüðïõò, âÜæïíôáò óôï ðáé÷íßäé ôüóï ôïõò ïéêåßïõò üóï êáé ÜëëáìÝëç êáé öïñåßò ôçò åõñýôåñçò êïéíùíéêÞò ïìÜäáò.

Ïé ìáèçôÝò - åñåõíçôÝò áíôéëáìâÜíïíôáé üôé ç ïéêïãÝíåéá äéáèÝ-ôåé ãíþóç êáé üôé ç ãíþóç áõôÞ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçíðáñáãùãÞ áõèåíôéêïý ãñáðôïý ëüãïõ êáé ãéá ÷ñÞóç óôï ó÷ïëåßï.ÅîÜëëïõ äßíåôáé óôïõò ìáèçôÝò ç åõêáéñßá íá ëåéôïõñãïýí áõôïêñé-ôéêÜ, áöïý ðñÝðåé íá ãñÜøïõí ôçí áõôïâéïãñáößá ôïõò ãéá íá ðá-ñïõóéáóôåß äßðëá óå ìéá öùôïãñáößá áðü ôçí ðáéäéêÞ ôïõò çëéêßá.

Ïé ãïíåßò, ëïéðüí, ïé ðáððïýäåò êáé ïé ãéáãéÜäåò áíáëáìâÜíïõíôï ñüëï ôïõ ðëçñïöïñçôÞ. ¸ôóé ïé íÝïé Ýñ÷ïíôáé ðéï êïíôÜ óôïõò ç-ëéêéùìÝíïõò áíáðñïóäéïñßæïíôáò ôç ó÷Ýóç ôïõò.

Ôáõôü÷ñïíá, ç äñÜóç áõôÞ äåí áðïññßðôåé êáé äåí êáôáñãåß ôáêáôáêåñìáôéóìÝíá ãíùóôéêÜ áíôéêåßìåíá, áëëÜ áíôßèåôá ëåéôïõñãåßóõãêïëëçôéêÜ, áöïý ç ãíþóç áíôéìåôùðßæåôáé åíéáßá. Ðéï óõãêå-êñéìÝíá, ç ôÝ÷íç ôçò öùôïãñáößáò áããßæåé ðïëëÜ ãíùóôéêÜ áíôéêåß-ìåíá: éóôïñßá ôçò ôÝ÷íçò, ãåíéêÞ éóôïñßá, ôïðéêÞ éóôïñßá, öõóéêÞ,÷çìåßá, ãëþóóá, ìáèçìáôéêÜ, áéóèçôéêÞ áãùãÞ ê.Ü. ÏõóéáóôéêÜ ïéìáèçôÝò ìáèáßíïõí íá óôçñßæïíôáé óôá ðüäéá ôïõò êáé ü÷é óå äåêá-íßêéá. Ìáèáßíïõí íá óõíåñãÜæïíôáé, íá ðáñÜãïõí, íá êñßíïõí, íááðïññßðôïõí, íá áðïäÝ÷ïíôáé, íá óõãêñßíïõí, íá ôáîéíïìïýí, íáðåñéãñÜöïõí, íá åñìçíåýïõí, íá áìöéóâçôïýí, íá áíáëýïõí, íáóõíèÝôïõí. Ìáèáßíïõí íá åìðéóôåýïíôáé ôéò äéêÝò ôïõò äõíÜìåéò, Ý-ôóé þóôå íá ìðïñïýí êáé ôþñá áëëÜ êáé ìåãáëþíïíôáò íá áíôéìåôù-ðßóïõí ôéò ðñïêëÞóåéò ôçò åðï÷Þò, üðùò åßíáé ç êõñéáñ÷ßá ôçò åéêü-íáò, ç ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóÞò ôçò, ç äéåèíïðïßçóç ôïõ ðïëéôéóìïý êáé

13

ç ñáãäáßá êáé óõíå÷Þò áýîçóç ôçò ãíþóçò êáé ôçò ðëçñïöïñßáò. Ç äñÜóç áõôÞ áðïäåéêíýåé üôé ïé ìáèçôÝò ìðïñïýí íá ëåéôïõñ-

ãïýí ùò åñåõíçôÝò ìå ôçí êáèïäÞãçóç ôïõ äáóêÜëïõ. Ç áíáêÜëõøçôçò ãíþóçò áðü ôïõò ßäéïõò ÷áñïðïéåß ôá ðáéäéÜ êáé ðñïóöÝñåé ìéáêáëÞ åõêáéñßá ãéá ôç äçìéïõñãßá ìéáò êáéíïýñãéáò ó÷Ýóçò ìåôáîýôïõ äáóêÜëïõ êáé ôùí ìáèçôþí ìÝóá óå ìéá áôìüóöáéñá åëåõèåñß-áò êáé õðåõèõíüôçôáò.

2. ÉÓÔÏÑÉÅÓ ÊÑÕÌÌÅÍÅÓ ÓÅ ÐÁËÉÅÓ ÁÓÐÑÏÌÁÕÑÅÓÖÙÔÏÃÑÁÖÉÅÓ

Ôï ðñüãñáììá ìå ôéò êñõììÝíåò éóôïñßåò óå ðáëéÝò áóðñü-ìáõñåò öùôïãñáößåò áíáðôý÷èçêå óå äýï Üîïíåò. Ï ðñþôïò

åßíáé ï ðïëéôéóìüò ìå ôéò äõï äéáóôÜóåéò ôïõ, ðïõ åßíáé ç ìåëÝôç êáéðåñéãñáöÞ ôçò æùÞò ôùí áíèñþðùí ìéáò ðáëéüôåñçò åðï÷Þò êáé ïôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ìåôáâéâÜæïíôáé ôá ðïëéôéóôéêÜ áãáèÜ áðü ãå-íéÜ óå ãåíéÜ. Ï äåýôåñïò Üîïíáò åßíáé ç ãëþóóá êáé ç ÷ñÞóç ôçò. Çãëþóóá ðïõ ùò êïéíùíéêÞ ðñáêôéêÞ ìáò åðéôñÝðåé íá åðéêïéíùíïý-ìå óôï ðáñüí êáé íá óõíïìéëïýìå ôüóï ìå ôï ðáñåëèüí üóï êáé ìåôï ìÝëëïí. Ç ãëþóóá ðïõ ÷ôßæåé ôïí êüóìï êáé êáôáóêåõÜæåé ôçíðñáãìáôéêüôçôá.

Ïé ìáèçôÝò åñìçíåýïíôáò êáé áíáëýïíôáò ïðôéêÝò ðçãÝò ôïõ ðá-ñåëèüíôïò (öùôïãñáößåò) êáé åñåõíþíôáò ôï ïéêïãåíåéáêü ðåñé-âÜëëïí ìå óõíåíôåýîåéò êáé áíáæçôÞóåéò ðëçñïöïñéþí ìÝóá áðüðñïöïñéêÝò ìáñôõñßåò ìáèáßíïõí ìéá Üëëç ÷ñÞóç ôùí ëÝîåùí, ðïõÞôáí Üãíùóôç ùò ôþñá. Ïé åéêïíéóôéêÝò ìáñôõñßåò åßíáé ôï Ýíáõóìáêáé ç áöïñìÞ íá óðÜóåé ôï åííïéïëïãéêü ðåñßâëçìá ôùí ëÝîåùí êáéíá îåðçäÞóïõí Ýííïéåò ðïõ áðåëåõèåñþíïõí ôç óêÝøç. ¸ôóé çãëþóóá áðïêôÜ äéá÷ñïíéêÞ áîßá êáé ãßíåôáé óôï ïðëïóôÜóéï ôùíìáèçôþí üðëï ðïõ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáôÜëëçëá óå êÜèåðåñßóôáóç. Ôï ðáéäß åìðëïõôßæåé ôç ëåîéëïãéêÞ ôïõ äåîáìåíÞ êáéìáèáßíåé íá «ìéëÜåé óùóôÜ». Ç ãëþóóá ãßíåôáé ìï÷ëüò ðïëéôéóôéêÞòáíÜðôõîçò, áöïý ãßíåôáé ï êñßêïò ðïõ óõíäÝåé ôï ðáñåëèüí ìå ôïðáñüí êáé ôï ìÝëëïí, áðïêôÜ ýøéóôç óçìáóßá êáé áîßá, ãéáôß ïîýíåéôï íïõ, áõîÜíåé ôçí êñéôéêÞ éêáíüôçôá êáé áðåëåõèåñþíåé ôç óêÝøç

14

åðéôñÝðïíôÜò ôçí íá öôÜóåé óå õøçëüôåñá åðßðåäá. Áðüäåéîç áõ-ôïý áðïôåëåß ôï ãåãïíüò üôé ðïëëïß ìáèçôÝò êáôïñèþíïõí íá åê-öñáóôïýí ðïéçôéêÜ. Ç ðïßçóç äåí åßíáé ðéá ðñïíüìéï ôùí ëßãùí,êáèþò ôá ðáéäéÜ áíáêáëýðôïõí ìÝóù áõôÞò «ôéò Üðåéñåò äõíáôüôç-ôåò ôçò ãëþóóáò».

Ðõëþíáò êáé êïìâéêü óçìåßï ôçò üëçò ðñïóðÜèåéáò åßíáé ç ðá-ñáãùãÞ êåéìÝíùí êáé ìÜëéóôá ðñùôïãåíþí. Ç Ýñåõíá êáé ìåëÝôçôïõ ðïëéôéóìïý ðñïûðïèÝôåé óõããñáöÞ. ÓõããñáöÞ ôüóï êáôÜ ôçäéÜñêåéá ôçò Ýñåõíáò üóï êáé êáôÜ ôçí áíáêïßíùóç ôùí åõñçìÜ-ôùí. Ïé ìáèçôÝò ìÝóá óå Ýíá äéáöïñåôéêü ðëáßóéï áð’ áõôü ðïõ Ý-÷ïõí ìÜèåé ùò ôþñá åîáóêïýíôáé óå Ýíá åõñý öÜóìá äñáóôçñéïôÞ-ôùí ðÜíù óôï ãñáðôü ëüãï. Áíáêáëýðôïõí ôç äýíáìç ðïõ Ý÷åé ôïêåßìåíï, äçëáäÞ ç ãëþóóá, íá ìåôáìïñöþíåé ôç ãíþóç. Ç ðñïóðÜ-èåéá áíÜãíùóçò, áíÜëõóçò êáé åñìçíåßáò ôùí åéêüíùí ôïýò ùèåßáõèüñìçôá íá áó÷ïëïýíôáé ìå ìéá ðïéêéëßá êåéìÝíùí. Ïé óçìåéþ-óåéò, ïé óõíåíôåýîåéò, ïé åðéóôïëÝò, ç áõôïâéïãñáößá, ïé öáíôáóôé-êÝò áöçãÞóåéò êáé ç êñéôéêÞ ðÜíù ó’ áõôÝò, ïé ðåñéãñáöéêÝò áíáëý-óåéò, ç ðïßçóç êáé ôá ëïãïôå÷íéêÜ êåßìåíá åßíáé åßäç ôïõ ãñáðôïýëüãïõ ìå ôá ïðïßá Þñèáí óå åðáöÞ ïé ìáèçôÝò. Ç ðñïóðÜèåéá íá«áíáãíþóïõí» ìéá åéêüíá êáé íá îåðåñÜóïõí ôï õëéêü, ôï ÷áñôß ìé-áò öùôïãñáößáò, ãéá íá ìåôáöåñèïýí óå ìéá Üëëç åðï÷Þ, ëßãá ÷ñü-íéá ðßóù, þóôå íá êáôáíïÞóïõí ôéò óõíèÞêåò åêåßíçò ôçò óôéãìÞòðïõ ï öùôïãñÜöïò, åðáããåëìáôßáò Þ åñáóéôÝ÷íçò, óõíÝëáâå ìå Ýíáêëéê, ãåííÜ åñùôÞìáôá ðïõ æçôïýí ìéá áðÜíôçóç. Ç ðñïóðÜèåéáôùí ðáéäéþí íá óõìðëçñþóïõí ôá åóôáíôáíÝ ðïõ ëåßðïõí, áí èåù-ñÞóïõìå âÝâáéá üôé ìéá öùôïãñáößá áðïôåëåß Ýíá åóôáíôáíÝ ìéáòêéíçìáôïãñáöéêÞò ôáéíßáò, ôá ùèåß íá åíåñãïðïéÞóïõí ôç öáíôáóßáôïõò ìå åöáëôÞñéï ôç ãëþóóá. Ç áíÜãêç íá áíáãíùñßóïõí ôá óôïé-÷åßá ôçò ôáõôüôçôáò ìéáò öùôïãñáößáò, íá áíáãíùñßóïõí ðñüóù-ðá, ãåãïíüôá, áíôéêåßìåíá, íá ðñï÷ùñÞóïõí óå âáèýôåñåò åéêïíï-ëïãéêÝò åñìçíåßåò, íá êáôáíïÞóïõí íïïôñïðßåò, íá êÜíïõí êïéíùíé-êÝò ðñïåêôÜóåéò, íá óõãêñßíïõí äéáöïñåôéêÝò åðï÷Ýò, ùèåß ôá ðáé-äéÜ íá ÷åéñéóôïýí ôç ãëþóóá ìå Ýíáí Üëëï ôñüðï áð’ áõôüí ðïõ õ-ðáãïñåýïõí Þ ðñïôåßíïõí ôá ó÷ïëéêÜ åã÷åéñßäéá.

Ï ìáèçôÞò ì’ áõôüí ôïí ôñüðï ðñïóÝããéóçò ôùí öùôïãñáöéþí

15

ìáèáßíåé ôïí ôñüðï æùÞò ôùí ðñïãüíùí ôïõ ðïõ áðïôåëåß ðôõ÷Þ å-íüò Üëëïõ ðïëéôéóìïý, ðïõ äåí õðÜñ÷åé ðéá. ÁõôÞí ôçí ðôõ÷Þ åðé-äéþêåé íá ðåñéãñÜøåé êáé íá êáôáíïÞóåé ï ìáèçôÞò áíáëýïíôáò êáéåñìçíåýïíôáò áóðñüìáõñåò, öèáñìÝíåò êáé êéôñéíéóìÝíåò åéêïíé-óôéêÝò ìáñôõñßåò êñõììÝíåò óôï ïéêïãåíåéáêü Üëìðïõì. Ç éóôïñßáôçò ïéêïãÝíåéáò, åñ÷üìåíç óôçí áßèïõóá ôïõ ó÷ïëåßïõ, áðïêôÜ Üë-ëç áîßá, áöïý ãßíåôáé áíôéêåßìåíï åðåîåñãáóßáò êáé ìÜèçóçò.

ÐáñÜëëçëá ôá ðáéäéÜ Ý÷ïõí áó÷ïëçèåß Þäç ìå ôçí ôÝ÷íç ôçò öù-ôïãñáößáò, ôçí éóôïñßá ôçò, ôç ó÷Ýóç ôçò ìå ôç æùãñáöéêÞ, ôïí êéíç-ìáôïãñÜöï êáé ôéò Üëëåò ôÝ÷íåò. Ðåñéóóüôåñï üìùò ôï åíäéáöÝñïíåðéêåíôñþèçêå óôá óõíáéóèÞìáôá ðïõ ãåííÜ ìéá öùôïãñáößá êáéóôç äõíáôüôçôá íá ëåéôïõñãÞóåé ùò ðçãÞ, ùò éóôïñéêü äçëáäÞ ôåê-ìÞñéï.

Ôï üöåëïò üëçò áõôÞò ôçò ðñïóðÜèåéáò áóöáëþò êáé äåí ðåñéï-ñßæåôáé ìüíï óôá ðëáßóéá áõôïý ôïõ ðñüôæåêô. ÁöïñÜ óå üëá ôá åðé-ìÝñïõò ãíùóôéêÜ áíôéêåßìåíá ìå ôá ïðïßá áó÷ïëïýíôáé ïé ìáèçôÝòêáèçìåñéíÜ êáé ãßíåôáé áíáãíùñßóéìï áðü ôïí õðåýèõíï åêðáéäåõ-ôéêü ðïõ åñãÜóôçêå äßðëá óôá ðáéäéÜ áðü ôçí áñ÷Þ ùò ôï ôÝëïò.

Â. ÓÔÏ×ÏÉ ÔÏÕ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ

Ïé ãåíéêïß óôü÷ïé ôçò üëçò äñÜóçò ðÜíù óôç öùôïãñáößá Þ-ôáí ïé ðáñáêÜôù:

1. Íá êáôáíïÞóïõí ïé ìáèçôÝò üôé ðçãÝò ãíþóåùí õðÜñ÷ïõí êáéÝîù áðü ôï ó÷ïëåßï, éäéáßôåñá óôï ïéêïãåíåéáêü ðåñéâÜëëïí.

2. Íá êáôáíïÞóïõí üôé ç ãíþóç áõôÞ ìÝóá óôç ó÷ïëéêÞ áßèïõóáíïìéìïðïéåßôáé êáé ãßíåôáé êôÞìá üëùí ôùí ðáéäéþí.

3. Íá ìÜèïõí íá ÷ñçóéìïðïéïýí åñåõíçôéêÝò ìåèüäïõò ãéá íá á-íáêáëýðôïõí ôç ãíþóç ìåèïäéêÜ óôçñéæüìåíïé óôéò éêáíüôçôÝò ôïõò.

4. Íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôç ãëþóóá ùò åñãáëåßï ðïõ èá ôïõò âïçèÞ-óåé íá ãíùñßóïõí ôïí åáõôü ôïõò êáé ôïí êüóìï ðïõ ôïõò ðåñéâÜëëåé.

5. Íá ðáñÜãïõí ðñùôïãåíÞ êåßìåíá êáé ü÷é íá áíáðáñÜãïõí ÞäçõðÜñ÷ïíôá.

6. Íá Ýñèïõí óå åðáöÞ êáé íá åðåîåñãáóôïýí ðïéêßëá êåéìåíéêÜåßäç.

7. Íá áíôëïýí ðëçñïöïñßåò áðü åéêüíåò óå ìéá åðï÷Þ áäéáìöé-óâÞôçôçò êõñéáñ÷ßáò ôçò.

8. Íá ãíùñßóïõí ôçí ôÝ÷íç ôçò öùôïãñáößáò.

Åéäéêüôåñïé óôü÷ïé ôçò äñÜóçò Þôáí:1. Íá óõíåñãáóôïýí ïé ìáèçôÝò õðïìïíåôéêÜ.2. Íá ïñãáíþóïõí ôç óêÝøç ôïõò.3. Íá áíáðôýîïõí êñéôéêÝò éêáíüôçôåò.4. Íá åñãáóôïýí ìåèïäéêÜ.5. Íá åîáóêçèïýí óå íÝïõò ôñüðïõò Üíôëçóçò ðëçñïöïñéþí.6. Íá åìðëïõôßóïõí ôï ëåîéëüãéü ôïõò.

Ã. ÄÏÌÇ ÔÏÕ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ

ÇäñÜóç «Éóôïñßåò êñõììÝíåò óå ðáëéÝò áóðñüìáõñåò öùôï-ãñáößåò» îåêßíçóå ôï öèéíüðùñï ôïõ 2007.

Óôï ðñüãñáììá óõììåôåß÷áí ïé ìáèçôÝò êáé ìáèÞôñéåò ôçò Å´2

ôÜîçò ôïõ Ó÷ïëåßïõ ìáò. Áñ÷éêÜ Ýãéíå äéåñåýíçóç ôùí åíäéáöåñü-íôùí ôùí ðáéäéþí, ç ïðïßá Ýäåéîå üôé íïéÜæïíôáé ãéá ôÝôïéïõ åßäïõòèÝìáôá. ÊñéôÞñéï ãéá ôçí åðéëïãÞ ôïõ èÝìáôïò õðÞñîå ôï ðñïóùðé-êü ìáò åíäéáöÝñïí êáé ç áãÜðç ìáò ãéá ôç öùôïãñáößá êáé ãåíéêÜãéá öõóéïäéöéêïý ôýðïõ åñãáóßåò. Åðßóçò, áöïñìÞ óôÜèçêå ôï ãå-ãïíüò üôé ôçí ðñïçãïýìåíç ó÷ïëéêÞ ÷ñïíéÜ ôá ðáéäéÜ áó÷ïëÞèçêáíìå ðáñåìöåñÝò èÝìá, ôï ïðïßï áíÝðôõîå ç äáóêÜëá ôïõò ê. ÅëÝíçÁíôùíßïõ êáé äéåñåýíçóå ðáëéÜ åðáããÝëìáôá ðïõ åîáöáíßóôçêáíìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ Þ ôåßíïõí íá åîáöáíéóôïýí. Êáé ôüôå ðÜ-ëé ôá ðáéäéÜ åñãÜóôçêáí ðÜíù óå ðáëéÝò öùôïãñáößåò. Îå÷ùñéóôÞâáñýôçôá åß÷å ôï ãåãïíüò üôé ïé ìáèçôÝò åýêïëá èá ìðïñïýóáí íáâñïõí åéêïíéóôéêü õëéêü óôá ïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì.

Óôçí ðñþôç öÜóç ôçò äñÜóçò ôá ðáéäéÜ åñåýíçóáí óôï ðåñéâÜë-ëïí ôïõ óðéôéïý ôïõò åÜí õðÞñ÷áí ïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì ìå ðáëéÝòöùôïãñáößåò. Êáôüðéí åðÝëåîáí ìéá ðáëéÜ öùôïãñáößá ðïõ ôá å-íôõðùóßáóå. Ç ìïíáäéêÞ ïäçãßá ãéá ôçí åðéëïãÞ ôçò Þôáí ç ðáëáéü-ôçôÜ ôçò. Áðü åêåß êáé ðÝñá ìðïñïýóå íá åðéëåãåß ïðïéáäÞðïôåöùôïãñáößá áíåîÜñôçôá áðü ôï èÝìá ôçò. ÐñÜãìáôé, ôá ðáéäéÜ á-

16

17

íôáðïêñßèçêáí ìå ìåãÜëç ÷áñÜ óôï áíôéêåßìåíï ôçò ÝñåõíÜò ìáòîåèÜâïíôáò êéôñéíéóìÝíåò êáé öèáñìÝíåò öùôïãñáößåò, îåóÞêùóáíìíÞìåò êáé ìå ìåãÜëç ÷áñÜ Ýöåñáí ôá íôïêïõìÝíôá óôï ó÷ïëåßï. Çðñþôç áõôÞ Ýñåõíá Ýöåñå óôï öùò áëçèéíü èçóáõñü: åíèýìéá ãÜ-ìïõ, óôñáôéùôéêÜ åíèõìÞìáôá, ðïñôñÝôá, ïéêïãåíåéáêÝò öùôïãñá-ößåò êáé ôïðßá.

Óôç äåýôåñç öÜóç ôçò äñÜóçò Ýãéíå áíÜëõóç ôùí öùôïãñáöéþí,ç ïðïßá áêïëïýèçóå ôçí ðáñáêÜôù óåéñÜ:

á. Ôáõôüôçôá ôçò öùôïãñáößáò [Ï êÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò,ðïéïò åßíáé ï öùôïãñÜöïò, ðüôå ôñáâÞ÷ôçêå ç öùôïãñáößá, ðïý,ãéá ðïéï ëüãï, áíáãíþñéóç ôïõ èÝìáôïò ê.Ü.]

â. Ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò öùôïãñáößáò [ÈÝìá, öùôéóìüò,ðëÜíï, ãùíßá ëÞøçò, êáäñÜñéóìá, öüíôï, ôá÷ýôçôá, èÝóç ôïõ öùôï-ãñÜöïõ ê.Ü.]

ã. ÐåñéãñáöéêÞ áíÜëõóç [Ðñüóùðá, åíäõìáóßá ôùí ðñïóþðùí,áíôéêåßìåíá, ðåñéâÜëëïí, ãåãïíüôá]

ä. Âáèýôåñç åéêïíïëïãéêÞ åñìçíåßá [Óýãêñéóç åðï÷þí, êïéíùíé-êÝò ðñïåêôÜóåéò, êïéíùíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ìéáò ïìÜäáò, íïïôñï-ðßåò, èñçóêåõôéêÝò ðåðïéèÞóåéò ê.Ü].

Ïé ìáèçôÝò ìå ôçí êáèïäÞãçóç êáé åìøý÷ùóç ôïõ äáóêÜëïõôïõò êáôüñèùóáí íá öôÜóïõí óå Ýíá óçìáíôéêü åðßðåäï åñìçíåßáòôùí öùôïãñáöéþí. Ç üëç äéáäéêáóßá èýìéæå ðáé÷íßäé êáôÜ ôç äéÜñ-êåéá ôïõ ïðïßïõ ïé ìáèçôÝò áãùíßæïíôáí íá áðáíôÞóïõí óôá åñùôÞ-ìáôá ðïõ ãåííïýóå ç ðñïóðÜèåéá áíÜãíùóçò ôùí öùôïãñáöéþí.

Óôç äéÜñêåéá ôçò öÜóçò áõôÞò ïé ìáèçôÝò Ýãñáøáí ôéò áõôïâéï-ãñáößåò ôïõò ìå äéÜèåóç áõôïêñéôéêÞò êáé ãíþñéóáí ôçí éóôïñßá ôçòöùôïãñáößáò, ôçí ôå÷íéêÞ êáé ôçí áéóèçôéêÞ ôçò. ÐñïóðÜèçóáí å-ðßóçò íá åêöñáóôïýí ðïéçôéêÜ ìå èÝìá ôç öùôïãñáößá.

Óôçí ôñßôç êáé ôåëåõôáßá öÜóç ôçò äñÜóçò ïé ìáèçôÝò Ýãéíáí ïé ß-äéïé öùôïãñÜöïé êáé óêçíïèÝôåò. ÐåñéçãÞèçêáí óôçí ðüëç ôïõòêáé áðïôýðùóáí ìå ôéò öùôïãñáöéêÝò ôïõò ìç÷áíÝò óôéãìÝò áðü ôçíêáèçìåñéíÞ æùÞ, áíèñþðïõò, êôÞñéá, âéôñßíåò, ðëáíüäéïõò ìéêñï-ðùëçôÝò êáé æçôéÜíïõò. ¸ôóé ãåííÞèçêå ç óõëëïãÞ «Åéêüíåò ôçòðüëçò», ðïõ ðåñéÝ÷åé ôéò êáëýôåñåò öùôïãñáößåò ôïõò. ÓêçíïèÝôç-óáí åðßóçò ðïñôñÝôá ôùí óõììáèçôþí ôïõò ìÝóá óôçí áßèïõóá äé-

äáóêáëßáò. ÔÝëïò åðéóêÝöôçêáí ëáïãñáöéêÜ ìïõóåßá, ðïõ åß÷áíóôéò óõëëïãÝò ôïõò ðáëéÝò öùôïãñáößåò.

ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ç åñãáóßá áõôÞ áðÝäåéîå ìå ðüóï ðëïýôï çãëþóóá ôñïöïäïôåß ôç óêÝøç êáé ðüóï ìáêñéÜ åßíáé äõíáôüí íáöôÜóåé ç óêÝøç ôïõ ðáéäéïý, üôáí áõôü áðïêôÞóåé åêåßíåò ôéò ãëùó-óéêÝò éêáíüôçôåò, þóôå íá ìðïñåß íá åêöñÜæåé, ðñïöïñéêÜ Þ ãñá-ðôÜ, áõôÜ ðïõ íéþèåé.

Ä. ÄÏÌÇ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ

ÇäïìÞ ôïõ âéâëßïõ áêïëïõèåß ðéóôÜ ôç äïìÞ ôïõ ðñïãñÜììá-ôïò. ÌåôÜ ôï åéóáãùãéêü ìÝñïò áêïëïõèåß ç áíÜëõóç ôùí

öùôïãñáöéþí. Óôçí áñéóôåñÞ óåëßäá âñßóêåôáé ç öùôïãñáößá êáéóôç äåîéÜ ôï êåßìåíï ðïõ áíôéóôïé÷åß ó’ áõôÞí. Óôçí åðüìåíç åíüôç-ôá, ìå ôçí ßäéá áêñéâþò ôïðïèÝôçóç, ðáñïõóéÜæïíôáé ïé áõôïâéï-ãñáößåò ôùí ìáèçôþí. Êáôüðéí õðÜñ÷ïõí ôá ðïéÞìáôá ôùí ìáèç-ôþí, ðïõ Ý÷ïõí èÝìá ôç öùôïãñáößá, ôï ëåîéëüãéï ìå ôéò íÝåò êáéðéï óõ÷íü÷ñçóôåò ëÝîåéò, ðïõ Ýìáèáí êáé ÷ñçóéìïðïßçóáí ïé ìáèç-ôÝò, êáé ôÝëïò ôï âéâëßï êëåßíåé ìå öùôïãñáößåò ôùí óõëëïãþí «Åé-êüíåò ôçò ðüëçò» êáé «ðïñôñÝôá», êáèþò åðßóçò êáé ìå ìåñéêÜ óôéã-ìéüôõðá áðü åîïñìÞóåéò êáé åêðáéäåõôéêÝò åêäñïìÝò.

Êëåßíïíôáò ôï åéóáãùãéêü êåöÜëáéï, åêöñÜæïõìå ôéò ðéï èåñìÝòåõ÷áñéóôßåò óôç óõíáäÝëöéóóá ÅëÝíç ËÝñá ü÷é ìüíï ãéáôß ðëçêôñï-ëüãçóå ôá êåßìåíá ôá÷ýôáôá áëëÜ êáé ãéá ôçí åîáéñåôéêÞ óõíåñãá-óßá ôùí ôåëåõôáßùí ÷ñüíùí, ãéá ôç æùíôÜíéá, ôç öáíôáóßá êáé ôçíðñùôïôõðßá ðïõ äåß÷íåé óôéò êáéíïôüìåò äñÜóåéò ðïõ áíáëáìâÜíåé.

ÐïëëÝò åõ÷áñéóôßåò óôç Äéåõèýíôñéá ôïõ Ó÷ïëåßïõ, ê. ÅëÝíç Ðá-ðáêáëïýóç, ãéáôß ü÷é ìüíï äåí áñíåßôáé êÜèå õëéêÞ êáé çèéêÞ õðï-óôÞñéîç áëëÜ ðáñïôñýíåé êáé åìðíÝåé üëïõò ôïõò óõíáäÝëöïõò íááíáëáìâÜíïõí äñÜóåéò, ðïõ ðñïÜãïõí ôüóï ôçí ðñïóùðéêüôçôÜôïõò üóï êáé ôï Ýñãï ôïõ Ó÷ïëåßïõ.

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçòÏ äÜóêáëïò ôïõ ôìÞìáôïò

18

ÏÐÔÉÊÅÓ

ÁÖÇÃÇÓÅÉÓ

Çöùôïãñáößá åßíáé ôïõ óõììáèçôÞ ìáò Âáóßëç Âáóéëåß-ïõ. Äå ãíùñßæïõìå ðüôå ôñáâÞ÷ôçêå. Ç öùôïãñáößá á-

ðåéêïíßæåé Ýíá öáíôÜñï íá éððåýåé Ýíá Üëïãï. Ï éððÝáò åßíáéèåßïò ôïõ Âáóßëç.

Ç öùôïãñáößá áð’ ü,ôé öáßíåôáé åßíáé óêçíïèåôçìÝíç ãéáôßôï êåöÜëé åßíáé åëáöñþò ãõñéóìÝíï ðñïò ôç öùôïãñáöéêÞ ìç-÷áíÞ. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï èÝìá åßíáé êåíôñáñé-óìÝíï. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï. Ï öùôéóìüò åßíáé öõóéêüò. Ôïêáôáëáâáßíïõìå áðü ôç óêéÜ. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áñãÜôï ìåóçìÝñé. Ï öùôïãñÜöïò Þôáí üñèéïò. Ìáò äßíåé ôçí åíôý-ðùóç üôé Þôáí êáé ëßãï óêõììÝíïò, ãéáôß ôï Üëïãï åßíáé ìåãÜ-ëï. Ç öùôïãñáößá Ý÷åé êßíçóç ãéáôß ôï Üëïãï åßíáé üñèéï óôáäõï ôïõ ðüäéá. Ï öùôïãñÜöïò åðÝëåîå ãñÞãïñç ôá÷ýôçôá. Áõ-ôü åßíáé Ýíá áêüìá óôïé÷åßï üôé ï öùôïãñÜöïò Þôáí åðáããåë-ìáôßáò. Ï öùôïãñÜöïò åß÷å ôç öùôåéíÞ ðçãÞ, äçëáäÞ ôïí Þëéï,áðü ðßóù ôïõ ãéá íá öùôßæåôáé êáëýôåñá ôï èÝìá ôïõ.

Ï éððÝáò Ý÷åé ðïëëÝò éêáíüôçôåò ãéáôß êáé áõôüò êáé ôï Üëï-ãï äåß÷íïõí íá åßíáé ÷áëáñïß. Öáßíåôáé äçëáäÞ üôé ôï Üëïãï õ-ðáêïýåé óôïí éððÝá. Ìáò êÜíåé åíôýðùóç ðïõ ôï Üëïãï ðÜåéðïëý øçëÜ êáé ï éððÝáò ôïý Ý÷åé åìðéóôïóýíç.

Ðßóù áðü ôï Üëïãï äéáêñßíïíôáé ïé óôÜâëïé ôïõ óôñáôïý.Óôá ðáëéÜ ÷ñüíéá áíôß ãéá Üñìáôá åß÷áí Üëïãá. Ôï óþìá áõôüôïõ óôñáôïý ëåãüôáí éððéêü.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

21

Çöùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1976 óôçí ¸ëáöï Ðéåñß-áò. Áðåéêïíßæåé äýï ðáéäéÜ, ôïí ìðáìðÜ ìïõ êáé ôï

èåßï ìïõ. Ðßóù öáßíåôáé ç áðïèÞêç ðïõ êñåìïýóáí ôá êá-ðíÜ. Ãýñù ãýñù Þôáí üìïñöá ëïõëïýäéá êáé äÝíôñá. Ï èåßïòìïõ ï ÌÜêçò Þôáí 10-11 ÷ñïíþí êáé ï ìðáìðÜò ìïõ 5-6 ÷ñï-íþí.

Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé óõãêåêñéìÝíï öùôéóìü ðáñÜ ìüíïóôá ðëÜãéá. Ç öùôïãñáößá äåí ôñáâÞ÷ôçêå ãéá óõãêåêñéìÝ-íï ãåãïíüò. Ôüôå ðïõ âãÞêáí öùôïãñáößá åß÷áí Ýñèåé áðüôá êáðíÜ. ÊïéôÜíå ðñïò ôï öùôïãñÜöï êáé äåí Ý÷ïõí ïíåéñï-ðüëï âëÝììá. Ôï ðëÜíï åßíáé ìáêñéíü. Ï öùôïãñÜöïò ôïõòðÞñå áðü ìðñïóôÜ.

Âáóéëåßá ÊáêÜíç

23

25

Çöùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ êáé ôñáâÞ÷ôçêå óôï Á-óâåóôï÷þñé Éùáííßíùí ôï 1974. Åßíáé ç ìáìÜ ìïõ,

ïé äõï èåßåò ìïõ êáé ï ðñïðÜððïõò ìïõ. Åßíáé óôï óðßôéôçò ðñïãéáãéÜò ìïõ êáé ôïõ ðñïðÜððïõ ìïõ.

Ç öùôïãñáößá åßíáé áíáìíçóôéêÞ. Ôç öùôïãñáößá ôçíôñÜâçîå ï èåßïò ôçò ìáìÜò ìïõ. Ï ðáððïýò åßíáé óïâáñüòêáé ôá ðáéäéÜ áìÞ÷áíá. Ï ðáððïýò öïñÜåé Ýíá êïóôïýìé,ïé èåßåò ìïõ óôïëÝò êáé ç ìáìÜ ìïõ áðëÜ ñïý÷á. Ï öùôï-ãñÜöïò Þôáí üñèéïò. Ç öùôïãñáößá äåí åßíáé ðïñôñÝôï.Åðßóçò ðéóôåýù üôé ôï ðëÜíï åßíáé ìáêñéíü.

ÅõñõóèÝíçò Êñïìýäáò

27

Ïíåáñüò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ï ÃéÜííçò ÓáìáñÜòäçëáäÞ ï ìðáìðÜò ìïõ. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå

ôï 1967, ôï ÷åéìþíá, óå Ýíá êáöåíåßï ôçò ãåéôïíéÜò. Öùôï-ãñÜöïò Þôáí ï èåßïò ôïõ, ðïõ ôïí åß÷å ðïëý ìåãÜëç áäõíá-ìßá.

ÐÞñå ôçí ðüæá ôïõ, ÷áìïãÝëáóå êáé íÜôç ç öùôïãñáößáðïõ åßíáé êåíôñáñéóìÝíç ìå ðëÜíï êïíôéíü êáé ìå öüíôï ôïôæïõê ìðïî. Áðü ôï ðáñÜèõñï âëÝðïõìå üôé åßíáé âñÜäõ. ¢-ñá ï öùôéóìüò äåí åßíáé öõóéêüò.

Ðáýëïò ÓáìáñÜò

29

Çöùôïãñáößá áõôÞ ôñáâÞ÷ôçêå óôç Óìýñíç ôçò Ì. Á-óßáò ôï 1922. Ç öùôïãñáößá åßíáé ïéêïãåíåéáêÞ. Óôç

öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé äåîéÜ ç ãéáãéÜ ôçò ìçôÝñáò ìïõìå ôá áäÝñöéá ôçò êáé áñéóôåñÜ ï ðáôÝñáò ôçò. Óõãêåíôñþ-èçêáí Ýîù áðü ôï óðßôé ôïõò Ýôóé þóôå, üôáí ãõñíïýóáí óôçíÅëëÜäá, íá ôçí Ý÷ïõí åíèýìéï.

Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ìÝñá êáé ï öùôïãñÜöïò Ýäù-óå âÜóç óôá ðñüóùðá êáé ü÷é óôï óðßôé ôïõò. Ãé' áõôü êáé ôïðëÜíï åßíáé êïíôéíü. Óôá ðñüóùðá ôïõò äéáêñßíåôáé ìéá ìå-ëáã÷ïëßá êáé ïé ãõíáßêåò Ý÷ïõí ôï ßäéï ÷ôÝíéóìá. Ôá ñïý÷áôïõò, áí êáé öôù÷éêÜ, öáßíïíôáé íá åßíáé ðñïóåãìÝíá. Ôï ìé-êñü êïñéôóÜêé êñáôÜåé óôï Ýíá ÷Ýñé Ýíá êýðåëëï êáé óôï Üë-ëï Ýíá êïììÜôé øùìß. Ç èÝóç ôïõ öùôïãñÜöïõ Þôáí êåíôñé-êÞ.

ÔÜóïò Óéñáíßäçò

31

ÇêÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç Êáôåñßíá Ôßãêá.Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé ç ãéáãéÜ êáé ï ðáð-

ðïýò ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1965 óôç Ãåñìáíßá ëüãù ôïõ ãÜìïõôçò áäåëöÞò ôçò ãéáãéÜò.

Ôï óôÞóéìï åßíáé åðáããåëìáôéêü áëëÜ äåí îÝñïõìå åÜí çëÞøç åßíáé åñáóéôå÷íéêÞ Þ åðáããåëìáôéêÞ. Êáôáëáâáßíïõìåüìùò üôé ç ëÞøç åßíáé óêçíïèåôçìÝíç. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßïêáé ç öùôïãñáößá áóðñüìáõñç. Ï öùôéóìüò åßíáé áðü ìðñï-óôÜ ãéáôß áðü ðßóù âëÝðïõìå ìéá óêéÜ. Ï öùôïãñÜöïò êáôÜôç ëÞøç Þôáí óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ï äçìéïõñãüò ðåñéëáì-âÜíåé óôï ðëÜíï ôï æåõãÜñé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç.Ëüãù ôïõ ãÜìïõ ç åíäõìáóßá ôïõ æåõãáñéïý åßíáé åðßóçìç. Çãõíáßêá êïéôÜæåé ôïí Üíôñá ìå áãÜðç êáé ï Üíôñáò, áí êáé÷áìïãåëáóôüò, êïéôÜæåé ôçí êÜìåñá.

Áð’ ü,ôé âëÝðù óôá ìÜôéá ôùí ðñïóþðùí õðÜñ÷åé êïýñá-óç. Ç ãõíáßêá ÷áìïãåëÜ. ¼ìùò, áí ðñïóÝîù ôá ìÜôéá êáé ôïóôÞóéìï, õðÜñ÷åé êïýñáóç. Ôï áíôßèåôï ãßíåôáé ìå ôïí Üíôñá.Åßíáé óïâáñüò êáé ãåìÜôïò åíÝñãåéá. Åðßóçò âëÝðù ðùò õ-ðÜñ÷åé Üíåóç êáé êáèüëïõ Üã÷ïò (ð.÷. âãÞêá êáëüò, äåí õ-ðÜñ÷åé öùò êáé äå öáßíïìáé).

ÔÝëïò ç öùôïãñáößá Ýâãáëå ðñïò ôá Ýîù áõôü ðïõ Þèåëå.Ðùò åßíáé ìéá ðáëéÜ, åõ÷Üñéóôç, áíáìíçóôéêÞ öùôïãñáößá,ðïõ èá êñáôÞóåé ãéá ðÜíôá ôçí áíÜìíçóç ôïõ ãÜìïõ êáé ôçòÃåñìáíßáò.

Êáôåñßíá Ôßãêá

33

Çöùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1957 óôï ËéâÜäé Ïëýìðïõêáé åßíáé ôçò ìáèÞôñéáò ¢ííáò ÖùêáÀäïõ. Óôç öùôï-

ãñáößá áðåéêïíßæåôáé ç ãéáãéÜ ìïõ.Ôá êïñßôóéá öïñÜíå ôéò ðáñáäïóéáêÝò óôïëÝò, ãéáôß ìüëéò

åß÷áí ôåëåéþóåé ôçí ðáñÝëáóç. ¸íá áðü ôá êïñßôóéá åßíáé çãéáãéÜ ìïõ. Ç îáíèéÜ êïðÝëá äßðëá áðü ôç ãéáãéÜ ìïõ åßíáé çáäåñöÞ ôçò, ç èåßá Äþñá. Ôçí Üëëç êïðÝëá äåí ôçí áíáãíùñß-æù.

Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áðü Ýíá ðåñáóôéêü öùôïãñÜ-öï. Áðü ü,ôé âëÝðù ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå ôç öùôïãñáößá íáåßíáé ïëüóùìç. Ôï ìüíï ðïõ ìðïñþ íá áíáãíùñßóù óôá ðñü-óùðÜ ôïõò åßíáé üôé ôï âëÝììá ôïõò ôï Ý÷ïõí åðéêåíôñþóåé óôïöùôïãñÜöï.

Áðü ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ ìïõ Ýäùóå ç ãéáãéÜ ìïõ êáôÜëá-âá üôé ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êïíôÜ óôçí ðëáôåßá. Ôá êï-ñßôóéá äåí öáßíïíôáé ïýôå ÷áñïýìåíá ïýôå ëõðçìÝíá, áðëÜðïëý óïâáñÜ. Ãéá åêåßíç ôçí åðï÷Þ Þôáí äýóêïëï íá âñåéòöùôïãñÜöï ãéáôß äåí Þôáí ðïëõæÞôçôç áõôÞ ç äïõëåéÜ êáé ïêüóìïò äåí åß÷å ëåöôÜ ïýôå êáëÜ êáëÜ íá öÜåé. Ç ãéáãéÜ ìïõÞôáí ðïëý óïâáñÞ óôç öùôïãñáößá. Åêôüò üìùò áðü óïâáñÞ,öáßíåôáé êáé ðïëý êïõñáóìÝíç.

ÁõôÞ ç öùôïãñáößá Ý÷åé óõíáéóèçìáôéêÞ áîßá ãéá ìÝíá êáéãéá ôç ãéáãéÜ ìïõ, ãé' áõôü äå èá ôçí ðåôÜîïõìå ðïôÝ!

¢ííá ÖùêáÀäïõ

35

Çöùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå óôï öùôï-ãñáöåßï ôïõ ÓÜôóé* óôçí Êáôåñßíç. Ç öùôïãñáößá

ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1953. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ìåôÜ ôï ãÜìï.Ï ãÜìïò Ýãéíå óôç Èåóóáëïíßêç áëëÜ ç öùôïãñáößá ôñáâÞ-÷ôçêå óôçí Êáôåñßíç. Åßíáé ï ðáððïýò êáé ç ãéáãéÜ ìïõ.

Ç öùôïãñáößá åßíáé óêçíïèåôçìÝíç, ãéáôß, êïéôÜíå ôçí êÜ-ìåñá. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï èÝìá åßíáé êåíôñáñé-óìÝíï. Ôï öùò Ýñ÷åôáé áðü ôá ðëÜãéá. Ôï ðëÜíï åßíáé êïíôé-íü. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé óôï ýøïò ôïõ ìáôéïý. Ç öùôïãñáößáðåñéëáìâÜíåé ôá ðñüóùðá êáé äõï êáëÜèéá áðü ôï ãÜìï. Çöùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áñïýìåíáêáé óïâáñÜ. ÖïñÜíå íõöéêü êáé ãáìðñéÜôéêï êïóôïýìé. Ï ÷þ-ñïò åßíáé öùôïãñáöéêüò.

Ç öùôïãñáößá åßíáé ìåôÜ ôï ãÜìï. ÕðÜñ÷ïõí êáé Üëëåòöùôïãñáößåò ôïõ ãÜìïõ. ÌåôÜ ôç öùôïãñáößá áõôÞ ìðïñåßíá áêïëïýèçóáí êáé Üëëåò. Ç öùôïãñáößá äéáóþèçêå áðüôïí ðáððïý ìïõ. Ç öùôïãñáößá åßíáé ïéêïãåíåéáêü êåéìÞëéï.

Ç ãéáãéÜ ìïõ äåí Ý÷åé ðåôÜîåé ôçí áíèïäÝóìç.

Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ

*Ðñüêåéôáé ãéá ôïí áåßìíçóôï óçìáíôéêü êáëëéôÝ÷íç öùôï-ãñÜöï ôçò ðüëçò ìáò ÓÜââá Ôóéëéãêéñßäç.

37

Çöùôïãñáößá åßíáé ôçò Êùíóôáíôßíáò Óõìåùíßäïõ. Çöùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï 1958 üôáí ç ãéáãéÜ ìïõ Þ-

ôáí åßêïóé ÷ñïíþí. ÔñáâÞ÷ôçêå óôï Áãñßíéï, óôï öùôïãñá-öåßï ÆõèÜëç. ÔñáâÞ÷ôçêå ìåôÜ áðü Ýíá ãÜìï.

Ôï âëÝììá ôçò åßíáé óêåðôéêü. Äåí êïéôÜåé óôï öáêü. ¹-ôáí áíáìíçóôéêÞ ìåôÜ áðü Ýíá ãÜìï. Ç öùôïãñáößá åßíáéóôçìÝíç êáé ç ëÞøç åðáããåëìáôéêÞ. ¸÷ïõìå ÷áìçëü öùôéóìüìüíï óôï ðñüóùðï. Ï öùôïãñÜöïò Þôáí êïíôÜ êáé óôï ýøïòôïõ êåöáëéïý. Ðéóôåýù üôé äéÜëåîå ï öùôïãñÜöïò áõôÞ ôçèÝóç ãéáôß åßíáé êáëÞ ãéá ðïñôñÝôï.

ÊÜèå öùôïãñÜöïò èÝëåé íá äåßîåé ôçí ðñïóùðéêüôçôá ôïõðñïóþðïõ ðïõ öùôïãñáößæåé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíç-óç. Ôï öüíôï åßíáé óêïýñï ãéá íá öáíåß ôï ðñüóùðï. ÖïñÜåéðáëôü êáé Ýíá Üóðñï öïõëÜñé. Åðßóçò ôá ìáëëéÜ ôçò åßíáéóãïõñÜ êáé öïñÜåé êáé óêïõëáñßêéá. Ôï ÷ôÝíéóìá ôçò åßíáéðåñéðïéçìÝíï. Ï öùôéóìüò Ýñ÷åôáé áðü ìðñïóôÜ. Ôï âëÝììáåßíáé ïíåéñïðüëï.

Åêåßíç ôçí åðï÷Þ ïé ãõíáßêåò äåí ðåñéðïéïýíôáí ôï ðñü-óùðü ôïõò üóï óÞìåñá. Áõôü ôï âëÝðïõìå áðü ôá öñýäéá. Ôü-ôå Ýäéíáí ìåãáëýôåñç óçìáóßá óôá øõ÷éêÜ ÷áñßóìáôá ðáñÜóôçí åîùôåñéêÞ åìöÜíéóç. Ðáñáôçñïýìå üôé åíþ åßíáé áðëÞâãÜæåé ìéá ïìïñöéÜ êáé ìéá ëÜìøç. ÊÜèå åðï÷Þ ç åêôßìçóçôçò ïìïñöéÜò áëëÜæåé.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

39

Çöùôïãñáößá åßíáé äéêéÜ ìïõ. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1947óôçí ÊáëáìðÜêá. Ç öùôïãñáößá Ý÷åé ôñáâç÷ôåß óôï

óôñáôü. Óôï áñéóôåñü ìÝñïò ôçò öùôïãñáößáò áðåéêïíßæåôáéï ðáððïýò ìïõ. Óôç äåîéÜ ðëåõñÜ áðåéêïíßæåôáé Ýíáò ößëïòôïõ, ðïõ ãíþñéóå óôï óôñáôü. Ôïí ðáððïý ìïõ ôïí ëÝíå ÃéÜí-íç. Ôï ößëï ôïõ äåí îÝñù.

Ç öùôïãñáößá äåí åßíáé öõóéêÞ áëëÜ óôçìÝíç. Ôï óôÞóéìïêáé ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ôï öùôïãñÜöï äåí ôïí ãíù-ñßæù.

Óôï öüíôï õðÜñ÷åé Ýíá ðáíß. ºóùò ãéá íá ìç öáßíåôáé êÜôéðïõ åìðïäßæåé ôï ðïñôñÝôï. ºóùò íá åßíáé êáé óêçíÞ. Ôï ôï-ðßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ÷éïíéóìÝíï.

Ôá ðñüóùðá ôçò öùôïãñáößáò åßíáé óïâáñÜ. Ôï ðñüóùðïôïõ ðáððïý ìïõ åßíáé ÷áëáñü åíþ ôïõ ößëïõ ôïõ óöéãìÝíï.

Ôá ðñüóùðá ôçò öùôïãñáößáò öïñÜíå óôñáôéùôéêÜ ñïý÷áêáé êáðÝëá. Ôá êáðÝëá ôüôå ôá öïñïýóáí óôá ðëÜãéá ôïõ êå-öáëéïý ôïõò. ÖïñÜíå ãéá ìðëïýæåò êÜôé óáí óáêÜêéá, ðïõ ôáêïõìðþíïõí. ÁõôÜ Ý÷ïõí äåîéÜ êáé áñéóôåñÜ ôóÝðåò. Ôá ðá-íôåëüíéá ðïõ öïñÜíå åßíáé ÷ïíôñÜ üðùò áõôÜ ðïõ öïñïýóáíóôï ðÜíù ìÝñïò ôïõ óþìáôïò. Ôá ìðáôæÜêéá ôïõ ðáíôåëïíéïýôá Ýâáæáí ìÝóá óôéò ìðüôåò êáé ãéá íá ìçí ôïõò ðÝöôåé ôï ðá-íôåëüíé öïñïýóáí öáñäéÝò, ìåãÜëåò æþíåò. ÔÝëïò öïñïýóáíìðüôåò ãéá íá áíôÝ÷ïõí óôï ÷éüíé.

Ìéá ëåðôïìÝñåéá óôç öùôïãñáößá åßíáé üôé êáôáëáâáßíïõ-ìå üôé åßíáé ìÝñá áëëÜ áðü ðïý Ýñ÷åôáé ôï öùò; ÅìÝíá üìùò çãíþìç ìïõ åßíáé üôé ôï öùò Ýñ÷åôáé áðü áñéóôåñÜ ãéáôß õðÜñ-÷åé óêßáóç óôá äåîéÜ êáé üôé ï öùôïãñÜöïò åßíáé åõèåßá ìå ôáìÜôéá ôùí óôñáôéùôþí.

Ôï áãáðçìÝíï ìïõ óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ôï ðþòåßíáé óôçìÝíïé ïé óôñáôéþôåò.

ÃéÜííçò ÂáñâáñÝæïò

41

Çöùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôç Âåíåôßá ôçò Éôáëßáò ôï1967. Ç öùôïãñáößá åßíáé ôïõ ÊõñéÜêïõ Ìïõñßêá. Ç

ãéáãéÜ ôïõ ÊõñéÜêïõ ðÞãå Ýíá ôïõñéóôéêü ôáîßäé. Ç Âåíåôßá åßíáé áðü ôá ðéï ãíùóôÜ ìÝñç ôïõ êüóìïõ. Ç öù-

ôïãñáößá Ý÷åé ôñáâç÷ôåß ôç ìÝñá êáé åßíáé Ýíá ÷áñáêôçñéóôéêüôïðßï ôçò Âåíåôßáò. Ôï ôïðßï åßíáé óõììåôñéêü. Ôá óðßôéá, ç ãÝ-öõñá êáé ôï íåñü åßíáé óõììåôñéêÜ. Ôç óõììåôñßá ôç ÷áëÜåé ïôïß÷ïò ðïõ âñßóêåôáé óôá áñéóôåñÜ. Ðéèáíüí ï öùôïãñÜöïòäåí õðïëüãéóå êáëÜ ôï êÜäñï ôïõ.

Óå ðñþôï åðßðåäï âëÝðïõìå ôï êáíÜëé, üðïõ õðåñéó÷ýåé çâÜñêá, ôï íåñü êáé ï ôïß÷ïò åíüò óðéôéïý. Óå äåýôåñï åðßðåäïâëÝðïõìå ôç ãÝöõñá, ç ïðïßá óõììåôñéêÜ êüâåé ôï êáíÜëé. Åðß-óçò ç ãÝöõñá êüâåé ôçí ïðôéêÞ ðïñåßá ôïõ íåñïý ðïõ êáôåõèý-íåôáé êáôáêüñõöá ðñïò ôïí ïõñáíü. Ôï íåñü áðïôåëåß ôïí Ü-îïíá óõììåôñßáò. Óôï ôñßôï åðßðåäï âëÝðïõìå óðßôéá ôá ïðïßáÝ÷ïõí ôçí ßäéá áñ÷éôåêôïíéêÞ. Ìáò åíôõðùóéÜæïõí ôá ñïý÷áðïõ áéùñïýíôáé. Ç Ýëëåéøç ìðáëêïíéþí ôïõò áíáãêÜæåé íáêñåìïýí ôá ñïý÷á ìå ôÝôïéï ôñüðï. Óå Ýíá ôÝôáñôï åðßðåäïâëÝðïõìå ôïí ïõñáíü ðïõ êëåßíåé ôï ôïðßï.

Ôï âÜèïò ðåäßïõ ôçò öùôïãñáößáò ìáò åßíáé ìåãÜëï. Ôá å-ðßðåäá óôç öùôïãñáößá ìáò áíáðôýóóïíôáé êáôáêüñõöá. ÌáòåíôõðùóéÜæåé üôé ëåßðåé ï Üíèñùðïò áðü ôï ôïðßï. ºóùò ãéáôß ïöùôïãñÜöïò Þèåëå íá äþóåé ìåãÜëç áîßá óôç öùôïãñáößá ôïõ.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

43

Çöùôïãñáößá åßíáé äéêÞ ìïõ. Óôçí åéêüíá áðåéêïíßæå-ôáé ç ãéáãéÜ ìïõ êáé ï ðáððïýò ìïõ. Ï ðáððïýò ìïõ

öùôïãñáöÞèçêå ìå ôç óôïëÞ ðïõ õðçñåôïýóå óôï ðåæéêü. ÇãéáãéÜ ìïõ öïñÜåé Ýíá ùñáßï ôáãéåñÜêé ôçò åðï÷Þò. Ç öùôï-ãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå ôï öèéíüðùñï ôïõ 1960 ãéá åíèýìéï.

ÂãÞêå óôï öùôïãñáöåßï êáé ü÷é áðü ðëáíüäéï öùôïãñÜ-öï. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áìïãåëáóôÜ êáé ÷áñïýìåíá. Ç öù-ôïãñáößá åßíáé êÜäñï. Ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå Ýíá áíïé÷ôü-÷ñùìï öüíôï. Åðßóçò äéÜëåîå íá öùôßóåé áðü ðÜíù äåîéÜ.Ôï ðëÜíï ôçò åßíáé êïíôéíü êáé ï öùôïãñÜöïò ðéèáíüí íáóôåêüôáí óôá ãüíáôá. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ.

ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

45

Çöùôïãñáößá åßíáé ôçò Ãåùñãßáò Ëáìðïíßêïõ. ÔñáâÞ-÷ôçêå ôï 1947-48. Ôç öùôïãñáößá ôçí ôñÜâçîå Ýíáò

ðëáíüäéïò öùôïãñÜöïò óôï êÝíôñï ôçò Êáôåñßíçò. Ç öùôï-ãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå åðåéäÞ âñÝèçêáí áõôÜ ôá ôÝóóåñá îáäÝñ-öéá ìáæß.

Ôá ðñüóùðá ðïõ âëÝðïõìå êáôÜãïíôáé üëá áðü ôï ÄßïíÐéåñßáò êáé åßíáé áðü áñéóôåñÜ ðñïò ôá äåîéÜ : Ãéþñãïò Ëá-ìðïíßêïò (ðáððïýò ìïõ), Èåüäùñïò Ëáìðïíßêïò, ÃéþñãïòÌðáíéÜò, ÄçìÞôñçò Êïõôñïõëüò. Öïñïýí üëïé êáèçìåñéíÜñïý÷á åêôüò áðü Ýíáí ðïõ åßíáé óôñáôéþôçò.

Ðßóù ôïõò âëÝðïõìå ðïëëÜ äÝíôñá êáé êÜôù õðÜñ÷åé ÷þ-ìá, áí êáé, üðùò åßðáìå, ç öùôïãñáößá åßíáé ôñáâçãìÝíçóôïí êåíôñéêü äñüìï ôçò Êáôåñßíçò.

Ï öùôïãñÜöïò óôÝêåôáé ìðñïóôÜ áðü ôçí ðáñÝá.¼ëïéãíùñßæïõí üôé ôïõò öùôïãñáößæåé. Åßíáé óêçíïèåôçìÝíï üôé ïóôñáôéþôçò êïéôÜ óå Üëëç êáôåýèõíóç áð’ áõôÞ ðïõ âñßóêåôáéç ìç÷áíÞ. Ôï öùò óôç öùôïãñáößá ðñÝðåé íá Ýñ÷åôáé áðü ðß-óù êáé ç þñá ðñÝðåé íá åßíáé ìåóçìåñéáíÞ ãéáôß äå öáßíïíôáéïé óêéÝò. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï êáé ï öùôïãñÜöïò üñèéïò.

ÖáíôÜæïìáé ðùò ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå áðü Ýíáí öù-ôïãñÜöï ðïõ, ìÝ÷ñé ðñéí ëßãá ÷ñüíéá, åß÷å óôçìÝíç ôç ìç÷áíÞôïõ óå ôñßðïäá óôï ÓéíôñéâÜíé*. ÁõôÞ ç öùôïãñáöéêÞ ìç÷áíÞåß÷å Ýíá ìáýñï ýöáóìá ìå ôï ïðïßï óêåðáæüôáí ï öùôïãñÜ-öïò ãéá íá êüâåé ôï öùò êáé öùôïãñÜöéæå.

ÔÝëïò èÝëù íá ðù ðùò ï ðáððïýò ìïý åßðå íá ðñïóÝ÷ù ðï-ëý ôç öùôïãñáößá, ãéáôß áðïôåëåß óçìáíôéêü åíèýìéï, áöïýôá äýï ìåãáëýôåñá îáäÝñöéá ôïõ, ðïõ åéêïíßæïíôáé äåîéÜ, Ý-÷ïõí äõóôõ÷þò ðåèÜíåé.

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

*Êåíôñéêü óçìåßï ôçò Êáôåñßíçò.

47

ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1968. Ç ðåñéï÷Þ åßíáé ç Äïëß÷ç Åëáóóüíáò. Çöùôïãñáößá åßíáé ôïõ ÁíôñÝá ÂáóéëåéÜäç. Åßíáé ìéá ïéêï-

ãåíåéáêÞ öùôïãñáößá óôï ÷þñï åñãáóßáò. Ôï ðëÜíï ôçò åßíáé ìå-óáßï. Ôï êÜäñï ðåñéëáìâÜíåé ìéá ïéêïãÝíåéá êôçíïôñüöùí. Ç öù-ôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôï ýøïò ôïõ ìáôéïý. Ï öùôïãñÜöïò èá Þôáíüñèéïò.

Ôï ðñþôï ðëÜíï åßíáé ç ïéêïãÝíåéá êáé ôá æþá êáé óôï äåýôåñïðëÜíï õðÜñ÷ïõí óôÜâëïé êáé óðßôéá. Ç öùôïãñáößá ìáò äåß÷íåéóõããåíéêÜ ðñüóùðá ôïõ óõììáèçôÞ ìáò êáé óõãêåêñéìÝíá ôç ìçôÝ-ñá ôïõ óå ìéêñÞ çëéêßá, ôïí ðáððïý êáé ôç ãéáãéÜ ôïõ. Åðßóçò âëÝ-ðïõìå Ýíá ãÜéäáñï öïñôùìÝíï êáé ðñüâáôá. Ôï ãáúäïýñé ìðïñåßíá åßíáé öïñôùìÝíï ìå æùïôñïöÝò êáé ìå ãêéïýìéá ðïõ âÜæïõí ôïãÜëá. ÖïñÜíå êÜðåò êáé Üëëá ñïý÷á ìÜëëéíá. Êáôáëáâáßíïõìå üôéåßíáé ÷åéìþíáò áðü ôï äÝíôñï ðßóù ôïõò, ôï íôýóéìï ôïõò êáé ôï ÷éü-íé óôéò ëáìáñßíåò. Ïé óôÜâëïé êáé ïé áðïèÞêåò åßíáé ðÝôñéíåò êáé Ý-÷ïõí ÷ôéóôåß ìå ôïí ðáñáäïóéáêü ôñüðï. Óýìöùíá ìå ôç ìáñôõñßáôïõ óõììáèçôÞ ìáò (óçìåñéíÞ çìåñïìçíßá 29-2-2008) ôï ôïðßï óÞ-ìåñá äåí Ý÷åé áëëÜîåé. Ïé Üíôñåò ôçò ïéêïãÝíåéáò êñáôÜíå ãêëß-ôóåò, ôéò ïðïßåò ÷ñçóéìïðïéïýí êáé óÞìåñá ïé ãåñïíôüôåñïé áðü ôá÷ùñéÜ.

Ìðïñåß íá öùôïãñáöÞèçêáí ãéá íá Ý÷ïõí Ýíá åíèýìéï. Åðßóçòìðïñåß åêåßíç ç ìÝñá íá Þôáí óçìáíôéêÞ ãé' áõôïýò, ð.÷. íá ãåííïý-óáí êÜðïéá ðñüâáôá Þ íá ãéüñôáæáí êÜôé óçìáíôéêü. Ôá ðñüóùðáôïõò åßíáé ÷áñïýìåíá êáé ÷áìïãåëáóôÜ. Ôá ðñüóùðá Ý÷ïõí óôçèåßãéá íá öùôïãñáöçèïýí. Ôï êïñéôóÜêé êñáôÜåé Ýíá ðñïâáôÜêé êáé ïÜíôñáò äßðëá ÷áúäåýåé Ýíá ðñüâáôï. Áðü áõôü êáôáëáâáßíïõìå üôéÝ÷ïõí óôåíÞ ó÷Ýóç ìå ôá æþá ôïõò. Ôá áãáðïýí ðïëý.

Ôï ðéï äõíáôü óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç ãéáãéÜ ìå ôï åã-ãïíÜêé êáé ôï êïñéôóÜêé ìå ôï æþï. Ðéèáíüí íá åßíáé ðñùß êáé ï Þ-ëéïò åßíáé ÷áìçëÜ. Ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôéò óêéÝò. Ðñïöáíþòôåëåßùóáí ôéò äïõëåéÝò ôïõò ãéáôß âëÝðïõìå ôá ãêéïýìéá öïñôùìÝ-íá. Ôüôå üëïé âïçèïýóáí óôéò äïõëåéÝò ôïõ óðéôéïý. Ç ãõíáßêá ðñü-óå÷å ôá ðáéäéÜ, äïýëåõå êáé Ýêáíå ôéò äïõëåéÝò ôïõ óðéôéïý.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

49

ÏêÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ï Ãéþñãïò Æáëßêáò.Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êáôÜ ôç äéÜñêåéá åêðáé-

äåõôéêÞò åêäñïìÞò ôïõ êáôç÷çôéêïý óôï ÷ùñéü ÊåñáôÝá ôçòÁèÞíáò. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé Ýíáò øÜëôçò ôçò åíïñßáò.

Óôç öùôïãñáößá áðåéêïíßæåôáé ï ðáðá-ÓÜââáò êáé ôïêáôç÷çôéêü ôçò åíïñßáò ôïõ. Ç åíäõìáóßá åßíáé êïìøÞ êáéôá ðåñéóóüôåñá êïñßôóéá öïñÜíå ìáíôßëéá. Áðåéêïíßæåôáéôï åóùôåñéêü ôïõ íáïý ôçò Ðáíáãßáò ôçò ÊåñáôÝáò. Ç öù-ôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå êáôÜ ôç äéÜñêåéá ìéáò åêðáéäåõôéêÞòåêäñïìÞò. Ôï ðëÜíï åßíáé ìåóáßï êáé ï öùôïãñÜöïò üñèéïò.

Óôç öùôïãñáößá áíÜìåóá óå üëá áõôÜ ôá ðáéäéÜ åßíáéêáé äýï áäÝñöéá ôçò ìçôÝñáò ìïõ.

¼ëá ôá êïñßôóéá åßíáé óå óôÜóç ðñïóï÷Þò êáé ôá ðåñéó-óüôåñá ðáéäéÜ êïéôïýí ôï öáêü ôçò öùôïãñáöéêÞò ìç÷áíÞò.Ç ðçãÞ öùôüò åßíáé áðü ôçí ðÜíù áñéóôåñÞ ðëåõñÜ êáé åß-íáé ðéèáíüí áðü êÜðïéï öùôéóôéêü áðü ôç èÝóç ôïõ øÜëôç.ÊáôÜ ôç ãíþìç ìïõ êáé ôç ãíþìç ìåñéêþí óõììáèçôþí ìïõåíôýðùóç êÜíåé ôï üôé ôüôå óôï êáôç÷çôéêü ðÞãáéíáí ìüíïêïñßôóéá.

Ãéþñãïò Æáëßêáò

51

ÏêÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç ÔÜíéá Óåúôáñßäïõ, çïðïßá Ý÷åé óõããåíéêÞ ó÷Ýóç ìå ôá ðñüóùðá ôçò öùôï-

ãñáößáò. Ç öùôïãñáößá ôñáâÞ÷ôçêå óôç ÄñÜìá ôï 1928. ÏéÜíèñùðïé ðïõ áðåéêïíßæïíôáé óôç öùôïãñáößá Ý÷ïõí ó÷ÝóçêïõíéÜäïõ êáé ãáìðñïý.

Êáôáëáâáßíïõìå üôé ç öùôïãñáößá åßíáé ðáëéÜ áðü ôéòãñáôóïõíéÝò ðïõ Ý÷åé ðÜíù ôçò êáé ãåíéêÜ áðü ôç öèïñÜ. Çöùôïãñáößá åßíáé ðïñôñÝôï. Ï öùôïãñÜöïò ôñÜâçîå ôïõò åé-êïíéæüìåíïõò áðü êïíôéíÞ áðüóôáóç êáé ôï ýøïò ôïõ êåöá-ëéïý. Ï öùôïãñÜöïò óôï êÜäñï ôïõ ðåñéÝëáâå ôá ðñüóùðá á-ðü ôç ìÝóç êáé ðÜíù. Ï öùôïãñÜöïò öþôéóå ôï èÝìá ôïõ áðüðÜíù äåîéÜ. Ðéèáíüí íá öþôéóå êáé áðü ìðñïóôÜ. Áõôü ôï êá-ôáëáâáßíïõìå áðü ôéò óêéÝò. Ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå öüíôï ìï-íü÷ñùìï. Ôï äéÜëåîå ãéá íá êÜíåé áíôßèåóç ìå ôá óêïýñá ñïý-÷á ôùí ðñïóþðùí. Ç öùôïãñáößá Þôáí óôçìÝíç. Ôá óþìáôáåßíáé ôïðïèåôçìÝíá ðëÜãéá êáé ôá êåöÜëéá åßíáé ãõñéóìÝíáðñïò ôï öáêü.

Êáôáëáâáßíïõìå ðùò ç öùôïãñáößá åßíáé áíáìíçóôéêÞêáé, üðùò ìáò åßðå ç óõììáèÞôñéá ìáò, ôá äõï áõôÜ Üôïìá Þ-ôáí ðÜíôá ìáæß. ¹ôáí á÷þñéóôá.

Ç óôïëÞ åßíáé ìÜëëéíç êáé ìÜëëïí óôñáôéùôéêÞ. Ôï ðñüóù-ðï ôïõ åíüò åßíáé óïâáñü åíþ ôïõ Üëëïõ åßíáé åëáöñþò ÷áìï-ãåëáóôü. Ôï ðéï äõíáôü óçìåßï ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ôá ìÜ-ôéá ôïõò, ôá ïðïßá äåß÷íïõí ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõò. Äéáêñßíïõ-ìå ìéá èëßøç. Åðßóçò ôï óôüìá ìðïñåß íá åßíáé ÷áìïãåëáóôü å-íþ ôá ìÜôéá óôåíá÷ùñçìÝíá.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

53

ÏêÜôï÷ïò ôçò öùôïãñáößáò åßíáé ç Ìáñßá ËáãïãÝñïõ.ÔñáâÞ÷ôçêå ôï 1960. Ï Üíôñáò ôñáâÞ÷ôçêå ôçí ðåñßï-

äï ôùí Áðïêñéþí åíþ ç ãõíáßêá ôï öèéíüðùñï. Ï ðáððïýò ôçòôñáâÞ÷ôçêå åäþ óôçí Êáôåñßíç, åíþ ç ãéáãéÜ óôï Êéëêßò.

Ïýôå ï Üíôñáò áëëÜ ïýôå êáé ç ãõíáßêá êïéôÜíå óôï öáêü.Ï öùôïãñÜöïò Ýíùóå ôéò öùôïãñáößåò, áí êáé Þôáí äéáöïñå-ôéêÝò, îå÷ùñéóôÝò. Ïé öùôïãñáößåò åðåéäÞ ôáßñéáæáí óôï âëÝì-ìá êáé óôçí áðüóôáóç ôïðïèåôÞèçêáí ìáæß óå êïñíßæá. Ïé öù-ôïãñáößåò ôñáâÞ÷ôçêáí ëüãù ôïõ áññáâþíá ôïõò. Åßíáé óêç-íïèåôçìÝíåò. Ç ëÞøç åßíáé åðáããåëìáôéêÞ. Ç öùôïãñáößá åß-íáé áóðñüìáõñç. ¸÷ïõìå óõíïëéêü öùôéóìü óå ïëüêëçñï ôïóþìá. Ï öùôïãñÜöïò åßíáé êïíôÜ êáé óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý.Ðéóôåýù üôé ï öùôïãñÜöïò äéÜëåîå áõôÞ ôç èÝóç ãéáôß åßíáé çêáëýôåñç èÝóç ãéá ðïñôñÝôï.

ÊÜèå öùôïãñÜöïò èÝëåé íá äåßîåé ôçí ðñïóùðéêüôçôá ôïõáíèñþðïõ ðïõ öùôïãñáößæåé. Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç.Ïé öùôïãñáößåò äåí Ý÷ïõí õðïóôåß ìïíôÜæ. Ôï öüíôï åßíáéãêñßæï. Ç ãõíáßêá öïñÜåé Ýíá áðëü êáé åðßóçìï ðïõêÜìéóïêáé ôï ðñüóùðü ôçò åßíáé âáììÝíï. ÖïñÜåé óêïõëáñßêéá êáé ôïìáëëß åßíáé ÷ôåíéóìÝíï. Ï Üíôñáò öïñÜåé óôïëÞ êáé ôá ìáëëéÜôïõ åßíáé áðëÜ. Ï öùôéóìüò Ýñ÷åôáé áðü ðÜíù, ìðñïóôÜ êáé ß-óùò ëßãï áñéóôåñÜ. Ôï ðñüóùðï ôïõ Üíôñá åßíáé ãáëÞíéï, åíþôçò ãõíáßêáò åßíáé ëßãï ðéï Üãñéï. ºóùò, åðåéäÞ ç ãõíáßêá Ý÷åéÝíôïíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ, íá Ý÷åé ðéï áãñéåìÝíï ðñüóùðï.

Åêåßíç ôçí åðï÷Þ ïé ãõíáßêåò äåí ðåñéðïéïýíôáí ôï ðñüóù-ðü ôïõò üóï óÞìåñá. Áõôü ôï êáôáëáâáßíïõìå áðü ôá öñýäéá.Ïðüôå ìðïñåß íá Ýäéíáí ðåñéóóüôåñç óçìáóßá óôïí åóùôåñéêüêüóìï êáé óôá øõ÷éêÜ ÷áñßóìáôá ðáñÜ óôçí åîùôåñéêÞ åìöÜ-íéóç. Åðßóçò ðáñáôçñïýìå üôé ìðïñåß ïé ãõíáßêåò íá åßíáé á-ðëÝò, áëëÜ âãÜæïõí ìéá ëÜìøç, áãíüôçôá êáé ïìïñöéÜ. ÊÜèå å-ðï÷Þ ç åêôßìçóç ôçò ïìïñöéÜò áëëÜæåé, åßíáé äéáöïñåôéêÞ.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

55

Çöùôïãñáößá åßíáé ôçò ÖáíÞò Ìüêá. ÔñáâÞ÷ôçêå ôï1929 (9 Äåêåìâñßïõ) óôç Backnang ôçò Ãåñìáíßáò

ìåôÜ ôï ãÜìï ôïõò. Êáôáëáâáßíïõìå üôé ðÞãáí óå öùôïãñáöåßï ëüãù ôïõ óôç-

óßìáôïò ôïõ ðÝðëïõ ôçò íýöçò, ðïõ ôõëßãåôáé ãýñù áðü ôá ðü-äéá ôçò. Ç öùôïãñáößá åßíáé óôçìÝíç êáé ï öùôïãñÜöïò ãéáíá äåßîåé ôï óôåíü äåóìü áíÜìåóá óôï æåõãÜñé Ýíùóå ôá ÷Ý-ñéá ôïõò. Ï öáêüò åßíáé êáíïíéêüò êáé ç öùôïãñáößá ôñáâÞ-÷ôçêå óôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý. Ç öùôïãñáößá Þôáí áóðñü-ìáõñç. ¼ìùò ï äÜóêáëüò ìáò ôçí åðåîåñãÜóôçêå óôï êï-ìðéïýôåñ êáé ôçò Üëëáîå ÷ñþìá*. Öùôéóìüò õðÜñ÷åé ðáíôïýáëëÜ ìÜëëïí ðéï Ýíôïíïò åßíáé óôá áñéóôåñÜ ëüãù ôçò ÜôïíçòóêéÜò ôïõ Üíôñá ðñïò ôá äåîéÜ. Ï öùôïãñÜöïò âñéóêüôáíóôï ýøïò ôïõ êåöáëéïý ãéá íá ôïíßóåé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõðñïóþðïõ. ÁëëÜ ôáõôü÷ñïíá âñéóêüôáí óå êÜðïéá áðüóôáóçãéá íá äåßîåé ôç óôÜóç ôùí óùìÜôùí.

Ç öùôïãñáößá äåí Ý÷åé êßíçóç. Ôá ðñüóùðá åßíáé ÷áñïý-ìåíá, áëëÜ êáé ôá äõï ÷áìïãåëïýí åëáöñÜ êáé ü÷é õðåñâïëé-êÜ. Ôá ìáëëéÜ ôçò íýöçò åßíáé ðåñéðïéçìÝíá ëüãù ôçò ðåñß-óôáóçò êáé åßíáé åëáöñþò âáììÝíç. Åðßóçò ï Üíôñáò åßíáé ôïßäéï ðåñéðïéçìÝíïò. ¹ôáí ÷åéìþíáò. Áõôü ôï êáôáëáâáßíïõ-ìå áðü ôï íõöéêü, ôï ïðïßï åßíáé ìáêñõìÜíéêï.

ÏìáäéêÞ åñãáóßá

*Ç ðñùôüôõðç öùôïãñáößá åßíáé áóðñüìáõñç. Äüèçêåóôïõò/óôéò ìáèçôÝò/ôñéåò ìå áðï÷ñþóåéò ôïõ óÜðéïõ ìÞëïõ (äéôï-íéêÞ) ìåôÜ áðü åðåîåñãáóßá óôïí õðïëïãéóôÞ. Áõôü Ýãéíå ãéá íáêáôáëÜâïõí ïé ìáèçôÝò ôéò äõíáôüôçôåò ôçò ôå÷íïëïãßáò êáé ôïðüóï åýêïëá ìðïñåß êáíåßò íá áëëïéþóåé ôçí ðñáãìáôéêüôçôá.

ÁÕÔÏÂÉÏÃÑÁÖÉÅÓ

ÃåííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç óôéò 28 Öåâñïõáñßïõ 1997çìÝñá ÔóéêíïðÝìðôç. Ôï âÜñïò ìïõ Þôáí 3,5 êéëÜ êáé

ôï ýøïò ìïõ 51 ðüíôïé. ¹ìïõí Ýíá Þñåìï ìùñü. Âáðôßóôçêá óôçí Áãßá Ðáñá-

óêåõÞ óå çëéêßá ðÝíôå ìçíþí. Ôá ðñþôá ëüãéá ðïõ åßðá Þôáí:ìðáìðÜ, ìáìÜ, Üíôé, íôéíôßô êáé ëïëü. Öïñïýóá öüñìåò, ðá-íôåëüíéá êáé ðïõêÜìéóá. ¸ðáéæá ìå ôçí ìðÜëá êáé ìå ðáæë.ÐïëëÝò öïñÝò äåí Ýëåãá êáëÜ ôéò ëÝîåéò êáé äå ìå êáôáëÜâáé-íáí.

¼ôáí ç ìáìÜ ìïõ ìå Ýâáæå ãéá ýðíï, ìïõ Ýëåãå ðïëëÜ ôñá-ãïýäéá êáé ðáñáìýèéá. Ôá áãáðçìÝíá ìïõ Þôáí: ç Ñçíïýëá, ïãÜéäáñïò, ï êïíôïñåâõèïýëçò, ï ìïëõâÝíéïò óôñáôéþôçò. Ìåöþíáæáí áóðñïýëç, üìïñöå, Áíôñßêï, áãÜðç ìïõ êáé ëåâÝíôçìïõ.

Ðñþôç öïñÜ ðÞãá ó÷ïëåßï óôï 9ï Íçðéáãùãåßï, ðïõ Þôáíðïëý ùñáßï. Ç êõñßá ÔÜíéá Þôáí ç äáóêÜëá ìïõ, ðïõ Þôáíðïëý êáëÞ. Ôþñá ðçãáßíù óôï 6ï Äçìïôéêü Ó÷ïëåßï Êáôåñß-íçò. Ï äÜóêáëüò ìïõ åßíáé ï êýñéïò ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò,ðïõ åðßóçò åßíáé ðÜñá ðïëý êáëüò.

ÁíäñÝáò ÂáóéëåéÜäçò

59

Ìå ëÝíå ÃáñïõöáëéÜ Áóôåñßïõ êáé åßìáé 10 ÷ñïíþí.ÃåííÞèçêá óôçí Êáôåñßíç óôéò 10 Éïõëßïõ 1997. Ïé

ãïíåßò ìïõ åßíáé ï ÓôÝëéïò êáé ç Ïëõìðßá. ¸÷ù äýï áäÝñöéá:ôïí Ðáíáãéþôç 18 åôþí êáé ôï ËåõôÝñç 15 åôþí.

¼ôáí ãåííÞèçêá, ôá áäÝñöéá ìïõ åß÷áí îåôñåëáèåß ðïõ åß-÷áí áäåñöïýëá êáé ìÜëùíáí ãéá ôï ðïéïò èá ìå ðÜñåé áãêá-ëéÜ.

Ïé ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò Þôáí : ìðáìðÜ, ìáìÜ êáé èåßá. ÈõìÜ-ìáé, üôáí Üñ÷éóá íá ìéëÜù, ìåñéêÝò ëÝîåéò ôéò Üëëáæá. Ôï ðá-íôåëüíé ôï Ýëåãá ìðåìðÝï, ôï ðáóôßôóéï ðéðßôóéï, ôç ÃåñìáíßáÃáìáíßá êáé ôïí áäåñöïýëç Ôïýëç. Ôïí áäåñöü ìïõ ôïí Ðá-íáãéþôç, åðåéäÞ ç ìáìÜ ìïõ ôïí öþíáæå ÐáíáãéùôÜêï, ôïí Ý-ëåãá ÔÜêï.

Ôá áäÝñöéá ìïý Ý÷ïõí ðïëý ìåãÜëç áäõíáìßá êáé áêüìçêáé ôþñá ìå öùíÜæïõí ìùñü ìïõ, æïõæïõíÜêé ìïõ êáé ãéáâñßìïõ. ÅéäéêÜ ï Ðáíáãéþôçò åßíáé ï ðñïóôÜôçò ìïõ åíþ ìå ôïËåõôÝñç ìáæß äåí êÜíïõìå êáé ÷þñéá äåí ìðïñïýìå.

Ôçí ðñþôç ìÝñá ðïõ ðÞãá óôï ó÷ïëåßï èõìÜìáé üôé äå ìé-ëïýóá êáèüëïõ êáé êáèüìïõí ìüíç óå ìéá ãùíéÜ. Åßìáé ãåíé-êÜ íôñïðáëÞ êáé äåí åêäçëþíïìáé. ¼ôáí üìùò ãíþñéóá ôáðáéäéÜ, Üñ÷éóá íá ãßíïìáé ðéï êïéíùíéêÞ.

¼ôáí Þìïõí ìéêñÞ, ç ìáìÜ ìïý äéÜâáæå ðáñáìýèéá. Ôç ×é-ïíÜôç, ôç Óôá÷ôïðïýôá, ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá, ôá åöôÜêáôóéêÜêéá êáé Üëëá ðïëëÜ.

ÓÞìåñá ðçãáßíù óôçí ÐÝìðôç ôÜîç. ¸÷ù ðïëëïýò ößëïõòêáé ößëåò êáé ðåñíÜù ðïëý êáëÜ.

ÃáñïõöáëéÜ Áóôåñßïõ

61

ÇæùÞ ìïõ Üñ÷éóå ôï 1997 óôéò 8 Áõãïýóôïõ óôçí Êáôå-ñßíç. Áðü ìùñü Þìïõí, üðùò äåß÷íïõí ïé öùôïãñáöß-

åò, ðá÷ïõëüò êáé Üóðñïò.Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá åßíáé áõôÜ ðïõ öïñïýí ôá ìùñÜ.

ÓõíÞèùò öïñìÜêéá êáé ïëüóùìá óôçí áñ÷Þ. ÌåôÜ ðáíôåëï-íÜêéá êáé ìðëïõæÜêéá êáé, áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå, ìïõ Üñåæáí ðï-ëý ôá êáðÝëá êáé ôá ãõáëéÜ çëßïõ. Ïé ëÝîåéò ðïõ äåí ìðïñïý-óá íá ðù Þôáí: êüêá êüëá êáé ôçí Ýëåãá ìðáíôáíôüëá êáé ôïíåñü ßëï.

ÅðåéäÞ ìïõ Üñåæå ðïëý ç ìïõóéêÞ, ïé ãïíåßò ìïõ ç÷ïãñá-öïýóáí ôç öùíÞ ìïõ íá ôñáãïõäÜù («ìÞëï ìïõ êüêêéíï»,ðáéäéêÜ ôñáãïýäéá). Ôá ðáé÷íßäéá, ðïõ ìïõ Üñåæáí íá ðáßæùóôçí áñ÷Þ, åß÷áí ó÷Ýóç ìå Þ÷ïõò êáé öùíÝò. ÌåôÜ Üñ÷éóá íáðáßæù ìå ôïõâëÜêéá óå çëéêßá ðåñßðïõ 2,5 åôþí. ÁñãüôåñáÜñ÷éóá íá áó÷ïëïýìáé ìå ðáæë êáé áðü ü,ôé ëÝåé ç ìáìÜ, ðåñ-íïýóá þñåò öôéÜ÷íïíôáò ðáæë. Ç ìáìÜ ôï âñÜäõ ìå íáíïýñé-æå ìå Ýíá ôñáãïýäé ðïõ ôçò åß÷å ìÜèåé ç ãéáãéÜ ìïõ!!!

Ôá ðáñáìýèéá ðïõ ìïõ äéÜâáæå ç ìáìÜ Þôáí ïé ìýèïé ôïõÁéóþðïõ. ÌÜëéóôá «ôïí Ôæßôæéêá êáé ôïí ÌÝñìõãêá» ôïí Ý-ìáèá áðÝîù. Ï ìðáìðÜò ìïõ ìå öþíáîå ãéá ðñþôç öïñÜ ðá-óÜêá ìïõ, ïìïñöïýëç ìïõ êáé áãüñé ìïõ ãëõêü.

¼ôáí ðéá Þñèå ç þñá íá ðÜù ó÷ïëåßï, ôá ðñÜãìáôá äõ-óêüëåøáí êáé Þìïõí ëßãï ìïõôñùìÝíïò óôçí áñ÷Þ. ÔåëéêÜ Ý-öôáóá óôçí çëéêßá ôùí 11 êáé üëá áõôÜ, ðïõ ìïõ Üñåóáí ìé-êñüò, Ý÷ïõí ãßíåé äéáöïñåôéêÜ!!!

ÃéÜííçò ÂáñâáñÝæïò

63

Êé Ýôóé áñ÷ßæåé ç æùÞ ìïõ! ÃåííÞèçêá óôéò 17 Ïêôùâñß-ïõ ôïõ 1997, çìÝñá ÐáñáóêåõÞ, óôçí ÊëéíéêÞ Âåëßêç,

óôï ìáéåõôÞñéï.¼ôáí Ýãéíá åíüò Ýôïõò, åßðá ôéò ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò. Ïé ëÝ-

îåéò áõôÝò Þôáí: ìáì, Üôá êáé ìáìÜ. Ç ìáìÜ ìïý åß÷å ðåé üôéüëåò ôéò ëÝîåéò ôéò Ýëåãá ìå ðïëý êáëÞ ðñïöïñÜ åêôüò áðü ôïÜëïãï ðïõ ôï Ýëåãá Üãáëï.

Ôá ðáé÷íßäéá ðïõ Ýðáéæá, üôáí Þìïõí ìùñü, Þôáí êÜôé ðïëý÷íïõäùôÜ áñêïõäÜêéá, êïõäïõíßóôñåò, êïýêëåò êáé ìéá ðá-íôüöëá ôçò ìáìÜò ìïõ. Ç ðáíôüöëá ìç óáò ðáñáîåíåýåé. ¸-ðáéñíá ôçí ðáíôüöëá, Ýâáæá ìÝóá ôçí êïýêëá êáé ôçí Ýêáíáðùò ìðÞêå óå áìÜîé.

Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá óõíÞèùò åß÷áí åðÜíù ôïõò áñêïõ-äÜêéá êáé Üëëá. Ôá ÷ñþìáôÜ ôïõò Þôáí ãëõêÜ êáé áðáëÜ.

Ç ìáìÜ ìïõ, üôáí ðÞãáéíá ãéá ýðíï, åñ÷üôáí, Ýðáéñíå Ýíáðáñáìýèé êáé ìïõ ôï äéÜâáæå þóðïõ åãþ áðïêïéìéüìïõí. Áíäåí åñ÷üôáí, ðÞãáéíá ìÝóá êëáßãïíôáò êáé ôçò ôï Ýëåãá. ¸ôóéáõôÞ áíáãêáæüôáí íá Ýñèåé.

Ôï 2003 îåêßíçóá íá ðçãáßíù óôï äçìïôéêü, óôçí ðñþôçôÜîç óôï Á´3. Ï äÜóêáëüò ìáò Þôáí ï ÈùìÜò ÔóéïõñÞò, ðïõôþñá Ý÷åé ðÜñåé óýíôáîç. ¹ôáí êáëüò äÜóêáëïò. ¼,ôé äåíêáôáëáâáßíáìå, åñ÷üôáí êáé ìáò ôï åîçãïýóå. Êé åìåßò ðñï-óðáèïýóáìå üóï ìðïñïýóáìå. Äå ìáò Ýâáæå ðïëëÜ ìáèÞìáôáêáé, üðïôå ôïõ æçôïýóáìå íá êÜíïõìå åéêáóôéêÜ, åêåßíïò äå-÷üôáíå.

Ãåùñãßá ÂïõëãÜñïãëïõ

65

67

ÏíïìÜæïìáé ÖáíÞ Ìüêá êáé ãåííÞèçêá óôéò 2 Áõãïý-óôïõ ôïõ 1997, çìÝñá ÓÜââáôï óôçí Êïëùíßá ôçò Ãåñ-

ìáíßáò. Áí êáé ãåííÞèçêá 2760 ãñáììÜñéá, üóï ìåãÜëùíá ãé-íüìïõí üëï êáé ðéï óôñïõìðïõëÞ. Ôï ìáëëß ìïõ Þôáí áíïé÷ôüêáóôáíü ìå ìðïõêëßôóåò. ¸íá ðñÜãìá ðïõ ìïõ Üñåæå ðïëý íáêÜíù, áðü ü,ôé ìïõ ëÝåé ç ìáìÜ ìïõ Þôáí íá êïéìÜìáé ìå ôçóáëéÜñá óôï ðñüóùðï. Ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá, öõóéêÜ, Þôáí«ìáìÜ» áëëÜ ðïëý óýíôïìá - áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå ïé ãïíåßò ìïõ -ìßëçóá êáèáñÜ êáé åíÜìéóç ÷ñïíþí ìðïñïýóá íá ìéëÜù ìå ï-ëïêëçñùìÝíåò ðñïôÜóåéò. ÊÜðïéåò ëÝîåéò, ü÷é ðïëëÝò, ôéò Üë-ëáæá, ð.÷. ôï æùãñáößæù ôï Ýëåãá æïõæáößæù. Ìïõ Üñåæå ðï-ëý íá ÷ïñåýù åéäéêÜ Ýíá ôñáãïýäé ôçò Britney Spears, ðïõ äåèõìüìáóôå ïýôå ç ìáìÜ ìïõ ïýôå åãþ ôïí ôßôëï. Äåí Þìïõí ðï-ëý æùçñü ðáéäß áðü ü,ôé ìïõ ëÝíå, äåí Ýêáíá æçìéÝò. ÁðëÜ Þ-ìïõí üëç ìÝñá óå êßíçóç êáé ôï óôïìáôÜêé äåí ôï Ýêëåéíáäåõôåñüëåðôï.

Ïé ãïíåßò ìïõ ìå öþíáæáí Öáíßôóù êáé ïé ðáððïýäåò ìïõÖáíïýëá. Ôá ðáñáìýèéá äå ìïõ Üñåæáí êáé Ýôóé ïé ãïíåßò ìïõìïõ ôñáãïõäïýóáí ôá ãíùóôÜ ðáéäéêÜ ôñáãïõäÜêéá, üðùò ôï«Á÷ êïõíåëÜêé», «×áñùðÜ ôá äõï ìïõ ÷Ýñéá» ê.Ü.

Ç ðñþôç ìÝñá óôï ó÷ïëåßï Þôáí ùñáßá. Áðü áõôÞ ôç ìÝñáèõìÜìáé üôé ï äÜóêáëüò ìáò, ï êýñéïò ÈùìÜò, æçôïýóå áðüôïõò óõììáèçôÝò ìïõ êáé åìÝíá íá ìåôñÞóïõìå áðü ôï Ýíá ùòôï åßêïóé.

ÃåíéêÜ æù Þñåìá êáé åßìáé åõôõ÷éóìÝíç ðïõ ìåãáëþíù óåìéá ôÝôïéá ïéêïãÝíåéá.

ÖáíÞ Ìüêá

69

ÃåííÞèçêá óôéò 3 Éïõíßïõ ôïõ 1997. Ïé ðñþôåò ëåîïýëåòðïõ åßðá Þôáí: ìáì êáé Üôá. Ôá ñïý÷á ìïõ óõíÞèùò Þ-

ôáí öïñìïýëåò. Ôá ðáé÷íßäéá ìïõ Þôáí ðïëý ìáëáêÜ ãéá íáìçí ôñáõìáôßæïìáé êáé Þôáí ôçò playschool.

Ôá ãñÜììáôá ðïõ ìðÝñäåõá Þôáí ôï ó ìå ôï è êáé ôï ñ ìåôï ë. Ð.÷. ôï íåñü ôï Ýëåãá íåëü êáé ôï óçêþèçêá èçêþèçêá.Ç ìáìÜ ìïõ óõíÞèùò ìïõ Ýëåãå êëáóéêÜ ðáñáìýèéá êáé ìåöþíáæå æïõæïýíé.

¢ííá ÖùêáÀäïõ

ÃåííÞèçêá óôéò 19 Öåâñïõáñßïõ ôïõ 1997 çìÝñá ÐÝ-ìðôç. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þôáí: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá

êáé ìáì. ¸ðáéæá ìüíï ìå áõôïêéíçôÜêéá êáé ÷íïõäùôÜ áñ-êïõäÜêéá. Öïñïýóá öïñìïýëåò êáé ìéêñÝò ðéôæÜìåò. ÐÞãáäõï ÷ñüíéá ðáéäéêü óôáèìü, Ýíá ÷ñüíï íÞðéá êáé ôþñá åß-ìáé óôïí 5ï ÷ñüíï óôï äçìïôéêü.

ÐÝôñïò ÉùÜííïõ

71

73

ÃåííÞèçêá óôçí Êáôåñßíç êáé âáöôßóôçêá óå Ýíá ÷ùñéüôçò Êáôåñßíçò, ôïí Ôñßëïöï. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéá Þ-

ôáí: ôáôÜêé ðïõ óçìáßíåé ðáðÜêé. Öïñïýóá ðÜíôá öïõóôáíÜ-êéá. Íôñåðüìïõí ðïëý üôáí ðÞãá ó÷ïëåßï ãéá ðñþôç öïñÜ.Íüìéæá üôé ïé äÜóêáëïé Þôáí êáêïß êáé Ýêáíá Ýíá ìåãÜëïëÜèïò. ÓõíÞèùò Ýðáéæá ìå ìéá êïõêëßôóá êáé Ýíá ðáðÜêé,ðïõ ôï åß÷á ðïëý áäõíáìßá êáé õðÜñ÷ïõí áêüìá êáé óÞìåñá.

Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí Âáóéëßôóá êáéÂáóïýëá. Ìïõ áñÝóåé íá ãñÜöù ðïéÞìáôá êáé íá ôá áêïýíïé Üëëïé ðïõ åßíáé ãýñù ìïõ. Åðßóçò ìïõ áñÝóåé ç æùãñáöé-êÞ êáé ôá ôå÷íéêÜ. ¸÷ù êÜíåé ðïëëÜ ðñÜãìáôá, ð.÷. äéáêï-óìçôéêÜ, ìéêñÜ âéâëéáñÜêéá áðü ëïõëïýäéá êáé ðïéÞìáôá. Ôá÷ñþìáôá ðïõ ìïõ áñÝóïõí åßíáé ôï ãáëÜæéï ôïõ ïõñáíïý, ôïáðáëü ôõñêïõÜæ êáé ü,ôé Ý÷åé íá êÜíåé ìå áðáëü ÷ñþìá.

ÊáêÜíç Âáóéëåßá

ÃåííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç, óôï ÉððïêñÜôåéï íïóï-êïìåßï. ÌÝ÷ñé 2 åôþí æïýóá óôïí Êïñéíü. ÌåôÜ ìå-

ôáêïìßóáìå ìå ôçí ïéêïãÝíåéÜ ìïõ óôçí Êáôåñßíç. Êáèþò ìåãÜëùíá ïé ðñþôåò ëÝîåéò ðïõ Ýëåãá Þôáí ïé å-

îÞò: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá, ðáððïý, ãéáãéÜ, íåíü, ãåéá, íáé,ôóéæ, üðá êáé Üãéï. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïýóá Þôáí ôá åîÞò: Ý-íá êüêêéíï êïíôü öïñåìáôÜêé, öïñìÜêéá, öïõóôßôóåò, êï-íôÝò ìðëïõæßôóåò êáé ðïëëÜ Üëëá. Ôï êáêü ìå åìÝíá, üôáí Þ-ìïõí ìéêñÞ êáé áêüìá êáé ôþñá, èá Ýëåãá åßíáé üôé âãÜæùôéò ðáíôüöëåò ìïõ.

Áð’ ü,ôé ìïõ ëÝåé ç ìáìÜ ìïõ, óõíÝ÷åéá Þèåëá íá áêïýùðáéäéêÜ ôñáãïõäÜêéá. Óéãïôñáãïõäïýóá ìáæß ìå ôçí êáóÝ-ôá. ¼ôáí Üñ÷éóá íá ðåñðáôÜù êáëÜ, Þìïõí ðïëý áíáêáôï-óïýñá. ÓõíÝ÷åéá áíáêÜôåõá ôá åóþñïõ÷á ôïõ ìðáìðÜ êáéôçò ìáìÜò ìïõ. ¸êáíá íôá ôïõò ìåãÜëïõò êáé ç ìáìÜ Ýëåãåüôé äåí êÜíïõí Ýôóé ôá êáëÜ êïñéôóÜêéá.

Ïé ëåîïýëåò Þ êáëýôåñá ïé ðñïôÜóåéò ðïõ Ýëåãá, üôáí Þ-ìïõí 24 ìçíþí Þôáí : «Ôé êÜíåôå åóåßò; ÊáëÜ åßóôå;» ¹ «Êá-ëçìÝñá, ôé êÜíåôå;» Þ «èá öáò îýëï ìáìÜ, èá óïõ ðù åãþ» Þ«êáêü êïñßôóé ìáìÜ». Äåí ìðïñïýóá íá ðù êáëÜ ôï ñ áëëÜôïõò ôåëåõôáßïõò ìÞíåò, ðñéí ãßíù 2 ÷ñïíþí, ôá êáôÜöåñá.ÅéäéêÜ üôáí Ýëåãá ôï üíïìÜ ìïõ «Ìáñßá».

Ôï ðáé÷íßäé ðïõ ìïõ Üñåæå ðïëý Þôáí íá êñýâïìáé ìÝóáóôçí íôïõëÜðá. Ôá ðåñéóóüôåñá ìåóçìÝñéá ðÞãáéíá êáéêïéìüìïõí ìå ôç ìáìÜ. Ãéá íá áðïêïéìçèþ ìïõ Ýëåãå ðáñá-ìõèÜêéá üðùò: ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá, ç óôá÷ôïðïýôá, ï ëý-êïò êáé ïé ÷ùñéÜôåò êáé ç êïêêéíïóêïõößôóá. Ïé ÷áúäåõôé-êÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: ðéôóßíá ìïõ, êïõêëßôóá ìïõêáé ìùñü ìïõ.

Ôçí ðñþôç ìÝñá ðïõ ðÞãá óôï äçìïôéêü ìå óõíüäåõóå çãéáãéÜ ìïõ. Óôï äñüìï, ìÝ÷ñé íá öôÜóïõìå, ìïõ Ýëåãå ðüóáêáëÜ ðñÜãìáôá èá ìÜèù óôï ó÷ïëåßï êáé üôé èá ãßíù êáëÞìáèÞôñéá.

Ìáñßá ËáãïãÝñïõ

75

Ôï üíïìÜ ìïõ åßíáé Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ êáé ãåííÞèçêá óôçÈåóóáëïíßêç ôï 1997. Åßìáé ôï äåýôåñï ðáéäß ôçò ïéêïãÝíåéáò

êáé Ý÷ù Ýíáí áäåñöü 1,5 ÷ñüíï ìåãáëýôåñï ìïõ. Ç æùÞ ìïõ ìÝ÷ñé ôþ-ñá Þôáí Þñåìç êáé ìðïñþ íá ðù ðùò åßìáé ÷áñïýìåíç ãé' áõôü.

Áðü ôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò æùÞò ìïõ èõìÜìáé åëÜ÷éóôá, üìùò ç ìç-ôÝñá ìïõ ìïõ ëÝåé üôé Þìïõí Ýíá ãêñéíéÜñéêï ìùñü, ðïõ Ýôñùãå ëßãï.¼ôáí Þèåëá íá êïéìçèþ ìå Ýâáæáí ìüíç ìïõ óôçí êïýíéá êáé, áíôïëìïýóå êáíåßò íá áíïßîåé ôï öùò íá ìðåé óôï äùìÜôéï ìïõ, ïé ôóé-ñßäåò ìïõ îåóÞêùíáí üëç ôçí ðïëõêáôïéêßá.

¼ôáí Þìïõí ï÷ôþ ìçíþí, åîáéôßáò ìéáò ßùóçò Ýìåéíá 15 ìÝñåò óôïíïóïêïìåßï. Ðñï÷þñçóá ôç ìÝñá ôùí ãåíåèëßùí ìïõ Ýíá ÷ñüíï ìåôÜôç ãÝííçóç ìïõ. ¹ôáí äýóêïëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ãéáôß óáí üíåéñïèõìÜìáé ôï èüñõâï ðïõ áêïõãüôáí, üôáí Ýóðáãáí ôá ðñÜãìáôá.

Ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá Þôáí «ìðáìðÜ» êáé áðü ôüôå öùíÜæù ìðá-ìðÜ êáé ìáìÜ ðåíÞíôá öïñÝò ôçí çìÝñá. ÕðÞñ÷áí ðïëëÝò ëÝîåéò ðïõìå ðáßäåõáí, åéäéêÜ ç ëÝîç «øÜñéá», üðùò êáé Üëëåò ëÝîåéò ðïõ åß÷áíìÝóá ôï ãñÜììá ø. Ôçí îáäÝñöç ìïõ ôçí ÁèçíÜ ôç öþíáæá ÓçíÜ êáéôïí áäåñöü ìïõ Ãþãï.

Ìïõ Üñåóå íá öïñþ öïñåìáôÜêéá êáé óõ÷íÜ êáèüìïõí ìðñïóôÜóôïí êáèñÝðôç ãéá íá äù ðþò öáßíïìáé.

Ìïõ Üñåæå íá ðáßæù ìå ôéò êïýêëåò áëëÜ ç ìåãáëýôåñç ÷áñÜ ìïõÞôáí ç ðáéäéêÞ ÷áñÜ. ÌåñéêÝò öïñÝò, üôáí Ýêáíá êïýíéá, ÷áéñüìïõíôüóï ðïõ Üöçíá ôá ÷Ýñéá ãéá íá ÷åéñïêñïôÞóù êáé Ýðåöôá.

Ôïí ðñþôï êáéñü ðïõ ðÞãá óôïí ðáéäéêü óôáèìü Ýêëáéãá õðåñâï-ëéêÜ, ìÝ÷ñé ðïõ âñÞêá ôïí Ôßôï (×ñÞóôï). ÌåôÜ Þìïõí åõ÷áñéóôçìÝ-íç, áöïý ðáßæáìå ìáæß.

Ôçí åðï÷Þ ôïõ âñåöïíçðéáêïý Üñ÷éóá íá êïéìÜìáé äýóêïëá. ÌïõÝëåãáí ðïëëÜ íáíïõñßóìáôá áëëÜ ï ìüíïò ðïõ ìðïñïýóå íá ìå íáíïõ-ñßóåé Þôáí ï ðáððïýò ìïõ, ðïõ ìïõ ôñáãïõäïýóå ôç «Âïóêïðïýëá».

Ôá ÷áúäåõôéêÜ ìïõ åßíáé ðÜñá ðïëëÜ áëëÜ èá ðñïôéìïýóá íá ìçíóáò ôá ðù. Ðéóôåýù üôé ôþñá ìÜèáôå êÜðïéá ðñÜãìáôá ãéá ìÝíá.

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

77

79

Ôï üíïìÜ ìïõ åßíáé Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ. ÃåííÞèç-êá óôéò 30 ÓåðôÝìâñç ôïõ 1997. Ôá ðñþôá ìïõ ëü-

ãéá Þôáí «ìáì» êáé «Üôá». Öïñïýóá Ýíá êßôñéíï öïñìÜêé. ¸ðáéæá ìå ôçí êïõäïõ-

íßóôñá. Ïé áíáãñáììáôéóìïß ðïõ Ýêáíá Þôáí øÜñéá- ðÜ-ãéá. Ôçí ðñþôç ìïõ ìÝñá óôï ó÷ïëåßï åß÷á êëÜøåé ëßãï ãé-áôß öïâüìïõí. Ìïõ Ýëåãáí ðáñáìýèéá, üðùò ôá «ôñßáãïõñïõíÜêéá», ôç «Óôá÷ôïðïýôá» êáé ôçí «êïêêéíïóêïõ-ößôóá». Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãå ç ìáìÜ ìïõìéêñÞ Þôáí: «áãÜðç ìïõ» «ÌáñÜêé ìïõ», ê.Ü.

Ìáñßá Ëåõêïðïýëïõ

ÃåííÞèçêá ôï 1997 óôçí Êáôåñßíç. Ôá ðñþôá ìïõ ëüãéáÞôáí: Üôá, ìðáìðÜ, ìáìÜ, íÜíé. Ôá ñïý÷á ðïõ öïñïý-

óá Þôáí öïñìÜêéá óéåë, êßôñéíá, Üóðñá, âåñáìÜí. ¸ðáéæáìå êïõäïõíßóôñåò, ôïõâëÜêéá, ìðáëßôóåò êáé áñêïõäÜêéá.ÌåñéêÝò ëÝîåéò äåí ìðïñïýóá íá ôéò ðù êáëÜ êáé áõôÝò Þ-ôáí: êáñáìÝëá - ìÝëá, íåñü- íåéü, øùìß- ðùìß, ôõñïðéôÜêéá-ðõïñïðéôÜêéá.

Óôï íçðéáãùãåßï ìå åíôõðùóßáóáí ôá ðïëëÜ ðáé÷íßäéáêáé ç äáóêÜëá ìïõ. Ôá ðáñáìýèéá ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: «ïëýêïò êáé ôá åöôÜ êáôóéêÜêéá», «íÜíé íÜíé ôï áñêïõäÜêé»,«ÁóçìÜêçò, ôï ðïëý÷ñùìï øáñÜêé». Åðßóçò ÷ñéóôïõãåííéÜ-ôéêá êáé ðáó÷áëéÜôéêá ðáñáìýèéá.

×áúäåõôéêÝò ìïõ ëÝîåéò Þôáí: ÌðáìðÜêá, ìáìÜêá, ìðáëß-ôóá.

ÔÜóïò Óéñáíßäçò

81

ÃåííÞèçêá óôï Áãñßíéï çìÝñá ÓÜââáôï. Ôá ðñþôá ìïõëüãéá Þôáí «ìðáìðÜ». ¼ôáí Þìïõí ìùñü, öïñïýóá ìé-

êñïóêïðéêÜ êïñìÜêéá êáé öïñåìáôÜêéá. ¸ðáéæá ìå ôï ðáéäé-êü êáñïôóÜêé, ìå ôçí ìðÜëá êáé ìå ôéò êïýêëåò. ¼ðùò êÜèåðáéäß, Ýôóé êáé åãþ Üëëáæá ôéò ëÝîåéò. Ôï öáãçôü ôï Ýëåãáìáì, ôçí ðáñáëßá ìðáñáëßá êáé ôçí áäåñöÞ ìïõ ôçí Áñôåìç-óßá Ôéôéôßá. Åðßóçò ìïõ Ýëåãáí áñêåôÜ ðáñáìýèéá üðùò ôçí«Óôá÷ôïðïýôá», «ôá ôñßá ãïõñïõíÜêéá», ôçí «êïêêéíïóêïõöß-ôóá». Ç ãéáãéÜ ìïõ ìå Ýëåãå æÜíôåíá êáé ôñåëÜñá.

¼ôáí ðÞãá ðñþôç öïñÜ óôï ó÷ïëåßï, ìå åß÷å ðÜåé ç áäåñ-öÞ ìïõ ç ìåãÜëç êáé èõìÜìáé ðùò åß÷áìå ìðåñäåõôåß êáé åß-÷áìå ìðåé óå Üëëç ôÜîç.

Êùíóôáíôßíá Óõìåùíßäïõ

83

ÃåííÞèçêá óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí êëéíéêÞ ¢ãéïò ËïõêÜò, óôéò27 ÌÜéïõ 1997. Ç þñá Þôáí ôñåéò ðáñÜ ôÝôáñôï ôï ìåóçìÝñé

êáé çìÝñá Ôñßôç. Ç ìáìÜ ëÝåé üôé êëùôóïýóá ãéá íá âãù áðü ôéò 7 çþñá ôï ðñùß. ¼ôáí ðÞãá óðßôé, åêôüò áðü ôçí áãÜðç ôùí ãïíéþí ìïõ,ìå ðåñßìåíáí ðïëëÜ ðáé÷íßäéá. Ôá áãáðçìÝíá ìïõ Þôáí ìéá ðïëý÷ñù-ìç êïõäïõíßóôñá êáé Ýíá ðåñéóôñåöüìåíï ðáé÷íßäé, ðïõ êñåìüôáí ðÜ-íù áðü ôï êñåâÜôé ìïõ. ¹ôáí Ýíáò éððïðüôáìïò ìå Üëëá æþá. ¼ôáíôá Ýâëåðá, áðü ôç ÷áñÜ ìïõ ðñïóðáèïýóá íá ôá ðéÜóù.

Åêôüò áðü ôéò öñïõôüêñåìåò êáé ôá áëåóìÝíá öáãçôÜ, æïýóá ìåìéá íôïìÜôá óôï ÷Ýñé. ÐåñðÜôçóá äÝêá ìçíþí. Ôá ðñþôá âÞìáôá ôáÝêáíá óôï äéÜäñïìï ôçò ðïëõêáôïéêßáò ÷ùñßò ôç âïÞèåéá ôçò íôáíôÜòìïõ. ÂãÞêá íá õðïäå÷ôþ ôç ìáìÜ ìïõ.

Ç ðñþôç ìïõ ëÝîç Þôáí «ìáìÜ» êáé ç äåýôåñç «ìðáìðÜò». ¢ëëåòëÝîåéò ðïõ Üöçóáí åðï÷Þ Þôáí: ç êïõâÝñôá ìïõ ç êéíÝôá, ôï óïýðåñìáìÜêåô êáé ôá êïôïêïôïðïõëÜêéá. ÃåíéêÜ ìéëïýóá êáèáñÜ. Óôá ìé-êñÜ íÞðéá Ýëåãá ãëùóóïäÝôåò.

ÊÜðïéá áðü ôá ÷áúäåõôéêÜ ìïõ ïíüìáôá Þôáí ôáíßêé, æïõæïýíá,ìðïõìðïýêé êáé æïõæïõíÞèñá. Óáí ðñþôï ðáéäß êáé êõñßùò êïñßôóé, çìáìÜ äåí Üöçóå êïêáëÜêé, öïýóôåò êáé öïñÝìáôá óôçí áãïñÜ. ÌÝ÷ñéôá ôÝóóåñá ëÜôñåõá ôç «×éïíÜôç», ôç «óôá÷ôïðïýôá» êáé ôá «óôñïõì-öÜêéá». Óôá ðÝíôå üìùò ç ìáìÜ Üñ÷éóå íá ìïõ äéáâÜæåé ëïãïôå÷íßá.Ìïõ Üñåæå «ç Óïõìïõôïý êáé ôï ìáãéêü ôçò âéâëßï». ÁëëÜ ç ìáìÜ ìïõäéÜâáæå ðÜíôá êáé «ôï öåããÜñé ðïõ æÞëåõå».

Ç ðñþôç ìÝñá óôï ó÷ïëåßï äåí Þôáí êáé ôüóï Üó÷çìç, áöïý ôáðñïçãïýìåíá ÷ñüíéá ðÞãáéíá óôïí ðáéäéêü óôáèìü êáé Ýêáíá åýêïëáðáñÝåò. Åõôõ÷þò ï êýñéïò ÈùìÜò äåí ìáò Ýâáæå ðïëëÜ ìáèÞìáôá êáéÝôóé åß÷á ÷ñüíï ãéá íá ðáßîù. Ç åðüìåíç äáóêÜëá ìïõ Þôáí ç êõñßáÅëÝíç. Ìðïñåß íá ìáò Ýâáæå ðïëëÝò åñãáóßåò áëëÜ êÜèå ×ñéóôïý-ãåííá, ÐÜó÷á êáé óôï ôÝëïò ôçò ÷ñïíéÜò åôïéìÜæáìå üìïñöåò ãéïñôÝò.

¼óï ðåñíïýóáí ôá ÷ñüíéá åß÷á êáé äéÜöïñåò Üëëåò áó÷ïëßåò, ôéòïðïßåò Üëëáæá óõíå÷þò. Ãéá ðáñÜäåéãìá ðÞãá åíüñãáíç, ÷ïñåõôéêü,êáãéÜê, âüëåú, êïëõìâçôÞñéï êáé óôßâï.

ÓÞìåñá åßìáé óôçí ÐÝìðôç Äçìïôéêïý êáé Ý÷ù äÜóêáëï ôïí ê.ÃéÜííç. Ì’ áõôüí áó÷ïëïýìáóôå ìå äéÜöïñá ðñÜãìáôá, üðùò: óõíå-íôåýîåéò, åñãáóßåò êáé öùôïãñáößåò.

Åëðßæù óôç æùÞ ìïõ íá áðïêôÞóù ðïëëÝò ãíþóåéò êáé íá ãßíù êá-ëüò ðïëßôçò êáé êáëüò Üíèñùðïò.

ÔÜíéá Óåúôáñßäïõ

85

87

ÏíïìÜæïìáé Êáôåñßíá Ôßãêá. ÃåííÞèçêá óôçí Êáôåñßíçôïí Éïýëéï ôïõ 1997. Ï ðáôÝñáò ìïõ ïíïìÜæåôáé ×ñÞ-

óôïò Ôßãêáò êáé ç ìçôÝñá ìïõ Óïößá Êáêïýñç. ¼ôáí ãåííÞèç-êá, Ýêáíá ôïõò ãïíåßò ìïõ ðïëý åõôõ÷éóìÝíïõò åðåéäÞ Þìïõí ôïðñþôï ðáéäß ôçò ïéêïãÝíåéáò.

¼ôáí ìßëçóá ãéá ðñþôç öïñÜ, Þìïõí óôçí çëéêßá ôùí åííÝáìçíþí. Ç ðñþôç ìïõ ëÝîç Þôáí «ðáððïýò» ãéáôß, ôéò ðåñéóóüôå-ñåò öïñÝò ðïõ åãþ êáé ïé ãïíåßò ìïõ ðçãáßíáìå âüëôá, ðçãáß-íáìå óôï óðßôé ôçò ãéáãéÜò êáé ôïõ ðáððïý. Ï ðáððïýò ìïõ äåíÜöçíå ôç ãéáãéÜ ìïõ íá ìå ðëçóéÜóåé, ãéáôß Þèåëå íá ìå êñáôÜåéóõíÝ÷åéá óôçí áãêáëéÜ ôïõ, ãéá íá ìïõ õðåíèõìßæåé êáé íá ìïõëÝåé óõíÝ÷åéá üôé ìå áãáðÜåé êáé ðùò åßíáé ï ðáððïýò ìïõ.

Ôá ðñïó÷ïëéêÜ ìïõ ÷ñüíéá Þôáí õðÝñï÷á. ÃåìÜôá ÷áñÜ, á-ãÜðç êáé öñïíôßäá áðü üëïõò ôïõò óõããåíåßò ìïõ ìá ðÜíù áðüüëá áðü ôïõò ãïíåßò ìïõ, ðïõ Þôáí, åßíáé êáé èá åßíáé ðÜíôá äß-ðëá ìïõ, üôáí ôïõò ÷ñåéÜæïìáé.

¼ôáí ðÞãá ãéá ðñþôç öïñÜ óôï ó÷ïëåßï, Þìïõí ðïëý áã÷ù-ìÝíç ãéá ôçí ðñþôç ìÝñá. Óôçí ðñþôç ôÜîç äçìïôéêïý ãíþñéóáðïëëÜ ðáéäéÜ, ðïõ åßíáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá ößëïé ìïõ. Ôá ìáèÞ-ìáôá åêåß ìïõ öáéíüôáí ðïëý åýêïëá, ìüíï üìùò ãéá ôçí ðñþôçôÜîç. Áñãüôåñá óôç ÄåõôÝñá ôÜîç ãíþñéóá êáé êÜðïéá ÜëëáðáéäéÜ, ðïõ åßíáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá óôçí ôÜîç ðïõ åßìáé êáé å-ãþ. Áðü ôç ÄåõôÝñá ìÝ÷ñé ôçí ÐÝìðôç ôÜîç ôá ðñÜãìáôá Üñ÷é-óáí íá áëëÜæïõí. Ïé êáéíïýñéïé ìïõ óõììáèçôÝò äõóôõ÷þò äåìå äÝ÷ôçêáí üðùò Þìïõí. ÐÜíôá ìå êïñüéäåõáí áêüìá êáé ãéáôï ðéï ìéêñü ëÜèïò ðïõ Ýêáíá. Åðßóçò ìïõ Ýëåãáí üôé äå èá ãß-íù ðïôÝ ößëç ôïõò åðåéäÞ åßìáé äéáöïñåôéêÞ áðü áõôïýò. Áõôüãßíåôáé ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá.

¼ìùò õðÜñ÷ïõí êáé ôÝóóåñá ðáéäéÜ ðïõ ìïõ öÝñèçêáí ìåôïí êáëýôåñï ôñüðï êáé åßìáóôå ìÝ÷ñé êáé óÞìåñá ößëïé.

Êáôåñßíá Ôßãêá

89

Ìå ëÝíå ôñéáíôÜöõëëï Ðáðáäüðïõëï. ÃåííÞèçêáóôéò 2 Ïêôùâñßïõ ôïõ 1997 óôçí Êáôåñßíç. Ç ðñþôç

ìïõ ëÝîç Þôáí «ãéáãéÜ». Áðü ü,ôé ìïõ åßðå ç ìçôÝñá ìïõ, ìß-ëçóá ðïëý ìéêñüò, üôáí Þìïõí 1,5 ÷ñïíþí. ¸÷ù ðåñÜóåé á-ðü ðïëëÝò äñáóôçñéüôçôåò, üðùò: ìðÜóêåô, ðïäüóöáéñü, êï-ëýìâçóç, êáñÜôå êáé æùãñáöéêÞ. Áðü äåõôÝñá ôÜîç Äçìïôé-êïý Üñ÷éóá öñïíôéóôÞñéï Áããëéêþí ÷ùñßò íá ðçãáßíù ôáêáëïêáßñéá.

Äåí áó÷ïëïýìáé ðïëý ìå ôï ðïäüóöáéñï êáé èá ðñïôé-ìïýóá íá äù Ýíá íôïêéìáíôÝñ ðáñÜ Ýíáí ðïäïóöáéñéêü á-ãþíá. Ìïõ áñÝóåé ôï ðåñéâÜëëïí, ïé êáôáóêåõÝò, ïé åöåõ-ñÝóåéò, ïé ìç÷áíéóìïß, ç öõóéêÞ êáé ôá ìáèçìáôéêÜ. Åßìáé÷áñáêôÞñáò ìå äéáöïñåôéêÜ åíäéáöÝñïíôá óå ó÷Ýóç ìå Üë-ëá ðáéäéÜ.

ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

91

ÏíïìÜæïìáé ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò. ÃåííÞèçêá óôçíÊïëùíßá ôçò Ãåñìáíßáò êáé ç çìÝñá åêåßíç Ýäåé÷íå

óôï çìåñïëüãéï 1ç Ìáñôßïõ ôïõ 1996. ¸÷ù ôñßá áäÝñöéáêáé åßìáé ï ìåãáëýôåñïò áð’ üëïõò.

Ç ðáéäéêÞ ìïõ çëéêßá Þôáí õðÝñï÷ç. Åß÷á ü,ôé Þèåëá êáéðÞãáéíá ðáéäéêü óôç Ãåñìáíßá. Åßìáé åãùéóôÞò êáé ðïëýðåéóìáôÜñçò. ÈÝëù ðÜíôá íá ãßíåôáé ôï äéêü ìïõ. Äåí åßìáéüìïñöïò áëëÜ åßìáé Ýîõðíïò.

Ç ðñþôç ìïõ åðáöÞ ìå ôï ãñÜøéìï Þôáí óôçí ðñþôç ôÜîçôïõ äçìïôéêïý. Óôïí åëåýèåñï ÷ñüíï ìïõ ðçãáßíù óôï ãÞ-ðåäï êáé êÜíù ðñïðüíçóç ìå ôçí ïìÜäá ìïõ, ðïõ åßíáé çÁÅ Ðïíôßùí. Áêüìç ðçãáßíù ÁããëéêÜ êáé åßìáé ðïëý êá-ëüò.

ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò

ÏíïìÜæïìáé Êáñáãêéüæçò ÁíáóôÜóéïò. ÃåííÞèçêáóôç Ãåñìáíßá óôéò 20 Éïõíßïõ ôïõ 1997. Ðåñßðïõ Ýíá

÷ñïíþí åßðá ôéò ðñþôåò ìïõ ëÝîåéò: ìáìÜ, ìðáìðÜ, Üôá. Öï-ñïýóá öïñìïýëåò, Ýðáéæá ìå áõôïêéíçôÜêéá, öéãïýñåò êáéðëáóôéêÜ ìðïõêÜëéá. ÌåñéêÝò ëÝîåéò ôéò Üëëáæá ð.÷. íôéíôß,Üôá, ÔÜôï, ìáì. Ôçí ðñþôç ìïõ ìÝñá óôï ó÷ïëåßï óôç Ãåñ-ìáíßá èõìÜìáé åß÷á Ýíá ìåãÜëï ÷ùíß, ðïõ åß÷å ìÝóá üëï æá-÷áñùôÜ. Ôá áíïßîáìå ìÝóá óôçí ôÜîç êáé ðÞñáìå ôá äþñáðïõ åß÷å ìÝóá. ÈõìÜìáé ôçí êõñßá ìïõ. Ôçí Ýëåãáí êõñßáÌÜéáñ êáé Þôáí ðïëý êáëÞ.

Ðéï ðïëý ìïõ Üñåæå íá ìïõ äéáâÜæïõí Áóôåñßî êáé Ïâå-ëßî. Ïé ÷áúäåõôéêÝò ëÝîåéò ðïõ ìïõ Ýëåãáí Þôáí: ôæïõôæïý-êï, ìðïõìðïýêï, ìùñü ìïõ.

ÔÜóïò Êáñáãêéüæçò

93

ÃåííÞèçêá óôéò 4 Ìáñôßïõ ôïõ 1997 óôá ÃéÜííåíá. ÌÝ-÷ñé ôá ôñßá ìïõ ÷ñüíéá Þìïõí óôá ÃéÜííåíá êáé ìåôÜ

Þñèá óôçí êáôåñßíç, óôçí ïðïßá êáé æù ôþñá. ¼ôáí ðçãáß-íáìå óôá ÃéÜííåíá, ÷áéñüìïõí ðïëý åðåéäÞ èá Ýâëåðá ôáîáäÝñöéá ìïõ, ôïõò èåßïõò ìïõ, ôç ãéáãéÜ êáé ôïí ðáððïýìïõ êáé Üëëïõò.

¼ôáí Ýêëáéãá, êñáôéüìïõí áðü ôïí ðáððïý ìïõ ãéá íáìç öýãù. Êáé ôþñá êëáßù. Äåí ðåñíÜù ðïëý ùñáßá. Ðåñé-ìÝíù íá Ýñèïõí ïé äéáêïðÝò ôïõ ÐÜó÷á ãéá íá îáíáðÜù.ÌÝ÷ñé ôüôå üìùò ðñÝðåé íá êÜíù êÜðïéá ðñÜãìáôá, ðïõ åß-ìáé õðï÷ñåùìÝíïò íá ôá êÜíù.

¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, Þèåëá ðïëý íá ðÜù ó÷ïëåßï. ¼ôáíðÞãá íá ãñáöþ ãéá íá ðÜù óôá íÞðéá, ÷áéñüìïõí ðïëý. Å-êåß ãíþñéóá ôïõò ðñþôïõò ößëïõò ìïõ ìå ôïõò ïðïßïõò åßìáéôþñá. ÐåñíÜù êáëÜ ìå ôïõò ößëïõò ìïõ. Èá Þèåëá íá ìåßíùãéá ðÜíôá ìáæß ôïõò. Ìå Ýíá ößëï ìïõ èÝëáìå íá ðÜìå êï-ëõìâçôÞñéï. Åêåß äå ìïõ Üñåóå ðïëý, ãé’ áõôü ðÞãá êáñÜôå.Åêåß Ýöôáóá ìÝ÷ñé ôç äåýôåñç ôÜîç áëëÜ ìåôÜ Þèåëá íáðÜù ðïäüóöáéñï.

ÕðÜñ÷ïõí ðïëý óçìáíôéêÜ ðñÜãìáôá íá ãñÜøù áëëÜ èá÷ñåéáóôþ ðïëëÝò ìÝñåò. Ãéá ìÝíá ôï ðéï óçìáíôéêü ãåãïíüòåßíáé üôáí ãåííÞèçêå ç ìéêñÞ ìïõ áäåñöÞ, ç Êáôåñßíá, ðïõôçí áãáðþ ðÜñá ðïëý.

ÅõñõóèÝíçò Êñïìýäáò

95

Ìå ëÝíå ÓÜââá Äåëéáíßäç. ÃåííÞèçêá óôçí ÅëëÜäá,óôï íïìü Ðéåñßáò, óôçí êëéíéêÞ «Êáëüò Óáìáñåß-

ôçò».¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, ç ðñþôç ëÝîç ðïõ åßðá Þôáí ãêÜëá

äçëáäÞ ãÜëá. Ôï íåñü ôï Ýëåãá ãêüïë, ôïí áäåñöü ìïõ ôïíðáýëï ôïí Ýëåãá ÐÜíï êáé ôï ü÷é ôï Ýëåãá ü÷÷é.

Ìïõ Ýñåóå ðïëý ç èÜëáóóá áëëÜ ìéá öïñÜ êüíôåøá íáðíéãþ. Ç ìáìÜ ìïõ Þôáí Ýîù êáé êáèüôáí ðÜíù óôïõò âñÜ-÷ïõò. Åãþ Þìïõí ìå ôïí áäåñöü ìïõ êáé ôçí îáäÝëöç ìïõóôçí ðáñáëßá êáé êÜíáìå âïõôéÝò. Ï áäåñöüò ìïõ ìå ôçíîáäÝñöç ìïõ ìïõ åßðáí íá êÜíïõí áãþíá êïëýìâçóçò êáéåãþ ôïõò áêïëïýèçóá. ¸öôáóá ðïëý âáèéÜ. Ïé Üêñåò ôùíðïäéþí ìïõ äåí Ýöôáíáí óôçí Üììï êáé ðíéãüìïõí. Ç ìáìÜìïõ äå ìå åß÷å äåé. Áðü ðßóù ìïõ åñ÷üôáí Ýíáò ÷ïíôñüò Ü-íôñáò ìå Ýíá öïõóêùôü. Ìå ðÞñå áðü ôï ÷Ýñé êáé ìå ðÞãåëßãï ðéï åêåß.

¸ìåíå êáé ç ãéáãéÜ ìáæß ìáò. Óõ÷íÜ ìå ðÞãáéíå óôï ðÜñ-êï êáé åêåß ðáßæáìå ìå ôá ðáéäéÜ. Ãõñíïýóáìå ëßãï ðñéí ðÝ-óåé ôï âñÜäõ. ¼ôáí Þìïõí ìéêñüò, åß÷á Ýíá ðïäÞëáôï êáéóêõëÜêéá. Óôçí áñ÷Þ Ýíá äýï áëëÜ ìåôÜ ãÝííçóáí. Åß÷áìåêáé ìéá ìåãÜëç ãõÜëá ìå ðïëëÜ óêõëüøáñá.

97

ÐÏÉÇÓÇ

Ìéá öùôïãñáößá ÷áñùðÞ,ìåò óôï êÜäñï åßíáé êëåéóôÞ.ÈÝëåé íá âãåé, ìá äåí ìðïñåß.

¼ëç ç öýóç åßíáé ó’ áõôÞ.

Ôï ðïñôñÝôï ôçò êïðÝëáòìå ÷Üñç ìáò êïéôïýóå,ôçí éóôïñßá ôçò íá ðåé

ìáò èåñìïðáñáêáëïýóå.

Ìáò ôçí åßðå ôåëéêÜ.Åßíáé áóðñüìáõñç, ðáëéÜ.Ìá Þôáí ùñáßá, ëáìðåñÞ,óáí ô’ áóôÝñé ðÜíù åêåß.

Ç öùôïãñáößá ðþò ìðïñåßíá êïêáëþóåé ìéá óôéãìÞ;

Ìáò èõìßæåé ôá ðáëéÜ,áíáìíÞóåéò êáé Üëëá ðïëëÜ.

Ãåùñãßá ËáìðïíßêïõÌáñßá Ëåõêïðïýëïõ

101

Ìéá öùôïãñáößá ìáãéêÞôçí ðëÜóç üëç êñáôÜåé óôï ÷áñôß.Æþá, ðïõëéÜ, ôïðßá, áíáìíÞóåéò

âãáßíïõí Ýîù áð’ áõôÞ.Ðëçñïöïñßåò êáé áéóèÞìáôá åßíáé êëåéóìÝíá

êáé ìå ìéá ìáôéÜâãáßíïõí Ýîù áð’ áõôÞ.

ÔñéáíôÜöõëëïò Ðáðáäüðïõëïò

Ìéá öùôïãñáößá ëÝåé ðïëëÜ,ìá ôï ðïñôñÝôï ðåñéóóüôåñá.

Ï öüíôïò, ç ëÜìøç êáé ç óôéãìÞêáé ôïõ ìõáëïý áíþôåñá,

ìá üôáí Ýñèåé ç óôéãìÞ ôï êëéê íá ðáôÞóù,ôüôå ç ÷áñÜ èá ìå êáëÝóåé íá ãõñßóù ðßóù.

Ãéþñãïò ÆáëßêáòÔÜóïò Óéñáíßäçò

102

Ç öùôïãñáößá Üëëïôå åßíáé ðáëéÜêáé Üëëïôå êáéíïýñéá.

¸÷ïõí êÜôé íá ìáò ðïõí,ßóùò êáìéÜ éóôïñßá Ý÷ïõí íá ìáò äéçãçèïýí.

Ìáæß ìå ôï ìõáëü êáé ôçí áíÜëõóçèá ðÜìå ðßóù Þ ìðñïóôÜ,

ãéá íá ìáò äéçãçèåß ç öùôïãñáößá ôá ðáëéÜ.

Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

Ìéá öùôïãñáößá, üôáí ôñáâç÷ôåß,ìÝíåé áãáðçìÝíç, áîÝ÷áóôç

åêåß ìÝóá óôï ìõáëü ôïõ êÜèå áíèñþðïõ,ìÝ÷ñé íá öýãåé áðü ôç æùÞ.

Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

103

Ç öùôïãñáößá åßíáé ìéá áíÜìíçóç,åßíáé Ýíá ÷áñôß áëëÜ ôé;

×áñôß ç öùôïãñáößá åßíáé,Ýíá ÷áñôß ðïõ Ý÷åé ìéá áíÜìíçóç

ðÜíôá ðÜíù åêåß,ìá ðïôÝ äå öåýãåé,

óôá ðïëëÜ ôá ÷ñüíéá ìÝíåé Üöèáñôç.

Âáóßëçò Âáóéëåßïõ

Ç ìçôÝñá ìïõ ç áãáðçôÞåßíáé üìïñöç êáé æùãñáöéóôÞ,

ìá üôáí åßíáé ÷áìïãåëáóôÞ,åßíáé áðü ðïñóåëÜíç.

Ï ðáôÝñáò ìïõ ï ÷áìïãåëáóôüò,ðÜíôá ÷áôßñé äå ÷áëÜåé

êáé åßíáé ëáìðåñüò üðùò ôï öùò.

ÔÜóïò Êáñáãêéüæçò

104

Ìüíï ëßãïò ÷ñüíïò ìïõ Ýìåéíå íá æÞóù,ìüíï ëßãåò þñåò ìïõ Ýìåéíáí ãéá íá ðåèÜíù.

¼ëïé óôï ìÝëëïí ðÝèáíáíêáé ãé’ áõôü Ýöõãá, ðÞãá óôï ðáñåëèüí.

¼ëá ìïõ ôá ðñÜãìáôá æùíôÜíåøáíêáé áðü ôç ÷áñÜ ìïõ Ýöõãá óôï óðßôé ìïõ.

ÊõñéÜêïò Ìïõñßêáò

105

ËÅÎÉËÏÃÉÏ

áéóèçôéêÞáéùñïýìáéáíÜãíùóç öùôïãñáößáòáíÜëõóç öùôïãñáößáòáíÜìíçóçáíáìíçóôéêüòáíôáíÜêëáóçáðåéêïíßæùáðüóôáóçáðü÷ñùóçáñíçôéêüáóðñüìáõñïòáõôïâéïãñáößááöÞãçóçâéïãñáößáâëÝììáãñÞãïñïòãùíßá ëÞøçòäçìéïõñãüòäéÜöñáãìáäñÜóçÝã÷ñùìïòåßäùëïÝêèåóçåêôýðùóçÝêöñáóçåêöñáóôéêüôçôáåìöÜíéóçåíèýìéïåðÜããåëìáåðáããåëìáôéêüòåðåîåñãáóßáåðéëïãÞåñáóéôÝ÷íçò

åñáóéôå÷íéêüòÝñåõíáåñåõíçôÞòåñìçíåßáåóôßáåóôéáêÞ áðüóôáóçåõèýãñáììïòåõñõãþíéïò öáêüòèÝìáéìðñåóéïíéóìüòêáäñÜñéóìáêÜäñïêáëëéôå÷íéêü ñåýìáêÜìåñáêáíïíéêüò öáêüòêáñÝêåéìÞëéïêåíôñÜñéóìáêßíçóçêëáóéêüòêëéêêëßóç êåöáëéïýêïßëïòêïéíùíéêÞ èÝóçêïíôéíü ðëÜíïêõñôüòëåæÜíôáëÞøçìáêñéíü ðëÜíïìåóáßï ðëÜíïìç÷áíÞìïíôÜæïéêïãåíåéáêÞ öùôïãñáößáïðôéêÞ

109

ïñßæïíôáòðáãùìÝíç óêçíÞðáñïõóßáóçðëçñïöïñçôÞòðëçñïöïñßáðüæáðïñôñÝôïðñüèåóç öùôïãñÜöïõðñïöïñéêÞ ìáñôõñßáðñùôüôõðïòñåôïõóÜñéóìáñõèìüòóêçíÞóêçíéêüóêçíïèåóßáóêçíïèåôçìÝíïòóêçíïèÝôçòóêéÜóêïôåéíüò èÜëáìïòóôÜóçóôåñÝùóçóôéãìéüôõðïóýã÷ñïíïòóõëëïãÞóõìâáôéêüòóõíÝíôåõîçóõíèÞêåò öùôéóìïýó÷üëéïôá÷ýôçôáôÝ÷íçôå÷íçôüòôå÷íéêÞôå÷íïëïãßáôçëåöáêüò

ôïðßïôñßðïäïöáêüòöèïñÜöéëìößëôñïöüíôïöüñìáöõóéêüòöùòöùôåéíÞ ðçãÞöùôåéíüôçôáöùôßæùöùôéóìüòöùôïãñáößáöùôïãñáöéêü ÷áñôßöùôïãñÜöïò÷çìéêüøçöéáêüò

110

ÓÕËËÏÃÅÓ

ÅÉÊÏÍÅÓ ÔÇÓ ÐÏËÇÓ

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

Ãåùñãßá Ëáìðïíßêïõ

ÅëÝíç ËÝñá

Êùíóôáíôßíá Óõìåùíßäïõ

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

Ãåùñãéá ÂïõëãÜñïãëïõ

¢ííá ÖùêáÀäïõ

Êáôåñßíá Ôßãêá

Êáôåñßíá Ôßãêá

Êáôåñßíá Ôßãêá

Êáôåñßíá Ôßãêá

ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá

ÅëÝíç ËÝñá

ÃéÜííçò ÄçìçôñéÜäçò

ÅëÝíç ËÝñá

¢ííá ÖùêáÀäïõ

¢ííá ÖùêáÀäïõ

ÓÔÉÃÌÉÏÔÕÐÁ

ÊÅÍÔÑÏ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÉÊÇÓ ÅÊÐÁÉÄÅÕÓÇÓÁÍÁÔÏËÉÊÏÕ ÏËÕÌÐÏÕ

ÁÑ×ÁÉÏ ÄÉÏÍ

ÁÍÏÉ×ÔÏ ÈÅÁÔÑÏ ÄÇÌÏÔÉÊÏÕ ÊÇÐÏÕ ÊÁÔÅÑÉÍÇÓ

ËÁÏÃÑÁÖÉÊÏ ÌÏÕÓÅÉÏÅÍÙÓÇÓ ÐÏÍÔÉÙÍ ÐÉÅÑÉÁÓ

ÁÌÐÅËÁÊÉÁ ËÁÑÉÓÁÓ

ÃÅÍÉÊÇ ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ

Baynham Ì., (2002), ÐñáêôéêÝò Ãñáììáôéóìïý, ìåôÜöñ. ÁñÜðï-ãëïõ Ì., ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï.Burke P., (2003), Áõôïøßá: Ç ÷ñÞóç ôùí åéêüíùí ùò éóôïñéêþíìáñôõñéþí, [2001], ìåôáöñ. Á. Ð. ÁíäñÝïõ, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï.Ãåùñãáêïðïýëïõ Áë.-Ãïýôóïò Ä., (1999) Êåßìåíï êáé åðéêïéíùíßá,ÁèÞíá: ÅëëçíéêÜ ãñÜììáôá.Ãñáßêïò Í., (2002), «Öùôïãñáößåò ðáéäéþí îå÷áóìÝíåò óå ðáëéÜïéêïãåíåéáêÜ Üëìðïõì. Ïé íïïôñïðßåò ôçò ðáéäéêÞò çëéêßáò êáé ôçòíåüôçôáò (1950 - 1980)», Ãéá ôçí ÐåñéâáëëïíôéêÞ Åêðáßäåõóç, 26 -27: 13 - 16.Ãñáßêïò Í., (2002), «Ôï Ýñãï ôÝ÷íçò êáé ç åéêüíá, ùò ðçãÝò óôï ìÜ-èçìá ôçò Éóôïñßáò», Ôá ÅêðáéäåõôéêÜ, 63 - 64: 66 - 83.Ãñáßêïò Í., (2004), Ïé ìéêñïß áñ÷áéïëüãïé áíáêáëýðôïõí ôï áñ÷áß-ï Äßïí. Áãþíåò êáé ãéïñôÝò óôï áñ÷áßï Äßïí, Êïíôáñéþôéóóá:ÕÐ.Å.Ð.È. - Ðñüãñáììá «ÏëõìðéáêÞ Ðáéäåßá». Ãñáßêïò Í., (2004), Ï ëüöïò ìå ôçí ðáëéÜ åêêëçóßá óôç æùÞ ôïõ ÷ù-ñéïý ìïõ. Åñåõíþ ôï ðáñåëèüí êáé ôï ðáñüí. Ðñïôåßíù ëýóåéò ãéáôï ìÝëëïí, Êïíôáñéþôéóóá: ÕÐ.Å.Ð.È. - ÅÐÅÁÊ 2 - ÐáíåðéóôÞìéïÁéãáßïõ.Ãñáßêïò Í., (2005), «Ôï åñþôçìá ôçò Äéåðéóôçìïíéêüôçôáò óôç ìå-èïäïëïãßá ôùí ðñïáéñåôéêþí åêðáéäåõôéêþí ðñïãñáììÜôùí», ÔáÅêðáéäåõôéêÜ, 75 - 76: 47 - 60. Ìáíôüãëïõ ¢ííá, (2005), ÌíÞìåò, ÁôïìéêÝò-ÓõëëïãéêÝò-ÉóôïñéêÝò,ÁèÞíá: ÅëëçíéêÜ ãñÜììáôá.Ìáôóáããïýñáò Ç., (2002), Ç Äéáèåìáôéêüôçôá óôç Ó÷ïëéêÞ Ãíþóç.ÅííïéïêåíôñéêÞ Áíáðëáéóßùóç êáé Ó÷Ýäéá Åñãáóßáò, ÁèÞíá: Ãñç-ãüñçò.Moniot, H., (2000), Ç äéäáêôéêÞ ôçò éóôïñßáò [Paris 1993], ìåôáöñ.ÊÜííåñ Å., ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. ÍÜêïõ ÅéñÞíç, (2000), Ôá ðáéäéÜ êáé ç éóôïñßá, ÉóôïñéêÞ óêÝøç,ãíþóç êáé åñìçíåßá, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï.ÎáíèÜêçò Î. ¢ëêçò, (1994-99), Éóôïñßá ôçò öùôïãñáöéêÞò áéóèçôé-êÞò, 1839-1975, ÁèÞíá: Áéãüêåñùò ´ Ýêäïóç.

171

Ñåðïýóç Ì., (2000), «ÄéäáêôéêÝò ðñïóåããßóåéò ôçò ÔïðéêÞò Éóôïñß-áò. Éóôïñéêü åñþôçìá êáé áíÜðôõîç ó÷åäßùí åñãáóßáò», Öéëüëïãïò,102, ôüì, ÊÄ': 590 - 606. ÑéâÝëëçò ÐëÜôùí, (1993), Öùôïãñáößá, ÁèÞíá: Åêäüóåéò Öùôï÷þ-ñïò-Öùôïãñáöéêüò Êýêëïò, ôÝôáñôç Ýêäïóç.Robertson - Egan, A. - Bloome, D., (2001), Ãëþóóá êáé Ðïëéôéóìüò.Ïé ìáèçôÝò/ôñéåò ùò åñåõíçôÝò/ôñéåò, ÁèÞíá: Ìåôáß÷ìéï. ÓÜíôáò Êùí/íïò, (2007), Ðþò âëÝðù ìéá ôáéíßá, ÓðïõäÞ óôçí ôÝ÷íçôïõ êéíçìáôïãñÜöïõ, ÁèÞíá: Åêäüóåéò Ãñçãüñç.Ôï Åëëçíéêü Ôïðßï, ÌåëÝôåò éóôïñéêÞò ãåùãñáößáò êáé ðñüóëçøçòôïõ ôüðïõ, (2005) åðéì:, Ðáíáãéþôçò Í. ÄïõêÝëëçò, ÁèÞíá: Âéâëéï-ðùëåßïí ôçò «Åóôßáò».ÔóéôóéðÞò Ä. ËïõêÜò, (2004), ÅéóáãùãÞ óôç áíèñùðïëïãßá ôçòãëþóóáò, Ãëþóóá, éäåïëïãßá, äéáëïãéêüôçôá êáé åðéôÝëåóç, ÁèÞíá:GUTENBERG

172